CCH O KCH THC T BO VI SINH VT

Bin Vn Minh Trng HSP i hc Hu Mun o kch thc ca t bo vi sinh vt, ngi ta s dng thc o c bit. Hin nay c nhiu loi thc o nhng thng dng hn c l thc o th knh v thc o vt knh ca hng OLYMPUS Nht Bn. 1. Dng c, thit b ho cht: Chun b trc cc tiu bn git p t canh trng nui vi khun hoc nm men trc 24 gi. o kch thc (t bo nm men, vi khun, x khun, nm mc) ta phi lm tiu bn git p, t khi lm tiu bn nhum mu. Dng thc o th knh o kch thc t bo vi sinh vt (biu th bng n v micromet m; 1 m = 1106 m = 1103 mm = 10.000 (angstrom). Thc o vt knh v th knh OLYMPUS; knh hin vi quang hc. Thc o th knh (Hnh 1) l mt ming thy tinh trn, chnh gia c mt thc nh 5 mm c chia thnh 100 phn bng nhau v c nh s t 0 100. Thc o vt knh (Hnh 2) l mt tm thu tinh, gia c mt thc nh 1mm c chia thnh 100 khong u nhau, v vy mi khong chia l 0,01mm hay 10 m.

Hnh 1 Hnh 2

2. Xc nh gi tr mi khong ca thc o th knh xc nh gi tr mi khong ca thc o th knh i vi mt phng i ta lm nh sau: Bc 1: Tho thu knh trn ca th knh ra, lp thc o th knh vo mn chn ca th knh sao cho vch chia nm pha di. Gi tr ca mi khong chia ca thc o th knh i vi tng phng i ca th knh cn phi c xc nh trc nh dng thc o vt knh. t thc o vt knh OLYMPUS ln bn knh, ni vn thng tiu bn. Bc 2: Dng vt knh c bi gic nh ly tiu c v dch thc o vo gia th trng. Thay vt knh c bi gic ln m ta nh dng o kch thc t bo vi sinh vt. Bc 3: iu chnh bn knh sao cho mt vch ca 2 thc ny trng kht ln nhau v tm ch trng kht ca vch th 2 (Hnh 3), ri xc nh khong cch gia 2 vch ca thc o th knh bng m. * V d:

- Khi ta s dng knh hin vi c th knh 10, vt knh 40 - Quan st vo knh hin vi ta thy c 5 khong chia ca thc o vt knh (tc 50 m) nm gn vo 20 khong chia ca thc o th knh, vy mi khong chia ca thc o th knh vi phng i ang dng l 2,5 m. 3. o kch thc Tin hnh o kch thc theo trnh t sau: a. t tiu bn c vi sinh vt cn o ln bn knh. iu chnh bn knh sao cho thy r t bo vi sinh vt v thc o th knh. b. iu chnh bn knh sao cho t bo vi sinh vt nm gn v dc theo thc o th knh. c. m s khong m t bo vi sinh vt chon ch. Xoay ng th knh o b khc.
Thc o th knh

Thc o vt knh (1mm 100 khong; 0,01mm) Hnh 3: Thc o th knh (trn) v vt knh (di) nhn di knh hin vi quang hc.

4. Tnh kt qu V d: ng knh t bo nm men nm ng vo hai khong ca thc o th knh, tc l (2,5 2 = 5,0 m). 5. Nhng im cn lu - Kch thc t bo c th thay i tu theo thnh phn mi trng dinh dng ca canh trng nui cy vi sinh vt. - Mun o kch thc ca vi khun hnh cu ta o ng knh, ca trc khun - o b ngang v chiu di, x khun v nm mc - o b ngang ca si. - Nu t bo vi khun chuyn ng th ta h nng mt cht hay thm vo huyn ph mt git dung dch 0,1% thch (agar) nng chy. Nu lm tiu bn c nh nhum mu s lm cho kch thc t bo b thay i t nhiu. Ti liu tham kho
[1]

Egorov N.X., (1983). Thc tp Vi sinh vt, NXB Mir, Maxcva. Nguyn Ln Dng dch, NXB H&THCN, H Ni. John William Henry Eyre, (2009). A Laboratory Guide for Medical, Dental, and Technical Students, http://www.gutenberg.org/

[2]