Professional Documents
Culture Documents
Phn 1
NHNG NH HNG CA X N CU TRC CA VA XI MNG TRONG MI
TRNG SUNFAT CAO
I)KHI NIM V X:
1) Khi nim:
X l ph thi ca ngnh cng nghip luyn kim,ch yu t cc l nu gang thp.X l hn hp
pha lng v cc oxit khng phn ng ht,ch yu l phn thu hi y l,hay phn ni trn b
mt kim loi nng chy. Trong x c rt nhiu khong c tnh kt dnh nh: caxi silicat (C2S),
alumosilicat (C4AF),cc oxit v nh hnh
( SiO2,CaO,MgO),v pha
thy tinh c hot tnh cao.
Thnh phn ca x:
Oxit
%KL
SiO2
34-37
Al2O3
10-13
Fe2O3
1
CaO
38-44
SO3
8-11
Na2O
0.3-0.5
K2O
0.3-0.5
Modul kim: M0 =
( M0
:x kim tnh , M0
:x axit)
Hnh 1: Cc quan st x luyn kim bng knh hin vi quang hc. a. nh sng phn chiu, 250X mu xm
trng C2F, C3S dng tm v cc ht CaO t do dng trn. b. nh sng bnh thng, 250X Tinh th C3S c
ln. c. nh sng phng, 250X Mt cc pha RO v C3S dng tm. d. nh sng phn chiu, 250X pha RO
ging hnh chic l.
C 3 S,nhng
tip tc b ho tan vo mi trng . Qu trnh ny din ra khng ngng nu Ca(OH)2 c tip tc b cun
i. Kt qu cui cng l trong xi mng ch cn li cc gel silic dng Si(OH)2.Cc nghin cu xc
nh c rng , khi trong pha rn ca xi mng cn Ca(OH) 2 t do, trong dung dch nm cn
bng vi xi mng cn m bo nng 1,2g CaO/lt
- n mn do tc ng ca nc c cha cc hp cht tham gia phn ng trao i vi cc cu t ca
xi mng to thnh cc hp cht d ho tan v b ra tri theo nc hoc khi v nh hnh
ho tan yu nhng khng c tnh kt dnh lm suy gim cu trc xi mng.
n m n d n g 2 : G m cc l o i n m n a xi t ( H Cl , H 2 S O 4 ) n m n mu i
( M gS O 4 ,MgCl 2 , NH 4 Cl, Na 2 SO 4 ). Phn ng gy n mn ca cc loi axit v mui trn u
xy ra vi thnh phn Ca(OH)2 trong xi mng. V d:
HCl + Ca(OH)2 = CaCl2 + 2H2O
MgCl2 + Ca(OH)2 = CaCl2 + Mg(OH)2
- n mn do cc cu t ca xi mng tham gia phn ng trao i to thnh cc hp cht kt tinh to
thnh l rng v mao mch gy ra ni ng sut lm ph hu xi mng.
n mn dng 3: in hnh ca n mn kiu ny do p lc thm thu, cc mui thm vo
c c l r n g t r on g xi mn g v t i y x y r a q u t r n h m t n c. Do mt
n c ,nng mui tng dn ln v t ti trng thi qu bo ho sau bt u tch ra cc
tinh th. Qu trnh kt tinh ny km theo s pht sinh ng sut lm bin dng v ph v xi
mng v b tng.n mn dng 3 thng xuyn xy ra trong iu kin trong nc c cha cc
mui ny vi nng trn 1% hoc cha trn 3g/l khi m mi trng nh hn 30%.Trong
mi trng c m thay i, cc mui Na 2 SO 4 v MgSO 4 cng gy nt, v b tng v xy ra
qu trnh thay i lng ngm nc lm tng th tch to ra ng sut(t cc mui khan tr thnh
NaSO4.10H2O v MgSO4. 7H2O lm tng th tch t 1,5 n 3l n)
c) n mn ct liu:
Ngoi 3 dng n mn trn, cn mt dng n mn kh nguy him l n mn do phn ng
ki m - ct l i u. Ni ch un g, c c t nh ch t c a c t l i u b t n g l kh n n h, kho n g
silicat trong ct liu tn ti di dng khong kt tinh (khong vt quarzt), n nh. Tuy
nhin, trong mt s trng hp ngoi l, mt phn khong vt quarzt c th tn ti di dng
v nh hnh, lin kt yu. Khi ct liu cha khong silicat khng bn nh vy s phn ng lu
di vi cc cht kim trong xi mng to thnh gel silicat kim, gel ny hnh thnh ngy cng nhiu trong
kt cu b tng, khi vt qu gii hn s gy n th tch lm nt v c th ph v kt cu b tng, phn
ng ny gi l phn ng kim - ct liu.
Phn ng n mn dng ny xy ra khi trong xi mng c cha alkali (c bit l Na2O) v trong ct
liu btng c SiO 2 hot tnh. Phn ng kim - ct liu xy ra theo phngtrnh sau:
= Si OH + OH- + Na+ = = Si ONa + H2O
Phn ng tip theo s to nn cc phn t ca cc polianiton do s ph v cu silocsan
theo phng trnh sau:
[= Si O - Si = ] + [2OH-] = = Si OPhn ng ny lm gin on lin kt silocsan v lm ti mng li cu trc b yu dn n lm
phn tn cc xit silic. Sn phm cui cng ca phn ng ny l dung dch silicat kim cha cc phn t
monome v polime ca xit silic v silicat hydrat
2) n mn sunfat:
Trong mi trng sunfat ( nc bin hay nc phn) cc tc nhn n mn c cha cc mui MgSO4,
Na2SO4,CaSO4 s xy ra phn ng SO42- v Ca2+ trong sn phm xi mng ng rn,sn phm ca phn
ng lun c th tch ln hn cht tham gia phn ng,kt qu l lm xi mng b r.
Nu cc ion SO42- c trong thnh phn cu xi mng, trong mi trng nc cng xy ra phn ng
tng t.
Cc phn ng c th m t nh sau:
Ca(OH)2 + Na2SO4 +10H2O = CaSO4.2H2O +2NaOH + 8H2O
Ca(OH)2 + MgSO4 +10H2O = CaSO4.2H2O +Mg(OH)2
CaO.Al2O3.6 H2O + 3 MgSO4 + 6 H2O = 3(CaSO4.2H2O) + Al(OH)3 + Mg(OH)2
Sn phm CaSO4.2H2O kt tinh hoc tip tc phn ng vi cc khong khc ca xi mng to thnh sn
phm 3CaO.Al2O3.3CaSO4. (30 32) H2O lm dn n gy vt nt v ph hy xi mng hay cu kin b
tng.Cc phn ng cn lm bin i mnh lin kt ca cu trc gel trong sn phm xi mng.
Cc mui sunfat Na+ cng c tc dng tng t.Mui sunfat nhm ch c tc dng n mn trong dung
dch c hm lng Mg2+ nh,khi hm lng Mg2+ ln khng to cc alumo sunfat ngm nc.Xi mng c
hm lng nhm cao d b ph hy trong mi trng sunfat.
=> nh vy trong mi trng sunfat( tr trng hp hm lng MgSO4 cao),mun ngn cn qu trnh n
mn,cn gim lng Ca(OH)2 t do, gim hm lng C3A.
3) Phng php chng n mn:
3.1: X l mt ngoi
Phng php ny c thc hin bng cch x l mt ngoi cng trnh b tng b n g ch t
t o m n g v c ht t r m n gn s t h m c a n c t m i t r n g xu n g quanh vo kt
cu b tng. Cc cht to mng cho kh nng s dng l Urethan,Neopren hoc Epoxy. Cc
cht trm thng s dng cc hp cht thuc h c silic.
3.2 Thay i tnh cht ca b tong:
C hai cch nh sau:
S dng ph gia c bit
Vic s dng ph gia chng n mn b tng trong mi trng bin da trn cc c s sau:
- a cc ph gia cha SiO2 hot tnh vo xi mng chng phn ng
v i Ca(OH)2 trong xi mng to ra cc tinh th CSH lm tng cng cu trc c chc ca
xi mng v gim lng Ca(OH)2trong xi mng.
- a cc ph gia vo xi mng trn trong qu trnh thi cng nhm gim lng nc b
tng (t l XM/N ) tng c chc v tng kh nng lin kt, chng thm (i vi ph gia
polime) ngn cn s khuch tn cc ion xm nhp vo khi b tng.
- a cc ph gia vo xi mng chng tc dng vi cc sn phm thu ho ca xi mng
(Ca(OH) 2) t o r a c c t i n h t h c k ch t h c l n l p y c c l r ng c a xi mng.
- a mt s ph gia c ch n mn nhm to ra trong khi b tng mt lng cc ion xm
thc ca mi trng bin. Vic ny gim gradien nng ion xm thc ca mi trng so
vi b tng nn hn ch c chng xm thc vo b tng.
Chng n mn b tng bng cch s dng xi mng bn sunphat:
III) NH HNG
-H xi mng - x - nc giai on bt u tip xc vi nc. Cc h t x c k ch t h c
n h c ph n b t r on g m i t r n g n c xe n k gi a c c h t xi mng. Trong giai on
1.1)
Nguyn liu c s dng trong nghin cu l xi mng pooc lng ca cng ty xi mng Holcim
(OPC), xi mng bn sunpht ca cng ty xi mng Lucksvaxi (SRC), x l cao Thi Nguyn (TISCO), v
x l cao Nht Bn (NSC).
Xi mng pooc lng v x l cao c nghin ring t din 4000 cm 2/g. Thnh phn ho hc ca
nguyn liu c trnh by trong bng 2.1
Tn
mu
SiO2
Fe2O3
Al2O3
Cao
MgO
K2O
Na2O
SO3
Cl
TISCO
34,24
0,64
13,67
42,55
6,93
0,24
0,08
0,07
0.003
0.74
NSC
33,62
0,40
15,56
42,34
6,70
0,22
0,24
0.004
0.62
OPC
4.71
Holcim
19.21
3.49
4.77
63.56
0.8
0.44
0.25
2.6
SRC
21,70
5,43
4,24
64,68
2,06
0,27
0,35
0,66
0,16
TT
n sun pht, %
K
hiu
mu
1.
OPC
0,0135
0,0270
0,0371
0,080
0,0144
0,0280
0,052
0,057
2.
SRC
0,0104
0,0120
0,029
0,034
0,0103
0,0130
0,029
0,039
3.
NSC
4000G
20
0,0127
0,0250
0,0327
0,165
0,0129
0,0260
0,053
0,321
4.
40
0,0123
0,0170
0,0279
0,158
0,0128
0,0190
0,045
0,313
5.
50
0,0123
0,0160
0,0266
0,157
0,0126
0,0180
0,034
0,181
6.
60
0,0120
0,0150
0,0259
0,155
0,0125
0,0140
0,027
0,138
7.
70
0,0092
0,0150
0,0191
hng
0,0096
0,0130
0,022
hng
20
0,0135
0,0200
0,038
0,054
0,0126
0,0180
0,043
0,050
9.
40
0,0130
0,0160
0,031
0,047
0,0121
0,0150
0,037
0,042
10.
50
0,0107
0,0110
0,021
0,027
0,0106
0,0130
0,029
0,033
11.
60
0,0032
0,0030
0,016
0,021
0,0088
0,0090
0,020
0,027
12.
70
0,0028
0,0030
0,014
0,016
0,0056
0,0060
0,015
0,020
13. TISC
O
4000G
20
0,0130
0,0260
0,08
hng
0,0144
0,0240
0,059
0,94
14.
40
0,0128
0,0230
0,064
hng
0,0135
0,0260
0,055
0,70
15.
50
0,0120
0,0220
0,043
0,091
0,0129
0,0230
0,055
0,69
16.
60
0,0115
0,0210
0,040
0,062
0,0108
0,0220
0,054
0,58
17.
70
0,0103
0,0210
0,039
hng
0,0104
0,0200
0,053
hng
18. TISC
O
4000G
20
0,0130
0,0270
0,063
0,069
0,0127
0,0270
0,040
0,070
19.
40
0,0125
0,0270
0,045
0,051
0,0120
0,0250
0,035
0,048
20.
50
0,0120
0,0250
0,035
0,047
0,0115
0,0200
0,03
0,045
21.
60
0,0107
0,0240
0,032
0,033
0,0108
0,0180
0,02
0,042
22.
70
0,0088
0,0210
0,026
0,031
0,0064
0,0080
0,019
0,036
8.
NSC
4000G
4
(1)
Ca(OH)2 (sn phm ca qu trnh thu ho xi mng) + Fe2O3 (hot tnh) + CaSO4. 2H2O
3 CaO.Fe2O3. 3CaSO4. (30 32) H2O hoc 3 CaO.Fe2O3. CaSO4.12H2O
(2)
(3)
(4)
Cc sn phm 3 CaO.Al2O3. 6H2O v 3 CaO.Fe2O3. 6H2O khng bn, trong mi trng sunpht,
cc ion sunpht s thm dn vo bn trong cc mu v phn ng vi cc sn phm ny to thnh khong
trng thi bn hn. Qu trnh phn ng tip tc xy ra trong mt thi gian di v cc sn phm phn ng
c th tch tng dn. Ban u s tng s lng v kch thc sn phm phn ng (gia C3AH6, C3FH6 v
ion sunpht t mi trng) c tc dng lm chc c xi mng. Khi th tch chim ch ca cc sn
phm ny tng ln vt qu th tch cc l rng trong xi mng, s ln mnh ca chng s to ra ni
ng sut trong lng khi xi mng. Khi ni ng sut ny vt qu gii hn chu ko ca xi mng v
b tng s ph v khi b tng.
2.3 Cng ca xi mng x trong mi trng xm thc sun pht
Cc mu xi mng dng xc nh cng h khi ngm trong mi trng sunpht c ch to
theo quy nh ca ASTM C1012. Kch thc mu l 50mm x 50 mm x 50 mm. Sau khi to mu, mu
c bo dng trong mi trng nc nng nhit 380C + 30C trong mt ngy v th cng , nu
cng > 20 Mpa th em mu vo ngm trong ba mi trng nc my, Na2SO4 5% v MgSO4
5%. Sau nhng khong thi gian ngm 1,2,3,6,9,12 thng, cc mu c em xc nh cng . Kh
TT K hiu T
mu
l
ph
gia
%
OPC
2
3
Nc thng
1
thng
2
thng
1
thng
2
thng
K1
K2
1
thng
2
thng
K1
K2
56.17
60.54
59.61
65.84
1.06
1.09
51.79
59.83
0.92
0.99
SRC
55.90
61.30
59.60
62.10
1.07
1.01
54.10
54.00
0.97
0.88
NSC
20
53.43
60.67
56.53
61.65
1.06
1.02
51.86
61.05
0.97
1.01
40
56.62
65.28
55.28
60.44
0.98
0.93
49.80
65.30
0.88
1.00
50
58.45
60.62
59.48
61.32
1.02
1.01
54.15
61.46
0.93
1.01
60
53.23
62.56
53.75
57.08
1.01
0.91
49.29
58.64
0.93
0.94
70
49.86
50.13
51.36
57.45
1.03
1.15
51.56
55.46
1.03
1.11
20
50.94
54.69
56.89
60.10
1.12
1.10
46.97
58.33
0.92
1.07
40
53.93
54.03
48.71
52.74
0.90
0.98
49.78
52.27
0.92
0.97
10
50
44.43
49.80
48.46
55.04
1.09
1.11
51.20
52.11
1.15
1.05
11
60
50.11
54.58
52.42
51.04
1.05
0.94
52.18
48.69
1.04
0.89
12
70
50.29
55.11
47.95
45.44
0.95
0.82
49.58
51.44
0.99
0.93
20
56.02
63.38
51.73
58.35
0.92
0.92
48.98
64.43
0.87
1.02
40
51.43
56.10
51.42
60.87
1.00
1.09
52.48
55.00
1.02
0.98
4000G2
NSC
4000G4
13
14
TISCO
4000G2
15
50
54.39
58.42
56.50
58.42
1.04
1.00
56.11
54.73
1.03
0.94
16
60
53.77
58.11
48.11
52.57
0.89
0.90
48.64
59.08
0.90
1.02
17
70
46.68
54.89
40.87
56.08
0.88
1.02
47.96
52.07
1.03
0.95
20
53.01
57.03
50.97
53.60
0.96
0.94
50.85
48.71
0.96
0.85
19
40
49.80
60.96
44.89
58.52
0.90
0.96
38.09
54.12
0.76
0.89
20
50
50.28
50.89
41.73
51.30
0.83
1.01
53.57
54.00
1.07
1.06
21
60
39.67
46.70
40.33
46.89
1.02
1.00
43.86
44.87
1.11
0.96
22
70
41.02
47.54
40.05
45.72
0.98
0.96
36.37
40.02
0.89
0.84
18
TISCO
4000G4
TT K hiu T
mu
l
ph
gia
%
3
thng
3
thng
6thng
6
thng
K3
thng
thng
K3
K6
OPC
60,55
61,00
61,46
48,13
1,02
0,79
57,54
39,53
0,95
0,65
SRC
63,70
65,43
62,13
58,70
0,98
0,90
54,35
50,10
0,85
0,77
NSC
20
62,56
64,37
65,29
56,14
1,02
0,87
61,53
50,09
0,98
0,78
40
66,59
67,66
67,52
58,77
0,99
0,87
62,59
54,12
0,94
0,80
50
61,41
63,64
60,15
52,82
1,01
0,83
55,33
54,89
0,90
0,86
60
62,80
62,98
56,37
49,80
1,01
0.82
54,63
51,64
0,87
0,82
70
51,89
56,03
52,92
45,67
1,02
0,79
44,10
41,38
0,85
0,74
20
56,09
58,87
63,11
53,24
1,13
0,90
53.25
47.85
0,95
0,81
4000G2
NSC
4000G4
40
55,03
56,03
54,74
53,73
1,10
0,96
55.54
51.69
1,01
0,92
10
50
50,80
51,08
56,04
54,04
0,99
1,04
49.13
44.72
0,97
0,86
11
60
55,58
56,68
53,04
52,04
0,95
0,92
50.48
45.26
0,91
0,80
12
70
55,52
56,04
52,06
49,44
0,94
0,91
51.92
44.27
0,94
0,79
20
63,41
63,52
57,47
54,24
0,91
0,85
65.71
47.60
1,04
0,75
14
40
57,43
62,44
58,73
53,65
1,02
0,86
51.64
46.64
0,90
0,75
15
50
60,06
61,02
62,49
58,79
1,04
0,96
55.25
47.59
0,72
0,78
16
60
58,12
58,31
53,52
50,15
0,92
0,85
57.79
49.51
0,99
0,85
17
70
54,92
54,99
47,08
42,43
0,86
0,77
49.70
39.47
0,90
0,72
20
59,83
61,43
56,76
52,22
0,95
0,85
54.60
50.90
0,91
0,83
19
40
60,87
61,03
59,65
54,93
0,98
0,90
56,76
53,10
0,93
0,87
20
50
51,55
56,05
52,05
50,82
1,01
0,91
48,83
47,64
0,95
0,85
21
60
52,54
54,51
53,80
53,34
1,02
0,98
51,49
45,62
0,98
0,84
22
70
47,72
50,62
47,72
46,72
1,00
0,92
46,11
41,56
0,97
0,82
13
18
TISCO
4000G2
TISCO
4000G4
3. Kt lun
Qua cc kt qu nghin cu nh trn, c mt s kt lun v kh nng s dng GBFS Thi
Nguyn v Nht Bn cho sn xut xi mng nh sau:
GBFS l loi ph gia c hot tnh thu lc mnh. Tuy nhin, tui 3 ngy hot tnh thu ca
GBFS cha th hin r, v vy xi mng c th s dng GBFS t 20% tr ln nn c cng tui 3
ngy thp hn so vi xi mng OPC.
Khi s dng GBFS lm ph gia khong cho xi mng th lng nc tiu chun ca xi mng tng,
thi gian ng kt ca xi mng ko di hn so vi xi mng OPC. Mc tng lng nc tiu chun v
ko di thi gian ng kt tng cng vi vic tng hm lng GBFS trong xi mng.
Tu thuc vo nghin mn, c th pha vo xi mng t 60-70% GBFS m cng nn tui
28 ngy ca xi mng x vn khng thp hn cng nn ca xi mng OPC.
GBFS c tc dng lm gim nhit thu ho ca xi mng, tuy nhin tc dng ny ch th hin r
nt lng dng GBFS t 50% tr ln.
Khi s dng GBFS vi hm lng t 20 n 70% v pha thch cao vo m bo tng hm
lng SO3 trong GBFS khong 4%, s nhn c xi mng bn sun pht ph hp vi quy nh ca ATSM
C959 v ASTM C 1157.