Dnya fkeli!

Dnya refah bir avu aznln elinde ve ekonomik krizin faturas iilere kesiliyor. Bata ABD olmak zere dnyann birok yerinde bu ekonomik sistemin ykn tayan ounluk zenginliin sefasn sren aznla kar sesini ykseltiyor. ounluk rahatsz Zenginlerin, yani bir avu aznln refah ykn ounluk ekonomik kstlamalarla gittike kamburlaan srtlarnda tamak istemiyor. SAYFA 10

bu gazete bar isteyenlerin gazetesi

Say 1 | 21 Ekim 2011 | 1.50 TL

halk gazetesi

Artk Yeter!
Silahlar susmadan bar olmayacak. Kan durmadan zgrlklerden konuulamayacak. Bugne kadar askere giden genler hep gidecek, geri gelecek arlaryla yolcu edildi. Evlatlar askerde olan aileler her telefonu, alan her kapy korkuyla at. lm bu lke topraklar iin adeta sradanlat. Ayn durum ocuklar dada olanlar iin de sz konusu oldu. Acnn, ne dili ne vatan ne de ulusu var. Evlat acs Filistinde, Somalide, stanbulda, Diyarbakrda ayn hissediliyor. Ve ancak yaayan biliyor. Bugn Hakkari ukurcada bir kez daha bu acnn yakcln hissediyoruz.

SAYFA 4

Nasl bir gelecek istiyorsanz yle bir gazete

Son gnlerde yaadmz corafya tam bir bak srt gibi. Bir yandan yzmze sava boyalar srlrken bir yandan da srtlarmza ekonomik krizin tm faturas ykleniyor. Gelirimizden kesintiler yaplyor, hayatmz, hatta geleceimiz alnyor ve ne bizi dinleyen ne de bize sz veren var. Bakalar bizim admza, bizim aleyhimize bambaka bir dille konuuyor. Zam yaplyor, gncelleme deniliyor, bartan bahsedilirken silahlar susmuyor. Geleceimize dair endie tamamak elde deil nk yarnmz bakalarnn elinde. Bu yzden fkeliyiz. Bu saydan itibaren iki haftada bir sokaklarda olacak olan GELECEK ise sizin elinizde nk nasl bir GELECEK istiyorsanz yle bir gazete!

VAZYET !
EYLL 2011
Asgari cret: 658,95 TL Alk snr: 902 TL Yoksulluk snr: 2.939 TL

EYLL 2010
Asgari cret: 600 TL Alk snr: 846,63 TL Yoksulluk snr: 2.757 TL

sayfa 2 | ekim 2011 | gelecek

kadn
GNEBAKAN Kime gre ocuk?
Nuren Yldrm
12-13 yanda bir ocuk ne yapar? 6. snfa gider, kitaplaryla oyuncaklar yan yanadr hl. Henz anne babasnn kk ocuudur. Yapt hangi davranlardan sorumludur ki? Defalarca tecavze urayp ben bunu isteyerek yapyorum, nk karlnda para alyorum diyebilecek yata mdr? Ya da tecavzclere kar koymuyorum, nk istiyorum diyebilir mi? Ama Trkiyedeki hkimler ve savclar, yksek yargnn yksek elemanlar 12 yandaki bir ocuun isteyerek erkeklerle birlikte olduu ve kar kmad ynnde karar alabiliyorlar. Ayn hkimler tecavz eden devletin iyi ocuklarnn yani askerlerin, polislerin, muhtarlarn, korucularn, kaymakamlk grevlilerinin, mdrlerin iyi hallerinden dolay cezalarnda indirim yapabiliyor. Biz bu ehrin iyi ocuklarn Siirtte de, Mardinde de grmtk. imdi bu iyi ocuklara Yargtay Cumhuriyet Basavcl da eklendi. nk N.. bir kez daha tecavze urad. Bu karar devletin kendi tecavzn kendi mahkemesinde aklamasndan baka bir ey deil. N.. yaklak 8 yl nce 12 yandayd ve yarg mensuplarnn tanmlar gerei iffetli 26 erkek tarafndan defalarca tecavze uramt. 7 yl sren mahkeme sonucunda sanklara alt snrdan ceza verilmi, bir de iyi hal indirimi yaplm; N.yi erkeklere satan kadnlara iffetsiz olduklar gerekesiyle ceza indiriminde bulunulmam, en st ceza verilmiti. Yargtaya giden davann tebli namesinin de yerel mahkemenin kararn onama biiminde hazrlandn rendik. Nasl byle bir karar verilebilir diye armayalm. nk erkeklerin kadnlar kendilerine ait bir mlk gibi grmesi ve erkekliklerini bu sahip olma zerinden gelitirmesi, egemenliklerini kadn bedeni zerinde ina etme abasndandr. Bu yle bir sahip olmadr ki, sokakta grd her kadn ya da kz ocuu, ayrld ya da birlikte olduu kadn onun iktidarn gsterebilecei bir alandr. Bazen taciz eder, bazen tecavz. Yetmez ldrr, yine yetmez testereyle keser, paralar. Ve bunu kimse duymaz, grmez, sesini karmaz. O yzden bu iddet eylemleri politik ve sistematiktir. Bugn binlerce kadn iddetin her tryle karlayorsa iddetin znesiz ve cinsiyetsiz bir ey olmadn syleyemeyiz. nk bu iddet iktidardan, erkeklikten besleniyor. Kadnlar, kendimizi erkek devletten ve erkek hukuktan koruyalm. 12 yandaki birini ocuk saymayanlar, 18 yan stndekiler iin ne kararlar alrlar/alyorlar, dnmek bile istemiyorum.

Kadna ynelik iddette basn parma

Erkekliin utan tablosu

zn, cinayetin sebeplerine dair detaylarla dolduruyor. Hikayeyi bir korku filmi gibi aktararak, okuyucular tekil bir olayn rkten heyecanyla buluturuyor. Bu cinayet haberlerinin toplumsal ve siyasi sebeplerinden bamsz yaplmas, hepsinin mnferit olarak alglanmasna anak tutuyor. Getiimiz gnlerde baklanm bir kadnn kanlar iindeki fotorafnn Habertrkn n sayfasnda yer almas tartma yaratt; daha sonra bu fotoraf Fatih Altayl ve Ece Temelkuran tarafndan savunuldu. Bunun kadn bedenini tehir etmek anlamna geldiini, iddeti normalletireceini ve kanksatacan syleyenlerin protestolarna karn; savunmalar fotorafn yarataca etkinin neminden dem vuruyordu. Ancak bu tehir, benzer haberlerin tekil bir olaya bal kalma niteliini tad; sorunun daha derin ve toplumsal sebeplerini aa karmad iin bu savunma onlar hakl kartmyor. ldrlen kadnn yaknlarnn bu manzaray gazetede grmek zorunda kalmasysa cabas. Benzer nitelikte haberlerin saldrlarda bir de deil, arta yol atn; yntemlerin rnek alndn da istatistikler ortaya seriyor.

Trkiyede kadna ynelik iddet istatistikleri giderek daha da endie verici bir hle brnyor. Gazetelerin nc sayfalarnda magazin haberi gibi aktarlan cinayetler kadnlarn en yaknlarndaki erkekler tarafndan ileniyor. Kskan kocalar, namus koruyucusu aabeyler ve babalar, reddedilmeyi kabul etmeyen erkekler gazetelerdeki bu kanl sayfalara her gn bir yenisini eklemeye devam ediyorlar. AKP iktidar sresince kadn cinayetlerinin yzde 1400 artt tespit edilmi durumda. Bu haberlerin gazetelerce eskisinden fazla ilenmesinin sorunu zmedii; htta kimi erkekler iin yol gsterici olduu sylenebilir. Kimi saldrlarda er-

keklerin gazetelerde okuduklarndan rnek vererek tehdit savurduu biliniyor. Mahkemeler de erkeklere bu konuda su orta olacak derecede yardmc oluyor; hafifletici sebeplerle, ertelemelerle sanklarn iini kolaylatryor.
Haber mi, Magazin mi, Tehir mi?

nc sayfa haberleri toplumda hibir zaman caydrc bir etki yaratmamtr. Kadn cinayetlerine dair haberlerin hem ierii hem de dili bu etkisizlii srdryor. Kadnlar tehir edilirken; cinayeti ileyen erkeklerin kimlikleri daha zenle gizleniyor. Caydrc olabilecek kimi yarg kararlarn haber yapmayan basn; sayfalarn iddetin, tecav-

K adn Dman S zlk

Gndelik yaantmzda ou zaman farkna varmadmz ekillerde, kadnlara ynelik dmanl yanstan ifadelerle karlayoruz. Dii kpek kuyruk sallamadka erkek kpek yanamaz, ki kii yapar ii, dii kii bozar ii gibi ataszleri; kak dman, eksik etek gibi deyimler toplumda kadn dmanlnn ve kadnlara ynelik nyarglarn ne kadar yerleik olduunun gstergesidir. Ne yazk ki sadece gemie de ait deil bu alg. Bir lkenin babakannn dilinden dahi Kz mdr, kadn mdr bilemem szleri dklyorsa bu konuda durumumuzun vahim olduunu belirtmek yanl olmayacaktr. Yiit Benerin evirisiyle okuyucuyla buluan Kadn Dman Szlk, Agns Michauxun derlemesi. Kitapta ak, adalet, ruh, gevezelik ve daha nice szcn tarihsel kiiliklerce kadnlar ktlemek iin kullanlm olduu grlyor. Derlemeden aldmz iki rnekse yle: Boyun emek: Sizin cinsiniz boyun emek iin yaratlmtr. Mutlak g sakallda bulunur. (Moliere) deal: Benim iin ideal kadn, Correze blgesinin kadndr, yani eski zamanlarn ar iisi, erkeklere sofrada hizmet eden, ama kendisi asla onlarla sofraya oturmayan ve konumayan kadn. (Jacques Chirac) Bu kitab her gn karlatmz, kanksanm ifadelerden ayran ey; ieriini oluturan szlerin tarihe damgasn vurmu karakterlerin azndan km olmas. Bu da bize benzer ifadelere glp gemek yerine; besledikleri kadn dmanln gz nne alarak bunlara tavr almaya ve bu nyarglar deitirmeye ihtiyacmz olduunu gsteriyor.

Agns Michaux, kadnlara dair dmanlk ieren szleri kavramlar zerinden tasnif ederek aa kartyor.

sayfa 3 | ekim 2011 | gelecek

gncel
PERSPEKTF Dnya zerinde bir isyan ruhu byyor
Rdvan Turan
Dnya metropolleri yeni bir isyan dalgasyla alkalanyor. Kapitalizm 1929 byk bunalm ile kyaslanabilecek dzeyde derin bir kriz dalgasyla kar karya. Kurtarma programlar sonu vermiyor. New Yorkta balayan isyan 90a yakn farkl lkenin kentlerinde yanklanyor. Tahrir ruhu adm adm dnyaya yaylyor. Ortadoudaki isyanlar vesilesiyle, bir eyleri deitirmenin mmkn olduunu grenler meydanlar dolduruyor. Talepler deise de fke ayn hedefe dnk. nsanlar belki henz yeterince rgtl deiller, belki mcadele tarz ve yntemleri konusunda acemiler. Ama kesin olan bir ey var ise o da halklar eskisi gibi yaamak istemiyorlar. Dnyada ar ar bir eyler deiiyor. Kapitalizmin yaratt deersizlemeye, yabanclamaya kar bir uyan balyor. Amerikadaki isyanclar, kendilerinden toplanan vergilerle batk bankalarn kurtarlmalarna ve kurtulduklar andan itibaren yeniden kendilerini soymalarna tahamml etmek istemiyorlar. Kriz yalnzca toplumun en yoksul kesimini deil tm kesimlerini vuruyor. Yllarca tahsil grp her biri ortalama 80 bin dolar borlanm olan beyaz yakallar kapitalizme, yoksullarla birlikte isyan ediyor. Her ey bir anda deiecek olmasa da yllardr sregiden deiim srecinin hanesine bir entik daha atlyor. lkeleri yneten politikaclar, sermayedarlar giderek artan bir tedirginlik yaamaya balyorlar. Sosyal politikalar yeniden tartma gndemine alnyor. *** Trkiyede ise ok baka bir sre yaanyor. Zamlarn ard arkas kesilmiyor. alma saatleri arttrlmak, dahas tatil gnleri de i gnne dntrlmek isteniyor. pten ekmek toplayanlarn, alarn, yoksullarn dram, tarikat balantl yardm derneklerinin faaliyetleri ile rtlmeye allyor. ktidar nce yoksullatryor, muhta hale getiriyor, ardndan yardm krntlar ile insanlar kendine minnete zorluyor. nce yumruk atyor, ardndan yara band veriyor. Dnyann 17. byk ekonomisi olmakla vnen Trkiyede yoksulluk boyutlanyor, gelir dalm uurumu artyor. Sendikaszlatrma, taeronlatrma, kuralsz ve esnek alma tam bir stma hali ve lm (isizlik, alk) gsterilerek bu stmaya raz klnmaya allyor. Neoliberal politikalar byk bir kskanlkla savunuluyor ve uygulanyor. Ama tm bunlara ramen dnyada kresel bir fkenin duyulduu 15 Ekimde Trkiyede t yok. Ve daha beteri tm dnyaya akl hocal yapan hkmet, kendi lkesindeki i kanamaya zm retemiyor. Bara uzak geirdiimiz her gn genler birbiri ardna topraa dyor. Otuz yllk zmszlk politikalarnda srar edilerek zme ulalabilecei zannediliyor. Daha ok asker, daha ok polis ve daha teknolojik silahlardan medet bekleniyor. Ynetenler bir yandan blgesel gerilim politikalar ile adm adm lkeyi blgesel bir atma ortamna ekerken, bir dier yandan Krt sorununda zmszlk politikalaryla i sava riskini azdryor. Sava ve atma koullar neoliberal politikalar daha bir azgnlatryor. Savan klc yoksulun ekmeini blyor, kltyor. Silahlanmaya ayrlan kaynaklar yoksulun cebinden kyor. *** lkeyi ynetenler insanlarn gdlecek koyun olduuna ve asla isyan etmeyeceine olan inanla dilediini diledii gibi yapyor. Baty etkisi altna alan Tahrir ruhunun lkeyi etkileyeceine ihtimal vermiyor. Savaa hayr diyenlerin, zamma, zulme, isizlie, yoksullua hayr diyenlerle el ele verebileceini ve yeni bir isyan ruhu oluturabileceine ihtimal vermiyor. Halkn artk yeter diye ayaa kalkacan hayal bile etmiyor. Zengini daha zengin, yoksulu daha yoksul hale getirirken yoksullarn fkesinin bir gn sra kkleri hedef alacan dnmyor. Oysa isyan hi olmad kadar yakndr. syan, Amerikada, talyada, spanyada, Yunanistanda, ngilterede olduu kadar Suriyede, Tahrirde ve de Diyarbakrdadr. syann mekan farkl olsa da dili ayndr. nk tm dnya zerinde bir isyan hayaleti dolamaktadr.

Yunanistana d ikkat!
Yunanistanda iiler ekonomik krizin faturasn demeyi reddediyor. PASOK hkmetinin aklad son "nlem paketine" kar kan emekiler, kemer skann yoksullar deil, zenginler olmas gerektiini vurguluyor. Yunanistanda sorun ekonomik krize kar hkmetin rettii politikalar. zelletirmeler sonucu, onbinlerce alan iten atlm durumda. cretler srekli dyor, halk srekli yoksullarken kamu kurulularn yok pahasna devralan zel sektr krna kr katyor. Haftalardr sren sektrel grevlerin ardndan, hkmetin yeni nlemlerini oylamaya sunaca oturumun ncesinde ii sendikalar, iki gnlk genel grev ilan etti. lkede hayat dururken, kent merkezlerinde de kitlesel mitingler gerekletirildi. Atina'daki eyleme yz binlerce kii katlrken, Selanik'te de on binlerce kii yrd. Hkmetin reform paketini protesto eden yz binler, bakent Atina'da parlamentonun nndeki Sintagma Meydan'n ele

geirdi. kan atmalarda 3 kii ar yaralanarak hastaneye kaldrld. Dimitris Kotsaridis isimli 53 yandaki inaat iisi sendikac ise gazdan dolay yaamn yitirdi. Yunanistanda iilerin fkesi bir gibi byyor. Yoksullar daha da yoksullua mahkum eden sistemde bak kemie dayanm durumda. Komuda pier bize de der diye bir sz vardr. Bu szn olum-

suz izdmleri de geerli olabilir. Ekonomi uzmanlar Avrupada krizin artarak yaylma potansiyellerinden sz ediyor. Trkiyede ise her ne kadar babakan teet geti dese de, kredi borcu boyunu aan halk krizin adeta iinde yayor. Yanbamzda halk artk isyana sevk eden bir ekonomik kriz yaanrken bizim de orada yaananlara biraz dikkat etmemizde fayda var.

sayfa 4 | ekim 2011 | gelecek

gncel
Savan deil, barn dilini konualm

A rtk Yeter!
Silahlar susmadan bar olmayacak. Oysa bugn her eyden ok bar iin grmelerin balamasna ihtiya var. Grmenin balamas, kann durmasnn koullarnn olumaya balamas demektir. Bartan en ok, bedel deyenler mutlu olur. Otuz yldr Trk, Krt binlerce gen insan bu savata can verdi. lenler hep yoksuldu. Bar yoksulun dili umudu oldu.
snda getii iddia edilen grme kaytlar yaynland ve devlet tarafndan da bu durum yalanlanmad. Devletin PKK ile grmesi demek, Krtleri silahla boyun edirmeye almaktan vazgemesi demektir. Yllarca Bosnada Srp zulmne, eenistanda Rus zulmne, Afganistanda Irakta Amerikan zulmne ve Filistinde srail zulmne kar kanlarn kendi lkesindeki zulmden vazgemesi demektir. Riyakarlktan kurtulmas demektir. Trk ve Krt genlerinin lmemesi, daha fazla ana babann alamamas demektir. Trilyonlarn savaa akmamas demektir. Dier taraftan, demokratik siyasetin nn amak da bir zorunluluk haline gelmitir. Bugn, her ne ekilde olursa olsun, cezaevleri Krt siyasetileriyle; milletvekilleri, belediye bakanlar, BDP yneticileriyle hncahn doludur. Bu insanlar ellerine silah alp daa m kmtr? Yalnzca fikirlerine katlmamak, hatta bu fikirleri blc, dmanca bulmak, insanlar demokrasiden dlamak iin yeterli midir? Tam tersine mecliste bu seslere yer vermek, Krtlerin de kendi taleplerini dile getirecekleri demokratik zeminleri yaratmak devletin grevi deil midir? Bar yoksulun talebidir. Konumak ise bara giden yolun en nemli adm. Bizim karmz, devletin demokratik siyaset zeminini tesis etmesinde, kesintiye uratt bar grmelerini tekrar balatmasnda ve bu grmeleri adil onurlu bir barla noktalamasndadr. Konumaya itiraz etmek demek insann doasna itiraz etmektir. Konualm ve baralm.

Hakkarinin ukurca ilesinde PKK ve devlet gleri arasnda kan atmada 28 asker yaamn yitirdi. Pei sra yaplan aklamalarda 24 de PKK yesinin yaamn yitirdii akland. 50yi akn lmlerin ortasnda yrei yanan, evlatlarn, sevdiklerini kaybedenler; anneler, babalar, eler, kardeler; tm insanlk oldu. Hkmetin snr tesi operasyonlara son vermemesi, tezkerenin sresini uzatmas, PKKnin de tek tarafl atekesi bozmas sonucunu dourdu. Adeta 1990lara, yreimizin yerinden oynamad bir gn gemeyen o zamanlara geri dndk. Yarnlar, umutlar olan onlarca genci bir rpda yitirdik. Acmz byk. Bugn artk meselenin bir terrle mcadele, terr geriletme meselesi olmadn, ortada bir sava olduunu ve

savan lm anlamna geldiini gryoruz. Bu savan bilanosunu tm arlyla bizler dyoruz. Her gn yeni lm haberleri alyoruz. Hkmet, en yetkili azlardan yaplan aklamalarla ate pskryor. Cumhurbakan, intikamn byk ve misliyle olacan sylyor. Oysa biz yaadmz son 30 yldan da biliyoruz ki, kan kan ile ykanmaz. Bu topraklar on yllardan beri akan kann kirine bulanmaya devam ediyor. lmleri durduracak, kalc, onurlu bar tesis edecek, silah susturup siyasetin dilinden konuacak bir irade ihtiyac artk inkar edilemez. Silahlar susmadan bar olmayacak. Kan durmadan zgrlklerden konuulamayacak. Oysa bugn her eyden ok bar iin grmelerin balamasna ihtiya var. Grmenin balamas demek, kann durmasnn koullarnn olumaya

balamas demektir. Bartan en ok, bedel deyenler mutlu olur. Otuz yldr Trk, Krt binlerce gen insan bu savata can verdi. Komu komuya dman edilmeye alld. Karde kardei vurdu. lenler hep yoksuldu. Bar yoksulun dili umudu oldu. Askere giden genler gidecek, geri gelecek arlaryla yolcu edildi. Evlatlar askerde olan aileler her telefonu her kap zilini korkuyla at. lm bu lke topraklar iin adeta sradanlat. Ayn durum ocuklar dada olanlar iin de sz konusu oldu. Acnn, ne dili ne vatan ne de ulusu var. Evlat acs Filistinde, Somalide, stanbulda, Diyarbakrda ayn hissediliyor. Ve ancak onu yaayanlar bilir. Bugn bir kez daha bu acnn yakcln hissediyoruz. Getiimiz gnlerde, PKK ve MT ara-

lkemizde sava bitsin diye ne ekilde haykralm ki ie yarasn? Duyar m seni, beni, bizi en bykler? Artk birilerinin bir ey yapmas gerekiyor.

Bu saldrlarla devleti sarstklarn, hizaya getirdiklerini zannedenlere kar intikammz ok byk ve misliyle olacaktr.

Glben Ergen

Abdullah Gl

Bu yaanan aclar daha fazla arttrmadan durdurmann tek yolu sorunlar diyalogla, uzlayla zmenin zemini oluturulmaldr.

Pervin Buldan

sayfa 5 | ekim 2011 | gelecek

gncel

D i s koda ike nce l i l m

HASBHAL Filistinden Habur manzaralar

Serap Gne
MT-PKK grmelerine ilikin ses kayd gndemdeki yerini korurken, terrle masaya oturmayan bir devlet daha kendi kendini yalanlyor. Yer, srail/igal altndaki Filistin. 11 Ekim gn basnda kan haberlere gre, Hamas ve srail arasndaki bir anlama ile Hamasn be yldr elinde tuttuu srailli asker Gilad alit, srail hapishanelerindeki 1000in zerinde Filistinli siyasi tutsakla takas edilecekti. Takasn ilk ksmnn gerekletii 18 Ekim gn braklan 550 Filistinliden 315'i, bir ya da daha fazla kez mr boyu hapis cezas alm mahkumlar; 218'i koulsuz evlerine dnyor, 40' Trkiye dahil baka lkelere, 164' ise Gazzeye snr d ediliyor; 307'si Hamas, 94' Fetih, 27'si slami Cihad, 24' Halk Cephesi ile ilikili. Dileri Bakan Davutolu basna verdii demete, takasta Trkiyenin de rol oynadn belirtti. Ancak uluslararas basnda, srailin Trkiyeyi dorudan pazarlklara dahil etmediinin alt iziliyor. Belli ki AKP hkmeti, bu takastan ancak, srail iin fazlasyla tehlikeli bulunarak snr d edilen baz Filistinli mahkumlarn bekilii roln kapabilmi. Gilad alit, 2006 ylndaki bir atmada Hamas tarafndan esir alnmt. Dnya kamuoyu srail hapishanelerindeki Filistinli tutsaklarn durumunu yakndan izleyemese de (veya umursamasa da), alitin sk sk haber bltenlerine kan ince ve szgn yz, hepimizin hafzalarnda yer etmitir. Serbest kaldktan sonraki ilk aklamasnda iyi muamele grdn ifade eden alitin ailesine kavumas, elbette savan karartt bir corafyadaki mit verici grntlerden biriydi. Filistinli tutsaklarn halklarna kavuma grntleri ise mit verici olmalarnn yan sra, aylardr tepe noktasna trmanm olan atmalarn karartt Trkiye tablosu iinde fi tarihinde yaanm bir efsane sanacamz bir manzaray da hatrlatyor: Haburdan giri yapan PKKlileri karlayan yz binler sraildeki gelmi gemi en rk ve sava yanls hkmetlerden birinin ba olan Netanyahu, zor bir karar verdiini, ancak tepkilere ramen politikaclarn byle kararlar vermek zorunda olduunu syledi. Bartan ve mzakereden kamann gerekelerinin, bizzat bu gerekeleri uyduran devletlerin kendisi tarafndan boa karldn Trkiyeden sonra srailde de gryoruz. BDP ayn gn (18 Ekim) meclise, pheli asker lmleri ile ilgili bir aratrma komisyonu kurulmas nergesi verdi (reddedildi). BDP adna sz alan Hasip Kaplan, PKK tarafndan esir alnan ikisi asker, biri kaymakam 3 kiiyi hatrlatarak, meclis krssnden yle diyordu: srail bir askeri iin 1000 tutsa serbest brakyor. Soruyorum hkmete: bu kiiyle ilgili ne yaplmtr? Trk devleti karlanlarn derdine dmek bir yana, kendisine emanet edilmi askerleri klada bile korumuyor. Dokunulmaz klalarda pheli asker lmleri artarak devam ediyor. pheli intiharlarla hayatn kaybeden, el bombas snamas veya ordunun yerletirdii maynlarla gz gre gre ldrlen askerlerden sonra bir de acl asker yaknlarna saldrldna ahit olduk: Terhisine be gn kala disiplin kouunda ikence ile ldrlen Uur Kantarn ailesi, Ankarann ortasnda 20 kiilik bir grup tarafndan lin edilmek istendi. Sava rtkan paa ve siyasetilerin, paray bastran zenginlerin ocuklar diskolarda hayatn yaarken, yoksul ocuklarnn sadece cephede veya dada deil, diskoda ldrld bir lkedeyiz. stne bir de aileleri, "vatan sa olsun" diyerek gzlerini kapatmak yerine haklarn aradklar iin lin ediliyor. Kukusuz vatanseverliimiz bir seviye daha atlad!

Kuzey Kbrsta askerlik grevini yaparken itimaya ge kald gerekesiyle askeri disiplin kouuna (DSKO) atlan ve burada ikence gren er Uur Kantar hayatn kaybetti. Ge kalmann karl 7 gnlk kou cezasyd. Avukat Teoman zkana gre ikence Uur Kantara verilen yedi gnlk cezann bitimine iki saat kala balyor. Gardiyanlardan iki tanesi Uur Kantar banyoya ekerek bayltana kadar dvyorlar. Daha sonra darya kartp temmuz scanda gnein altnda elleri kelepeli vaziyette bekletiyorlar. ki saat sonra Uuru almaya gelen bir astemen baygn olduunu grnce nce Lefkoa ve Girnedeki hastanelere gtrlyor. Durumun ciddiyeti zerine Ankara GATAya sevk ediliyor. Yaad ikenceden dolay bbrekleri ve beyni iflas ediyor. 2,5 aylk yaam mcadelesinin ardndan olunu kaybeden baba Aydn Kantar, olunun ikence sonucu ldrldn, ancak bugne kadar ne zr ne de basal dilendiini aklad. Kara Kuvvetleri Komutanl Kbrs Trk Bar Kuvvetleri hazrlad iddianamede gardiyan erler Ayhan Arslan ve Frat Keserin netice sebebiyle arlatrlm ikenceden Cezaevi mdr ise ihmal suretiyle grevi ktye kullanmaktan sulanyor. Hazrlanan iddianameyi kabul eden Girne Askeri Mahkemesi duruma tarihini 18 Kasm 2011 olarak belirledi. A. Arlan ve F. Keser halen Girne Askeri Cezaevinde tutuklu bulunuyor. ddianamede olayn

nasl meydana geldiinin yan sra baz dikkat ekici noktalar da var. Uur Kantarn youn bakma kaldrlmasnn hemen ardndan iki tutanak hazrland. lk tutanakta sivil eya deposunda bulunan demir raflara kafasn vurup kendine zarar verme giriiminde bulunarak kendini askerlie elverisiz hale getirme suunu iledii ne srld. kincisi ise sorumsuz davranlarda bulunduu, dier mahkmlara adaba uygun olmayan el hareketleri yapt, cezaevi bahesindeki p konteynerlerine tekme atarak devlet malna zarar verdii eklinde hazrland. Tutanaklarda bilinci kapal olan Uur Kantarn imzas deil parmak izi alnd. Bir pheli Asker lm de Bitlisten Piyade er Ali naln zerine zimmetli silah ile birlikte geen hafta firar ettii akland. Aradan geen bir haftaya ramen kendisinden haber alnamayan er, Hizan ilesinin Yolalan beldesi yaknlarndaki karayolunun kenarnda kyller tarafndan l olarak bulundu. Daha nce de lmler ve intihar vakalaryla srekli gndemde olan TSKda pheli lm says olduka fazla. nsan Halklar Derneinin raporuna gre kaza kurunu, intihar, ylan sokmas, kalp krizi, yksekten dme, eitim srasnda mhimmat patlamas gibi nedenlerle son yirmi ylda len asker says 1342. 2010 ve 2011 yllarnda pheli biimde gerekleenlmlerin istatistikleri ise henz aklanmad.

l kcler ma h a l l e b a s t
Hakkarideki atma sonucu len 24 askerin ardndan zellikle AKP hkmeti ve medya tarafndan pompalanan intikam naralar eliinde tm Trkiyede Krtler hedef gsterilmeye baland. Bu tehlikeli ynlendirmeyle hareket eden stanbul rnek Mahallesinde toplanan bir grup lkc 1 Mays Mahallesinin giriindeki caminin nne kadar yrd. Bu arada ne olup bittiini anlamak iin toplanan 1 Mays sakinlerine polis gam bombas ile mdahale etti ve yaklak 30 kiiyi gzaltna ald. Gzaltna alnanlarn bir ksm hemen braklrken 14 kii Vatan Caddesindeki stanbul Emniyet Mdrlne gtrld. 1 Mays sakinleri gz altna alnan bir gencin feci ekilde dvldn, ancak ikayeti olmamas kouluyla serbest brakldn sylyor. Olayn ertesi gn bunun zerine basn aklamas yapmak isteyen mahalleliye polis hibir aklamada bulunmadan TOMAlarla zerlerine tazyikli su skarak mdahale etti.

sayfa 6 | ekim 2011 | gelecek

tarih eridi
7 Ekim 2001
11 Eyll saldrlarn gerekletirenlerin Afganistanda slendiini iddia eden ABD, Afganistan bombalad.

9 Ekim 1967
Kba devriminin nclerinden Arjantin asll Che Guevara, Bolivya'da devrim yapmaya alt gerekesiyle ldrld.

10 Ekim 1903

15 Ekim 1934
Emmeline Pankhurst, ngiltere'de kadnlarn kurtulu mcadelesini yrtmek zere "Kadnn Sosyal ve Politik Birlii"ni kurdu. Mao Zedung'a bal 100 bin kiilik birlik, in'in 10 bin kilometrelik Byk Yrye balad.

7 Ekim 1908: Osmanl ynetimine bakaldran Girit adas Yunanistan ile birleti. 7 Ekim 1926: talya'da faist parti devlet partisi olduunu aklad; her trl muhalefet yasakland. 7 Ekim 1928: stanbul'da tramvay iileri greve balad. Grev 8 gn srd. 7 Ekim 1954: Trkiye Komnist Partisi davas sonuland. 131 sank, 1 ila 10 yl arasnda deien hapis cezalarna arptrld. 7 Ekim 2001: 11 Eyll saldrlarn gerekletirenlerin Afganistanda slendiini iddia eden ABD, Afganistan bombalamaya balad. 8 Ekim 1908: lk sendika ve grev yasa getirildi; ''Tatil-i Egal'' yasas ile grevler ve sendikalar yasakland. 8 Ekim 1971: John Lennon nl arks ''Imagine''i (Dle) yaymlad. 8 Ekim 1980: Devrimci Liseliler (Dev-Lis) Altnda temsilcisi Necdet Adal idam edildi. 8 Ekim 2005: Kamir'de (Pakistan) 7,6 byklnde deprem meydana geldi; yaklak 75.000 kii ld, 106.000 kii yaraland. (8 Ekim 2005 Pakistan Depremi) 9 Ekim 1944: ngiltere, in, ABD ve Sovyetler Birlii, ''Birlemi Milletler''in kurulacan akladlar. 9 Ekim 1967: Kba devriminin nclerinden Arjantin asll Che Guevara, Bolivya'da devrim yapmaya alt gerekesiyle ldrld. 9 Ekim 1978: Ankara Bahelievler'de 7 TP'li gen katledildi. 9 Ekim 1988: Kltr Bakanl, 36 sanaty ''devlet sanats'' ilan etti. Yaar Kemal, Fazl Hsn Dalarca, Hseyin Gezer, Freya Koral, Zht Mritolu ve Ltfi mer Akad bu unvan reddettiler. 10 Ekim 1792: Fransa'da krallk kaldrld. 10 Ekim 1903: Emmeline Pankhurst, ngiltere'de kadnlarn kurtuluu mcadelesini yrtmek zere "Kadnn Sosyal ve Politik Birlii"ni kurdu.

10 Ekim 1914: ngiliz donanmasndan kaan "Goeben" ve "Breslau" adl iki Alman zrhls Trkiye'ye snd. ki zrhl daha sonra "Yavuz" ve "Midilli" adlarn ald. 11 Ekim 1971: Sosyalist hareketin nde gelen teorisyenlerinden Dr. Hikmet Kvlcml, Eski Yugoslavya'nn bakenti Belgrad'da srgnde ld.(d. 1902) 11 Ekim 1980: Uzay istasyonu Salyut 6'da 185 gn kalarak rekor kran Sovyet kozmonotlar (Valery V. Ryumin ve Leonid I. Popov) dnyaya dnd. 11 Ekim 1982: Alparslan Trke 12 Eyll 1980 sonrasnda tutuklu olarak yargland askeri mahkemede, "Fikrimiz iktidarda, biz zindandayz" dedi. 12 Ekim 1579: Sadrazam Sokollu Mehmet Paa, bir Bonak saldrgan tarafndan sarayda ldrld. 12 Ekim 1984: IRA, Margaret Thatcher'in kald otele bomba att. Margaret Thatcher kurtuldu, fakat 5 kii ld. 12 Ekim 2006: Fransa'da Sosyalist Parti'nin sunduu ve "Ermeni soykrmnn inkrnn su saylmas"n ngren yasa teklifi, Fransa Parlamentosunda 19'a kar 106 oyla kabul edildi. 12 Ekim 2006: Nobel Edebiyat dl yazar Orhan Pamuk'a verildi. 13 Ekim 1918: Talat Paa liderliindeki ttihat ve Terakki hkmeti Mondros Mtarekesi'ni imzalayarak Osmanl iin I. Dnya Sava'n bitirdi ve istifa etti. 13 Ekim 1973: Halikarnas Balks mstear adn kullanan yazar Cevat akir Kabaaal ld. 13 Ekim 1994: nsan haklarndan sorumlu devlet bakan Azimet Kylolu Amerikann Sesi Radyosu'na, "600 ky ve 800 mezrann yakldn" aklad. 14 Ekim 1960: Yassada yarglamalar balad. lk dava Afgan Kral'nn Celal Bayar'a hediye ettii kpein hayvanat bahesine satyla ilgili "Kpek Davas" idi. 14 Ekim 1979: Sosyalist aday Fikri Snmez Fatsa Belediye Bakan seildi. 15 Ekim 1934: Mao Zedung'a bal 100 bin kiilik birlik, in'in gneydousundan balayp kuzeydousuna

kadar srecek 10 bin kilometrelik Uzun Yrye balad. 15 Ekim 1961: Uluslararas Af rgt Londra'da kuruldu. 15 Ekim 1969: Amerika Birleik Devletleri'nde, Vietnam Sava kart mitingler dzenlendi. 15 Ekim 1970: stanbulda gvenlik gleri 12 Ekim1970'de oturma eylemine balayan Gislaved Lastik Fabrikas iilerini fabrikadan zorla kardlar; 1 ii ld, 50 ii yaraland. 17 Ekim 1933: Albert Einstein, Nazi Almanyasndan gmen olarak Amerika'ya geldi. 17 Ekim 1950: Trkiyenin de Kore Sava'na katlmasyla 500 kiilik ilk Trk askeri birlii Kore'ye ulat ve Pusan'da karaya kt. 17 Ekim 1951: Trkiyenin NATO'ya katlmasyla ilgili protokol Londra'da imzaland. 18 Ekim 1968: Dnya Olimpiyat Komitesi, iki siyahi atleti (Tommie Smith ve John Carlos) madalya treni srasnda kara g selam verdikleri gerekesiyle cezalandrd. 19 Ekim 1995: Avrupa Parlamentosu Yeiller Grubu szcs Claudia Roth, kendisine ve iki Avrupal kadn parlamentere "fahie" dedii gerekesiyle, Devlet Bakan Ayvaz Gkdemir aleyhine 3 milyar liralk manevi tazminat davas at. 20 Ekim 1945: Msr, Suriye, Irak ve Lbnan, Filistin topraklarnda devlet kurmak isteyen Yahudilere kar Arap Cemiyeti'ni kurdu. 21 Ekim 1999: retim yesi ve gazeteci yazar Prof. Dr. Ahmet Taner Klal bombal saldrda ldrld. 22 Ekim 1962: ABD Bakan John F. Kennedy, Kba'da Sovyet fzeleri olduunu aklad; Amerikan donanmas Kba'y ablukaya ald. Fze krizi dnyay nkleer sava tehlikesiyle kar karya brakt.

8 Ekim 1980: 12 Eylln lk dam

8 Ekim 1980: Devrimci Liseliler (DevLis) Altnda temsilcisi Necdet Adal idam edildi. 12 Eyll askeri diktatrlnn idam ettii ilk devrimcidir. 1977 ylnda Ankarada bir kahvehane tarand. MTten olduu sylenen iki kiinin lmyle sonulanan bu eylemle ilgili olarak tutuklandnda, Necdet Adal, henz bir lise rencisiydi. Necdet Adal, susuz olduunu, zerine bir su ykldn srarla vurgulad; bu yzden, cezaevinden kama olanan geri evirdi. Mahkeme bakan Albay Hamdi Sevinin Adalnn susuz olduunu ileri srmesine karn, mahkeme heyeti tarafndan idama mahkum edildi. Adal, 7 Ekimi 8 Ekime balayan gece (1980) Ulucanlar Cezaevinde idam edildi. Adalnn idamndan yllar sonra kahvehanenin taranmas ile ilgili yeni yarglamalar, yeni sanklarla yapld. Adalnn idamna gereke gsterilen olayla ilikisi olmad aa kt. Necdet Adalnn adli hataya kurban gittii sylendi ve dosya kapatld. Necdet Adalnn son mektubundan: Sevgili anneciim ve babacm, Sizleri ve ezilen halklar adna mcadeleyi, erken brakmak zorunda kaldm iin zgnm, ama bundan ve iinde bulunduum durumdan dolay hibir zaman pimanlk duymadan ve u ksa yaamm ierisinde hibir ahsi kar gzetmeden ezilen halklar adna verilen mcadelede yerimi almaya altm ve bundan dolay gurur duyuyorum.

sayfa 7 | ekim 2011 | gelecek

15 gn

Zam, zulm, lm

15 Gn n z e t i :

KETAI lm Deil, zm...

Ekin Bodur
Tm gazetelerde onlarn resimleri, onlarn ykleri var. ounun yalar 20-21. Kimisi bayramdan sonra terhisini beklerken, kimisi dn hazrlklar yaparken veda etti hayata. Hepsi yoksul halk ocuklaryd. Tezkeresine 40 gn kalan Birol Elmasn evine ac haber ulatnda borcu yznden elektriklerin kesik olduu grld. Aydn Nazilliye Mehmet etinin evine vefat haberini gtrenler ailenin yaad baraka karsnda bir kez daha ac duydu. Ufuk Bozkurtun haberi evine geldiinde anne ve babas, yakacak al toplamak iin ormana gitmiti. Hepsinin uzun bir gelecei, farkl hayalleri vard. An olarak toplu ektirdikleri tim fotograflarnda, genlikleri; pekala mahalle futbol takmnda da poz veriyor olabilme ihtimalleri grlyordu. Hibirinin savamak iin domu gibi bir hali yoktu. Hepsi de yaatmak iin dnyaya getirilmi, 20 yl boyunca gzden saknlmt. Bu resimlere bakp, bu ykleri okuyup ilenmemek mmkn m? Savaa lanet etmemek mmkn m? Vatan sa olsun, yine lrz, yz binlerle lrz demek kabil mi? Peki ya yklerini okuyamadklarmz? Peki ya dan te yannda l ele geirildi szyle insani mevcudiyetleri maskelenen bedenler? Onlar da birer ana kuzusu deil mi? 24 askerin hayata gzlerini yummasnn ardndan televizyonlarn, tm gazetelerin adeta fke kusarak ok sayda PKKl terrist ldrld diye nefret kustuklar yine ayn yoksul halkn ocuklar deil mi? Ne abuk unuttuk ayn evden dan iki ayr yznde hayatn kaybeden ocuklarn ktn? lkenin cumhurbakan ntikam byk ve misliyle olacaktr szyle hamaset syleminde ipi ilk gsleyen oldu. Ayn akam Elazda, stanbulda BDP binalarna, varo mahallelere saldrlar gerekleti. Yarn Krtlerin yaad mahallelere kimlerin ynlendirdii bilinmeyen kalabalklar akn ederse, yarn bir basn aklamas yapmak isteyenlere lin giriimleri olursa bunun hesabn cumhurbakan verebilir mi? Maran, Sivasn, Dersimin anlar hl tazeyken... Kan kanla ykanr m? Birileri cumhurbakanna bir gerei sylemeli: Kan kanla ykamaya devam ettiiniz srece, bu kan akmaya devam edecek. Cumhurbakannn szn ettii intikam, yaknlarn kaybedenlerin yreini soutabilir mi? Yaanan 30 yl soutmadn gstermedi mi? Yalnzca yreklerin soumas da deil, bir sorunun zlmesi deil mi bugn mesele? Tm Krt siyasetileri tutukluyken, sadece dan te yzndekiler deil; milletvekilleri, belediye bakanlar, siyasi parti yneticileri de cezaevlerinde zm beklerken hamaset siyasetiyle 30 yl sonra yeniden yol alnabilir mi? Bugn yol alamadmz artarak gelen cenazelerimizden belli deil mi? 30 yldr, mesele bir terrle mcadele sorunu olarak yanstld. ntikam, akl ta nutuklar atld. Bugn ise artk herkes bir sorun olduunu tespit ediyor. Madem bu noktaya geldik, bir de yle dnelim. Sevdikleri, umutlar, yarnlar olan gencecik insanlar silahlara teslim etmek yerine, bir de siyasetin dilinin yasaksz konuulmas denense?

7 Ekim ngiltere Merkez Bankas, lkenin mali sistemine 75 milyar sterlin daha aktarma karar alrken Merkez Bankas Bakan King lkenin belki de tarihinin en ciddi mali kriziyle kar karya olduunu syledi. 8 Ekim Manisada kocas brahim Etik tarafndan banyoda srtndan baklanarak ldrlen efika Etikin srtndan baklanm, yar plak halini gsteren fotorafnn Habertrk gazetesince srmanetten kullanlmas; kadn rgtleri, basn meslek kurulular ve ok sayda ke yazarnca protesto edildi. 9 Ekim Msr'da Hristiyan Kpti aznln bir kiliseye dzenlenen saldry protesto ettii gsteride olaylar kt. Salk Bakanl, kan olaylarda 24 kiinin hayatn kaybettiini ve 200'n zerinde kiinin de yaralandn aklad. 10 Ekim Babakan Erdoann eski zel danman Cneyt Zapsu, dnyann farkl lkelerinden siyasetileri ve patronlar bir araya getiren Dnya Ekonomik Forumu'nun bundan sonra her yl stanbul'da da yaplacan belirtti. Karar basna duyuran Cneyt Zapsu, ayn zamanda organizasyonu yapan Danmanlk isimli irketin de patronu. 11 Ekim Abdullah calan'n ars zerine Habur Snr Kaps'ndan Trkiye giri yapan ve 4' ocuk 34 PKK'liden 7'si, Kandil ve Mahmur'dan geldikleri srada gerekletirilen karlama trenleri ve Trkiye'de katldklar etkinliklerde yaptklar konumalar

nedeniyle, haklarnda alan davada, 7 ila 10 yl 10'ar ay arasnda deien hapis cezasna arptrld. 12 Ekim Suriye'de yz binlerce kii bakent am'n Yedi Deniz Meydan'nda "Yurdum Suriye" slogan ile byk bir miting dzenledi. Mitingde Rusya ve in'e teekkr edilirken, ABD, AB ve Trkiye aleyhine sloganlar atld. Mitingde Bear Esad ynetiminin aklad reform programna destek ve d mdahaleye tepki ifade edildi. 13 Ekim Sigara, iki, cep telefonu ve motorlu aralarda TV'ye zam geldi. Milletvekillerinin benzin paralarnn ise devlet kasasndan denmesi kararlatrld. Ttn ieren sigaralarn ve ttn yerine geen maddelerden yaplm sigaralarn da vergi oran yzde 63'ten yzde 69'a ykseltildi. TV zamlar kapsamnda cep telefonlar da yer ald. 14 Ekim Gn 6.20'de aaryorsa mesai de 7.30'da balamal. Esnaf 06.00'da dkkan ayorsa devlet dairelerinde de mesai balayabilir" eklindeki aklamasyla gndeme gelen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Taner Yldz, Trkiye'de daha ok almaya ihtiyacmz vardr diyerek cumartesi gnnn de mesai gn olmas gerektiini ifade etti. 15 Ekim Babakan Erdoan, partisinin Kzlcahamam kampndaki konumasnda motorlu tatlar, iki, alkol ve cep telefonuna konulan TV zammyla ilgili eletirilere ''Kardeim sigaray imezsin, olur biter. Alkol daha az tketir-

sin olur biter. Kalkp da Porsche kullanacana Fiat'a bin. Biraz daha dr harcamay'' yantn verdi. 16 Ekim anlurfa'da eini hastaneye yetitirmeye alan bir yurtta, nndeki polis arabasna ekilmesi iin korna alnca polisler tarafndan kafasnda telsiz krlmak suretiyle darp edilerek hastaneye kaldrld. 17 Ekim stanbul'daki Hizbullah operasyonu davasnn stanbul 14. Ar Ceza Mahkemesi'nde grlen ilk durumasnda, Hac nan ile rgtn Trkiye sorumlusu olduu iddia edilen Mehmet Bahattin Temel'in de aralarnda bulunduu tutuklu 6 sann hepsi tahliye edildi. Yarglama ertelendi. 18 Ekim srail ile Filistin yetkilileri arasndaki mzakereler sonucu yaklak 500 Filistinli mahkum 5 buuk yldr Filistinlilerin elinde bulunan srailli asker Gilad alitin serbest braklmas karlnda zgrlklerine kavutu. 19 Ekim Hakkarinin ukurca lesinde gvenlik gleri ve PKKliler arasnda yaanan atmada resmi rakamlara gre 24 asker hayatn kaybetti, 18 asker yaraland. TSK, olaylar zerine snr tesi harekat younlatrd. Gmhane, stanbul, Elaz gibi kimi illerde Krtlerin yaad mahallelere ve BDP binalarna saldrld. 20 Ekim Libya Ulusal Gei Konseyi, devrik lider Muammer Kaddafinin ldrld haberini basna aklad.

sayfa 8 | ekim 2011 | gelecek

gncel
Libyada bir devrin sonu
Libyada ubat aynda balayan muhalefet gsterileri sonunda devrilen Albay Muammer Kaddafi ldrld. Kaddafinin oullarndan Mutassm da ldrlrken, dier olu Seyflislam Kaddafi ise ayandan vurularak yakaland. Kaddafinin nasl ldrldne dair haberler henz net deil. Ancak sa yakalandn ve bir kamyonet kasasnn arkasnda srklendiini gsteren grntleri internete servis edildi. 42 yldr Libyay yneten Kaddafi doduu kent Sirtenin muhaliflerin eline gemesinin ardndan 20 Ekim sabah Fransann yapt hava saldrs sonucu yakalanp ldrld. 1969da Libya Arap Cemahiriyesini kuran Kaddafi bu tarihten 22 Austos 2011e kadar lkeyi ynetti. Kaddafinin lmnn ardndan halkn sevin gsterileri dzenledii belirtildi. Tpk Irak lideri Saddam Hseyinin lmnden sonra olduu gibi. Belleimize Saddamn idam edilirken ekilen grntlerinin yanna Kaddafinin yaral bir halde lme gtrlrken direnen ve lin edilen grntlerini de kaydettik. ubat ayndan beri binlerce insann ld Libyada Ulusal Gei Konseyi sa yakalanan ve Vurmayn, vurmayn diye baran Kaddafiyi ldrp yarglamayarak sava hukukuna aykr davranm ve sava suu ilemi oldu. Uluslaras AF rgt de Libyadaki muhalif glerin tm gerekleri kamuoyuna aklamasn ve eski ynetimin yelerine insanca muamele edilmesi gerektiini vurgulad. Ayrca rgt bamsz ve tarafsz bir soruturma yaplmas gerektiini aklad.

Onlara bal brek bize ay gevrek

ilide renciler sokakta

Susaml tavuk olarak da bilinen simidin deiik ehirlerde gevrek ismiyle anldn hepimiz biliriz. ocukluktan itibaren tantmz simitle, karn doyurmaya dayal diyalogumuz yoksulluktan olsa gerek mr boyu srer. Simit yoksullukla ylesine zdelemitir ki en mehur Trk filmlerinin temel motiflerinden birisidir. Misal Kemal Sunal elindeki simidi paylamasyla bilinir. Simidin paylalmas nemlidir. Simit karn doyurmann en son aresidir. Yani paraszln ifadesidir. Bu yzden olsa gerek, cebindeki son paray simide yatrp karnn doyurmaya alan kiinin elindeki simidi paylamas kadar kymetli bir ey yoktur. Ne zaman asgari crete, iiye, memura zam yaplsa zammn arl, simidin fiyatyla llr. Doru ya doru, yoksul iin ay simit ikilisinden oluan bileim de olduka lezizdir. Son TV zamlar zam ncesi doalgaza ve elektrie yaplan dviz zamlar, yani maliye bakannn gncelleme abalar gstermitir ki iiler ve yoksullar iin ay simit keyfi devam edecek. Onlarca yldr bu tatla beslenenler iin deien hibir eyin olmamas ok sknt yaratmasa gerek. Hele Somaliyi dndnde aya ve simidin susamna kretmek de gerek. Somalide al grp karnmzn doyduuna kretmemiz gerekirken gene de basnda kan haberler insann kafasn kartrmaya yetiyor. Hkmet cari an ok arttn, Yunanistan gibi iflas etmememiz gerektiini syleyip kemerlerimizi

biraz daha skarken gazetelere bu yl on bin yeni milyonerimizin peydahland haberleri dt. Gazeteci akl hemen bankalardaki hesaplar aratrp kaleme ald. Biz onlarn sayesinde lkenin zenginlerinin zenginliini ve aslnda ayn lkede bizim nasl yoksul olduumuzu renme ansna ulatk. Meer Trkiyede krk iki bin kii milyonluk banka hesabna sahipmi. Bu krk iki bin kii bankalardaki toplam 666 milyarn yzde 47sini yani 354 milyar lirasn denetliyormu. Geriye kalan yetmi drt milyon kiiye aitmi. vnebiliriz, el birliiyle aln teriyle, didinerek, trmanarak 74 milyon kii 42bin milyoner yarattk. Babakanmz bykehir belediye bakanmz, ekonomi bakanmz, oullar, dnrleri, hsm akrabalar, dnya kamuoyunun nne milyoner olmann rahatyla kp biz yoksullar temsil edebiliyorlar. Her ey bizim iin bize simit ay, onlara bal brek. Babakan sigara alkol ve lks arabalara yaplan TV zamlarn savunurken sigara imezsiniz, ikiyi az tketirsiniz Porche yerine Fiata binersiniz, diyerek savundu. Babakan iyi bir hatip. Salam konuuyor. Yksek perdeden ses vermeyi de ok seviyor. Arkamzda 42 bin milyoner olsa biz de ayn ses tonuyla konuuruz belki. Babakan dinleyince lkemizin kra topraklarn rettii bir dizi atasznden biri de mutlaka akla geliveriyor, Kzlcahamamda milletvekillerine seslenirken, bekara boanmak kolay laf geliyor. Babakan sigara zammyla Porsche

ilide niversite rencilerinin nitelikli ve parasz eitim talepleri ile rgtledii sokak eylemlilikleri nisan ayndan bu yana sryor. Yz binlerce rencinin katlm ile yrtlen eylemler, devletin saldrlarna ramen glenerek devam ediyor. Gnlerce sren atmalarn ardndan, hkmetin mzakere talebini kabul eden renciler, grmeler esnasnda da sokaklar terk etmediler. Son olarak bakent Santiagoda dzenledikleri 2 byk gsteri ile okul boykotuna ve eylemlerine devam edeceklerini akladlar.

zammn yan yana koyup sigara imemeyle Porscheye binmemeyi eitleyiveriyor. O eitliyor da Porschenin nasl bir araba olduunu bilemeyen bizlerin kafas bu eitlemeyi almyor. Malum Porsche bankalarda milyonlar olan 42 binden birilerinin bindii bir araba. Fiyat 300-500 bin lira civarnda. Yaplan zam 20-30 bin lira. Elinizi vicdannza koyun. Bir arabaya 300 bin lira verebiliyorsanz 30 bin liralk zam komik gelir. Sigaray bankada paras olmayan 74 milyondan birileri iiyor. Bu sigara ienlerin byk ounluu yani yaklak 40 milyonu asgari cretle geiniyor. Gnlk 20-25 lira kazanyor. 4.5 liralk sigaray 5.5-6 lira yaptnzda fena halde can yakyor. Zaten maliye bakan bu TV zammyla 5 milyar lira ek gelir kazanlacan aklad bile. Yani btenin an bizim srtmza ykt bile. TV adaletsizliktir. Zengin de fakir de ayn oranda vergiyi der. Patron da ii de ayn oranda vergiyi der. 42 bin milyoner tpe ve benzine bizim kadar vergi verir. Babakan unutuyor, Porscheye binenle belediye otobsne binen benzine de tpe de ayn vergiyi verir. Yksek perdeden konumak yerine vergi ykn 42 bin milyonerin srtna yk. Sigaraya vergiyi arttrmak yerine dnrnn ithal ettii mcevhere vergi koy, ondan sonra konu. Bize gelince dnp seimde oy vermeyiz olur biter diyeceimiz gne kadar lks lokantalarn camekanlarndan televizyon ekranlarndan onlarn yediklerini seyredip bindikleri arabalara bakp, ay gevree talim etmeye devam edeceiz.

sayfa 9 | ekim 2011 | gelecek

ekonomi
Dnyay kasp kavuran Avrupa ekonomik krizi

A l d klarnz yerine koys anz, ne dersiniz?

Aslnda normalde nce batan geminin sahibine gidilir ama ekonomik sistem tersten iliyor. nce kefile gidiliyor ve tm fatura kefile kesiliyor. Krizin sorumluluu finans sektrne deil de kamu harcamalarna yklenerek kazanlm haklar halktan tek tek geri alnyor. Kamu harcamalarndan yaplan kesintiler kr orann arttryor ama hayat standard derek artan bu kr oran yine en zengin kesimin cebine gidiyor.
ABD'de mortgage kredileri ile 2000'li yllarn bandan beri ykselite olan emlak piyasasnn birden deer kaybetmesi sonucunda yaanan kriz zlanda'da byk bankann batmasyla tm Avrupa'ya yaylarak 2008 kresel krizine dnmt. Bu krizden k olarak zor durumdaki banka ve sanayicilere devletler sermaye aktarmnda bulundular. Vergi indirimleri uygulanarak mali teviklerde bulunuldu. Bankalar yani finans piyasas elbirlii ile kurtarlmaya alld. Yaplan bu mdahaleyle zel sektrn borcu kamu borcuna dntrlerek kamu bor stoku artt. Avrupa Birlii iinde Avro tek para birimi olduu iin ye devletlerin kriz ortamnda devalasyon yapma imkan olmadndan ve para piyasas tek elden yani Avrupa Merkez Bankas tarafndan ynetildiinden arpk gelimenin yaand Avro blgesinde kresel krizin etkisi daha byk. Yunanistan bunun en keskin rnei. Yunanistan'n iflas ekonomik adan gl olan birok lkeyi derinden etkileyecektir. Avrupa Komisyonu eyll aynda yaynlad raporda avro blgesinin kamu borcunun 2007 ylnda gayri safi yurtii haslaya oran yzde 66,3 iken 2012 ylnda bunun yzde 88,7'ye ulaaca tahmininde bulunuyor. Dnya Bankasnn 2010 yl son eyrek d bor verilerine gre spanya'nn 2 trilyon 546 milyar dolar, rlanda'nn 2 trilyon 321 milyar dolar, Yunanistan'n 581,6 milyar dolar, rlanda'nn 548,4 milyar dolar, talya'nn 2 trilyon 595 milyar dolar borcu bulunuyor. Ve imdi Avrupa'da yaanan bu bor krizi neticesinde tm lkeler yzlerini iilere ve emekilere dnerek sert kemer skma politikalarn bir bir hayata geiriyor. Bu borlarn dorudan muhatab halkn kendisi deil ama en zengin kesim her zaman ald bor iin iiyi, emekiyi kefil olarak gsteriyor. Aslnda normalde nce batan geminin sahibine gidilir ama ekonomik sistem tersten iliyor. nce kefile gidiliyor ve tm fatura kefile kesiliyor. Krizin sorumluluu finans sektrne deil de kamu harcamalarna yklenerek kazanlm haklar halktan tek tek geri alnyor. Kamu harcamalarndan yaplan kesintiler kr orann arttryor ama hayat standard derek artan bu kr oran yine en zengin kesimin cebine gidiyor. Bu neoliberal politikalar sonucunda Yunanistan'da bir yl ierisinde 238 bin 574 kii iinden oldu ve Eyll aynda Yunanistan babakan yardmcs ve maliye bakan Evangelos Venizelos 2011 ve 2012 yllarnda metrekare bana en fazla 4 avroluk emlak vergisi alnmasn duyurdu, salk harcamalarnda kesintiye gitti. Yunanistan hkmeti Avro blgesinde en sert kesinti programn izleyen hkmettir ve ayn zamanda bunu yaparken de en acizleen hkmet unvann da alyor nk kendini Avrupa gznde meru klmak iin ekonomik krizin nedeni olarak kendi iisinin szde tembelliinin tm dnyada gndem yaplmasna hibir ses kartmamtr. Ama ii rgtllnn gl olduu Yunanistan'da halk dzenledii grev ve protestolarla bu yalan tehir etmitir. Portekiz'in iei burnunda hkmeti de AB, IMF ve Avrupa Merkez Bankas ile yapt anlama gerei bor an kapamak iin i saatlerini gnlk yarm saat uzatma, salk ve eitim harcamalarnda kesinti, aylk 1000 avrodan fazla kazananlara her yl denen iki art maa uygulamasnn kaldrlmas gibi tasarruflarn olduu bir zm paketi zerinde harl harl alyor. Hkmet 1 Ekim'den itibaren elektrik ve doal gaz faturalarndaki vergiyi de yzde 6'dan yzde 23'e ykseltti. ilere denen ikramiyelere yzde elli orannda kesinti konulurken toplu ulam aralarna da yzde 15 zam getirdi. Avrupa'da en ok borca sahip olan talya'da ise Babakan Berlusconi KDV'yi yzde 20'den yzde 21'e kartrken zel sektrde alan kadnlar iin emeklilik yann 65 olarak belirlenmesini neriyor. Hkmet 2013 btesini dengelemek iin kamuda istihdam edilen birok emekiyi iten karmay are olarak gryor. talya'nn hesabna gre bylelikle 60 milyar avroluk bir tasarruf yaplm olunacak. Yani en zenginin cebine 60 milyar avro daha gidecek. ngiltere'de kemer skma politikalar nedeniyle 300.000 memurun iine son verilecek. Ulusal statistik Ofisi'nden yaplan aklamaya gre ngiltere'de isizlerin says 114 bin daha artarak 2 milyon 570 bine ykselmitir. spanya zrllere yardm ve geriatri merkezilerine yaplan yardm 2 aylna durdururken Madrid'de retmenlerin haftalk ders saati 18 saatten 20 saate karld. Valencia ekonomi dze kana kadar Valencia Film Festivali'ni askya ald. Fransada bte an memur saysn azaltarak kapamaya alrken Hollanda'nn uluslar aras elektronik markas Philips 4500 iisini karma karar ald. Trkiye de bu politikay uygulayanlar arasnda en nde gidiyor. Youn zelletirme furyasnn yannda son dnemde kdem tazminatnn kaldrlmas, salk harcamalarnda kesinti ve st ste yaplan zamlarn Avro blgesinde patlamaya hazr fnye gibi duran Yunanistan'n sert kemer skma politikalarndan geri kalr yan yok. Tm dnya ayn anda emekilerin srtna binmi durumda. Peki kesinti ve vergiler ile git gide kamburlaan emekilerin srt bu bor krizine gerekten zm olabilir mi? Ya da baka bir zm yok mu? *** Mike tatile km, ortan aryor: -ler nasl? -Her ey gayet iyi ancak sana kt haberlerim var. -Ne oldu? -Soyulduk. -Samalama, Tony, aldklarn yerine koy. imdilerde tm dnyay kasp kavuran Avrupa krizi ancak byle zetlenebilir herhalde. Ekonomik krizin sebebi olan en zengin kesimin szclerinin ekonomik krize are olarak iilere, isizlere, emekilere, rencilere dayatt kemer skma politikas yerine bu kesim bizden aldklarn yerine koysa, ne dersiniz?

sayfa 10 | ekim 2011 | gelecek

dnya
t a lya
ABD'de kendilerini % 99 olarak adlandran eylemciler, talya'da, Madrid'de yazn kamu alanlarn ve binalarn igal ederek yaptklar protestolarla isimlerini duyuran Indignados (fkeliler) hareketiyle sokaklardayd. 15 Ekim'de Roma'da sokaklara kan yz binlerce kii polisin mdahalesiyle karlanca bakanlk binasnn yaknndaki aralar atee verdi ve gelir eitsizliinin, ekonomik skntlarn simgesi olan bankalarn camlarn krd.

Dnya fkeli!

Dnya refah bir avu aznln elinde ve dnyada her yerde ekonomik krizin faturas iilere kesiliyor. Byk irketlere vergi indirimi salanrken, bankalarn ve sermaye sahiplerinin borlar devlet tarafndan kapatlyor. Bata ABD olmak zere dnyann birok yerinde bu ekonomik sistemin ykn tayan ounluk zenginliin sefasn sren aznla kar sesini ykseltiyor. ounluk rahatsz Zenginlerin, yani bir avu aznln refah ykn ounluk, ekonomik kstlamalarla gittike kamburlaan srtlarnda tamak istemiyor.

ng i l te re
Londra da 15 Ekim gn binlerce kii borsa binas nnde eylem yapt. 'Bankalara deil insanlara yardm edin, , ev, hizmet hizmet istiyoruz talepleriyle Wall Street'teki igale destek veren eylemcilerin yannda ayn zaman Wikileaks'in kurucusu Julian Assange de vard. Assange eylemcilere, Yabanc bankalarn hesaplarn aarak effafl salamalarn talep etmenizi istiyorum, diye seslendi.

ABD 17 Eyllden beri Amerikann en nl meydan Times Meydan kendilerini % 99 olarak tanmlayan fkeli ounlua ev sahiplii yapyor. Bu meydan Amerikan finans sermayesinin ve dnya ekonomisinin sembol Wall Streete yakn ve imdi zellikle Adbusters adl Kanadal bir grubun balatt Wall Streeti gale hareketiyle bir aydan fazla zamandr Zuccotti Parknda, ien finans sermayesinin ardnda artan gelir eitsizliini ve krizin bedelinin krizin nedeni olan % 1 en zengin kesime deil de krizin maduru % 99a detilmesini bu meydan igal ederek protesto ediyor. 2010 ylnda yaplan bir aratrmaya gre ABDde en zengin % 20nin gelirin % 85ine sahip ve Forbesin yapt bir aratrmaya gre de en zengin 400 Amerikalnn 1.53 trilyon dolar paras var. En tepedeki 50 kii 700 milyar dolardan fazlasn elinde tutuyor.

Bu gereklikten hareketle Amerikann en popler meydannda balayan igal bir ayn doldurdu ve bu sre ierisinde zaman zaman New York polisinin sert mdahalelerine maruz kalsa da Time dergisinin yapt aratrmaya gre ABDde yaklak 167 milyon kii bu eyleme destek veriyor. ABDde yaayan birok aktivist, ekonomist, gazeteci, yazar sistem muhalifi bilim insanlar ya nl dilbilimci Noam Chomsky ve Paul Krugman gibi desteklerini dardan ifade ederek ya da Zizek ve Klein gibi dnrler parkta kurulan krsde konuarak tm dikkatleri bu meydana ekti. Kanadal gazeteci Klein, Yzde 1 krizi sever. nk insanlar panikleyip ne yapacan ardnda kendi karlarna uygun politikalar uygulamann tam zamandr. Eitim ve sosyal gvenlik zelletirilir, kamuda kesintiler yaplr. u anda olan da budur, diyerek %99un neden imdi orada olduunu belirtirken, Sloven dnr Zizek yapt konumada, Biz hepimiz kaybedenleriz, ancak gerek kaybedenler aada, Wall Streette. Onlar milyarlarca paramzla kurtarldlar Size hayalci olduumuzu sylyorlar, gerek hayalciler ilerin kendi yntemleriyle sresiz olarak devam edebileceini dnenlerdir. Biz hayalci deiliz. Biz kabusa dnen bir hayalden uyananlarz, diyerek fkeli ounluu tanmlarken zellikle bu hareketin tarihte tatl bir an olarak kalmasndan ziyade gerekten hedefine ulamas gerektiine u szleriyle vurgu yapt:

Korktuum tek ey u ki, bir gn evimize gideceiz ve ylda bir buluup bira ierek nostaljik bir biimde Burada ne gzel zaman geirmitik diyeceiz. Kendi kendinize bunun olmayacann szn vermenizi istiyorum. Nobel dll ekonomi profesr Paul Krugman ise New York Timesdaki yazsnda, Wall Street dehalarnn maalarnn bize makul olduu sylendi, bize onlarn harika iler yapt sylendi. Ama nedense bu harika iler halkn dier kesimlerine yansmad, diyerek Wall Streeti igal eden ounluu savunmutu. Kamuya ait kaynaklar ve doal kaynaklar smrerek zengin olan en zengin kesime duyulan fke sadece ABD ile snrl deil. Daha nce Yunanistanda, srailde ve zellikle spanyada byk protestolar olmutu ama zellikle Wall Street gal Hareketi bu protestolar daha kresel bir hale soktu. 15 Ekimde sadece ABDde 100den fazla ehirde meydanlarda protestolar olurken, Amerikadan Avrupa, Afrika ve Asyaya kadar 82 lkede yaplan 1500 protestoda yine fkeli ounluk meydanlardayd. Dnya apnda yaplan bu protestolarn ortak noktas finans merkezlerinin ya da tketim merkezlerinin bulunduu popler meydanlarn igal edilmesiydi. Bu tarz, ounluun fkesini dorudan iktidara eviren Arap Baharnn simgesi olan meydan igallerinden esinlenilmiti.

A l m a nya
zellikle Almanya'nn ekonomi merkezi Frankfurt bata olmak zere Berlin, Mnih ve Kln'de binlerce kii 'Sintagma meydannda, Buenos Aires'te, Madrid'in Puerta del Sol meydannda, Tahrir'de, New York'ta ve dnyann herhangi bir yerinde sokaa kanlar onurlu bir yaam iin mcadele ediyorlar. fkelenmekte haklyz nk biz toplumun % 99'uyuz, onlar ise % 1 ve bizim geleceimizi borsalarda piyasaya sryorlar,' aklamasyla en zengin kesimi hedef ald.

sayfa 11 | ekim 2011 | gelecek

eviri
Filo raporunun Gazze eridi'ne ambargoyu merulatrmasnn ardndan geen bir ay

G a z z e eridi'ne ambargonun m erulatrl mas

Palmer Komitesi, gerekte srail Savunma Kuvvetleri'nin 2010 Mays'nda Gazze Filosu'na dzenledii saldry aratrmak yerine diplomatik bir arabuluculuk giriimine soyundu.
Eval Clyne
BM tarafndan atanm Palmer Heyeti'nin bir ay nceki raporu, Gazze zerindeki deniz ambargosunun yasal olduuna ilikin hkmn tekrar tekrar vurgulayan (kara ambargosunun aksine) srail szcleri iin bir gurur kaynandan baka bir ey deildi. Birok gazeteci, belgenin kendisini okuma zahmetine girmeden sanki yasal gerek buymu gibi heyecanla srailli H uzmanlarnn azndan sonucu duymaya altlar. Byle yaparak, baz nemli noktalar gz ard etmi oldular. rnein komitenin yasal bir otorite bile olmad ve vard sonularn hibir geerlilie veya balayc otoriteye sahip olmad (bunu komitenin kendisi de aka belirtmektedir) ve hatta yasal hibir balaycla sahip olmayan Goldstone Raporu'ndan bile daha zayf olduu gereini atladlar. Bu sonularn yasal hibir geerlilie sahip olmamasnn yan sra, komitede konuyla ilgili tek bir yasal uzman bile yoktu. Evet, komite yelerinin hibiri nlerindeki meseleyi tartacak ilgili yasal vasflara sahip deildi! Komite drt yeden oluuyordu: srail ve Trkiye hkmetlerinin birer temsilcisi ve szde bamsz iki ye daha. Bunlardan biri, Yeni Zelanda eski Babakan Sir Geoffrey Palmer (uluslararas evre hukuku uzman), dieri ise, insan haklar konusunda son derece gvenilmez bir sicile sahip olan ve ayrca siyonist AJC tarafndan (Amerikan Yahudi Toplumu), srail'le yakn ilikileri dolaysyla 2007de dl verilen Kolombiya eski bakan Alvaro Uribe. Dolaysyla, drt komite yesinden en az nn tarafszl tartmalyd ve hibiri uluslararas kara sular yasalarna veya silahl atma yasalarna ilikin sorunlar tartma yetkisine sahip deildi. Komitenin vard sonulardan phe etmek iin bunlar yetmezmi gibi ne bir inceleme gereklemi ne de gerekler deerlendirmeye alnmtr. Komiteye, kendisine srail ve Trkiye tarafndan verilmi sorunlu raporlar dnda hibir kant veya ifadeyi deerlendirme izni verilmedi. Bu raporlar, deniz ambargosunun meruiyetine kanaat getirmelerine ama ayn zamanda, baz lmlerin srttan, boyundan ve alndan, ok yakn mesafeden kurun atlaryla gerekletiini gsteren otopsileri de gz nnde bulundurmalarn salad. Komitenin, saysz dier uluslararas uzmann sonularn (kuatmann uluslararas hukuka yasaklanm bir toplu cezalandrma ekli olduuna ak ekilde hkmeden komiteler, delegasyonlar ve analizler dhil) gz ard etmekten baka ans yoktu. Basit gerek, komitenin amacnn yasal sonulara varmak deil, diplomatik bir uzlamaya ulamak olduudur. Mesele kuatmann uluslararas hukuk karsndaki durumunu aratrmak deil srail ile Trkiye arasnda politik bir uzlama salamaktr. Ortaya koyduu sonu, buna uygun ekilde, bamsz bir hukuki gerek sunmak yerine, eski mttefikleri buluturacak ortak bir zemin bulmak iin tasarlanmt. Ancak kuatmann meruiyeti (veya gayrimeruluu) siyasi komitelerin vard mutabakatlardan kaynaklanmyor, tpk iki taraf arasndaki bir anlamann (rn. alanlarnn asgari cretten daha az alacana ilikin) bir dzenlemeyi yasal hale getirmeyecei gibi. Belki de komitenin srf kendi saygnl adna veya en azndan gazetecilerin yanl alntlar yapmasn nlemek ve bunun yerine raporu hibir yasal etkisi veya karm olmayan, lkeler arasnda arabulucu bir forml eklinde tanmlamamalar iin slubunda daha zenli olmas iyi olabilirdi. Ben de bir yarg makam deilim. Ama kuatma politikasn hem inkr hem de kabul eden srail'in pozisyonunu sorgulamak ok kolay. srail bkp usanmadan, hem sivil nfusa kat kstlamalar getirdiini kabul ediyor hem de artk Gazze eridi'ni askeri igal altnda tutmadn iddia ediyor. Gazze zerinde bir kuatma ve/veya topraklar, sular, mallar ve halk zerinde etkili bir denetim varsa ve/veya Gazze'nin Bat eria ile balants kesiliyorsa, uluslararas insani hukuk gerei bir igalin prensiplerine gre davranmakla ykmlyz demektir. srail topraa, tarma, ihracata veya balkla eriimi kstlyor veya engelliyorsa; gda ve (renciler, hastalar ve tbbi ekipler dhil) seyahat zerinde kstlamalar varsa; ila, imento ve su filtreleri zerinde kstlamalar varsa o zaman igal, masum insanlara zarar vererek devam ediyor demektir. Hikyenin sonu. Bir pastay eklini bozmadan yiyemez ve bir igali ayn anda hem kabul hem de reddedemezsiniz. Son olarak da diplomasi meselesi. Komite bir uzlama nermi, bu vesileyle deniz ambargosunu merulatrm ve filoyu sorunlu olarak tanmlamtr. Karlnda srail'in zr dilemesini ve ldrlenlerin ailelerine tazminat demesini nermitir. srail daha iyi bir anlama hayal edemezdi. Kuatmann yasad olduunu bildii iin (veya en azndan srail dnda herkes bu kanaatte olduundan), Palmer raporunu seve seve kabul etmeli, gstermelik bir uzla sergilemeli ve Trklerin buna kanmas iin dua etmeliydi. Ama bir sebeple srail hkmeti diplomatik seenee kar tavr almaya karar verdi. imdi ise Trkiye ile ilikilerin tarihin en kt dzeyine gerilemesine tank olmak zorunda kalyorlar. Trkiye, kendi adna, heyetin karmlarn Uluslararas Adalet Divan'na gtrme niyetinde. Son derece pratik etkilere sahip UAD yasad suiistimalleri kabul edip deerlendireceinden, srail'in neredeyse hi ans kalmyor. yleyse srail'in bu iten kazanc ne oldu? Yom Kippur'u bu hatalar karsnda zr dilemek iin deerlendirip nne bakmas daha iyi olmaz m? Palmer raporunun dierlerine nazaran daha az alntlanan ve srail'i yalnzca tazminat deyip zr dilemeye deil, ayn zamanda tm kuatma politikasn tekrar gzden geirmeye ve kuatmasn kaldrmak ve sivil nfusun iinde bulunduu srdrlemez insani ve ekonomik durumu iyiletirmek amacyla mal ve insanlarn Gazze'ye giri k zerindeki kstlamalar gevetmeye (s.70) aran tavsiyelerini benimsemek, yeni yl iin daha iyi bir balang olabilir. Bu makale ilk olarak Eyal Clyne'n kiisel blogu, Truth from Eretz Yisrael'de yaynlanmtr.

sayfa 12 | ekim 2011 | gelecek

emek
Umut Yolcular

Byle bi r ko r u m a ekl i YO K

Sultangazi mahallesinde bir gecekonduda kan yangnda yedi kii yaamn kaybetti. Yangnn kt gecekondunun kaplar arkadan kilitlenmi ve smsk kapal... Pencereleri demir parmakl... Gecekonduyu yangn sardka ieride yedi insan, yedi gmen ii, yedi umut yolcusu alevlerin arasnda umutlaryla birlikte yanyor... Kayt d istihdamn en youn beslendii alanlardan biri olan gmen iiler her yerde insanlk d koullarda barnyor. En ar koullarda altrlrken, aldklar cret yaamda hibir taleplerini karlamyor. Gmen olarak gelen iilerin birou kaak olarak geldiinden bu durum ucuz igc iin yedi takla atan iverenlerin itahn kabartyor nk bu iileri ucuz-gvencesiz ve ar koullarda altrmak ok kolay. Gmen iilerin kendisi yasa-d olduundan sadece snr d edilmemek iin kendisine dayatlan insanlk d uygulamalara her daim boyun emek zorunda braklyorlar. Bir atlyede sabahn afandan gecenin karanlna dein alp oradan kimseye grnmeden, ev denilen barakalarna sessizce gidiyorlar. Yaadmz corafya insan kaaklnn gei noktasdr. Her gn binlerce insan kendi yaadklar yoksulluktan ve alktan kamak iin cehennem yollarnda umut yolculuuna kyor. Bu yolculuu yapanlar ounlukla kaak olduundan grmemek, grmezden gelmek, tekiletirmek her zaman tercih edilen bir yol olmutur. Bu nedenle Sultangazide gecekonduya giden polis ekipleri gerekli aratrmay yapmadan yangn yerini terk ediyor. Ve baka bir gecekonduda 70 gmen ii insanlk d koullarda yaama sava verirken bulunuyor. Ne yazk ki lkemizde sorunlardan koarak kamaya almak artk bir devlet kltr haline geldi ama uras da bir gerek ki sorunun kendisi ne kadar grmezden gelinirse o kadar acmasz bir ekilde dikilir karmza. Bu yzden Sultangazideki gibi bylesi vahim sonular olan bir meselenin sadece yanan yedi insan sonucuyla deil gmen ii emei yasalar, haklar ve koullar erevesinde deerlendirilmesi ve artk grnr klnmas gerekmektedir.

2011 yl teet geen krizlerin faturasnn bir bir iiye, emee kesildii bir yl oluyor. Emekli olan veya iten karlan iilerin elinden Kdem Tazminat alnrken gn uygulamasnn yerine cumartesi mesaileri ve sabah mesaiye balama saatinin bir iki saat daha erkene alnmas, emekli ikramiyelerinin denmemesi gibi tartmalar alevlendiriliyor. Ve tm bunlar emek lehine tkr tkr ileyecek bir koruma kalkan gibi sunuluyor. Acaba gerekten yle mi? Kdem Tazminat: Mevcut 1475 sayl Kanununun 14.maddesine gre; iveren tarafndan hakl bir sebep olmadan iten kartlrsa, askerlik iin ii brakmak zorunda kalrsa, hakl bir sebeple i brakrsa, emekli olmak iin iten ayrlrsa, emeklilikte dier artlar tamamlayp tamamlamas gereken ya evinde geirmek isterse bir alan ka yl altysa her bir yla bir aylk maa denk decek ekilde kdem tazminat alyor. Ayrca kadn iiler evlendikten sonraki bir yl iinde ii brakrsa ve iinin alt sre iinde lm halinde de kdem tazminat hakkndan yararlanlabiliyor. Bir iyerinde bir yl alan bir ii yukardaki hallerden biri gerekletii takdirde bir yllk maana bir aylk kdem tazminat alyor. verenlerin bakanlktaki szcleri bu uygulamann kendi gzleri gibi ko-

ruduklar iiler iin haksz bir uygulama olduunu, mevcut sisteme itirazlarn aadaki erevelerde dile getirerek savunuyorlar: 1. Mevcut kdem tazminat uygulamas alma hayatnn temel sorunlarndan biri olarak rekabet gcn azaltyor. (Tercmesi: veren bu kdem tazminat fonu kapsamnda toplu olarak denecek paray otomobilini yenilemek iin kullansa da dier iverenlerle girdii lks araba yarnda geride kalmasa.) 2. verenler iin kdem tazminat bir yk. e giri-k ve istihdam esnekliini zorlatryor. vereni rahatlatmalyz. (Tercmesi: Ulusal ve uluslararas kriz ortamlarnda rahat rahat ii karamayp ucuz igcn seemeyen iveren ne yapsn?)

3. Ulusal dzeyde bunun getirdii maliyetlerin ykseklii sebebiyle uluslararas platformlarda eletiriliyoruz. (Tercmesi: verenlerimiz kan alyor, lkemizde igc ok pahal, rezil oluyoruz dnyaya.) 4. i kdem tazminat alamyor, alann hakkn korumalyz. (Tercmesi: veren kdem tazminat vermiyor ama su onlarn deil ki. Kdem tazminat ad altnda iverenlerden yaplan soygun ivereni zor duruma sokuyor nk cebinden toplu para kacak. Eee tabi imdi kazanlm da bir hak var. Ama imdi bu hakk bir sihirbaz edasyla yok edelim, olmama dndrelim, yeniden masaya oturalm, iverenin hakkn korurken zaten dolayl olarak da olsa alann hakkn da korumu oluruz.) 5. Kadnlarn evlenmeleri halinde 1

veren ve politikaclar nedense zenginleme ya da refahtan bahsedildiinde ii ve emekilerin ald paraya, kendine ayrd zamana, gelecei iin yapt bir tasarrufa gz dikiyorlar. Ate olmayan yerden duman kmaz. Bakan Yldzn bu tespitleri ile birlikte sabah mesaisinin erkene alnmas ve cumartesileri allmas gerektii ile ilgili nerileri tekil bir deerlendirme olarak kabul edilemez.

sayfa 13 | ekim 2011 | gelecek

emek
Seluk Aydemirin ynettii Ahmet Kural ve Murat Cemcirin barollerini oynad alg engi filmini seyredenler Byle bir dayak ekli yok. Adam elini atee koyup yzme bast, repliini hatrlayacaktr. Yaanan tartmalar sanki bu parodinin baka bir hali. Byle bir koruma ekli yok. nce dvp sonra her ey sizin iin diyorlar!
yl iinde kdem tazminat alarak iten ayrlmas, iten k zendiriyor. Kadnlarn istihdam tevik edilmeli nk dnyann en dk kadn istihdam oranna sahip lkesi Trkiye. (Tercmesi: Ucuz igc olarak kadn emeinden niye yararlanmayalm? Hatta kriz ortamlarnda can simidi ilevi grp iler iveren iin rayna girdiinde evine rahat rahat gndeririz.) u dikkatten kamamaldr ki bu tartmalar bu savlar ekseninde yaplrken sendikalar yani haklar korunmak zere tartlan ii cephesi kdem tazminatnn kaldrlmasna karyken, tm iverenler mevcut sistemi tu kaka deyip ellerinin tersi ile itip hep bir azdan Avusturya Modeli Hemen imdi diye tezahrat yapyor. nsann aklna taklmyor deil: Bayram deil seyran deil, patron niye psn imdi bizi? Bu Avusturya modeli de ne? Avusturya modeline gre; iveren tarafndan iinin maandan kesilen primler Kdem Tazminat Fonu ad altnda bir hesapta toplanyor, bu hesaba patron veya devlet dokunamyor. Avusturyada bu fona her ay iveren ii cretlerinin yzde 1,53n prim olarak yatryor. Basit bir hesap yaparsak; mevcut sistemde 1.500 TL maala iki yl alan bir ii iten karldnda yaklak 22 TL aylk prim olarak yatan Kdem Fonu hesabnda biriken 308 TLyi alacak. Mevcut sistemde bu iki maa demekti. Ama alann hakkn korumak iin can siper uraan iverenlerimiz alann dnerek imdi prim orann % 3-4 orannda tartmaya at. Ama tabii ki bu orann stne gemek olmaz. Peki bir de en yksek % 4 zerinden hesap yaparsak nasl oluyor: 1.500 TL zerinden aylk prim olarak hesaba 60 TL aktarlacak. ki yl iinde hesapta 1440 TL birikecek. 3000 TL nerede, 1440 TL nerede? nsann aklna yine taklmyor deil; 1440 m byk 3000 mi byk? Peki iveren mi rahatlyor, alann hakk m korunuyor? Seluk Aydemirin ynettii Ahmet Kural ve Murat Cemcirin barollerini oynad alg engi filmini seyredenler Byle bir dayak ekli yok. Adam elini atee koyup yzme bast, repliini hatrlayacaktr. Yaanan tartmalar sanki bu parodinin baka bir hali. Byle bir koruma ekli yok. nce dvp sonra her ey sizin iin diyorlar! Mesai saatleri: Trkiyede 4857 sayl Kanununun 63.maddesine gre alma sresi iiler iin en ok 45 saat olarak belirlenmiken 657 sayl Devlet Memurlar Kanunu 99.maddesinde memurlarn haftalk alma sresi 40 saat olarak dzenlenmitir. Elbette uygulamada bu saatlerin zerine klyor, hatta kayt d koullarda bu saatlere tur bindiriliyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Taner Yldz bu alma saatlerini az bularak cumartesi mesaisini gndeme alacak mthi tespitlerde bulundu. 1. Cumartesi alma uygulamas 70lerde vard, sonra kaldrld. Trkiye hak etmedii refah seviyesini pein alm oldu. 2. Gn 5te yorsa biz de bir saat hazrlk yapp 6da sokaa kp ie balayalm. Amerikal o saatte ie baladnda anlaml oluyor da bizde niye olmasn? 3. Zenginlemeyi ancak ok alarak elde edebiliriz. veren ve politikaclar nedense zenginleme ya da refahtan bahsedildiinde ii ve emekilerin ald paraya, kendine ayrd zamana, gelecei iin yapt bir tasarrufa gz dikiyorlar. Ate olmayan yerden duman kmaz. Bakan Yldzn bu tespitleri ile birlikte sabah mesaisinin erkene alnmas ve cumartesileri allmas gerektii ile ilgili nerileri tekil bir deerlendirme olarak kabul edilemez. Grnen o ki AKP gemiteki ii kazanmlarn bir bir geri almak iin kollar svam, iverenin zel sektrndeki tm gayrimeru uygulamalarna da yasal bir dayanak vermek iin proje zerine proje retiyor. Taraf gazetesinde Sessizce her gn lyorlar st balkl, 04.10.2011 tarihli bir haber-yorum gerekli nlemler alnmad iin her gn birer ikier sessizce len iiler iin yazlmt. 2000-2009 dneminde Trkiyede 784 binden fazla i kazas meydana gelmi ve bu kazalarda 10000den fazla ii lm. Son dokuz ayda len ii says 419. Bu rakamlar sava rakamlar deil. Libyada ki atmann sonular deil ya da Amerikann Iraktaki kayplarnn dkm deil, bu rakamlar ii lmlerinin rakam. Kimsenin haberinin olmad atein sadece dedii yeri yakt insanlarn rakamlar. Bu rakamlar bizim rakamlarmz. yle bir dnelim. Byk patronlardan birinin ocuu lse haber olur mu? Dnelim, zengin semtlerde kaza nedeniyle birisi lse olay olur mu? Dnelim, neden bizim lmlerimiz bu kadar sessizlik ierisinde geitiriliyor? Bu kadar sessiz ve tepkisiz neden lyoruz? Susmak bamzn belas, erdem diye retildi bize. Hastanede doarz, duvarda hemirenin sus iareti. Evde alarz, babann sus iareti. Okulda konuuruz, retmen susturur. Sokakta sesimizi ykseltiriz, polis susturur. Fabrikada hakkmz ararz, ustaba, patron susturur. Hep susarz. Susmay erdem biliriz. Sabr erdem biliriz. Susarak alrz, kafamza vururlar susarz. Hakkmz alrlar, susarz. Babakan, bakan, patron azarlar, gene susarz. ocuk hasta olur, ila alamayz, yar a yar tok dolanrz. Mesaiye gitmediimiz iin iyerinin kapsnda kalrz. Kdemsiz tazminatsz iten atlrz hep susarz. Yaarken susarz, alrken susarz, lrken susarz. Yetmez, llerimizi gmerken de susarz. Sustuka lmeye devam edeceiz. Oysa bir eyler deiiyor. Televizyon ekranlarnda gazete manetlerinde bir eylerin deitiini gryoruz. Sessizler ordusu yryor. Sessizler ordusu sesini karmaya balyor. nce Tunusta, Msrda grndler. Sonra Yunanistanda, Fransada, talyada, spanyada ve Amerikada boy gsterdiler ve 15 Ekim 2011 Cumartesi be kta, seksen bir lke ve dokuz yz elli bir ehirde yoksullar ve iiler ayaa kalkt. Eitlik, adalet iin, haklarn savunmak iin ses verdiler. Be kta, seksen bir lke, dokuz yz elli bir ehir ayn sesi ykseltirken bir lke, seksen bir ehir yani Trkiye susmaya devam etti. i lmleri patronlarn ve devletin ar kar hrsndan kaynaklanyor. Bilerek isteyerek tedbir almamasndan kaynaklanyor. Bu lmlerin bu yzden cinayet olduunu da biliyoruz. Ama dnp kendimize soralm, biz llerimizi sessizce gmmeye devam ettiimiz srece bu lmler biraz da intihara benzemeyecek mi? Sessizliimiz sra bize gelene kadar m srecek? Ve kardmz tek ses arkamzdan yaklan at m olacak?

AMELE PAZARI Suskunluk bamzn belas

M. zlem

sayfa 14 | ekim 2011 | gelecek

gncel

fkeliyiz
H. Cengiz Gltekin
Bizim mahalle berberi, komular, hsm akraba, e dost hepimiz fkeliyiz. Hayatnn baharnda onlarca gen insan yaamn yitirdi. zgnz! zntmz aresizliimizden. Engel olamyoruz bu gen lmlere. Ard arkas kesilmiyor yoksul ocaklara den atein. fke ve hzn tm toplumun birletii ortak noktalar. Ama zmde ayryoruz. Ben zgnm. Ama benim zntm gencecik insanlarn haksz bir savata yitip gitmesine. Ben fkeliyim. Ama benim fkem bu haksz savan siyasal ve ekonomik rantn yiyenlere. Ancak komum benimle ayn zde bir hzne ve fkeye sahip deil. O grmyor bu yaananlarn gerek sorumlusunun kim olduunu. fke duyduuyla ayn hayat yaadn, yoksulluunun karde olduunu grmyor. Ensesine yapm, onu zehirleyerek, kann emerek yaayanlar grmyor. Yaamn yitirenlerin haberlerini, internet zerinden tklama rekorlar krp, her bir videonun nne reklamlar koyarak yaynlayanlar, lenlerin kannn zerinden bile para kazanma derdinde olanlar grmyor. lm haberleri giden evlerin hep yoksul evler olduunu, orada yaayanlarn kendine benzeyen insanlar olduunu grmyor. fkesi, kendi gibi olana, alayarak artyor. Baka baka birok dilde ne demektir seni seviyorum onu biliyor ama, ihtiya duymuyor kardeinin dilinden seni seviyorum demeyi. nk ona sadece fke duyuyor. Ve intikam istiyor. Yaamn yitiren gencecik insanlarn karlnda, onlar gibi genlerin kann istiyor. Bilmiyor ki kan kanla ykanmaz. Ama istiyor kardeinin kann. Kardeini, onun topraklarnda ldrmek iin intikam naralar atyor. Daha ne kadar srer bu karde kavgas, nereye varr bilemiyorum. Mazlum ve madur olan daha ne kadar gremez gerei, daha ne kadar kendi kardeine saldrr, bilemiyorum. Bildiim tek ey kaderimiz de, geleceimiz de, dmanmz da ortaktr ve seni seviyorum Krt kardeim. Ez ji te hez dikim biray min Kurd.

Trkiyenin 20 blgesinden delegelerle toplanan Kongre Giriimi, Halklarn Demokratik Kongresi adyla ve Birleiyoruz sloganyla almalarna balad.

Kongreden k a n s e s : Birleiyo r u z

Emek, Demokrasi ve zgrlk Blounun 12 Haziran seimlerinden sonra ald kararla; toplumsal bir muhalefet ina etme amacyla almalar srdrlen; Anadolunun pek ok kentinde toplantlar yaplan; arcln Gltan Kanak, Erturul Krk, Srr Sreyya nder ve Levent Tzelin yapt Kongre Giriimi 15-16 Ekimde Ankarada topland. Trkiyenin 20 blgesinden gelen 800den fazla delegenin katld toplantnn alnda Laz, Sryani, Arap, Ermeni, erkez, Grc, Alevi, Nusayri, Roman, Rum, Pomak, Afrikal, Yezidi delegelerin, topluluu anadillerinde se-

lamlamalarnn ardndan konumalara geildi. Mersin milletvekili Erturul Krk, delegeleri Trke, Krte ve Arapa selamlayarak balad konumasnda Kongre Giriimiyle hedeflenenin kendimiz iin yaamak ve kendimizin efendisi olmak iin yola kmak olduunu anlatt. Emekten ve toplumsal olandan kaynaklanan haklarn bir araya getirilmesi gerektiini ve sosyalistlerin tm halklarn zgrl iin mcadele etmesi gerektiini savundu. Krk, kadnlarn kurtuluunun da bu davann mor bayra olduunu; bu hareketin ynetici snfnn

kadnlar olacan ifade etti. BDP E Genel Bakan Gltan Kanak ise Tek k yolumuz, demokratik, gnll eit yaam savunmak ve bunu ina etmektir" diyerek, bu grevi yerine getirmediimiz takdirde torunlarmzn bizi yarglayacana iaret etti. Komisyonlarn ve delegelerin katklaryla program ve tzk ekillendirilirken, giriimin ismi Halklarn Demokratik Kongresi (HDK) olarak belirlendi. ki gnn sonunda listesi oluan Genel Meclisin yan sra, il ve ilelerde oluturulacak halk meclisleri kongrenin icraatlarn belirleyecek.

sayfa 15 | ekim 2011 | gelecek

O da altn ilek ye m e s i n

1 3

E n e r j i B a k a n Ta n e r Y l d z , T rk iye d e d a h a o k a l m aya i h t iya c m z va r d iye re k m e s a iy i s a b a h 6 d a b a l a t m a ve c u martesi gnleri de mesai yapma p ro j e s i n i a k l a d . N e d n yo r s u n u z ?

Hkmetin iilerin byk o u n l u u nu n a l a m a d ve i l e t melerin zerinde deme bask s o l u t u rd u u g e re ke s iyl e k d e m t a z m i n a t n k a l d r p f o n uyg u l a m a s n b a l a t m a s s i z c e doru mu?

B a b a k a n E rd o a n , p a r t i s i n i n K z l c a h a m a m d a k i to p l a n t s d a ya p t ko nu m a d a , b a z t ke t i m m a d d e l e r i nd e k i T V z a m m yl a i l g i l i yl e ko nu t u : K a rd e i m s i ga ray i m ez s i n o l u r b i te r. N e o l a c a k ? A l ko l b i ra z d a h a a z t ke t i r s i n o l u r b i te r. N e o l a c a k ? K a l k p d a Po r s c h e ku l l a n a c a na , l k s 2 0 0 0 CC ni n z e r i nd e ku l l a n a c a na g e l F i a t , Vo l k swa g e n ku l l a n, ne o l a c a k ? B u n l a r ku l l a n , b i ra z d a h a d r h a rc a m ay . ( . . . ) B i z d e Yu n a n i s t a n n d u r u m u na m d e l i m ? d e d i . B u ko n u d a k i f i k r i ni z n e d i r ?
Kamil Kartal, i: 1) Enerji Bakan bunu hep yapyor zaten. Daha nce bir tekstil sendikas genel kurulda iilerin 16-17 saat almas gerektiini syledi. Bu aslnda onun davam niteliinde. masnda nemli bir etken olduunu dnyorum. alma saatlerinin uzamasn deil ksaltlmas gerektiini savunmalyz. 2) Kdem tazminat iinin, memurun bir hakkdr ve bu hak gasp edilmemelidir. Eer kdem tazminatlarn kaldrrlarsa bence bu, emekilere vurulmu en byk darbe olur. Kdem tazminat kaldrlrsa eminim ok byk skntlar yaanacak, halkn ekmei ile oynamasnlar. 3) Bu aklamalar kesinlikle onaylamyorum. Kendisi de uaa binmesin veya altn ilek yemesin. Bir lkenin babakan kesinlikle halkn zgrlne karamaz. Kimsenin sigara iip imemesine kendisi karar veremez, buna kii kendisi karar verir. Ali Bulut, Esnaf: 1) nsanlara sadece hamal gzyle baklyor ve hibir zaman haklar verilmiyor. alanlarn mesai saatlerini artracaklar ama ben u anda da emekilerin gerekten aldklar maalarn yeterli olduunu dnmyorum. Devlet belki de bu karar alr; ancak ayn zamanda iinin de hakkn vermelidir. 2) Ben kdem tazminatn kaldrabileceklerine inanmyorum. nsanlar yllarca alyorlar ve kdem tazminatlar denmezse gerekten ok byk skntlara girebilirler. Btn dnyada hak olarak kdem tazminat var. nsanlara yllarca altktan sonra ypranma pay veriyorlar. Kdem tazminat, btn o emein karldr. nsanlar bunun karln almak zorunda. 3) lk olarak babakann yapt bu konuma kesinlikle yanl. Kendini kutsanm biri olarak gryor. nsanlara sigaray ve ikiyi brak diyor. Ben de sigara ve iki iiyordum; ancak ksa bir zaman nce braktm. Ama herkes benim dndm gibi dnmyor ki... Zamlara gelecek olursak, zamlar da kesinlikle yaplmamal. nk insanlar gerekten ok madur. Cemal Yldrm, veren: 1) Mesai saatleri iin 6-7 biraz erken. ncelikle Trkiyenin artlar belli, bir kere trafik sorunu var. Ulam sorunun zlmesi lazm ki,hkmetin bahsettii enerji tasarrufu gereklesin. Cumartesi altrmak iin de ayr mesai creti vermeliler. Eer mesai creti vermezlerse bu i biraz zora sokar. 2) imdi samimi olmak lazm, alan iiler hak ediyorsa, onlara kdem tazminat verilmesi gerekiyor. Bir ii zaten kdem tazminat iin alr. iler yllarca altktan sonra aldklar az parayla belki bir gn bir ev alrm, emekliimi rahat yaayaym umudunu tarlar. Bundan dolay doru olmayan bir yaklam. 3) nsanlarn zel hayatlarna karlmas doru deildir. Eer imesinler, yapmasnlar diyorsa, Trkiyede iinin, emeklinin, memurun hakkn tam yerinde verecek ki bu syledikleri olsun. nk bu insanlar stres iinde, byle eyleri sylemek iin yaamlar olgun seviyede deil . nsanlar ocuklarn okutamyorlar. Parasz eitim isteyen ocuklar aylarca tutuklu kald. Sigara gibi sorunlarla ilgileneceklerine, ncelikli olan eitim gibi sorunlarla urasnlar.

2) Aslnda bu olayn kkeninde, kdem tazminat fona verilerek sermayeye peke ekilmeye allyor. Eer bu uygulama geerse, u anda iiler, aldklar kdem tazminatnn sadece drde birini alacaklar. ktidar kdem tazminatn kaldrmak yerine denmeyen tazminatlarn denmesini salasa daha hayrl bir i yapm olur. 3) Bu sylediklerinin nemli bir ksmnda zellikle lks arabalarla ilgili olan ksmnda, dnp kendi evresine bakmaldr. kincisi sigaray brakn gibi yaklamlar ise kendisinde gizli olan bir takm eyleri aa karmasyla aklanabilir. Zaten bu ekonomik admlar yakn zamanlarda AKPli belediyelerin iki iilmesini engelleme giriimlerinin devamdr. Hseyin Cibiolu, Emekli: 1) Btn Avrupa lkelerinde insanlar 35 ile 40 saat aras alyor. Trkiyede ise 45,5 saat. alma saatlerinin daha fazla uzamasnda hibir fayda yoktur. Hatta bu durumun isizliin art-

sayfa 16 | ekim 2011 | gelecek

hukuk
alan da emekli de kredi batanda

Her borlu bir g n ha czi tadacak m ?

rencisi Yurt-Kura borlu, iisi, isizi, memuru, emeklisi yediden yetmie herkes banka kredilerinin ve kredi kartlarnn kskacnda, says gnden gne azalan iftinin topra ipotekte. Artk durum yle bir hal ald ki, darbeyi nereden yiyeceinizi kestiremiyoruz.
Av. Sinan Varlk
HACZ CAZ OLMAYAN MALLAR VE HAKLAR: [Madde 82ye gre - (Deiik madde: 18/02/1965 538/46 md.)] Aadaki eyler haciz kapsamnda el konulamaz: Borlunun oturduu evi (Ancak evin kymeti fazla ise uygun bir yer alnabilecek miktar borluya braklmak zere haczedilerek satlr.) Mutfak takmlar ve ev eyas. Borlunun ve ailesinin iki aylk yiyecek ve yakacaklar. Devlet mallar ve zel kanunlarla haczi caiz olmad gsterilen mallar. Kiinin kendisi ve meslei iin gerekli olan elbise ve eyas. Kendisi ve ailesine lzumu olan yatak takmlar ve ibadete mahsus kitap ve eyas. Borlu ifti ise kendisinin ve ailesinin geimi iin gereken arazi, hayvanlar ve ilgili mallar. Borlu ba, bahe veya meyva veya sebze yetitiricisi ise kendisinin ve ailesinin geimi iin gereken ba bahe ve bu sanat iin lzumlu bulunan alet ve edevat, Ordu ve zabta emeklilerinin maalar. Hastalk, zaruret ve lm gibi hallerde balanan maalar. Kiinin vcudu ve salna verilen zararlardan dolay denen tazminatlar. Zincirlikuyu Mezarlnn giriinde insann iini rperten bir yaz var: Her canl bir gn lm tadacaktr. Bundan kimsenin phesi yok. Giderek artan yoksulluk ve tketim nedeniyle, bu gnlerde kimsenin phe duymad baka bir gereklik daha var: Her borlu da bir gn haczi tadacaktr. Yaplan istatistikler, kapsna haciz memuru dayanan insanlarn saysnn, rekor hzla, her geen yl daha da arttn gsteriyor. Kriz teet geti, istikrar geldi dense de herkes bir yerinden haczin tadna bakyor. rencisi Yurt-Kura borlu; iisi, isizi, memuru, emeklisi, yediden yetmie herkes banka kredilerinin ve kredi kartlarnn kskacnda, says gnden gne azalan iftinin topra ipotekte. Artk durum yle bir hal ald ki darbeyi nereden yiyeceimizi kestiremiyoruz. Genelde tketim ilikileri zerinden yaanan hacizlere tank olurduk, ancak en son Ankarada ilgin bir haciz vakasna tank olduk. Kzn Bilkent niversitesinde Bankaclk ve Finans Blmnde okutan Muhyettin Kaya, okulun son dneminde ilerinin bozulmas nedeniyle, niversite tarafndan istenen harc deyemedi. Bilkent niversitesi, Kayaya kznn har borcu denmedii iin diplomasnn verilmeyeceini syledi. Bunun zerine Kaya, diplomay alabilmek iin niversiteye 10 bin liralk teminat eki verdi. Daha sonra 4 bin 937 dolar bir araya getiren Kaya, har borcunu dedi ve niversiteden gecikme faizinin silinmesini talep etti. Faizin silinmeyecei yantn veren niversite, borcu icraya tad. Kayann kz F.Knin mezun olduktan sonra almaya balad iyerine, cra Mdrl tarafndan gnderilen yazda, FKnin maann bir ksmnn ve tazminat, prim, ikramiye gibi tm alacaklarnn haczedildii belirtildi. Madem her canl gibi biz de bir gn haczin tadna bakacaz, hazrlkl olmakta fayda var. Peki, tarafmza icra takibi yapldnda, neler yapabiliriz, biliyor muyuz? ncelikle, hakkmzda yaplan icra takibine kar yapacaklarmz, icra takibinin ilamsz icra takibi ya da kambiyo senetlerine (ek-bonopolie) dayal icra takibi olmasna gre farkllk arz etmektedir. Eer tarafmza yaplan icra takibi, ilamsz icra takibiyse, icra takibine ilikin deme emrini tebli aldmz tarihten itibaren 7 gn iinde, takibin yapld yer icra dairesine, borcunuzun olmad ya da borcun bir ksmn dediinize dair itirazda bulunabilirsiniz. Yapm olduunu itirazla birlikte, hakknzda yaplan icra takibi duracak ve alacakl icra takibi kesinlemediinden, hakknzda haciz ilemini tatbik edemeyecektir. Ta ki, alacakl itirazn iptali itirazn kaldrlmas davas ap, itirazn iptaline veya kaldrlmasna ilikin karar alncaya kadar. Hakknzda yaplan icra takibi, ek senet veya polieye dayanyorsa, bu durumda ise, deme emrinin tebli edildii tarihten itibaren 5 gn iinde; senet altndaki imzann size ait olmadn (imzaya itiraz) borcunuzun bulunmadn, borcu dediinizi, borcun ertelendiini veya alacan zaman amna uradn iddia ederek takibin yapld yerdeki icra hukuk mahkemesinde dava aabilirsiniz. Tm bu yaplacak ilemleri sreyi kararak yapamadnz takdirde, hakknzda yaplan takip kesinleecek ve alacakl icra takip dosyasnda haciz isteme hakkna sahip olacaktr. bu noktaya geldiinde ise, haciz ilemi srasnda hangi eyalarmzn haczedilip, haczedilemeyecei sorusuyla kar karya kalmaktayz. Peki hangi eyalarmz haczedilemez? Bu durum cra flas Kanunu 82.maddesinde dzenlenmi olup, haczedilemeyecek eyalarn listesi ayrntl ekilde belirtilmitir.

sayfa 17 | ekim 2011 | gelecek

ekoloji
HESe K ar Tek Bana
Rize Salarha Vadisi zerinde, Andon (Kkayr) Ky snrlar ierisinde yapm planlanan HES projesiyle mcadele eden 67 yandaki Kazm Delal masraflarn ineini satarak karlad davay kazanmt. Ancak mahkeme HES projesi iin ED (evresel Etki Deerlendirmesi) gerekmediine dair karar iptal etmesine ramen bakanlk mahkeme sreci sonulanmadan nce EDin gerekliliine dair yeni bir karar alm, ayn srete projeyi yapan firma deitirilerek olumlu bir ED raporu hazrlanmt. Bu yzden Kazm Delalin bu yeni proje iin de dava amas gerekti; yrtmeyi durdurmay baarmasna ramen gerekli incelemelerin yaplmas iin daha nceki gibi 4 bin 500 TLlik keif avansn davac olarak karlamas istendi. Elinde avucunda kalanla ve ald krediyle bu masraflar da deyen Kazm Delalin abalarnn ne sonu vereceiyse u an belirsiz.

TMMOB hazrlad raporla HES projelerinin ipliini pazara kard

TMMOB H E S l e re DUR d e d i

Efemukurunda Bitmeyen S enfoni

Kyllerin uzun sre direnmesine karn zmir Krfezindeki Efemukuru Kynde kurulan altn madenine ynelik tepkiler dinmedi. Jeoloji Mhendisleri Odasnn blgede geici bile olsa maden karlmamas gerektiine ynelik raporuna ramen madenin almasna engel olamayan Efemukuru halk yetkilileri imdi de atklara kar uyaryor. Odann raporunda da bahsedildii zere ar metaller ve asit drenaj yrede toksik tehlike arz etmekte; srdrlen madencilik faaliyeti evrenin, zellikle de yeralt ve yerst su kaynaklarnn nemli boyutta kirlenmesine sebep olmaktadr. Tm bilimsel kantlara ramen madeni ileten Tuprag firmas yetkilileri, evreye hibir zarar vermedikleri iddiasyla aklamalar yapmaya; Efemukuru halkysa kendilerini ve zmir Krfezini etkileyecek olan bu iletmeye kar mcadeleye devam ediyorlar.

HES (Hidroelektrik Santral) ruhsatlarnn Kzlay yardm gibi datlmasnn ardnda iktidar partisinin insan ve doay gzetmeyen enerji politikalar yatyor. 2023 ylnda Trkiyede iki bin HES kurulmas planlanyor. Su ve gda sknts yznden milyonlarca insan ehirlere g etmeye zorlayacak, Anadoluyu insanszlatracak, akarsular talan edip canllar yok edecek bu plan, bu corafya iin kabustan beter. Bu tehlikenin farknda olan TMMOB (Trk Mhendis ve Mimar Odalar Birlii) bir HES raporu yaynlad. Raporda, TMMOBnin bir meslek rgt olarak hidroelektrik enerji potansiyelinin deerlendirilmesi gerektiini savunduu; ancak enerji politikalarnn belirlenmesinde ve hidroelektrik enerji tesislerinin gerekletirilme srecinde, insani, ekolojik, kltrel, toplumsal deerler ile bilimsel, teknik ve hukuki gerekliliklerin yok sayld belirtiliyor. Suyla ilgili kararlarn ncelikle ekolojik kriterlere gre verilmesi; herkesin salkl ve gvenli suya ulamaya hakk olduundan hareketle suyun irketlerin insafna ve denetimine braklmamas gerektii zerinde duruluyor. Hidroelektrik santraller ile ilgili planlama srecinde, havzann doal, kltrel, sosyolojik ve ekonomik deerlerinin birlikte deerlendirilmesinin zorunlu olduu aklanyor.

Marmaradan Balkl ara Veda

Marmara Denizi'nin Deien Oinografik artlarnn zlenmesi Projesi (MAREM) kapsamnda elde edilen veriler, ar kirlenme yznden Marmara Denizinde balklk ve turizmin yok olma tehlikesiyle kar karya olduunu gsteriyor. Verilere dair yaplan en dikkat ekici aklamalardan biri, kamuoyunda balk boylar ne srlerek yrtlen kampanyalarn daha nemli bir etkenin stn kapatmaktan baka bir ie yaramadnn belirtilmesi. MAREMe gre Marmara Denizinde balklk tamamen yasaklansa dahi, denizi kirletici unsurlar yok edilmezse yakn gelecekte bu sularda balk kalmayacak. Gemite Marmarada avlanan pek ok baln gnmzde bulunamadnn altn izen yetkililer; bunun sebebinin ar avlanmadan ziyade denizi ak bir foseptik haline getiren kirlilik olduunu sylyor.

HES projelerinin tm aamalarnn mhendislik hizmeti gerektirmesine ramen mevcut proje dosyalarnda bu projeleri hazrlayanlara dair hibir bilginin yer almadna dikkat ekilmekte. Ayrca tek bir kamu kurumu tarafndan denetlenmesi nerilen HES raporlarnn pratikte tamamen irketlerin inisiyatifine brakld belirtiliyor. Su lmlerinin, jeolojik ve ED (evresel Etki Deerlendirme) raporlarnn geliigzel, formalite icab hazrland da bu raporda tespit edilmi, ideal srese detayl bir ekilde anlatlmtr. Raporda geen u ifadeler, kayg verici bir ileyiin var olduunu gzler nne seriyor: Su yaplarna ilikin denetim hibir aamada tam anlamyla ilememektedir. Denetime ilikin ynetmelik hkmleri iin znden uzak, sadece toplumsal basklamay ertelemek ya da susturmak iin ileyen srelerdir. Raporun yasalarla ilgili maddesindeyse kamu yararnn nasl hie sayldn grmek mmkn: 4628 sayl Elektrik Piyasas Kanunu ile bu kanuna istinaden karlan Elektrik Piyasas Lisans Ynetmelii ve Su Kullanm Hakk Anlamas mzalanmasna likin Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmelikle birlikte HES uygulamalar tamamen denetimsiz duruma getirilmitir. Yaplan dzenlemeler ve izlenen politikalarla, su

enerjisinden yararlanmada lke kaynaklarnn en verimli ekilde kullanm deil, bireysel/irket karlarnn/karlarnn korunmas hedeflenmektedir. Bu durumun hidroelektrik enerjiden verimli ekilde yararlanarak enerjide da bamll azaltacak bir adm olarak alglanamayaca aktr. Mevcut uygulamalarda derelerin doal hayatn devam ettirmesi iin gereken can suyunun belirlenmesine dair bilimsel bir yaklam gdlmedii de sorunlardan biri. HES almndaki yolsuzluu ortaya seren durumsa, mevcut hidroelektrik potansiyelinin mmkn olan en ok arazinin HESler iin parsellenmesi amacyla iirildii ve sanal bir potansiyelin ilan edildii gereidir. Astronomik miktarda HES ina edilmesiyse, bu sanal ihtiya ve potansiyel sayesinde planlanabilmekte. TMMOB bu raporla, toplumsal yaklamlardan uzak, ekolojik, kltrel deerleri yok sayan, sadece piyasann kurallarna gre ekillendirilen ve ynetilen HES srecinin toplumsal kayglar giderilene kadar durdurulmasn neriyor. Enerji politikalarn yrtenlerin, TMMOBden daha ciddi nerilere sahip veya daha yetkin bir kurum bulmalar mmkn deil, ancak grnen o ki bu politikalar bilimsel temelden ok uzak yrtlyorlar.

sayfa 18 | ekim 2011 | gelecek

halklar
Gerze Halk Efesi Boykot Ediyor
Sinop - Gerze halk, ilelerinde kurulmak istenen termik santrale kar boykota balad. Anadolu Efes Grubunun kurmak istedii termik santrale kar 7den 70e mcadele eden Gerze halk, Anadolu grubu rnlerine; Coca Cola, Efes Pilsen, Marmara, Miller, Cappy Meyve Sular, Nestea, Turkuaz, Damla Sular, Sen Sun Gazozu, Fanta, Sprite, Schweppes, Komili, Krlang, Adel, Faber Kastel, Samsung, McDonalds ve Hondaya kar balattklar boykotu yaptklar basn aklamas ile duyurdu. Bu rnlere verilen her bir kuruun evre kirlilii ve lm olarak geri dnecei belirtilen aklamada, Gerze halknn salkl yaam ve temiz evre hakkn yok eden her trl giriime kar mcadelesini byterek srdrecei vurguland.

Romeyikay okul dnda dahi konumak yasakt

Rumca ile adam olunmuyor mu!

S olaklda HESe Geit Yok

Trabzonun aykara ilesine bal olan Karaam beldesinde, Solakl vadisi zerine planlanan HESlere yre halk geit vermiyor. Halk, derelerinin banda gece gndz nbet tutmaya balad. Daha nce HES irketi, Solakl halkndan habersiz doay tahrip etmiti. Bunun zerine halk derelerine sahip km ve irketin antiyesini basmt. Bu olaylar zerine kii tutuklanm, oluan kamuoyu ile birlikte serbest braklmlard.

Vahit Dursun, Aratrmac Yazar

Yetmili yllard, gnler ncesinden okula balayacam sylenip duruyordu aile ierisinde. fetos na pas sokuli, na mathanis ramata = bu yl okula gidip okumay yazmay reneceksin diyordu bana Trke bilmeyen anneciim. Henz be yandaydm ama gelikindim. Yetkililer okula kaydm yapmak istemiyorlard fakat, okul binas bizim olduundan, babam kaydmn yaplmas karlnda tekrar binay kiraya verebileceini sylemi ve yetkililer de kabul etmiti. O yamda henz okuma yazmann ne olduunu ve neden gerekli olduunu bilmiyordum ama, bir yeniliin beni beklediini bilmenin heyecanyla kpr kprdm. Okula gideceim gn iple ekiyordum. Bir gn babam, gda maddelerinden tekstil rnlerine kadar her eyi bulunduran kyn bakkallarndan birine gtrd beni. Trabzon imalat kara lastikler, pantolon, i amarlar, nlk ve beyaz bir yakalk almt bana. Yeni elbiselerimi alr almaz, koarak eve gittim. Annem, aldmz elbiselerin zerime oturup oturmadn kontrol etmek iin, eski ve yamal elbiselerimi karp yenilerini giydirdi. ok sevinmitim. lk defa tepeden trnaa yenilenmitim. Trabzon kara lastiklerim ve gri renk pantolonum, nlmle tam bir uyum iinde; beyaz yakalm ise kyafetimi tamamlyordu. Yeni elbiselerimin tadn karmak iin zerime baknyordum ki, o srada; ela, eval ta foresiyas; sati pas sokuli na forisata = haydi, kar elbiselerini; okula giderken giyineceksin dedi annem. Sevincim kursamda kalmt. Yine de bir ka gn sonra okula giderken, yeni elbiselerimi giyebileceimin tesellisi yetiyordu. Bir sabah kalktmzda, annem bana yeni elbiselerimi giydirdikten sonra, yakalm takarken yz yze gelmitik. Bana; har na pas sokuli; thelo na mathanis kala ta ramata e na inese tranos anthrepos = imdi okula gideceksin; byk adam olman iin, okuma yazmay iyi renmeni istiyorum. dedi. Ardndan hafif ve tatl bir tebessmle gzmn iine bakarak; ontan xalisefkese tokuli e empenis si duliya pal, nteperis ta xrimata emen na ferisata = Okulu bitirdikten sonra i bulup altnda da, kazandn paray bana getireceksin diye ekledi. Bende glmseyerek; eyenton e mana, oti epero na ferosa = oldu anne, aldm sana getireceim diye cevap verdim. O srada, dardan sesler gelmeye balad. Mahallenin dier ocuklar, okula gitmek iin gelip geiyordu. Evimiz, kardaki koca mahallenin gelip getii patika yolun kenarndayd. Annemle birlikte dar ktk. Patika yolda, ikili l gruplar halinde okula doru ilerliyorlard. ou tandkt. Kyde tanmadmz da bizden birisiydi zaten. Annem onlara seslenerek; eparite avutona pal entama e aomite = bunu da yannza aln ve birlikte gidin dedi. Bana da; ayte, me tavuta ta ardele aome = haydi bu ocuklarla beraber git derken, eliyle arkamdan svazlayarak yollad. Arkadalarmla yola koyulduk. Onlar

Evo Morales Yerliler ile kar karya geldi

Bolivyada Morales hkmeti ile yerel rgtler kar karya geldi. Amazon ormanlarndan gemesi planlanan projeyi yerel halk kar karak durdurdu. Yerliler, otoyolun yaam alanlarn ve geleneklerini yok edeceini savunuyorlar. Yerliler hakl talepleri iin bir sreliine Dileri Bakann alkoymulard.

Yerlilerden Brezilyada HES K art Eylem

Kaiabi yerlileri, Amazon ormanlarnda ina edilecek baraj inaatnda alan 7 hkmet grevlisini rehin ald. Rehinelerden 5 kiinin baraj inaatnda altn, 2 kiinin ise aratrma irketinden olduu akland. Kaiabi kabilesi, bin 200 kiiden oluuyor ve kabile yeleri baraj inaatnn balkla ve kutsal mekanlara zarar vereceini dnyor.

Bir sonraki gn, bu defa ikinci teneffs srasnda, ben yine eve gittim. Annem beni azarlayarak tekrar geri okula gtrd. Bu defa ieri girdiimde, retmen amcadan okkal bir tokat yedim ama, iimdeki isyann bende yaratt cesaret ve gn iinde rendiim be kelimeyle ona; gne as ti vasilev, ben ospiti gitmek? gibi, yar Trke yar Rumca, gne battktan sonra m eve gideceim? anlamnda bir soru sorabildim.

sayfa 19 | ekim 2011 | gelecek

halklar
da benim gibi yeni elbiselerini giyinmilerdi. O zamanlar, henz doru drst ayna yoktu ama, birbirimize bakarak kendimizi grebiliyorduk. Her bir arkadamz, grnmmzn yansmasyd sanki. Hepimiz prl prldk ve ok heyecanlydk. ocukluumuzda yaadmz en tatl heyecanlardan biriydi okula balamak. Artk okullu olmutuk. Okumay yazmay renecek, ilerde byk adam olacaktk. ok para kazanp byklerimize bakacaktk ihtiyarladklarnda. Rahat yaayacaktk kymz Oenada, topramzda, vatanmzda. Sohbetlerimiz, elencelerimiz, horonlarmz daha gzel olacakt. lk defa Trke ile tantk Kyn ilkokulu nnde toplandmzda, olduka kalabalktk. lk defa bu kadar arkada bir arada toplanabilmitik. Bazlarmz kendine gre bir arkadan bulmu konuuyorken, bazlarmz da oyuna dalmtk hemen. Bir ara bir zil sesi duyduk. Bu benim ilk zil sesi duyuumdu. Herkes hareketlendi ve yava yava bir araya toplandk. Daha nce okula gitmi arkadalarmz, bize sraya girmemizi sylediler. ok gemeden sra halinde dizilerek beklemeye baladk. Tam o srada, okulun kapsndan dar, daha nce grmediim bir adam kt. Bu adam bize okuma yazmay retecek olan adamd. Konumaya balad fakat, ne dediini anlamyordum. Henz okula yeni giden arkadalarm gibi bende, sama soluma baknp nceden okula gitmi ve bu adamn ne dediinden anlayan birini aryordum. Yeniler eskilerle fsldarlarken, hafif bir ses uultusu olumutu ki; tam o srada, sert bir ses duyuldu. Baran adam, karmzda duran yabancyd. Herkesin sesi kesiliverdi bir anda. Ne yeni elbiselerin sevinci, nede iine girdiimiz yeniliin bir tad kalmt. Pr dikkat olmu, ne dediini anlamadmz adam dinliyorduk. Az sonra aramzdan daha nce okula gitmi birini yanna ararak ona bir erler syledi. O da karmza dikilerek, ana dilimiz Romeyikay kullanarak bize okul dneminde nelere dikkat edeceimizi sylemeye balad. Sonuta, sylediklerinden aklmda kalan tek ey, Romeyika konumann yasak olduuydu. Artk ana dilimizi kullanmayacaktk. Okulda reneceimiz yeni dilde konuacak, onunla anlaacaktk. Romeyikay okul dnda dahi konumak yasaklanmt bize. Ana dilimizi yasaklayan adamn konumas biter bitmez, hepimiz srayla ieriye girmeye baladk. Kap zerinde duran bir arkadamz, yeni okula balayanlarn gidip oturaca masalar gsterip, bizi o tarafa doru ynlendiriyordu. Okulumuz tek bir salondan ibaret olduu iin, eskiler ile yeniler hep bir aradaydk. Yaklak yetmi seksen kii bir binaya skmtk. Sadece masalarmz ayryd. Yabanc adam yine karmza geerek, bizden nce okula balayanlara bir eyler sormaya balad. Onlar da ara sra ayaa kalkp, parmak kaldrmak suretiyle onunla konumaya alyorlard. Bu iletiim srasnda, bu yabanc adamn adn renmi olduk. Her ayaa kalkp parmak kaldran, retmenim diyordu. Demek adamn ad retmenim di. O gn ilk ders, biz birinci snfa ayrld. retmen amca, kara bir tahta zerine bir eyler karalayarak, A, B, C gibi harfleri retmeye balad bize. Bu garip izgileri anlamaya alyorduk ki, yine o zil sesi duyuldu; st snflardan olanlar kapya doru hcum etti ve bizde arkalarndan ktk. Dar kar kmaz ben eve gittim. Annem; oden aliora erthes = neden erken geldin diye sordu. Ben de; tokuli espaliyen = okul kapand diye cevap verdim. Annem kafasn hafif yan tarafa eerek bir eyler sylendi ve sonra iine devam etti. Ertesi gn yine okula gittim. Teneffse knca, ben yine evin yolunu tuttum. Eve vardmda, annem durumu anlamt. Beni tekrar okula geri gtrd. eri girdiimde retmen kulam ekerek, bana bir eyler syledi. O gn epey harfler ve baz Trke kelimeler renmitik. Bir de adna fi dedikleri kartoncuklar datld bize. zerlerinde szckler yazlyd. Oyuncak gibiydiler sanki. ok sevinmitik. Bir sonraki gn, bu defa ikinci teneffs srasnda, ben yine eve gittim. Annem beni azarlayarak tekrar geri okula gtrd. Bu defa ieri girdiimde, retmen amcadan okkal bir tokat yedim ama, iimdeki isyann bende yaratt cesaret ve gn iinde rendiim be kelimeyle ona; gne as ti vasilev, ben ospiti gitmek? gibi, yar Trke yar Rumca, gne battktan sonra m eve gideceim? anlamnda bir soru sorabildim. lkokul dneminde yaadklarmn birounu unuttum ama, bir gn anneme; sokuli oden Romeyika u mathanume = okulda neden Rumca renmiyoruz? diye sorduumda bana; eonte e pedim, geya me ta Romeyika anthropi u inunte = ne bileyim olum, gya Rumca ile adam olunmuyormu diye cevap verdiini hi unutamadm.

K azm Koyuncu iin Laz Mzii Festivali

Grcistan'n Batum kentinde, 2005 ylnda akcier kanserine yenik derek yaamn yitiren mzisyen Kazm Koyuncu ansna Laz Mzii Festivali dzenlendi. Karadenizdeki radyasyon kaynakl kanser vakalarna, Karadeniz Sahil Yolu gibi doa katliamlarna kar mcadele etmesi ve Laz mziine yapt katklarla iz brakan mzisyenin annesi Hsniye, babas Cavit, ablas Canan Koyuncu da festivalde hazr bulundu. ok sayda mzikseverin katld etkinliin al konumasn Laz Kltr Dernei Bakan Mehmet Ali Beli yapt. Beli, yakn arkada Kazm Koyuncunun Lazcann yok olmamas iin aba gsterdiini, dernein yrtt almalarda da Koyuncunun bir gne gibi yer aldn ifade etti. Festivalde Grcistan'dan Tutarchela, Gordela, Gogolai, Atdzali ve Aidio adl gruplar ile Trkiye'den Kazm Koyuncu'nun kardei Niyazi Koyuncu, Bayar ahin, Erdal Bayrakolu, Tolga Kurdolu ve Mehmet Erdem sahne ald.

Ermeni olmak darp sebebi!

Ekim aynn ilk gnlerinde, gndz saat 14:30 sralarnda ehrin ortasnda vahim bir olay yaand. stanbul Zincirlikuyuda aracna binen kadnn ivesini fark eden taksi ofr saldrganlat. Taksicinin, mterisinin ivesini duyunca Rum musun, Ermeni misin? diye sormasnn ardndan Ermeni olduunu syleyen kadn, birdenbire ofrn Hristiyanlara ve Ermenilere savurduu hakaretleri dinlemek zorunda kald. Bunun zerine ofr uyarma ihtiyac duyan kadn bana geleceklerden habersizdi. Arac durdurup, mterisine saldran taksi ofrnn elinden yoldan geen bir avukatn mdahalesiyle zar zor kurtulan kadn yznden yaraland. Kendisine yardmc olan avukatn eliinde karakola bavuran kadn, ilk gn ikayeti olmay dnrken, ikinci gn polislerin taksi ofrne dair anlattklarndan da rkerek ikayeti olmaktan vazgeti. Ancak daha sonra avukat Kezban Hateminin olaya dahil olmasyla zerindeki korkuyu bir nebze atarak gerekli ikayetlerde bulunabildi. Kezban Hatemi bunun sradan bir darp vakas olmadn, bir aznlk mensubuna ynelik saldr nitelii tad iin de stnde durulmas gerektiini belirtti.

Bir Rum kilisesi kllerinden doacak

1923 Mbadelesinde Rumlarn Bodrumdan ayrlmasyla, geride balklarn koruyucu azizi Aya Nikolaya adanm bir kilise de kalmtr. nce sinema, sonra depo olarak kullanlan kilise, en sonunda tarihi bir zellii olmad ve kme tehlikesi arz ettii iddialarna dayanarak yklmtr. Aslnda dinamitle dahi tam olarak yklamad iin, ilk katnn zerine bugn hala varln srdren Halk Eitim Binas ina edilir. Senelerdir iporta ars olarak kullanlan bu binann yklp, Aya Nikola Kilisesinin yeniden ina edilmesine dair kararsa yakn zamanda Bodrum Belediye Meclisinden oybirliiyle gemi durumda. Bu sevindirici karar, yok edilmi bir deerin Bodrumlulara yeniden kazandrlmas anlamna geliyor. Bu admn devamnn gelmesiyse yetkili kurumlarn projenin nne engeller koymamasna bal.

sayfa 20 | ekim 2011 | gelecek

yaam
KARINCA KARARINCA
Semra Uzunok
Beslenme, temel ihtiyalarmzdan biri. Peki ne kadar beslenebiliyoruz? Gndelik hayatn kouturmas iinde hem dk btemizle karnmz doyurmaya alyoruz, hem de ar yal, doal olmayan tketim maddeleriyle iiriliyoruz. Bunlarn yerine, kendi mutfamzda basit, ekonomik ve salkl zmler retebiliriz. Doada hayvanlar kendi karnn doyurmak zorunda; aksi taktirde yaamlar sona eriyor. Oysa insan toplumunun yetikin kesiminin en az yars (erkekler), kendi kendini besleme yeteneinden yoksun. Beslenmek iin sokakta para vermeye ya da bir kadnn onlara yemek piirmesine muhta. Sokakta beslenmek olduka pahal olduundan yemek, kadnn srtna bindirilen bir grev haline dnyor. Bu ke, kadnn ykn atma abasna da bir katk olma, erkeklerin yemek yapmasn zendirme amacn tayor. Mevsiminde doal olan bulma abas bugn zel bir neme sahip. Mutfamzdan bu sayfalara gelen, kimi zaman eski yntemlerle saklanm kuru sebzeler kimi zaman kylerimizden (varsa) gelen rnler ya da deerlendirilmesi gereken kalm malzemeler olabilecek... Her saymzda vereceim bir tarifle, hepimizin en hzl, en pratik ekilde, en ucuza mal edebileceimiz yemek tarifleri vermeye alacam. TE LK TARFMZ BAYAT EKMEK PS Pii, Egeye zg bir deyimdir. Adndan da anlalaca gibi piirmekten gelir. ncelikle evdeki bayat ekmeimizi deerlendireceimiz bir tarif bu. Ekmein gramnn gn getike deerlendii gnmzde evlerde bayat ekmeklerin kflenmesine kar denenebilir. Bayat ekmek kabuuyla beraber slatlr. Bu slatma ilemi suyla veya stle yaplabilir. Tpk kfte ii hazrlar gibi gibi slatlan ekmek, un eklenerek yeniden hamur haline getirilir. Kulak memesi kvamna gelene kadar un eklenir. Sonra ceviz byklnde bezeler haline getirilir ve tek tek merdaneyle (merdane yoksa elle) aldktan sonra iine tercihen peynir, maydanoz, patates, kyma, prasa vb. (yani evde ne varsa) koyarak yarm ay eklinde kapatlr. Kzgn yada kzartlr. Ekmek nceden mayalanm olduu iin hem az ya eker, hem de kabarr. Yannda ayran veya kompostoyla ya da sabah kahvaltsnda iyi bir hamur iidir. Yapann eline salk (hele de erkekse en salk)... Yiyene afiyet olsun...

sava, yoksulluk, isizlik, zamlar derken

Depresyondayz...

pek Pur , Klinik Psikolog

Depresyon; gnmzn en popler rahatszlklarndan biri. Yine de bir di ars, bir migren kadar nemsenmiyor. Patronlarn alanndan kurua be kfte istedii, maa verirken bile nmzdeki ay daha ok almalsn diye uyard, sabah ie giderken byk bir trafik kemekeinin yaand, insanlarn banka borlarnn tehdidi altnda bulunduu, gdaya, elektrie, benzine zam gelirken reel maaa hibir zammn gelmedii, insanlarn ek gelir iin ek iler peinde kotuu, kadnn srekli erkek iddeti tehdidi altnda olduu bir hayat iinde insan nasl depresyona girmez ki? Depresyonu en genel ekliyle tanmlamak istersek, hayattan zevk alamama ve ona elik eden mutsuzluk hali diyebiliriz. Hemen her gn evremizde birilerinin depresyondaym dediini duyuyoruz. Her mutsuz duygu halini depresyon zannetmek kadar, mutsuzluktan iini yapamaz hale gelip hl bir uzman yardmna bavurmayanlar iin de depresyonun belirtilerinin bilinmesi nem tayor. Depresyon, bazen aresizlik durumlarnda, insan hibir k yolu bulamadnda, umutsuzlua dtnde oluyor. Bazen ise ocukluumuzdan beri oluturduumuz, hayata ve insanlara dair kkl inanlarmz yznden k yolu varsa bile gremiyoruz. Bebeklikten yetikinlie kadar nce ailemiz, sonra toplum tarafndan bize yaplan dayatmalarla yle filtreler oluturuyoruz ki zor durumlarda kaldmzda, iimize yaracak bilgiler bile o filtrelerden geemeyebiliyor. aresizlik ve umut kayb durumunda depresyonda olan kiinin dnmesi iin birka soru nerebilirim: - Gerekten elimden bir ey gelmiyor mu, yoksa zntden/halsizlikten yapabileceklerimi de yapamyor muyum? - evremden yardm istedim mi? Yardm istersem ne kaybederim? - Beden salm gz ard ediyor muyum? - Elimden hibir ey gelmiyor, rnein lm gibi byk bir kayp durumunda, duygularm ve dncelerimi en azndan yaknlarm ile paylaabiliyor muyum? (Bunu yapabilmek, i dnyanzdaki anlam veremediiniz durumu rahatlatacaktr. Sizin dile dkemediiniz bir eyi belki bir yaknnz syleyecektir veya en azndan yannzda sessizce oturacaktr.) nsan, iinde bulunduu koullara mthi bir hzla uyum salayabilen bir varlk. Yine de baz durumlarda alternatif bir dardan baka ihtiya duyuyoruz ve bir uzman yardmna bavurmamz gerekiyor. Kimi zaman da youn znt hallerimizi yaknlarmzn desteini alarak atlatabiliyoruz. Sistemin bireyi her geen gn yalnzlatrd, insann toplumsal hayatn ona dayatt kouturma iinde kendine zaman ayramad, gelien iletiim aralarnn, sosyal iletiimin yerine uzaktan iletiimi geirdii gnmzde bu dayanmann ve paylamn nemi artyor.

ki hafta veya daha uzun sredir, kendinizde aadaki dokuz maddeden beini gryorsanz veya aklnzdan atamadnz lmle ilgili dnceleriniz varsa psikolojik destek almanz gerekir. - Youn znt hissetme (ocuk ve ergenlerde huzursuzluk ve sinirlilik hali) - Severek yaplan aktivitelere ilgiyi

kaybetme, yaplsa da zevk alamama - Son bir ayda ar itah kayb veya art sonucu kiloda % 5ten fazla deiim (diyet yaplmad halde) - Uyku sorunlar (Uykuya dalmada, deliksiz uyumada glk ekme veya normalden fazla uyuma) - Bakalarnn da gzledii, kiinin davranlarndaki huzursuzlama ve-

ya yavalama - Ar yorgun hissetme - Deersiz veya sulu hissetme - Dnme, odaklanma veya karar verme yeteneinde sorunlar - lm zerine tekrarlayan dnceler veya intihar giriimi (Bu madde uzman yardm almak iin tek bana yeterlidir).

sayfa 21 | ekim 2011 | gelecek

spor
Dn hain, bugn kahraman

Mesut , Bir Garip Olan!

sonra kahraman ilan edildi. Riyakarlk, bir insan hain ilan etmekle kahramanla tamak arasndaki mesafeyi rahatlkla alabiliyor. Buna bir de yle bakalm. Bir nesil nce Trkiyeye yerlemi bir Alman ailenin burada okumu, mkemmel Trke konuan olu Trkiye kulplerinde yetisin, byk bir yldz olsun, sonra gidip Alman Milli Takmna katlsn Herhalde pek hayrl eyler olmazd! Devrekli ii Mustafa'nn olu Mesuta, Trk futbolunda efsaneleme frsat kard iin yanl yaptn syleyenler, Mesut Trkiyede kulp kaplarndan geri evrilirken neredeydiler? O zamanlar byk Trk futbolu ne lemdeydi? nc dnyann yoksul memleketlerinden karn tokluuna mukavele imzalataca ikolata renkli kle-futbolcular devirmeye alyor olmasn sakn? Trkiyede hemen herkesin bir ucundan sebeplendii garip bir Trkn Trkten baka dostu yokturculuk var. Bu yle bir mantk ki her sorun bir d mihrakn srtna yklenebiliyor, her gnah kol krlr yen iinde kalr diye rtlebiliyor. Kimse bu gnah ortakln, bu uzlamay bozmazsa, pembe gzlklerle kendini kandrmaya devam edebiliyor herkes. Mesut da bu mantkla emberin iine dahil olmalyd. Olmaynca by bozuldu. Trk futbolu kendini bakasnn boy aynasnda grd sanki. 70 milyonluk bir lkeden nasl dnya klasnda bir futbol takm kmaz? Onlar da bizim ocuklarmz? Neden o apta futbolcu yetitiremiyoruz? Neden Arda gibi yetieni de bir an nce kamak iin can atyor? te bir tuhaf psikolojik vaka haline gelen Mesut zil, kazasz belasz yoluna devam ediyor. Bakalm Mesutun kariyerindeki dier karlamalarda, u son malardan sonra bir ders karlm olacak m?

Final Maracanada
Brezilya'nn ev sahiplii yapaca 2014 FFA Dnya Kupas final ma Rio de Janeiro'da Maracana Stad'nda oynanacak. Uluslararas Futbol Federasyonlar Birlii (FIFA), kupann al mann ise 12 Haziran 2014'de, Sao Paulo'da yaplacan aklad. Kupa mcadelesinde yar final malar Belo Horizonte ve Sao Paulo kentlerinde oynanrken, nclk ma ise Brasilia'da yaplacak. 2014 Dnya Kupas finallerinde, 12 ehirde toplam 64 karlama oynanacak.

Ceylan iin koturmadlar

33. Ktalararas Avrasya Maratonunun Halk kousu blmnde air yazar brahim Halil Barann ars ile devlet grevlileri tarafndan ldrlen Uur Kaymaz, Ceylan nkol, bu yl Kandildeki hava harekt srasnda ldrlen Solin emal ve ldrlen dier 450 Krt ocuu iin ilki getiimiz yl yaplan ocuk Admlarla Ceylanlar Kousu, maratonu organize eden stanbul Bykehir Belediyesi ile stanbul Emniyeti tarafndan engellendi. Yryn organizatr yazar Baran arayan stanbul Emniyeti, Krt sorunu ve HESler konusunda mesaj tayan hi kimsenin Avrasya Maratonuna katlmasna izin vermeyeceklerini iletti.

Mesut zil Almanyaya g etmi milyonlarca gurbeti ailenin ocuklarndan biri. Baka bir milli takmda oynayan Trk asll ilk futbolcu da deil ayrca. Almanyada futbol oynayan binlerce gurbeti ocuundan bir tanesi. Yani buraya kadar Mesutu farkl klan orijinal bir durum yok ortada. Altntop kardeler, Nuri ahin, Yldray Batrk ve niceleri, tpk Mesut gibi hem gurbeti ocuklar, hem de baarl futbol kariyerleri var. Mesutu dierlerinden farkl klan elbette ki -hepimizin bildii zere- Trkiye milli takm yerine Almanya milli takmn semi olmas. Kaderin cilvesi olacak ki Dnya Kupas grup elemelerinin kuralarnda Trkiye ile Almanya ayn gruba dt. Mesut bu elemenin ilk ayanda Berlindeki mata Trkiyeye kar forma giydi. Bu ma Almanya 3-0 kazanrken gollerden birini de Mesut att. Mesut ma boyunca Trk izleyiciler tarafndan yuhaland, slkland, eitli ekillerde protesto edildi. Fatih Terimin teknik direktrl dneminde Trkiye milli takmnda oynamas iin Mesuta ar yapld. Mesut bu ary reddederek Almanya milli takmnda oynamaya balad. Mesutun bu kararndan sonra bana gelmedik kalmad. Futbol kamuoyu bata olmak zere konuyla ilgili ilgisiz herkes tarafndan Mesuta sylenmedik sz, edilmedik hakaret braklmad. Bir de Alman ZDF televizyonuna yapt aklamalar sonras neredeyseKatli vaciptire varan histerik bir lin kampanyas balad. Tehditler ald, yle ki internet sayfasn bu tehditler yznden kapatmak zorunda kald. Oysa sadece, Bir Trk olarak Trk milli takmna attnz golden dolay zgn msnz? sorusuna basit bir dzeltme

yapyor ve aslen Krt olduunu ve Krt olmakla da gurur duyduunu aklyordu. Trkiye milli takmn reddetmesi yetmezmi gibi, bir de ona gol atmas, arada bir de Trklk dndaki etnik kimliini sahiplenmesi barda tarmt. Finallere katlmay garantilemi Mesutun takmnn karsnda, finallere katlmas Mesutun takmnn insafna kalm bir Trkiye milli takm denklemi ile kar karyaydk. Almanlar ya Trkiyeyi yenmeyecek ya da Belikay yenecekti. Rvan ma 7 Ekimde oynand -ki bu yazy yazma dncesi bu man ncesinde, oyun esnasnda ve sonrasnda yaanan olaylar nedeniyle ortaya kt. Mesut bu mata sakatln gereke gstererek oynamad ama Trkiye Almanyaya yine yenildi. Bu sefer sonu 1-3 oldu. Bylece i Belika mana kald ve Mesutun gol ve asistleriyle Almanlarn Belikay yenmesi ile Trkiye play-offlara kalabildi. Belika man anlatan Alman spikerin de belirttii gibi, artk Trkler Mesuta daha iyi davranacakt. yi davranmak ne kelime, Mesut Belika mandan

K adnlar ve ocuklar cretsiz ma izleyebilecek

Trkiye Futbol Federasyonu Ynetim Kurulunun kararyla, kadnlar ve 16 ya alt ocuklar Spor Toto Sper Ligdeki malara cretsiz olarak girebilecek. Kadnlarn ve 16 yan altndaki futbolseverlerin bilet bedelleri, sezon sonuna kadar Trkiye Futbol Federasyonu tarafndan karlanarak kulplere denecek. Federasyon tarafndan yaplan aklamada projenin iinde bulunulan srete; futbolun geleceine katkda bulunmak, ilgiyi artrmak, iddet ve dzensizlii nlemek, irkin ve kt tezahrata engel olmak ve ailelerin rahatlkla izleyebilecei msabaka ortam oluturmak konusunda ok nemli katklar olaca vurgulanarak Trk futbolunun itibar ve algs asndan ok olumlu faydalar olacandan emin olduumuz bu proje ile gzel oyun gzel kalacak denildi.

sayfa 22 | ekim 2011 | gelecek

kltr sanat
Made in Dagenham Tavsiye Ettiklerimiz

K a d n n Fe nd i
Orijinal smi: Made in Dagenham Trke smi: Kadnn Fendi Ynetmen: Icar Bollan Oyuncular: Sally Hawkins, Andrea Riseborough, Bob Hoskins, Rosamund Pike Yapm Yl: 2010
Ritann politik bir bilinci yoktur. Ancak salam karakterli yaps ve hak arama bilincine sahip olmas onun hareketin nderi olmasn salamtr. Kadn-erkek eitliinin ayrcalk deil bir hak olduunu savunan Rita kocas dahil tm erkeklerden tepkilerle karlaacaktr. Ama karakterli yaps onun deil karsndaki erkek zihniyetli insanlarn deimesini salayacaktr. Sar sendika gereinden, kresel sermayenin engel tanmaz vahiliinden, kadn hareketinin hakllndan bahsetmesi filmin artlarndan saylabilir. Yine bakan Barbara Castlenin, Harold, sen 10 yl nce byle davranmazdn szne Babakan Harold Wilsonn verdii, yi ama o zaman iktidarda deildim yant da politik adan ince bir gndermeydi. Ford ynetiminin, ngiliz hkmetine grevleri durdurmasna ynelik aleni bir ekilde yapt tehdit de kresel sermayenin gcn grmek asndan nemli bir sahneydi. Kadn ev hanm, erkek evin reisi eklindeki kadnlara kar genel nyarglardan bahsetmesi, patronlarn Btn dnyada bunu yapmak zorunda kalrz diyerek eit cret vermekten kanma politikasyla beslenmesini gstermesi, Ayrcalk deil, hakkmz istiyoruz vurgusu da filmin artlarndan. Feminist yn ar basan filmin eksilerine baktmzda ilk olarak kadnlarn hak arama mcadelesinde ok ar bedeller demediini grrz. Her hakkn byle kolay alnamad bir corafyada yaadmz iin filmin bu yn inandrc gelmeyebilir bize. Ayrca filmde sk sk yaplan cinsiyeti espriler de yer yer insan skabiliyor. Sonuta bu bir Ken Loach filmi deil. Ynetmen Nigel Cole hem lkesinin sorunlarna duyarl olup hem de Hollywood corafyasna uyum salaynca karmza byle bir film kyor. Yine de byle tarihi bir eylemi bize skmadan hatta elenceli bir ekilde anlatt iin izlenilmesi gereken bir film olma zellii tayor Made in Dagenham.

Orijinal smi: Jodaeiye Nader az Simin Trke smi: Bir Ayrlk Ynetmen: Asghar Farhadi Oyuncular: Peyman Moaadi, Leila Hatami, Sareh Bayat, Shahab Hosseini, Sarina Farhadi Yapm: 2011, ran Senaryo: Asghar Farhadi

Gerek bir hikayeye dayanan filmimiz, 187 kadn iinin erkek iilerle ayn creti almak iin yaptklar direnii anlatyor. 1968 ylnda Fordun ngilterenin Dagenham blgesindeki fabrikasnda alan kadn iiler daha ok koltuk deme blmnde ihtisaslamtr. Ama emeklerinin karln alamamakta, yar vasfl ii saylp erkek iilerin yar fiyatna almaktalar. Bu duruma sessiz kalmak istemeyen kadnlar, samimi olan tek sendikal Albertin (Bob Hoskins) destei ve alanlardan Rita OGrady (Sally Hawkins) nderliinde 24 saatlik i brakma eylemiyle ilk direnilerini gsterirler. Sendikann patron yanls yesi Montyyle (Kenneth Cranham) ters den kadnlar direnilerinden vazgemez ve erkeklerle eit cret alana kadar greve gitmeye karar verirler. Uyar greviyle ilk icraatini yapan kadn hareketini, nceleri ne kendi sendikalar, ne de patronlar nemseyecektir. Fakat stoklardaki koltuun bir sre sonra tkenmesiyle de iin ne denli ciddi olduu erkek kafalara dank edecektir. Sar sendikaclara ve uluslar aras serma-

yenin gcne ramen kadnlar seslerini hkmete duyurabileceklerdir. Filmde finale doru tam bir kadn dayanmas rnei grlr. Hem smrlen ii kadnlar, hem Cambridge niversitesinde Tarih okumu olmasna ramen -Fordda st dzey yetkili olan kocas tarafndan- srf kadn olduu iin kmsenerek, ev kadn olmann eziklik psikolojisi iine hapsedilmi bir kadn olan Lisa (Rosamund Pike); hem de bakanlk dzeyine ykselerek erkeklere gcn gstermi, onlarla eit olmu ama kadnln da unutmam bakan Barbara Castle (Miranda Richardson), erkek imparatorluuna kar, birlikte hareket ederler. Kadnlar bakan Barbara Castleyle grerek eit cret talebini iletir ve bakann onlardan yana tavr almasyla bu talepleri kabul edilir. Mays 1970te eit cret yasasyla bu talepler kanunlar ve bu emeki kadnlar btn dnyaya mcadelelerinde sonuna kadar hakl olduklarn gsterirler. Aslnda hem ev ilerine ve ocuklara, hem de fabrikaya yetimeye alan

Orijinal smi: This Is England Trke smi: Buras ngiltere Ynetmen: Shane Meadows Oyuncular: Thomas Turgoose, Stephen Graham, Jo Hartley Yapm: 2006, ngiltere Senaryo: Shane Meadows

sayfa 23 | ekim 2011 | gelecek

bulmaca
SOLDAN SAA 1. 17 yandaki Erdal Erenin idam edilmesi hakknda, imdi ben bunu yakaladktan sonra mahkemeye vereceim ve ondan sonra da idam etmeyeceim, ona bakacam. Buna siz raz olur musunuz? diyen, yz binlerce kiiyi gz altna aldrp, yzlerce kiinin lmne sebep olan, bir trl yarglanamayan eski Genelkurmay Bakan. 2. nsanlar sadece tketime ynlendiren, zellikle kadn bedenini metalatran duyuru biimi olan kelimenin ba harfi. 3. Hababam Snfnda gzleri iyi grmeyen, mfettii ocuklardan biri zannettii iin okul mdr tarafndan okuldan atlan ama bakann da hocas olduu iin geri alnan matematik hocasnn ad. 4. Japon buda rahiplerine verilen isim. 5. Bolukta n hznn karesi kadar bir kilogramlk ktle neye eittir. 6. Amfibik askeri gemi snfna giren, zellikle harp durumlarnda malzeme ykleme, boaltma ve askeri uaklarn konmasna ve konaklamasna imkan veren gemilere verilen ad. 7. Gvenlik harekatnda grev yapan en kk askeri birim. 8. 1946 ylnda kurulup 1950 ylnda yaplan seimlerde iktidara gelerek tek parti dnemini sona erdiren, 27 Mays 1960 darbesi ile kapatlan, iktidarnda zel sektrn nn ap din dersini ilkokul kitaplarna sokan, Natoya girmek iin Koreye asker gnderen, TKPye kar geni tevkifat balatan parti. 9. rdnn bakenti. 10. Alfabedeki on birinci harf. 11. 1951de Nokta isimli dergiyi kartan air Edip Canseverin aadaki iirinin ad: ok bildim sana yarar olmay gnlerce. unu sevdim, una zendim, ununla yetindim sonunda. Ben miyim imdi nerede, ben ok ey! 12. 1936-1939 yllar arasnda milliyetiler ile cumhuriyetiler arasnda yaanan i sava sonras Falanjistlerin iktidar olduu lkenin plaka kodu. 13. Mhendislik rencilerinin koltuklarnn altlarnda tad cetvel. 14. Dnya apnda 50 milyon insann isiz kalmasna, toplam retimin % 42 orannda dmesine sebep olan ve kinci Dnya Savana zemin hazrlayan 1929 Byk Ekonomik Bunalm ayn zamanda . Perembe olarak anlr. 15. ngilterenin en kkl futbol kulplerinden olan Liverpoolun slogan .. yalnz yrmeyeceksin,dir. 16. 35 kiinin yaamn yitirdii Madmak Oteli katliamndan sa kurtulan, 1995 ylnda hayata veda ederken Yaar Ne Yaar Ne Yaamaz, Zbk, Nah Kalknrz gibi saysz eser brakan yazarmz. 17. 1994 ylnda yaklak yz gn iinde 800.000 Tutsi ve Hutunun rk Hutular tarafndan katledildii lkenin ba harfi. 18. Bir soru eki. 19. Hrant Dink davasnda telefonla kiinin tespiti iin istenen kaytlarn verilmesine itiraz eden kurumun ksaltma ad. 20. Orta Avrupada denize kys olmayan, dokuz eyaletten oluan, u andaki babakan Werner Faymann olan lkenin plaka iareti. 21. Uzaklk belirtir. 22. nsan vcudunda kalsiyumdan sonra en fazla bulunan, 15 atom arl olan Fosfor elementinin simgesi. 23. t .. yedii kapy bekler. (Atasz) 24. Eskiden ilkokulda dz nller grubunu retmek iin kullanlan Ik .. st i fiidir. 25. Costa Gavras tarafndan 1969 ylnda Vassilis Vassilikosun yazd ayn adl bir romandan beyaz perdeye uyarlanan, Yunanistandaki askeri ynetimi eletiren Fransz filmidir. Filmin banda u szler grlr: Gerek olaylarla sa ya da l olsun gerek kiilerle olan benzerlikler tesadfi deildir. Her ey kastldr. 26. Halk dilinde abla. YUKARIDAN AAIYA 1. Bor yiidin kamsdr, sznn abartld bizimki gibi lkelerde milyonlarca kiinin bor batanda rpnmasna neden olan, sanki bakas deyecekmi gibi tketim lgnlna kaplp harcama

yaplmasn salayan paradan sonra en eytani icat. 2. Alfabedeki altnc harf. 3. Sembolik mantkta basit nermenin simgelerinden biri. 4. Esnaf lokantalarnda cebimizdeki paramz lp bitikten sonra orba, pilav deriz. 5. Krmz. 6. At, eek, gibi yk hayvanlarnn ayaklarna taklan demir paras. 7. 19 Temmuz 1980de Dragostaki evinin yaknnda Mahir ayan ve arkadalarnn intikamnn alnmas adna Dev-sol militanlar tarafndan suikaste urayan, Gerekirse demokrasilerin stne al rtmeli diyen Nihat ..dir. 8. 20 Mart 2003te ABD tarafndan igal edilen lkenin ba harfi. 9. Mersinli bir iftiye Anan da al git diyen Tayyip Erdoann dokuz yldr iktidarda olan ve iktidarnda birok zelletirmeye imza atan, hayat pahallnda rekor rakamlara ulaan partisi. 10. Sylenen szcklerin kayda geirilmesi yntemi ve bu esnada kullanlan semboller btn. 11. Doada deniz suyunda ve pek ok mineralde dier elementlere bal olarak bulunan, havada hzla oksitlenen ve suya kar da ok aktif olan potasyum elementinin simgesi. 12. Seslenme, hitap etme sanat. 13. Peri bacalaryla nl eh-

rimizin ba harfi. 14. Tarihte Lidyallar tarafndan bulunduu bilinen deiim aracnn ba harfi. 15. Yabanc. 16. Roma rakamnda bin. 17. 25 Mart 1957de Roma Antlamas ile alt kurucu ye arasnda ortak bir pazarn kurulmas ve ye lkeler arasndaki ekonomik ilikilerin gelitirilmesi amacyla kurulmu olan bugnk Avrupa Birliinin temelini oluturan birlik. 18. Her i gn sonunda yazar kasadan alnmas zorunlu rapor. 19. Matematik, fizik ve kimyada hzn sembol. 20. 21 yandayken dnyann en iyi futbolcusu dln alan, fakir ocuklara yapt yardmlarla UNICEF tarafndan iyi niyet elisi seilen Barcelonann yldz futbolcusu. 21. Karatede blok, yumruk, tekme ve dier vuru tekniklerinin ardk seri eklinde mantkl dzenlenmi ekliyle uygulanmasdr. 22. 19 Mart 2011 tarihinde Nato tarafndan igal edilen Afrika lkesi. 23. nanan, gvenen. 24. Psikolojide zihin. 25. Ortak birimi Euro olan ekonomik birlik. 26. hret, ad. 27. Roma rakamnda yz. 28. Kekliin boynundaki siyah halka.

FIKRA
Bir Amerikal, bir ngiliz ve bir Irakl kahvede oturmu ay iiyorlarm. Amerikal ayn bitirince barda havaya frlatm, silahn karp bardaa ate edip paralam. "Bizde bardaklar o kadar ucuzdur ki biz Amerika'da ayn bardakla iki kere ay imeyiz" demi. ngiliz de bunun zerine ayn bitirip barda havaya frlatm ve ate ederek barda paralam. "Bizim ngiliz kumsallarnda bardak yapacak cam iin o kadar ok kumsal vardr ki ayn bardakla iki kere ay imeyiz" demi. Bunun zerine Irakl da buz gibi sogukkanl bir ekilde ayn bitirmi, barda havaya frlatm, silahn ekip Amerikal ve ngilizi vurup ldrm. Bagdat'ta bu ngiliz ve Amerikallardan o kadar ok var ki biz ayn adamlarla iki kere ay imeyiz" demi.

SER LAN
Yorucu bir i gnnn sonunda Taksimde dostlarmla buluup Mis Sokakta masada ay ime hakkm kaybettim. Artk bir hkm yoktur. Futbol seyretme zevkimi kaybettim. Artk bir hkm yoktur. Uyuturucuya hayr dediim iin arkadam tutukland. Aklm kaybettim. Artk bir hkm yoktur.

sayfa 24 | ekim 2011 | gelecek

kent

B U Y U RUN SULUKULENN C E NAZE NAMAZINA

Sulukule Roman Kltrn Gelitirme ve Dayanma Dernei Bakan kr Pndk bugn datlan, halk madur edilen mahallelerinin kentsel dnmle ilk kar karya gelilerini yle anlatm: Biz bu olayla 2004 ylnn sonlarna doru tantk. Biz kentsel dnm nedir bilmiyorduk. Bizler iin iyi midir, kt mdr bunu da bilmiyorduk. Sorduumuzda da tam anlamyla aydnlatc bilgi verilmiyordu. Daha sonralar basndan Sulukulede kentsel dnm var haberlerini grnce Fatih Belediyesi'nden randevu istedik ve bilgi verilmesini istedik. lk dedikleri kentsel dnm sizin iin yapyoruz. Evlerinizi yenileyeceiz, size daha iyi olanaklar sunacaz oldu. Nasl yapacaksnz diye sorduumuzda ise daha tam olarak projelendirilmedi, bi-

Son haftalarda te yeni Sulukule, Yeni Sulukule parmak srtt gibi balklarla sslenmi haberler gryoruz. Anlalan, onca direnie; uzmanlarn, kurumlarn da bu kentsel talana kar kmasna ramen durdurulamayan bu ykm ve srgn hikayesi basnn desteiyle farkl aksettirilmeye allyor. Sulukulenin yeni ehresi ve ve bitirilemiyor bu haberlerde. Mahalledeki evlerin daha nce ne kadar kt durumda olduundan, yeni yaplan binalarnsa Osmanl mimarisine uygun, yepyeni ve altyaps salam binalar olduundan dem vuruluyor. Hak sahiplerinin Sulukuleye 2012nin Mart aynda yerleebileceklerini sylyorlar. te byle bir masal anlatlyor haberlerde, gazete sayfalarnda. Belki tek bir doru var bunlarn iinde; o da Sulukulelilerin eskiden kt artlarda yayor olduklar. Fatih Belediyesi ve TOK bu konuda doru bir tespit yapm olabilir; ancak zm bu halk iin yanl formle ettikleri ak. Onlar iin sorun insanlarn yaam standartlarn ykseltmek olsayd eer, bugn farkl bir

manzarayla karlaabilirdik Sulukulede. rnein, yerel ynetimler bugn kentsel dnm adyla makyajlad talan yerine, mahallenin altyapsn yenileyebilir; sokaklarn yeniden dzenleyebilir; hatta mahallelilerin evlerini yenileyebilmesi iin projeler retebilirdi. Sulukule rneindeyse sivil toplum kurulularnn abasyla UNESCO tarafndan da nerilmesi salanan bir alternatif proje hazrlanmt. Ancak bu abalarn o araziye gzn dikmi TOK ve belediye iin bir anlam elbette yoktu; nk aka grld ki ama mahallelinin yaamn iyiletirmek deil, o mahalledeki yoksul Roman halkn yuvalarndan srmekmi. Bylece Yeni Sulukule yeni sakinlerine hazr olacak, bugn hak sahipleri dedikleri yatrmclara ya da cebinde bol paras olan ve bu cilalanm mahallede yaamak isteyenlere sunulacak. nk hak sahipleri diye bahsedilenler Sulukuleliler deil, evlerin yarsndan fazlas el deitirmi durumda. Bu sre baladndan beri srekli devam eden ykmlarla insanlarn

yaamlar terrize edildi, evlerinin ellerinden alnmas korkusuyla pek ok insan onlar yok pahasna satmak zorunda kald. Pek ok evin sahibiyse tek bir kii deil, rnein aileleriyle birlikte hep beraber yaayan kardelerdi. Bir

apartman dairesinde yaamas imkansz olan aileler yani. te yandan kimi mlk sahiplerine evleri karlnda borlandrlarak 40 kilometre tedeki Taoluk TOK konutlarnda daireler verildi; ancak bugn ou orada deil. yle bir sitedeki evin taksidini, aidatn, ulam giderlerini karlayamadlar; Romanlarn mahalle kltrnden kopartldklar iin ciddi anlamda uyum sorunu yaadlar ve borlarn hava parasyla devredip eski mahallelerin eperlerine kirac olarak tandlar. Bugn stanbulun pek ok mahallesinde ve bir yandan tm Trkiyede hzla yrtlmeye allan kentsel dnm talannn nasl ilediine iyi bir rnek Sulukule. Mahalleler iin bu szck zikredildiinde gerein insanlara anlatlan deil, Sulukulelilerin bana gelenler olduunu grmek gerekiyor.

tince biz size haber vereiz dediler. Ve biz oradan hibir ey renmeden ayrldk. Belediyenin mahallelinin evlerini yenileyeceklerine dair bir kandrmacasyla balayan bu srete bugn Sulukulede sadece direnebilenler veya gidecek baka bir yeri olmayan insanlar kald. Belediye bakan Mustafa Demir yapt aklamada hak sahiplerinin 15 yl sreyle ev taksitlerini deyebileceklerini sylyor. Yeni hak sahiplerini anladk da, evlerini oktan elden karmam olan az saydaki Sulukuleli her ay ev taksidi deyecek artlarda yaamyor. Nasl olsa bakan iin bu da nemli deil, onlarn da evlerini satp mahalleyi terketmesine az kald. Sulukulenin cenaze namaz klnmaya balad; ok yaknda da mezara gmlecek.

Halk Gazetesi | 15 Gnlk Gazete | Yerel Sreli Yayn | Sahibi: Devinim Yaynclk Adna Yeim Ergn | Yazileri Mdr: Aziz Gler | Adres: ehit Muhtar Mahallesi Yourtu Faik Sk. No:14 D:2 Beyolu-stanbul Tel.: 0212 254 94 78 | Bask: Ezgi Matbaaclk Sanayi Cad. Altay Sk. No:10 Yenibosnastanbul | Adres: Merutiyet Cad. Merutiyet Apt. No:42/10 Yeniehir-AnkaraTel: 0312 433 29 66 Fax: 0312 433 69 66