Professional Documents
Culture Documents
TÍNH SAI SỐ VÀ XỬ LÍ SỐ LIỆU
TÍNH SAI SỐ VÀ XỬ LÍ SỐ LIỆU
A1 , A2 ,... An . i lng
A + A2 + .... + An
A= 1
=
n
A
i =1
(1)
( A )
i =1
n( n 1)
(2)
A =
( A )
i
i =1
(4)
A
.100 0 0 (6)
A
d = 8,75 0,01mm
Kt qu:
b) Cch xc nh sai s dng c
Mi dng c c mt chnh xc nht nh. Nu dng dng c ny o
mt i lng vt l no th ng nhin sai s nhn c khng th vt
Ch :
- Nhiu loi ng h hin s c chnh cc cao, do sai s php o ch
cn ch ti thnh phn sai s ngu nhin.
- Trng hp tng qut, sai s ca php o gm hai thnh phn: sai s
ngu nhin vi cch tnh nh trn v sai s h thng (do dng c o)
2.3. Phng php xc nh sai s gin tip
a) Phng php chung
Gi s i lng cn o A ph thuc vo cc i lng x, y, z theo
hm s A = f ( x, y, z ) Trong x, y, z l cc i lng o trc tip v c
gi tr
x = x x
y = y y
z = z z
Trong :
v0 = 39,2 0,2m / s
= 30 10
t = 2,0 0,2 s
g = 9,8m / s 2
22
Ta c: h = 39,2.sin 30 .2 9,8. = 19,6m
2
0
2
+ sin 300.2 .0,2 = 1,38m
360
A
A
d. Tnh A = A .
V d: Gia tc trng trng c xc nh bng biu thc: g =
y: l = 500 1mm
T = 1,45 0,05s
g = 9,78 0,20m / s 2
Khi : ln g = ln ( 4 2 l ) ln( T 2 )
dg
dg
dT
d (4 2 l ) d (T 2 )
d (4 2 ) 4 2 dl
2
+
=
=
2
2
2
2
g
g
T
4 l
4 l
4 l
T
g
l
T
l 2T
g = g +
+2
=
g
T
l
T
l
Bi tp rn luyn
4 2 l
T2
at 2
S = v0t +
vi t = t t
2
a = a a
m = m m
h = h h
mv 2
E = mgh +
vi
2
v = v v
g = constant
hoc l ta tnh =
Ta c th vit
ngha th
Ch rng khi vit kt qu cui cng, sai s ton phn s bng tng sai s
ngu nhin v sai s h thng: TP = NN + HT
V d: Khi dng thc kp o ng knh mt si dy nh, gi s ta
o 5 ln, sai s ngu nhin tnh c l d = 0,05mm . Thc kp c chnh
xc = 0,02mm th sai s ton phn s l TP = 0,05 + 0,02 = 0,07 mm .
Nu sai s ngu nhin nh hn sai s h thng th ta b qua sai s ngu
nhin (v khng th o c kt qu chnh xc hn c cp chnh xc ca
dng c o). Trong trng hp php o ch thc hin mt ln th sai s ton
phn c ly chnh l sai s h thng (do dng c o).
2.5. X l s liu v biu din kt qu bng th
Trong nhiu trng hp kt qu th nghim c biu din bng th
l rt thun li, v th c th cho thy s ph thuc ca mt i lng y
vo i lng x no . Phng php th thun tin ly trung bnh cc
kt qu o.
Gi s bng cc php o trc tip, ta xc nh c cc cp gi tr ca x
v y nh sau:
x1 x1 x2 x2 ................................... xn xn
y1 y1 y2 y2 ................................... yn yn
A2 ( x2 , y2 )...... An ( xn , yn )
cc
cnh
tng
ng
( 2x1 ,2y1 ) ,......( 2xn ,2yn ) . Dng ng bao sai s cha cc hnh ch nht
hoc cc du ch thp.
c. ng biu din
y = f (x)
l
mt
ng cong trn
trong ng bao sai
s c v sao cho
n i qua hu ht cc
hnh ch nht v cc
im A1 , A2 ...... An nm
y
++
+
+
+
x
Hnh 1. Dng th
gh
RT
vi p0 = p0 p0
T = T T
g , , R l cc hng s
h = h h
V
b, p = p1 1 vi p1 = p1 p1
V
V1 = V1 V1
V = V V
c, =
l hng s
1
( c1m1 + c 2 m2 ).( t1 ) c 2 + c 2 t 2
m
vi m = m m t1 = t1 t1
m1 = m1 m1 t 2 = t 2 t 2 ; c1 l hng s
m2 = m2 m2 = ; c2 l hng s
m (g)
(Khi lng xe
v gia trng)
f (vg/s)
(tn s o bng
s vng quay/s)
1
2
3
4
199
201
198
200
2600
2604
2597
2596
r (cm)
(khong cch
t xe ti
trc)
35,5
36,0
35,8
36,4
F (N)
F = m 2 r
199
2603
35,9
Yu cu:
a. Hy tnh gi tr trung bnh v sai s ca cc i lng o trc tip
m, r, trong 5 ln o
b. Hy thit lp cng thc tnh gi tr trung bnh v sai s ca i
lng o gin tip F (t cng thc xc nh lc hng tm)
c. Hy tnh gi tr trung bnh trong 5 ln o v sai s trung bnh ca
lc hng tm. Yu cu dng quy tc lm trn s trong cc php tnh v kt
qu cui cng ca i lng F.
e. Hy tnh sai s tng i ca i lng F
Cu hi m rng
Dng lc k lin kt xe vi trc quay, ngi ta c th o kim
nghim c lc hng tm tc dng ln xe ln, khi mng quay u. Hy
tm hiu k tnh nng ca cc dng c trong bi a ra cch b tr lc k
cho php c c ln ca lc hng tm trn lc k, m sai s ca php
o nh nht. Hy v s b tr th nghim v gii thch
Gi : Trc khi lm bi ton ny, nn tm hiu k cc dng c cho,
c bit cng dng v cch s dng cng quang c nu trong bi th
nghim 1 v 7.
IV. Bo co thc hnh
THC HNH TNH SAI S V X L S LIU
H
v
tn:................................................Lp:..............Nhm:....................
Ngy
lm
thc
hnh:....................................................................................
Vit bo co theo cc ni dung sau:
1. Mc ch
........
........
2. Tm tt l thuyt
gh
RT
1
V
, p = p1 1 , = ( c1m1 + c 2 m2 ).( t1 ) c 2 + c 2 t 2
m
V
m (g)
(khi lng xe
v gia trng)
f (vg/s)
(tn s o bng
s vng quay/s)
1
2
3
4
5
199
201
198
200
199
2600
2604
2597
2596
2603
r (cm)
(khong cch
t xe ti
trc)
35,5
36,0
35,8
36,4
35,9
F (N)
F = m 2 r
m,
r , ,
m,
Sai s tng i =
F
=
F
Vit kt qu F = F F =
(ch quy tc lm trn s)
Nhn xt kt
qu...............................................................................................
.........................................................................................................................
..........
4. Tr li cu hi m rng
Dng lc k lin kt xe vi trc quay, ngi ta c th o kim nghim
c lc hng tm tc dng ln xe ln, khi mng quay
u............................................
.........................................................................................................................
..........
.........................................................................................................................
..........