K 1: Thm bi ca "pho i bay"

Vo nhng ngy ny 35 nm trc, gia nhng ngy ma ng H Ni thng 12, c H Ni rc la, 12 ngy m "t rung, ngi tan, gch nt". H Ni kin cng lm nn mt "in Bin Ph trn khng".
35 nm, l qu kh. H Ni hm nay ng hong hn, to p hn tt c gc cnh. Nhng du vt ca chin tranh ch cn trong bo tng, mt vi tng i k nim v trong tr nh ca nhng ngi ln tui. Nhng khng mt ai, khng mt iu g b qun lng. 35 nm trc vn rt sng ng trong k c v c hi nim ca nhiu ngi ngy . "St bng trc khung thnh" Trong bi cnh lch s, thng 5/1972, Tng thng M Nickson h lnh m chin dch khng qun Linebecker 1Tin v, dng B.52 nh ri thm bom ng mn H Ch Minh, chn s chi vin ca min Bc cho chin trng min Nam. Nhng khng th lm c g. Qun M gp tht bi nng n trn chin trng min Nam. M liu lnh tin hnh cuc tp kch ng khng chin lc bng B.52 vo H Ni, Hi Phng, nhm khng ch thng li ca ta, buc ta phi chp nhn nhng iu kin c li v pha M v chnh quyn Si Gn trong m phn, kt thc chin tranh. H Ni khng th qun ngy 18/12/1972. Tng thng M Nickson ra lnh bt u chin dch Linebacker 2- St bng trc khung thnh, dng my bay chin lc B.52, cng kch tng hnh F111A v hng ngn chin u c tim kch chin thut, cng s h tr ca 5 tu sn bay tn cng H Ni, Hi Phng vi mc ch: "a H Ni v thi k . T ngy 18-29/12/1972, 12 ngy m H Ni rc la, vi "t rung, ngi tan, gch nt". Nhng, qun v dn H Ni hip ng tc chin, vi nhng cch nh mu tr, dng cm, sng to lm li la ca tn la phng khng, pho phng khng cc loi, ba vy my bay M. Hnh nh ca H Ni nhng ngy cui nm 1972 c m t bng cc cm t hin ngang, ngng cao u trc din vi k th. in Bin Ph trn khng l cm t m bo ch phng Ty ngy y "git tt nh th din t tht bi cuc tn cng chin lc ca M H Ni. V cng vi nhng thng li trn chin trng min Nam, M bt buc phi ngi vo bn m phn ngy 27/1/1973 th ca k thua trn. Nhng ngi thm lng Trong chin dch "Linebacker 1, M a my bay chin lc B.52 ri bom xung chin trng min Nam. Nh d liu trc, ta c ch th cho cc nh nghin cu khoa hc qun s nghin cu cch bn h B.52. ng thi, kt hp vi nhng chin s tnh bo chin lc ca ta tm ti liu v loi my bay ny. n thng 9/1972, ti liu Cch nh B.52- hay cn gi l Cm nang , sau nhiu ln b sung, hon chnh gp phn nng cao cht lng hun luyn chin u ca cc n v phng khng. c bit, ngy 22/11/1972, ta bn h 1 chic B.52 pha ty Ngh An, b sung thc t v cch nh B.52 hay l "pho i bay" ca i phng. Chin thng 12 ngy m in Bin Ph trn khng, cn c mt phn ng gp thm lng ca cc chin s tnh bo, mu tr, dng cm, n thn giu mnh ngay trong lng ch, cung cp cc thng tin qu gi, kp thi chuyn v H Ni ch ng nh ch.

35 nm sau, vn l nhng chin cng thm lng ca cc chin s tnh bo m thm cng hin cho T quc. Nhng bn bo co ngy tht s l thng tin c bit gi tr.

12 ngy m quyt chin, qun v dn ta bn ri 77 my bay hin i thuc u thng 12/1972 tin bo v: "M iu ng tng cng thm 2 hng khng mu hm khng qun chin lc, Bin ng thnh 4 ci. Trong hng khng mu hm Saratoga t Philippines v Interprise t Nht Bn p st b bin Thanh Ha S my bay chin lc B.52 n chin thut ca M, trong c 33 my bay B.52 sn bay Utapao - Thi Lan tng t ngt, cht ch. Cc xe ch bom i li lin tc. Thm 3 chic KC.135, my bay tip du n sn bay Ubon, 5 chic KC.135 cn c chim t l tn tht 18% Subich - Philippines cng sn sng. Mt b ch huy qun s v khng qun chin lc my bay chin lc ca mi thnh lp iu hnh 2 cn c Utapao v Guam. M. Ngy 14/12/1972, bo co khn, t Vn phng Nh Trng: Ngy 14/12/1972, Tng thng M Nickson chnh thc ra lnh 17/12/1972 tip tc ri thy li phong ta cc cng v ca sng Bc Vit. Ngy 18/12/1972, khng qun chin lc B.52 tn cng vo H Ni, Hi Phng. Bt u chin dch Linebacker 2. Sng ngy 18/12/1972, thng tin bo v: "6 gi sng, hng khng mu hm America u pha ng H Tnh in hi S Ch huy khng qun chin lc - trc thng hm nay lm nhim v cp cu u? 10 gi, 11 gi 30, 2 ln my bay trinh st khng ngi li bay vo H Ni, Hi Phng. 14 gi, tin khn: "Mt chic RF-4C, my bay trinh st v trang, in v cn c - thi tit H Ni bo m cho khng qun hot ng tt". 14 gi 30, tin khn tip tc bo v: "Tt c cc my bay B.52 2 cn c Guam v Utapao c tip xng cho 45 gi bay. lp bom theo c s. Cc my bay chin thut cng kch, tim kch ang khi ng chun b". 19 gi - Rada ca i i 6, Trung on Ba B nhn c tn hiu B.52 ang bay t Nam Lo ln pha Bc, hng v H Ni. 19 gi 15, ton Qun chng Phng khng - Khng qun v ton b lc lng dn qun, t v, cc li phng khng tm trung, tm thp ca H Ni, Hi Phng nhn lnh: Sn sng chin u vi B.52! 20 gi 30, Tiu on tn la 59, Trung on 261, S on 361 bn ri chic B.52 u tin, Tiu on 77, Trung on 257, S on 361 bn ri ti ch mt chic B.52 trn vng tri H Ni. Nhng bn tin khn ca cc chin s tnh bo trong lng ch lng l gi v, vi nhng thng tin chnh xc gn nh tuyt i, gp phn vo chin thng in Bin Ph trn khng. Cuc hp bo gy bng hong m 18/12/1972, m u chin dch Linebacker 2 nhm bp Vit Nam, buc H Ni phi chp nhn mi iu kin ca M trn bn m phn Hip nh ha bnh, M a my bay chin lc pho i bay B.52, my bay cng kch chin thut tng hnh - cnh cp cnh xe F111A hin i nht ca Khng lc M, cng hng trm my bay tim kch cc loi nh: "Ngi nh tri - AD6, Thn sm-F105, "Con ma- F4, "Thp t qunF8, "K t nhp- A6, "Ngi sao chin u- F104, Cp bin- A7, Chim nh tri- A4 mang hng chc ngn tn bom ph, bom st thng, rocket thm st, hy dit Th H Ni v cc vng ln cn. H Ni, vi danh hiu Th ca lng tri loi ngi, qun v dn H Ni ng lng, hip sc, kin cng, dng cm bo v vng t, vng tri thing ling ca T quc Vit Nam. Ci gi u tin M phi tr kh t: 2 chic my bay B.52G, in huy hiu hnh nm m, tia chp v cnh liu cng hng ch Strategic Air Command, phi xc Ph L - Sc SnH Ni v Thanh Oai - H Ty. Khng dng li th, cn c nhng bng chng sng: Fernando Alexander - Thiu t, hoa tiu; Hause Cilson - i y, li chnh; Richard Tomat Simson- i y, iu khin in t; Robert Clenxartel, Henrie Charbaron, Character Browels - ba vin i y hoa tiu

24 gi H Ni m 18/12/1972, cc nh bo phng Ty v bo ch Vit Nam d mt cuc hp bo lch s ti Cu lc b Quc t gia lng H Ni trong ting m m ca bom rn n n H Ni thng bo vi c th gii vic B.52 mang bom hy dit Th Vit Nam v tht bi ca M trn bu tri H Ni. C nc M bng hong khi chng kin s thm bi ca uy lc M - B.52, b bn ri ti Th nh b ca t nc b nh bn b Thi Bnh Dng. Nhng nim t ho ca nc M, nhng qun nhn u t trong lc lng khng qun chin lc, nhng phi cng pho i bay y kiu hnh, l nim m c, thn tng ca cc phi cng M khc, nay khip s ci u run ry tht ln trong nh mt cn vng ni kinh hong khi tr li cc phng vin bo ch: "s lm, rt s, tht khng khip, ti khng ng ha lc phng khng ca H Ni mnh v bn chnh xc n th Lc ny, thiu t, ch huy in t Fernando, ngi Texas cay ng tht ln: "Mi s tnh ton ca chng ti b o ln ht. Cp ch huy v cc k s in t ca chng ti khng nh nh ang nm tri ngt trong tay... Phng n bay v tt c cc my in t loi ny rt tuyt vi. Khng mt loi tn la v my bay Mig no ca Bc Vit c th bm, bt c B.52 ca ta Ti thc hin ng quy trnh thao tc bt mt i phng th m nh cc ng thy ti ang y v l t binh. i y Henrie Charbaron: "Khi c ph bin nhanh cn c Guam trc lc bay, ti sng st bi ngh rng Hip nh Ha bnh sp k kt nh ng Kissinger tuyn b cch t ngy. n trc lc nhy d, ti bit my bay ca ti lt vo mt dy c tn la SAM 2 v cao x. My bay b trng n, rung ln d di, khi m mt Ti ri xung mt m rung v thy nhiu ngi chy ti. Ti khng kp lm g nh c hng dn nu my bay ri Ti ci u gi 2 tay u hng. C nc M v th gii cn c tn mt thy nhng qun nhn u t ca qun i M nh mt uy lc ca mnh ra sao trc i phng. H khng can m thc hin bi hc quy nh - qun lnh khi thnh t binh: Ch khai tn, tui, cp bc, chc v, n v, s hiu. H khai c b mt k thut, c lnh ca cp trn phi nm bom u, ti cho ch huy: "Chng ti l qun nhn, phi tun lnh ch huy. Chng ti bit B.52 c sc cha bom v th bom ri thm to s hy dit rt ln, nhng phi theo lnh v chp nhn ti c ca mnh. iu ny cn c nhc li trong mt bi bo trn Tp ch Qun lc M s ra thng 7/1977: "Tht hi hng. Ti c nm np lo s mi ln bc ln my bay n H Ni. C ngh cnh cc bn ti ci u ch trc hng chc ng knh trong bui hp bo 19/12/1972, khng khip. Trong cn c, ai cng mang ni lo s Bui hp bo lch s l mt n t huyt i vi M. 12 ngy m H Ni quyt t cho mt in Bin Ph trn khng, chn ng c nc M v lng tri nhn loi yu chung ha bnh trn th gii.

K 2: Cuc cn no khng qun

Thi gian nhch tng giy m nh di v tn. Nhng chin s Qun i nhn dn (QND) VN s thng trong cuc sc bng tr tu ny? Tp B.52 u tin i vo trung tm Hi Phng. Trung t Cnh nhm mt li. Khng c ting bom no! Tp B.52 u tin bay qua thnh ph. Hi Phng hon ton im lng. C S Ch huy chng li, th pho. Trn chin khng sng n Chng ti gp Trung tng V Trng Cnh, nguyn l Trung t, Chnh y S on Phng khng Hi Phng 363 (F363), khi ng va mi bnh vin ra. V tng qun gn 80 tui, d sc yu nhng vn hng hn nhc v 12 ngy m in Bin Ph trn khng, Hi Phng chia la vi H Ni...

c bit, ng khng th qun k nim v mt trn nh B.52 khng mt ting sng n, ch c ting my bay ch v... hi th ca nhng v ch huy trong phng trc chin. 35 nm qua, nhng cuc u tr chin thut vi khng qun M nh va mi hm qua . ng k... Ngi M khng ch nh bng bom n trc din m cn nh ta bng nhng mu m nhm gy cho ta nhng thit hi khng ch v kh ch yu l tn la (lc tn la dnh u tin nh B.52), m cn lm cho ta hoang mang khng c cc phng n chin thut tc chin chnh xc. V l mt dp chng hunh hoang qun i Bc Vit b mc la. Ngoi ra, s gy lng tng cho cc quyt nh chin u sau ny ca ta khi chng tin vo nh ph H Ni, Hi Phng. Hi c nhng ngy khi la trn bu tri tr v nguyn vn trong ng: Ngy 22/12/1972, k nim ngy thnh lp QND Vit Nam, F363 c mt trn nh B.52 tuyt vi. Tiu on 82, 73 c cng nhn bn ri B.52. Sang ti m 23/12/1972, 20 gi, bo ng B.52 vo. S ch huy Qun chng lnh: "Hi Phng chun b sn sng nh B.52!. Trn bng tiu , 9 du hiu - 9 tp B.52 ln lt xut hin, ni ui nhau hng ln pha Bc. Lc ny l 21 gi 10. Nhn trn tiu , chng nh nhng con rn trn dn ln y s e da cht chc. C S ch huy nn th, cc n v sn sng i lnh bm nt n Nhng Bo co Tp u tin l B.52 gi. Tt c mi ngi trong phng ch huy nn th. nh hay khng nh? Nu l tht th ch pht chc c Hi Phng bnh a, nhng nu l gi th rt lng ph tn la - m lc ny tn la gn nh phi t s ti u nht: bch pht bch trng. Ch huy va hi gp, va ra lnh cho rada ca cc n v C171, C174 on pho 100 Sng Cu, cng 3 tiu on tp trung kim tra tp u B.52. Trong khong khng l cch Hi Phng hng chc km, nhng trn tiu ch l vi chc cm. Mt khng kh cng thng bao trm. Trung tng Cnh k, lc gng mt ai cng anh li, trong rut nh c la thiu. Ngay lc , li nhn c in ca Tng cc Chnh tr, ca B Tng Tham mu, ca S Ch huy Qun chng hi sao F363 cha lnh cho nh. "Chng ti cho kim tra li mt lot thng s k thut, v tin tng tuyt i vo s nhy bn, chnh xc cng kinh nghim ca cc chin s rada. Chng ti quyt nh lnh: "Khng bn tp B.52 u...". C S Ch huy im phc. Ch nghe ting th, ting bt ch st sot trn vch tiu Ring Trung t, Chnh y S on Phng khng Hi Phng 363 V Trng Cnh tay bu cht thnh gh, ngi cng ra, trn lm tm m hi trong khi tri ang rt rt. Trong u ng lc chp chn ngh, nu l B.52 tht, bao b m, tr em, nh trng, bnh vin Hi Phng lm sao hng c c trm tn bom hy dit? Thi gian nhch tng giy m nh di v tn. Nhng chin s QNDVN s thng trong cuc sc bng tr tu ny? Tp B.52 u tin i vo thnh ph, n trung tm Hi Phng. Trung t Cnh nhm mt li. Khng c ting bom no! Tp B.52 u tin bay qua thnh ph. Hi Phng hon ton im lng. C S Ch huy chng li, th pho. Tuy vy, S Ch huy vn lnh cho cc n v: "Cnh gic kim tra tng tp mt, khng b st tp no V ri tng tp mt bay qua ln lt ti tp th 9. Khng mt qu n no bn ln, khng mt ting bom n. Mi tp bay vo, c S Ch huy nn th, bay qua li th th ra. C nh th 30 pht tri qua V cng kt thc mt trn nh k l. Tt c cng bt dy, m ly nhau m nc mt tro ra. "Chng ta chin thng khng ch bng sng n m bng c tr tu", Trung tng Cnh vn vn nguyn nim t ho. Nhng ngy ny ng hay hoi nh v trn nh tr tu ... Chng ta chin thng bng kinh nghim v s xt on chnh xc ca cc chin s rada. Hi B.52 c mt h thng nhiu gm 16 loi khc nhau, cha k cn c

hng n my bay tim kch h tng bo v, trong di tn hiu . Cc chin s rada pht hin c di no ca B.52, di no l cc my bay tim kch, di no l cc bng kim loi Trn mn hnh rada khng pht hin c tn hiu ca B.52. Hn na, kinh nghim chin u vi cc chin u c ca M cho cc chin s trc chin i tai rt nhy cm. B.52 khi bay, t xa trong khng trung c nhng ting gm rt c trng khng ln vi ng c cc my bay khc. Khng nghe ting bay quen thuc , v khng c nhng chic my bay h tng ch th l gi. ng bo, ni th gin n, nhng c trong tnh hung mi cm thy hn bao gi trch nhim v bn lnh ca ngi ch huy chin trn, dm ngh v dm quyt.

Cn v H Ni
Thiu tng Vn Phc, 35 nm trc l Thiu t Tham mu Ph S on Phng khng 361 H Ni (F361), c trch v tn la. Tui hn 70, m chic my tr tim, nhng khi nhc n 12 ngy m in Bin Ph trn khng, ng vn khng giu c nh mt, ging ni y t ho ca mt ngi tng c mt v gp phn lm nn chin thng lch s. K nim su sc nht trong i binh nghip ca ng c l l cuc u trc din vi B.52 trn bu tri H Ni. ng k, 2 chic my bay B.52 ri u tin trong m 18/12/1972 l ca cc n v tn la thuc F361 bn h, c s ch huy ca ng. F361 l n v c gi trng trch bo v vng tri H Ni, nn c mi ngi t tn Cn v . Ngy , khi c cp trn ph bin M lt lng trn bn m phn Hip nh Paris, c kh nng tp kch chin lc bng B.52 vo H Ni, Hi Phng v cc tnh thnh khc ca min Bc, nhm to p lc vi ta k kt c li cho xm chim lu di min Nam, cc n v Phng khng ca ta c s chun b tinh thn trc din chin u vi B.52 ca M. Ring F361 ch ng ln cc phng n n nh vi nim tin mnh lit - chin thng, nht nh s bn ri B.52 ngay ti H Ni, xng danh Cn v bo v Th . Da vo u m ngy , chng ta li c nim tin chc thng trong khi B.52 khng phi l con ngo p, li c mnh danh l c sc mnh bt chin bi? Thiu tng Vn Phc ni: "Chng ti c nim tin, c ch v c c quyt tm, nhng khng ch ni sung. Chng ti tp luyn, hc (trn l thuyt) cun sch Cm nang - mt ti liu c bit nghin cu cch pht hin, khng ch, tiu dit B.52 c c kt qua kinh nghim thc tin ca cc n v trc tip i u vi B.52 pha Nam. Cng vi l ti liu tnh bo qun s ta ly c ca ch, hon chnh vo thng 9/1972. Phn khc, F361 c nhng chin s tn la khng ch dng cm m cc k thng minh, nm vng cc k thut tc chin v sn sng nghnh chin...". Thiu tng Phc bo rng, chng ta cng hon thin ci tin tn la SAM 2, khc phc mt s khuyt im khi nh trn tm cao v tm dit mc tiu. Ngoi ra, da vo cc tin tnh bo, ta cng bit c cc hng bay vo H Ni ca my bay ch, nn chn nh t xa 35 nm, v tng tr v vi cuc sng i thng vn khng khng t tin: "Khng phi ti by gi mi ni mt cch chc chn, m khi chng ti bit nh vy. Chng ti vo trn l quyt chin ch khng cho H Ni b tn ph. Khng ch c F361 Cn v , cn c cc lc lng khc hip ng tc chin. T xa l c my bay ca ta ln lm tan i hnh, ri tn la ln nh tm cao, c bit u tin ch nh B.52, cc my bay cng kch dnh cho li cao x pho, tim kch dnh cho li la ca dn qun t v tm thp Lm sao chng c th thc hin d tm ...". Thiu tng Phc say sa k v chuyn n v F361 bn h B.52 ngy y. Thi im , ch c 2 n v tn la li bo v H Ni, cn li phi chi vin cho min Nam, nhng iu khng lm cho F361 cm thy lo lng.

Ngy 18/12/1972, ngay t nhng kp trc chin bui sng, anh em trong n v ngi trn b phng sn sng i lnh chin u. V 19 gi 15, c H Ni nhn lnh: Tiu dit B.52! Cc chin s ca kp trc th bt c tn hiu ca B.52 trong mt rng nhiu. Cc bi hc l thuyt c vn dng trit v thng minh, cng vi kinh nghim ca cc trn chin vi cc loi my bay trc , bm st mc tiu i thi c 20 gi 30, Tiu on tn la 59, Trung on 261 vi nhng rng la dng mnh bn ri chic B.52 u tin. t pht sau,Tiu on 77, Trung on 257 bn ri ti ch mt chic B.52 khc ngay trn bu tri H Ni. l mt k nim su sc ca ng. ng bo: "Khi y chng ti bo v B T lnh, B Tng Tham mu v chnh i tng V Nguyn Gip hi: "C chnh xc l B.52? - V khi y, pha Nam bn h B.52 nhng khng thy xc. Cho n khi nghe bo v ng B.52, nhn thy ph hiu hnh nm m, tia chp v cnh oliu cng hng ch B.52G, Strategic Air Command V c nhng nhn chng bit ni - cc phi cng M...".

K 3: Cnh n qu cm v cuc khng chin cm t

Mt ngi tng bn ri 8 my bay M v trc tip ch huy khng chin trong trn in Bin Ph trn khng sau ny c dp gp li nhng phi cng M c mt trn tuyn 12 ngy m H Ni. ng bo, h vn rt thn phc ta, vn khng th hiu c v sao Mig ca ta li bn ri B.52, cho d nhng thng s k thut ca cc loi v kh khng i khng u t r Mig khng th bn c B.52, th m B.52 phi khut phc trc Mig ca ta. ng l tng Nguyn Hng Nh, AHLLVT, nguyn Trung on trng u tin on Khng qun Lam Sn, trc tip ch huy khng chin nh B.52 trong 12 ngy m in Bin Ph trn khng. Chng ti gp ng khi ng va i tp th dc v. Trng ng vn trng kin, phong , khng mt i v p ca ngi phi cng li Mig ngy xa. Khi c hi v nhng ngy thng 12/1972, ng vn khng giu c nim vui trong ging ni Bnh nh qu hng. Nhng cnh n qu cm "Nhim v ca chng ti l chn nh t xa, tiu dit cc my bay h tng, nu c th tm cch bn h B.52 v lm ri lon i hnh, to iu kin cho tn la v cc n v phng khng mt t bn my bay ch. Nhng cuc khng chin ng l khng cn sc. Mig ca ta b nh gia c by chin u c hng hu ca M, nhng nhng cnh n qu cm ca ta vn t xung hu t gy cho ch phi kh khn chng , thm ch c lc b ng, ch mi vi ng bay ca Mig, i hnh ca chng tan tc..." - ng Nh. Tng Nh k, m 27/12/1972, ln u tin Mig 21 do phi cng Phm Tun bn h B.52, lm cho tt c cc chin s li my bay ca ta nh c khch l, tin vo vic Mig s i u c vi B.52. Mt khng kh ngm ua nhau tiu dit B.52, rng danh cnh n Vit Nam din ra. Trong s c phi cng V Xun Thiu, ngi H Ni, mt chng trai im m, k thut bay gii. c phn cng trc bay m nh B.52, nhng c l st rut nn anh k ko cho nh ban ngy vi l do rt d thng: Kim mt chic my bay ch lm qu tng ngi yu. Nhiu lc tm s vi ng i, anh ni: "Nu nh gp B.52, bn khng ri, em s m vo n. Em lm qu n, nht nh n phi cht. Nh nh mnh, m 28/12/1972, Thiu trc chin v c lnh ct cnh t mt sn bay d chin min Trung. Ti S Ch huy bay, ng ch - my bay ca Thiu, t t tip cn vt ch en - my bay B.52, v hng chc chm en ca cc my bay tim kch bo v B.52, sng nhiu, khi m che mt my bay Mig ca ta.

Vi s kho lo v mu tr, lch qua c vng vy dy c ca cc chin u c ch, Thiu cho chic Mig 21 ca mnh p st B.52 v xin lnh phng n. n phng nhng B.52 ch b thng. Thiu xin lnh tn cng tip Vi giy sau, tn hiu ca Thiu trn bn bay bin mt, k c du hiu ca chic B.52. C S Ch huy rn ln, B.52 b bn chy. Nhng ri tri tim mi ngi nh tht li. Cc chin s lin lc gi dn dp. Va khc va gi Thiu. Nhng khng mt tn hiu hi m. Mt ngy sau, t Yn Chu (Sn La), ngi dn k li: H thy 2 vt la, mt vng la ln bng ln, mt vng la nh lao vt vo, tng mnh la ri xung. "Chng ti ti ni, xc chic B.52 cn m chy, cch gn y l chic Mig 21 ca Thiu. Anh c ng bo Sn La an tng trng th. Chng ti hiu, anh cng chic Mig ca mnh thnh qu n cm t tiu dit B.52. Ngy , v yu cu b mt qun s, chng ti cha th cng b hnh ng cm t . Nhng hm nay, anh l ngi anh hng ca nhn dn, trong tri tim ngi H Ni, sng mi cng ng i ca lc lng Khng qun Vit Nam...". Trong ton cuc chin tranh chng M cu nc lc lng Khng qun Vit Nam hy sinh 367 ngi. Cc anh nm yn ngh mi mi trn mt ngn i Sc Sn - H Ni. y xy mt tng i chin thng ca khng qun, hng nm ti ngy 22/12, k nim ngy thnh lp QNDVN cc ng i li ti y thp hng tng nim cc anh. Cn trong 12 ngy m ca thng 12/1972, tht k diu, gn nh khng c tn tht, tr s hy sinh oanh lit ca "qung sng" V Xun Thiu. Rt th v, sau ny tng Nguyn Hng Nh gp li nhng phi cng M c mt trn tuyn 12 ngy m H Ni. l nm 1991, ng sang M, vi vai tr m phn mua my bay dn dng cho Hng khng dn dng Vit Nam. Lc ny, Vit Nam vn cn b M cm vn, cc vic giao thng mua bn cn kh khn d c nhng tn hiu kh quan. Song iu ng nh nht l cuc gp vi cc cu phi cng M: "Chng ti khng c v g th hn hay t thi nghi k nh tng l i th ca nhau. M l nhng cuc chuyn tr ci m gia cc ng nghip li my bay, trao i mt s kinh nghim, k li nhng cuc khng chin thnh qu kh. H vn rt thn phc ta, vn khng th hiu c v sao Mig ca ta li bn ri B.52, cho d nhng thng s k thut ca cc loi v kh khng i khng u t r Mig khng th bn c B.52, th m B.52 phi khut phc trc Mig ca ta". Chuyn v mt tm nh Gp ng trong nhng ngy ny tht kh, v tuy tui cao, ng vn khng thi ri ng knh, thu li nhng khonh khc cuc sng, m c th sau ny s l nhng vt chng lch s. ng l NSNA on Cng Tnh, ngi phng vin chin trng ni ting c trong nc v nc ngoi vi nhng tm nh v Thnh c Qung Tr ma h 1972, v 12 ngy m H Ni - "in Bin Ph trn khng". Khng giu dim nim t ho v c l nhn chng tham d nhng ngy lch s . ng ho hng k... ...Khi ng va Thnh c Qung Tr ra. T n bom li ri vo bom n ca 12 ngy m H Ni. ng nhn lnh chun b chin dch ln: chp nh B.52 b chy trn bu tri H Ni. ng cng khng bit phi chun b nh th no, thy B.52 chy ri bao gi u, ngoi mt ch o ca bn Tng cc Chnh tr: y l vic chin u phi hp tc chin cc qun binh chng my bay, tn la, cao x, cc loi sng pho phng khng t 37 ly, 14 ly 5, 13 ly 2, 12 ly 7, sng trng to mt li n t tm cao n tm thp, chn ng mi con ng ca my bay M. on Cng Tnh c phn cng xung F361 tn la, ng qun Ph Thy, Gia Lm, H Ni. Ngy 18/12/1972, ng c chng kin F361 bn ri B.52, nhng cha chp c khonh khc hp ng chin u ca cc li la. Tht ra, lc y khng c ai bt phng vin phi chp nh th no, nhng ng ngh nu chp ring tn la, pho, hay li la tm thp th khng c g c bit. V ng ngh phi chp mt bc nh phi c c 3 tm la ni ln ngha ca s hip lc ton qun ton dn. cn l tng lc ca sc mnh H Ni, l cuc chin tranh nhn dn quyt chin v quyt thng mi e da hy dit ca M.

Sau 7 ngy canh, cng trc chin vi cc chin s, on Cng Tnh lun my tc B, khng chn my m gc trn cnh cy, khun hnh canh sn. Hi , khng c ng knh gc rng, ch c ng kch 50. Cng och lm so vi nhiu ngi, th nhng khun hnh cht hp, ti m m. Ngm trong ng knh, mi khi tn la pht ln, chp sng la ht c khun hnh, khng thy g khc. V ri khonh khc ng ch i c 7 ngy n. Sau mt c bm my, tm nh m thng chp ra i. Trong nh c li la tm cao ca tn la, tm trung ca cao x v tm thp ca 12 ly 7, nh mt tm mn la p chp my bay M trong bu tri m. Mt s phi hp tuyt p, my bay M khng ri mi l! Tm nh c ng ngay trn trang nht bo QND ngy 27/12/1972, c gii A nh ngh thut H Ni nm 1973, c by Bo tng Qun i v ng nhiu bo nc ngoi. "Ta la H Ni l l st sinh B.52" Khi y, i Pht thanh Gii phng, Thng tn x Gii phng Si Gn - Gia nh, truyn trn sng nhng li chia la: Si Gn gi H Ni: La min Bc khu la min Nam, la H Ni ang gic la Si Gn v t ngoi v trong, t hu phng ln bt khut n tin tuyn ln anh hng ang ln ting tr li anh thp: nh! La thiu chy pho i bay B.52, la t chy kho bom thnh Tuy H, chp xung sn bay Tn Sn Nht, t chy kho hu cn Long Bnh v kho du Nh B. La vy hm v tiu dit qun ngy, thiu hng mng ln c bnh nh ca M - Thiu. La u tranh ca nhn dn Si Gn - Gia nh. La chin u ca qun v dn ta c 2 min Nam - Bc ang ngy cng cao ngn. V l tt nht tr li Nixon v b l" Romesh Chandra, Tng Th k Hi ng Ha bnh th gii: Vit Nam ng ngha vi s vinh quang, lng dng cm v tinh thn quyt thng. Mi ln ng bn cnh h bom do M ri xung Vit Nam, chng ti u nhn ra rng, nhn dn Vit Nam khng phi hy sinh ch v Vit Nam m c v chng ti. Hng Reuters cng a tin: Ta la H Ni l l st sinh B.52 v ngi li B.52. Nu c nh tip theo ny th trong 2 thng na B.52 s tuyt chng. Cn nhiu na, cc hng thng tn bo ch lin tc a tin ngi ca tinh thn chin u ca nhn dn Vit Nam v H Ni. LExpress, Rainbow: Xa v nay cha tng c mt dn tc no nh nh vy m c trng lng ln nh vy i vi lch s. Europa, Jaque Madol: Vit Nam s thng! Khng mt k th no tiu dit c mt dn tc v i nh Vit Nam. Nu dn tc ny u hng th c nhn loi s b sp . Washington Pos nhn nh: Tht bi ny buc Tng thng v c vn ca ng ta chp nhn nhng iu kin ca H Ni. Chnh John Negroponte, chuyn vin ca Kissinger tha nhn: "Chng ta nm bom Bc Vit Nam ri chng ta chp nhn thua".

K 4: "Chc tay ba, vng tay sng"

Cc nh my, x nghip Th trong t "12 ngy m nm 1972" cng l im nh ph ca B52. Cng nhn Th thc hin ngha v "Chc tay ba, vng tay sng" gia khi la bom n. "Chc tay ba, vng tay sng" Nhc n nhng ngi cng nhn t v bn h my bay ch trn bu tri H Ni trong 12 ngy m 1972, khng th khng nhc n i t v ca Nh my C kh Mai ng. Ch Phm Th Vin, nguyn thnh vin i t v ho hng k li chin cng ca tiu i cng nhn t v bn h F111 nm y.

Ngy y, i t v ca Nh my C kh Mai ng gm 11 ngi: Vin, Hiu, Dn, Thnh, Trung, Sinh (Nam), Tuyn, Quang, Sinh, Khuyn, Mai. Tt c u l cng nhn c giao nhim v bo v khu vc nh my. Mi u, anh ch em trong i t v phi thay phin nhau trc, mt tun tham gia t v ri li mt tun v Nh my tham gia sn xut. Nhng n u nm 1972, khi M cho khng qun nh vo H Ni, i t v ca Nh my C kh Mai ng c bin ch ri v tr sn xut trc chin 24/24. i t v c cp trn giao cho 2 khu sng 14 ly 5 v c t tn l n v Ao t (n v c nhiu ngi c thn hnh nh b, t tui). m ngy 18/12/1972, M cho my bay nm bom vo Bnh vin Bch Mai, khu dn c tp th Mai Hng, bi Phc X C H Ni rc trong la n. T m 18/12 n m 22/12, trung i Ao t c iu ng n nm cch xa trn a i i pho 100 Hai B Trng khong 300 m (y cng l cng nhn ca cc nh my Dt 8 -3) hp ng tc chin. m , cp trn thng bo my bay B52 s nh vo H Ni, i i t v Ao t c i i pho 100 ngh sang tip n. Trong hon cnh , d ton l nhng ngi nh con nhng ch Vin, ch Hiu, ch Dn, anh Trung cng vi cc anh em t v trong n v tham gia vn chuyn vc bom n phc v cho n v pho 100. Sau Ao t li c di chuyn ra trn a mi Vn n trong t th sn sng chin u. Khong 8h ngy 22/12/1972, n v Ao t c cp trn bo my bay ch li c t nh bom vo H Ni. Do bn qun khu Th theo di c ng bay ca my bay F111 ca ch, thng xuyn bay trinh st dn ng cho B52 vo bn ph, nn bo cho n v xc nh r v tr, ln nng pho ch ch. Tiu i sng cao x ca Nh my C kh Mai ng iu chnh gc ca sng 14 ly 5 v sn sng ch ch ti. ng 22h45 ngy 22/12/1972, nhn c lnh bn ca ch huy, tiu i ng lot n sng bng mt im x ngm 22 vin n, bn chy my bay F111 ca ch. Khi chng ti bn xong thy my bay xt qua c mt vt sng nhng vn khng bit mnh bn trng. Mi sau cho n khi c cp trn bo n v bn chy my bay F111 ri Ho Bnh, bt sng hai phi cng, lc chng ti mi c bit nn v cng sung sng - ch Vin nh li gi pht lch s . Nt mt vui ti, ch k tip: Sau chin cng bn h F111, chng ti nhn c rt nhiu li khen tng, c ln ch thn bc Tn v i tng V Nguyn Gip xung chc mng v tng qu, ng vin anh ch em pht huy tinh thn t c tip tc chin u. Mn qu m ti nh nht chnh l 5 thng lng kh c anh ch em trong n v em ra n ngon lnh, trong nim hnh phc ca chin cng t c. Sau ngy ho bnh lp li, cc anh ch em trong i t v li tr v tham gia sn xut ti Nh my C kh Mai ng. Sau 35 nm, gi y nhng ngi thanh nin tui 19, i mi nm y thnh ng, thnh b. C ngi tui cao v hu, ngi cn kh nng th tip tc li cng hin cho Nh my (nay l Cng ty TNHH Nh nc mt thnh vin Mai ng). Trong nim vui k nim 35 nm chin thng B52 trn bu tri H Ni, ng Nguyn Vn Trung, PG Cng ty TNHH Nh nc mt thnh vin Mai ng - ngi tham gia i i Ao t bn h F111 vui v cho bit: Ngy y, chng ti l nhng cng nhn c tham gia chin u bo v vng tri Th v chin cng bn h my bay F111 l k nim m nhng ngi cng nhn chng ti thi khng th no qun. Trc y, trong chin tranh chng ti tham gia nh gic M, cn by gi trong thi bnh chng ti t ho c gp mt phn sc mnh vo s pht trin ca nh my v xy dng Th . 35 nm tri qua, nhng vo nhng dp k nim ny, cc thnh vin trong i i "Ao t" thng gp g nhau n li k c ho hng y. Ti cng ty, ngay bn cnh phng ng l nhng k vt, nhng tm nh t liu v nhng ngy tham gia chin u bo v Nh my C kh Mai ng c ng b tr trng by ti mt gian phng rng v

bo qun trang nghim. Vi ng, nhng k vt chnh l mt phn khng th thiu cng ty pht trin nh ngy hm nay Nim vui ca i trng cng binh ph bom Cng l cng nhn c kh nh i t v Nh my C kh Mai ng, nhng ng Nguyn Vn Tuyn, cng nhn Nh my C kh H Ni li c nhim v quan st tham gia tho d mi loi bom mn trn a bn H Ni. Chng ti gp ng trong bui l k nim 35 nm nh thng B52 trn bu tri H Ni (do UBND qun ng a t chc vo ngy 8/12/2007). Trn tay m b hoa ti thm do nhng ngi ng ch, ng i nm xa tng, ng Tuyn vui v k v chuyn ng tham gia ph bom trong sut 12 ngy m M nh ph H Ni. ... L cng nhn c kh, nhng trong sut thi k M nm bom nh ph ra min Bc, ng Tuyn tham gia ph b gn 100 qu bom cc loi. Trong ring chin dch 12 ngy m, ng tham gia ph 6 qu bom loi nng 200 kg trn ng Trng Chinh, sn bay Bch Mai, lng nh Cng, cnh ng nh Cng. ng Tuyn nh li: Trong chin dch 12 ngy m, c H Ni l mt bi chin trng, bom mn c ri khp ni gn khu dn c. Nhim v ca chng ti phi quan st v tho nht cc loi bom ri vi m bo an ton cho ngi dn sinh sng, trnh tnh trng gy cht do bom n st. Chnh v th, c ni no c bom M th xung l chng ti li c mt. C l, chnh v s c mt mi ni, mi lc ti nhng im nng bng nn ng Tuyn cho rng mnh l ngi ni ting. S d, ng nhn mnh nh vy bi nhiu hm ng i ph bom qun khng eo bng nhng mi ngi vn nhn ra ng l ngi tho bom v ci tn "Tuyn ph bom" cng c gi t . Trong nhng ln tham gia ph bom trong 12 ngy m, ng nh nht ln ph qu bom ti Sn bay Bch Mai. Ln , sau nhiu gi tho b qu bom loi 200 kg, cui cng tho xong th ng mi bit ch cn chm mt cht na thi l bom c th pht n ngay tc khc. Sau ln , mi ngi thy may cho ng, nhng ng ch ci v ni: Nu n n th n ri. Ci ngh mnh lm l nh th, ranh gii gia may mn v ri ro ch cch nhau trong gang tc.

35 trc, h l nhng ngi cng nhn "chc tay ba, vng tay sng" cng qun dn th bo v H Ni. 35 nm sau, gia nhng ngy H Ni k nim chin thng B52, hnh nh h l nhng ngi vui nht, khi thy H Ni i thay nh by gi.

K cui: H Ni ca "12 ngy m" v 35 nm sau...

Nhng chng nhn nhn v k c 12 ngy m cui nm 1972 ca H Ni 35 nm trc v t ho v mt H Ni i thay sau 35 nm... Vn vn nguyn mt nim t ho... Ni 4 ln b nh ph Gi y, Bnh vin Bch Mai c xy dng li khang trang v hin i, nhng nhn li 35 nm trc, ni y l trung tm ca cc t nm bom bn ph ca M cui nm 1972.

GS. Don i, Gim c Bnh vin Bch Mai hi y k li: Thi , Bnh vin Bch Mai l ni tip nhn rt nhiu bnh nhn thuc khu vc pha Nam H Ni, bnh vin li c trang b my mc cha tr hin i v c i ng y, bc s gii nn uy hip tinh thn ca qun v dn ta, M lin tip nh ph vo Bnh vin Bch Mai. Sau 4 trn nh ph ko di t ngy 16/4 n ngy 22/12/1972 ca khng qun M, ton b Bnh vin Bch Mai nh mt bi hoang tn: Nh sp, cy , gch nt, nhiu ngi phi hy sinh. C nhng lc, di lng t nhiu ca hm b ng sp, nht hng trm bc s v bnh nhn pha trong. Trc tnh cnh cc y, bc s v i cu h ng a phi ph ca hm len vo trong a bnh nhn ra: Lc u nhng ngi trong i cu h ngn khng mun cho cc y, bc s chng ti vo trong hm a bnh nhn mc kt pha trong hm ra v s hm sp, nhng khng vo sao c khi hng trm ngi ang b mc kt trong . L bc s th phi t nhim v cu ngi ln hng u, nn cui cng chng ti a c ton b bnh nhn ra ngoi an ton - Bc s i nh li. Kt thc t ri bom th t ngy 22/12/1972 ca khng qun M vo Bnh vin Bch Mai, mc d cc bnh nhn c a ra khi hm sp, nhng nguy c khng qun M tip tc nh ph vo bnh vin hon ton vn c th xy ra. Trong hon cnh , bc s i c cp trn ra lnh phi chuyn bnh vin i ni khc an ton tip tc cha tr. Th nhng do s lng bnh nhn b trng thng ngy cng nhiu nn khng th di chuyn c. Cui cng, ng i quyt nh: phi khc phc kh khn bng mi cch li bnh vin tip tc cha tr cho cc bnh nhn. Sau khi M ngng nm bom, ngun lng thc d tr cn kit, trong khi cp trn li cha th tip ng. Trc tnh cnh , ti cho cc anh em nh bp ni la nu hai ni cho to n chng i ri ng vin mi ngi cng nhau khc phc kh khn c th cha tr tt nht cho cc bnh nhn ti bnh vin ng i nh li kh khn thi . u 1973 Yvonme Capde Ville, mt chuyn gia huyt hc ngi Php khi sang Vit Nam, n H Ni, ng trc cnh nt ca bnh vin Bch Mai tht ln: Ti l ngi lm khoa hc k thut, nhng v nc ti phi ngng lm chuyn mn mt thi gian lm chnh tr t co ti c ca M i vi nhn dn Vit Nam. c bit, sau ngy M ngng nm bom Min Bc, Romesh Chandra, Tng Th k Hi ng Ha bnh th gii n thm Vit Nam, chng kin cnh tng hoang tn ca bnh vin Bch Mai ng ng cm v bit n i vi dn tc Vit Nam: Chng ta by t lng bit n ca chng ta v nhng g m h cng hin cho th gii. Cuc chin tranh Vit Nam tr thnh cuc chin tranh mi trong lch s, trong t in ca tt c cc th ting v n c ngha l lng dng cm v song, lng quyt tm v ch quyn ca mt dn tc. T "ng dy" cng H Ni T trong au thng, Bnh vin Bch Mai ng dy cng H Ni. Gi y, sau 35 nm, bnh vin Bch Mai c xy dng li khang trang, tr thnh mt bnh vin trung tm cha tr ca c nc. l nh s n lc ca i ng y, bc s v v cn b cng nhn vin trong bnh vin qua nhiu th h cng nh nhng n lc gip ca bn b quc t. Nh li s gip ca bn b quc t sau chin tranh, ng i li nh v v th tng Thy in. Nm 1972, Th tng Thy in Olop Palmer tnh nguyn xung ng biu tnh phn i chin tranh ca M i vi nhn dn Vit Nam, ng thi vn ng nhn dn Thu in hy cng vi chnh ph Thu in quyn gp tin ca gip nhn dn Vit Nam xy dng li Bnh vin Bch Mai. Vi ng i, y chnh l hnh ng ca lng tri, ca tnh yu thng ng loi v kht vng ho bnh ca bn b quc t i vi nhn dn Vit Nam. Ti khu vn hoa Bnh vin Bch Mai, c tng i ngi ph n mt tay mt ngi ng xung, tay kia nm cht li ch ln tri v bn cnh vit tn 30 ngi t vong trong trn khng kch ngy 22/12/2007. Cc bc s nhiu th h ca bnh vin bo, chnh l minh chng v ti c ca qun i M i vi nhn dn Vit Nam. Ti

c gi y vn hin hu khi hng ngy cc y, bc s vn ang phi cha tr cho nhng thng binh v tr em nh hng bi cht c da cam. i vo gian snh bn trong tng 1, to nh P bnh vin Bch Mai, gn 100 bc nh t liu sng ng v qu trnh u tranh v bo v bnh vin trong hai cuc khng chin chng Php v chng M ang c trng by trc ca ra vo, mi ngi i qua u c th nhn thy. Trong , nhng tm nh v t tn ph ca khng qun M nm 1972 ti Bnh vin Bch Mai ang gy c s ch c bit. Bi l lch s, l truyn thng anh hng ang c hm nng trong nhng ngy ny. Ph thiu 3 s nh Nhc ti 12 ngy m in Bin Ph trn khng trn bu tri H Ni, mt trong nhng ni c nhc n nhiu nht l tng i khm Thin trn ph Khm Thin. Ni y gi li cho chng ta ni au m 26/12/1972. Vo 22h45 hm y, khng qun M nm bom gy nn v thm st m mu, git v lm b thng 577 ngi, ph sp hng nghn ngi nh. ng Nguyn Kh Thng, Trung i ph dn qun t v phng Khm Thin thi k li: 8h sng ngy 26/12/1972 ng v 22 anh em khc trong i t v ng ph Khm Thin nhn c lnh sn sng chin u bi v, m nay ch s nh vo trung tm thnh ph. n 22h45 pht, ch xut kch cho nm bon khu vc Khm Thin. Lc y ng ang lm nhim v bi X n, thy bom lo sng trn khu Khm Thin nn cng mt s anh em t v quay tr ln. Khi chng ti c mt th ton b khu vc Khm Thin b bom M nh ph tan hoang, chng ti tm mi cch cu sng nhng ngi b gch ngi trm ln trong ng nt. Nhng vn c qu nhiu ngi cht v b thng, a s u l tr em v ph n- ng thng nh li. C l chnh v nhng au thng , m ngy nay trn ph Khm Thin bn s l khng c ba s nh 47, 49, 51, ba s nh ny vi din tch gn 1000m2 c dnh xy i tng nim Khm Thin, tng nh, khng ai c th qun c mt thi bom n trn con ph ny. Trong khu tng nim Khm Thin, nhng cy i gia ma ng se lnh vn xanh tt ng bao quanh bc tng ngi m b a con th cht nh biu tng cho mt trit l nhn sinh: s sng ang ny sinh t trong au thng, mt mt; Bom n ca chin tranh trc kia ang c thay th bng mu xanh ca cuc sng yn bnh, hin ho. Pha trc i tng nin, hng ca st c sn xanh ngn i tng nim vi va h, trn va h li c t im dng xe but nn ngi ng ch xe ln xung rt ng. di ng l cnh tng t, xe my v cc loi phng tin giao thng qua li bp ci inh i, i lp hon ton vi ting bom n ca chin tranh nm xa. Nhn cnh tng nhn nhp ca cuc sng yn bnh hm nay, ng Nguyn Vn Qu, cn b qun i qun ng a - ngi tham gia ch huy qun i bn B52 trn bu tri Khm Thin trong 12 ngy m 1972 t ho: Sau 35 nm nh bi B52 ca M, hm nay nhn li ti thy H Ni c rt nhiu i thay. Chng ti t ho c gp mt phn nh cng sc ca mnh vo s pht trin . Nhng ni au v v thm st ca khng qun M Khm Thin s mi mi l nt lng chng ta tng nh, t ho v tip tc phn u xy dng v mt H Ni Ho Bnh v pht trin