Os seguintes documentos mostran os puntos clave sobre a II Repblica, esta nace un contexto internacional desfavorable debido a crise econmica

do 30 e s totalitarismos. O 12 de abril de 1931 celbranse por sufraxio universal masculino as eleccins municipais, houbo nelas unha grande participacin. A coalicin republicano-socialista triunfou nas grandes cidades mentres que os monrquicos triunfaron nas zonas rurais debido a opresin dos caciques. Tras as eleccins o 14 de abril proclmase en Madrid a II Repblica (Alcal Zamora) e Afonso XIII renuncia a coroa e se exilia do pas. A bandeira do Estado agora republicana (V, A, M). Ese da os representantes dos partidos do Pacto de San Sebastin, que estaban a favor da Repblica, constituron un Goberno provisional (ata a celebracin de eleccins xerais), anda que estes partidos mostraban diferenzas entre s. A dereita (Dereita Liberal Republicana) era partidaria dos privilexios do exrcito e do Estado unitario e confesional catlico, rexeita a reforma agraria. Estaba liderada por Alcal Zamora, e o Partido Radical (Lerroux). A esquerda (Accin Republicana) partidaria da democratizacin do exrcito, do Estado autonmico e laico e da reforma agraria. Liderada por Azaa, PRS e PSOE (Fernando de los Ros, Largo Caballero e Prieto). Nacionalismo Cataln autonomista (Accin Catalana) grupo de partidos nacionalistas de esquerdas e dereitas, que pretendan a autonoma de Catalua. Rexionalismo galego (ORGA) de Casares Quiroga era de esquerdas. As Alcal Zamora foi nomeado presidente, Azaa, ministro de guerra, Lerroux, ministro de Estado, Largo Caballero, ministro de traballo. Ese mesmo da, Maci (Esquerra Republicana de Catalunya) proclama a Repblica Catal. Pero o goberno, mediante un acordo, evitou a independencia permitindo en Catalua un goberno autnomo (Generalitat) que elaborar un Estatuto de autonoma. O goberno leva a cabo u conxunto de reformas inmediatas mediante uns decretos. Reformas laborais (Largo Caballero): Seguro de accidentes, xornada laboral (8 h) e salarios mnimos dignos. Debido a miseria campesia aprbanse decretos urxentes: Decreto de laboreo forzoso (propietarios teen que ter terras cultivadas ou pasan a mans dos xornaleiros) e Decreto de termos municipais (propietarios contratan xornaleiros locais e non estranxeiros). Reformas do exrcito (Azaa): pretenda conseguir un exrcito moderno e eficaz, reducindo o nmero de oficiais e sometndoo poder civil mediante; Decreto de retiros (oficiais deben xurar Repblica, ou poden retirarse conservando o soldo) Peche da academia militar de Zaragoza (dirixida por Franco) e a Abolicin da Lei de Xurisdicins de 1906. Orde pblica: creouse un novo corpo de polica armada, Garda de Asalto, ocupada da seguridade nas cidades. Estas reformas provocaron reaccins e conflitos: Terratenentes (prexudicados ), Exrcito (aparece un grupo hostil Repblica), Obreiros e campesios (continan con folgas) e a Igrexa, debido a que o goberno provisional pretenda instaurar un Estado laico, o Cardeal

Segura pxose en contra da Repblica eloxiando a Afonso XIII, isto provocou a sa expulsin de Espaa e rebrotou o sentimento anticlerical coa queima de conventos. O 28 de xuo o goberno convocou eleccins a Cortes constituntes dunha soa Cmara, por sufraxio universal masculino, foron as primeiras eleccins libres e limpas de Espaa. A Coalicin republicano-socialista obtivo a maiora sendo o PSOE o partido mis votado (tres mulleres deputadas: Clara Campoamor, Victoria Kent e Margarita Nelken. Os partidos antirrepublicanos de dereitas quedaron reducidos a pequenas minoras parlamentarias. Elaborouse a Constitucin de 1931 a primeira constitucin republicana da H de Espaa. Era unha Repblica democrtica e laica. Estado: Espaa un Estado-nacin aceptndose constitur algns gobernos autnomos. Xefatura do Estado (presidente da Repblica): representa Nacin, mandato seis anos, elixido polas Cortes. Comparte o executivo con presi. de goberno, promulga leis aprobadas por Cortes e pode disolver estas das veces como mx. encrgase das relacins internacionais. Xefatura do Goberno: presidente nomeado e cesado polo da Rep. que debe contar co apoio das Cortes. Cortes unicamerais: Congreso de deputados. Soberana: Nacional popular Divisin dos poderes: Lexislativo (congreso dos Deputados), Executivo (P.R. e goberno), Xudicial (xuces independentes do poder executivo). Sufraxio universal: +23 anos, voto muller. Ampla declaracin de dereitos e liberdades: Non discriminacin por orixe, sexo ou riqueza. Recocese o matrimonio civil e a igualdade, Educacin Pr. obrigatoria e gratuta. Recocese a propiedade privada, pero o Estado poda expropiar bens. Os traballadores poden participar na direccin e xestin das empresas. Relixin: Estado laico, separacin Igrexa-Estado. Trala constitucin formouse un goberno republicano-socialista (non PR) Alcal (P.R.) e Azaa (P.G.) levronse a cabo reformas: Reforma relixiosa, a igrexa opxose a poltica relixiosa da constitucin. Disolucin da Compaa de Xess (obedeca o Papa e non a Rep.), Lei do divorcio, Lei de congregacins relixiosas (o estado deixa de financiar a Igrexa, non pode ensinar). Reforma educativa, educacin gratuta e laica e coeducacin. Cultural, Misins Pedagxicas, para difusin cultural entre o pobo (La Barraca). Reforma laboral, Lei de contratos de traballo (contratos por escrito e duracin de 2 anos, semana laboral de 40 h) Lei de xurados mixtos (organismos constitudos x obreiros e patrns). Reforma do Estado Centralista Estatutos de Autonoma, Catalua, (Esquerra Republicana) elaborouse o Estatuto de Nria, foi aprobado polas Cortes pero recortando moitas competencias autonmicas. Este provocar unha forte inquedanza nos partidos antirrepublicanos de dereitas e en parte do exrcito (ruptura de Espaa). Estableceuse o goberno da Geraralitat e un Parlamento autonmico (Presidente Maci). Pas Vasco, PNV e Carlistas elaboran o Estatuto de Estella, que finalmente non foi aprobado polas cortes, pola oposicin s republicanos de esquerdas e s socialistas, era incompatible coa Constitucin. Xa iniciada a Guerra aprobouse un Estatuto, froito do consenso entre PNV, republicanos e socialistas. Primeiro lehendakari, Jos Antonio Aguirre.

Galicia, en 1931 fndase o Partido Galeguista (Castelao) que promove a formacin dunha asemblea de municipios, que elaborou un proxecto de Estatuto, pero no chegou a ser aprobado polas Cortes pola Guerra Civil. Reforma Agraria pretenda poer fin latifundismo e mellorar as condicins de vida. Lei da Reforma Agraria (pretende:modernizar a agricultura, acabar con latifundismo e redistribur a propiedade) Expropiacin se indemnizacins das terras dos Grandes de Espaa, Terras mal cultivadas podan ser expropiadas, A lei encomendouse Instituto de Reforma Agraria (IRA) que contaba co presuposto inicial para indemnizar s propietarios expropiados e encargbase de facilitar s asentamentos das familias nas terras expropiadas. Resultado: escasos, expropironse menos hectreas das previstas e se asentaron menos campesios, Consecuencia: Grandes propietarios opostos a reforma e alironse cos inimigos da Rep., Campesios: nica solucin revolucin (queima e ocupacin das terras). A conflitividade social aumenta debido a conxura econmica desfavorable, reformas non cumpren as sas expectativas e incrementase o paro. Anarquistas (finais do 31) forte actividades folgustica e alteracin da orde pblica. O goberno reacciona coa Lei de defensa da Rep. que permite suspender garantas constitucionais e utilizar represins (Castilblanco: campesios vs. garda civil). Matanza de Casas Viejas Cdiz, folgas e insurreccins , folga de mineiros en Alto Llobregat, revolta de campesios en Casas Viejas que ocupan o Concello, colectivizar a propiedade e declarar o anarquismo. Matronse a tiros a 8 campesios e fusilronse a 12, a dereita acusa goberno de non seres capaz de manter a paz e a opinin pblica responsabiliza a Azaa. Reorganizacin das dereitas, reformas republicanas e a conflitividade social provocan a oposicin dos terratenentes, industriais, Igrexa e parte do exrcito. Situacin aproveitada pola dereita para acabar co goberno reformista. Dereita Republicana organzase redor do PR que consegue o apoio dos propietarios agrcolas, empresarios e comerciantes. Dereita antirrepublicana CEDA liderada por Gil Robles, defensora da relixin catlica, familia, orde, propiedade, unidades de Espaa..., convertese en partido de masas e conta co apoio de xerarquas catlicas, labregos cat., terra...camiar de cara ext. dereita. Extrema dereita, [carlistas crean Comunin Tradicionalista e fundan milicia armada (requets)], [monrquicos afonsinos e fascistas crean Renovacin Espaola (Calvo Sotelo), agosto de 32 Sanjurjo tenta golpe de estado fallido, 33 crease a Unin Militar Espaola (UME) organizacin clandestina dereitas e antirep. participara no 36.] [Fascistas, rexeitan o parlamentarismo, democracia,os partidos polticos..., partidarios da violencia para combater s inimigos de Espaa (socialistas, comunistas, anarquistas, nacionalistas...) Ledesma e Redondo funda JONS e Jos Antonio PR funda FE, no 34 fndense en FE-JONS, seguidores paramilitares (xugo e frechas e azul) enfrentados contra mi. esq.]

En outono de 1933, notbase a existencia da crise do goberno reformista, Azaa dimitiu, e Alcal Zamora disolveu as Cortes e convocou eleccins para novembro. Estas celbranse o 18 e foron as primeiras nas que votaron as mulleres, as forzas de esquerdas estaban desunidas fronte as de dereitas, triunfa a dereita. CEDA recibe maior voto que PR Inicia Bienio Conservador (Negro). Alcal Zamora confa a formacin do goberno Partido Radical de Lerroux, pois era contrario CEDA por extremista. Pero o PR conta co apoio da CEDA coa promesa de parar ou ratificar as feformas. Poltica Relixiosa, non se aplica a Lei de Congregacins e os colexios catlicos funcionan de novo, aprbase lei polo Estado financia Igrexa. Exrcito, aprbase amnista para os participantes de sanjurjada Poltica Laboral, modifcase a Lei de Xurados Mixtos, dandolle poder s empresarios. Poltica Agraria, Decreto de Termos Municipais suprimido e devlvenselle terras. Tiveron consecuencias,(Sector do PR oposto s medidas, encabezado por Martnez Barrio, nese o sector do PR Socialista, formando o partido Unin Republicana.) (Republicanos de esquerda nense a novo partido, Izquierda Republicana, dirixido por Azaa.) (Sector radical do PSOE, por L.Caballero, propuxo revolucin do proletariado, liderado por Indalecio Prieto, defende a necesidade de colaborar cos rep. de esquerdas e recuperar o poder democrticamente.) (Sector Radical do PSOE e Anarquistas declaran guerra aberta goberno mediante folgas e conflitos. Ante a situacin CEDA reclama a introducin no goberno baixo a ameaza de retirar o apoio, Lerroux cede e nomea tres ministros da CEDA.) Os partidos de esquerda interpretan o acto como deriva cara Fascismo, lvanse pois revolucins pero foron atenuadas polo goberno que declara o Estado de Sitio. Asturias, 5 e 18 de outubro prodcese revolucin de anarquistas, socialistas e comunistas. Mineiros armados UHP ocupan cuncas mineiras e toman cuarteis da garda civil, substiten gobernos dos concellos por comits revolucionarios. Goberno enva exrcito de Marrocos baixo mando de Franco, Azaa foi acusado e encarcelado. Catalua, ameaza para o estatuto catal. (presi. Llus Companys de Esquerra Rep.) proclama a Rep. Catal, pero non recibe apoio dos partidos de esquerdas. O exercito ocupa a Generalitat e a revolta sufocada. O Estatuto de Autonoma suspendido. Tras isto os gobernos radical-cedistas caracterizronse pola sa inestabilidade. A finais do 35 prodcese o escndalo do estrapelo (pago de comisins ilegais a membros do PR) que provoca crise no goberno e o desprestixio de Lerroux que dimite. Gil Robles (CEDA) e negado por Alcal para ser o substituto, pero a debilidade dos sucesivos gobernos obrigrono a convocar eleccins para febreiro do 36. Prodcese a reorganizacin das forzas polticas: Coalicin de dereitas (Accin Popular) CEDA e Renovacin Espaola. Coalicin de esquerdas contra o fascismo, en xaneiro asinase o pacto de creacin da Fronte Popular.

Tra las eleccins do 16 de febreiro do 36, que fora moi axitada e alcanzou tons de grande violencia verbal, a Fronte Popular gaou por unha escasa marxe (divisin do pas). Azaa forma un goberno composto s por rep. de esquerdas, xa que o sector radicar do PSOE negouse a participar nel. En abril Alcal Zamora, foi destitudo polas novas Cortes, e foi elixido no lugar Azaa, quen nomea a Santiago Casares Quiroga presidente do gob. Principal obxectivo foi retomar as reformas emprendidas no Bienio Reformista: Ampla amnista (30.000 presos polticos foron excarcerados), Acelrase a Reforma agraria, Restablcese o Estatuto Cataln, inciase a discusin nas Cortes do Estatuto vasco e convcase un referendo para aprobar o Estatuto galego. As dereitas opuxronse a situacin: Igrexa, volveu lanzar campaas contra a Rep. CEDA, radicalizouse cara posturas fascistas. Falange espaola, asume forte protagonismo e fomenta un clima de enfrontamentos e crispacin poltica. Baixo a dialctica de os puos e as pistolas palabras de Jos A. os falanxistas forman grupos armados que atacaban violentamente a lderes esquerdistas. O goberno decide a detencin de Jos Antonio e pecha as sedes da Falange. Organizacin do golpe parte duns militares da extrema dereita e da UME e planificarase tralas eleccins. O goberno trata de desarticular a trama golpista trasladando s militares sospeitosos. (Franco: Canarias, Mola: Navarra, Goded: Baleares) pero non serven para frear o golpe militar. En marzo do 36 renense en Madrid grupo de militares (Mola), foi o encargado de organizar o golpe, cun plan que consista nunha sublevacin simultnea das gornicins de todo o pas que ira acompaada dunha dura represin. O exercito de Africa (reserva especial) o mando do xeral Franco, Mola quera que o xefe supremo da sublevacin fose Sanjurjo. O golpe conta co apoio da Renovacin Espaola, Comunin Tradicionalista, Falange, CEDA e Igrexa, tamn consistiu no apoio do fascismo italiano e tratou de conseguir o do nazismo. 12 de xullo un comando de extrema dereita asasinou tenente da garda de asalto e militante de esquerdas Jos Castillo, o da seguinte un grupo de gardas de asalto asasinan a Calvo Sotelo: isto fixo que se acelerase o proceso e Franco se unira a l. Sublevacin iniciouse en Marrocos o 17 de xullo e da seguinte estendeuse pola Pennsula. O fracaso do levantamento na maior parte das grandes cidades derivou nunha sanguenta Guerra Civil que durou tres anos.