Professional Documents
Culture Documents
Chng trnh Cao ng Cng ngh k thut in t Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
Hi dc (25 dng)
Hi dc (25 dng)
Qut 1 nh = 625 dng (theo tiu chun truyn hnh D/K) Hnh 1 Qut xen k trong truyn hnh Hnh 1 minh ha cch qut xen k trong truyn hnh vi cc thng s c xc nh theo tiu chun truyn hnh D/K (OIRT). Trong khi qut mt dng t tri sang phi, tia in t s c hoc "v" li chi ca cc im nh (theo ng tin ngang). Sau , tia in t s b tt (= b xa) v quay t phi v tri (theo ng hi ngang) chun b qut dng k tip ca bn nh. Qu trnh qut tng dng, t tri sang phi (tin ngang) ri t phi quay v tri (hi ngang) c gi l qut ngang. Trong khi qut cc dng ca mt bn nh t trn xung di, tia in t s ln lt c hoc "v" li chi ca cc dng (theo ng tin dc). Sau tia in t s b tt (= b xa) v quay t di ln trn (theo ng hi dc) chun b qut bn nh k tip. Qu trnh qut tng bn nh, t trn xung di (tin dc) ri t di quay v trn (hi dc) c gi l qut dc. Nh vy qut hnh l hot ng phi hp gia qut ngang v qut dc mt cch chun xc c tng im nh trn nh tnh (phn tch nh) cng nh v li chnh xc tng im nh ca nh tnh (tng hp nh). S bn nh qut c trong mi giy c gi l tn s qut dc fV o fV = 2 bn nh / nh 25 nh / giy = 50 bn nh / giy = 50 Hz. S dng qut c trong mi giy c gi l tn s qut ngang fH o fH = 625 dng / nh 25 nh / giy = 15.625 dng / giy = 15.625 Hz. Thi gian qut mt dng chnh l chu k qut ngang TH o TH = 1 / fH = 1 giy / 15.625 = 64 s Trong : 52 s: thi gian tin ngang. 12 s: thi gian hi ngang. Thi gian qut mt bn nh chnh l chu k qut dc TV o TV = 1 / fV = 1 giy / 50 = 20 ms Trong : 18,4 ms: thi gian tin dc. 1,6 ms: thi gian hi dc.
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
Mc en Mc xa Mc ng b
Tin ngang = 52s Chu k qut ngang = 64s
Thi gian t
Hi ngang = 12s
Hnh 2 Dng sng tn hiu video tng hp truyn hnh en trng 1.2.2 Xung xa ngang (= Horizontal Blanking Pulse) Xung xa ngang l cc xung hnh ch nht dng xa ng hi ngang. Gi tr: mc xa (thp hn mc en). Tn s: fH = 15.625 Hz. Thi gian: xung c rng bng thi gian hi ngang (12 s). 1.2.3 Xung xa dc (= Vertical Blanking Pulse) Xung xa dc l cc xung hnh ch nht dng xa ng hi dc. Gi tr: mc xa. Tn s: fV = 50 Hz. Thi gian: xung c rng bng thi gian hi dc (1,6ms). 1.2.4 Xung ng b ngang (= Horizontal Synchro Pulse) Xung ng b ngang l cc xung hnh ch nht dng bo hiu qut ht ng tin ngang ca mt dng. Gi tr: mc ng b (thp hn mc xa). Tn s: fH = 15.625 Hz. Thi gian: xung c rng 4,7s, nm gn u qung thi gian hi ngang. 1.2.5 Xung ng b dc (= Vertical Synchro Pulse) Xung ng b dc l cc xung hnh ch nht dng bo hiu qut ht ng tin dc ca mt bn nh.
Bin son: Nguyn Quc Anh
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
Gi tr: mc ng b. Tn s: fV = 50 Hz. Thi gian: xung c rng khong 2,5TH = 160s, nm gn u qung thi gian hi dc. Ghi ch: Xung ng b dc thc ra l 1 dy xung phc tp hn, bao gm 5 xung cn bng trc, 5 xung b st, 5 xung cn bng sau.
Smh Smt
ft
Ph ting f
fh
6,5 8,0
ft
0,2 5
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
1.3.2 Bng sng truyn hnh (= TV Band) Truyn hnh mt t c pht trn 2 bng sng chnh: VHF (Very High Frequency) v UHF (Ultra High Frequency). Cch phn b cc knh truyn hnh trong cc bng sng ty thuc vo tng tiu chun truyn hnh. a) Bng VHF (hay bng I, II, III) Bao gm 12 knh t R1 R12 theo tiu chun D/K. C th chia bng sng VHF thnh 2 bng sng nh: + VHF Low (VL): knh R1 R5 + VHF High (VH): knh R6 R12 b) Bng UHF (hay bng IV, V) Bao gm cc knh t R21 R81 theo tiu chun D/K. Bng 1 Cc bng sng truyn hnh tiu chun D/K Bng sng Knh I 1, 2 VL II 3, 4, 5 VHF III VH 6 12 IV 21 34 UHF V 35 81 Khong tn s (MHz) 48 66 76 100 174 230 470 582 582 958
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
Bng 2 c im chnh ca 3 nhm tiu chun truyn hnh ph bin Tn gi Bng Di tn Khong Di tn S bn S dng S tiu chun sng 1 knh cch tn hiu nh/giy /nh dng/giy truyn hnh smh v video hay tn hay tn s smt s dc (dng) ngang Theo Theo (MHz) (MHz) (MHz) (Hz) (Hz) t chc ABC VHF FCC M 6 4,5 4,2 60 525 15.750 UHF B VHF CCIR 7 5,5 5,0 50 625 15.625 G UHF D VHF OIRT 8 6,5 6,0 50 625 15.625 K UHF Ghi ch: FCC: Federal Communication Commission (Hi ng truyn thng lin bang). CCIR: Commit Consultatif International de Radio Communication (Hi ng t vn quc t v truyn thng v tuyn). OIRT: Organisation International de Radio et Tlvision (T chc quc t v pht thanh v truyn hnh).
Hnh 4 Ph tn s ca nh sng trong ph sng in t Ni chung, nh sng c tn s khc nhau khi tc ng vo mt cho ta cm gic v mu sc khc nhau. Di tn s nh sng cho ta tt c cc mu sc ca cu vng. 3,8 1014 7,8 1014 Tn s f Bc sng
780nm 380 nm
Hng ngoi Cam Vng Lc Lam L Tm Cc tm Vng nh sng nhn thy Hnh 5 Mu sc ca nh sng nhn thy
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
2.1.2 Ba c tnh ca mu sc Xt v mt cm th ch quan ca mt ngi, ta c th phn chia mu sc thnh 2 thnh phn: chi (Luminance) v mu (Chrominance). mu li c th c phn thnh 2 thnh phn: sc iu (Tint / Hue) v bo ha mu (Colour saturation). Tm li, mu sc c 3 c tnh cm th ch quan l: chi, sc iu v bo ha mu. Bng 3 Ba c tnh ca mu sc Ba c tnh ca mu sc Cm th v mu sc Thng s tng ng ca nh sng chi (LUMINANCE) Mu sng / ti Bin (cng ) mnh / yu Sc iu (TINT / HUE) Mu g ? Tn s chnh (Tn s tri) bo ha mu (COLOUR SATURATION) Mu m / lt Dng ph tn s hp / rng
RED (R) = 1R + 0G + 0B GREEN (G) = 0R + 1G + 0B BLUE (B) = 0R + 0G + 1B YELLOW (Y) = 1R + 1G + 0B CYAN (C) = 0R + 1G + 1B MANGENTA (M) = 1R + 0G + 1B WHITE (W) = 1R + 1G + 1B BLACK (Bl) = 0R + 0G + 0B Hnh 6 Trn mu
R Trng W Ta M L B
en Bl Vng Y Lc G
Lam C
V vy xc nh 1 mu sc no , ch cn bit ba liu lng pha trn tng ng ca R, G, B. 2.2.2 Cch thu nhn mu sc Cnh mu c camera mu bin i thnh 3 cnh R, G, B tng ng. Thc hin qut xen k 3 cnh R, G, B to ra 3 tn hiu mu c bn R, G, B. Th d minh ha: 3 tn hiu mu c bn R, G, B ca Biu sc mu (phn tng ng vi thi gian tin ngang) c trnh by trn Hnh 7. 2.2.3 Cch to li mu sc Mn hnh mu bao gm cc im nh mu. Mi im nh mu bao gm 3 im nh con R, G, B nm st cnh nhau. C th coi nh: o Tt c cc im nh con R hp thnh mn hnh R. o Tt c cc im nh con G hp thnh mn hnh G. o Tt c cc im nh con B hp thnh mn hnh B. Trong n hnh mu, 3 tn hiu mu c bn R, G, B s iu khin 3 tia in t v li 3 mn hnh R, G, B tng ng theo th t qut xen k. Do kh nng phn gii km ca mt ngi, ta nhn thy 3 im nh con R, G, B nm cnh nhau s chp vo nhau thnh mt
Bin son: Nguyn Quc Anh
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
Cnh mu ca Biu sc mu
Tn hiu G Lc t
Tn hiu B l l l l t
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
A en trng B en trng
My PH mu B (h PAL D/K)
TV mu (h PAL D/K)
A en trng B mu
Hnh 8 S tng hp gia truyn hnh en trng v truyn hnh mu 2.3.2 M ha mu Gii m mu M ha mu l cch x l 3 tn hiu mu c bn R, G, B (trong camera) to ra tn hiu video, m bo yu cu tng hp gia truyn hnh en trng v truyn hnh mu. Gii m mu l cch x l tn hiu video (trong TV mu) to li 3 tn hiu mu c bn R, G, B (hoc to li 3 tn hiu hiu s mu RY, GY, BY). R G B M ha mu (Colour Encoder) Trong Camera Hnh 9 M ha mu v gii m mu 2.3.3 Cc h truyn hnh mu C 3 h truyn hnh mu chnh: NTSC, PAL v SECAM, khc bit nhau ch yu cch m ha mu v gii m mu. Mi h truyn hnh mu ny li c th tng hp vi cc tiu chun truyn hnh khc nhau cho ra nhiu h truyn hnh mu khc nhau. Th d: o H PAL tng hp vi tiu chun B/G PAL B/G (u chu). o H PAL tng hp vi tiu chun D/K PAL D/K (Vit Nam). o H PAL tng hp vi tiu chn I PAL I (Anh). 2.3.4 Nguyn tc m ha mu chung ca cc h truyn hnh mu a) Nguyn tc 1: Truyn tn hiu chi Y Tn hiu chi Y chnh l tn hiu video ca truyn hnh en trng, cho bi : Y = 0,30 R + 0,59 G + 0,11 B Di tn ca tn hiu Y khong vi MHz (c th l t 4,2 n 6,0 MHz, ty thuc tiu chun truyn hnh) m bo r nt ca hnh nh en trng trong truyn hnh mu. Vic truyn tn hiu chi Y l yu t quyt nh m bo yu cu tng hp gia truyn hnh en trng v truyn hnh mu. V d minh ha: Tn hiu Y ca Biu sc mu (tng ng vi thi gian tin ngang) c dng nh Hnh 10. Gi tr Y ca 8 sc trn Biu sc mu c tnh ph thuc vo 3 thnh phn R, G, B theo cng thc nu trn v ghi li trong Bng 4. Video Video Gii m mu (Colour Decoder) Trong TV mu R (R-Y) G (G-Y) B (B-Y)
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
Bng 4 Gi tr cc tn hiu tng ng vi Biu sc mu Tn hiu Trng Vng Lam Lc Ta R 1 1 0 0 1 G 1 1 1 1 0 B 1 0 1 0 1 Y 1 0.89 0.70 0.59 0.41 R-Y 0 0.11 -0.70 -0.59 0.59 G-Y 0 0.11 0.30 0.41 -0.41 B-Y 0 -0.89 0.30 -0.59 0.59 Tn hiu chi Y
1 .89.70 .59.41 .30 .11
en 0 0 0 0 0 0 0
Trng
Xm m dn
en
Biu sc mu (dng o th) in p Tn hiu chi Y Mc trng Mc en Tn hiu Y Mc ng b Xung ng b ngang Hnh 10 Dng sng tn hiu chi Y ca Biu sc mu. Tn hiu chi Y th hin chi ca mu sc, c chnh bi CONTRAST (PICTURE) v BRIGHT (BRIGHTNESS) trn TV: o in p trung bnh VDC th hin sng trung bnh ca mn hnh, c iu chnh bi BRIGHT (BRIGHTNESS) trn TV. o in p bin nh nh Vpp th hin tng phn sng ti ca hnh nh, c chnh bi CONTRAST (PICTURE) trn TV. t VDC Vpp
10
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
b) Nguyn tc 2: Truyn thm hai tn hiu hiu s mu RY, BY Hai tn hiu hiu s mu c truyn thm cng vi tn hiu chi Y, l: o RY = 0,70 R 0,59 G 0,11 B o BY = - 0,30 R 0,59 G + 0,89 B Nh vy, thay v truyn 3 tn hiu mu c bn R, G, B ta truyn tn hiu chi Y mang thng tin v chi ( m bo yu cu tng hp vi truyn hnh en trng) cng 2 tn hiu na mang thng tin v mu. Nhng thay v chn 2 trong 3 tn hiu mu c bn R, G, B, ta chn 2 trong 3 tn hiu hiu s mu RY, BY, GY truyn thm thng tin v mu (l do l khi truyn hnh mu ang truyn chng trnh truyn hnh en trng th RY, BY, GY u bng 0 p ng tt hn yu cu tng hp, trong khi R, G, B vn khc 0). Lu rng i vi chng trnh truyn hnh en trng th Y = R = G = B. Trong 3 tn hiu hiu s mu RY, BY, GY, ta khng chn GY, v GY c bin nh nh nh hn so vi 2 tn hiu hiu s mu cn li (tham kho cc s liu v RY, BY, GY trong Bng 4) nn d b tc ng bi nhiu hn. Di tn ca tn hiu RY, BY khong 1,5 MHz, do mu sc trn mn hnh ch l cc mng mu t thm ln hnh nh en trng. Do c th xem nh hnh nh mu trn mn hnh chnh l hnh nh en trng c t thm mu. Hai tn hiu hiu s mu RY, BY th hin mu ca mu sc bao gm sc iu v bo ha mu: o Bin nh nh Vpp ca tn hiu RY, BY, th hin bo ha mu, c chnh bi COLOUR trn TV. Nu chnh COLOUR mc thp nht tng ng vi bo ha bng 0, tc l RY = 0 v BY = 0 th hnh nh mu trn mn hnh ch cn l hnh nh en trng. o T l gia RY, BY th hin sc iu, c chnh bi TINT trn TV (ch c tc ng ring i vi h NTSC). Th d minh ha: Tn hiu RY, BY ca Biu sc mu (tng ng vi thi gian tin ngang) c dng nh Hnh 11 di y vi cc gi tr c tnh ton trong Bng 4.
.70 0 -.59 -.11 .89 0 -.30 t t
Tn hiu R-Y
.11
.59
-.70
Tn hiu B-Y
.30
.59
-.89
-.59
Hnh 11 Dng sng tn hiu R-Y, B-Y ca Biu sc mu c) Nguyn tc 3: Dng sng mang ph iu bin 2 tn hiu hiu s mu RY, BY Dng 1 hoc 2 sng mang ph iu bin hai tn hiu hiu s mu RY, BY, to ra tn hiu sc C. Sau cng chung tn hiu sc C (th hin mu) vi tn hiu chi Y (th hin chi) to thnh tn hiu video tng hp (= Composite Video Signal), gi tt l tn hiu video hay tn hiu CVBS (= Colour Video Baseband Signal).
11
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
Dng sng ca tn hiu video tng hp tng ng vi Biu sc mu thng dng o th tn hiu video c dng nh Hnh 12 v Hnh 13.
12
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
Biu sc mu Tn hiu C Mc trng Mc en Tn hiu Y Mc ng b Xung ng b ngang Hnh 12 Dng sng tn hiu video tng hp ca Biu sc mu.
Hnh 13 Dng sng tn hiu video tng hp ca Biu sc mu trn Oscilloscope V mt tn s, ph mu (ca tn hiu sc C) c lng an xen vo vng tn s cao ca ph hnh en trng (ca tn hiu chi Y). Ph hnh en trng v ph mu u c dng ph vch. Tn s sng mang ph c tnh ton chnh xc cc vch ph hnh en trng v cc vch ph mu an xen vo nhau, trnh chng ln nhau gy nhiu cho nhau. Ph hnh en trng (Ph tn hiu chi Y) Sng mang ph Ph hnh en trng Y Ph mu (Ph t.h. C)
0 4,4 6,0 3
f (MHz)
fsc
ft
0,2 5
6,5
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
d) S m ha mu Kt hp c 3 nguyn tc nu trn, ta c s m ha mu tng qut nh Hnh 16. R G B Ma trn Y R-Y B-Y iu bin sng mang ph Y C Cng Video
Sng mang ph Hnh 16 S m ha mu tng qut Ba tn hiu mu c bn R, G, B hay ba tn hiu Y, R-Y, B-Y c gi l tn hiu video thnh phn (= Component Video Signal). Hai tn hiu Y, C c gi l tn hiu S-Video (Y/C Separate Video Signal). Tn hiu video l tn gi tt ca tn hiu video tng hp (= Composite Video Signal). 2.3.5 th vect mu Ta c th xc nh mt mu sc bt k bng 3 gi tr Y, RY, BY thay v 3 gi tr R, G, B ca n. Trong Y th hin chi cn RY, BY th hin mu (sc iu v bo ha mu) ca mu sc . th vect mu: c th biu din ring mu ca mu sc bng mt im hay mt vect trong h trc ta vung gc BY, RY nh trong Hnh 17. R-Y
R (Red = ) 0,70 0,59 Y (Yellow = Vng) 0,89 0,59 0,30 0,11 0,30 0,59 0,89 0,11 B (Blue = L) M (Magenta = Ta)
B-Y
G (Green = Lc)
Hnh 17 th vect mu Nh vy, nu khng k n chi Y, mi vect mu trong th vect mu xc nh mt mu sc nht nh, trong : o Gc pha ca vect mu: th hin sc iu.
14
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
15
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
16
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
17
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
Phn ting
T.h. Audio
SP (Loa)
T.h.video, T.h.t.t.t.2 FM T.h.Video (-) ANT ti RF AMP (K cao tn) Dao ng ni Phn cao tn OSC (Dao ng ni) IF. AGC RF. AGC AGC (T iu khuch) Phn trung tn MIX (Trn tn) 1,2,3 VIF AMP (KTT hnh 1, 2,3) VIDEO DET (Tch sng hnh) VIDEO AMP aD9 (K hnh) VIDEO OUT (Xut hnh) T.h.Video T.h.Video (a i tch xung .b.) K
Xung b dc V. OSC (Dao ng dc) Phn qut ngang v phi hi V. DRIVE (Thc dc) V. OUT (Xut dc)
Xung phi hi
Dao ng dc 50Hz H. DRIVE (Thc ngang) H. OUT (Xut ngang) FLYBACK (Phi hi) HV BH HV BH>100V
REGULATOR (n p)
B = 12V
Vi phn
18
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
e) Phn ng b: SYN SEP (Tch xung): Tch cc xung ng b dc, xung ng b ngang ra khi tn hiu video. Tch phn: Tch ly xung ng b dc 50Hz. Vi phn: Tch ly xung ng b ngang 15.625Hz. f) Phn qut dc: V.OSC (Dao ng dc): To ra dao ng dc c dng hnh rng ca hay hnh thang 50Hz, c ng b v tn s v pha bi xung ng b dc t mch tch phn a ti. V.DRIVE (Thc dc): Khuch i dao ng dc. V.OUT (Xut dc): Khuch i cng sut dao ng dc c dng hnh thang cung cp cho 2 cun Yoke dc to t trng qut dc trong n hnh. g) Phn qut ngang v phi hi: AFC (So pha): Nhn xung ng b ngang t mch Vi phn a ti v dao ng ngang t mch Dao ng ngang a v so pha, to ra in p AFC c tc dng ng b dao ng ngang v tn s v pha. H.OSC (Dao ng ngang): To ra dao ng ngang c dng hnh rng ca hay hnh thang 15.625Hz, c ng b v tn s v pha vi xung ng b ngang mt cch t ng thng qua in p AFC. H.DRIVE (Thc ngang): Khuch i dao ng ngang. H.OUT (Xut ngang): Khuch i cng sut dao ng ngang to dng xung phi hi, cung cp cho 2 cun Yoke ngang to t trng qut ngang trong n hnh. FLY BACK (Phi hi): Bin p phi hi phi hp vi mch Xut ngang to ra cc dng xung phi hi vi mc in p Vpp khc nhau. HV (Ngun siu cao): Xung phi hi c 20 KVpp c nn v lc to ra in p siu cao HV cung cp cho ant n hnh, to lc ht tia in t trong n hnh bay ti p vo mn hnh. BH (Ngun phi hi): Xung phi hi c > 100Vpp c nn v lc to ra ngun phi hi BH khong 100VDC cp cho mch Xut hnh, li G2 ca n hnh. h) Phn ngun: POWER SUPPLY (Cp ngun): Nhn in p 220VAC, bin i thnh 12VAC ri nn v lc thnh in p DC. REGULATOR (n p): To ra in p ngun 12VDC n nh cung cp cho hu ht cc mch in trong my thu hnh. .
19
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
X l tn hiu video ly c sau mch Tch sng hnh to li 3 tn hiu mu c bn R, G, B. C th chia phn gii m mu thnh 4 phn nh nh sau: Phn tn hiu chi Y: Khuch i v lm tr tn hiu chi Y. Phn tn hiu mu: Nhn tn hiu sc C khuch i v tch sng, to li 2 tn hiu hiu s mu RY, BY. Phn ng b mu: Nhn xung ng b mu (Burst hoc Ident) to tc ng: o Hoc h tr phn tn hiu mu (nu ng h). o Hoc kha phn tn hiu mu (nu sai h). Phn ma trn mu: Gm 2 ma trn: o Ma trn GY: X l 2 tn hiu RY, BY to li tn hiu GY: G Y = 0,51 (RY) 0,19 (BY) o Ma trn RGB: Phi hp tn hiu RY, BY, GY vi tn hiu Y to li 3 tn hiu mu c bn R, G, B: (RY) + Y = R (GY) + Y = G (BY) + Y = B b) Phn xut mu Xut R: Khuch i v o pha tn hiu R cung cp cho catt KR n hnh mu. Xut G: Khuch i v o pha tn hiu G cung cp cho cat KG n hnh mu. Xut B: Khuch i v o pha tn hiu B cung cp cho catt KB n hnh mu. c) n hnh mu Dng ba tia in t v li 3 mn nh R, G, B theo s iu khin ca ba tn hiu mu c bn R, G, B. Ba mn nh R, G, B s "lng ghp" an xen vo nhau to ra mn nh mu. d) Phn vi x l Nhn lnh iu khin my t ngi s dng thng qua cc nt n trn TV hoc trn b pht iu khin t xa. Pht ra cc lnh iu khin TV mu : o Tt m my, tt m hn gi. o Chn i. o iu chnh m thanh, hnh nh, i h mu... o Hin th cc ch s trn mn hnh. e) Phn ngun chnh, ngun siu cao, ngun phi hi V c bn, nhim v cc phn ngun ny cng nh trong TV en trng, nhng to ra nhiu mc ngun khc nhau, cung cp cho cc mch in trong TV mu.
20
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh T.h. audio T.h. trung tn ting 2 FM T.h. cao tn hnh AM T.h. cao tn ting FM
Loa
Hnh 19 S khi TV mu 1 h
-R
n nt
n nt
Pht iu khin t xa
Burst iu chnh Phn ng b mu VOL/BRI/ CHROMA CONT/ COLOR/ MUTE dc, ngang) Tt m ngun T.h. video (a i tch xung ng bng dc Dao POWER ON/OFF Xut dc Hin th trn mn hnh ON SCREEN DISPLAY
-G
-B
V. OUTPUT
80 260VAC
80 260VDC
Xung phi hi
21
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
3.2.3 Dng s khi khc ca phn Gii m mu v Xut mu Trong nhiu TV mu, ngi ta b bt Ma trn RGB. Lc 3 mch Xut mu m nhn thm vai tr ca Ma trn RGB v ta c s khi phn Gii m mu v xut mu c dng nh hnh 20. Ti 3 catt n hnh mu
Video
-Y R-Y R-Y
Xut R
-R -G -B
Ma trn G-Y Phn tn hiu mu Xut G B-Y Hnh 20 Dng s khi khc ca phn gii m mu v xut mu
Xut B 3.3.1 Cc im khc bit chnh ca cc h mu a) Khc cch m ha / gii m mu B-Y Phn gii m mu NTSC 3,58 (X l tn hiu video v to li cc tn hiu Y, R-Y, G-Y, B-Y) NTSC 4,43 (s dng ring cho bng video) PAL SECAM Nu khng ph hp gia bn pht v bn thu: hnh en trng, mt mu hoc sai mu. b) Khc rng di tn knh truyn hnh 6,0 MHz (tiu chun M) 7,0 MHz (tiu chun B/G) 8,0 MHz (tiu chun D/K) Nu khng ph hp gia bn pht v bn thu: hnh tt th ting xu, hnh xu th ting tt. c) Khc tn s trung tn ting 2 (2nd SIF) 4,5 MHz (tiu chun M) 5,5 MHz (tiu chun B/G) 6,0 MHz (tiu chun I) 6,5 MHz (tiu chun D/K) Nu khng ph hp gia bn pht v bn thu: Mt ting hoc ting xu. d) Khc ng b dc hay tn s dao ng dc 50 Hz 60 Hz Nu khng ph hp gia bn pht v bn thu: hnh c th b tun dc v co gin dc. 3.3.2 c im s khi TV mu a h So snh vi TV mu 1 h, s khi TV mu a h c cc c im khc bit chnh nh sau:
G-Y
22
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
a) S dng mch gii m mu a h: Y Video FDR,FDB, IDENT Phn tn hiu chi Y (chung mi h: khong 95%) R-Y Phn t.h. mu, .b. mu SECAM (chung vi PAL: khong 20%) Phn t.h. mu, .b. mu PAL (chung vi SECAM: khong 20%, NTCS4.43: khong 60%, NTSC3.58: khong 50%) Phn t.h.mu, .b. mu NTSC4.43 (chung vi PAL: khong 60%, NTSC3.58: khong 90%) Phn t.h.mu, .b. mu NTSC3.58 (chung vi PAL: khong 50%, NTSC4.43: khong 90%) B-Y Phn Ma trn mu (chung mi h: 100%) Y R-Y G-Y B-Y
V nguyn l, mch gii m mu a h bao gm 4 mch gii m mu NTSC 3,58, NTSC 4,43, PAL, SECAM mc song song vi nhau. Nhng tit kim linh kin, nhiu b phn mch in c chuyn mch thch hp dng chung cho nhiu h. Vic ni mch tng ng vi tng h mu c thc hin bng cc chuyn mch in t dng diode, transistor, hoc IC. b) S dng mch chuyn ting a h: Cc tn hiu trung tn ting 2 FM c cc tn s khc nhau: 4,5, 5,5, 6,0, 6,5 MHz s c mch chuyn ting (SOUND CONVERTER) di tn s v mt gi tr c nh (thng chn l 5,5 MHz) trc khi a vo mch Khuch i trung tn ting. T.h.trung tn ting 2 FM (4.5/5.5/6.0/6.5) Sau mch Tch sng hnh Mch chuyn ting (hay Di tn ting) SOUND CONVERTER Hnh 22 Mch chuyn ting a h c) S dng b lc trung tn hnh a h phn u mch "K trung tn hnh", thng c b lc SAW (SAW FILTER) chn di tn tn hiu trung tn hnh v ting tng ng vi knh truyn hnh ang thu. Trong TV mu a h, thng dng 2 b lc SAW rng, hp khc nhau, mc song song, ph hp vi rng di tn knh truyn hnh ang thu. Vic ni b lc SAW tng ng vi tng h mu c thc hin bng chuyn mch in t. d) S dng mch qut dc a h T.h.trung tn ting 2 FM 5,5 MHz ti mch KTT Ting
23
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
Trong mch Dao ng dc (V.OSC) v Xut dc (V.OUT) ca TV mu a h phi c cc chuyn mch in t iu chnh tn s v bin dao ng dc tng ng vi 2 tn s: 50Hz v 60Hz.
4. M HA V GII M MU PAL
4.1 M HA MU PAL
4.1.1 S khi
K U
0 - 1,5MHz
AMCS
U
CU
Cng 1
Dy tr
Dy Y K tr
Cng 2
C CV
Camera
B
Ma trn
K V
0 - 1,5MHz
AMSC
V
4,43/+90o 4,43/-90
o o
Dao ng
4,43MHz
4,43/ 90o
-90o +135
4,43/+135o 4,43/-135o
SW1
-135o
4.1.2 Nhim v cc khi PAL Burst Camera: Bin i hnh nh ng mu thnh tn hiu R, G, B. To PAL fH Burst Ma trn: T hp ba tn hiu R, G, B to ra ba tn hiu Y, U, V. To xung b Dy dc, ngangtr: Lm chm tn hiu Y (v tn hiu Y c tn s ln nn truyn nhanh hn) tn xung ng b dc fV, xung ng tn hiu H hiu Y n mch Cng 2 cng lc vib ngang fC. Khuch i Y: Khuch i tn hiu Y. Khuch i U, Khuch i V: Khuch i v chn lc tn hiu U, tn hiu V vi di tn 0 1,5MHz. Dao ng 4,43MHz v cc mch di pha: To ra dao ng sng mang ph tn s 4,43MHz, c pha : o 00 cp cho mch AMSC U. o 900 cp cho mch AMSC V. 24
Bin son: Nguyn Quc Anh
SW2 Hnh 23 S khi mch M ha mu PAL 4,43/ 135o Flip Flop Xung f / 2
H
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
o 1350 cp cho mch To PAL Burst. AMSC U: Dng sng mang ph tn s 4,43MHz, pha 00 iu bin AMSC tn hiu U to ra tn hiu CU. AMSC V: Dng sng mang ph tn s 4,43MHz, pha 900 (o pha theo tng dng) iu bin AMSC tn hiu V to ra tn hiu CV. Mch cng 1: Trn tn hiu CU, tn hiu CV to ra tn hiu sc C. To xung ng b dc, xung ng b ngang : o To xung ng b ngang fH t sng mang ph 4,43MHz: 4,43361875 fH = = 15.625 Hz 283,75 o To xung ng b dc fV t dao ng ngang fH: f f V = H = 50 Hz 625 2 Flip Flop: Chia i tn s xung ng b ngang fH to ra xung ch nht tn s fH/2 dng iu khin chuyn mch SW1, SW2 o v tr theo tng dng qut. SW1: Chuyn mch in t la chn dao ng tn s 4,43MHz pha +900 hoc 900 cp cho mch AMSC V. SW2: Chuyn mch in t la chn dao ng tn s 4,43MHz pha +1350 hoc 1350 cp cho mch To PAL Burst. To PAL Burst: Da vo xung ng b ngang fH v dao ng sng mang ph tn s 4,43MHz , pha 1350 (thay i theo tng dng qut) to xung ng b mu PAL Burst. Mch cng 2: Trn tn hiu chi Y, tn hiu sc C, xung ng b dc, xung ng b ngang, xung ng b mu PAL Burst to ra tn hiu video tng hp h PAL.
+
C tr
B-Y
Ti phn Ma trn mu
PHN T.H. MU
C trc tip
_
2CV
R-Y
4,43 (00)
+900 -900
So pha
fH
in p sa sai Pal SW
Flip Flop
fH
25
Hc phn Thi tt nghip Kin thc ngnh: Phn K thut thu hnh
Hnh 24 S khi mch PAL (phn Tn hiu mu v ng b mu) 4.2.2 Nhim v cc khi Lc 4,43: Lc tch ly tn hiu sc C v Burst t tn hiu video tng hp mu PAL. K sc: K chn lc tn hiu sc C. Tr 1 dng: Lm tr tn hiu sc C li 64 s, tng ng vi 1 dng qut. Mch cng v mch tr: Cng v tr tn hiu sc trc tip v tn hiu sc tr 1 dng to ra 2 tn hiu +2CU v 2CV. Tch sng B-Y: nhn tn hiu +2CU v dao ng 4,43MHz, pha 0o tch sng ra tn hiu B-Y. Tch sng R-Y: nhn tn hiu 2CV (o pha theo tng dng) v dao ng 4,43MHz, pha 90o (o pha theo tng dng) tch sng ra tn hiu R-Y. Cng le: Nh vo xung ngang tch ring Burst. ACC v trit mu: T ng iu chnh K ca mch K sc t ng chnh bo ha mu (nu ng h) hoc tt mch K sc (nu sai h). VCO 4,43: to ra dao ng 4,43MHz ng b vi Burst. So pha: so snh tn s v pha ca dao ng 4,43MHz vi Burst to in p APC t ng ng b tn s v pha ca dao ng 4,43MHz theo Burst. Cc mch +90o, -90o: cc mch di pha tng ng +90o, -90o. Flip Flop: Nhn xung ngang tn s fH to ra xung o v tr cng tc PAL c dng xung hnh ch nht, tn s fH / 2. PAL SW: cng tc PAL, o v tr theo tng dng qut cung cp ng pha +90o, -90o ca dao ng 4,43MHz cho mch tch sng R-Y. Mch tch dng: da vo pha ca Burst nhn bit dng ang truyn c CV(90o) hay CV(-90o), t to in p sa sai (nu cn) chnh li v tr cng tc PAL thng qua mch Flip Flop.
26