Professional Documents
Culture Documents
Tuyen Tap Cac Cong Thuc Va Ki Xao Tinh Nhanh Trong Hoa Hoc PT
Tuyen Tap Cac Cong Thuc Va Ki Xao Tinh Nhanh Trong Hoa Hoc PT
i
,
b
n
c
h
t
h
t
c
t
n
h
-
n
h
n
g
v
i
m
t
n
g
i
n
,
b
n
l
t
h
g
i
i
c
a
h
********
Cc cng thc tnh nhanh cho bi ton t chy hp cht hu c.
C
x
H
y
O
z
N
t
+ [x +
4
z
2
O
2
xCO
2
+
y
2
H
2
O +
t
2
N
2
Dng K xo Cng thc tnh
1. Bi cho s mol CO
2
v H
2
O
t
n
E
2
0
n
C0
2
= k
2xk = y
2. Bi cho s mol O
2
v H
2
O :
t
n
0
2
n
E
2
0
= k
2x +
y
2
(1 2k) = z
3. Bi cho s mol O
2
v CO
2
:
t
n
0
2
n
C0
2
= k
2x(1 k) +
y
2
= z
4. i vi bi ton t chy:
n
0
2
= n
C0
2
+
n
H
2
0
2
Vi hp cht hirocacbon: Cng thc chung : C
n
H
2n +2 -2k
C
n
H
2n +2 -2k
+
3n+1k
2
O
2
nCO
2
+ (n+1-k)H
2
O
Cng thc tnh s mol: C
n
H
2n +2 -2k
=
n
H
2
O
- n
CO
2
1-k
(K: k#1)
Vi hp cht X c dng C
n
H
2n+a
O
2
N
a
khi t ta c cc cng thc tnh s mol:
n
X
=
(n
H
2
O
- n
CO
2
).2
u
n
N
2
= n
H
2
0
n
C0
2
Hp cht X: C
x
H
y
O
z
:
Cho M=A : Tm z tng ng 12x + y = A - 16z
x =
A-16z
12
Ly phn nguyn suy ra: y Cng thc ca X (VD:6.26061992 x=6)
Cng thc trn c th tnh vi hp cht khng ch cha C, H, O
Bi ton t chy ancol no n chc : X:C
n
H
2n+2
O: c s mol l a
Cng thc tnh nhanh: m
X
= m
H
2
0
4n
C0
2
m
X
= m
H
2
0
m
C0
2
11
Mt s gi tr c bit khi tm cng thc phn t X : C
x
H
y
O
z
Nu % Oxi trong X Cng thc nghim
32.00
C
5
H
8
O
2
34.78
C
2
H
6
O
37.21 (C
4
H
6
O
2
)
n
43.24
(C
3
H
6
O
2
)
n
50.00 CH
4
O
53.33
(CH
2
O)
n
Edited by Foxit Reader
Copyright(C) by Foxit Software Company,2005-2007
For Evaluation Only.
Bi Hu Lc - 12A1 Buihuuloc_1992@yahoo.com Vn n Qung Ninh - 2009
Ti liu trch t cun: Ha hc v k xo pht hnh nm 2012
V
i
,
b
n
c
h
t
h
t
c
t
n
h
-
n
h
n
g
v
i
m
t
n
g
i
n
,
b
n
l
t
h
g
i
i
c
a
h
55.17 (CHO)
n
Tm cng thc ca cc hp cht hu c in hnh. Bi cho s n
CO
2
u n
H
2
O
Tn hp cht Cng thc chung K xo Cng thc tnh nhanh: Tm n (hoc
n)
1. Amin C
n
H
2n+3-2k
N
x
t
n
H
2
O
n
CO
2
= k
n =
3 2k
2(k 1)
2. Aminoacid
C
n
H
2n+1-2k
N
x
O
2t
t
n
H
2
O
n
CO
2
= k
n =
1 2k
2(k 1)
K xo tng gim khi lng:
Bi ton cho khi oxi ha ru :M
ru [O]
M
andehit
M
gim
=2
Bi ton cho khi oxi ha andehit :M
andehit [O]
M
acid
M
tng
=16
Tng hp c hai qu trnh trn: M
tng
=14
Ancol n chc + Na
Ing
==== 22n
Acid n chc + NaOH
Ing
====22n
Este + NaOH
Ing
==== Suy ra gc R l CH
3
-
.
Bi ton cho m gam cht bo tc dng va vi a (mol) dd NaOH. C cn dung dch thu c X
gam x phng :
Cng thc : X = m+
28u
3
V d: (KB-08): Cho 17,24 gam cht bo tc dng va vi 0,06 (mol) dd NaOH.
C cn dung dch thu c khi lng x phng l:
Gii : m= 17,24 +
280,06
3
= 17,8 (g)
Bi ton cho m (g) mui amin ca aminoaxit tc dng va vi a (mol) OH
-
(NaOH,BaOH...)
c khi lng b (g) c cn dung dch sau phn ng thu c X gam mui khan:
X = m+ b
109u
4
(g)
Ch : Vi nhng bi tp nht nh cn linh hot cng thc:
V d vi cng thc trn: Nu baz l Ba(OH)
2
Suy ra b = 85.5o
X
X = m+ 58.25. o hay X = m+
233
2
. n
Bu(0H)
2
(g)
Hon ton tng t: Nu NaOH X = m+
51
4
. o (g)
Cng thc tnh nhanh khi cho hn hp kim loi tc dng vi acid:
Acid in hnh
Loi axit
Vi H
2
SO
4 long
Vi HCl
Acid loi I (HCl,
H
2
SO
4 long
...) sinh ra
nH
2
(mol)
m
Mui
= m
KL
+ 96.n
H
2
m
Mui
= m
KL
+ 71. n
H
2
H
2
SO
4 c
cho ra n
enhn
(H
2
S, SO
2
,S) Vi HNO
3
to ra n
enhn
Edited by Foxit Reader
Copyright(C) by Foxit Software Company,2005-2007
For Evaluation Only.
Bi Hu Lc - 12A1 Buihuuloc_1992@yahoo.com Vn n Qung Ninh - 2009
Ti liu trch t cun: Ha hc v k xo pht hnh nm 2012
V
i
,
b
n
c
h
t
h
t
c
t
n
h
-
n
h
n
g
v
i
m
t
n
g
i
n
,
b
n
l
t
h
g
i
i
c
a
h
Acid loi II (H
2
SO
4 c
,
HNO
3
).Cho ra sn
phm kh duy nht
m
Mui
=m
KL
+ 48.n
c
nhn
m
Mui
=m
KL
+ 62. n
c
nhn
n
N0
2
3n
N0
Cc gi tr e
nhn
= 8n
N
2
0
8n
NH
4
N0
3
10n
N
2
Cng thc tnh nhanh khi cho m (g) hn hp oxit kim loi tc dng ht vi acid lng va ch
cho ra mui v H
2
O( khng km sn phm kh)
Vi H
2
SO
4 c
Vi HCl Vi HNO
3
m
Mui
= m
oxit
+ 80.n
E
2
S0
4
m
Mui
= m
oxit
+
55
2
. n
HCI
m
Mui
= m
oxit
+ 54. n
HN0
3
Ch : y l 3 trng hp thng dng nht nhng bit u li cho tc dng vi acid
H
3
PO
4
.
Cng thc tnh : m
Mui
= m
oxit
+ 71.n
E
3
P0
4
Cng thc tnh khi nhit phn hon ton mui nitrat ca hn hp kim loi. ( Ngoi tr Fe
2+
,
NH
4
+
) c A gam cht rn X
bi cho m
1
gam kim loi v m
2
gam mui nitrat tng ng: n
N0
3
- =
m
2
-m
1
62
= k
Mui ca kim loi nhm IA v
IIA:
Mui ca cc kim loi khc (ng trc
Ag trong dy Bktp)
A = m
2
16k =
23m
1
+8m
2
31
A = m
2
54k =
27m
1
+4m
2
31
Dng bi ny c th cho thm: Cho kh sau phn
ng vo nc c dung dch X. Tnh pH dung
dch.
Cng thc tnh nhanh vi bi ton:Nhm v Km
Cho t t dung dch x mol OH
-
vo dung dch cha a (mol) mui Al
3+
hoc Zn
2+
vo thu c b mol kt ta (
Ch : Cng thc c p dng khi ch c kt ta ca Al
3+
hoc Zn
2+
)
Al
3+
Zn
2+
OH
-
Min
= 3b (mol)
S mol OH
-
= 4a - b (mol)
OH
-
Max
= 4a ( Khi b=0)
OH
-
Min
= 2b (mol)
S mol OH
-
= 4a - 2b (mol)
OH
-
Max
= 4a ( Khi b=0)
Cho t t dung dch cha x mol H
+
vo dung dch cha a (mol) mui [Al(OH)
4
-
] hoc [Zn(OH)
4
2-
] vo thu
c b mol kt ta
[Al(OH)
4
-
] [Zn(OH)
4
2-
]
H
+
Min
= b
S mol H
+
= 4a - 3b
H
+
Max
= 4a
H
+
Min
= 2b
S mol H
+
= 4a - 2b
H
+
Max
= 4a
Bi ton cho m(g) Fe tc dng vi dung dch HNO
3
. S mol HNO
3
cn ha tan ht m(g) Fe?
Khi : _
n
HN0
3Min
=
2m.(c
nhn
+u)
56.c
nhn
n
HN0
3Mcx
=
3m.(c
nhn
+u)
56.c
nhn
a = 1 nu l: NO;NO
2
;NH
4
NO
3
.
a = 2 nu l: N
2
O,N
2
.
Cc trng hp in hnh:
Sinh ra NO _
n
HN0
3Min
=
m
21
n
HN0
3Mcx
=
m
14
Sinh ra NO
2
_
n
HN0
3Min
=
m
14
n
HN0
3Mcx
=
3m
28
Ch : Bi ton c th cho hn hp Cu v Fe tnh nh bnh thng vi Cu cn Fe s dng cng thc trn
Bi Hu Lc - 12A1 Buihuuloc_1992@yahoo.com Vn n Qung Ninh - 2009
Ti liu trch t cun: Ha hc v k xo pht hnh nm 2012
V
i
,
b
n
c
h
t
h
t
c
t
n
h
-
n
h
n
g
v
i
m
t
n
g
i
n
,
b
n
l
t
h
g
i
i
c
a
h
Dng phi trin l trong dung dch s c hn hp hai mui khi s mol H
+
s nm trong khong gia gi
tr Max m Min:
Bi ton cho X (g) hn hp Cu, Cu
2
S, CuS, S vo dung dch HNO
3
d sinh ra a mol e
nhn
( VD: x mol NO
a =3x). Tnh s gam Cu c trong hn hp.
m
Cu
= 1,2X 6,4. n
c nn
(*)
Ch vi nhng bi ny c th s khng dng y. Hng b sung l s cho tc dng
vi dd Ba(OH)
2
sinh ra c (g) kt ta. Tnh c=?
T (*) m
s
m kt ta
Cu + O
2
hn hp A (CuO, Cu
2
O, Cu d)
+HN0
3
-- Cu(NO
3
)
2
+ SPK + H
2
O
Hoc: Cu + O
2
hn hp A (CuO, Cu
2
O, Cu d)
+H
2
S0
4
-- CuSO
4
+ SPK + H
2
O
Cng thc tnh nhanh: m
Cu
= , 8. m
h
2
A
+ , 4. n
e trau |
Khi lng mui : m
mu|
=
m
Cu
4
M
mu|
Fe + O
2
hn hp A (FeO, Fe
2
O
3
, Fe
3
O
4
, Fe d)
+HN0
3
-- Fe(NO
3
)
3
+ SPK + H
2
O
Hoc: Fe + O
2
hn hp A (FeO, Fe
2
O
3
, Fe
3
O
4
, Fe d)
+H
2
S0
4
-- Fe
2
(SO
4
)
3
+ SPK + H
2
O
Cng thc tnh nhanh: m
Fe
= , 7. m
h
2
A
+ 5, . n
e trau |
Khi lng mui : m
mu|
=
m
Fe
5
. M
mu|
STT Cng thc vit cc ng phn
1 S ng phn ancol no n chc, mch h : C
n
H
2n+2
O
S ancol = 2
n 2
vi n < 6
2 S ng phn anehit no n chc, mch h: C
n
H
2n
O
S andehit = 2
n 3
vi n < 7
3 S ng phn trieste to bi glyxerol v hn hp n acid bo
S tri este=
n
2
(n+1)
2
4 S ng phn acid cacboxylic no n chc, mch h:C
n
H
2n
O
2
S axit = 2
n 3
vi n < 7
5 s ng phn este no n chc, mch h :C
n
H
2n
O
2
S este = 2
n 2
vi n < 5
6 s ng phn ete no n chc, mch h: C
n
H
2n+2
O
S ete =
(n-1)(n-2)
2
vi 2< n <5
7 s ng phn xeton no n chc, mch h C
n
H
2n
O
S xeton =
(n-2)(n-3)
2
vi 3<n<7
8 S ng phn amin no n chc, mch h C
n
H
2n+3
N
S amin= 2
n 1
vi n < 5
9 T n aminoacid khc nhau ta c n! S peptit. Nhng nu c i cp aminoacid ging nhau th cng thc tnh s
peptit l :
n!
2
i
10
T n ancol s c
n(n+1)
2
s este c to thnh
Cng thc tnh nhanh cho bi ton tnh hiu sut tng hp amoniac:
Cho hn hp X gm : H
2
v N
2
c H
= b.
Tnh hiu sut tng hp NH
3
=?
Phn tch bi : T M
i
,
b
n
c
h
t
h
t
c
t
n
h
-
n
h
n
g
v
i
m
t
n
g
i
n
,
b
n
l
t
h
g
i
i
c
a
h
(i) Cng thc: H =
1
2
. [1
a
h
. [1 +
x
y
Nu x < 3y. Tc nu hiu sut 100% th N
2
vn cn d:
(ii) Cng thc: H =
3
2
. [1
a
h
. [1 +
y
x
Nu x = 3y. Dng mt trong hai cng thc (i) v (ii) u c
Ch : Bi ton c th cho theo kiu khc: Cho hiu sut v t l
u
b
= k. T bt tnh t l s mol (t
l th tch)
H
2
N
2
(hoc ngc li). Th s c hai trng hp v vn s dng hai cng thc (i) v (ii)
tnh. Hoc n gin hn bi ton c th cho t l kh trc v sau phn ng. Khi th tch sau gim
bao nhiu so vi th tch ban u th y chnh l th tch NH
3
thot ra, cng vic cn li l very d.
Bi ton cho hn hp cc kim loi kim v kim th tc dng vi H
2
O d th c dung dch X v a mol
kh . Cho dung dch X tc dng vi dung dch Y cha b mol H
+
. Tnh b theo a
Cng thc : b = 2a. ( Tc s mol OH
-
gp hai ln s mol kh ).
Ch : Bi ton c th m rng cho dung dch X tc dng vi dung dch cha cc cation nh Al
3+
hoc
Zn
2+
c c mol kt ta khi s dng: Cng thc tnh nhanh cho bi ton Nhm v Km gii quyt
bi ton.
Cng thc tnh nhanh bi ton in phn:
i vi bi ton in phn ghi nh 2 cng thc :
(i): m
k|m |u|
=
AIt
n95
(ii):n
e trau |
=
It
95
Nu thi gian i thnh gi th n
e trau |
=
It
2,8
Ch rng kh gii bi ton cn ch n th t cc in phn. Nh rng c mnh ht trc ri n yu .
Ghi nh cp Fe
3+
/Fe
2+
v Fe
3+
/Fe. Khi Fe
3+
b kh thnh Fe
2+
khi no ht Fe
3+
th mi n qu trnh kh
Fe
2+
.
Bi ton: Cho hn hp X gm H
2
v 1 anken c M
=2a nung X vi Ni
Hn hp Y
-- Khng lm mt mu dung dch
brom v c t khi l 2b. Tm cng thc phn t ca anken:
Cng thc : S nguyn t cacbon trong anken =
a(h-1)
7(h-a)
(*)
Ch : y l trng hp cho lun l hn hp Y lm mt mu brom.Nu hn hp Y khng lm mt mu
brom th so nguyn t cacbon tnh theo cng thc :
2u-1-7n
7n-u
=
7n+1-b
7n-b
(Cng thc cc kh nh!! Tt nht
khng nn nh).M i hc c cho ch cho dng tnh theo cng thc (*)
V d: Cho hn hp X gm H
2
v 1 anken c H
=12 nung X vi Ni
Hn hp
-- Khng lm mt mu dung dch brom
v c t khi l 16. Tm cng thc phn t ca anken:
o Gii : phn tch : H
=12=2a
u
a=6. Tng t suy ra b=8.
- Mt khc Y khng lm mt mu dd Brom suy ra n
cacbon
=
6(8-1)
7(8-6)
=3
- Vy anken l : C
3
H
6
Cng thc tng qut cho ancol c s nhm OH bng s cacbon:
- Cng thc :
n
O
2
n
cnccl
= n + 0,5 = C, 5
iu kin tn ti ca hp cht hu c c Nit: Gi s : C
x
H
y
O
z
N
t
Cc quan trng trong vic vit v xc nh s
ng phn
u tin tnh bt bo ha : o =
2x+2+t-
2
Nu l:
I. Mui amino hoc mui amin th s lin kt = a + 1
II. Aminoacid , Este ca aminoacid hoc hp cht nitro th s lin kt = a
III. Cc trng hp c bit:C
x
H
y
O
z
N
t
.
M=77 : C
2
H
7
O
2
N : 2 ng phn
M=91: C
3
H
9
O
2
N : 4 ng phn
Edited by Foxit Reader
Copyright(C) by Foxit Software Company,2005-2007
For Evaluation Only.
Bi Hu Lc - 12A1 Buihuuloc_1992@yahoo.com Vn n Qung Ninh - 2009
Ti liu trch t cun: Ha hc v k xo pht hnh nm 2012
V
i
,
b
n
c
h
t
h
t
c
t
n
h
-
n
h
n
g
v
i
m
t
n
g
i
n
,
b
n
l
t
h
g
i
i
c
a
h
Cng thc tnh nhanh phn trm ca 1 trong hai cht khi bit gi tr trung bnh( khi lng mol, lin kt , s
C trung bnh) ca c hp cht : gii s 2 cht A
1
v A
2
c 1 gi tr trung bnh l A
:
%A
1
=
|A
-A
2
|
|A
2
-A
1|
.
%A
2
=
|A-A
1
|
|A
2
-A
1|
.
Bi ton cracking ankan C
n
H
2n+2
c khi lng mol l M
Crack|ng
-- c hn hp kh c M
mt
V d:Tnh pH ca dung dch NH
4
Cl 0,2M v NH
3
0.1M bit K
a
=5.10
-5
Gii:
Ta c: NH
4
Cl NH
4
+
+ Cl
-
NH
4
+
NH
3
+ H
+
C :K
u
=
[H
+
][NH
3
]
[NH
4
]
thi im cn bng: K
u
=
[H
+
]([H
+
]+0.1)
(0.2-[H
+
])
=
[H
+
]0.1
0.2
L ra phi gii phng trnh bc hai loi nghim. Nhng [H
+
] rt nh suy
ra:
([H
+
]+0.1)
(0.2-[H
+
])
=
0.1
0.2
Suy ra [E
+
] =
K
c
0.2
0.1
= 2. K
u
= 10
-4
pH
== pE = 4
Lu : Cn thn trng khi tnh pH ca dung dch m
? Ch vi nhng cht in ly hai nc. V d H
2
CO
3
c hai gi tr K
1
v K
2
khi ta c
K1. K2 =
[H
+2
]
[H
2
C0
3
]
suy ra [E
+
] = K
1
. K
2
. [E
2
C0
3
]
Vi nhng bi nht nh cn linh hot trong cng thc
Bi Hu Lc - 12A1 Buihuuloc_1992@yahoo.com Vn n Qung Ninh - 2009
Ti liu trch t cun: Ha hc v k xo pht hnh nm 2012
V
i
,
b
n
c
h
t
h
t
c
t
n
h
-
n
h
n
g
v
i
m
t
n
g
i
n
,
b
n
l
t
h
g
i
i
c
a
h
Cng thc tnh nhanh xc nh s hp cht c to thnh khi cho s ng v ca cc n cht trong hp
cht:
V d:C bao nhiu phn t kh CO
2
c to thnh t kh oxi v cacbon bit Oxi c 3 ng v, Cacbon c 2
ng v:
Cch gii:
C in: Vit ht cc trng hp ra: Cui cng ta c kt qu l 12 phn t kh CO
2
Hin i:
S dng kin thc ton hc:
1 nguyn t C: c 2 cch chn ( v c 2 ng v)
2 nguyn t Oxi: Coi l : O
1
O
2
. O
1
c 3 cch chn. O
2
c 2 cch chn v khng trng vi cch chn O
1
.
Suy ra 2 nguyn t Oxi c 6 cch chn.
Nh vy theo quy tc nhn ta c s phn t kh CO
2
l :6.2=12
Bng mt s loi hp cht hu c thng gp
Edited by Foxit Reader
Copyright(C) by Foxit Software Company,2005-2007
For Evaluation Only.
Bi Hu Lc - 12A1 Buihuuloc_1992@yahoo.com Vn n Qung Ninh - 2009
Ti liu trch t cun: Ha hc v k xo pht hnh nm 2012
V
i
,
b
n
c
h
t
h
t
c
t
n
h
-
n
h
n
g
v
i
m
t
n
g
i
n
,
b
n
l
t
h
g
i
i
c
a
h