PHNG THNG MI V CNG NGHIP VIT NAM

BO CO
IU TRA CNG NG DOANH NGHIP V CC VN HI NHP
NGNH DT MAY

2011

MC LC

PHN I: GII THIU CHUNG V CUC IU TRA.................................................... 2 PHN II: KT QU TNH HNH HI NHP CA MT S DOANH NGHIP............... 4 TRONG NGNH ............................................................................................................. 4 A. CM NHN CA DOANH NGHIP V HI NHP ............................................ 4 1. Knh cung cp thng tin hi nhp cho doanh nghip ...................................... 4 2. Nhn nh ca doanh nghip v hi nhp........................................................ 5 B. TC NG CA HI NHP N DOANH NGHIP DT MAY......................... 6 1. S thay i cc yu t sn xut chnh ca doanh nghip ................................ 6 2. Li th ca doanh nghip dt may trong hi nhp ......................................... 10 3. Kh khn ca doanh nghip khi hi nhp ...................................................... 12 4. Cc ro cn cho hng dt may thm nhp th trng nc ngoi ................. 14 5. Vic tip cn cc ngun vn ca doanh nghip ............................................. 16 6. Kh khn ca doanh nghip dt may khi m rng th trng ........................ 17 7. B phn chuyn trch ca doanh nghip....................................................... 18 C. XUT T DOANH NGHIP ........................................................................ 18 1. Cc loi thng tin cn thit i vi doanh nghip........................................... 18 2. Cc lnh vc cn s h tr ............................................................................ 19 PHN III: XUT, KIN NGH................................................................................. 22

PHN I GII THIU CHUNG V CUC IU TRA

Vit Nam gia nhp T chc thng mi th gii (WTO) hn 4 nm, cng vi ASEAN k kt 06 Hip nh thng mi t do vi cc nc khc. Bn cnh Vit Nam cng tham gia vo hu ht cc knh hi nhp khc nhau. Tin trnh hi nhp kinh t quc t m ra nhiu c hi mi cho cc doanh nghip Vit Nam, nhng vn cn khng t nhng thch thc m cc doanh nghip ang phi i mt. Trong bi cnh nn kinh t th gii c nhiu bin ng kh lng, n iu tra cng ng doanh nghip v cc vn hi nhp c xy dng vi mc ch v ngha ht sc quan trng l nhm nhn din r hn, y hn, thc cht hn v ton din hn v tc ng ca hi nhp kinh t quc t n cc doanh nghip Vit Nam. A. THNG TIN V CUC IU TRA Cuc iu tra v tnh hnh hi nhp ca cc doanh nghip ngnh dt may nm trong tng th cuc iu tra cng ng doanh nghip v cc vn hi nhp. n v ch tr: Phng Thng mi v Cng nghip Vit Nam n v thc hin: Vin Tin hc Doanh nghip trc thuc Phng Thng mi v Cng nghip Vit Nam Hnh thc iu tra: Gi in thoi trc tip n doanh nghip phng vn Tng s doanh nghip iu tra: 3550 doanh nghip Tng s doanh nghip iu tra i vi ngnh dt may: 537 doanh nghip i tng iu tra: Trong s 537 doanh nghip tham gia iu tra v tnh hnh hi nhp theo kt qu ca n ny c 260 cng ty TNHH chim t l 48%. S lng cng ty c phn cng chim t l tng i vi 169 cng ty tng ng vi t l 31%. S lng cc doanh nghip c vn u t nc ngoi c 85 doanh nghip tng ng vi t l 16%. Cc loi hnh khc nh Lin doanh, nh nc, hp danh. chim t l nh. S lng cng ty lin doanh vi nc ngoi l 9, cng ty nh nc 5 v cng ty hp danh l 1. B. THNG TIN CHUNG V NGNH DT MAY Mt lnh vc rt nhy cm khi m phn v gii quyt cc tranh chp trong quan h thng mi gia cc quc gia l Dt may. Vit Nam, dt may cng l mt trong nhng ngnh c ch trng pht trin khi Vit Nam thc hin cng nghip ha, hin

i ha. Vi nhng u th v ngun nhn cng di do, lng vn u t khng ln, kh nng thu hi vn nhanh, Vit Nam c th y mnh hot ng ca ngnh dt may va thu v gi tr xut khu ln, p ng nhu cu pht trin kinh t ca t nc, va gii quyt c vic lm cho phn ln ngi lao ng. Nh vy, v tr ca ngnh dt may trong nn kinh t l v cng quan trng. Trong nhng nm gn y, ngnh dt may Vit Nam c nhng bc pht trin ng k vi tc trn di 20%/nm, kim ngch xut khu chim 15% kim ngch xut khu c nc. Gi tr sn xut cng nghip ca ngnh dt may trong nm 2007 tng 17,9% so vi nm 2006. Cc sn phm ch yu u tng nh si ton b tng 11%; vi la thnh phm tng 8,9%; sn phm qun o dt kim tng 8,8%; qun o may sn tng 12,6%. S pht trin n tng ca ngnh may mc gp phn a Vit Nam tr thnh mt trong chn nc xut khu hng may mc ln nht trong s 153 nc xut khu hng dt may trn ton th gii. Dt may ang vn ln v tham gia vo nhng mt hng xut khu c kim ngch xut khu trn 1 t USD ca Vit Nam, bn cnh nhng mt hng khc nh du th, giy dp, thu sn v.v. Nm 2007, kim ngch xut khu dt may ca Vit Nam t 7,8 t USD, tng 33,4% so vi nm 2006 v bng khong 16% gi tr xut khu hng ho nm 2007. Hn na, trong nm 2007, dt may vt qua du th v tr thnh mt hng mang li kim ngch xut khu ln nht. K t sau Hip nh Thng mi Vit M v c bit khi Vit Nam tr thnh vin chnh thc ca WTO, th trng v th phn xut khu hng may mc ca Vit Nam ngy cng pht trin. Trong , th trng M ng u vi kim ngch xut khu nm 2007 l 4,5 t USD (chim khong 57,7% tng kim ngch xut khu dt may nm 2007); tip theo l EU vi 1,5 t USD (chim khong 19,2%) v Nht Bn. Ngoi ra cn cc th trng khc nh: i Loan, Canada, Hn Quc v.v. c bit sau khi M xa b hn ngch cho hng may mc ca Vit Nam vo u nm 2007 th hng may mc ca Vit Nam xut khu vo M tng mnh, tng 46,7% so vi nm 2006, ln hn nhiu so vi hng Trung Quc (ch tng 23% so vi nm 2006 khi xut sang th trng M).

PHN II KT QU TNH HNH HI NHP CA MT S DOANH NGHIP TRONG NGNH

A. CM NHN CA DOANH NGHIP V HI NHP

1. Knh cung cp thng tin hi nhp cho doanh nghip Theo kt qu kho st, hn 80% doanh nghip ngnh dt may nm c cc thng tin v hi nhp thng qua cc phng tin truyn thng i chng nh internet, bo, i, tivi Vi u th v bao ph rng, kh nng cp nht thng tin nhanh chng, knh truyn thng a phng tin truyn thng l cu ni thng tin v hi nhp hu ch cho cc doanh nghip ni chung v doanh nghip ngnh dt may ni ring. Bn cnh , cc lp tp hun ca VCCI cng c doanh nghip nh gi cao v kh nng cung cp thng tin. Vi u th kin thc chuyn su t cc chuyn gia v tnh tng tc vi cc doanh nghip, VCCI c cc doanh nghip tin cy v coi nh mt trong cc knh thng tin chnh khi tm hiu cc vn v hi nhp. C 45% cc doanh nghip ngnh dt may bit n cc thng tin v hi nhp t ngun thng tin ca VCCI. Cc c quan chc nng lin quan n hi nhp cng c nhiu ng gp vo vic nng cao nhn thc doanh nghip v hi nhp thng qua vic t chc cc lp tp hun, hi tho, ta m v hi nhp. Hn 20% doanh nghip tip cn cc kin thc v hi nhp bng knh thng tin ny. Vn tn ti mt thc t l cn mt s lng khng nh cc doanh nghip vn cha nm c cc thng tin v hi nhp, hoc ch bit thng tin thng qua cc knh khng chnh thng nh bn hng, i tc nc ngoi. S lng cc doanh nghip nh vy chim khong 22% mu kho st. Nh vy, c th thy cng lc doanh nghip s dng nhiu knh khc nhau thu thp thng tin v hi nhp, trong quan trng nht l cc knh truyn thng i chng, k n l cc lp hc, hi tho c t chc bi cc c quan chc nng hoc cc t chc h tr doanh nghip nh VCCI. Kt qu ny th hin thng qua biu 1.

Biu 1: Knh cung cp thng tin v hi nhp

Knh thng tin v hi nhp
100% 90% 80% 70% 60% 89%

T l

50% 40% 30% 20% 10% 0%

45% 29% 22% 1% Phng tin thng tin i chng Cc lp hc, tp hun ca VCCI Cc lp hc, tp hun ca cc B, ngnh Nghe ni t bn hng v i tc Cha bit g

2. Nhn nh ca doanh nghip v hi nhp 2.1. Nhn thc v vn hi nhp Phn ln cc doanh nghip ni chung v doanh nghip ngnh dt may ni ring u lc quan v tc ng ca hi nhp n hot ng kinh doanh v nn kinh t. 73% s doanh nghip ngnh dt may tin tng hi nhp to cho doanh nghip c hi pht trin v m rng hot ng kinh doanh. 75% doanh nghip cng cho rng hi nhp gip doanh nghip c th tm kim v m rng th trng. 52% doanh nghip tin tng vo kh nng thu ht nh u t nc ngoi. Gn mt na cc doanh nghip c kho st nht tr v cc tc ng ca hi nhp n nn kinh t v m nh gp phn thc y qu trnh t do ha thng mi, hin i ha cng ngh, ci cch qun l Kt qu cuc kho st cng cho thy cc doanh nghip ngnh dt may nhn thc kh r rng v mt tri ca qu trnh hi nhp. l nguy c i mt vi p lc cnh tranh gay gt. Qu trnh hi nhp khng ch to thun li cho doanh nghip trong nc, m cn to c hi cho c cc doanh nghip nc ngoi tip cn th trng ni a d dng hn. chnh l l do khin hn mt na cc doanh nghip ngnh dt may tng ng t l 56% c hi cho bit s cnh tranh hu hi nhp s tng ln. Ch c rt t cc doanh nghip th vi vn hi nhp, chim khng qu 10% s lng doanh nghip tham gia kho st, cho rng vn hi nhp l vic ca cc c quan qun l Nh nc v hi nhp khng c tc ng g n doanh nghip. Nhn chung, cc doanh nghip c nhn thc kh y v vn hi nhp. H cm nhn c c nhng nh hng tch cc cng nh tiu cc ca qu trnh hi nhp ti nn kinh t ni chung, cng nh n bn thn doanh nghip. Tuy vy, vn cn mt s lng nh cc doanh nghip cha quan tm n cc vn v hi nhp.

Biu 2: Tc ng ca hi nhp n cc doanh nghip ngnh dt may

Tc ng ca hi nhp n nn kinh t v n DN

80% 70% 60% 50% T l 40% 30% 20% 10% 0%

75%

73% 56% 52%

50%

17% 8% 2%

M rng th trng

M rng KD

TcNguy Thu ht T do u t ha TM ngc khccnh tranh

CV ca Khng CQ c thay qun l i

2.2. Cm nhn tc ng ca hi nhp Bn nm sau khi Vit Nam gia nhp WTO, i a s cc doanh nghip u nhn nhn hi nhp mang li nhng tc ng tch cc cho nn kinh t vi s ng thun ln n 94% mu kho st. Ch c 9 doanh nghip trong tng s 537 doanh nghip c hi cho rng hi nhp gy ra nhng tc ng tiu cc cho nn kinh t nc nh. Cng ch c 2,5% s doanh nghip khng thy hi nhp nh hng n nn kinh t. Khi c phng vn v tc ng ca hi nhp n doanh nghip, cc cu tr li u cho rng hi nhp c tc ng tch cc n doanh nghip. Hn 21% doanh nghip vn cha thy hi nhp gy nh hng n hot ng ca mnh. im ng lu l ch c hn 1% doanh nghip cm nhn nhng tc ng xu ca hi nhp n doanh nghip ca mnh. Nh vy, trn c bnh din kinh t v m v vi m, hi nhp u mang ti nhng tc ng tch cc v tiu cc. iu ng mng l tn hiu tch cc c nhn thy r rng v ph bin hn.

B. TC NG CA HI NHP N DOANH NGHIP DT MAY

1. S thay i cc yu t sn xut chnh ca doanh nghip Tc ng n doanh thu Bn nm sau khi gia nhp WTO, gn 80% cc doanh nghip c phng vn u cho rng doanh thu gia tng trong giai on 2007-2010. y l mt kt qu kh quan ca qu trnh hi nhp. Ch c 8,57% doanh nghip cho rng doanh thu khng thay i sau hi nhp, 7,64% doanh nghip nhn thy doanh thu thay i khng n nh v ch c 3,35% doanh nghip b st gim doanh s. Kt qu ny cho thy hi nhp kinh t

quc t cng l mt qu trnh sng lc. Cc doanh nghip khng bit nm bt c hi t hi nhp tt yu s phi i mt vi nguy c st gim doanh thu, v nu lu di s phi rt lui khi th trng. im ng mng l con s ny ch chim t l rt nh trong tng s cc doanh nghip dt may trn th trng Vit Nam (18 doanh nghip trong tng mu nghin cu 537 doanh nghip iu tra). Biu 3: Doanh thu ca doanh nghip dt may t nm 2007 n 2010
Doanh thu ca DN dt may t nm 2007 n 2010
Gim, 3.35% Khng n nh, khng c quy lut, 7.64% Khng thay i, 8.57% Tng khng ng k, 43.20%

Tng mnh, 36.87%

L gii cho s gia tng doanh thu ca phn ln cc doanh nghip, l s nh hng ca cc yu t: - Tng vn u t: Hn mt na cc doanh nghip c c hi tng vn u t cho hot ng ca doanh nghip (57,17%). C gn 40% cc doanh nghip tham gia kho st cho bit hi nhp to ra c hi tip cn ngun vn mi nh thu ht vn u t nc ngoi, pht hnh c phiu trn th trng chng khon, vay ngn hng 39,29% cc doanh nghip cho rng vic tip cn ngun vn l kh n nh. Ch c rt t cc doanh nghip gp kh khn vi vic tip cn vn u t (gn 2%). - Tng kim ngch xut khu: Trong s 537 doanh nghip kho st, c 498 doanh nghip dt may thc hin hot ng xut khu. Trong s c 305 doanh nghip tng ng vi t l 56,8% cho bit doanh thu xut khu tng, c 168 doanh nghip tng ng vi t l 31,28% cho bit kim ngch xut khu n nh, ch c 4,6% doanh nghip b gim doanh thu t hot ng xut khu. S gia tng kim ngch xut khu c l gii bi c hi m rng cc i tc xut khu. C n 271 doanh nghip tm kim thm c cc i tc mi t nm 2007 n nay. Hn 30% cc doanh nghip xut khu khc n nh c bn hng v i tc. Ch c rt t doanh nghip b mt khch hng sau qu trnh gia nhp WTO (16 doanh nghip tc l cha n 3%) - Tng kim ngch nhp khu: Trong s 449 doanh nghip dt may c thc hin hot ng nhp khu, c 47,49% s doanh nghip tng doanh s nhp khu, 173 doanh nghip (32,22%) gi nguyn kim ngch nhp khu, ch c 21 doanh nghip st

gim doanh s t hot ng nhp khu. S ct gim thu sut thu nhp khu, tip cn vi ngun cung cp phong ph l nhng li ch m qu trnh hi nhp c th mang li cho cc doanh nghip nhp khu. iu ny th hin rt r qua con s 237 doanh nghip (gn 45%) s doanh nghip nhp khu tm kim c nhng i tc mi trong giai on 2007-2010, 247 doanh nghip gi nguyn cc i tc cung ng nhp khu trong khi ch c 21 doanh nghip b thu hp ngun cung cp nhp khu. Tc ng n li nhun nh hng ca hi nhp n li nhun ca doanh nghip cng c cng chiu tc ng nh doanh thu. C n 77,1% doanh nghip tng li nhun trong giai on 4 nm sau khi gia nhp WTO, trong s 34,64% t tc tng li nhun rt cao. S gia tng ny c l gii bi s cng hng ca vic gia tng doanh s u ra v vic tit kim chi ph u vo nh qu trnh hi nhp. Hng ro thu nhp khu c ct gim thp hn, ngun nguyn liu nhp khu phong ph, a dng hn gip cc doanh nghip h thp chi ph sn xut, cung ng. Nh m li nhun ca phn ln cc doanh nghip khng ngng tng, bt chp nhng hu qu ca cuc khng hong ti chnh ton cu giai on 2008-2009. Ch c trn 9,31% doanh nghip gi nguyn mc li nhun v 4,47% b st gim li nhun giai on hu WTO. Biu 4: Li nhun ca doanh nghip dt may t nm 2007 n 2010
Li nhun ca DN dt may t nm 2007 n 2010
Gim , 4.47% Khng n nh, 8.57% Khng thay i, 9.31% Tng khng ng k, 42.46%

Tng mnh, 34.64%

Tc ng n ngun lc lao ng T khi Vit Nam tr thnh thnh vin th 150 ca WTO cho n nm 2010, c hn mt na cc doanh nghip dt may tng ngun lc lao ng (chim 54% mu kho st), cho thy phn ln cc doanh nghip c xu hng m rng quy m kinh doanh. Vi mt quc gia c dn s tr v lc lng lao ng chim hn mt na dn s nh hin nay, con s ny l mt du hiu tch cc cho vn gii quyt vic lm, gim t l tht nghip trong dn s. Vic m rng quy m kinh doanh cng cho thy cc doanh nghip bit tn dng tt cc c hi t hi nhp vo hot ng kinh doanh. Hn 1/3 s doanh nghip gi nguyn quy m nh trc thi im hi nhp WTO v ch

c 8,94% doanh nghip thu hp quy m kinh doanh. ng ch l ngun nhn s cht lng cao ti cc doanh nghip cng thay i ng k, trong c 44,13% (237 doanh nghip) n v tng s lng nhn s cht lng cao, 46% n v gi nguyn ngun lc ny, ch c 21 doanh nghip b st gim lao ng cht lng cao (chim gn 4%). Nh vy, hi nhp mang n nhng nh hng tch cc v ngun lc lao ng cho doanh nghip cng nh x hi ni chung. Phn ln cc doanh nghip u m rng quy m lao ng, gp phn to ra nhiu ch lm hn cho ngi lao ng. Biu 5: Ngun lc lao ng ca DN dt may nm 2007 n 2010

Ngun lc L ca DN dt may t 2007 n 2010

Gim , 8.94%

Khng thay i, 36.50%

Tng, 54%

Tc ng ca yu t cnh tranh trn th trng trong nc Hi nhp to ra sc p phi i mi, nng cao nng lc cnh tranh ca cc doanh nghip. Nu khng thch nghi vi qu trnh ny, doanh nghip tt yu s b loi ra khi th trng. Cc doanh nghip dt may cng nm trong xu hng chung . T khi Vit Nam gia nhp WTO n nay, phn ln cc doanh nghip nhn bit c iu ny v ch ng nng cao nng lc cnh tranh ca doanh nghip trn th trng ni a. C 48,42% doanh nghip dt may c iu tra gia tng sc cnh tranh cho n v, 35,2% doanh nghip tip tc duy tr v th trn th trng trong nc. Ch c 5 doanh nghip (chim khong 1% doanh nghip kho st) cho bit b st gim nng lc cnh tranh trn th trng ni a. Cc doanh nghip ny nu khng sm thay i chin lc kinh doanh trong thi gian ti, tt yu s phi rt lui khi th trng bi hi nhp ng thi cng l mt qu trnh sng lc th trng gi li nhng n v kinh doanh hiu qu. Tc ng n vic ng dng cng ngh thng tin, thng mi in t vo sn xut kinh doanh Hn mt na cc doanh nghip dt may c kho st (tng ng 54,19%) cho bit tng cng ng dng cng ngh thng tin v thng mi in t vo hot ng sn xut kinh doanh. Hnh thc ng dng ch yu l lp website cho doanh

nghip, xy dng cc phn mm qun l doanh nghip, khai thc thng tin th trng qua Internet C 199 doanh nghip, chim 37,06% doanh nghip c iu tra vn duy tr vic ng dng thnh tu cng ngh thng tin nh trc. S doanh nghip thu hp kh nng ng dng ca thng mi in t v cng ngh thng tin ch c 4 doanh nghip chim gn 1% doanh nghip c kho st. Cht lng mu m sn phm Sau qu trnh gia nhp WTO, cc doanh nghip c nhiu n lc trong vic ci tin cht lng mu m sn phm, k c cc doanh nghip kinh doanh xut khu ln cc doanh nghip kinh doanh trn th trng ni a. C 68,16% doanh nghip cho bit tng cng ci tin cht lng v mu m sn phm yu t to ra li th cnh tranh bn vng cho doanh nghip. Con s ny cho thy cc doanh nghip nhn thc c tm quan trng ca cht lng sn phm. Nng cao cht lng khng ch gip doanh nghip c c hi tng gi bn sn phm, m cn l cch thc xy dng thng hiu, chim lnh th trng mang tnh lu di. C 24,95% cc doanh nghip tham gia kho st gi vng c s n nh cht lng v mu m sn phm nh trc. Cng c gn 1% doanh nghip b st gim cht lng sn phm so vi giai on trc khi gia nhp WTO. Tm li, hi nhp c tc ng tch cc n hiu qu kinh doanh ca doanh nghip ni chung v doanh nghip ngnh dt may ni ring. Phn ln cc tiu ch u bin chuyn theo chiu hng tch cc, nh gia tng doanh s, li nhun, m rng th trng, tng cng i tc mi v ngun nhn s cht lng cao Ch c mt s lng nh doanh nghip chu cc nh hng xu t hi nhp nh st gim doanh thu, li nhun v thu hp quy m kinh doanh. Kt qu ny cng cho thy hi nhp khng phi l mt chic a thn lm thay i hiu qu kinh doanh ca doanh nghip. Thnh qu ch thc s n vi cc doanh nghip nm bt c c hi v bit tn dng, pht huy cc li th t hi nhp cho n v ca mnh. Cc doanh nghip khng c kh nng thch nghi vi nhng i hi ca hi nhp tt yu phi i mt vi nhng tc ng tiu cc t hi nhp trong thi gian qua. 2. Li th ca doanh nghip dt may trong hi nhp Kt qu iu tra v li th ca doanh nghip trong hi nhp cho thy c 39,66% doanh nghip dt may duy tr li th trn th trng nh yu t gi thnh sn phm. Tuy nhin, di gc cnh tranh bn vng, y li khng phi l mt kt qu kh quan. Gi thnh hin vn l nhn t quan trng nht trong qu trnh xy dng nng lc cnh tranh ca cc doanh nghip. iu cho thy cc doanh nghip vn ch yu da vo li th v h thp chi ph sn xut, trong ch yu l chi ph v lao ng, nguyn vt liu, qun l Cuc chy ua v gim chi ph c th s khin cc doanh nghip la

10

chn nguyn vt liu khng m bo cht lng, s dng sc lao ng vt qu cc quy nh ca lut php hoc khng tuyn c cc nhn s cht lng cao. Hn na, v lu di, hng cnh tranh ny s khng gip cc doanh nghip tip cn c vi nhng phn khc th trng cao cp ni m ngi tiu dng sn sng chp nhn gi sn phm/dch v cao, nhng cng i hi cht lng sn phm/dch v phi tng ng. Mt im mnh khc ca cc doanh nghip trong qu trnh hi nhp l kh nng thm nhp th trng tim nng. 53,82% doanh nghip c hi cho bit h c li th v tm kim th trng. Vic pht hin ra nhng phn khc th trng mi, nhng nhu cu tim n ca ngi tiu dng ang l li th ca nhiu doanh nghip khi bc vo sn chi quc t. y l mt ng thi tch cc trong qu trnh nng cao nng lc cnh tranh v th trng u ra lun l nhn t quyt nh n s tn ti v pht trin ca bt c doanh nghip no. u t cho cc sn phm c o, mi l, p ng th hiu ngi tiu dng cng l mt hng i to ra nhiu li th cho doanh nghip. 32,77% cc doanh nghip kho st coi y l li th cnh tranh ca mnh. Con s ny cho thy cc doanh nghip dt may bc u ch trng n cc hot ng nghin cu v pht trin sn phm, quan tm n th hiu ca ngi tiu dng v c thc trong vic to ra s khc bit cho sn phm trn th trng. Bn cnh , cng c gn 1/3 cc doanh nghip coi nhng li th v ngun lc lao ng l ht nhn ca qu trnh nng cao nng lc cnh tranh. V lu di, y cng l mt yu t mang li li th cnh tranh bn vng cho doanh nghip, nu bit kt hp vi cc chng trnh o to v ch i ng tng xng cho ngi lao ng. Nhn chung, cc doanh nghip Vit Nam ni chung v doanh nghip dt may ni ring vn coi yu t gi thnh sn phm r l li th ch o ca doanh nghip. Sau mi l cc li th v khai thc th trng mi, tm kim s khc bit cho sn phm. Mt li th t lu lun c coi l th mnh ca cc doanh nghip Vit Nam, xut pht t s di do lao ng, l ngun lc lao ng.

11

Biu 6: Li th ca DN dt may khi tham gia hi nhp

Li th DN dt may khi hi nhp

60.00% 50.00% 39.66% 40.00% T l 30.00% 20.00% 11.92% 10.00% 0.00% Th trng tim Gi cnh tranh nng SP, DV c o Ngun lc Khc 32.77% 29.80% 53.82%

3. Kh khn ca doanh nghip khi hi nhp Kt qu kho st v nhng kh khn ca doanh nghip t khi Vit nam gia nhp WTO n nay cho thy cc doanh nghip gp rt nhiu tr ngi trong qu trnh hi nhp. Phn ln cc doanh nghip u nu ra cng lc nhiu kh khn m doanh nghip gp phi. Kh khn ln nht m 27,37% cc doanh nghip gp phi trong qu trnh thm nhp th trng th gii, l vp phi cc ro cn thng mi quc t. Nhng kh khn do cc quc gia i tc dng ln lun l hng ro kh vt qua, v a phn lin quan n cc quy nh ca php lut hoc cc chun mc v o c kinh doanh. Tr ngi ln th hai m 25,88% doanh nghip ng tnh l s thiu thng tin v th trng. tiu th sn phm, cc doanh nghip lun lun c nhu cu c tip cn vi cc thng tin lin quan n th trng u ra ca sn phm, bao gm: nhu cu th hiu ca ngi tiu dng, thng tin lin quan n i th cnh tranh trc tip/gin tip, d bo v trin vng ca th trng Tuy nhin, thc t cho thy cc doanh nghip vn cha tm c cc knh thng tin no cung cp kp thi v y cc vn trn. Nu khng tm c th trng u ra, mi n lc ca doanh nghip v ci tin sn phm, tit kim chi ph sn xut s khng c ngha g. Do , thng tin cp nht v th trng tiu th lun l vn c cc doanh nghip quan tm hng u. Tr ngi ln th ba i vi cc doanh nghip trong qu trnh hi nhp l kh nng tip cn vi ngun vn v cng ngh. 24,39% cc doanh nghip c kho st gp kh khn khi tip cn ngun ti chnh v cng ngh. T nm 2007 cho n nay, li sut c bn lun mc cao hn so vi tc tng trng GDP1. iu ny ko theo li sut
1

www.sbv.gov.vn

12

cho vay vn Vit Nam lun mc rt cao so vi cc quc gia ln cn, lm cho chi ph u t cho sn xut ca cc doanh nghip u tng cao. Thm vo , tip cn c cc ngun vn chnh thng nh ngn hng, qu u t cc doanh nghip phi c sn ti sn th chp hoc bo lnh. y thc s l mt thch thc vi cc doanh nghip v khng phi n v no cng sn c ngun ti sn p ng c cc yu cu ca ngn hng, nht l khi phn ln cc doanh nghip u quy m va v nh. Hn ch trong tip cn ngun vn cng dn n tr ngi tip theo l khng tip cn c ngun cng ngh hin i. V u t cho cc cng ngh mi, tin tin lun i hi cc doanh nghip phi c sn ngun ti chnh di do. Kh khn v th tc hnh chnh cng l vn c nhiu doanh nghip cp. 20,86% doanh nghip cho rng h vn cn mt thi gian hon thnh nhiu th tc rm r lin quan n kinh doanh, nh xin giy php thnh lp doanh nghip, lm th tc hi quan xut nhp khu, quyt ton thu C 18,81% doanh nghip cho bit tr ngi m h gp phi trong qu trnh hi nhp l s yu km trong ng dng thng mi in t v cng ngh thng tin. y l hai nhn t gip cho doanh nghip c th tit kim thi gian v chi ph trong qun l, cng nh trong cc hot ng tip th, tm kim th trng. Tuy nhin, ng tic l kh nhiu doanh nghip cha u t ng mc cho hot ng ng dng thnh tu cng ngh, nn vn cha nm bt c cc c hi m qu trnh hi nhp mang li. Cht lng lao ng qu thp cng l mt tr ngi ln cho cc doanh nghip khi tham gia qu trnh hi nhp. 12,48% doanh nghip nhn thy kh khn ny ang hin hu i vi doanh nghip. Ngun nhn lc lun l nhn t then cht quyt nh s thnh cng ca mi doanh nghip. Tuy vy, c mt b phn khng nh cc doanh nghip cha c kh nng tip cn ngun nhn lc cht lng cao, phn v eo hp do ngun ti chnh, phn khc do chin lc cnh tranh vn da vo nhn t chi ph thp. Bn cnh , khng th khng nhc n yu t cht lng o to cha p ng c nhu cu ca ngi s dng lao ng. S h tr ca cc c quan chc nng Nh nc, cng nh t Hip hi vn cn nhiu hn ch. 7,45% doanh nghip nht tr vi kh khn ny. Cc doanh nghip k vng s nhn c nhiu thng tin cung cp t cc c quan nh nc, tuy nhin nhu cu ny vn cha c p ng. Nh vy, trong qu trnh hi nhp, nhng kh khn m cc doanh nghip phi i mt bao gm c nhng thch thc mang tnh khch quan v c nhng tr ngi mang tnh ch quan, trong , nhng kh khn n t bn ngoi nh thiu thng tin th trng, cn tr ca cc hng ro thng mi, tr ngi ca th tc hnh chnh vn l nhng gnh nng ch yu ca cc doanh nghip.

13

Biu 7: Kh khn ca DN dt may khi tham gia hi nhp

Kh khn ca DN dt may khi tham gia hi nhp

30.00% 25.00% 20.00% T l 15.00% 10.00% 5.00% 0.00% Ro cn Thiu TMQT thng tin TT Thiu vn, cng ngh Th tc hnh chnh CNTT v TMT Lao ng thp H tr CQNN v Hip hi Khc 27.37%

25.88%

24.39% 20.86% 21.97% 18.81% 12.48% 7.45%

4. Cc ro cn cho hng dt may thm nhp th trng nc ngoi Khi kho st chi tit cc ro cn cho hng ha trong nc khi bc ra th trng th gii, kt qu phn tch cho thy cu tr li ca cc doanh nghip kh phn tn. C hn 12 nguyn nhn gy kh khn cho hng Vit khi thm nhp th trng nc ngoi. Tr ngi ln nht c a s cc doanh nghip ng tnh, l mc lm pht trong nc qu cao. T khi Vit Nam chnh thc tr thnh thnh vin ca WTO, lm pht qua cc nm lin tc mc hai ch s2, lun cao hn so vi tc tng trng ca GDP. y l mt p lc ln cho cc n v sn xut kinh doanh, c bit l trong lnh vc xut khu, v trong khi gi bn u ra tng i n nh do lm pht cc quc gia i tc mc va phi, th lm pht trong nc qu cao dn n p lc tng chi ph u vo rt ln, nh hng n t l li nhun ca doanh nghip. Bn cnh , t l lm pht qu cao cng lm cho t gi hi oi thc t tng ln do chnh lnh v mc lm pht trong nc vi nc ngoi qu ln, to ra p lc lm gim gi tr ng ni t. n lt mnh, t gi tng li tr thnh mt p lc nng n cho cc n v kinh doanh nhp khu, m phn ln cc ngnh hng xut khu ch lc ca Vit Nam thi gian qua u ph thuc kh nhiu vo ngun nguyn vt liu nhp khu. C 324 doanh nghip tng ng vi t l 60,34% cho rng y l tr ngi ln nht cho hng dt may Vit Nam thm nhp th trng nc ngoi. Ro cn th hai c cc doanh nghip nhn din l s bin ng ca th trng tin t, t gi hi oi. C ti 59,03% doanh nghip c hi phn nn v vn ny. S thay i lin tc ca cc chnh sch tin t, t gi cng l mt kh khn ln

www.gso.gov.vn

14

cho cc doanh nghip. T nm 2007 n nay, Ngn hng Nh nc thay i t gi3 giao dch bnh qun trn th trng ngoi t lin ngn hng khng di 7 ln, thm vo l s thay i ca bin dao ng t gi. Trc khi gia nhp WTO, bin dao ng t gi c neo gi kh lu mc +/- 0,25%. T khi Vit Nam tr thnh thnh vin th 150 ca WTO, bin dao ng c iu chnh theo hng ni rng, ln n mc +/- 3% trong c nm 2010. Tuy nhin t u nm 2011 n nay, Ngn hng Nh nc iu chnh gim bin dao ng xung mc +/- 1%. Ngoi ra, cc chnh sch lin quan n vay ngoi t, iu chnh li sut c bn cng tc ng rt nhiu n hot ng ti chnh ca cc doanh nghip. Mt l do na chim t l 55,31% m cc doanh nghip dt may a ra l s bt n nh ca gi c hng ha, c bit l cc nguyn vt liu u vo cho sn xut kinh doanh. Cc ngnh hng xut khu ca Vit Nam u t nhiu ph thuc vo ngun nguyn vt liu nhp khu trong khi gi c cc mt hng ny thi gian qua u bin ng kh lng v ngnh dt may cng nm trong s . Do v th ca Vit Nam cn khim tn trn th trng th gii, nn lun phi chp nhn mc gi giao dch ca th gii. Khong thi gian qua, gi c cc mt hng nh xng, du, go, c ph bin ng lin tc khng theo mt chu k no. y thc s l mt kh khn cho cc doanh nghip ni chung khi hoch nh chin lc kinh doanh v cho doanh nghip ngnh dt may ni ring. p lc cnh tranh t cc i th trn th trng quc t l mt tr ngi c 39,48% doanh nghip nhn thy. Hot ng qung b thng hiu, thit k mu m cn non yu cng l ro cn m 29,61% doanh nghip phi i mt trong qu trnh thm nhp th trng quc t. C gn cc doanh nghip dt may gp kh khn do cc ro cn phi thu quan, tiu chun cht lng hng ha ca nc nhp khu. T khi Vit Nam gia nhp WTO n nay, cc ro cn v chng bn ph gi, chng tr cp khng cn cng thng nh giai on trc , nhng mt loi hng ro mm nh cc bin php tiu chun k thut li tr thnh mi quan ngi ln cho cc doanh nghip. Thi gian gn y, cc th trng xut khu ch lc ca Vit Nam lin tc a vo thc hin cc b tiu chun hin i, gy ra nhiu kh khn cho cc doanh nghip xut khu. vt qua c hng ro ny, i hi doanh nghip phi am hiu v lut php ca quc gia nhp khu v hn th l phi c s u t ng mc cho vic kim sot cht lng nhm p ng cc tiu ch t ra ca th trng nhp khu. Cng lin quan n cc quy nh ca th trng nhp khu, kh khn ln cho cc doanh nghip dt may l vn vt qua cc th tc hi quan. C 20,11% doanh nghip dt may phn nn v vn ny. mi nc, cc quy nh v lm th tc hi quan rt khc nhau, nhng nhn chung quc gia no cng c khuynh hng kim sot
3

http://www.sbv.gov.vn

15

cht ch vi hng nhp khu. Do , khi hng xut khu ca Vit Nam mun i vo cc th trng, phi hon thnh y cc th tc hi quan cn thit. Ti mt s th trng, ngoi vic phi np cc loi thu quan v p ng cc giy t lin quan n ngun gc xut x ca hng ha, doanh nghip cn phi np nhiu loi l ph v ph thu khc cho hng xut khu. Thm vo , quy trnh kim tra hng ha, gim st cht lng cng phc tp v gy tn km chi ph khng t. Do vy, cc doanh nghip cn tm hiu k cng v cc quy nh ca Hi quan nc s ti trc khi xut khu hng ha. Mt kh khn khc c 20,67% doanh nghip dt may nhn nh, l cc chng trnh h tr v xc tin thng mi cn cha hiu qu. Tm kim th trng u ra lun l yu t quyt nh s thnh cng ca cc doanh nghip. h tr cho cng on ny, Chnh ph c cc chng trnh h tr v xc tin thng mi nhiu th trng trng im. Tuy vy, t doanh nghip c c hi tham gia vo cc chng trnh ny do cc iu kin tham gia khng n gin. Bn cnh , cng tc h tr thng tin ca cc tham tn thng mi ti nc ngoi cng cn nhiu hn ch, cha p ng c cc i hi ca doanh nghip. Ngoi ra, cn c rt nhiu cc kh khn mang tnh khch quan c cc doanh nghip nu ra, nh tc ng ca cuc khng hong ti chnh tin t giai on 20082009 (c 20,11% doanh nghip tn thnh), chnh sch bo h ca th trng nc ngoi (16,76% doanh nghip la chn), tc ng ca thin tai, thm ha, bt n ca h thng chnh tr Tm li, c qu nhiu nhng ro cn m cc doanh nghip phi i mt khi thm nhp th trng nc ngoi. Trong , kh vt qua nht vn l nhng kh khn xut pht t th trng trong nc, nh lm pht, bin ng ca chnh sch ti chnh tin t K n l cc kh khn n t th trng nc ngoi nh hng ro phi thu quan, chnh sch bo h, th tc hi quan cho hng nhp khu. Mt kh khn mang tnh ch quan ca cc doanh nghip, l nng lc cnh tranh cn thp v s yu km trong cng tc xy dng thng hiu, thit k bao b, mu m sn phm. 5. Vic tip cn cc ngun vn ca doanh nghip Sau khi Vit Nam tr thnh thnh vin ca WTO, vn u t nc ngoi c nhng bc tin nhy vt. Nm 2008, ln u tin s vn ng k u t trc tip nc ngoi t n 64 t USD, bng tng vn FDI ng k t khi Vit Nam bc vo i mi. Vn u t gin tip trn th trng chng khon, ti chnh cng tng trng khng ngng vi vic m ca th trng dch v ngn hng t ngy 1/4/2007. S ra i ca hng lot ngn hng mi, s tham gia ca cc ngn hng nc ngoi vo cc ngn hng thng mi c phn thc y th trng ngn hng pht trin mnh m. Nh vic tip cn vi cc ngun vn trong v ngoi nc ca cc doanh nghip

16

cng tr nn d dng hn. C 61,64% doanh nghip dt may c hi cho bit h d dng tip cn ngun vn trong qu trnh hot ng sn xut kinh doanh. Tuy nhin, bn cnh , cng c n 32,03% doanh nghip cho bit h cn gp nhiu tr ngi trong qu trnh tm kim ngun vn u t. Kh khn ln nht vi cc doanh nghip khi tip cn ngun vn l cc th tc php l phc tp, tn km thi gian. 18,44% s doanh nghip c hi ng vi nhn nh ny. Theo cc doanh nghip, h phi hon tt qu nhiu giy t trong b h s nh sao y, cng chng, in vo biu mu hon thnh th tc vay vn t ngn hng. Tr ngi khc l yu cu v th chp ca ngn hng kh kht khe, doanh nghip kh p ng c. a s cc ngn hng u yu cu doanh nghip phi c ti sn th chp, hoc cm c hp ng xut khu mi c vay vn. Tuy nhin, trong bi cnh phn ln cc doanh nghip quy m va v nh th vic chng minh s hu ti sn l khng d dng. Thm vo , i tng cho vay cng b hn ch cc doanh nghip nh hu nh t c c hi tip cn vi ngun vn ca ngn hng. Hot ng thng tin v cc chng trnh cho vay ca ngn hng cng cha rng ri nn nhiu doanh nghip cha nm bt c thng tin. C 10,99% doanh nghip nhn thy hn ch ny. Tm li, hot ng ca h thng ngn hng vn cha thc s p ng ht cc yu cu vay vn ca doanh nghip. Vic tip cn ngun vn vay ngn hng vn l mt thch thc ln vi phn ln doanh nghip c kho st. 6. Kh khn ca doanh nghip dt may khi m rng th trng Theo kt qu kho st, 34,82% cc doanh nghip cho rng tr ngi ln nht trong qu trnh m rng th trng l vng phi s cnh tranh gay gt t cc i th th trng nc ngoi. y cng l h qu tt yu ca qu trnh hi nhp, cc doanh nghip buc phi nng cao nng lc cnh tranh ca sn phm, ca doanh nghip th mi c th tn ti trong cuc chy ua chinh phc ngi tiu dng. Thiu thng tin v th trng cng l mt ro cn ln vi cc doanh nghip khi tip cn th trng nc ngoi. Do khng cp nht thng tin, thiu am hiu v h thng lut php nc i tc nn cc doanh nghip khng p ng c cc yu cu ca th trng nhp khu. 30,54% doanh nghip gp kh khn ny trong qu trnh hi nhp. Bn cnh 23,65% doanh nghip cm thy thiu thn s h tr, t vn t pha c quan cha nng lin quan (c quan xut nhp khu, hi quan, c quan ngoi giao, thng v) Mt hn ch khc, xut pht t chnh bn thn cc doanh nghip, l do trnh ca ngun nhn lc cn nhiu hn ch. Nhn vin khng thng tho ngoi ng,

17

khng nm vng nghip v kinh doanh quc t, t am hiu v lut php quc t l nhng ro cn ln cho doanh nghip khi chinh phc th trng nc ngoi. C n 23,09% doanh nghip gp phi kh khn ny khi m rng th trng ra nc ngoi. Ngoi ra, doanh nghip cn i mt vi nhiu tr ngi khc nh: ngun ti chnh hn ch, cht lng, mu m sn phm cha p ng c yu cu ca nh nhp khu Kh khn khc lin quan n cc c quan nh nc, l cc khun kh php l cn cha hon chnh, cha ph hp vi thng l v quy nh quc t. Kh khn ny chim t l 9,31%. 7. B phn chuyn trch ca doanh nghip Hi nhp ngy nay l mt xu hng tt yu m khng quc gia no, khng doanh nghip no c th ng ngoi. Tuy vy, ng tic l phn ln cc doanh nghip c kho st li cha c b phn chuyn trch cc vn lin quan n hi nhp. Theo kho st 69,83% doanh nghip dt may cho bit cha c b phn chuyn nghin cu v hi nhp tn dng cc li th v hn ch cc nh hng bt li. Ch c 1,68% doanh nghip d nh thnh lp b phn ny trong thi gian ti. Ch c 27,37% doanh nghip c thc xy dng i ng ny, nhng trong ch c cha n 7,82% doanh nghip thc s coi l mt b phn chuyn trch, cn 19,55% doanh nghip vn coi l b phn kim nhim.

C. XUT T DOANH NGHIP

1. Cc loi thng tin cn thit i vi doanh nghip Theo kt qu iu tra, nguyn vng ln nht ca cc doanh nghip dt may l c hiu r thng tin lin quan n cc hip nh v cam kt c th ca Vit Nam v cc lnh vc v ngnh hng. 66,85% doanh nghip ng vi kin ny. Mc d Vit Nam tham gia vo WTO c hn 4 nm, nhng nhu cu c hiu r thng tin trong cc vn bn gia nhp WTO vn cn rt ln. Do phn ln cc vn bn lin quan n hi nhp u l cc vn bn lut, kh di v tng i phc tp nn cc doanh nghip kh c th t tm hiu. H rt mong mun c cc c quan nh nc gip hiu r hn v cc thng tin ny. Cng lin quan n vn ny c 62,38% doanh nghip dt may mong mun c cc vn bn hng dn c th hn na ca Nh nc i vi ngnh dt may. 60,71% doanh nghip cho bit h mong mun tip cn c vi cc ti liu tham kho v chnh sch thng mi v hng ro k thut ca th trng nc ngoi. c th m rng th trng, y l cc thng tin m doanh nghip no cng cn n. Doanh nghip cn hiu r v h thng thu quan ca nc i tc, phn tch v d bo s thay i ca chnh sch thng mi th trng xut khu trong tng lai. Ngoi ra, cc thng tin v ro cn k thut, cc bin php v sinh dch t, cc quy nh chng bn

18

ph gi, th tc hi quan ca nc nhp khu cng v cng quan trng vi hot ng xut khu ca doanh nghip. Yu cu ln th 4 ca cc doanh nghip dt may lin quan n quy nh v quyn li v ngha v ca doanh nghip khi tham gia cc t chc kinh t quc t nh WTO, ASEAN, APEC Vai tr, chc nng ca cc nh ch quc t ny cn kh xa l vi gii doanh nghip, nn h mong mun c cc c quan chc nng nh nc gip hiu c nhng li ch m doanh nghip c c khi Vit Nam tr thnh thnh vin, cng nh nhng ngha v bt buc h phi p ng. thun li hn cho qu trnh tm hiu thng tin ny, doanh nghip hy vng s sm nhn c cc vn bn hng dn c th t pha cc c quan chc nng nh nc. ng lu l tt c cc yu cu trn y ca doanh nghip u nhn c s ng thun rt cao ca cc n v tham gia kho st. Cc cu hi ny u nhn c s ng tnh ca 56,61% doanh nghip tham gia phng vn. iu chng t nhu cu bc thit ca doanh nghip lin quan n cc thng tin v hi nhp. C 43,2% cc doanh nghip c nhu cu c t vn trc tip bi cc c quan nh nc nh B Cng thng, Phng Thng mi v Cng nghip Vit Nam, y ban Quc gia v Hp tc kinh t quc t 2. Cc lnh vc cn s h tr Kt qu t cuc kho st cho thy lnh vc m doanh nghip dt may cn c cc c quan chc nng h tr nhiu nht, l yu cu v h tr xc tin thng mi, u t v m rng th trng, cung cp thng tin v th trng v i tc qua cc c quan ngoi giao, thng v. tit kim chi ph, tng cng hiu qu m rng th trng, nhng h tr lin quan n th trng u ra l v cng cn thit vi doanh nghip. 59,22% doanh nghip coi y l hot ng quan trng cn c cc c quan chc nng nh nc h tr. Doanh nghip lun trng i vo s h tr ca Nh nc tham gia cc hi ch, trin lm th trng nc ngoi, cc cuc tip xc vi doanh nghip nc s ti Bn cnh , cc thng tin lin quan n trin vng tng trng ca th trng, i th cnh tranh, quy nh v lut php ca nc s ti cng lun c cc doanh nghip quan tm hng u khi tin ra th trng quc t. Lnh vc cng thu ht s quan tm ca rt nhiu cc doanh nghip, l cc hnh thc thng tin hai chiu gia c quan hoch nh chnh sch vi doanh nghip. 48,23% doanh nghip tham gia kho st nhn nh nh vy. Cc cuc i thoi gia doanh nghip vi c quan thu, c quan hi quan lun thu ht s quan tm ca cc doanh nghip bi l ni doanh nghip c th by t kin v c lng nghe s gii p t chnh cc c quan ban hnh chnh sch. Bn cnh , vic tham gia cc din n, cc cuc hi tho ly kin v vic thay i mt chnh sch, mt vn bn php lut

19

cng l hot ng c cc doanh nghip quan tm. Cc doanh nghip mong mun nhng bc xc ca h trong qu trnh kinh doanh s c cc c quan hoch nh chnh sch lng nghe, tip thu v iu chnh cho ph hp vi thc tin, cc chnh sch a ra lun ph hp vi thc t kinh doanh ca doanh nghip. Cng lin quan n s pht trin ca thng mi in t Vit Nam, 40,78% s doanh nghip dt may c hi mong mun Chnh ph s y mnh ng dng cc thnh tu ca cng ngh thng tin ci cch th tc hnh chnh. Xc tin th tc hi quan in t, cp giy chng nhn xut x (C/O) in t, thc hin chnh sch mt ca l nhng ci cch vt bc v th tc hnh chnh to li th cnh tranh chung cho c cng ng doanh nghip. S ci tin ny khng ch gip tit kim thi gian cho doanh nghip, m cn gp phn nng cao uy tn v v th ca doanh nghip Vit Nam trn th trng quc t. Bn cnh , 39,66% doanh nghip cng mong mun c cc c quan chc nng h tr trong vic o to ngun nhn lc v kin thc kinh doanh quc t nh nghip v ngoi thng, lut thng mi quc t, ngoi ng v cc k nng khc. Vi mc tiu nng cao kh nng m phn v gii quyt cc tranh chp, hn ch ti a cc ri ro trong nghip v kinh doanh quc t, cc doanh nghip mong mun cc c quan nh nc s t chc nhiu lp hc, cc bui tp hun lin quan n cc k nng kinh doanh quc t. V lu di, bin php ny s to ra i ng nhn lc c trnh am hiu su v kin thc hi nhp, mang n li th bn vng cho i ng doanh nghip nc nh. Mong mun th nm ca cc doanh nghip dt may l c c hi c tip cn vi cc h tr v ti chnh v ngun vn vay t ngn hng. Nh phn tch trn, c gn 32,03% doanh nghip dt may vn cn gp kh khn khi tip cn cc ngun vn vay ca ngn hng, nn c n 38,73% doanh nghip mong mun c tha mn nhu cu ny. Mc d thi gian qua Chnh ph cng thc hin kh nhiu cc chng trnh h tr ti chnh cho cc ngnh hng, ch yu l h tr cho vay vi li sut u i, nhng vn cha p ng c nhu cu v vn ca doanh nghip. Thi gian gn y, p lc li sut tng cao cng khin cho nhu cu vay vn u i tr nn bc thit hn vi doanh nghip. Thm vo , doanh nghip cng cn c cc c quan chc nng ph bin thng tin lin quan n quyn v ngha v ca doanh nghip khi Vit Nam tham gia vo cc t chc kinh t quc t nh WTO, ASEAN, APEC 35,57% doanh nghip mong mun c nm r cc thng tin ny bi n s nh hng n chin lc kinh doanh ca doanh nghip, kh nng tip cn th trng quc t Nn nu sm nm bt thng tin, doanh nghip s c nhng iu chnh nhanh chng thch ng vi i hi ca th trng th gii cng nh tn dng ti a cc li th t hi nhp cho doanh nghip.

20

Ngoi ra, 32,22% doanh nghip dt may cng rt cn s h tr ca cc c quan Nh nc trong vic pht hin v phng nga cc ri ro trong kinh doanh quc t, chng hn nh vic tham kho kinh nghim gii quyt cc tranh chp, kin tng ti cc th trng nc ngoi, pht hin sm cc ri ro t cc th trng nhy cm thng qua cng c mng x hi (social media). S yu km v cng ngh thng tin cng l mt ro cn ln cho cc doanh nghip khi thm nhp th trng quc t. V th c 31,28% doanh nghip dt may mong mun nhn c nhng h tr t pha cc c quan chc nng Nh nc trong cc hot ng chuyn giao cng ngh, c bit l vic ng dng thnh tu ca cng ngh thng tin trong qun l doanh nghip v khai thc li th ca thng mi in t trong kinh doanh. Chi ph u t cho cng ngh l qu ln vi nhiu doanh nghip quy m va v nh nh Vit Nam, v th s h tr ca Chnh ph l rt cn thit ci thin nng lc cng ngh ca doanh nghip. S h tr ca ngn sch cho hot ng nghin cu v pht trin, vic ku gi cc d n vin tr chnh thc (ODA) u t cho cc d n pht trin cng ngh thng tin l nhng hnh thc h tr m doanh nghip no cng mong mun nhn c t Chnh ph. Tm li, doanh nghip rt cn s h tr ca cc c quan chc nng cho nhiu lnh vc khc nhau, t ngun vn, cng ngh n nhn lc, t thng tin u vo cho sn xut n thng tin u ra cho th trng. Nhng ni bt nht vn l nhng nhu cu thng tin lin quan n nn tng php l trong hi nhp ca Vit Nam cng nh ca cc th trng i tc.

21

PHN III XUT, KIN NGH

1. CHNH PH
- Tch cc kim ch lm pht: S bt n ca gi c trong nc l hn ch ln cn tr hot ng ca cc doanh nghip, k c doanh nghip kinh doanh xut khu ln cc doanh nghip kinh doanh trn th trng ni a. n nh gi c u vo cho sn xut khng ch gip cc doanh nghip c th d dng xy dng k hoch kinh doanh cho doanh nghip, m cn gip cho kinh t pht trin n nh v vng chc hn. - n nh cc chnh sch ti chnh tin t: Chnh ph cn c l trnh bnh n li sut c bn v xy dng c ch iu hnh t gi mang tnh linh hot hn, hn ch nhng thay i gy sc th trng. Cn gp rt thc hin cc bin php qun l t gi hi oi nhm thu hp chnh lch gia t gi giao dch lin ngn hng v t gi th trng t do. - Gip doanh nghip d tip cn vn vay: Mc d c hn mt na s doanh nghip c th tip cn vi ngun vn mi trong qu trnh hi nhp, nhng vn cn n hn 30% doanh nghip cha th vay c vn t ngn hng. y l nguyn nhn th trng tn dng en vn pht trin. Ngn hng Nh nc nn xem xt li cc quy nh lin quan n vic ti cp vn cho ngn hng thng mi tho g kh khn cho cc ngn hng, t gip doanh nghip d vay vn hn. Cn to cho doanh nghip nhiu c hi tip cn ngun vn t Ngn hng Pht trin Vit Nam. Ngoi ra, vic gim li sut c bn cng l mt nhn t then cht gip doanh nghip c th n ngn hng vay vn. Vi mc li sut cao nh giai on hin nay, chi ph li vay l mt gnh nng qu ln vi doanh nghip. gip cc ngn hng m rng i tng cho vay vn, Chnh ph nn nghin cu cc phng n min gim thu thu nhp doanh nghip cho cc Ngn hng khi cho vay i vi mt s i tng doanh nghip. - Tng cng h tr v ng dng cng ngh thng tin v thng mi in t: u t cho cng ngh i hi khng ch s u t v vn m cn l trnh ngun nhn lc. Do vy doanh nghip rt cn s h tr ca Chnh ph c th tip cn vi cc cng ngh hin i. Chnh ph c th ku gi cc d n vin tr chnh thc t cc nc v t chc quc t nng cao nng lc ng dng cng ngh thng tin Vit Nam. Bn cnh , cng cn dnh nhiu ngn sch hn cho hot ng nghin cu pht trin. - Tch cc tin hnh cc hot ng xc tin thng mi, cung cp thng tin th trng: Thi gian qua Chnh ph n lc thnh lp cc c quan v b phn xc tin thng mi v cung cp thng tin t trung ng n a phng. Tuy vy, tnh ng

22

dng v s ng nht ca cc hot ng ny vn cha cao. Cc doanh nghip cn c mt u mi tip cn vi th trng nc ngoi. Chnh ph cn lin kt hot ng ca cc c quan xc tin thng mi, to thnh mng thng tin cung cp cho h thng doanh nghip. Thm vo , Chnh ph cng cn tch cc y mnh cc hp tc cp quc gia vi Chnh ph cc nc v cc t chc kinh t quc t cp nht thng tin v th trng cc nc bn hng. - Tip tc cc chng trnh tuyn truyn v hi nhp trn cc phng tin thng tin i chng: Sau 4 nm gia nhp WTO, nhn thc ca cc doanh nghip v hi nhp v c bn thay i rt tch cc, trong c s ng gp rt ln ca cc phng tin truyn thng i chng. Chnh ph cn tip tc ch o cc c quan truyn thng tng cng cc hot ng tuyn truyn v hi nhp. Trong , tp trung chuyn ti n ngi dn v cc doanh nghip cc vn bn lin quan n hi nhp kinh t quc t, nh cc hip nh ca cc t chc m Vit Nam l thnh vin, quyn v ngha v ca doanh nghip khi Vit Nam tham gia cc nh ch quc t Cc vn bn hng dn trong nhng lnh vc ny do c quan Nh nc ban hnh cn c ng ti ln cc website chnh thc ca Chnh ph v cc c quan c lin quan doanh nghip c th ti v min ph. Cc c quan chc nng cn t chc nhiu cuc hi tho v ta m hn na cc doanh nghip c th nng cao nhn thc v hi nhp, hiu su cc cam kt song phng v a phng ca Vit Nam. Ti liu ca cc kha hc ny cng cn c ng ti min ph ln mng Internet cng ng doanh nghip c th d dng tip cn. - i thoi vi doanh nghip: Chnh ph cn ch o cho cc a phng v cc c quan trc thuc Chnh ph tng cng cc hot ng i thoi vi doanh nghip, c bit l nhng lnh vc lin quan trc tip n quyn li v ngha v ca doanh nghip nh thu, hi quan, ng k kinh doanh Cc c quan ph trch cc lnh vc ny cn i thoi nh k vi doanh nghip lng nghe kin ca doanh nghip, gip doanh nghip tho g kh khn trong qu trnh vn hnh chnh sch. Bn cnh , Chnh ph cng cn t chc ly kin ca doanh nghip trc khi ban hnh chnh sch mi, hoc iu chnh mt chnh sch c. Cn thc hin mt cch nghim tc hot ng ny v lin quan n quyn li v ngha v ca doanh nghip cng nh nh hng n tnh kh thi ca mt chnh sch. - Ci cch th tc hnh chnh: a s cc doanh nghip u mong mun Chnh ph y mnh vic ng dng cng ngh thng tin ci cch th tc hnh chnh. Nhng khu cn ci cch trc ht l xc tin ng dng th tc hi quan in t, cp giy chng nhn xut x (C/O) in t, thc hin chnh sch mt ca trong cp php ng k kinh doanh

23

- o to ngun nhn lc: Chnh ph cng cn trin khai cc chng trnh h tr v o to ngun nhn lc cho qu trnh hi nhp. C th, cn t chc cc kha hc hoc bui tp hun v nghip v ngoi thng, lut thng mi quc t, k nng nghin cu th trng quc t, ngoi ng v cc k nng khc. Cc c quan chc nng cng cn t chc nhiu hn cc kha hc v qun l ri ro trong kinh doanh quc t nhm gip cc doanh nghip phng nga t xa cc kh nng b kin tng, tranh chp trong thng mi quc t. Nng cao trnh ngun nhn lc cng s gp phn gip cc doanh nghip thun li hn trong qu trnh m rng th trng ra nc ngoi.

2. NGN HNG
- Tch cc y mnh ng dng cng ngh thng tin v thng mi in t gim bt cc th tc vay vn ca doanh nghip, n gin ha h s vay vn, rt ngn thi gian gii ngn cc d n vay vn. - Thc hin cnh tranh lnh mnh gia cc ngn hng, hn ch nhng cuc chay ua v li sut lm nh hng n hot ng ca ton h thng ni ring v nn kinh t ni chung.

24

LIN H

PHNG THNG MI V CNG NGHIP VIT NAM VIN TIN HC DOANH NGHIP a ch: Tng 4 Ta nh VCCI, s 09 o Duy Anh, Qun ng a, H Ni

in thoi: 84-4-3574 2187 Fax: Email: Website: 84-4-3574 2622 contact@itb.com.vn www.itb.com.vn

25