14 ubat 2011 PAZARTES

Resm Gazete
KANUN TRK TCARET KANUNU

Say : 27846

Kanun No. 6102 BALANGI

Kabul Tarihi: 13/1/2011

A) Kanunun uygulama alan I - Ticari hkmler MADDE 1- (1) Trk Ticaret Kanunu, 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayl Trk Meden Kanununun ayrlmaz bir parasdr. Bu Kanundaki hkmlerle, bir ticari iletmeyi ilgilendiren ilem ve fiillere ilikin dier kanunlarda yazl zel hkmler, ticari hkmlerdir. (2) Mahkeme, hakknda ticari bir hkm bulunmayan ticari ilerde, ticari rf ve dete, bu da yoksa genel hkmlere gre karar verir. II - Ticari rf ve det MADDE 2- (1) Kanunda aksine bir hkm yoksa, ticari rf ve det olarak kabul edildii belirlenmedike, teaml, mahkemenin yargsna esas olamaz. Ancak, irade aklamalarnn yorumunda teamller de dikkate alnr. (2) Bir blgeye veya bir ticaret dalna zg ticari rf ve detler genel olanlara stn tutulur. lgililer ayn blgede deillerse, kanunda veya szlemede aksi ngrlmedike, ifa yerindeki ticari rf ve det uygulanr. (3) Ticari rf ve det, tacir sfatn haiz bulunmayanlar hakknda ancak onlar tarafndan bilindii veya bilinmesi gerektii takdirde uygulanr. III - Ticari iler MADDE 3- (1) Bu Kanunda dzenlenen hususlarla bir ticari iletmeyi ilgilendiren btn ilem ve fiiller ticari ilerdendir. IV - Ticari davalar ve delilleri 1. Genel olarak MADDE 4- (1) Her iki tarafn da ticari iletmesiyle ilgili hususlardan doan hukuk davalar ile taraflarn tacir olup olmadklarna baklmakszn; a) Bu Kanunda, b) Trk Meden Kanununun, rehin karlnda dn verme ii ile uraanlar hakkndaki 962 il 969 uncu maddelerinde, c) 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayl Trk Borlar Kanununun malvarlnn veya iletmenin devralnmas ile iletmelerin birlemesi ve ekil deitirmesi hakkndaki 202 ve 203, rekabet yasana ilikin 444 ve 447, yayn szlemesine dair 487 il 501, kredi mektubu ve kredi emrini dzenleyen 515 il 519, komisyon szlemesine ilikin 532 il 545, ticari temsilciler, ticari vekiller ve dier tacir yardmclar iin ngrlm bulunan 547 il 554, havale hakkndaki 555 il 560, saklama szlemelerini dzenleyen 561 il 580 inci maddelerinde, d) Fikr mlkiyet hukukuna dair mevzuatta, e) Borsa, sergi, panayr ve pazarlar ile antrepo ve ticarete zg dier yerlere ilikin zel hkmlerde, f) Bankalara, dier kredi kurulularna, finansal kurumlara ve dn para verme ilerine ilikin dzenlemelerde, ngrlen hususlardan doan hukuk davalar ticari dava saylr. Ancak, herhangi bir ticari iletmeyi ilgilendirmeyen havale, vedia ve fikir ve sanat eserlerine ilikin haklardan doan davalar bundan istisnadr. (2) Ticari davalarda da deliller ile bunlarn sunulmas 18/6/1927 tarihli ve 1086 sayl Hukuk Usul Muhakemeleri Kanunu hkmlerine tabidir. 2. Ticari davalarn grlecei mahkemeler MADDE 5- (1) Aksine hkm bulunmadka, dava olunan eyin deerine veya tutarna baklmakszn asliye ticaret mahkemesi tm ticari davalara bakmakla grevlidir. (2) Bir yerde asliye ticaret mahkemesi varsa, asliye hukuk mahkemesinin grevi iinde bulunan ve 4 nc madde hkmnce ticari saylan davalarla zel hkmler uyarnca ticaret mahkemesinde grlecek dier ilere asliye ticaret mahkemesinde baklr. Bir yerde ticaret davalarna bakan birden ok asliye ticaret mahkemesi varsa, i durumunun gerekli kld yerlerde Hkimler ve Savclar Yksek Kurulunca, asliye ticaret mahkemelerinden biri veya birka mnhasran bu Kanundan ve dier kanunlardan doan deniz ticaretine ve deniz sigortalarna ilikin hukuk davalarna bakmakla grevlendirilebilir. (3) kinci fkrada yazl durumlarda, sadece iki tarafn isteklerine bal olmayan iler hari olmak zere, bir davann ticari veya hukuki nitelii nedeniyle mahkemenin i alanna girip girmedii, taraflarca sadece ilk itiraz eklinde ileri srlebilir. lk itiraz hakl grld takdirde dosya talep zerine ilgili mahkemeye gnderilir. Kararn szl bildirimi veya teblii tarihinden itibaren on gn iinde yenilenecek davaya bu mahkeme bakmak zorundadr; ancak, davaya, davann niteliine gre uygulanmas gerekli olan usul ve kanun hkmlerini uygular. Ticari bir davann hukuk mahkemesi, ticari olmayan bir davann ticaret mahkemesi tarafndan grlmesi hkmn bozulmas iin yalnz bana yeterli bir sebep oluturmaz.

(4) Grevsizlik sebebiyle dava dilekesinin reddi hlinde yaplacak ilemlere ve bunlarn tabi olduklar srelere ilikin usul hkmleri, i alanna ait ilk itirazn kabul hlinde de uygulanr. B) eitli hkmler I - Zamanam MADDE 6- (1) Ticari hkmler koyan kanunlarda ngrlen zamanam sreleri, Kanunda aksine dzenleme yoksa, szleme ile deitirilemez. II - Teselsl karinesi MADDE 7- (1) ki veya daha fazla kii, ilerinden yalnz biri veya hepsi iin ticari nitelii haiz bir i dolaysyla, dier bir kimseye kar birlikte bor altna girerse, kanunda veya szlemede aksi ngrlmemise mteselsilen sorumlu olurlar. Ancak, kefil ve kefillere, taahht veya demenin yaplmad veya yerine getirilmedii ihbar edilmeden temerrt faizi yrtlemez. (2) Ticari borlara kefalet hlinde, hem asl borlu ile kefil, hem de kefiller arasndaki ilikilerde de birinci fkra hkm geerli olur. III - Ticari ilerde faiz 1. Oran serbestisi ve bileik faizin artlar MADDE 8- (1) Ticari ilerde faiz oran serbeste belirlenir. (2) aydan aa olmamak zere, faizin anaparaya eklenerek birlikte tekrar faiz yrtlmesi art, yalnz cari hesaplarla her iki taraf bakmndan da ticari i niteliinde olan dn szlemelerinde geerlidir. u artla ki, bu fkra, szleenleri tacir olmayanlara uygulanmaz. (3) Tketicinin korunmasna ilikin hkmler sakldr. (4) Bu maddenin ikinci ve nc fkralarna aykr olarak iletilen faiz yok hkmndedir. 2. Uygulanacak hkmler MADDE 9- (1) Ticari ilerde; kanuni, anapara ile temerrt faizi hakknda, ilgili mevzuat hkmleri uygulanr. 3. Faizin balangc MADDE 10- (1) Aksine szleme yoksa, ticari bir borcun faizi, vadenin bitiminden ve belli bir vade yoksa ihtar gnnden itibaren ilemeye balar. BRNC KTAP Ticari letme BRNC KISIM Tacir A) Ticari iletme 1. Btnlk ilkesi MADDE 11- (1) Ticari iletme, esnaf iletmesi iin ngrlen snr aan dzeyde gelir salamay hedef tutan faaliyetlerin devaml ve bamsz ekilde yrtld iletmedir. (2) Ticari iletme ile esnaf iletmesi arasndaki snr, Bakanlar Kurulunca karlacak kararnamede gsterilir. (3) Ticari iletme, ierdii malvarl unsurlarnn devri iin zorunlu tasarruf ilemlerinin ayr ayr yaplmasna gerek olmakszn bir btn hlinde devredilebilir ve dier hukuki ilemlere konu olabilir. Aksi ngrlmemise, devir szlemesinin duran malvarln, iletme deerini, kiraclk hakkn, ticaret unvan ile dier fikr mlkiyet haklarn ve srekli olarak iletmeye zglenen malvarl unsurlarn ierdii kabul olunur. Bu devir szlemesiyle ticari iletmeyi bir btn hlinde konu alan dier szlemeler yazl olarak yaplr, ticaret siciline tescil ve ilan edilir. B) Tacir I - Gerek kiiler 1. Genel olarak MADDE 12- (1) Bir ticari iletmeyi, ksmen de olsa, kendi adna ileten kiiye tacir denir. (2) Bir ticari iletmeyi kurup atn, sirkler, gazete, radyo, televizyon ve dier ilan aralaryla halka bildirmi veya iletmesini ticaret siciline tescil ettirerek durumu ilan etmi olan kimse, fiilen iletmeye balamam olsa bile tacir saylr. (3) Bir ticari iletme am gibi, ister kendi adna, ister adi bir irket veya her ne suretle olursa olsun hukuken var saylmayan dier bir irket adna ortak sfatyla ilemlerde bulunan kimse, iyiniyetli nc kiilere kar tacir gibi sorumlu olur. 2. Kk ve kstllar MADDE 13- (1) Kk ve kstllara ait ticari iletmeyi bunlarn adna ileten yasal temsilci, tacir saylmaz. Tacir sfat, temsil edilene aittir. Ancak, yasal temsilci ceza hkmlerinin uygulanmas ynnden tacir gibi sorumlu olur. 3. Ticaret yapmaktan menedilenler MADDE 14- (1) Kiisel durumlar ya da yapt ilerin nitelii nedeniyle yahut meslek ve grevleri dolaysyla, kanundan veya bir yarg kararndan doan bir yasaa aykr bir ekilde ya da baka bir kiinin veya resm bir makamn iznine gerek olmasna ramen izin veya onay almadan bir ticari iletmeyi ileten kii de tacir saylr. (2) Birinci fkraya aykr hareketin dourduu hukuki, cezai ve disipline ilikin sorumluluk sakldr.

4. Esnaf MADDE 15- (1) ster gezici olsun ister bir dkknda veya bir sokan belirli yerlerinde sabit bulunsun, ekonomik faaliyeti sermayesinden fazla beden almasna dayanan ve geliri 11 inci maddenin ikinci fkras uyarnca karlacak kararnamede gsterilen snr amayan ve sanat veya ticaretle uraan kii esnaftr. Ancak, tacirlere zg 20 ve 53 nc maddeler ile Trk Meden Kanununun 950 nci maddesinin ikinci fkras hkm bunlara da uygulanr. II - Tzel kiiler MADDE 16- (1) Ticaret irketleriyle, amacna varmak iin ticari bir iletme ileten vakflar, dernekler ve kendi kurulu kanunlar gereince zel hukuk hkmlerine gre ynetilmek veya ticari ekilde iletilmek zere Devlet, il zel idaresi, belediye ve ky ile dier kamu tzel kiileri tarafndan kurulan kurum ve kurulular da tacir saylrlar. (2) Devlet, il zel idaresi, belediye ve ky ile dier kamu tzel kiileri ile kamu yararna alan dernekler ve gelirinin yarsndan fazlasn kamu grevi niteliindeki ilere harcayan vakflar, bir ticari iletmeyi, ister dorudan doruya ister kamu hukuku hkmlerine gre ynetilen ve iletilen bir tzel kii eliyle iletsinler, kendileri tacir saylmazlar. III - Donatma itiraki MADDE 17- (1) Tacire ilikin hkmler donatma itirakine de aynen uygulanr. C) Tacir olmann hkmleri I - Genel olarak MADDE 18- (1) Tacir, her trl borcu iin iflasa tabidir; ayrca kanuna uygun bir ticaret unvan semek, ticari iletmesini ticaret siciline tescil ettirmek ve bu Kanun hkmleri uyarnca gerekli ticari defterleri tutmakla da ykmldr. (2) Her tacirin, ticaretine ait btn faaliyetlerinde basiretli bir i adam gibi hareket etmesi gerekir. (3) Tacirler arasnda, dier taraf temerrde drmeye, szlemeyi feshe, szlemeden dnmeye ilikin ihbarlar veya ihtarlar noter araclyla, taahhtl mektupla, telgrafla veya gvenli elektronik imza kullanlarak kaytl elektronik posta sistemi ile yaplr. (4) Tacir sfatna bal olan dier hkmler sakldr. II - zel olarak 1. Ticari i karinesi MADDE 19- (1) Bir tacirin borlarnn ticari olmas asldr. Ancak, gerek kii olan bir tacir, ilemi yapt anda bunun ticari iletmesiyle ilgili olmadn dier tarafa aka bildirdii veya iin ticari saylmasna durum elverili olmad takdirde bor adi saylr. (2) Taraflardan yalnz biri iin ticari i niteliinde olan szlemeler, Kanunda aksine hkm bulunmadka, dieri iin de ticari i saylr. 2. cret isteme hakk MADDE 20- (1) Tacir olan veya olmayan bir kiiye, ticari iletmesiyle ilgili bir i veya hizmet grm olan tacir, uygun bir cret isteyebilir. Ayrca, tacir, verdii avanslar ve yapt giderler iin, deme tarihinden itibaren faize hak kazanr. 3. Fatura ve teyit mektubu MADDE 21- (1) Ticari iletmesi balamnda bir mal satm, retmi, bir i grm veya bir menfaat salam olan tacirden, dier taraf, kendisine bir fatura verilmesini ve bedeli denmi ise bunun da faturada gsterilmesini isteyebilir. (2) Bir fatura alan kii ald tarihten itibaren sekiz gn iinde, faturann ierii hakknda bir itirazda bulunmamsa bu ierii kabul etmi saylr. (3) Telefonla, telgrafla, herhangi bir iletiim veya biliim aracyla veya dier bir teknik arala ya da szl olarak kurulan szlemelerle yaplan aklamalarn ieriini dorulayan bir yazy alan kii, bunu ald tarihten itibaren sekiz gn iinde itirazda bulunmamsa, sz konusu teyit mektubunun yaplan szlemeye veya aklamalara uygun olduunu kabul etmi saylr. 4. cret ve szleme cezasnn indirilmesi MADDE 22- (1) Tacir sfatn haiz borlu, Trk Borlar Kanununun 121 inci maddesinin ikinci fkrasyla 182 nci maddesinin nc fkrasnda ve 525 inci maddesinde yazl hllerde, ar cret veya ceza kararlatrlm olduu iddiasyla cret veya szleme cezasnn indirilmesini mahkemeden isteyemez. 5. Ticari sat ve mal deiimi MADDE 23- (1) Bu maddedeki zel hkmler sakl kalmak artyla, tacirler arasndaki sat ve mal deiimlerinde de Trk Borlar Kanununun sat szlemesi ile mal deiim szlemesine ilikin hkmleri uygulanr. a) Szlemenin niteliine, taraflarn amacna ve maln cinsine gre, sat szlemesinin ksm ksm yerine getirilmesi mmkn ise veya bu artlarn bulunmamasna ramen alc, ekince ileri srmeksizin ksmi teslimi kabul etmise; szlemenin bir ksmnn yerine getirilmemesi durumunda alc haklarn sadece teslim edilmemi olan ksm hakknda kullanabilir. Ancak, o ksmn teslim edilmemesi dolaysyla szlemeden beklenen yararn elde edilmesi veya izlenen amaca ulalmas imkn ortadan kalkyor veya zayflyorsa ya da durumdan ve artlardan,

szlemenin kalan ksmnn tam veya gerei gibi yerine getirilemeyecei anlalyorsa alc szlemeyi feshedebilir. b) Alc mtemerrit olduu takdirde satc, maln satna izin verilmesini mahkemeden isteyebilir. Mahkeme, satn ak artrma yoluyla veya bu ile yetkilendirilen bir kii araclyla yaplmasna karar verir. Satc isterse sat iin yetkilendirilen kii, sata karlacak maln niteliklerini bir uzmana tespit ettirir. Sat giderleri sat bedelinden karldktan sonra artan para, satcnn takas hakk sakl kalmak artyla, satc tarafndan alc adna bir bankaya ve banka bulunmad takdirde notere braklr ve durum hemen alcya ihbar edilir. c) Maln aypl olduu teslim srasnda aka belli ise alc iki gn iinde durumu satcya ihbar etmelidir. Aka belli deilse alc mal teslim aldktan sonra sekiz gn iinde incelemek veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda maln aypl olduu ortaya karsa, haklarn korumak iin durumu bu sre iinde satcya ihbarla ykmldr. Dier durumlarda, Trk Borlar Kanununun 223 nc maddesinin ikinci fkras uygulanr. KNC KISIM Ticaret Sicili A) Kurulu I - Genel olarak MADDE 24- (1) Ticaret sicili, Sanayi ve Ticaret Bakanlnn gzetim ve denetiminde ticaret ve sanayi odalar veya ticaret odalar bnyesinde kurulacak ticaret sicili mdrlkleri tarafndan tutulur. Bir yerde oda mevcut deilse veya yeterli tekilat yoksa, ticaret sicili, Sanayi ve Ticaret Bakanlnca belirlenecek bir odadaki ticaret sicili mdrl tarafndan tutulur. (2) Ticaret sicili kaytlarnn elektronik ortamda tutulmasna ilikin usul ve esaslar tzkle gsterilir. Bu kaytlar ile tescil ve ilan edilmesi gereken ieriklerin dzenli olarak depoland ve elektronik ortamda sunulabilen merkezi ortak veri taban, Sanayi ve Ticaret Bakanl ile Trkiye Odalar ve Borsalar Birlii nezdinde oluturulur. (3) Ticaret sicili mdrlnn kurulmasnda aranacak artlar ve odalar arasnda sicil ilemleri ile ilgili olarak varl gerekli ibirliinin salanmasna ilikin esaslar, Sanayi ve Ticaret Bakanlnca karlacak bir ynetmelikle dzenlenir. II - Ynetim MADDE 25- (1) Ticaret sicili, ticaret sicili mdr tarafndan ynetilir. Ticaret sicili mdr, tzkte belirlenen nitelikleri haiz kiiler arasndan oda meclisi tarafndan Sanayi ve Ticaret Bakanlnn uygun gr alnarak atanr. Ayn usulle sicil mdrlnn i hacmine gre, yeteri kadar mdr yardmcs grevlendirilir. (2) Ticaret sicilinin tutulmasndan doan btn zararlardan Devlet ve ilgili oda mteselsilen sorumludur. Devlet ve sicil grevlilerini atamaya yetkili kurum zararn domasnda kusuru bulunanlara rcu eder. Ticaret sicili mdr ve yardmclar ile dier personeli, grevleriyle ilgili sulardan dolay kamu grevlisi olarak cezalandrlr ve bunlara kar ilenmi sular kamu grevlisine kar ilenmi saylr. (3) Sanayi ve Ticaret Bakanl, ticaret sicili mdrlklerinin faaliyetlerini her zaman denetlemeye ve gerekli nlemleri almaya yetkilidir. Ticaret sicili mdrlkleri, ad geen Bakanlka alnan nlemlere ve verilen talimatlara uymakla ykmldr. III - Tzk MADDE 26- (1) Ticaret sicili mdrlnn kurulmas, sicil defterlerinin tutulmas, tescil zorunluluunun yerine getirilmesine ilikin usul ve esaslar, sicil mdrlerinin kararlarna kar itiraz yollar, sicil mdr ve yardmclar ile dier personelde aranacak nitelikler, disiplin ileri ile bu konuyla ilgili dier esas ve usuller bir tzkle dzenlenir. B) Tescil I - artlar 1. stem MADDE 27- (1) Ticaret siciline tescil, kural olarak istem zerine yaplr. Resen veya yetkili kurum veya kuruluun bildirmesi zerine yaplacak tescillere ilikin hkmler sakldr. Harca tabi ilerde, tescil annn saptanmasnda har makbuzunun tarihi belirleyicidir. 34 nc madde hkmleri sakldr. (2) Ticaret sicili memurluklar, kurumlar vergisi mkellefi olup da bu madde uyarnca tescil iin bavuran mkelleflerin bavuru evraklarnn bir suretini ilgili vergi dairesine intikal ettirir. Bu mkelleflerin ie balamay bildirme ykmllkleri yerine getirilmi saylr. 2. lgililer MADDE 28- (1) Tescil istemi ilgililer, temsilcileri veya hukuki halefleri tarafndan yetkili sicil mdrlne yaplr. (2) Bir hususun tescilini istemeye birden ok kimse zorunlu ve yetkili olduu takdirde, kanunda aksine hkm bulunmadka, bunlardan birinin talebi zerine yaplan tescil tm tarafndan istenmi saylr. 3. stemin ekli MADDE 29- (1) Tescil istemi dileke ile yaplr. (2) Dileke sahibi kimliini ispat etmek zorundadr. Dilekedeki imza noterlike onaylanmsa, ayrca kimliin ispatlanmasna gerek yoktur. 4. Sre

MADDE 30- (1) Kanunda aksine hkm bulunmadka, tescili isteme sresi onbe gndr. (2) Bu sre, tescili gerekli ilemin veya olgunun gerekletii; tamamlanmas bir senet veya belgenin dzenlenmesine bal olan durumlarda, bu senet veya belgenin dzenlendii tarihten balar. (3) Ticaret sicili mdrlnn yetki evresi dnda oturanlar iin bu sre bir aydr. 5. Deiiklikler MADDE 31- (1) Tescil edilmi hususlarda meydana gelen her trl deiiklik de tescil olunur. (2) Tescilin dayand olgu veya ilemler tamamen veya ksmen sona erer ya da ortadan kalkarsa sicildeki kayt da ksmen yahut tamamen silinir. (3) Her iki hlde 27 il 30 uncu madde hkmleri geerlidir. II - Sicil mdrnn grevleri 1. nceleme grevi ve geici tescil MADDE 32- (1) Sicil mdr tescil iin aranan kanuni artlarn var olup olmadn incelemekle ykmldr. (2) Tzel kiilerin tescilinde, zellikle irket szlemesinin, emredici hkmlere aykr olup olmad ve sz konusu szlemenin kanunun bulunmasn zorunluluk olarak ngrd hkmleri ierip iermedii incelenir. (3) Tescil edilecek hususlarn gerei tam olarak yanstmalar, nc kiilerde yanl izlenim yaratacak nitelik tamamalar ve kamu dzenine aykr olmamalar arttr. (4) zm bir mahkeme kararna bal bulunan veya sicil mdr tarafndan kesin olarak tescilinde duraksanan hususlar, ilgililerin istemi zerine geici olarak tescil olunur. Ancak, ilgililer ay iinde mahkemeye bavurduklarn veya aralarnda anlatklarn ispat etmezlerse geici tescil resen silinir. Mahkemeye bavurulduu takdirde kesinlemi olan hkmn sonucuna gre ilem yaplr. 2. Tescile davet ve ceza MADDE 33- (1) Tescili zorunlu olup da kanuni ekilde ve sresi iinde tescili istenmemi olan veya 32 nci maddenin nc fkrasndaki artlara uymayan bir hususu haber alan sicil mdr, ilgilileri, belirleyecei uygun bir sre iinde kanuni zorunluluklarn yerine getirmeye veya o hususun tescilini gerektiren sebeplerin bulunmadn ispat etmeye arr. (2) Sicil mdrnce verilen sre iinde tescil isteminde bulunmayan ve kanma sebeplerini de bildirmeyen kii, sicil mdr tarafndan ikiyz Trk Lirasndan drtbin Trk Lirasna kadar idari para cezasyla cezalandrlr. (3) Sresi iinde kanma sebepleri bildirildii takdirde, sicilin bulunduu yerde ticari davalara bakmakla grevli asliye ticaret mahkemesi, dosya zerinde inceleme yaparak tescili gerekli olan bir hususun bulunduu sonucuna varrsa, bunun tescilini sicil mdrne emreder, aksi takdirde tescil istemini reddeder. Sresi iinde tescil isteminde bulunmayan veya kanma sebeplerini bildirmeyen kiinin ikinci fkradaki cezayla cezalandrlmas bu fkra hkmnn uygulanmasna engel oluturmaz. 3. tiraz MADDE 34- (1) lgililer, tescil, deiiklik veya silinme istemleri ile ilgili olarak, sicil mdrlnce verilecek kararlara kar, teblilerinden itibaren sekiz gn iinde, sicilin bulunduu yerde ticari davalara bakmakla grevli asliye ticaret mahkemesine dileke ile itiraz edebilirler. (2) Bu itiraz mahkemece dosya zerinden incelenerek karara balanr. Ancak, sicil mdrnn karar, nc kiilerin sicilde kaytl bulunan hususlara ilikin menfaatlerine aykr olduu takdirde, itiraz edenle nc kii de dinlenir. Bunlar mahkemeye gelmezlerse dosya zerinden karar verilir. III - Aklk MADDE 35- (1) Tescil ileminin dayanaklar olan dileke, beyanname, senetler, belgeler ve ilanlar ieren gazeteler, zerlerine sicil defterinin tarih ve numaralar yazlarak sicil mdrlnce saklanr. (2) Herkes ticaret sicilinin ieriini ve mdrlkte saklanan tm senet ve belgeleri inceleyebilecei gibi giderini deyerek bunlarn onayl suretlerini de alabilir. Bir hususun sicilde kaytl olup olmadna dair onayl belge de istenebilir. (3) Tescil edilen hususlar, kanun veya tzkte aksine bir hkm bulunmadka ilan olunur. (4) lan, Trkiye genelinde sicil kaytlarnn ilanna zg Trkiye Ticaret Sicili Gazetesi ile yaplr. IV - Sonular 1. Tescil ve ilann nc kiilere etkisi MADDE 36- (1) Ticaret sicili kaytlar nerede bulunurlarsa bulunsunlar, nc kiiler hakknda, tescilin Trkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edildii; ilann tamam ayn nshada yaymlanmam ise, son ksmnn yaymland gn izleyen i gnnden itibaren hukuki sonularn dourur. Bu gnler, tescilin ilan tarihinden itibaren ilemeye balayacak olan srelere de balang olur. (2) Bir hususun tescil ile beraber derhl nc kiiler hakknda sonu douracana veya srelerin derhl ileyeceine ilikin zel hkmler sakldr. (3) nc kiilerin, kendilerine kar sonu dourmaya balayan sicil kaytlarn bilmediklerine ilikin iddialar dinlenmez. (4) Tescili zorunlu olduu hlde tescil edilmemi veya tescil edilip de ilan zorunlu iken ilan olunmam bir

husus, ancak bunu bildikleri veya bilmeleri gerektii ispat edildii takdirde, nc kiilere kar ileri srlebilir. 2. Grne gven MADDE 37- (1) Tescil kayd ile ilan edilen durum arasnda aykrlk bulunmas hlinde, tescil edilmi olan gerek durumu bildikleri ispat edilmedii srece, nc kiilerin ilan edilen duruma gvenleri korunur. 3. Sorumluluk MADDE 38- (1) Tescil ve kayt iin bilerek geree aykr beyanda bulunanlar, aydan iki yla kadar hapis veya adli para cezasyla cezalandrlr. Geree aykr tescilden dolay zarar grenlerin tazminat haklar sakldr. (2) Kaytlarn 32 nci maddenin nc fkras hkmlerine uymadn rendikleri hlde dzeltilmesini istemeyenler ve tescil olunan bir hususun deimesi, sona ermesi veya kaldrlmas dolaysyla, kaydn deitirilmesini veya silinmesini istemeye ya da yeniden tescili gereken bir hususu tescil ettirmeye zorunlu olup da bunu yapmayanlar, bu kusurlar nedeniyle nc kiilerin uradklar zararlar tazmin ile ykmldrler. NC KISIM Ticaret Unvan ve letme Ad A) Ticaret unvan I - Kullanma zorunluluu 1. Genel olarak MADDE 39- (1) Her tacir, ticari iletmesine ilikin ilemleri, ticaret unvanyla yapmak ve iletmesiyle ilgili senetlerle dier belgeleri bu unvan altnda imzalamak zorundadr. (2) Tescil edilen ticaret unvan, ticari iletmenin grlebilecek bir yerine okunakl bir ekilde yazlr. Ayrca, tacirin iletmesiyle ilgili olarak kulland her trl kt ve belgede, tacirin sicil numaras, ticaret unvan, iletmesinin merkezi, tacir sermaye irketi ise taahht edilen ve denen sermaye, internet sitesinin adresi ve numaras gsterilir. Anonim, limited ve sermayesi paylara blnm komandit irketlerde, srasyla ynetim kurulu bakan ve yelerinin; mdrlerin ve yneticilerin adlar ile soyadlar gsterilir. Tm bu bilgiler irketin internet sitesinde de yaymlanr. 2. Tescil MADDE 40- (1) Her tacir, ticari iletmenin ald gnden itibaren onbe gn iinde, ticari iletmesini ve setii ticaret unvann, iletme merkezinin bulunduu yer ticaret siciline tescil ve ilan ettirir. (2) Her tacir kullanaca ticaret unvann ve bunun altna ataca imzay notere onaylattrdktan sonra sicil mdrlne verir. Tacir tzel kii ise, unvanla birlikte onun adna imzaya yetkili kimselerin imzalar da notere onaylattrlarak sicil mdrlne verilir. (3) Merkezi Trkiyede bulunan ticari iletmelerin ubeleri de bulunduklar yerin ticaret siciline tescil ve ilan olunur. Ticaret unvanna ve imza rneklerine ilikin birinci ve ikinci fkra hkmleri bu iletmelere de uygulanr. Kanunda aksine hkm bulunmadka merkezin bal olduu sicile geirilen kaytlar ubenin bal bulunduu sicile de tescil olunur. Ancak, bu hususta ubenin bulunduu yer sicil mdrlnn ayr bir inceleme zorunluluu yoktur. (4) Merkezleri Trkiye dnda bulunan ticari iletmelerin Trkiyedeki ubeleri, kendi lkelerinin kanunlarnn ticaret unvanna ilikin hkmleri sakl kalmak artyla, yerli ticari iletmeler gibi tescil olunur. Bu ubeler iin yerleim yeri Trkiyede bulunan tam yetkili bir ticari mmessil atanr. Ticari iletmenin birden ok ubesi varsa, ilk ubenin tescilinden sonra alacak ubeler yerli ticari iletmelerin ubeleri gibi tescil olunur. II - Ticaret unvannn ekli 1. Gerek kiiler MADDE 41- (1) Gerek kii olan tacirin ticaret unvan 46 nc maddeye uygun olarak yapabilecei ekler ile ksaltlmadan yazlacak ad ve soyadndan oluur. 2. Tzel kiiler a) Kollektif ve komandit irketler MADDE 42- (1) Kollektif irketin ticaret unvan, btn ortaklarn veya ortaklardan en az birinin ad ve soyadyla irketi ve trn gsterecek bir ibareyi ierir. (2) Adi veya sermayesi paylara blnm komandit irketlerin ticaret unvan, komandite ortaklardan en az birinin ad ve soyadyla irketi ve trn gsterecek bir ibareyi ierir. Bu irketlerin ticaret unvanlarnda komanditer ortaklarn adlar ve soyadlar veya ticaret unvanlar bulunamaz. b) Anonim, limited ve kooperatif irketler MADDE 43- (1) Anonim, limited ve kooperatif irketler, iletme konusu gsterilmek ve 46 nc madde hkm sakl kalmak artyla, ticaret unvanlarn serbeste seebilirler. (2) Ticaret unvanlarnda, anonim irket, limited irket ve kooperatif kelimelerinin bulunmas arttr. Bu irketlerin ticaret unvannda, gerek bir kiinin ad veya soyad yer ald takdirde, irket trn gsteren ibareler, ba harflerle veya baka bir ekilde ksaltma yaplarak yazlamaz. c) Tacir saylan dier tzel kiiler ve donatma itiraki MADDE 44- (1) Ticari iletmeye sahip olan dernek, vakf ve dier tzel kiilerin ticaret unvanlar, adlardr. (2) Donatma itirakinin ticaret unvan, ortak donatanlardan en az birinin ad ve soyadn veya deniz ticaretinde kullanlan geminin adn ierir. Soyadlar ve gemi ad ksaltlamaz. Ticaret unvannda ayrca donatma itirakini

gsterecek bir ibare de bulunur. d) Ortak hkmler MADDE 45- (1) Bir ticaret unvanna Trkiyenin herhangi bir sicil dairesinde daha nce tescil edilmi bulunan dier bir unvandan ayrt edilmesi iin gerekli olduu takdirde, ek yaplr. 3. Ekler MADDE 46- (1) Tacirin kimlii, iletmesinin genilii, nemi ve finansal durumu hakknda, nc kiilerde yanl bir grn olumasna sebep olacak nitelikte bulunmamak, geree ve kamu dzenine aykr olmamak artyla; her ticaret unvanna, iletmenin zelliklerini belirten veya unvanda yer alan kiilerin kimliklerini gsteren ya da hayal adlardan ibaret olan ekler yaplabilir. (2) Tek balarna ticaret yapan gerek kiiler ticaret unvanlarna bir irketin var olduu izlenimini uyandracak ekler yapamazlar. (3) Trk, Trkiye, Cumhuriyet ve Mill kelimeleri bir ticaret unvanna ancak Bakanlar Kurulu kararyla konabilir. 4. Ticaret unvannn devam MADDE 47- (1) Ticari iletme sahibinin veya bir ortan ticaret unvannda yer alan ad kanunen deiir veya yetkili makamlar tarafndan deitirilirse unvan olduu gibi kalabilir. (2) Kollektif veya komandit irkete ya da donatma itirakine yeni ortaklarn girmesi hlinde ticaret unvan deitirilmeksizin olduu gibi kalabilir. Bu irketlerden birinin ticaret unvanna ad dhil olan bir ortan lm zerine miraslar onun yerine geerek irketin devamn kabul eder veya irkete girmemekle beraber bu hususta izinlerini yazl ekilde bildirirlerse irket unvan olduu gibi braklabilir. irketten ayrlan ortan ad da yazl izni alnmak artyla irket unvannda kalabilir. 5. ubeler MADDE 48- (1) Her ube, kendi merkezinin ticaret unvann, ube olduunu belirterek kullanmak zorundadr. Bu unvana ube ile ilgili ekler yaplabilir. (2) 41 ve 45 inci maddeler ubenin ticaret unvan hakknda da uygulanr. (3) Merkezi yabanc lkede bulunan bir iletmenin Trkiyedeki ubesinin ticaret unvannda, merkezin ve ubenin bulunduu yerlerin ve ube olduunun gsterilmesi arttr. 6. Ticaret unvannn devri MADDE 49- (1) Ticaret unvan iletmeden ayr olarak bakasna devredilemez. (2) Bir iletmenin devri, aksi aka kabul edilmi olmadka, unvann da devri sonucunu dourur. Devir hlinde devralan, unvan aynen kullanma hakkna sahiptir. III - Ticaret unvannn korunmas 1. lke MADDE 50- (1) Usulen tescil ve ilan edilmi olan ticaret unvann kullanma hakk sadece sahibine aittir. 2. Bildirim ve ceza MADDE 51- (1) Btn mahkemeler, memurlar, ticaret ve sanayi odalar, noterler ve Trk Patent Enstits grevlerini yaparlarken bir ticaret unvannn tescil edilmediini, kanun hkmlerine aykr olarak tescil edildiini veya kullanldn renirlerse durumu yetkili ticaret sicili mdrne ve Cumhuriyet savclna bildirmek zorundadrlar. (2) 39 il 46 ve 48 inci madde hkmlerini ihlal edenler ve 49 uncu maddeye aykr olarak ticaret unvann devredenlerle devralan ve kullanan kimseler, 38 inci maddenin birinci fkrasna gre cezalandrlrlar. 3. Unvanna tecavz edilen kimsenin haklar MADDE 52- (1) Ticaret unvannn, ticari drstle aykr biimde bir bakas tarafndan kullanlmas hlinde hak sahibi, bunun tespitini, yasaklanmasn; haksz kullanlan ticaret unvan tescil edilmise kanuna uygun bir ekilde deitirilmesini veya silinmesini, tecavzn sonucu olan maddi durumun ortadan kaldrlmasn, gereinde aralarn ve ilgili mallarn imhasn ve zarar varsa, kusurun arlna gre maddi ve manevi tazminat isteyebilir. Maddi tazminat olarak mahkeme, tecavz sonucunda mtecavizin elde etmesi mmkn grlen menfaatinin karlna da hkmedebilir. (2) Mahkeme, davay kazanan tarafn istemi zerine, giderleri aleyhine hkm verilen kimseye ait olmak zere, kararn gazete ile yaymlanmasna da karar verebilir. B) letme ad MADDE 53- (1) letme sahibi ile ilgili olmakszn dorudan doruya iletmeyi tantmak ve benzer iletmelerden ayrt etmek iin kullanlan adlarn da sahipleri tarafndan tescil ettirilmesi gerekir. Tescil edilen iletme adlar hakknda da 38, 45, 47, 50, 51 ve 52 nci maddeler uygulanr. DRDNC KISIM Haksz Rekabet A) Genel olarak I - Ama ve ilke MADDE 54- (1) Haksz rekabete ilikin bu Ksm hkmlerinin amac, btn katlanlarn menfaatine, drst ve bozulmam rekabetin salanmasdr.

(2) Rakipler arasnda veya tedarik edenlerle mteriler arasndaki ilikileri etkileyen aldatc veya drstlk kuralna dier ekillerdeki aykr davranlar ile ticari uygulamalar haksz ve hukuka aykrdr. II - Drstlk kuralna aykr davranlar, ticari uygulamalar MADDE 55- (1) Aada saylan hller haksz rekabet hllerinin balcalardr: a) Drstlk kuralna aykr reklamlar ve sat yntemleri ile dier hukuka aykr davranlar ve zellikle; 1. Bakalarn veya onlarn mallarn, i rnlerini, fiyatlarn, faaliyetlerini veya ticari ilerini yanl, yanltc veya gereksiz yere incitici aklamalarla ktlemek, 2. Kendisi, ticari iletmesi, iletme iaretleri, mallar, i rnleri, faaliyetleri, fiyatlar, stoklar, sat kampanyalarnn biimi ve i ilikileri hakknda gerek d veya yanltc aklamalarda bulunmak veya ayn yollarla nc kiiyi rekabette ne geirmek, 3. Paye, diploma veya dl almad hlde bunlara sahipmiesine hareket ederek mstesna yetenee malik bulunduu zannn uyandrmaya almak veya buna elverili doru olmayan meslek adlar ve sembolleri kullanmak, 4. Bakasnn mallar, i rnleri, faaliyetleri veya ileri ile kartrlmaya yol aan nlemler almak, 5. Kendisini, mallarn, i rnlerini, faaliyetlerini, fiyatlarn, geree aykr, yanltc, rakibini gereksiz yere ktleyici veya gereksiz yere onun tannmlndan yararlanacak ekilde; bakalar, mallar, i rnleri veya fiyatlaryla karlatrmak ya da nc kiiyi benzer yollardan ne geirmek, 6. Seilmi baz mallar, i rnlerini veya faaliyetleri birden ok kere tedarik fiyatnn altnda sata sunmak, bu sunumlar reklamlarnda zellikle vurgulamak ve bu ekilde mterilerini, kendisinin veya rakiplerinin yetenei hakknda yanltmak; u kadar ki, sat fiyatnn, ayn eit mallarn, i rnlerinin veya faaliyetlerinin benzer hacimde almnda uygulanan tedarik fiyatnn altnda olmas hlinde yanltmann varl karine olarak kabul olunur; daval, gerek tedarik fiyatn ispatlad takdirde bu fiyat deerlendirmeye esas olur, 7. Mteriyi ek edimlerle sunumun gerek deeri hakknda yanltmak, 8. Mterinin karar verme zgrln zellikle saldrgan sat yntemleri ile snrlamak, 9. Mallarn, i rnlerinin veya faaliyetlerin zelliklerini, miktarn, kullanm amalarn, yararlarn veya tehlikelerini gizlemek ve bu ekilde mteriyi yanltmak, 10. Taksitle satm szlemelerine veya buna benzer hukuki ilemlere ilikin kamuya yaplan ilanlarda unvann aka belirtmemek, pein veya toplam sat fiyatn veya taksitle satmdan kaynaklanan ek maliyeti Trk Liras ve yllk oranlar zerinden belirtmemek, 11. Tketici kredilerine ilikin kamuya yaplan ilanlarda unvann aka belirtmemek veya kredilerin net tutarlarna, toplam giderlerine, efektif yllk faizlerine ilikin ak beyanlarda bulunmamak, 12. letmesine ilikin faaliyetleri erevesinde, taksitle satm veya tketici kredisi szlemeleri sunan veya akdeden ve bu balamda szlemenin konusu, fiyat, deme artlar, szleme sresi, mterinin cayma veya fesih hakkna veya kalan borcu vadeden nce deme hakkna ilikin eksik veya yanl bilgiler ieren szleme formlleri kullanmak. b) Szlemeyi ihlale veya sona erdirmeye yneltmek; zellikle; 1. Mterilerle kendisinin bizzat szleme yapabilmesi iin, onlar bakalaryla yapm olduklar szlemelere aykr davranmaya yneltmek, 2. nc kiilerin iilerine, vekillerine ve dier yardmc kiilerine, haketmedikleri ve onlar ilerinin ifasnda ykmllklerine aykr davranmaya yneltebilecek yararlar salayarak veya nererek, kendisine veya bakalarna kar salamaya almak, 3. ileri, vekilleri veya dier yardmc kiileri, iverenlerinin veya mvekkillerinin retim ve i srlarn ifa etmeye veya ele geirmeye yneltmek, 4. Onunla kendisinin bu tr bir szleme yapabilmesi iin, taksitle sat, pein sat veya tketici kredisi szlemesi yapm olan alcnn veya kredi alan kiinin, bu szlemeden caymasna veya pein sat szlemesi yapm olan alcnn bu szlemeyi feshetmesine yneltmek. c) Bakalarnn i rnlerinden yetkisiz yararlanma; zellikle; 1. Kendisine emanet edilmi teklif, hesap veya plan gibi bir i rnnden yetkisiz yararlanmak, 2. nc kiilere ait teklif, hesap veya plan gibi bir i rnnden, bunlarn kendisine yetkisiz olarak tevdi edilmi veya salanm olduunun bilinmesi gerektii hlde, yararlanmak, 3. Kendisinin uygun bir katks olmakszn bakasna ait pazarlanmaya hazr alma rnlerini teknik oaltma yntemleriyle devralp onlardan yararlanmak. d) retim ve i srlarn hukuka aykr olarak ifa etmek; zellikle, gizlice ve izinsiz olarak ele geirdii veya bakaca hukuka aykr bir ekilde rendii bilgileri ve retenin i srlarn deerlendiren veya bakalarna bildiren drstle aykr davranm olur. e) artlarna uymamak; zellikle kanun veya szlemeyle, rakiplere de yklenmi olan veya bir meslek dalnda veya evrede olaan olan i artlarna uymayanlar drstle aykr davranm olur. f) Drstlk kuralna aykr ilem artlar kullanmak. zellikle yanltc bir ekilde dier taraf aleyhine; 1. Dorudan veya yorum yoluyla uygulanacak kanuni dzenlemeden nemli lde ayrlan, veya

2. Szlemenin niteliine nemli lde aykr haklar ve borlar dalmn ngren, nceden yazlm genel ilem artlarn kullananlar drstle aykr davranm olur. B) Hukuki sorumluluk I - eitli davalar MADDE 56- (1) Haksz rekabet sebebiyle mterileri, kredisi, meslek itibar, ticari faaliyetleri veya dier ekonomik menfaatleri zarar gren veya byle bir tehlikeyle karlaabilecek olan kimse; a) Fiilin haksz olup olmadnn tespitini, b) Haksz rekabetin menini, c) Haksz rekabetin sonucu olan maddi durumun ortadan kaldrlmasn, haksz rekabet yanl veya yanltc beyanlarla yaplmsa bu beyanlarn dzeltilmesini ve tecavzn nlenmesi iin kanlmaz ise, haksz rekabetin ilenmesinde etkili olan aralarn ve mallarn imhasn, d) Kusur varsa zarar ve zyann tazminini, e) Trk Borlar Kanununun 58 inci maddesinde ngrlen artlarn varlnda manevi tazminat verilmesini, isteyebilir. Davac lehine ve (d) bendi hkmnce tazminat olarak hkim, haksz rekabet sonucunda davalnn elde etmesi mmkn grlen menfaatin karlna da karar verebilir. (2) Ekonomik karlar zarar gren veya byle bir tehlikeyle karlaabilecek mteriler de birinci fkradaki davalar aabilirler, ancak aralarn ve mallarn imhasn isteyemezler. (3) Ticaret ve sanayi odalar, esnaf odalar, borsalar ve tzklerine gre yelerinin ekonomik menfaatlerini korumaya yetkili bulunan dier meslek ve ekonomik birlikler ile tzklerine gre tketicilerin ekonomik menfaatlerini koruyan sivil toplum kurulularyla kamusal nitelikteki kurumlar da birinci fkrann (a), (b) ve (c) bentlerinde yazl davalar aabilirler. (4) Bir kimse aleyhine birinci fkrann (b) ve (c) bentleri gereince verilmi olan hkm, haksz rekabete konu mallar, dorudan veya dolayl bir ekilde ondan ticari amala elde etmi olan kiiler hakknda da icra olunur. II - altrann sorumluluu MADDE 57- (1) Haksz rekabet fiili, hizmetlerini veya ilerini grdkleri srada alanlar veya iiler tarafndan ilenmi olursa, 56 nc maddenin birinci fkrasnn (a), (b) ve (c) bentlerinde yazl davalar, altranlara kar da alabilir. (2) 56 nc maddenin birinci fkrasnn (d) ve (e) bentlerinde yazl davalar hakknda Trk Borlar Kanunu hkmleri uygulanr. III - Basn, yayn, iletiim ve biliim kurulularnn sorumluluu MADDE 58- (1) Haksz rekabet, her trl basn, yayn, iletiim ve biliim iletmeleriyle, ileride gerekleecek teknik gelimeler sonucunda faaliyete geecek kurulular araclyla ilenmise, 56 nc maddenin birinci fkrasnn (a), (b) ve (c) bentlerinde yazl davalar, ancak, basnda yaymlanan eyin, programn; ekranda, biliim aracnda veya benzeri ortamlarda grntlenenin; ses olarak yaymlanann veya herhangi bir ekilde iletilenin sahipleri ile ilan veren kiiler aleyhine alabilir; ancak; a) Yazl basnda yaymlanan ey, program, ierik, grnt, ses veya ileti, bunlarn sahiplerinin veya ilan verenin haberi olmakszn ya da onayna aykr olarak yaymlanmsa, b) Yazl basnda yaymlanan eyin, programn, grntnn, ses veya iletinin sahibinin veya ilan verenin kim olduunun bildirilmesinden kanlrsa, c) Baka sebepler dolaysyla yazl basnda yaymlanan eyin, programn, grntnn, sesin, iletinin sahibinin veya ilan verenin meydana karlmas veya bunlara kar bir Trk mahkemesinde dava almas mmkn olmazsa, yukarda anlan davalar, yaz ileri mdr, genel yayn ynetmeni, program yapmcs, grnty, sesi, iletiyi, yayn, iletiim ve biliim aracna koyan veya koyduran kii ve ilan servisi efi; bunlar gsterilemiyorsa, iletme veya kurulu sahibi aleyhine alabilir. (2) Birinci fkrada ngrlen hller dnda, ayn fkrada saylan kiilerden birinin kusuru hlinde sraya baklmakszn dava alabilir. (3) 56 nc maddenin birinci fkrasnn (d) ve (e) bentlerinde yazl davalarda Trk Borlar Kanunu hkmleri uygulanr. (4) Haksz rekabet fiilinin iletimini balatmam, iletimin alcsn veya fiili oluturan ierii sememi veya fiili gerekletirecek ekilde deitirmemise, bu maddenin birinci fkrasndaki davalar hizmet salaycs aleyhine alamaz; tedbir karar verilemez. Mahkeme haksz rekabet eyleminin olumsuz sonularnn kapsaml veya verecei zararn byk olaca durumlarda ilgili hizmet salaycsn da dinleyerek, haksz rekabet fiilinin sona erdirilmesini veya nlenmesine ilikin tedbir kararn hizmet salayc aleyhine de verebilir veya ieriin geici olarak kaldrlmas dhil somut olaya uyan uygulanabilir baka tedbirler alabilir. IV - Kararn ilan MADDE 59- (1) Mahkeme, davay kazanan tarafn istemiyle, gideri haksz kan taraftan alnmak zere, hkmn kesinlemesinden sonra ilan edilmesine de karar verebilir. lann eklini ve kapsamn mahkeme belirler. V - Zamanam

MADDE 60- (1) 56 nc maddede yazl davalar, davaya hakk olan tarafn bu haklarn doumunu rendii gnden itibaren bir yl ve her hlde bunlarn doumundan itibaren yl gemekle zamanamna urar. u kadar ki, haksz rekabet fiili ayn zamanda 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayl Trk Ceza Kanunu gereince daha uzun dava zamanam sresine tabi olan cezay gerektiren bir fiil niteliinde ise, bu sre hukuk davalar iin de geerli olur. VI - htiyati tedbirler MADDE 61- (1) Dava ama hakkn haiz bulunan kimsenin talebi zerine mahkeme, mevcut durumun olduu gibi korunmasna, 56 nc maddenin birinci fkrasnn (b) ve (c) bentlerinde ngrld gibi haksz rekabet sonucu oluan maddi durumun ortadan kaldrlmasna, haksz rekabetin nlenmesine ve yanl veya yanltc beyanlarn dzeltilmesine ve dier tedbirlere, Hukuk Usul Muhakemeleri Kanununun ihtiyati tedbir hakkndaki hkmlerine gre karar verebilir. (2) Ayrca, hak sahibinin yetkilerine tecavz oluturmas hlinde cezay gerektiren haksz rekabet konusu mallara, ithalat veya ihracat srasnda hak sahibinin talebi zerine, gmrk idareleri tarafndan ihtiyati tedbir niteliinde el konulabilir. (3) El koyma ile ilgili uygulama bu konudaki mevzuata tabidir. (4) Gmrk idarelerindeki tedbir veya el koyma kararnn tebliinden itibaren on gn iinde, esas hakknda ilgili mahkemede dava almaz veya mahkemeden tedbir niteliinde karar alnmazsa idarenin el koyma karar ortadan kalkar. C) Ceza sorumluluu I - Cezay gerektiren fiiller MADDE 62- (1) a) 55 inci maddede yazl haksz rekabet fiillerinden birini kasten ileyenler, b) Kendi icap ve tekliflerinin rakiplerininkine tercih edilmesi iin kiisel durumu, rnleri, i rnleri, ticari faaliyeti ve ileri hakknda kasten yanl veya yanltc bilgi verenler, c) alanlar, vekilleri veya dier yardmc kimseleri, altrann veya mvekkillerinin retim veya ticaret srlarn ele geirmelerini salamak iin aldatanlar, d) altranlar veya mvekkillerden, iilerinin veya alanlarnn ya da vekillerinin, ilerini grdkleri srada cezay gerektiren bir haksz rekabet fiilini ilediklerini renip de bu fiili nlemeyenler veya geree aykr beyanlar dzeltmeyenler, fiil daha ar cezay gerektiren baka bir su oluturmad takdirde, 56 nc madde gereince hukuk davasn ama hakkn haiz bulunanlardan birinin ikyeti zerine, her bir bent kapsamna giren fiiller dolaysyla iki yla kadar hapis veya adli para cezasyla cezalandrlrlar. II - Tzel kiilerin cezai sorumluluu MADDE 63- (1) Tzel kiilerin ilerini grmeleri srasnda bir haksz rekabet fiili ilenirse 62 nci madde hkm, tzel kii adna hareket eden veya etmesi gerekmi olan organn yeleri veya ortaklar hakknda uygulanr. Haksz rekabet fiilinin bir tzel kiinin faaliyeti erevesinde ilenmesi hlinde, tzel kii hakknda bunlara zg gvenlik tedbirlerine de karar verilebilir. BENC KISIM Ticari Defterler A) Defter tutma ve envanter I - Defter tutma ykmll MADDE 64- (1) Her tacir, ticari defterleri tutmak ve defterlerinde, ticari ilemleriyle malvarl durumunu, Trkiye Muhasebe Standartlarna ve 88 inci madde hkmleri bata olmak zere bu Kanuna gre aka grlebilir bir ekilde ortaya koymak zorundadr. Defterler, nc kii uzmanlara, makul bir sre iinde yapacaklar incelemede iletmenin faaliyetleri ve finansal durumu hakknda fikir verebilecek ekilde tutulur. letme faaliyetlerinin oluumu ve gelimesi defterlerden izlenebilmelidir. (2) Tacir, iletmesiyle ilgili olarak gnderilmi bulunan her trl belgenin, fotokopi, karbonlu kopya, mikrofi, bilgisayar kayd veya benzer ekildeki bir kopyasn, yazl, grsel veya elektronik ortamda saklamakla ykmldr. (3) Ticari defterler, al ve kapanlarnda noter tarafndan onaylanr. Kapan onaylar, izleyen faaliyet dneminin altnc aynn sonuna kadar yaplr. irketlerin kuruluunda defterlerin al ticaret sicili mdrlkleri tarafndan da onaylanabilir. Al onaynn noter tarafndan yapld hllerde noter, ticaret sicili tasdiknamesini aramak zorundadr. Trkiye Muhasebe Standartlarna gre elektronik ortamda veya dosyalama suretiyle tutulan defterlerin al ve kapan onaylarnn ekli ve esaslar ile bu defterlerin nasl tutulaca Sanayi ve Ticaret Bakanlnca bir teblile belirlenir. (4) Pay defteri, ynetim kurulu karar defteri ve genel kurul toplant ve mzakere defteri gibi iletmenin muhasebesiyle ilgili olmayan defterler de ticari defterlerdir. (5) Yevmiye, defteri kebir ve envanter defteri dnda tutulacak defterler Trkiye Muhasebe Standartlar Kurulu tarafndan bir tebli ile belirlenir. II - Defterlerin tutulmas MADDE 65- (1) Defterler ve gerekli dier kaytlar Trke tutulur. Ksaltmalar, rakamlar, harfler ve semboller kullanld takdirde bunlarn anlamlar aka belirtilmelidir.

(2) Defterlere yazmlar ve dier gerekli kaytlar, eksiksiz, doru, zamannda ve dzenli olarak yaplr. (3) Bir yazm veya kayt, nceki ierii belirlenemeyecek ekilde izilemez ve deitirilemez. Kayt srasnda m yoksa daha sonra m yapld anlalmayan deitirmeler yasaktr. (4) Defterler ve gerekli dier kaytlar, olgu ve ilemleri saptayan belgelerin dosyalanmas eklinde veya veri tayclar araclyla tutulabilir; u artla ki, muhasebenin bu tutulu biimleri ve bu konuda uygulanan yntemler Trkiye Muhasebe Standartlarna uygun olmaldr. Defterlerin ve gerekli dier kaytlarn elektronik ortamda tutulmas durumunda, bilgilerin saklanma sresince bunlara ulalmasnn ve bu sre iinde bunlarn her zaman kolaylkla okunmasnn temin edilmi olmas arttr. Elektronik ortamda tutulma hlinde birinci il nc fkra hkmleri kyas yoluyla uygulanr. III - Envanter MADDE 66- (1) Her tacir, ticari iletmesinin alnda, tanmazlarn, alacaklarn, borlarn, nakit parasnn tutarn ve dier varlklarn eksiksiz ve doru bir ekilde gsteren ve varlklar ile borlarnn deerlerini teker teker belirten bir envanter karr. (2) Tacir altan sonra her faaliyet dneminin sonunda da byle bir envanter dzenler. Faaliyet dnemi veya baka bir kanuni terimle hesap yl oniki ay geemez. Envanter, dzenli bir iletme faaliyetinin akna uygun den sre iinde karlr. (3) Maddi duran malvarlna dhil varlklarla, ham ve yardmc maddeler ve iletme malzemeleri dzenli olarak ikame ediliyor ve toplam deerleri iletme iin ikinci derecede nem tayorsa, deimeyen miktar ve deerle envantere alnrlar; u artla ki, bunlarn mevcutlar miktar, deer ve bileim olarak sadece kk deiikliklere uram olsunlar. Ancak, kural olarak ylda bir fiziksel saym yaplmas zorunludur. (4) Ayn trdeki stok malvarl kalemleri, dier ayn nitelikteki veya yaklak ayn deerdeki tanabilir malvarl unsurlar ve borlar ayr ayr gruplar hlinde toplanabilir ve ortalama arlkl deer ile envantere konulabilir. IV - Envanteri kolaylatrc yntemler MADDE 67- (1) Envanter karlrken, malvarl mevcudu, sondaj yntemine gre ve genel kabul gren matematiksel-istatistiksel yntemler yardm ile eit, miktar ve deer olarak belirlenir. Kullanlan yntem, Trkiye Muhasebe Standartlarna uygun olmaldr. Bu ekilde dzenlenen envanterin vard sonular, fiziksel saym yaplm olsayd elde edilecek olan envanterin sonularna e dmelidir. (2) Bir faaliyet dneminin kapan envanteri dzenlenmesinde Trkiye Muhasebe Standartlarna uygun baka bir yntemin uygulanmas suretiyle, cins, miktar ve deer olarak malvarl mevcudunun gvenle tespiti salanabiliyorsa fizik envanter gerekli deildir. (3) Faaliyet dneminin kapannda, fizik saym veya ikinci fkraya gre izin verilen dier bir usul kullanlarak malvarl kalemlerinin cins, miktar ve deerine gre faaliyet dneminin kapanndan nceki veya sonraki iki ay iinde bulunan bir gn itibaryla dzenlenmi zel bir envanterde gsterilmise, ayrca bu zel envantere dayal olarak ve Trkiye Muhasebe Standartlarna uygun bir ekilde ileriye dnk tahmin yntemiyle, faaliyet dneminin sonunda mevcut varlklarn o faaliyet dneminin sonu itibaryla deerlemesi doru yaplyorsa, varlklara ilikin envanterin yaplmasna gerek yoktur. B) Al bilanosu, ylsonu finansal tablolar I - Genel hkmler 1. Dzenleme ykm MADDE 68- (1) Tacir, ticari faaliyetinin banda ve her faaliyet dneminin sonunda, varlk ve borlarnn tutarlarnn ilikisini gsteren finansal tabloyu (srasyla al bilanosunu ve yllk bilanoyu) karmak zorundadr. Al bilanosunda, ylsonu finansal tablolarnn, ylsonu bilanosuna ilikin hkmleri uygulanr. (2) Tacir, gelir tablosunu hazrlar. (3) Bilano ile gelir tablosu, ylsonu finansal tablolarn oluturur. 514 nc madde ile Trkiye Muhasebe Standartlarnn bu konudaki hkmleri sakldr. 2. Dzenlemeye ilikin ilkeler MADDE 69- (1) Ylsonu finansal tablolar; a) Trkiye Muhasebe Standartlarna uyularak dzenlenmeli, b) Ak ve anlalr olmal, c) Dzenli bir iletme faaliyeti aknn gerekli kld sre iinde karlmaldr. 3. Dil ve para birimi MADDE 70- (1) Ylsonu finansal tablolar Trke ve Trk Liras ile dzenlenir. Bu konudaki dier kanunlarda yer alan istisnalar sakldr. 4. mza MADDE 71- (1) Finansal tablolar, tacir tarafndan tarih atlarak imzalanr. II - Kalemlere ilikin ilkeler 1. Tamlk ve mahsup yasa MADDE 72- (1) Aksine kanuni hkmler ve Trkiye Muhasebe Standartlar sakl kalmak kaydyla, finansal

tablolarn, ticari iletmenin tm varlklarn, borlarn, pein denen giderler ile pein tahsil edilen gelirleri, teknik terimle dnem ayrc hesaplar, btn gelir ve giderleri doru ekilde deerlendirilmi olarak gstermesi zorunludur. Mlkiyeti sakl tutulmas kaydyla iktisap edilen ve iletmenin kendisinin veya nc kiilerin borlar iin rehnolunan ya da baka bir ekilde teminata verilen malvarl unsurlar, teminat verenin bilanosunda gsterilir. Nakd tevdilerin sz konusu olduu hllerde, bunlar teminat alann bilanosunda yer alr. Finansal kiralamaya ilikin hkmler sakldr. (2) Aktif kalemler pasif kalemlerle, giderler gelirlerle, tanmazlara ilikin haklar, bunlarla ilgili yklerle mahsup edilemez. 2. Bilanonun ierii MADDE 73- (1) Trkiye Muhasebe Standartlarnda aksi ngrlmemise bilanoda, duran ve dnen varlklar, zkaynaklar, borlar ve dnem ayrc hesaplar ayr kalemler olarak gsterilir ve yeterli ayrntya inilerek emalandrlr. (2) Duran varlklar iinde iletmeye devaml surette tahsis edilmi bulunan varlklar yer alr. 3. Aktifletirme yasa MADDE 74- (1) Trkiye Muhasebe Standartlarnda aksi ngrlmemise, iletmenin kuruluu ve zkaynak salanmas amacyla yaplan harcamalar iin bilanoya aktif kalem konulamaz. (2) Bedelsiz olarak elde edilmi, maddi olmayan duran varlklar iin bilanonun aktifine kalem konulamaz; meerki, Trkiye Muhasebe Standartlarnda aksi ngrlm olsun. (3) Sigorta szlemelerinin yaplmas iin gerekli olan giderler aktifletirilemez; meerki, Trkiye Muhasebe Standartlarnda aksi ngrlm olsun. 4. Karlklar MADDE 75- (1) Gereklemesi pheli ykmllk ve askdaki ilemlerden doabilecek muhtemel kayplar iin Trkiye Muhasebe Standartlarnda ngrlen kurallara gre karlk ayrlr. 5. Dnem ayrc hesaplar MADDE 76- (1) Bilano gnnden sonraki belirli bir sre iinde giderleecek olan harcamalar ile gelir unsuru oluturacak tahsilatlar hakknda Trkiye Muhasebe Standartlar uygulanr. 6. Sorumluluk ilikileri MADDE 77- (1) Bono dzenlenmesi ile polie ve ek dzenlenmesinden, devrinden, polienin kabulnden, kefaletlerden, avalden, garanti szlemelerinden, akreditif teyitlerinden, nc kiilerin borlar iin verilen teminatlardan, nc kiiler lehine taahhtlerden doan sorumluluklar ile Trkiye Muhasebe Standartlarnda ngrlen dier sorumluluklar pasifte gsterilmemilerse, bilanonun altnda veya ekte Trkiye Muhasebe Standartlarna gre aklanr. Rcudan doan alacaklar ve borlar ile ilgili sorumluluk ilikileri de ekte belirtilir. III - Deerleme ilkeleri 1. Genel deerleme ilkeleri MADDE 78- (1) Finansal tablolarnda yer alan varlklar ile borlarla ilgili olarak, aadakilerle snrl olmamak ve Trkiye Muhasebe Standartlarnda ngrlen ilkeler de dikkate alnmak zere u deerleme ilkeleri geerlidir: a) Bir nceki dnemin kapan bilanosundaki deerler ile faaliyet dneminin al bilanosundaki deerler birbirinin ayn olmaldr. b) Fiil veya hukuki duruma aykr olmadka, deerlemelerde iletme faaliyetinin srekliliinden hareket edilir. c) Bilano kapan gnnde, varlklar ve borlar teker teker deerlendirilir. d) Deerleme ihtiyatla yaplmaldr; zellikle de bilano gnne kadar domu bulunan btn muhtemel riskler ve zararlar, bunlar bilano gn ile ylsonu finansal tablolarnn dzenlenme tarihi arasnda renilmi olsalar bile, dikkate alnr; kazanlar bilano gn itibaryla gereklemilerse hesaba katlr. Deerlemeye ilikin olumlu ve olumsuz farklarn dnem sonularyla ilikilendirilmesinde Trkiye Muhasebe Standartlarndaki esaslara uyulur. e) Faaliyet ylnn gider ve gelirleri, deme ve tahsilat tarihlerine baklmakszn ylsonu finansal tablolarna alnrlar. f) nceki ylsonu finansal tablolarnda uygulanm bulunan yntemler korunur. (2) Standartlarda ngrlen hllerde ve istisnai durumlarda birinci fkradaki ilkelerden ayrlnabilir. 2. Varlklar ile borlarn deerleme lleri MADDE 79- (1) Duran ve dnen varlklar Trkiye Muhasebe Standartlar uyarnca bu standartlarda gsterilen llere gre deerlenir. Borlar ve dier kalemler iin de ayn standartlar uygulanr. 3. ktisap ve retim deerleri MADDE 80- (1) Deerlemede uygulanacak deerlerin belirlenmesi, tanmlar, kapsamlar, uygulanacak kalemlerin gsterilmesi ve deiiklikler Trkiye Muhasebe Standartlarna tabidir. 4. Deerlemeyi basitletirici yntemler MADDE 81- (1) artlarn gereklemesi hlinde Trkiye Muhasebe Standartlarnda ngrlen deerlemeyi basitletirici yntemler uygulanr. C) Saklama ve ibraz I - Belgelerin saklanmas, saklama sresi MADDE 82- (1) Her tacir;

a) Ticari defterlerini, envanterleri, al bilanolarn, ara bilanolarn, finansal tablolarn, yllk faaliyet raporlarn, topluluk finansal tablolarn ve yllk faaliyet raporlarn ve bu belgelerin anlalabilirliini kolaylatracak alma talimatlar ile dier organizasyon belgelerini, b) Alnan ticari mektuplar, c) Gnderilen ticari mektuplarn suretlerini, d) 64 nc maddenin birinci fkrasna gre yaplan kaytlarn dayand belgeleri, snflandrlm bir ekilde saklamakla ykmldr. (2) Ticari mektuplar, bir ticari ie ilikin tm yazmalardr. (3) Al ve ara bilanolar, finansal tablolar ve topluluk finansal tablolar hari olmak zere, birinci fkrada saylan belgeler, Trkiye Muhasebe Standartlarna da uygun olmak kaydyla, grnt veya veri tayclarda saklanabilirler; u artla ki; a) Okunur hle getirildiklerinde, alnm bulunan ticari mektuplar ve defter dayanaklaryla grsel ve dier belgelerle ierik olarak rtsnler; b) Saklama sresi boyunca kaytlara her an ulalabilsin ve uygun bir sre iinde kaytlar okunabilir hle getirilebiliyor olsun. (4) Kaytlar 65 inci maddenin drdnc fkrasnn ikinci cmlesi uyarnca elektronik ortama alnyor ise, bilgiler; bilgisayar yerine basl olarak da saklanabilir. Bu tr yazdrlm bilgiler birinci cmleye gre de saklanabilir. (5) Birinci fkrann (a) il (d) bentlerinde ngrlen belgeler on yl saklanr. (6) Saklama sresi, ticari defterlere son kaydn yapld, envanterin karld, ara bilanonun dzenlendii, ylsonu finansal tablolarnn hazrland ve konsolide finansal tablolarn hazrland, ticari yazmalarn yapld veya muhasebe belgelerinin olutuu takvim ylnn bitiiyle balar. (7) Bir tacirin saklamakla ykml olduu defterler ve belgeler; yangn, su baskn veya yer sarsnts gibi bir afet veya hrszlk sebebiyle ve kanuni saklama sresi iinde zyaa urarsa tacir zya rendii tarihten itibaren onbe gn iinde ticari iletmesinin bulunduu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasmsz alr. Mahkeme gerekli grd delillerin toplanmasn da emredebilir. (8) Gerek kii olan tacirin lm hlinde miraslar ve ticareti terk etmesi hlinde kendisi defter ve ktlar birinci fkra gereince saklamakla ykmldr. Mirasn resm tasfiyesi hlinde veya tzel kii sona ermise defter ve ktlar birinci fkra gereince on yl sreyle sulh mahkemesi tarafndan saklanr. II - Hukuki uyumazlklarda ibraz MADDE 83- (1) Ticari uyumazlklarda mahkeme, yabanc gerek veya tzel kii bile olsalar, taraflarn ticari defterlerinin ibrazna, resen veya taraflardan birinin istemi zerine karar verebilir. (2) Hukuk Usul Muhakemeleri Kanununun, yarglamay gerektiren davalarda hazrlk ilemlerine ilikin hkmleriyle senetlerin ibraz zorunluluuna dair olan hkmleri ticari ilerde de uygulanr. III - Uyumazlklarda suret alnmas MADDE 84- (1) Bir hukuki uyumazlkta ticari defterler ibraz edilmise, defterlerin uyumazlkla ilgili ksmlar taraflarn katlm ile incelenir. Gerekli grlrse, defterlerin ilgili yapraklarndan suret alnr. Defterlerin geri kalan ierikleri, onlarn Trkiye Muhasebe Standartlarna uygunluklarnn denetimi iin gerekliyse mahkemeye aklanr. IV - Defterlerin tmyle incelenmesi MADDE 85- (1) Malvarl hukukuna ilikin olan, zellikle de mirasa, mal ortaklna ve irket tasfiyesine ilikin uyumazlklarda, mahkeme, ticari defterlerin teslimine ve btn ieriklerinin incelenmesine karar verebilir. V - Grnt ve veri tayclara aktarlm belgelerin ibraz MADDE 86- (1) Saklanmas zorunlu olan belgeleri, sadece grnt veya bakaca bir veri taycs araclyla ibraz edebilen kimse, giderleri kendisine ait olmak zere, o belgelerin okunabilmesi iin gerekli olan yardmc aralar kullanma hazr bulundurmakla ykmldr; icap ettii takdirde belgeleri, giderleri kendisine ait olmak zere bastrmal ve yardmc aralara ihtiya duyulmadan okunabilen kopyalarn sunabilmelidir. VI - Ticarete yeni balayanlar iin uygulama MADDE 87- (1) letmesini ticaret siciline tescil ettirmekle ykml olan iletme sahipleri iin bu Ksm hkmleri, ticaret siciline tescil ettirme ykmllnn doduu andan itibaren geerlidir. VII -Trkiye Muhasebe Standartlar Kurulunun yetkisi MADDE 88- (1) 64 il 88 inci madde hkmlerine tabi gerek ve tzel kiiler gerek ticari defterlerini tutarken, gerek mnferit ve konsolide finansal tablolarn dzenlerken, Trkiye Muhasebe Standartlar Kurulu tarafndan yaymlanan, Trkiye Muhasebe Standartlarna, kavramsal erevede yer alan muhasebe ilkelerine ve bunlarn ayrlmaz paras olan yorumlara aynen uymak ve bunlar uygulamak zorundadrlar. 514 il 528 inci maddeler ile Kanunun ilgili dier hkmleri sakldr. (2) Bu dzenlemeler, uygulamada birlii salamak ve finansal tablolara milletleraras pazarlarda geerlilik kazandrmak amacyla, Uluslararas Finansal Raporlama Standartlarna tam uyumlu olacak ekilde, yalnz Trkiye Muhasebe Standartlar Kurulu tarafndan belirlenir ve yaymlanr. (3) Trkiye Muhasebe Standartlar Kurulunca, deiik ltteki iletmeler ve sektrler iin, Uluslararas Finansal

Raporlama Standartlar tarafndan farkl dzenlemelere izin verildii hllerde zel ve istisnai standartlar konulabilir; bunlar uygulayanlar, sz konusu durumu finansal tablo dipnotlarnda aklarlar. (4) Kanunlarla, belirli alanlar dzenlemek ve denetlemek zere kurulmu bulunan kurum ve kurullar, Trkiye Muhasebe Standartlarna uygun olmak ve Trkiye Muhasebe Standartlar Kurulunun onayn almak artyla, kendi alanlar iin geerli olacak standartlar ile ilgili olarak ayrntya ilikin, snrl dzenlemeleri yapabilirler. (5) Trkiye Muhasebe Standartlarnda hkm bulunmayan hllerde, ilgili olduklar alan dikkate alnarak, drdnc fkrada belirtilen ayrntya ilikin dzenleme, ilgili dzenlemede de hkm bulunmad takdirde milletleraras uygulamada genel kabul gren muhasebe ilkeleri uygulanr. ALTINCI KISIM Cari Hesap A) Tanm ve ekil MADDE 89- (1) ki kiinin herhangi bir hukuki sebep veya ilikiden doan alacaklarn teker teker ve ayr ayr istemekten karlkl olarak vazgeip bunlar kalem kalem alacak ve bor ekline evirerek hesabn kesilmesinden sonra kacak artan tutar isteyebileceklerine ilikin szleme cari hesap szlemesidir. (2) Bu szleme yazl yaplmadka geerli olmaz. B) Hkmleri I - Genel olarak MADDE 90- (1) Trk Borlar Kanununun 134 nc maddesiyle 143 nc maddesinin ikinci fkras hkmleri sakl kalmak zere cari hesap szlemesinin hkmleri unlardr: a) Aksi kararlatrlmadka, cari hesaba alacak veya bor kaydedilmesi, taraflarn, alaca veya borcu douran szleme veya ileme ilikin dava ve savunma haklarn drmez. Szleme veya ilem iptal edilirse bunlardan kaynaklanan kalemler hesaptan karlr. b) Cari hesap szlemesinin yaplmasndan nce domu bulunan bir alacak, taraflarn onayyla cari hesaba kaydedilirse, aksi kararlatrlmamsa bu alacak yenilenmi olmaz. c) Bir ticari senedin cari hesaba kayd, bedelinin alnm olmas hlinde geerli olmak artyla yaplm saylr. d) Her hesap devresi sonunda alacak ve borcu oluturan tutarlar birbirinden karldktan sonra tannan veya hkmen belirlenen bakiye, yeni hesap devresine ait bir kalem olmak zere hesaba geirilir; szleme sona ermi veya artan tutar haczedilmi ise onun denmesi gerekir. e) Cari hesabn alacak stununa yazlan tutarlar iin, szleme veya ticari teamller gereince, kaydolunduklar tarihten itibaren faiz iler. II - zel durumlar 1. Ticari senetler MADDE 91- (1) 90 nc maddede ngrld ekilde cari hesaba yazlan ancak bedeli alnamayan ticari senet sahibine geri verilerek, cari hesaptan kayd silinir. 2. cret ve giderler MADDE 92- (1) Taraflar arasnda cari hesap szlemesinin bulunmas, komisyon szlemesinden kaynaklanan cretin ve her trl giderin istenmesine engel oluturmaz. 3. Hesap dnda kalan alacaklar MADDE 93- (1) Takas edilemeyen alacaklarla, belirli bir amaca harcanmak veya ayrca emre hazr tutulmak zere teslim olunan para ve mallardan doan alacaklar cari hesaba geirilemez. III - Bakiye 1. Belirlenmesi MADDE 94- (1) Szleme veya ticari teaml uyarnca, belirli hesap devreleri sonunda devre hesab kapatlr ve alacak ile bor kalemleri arasndaki fark belirlenir. (2) Hesap devresi hakknda szleme veya ticari teaml yoksa, her takvim ylnn son gn taraflarca hesabn kapatlmas gn olarak kabul edilmi saylr. Saptanan artan tutar gsteren cetveli alan taraf, ald tarihten itibaren bir ay iinde, noter araclyla, taahhtl mektupla, telgrafla veya gvenli elektronik imza ieren bir yazyla itirazda bulunmamsa, bakiyeyi kabul etmi saylr. 2. Faiz MADDE 95- (1) 8 inci maddedeki artlarn varl hlinde, alacak ile bor kalemlerinin birbirinden karlmas sonucunda bulunan bakiyeye, belirlenip hesaba kaydedildii tarihten itibaren faiz iler; bileik faize yol aabilecek uygulama yaplamaz; bu hkme aykr szleme ngrlemez. 3. Bileik faiz ve szleme ile belirlenebilecek hkmler MADDE 96- (1) Taraflar, aydan aa olmamak artyla, diledikleri andan balamak zere faizlerin ana paraya eklenmesini kararlatrabilecekleri gibi hesap devreleri ile faiz ve komisyon miktarlarn da szleme ile belirleyebilirler. (2) 8 inci maddenin ikinci ve nc fkra hkmleri sakldr. IV - Btnlk ilkesi

MADDE 97- (1) Cari hesaba geirilen alacak ve bor kalemleri ayrlmaz bir btn oluturur. Cari hesabn kesilmesinden nce taraflardan hibiri, alacakl veya borlu saylamaz. Taraflarn hukuki durumunu ancak szlemenin sonundaki hesabn kesilmesi belirler. C) Cari hesabn sona ermesi I - Genel olarak MADDE 98- (1) Cari hesap szlemesi; a) Kararlatrlan srenin sona ermesi, b) Bir sre kararlatrlmad takdirde taraflardan birinin fesih ihbarnda bulunmas, c) Taraflardan birinin iflas etmesi, hllerinde sona erer. II - lm ve kstllk hlleri MADDE 99- (1) Szleme sreli olup da taraflardan biri bu sre iinde lr veya kstlanrsa her iki taraf ve kanuni temsilcileriyle halefleri on gn nceden haber vermek artyla cari hesap szlemesini feshedebilir. Ancak, artan tutarn denmesi, hesabn 94 nc maddeye gre kapatlmas gereken tarihte istenebilir. D) Bakiyenin haczi MADDE 100- (1) Taraflardan birinin alacaklsnn ona ait artan tutar haczettirdii gn hesap kapatlarak artan tutar saptanr. (2) Bu hlde, borcundan dolay haciz tebli edilen taraf, onbe gn iinde haczi kaldrtmazsa, dier taraf szlemeyi feshedebilir; etmezse haciz ettiren kimsenin durumu cari hesaba yeni kalemler geirilmek suretiyle arlatrlamaz. Meerki, hesaba geirilen kalemler haciz tarihinden nce domu bulunan hukuki bir ilikiden kaynaklansn. (3) Haciz ettiren alacakl bakiyeden, kendi alacan karlayan ksmnn denmesini ancak hesabn 94 nc maddeye gre kapatlmas gereken anda isteyebilir. E) Zamanam MADDE 101- (1) Cari hesabn tasfiyesine, kabul edilen veya mahkeme kararyla saptanan artan tutara ya da faiz alacaklarna, hesap hata ve yanlmalarna, cari hesabn dnda tutulmas gereken veya haksz olarak cari hesaba geirilmi olan kalemlere veya tekrarlanan kaytlara ilikin bulunan davalar, cari hesap szlemesinin sona ermesinden itibaren be yl gemekle zamanamna urarlar. YEDNC KISIM Acentelik A) Genel olarak I - Tanm MADDE 102- (1) Ticari mmessil, ticari vekil, sat memuru veya iletmenin alan gibi iletmeye bal bir hukuki konuma sahip olmakszn, bir szlemeye dayanarak, belirli bir yer veya blge iinde srekli olarak ticari bir iletmeyi ilgilendiren szlemelerde araclk etmeyi veya bunlar o tacir adna yapmay meslek edinen kimseye acente denir. (2) Bu Ksmda hkm bulunmayan hllerde araclk eden acentelere Trk Borlar Kanununun simsarlk szlemesi hkmleri, szleme yapan acentelere komisyon hkmleri ve bunlarda da hkm bulunmayan hllerde veklet hkmleri uygulanr. (3) Tama, deniz ticareti, sigorta, turizm gibi alanlara ilikin zel dzenlemeler sakldr. II - Uygulama alan MADDE 103- (1) zel kanunlardaki hkmler sakl olmak zere, bu Ksm hkmleri unlar hakknda da uygulanr: a) Szlemeleri yerli veya yabanc bir tacir hesabna ve kendi adna yapmaya srekli olarak yetkili bulunanlar. b) Trkiye Cumhuriyeti iinde merkez veya ubesi bulunmayan yabanc tacirler ad ve hesabna lke iinde ilemlerde bulunanlar. III - nhisar MADDE 104- (1) Yazl olarak aksi kararlatrlmadka, mvekkil, ayn zamanda ve ayn yer veya blge iinde ayn ticaret dal ile ilgili olarak birden fazla acente atayamayaca gibi, acente de ayn yer veya blgede, birbirleriyle rekabette bulunan birden ok ticari iletme hesabna acentelik yapamaz. B) Acentenin yetkileri I - Genel olarak MADDE 105- (1) Acente, araclkta bulunduu veya yapt szlemelerle ilgili her trl ihtar, ihbar ve protesto gibi hakk koruyan beyanlar mvekkili adna yapmaya ve bunlar kabule yetkilidir. (2) Bu szlemelerden doacak uyumazlklardan dolay acente, mvekkili adna dava aabilecei gibi, kendisine kar da ayn sfatla dava alabilir. Yabanc tacirler adna acentelik yapanlar hakkndaki szlemelerde yer alan, bu hkme aykr artlar geersizdir. (3) Acentelerin ad ve hesabna hareket ettikleri kiilere kar Trkiyede alacak olan davalar sonucunda alnan

kararlar acentelere uygulanamaz. II - zel ve yazl yetki gerektiren hller MADDE 106- (1) Mvekkilinin zel ve yazl izni veya vekleti olmadan acente, bizzat teslim etmedii mallarn bedelini kabule ve bedelini bizzat demedii mallar teslim almaya yetkili olmad gibi bu ilemlerden doan alaca yenileyemez veya miktarn indiremez. III - Szleme yapma yetkisi MADDE 107- (1) zel ve yazl bir yetki almadan acente, mvekkili adna szleme yapmaya yetkili deildir. (2) Acentelere mvekkilleri adna szleme yapma yetkisi veren belgelerin, acente tarafndan tescil ve ilan ettirilmesi zorunludur. IV - Yetkisizlik MADDE 108- (1) Acente, yetkisi olmakszn veya yetki snrlarn aarak, mvekkili adna bir szleme yaparsa mvekkili bunu haber alr almaz icazet verebilir; vermedii takdirde acente szlemeden kendisi sorumlu olur. C) Acentenin borlar I - Genel olarak MADDE 109- (1) Acente, szleme uyarnca kendisine braklan blge ve ticaret dal iinde, mvekkilinin ilerini grmekle ve menfaatlerini korumakla ykmldr. (2) Acente, kusursuz olduunu ispat etmedii takdirde zellikle, mvekkili hesabna saklamakta olduu maln veya eyann urad hasarlardan sorumludur. II - Haber verme ykmll MADDE 110- (1) Acente, nc kiilerin kabule yetkili olduu beyanlarn, blgesindeki piyasann ve mterilerin finansal durumunu, artlarn, bunlarda meydana gelen deiiklikleri ve yaplan ilemlere ilikin olarak mvekkilini ilgilendiren btn hususlar ona zamannda bildirmek zorundadr. (2) Acente, mvekkilin ak talimat olmayan konularda, emir alncaya kadar ilemi geciktirebilir. Ancak, iin acele nitelik tamas nedeniyle durum mvekkilinden talimat almaya msait olmazsa veya acente en yararl artlar erevesinde harekete yetkiliyse, basiretli bir tacir gibi kendi grne gre ilemi yapar. III - nlemler MADDE 111- (1) Acente, mvekkili hesabna teslim ald eyann tanma srasnda hasara uradna dair belirtiler varsa, mvekkilinin taycya kar dava hakkn teminat altna almak zere, hasar belirlettirmek ve gereken dier nlemleri almak, eyay mmkn olduu kadar korumak veya tamamen telef olmas tehlikesi varsa, Trk Borlar Kanununun 108 inci maddesi gereince yetkili mahkemenin izniyle sattrmak ve gecikmeksizin durumu mvekkiline haber vermekle ykmldr. Aksi takdirde, ihmali yznden doacak zarar tazmin eder. (2) Satlmak zere acenteye gnderilen mallar abuk bozulacak cinsten ise veya deerini drecek deiikliklere urayacak nitelikteyse ve mvekkilden talimat almaya zaman uygun deilse veya mvekkil izin vermede gecikirse, acente yetkili mahkemenin izniyle Trk Borlar Kanununun 108 inci maddesi gereince eyay sattrmaya yetkili ve mvekkilin menfaatleri bunu gerektiriyorsa zorunludur. IV - deme borcu MADDE 112- (1) Acente, mvekkiline ait olan paray gndermekle veya teslim etmekle ykml olup da bunu yapmazsa, ykmlln doduu tarihten itibaren faiz demek ve gerekirse ayrca tazminat vermek zorundadr. D) Acentenin haklar I - cret 1. crete hak kazandran ilemler MADDE 113- (1) Acente, acentelik ilikisinin devam sresince kendi abasyla veya ayn nitelikteki ilemler iin kazandrd nc kiilerle kurulan ilemler iin cret isteyebilir. Bu cret hakk, nc fkra uyarnca nceki acenteye ait olduu hlde ve lde domaz. (2) Acenteye belli bir blge veya mteri evresi braklmsa, acente, acentelik ilikisinin devam sresince bu blgedeki veya evredeki mterilerle kendi katks olmadan kurulan ilemler iin de cret isteyebilir. Birinci fkrann ikinci cmlesi burada da uygulanr. (3) Acentelik ilikisinin bitmesinden sonra kurulan ilemler iin acente; a) leme araclk etmise veya ilemin yaplmasnn kendi abasna balanabilecei lde ilemi hazrlam ve ilem de acentelik ilikisinin bitmesinden sonra uygun bir sre iinde kurulmusa, b) Birinci veya ikinci fkralarn birinci cmleleri uyarnca cret istenebilecek bir ileme ilikin olarak nc kiinin icab, acentelik ilikisinin sona ermesinden nce acenteye veya mvekkile ulamsa, cret isteyebilir. Bu cretin, hl ve artlara gre paylalmas hakkaniyet gerei ise, sonraki acente de uygun bir pay alr. (4) Acente, ayrca, mvekkilinin talimatna uygun olarak tahsil ettii paralar iin de tahsil komisyonu isteyebilir. 2. crete hak kazanma zaman MADDE 114- (1) Acente, kurulan ilem yerine getirildii anda ve lde crete hak kazanr. Taraflar bu kural acentelik szlemesiyle deitirebilir; ancak mvekkil ilemi yerine getirince, acente, izleyen ayn son gn

istenebilecek uygun bir avansa hak kazanr. Her hlde acente, nc kii kurulan ilemi yerine getirdii anda ve lde crete hak kazanr. (2) nc kiinin ilemi yerine getirmeyecei kesinleirse, acentenin cret hakk der; denmi tutarlar geri verilir. (3) Araclk edilen szlemeyi mvekkilin ksmen veya tamamen yahut ngrld ekliyle yerine getirmeyecei kesinlese bile, acente cret isteyebilir. Mvekkile yklenemeyen sebeplerle szlemenin yerine getirilemedii hlde ve lde acentenin cret hakk der. 3. cretin miktar MADDE 115- (1) Szlemede hkm yoksa cretin miktar, acentenin bulunduu yerdeki ticari teamle, teaml de mevcut deilse hlin gereine gre o yerdeki asliye ticaret mahkemesince belirlenir. 4. cretin deme zaman MADDE 116- (1) Acentenin hak kazand cretin, doumu tarihinden itibaren en ge ay iinde ve her hlde szlemenin sona erdii tarihte denmesi gerekir. (2) cret istemi, muacceliyeti ve hesaplanmas bakmndan nemli olan btn konular hakknda acente bilgi istedii takdirde mvekkil bu bilgileri vermek zorundadr. Ayrca acente, crete bal ilemlere ilikin defter kaytlarnn suretlerinin de kendisine gnderilmesini mvekkilinden isteyebilir. Mvekkil, defter suretini vermekten kanrsa ya da defterlerin doruluu ve taml konusunda kuku duymay gerektiren hakl nedenler varsa, acente, ticari defter ve belgelerin ilgili ksmlarn ya kendisi inceler ya da bir uzmana inceletebilir. Mvekkil buna izin vermezse sorunu mahkeme duruma en uygun ekilde karara balar. (3) Bu hkmlerin aksinin kararlatrlmas acentenin aleyhine olduu lde geersizdir. II - Olaanst giderlerin karlanmas MADDE 117- (1) Acente, ykmllklerini yerine getirmek iin yaptklarndan ancak olaanst giderlerin denmesini isteyebilir. III - Faiz isteme hakk MADDE 118- (1) Avans ve olaanst giderler hakknda 20 nci maddenin birinci fkrasnn ikinci cmlesi hkm uygulanr. IV - Hapis hakk MADDE 119- (1) Acente, mvekkilindeki btn alacaklar deninceye kadar, acentelik szlemesi dolaysyla alp da gerek kendi elinde gerek zel bir sebebe dayanarak zilyet olmakta devam eden bir nc kiinin elinde bulunan tanrlar ve kymetli evrak ile herhangi bir eyay temsil eden senet araclyla kullanabildii mallar zerinde hapis hakkna sahiptir. (2) Mvekkile ait mallar acente tarafndan szleme veya kanun gerei satld takdirde, acente bu mallarn bedelini demekten kanabilir. (3) Mvekkil aciz hlinde bulunduu takdirde, acentenin henz muaccel olmam alacaklar hakknda da birinci ve ikinci fkra hkmleri uygulanr. (4) Trk Meden Kanununun 950 nci maddesinin ikinci fkrasyla, 951 il 953 nc maddeleri hkmleri sakldr. E) Mvekkilin borlar MADDE 120- (1) Mvekkil, acenteye; a) Mallarla ilgili belgeleri vermek, b) Acentelik szlemesinin yerine getirilmesi iin gerekli olan hususlar ve zellikle i hacminin acentenin normalde bekleyebileceinden nemli surette dk olabileceini bildirmek, c) Acentenin yapt ileri kabul edip etmediini ya da yerine getirilmediini uygun bir sre iinde bildirmek, d) Acentenin istemeye hak kazand creti demek, e) cret, avans ve olaanst giderler hakknda 20 nci madde hkmlerine gre faiz demek, zorundadr. (2) Bu maddeye aykr artlar, acentenin aleyhine olduu lde, geersizdir. F) Acentelik szlemesinin sona ermesi I - Sebepleri MADDE 121- (1) Belirsiz bir sre iin yaplm olan acentelik szlemesini, taraflardan her biri ay nceden ihbarda bulunmak artyla feshedebilir. Szleme belirli bir sre iin yaplm olsa bile hakl sebeplerden dolay her zaman fesih olunabilir. (2) Belirli sre iin yaplan bir acentelik szlemesinin, sre dolduktan sonra uygulanmaya devam edilmesi hlinde, szleme belirsiz sreli hle gelir. (3) Mvekkilin veya acentenin iflas, lm veya kstlanmas hlinde, Trk Borlar Kanununun 513 nc maddesi hkm uygulanr. (4) Hakl bir sebep olmadan veya aylk ihbar sresine uymakszn szlemeyi fesheden taraf, balanm ilerin tamamlanmamas sebebiyle dier tarafn urad zarar tazmin etmek zorundadr. (5) Mvekkilin veya acentenin lm, ehliyetini kaybetmesi veya iflas sebebiyle acentelik szlemesi sona

ererse, ilerin tamamlanmas hlinde acenteye verilmesi gereken cret miktarna oranlanarak belirlenecek uygun bir tazminat acenteye ya da bu maddede yazl hllere gre onun yerine geenlere verilir. II - Denkletirme istemi MADDE 122- (1) Szleme ilikisinin sona ermesinden sonra; a) Mvekkil, acentenin bulduu yeni mteriler sayesinde, szleme ilikisinin sona ermesinden sonra da nemli menfaatler elde ediyorsa, b) Acente, szleme ilikisinin sona ermesinin sonucu olarak, onun tarafndan iletmeye kazandrlm mterilerle yaplm veya ksa bir sre iinde yaplacak olan iler dolaysyla szleme ilikisi devam etmi olsayd elde edecei cret isteme hakkn kaybediyorsa ve c) Somut olayn zellik ve artlar deerlendirildiinde, denmesi hakkaniyete uygun dyorsa, acente mvekkilden uygun bir tazminat isteyebilir. (2) Tazminat, acentenin son be yllk faaliyeti sonucu ald yllk komisyon veya dier demelerin ortalamasn aamaz. Szleme ilikisi daha ksa bir sre devam etmise, faaliyetin devam srasndaki ortalama esas alnr. (3) Mvekkilin, feshi hakl gsterecek bir eylemi olmadan, acente szlemeyi feshetmise veya acentenin kusuru sebebiyle szleme mvekkil tarafndan hakl sebeplerle feshedilmise, acente denkletirme isteminde bulunamaz. (4) Denkletirme isteminden nceden vazgeilemez. Denkletirme istem hakknn szleme ilikisinin sona ermesinden itibaren bir yl iinde ileri srlmesi gerekir. (5) Bu hkm, hakkaniyete aykr dmedike, tek satclk ile benzeri dier tekel hakk veren srekli szleme ilikilerinin sona ermesi hlinde de uygulanr. III - Rekabet yasa anlamas MADDE 123- (1) Acentenin, iletmesine ilikin faaliyetlerini, szleme ilikisinin sona ermesinden sonras iin snrlandran anlamann yazl ekilde yaplmas ve anlama hkmlerini ieren ve mvekkil tarafndan imzalanm bulunan bir belgenin acenteye verilmesi gerekir. Anlama en ok, ilikinin bitiminden itibaren iki yllk sre iin yaplabilir ve yalnzca acenteye braklm olan blgeye veya mteri evresine ve kurulmasna araclk ettii szlemelerin taalluk ettii konulara ilikin olabilir. Mvekkilin, rekabet snrlamas dolaysyla, acenteye uygun bir tazminat demesi arttr. (2) Mvekkil, szleme ilikisinin sona ermesine kadar, rekabet snrlamasnn uygulanmasndan yazl olarak vazgeebilir. Bu hlde mvekkil, vazgeme beyanndan itibaren alt ayn gemesiyle tazminat deme borcundan kurtulur. (3) Taraflardan biri, dier tarafn kusurlu davran nedeniyle hakl sebeplerle szleme ilikisini feshederse, fesihten itibaren bir ay iinde rekabet szlemesiyle bal olmadn dier tarafa yazl olarak bildirebilir. (4) Bu maddeye aykr artlar, acentenin aleyhine olduu lde geersizdir. KNC KTAP Ticaret irketleri BRNC KISIM Genel Hkmler A) Trleri MADDE 124- (1) Ticaret irketleri; kollektif, komandit, anonim, limited ve kooperatif irketlerden ibarettir. (2) Bu Kanunda, kollektif ile komandit irket ahs; anonim, limited ve sermayesi paylara blnm komandit irket sermaye irketi saylr. B) Tzel kiilik ve ehliyet MADDE 125- (1) Ticaret irketleri tzel kiilii haizdir. (2) Ticaret irketleri, Trk Meden Kanununun 48 inci maddesi erevesinde btn haklardan yararlanabilir ve borlar stlenebilirler. Bu husustaki kanuni istisnalar sakldr. C) Uygulanacak kanun hkmleri MADDE 126- (1) Her irket trne zg hkmler sakl kalmak artyla, Trk Meden Kanununun tzel kiilere ilikin genel hkmleri ile bu Ksmda hkm bulunmayan hususlarda Trk Borlar Kanununun adi irkete dair hkmleri her irket trnn niteliine uygun olduu oranda, ticaret irketleri hakknda da uygulanr. D) Sermaye koyma borcu I - Konusu MADDE 127- (1) Kanunda aksine hkm olmadka ticaret irketlerine sermaye olarak; a) Para, alacak, kymetli evrak ve sermaye irketlerine ait paylar, b) Fikr mlkiyet haklar, c) Tanrlar ve her eit tanmaz, d) Tanr ve tanmazlarn faydalanma ve kullanma haklar, e) Kiisel emek, f) Ticari itibar, g) Ticari iletmeler,

h) Hakl olarak kullanlan devredilebilir elektronik ortamlar, alanlar, adlar ve iaretler gibi deerler, i) Maden ruhsatnameleri ve bunun gibi ekonomik deeri olan dier haklar, j) Devrolunabilen ve nakden deerlendirilebilen her trl deer, konabilir. (2) Kanunun 307 nci maddesinin ikinci, 342 nci maddesinin birinci ve 581 inci maddesinin birinci fkra hkmleri sakldr. II - Hkm 1. Genel olarak MADDE 128- (1) Her ortak, usulne gre dzenlenmi ve imza edilmi irket szlemesiyle koymay taahht ettii sermayeden dolay irkete kar borludur. (2) irket szlemesinde veya esas szlemede bilirkii tarafndan belirlenen deerleriyle yer alan tanmazlar tapuya erh verildii, fikr mlkiyet haklar ile dier deerler, varsa zel sicillerine, bu hkm uyarnca kaydedildikleri ve tanrlar gvenilir bir kiiye tevdi edildikleri takdirde ayni sermaye kabul olunur. zel sicile yaplan kayt iyiniyeti kaldrr. (3) Sermaye olarak tanmaz mlkiyeti veya tanmaz zerinde var olan veya kurulacak olan ayni bir hakkn konulmas borcunu ieren irket szlemesi hkmleri, resm ekil aranmakszn geerlidir. (4) Paradan baka ekonomik bir deer veya bir tanrn sermaye olarak konulmasnn borlanlmas hlinde irket, tzel kiilik kazand andan itibaren bunlar zerinde malik sfatyla dorudan tasarruf edebilir. (5) Tanmaz mlkiyetinin veya dier ayni bir hakkn sermaye olarak konulmas hlinde, irketin bunlar zerinde tasarruf edebilmesi iin tapu siciline tescil gereklidir. (6) Mlkiyet ve dier ayni haklarn tapu siciline tescili istemi ile dier sicillere yaplacak tescillerle ilgili bildirimler, ticaret sicili mdr tarafndan, ilgili sicile resen ve hemen yaplr. irketin tek tarafl istemde bulunabilme hakk sakldr. (7) irket, her ortan sermaye koyma borcunu yerine getirmesini isteyebilecei ve dava edebilecei gibi, yerine getirmede gecikme sebebiyle urad zararn tazminini de isteyebilir. Tazminat istemi iin ihtar arttr. ahs irketlerinde bu davay ortaklar da aabilir. (8) Ortaklarca, sermaye olarak konulmas taahht edilen haklarn korunmas iin, kurucular tarafndan ortaklar aleyhine ihtiyati tedbir istenebilir. Tedbir zerine alacak davalar iin, Hukuk Usul Muhakemeleri Kanununda ngrlen sre ancak irketin tescil ve ilan tarihinden itibaren ilemeye balar. 2. Temerrt faizi MADDE 129- (1) Zamannda ifa edilmeyen sermaye para ise, 128 inci madde gereince tazminat hakkna halel gelmemek artyla, aksine irket szlemesinde veya esas szlemede hkm yoksa, irketin tescili anndan itibaren temerrt faizi de denir. 3. Sorumlu olma MADDE 130- (1) Sermaye olarak irkete alacaklarn devretmi olan bir ortak, alacaklar irkete tahsil edilmi olmadka sermaye koyma borcundan kurtulmaz. (2) Alacak, vadesi gelmemi ise aksi kararlatrlm olmadka, vade gnnden, muaccel ise irket szlemesi veya esas szleme tarihinden itibaren bir ay iinde irkete tahsil edilmelidir. (3) Her ne sebeple olursa olsun, bu sre iinde tahsil edilemedii takdirde, gecikmeden dolay irketin tazminat hakkna halel gelmemek artyla, ortak, srenin bitiminden itibaren geecek gnlerin temerrt faizini de der. (4) Alacak ksmen tahsil edilmise, yukardaki hkmler tahsil edilmemi olan ksm hakknda geerlidir. 4. Karineler MADDE 131- (1) Sermaye olarak konulan aynlara, bilirkii tarafndan biilecek deerler, ilgililerce kabul edilmi saylr. (2) irket szlemesinde veya esas szlemede aksi kararlatrlmamsa, sermaye olarak konan aynlarn mlkiyeti irkete ait ve haklar irkete devredilmi olur. (3) Hizmet karl olarak verilecek cretin ksmen veya tamamen kra itirak suretiyle ifas kararlatrld takdirde bu kayt alanlara ortak sfatn vermez. 5. Faiz ve cret alma hakk MADDE 132- (1) Kanunlarda aksine hkm yoksa, irket szlemesiyle ortaklarn, koyduklar sermayeler iin faiz ve irketteki hizmetleri sebebiyle kendilerine cret verilmesi kabul olunabilir. E) Ortaklarn kiisel alacakllar MADDE 133- (1) Bir ahs irketi devam ettii srece ortaklardan birinin kiisel alacakls, hakkn irketin bilanosu gereince o ortaa den kr payndan ve irket fesholunmusa tasfiye payndan alabilir. Henz bilano dzenlenmemise alacakl bilanonun dzenlenmesi sonucunda borluya decek kr ve tasfiye pay zerine haciz koydurabilir. (2) Sermaye irketlerinde alacakllar, alacaklarn, o ortaa den kr veya tasfiye payndan almak yannda, borlularna ait olan, senede balanm veya balanmam paylarn, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayl cra ve flas

Kanununun tanrlara ilikin hkmleri uyarnca haczedilmesini ve paraya evrilmesini isteyebilirler. Haciz, istek zerine, pay defterine ilenir. (3) Bunun dnda, alacakllar, tm ticaret irketlerinde alacaklarn, ortan irketten olan dier alacaklarndan da alabilme ve bunun iin haciz yaptrabilme yetkisini de haizdir. (4) Yukardaki hkmler borlu ortaklarn irket dndaki mallarna alacakllarn bavurmalarna engel olmaz. F) Birleme, blnme ve tr deitirme I - Uygulama alan ve kavramlar 1. Uygulama alan MADDE 134- (1) Ticaret irketlerinin birlemelerine, blnmelerine ve tr deitirmelerine 134 il 194 nc maddeler uygulanr. (2) Dier kanunlarn, bu Kanunun 135 il 194 nc maddelerine aykr olmayan hkmleri sakldr. 2. Kavramlar MADDE 135- (1) 134 il 194 nc maddelerin uygulanmasnda; irket, ticaret irketlerini; ortak, anonim irketlerin pay sahiplerini, limited irketler ile ahs irketlerinin ve kooperatiflerin ortaklarn; ortaklk pay, ahs irketlerindeki ortaklk payn, anonim irketteki pay, limited irketteki esas sermaye payn, sermayesi paylara blnm komandit irketteki ortaklk payn; genel kurul, anonim, limited ve sermayesi paylara blnm komandit irketlerle kooperatiflerdeki genel kurulu, ahs irketlerindeki ortaklar kurulunu ve gereinde ortaklarn tmn; ynetim organ, anonim irketler ve kooperatiflerde ynetim kurulunu, limited irketlerde mdr veya mdrleri, ahs irketleriyle sermayesi paylara blnm komandit irketlerde yneticiyi; irket szlemesi, anonim irketlerde esas szlemeyi, ahs irketleriyle limited irketlerde irket szlemesini ve kooperatifte ana szlemeyi ifade eder. (2) Kk ve orta lekli irketler belirlenirken, ahs irketleri iin 1522, sermaye irketleri hakknda ise 1523 nc maddelerde ngrlen ltler uygulanr. II - Birleme 1. Genel hkmler a) lke MADDE 136- (1) irketler; a) Bir irketin dierini devralmas, teknik terimle devralma eklinde birleme veya b) Yeni bir irket iinde bir araya gelmeleri, teknik terimle yeni kurulu eklinde birleme, yoluyla birleebilirler. (2) 136 il 158 inci maddelerin uygulamasnda, kabul eden irket devralan, katlan irket devrolunan diye adlandrlr. (3) Birleme, devrolunan irketin malvarl karlnda, bir deiim oranna gre devralan irketin paylarnn, devrolunan irketin ortaklarnca kendiliinden iktisap edilmesiyle gerekleir. Birleme szlemesi 141 inci maddenin ikinci fkras anlamnda ayrlma akesini de ngrebilir. (4) Birlemeyle, devralan irket devrolunan irketin malvarln bir btn hlinde devralr. Birlemeyle devrolunan irket sona erer ve ticaret sicilinden silinir. b) Geerli birlemeler MADDE 137- (1) Sermaye irketleri; a) Sermaye irketleriyle, b) Kooperatiflerle ve c) Devralan irket olmalar artyla, kollektif ve komandit irketlerle, birleebilirler. (2) ahs irketleri; a) ahs irketleriyle, b) Devrolunan irket olmalar artyla, sermaye irketleriyle, c) Devrolunan irket olmalar artyla, kooperatiflerle, birleebilirler. (3) Kooperatifler; a) Kooperatiflerle, b) Sermaye irketleriyle ve c) Devralan irket olmalar artyla, ahs irketleriyle, birleebilirler. c) Tasfiye hlindeki bir irketin birlemeye katlmas MADDE 138- (1) Tasfiye hlindeki bir irket, malvarlnn datlmasna balanmamsa ve devrolunan irket olmas artyla, birlemeye katlabilir. (2) Birinci fkradaki artlarn varl, bir ilem denetisinin, bu hususu dorulayan raporunun, devralan irketin merkezinin bulunduu yerin ticaret sicili mdrlne sunulmasyla ispatlanr. d) Sermayenin kayb veya borca batklk hlinde birlemeye katlma

MADDE 139- (1) Sermayesiyle kanuni yedek akeleri toplamnn yars zararlarla kaybolan veya borca batk durumda bulunan bir irket, kaybolan sermayeyi veya gerekiyorsa borca batklk durumunu karlayabilecek tutarda serbeste, tasarruf edilebilen zvarla sahip bulunan bir irket ile birleebilir. (2) Birinci fkradaki artn gereklemi olduunu ispatlayan bir ilem denetisi tarafndan hazrlanan raporun, devralan irketin merkezinin bulunduu yerin ticaret sicili mdrlne sunulmas arttr. 2. Ortaklk paylar ve haklar a) Ortaklk paynn ve haklarnn korunmas MADDE 140- (1) Devrolunan irketin ortaklarnn, mevcut ortaklk paylarn ve haklarn karlayacak deerde, devralan irketin paylar ve haklar zerinde istemde bulunma haklar vardr. Bu istem hakk, birlemeye katlan irketlerin malvarlklarnn deeri, oy haklarnn dalm ve nem tayan dier hususlar dikkate alnarak hesaplanr. (2) Ortaklk paylarnn deiim oranlar belirlenirken, devrolunan irketin ortaklarna tahsis olunan ortaklk paylarnn gerek deerlerinin onda birini amamas artyla, bir denkletirme denmesi ngrlebilir. (3) Devrolunan irketin oydan yoksun paylarna sahip ortaklarna ayn deerde, oydan yoksun veya oy hakkn haiz paylar verilir. (4) Devrolunan irkette mevcut bulunan paylara bal imtiyaz haklar karlnda, devralan irkette e deerde haklar veya uygun bir karlk verilir. (5) Devralan irket, devrolunan irketin intifa senedi sahiplerine, e deerli haklar tanmak veya intifa senetlerini, birleme szlemesinin yapld tarihteki gerek deeriyle satn almak zorundadr. b) Ayrlma akesi MADDE 141- (1) Birlemeye katlan irketler, birleme szlemesinde, ortaklara, devralan irkette, pay ve ortaklk haklarnn iktisab ile iktisap olunacak irket paylarnn gerek deerine denk gelen bir ayrlma akesi arasnda seim yapma hakk tanyabilirler. (2) Birlemeye katlan irketler birleme szlemesinde, sadece ayrlma akesinin verilmesini ngrebilirler. 3. Sermaye artrm, yeni kurulu ve ara bilano a) Sermaye artrm MADDE 142- (1) Devralma yoluyla birlemede, devralan irket, sermayesini, devrolunan irketin ortaklarnn haklarnn korunabilmesi iin gerekli olan dzeyde, artrmak zorundadr. (2) Birlemede, ayni sermaye konulmasna ilikin dzenlemelerle, halka ak anonim irketlerde, yeni paylarn halka arzna dair hkmler, Sermaye Piyasas Kurulu kaydna alnmasna ilikin olanlar mstesna, uygulanmaz. b) Yeni kurulu MADDE 143- (1) Yeni kurulu yolu ile birlemede, bu Kanun ile 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayl Kooperatifler Kanununun, ayni sermaye konulmasna dair dzenlemeleri ve asgari ortak saysna ilikin hkmleri dndaki maddeleri yeni irketin kuruluuna uygulanr. c) Ara bilano MADDE 144- (1) Birleme szlemesinin imzaland tarih ile bilano gn arasnda alt aydan fazla zaman gemise veya son bilanonun karlmasndan sonra, birlemeye katlan irketlerin malvarlklarnda nemli deiiklikler meydana gelmise, birlemeye katlan irketler bir ara bilano karmak zorundadr. (2) Aadaki hkmler sakl olmak kayd ile, ara bilanoya yllk bilanoya ilikin hkm ve ilkeler uygulanr. Ara bilano iin; a) Fizik envanter karlmas gerekli deildir; b) Son bilanoda kabul edilen deerlemeler, sadece ticari defterdeki hareketler lsnde deitirilir; amortismanlar, deer dzeltmeleri ve karlklar ile ticari defterlerden anlalmayan iletme iin nemli deer deiiklikleri de dikkate alnr. 4. Birleme szlemesi, birleme raporu ve denetleme a) Birleme szlemesi aa) Birleme szlemesinin yaplmas MADDE 145- (1) Birleme szlemesi yazl ekilde yaplr. Szleme, birlemeye katlan irketlerin, ynetim organlarnca imzalanr ve genel kurullar tarafndan onaylanr. bb) Birleme szlemesinin ierii MADDE 146- (1) Birleme szlemesinin; a) Birlemeye katlan irketlerin ticaret unvanlarn, hukuki trlerini, merkezlerini; yeni kurulu yolu ile birleme hlinde, yeni irketin trn, ticaret unvann ve merkezini, b) irket paylarnn deiim orann, ngrlmse denkletirme tutarn; devrolunan irketin ortaklarnn, devralan irketteki paylarna ve haklarna ilikin aklamalar, c) Devralan irketin, imtiyazl ve oydan yoksun paylarn sahipleriyle intifa senedi sahiplerine tand haklar, d) irket paylarnn deitirilmesinin eklini, e) Birlemeyle iktisap edilen paylarn, devralan veya yeni kurulan irketin bilano krna hak kazand tarihi ve bu isteme ilikin btn zellikleri,

f) Gereinde 141 inci madde uyarnca ayrlma akesini, g) Devrolunan irketin ilem ve eylemlerinin devralan irketin hesabna yaplm saylaca tarihi, h) Ynetim organlarna ve ynetici ortaklara tannan zel yararlar, i) Gereinde snrsz sorumlu ortaklarn isimlerini, iermesi zorunludur. b) Birleme raporu MADDE 147- (1) Birlemeye katlan irketlerin ynetim organlar, ayr ayr veya birlikte, birleme hakknda bir rapor hazrlarlar. (2) Raporda; a) Birlemenin amac ve sonular, b) Birleme szlemesi, c) irket paylarnn deiim oran ve ngrlmse denkletirme akesi; devrolunan irketlerin ortaklarna devralan irket nezdinde tannan ortaklk haklar, d) Gereinde ayrlma akesinin tutar ve irket pay ve ortaklk haklar yerine ayrlma akesi verilmesinin sebepleri, e) Deiim orannn belirlenmesi ynnden paylarn deerlemesine ilikin zellikler, f) Gereinde devralan irket tarafndan yaplacak artrmn miktar, g) ngrlmse, devrolunan irketin ortaklarna, birleme dolaysyla yklenecek olan, ek deme ve dier kiisel edim ykmllkleri ile kiisel sorumluluklar hakknda bilgi, h) Deiik trdeki irketlerin birlemelerinde, yeni tr dolaysyla ortaklara den ykmllkler, i) Birlemenin, birlemeye katlan irketlerin iileri zerindeki etkileri ile mmknse bir sosyal plann ierii, j) Birlemenin, birlemeye katlan irketlerin alacakllar zerindeki etkileri, k) Gerekiyorsa, ilgili makamlardan alnan onaylar, hukuki ve ekonomik ynden aklanr ve gerekeleri belirtilir. (3) Yeni kurulu yoluyla birlemede birleme raporuna yeni irketin szlemesinin de eklenmesi arttr. (4) Tm ortaklarn onaylamas hlinde, kk lekli irketler birleme raporunun dzenlenmesinden vazgeebilirler. c) Birleme szlemesinin ve birleme raporunun denetlenmesi MADDE 148- (1) Birlemeye katlan irketlerin; birleme szlemesini, birleme raporunu ve birlemeye esas oluturan bilanoyu, bu konuda uzman olan bir ilem denetisine denetlettirmeleri arttr. (2) Birlemeye katlan irketler, birlemeyi denetleyecek ilem denetisine amaca yardmc olacak her trl bilgi ve belgeyi vermek zorundadr. (3) lem denetisi denetleme raporunda; a) Devralan irket tarafndan yaplmas ngrlen sermaye artrmnn, devrolunan irketin ortaklarnn haklarn korumaya yeterli bulunup bulunmad, b) Deiim orannn ve ayrlma akesinin adil olup olmad, c) Deiim orannn hangi ynteme gre hesapland; en az farkl genel kabul gren yntem ile karlatrma yaplarak, uygulanan yntemin adil olduu, d) Dier genel kabul gren yntemlere gre hangi deerlerin ortaya kabilecei, e) Denkletirme varsa, bunun uygun olup olmad, f) Deiim orannn hesaplanmas ynnden paylarn deerlendirilmesinde dikkate alnan zellikler, hususunda inceleme yapp gr aklamakla ykmldr. (4) Tm ortaklarn onaylamas hlinde, kk lekli irketler denetlemeden vazgeebilirler. 5. nceleme hakk ve malvarlnda deiiklikler a) nceleme hakk MADDE 149- (1) Birlemeye katlan irketlerden her biri, merkezleriyle ubelerinde ve halka ak anonim irketler ise Sermaye Piyasas Kurulunun ngrecei yerlerde, genel kurul kararndan nceki otuz gn iinde; a) Birleme szlemesini, b) Birleme raporunu, c) Denetleme raporunu, d) Son yln ylsonu finansal tablolaryla yllk faaliyet raporlarn, gereinde ara bilanolarn, ortaklarn, intifa senedi sahipleriyle irket tarafndan ihra edilmi bulunan menkul kymet hamillerinin, menfaati bulunan kiilerin ve dier ilgililerin incelemesine sunmakla ykmldr. Bunlar ilgili sermaye irketlerinin internet sitelerinde de yaymlanr. (2) Ortaklar ile birinci fkrada saylan kiiler, ayn fkrada anlan belgelerin suretlerinin ve varsa basl ekillerinin kendilerine verilmesini isteyebilirler. Bunlar iin, herhangi bir bedel veya gider karl istenilemez. (3) Birlemeye katlan irketlerden her biri, Trkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yaymlanan ve internet sitelerine de konulan ilanda, inceleme yapma hakkna iaret eder.

(4) Birlemeye katlan her irket, birinci fkrada anlan belgelerin nereye tevdi edildiklerini ve nerelerde incelemeye hazr tutulduklarn, tevdiden en az i gn nce, Trkiye Ticaret Sicili Gazetesi ile irket szlemesinde ngrlen gazetelerde ve sermaye irketleri de internet sitelerinde ilan eder. (5) Tm ortaklarn onaylamas hlinde, kk lekli irketler inceleme hakknn kullanlmasndan vazgeebilirler. b) Malvarlndaki deiikliklerle ilgili bilgiler MADDE 150- (1) Birlemeye katlan irketlerden birinin aktif veya pasif varlklarnda, birleme szlemesinin imzas tarihiyle, bu szlemenin genel kurulda onaya sunulaca tarih arasnda, nemli deiiklik meydana gelmise, ynetim organ, bu durumu kendi genel kuruluna ve birlemeye katlan dier irketlerin ynetim organlarna yazl olarak bildirir. (2) Birlemeye katlan tm irketlerin ynetim organlar, bu durumda birleme szlemesinin deitirilmesine veya birlemeden vazgemeye gerek olup olmadn incelerler; byle bir sonuca vardklar takdirde, onaya sunma nerisi geri ekilir. Dier hlde, ynetim organ genel kurulda, birleme szlemesinde uyarlamaya gerek bulunmadnn gerekesini aklar. c) Birleme karar MADDE 151- (1) Ynetim organ, genel kurula birleme szlemesini sunar. Birleme szlemesi genel kurulda; a) Bu Kanunun 421 inci maddesinin beinci fkrasnn (b) bendi sakl olmak zere, anonim ve sermayesi paylara blnm komandit irketlerde, esas veya karlm sermayenin ounluunu temsil etmesi artyla, genel kurulda mevcut bulunan oylarn drtte yle, b) Bir kooperatif tarafndan devralnacak sermaye irketlerinde, sermayenin ounluunu temsil etmesi artyla, genel kurulda mevcut bulunan oylarn drtte yle, c) Limited irketlerde, sermayenin en az drtte n temsil eden paylara sahip bulunmalar artyla, tm ortaklarn drtte nn oylaryla, d) Kooperatiflerde, verilen oylarn te ikisinin ounluuyla; ana szlemede ek deme ve baka edim ykmllkleri ya da snrsz sorumluluk kabul edilmi veya bunlar mevcut olup da geniletilmise kooperatife kaytl tm ortaklarn drtte nn kararyla, onaylanmaldr. (2) Kollektif ve komandit irketlerde birleme szlemesinin oybirliiyle onaylanmas gerekir. Ancak, irket szlemesinde birleme szlemesinin btn ortaklarn drtte nn kararyla onaylanmas ngrlebilir. (3) Bir sermayesi paylara blnm komandit irketin, baka bir irketi devralmas hlinde, birinci fkrann (a) bendindeki nisaba ek olarak, komanditelerin tamamnn birlemeyi yazl olarak onaylamalar gereklidir. (4) Bir limited irket tarafndan devralnan anonim ve sermayesi paylara blnm komandit irkette, devralma ile ek ykmllk ve kiisel edim ykmllkleri de ngrlyorsa veya bunlar mevcut olup da geniletiliyorsa, btn ortaklarn oybirliine gerek vardr. (5) Birleme szlemesi bir ayrlma akesini ngryorsa bunun, devreden irket ahs irketiyse oy hakkn haiz ortaklarnn, sermaye irketiyse irkette mevcut oy haklarnn yzde doksannn olumlu oylaryla onaylanmas arttr. (6) Birleme szlemesinde devrolunan irketin iletme konusunda deiiklik ngrlmse, birleme szlemesinin ayrca, irket szlemesinin deitirilmesi iin gerekli nisapla onaylanm olmas zorunludur. 6. Kesinlemeye ilikin hkmler a) Ticaret siciline tescil MADDE 152- (1) Birlemeye katlan irketler tarafndan birleme karar alnr alnmaz, ynetim organlar, birlemenin tescili iin ticaret siciline bavurur. (2) Devralan irket, birlemenin gerei olarak sermayesini artrmsa, ek olarak esas szleme deiiklikleri de ticaret siciline sunulur. (3) Devrolunan irket, birlemenin ticaret siciline tescili ile infisah eder. b) Hukuki sonular MADDE 153- (1) Birleme, birlemenin ticaret siciline tescili ile geerlilik kazanr. Tescil annda, devrolunan irketin btn aktif ve pasifi kendiliinden devralan irkete geer. (2) Devrolunan irketin ortaklar devralan irketin orta olur. Ancak bu sonu, devralan irketin kendi adna fakat bu irket hesabna hareket eden kiinin elinde bulunan paylar ile devrolunan irketin kendi adna fakat bu irket hesabna hareket eden kiinin elinde bulunan paylar iin domaz. (3) 7/12/1994 tarihli ve 4054 sayl Rekabetin Korunmas Hakknda Kanun hkmleri sakldr. c) lan MADDE 154- (1) Birleme karar, Trkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan olunur. 7. Sermaye irketlerinin kolaylatrlm ekilde birlemesi a) Uygulama alan MADDE 155- (1) a) Devralan sermaye irketi devrolunan sermaye irketinin oy hakk veren btn paylarna

veya b) Bir irket ya da bir gerek kii veya kanun yahut szleme dolaysyla bal bulunan kii gruplar, birlemeye katlan sermaye irketlerinin oy hakk veren tm paylarna, sahiplerse sermaye irketleri kolaylatrlm dzene gre birleebilirler. (2) Devralan sermaye irketi, devrolunan sermaye irketinin tm paylarna deil de oy hakk veren paylarnn en az yzde doksanna sahipse, aznlkta kalan pay sahipleri iin; a) Devralan irkette bu paylarn denk karl olan paylar verilmesi irket paylar yannda, 141 inci maddeye gre, irket paylarnn gerek deerinin tam dengi olan nakd bir karlk verilmesinin nerilmi olmas ve b) Birleme dolaysyla ek deme borcunun veya herhangi bir kiisel edim ykmllnn yahut kiisel sorumluluun domamas, hlinde birleme kolaylatrlm usulde gerekleebilir. b) Kolaylklar MADDE 156- (1) Birlemeye katlan ve 155 inci maddenin birinci fkrasnda ngrlen artlara uyan sermaye irketleri, birleme szlemesinde, 146 nc maddenin birinci fkrasnn (a) ve (f) il (i) bentlerinde gsterilmi bulunan kaytlara yer verirler. Bu sermaye irketleri, 147 nci maddede ngrlen birleme raporunu dzenlemeye, 148 inci maddede yeralan birleme szlemesini denetletme hakk ile 149 uncu maddede dzenlenen inceleme hakkn salamakla ykml olmadklar gibi, birleme szlemesini 151 inci madde uyarnca genel kurulun onayna da sunmayabilirler. (2) Birlemeye katlan ve 155 inci maddenin ikinci fkrasnda ngrlen artlara uyan sermaye irketleri, birleme szlemesinde, sadece, 147 nci maddenin ikinci fkrasnn (a), (b) ve (f) il (i) bentlerinde gsterilmi bulunan kaytlara yer verirler. Bu irketler 147 nci maddede ngrlen birleme raporunu dzenlemeye ve birleme szlemesini 151 inci madde gereince genel kurula sunmaya da zorunlu deildirler. 149 uncu maddede ngrlen inceleme hakknn, birlemenin tescili iin ticaret siciline yaplan bavurudan otuz gn nce salanm olmas gerekir. 8. Alacakllarn ve alanlarn korunmas a) Alacaklarn teminat altna alnmas MADDE 157- (1) Birlemeye katlan irketlerin alacakllar birlemenin hukuken geerlilik kazanmasndan itibaren ay iinde istemde bulunurlarsa, devralan irket bunlarn alacaklarn teminat altna alr. (2) Birlemeye katlan irketler; alacakllarna, Trkiye Ticaret Sicili Gazetesinde, tiraj ellibinin stnde olan yurt dzeyinde datm yaplan gazetede yedier gn aralklarla defa yapacaklar ilanla ve ayrca internet sitelerine konulacak ilanla haklarn bildirirler. lem denetisi, birlemeye katlan irketlerin serbest malvarlklarnn, denmesine yetmeyecei bilinen bir alacaklar bulunmadn veya byle bir alacak istemi beklenmediini dorulad takdirde ilan ykmll ortadan kalkar. (3) Devralan irket alacan birleme dolaysyla tehlikeye dmediini bir ilem denetisi raporuyla ispat ederse, teminat verme ykmll ortadan kalkar. (4) Dier alacakllarn zarara uramayacaklarnn anlalmas hlinde, ykml irket teminat gstermek yerine borcu deyebilir. b) Ortaklarn kiisel sorumluluklar ve i ilikilerinin gemesi MADDE 158- (1) Devrolunan irketin borlarndan birlemeden nce sorumlu olan ortaklarn sorumluluklar birlemeden sonra da devam eder. u artla ki, bu borlar birleme kararnn ilanndan nce domu olmal veya borlar douran sebepler bu tarihten nce olumu bulunmaldr. (2) Devrolunan irketin borlarndan doan, ortaklarn kiisel sorumluluuna ilikin istemler, birleme kararnn ilan tarihinden itibaren yl geince zamanamna urar. Alacak ilan tarihinden sonra muaccel olursa, zamanam sresi muacceliyet tarihinden balar. Bu snrlama, devralan irketin borlar dolaysyla ahsen sorumlu olan ortaklarn sorumluluklarna uygulanmaz. (3) Kamuya arz edilmi olan tahvil ve dier bor senetlerinde sorumluluk itfa tarihine kadar devam eder; meerki, izahname baka bir dzenleme iersin. (4) ilikileri hakknda 178 inci madde hkm uygulanr. III - Blnme 1. Genel hkmler a) lke MADDE 159- (1) Bir irket tam veya ksmi blnebilir. a) Tam blnmede, irketin tm malvarl blmlere ayrlr ve dier irketlere devrolunur. Blnen irketin ortaklar, devralan irketlerin paylarn ve haklarn iktisap ederler. Tam blnp devrolunan irket sona erer ve unvan ticaret sicilinden silinir. b) Ksmi blnmede, bir irketin malvarlnn bir veya birden fazla blm dier irketlere devrolunur. Blnen irketin ortaklar, devralan irketlerin paylarn ve haklarn iktisap ederler veya blnen irket, devredilen malvarl blmlerinin karlnda devralan irketlerdeki paylar ve haklar elde ederek yavru irketini oluturur. b) Geerli blnmeler

MADDE 160- (1) Sermaye irketleri ve kooperatifler sermaye irketlerine ve kooperatiflere blnebilirler. c) irket paylarnn ve haklarnn korunmas MADDE 161- (1) Tam ve ksmi blnmede irket paylar ve haklar 140 nc madde uyarnca korunur. (2) Devreden irketin ortaklarna; a) Blnmeye katlan tm irketlerde, mevcut paylar orannda irket paylar veya b) Blnmeye katlan baz veya tm irketlerde, mevcut paylarnn oranna gre deiik oranda irket paylar, tahsis edilebilir. (a) bendindeki blnme oranlarn korunduu, (b) bendindeki blnme ise oranlarn korunmad blnmedir. 2. Blnmenin uygulanmasna ilikin hkmler a) Sermayenin azaltlmas MADDE 162- (1) Blnme sebebiyle devreden irketin sermayesinin azaltlmas hlinde 473, 474 ve 592 nci maddeler ile kooperatiflerde Kooperatifler Kanununun 98 inci maddesine dayanlarak bu Kanunun 473 ve 474 nc maddeleri uygulanmaz. b) Sermaye artrm MADDE 163- (1) Devralan irket sermayesini, devreden irketin ortaklarnn haklarn koruyacak miktarda artrr. (2) Blnmede, ayni sermaye konulmasna ilikin hkmler uygulanmaz. Blnme sebebiyle, kaytl sermaye sisteminde msait olmasa bile, tavan deitirilmeden sermaye artrlabilir. c) Yeni kurulu MADDE 164- (1) Blnme erevesinde yeni bir irketin kurulmasna bu Kanun ile Kooperatifler Kanununun kurulua ilikin hkmleri uygulanr. Sermaye irketlerinin kurulmasnda, kurucularn asgari saysna ve ayni sermaye konulmasna ilikin hkmler uygulanmaz. d) Ara bilano MADDE 165- (1) Bilano gnyle, blnme szlemesinin imzas veya blnme plannn dzenlenmesi tarihi arasnda, alt aydan fazla bir zaman bulunduu veya son bilanonun karlmasndan itibaren, blnmeye katlan irketlerin malvarlklarnda nemli deiiklikler meydana gelmi olduu takdirde, bir ara bilano karlr. (2) Bu fkrann (a) ve (b) bentlerinde ngrlen hkmler sakl kalmak kaydyla, ara bilanoya yllk bilanoya ilikin hkm ve standartlar uygulanr. Ara bilano iin; a) Fizik envanter karlmas gerekli deildir. b) Son bilanoda kabul edilmi bulunan deerlemeler, sadece ticari defterlerdeki hareketler lsnde deitirilir; amortismanlar, deer dzeltmeleri ve karlklar ile ticari defterlerden anlalmayan iletme iin nemli deer deiiklikleri de dikkate alnr. 3. Blnme belgelerini denetleme ve inceleme hakk a) Blnme szlemesi ve blnme plan aa) Genel olarak MADDE 166- (1) Bir irket, blnme yoluyla, malvarlnn blmlerini var olan irketlere devredecekse, blnmeye katlan irketlerin ynetim organlar tarafndan bir blnme szlemesi yaplr. (2) Bir irket, blnme yoluyla, malvarlnn blmlerini yeni kurulacak irketlere devredecekse, ynetim organ bir blnme plan dzenler. (3) Hem blnme szlemesinin hem de blnme plannn yazl ekilde yaplmas ve bunlarn genel kurul tarafndan 173 nc madde hkmlerine gre onaylanmas arttr. bb) Blnme szlemesinin ve blnme plannn ierii MADDE 167- (1) Blnme szlemesi ve blnme plan zellikle; a) Blnmeye katlan irketlerin ticaret unvanlarn, merkezlerini ve trlerini, b) Aktif ve pasif malvarl konularnn devir amacyla blmlere ayrlmasn ve tahsisini; ak tanmlamayla, bu blmlere ilikin envanteri; tanmazlar, kymetli evrak ve maddi olmayan malvarln teker teker gsteren listeyi, c) Paylarn deiim orann ve gereinde denecek denkletirme tutarn ve devreden irketin ortaklarnn, devralan irketteki ortaklk haklarna ilikin aklamalar, d) Devralan irketin; intifa senedi, oydan yoksun pay ve zel hak sahiplerine tahsis ettii haklar, e) irket paylarnn deiim tarzlarn, f) irket paylarnn bilano krna hangi tarihten itibaren hak kazanacaklarn ve bu istem hakknn zelliklerini, g) Devreden irketin ilemlerinin hangi tarihten itibaren devralan irketin hesabna yaplm kabul edildiini, h) Ynetim organlarnn yelerine, mdrlere, ynetim hakkna sahip kiilere ve denetilere tannan zel menfaatleri, i) Blnme sonucu devralan irketlere geen i ilikilerinin listesini, ierir. b) Blnmenin dnda kalan malvarl MADDE 168- (1) Blnme szlemesinde veya blnme plannda tahsisi yaplmayan malvarl konular

zerinde; a) Tam blnmede, devralan tm irketlerin, blnme szlemesi veya planna gre kendilerine geen net aktif malvarlnn oranna gre, devralan tm irketlere payl mlkiyet hakk der. b) Ksmi blnmede sz konusu malvarl, devreden irkette kalr. (2) Birinci fkra hkm kyas yoluyla alacaklara ve maddi olmayan malvarl haklarna da uygulanr. (3) Tam blnmeye katlan irketler, blnme szlemesi veya blnme planna gre herhangi bir irkete tahsis edilmeyen borlardan mteselsilen sorumludurlar. c) Blnme raporu aa) erik MADDE 169- (1) Blnmeye katlan irketlerin ynetim organlar, blnme hakknda ayr rapor hazrlarlar; ortak rapor da geerlidir. (2) Rapor; a) Blnmenin amacn ve sonularn, b) Blnme szlemesini veya blnme plann, c) Paylarn deiim oranlarn ve gereinde denecek denkletirme tutarn, zellikle devreden irketin ortaklarnn devralan irketteki haklarna ilikin aklamalar, d) Deiim orannn saptanmasnda, paylarn deerlemesine ilikin zellikleri, e) Gereinde, blnme dolaysyla ortaklar iin doacak olan ek deme ykmllklerini, dier kiisel edim ykmllklerini ve snrsz sorumluluu, f) Blnmeye katlan irketlerin trlerinin farkl olmas hlinde, ortaklarn yeni tr sebebiyle sz konusu olan ykmllklerini, g) Blnmenin iiler zerindeki etkileri ile ieriini; varsa sosyal plann ieriini, h) Blnmenin, blnmeye katlan irketlerin alacakllar zerindeki etkilerini, hukuki ve ekonomik ynleri ile aklar ve gerekelerini gsterir. (3) Yeni kuruluun varl hlinde, blnme planna yeni irketin szlemesi de eklenir. (4) Tm ortaklarn onaylamas hlinde kk lekli irketler blnme raporunun dzenlenmesinden vazgeebilirler. bb) Blnme szlemesinin veya blnme plannn ve blnme raporunun denetlenmesi MADDE 170- (1) Blnme szlemesinin veya blnme plannn denetlenmesine 148 inci madde hkm kyas yoluyla uygulanr. d) nceleme hakk MADDE 171- (1) Blnmeye katlan irketlerden her biri, genel kurulun kararndan iki ay nce, merkezlerinde, halka ak anonim irketler ayrca Sermaye Piyasas Kurulunun uygun grd yerlerde; a) Blnme szlemesini veya blnme plann, b) Blnme raporunu, c) Denetleme raporunu, d) Son yln finansal tablolar ile faaliyet raporlarn ve varsa ara bilanolar, blnmeye katlan irketlerin ortaklarnn incelemesine sunar. (2) Tm ortaklarn onaylamas hlinde kk lekli irketler birinci fkrada ngrlen inceleme hakkndan vazgeebilirler. (3) Ortaklar, blnmeye katlan irketlerden, birinci fkrada saylan belgelerin kopyalarnn kendilerine verilmesini isteyebilirler. Suretler iin bedel veya herhangi bir gider karl istenemez. (4) Blnmeye katlan irketlerden her biri, Trkiye Ticaret Sicili Gazetesinde, sermaye irketleri ayrca internet sitesinde, inceleme yapma haklarna iaret eden bir ilan yaymlarlar. e) Malvarlndaki deiikliklerle ilgili bilgiler MADDE 172- (1) Blnmeye katlan irketlerin malvarlklarnda meydana gelen deiikliklere 150 nci madde kyas yoluyla uygulanr. 4. Blnme karar MADDE 173- (1) 175 inci maddede ngrlen teminatn salanmasndan sonra, blnmeye katlan irketlerin ynetim organlar, blnme szlemesini veya blnme plann genel kurula sunar. (2) Onama karar 151 inci maddenin birinci, nc, drdnc ve altnc fkralarnda ngrlen nisaplara uyularak alnr. (3) Orann korunmad blnmede onama karar, devreden irkette oy hakkn haiz ortaklarn en az yzde doksanyla alnr. 5. Korunmaya ilikin hkmler a) Alacakllarn korunmas aa) ar MADDE 174- (1) Blnmeye katlan irketlerin alacakllar, Trkiye Ticaret Sicili Gazetesinde, tiraj ellibinin

stnde olan ve yurt dzeyinde datm yaplan en az gazetede yedier gn aralklarla defa yaplacak ilanla ve sermaye irketlerinde ayrca internet sitesine de konulacak ilanla, alacaklarn bildirmeye ve teminat verilmesi iin istemde bulunmaya arlrlar. bb) Alacaklarn teminat altna alnmas MADDE 175- (1) Blnmeye katlan irketler, 174 nc maddede ngrlen ilanlarn yaym tarihinden itibaren ay iinde, istemde bulunan alacakllarn alacaklarn teminat altna almak zorundadrlar. (2) Blnme ile, alacakllarn alacaklarnn tehlikeye dmediinin, bir ilem denetisinin raporuyla ispat hlinde, teminat altna almak ykm ortadan kalkar. (3) Dier alacakllarn zarara uramayacaklarnn anlalmas hlinde, irket, teminat gstermek yerine borcu deyebilir. b) Sorumluluk aa) Blnmeye katlan irketlerin ikinci derecede sorumluluu MADDE 176- (1) Blnme szlemesi veya blnme planyla kendisine bor tahsis edilen irket, bu suretle birinci derecede sorumlu bulunan irket, alacakllarn alacaklarn ifa etmezse, blnmeye katlan dier irketler, ikinci derecede sorumlu irketler, mteselsilen sorumlu olurlar. (2) kinci derecede sorumlu olan irketlerin takip edilebilmeleri iin, alacan teminat altna alnmam ve birinci derecede sorumlu irketin; a) flas etmi, b) Konkordato sresi alm, c) Aleyhinde yaplan bir icra takibinde kesin aciz vesikas alnmasnn artlar domu, d) Merkezi yurt dna tanm ve artk Trkiyede takip edilemez duruma gelmi veya e) Yurt dndaki merkezinin yeri deitirilmi ve bu sebeple hukuken takibi nemli derecede glemi, olmas gerekir. bb) Ortaklarn kiisel sorumluluu MADDE 177- (1) Ortaklarn kiisel sorumluluklar hakknda 158 inci madde hkm uygulanr. 6. ilikilerinin gemesi MADDE 178- (1) Tam veya ksmi blnmede, iilerle yaplan hizmet szlemeleri, ii itiraz etmedii takdirde, devir gnne kadar bu szlemeden doan btn hak ve borlarla devralana geer. (2) i itiraz ederse, hizmet szlemesi kanuni iten karma sresinin sonunda sona erer; devralan ve ii o tarihe kadar szlemeyi yerine getirmekle ykmldr. (3) Eski iveren ile devralan, iinin blnmeden evvel muaccel olmu alacaklar ile hizmet szlemesinin normal olarak sona erecei veya iinin itiraz sebebiyle sona erdii tarihe kadar geen srede muaccel olacak alacaklarndan mteselsilen sorumludur. (4) Aksi kararlatrlmadka veya hlin gereinden anlalmadka, iveren hizmet szlemesinden doan haklar nc bir kiiye devredemez. (5) iler muaccel olan ve birinci fkrada ngrld ekilde muaccel olacak alacaklarnn teminat altna alnmasn isteyebilirler. (6) Devreden irketin blnmeden nce irket borlarndan dolay sorumlu olan ortaklar, hizmet szlemesinden doan ve intikal gnne kadar muaccel olan borlarla, hizmet szlemesi normal olarak sona ermi olsayd muaccel hle gelecek olan veya iinin itiraz sebebiyle hizmet szlemesinin sona erdii ana kadar doacak olan borlardan mteselsilen sorumlu olmakta devam ederler. 7. Ticaret siciline tescil ve geerlilik MADDE 179- (1) Blnme onaylannca, ynetim organ blnmenin tescilini ister. (2) Ksmi blnme sebebiyle devreden irketin sermayesinin azaltlmas gerekiyorsa buna ilikin esas szleme deiiklii de tescil ettirilir. (3) Tam blnme hlinde devreden irket ticaret siciline tescil ile birlikte infisah eder. (4) Blnme ticaret siciline tescille geerlilik kazanr. Tescil ile tescil annda envanterde yer alan btn aktifler ve pasifler devralan irketlere geer. IV - Tr deitirme 1. Genel hkmler a) lke MADDE 180- (1) Bir irket hukuki eklini deitirebilir. Yeni tre dntrlen irket eskisinin devamdr. b) Geerli tr deitirmeler MADDE 181- (1) a) Bir sermaye irketi; 1. Baka trde bir sermaye irketine; 2. Bir kooperatife; b) Bir kollektif irket; 1. Bir sermaye irketine;

2. Bir kooperatife; 3. Bir komandit irkete; c) Bir komandit irket; 1. Bir sermaye irketine; 2. Bir kooperatife; 3. Bir kollektif irkete; d) Bir kooperatif bir sermaye irketine, dnebilir. c) Kollektif ve komandit irketlerin tr deitirmelerine ilikin zel dzenleme MADDE 182 - (1) Bir kollektif irket bir komandit irkete; a) Kollektif irkete bir komanditerin girmesi, b) Bir ortan komanditer olmas, hlinde dnebilir. (2) Bir komandit irket kollektif irkete; a) Tm komanditerlerin irketten kmas, b) Tm komanditerlerin komandite olmas, suretiyle dnebilir. (3) Bir kollektif veya komandit irketin tek kii iletmesi olarak faaliyetine devam etmesine ilikin 257 nci madde hkm sakldr. (4) Bu madde uyarnca yaplacak tr deitirmelerine 180 il 190 nc madde hkmleri uygulanmaz. 2. irket paynn ve haklarnn korunmas MADDE 183- (1) Tr deitirmede ortaklarn irket paylar ve haklar korunur. Oydan yoksun paylar iin sahiplerine eit deerde paylar veya oy hakkn haiz paylar verilir. (2) mtiyazl paylarn karlnda ayn deerde paylar verilir veya uygun bir tazminat denir. (3) ntifa senetleri karlnda ayn deerde haklar verilir veya tr deitirme plannn dzenlendii tarihte gerek deer denir. 3. Kurulu ve ara bilano MADDE 184- (1) Tr deitirmede, yeni trn kuruluuna ilikin hkmler uygulanr; ancak, sermaye irketlerinde ortaklarn asgari saysna ve ayni sermaye konulmasna ilikin hkmler uygulanmaz. (2) Bilano gnyle tr deitirme raporunun dzenlendii tarih arasnda alt aydan fazla zaman gemise veya son bilanonun karld tarihten itibaren irketin malvarlnda nemli deiiklikler meydana gelmise ara bilano karlr. (3) Aadaki hkmler sakl olmak kayd ile ara bilanoya yllk bilanoya ilikin hkm ve ilkeler uygulanr. Ara bilano iin; a) Fizik envanter karlmas gerekli deildir; b) Son bilanoda kabul edilen deerlemeler, sadece ticari defterdeki hareketler lsnde deitirilir; amortismanlar, deer dzeltmeleri ve karlklar ile ticari defterlerden anlalmayan iletme iin nemli deer deiiklikleri de dikkate alnr. 4. Tr deitirme plan MADDE 185- (1) Ynetim organ bir tr deitirme plan dzenler. Plan yazl ekle ve 189 uncu madde uyarnca genel kurulun onayna tabidir. Tr deitirme plan; a) irketin tr deitirmeden nceki ve sonraki ticaret unvann, merkezini ve yeni tre ilikin ibareyi, b) Yeni trn irket szlemesini, c) Ortaklarn tr deitirmeden sonra sahip olacaklar paylarn saysn, cinsini ve tutarn veya tr deitirmeden sonra ortaklarn paylarna ilikin aklamalar, ierir. 5. Tr deitirme raporu MADDE 186- (1) Ynetim organ tr deitirme hakknda yazl bir rapor hazrlar. (2) Raporda; a) Tr deitirmenin amac ve sonular, b) Yeni tre ilikin kurulu hkmlerinin yerine getirilmi bulunduu, c) Yeni irket szlemesi, d) Tr deitirmeden sonra ortaklarn sahip olacaklar paylara dair deiim oran, e) Varsa ortaklar ile ilgili olarak tr deitirmeden kaynaklanan ek deme ile dier kiisel edim ykmllkleri ve kiisel sorumluluklar, f) Ortaklar iin yeni tr dolaysyla doan ykmllkler hukuki ve ekonomik ynden aklanr ve gerekeleri gsterilir. (3) Tm ortaklarn onaylamas hlinde kk lekli irketler tr deitirme raporunun dzenlenmesinden

vazgeebilirler. 6. Tr deitirme plannn ve tr deitirme raporunun denetlenmesi MADDE 187- (1) irket, tr deitirme plann, tr deitirme raporunu, tr deitirmede esas alnan bilanoyu ilem denetisine denetlettirir. (2) irket ilem denetisine, yaplacak denetlemenin amacna hizmet edebilecek btn bilgi ve belgeleri vermek zorundadr. (3) lem denetisi tr deitirmeye ilikin artlarn gerekleip gereklemediini, bilanonun geree uygun olup olmadn ve tr deitirmeden sonra ortaklarn hukuki durumlarnn korunup korunmadn incelemek ve deerlendirmek zorundadr. (4) Tm ortaklarn onaylamas hlinde kk lekli irketler denetlemeden vazgeebilirler. 7. nceleme hakk MADDE 188 - (1) irket; a) Tr deitirme plann, b) Tr deitirme raporunu, c) Denetleme raporunu, d) Son yln finansal tablolarn, varsa ara bilanoyu, genel kurulda karar alnmasndan otuz gn nce merkezinde ve halka ak anonim irketlerde Sermaye Piyasas Kurulunun istedii yerlerde ortaklarn incelemesine sunar. (2) steyen ortaklara anlan belgelerin kopyalar bedelsiz verilir. irket, ortaklar, uygun bir ekilde inceleme haklarnn bulunduu hususunda bilgilendirir. 8. Tr deitirme karar ve tescil MADDE 189- (1) Ynetim organ tr deitirme plann genel kurula sunar. Tr deitirme karar aadaki nisaplarla alnr: a) Kanunun 421 inci maddesinin beinci fkrasnn (b) bendi hkm sakl olmak artyla anonim ve sermayesi paylara blnm komandit irketlerde, esas veya karlm sermayenin te ikisini karlamas artyla, genel kurulda mevcut oylarn te ikisiyle; limited irkete dntrme hlinde, ek deme veya kiisel edim ykmll doacaksa tm ortaklarn onayyla; b) Bir sermaye irketinin bir kooperatife dnmesi hlinde tm ortaklarn onayyla; c) Limited irketlerde, sermayenin en az drtte ne sahip bulunmalar artyla, ortaklarn drtte nn kararyla; d) Kooperatiflerde; 1. Ortaklarn en az te ikisinin temsil edilmeleri art ile, genel kurulda mevcut oylarn ounluuyla, 2. Ek deme, dier kiisel edim ykmllkleri veya kiisel sorumluluk getiriliyorsa veya bu ykmllkler veya sorumluluklar geniletiliyorsa, kooperatifte kaytl ortaklarnn te ikisinin olumlu oyuyla, e) Kollektif ve komandit irketlerde tr deitirme plan btn ortaklarn oybirliiyle onanr. Ancak, irket szlemesinde ortaklarn tmnn te ikisinin olumlu oyuyla bu kararn alnabilecei ngrlebilir. (2) Ynetim organ tr deitirmeyi ve yeni irketin szlemesini tescil ettirir. Tr deitirme tescil ile hukuki geerlilik kazanr. Tr deitirme karar Trkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilir. 9. Alacakllarn ve alanlarn korunmas MADDE 190- (1) Ortaklarn kiisel sorumluluklar hakknda 158 inci ve i szlemelerinden doan borlar hakknda 178 inci madde uygulanr. V - Ortak hkmler 1. Ortaklk paylarnn ve ortaklk haklarnn incelenmesi MADDE 191- (1) Birlemede, blnmede ve tr deitirmede ortaklk paylarnn ve ortaklk haklarnn gereince korunmam veya ayrlma karlnn uygun belirlenmemi olmas hlinde, her ortak, birleme, blnme veya tr deitirme kararnn Trkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilanndan itibaren iki ay iinde, sz konusu ilemlere katlan irketlerden birinin merkezinin bulunduu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden, uygun bir denkletirme akesinin saptanmasn isteyebilir. Denkletirme akesinin belirlenmesinde 140 nc maddenin ikinci fkras uygulanmaz. (2) Davac ile ayn hukuki durumda bulunmalar hlinde, mahkeme karar, birlemeye, blnmeye veya tr deitirmeye katlan irketlerin tm ortaklar hakknda da hkm dourur. (3) Davann giderleri devralan irkete aittir. zel durumlarn hakl gstermesi hlinde, mahkeme giderleri ksmen veya tamamen davacya ykletilebilir. (4) Ortaklk paylarnn veya ortaklk haklarnn korunmasn inceleme davas birleme, blnme veya tr deitirme kararnn geerliliini etkilemez. 2. Birlemenin, blnmenin ve tr deitirmenin iptali ve eksikliklerin sonular MADDE 192- (1) 134 il 190 nc maddelerin ihlali hlinde, birleme, blnme ve tr deitirme kararna olumlu oy vermemi ve bunu tutanaa geirmi bulunan birlemeye, blnmeye veya tr deitirmeye katlan irketlerin ortaklar; bu kararn Trkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilanndan itibaren iki ay iinde iptal davas aabilirler. lann

gerekmedii hllerde sre tescil tarihinden balar. (2) Kararn bir ynetim organ tarafndan verilmesi hlinde de bu dava alabilir. (3) Birleme, blnme ve tr deitirmeye ilikin ilemlerde herhangi bir eksikliin varl hlinde, mahkeme taraflara bunun giderilmesi iin sre verir. Hukuki sakatlk, verilen sre iinde giderilemiyorsa veya giderilememise mahkeme karar iptal eder ve gerekli nlemleri alr. 3. Sorumluluk MADDE 193- (1) Birleme, blnme veya tr deitirme ilemlerine herhangi bir ekilde katlm bulunan btn kiiler irketlere, ortaklara ve alacakllara kar kusurlar ile verdikleri zararlardan sorumludurlar. Kurucularn sorumluluklar sakldr. (2) Birlemeyi, blnmeyi veya tr deitirmeyi denetlemi kiiler irketlere, mnferit ortaklara ve alacakllara kar kusurlar ile verdikleri zararlardan sorumludurlar. (3) 202 il 208, 555, 557, 560 nc madde hkmleri sakldr. Bir sermaye irketinin veya kooperatifin iflas hlinde 556 ve 570 inci maddeler ile Kooperatifler Kanununun 98 inci maddesi kyas yoluyla uygulanr. VI Ticari iletme ile ilgili birleme ve tr deitirme MADDE 194- (1) Bir ticari iletme, bir ticaret irketiyle, onun tarafndan devralnmak suretiyle birleebilir. Bu hlde devralan ticaret irketinin trne gre 138 il 140, 142 il 158 ve ortak hkmlere ilikin 191 il 193 nc madde hkmleri kyas yoluyla uygulanr. (2) Bir ticari iletmenin bir ticaret irketine dnmesi hlinde 182 il 193 nc maddeler kyas yoluyla uygulanabilir. (3) Bir ticaret irketinin bir ticari iletmeye dntrlebilmesi iin, sz konusu ticaret irketinin paylarnn tm, ticari iletmeyi iletecek kii veya kiiler tarafndan devralnmal ve ticari iletme bu kii veya kiiler adna ticaret siciline tescil ve ilan edilmelidir. Bu hlde, ticari iletmeye dntrlen ticaret irketi, bir kollektif veya komandit irket ise mezkr ticaret irketinin borlarndan, ticari iletmeyi iletecek kii ve kiiler ile ticaret irketinin eski ortaklar da 264 nc maddedeki zamanam sresince sfatlarna gre mteselsilen sorumlu olurlar. Dntrmeye bu Kanunun 264 il 266 nc maddeleri de uygulanr. (4) 182 nci maddenin nc fkras hkm sakldr. G) irketler topluluu I - Hkim ve bal irket MADDE 195- (1) a) Bir ticaret irketi, dier bir ticaret irketinin, dorudan veya dolayl olarak; 1. Oy haklarnn ounluuna sahipse veya 2. irket szlemesi uyarnca, ynetim organnda karar alabilecek ounluu oluturan sayda yenin seimini salayabilmek hakkn haizse veya 3. Kendi oy haklar yannda, bir szlemeye dayanarak, tek bana veya dier pay sahipleri ya da ortaklarla birlikte, oy haklarnn ounluunu oluturuyorsa, b) Bir ticaret irketi, dier bir ticaret irketini, bir szleme gereince veya baka bir yolla hkimiyeti altnda tutabiliyorsa, birinci irket hkim, dieri bal irkettir. Bu irketlerden en az birinin merkezi Trkiyede ise, bu Kanundaki irketler topluluuna ilikin hkmler uygulanr. (2) Birinci fkrada ngrlen hller dnda, bir ticaret irketinin baka bir ticaret irketinin paylarnn ounluuna veya onu ynetebilecek kararlar alabilecek miktarda paylarna sahip bulunmas, birinci irketin hkimiyetinin varlna karinedir. (3) Bir hkim irketin, bir veya birka bal irket araclyla bir dier irkete hkim olmas, dolayl hkimiyettir. (4) Hkim irkete dorudan veya dolayl olarak bal bulunan irketler, onunla birlikte irketler topluluunu oluturur. Hkim irketler ana, bal irketler yavru irket konumundadr. (5) irketler topluluunun hkiminin, merkezi veya yerleim yeri yurt iinde veya dnda bulunan, bir teebbs olmas hlinde de, 195 il 209 uncu maddeler ile bu Kanundaki irketler topluluuna ilikin hkmler uygulanr. Hkim teebbs tacir saylr. Konsolide tablolar hakkndaki hkmler sakldr. (6) irketler topluluuna ilikin hkmlerin uygulanmasnda ynetim kurulu terimi limited irketlerde mdrleri, sermayesi paylara blnm komandit irketler ile ahs irketlerinde yneticileri, dier tzel kiilerde ynetim organn ve gerek kiilerde gerek kiinin kendisini ifade eder. II - Pay ve oy oranlarnn hesaplanmas MADDE 196- (1) Bir ticaret irketinin bir sermaye irketindeki itirakinin yzdesi, o sermaye irketindeki paynn veya paylarn itibar deerleri toplamnn, itirak olunan irketin sermayesine oranlanmasyla bulunur. Sermaye irketinin hem kendi hem de onun hesabna alnm olup da nc kiilerin elindeki kendi paylar, hesaplamada o irketin esas veya karlm sermayesinden dlr. (2) Bir ticaret irketinin bir sermaye irketindeki oy hakknn yzdesi, ticaret irketinin o sermaye irketinde sahip bulunduu paylardan doan kullanlabilen oy haklarnn toplamnn, sermaye irketindeki kullanlabilir tm oy

haklarnn toplamna oranlanmasyla bulunur. Hesaplamada, sermaye irketinin hem kendi hem de onun hesabna alnm olup da nc kiilerin elindeki paylarndan doan oy haklar dlr. (3) Bir ticaret irketinin bir sermaye irketinde sahip olduu paylar hesaplanrken ona bal irketlerin sahip olduklar veya onun hesabna alnm olup nc kiilerin elindeki paylar da hesaba katlr. III - Karlkl itirak MADDE 197- (1) Birbirlerinin paylarnn en az drtte birine sahip bulunan sermaye irketleri karlkl itirak durumundadr. Bu paylarn yzdelerinin hesaplanmasnda 196 nc madde uygulanr. Anlan irketlerden biri dierine hkimse, ikincisi ayn zamanda bal irket saylr. Karlkl itirak durumundaki irketlerin her biri dierine hkimse ikisi de bal ve hkim irket kabul olunur. IV - Bildirim, tescil ve ilan ykmllkleri MADDE 198- (1) Bir teebbs, bir sermaye irketinin sermayesinin, dorudan veya dolayl olarak, yzde beini, onunu, yirmisini, yirmibeini, otuzn, ellisini, altmyedisini veya yzde yzn temsil eden miktarda paylarna sahip olduu veya paylar bu yzdelerin altna dt takdirde; teebbs, durumu sz konusu ilemlerin tamamlanmasn izleyen on gn iinde, sermaye irketine ve bu Kanun ile dier kanunlarda gsterilen yetkili makamlara bildirir. Paylarn yukarda belirtilen oranlarda kazanlmas veya elden karlmas, yllk faaliyet ve denetleme raporlarnda ayr bir balk altnda aklanr ve sermaye irketinin internet sitesinde ilan edilir. Paylarn yzdelerinin hesaplanmasnda 196 nc madde uygulanr. Teebbsn ve sermaye irketinin ynetim kurulu yeleriyle yneticileri de, kendilerinin, elerinin, velayetleri altndaki ocuklarnn ve bunlarn, sermayelerinin en az yzde yirmisine sahip bulunduklar ticaret irketlerinin o sermaye irketindeki paylar ile ilgili olarak bildirimde bulunurlar. Bildirimler yazl ekilde yaplr, ticaret siciline tescil ve ilan olunur. (2) Birinci fkrada ngrlen bildirim ile tescil ve ilan ykmll yerine getirilmedii srece, ilgili paylara ait oy hakk dhil, dier haklar donar. Bildirim ykmllnn yerine getirilmemesine dair dier hukuki sonulara ilikin hkmler sakldr. (3) Hkimiyet szlemesinin geerli olabilmesi iin bu szlemenin ticaret siciline tescil ve ilan arttr. Szlemenin geersizlii, bu Kanun ile dier kanunlardaki irketler topluluuna dair ykmllklere ve sorumluluklara ilikin hkmlerinin uygulanmasna engel olmaz. V - Bal ve hkim irketlerin raporlar MADDE 199- (1) Bal irketin ynetim kurulu, faaliyet ylnn ilk ay iinde, irketin hkim ve bal irketlerle ilikileri hakknda bir rapor dzenler. Raporda, irketin gemi faaliyet ylnda hkim irketle, hkim irkete bal bir irketle, hkim irketin ynlendirmesiyle onun ya da ona bal bir irketin yararna yapt tm hukuki ilemlerin ve gemi faaliyet ylnda hkim irketin ya da ona bal bir irketin yararna alnan veya alnmasndan kanlan tm dier nlemlerin aklamas yaplr. Hukuki ilemlerde edimler ve kar edimler, nlemlerde, nlemin sebebi ve irket ynnden yarar ve zararlar belirtilir. Zarar denkletirilmise, bunun faaliyet yl iinde fiilen nasl gerekletii veya irketin salad hangi menfaatlere ilikin olarak bir istem hakk tannd ayrca bildirilir. (2) Rapor, doru ve drst hesap verme ilkelerine uygun olmaldr. (3) Ynetim kurulu raporun sonunda irketin, hukuki ilemin yapld veya nlemin alnd veya alnmasndan kanld anda kendilerince bilinen hl ve artlara gre, her bir hukuki ilemde uygun bir kar edim salanp salanmadn ve alnan veya alnmasndan kanlan nlemin irketi zarara uratp uratmadn aklar. irket zarara uramsa, ynetim kurulu ayrca zararn denkletirilip denkletirilmediini de belirtir. Bu aklama sadece yllk faaliyet raporunda yer alr. (4) Hkim irketin her ynetim kurulu yesi, ynetim kurulu bakanndan; bal irketlerin finansal ve malvarlyla ilgili durumlar ile aylk hesap sonular, hkim irketin bal irketlerle, bal irketlerin birbirleriyle, hkim ve bal irketlerin pay sahipleri ve bunlarn yaknlaryla ilikileri; yaptklar ilemler ve bunlarn sonu ve etkileri hakknda, zenli, gerei aynen ve drste yanstan hesap verme ilkelerine gre dzenlenmi bir rapor hazrlattrp ynetim kuruluna sunmasn ve bunun sonu ksmnn yllk rapor ile denetleme raporuna eklenmesini isteyebilir. Bal irketler, red iin yoruma yer brakmayacak aklkta bir hakl sebebin varln ispat edemedikleri takdirde, bu raporun hazrlanmas iin gerekli olan bilgi ve belgeleri hkim irketin bu ile grevlendirilen uzmanlarna vermekle ykmldrler. stemde bulunan ynetim kurulu yesi, bunu bir nc kiinin yararlanmas amacyla yapmsa bunun sonularndan sorumlu olur. VI - Bal irketler hakknda bilgi alma MADDE 200- (1) Hkim irketin her pay sahibi genel kurulda, bal irketlerin finansal ve malvarlyla ilgili durumlar ile hesap sonular, hkim irketin bal irketlerle, bal irketlerin birbirleriyle, hkim ve bal irketlerin pay sahipleri, yneticileri ve bunlarn yaknlaryla ilikileri, yaptklar ilemler ve bunlarn sonular hakknda, zenli, gerei aynen ve drste yanstan hesap verme ilkelerine uygun, doyurucu bilgi verilmesini isteyebilir. VII - Haklarn donmas MADDE 201- (1) Bir sermaye irketinin paylarn iktisap edip karlkl itirak konumuna bilerek giren dier bir sermaye irketi, itirak konusu olan paylardan doan toplam oylaryla dier pay sahiplii haklarnn sadece drtte birini kullanabilir; bedelsiz paylar edinme hakk hari, dier tm pay sahiplii haklar donar. Sz konusu paylar toplant ve

karar nisabnn hesaplanmasnda dikkate alnmaz. 389 ile 612 nci madde hkmleri sakldr. (2) Birinci fkrada ngrlen snrlama, bal irketin hkim irketin paylarn iktisap etmesi veya her iki irketin birbirlerine hkim olmas hlinde uygulanmaz. VIII - Sorumluluk 1. Hkimiyetin hukuka aykr kullanlmas MADDE 202- (1) a) Hkim irket, hkimiyetini bal irketi kayba uratacak ekilde kullanamaz. zellikle bal irketi, i, varlk, fon, personel, alacak ve bor devri gibi hukuki ilemler yapmaya; krn azaltmaya ya da aktarmaya; malvarln ayni veya kiisel nitelikte haklarla snrlandrmaya; kefalet, garanti ve aval vermek gibi sorumluluklar yklenmeye; demelerde bulunmaya; hakl bir sebep olmakszn tesislerini yenilememek, yatrmlarn kstlamak, durdurmak gibi verimliliini ya da faaliyetini olumsuz etkileyen kararlar veya nlemler almaya yahut gelimesini salayacak nlemleri almaktan kanmaya yneltemez; meerki, kayp, o faaliyet yl iinde fiilen denkletirilsin veya kaybn nasl ve ne zaman denkletirilecei belirtilmek suretiyle en ge o faaliyet yl sonuna kadar, bal irkete denk deerde bir istem hakk tannsn. b) Denkletirme, faaliyet yl iinde fiilen yerine getirilmez veya sresi iinde denk bir istem hakk tannmazsa, bal irketin her pay sahibi, hkim irketten ve onun, kayba sebep olan, ynetim kurulu yelerinden, irketin zararn tazmin etmelerini isteyebilir. Hkim istem zerine veya resen somut olayda hakkaniyete uygun decekse, tazminat yerine bu maddenin ikinci fkras hkmlerine gre, davac pay sahiplerinin paylarnn hkim irket tarafndan satn alnmasna veya duruma uygun den ve kabul edilebilir baka bir zme karar verebilir. c) Alacakllar da, (b) bendi uyarnca, irket iflas etmemi olsa bile, irketin zararnn irkete denmesini isteyebilirler. d) Kayba sebebiyet veren ilemin, ayn veya benzer koullar altnda, irket menfaatlerini drstlk kuralna uygun olarak gzeten ve tedbirli bir yneticinin zeniyle hareket eden, bamsz bir irketin ynetim kurulu yeleri tarafndan da yaplabilecei veya yaplmasndan kanlabileceinin ispat hlinde tazminata hkmedilemez. e) Pay sahiplerinin ve alacakllarn aaca davaya, kyas yoluyla 553, 555 il 557, 560 ve 561 inci maddeler uygulanr. Hkim teebbsn merkezinin yurt dnda bulunmas hlinde tazminat davas bal irketin merkezinin bulunduu yer asliye ticaret mahkemesinde alr. (2) Hkimiyetin uygulanmas ile gerekletirilen ve bal irket bakmndan aka anlalabilir hakl bir sebebi bulunmayan, birleme, blnme, tr deitirme, fesih, menkul kymet karlmas ve nemli esas szleme deiiklii gibi ilemlerde, genel kurul kararna red oyu verip tutanaa geirten veya ynetim kurulunun bu ve benzeri konulardaki kararlarna yazl olarak itiraz eden pay sahipleri; hkim teebbsten, zararlarnn tazminini veya paylarnn varsa en az borsa deeriyle, byle bir deer bulunmuyorsa veya borsa deeri hakkaniyete uygun dmyorsa, gerek deerle veya genel kabul gren bir ynteme gre belirlenecek bir deerle satn alnmasn mahkemeden isteyebilirler. Deer belirlenirken mahkeme kararna en yakn tarihteki veriler esas alnr. Tazminat veya paylarn satn alnmasn istem davas, genel kurul kararnn verildii veya ynetim kurulu kararnn ilan edildii tarihten balayarak iki ylda zamanamna urar. (3) kinci fkrada ngrlen dava alnca, davaclarn muhtemel zararlarn veya paylarn satn alma deerini karlayan tutardaki parann teminat olarak, mahkemece belirlenecek bir bankaya mahkeme adna yatrlmasna karar verilir. Teminat yatrlmad srece genel kurul veya ynetim kurulu kararna ilikin hibir ilem yaplamaz. Bu maddenin birinci ve ikinci fkralarnda ngrlen davalarn ktniyetle almas hlinde daval, urad zararn mteselsilen tazmin edilmesini ve mahkemeye teminat yatrlmasn davaclardan isteyebilir. (4) Birleme, blnme ve tr deitirmede, pay sahiplerine ve ortaklara tannm bulunan dier haklar sakldr. (5) Bal irketin yneticileri, bu madde hkmleri dolaysyla pay sahiplerine ve alacakllara kar doabilecek sorumluluklarnn tm hukuki sonularnn, bir szleme ile stlenmesini hkim teebbsten isteyebilir. 2. Tam hkimiyet hlinde a) Talimat MADDE 203- (1) Bir ticaret irketi bir sermaye irketinin paylarnn ve oy haklarnn dorudan veya dolayl olarak yzde yzne sahipse, hkim irketin ynetim kurulu, topluluun belirlenmi ve somut politikalarnn gerei olmak artyla, kaybna sebep verebilecek sonular dourabilecek nitelik tasalar bile, bal irketin ynlendirilmesine ve ynetimine ilikin talimat verebilir. Bal irketin organlar talimata uymak zorundadr. b) stisna MADDE 204- (1) Bal irketin deme gcn aka aan, varln tehlikeye drebilecek olan veya nemli varlklarn kaybetmesine yol aabilecek nitelik tayan talimat verilemez. c) Bal irketin organlarnn irkete ve pay sahiplerine kar sorumsuzluu MADDE 205- (1) Bal irketin ynetim kurulu yeleri, yneticileri ve sorumlu tutulabilecek ilgililer, 203 ve 204 nc madde kapsamndaki talimatlara uymalar nedeniyle, irkete ve pay sahiplerine kar sorumlu tutulamazlar. d) irket alacakllarnn dava hakk

MADDE 206- (1) Hkim irket ve yneticilerinin, 203 nc madde erevesinde verdikleri talimatlar dolaysyla bal irkette oluan kayp, o hesap yl iinde, denkletirilmedii veya zaman ve ekli de belirtilerek irkete denk bir istem hakk tannmad takdirde, zarara urayan alacakllar hkim irkete ve onun kayptan sorumlu ynetim kurulu yelerine kar tazminat davas aabilirler. Davallar 202 nci maddenin birinci fkrasnn (d) bendine dayanabilir. Bu davaya 202 nci maddenin birinci fkrasnn (e) bendi uygulanr. (2) Davallar, krediden ve benzeri sebeplerden kaynaklanan alacaklarda, davacnn, denkletirmenin yaplmadn veya istem hakknn tannmadn bilerek sz konusu alaca douran ilikiye girdiini veya iin nitelii gerei bu durumu bilmesi gerektiini ispatlayarak sorumluluktan kurtulabilirler. IX - eitli hkmler 1. zel denetim MADDE 207- (1) Deneti, ilem denetisi, zel deneti, riskin erken saptanmas ve ynetimi komitesi; bal irketin, hkim irketle veya dier bal bir irketle ilikilerinde hilenin veya dolann varln belirtir ekilde gr bildirmise, bal irketin her pay sahibi, bu konunun akla kavuturulmas amacyla, irket merkezinin bulunduu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden zel deneti atanmasn isteyebilir. 2. Satn alma hakk MADDE 208- (1) Hkim irket, dorudan veya dolayl olarak bir sermaye irketinin paylarnn ve oy haklarnn en az yzde doksanna sahipse, azlk irketin almasn engelliyor, drstlk kuralna aykr davranyor, fark edilir sknt yaratyor veya pervaszca hareket ediyorsa, hkim irket azln paylarn varsa borsa deeri, yoksa 202 nci maddenin ikinci fkrasnda ngrlen ekilde belirlenen deer ile satn alabilir. 3. Gvenden doan sorumluluk MADDE 209- (1) Hkim irket, topluluk itibarnn, topluma veya tketiciye gven veren bir dzeye ulat hllerde, bu itibarn kullanlmasnn uyandrd gvenden sorumludur. H) Sanayi ve Ticaret Bakanlnn dzenleme ve denetleme yetkisi MADDE 210- (1) Sanayi ve Ticaret Bakanl bu Kanunun ticaret irketlerine ilikin hkmlerinin uygulamasyla ilgili tebliler yaymlamaya yetkilidir. Ticaret sicili mdrlkleri ve irketler bu teblilere uyarlar. Ticaret irketlerinin ilemleri, ilkeleri ve usul bir tzk ile belirlenerek Sanayi ve Ticaret Bakanl denetim elemanlar tarafndan denetlenir. (2) Dier bakanlk, kurum, kurul ve kurulular, ancak kendilerine kanunla tannan yetkinin snrlar iinde kalmak artyla ve ngrlen ama, konu ve ekle tabi olarak, irketlere ilikin dzenlemeler yapabilirler. Bu dzenlemeler bu Kanunun ilkelerine ve sistemine aykr olamaz. Sz konusu dzenlemelerin bu Kanunun ticaret irketlerine ilikin hkmlerini ilgilendirmeleri hlinde Sanayi ve Ticaret Bakanlnn yazl uygun gr alnr. Bakanlk dzenlemeyi kanuna uygunluk ynnden inceleyerek grn en ge otuz gn iinde yazl olarak ilgili bakanlk, kurum, kurul veya kurulua bildirir; sresi iinde bildirilmemise gr olumlu kabul edilir. (3) Kamu dzenine veya iletme konusuna aykr ilemlerde veya bu ynde hazrlklarda ya da muvazaal i ve faaliyetlerde bulunduu belirlenen ticaret irketleri hakknda, zel kanunlardaki hkmler sakl kalmak kaydyla, Sanayi ve Ticaret Bakanlnca, bu tr ilem, hazrlk veya faaliyetlerin renilmesinden itibaren bir yl iinde fesih davas alabilir. KNC KISIM Kollektif irket BRNC BLM irketin Nitelii ve Kuruluu A) Tanm MADDE 211- (1) Kollektif irket ticari bir iletmeyi bir ticaret unvan altnda iletmek amacyla, gerek kiiler arasnda kurulan ve ortaklarndan hibirinin sorumluluu irket alacakllarna kar snrlanmam olan irkettir. B) Szleme I - ekil MADDE 212- (1) Kollektif irket szlemesi yazl ekle tabidir; ayrca, szlemedeki imzalarn noterce onaylanmas arttr. II - Zorunlu kaytlar MADDE 213- (1) Kollektif irket szlemesine aadaki kaytlarn yazlmas zorunludur: a) Ortaklarn ad ve soyadlaryla yerleim yerleri ve vatandalklar. b) irketin kollektif olduu. c) irketin ticaret unvan ve merkezi. d) Esasl noktalar belirtilmi ve tanmlanm bir ekilde irketin iletme konusu. e) Her ortan sermaye olarak koymay taahht ettii para miktar; para niteliinde olmayan sermayenin deeri ve bu deerin ne suretle biilmi olduu; sermaye olarak kiisel emek konulmusa bu emein nitelii, kapsam ve deeri. f) irketi temsile yetkili kimselerin ad ve soyadlar, bunlarn yalnz bana m, yoksa birlikte mi imza koymaya yetkili olduklar.

(2) Ortaklar, emredici hkmlere aykr olmamak artyla, irket szlemesine diledikleri kaytlar koyabilirler. III - Noksanlklar MADDE 214- (1) Szlemesi kanuni ekilde yaplmam veya szlemeye konmas zorunlu olan kaytlardan biri veya bazlar eksik yahut geersiz olan bir kollektif irket, adi irket hkmnde olup, hakknda 216 nc madde hkm sakl kalmak artyla, Trk Borlar Kanununun adi irketlere ilikin hkmleri uygulanr. (2) 12 nci madde hkm sakldr. C) Tescil I - Ykmllk MADDE 215- (1) Kollektif irketi kuranlar, irket szlemesinin noterlike onayl bir suretini onay tarihinden itibaren onbe gn iinde irket merkezinin bulunduu yerdeki ticaret siciline vererek irketin tescilini istemek zorundadr. Suret, sicil mdrlnce saklanr ve 213 nc madde gereince szlemeye konmas zorunlu olan kaytlar ile kanunun emreyledii dier hususlar tescil ve ilan olunur. II - Ykmlln yerine getirilmemesi MADDE 216- (1) Tescil ykmll yerine getirilmeksizin irket adna ilere balanmsa, ortaklar giritikleri ilerden dolay nc kiilere kar mteselsilen sorumludur. (2) Bir kollektif irket szlemesi yaplmakszn, irketin trn gsterir bir kayd iermese bile, ortak bir unvan altnda, nc kiilerle ilem yaplmas veya onlara kar haksz bir fiil ilenmesi hlinde de ayn hkm geerlidir. KNC BLM Ortaklar Arasndaki likiler A) Szleme serbestisi MADDE 217- (1) Ortaklarn birbirleriyle olan ilikilerinin dzenlenmesinde szleme serbestisi geerlidir. B) irketin ynetimi I - Ynetimin kime ait olduu 1. Genel olarak MADDE 218- (1) Ortaklardan her biri, ayr ayr irketi ynetme hakkn ve grevini haizdir. Ancak, irket szlemesiyle veya ortaklarn ounluunun kararyla ynetim ileri ortaklardan birine, birkana veya tmne verilebilir. (2) Ticari mmessillere ve dier ticari vekillere ilikin hkmler sakldr. 2. Grevden alma a) irket szlemesiyle atama MADDE 219- (1) Ynetim ileri irket szlemesiyle bir ortaa verilmi ise, onun ynetim hak ve grevi dier ortaklar tarafndan snrlandrlamayaca gibi kendisi grevden de alnamaz. Ancak, hakl sebeplerin varlnda, ortaklardan birinin istemi zerine, mahkeme karar ile ynetim hak ve grevi snrlandrlabilir veya geri alnabilir. Grevin yerine getirilmesinde basiretsizlik, ar ihmal veya ynetimde iktidarszlk gibi hller, hakl sebep saylr. b) Ortaklar kararyla atama MADDE 220- (1) Ynetim ileri, irket szlemesi yapldktan sonra alnan bir kararla bir ortaa verilmise o ortak, ortaklarn ounluunun kararyla grevden alnabilir. ounluk elde edilemedii takdirde, ynetim ilerine bakan ortan irket szlemesini ihlal ettii veya olayda hakl sebep bulunduu iddiasyla, her ortak ilgili ynetici ortan grevden alnmas iin mahkemeye bavurabilir. 3. Ynetim ilerinde yalnz bana veya birlikte hareket MADDE 221- (1) irket ilerinin ynetimi, ortaklarn tmne veya birkana verilmi ise, bunlarn her biri yalnz bana ynetim hak ve grevini haizdir. Bununla beraber, irketi ynetmekle ykml olan ortaklardan bazs, yaplacak bir iin, irketin menfaatlerine uygun olmadn ileri srerlerse, ynetim hak ve grevini haiz dier ortaklar, ounluk kararyla o ii yapabilirler. (2) irket szlemesinde irket ilerinin ynetimi kendilerine verilmi ortaklarn birlikte hareket etmeleri yazl ise, ortaklarn, gecikmesinde tehlike grlen hller istisna olmak zere, her ite anlamalar gerekir. Anlaamadklar takdirde durum ortaklar kuruluna gtrlr ve bu kurulca verilecek karara gre hareket edilir. 4. Dier ortaklarn itiraz MADDE 222- (1) Ynetim irket szlemesiyle bir ortaa verilmise, bu ortak, dier ortaklar itiraz etseler ve kar ksalar bile, hileye dayal olmamak artyla, irketin ynetimi iin gereken ilemleri yapabilir. II - Ynetimin kapsam MADDE 223- (1) irketin ynetimi kapsamndaki hususlar, irketin amacn ve konusunu elde etmek iin yaplmas gereken olaan ilem ve iler ile snrldr. irketi ynetenler, irket menfaatine uygun grdkleri ilerde, olaan ilem ve ilerle snrl olmak artyla, sulh, feragat ve kabul ile tahkime de yetkilidirler. u kadar ki, bata bulunmak, kefil olmak, nc kii lehine garanti vermek, ticari mmessil tayin etmek ve irket konusuna girmiyorsa tanmazlar satmak, satn almak, teminat gstermek, irketin zne ilikin retim aralarn elden karmak, rehnetmek veya ticari iletme rehni kurmak gibi olaan i ve ilemler dnda kalan hususlarda ortaklarn oybirlii arttr. III - Faiz verme borcu

MADDE 224- (1) Ortak, yetkisiz olarak irketten ektii ve irket hesabna bir yerden tahsil ettii paray, derhl; irketten ald dnc, ald tarihten itibaren faiziyle irkete vermek zorundadr. C) Denetim MADDE 225- (1) Bir ortak ynetim hakkn ve grevini haiz olmasa da irket ilerinin gidii hakknda bizzat bilgi edinmek, irketin belgelerini ve defterlerini incelemek, bunlara gre kendisi iin irketin finansal durumunu gsterecek bir hesap tablosu dzenlemek hakkn haizdir. Buna aykr szleme geersizdir. D) Oy hakk ve kararlar MADDE 226- (1) Her ortak bir oy hakkn haizdir. Buna aykr szleme geersizdir. (2) irket szlemesinin her ne ekilde olursa olsun deitirilmesine ilikin kararlar oybirliiyle, dier kararlar ise, kanunda veya irket szlemesinde aksine hkm yoksa, ortaklarn ounluunun oylaryla verilir. (3) Oybirlii irketteki ortaklarn tmnn, ounluk irketteki ortaklarn salt ounluunun olumlu oylaryla alnmas gereken kararlar ifade eder. E) Kr pay hakk ve zarara katlma I - Finansal tablolarnn karlmas MADDE 227- (1) Ynetici ortaklar, irketin faaliyet dnemi sonunda, bu Kanunun ticari defterlere ilikin 64 il 88 inci maddeleri hkmlerine uygun finansal tablolarn hazrlayp imzalar ve ortaklar kurulunun onayna sunarlar. Finansal tablolar ortaklarn ounluunun onay ile kesinleir. kinci fkra hkm sakl kalmak artyla, ayn toplantda krn datm da karara balanr. Ortaklar, bu kararn kanuna, irket szlemesine, irket kararlarna veya drstlk kuralna aykr olmas hlinde, krn kullanlmas hakkndaki karar tarihinden itibaren ay iinde iptal davas aabilirler. (2) Ortaklar, kr ve zarardan kendilerine den payn belirlenmesini, irket szlemesiyle veya sonradan alacaklar bir kararla, ilerinden birine veya bir nc kiiye brakabilirler. Bu ortan veya nc kiinin verecei kararn hakkaniyete aykr olmamas arttr. Sz konusu kararn renilmesinden itibaren ayn gemesi, belirlenen kr paynn ortak tarafndan tamamen veya ksmen alnmas veya baka bir kimseye devredilmesi, zararn denmesine balanmas gibi ak veya zmni kabul gsteren durumlarda dava hakk der. (3) Kr ve zararn paylalmasna ilikin karar hakkaniyet kurallarna aykr olduu takdirde mahkemece iptal olunur. Bu hlde kr ve zarar adi irket hkmlerine gre paylatrlr. (4) irket szlemesinde ngrld takdirde, faiz ve cretler faaliyet dnemi iinde denir. II - Ortan istemleri MADDE 228- (1) Her ortak, irketten faaliyet dnemi sonunda gerekleen krdan kendisine den pay, irkete dn olarak verdii parann ve kararlatrlmsa koyduu sermayenin faizlerini, irket szlemesi gereince hak ettii creti; kanuna veya irket szlemesine gre ylsonu bilanosu karlmamsa karlmasn, bilanoda kr pay saptanmamsa saptanmasn ve alacaklarn istemek hakkna sahiptir. (2) Bu madde ile ortaa tannm olan haklar kaldrma veya daraltma sonucunu douran szleme artlar geersizdir. III- Zarar pay MADDE 229- (1) Ortaklar oybirlii ile karar almadka hibir ortak, sermayesinden eksilen ksm tamamlamaya zorlanamaz. (2) Sermayenin zararla eksilen ksm, aksine karar yoksa, gerekleecek kr ile kapatlr. F) Rekabet yasa I - Kural MADDE 230- (1) Bir ortak, orta olduu irketin yapt ticari iler trnden bir ii, dier ortaklarn izni olmakszn kendi veya bakas hesabna yapamayaca gibi ayn tr ticari ilerle uraan bir irkete sorumluluu snrlandrlmam ortak olarak giremez. (2) Yeni kurulan bir irkete giren ortan, daha nce kurulmu dier bir irketin de sorumluluu snrlandrlmam ortaklarndan olduunu dier ortaklar bildikleri hlde nceki irketten iliiinin kesilmesini aralarnda aka kararlatrmamlarsa, bu durumu kabul ettikleri varsaylr. II - Aykr hareket MADDE 231- (1) Bir ortak 230 uncu maddeye aykr hareket ederse, irket, bu ortaktan tazminat istemekte veya tazminat yerine bu ortan kendi adna yapt ileri irket adna yaplm saymakta, nc kiilerin hesabna yapm olduu ilerden doan menfaatlerin irkete braklmasn istemekte serbesttir. (2) Bu seeneklerden birine dier ortaklar ounlukla karar verir. Bu hak, bir ilemin yapldnn veya ortan dier bir irkete girdiinin renildii tarihten balayarak ay ve her hlde ilemin yapld tarihten itibaren bir yl sonra zamanamna urar. (3) Yukardaki hkmler, haklar ihlal edilen ortaklarn, irketin feshini istemek haklarn etkilemez. NC BLM irketin ve Ortaklarn nc Kiilerle likileri A) Tzel kiiliin kazanlmas

MADDE 232- (1) Kollektif irket ticaret siciline tescil ile tzel kiilik kazanr. Aksine szleme nc kiilere kar geersizdir. B) Temsil I - Kapsam MADDE 233- (1) irketi temsile yetkili olan kimse, irketin iletme konusuna giren her trl ii ve hukuki ilemleri irket adna yapmak ve irketin unvann kullanmak yetkisine sahiptir. Bu yetkiyi snrlayan her art, iyiniyetli nc kiilere kar ileri srlemez. (2) Ancak, irket szlemesinin tescil ve ilan gerekli hkmlerine gre irketin balanabilmesi iin birlikte imza art klnmsa, bu art, nc kiilere kar da geerlidir. II - Hkmleri MADDE 234- (1) irketi temsil yetkisini haiz olan kimseler tarafndan, ak veya zmni olarak irket adna yaplm olan ilemlerden dolay, irket alacakl ve borlu olur. (2) Bir ortan irkete ait grevlerini yerine getirirken iledii haksz fiillerden irket de dorudan doruya sorumludur. III - Temsil yetkisinin kaldrlmas MADDE 235- (1) Hakl sebeplerin varl hlinde temsil yetkisi, bir ortan bavurusu zerine, mahkemece kaldrlabilir. Gecikmesinde tehlike bulunan hllerde mahkeme temsil yetkisini ihtiyati tedbir olarak kaldrp bu yetkiyi bir kayyma verebilir. Kayymn atanmasn, grevlerini, mahkemece verilen temsil yetkisini ve bunlarn snrlarn, mahkeme resen tescil ve ilan ettirir. (2) Ticari mmessil, temsil yetkisini haiz ortaklarn tm tarafndan nc kiilere kar geerli olacak ekilde grevden alnabilir. C) irket alacakllarnn durumu I - Ortaklarn kiisel sorumluluu MADDE 236- (1) Ortaklar, irketin bor ve taahhtlerinden dolay mteselsilen ve btn malvarl ile sorumludur. (2) irkete yeni giren kii, girme tarihinden evvel domu olsa bile, irketin borlarndan ve taahhtlerinden dier ortaklarla birlikte mteselsilen ve btn malvarl ile sorumludur. (3) Birinci ve ikinci fkralara aykr olarak szlemeye konan artlar, nc kiiler hakknda geerli olmaz. II- Sorumluluun derecesi MADDE 237- (1) irketin bor ve taahhtlerinden dolay birinci derecede irket sorumludur. Ancak, irkete kar yaplan icra takibi semeresiz kalm veya irket herhangi bir sebeple sona ermi ise, yalnz ortak veya ortakla birlikte irket aleyhine dava alabilir ve takip yaplabilir. (2) Yukardaki hkmler, ortaklarn kiisel mallarna ihtiyati haciz koymaya mani deildir. Bu fkra hkmnce konulmu bulunan ihtiyati hacizler hakknda cra ve flas Kanununun 264 nc maddesinin birinci fkrasnda ngrlen sre, birinci fkrann ikinci cmlesi hkmnce ortaa kar dava veya takibe balama yetkisinin doduu tarihten itibaren ilemeye balar. Bununla beraber, ihtiyati haciz tutanann tebliinden itibaren kanuni sre iinde irkete kar takibe veya davaya balanmad takdirde ihtiyati haciz der. III - Mahkeme karar MADDE 238- (1) Yalnz irket aleyhine alnm olan mahkeme karar, irket hakkndaki takip semeresiz kalmadka veya irket herhangi bir sebeple sona ermi olmadka ortaklar hakknda icra edilemez. (2) cra emrinin irkete tebliine ramen bor denmedii takdirde, alacakl, irketle birlikte ortaklarn veya bazlarnn da dorudan iflasn isteyebilir. IV- flas 1. irketin iflas MADDE 239- (1) irketin iflas hlinde, irket alacakllar alacaklarn almadka, ortaklarn kiisel alacakllar irket mallarna bavuramazlar. 2. irketin ve ortaklarn iflas MADDE 240- (1) irketin iflas, ortaklarn iflasn gerektirmez. Ancak, depo kararna ramen para yatrlmad takdirde alacakl, depo kararnn ortaklara veya ilerinden bazlarna da tebliini ve gereini yerine getirmedikleri takdirde irketle birlikte iflaslarna karar verilmesini mahkemeden isteyebilir. Bu hakkn kullanmam olan alacaklnn, irket masasndan alacan tamamen alamamas hlinde ortaklar iflas yoluyla da ayrca takip hakk sakldr. (2) Ortaklarn mallarna adi takip veya iflas yolu ile bavurulursa bunlarn kiisel alacakllar ile irket alacakllar arasnda bir ncelik ve imtiyaz hakk yoktur. Ancak, kiisel alacakllar arasnda kanunen rhan hakk bulunanlarn bu haklar sakldr. 3. Ortaklarn haklar MADDE 241- (1) irketin iflas hlinde ortaklar, koyduklar sermaye ve ilemekte olan faizler iin masaya giremezler; ancak, ilemi faizlerle cretler ve irket lehine yaptklar giderler iin herhangi bir alacakl gibi masaya

girebilirler. V - Takas MADDE 242- (1) irkete borlu olan kimse bu borcunu ortaklardan birinden olan alaca ile takas edemez. (2) Bir ortak da kiisel alacaklsna olan borcunu irketin ayn kiideki bir alaca ile takas edemez. (3) Buna karlk irketin bir alacakls ayn zamanda ortaklardan birinin kiisel borlusu ise 237 ve 240 nc maddeler gereince ortan irket borcundan dolay ahsen takip edilebildii andan itibaren hem irket alacakls hem de ortak takas hakkn haizdirler. DRDNC BLM irketin Sona Ermesi ve Ortan Ayrlmas A) Sona erme I - Sebepleri 1. Genel olarak MADDE 243 - (1) Kollektif irketler, 253 nc madde hkm sakl kalmak kaydyla Trk Borlar Kanununun 639 ve 640 nc maddelerinde ngrlen ve aada yazl sebeplerden birinin gereklemesiyle sona erer: a) Konkordato ile sonulanm olsa bile irketin iflas. b) irket sermayesinin tamamnn veya te ikisinin kaybedilmesine ramen, sermayenin tamamlanmasna veya geri kalan sermaye ile yetinmeye karar verilmemi olmas. c) irketin dier bir irket ile birlemesi. d) Kanunun 215 inci maddesinde gsterilen sre iinde veya sonra tescil ve ilan yaplmamsa, aradan ne kadar sre gemi olursa olsun, ortaklardan herhangi birinin istemi zerine ve bu ortan noter araclyla dier ortaklara uygun bir sreyi ieren ihtar gndermi olmas artyla mahkemece feshe karar verilmesi. e) 254 nc madde hkm sakl kalmak zere ortaklardan birinin iflas. 2. stisnalar MADDE 244 - (1) irket szlemesinde belirli bir veya birka sebep gstermeksizin hkmde infisah sebeplerinden herhangi birinin varl hlinde irketin sona ermeyeceinin ifade edildii genel nitelikteki hkm geerli olmaz. Ancak, kanunun emredici hkmlerine aykr olmamak kaydyla, baz belirli fesih sebeplerinin irketin sona ermesi sonucu dourmayaca irket szlemesinde kabul olunabilir. 3. Hakl sebepler MADDE 245- (1) Hakl sebep, irketin kuruluuna yol aan fiili veya kiisel sebeplerin irketin iletme konusunun elde edilmesini imknsz klacak veya gletirecek ekilde ortadan kalkm olmasdr; zellikle; a) Bir ortan, irketin ynetim ilerinde veya hesaplarnn karlmasnda irkete ihanet etmi olmas, b) Bir ortan kendisine den asli grevleri ve borlar yerine getirmemesi, c) Bir ortan kiisel menfaatleri uruna irketin ticaret unvann veya mallarn ktye kullanmas, d) Bir ortan, urad srekli bir hastalk veya dier bir sebepten dolay, stne ald irketin ilerini yapmak iin gerekli olan yetenei ve ehliyetini kaybetmesi, gibi hller hakl sebeplerdendir. (2) (a), (b) ve (c) bentleri gereince kendisinde fesih sebebi domu olan ortan dava hakk yoktur. 4. zel durumlar a) Sermaye koyma borcunun yerine getirilmemesi MADDE 246- (1) Sermaye koyma borcunun yerine getirilmemesinden dolay fesih davas aabilmek iin nce ortaa noter araclyla uygun sreyi ieren bir ihbar gnderilir. hbar, verilen sre iinde borcun yerine getirilmesi ihtarn da ierir. b) Karine MADDE 247- (1) irket szlemesinde ngrlen irket sresinin sona ermesinden sonra ilere devam etmek suretiyle zmni biimde uzatlm bulunan veya sresi bir ortan hayatna balanm olan irketler, belirsiz sreli irket saylrlar. 5. Kiisel alacakllarn durumu a) irket sresinin uzatlmas hlinde itiraz hakk MADDE 248- (1) Ortaklarca alnan irketin sresinin uzatlmasna ilikin karara, ortaklardan herhangi birinin kiisel alacakls itiraz edebilir. (2) tiraz edebilmek iin alacaklnn, mahkeme karar veya o nitelikte belgeye ya da kesinlemi icra takibine dayanmas ve uzatma kararnn ilan tarihinden itibaren onbe gn iinde itirazn noter araclyla teblii iin notere bavurmas arttr. Sresinde yaplmamsa itiraz hakk der. (3) Srenin uzatlmasna ilikin karar tescil ve ilan edilmemi ise, alacakl her zaman bu karara itiraz edebilir. b) Haciz ve irketin feshini isteme hakk MADDE 249- (1) Bir ortan kiisel alacakls, borlunun kiisel mallarndan ve 133 nc madde gereince irketteki kr payndan alacan alamazsa, tasfiye sonunda borlu ortaa decek paya haciz koydurmaya ve alt ay nce ihbarda bulunmak ve hesap yl sonu iin hkm ifade etmek zere, irketin feshini istemeye yetkilidir.

(2) Mahkemece feshe karar verilmezden nce, irket veya dier ortaklar borcu derlerse, fesih davas der. II - Hkmleri 1. Tescil ve ilan MADDE 250- (1) irketin sona ermesi hlinde ortaklar sona ermeyi tescil ve ilan ettirmekle ykmldr. flas sebebiyle irketin infisah hlinde bu ykmllk iflas memuruna aittir. (2) irketin feshi bir ortan lmnden ileri gelmise tescil ve ilan dilekesi, len ortan miraslaryla birlikte dier tm ortaklar; miraslarn katlmas mmkn bulunmayan veya g olan hllerde, sa kalan ortaklar tarafndan verilir. 2. Ortaklarn ynetim haklarnn sona ermesi MADDE 251- (1) irketi ynetmeye yetkili olanlar, sona ermi irket adna ve hesabna ilem yapamazlar; aksi takdirde bu ilemlerinden mteselsilen ve snrsz sorumlu olurlar. 252 nci madde hkmleri sakldr. (2) Fesih, kanuna uygun bir ekilde tescil ve ilan edilmedike btn ortaklarn nc kiilere kar sorumluluu devam eder. 3. Geici ynetim MADDE 252- (1) Bir ortan kstlanmas veya iflasna karar verilmesi hlinde, Trk Borlar Kanununun 641 inci maddesi uygulanr. B) Ortaklarn irketten ayrlmas I - zel durumlar 1. Ortan lm MADDE 253- (1) irket szlemesinde irketin len ortan miraslaryla devam edeceine ilikin dzenleme yoksa, miraslarla dier ortaklarn oybirlii ile verecekleri karar zerine irket bunlarn arasnda devam edebilir. Miraslar veya ilerinden biri irkette kalmaya raz olmazlarsa, dier ortaklar, len ortan raz olmayan miraslarna den paylar deyerek onlar irketten karr ve aralarnda irkete devam edebilirler. Bu durumda sa kalan ortaklardan birinin irketin devamna onay vermemesi sebebiyle oybirlii salanamad takdirde irket sona erer. (2) irketin, len ortan miraslaryla dier ortaklar arasnda kollektif irket olarak devam edecei hakknda irket szlemesinde hkm varsa, miraslar kollektif sfatyla irkete devam edip etmemekte serbesttirler. Miraslar irketin devam etmesini isterlerse, dier ortaklar bu istei kabul etmek zorundadr. Ancak, kollektif sfatyla irkette kalmak istemeyen miras varsa, len ortan payndan kendisine den tutar ile komanditer olarak irkete kabul edilmesini nerebilir. Dier ortaklar bu neriyi kabul etmek zorunda deildir. Miraslar irkete kollektif ortak veya komanditer olarak girip girmeyeceklerini ortan lm tarihinden itibaren ay iinde irkete ihbar etmelidir. Durumun irkete ihbarna kadar, miraslar irkette komanditer olarak kalm saylrlar. Bu sre iinde ihbarda bulunmam olan miraslar, srenin sona ermesinden itibaren kollektif ortak sfatn alrlar. 2. Ortan iflas MADDE 254- (1) Ortaklardan birinin iflas hlinde, mflis ortak irketten karlabilir. Bu takdirde irket dier ortaklar arasnda devam eder ve mflisin pay, masaya denir. u kadar ki, szleme ile ortaklarn bu hakk kaldrlabilir. 3. Hakl sebepler MADDE 255- (1) Bir ortan kendisinden kaynaklanan sebeplerden dolay irketin feshinin istenebilecei durumlarda, dier ortaklarn tm o ortan irketten karlmasna ve irketin devamna karar verebilir. irket szlemesinde bu kararn ounlukla alnmas ngrlebilir. (2) karlan ortak, bu kararn noter araclyla tebliinden itibaren aylk hak drc sre iinde irkete kar karlmann iptali davasn aabilir. (3) Birinci fkra uyarnca karma karar alnamad takdirde, her ortak, irket merkezinin bulunduu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden sz konusu ortan irketten karlmasn ve ayrlma paynn belirlenmesini isteyebilir. 4. Fesih ihbar MADDE 256- (1) Sresiz irketlerde ortaklardan biri irketin feshi ihbarnda bulunduu takdirde, dier ortaklar feshi kabul etmeyerek, o orta irketten karp irketin kendi aralarnda devam etmesine karar verebilirler. (2) Birinci fkra hkm, bir ortan kiisel alacaklsnn 248 veya 249 uncu maddeler gereince itiraz veya fesih hakkn kullanmas hllerinde de geerlidir. (3) Bu takdirde irketin devam edeceine ilikin karar, alacaklya tebli edilir ve borlu ortak faaliyet dnemi sonunda irketten karlr. 5. ki kiilik irkette a) Hakl sebeplerin varlnda MADDE 257- (1) Yalnz iki kiiden oluan bir kollektif irkette, ortaklardan birinin irketten karlmasn gerektiren hakl sebepler varsa, dier ortan istemi zerine mahkeme fesih ve tasfiyeye karar vermeksizin irketin btn i ve ilemleri, varlklar, alacak ve borlaryla davac ortaa braklmasna ve dier ortan irketten karlmasna karar verebilir. Bu hlde, karlan ortak hakknda 262 nci madde hkm uygulanr. b) Dier sebeplerin varlnda MADDE 258- (1) ki kiiden oluan bir irkette, ortaklardan birinin kiisel alacakls, 248, 249 ve 256 nc

maddelere gre sahip olduu itiraz veya fesih hakkn kullanr veya ortaklardan biri iflas ederse, dier ortak, 257 nci maddeden yararlanabilir. II - Hkmler 1. Tescil MADDE 259- (1) Bir ortan irketten kmas veya karlmas hlinde, dier ortaklar bunu tescil ve ilan ettirmekle ykmldr. (2) Bir ortan lm hlinde 250 nci maddenin ikinci fkras uygulanr. (3) Bir ortan irketten kmas veya karlmas nc kiilere kar ancak tescil ve ilan tarihinden itibaren geerli olur. (4) kan veya karlan ortak, bu durumun tescil ve ilan edildii tarihe kadar yaplan irket ilemlerinden nc kiilere kar sorumludur. 2. Ayrlan ortan pay a) Hesaplama ekli MADDE 260- (1) irketten kan veya karlan ortan pay, irket szlemesinde aksine hkm yoksa, kmann istendii veya ortan karld, uyumazlk hlinde karar tarihine en yakn tarihteki irket varl esas alnarak hesaplanr. b) deme ekli MADDE 261- (1) karlan veya kan ortak, 260 nc madde uyarnca hesaplanan payn irketten ancak nakden alabilir. c) deme zaman MADDE 262- (1) kan veya karlan ortan 260 nc maddede yazl kurallara gre hesaplanacak pay, irket szlemesinde gsterilen tarihte ve irket szlemesinde hkm yoksa ayrlmadan sonra karlacak ilk bilano tarihinde denir. (2) karlan veya kan ortak ayrlma tarihinden nce giriilen iler tasfiye edilmedike irketteki sermaye payn alamaz. d) Tamamlanmam iler MADDE 263- (1) karlan veya kan ortak, ayrlmadan nce balam olan ilerin dorudan doruya sonular olan hak ve borlara katlr. (2) karlan veya kan ortak, evvelce balanm ilerin kalan ortaklar tarafndan faydal saylacak ekilde tamamlanmasna ve bir sonuca balanmasna engel olamaz. Ancak, sz konusu ilerin hemen tasfiyesi mmkn olamad takdirde kan veya karlan ortak, her faaliyet dnemi sonunda, o yl iinde bitirilen ilerin hesaplarn ve devam etmekte olan ilemlerin o tarihteki durumu hakknda bilgi verilmesini isteyebilir. e) Zamanam MADDE 264- (1) irketin borlar iin, irket alacakllarnn ortaklara ileri srebilecekleri istem haklar, ortan irketten ayrlmasnn, irketin sona erdiinin veya iflasnn ilan edildiinin Trkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yaymlanmasndan itibaren yl gemesiyle zamanamna urar; ancak, nitelii nedeniyle, alacan daha ksa bir zamanamna baland durumlarda o zamanam sresi uygulanr. (2) Alacak ilandan sonra muaccel olursa, zamanam muacceliyet anndan itibaren ilemeye balar. (3) Bu maddede ngrlen zamanam ortaklarn birbirlerine kar olan alacaklarna uygulanmaz. f) zel durumlar MADDE 265- (1) Hakkn elde etmek iin sadece paylalmam irket malvarlna bavuran alacaklya kar, 264 nc maddede yer alan yllk zamanam ileri srlemez. (2) Bir ortak, irketin ticari iletmesini devralrsa, alacakllara kar yllk zamanamn ileri sremez. Buna karlk, devralma sebebiyle ayrlan ortaklar hakknda borcun nakli hkmlerine gre iki yllk zamanam uygulanr. nc kiinin ticari iletmeyi alacak ve borlaryla devralmas hlinde iki yllk zamanam geerli olur. g) Zamanamnn kesilmesi MADDE 266- (1) Varln srdren irkete veya dier bir ortaa kar zamanamnn kesilmesi irketten ayrlan ortaa kar zamanamnn kesilmesi sonucunu dourmaz. BENC BLM Tasfiye A) Genel hkmler I - Szleme serbestisi 1. Kural MADDE 267- (1) irket szlemesinde farkl bir dzenleme bulunmayan durumlarda tasfiye, bu Blmdeki hkmlere gre yaplr. 2. Ortaklarn kararlarna uyma zorunluluu MADDE 268- (1) Tasfiye memurlar tasfiye sresince ortaklarn tasfiyeye ilikin oybirliiyle verdikleri kararlara gre hareket ederler.

(2) Tasfiye memurlarnn atanmalar ve grevden alnmalar veya onlara verilecek talimatla ilgili kararlara katlma hakk, bir ortan iflasnda iflas idaresine, lmnde miraslara ve kstlanmas durumunda kanuni temsilcisine aittir. Miraslar kendilerini, oybirliiyle atayacaklar bir temsilci ile temsil ettirirler. Oybirliine ulalmad takdirde temsilcinin atanmas mahkemeye aittir. (3) Ortaklarla tasfiye memurlar arasnda kan uyumazlklar, basit yarglama usulne gre karara balanr. Yarglamada tasfiye memurlar ve ortaklar dinlenir. Kararn en ksa zamanda verilmesi gerekir. Bu husustaki kararlar kesindir. II - Tzel kiiliin devam MADDE 269- (1) Tasfiye hline giren irket, ortaklarla ilikilerinde de, 293 nc madde hkm sakl kalmak kaydyla, ehliyeti tasfiye sonuna kadar bu amala snrl olarak tzel kiiliini korur ve ticaret unvann buna tasfiye hlinde ibaresini ekleyerek kullanmakta devam eder. III - flas MADDE 270- (1) Bir kollektif irketin tasfiye hlinde bulunmas, iflasna engel oluturmaz. IV - irket alacakllarnn rhan hakk MADDE 271- (1) Kollektif irket alacakllarnn irket mallar zerinde ortaklarn kiisel alacaklarna kar haiz olduklar rhan haklar, irketin sona ermesinden sonra da devam eder. B) Tasfiye memurlar I - Genel olarak MADDE 272- (1) Kollektif irketin tasfiyesi, iflas dndaki sona erme hllerinde tasfiye memurlarna aittir. II - Seim ve atama MADDE 273- (1) Tasfiye memurlar irket szlemesiyle, irketin devam srasnda veya sona ermesinden sonra ortaklarn oybirliiyle seilir. (2) Birinci fkra hkmlerine uygun olarak bir tasfiye memuru seilmemise, tm ortaklar veya bunlarn kanuni temsilcileri tasfiyeye memur saylr. Bununla beraber ortaklardan birinin istemi zerine irketin merkezinin bulunduu yerdeki ticaret mahkemesi, tasfiye hlindeki irket iin bir veya birka tasfiye memuru atar. Mahkeme gerek grrse dilekeyi tebli ederek dier ortaklar dinleyebilir. (3) Gerek ortaklarn seecekleri gerek mahkemenin atayaca tasfiye memurlar ortaklardan veya nc kiilerden olabilir. III - Grevden alma 1. Tasfiye memuru olan ortaklar a) Sona ermeden nce atanma MADDE 274- (1) Tasfiye memurlar, irket szlemesiyle veya irketin sona ermesinden nce bir ortaklar kararyla, ortaklar arasndan seilmilerse, dier ortaklarn oybirliiyle verebilecekleri bir kararla grevden alnabilirler. Oybirliine ulalamad takdirde, ortaklardan herhangi birinin istemi zerine, hakl sebepler varsa, mahkemece grevden alnabilirler. (2) Grevden alma davas irketin sona ermesinden nce de alabilir. b) Sona ermeden sonra atama MADDE 275- (1) irketin sona ermesinden sonra, ortaklar arasndan seilen tasfiye memurlar, dier ortaklarn oybirliiyle verecekleri bir kararla grevden alnabilirler. Oybirliine ulalamad takdirde ortaklardan herhangi birinin istemi zerine, hakl sebepler varsa, mahkemece grevden alnabilirler. 2. Ortak olmayan tasfiye memurlar MADDE 276- (1) Ortak olmayan tasfiye memurlar, irket szlemesi veya sonradan verilen bir kararla ya da irketin sona ermesinden sonra seilmi olsalar bile, ancak ortaklarn oybirliiyle verecekleri bir kararla grevden alnabilirler. Oybirliine ulalamad takdirde, ortaklardan herhangi birinin istemi zerine hakl sebeplerden dolay mahkemece grevden alnabilirler. (2) Grevden alnma davas irketin sona ermesinden nce de alabilir. 3. Mahkemece atanan tasfiye memurlar MADDE 277- (1) 276 nc madde, mahkeme tarafndan atanan tasfiye memurlarnn grevden alnmalarna da uygulanr. IV - lem biimine ilikin hkmler 1. Birlikte hareket MADDE 278- (1) irket szlemesi veya sonradan verilen bir kararla tasfiye ilerini yalnz bana grmeye yetkili klnmam olan tasfiye memurlar birlikte hareket ederler. (2) Tasfiye memuru tasfiyeye yalnz bana yetkiliyse, bu durum kanunda ngrld ekilde tescil ve ilan olunur. 2. Devir yasa ve vekil etme MADDE 279- (1) Bir tasfiye memuru grevini dier bir tasfiye memuruna veya nc kiilere devredemez. Ancak, baz belirli i ve ilemlerin yrtlebilmesi iin tasfiye memurlar ilerinden birini veya bazlarn ya da nc

kiiyi vekil edebilirler. 3. Temsil MADDE 280- (1) Tasfiye hlinde bulunan irketi mahkemelerde ve darda tasfiye memurlar temsil eder. (2) Tasfiye memurlar irket iin yararl grdkleri takdirde, olaan ilem ve ilerle snrl olmak kouluyla, sulhe, feragata, kabule, tahkime ve zellikle hakem semeye de yetkilidirler; gereklilik hlinde yeni ilemler de yapabilirler. (3) Tasfiye hlinde bulunan kollektif irket adna dzenlenen btn belgeler ve senetlerin tasfiye hlinde bulunan filan irketin tasfiye memurlar ibaresi eklenerek tasfiye memurlar tarafndan imzalanmas arttr. (4) Bir tasfiye memurunun grevini yaparken iledii haksz fiillerden irket de sorumludur. 4. Yalnz bana hareket MADDE 281- (1) nc kiiler tarafndan yaplacak teklif, icap, ihbar, ihtar ve tebli gibi beyanlarn tasfiye memurlarndan yalnz birine kar yaplmas yeterlidir. (2) irketin menfaatleri iin tehlike umulan durumlarda zellikle kanun yollarna bavurulmasnda tasfiye memurlar tek balarna hareket edebilirler. 5. Yetkilerin geniletilmesi veya daraltlmas MADDE 282- (1) Tasfiye memurlarnn kanunen haiz olduklar yetkiler, ortaklar tarafndan oybirliiyle veya hakl sebeplerin bulunmas durumunda mahkeme karar ile daraltlp geniletilebilir. (2) Tescil ve ilan olunmadka yetkilerin daraltlmas, iyiniyetli nc kiilere ileri srlemez. V - Tescil ve ilan MADDE 283- (1) Tasfiye memurlarnn atanmalarna, deitirilmelerine, grevden alnmalarna ve yetkilerine ilikin irket szlemesinin hkmleri ile ortaklar veya mahkeme tarafndan verilen tasfiyeye ilikin kararlarn tescil ve ilan arttr. VI- cret MADDE 284- (1) Ortaklar arasndan seilen tasfiye memurlar, szlemede veya sonradan verilmi bir kararda belirtilmedii takdirde cret alamazlar. (2) Ortak olmayanlardan atanan tasfiye memurlar, cret kararlatrlmasa bile, hlin gereine gre takdir edilecek uygun bir cret isteyebilirler, anlamazlk durumunda taraflar yarg yoluna bavurabilir. VII Sorumluluk MADDE 285- (1) Kanuna, irket szlemesine veya i grme artlarn gsteren dier hkmlere aykr hareket ederek, nc kiileri veya ortaklar zarara uratan tasfiye memurlar, kusursuz olduklarn ispat etmedike, mteselsil olarak sorumlu tutulurlar. (2) Tasfiye memurlar, atadklar ve hizmete aldklar kimselerin kanuna, irket szlemesine veya dier i grme artlarn gsteren hkmlere aykr hareketlerinden dolay da Trk Borlar Kanununun 116 nc maddesi hkmnce, gerek nc kiilere gerek ortaklara kar mteselsil olarak sorumludurlar. (3) Bu davalar, davacnn, zarar ve faili rendii tarihten itibaren iki ylda ve her hlde zarar douran fiilden itibaren be ylda zamanamna urar. Ancak, zarar douran fiil bir su oluturduu ve Trk Ceza Kanununa gre sresi daha uzun bir dava zamanamna bal olduu takdirde tazminat davasna da o zamanam uygulanr. C) Tasfiye ileri I - Koruma nlemleri MADDE 286- (1) Tasfiye memurlar, tasfiye hlinde bulunan irketin btn mal ve haklarnn korunmas iin basiretli bir i adam gibi gerekli nlemleri almakla ve tasfiyeyi olabildiince en ksa zamanda bitirmekle ykmldr. II - Defter tutma ykmll 1. Balang envanteri ve bilanosu MADDE 287- (1) Tasfiye memurlar, nceden seilmilerse irketin sona ermesini hemen izleyen gnlerde ve irketin sona ermesinden sonra ortaklarca seilmi veya mahkemece atanmlarsa seimlerinden ve atanmalarndan hemen sonra irket ilerini gren kiileri ararak onlarla birlikte, gelmedikleri takdirde yalnz balarna, irketin finansal durumunu gsteren bir envanter ile bilano dzenlerler. Tasfiye memurlar gerek grrlerse irket mallarna deer bimek iin uzmanlara bavurabilirler. Dzenlenen envanter ile bilano, tasfiye memurlarnn nnde irket ilerini ynetenler tarafndan imzalanr. (2) Envanter ve bilanonun imzasndan sonra, tasfiye memurlar sona ermi bulunan irketin envanterde yazl btn mallar ile belgelerine ve defterlerine el koyarlar. 2. Defterler MADDE 288- (1) Tasfiye memurlar tasfiye ilemlerinin gvenliini salamak iin gereken defterleri tutmakla ykmldr. 3. Son bilano MADDE 289- (1) Tasfiye sonunda, tasfiye memurlar irket szlemesi veya kanun hkmlerine gre ortaklarn sermaye ile kr ve zarardaki paylarn ve dier haklarn gsteren bir bilano dzenleyerek ortaklara tebli ile ykmldrler. Ortaklar bir ay iinde mahkemeye bavurarak itiraz etmezlerse, bilano kesinleir.

(2) Bundan sonra ortaklar, kendilerine den paylar almaktan kandklar takdirde tasfiye memurlar, bu paylar her ortan ayr ayr adlarna 296 nc maddede gsterilen bankalardan birine yatrrlar. 4. Saklama zorunluluu MADDE 290- (1) Tasfiyenin sonunda belgelerin ve defterlerin saklanmas hakknda 82 nci madde hkm uygulanr. III - Tasfiyenin amac MADDE 291- (1) Tasfiye memurlar, irketin faaliyette bulunduu dnemde balanm olup da henz sonulandrlmam olan i ve ilemleri tamamlamaya, irketin bor ve taahhtlerini yerine getirmeye, irketin alacaklarn toplamaya, gereinde yarg yolu ile almaya ve varlklar paraya evirmeye, net varl elde etmeye ynelik ve yarayan btn i ve ilemleri yapmaya yetkili ve zorunludurlar. IV - Yeni iler 1. Kural MADDE 292- (1) Tasfiye memurlar tasfiyenin gereklerinden olmayan yeni bir ilem yapamazlar. Aksi takdirde, bu tr ilemlerden dolay ortaklara kar mteselsilen sorumlu olurlar. 2. stisna MADDE 293- (1) Tasfiye memurlar, irketin iletme konusu kapsamndaki ilemlere, ancak, ortaklarn oybirliiyle; feshe mahkemece karar verilmi olan durumlarda, ortaklar oybirliini salayamazlarsa, mahkemenin onay kararyla devam edebilirler. V - Varlklarn paraya evrilmesi 1. Ayr ayr sat MADDE 294- (1) Tasfiye memurlar irketin sona ermesi durumunda irkete ait tanrlar, durumun gereklerine gre ya artrma yoluyla veya pazarlkla satabilirler. Oybirliiyle verilen bir kararla ortaklar baka bir sat eklini belirlemedikleri takdirde, tanmazlar ancak cra ve flas Kanunu hkmleri uyarnca ak artrma yoluyla satlabilir. (2) lgililer arasnda kk veya kstlanm bir kiinin bulunmas bu hkmn uygulanmasna engel olmaz. 2. Toptan sat MADDE 295- (1) Ortaklar oybirliiyle karar vermedike, tasfiye memurlar nemli miktardaki irket varlklarn toptan satamazlar; ancak oybirliinin salanamad hllerde mahkeme toptan sata karar verebilir. 3. Parann yatrlmas MADDE 296- (1) Tasfiye memurlar, tasfiye srasnda elde edilen paralarn bin Trk lirasndan fazlasn, mahkemece belirlenecek bir bankaya, irket adna yatrrlar. VI - Borlarn denmesi MADDE 297- (1) Tasfiye hlinde bulunan bir kollektif irketin vadesi henz gelmemi olan borlarn tasfiye memurlar iskonto uygulayarak derhl demeye ve alacakllar da bu deme tarzn kabule zorunludurlar. VII - Ortaklarn ek demeleri MADDE 298- (1) Bir kollektif irketin varl, borlarnn tamamna yetmedii takdirde, kalan irket borlarnn denmesini salamak iin tasfiye memurlar ortaklara bavururlar. VIII - Tasfiyeden arta kalann datlmas 1. Geici demeler MADDE 299- (1) Tasfiye memurlar, alacakllarn ve ortaklarn ilerde domas muhtemel hak ve alacaklarna yetecek tutar alkoymak artyla, mevcut paray geici olarak ortaklar arasnda databilirler. 2. Son datma MADDE 300- (1) irketin net varl, irket szlemesine veya sonradan verilecek karara gre, tasfiye memurlar tarafndan datlr. Szlemede aksine hkm veya ortaklarn karar bulunmad takdirde datma para olarak yaplr. IX - Ortaklarn denetleme hakk 1. Bilgi isteme hakk MADDE 301- (1) Tasfiye memurlar, ortaklara, her zaman tasfiye ilerinin durumu hakknda bilgi ve ortaklar istedikleri takdirde bu hususta imzal bir belge vermekle ykmldrler. (2) Tasfiye memurlar tasfiyenin sonunda tasfiye i ve ilemlerine dair ortaklara hesap verirler. 2. Defterleri inceleme hakk MADDE 302- (1) Tasfiye memurlar, istem zerine irkete ve tasfiyeye ilikin btn defterleri ve belgeleri tasfiye ileminin yapld yerde ortaklara gstermekle ykmldrler. Ortaklarn bu defter ve belgelerden suret almalarna tasfiye memurlar engel olamazlar. X - Tasfiyenin sonu MADDE 303- (1) Tasfiyenin sona ermesi zerine, irketin ticaret unvannn sicilden silinmesi ve bunun tescil ve ilan iin durum, tasfiye memurlar tarafndan ticaret sicili mdrlne bildirilir. NC KISIM Komandit irket

BRNC BLM irketin Nitelii ve Kuruluu A) Tanm MADDE 304- (1) Ticari bir iletmeyi bir ticaret unvan altnda iletmek amacyla kurulan, irket alacakllarna kar ortaklardan bir veya birkann sorumluluu snrlandrlmam ve dier ortak veya ortaklarn sorumluluu belirli bir sermaye ile snrlandrlm olan irket komandit irkettir. (2) Sorumluluu snrl olmayan ortaklara komandite, sorumluluu snrl olanlara komanditer denir. (3) Komandite ortaklarn gerek kii olmalar gerekir. Tzel kiiler ancak komanditer ortak olabilirler. B) Uygulanacak hkmler MADDE 305- (1) Bu Blmdeki zel hkmler sakl kalmak artyla, kollektif irkete dair 212 il 216 nc maddeler komandit irketler hakknda da uygulanr. (2) irket szlemesinde, her komanditer ortan sermayesinin miktar, cinsi ve ortak sfatndan kaynaklanan ve bir ynetim hakk niteliinde olmamas gereken, komanditer ortaklara verilen ynetim grevleri aka belirtilir. C) Szleme I - Yorum MADDE 306- (1) irketin komandit olup olmad szleme hkmlerine gre belirlenir. Ortaklar tarafndan irkete verilen ad ve nitelik o irketin trnn belirlenmesinde yalnz bana yeterli olmaz. (2) Bir irketin komandit olduu aka saptanamyorsa o irket kollektif saylr. II- Komanditerlerin sermaye koyma borcu MADDE 307- (1) Bir komandit irket szlemesine 213 nc maddede gsterilen kaytlardan baka komanditerlerin adlar ve her birinin koyduklar veya koymay taahht ettikleri sermayenin cins ve miktarlar yazlarak tescil ve ilan ettirilir. (2) Bir komanditer kiisel emeini ve ticari itibarn sermaye olarak koyamaz. KNC BLM Ortaklar Arasndaki likiler A) Szleme serbestisi MADDE 308- (1) Komandit irkette ortaklarn birbirleriyle olan ilikileri irket szlemesi ile dzenlenir. irket szlemesinde hkm bulunmayan durumlarda, bu Blmde yazl hkmler sakl kalmak artyla, kollektif irketlere ilikin 217 il 231 inci maddeler uygulanr. B) Komanditerlerin hukuki durumu I - Ynetim MADDE 309- (1) ster komandite ister komanditer olsun her ortan bir oy hakk vardr. Bu kurala aykr dzenlemeler geersizdir. (2) irket, komanditeler tarafndan ynetilir. (3) Komanditerler, irket ilerini grmeye grevli ve yetkili olmadklar gibi, ynetim hakkn haiz kiilerin yetkileri iinde yaptklar ilere itiraz da edemezler. Ancak, olaanst i ve ilemlerde, irket szlemesinin deitirilmesi, tr deitirme, birleme ve blnme gibi yapsal deiikliklerde; irkete ortak alnmas, karlmas ve payn devri trnden temel ilemlerde komanditerler de oy hakkn haizdirler. II - Denetleme MADDE 310- (1) Her komanditer, i yl sonunda ve i saatleri iinde, irketin envanterleriyle bilanosunun ieriini, dier finansal tablolarn, bunlarn doruluunu ve geerliliini incelemeye yetkilidir. (2) Komanditer, bu incelemeyi bizzat yapabilecei gibi bir uzmana da yaptrabilir. Uzmann ahs hakknda bir itiraz ileri srlrse komanditerin istemi zerine mahkeme tarafndan bir ilem denetisi atanmasna karar verilir. Bu karar kesindir. (3) Hakl sebeplerin bulunmas hlinde, mahkeme, komanditerin istemi zerine irketin ilerinin ve varlnn bizzat veya bir ilem denetisi tarafndan incelenmesine her zaman izin verebilir. (4) Bu madde hkmlerine aykr irket szlemesi hkmleri geersizdir. III - Rekabet yasa MADDE 311- (1) Kollektif ortaklarn, irket konusunu oluturan ilemlerin aynn yapamayacaklarna ilikin 230 uncu madde komanditerler hakknda uygulanmaz. Ancak, komanditer, irketin iletme konusunun kapsamna giren ilerle uraacak bir ticari iletme aar veya byle bir iletme aan bir kiiyle ortak olur ya da bu nitelikte bir irkete girerse, komandit irketin belgelerini ve defterlerini incelemek hakkn kaybeder. IV - Kr ve zarar 1. Genel olarak MADDE 312- (1) Komanditer, i yl sonunda gerekleen kr payn ve irket szlemesinde kararlatrlm olan faizleri nakden alr. Ancak, koyduu sermaye herhangi bir sebeple azalm ise noksan tamamlanncaya kadar kr ve faizi isteyemez. u kadar ki, gelecek yllarda elde edilecek kr paylarndan, sermayenin noksan tamamlandktan sonra artan ksmdan nce gemi yllara ait birikmi faizler denir.

2. Geri verilmesi zorunlu olmayan faizler ve kr paylar a) Usulne gre tahakkuk ettirilmi olanlar MADDE 313- (1) Komanditerler, nce aldklar ve usulne gre tahakkuk ettirilmi faizi ve kr paylarn, irketin sonradan meydana gelen zararn kapatmak iin geri vermeye zorunlu tutulamazlar. b) Usulsz tahakkuk ettirilmi olanlar MADDE 314- (1) Komanditerler, kanuna ve irket szlemesine gre dzenlenen ve kr gsteren bir bilanoya gre, iyiniyetle aldklar ancak usulsz tahakkuk etirilmi kr paylarn veya irket szlemesi ile kabul edilmi olan faizleri geri vermeye zorunlu tutulamazlar. V - Ortakln geii 1. Devir hlinde MADDE 315- (1) Komanditer, irketteki payn bakasna devredebilir. Ancak, devre dier ortaklar onay vermemilerse Trk Borlar Kanununun 632 nci maddesi hkm uygulanr. 2. lm hlinde MADDE 316- (1) len bir komanditerin yerine miraslar geer. NC BLM irketin ve Ortaklarn nc Kiilerle Olan likileri A) Uygulanacak hkmler MADDE 317- (1) irket ve ortaklarn nc kiilerle olan ilikilerinde, bu Blmdeki zel hkmler sakl kalmak artyla, kollektif irkete ilikin 232 il 242 nci maddeler uygulanr. B) irketin temsili MADDE 318- (1) Komandit irketler, kural olarak, komandite ortaklar tarafndan temsil edilir. Kollektif irketin temsil yetkisinin kapsam ve snrlandrlmasna ilikin hkmleri komandit irkete de uygulanr. (2) Komanditer ortaklar, ortak sfatyla irketi temsile yetkili olamazlar. Ancak, irket szlemesinde aksine hkm bulunmamak artyla, komanditer ortak ticari mmessil, ticari vekil veya seyyar tacir memuru olarak atanabilir. C) Komanditer ortan sorumluluu I - Genel olarak MADDE 319- (1) Bir komanditerin sorumluluu koyduu veya taahht ettii sermaye miktarn aamaz. II - stisnalar 1. Ad irketin unvannda bulunan komanditer MADDE 320- (1) Ad irketin unvannda bulunan komanditer, nc kiilere kar komandite bir ortak gibi sorumlu saylr. 2. irket adna ilemde bulunan komanditer MADDE 321- (1) Ticari mmessil, ticari vekil veya seyyar tacir memuru olarak hareket ettiini aka bildirmeksizin, irket adna ilemlerde bulunan komanditer ortak, bu ilemler nedeniyle iyiniyetli nc kiilere kar komandite ortak gibi sorumlu olur. (2) irket, ticaret siciline tescil edilmeden nce ilemler yaplmsa, komanditer, bu tr irket borlar iin, nc kiilere kar, sorumluluunun snrl olduunun onlar tarafndan bilindiini ispat etmedii takdirde, komandite ortak gibi sorumlu tutulur. (3) Alacakl, komanditerin koyduu sermayeye biilen deerin, bu sermayenin konulduu andaki deerinin altnda olduunu ispat edebilir. Aradaki fark tutarnca komanditer sorumludur. (4) Komanditer ortak, koymay taahht ettii sermaye tutarnca, kendisinin irkete girmesinden nce doan borlardan da sorumludur. (5) Komanditerin, irket ynetimine karmas sonucunu dourmayacak ekilde t vermesi, gr aklamas, olaanst i ve ilemler ile irketin i ve ilemleri zerinde haiz olduu denetleme haklarn kullanmas, kanunda yazl hllerde ynetim ilerini gren kimselerin atanmalarna, grevden alnmalarna katlmas, irket iinde ikinci derecedeki hizmetlerde ve grevlerde altrlmas, komanditer sfatyla sorumluluunu etkilemez. III - Alacakllarn durumu 1. Takip imkn MADDE 322- (1) Komanditer, koymay taahht ettii sermaye borcunun henz demedii tutarna kadar irket alacakllarna kar sorumludur. Bu suretle kendisine bavurulan komanditer ortak, irket alacaklsna demede bulunduu tutarda sermaye borcundan kurtulur. irket alacakllar, irket sona ermi olmadka veya irket aleyhine yaplan icra takibi semeresiz kalmadka, komanditere bavuramazlar. (2) irketin iflas hlinde alacakllarn haiz olduklar haklar iflas masasna geer. (3) Komanditer, irkete koymay taahht ettii sermayeyi aan bir tutar ile sorumluluu zerine aldn yaz ile bildirmi veya ilan etmise nc kiilere veya bildirimin muhatabna kar bu tutar kadar sorumlu olur. 2. Sermayenin azaltlmas MADDE 323- (1) Bir komanditer sermayesini, 313 ve 314 nc madde hkmleri sakl kalmak artyla, gerek dorudan doruya gerek faiz veya kr payna saylmak zere dolaysyla tamamen veya ksmen geri alamayaca gibi,

sermayesi herhangi bir sebeple azalmsa noksan tamamlanncaya kadar, faiz veya kr pay da isteyemez. Aksi hlde, komanditer ald para kadar irket alacakllarna kar 322 nci maddenin birinci fkras gereince sorumlu olur. 3. flas a) irketin iflas MADDE 324- (1) Bir komandit irketin iflas hlinde, irket alacakllar alacaklarn almadka, ortaklarn kiisel alacakllar irket mallarna bavuramaz. (2) Komanditerlerin koyduklar sermaye de irket alacakllarnn birinci fkrada yazl olduu gibi ncelikle haklarn elde edecekleri mallardan saylr. b) Komanditelerin sorumluluu MADDE 325- (1) irketin varl irket alacakllarna yetmeyecek olursa, bu alacakllar geri kalan alacaklarndan dolay komanditelerin kiisel mallarna bavurabilirler. (2) Ortaklarn kiisel mallarna bavurulmas hlinde irket alacakllarnn, ortaklarn kiisel alacakllarna kar rhan hakk yoktur. c) Komanditerin iflas MADDE 326- (1) irket ve iflas hlinde masas veya irket alacakllar, iflas etmi bir komanditerin masasna bavururlarsa, bunlarn, mflis komanditerin kiisel alacakllarna kar rhan hakk yoktur. 4. Takas MADDE 327- (1) irketten alaca olan bir kiinin, sermaye borcunu henz yerine getirmemi veya koyduu sermayeyi geri alm bir komanditere borcu varsa, bu kii irketteki alacan komanditere olan borcu ile takas edebilir. 242 nci madde hkm sakldr. DRDNC BLM irketin Sona Ermesi ve Tasfiyesi A) Uygulanacak hkmler MADDE 328- (1) Kollektif irketlerin sona ermesine, tasfiyesine ve ortaklarn irketten kma ve karlmasna ilikin 243 il 303 nc madde hkmleri komandit irketlerde de uygulanr. Ancak, irket szlemesinde aksine bir hkm bulunmadka komanditerin lm veya kstlanmas irketin sona ermesi sonucunu dourmaz. DRDNC KISIM Anonim irket BRNC BLM Genel Hkmler, Kurulu ve Temel lkeler A) Genel Hkmler I - Tanm MADDE 329- (1) Anonim irket, sermayesi belirli ve paylara blnm olan, borlarndan dolay yalnz malvarlyla sorumlu bulunan irkettir. (2) Pay sahipleri, sadece taahht etmi olduklar sermaye paylar ile ve irkete kar sorumludur. II - zel kanunlara bal anonim irketler MADDE 330- (1) zel kanunlara tabi anonim irketlere, zel hkmler dnda bu ksm hkmleri uygulanr. III - Ama ve konu MADDE 331- (1) Anonim irketler, kanunen yasaklanmam her trl ekonomik ama ve konular iin kurulabilir. IV - En az sermaye tutar MADDE 332- (1) Tamam esas szlemede taahht edilmi bulunan sermayeyi ifade eden esas sermaye ellibin Trk Lirasndan ve sermayenin artrlmasnda ynetim kuruluna tannm yetki tavann gsteren kaytl sermaye sistemini kabul etmi bulunan halka ak olmayan anonim irketlerde balang sermayesi yzbin Trk Lirasndan aa olamaz. Bu en az sermaye tutar Bakanlar Kurulunca artrlabilir. (2) Bu Kanun anlamnda kaytl sermayeli anonim irketlerde balang sermayesi, kuruluta ve sisteme ilk geildiinde haiz olunmas zorunlu sermayedir; karlm sermaye ise, karlm paylarn tmnn itibar deerlerinin toplamn temsil eder. (3) Halka ak olmayan anonim irketler gerekli artlar artk haiz olmadklar takdirde, Sanayi ve Ticaret Bakanlndan izin alarak kaytl sermaye sisteminden kabilecekleri gibi, bu sisteme alnrken aranan nitelikleri kaybettiklerinde, istemleri bulunmasa bile ayn Bakanlk tarafndan sistemden kartlrlar. (4) 28/7/1981 tarihli ve 2499 sayl Sermaye Piyasas Kanununun 12 nci maddesi hkm sakldr. V - Devletin gzetimi 1. zin MADDE 333- (1) Sanayi ve Ticaret Bakanlnca yaymlanacak teblile, faaliyet alanlar belirlenip, ilan edilecek anonim irketler Sanayi ve Ticaret Bakanlnn izni ile kurulur. Bu irketlerin esas szleme deiiklikleri de ayn Bakanln iznine baldr. Bakanlk incelemesi sadece kanunun emredici hkmlerine aykrlk bulunup bulunmad ynnden yaplabilir. Bunun dnda hukuki konumu, nitelii ve iletme konusu ne olursa olsun anonim

irketin kuruluu ve esas szleme deiiklikleri herhangi bir makamn iznine balanamaz. 2. Kamu tzel kiilerinin ynetim kurulunda temsili MADDE 334- (1) Devlet, il zel idaresi, belediye ve ky ile dier kamu tzel kiilerinden birine, esas szlemede ngrlecek bir hkmle, pay sahibi olmasalar da, iletme konusu kamu hizmeti olan anonim irketlerin ynetim kurullarnda temsilci bulundurmak hakk verilebilir. (2) Birinci fkrada yazl irketlerde pay sahibi olan kamu tzel kiilerinin ynetim kurulundaki temsilcileri, ancak bunlar tarafndan grevden alnabilir. (3) Kamu tzel kiilerinin ynetim kurulundaki temsilcileri, genel kurul tarafndan seilen yelerin hak ve grevlerini haizdir. Kamu tzel kiileri, irket ynetim kurulundaki temsilcilerinin bu sfatla iledikleri fiillerden ve yaptklar ilemlerden dolay irkete ve onun alacakllaryla pay sahiplerine kar sorumludur. Tzel kiinin rc hakk sakldr. B) Kurulu I - Kurucu ilem MADDE 335- (1) irket, kurucularn, kanuna uygun olarak dzenlenmi bulunan, sermayenin tamamn demeyi, artsz taahht ettikleri, imzalarnn noterce onayland esas szlemede, anonim irket kurma iradelerini aklamalaryla kurulur. (2) 355 inci maddenin birinci fkras hkm sakldr. II - Kurulu belgeleri MADDE 336- (1) Esas szleme, kurucular beyan, deerleme raporlar, ayn ve iletme devralnmasna ilikin olanlar da dhil olmak zere, kurulmakta olan irketle, kurucular ve dier kiilerle yaplan ve kurulula ilgili olan szlemeler ile ilem denetisi raporu, kurulu belgeleridir. Bunlar, sicil dosyasna konulur ve birer nshalar irket tarafndan be yl sreyle saklanr. III - Kurucular 1. Tanm MADDE 337- (1) Pay taahht edip esas szlemeyi imzalayan gerek ve tzel kiiler kurucudur. (2) Kurucular, birinci fkrada yazl ilemi, nc bir kiinin hesabna yaptklar takdirde, bu kii de kurulutan doan sorumluluk bakmndan kurucu saylr. Sz konusu nc kii, kendisi hesabna i gren kimsenin bildii veya bilmesi gereken bir hususu kendisinin bilmediini ileri sremez. 2. Asgari say MADDE 338- (1) Anonim irketin kurulabilmesi iin pay sahibi olan bir veya daha fazla kurucunun varl arttr. 330 uncu madde hkm sakldr. (2) Pay sahibi says bire derse, durum, bu sonucu douran ilem tarihinden itibaren yedi gn iinde ynetim kuruluna yazl olarak bildirilir. Ynetim kurulu bildirimi ald tarihten itibaren yedi gn iinde, irketin tek pay sahipli bir anonim irket olduunu tescil ve ilan ettirir. Ayrca, hem irketin tek pay sahipli olarak kurulmas hem de paylarn tek kiide toplanmas hlinde tek pay sahibinin ad, yerleim yeri ve vatandal da tescil ve ilan edilir. Aksi hlde doacak zarardan, bildirimde bulunmayan pay sahibi ve tescil ve ilan yaptrmayan ynetim kurulu sorumludur. (3) irket, tek pay sahibi olacak ekilde kendi payn iktisap edemez; ettiremez. IV - Esas szleme 1. erik MADDE 339- (1) Esas szlemenin yazl ekilde yaplmas ve btn kurucularn imzalarnn noterce onaylanmas arttr. (2) Esas szlemeye aadaki hususlar yazlr: a) irketin ticaret unvan ve merkezinin bulunaca yer. b) Esasl noktalar belirtilmi ve tanmlanm bir ekilde irketin iletme konusu. c) irketin sermayesi ile her payn itibar deeri, bunlarn denmesinin ekil ve artlar. d) Pay senetlerinin nama veya hamiline yazl olacaklar; belirli paylara tannan imtiyazlar; devir snrlamalar. e) Paradan baka sermaye olarak konan haklar ve aynlar; bunlarn deerleri; bunlara karlk verilecek paylarn miktar, bir iletme ve ayn devir alnmas sz konusu olduu takdirde, bunlarn bedeli ve irketin kurulmas iin kurucular tarafndan irket hesabna satn alnan mallarn ve haklarn bedelleriyle, irketin kurulmasnda hizmetleri grlenlere verilmesi gereken cret, denek veya dln tutar. f) Kurucularla ynetim kurulu yelerine ve dier kimselere irket krndan salanacak menfaatler. g) Ynetim kurulu yelerinin saylar, bunlardan irket adna imza koymaya yetkili olanlar. h) Genel kurullarn toplantya nasl arlacaklar; oy haklar. ) irket bir sre ile snrlandrlmsa, bu sre. i) irkete ait ilanlarn nasl yaplaca. j) Pay sahiplerinin taahht ettii sermaye paylarnn trleri ve miktarlar. k) irketin hesap dnemi. (3) lk ynetim kurulu yeleri esas szleme ile atanr.

2. Emredici hkmler MADDE 340- (1) Esas szleme, bu Kanunun anonim irketlere ilikin hkmlerinden ancak Kanunda buna aka izin verilmise sapabilir. Dier kanunlarn, ngrlmesine izin verdii tamamlayc esas szleme hkmleri o kanuna zglenmi olarak hkm doururlar. V - Taahhdn onaylanmas MADDE 341- (1) Esas sermayeyi oluturan paylarn tamamnn, kurucular tarafndan esas szlemede taahht olunduu, esas szlemenin altnda yer alan bir noter erhi ile onaylanr. VI - Ayni sermaye 1. Ayni sermaye konulabilecek malvarl unsurlar MADDE 342- (1) zerlerinde snrl ayni bir hak, haciz ve tedbir bulunmayan, nakden deerlendirilebilen ve devrolunabilen, fikr mlkiyet haklar ile sanal ortamlar da dhil, malvarl unsurlar ayni sermaye olarak konulabilir. Hizmet edimleri, kiisel emek, ticari itibar ve vadesi gelmemi alacaklar sermaye olamaz. (2) 128 inci madde hkm sakldr. 2. Deer bime MADDE 343- (1) Konulan ayni sermaye ile kurulu srasnda devralnacak iletmelere ve aynlara, irket merkezinin bulunaca yerdeki asliye ticaret mahkemesince atanan bilirkiilerce deer biilir. Deerleme raporunda, uygulanan deerleme ynteminin somut olayn zellikleri bakmndan herkes iin en adil ve uygun seim olduu; sermaye olarak konulan alacaklarn gerekliinin, geerliinin ve 342 nci maddeye uygunluunun belirlendii, tahsil edilebilirlikleri ile tam deerleri; ayni olarak konulan her varlk karlnda tahsis edilmesi gereken pay miktar ile Trk Liras karl, tatmin edici gerekelerle ve hesap verme ilkesinin icaplarna gre aklanr. Bu rapora kurucular, ilem denetisi ve menfaat sahipleri itiraz edebilir. Mahkemenin onaylad bilirkii karar kesindir. VII - Pay bedellerinin denmesi 1. Nakd sermaye MADDE 344- (1) Nakden taahht edilen paylarn itibar deerlerinin en az yzde yirmibei tescilden nce, gerisi de irketin tescilini izleyen yirmidrt ay iinde denir. Paylarn karma primlerinin tamam tescilden nce denir. (2) Sermaye Piyasas Kanununun pay bedellerinin denmelerine ilikin hkmleri sakldr. 2. deme yeri MADDE 345- (1) Nakd demeler, 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayl Bankaclk Kanununa bal bir bankada, kurulmakta olan irket adna alacak zel bir hesaba, sadece irketin kullanabilecei ekilde yatrlr. Taahht edilen paylarn, kanunda veya esas szlemede ngrlm bulunan ve kanunda yazl olandan daha yksek olan tutarlarnn dendii, ticaret siciline yneltilecek bir banka mektubu ile ispatlanr. Banka, bu tutar, irketin tzel kiilik kazandn bildiren bir sicil mdrl yazsnn sunulmas zerine, sadece irkete der. (2) irket, 335 inci maddenin birinci fkrasnda ngrlen noter onay tarihinden itibaren, ay iinde tzel kiilik kazanamad takdirde, bu hususu dorulayan bir sicil mdrl yazsnn sunulmas zerine, bedeller banka tarafndan sahiplerine geri verilir. 3. Halka arzedilecek paylar MADDE 346- (1) Esas szlemede taahht edilmi olup da taahht sahiplerince, irketin tescilinden itibaren en ge iki ay iinde halka arzedilecei esas szlemede belirtilmi ve ayrca garanti edilmi bulunan nakd paylarn karlklar sattan elde edilen gelirden denir. Pay senetlerinin halka arzedilmesi sermaye piyasas mevzuatna gre yaplr. Sat sresinin sonunda, paylarn itibar deerlerinin, varsa karma priminin karl irkete, giderler dtkten sonra kalan tutar ise, pay senetlerini halka arzeden pay sahiplerine denir. (2) Halka arzedilip de sresinde satlmayan paylarn bedellerinin tamam, sresinde halka arzedilmeyen paylarn bedellerinin ise, yzde yirmibei iki aylk sreyi izleyen gn iinde denir. VIII - Primli paylar MADDE 347- (1) tibar deerinden aa bedelle pay karlamaz. Paylarn itibar deerinden yksek bir bedelle karlabilmeleri iin esas szlemede hkm veya genel kurul karar bulunmaldr. IX - Kurucu menfaatleri MADDE 348- (1) irketi kurduklar srada harcadklar emee karlk olarak kuruculara, para ve bedelsiz pay senedi vermek gibi irket sermayesinin azalmas sonucunu dourabilecek bir menfaat tannamaz. Bu hkme aykr esas szleme hkmleri geersizdir. Ancak, datlabilir krdan 519 uncu maddenin birinci fkrasnda yazl yedek ake ile pay sahipleri iin yzde be kr pay ayrldktan sonra kalann en ok onda biri intifa senetleri balamnda kuruculara denir. (2) Bu Kanunun yrrle girmesinden sonra kurulan anonim irketler, pay senetlerini halka arz etmeden nce kurucu intifa senetlerini, herhangi bir bedel demeden iptal ederler; aksi hlde intifa senetleri kendiliinden geersiz saylr. (3) Datlabilecek kr mevcut ise irket krn datlmamasn kararlatrm olsa bile kurucu intifa sahipleri esas szlemede ngrlen kr paylarn alrlar. X - Kurucular beyan

MADDE 349- (1) Kurucular tarafndan, kurulua ilikin bir beyan imzalanr. Beyan, drst bir ekilde bilgi verme ilkesine gre, doru ve eksiksiz olarak hazrlanr. Beyanda, ayni sermaye konuluyor, bir ayn ya da iletme devralnyorsa, bunlara verilecek karln uygunluuna; bu tr sermayenin ve devralmann gerekliliine, bunlarn irkete olan yararlarna ilikin belgeli, gerekeli ve kesin ifadeli aklamalar yer alr. Ayrca, irket tarafndan iktisap edilen menkul kymetlerle, bunlarn iktisap fiyatlar, sz konusu menkul kymetleri karanlarn son yllk, gereinde konsolide finansal tablolarnn deerlemelerine ve zmlenmelerine ilikin bilgiler, irketin yklendii nemli taahhtler, makina ve benzerleri mallarn ve herhangi bir aktif deerin almna ilikin balantlar, fiyatlar, komisyonlar ile her trl borlar, emsalleriyle karlatrlarak, aklanr. (2) Ayrca, kuruculara tannan menfaatler gerekeleriyle beyanda yer alr. Kimlerin halka arz amacyla ne miktarda pay taahht ettii, pay taahhdnde bulunanlarn birbirleri ile ilikileri; bunlar bir irketler topluluuna dhil bulunuyorlarsa, topluluk ile ilikileri, kuruluu inceleyen ilem denetisine ve dier hizmet verenlere denen cretler, emsalleriyle karlatrma yaplarak, beyanda aklanr. XI - Halka arz taahhd MADDE 350- (1) 346 nc madde uyarnca, halka arzedilmek zere pay taahhdnde bulunulduu takdirde, halka arz, kurucular, ynetim kurulu veya yetkili herhangi bir organ tarafndan onaylanm kabul edilir. XII - lem denetisi raporu MADDE 351- (1) irketin kuruluuna ilikin denetleme raporu bir veya birka ilem denetisi tarafndan verilir. lem denetisi kurulu raporunda, paylarn tamamnn taahht edildiini; kanunda veya esas szlemede ngrlm bulunan pay bedellerinin en az tutarlarnn kanuna uygun olarak bankaya yatrldn; buna ilikin banka mektubunun kurulu belgeleri arasnda yer aldn; bu ykmlln herhangi bir ekilde dolanldna ilikin bir belirti bulunmadn; ayni sermaye ve devralnan aynlar iin mahkemece atanan bilirkiilerce deerleme yapldn, mahkemece bir kararla onaylanan raporun dosyaya sunulduunu; kurucu menfaatlerinin kanuna uygun olduunu; kurucular beyan ile ilgili ak bir uygunsuzluun, ar deerlemenin, ilemlerde grnr bir yolsuzluun bulunmadn ve dier kurulu belgelerinin mevcut olduunu, gerekli noter onaylarnn ve izinlerin alndn gerekeleriyle ve hesap verme ilkesinin gereklerine uygun olarak aklar. XIII - Kurulutan nce pay taahhdnn devri MADDE 352- (1) Pay taahhdnn, irketin tescilinden nce devri, irkete kar geersizdir. XIV - Fesih davas MADDE 353- (1) Anonim irketin butlanna veya yokluuna karar verilemez. Ancak, irketin kurulmasnda kanun hkmlerine aykr hareket edilmek suretiyle, alacakllarn, pay sahiplerinin veya kamunun menfaatleri nemli bir ekilde tehlikeye drlm veya ihlal edilmi olursa, ynetim kurulunun, Sanayi ve Ticaret Bakanlnn, ilgili alacaklnn veya pay sahibinin istemi zerine irketin merkezinin bulunduu yerdeki asliye ticaret mahkemesince irketin feshine karar verilir. Mahkeme davann ald tarihte gerekli nlemleri alr. (2) Eksikliklerin giderilebilmesi, esas szlemeye veya kanuna aykr hususlarn dzeltilebilmesi iin mahkeme sre verebilir. (3) Dava dilekesine deliller ile gerekli btn bilgiler eklenir. Yarglama aamasnda delil sunulamayaca gibi bir davann beklenilmesi ve bilgi getirtmesi de mahkemeden istenemez. Ancak, somut olayn hakl gstermesi hlinde, mahkeme, kesin sreye balayarak, davacnn delil sunma ve bilgi getirtme istemini kabul edebilir. Dava, acele ilere ilikin usule tbdir. (4) Davann, irketin tescil ve ilanndan itibaren aylk hak drc sre iinde almas arttr. (5) Davann ald ve kesinlemi olan mahkeme karar, mahkemenin bildirimi zerine, derhl ve resen ticaret siciline tescil ve Trkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan olunur. Ayrca, ynetim kurulu, tescil ve ilan yaplan hususu, tiraj ellibinin zerinde olan ve yurt dzeyinde datm yaplan en az bir gazetede ilan eder; internet sitesine koyar. XV - irketin tescili ve ilan MADDE 354- (1) irket esas szlemesinin tamam, Sanayi ve Ticaret Bakanlnn izniyle kurulacak olan anonim irketlerde izin alnmasn, dier irketlerde 335 inci maddenin birinci fkras uyarnca irketin kuruluunu izleyen otuz gn iinde irketin merkezinin bulunduu yer ticaret siciline tescil ve Trkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan olunur. Tescil ve ilan olunan esas szlemeye, aada saylanlar dnda, 36 nc maddenin birinci fkras hkm uygulanmaz. Bu hususlar unlardr: a) Esas szlemenin tarihi. b) irketin ticaret unvan ve merkezi. c) irketin, varsa sresi. d) irketin sermayesi, denmesinin ekil ve artlar ile paylarn itibar deerleri, varsa imtiyazlar. e) Pay senetlerinin trleri, hamiline veya nama yazl olduklar. f) irketin nasl temsil olunaca. g) Ynetim kurulu yeleriyle irketi temsile yetkili kimselerin ad ve soyadlar, unvanlar, yerleme yerleri ve vatandalklar. h) irketin yapaca ilanlarn ekli; esas szlemede buna ilikin hkm bulunduu takdirde, ynetim kurulu

kararlarnn pay sahiplerine nasl bildirilecei. (2) ubeler, merkezin sicil kaydna gnderme yaplarak bulunduklar yer ticaret siciline tescil olunurlar. (3) 343 nc madde uyarnca verilen bilirkii raporu da tescil ve ilan edilir. XVI - Tzel kiiliin kazanlmas MADDE 355- (1) irket ticaret siciline tescil ile tzel kiilik kazanr. (2) Tescilden nce irket adna ilem yapanlar ve taahhtlere girienler, bu ilem ve taahhtlerden ahsen ve mteselsilen sorumludurlar. Ancak, ilem ve taahhtlerin, ileride kurulacak irket adna yapld aka bildirilmi ve irketin ticaret siciline tescilinden sonra aylk sre iinde bu taahhtler irket tarafndan kabul olunmusa, yalnz irket sorumlu olur. (3) irkete kabul olunmad takdirde kurulu giderleri kurucular tarafndan karlanr. Bunlarn pay sahiplerine rcu haklar yoktur. C) Kanuna kar hile MADDE 356- (1) irketin tescilinden itibaren iki yl iinde bir iletme veya aynn, sermayenin onda birini aan bir bedel karlnda devralnmasna veya kiralanmasna ilikin szlemeler, genel kurulca onaylanp ticaret siciline tescil edilmedike geerli olmaz. Bu szlemelerin onaylanmasndan ve tescilinden nce, bunlarn ifas amacyla yaplm olan demeler dhil, her trl tasarruf geersizdir. (2) Genel kurul kararn vermeden nce, ynetim kurulunun istemi zerine irketin bulunduu yer asliye ticaret mahkemesince atanacak bilirkii, irket tarafndan devralnacak ya da kiralanacak iletme ve aynlara deer bier. Rapor resm nitelik tar. (3) Toplant ve karar nisabna 421 inci maddenin nc ve drdnc fkralar uygulanr. (4) Szleme genel kurulun onay kararyla birlikte tescil ve ilan olunur. (5) irketin iletme konusunu oluturan veya cebr icra yoluyla iktisap edilen ayn ve iletmeler hakknda bu madde hkm uygulanmaz. D) Temel ilkeler I - Eit ilem ilkesi MADDE 357- (1) Pay sahipleri eit artlarda eit ileme tabi tutulur. II - Pay sahiplerinin irkete borlanma yasa MADDE 358- (1) tirak taahhdnden doan bor hari, pay sahipleri irkete borlanamaz. Meerki, bor, irketle, irketin iletme konusu ve pay sahibinin iletmesi gerei olarak yaplm bulunan bir ilemden domu olsun ve emsalleriyle ayn veya benzer artlara tabi tutulsun. KNC BLM Ynetim Kurulu A) Genel olarak I - Atama ve seim 1. yelerin says ve nitelikleri MADDE 359- (1) Anonim irketin, esas szlemeyle atanm veya genel kurul tarafndan seilmi, bir veya daha fazla kiiden oluan bir ynetim kurulu bulunur. Temsile yetkili en az bir yenin yerleme yerinin Trkiyede bulunmas ve Trk vatanda olmas arttr. (2) Bir tzel kii ynetim kuruluna ye seildii takdirde, tzel kiiyle birlikte, tzel kii adna, tzel kii tarafndan belirlenen, sadece bir gerek kii de tescil ve ilan olunur; ayrca, tescil ve ilann yaplm olduu, irketin internet sitesinde hemen aklanr. Tzel kii adna sadece, bu tescil edilmi kii toplantlara katlp oy kullanabilir. (3) Ynetim kurulu yelerinin ve tzel kii adna tescil edilecek gerek kiinin tam ehliyetli olmalar arttr. Ynetim kurulu yelerinin en az drtte birinin yksek renim grm olmas zorunludur. Tek yeli ynetim kurulunda bu zorunluluk aranmaz. (4) yelii sona erdiren sebepler seilmeye de engeldir. 2. Belirli gruplarn ynetim kurulunda temsil edilmesi MADDE 360- (1) Esas szlemede ngrlmek art ile, belirli pay gruplarna, zellik ve nitelikleriyle belirli bir grup oluturan pay sahiplerine ve azla ynetim kurulunda temsil edilme hakk tannabilir. Bu amala, ynetim kurulu yelerinin, belirli bir grup oluturan pay sahipleri, belirli pay gruplar ve azlk arasndan seilecei esas szlemede ngrlebilecei gibi, esas szlemede ynetim kurulu yelii iin aday nerme hakk da tannabilir. Genel kurul tarafndan ynetim kurulu yeliine nerilen adayn veya hakkn tannd gruba ve azla mensup adayn hakl bir sebep bulunmad takdirde ye seilmesi zorunludur. Bu ekilde tannacak temsil edilme hakk, halka ak anonim irketlerde ynetim kurulu ye saysnn yarsn aamaz. Bamsz ynetim kurulu yelerine ilikin dzenlemeler sakldr. (2) Bu maddeye gre ynetim kurulunda temsil edilme hakk tannan paylar imtiyazl saylr. 3. Sigorta MADDE 361- (1) Ynetim kurulu yelerinin, grevlerini yaparken kusurlaryla irkete verebilecekleri zarar, irket sermayesinin yzde yirmibeini aan bir bedelle sigorta ettirilmi ve bu suretle irket teminat altna alnmsa, bu

husus halka ak irketlerde Sermaye Piyasas Kurulunun ve ayrca pay senetleri borsada ilem gryorsa borsann blteninde duyurulur ve kurumsal ynetim ilkelerine uygunluk deerlendirmesinde dikkate alnr. 4. Grev sresi MADDE 362- (1) Ynetim kurulu yeleri en ok yl sreyle grev yapmak zere seilir. Esas szlemede aksine hkm yoksa, ayn kii yeniden seilebilir. (2) 334 nc madde hkm sakldr. II - yeliin boalmas MADDE 363- (1) 334 nc madde hkm sakl kalmak zere, herhangi bir sebeple bir yelik boalrsa, ynetim kurulu, kanuni artlar haiz birini, geici olarak ynetim kurulu yeliine seip ilk genel kurulun onayna sunar. Bu yolla seilen ye, onaya sunulduu genel kurul toplantsna kadar grev yapar ve onaylanmas hlinde selefinin sresini tamamlar. (2) Ynetim kurulu yelerinden birinin iflasna karar verilir veya ehliyeti kstlanr ya da bir ye yelik iin gerekli kanuni artlar yahut esas szlemede ngrlen nitelikleri kaybederse, bu kiinin yelii, herhangi bir ileme gerek olmakszn kendiliinden sona erer. III - Grevden alma MADDE 364- (1) Ynetim kurulu yeleri, esas szlemeyle atanm olsalar dahi, gndemde ilgili bir maddenin bulunmas veya gndemde madde bulunmasa bile hakl bir sebebin varl hlinde, genel kurul kararyla her zaman grevden alnabilirler. Ynetim kurulu yesi olan tzel kii, kendi adna tescil edilmi bulunan kiiyi her an deitirebilir. (2) 334 nc madde hkm ve grevden alnan yenin tazminat hakk sakldr. B) Ynetim ve temsil I - Genel olarak 1. Esas MADDE 365- (1) Anonim irket, ynetim kurulu tarafndan ynetilir ve temsil olunur. Kanundaki istisnai hkmler sakldr. 2. Grev dalm MADDE 366- (1) Ynetim kurulu her yl yeleri arasndan bir bakan ve bulunmad zamanlarda ona veklet etmek zere, en az bir bakan vekili seer. Esas szlemede, bakann ve bakan vekilinin veya bunlardan birinin, genel kurul tarafndan seilmesi ngrlebilir. (2) Ynetim kurulu, ilerin gidiini izlemek, kendisine sunulacak konularda rapor hazrlamak, kararlarn uygulatmak veya i denetim amacyla ilerinde ynetim kurulu yelerinin de bulunabilecei komiteler ve komisyonlar kurabilir. 3. Ynetimin devri MADDE 367- (1) Ynetim kurulu esas szlemeye konulacak bir hkmle, dzenleyecei bir i ynergeye gre, ynetimi, ksmen veya tamamen bir veya birka ynetim kurulu yesine veya nc kiiye devretmeye yetkili klnabilir. Bu i ynerge irketin ynetimini dzenler; bunun iin gerekli olan grevleri, tanmlar, yerlerini gsterir, zellikle kimin kime bal ve bilgi sunmakla ykml olduunu belirler. Ynetim kurulu, istem zerine pay sahiplerini ve korunmaya deer menfaatlerini ikna edici bir biimde ortaya koyan alacakllar, bu i ynerge hakknda, yazl olarak bilgilendirir. (2) Ynetim, devredilmedii takdirde, ynetim kurulunun tm yelerine aittir. 4. Ticari mmessil ve vekiller MADDE 368- (1) Ynetim kurulu, ticari mmessil ve ticari vekiller atayabilir. 5. zen ve ballk ykmll MADDE 369- (1) Ynetim kurulu yeleri ve ynetimle grevli nc kiiler, grevlerini tedbirli bir yneticinin zeniyle yerine getirmek ve irketin menfaatlerini drstlk kurallarna uyarak gzetmek ykmll altndadrlar. (2) 203 il 205 inci madde hkmleri sakldr. II. Temsil yetkisi 1. Genel olarak MADDE 370- (1) Esas szlemede aksi ngrlmemi veya ynetim kurulu tek kiiden olumuyorsa temsil yetkisi ift imza ile kullanlmak zere ynetim kuruluna aittir. (2) Ynetim kurulu, temsil yetkisini bir veya daha fazla murahhas yeye veya mdr olarak nc kiilere devredebilir. En az bir ynetim kurulu yesinin temsil yetkisini haiz olmas arttr. 2. Kapsam ve snrlar MADDE 371- (1) Temsile yetkili olanlar irketin amacna ve iletme konusuna giren her tr ileri ve hukuki ilemleri, irket adna yapabilir ve bunun iin irket unvann kullanabilirler. Kanuna ve esas szlemeye aykr ilemler dolaysyla irketin rc hakk sakldr. (2) Temsile yetkili olanlarn, nc kiilerle, iletme konusu dnda yapt ilemler de irketi balar; meerki,

nc kiinin, ilemin iletme konusu dnda bulunduunu bildii veya durumun gereinden, bilebilecek durumda bulunduu ispat edilsin. irket esas szlemesinin ilan edilmi olmas, bu hususun ispat asndan, tek bana yeterli delil deildir. (3) Temsil yetkisinin snrlandrlmas, iyiniyet sahibi nc kiilere kar hkm ifade etmez; ancak, temsil yetkisinin sadece merkezin veya bir ubenin ilerine zglendiine veya birlikte kullanlmasna ilikin tescil ve ilan edilen snrlamalar geerlidir. (4) Temsile yetkili kiiler tarafndan yaplan ilemin esas szlemeye veya genel kurul kararna aykr olmas, iyiniyet sahibi nc kiilerin o ilemden dolay irkete bavurmalarna engel deildir. (5) Temsile veya ynetime yetkili olanlarn, grevlerini yaptklar srada iledikleri haksz fiillerden irket sorumludur. irketin rc hakk sakldr. (6) Szlemenin yaplmas srasnda, irket tek pay sahibi tarafndan ister temsil edilsin ister edilmesin, tek pay sahipli anonim irketlerde, bu pay sahibi ile irket arasndaki szlemenin geerli olmas szlemenin yazl ekilde yaplmasna baldr. Bu art piyasa artlarna gre gnlk, nemsiz ve sradan ilemlere ilikin szlemelerde uygulanmaz. 3. mza ekli MADDE 372- (1) irket adna imza yetkisini haiz kiiler irketin unvan altnda imza atarlar. 40 nc maddenin ikinci fkras hkm sakldr. (2) irket tarafndan dzenlenecek belgelerde irketin merkezi, sicile kaytl olduu yer ve sicil numaras gsterilir. 4. Tescil ve ilan MADDE 373- (1) Ynetim kurulu, temsile yetkili kiileri ve bunlarn temsil ekillerini gsterir kararnn noterce onaylanm suretini, tescil ve ilan edilmek zere ticaret siciline verir. (2) Temsil yetkisinin ticaret sicilinde tescilinden sonra, ilgili kiilerin seimine veya atanmalarna ilikin herhangi bir hukuki sakatlk, irket tarafndan nc kiilere, ancak sakatln bunlar tarafndan bilindiinin ispat edilmesi artyla ileri srlebilir. III - Grevler ve yetkiler 1. Genel olarak MADDE 374- (1) Ynetim kurulu ve kendisine braklan alanda ynetim, kanun ve esas szleme uyarnca genel kurulun yetkisinde braklm bulunanlar dnda, irketin iletme konusunun gerekletirilmesi iin gerekli olan her eit i ve ilemler hakknda karar almaya yetkilidir. 2. Devredilemez grev ve yetkiler MADDE 375- (1) Ynetim kurulunun devredilemez ve vazgeilemez grev ve yetkileri unlardr: a) irketin st dzeyde ynetimi ve bunlarla ilgili talimatlarn verilmesi. b) irket ynetim tekilatnn belirlenmesi. c) Muhasebe, finans denetimi ve irketin ynetiminin gerektirdii lde, finansal planlama iin gerekli dzenin kurulmas. d) Mdrlerin ve ayn ileve sahip kiiler ile imza yetkisini haiz bulunanlarn atanmalar ve grevden alnmalar. e) Ynetimle grevli kiilerin, zellikle kanunlara, esas szlemeye, i ynergelere ve ynetim kurulunun yazl talimatlarna uygun hareket edip etmediklerinin st gzetimi. f) Pay, ynetim kurulu karar ve genel kurul toplant ve mzakere defterlerinin tutulmas, yllk faaliyet raporunun ve kurumsal ynetim aklamasnn dzenlenmesi ve genel kurula sunulmas, genel kurul toplantlarnn hazrlanmas ve genel kurul kararlarnn yrtlmesi. g) Borca batklk durumunun varlnda mahkemeye bildirimde bulunulmas. 3. Sermayenin kayb, borca batk olma durumu a) ar ve bildirim ykm MADDE 376- (1) Son yllk bilanodan, sermaye ile kanuni yedek akeler toplamnn yarsnn zarar sebebiyle karlksz kald anlalrsa, ynetim kurulu, genel kurulu hemen toplantya arr ve bu genel kurula uygun grd iyiletirici nlemleri sunar. (2) Son yllk bilanoya gre, sermaye ile kanuni yedek akeler toplamnn te ikisinin zarar sebebiyle karlksz kald anlald takdirde, derhl toplantya arlan genel kurul, sermayenin te biri ile yetinme veya sermayenin tamamlanmasna karar vermedii takdirde irket kendiliinden sona erer. (3) irketin borca batk durumda bulunduu phesini uyandran iaretler varsa, ynetim kurulu, aktiflerin hem iletmenin devamll esasna gre hem de muhtemel sat fiyatlar zerinden bir ara bilano karttrp denetiye verir. Deneti bu ara bilanoyu, en ok yedi i gn iinde inceler ve deerlendirmeleri ile nerilerini bir rapor hlinde ynetim kuruluna sunar. nerilerde 378 inci maddede dzenlenen erken tehis komitesinin nerilerinin de dikkate alnmas arttr. Rapordan, aktiflerin, irket alacakllarnn alacaklarn karlamaya yetmediinin anlalmas hlinde, ynetim kurulu, bu durumu irket merkezinin bulunduu yer asliye ticaret mahkemesine bildirir ve irketin iflasn ister; meerki, iflas kararnn verilmesinden nce, irketin an karlayacak ve borca batk durumunu ortadan kaldracak

tutardaki irket borlarnn alacakllar, alacaklarnn srasnn dier tm alacakllarn srasndan sonraki sraya konulmasn yazl olarak kabul etmi ve bu beyann veya szlemenin yerindelii, gereklii ve geerlilii, ynetim kurulu tarafndan iflas isteminin bildirilecei mahkemece atanan bilirkiilerce dorulanm olsun. Aksi hlde mahkemeye bilirkii incelemesi iin yaplm bavuru iflas bildirimi olarak kabul olunur. b) flasn ertelenmesi MADDE 377- (1) Ynetim kurulu veya herhangi bir alacakl yeni nakit sermaye konulmas dhil nesnel ve gerek kaynaklar ve nlemleri gsteren bir iyiletirme projesini mahkemeye sunarak iflasn ertelenmesini isteyebilir. Bu hlde cra ve flas Kanununun 179 il 179/b maddeleri uygulanr. 4. Riskin erken saptanmas ve ynetimi MADDE 378- (1) Pay senetleri borsada ilem gren irketlerde, ynetim kurulu, irketin varln, gelimesini ve devamn tehlikeye dren sebeplerin erken tehisi, bunun iin gerekli nlemler ile arelerin uygulanmas ve riskin ynetilmesi amacyla, uzman bir komite kurmak, sistemi altrmak ve gelitirmekle ykmldr. Dier irketlerde bu komite denetinin gerekli grp bunu ynetim kuruluna yazl olarak bildirmesi hlinde derhl kurulur ve ilk raporunu kurulmasn izleyen bir ayn sonunda verir. (2) Komite, ynetim kuruluna her iki ayda bir verecei raporda durumu deerlendirir, varsa tehlikelere iaret eder, areleri gsterir. Rapor denetiye de yollanr. 5. irketin kendi paylarn iktisap veya rehin olarak kabul etmesi a) Genel olarak MADDE 379- (1) Bir irket kendi paylarn, esas veya karlm sermayesinin onda birini aan veya bir ilem sonunda aacak olan miktarda, ivazl olarak iktisap ve rehin olarak kabul edemez. Bu hkm, bir nc kiinin kendi adna, ancak irket hesabna iktisap ya da rehin olarak kabul ettii paylar iin de geerlidir. (2) Paylarn birinci fkra hkmne gre iktisap veya rehin olarak kabul edilebilmesi iin, genel kurulun ynetim kurulunu yetkilendirmesi arttr. En ok be yl iin geerli olacak bu yetkide, iktisap veya rehin olarak kabul edilecek paylarn itibar deer saylar belirtilerek toplam itibar deerleriyle sz konusu edilecek paylara denebilecek bedelin alt ve st snr gsterilir. Her izin talebinde ynetim kurulu kanuni artlarn gerekletiini belirtir. (3) Birinci ve ikinci fkralardaki artlara ek olarak, iktisap edilecek paylarn bedelleri dldkten sonra, kalan irket net aktifi, en az esas veya karlm sermaye ile kanun ve esas szleme uyarnca datlmasna izin verilmeyen yedek akelerin toplam kadar olmaldr. (4) Yukardaki hkmler uyarnca, sadece, bedellerinin tm denmi bulunan paylar iktisap edilebilir. (5) Yukardaki fkralarda yer alan hkmler, ana irketin paylarnn yavru irket tarafndan iktisab hlinde de uygulanr. Pay senetleri borsada ilem gren irketler hakknda, Sermaye Piyasas Kurulu effaflk ilkeleri ile fiyata ilikin kurallar ynnden gerekli dzenlemeleri yapar. b) Kanuna kar hile MADDE 380- (1) Paylarnn iktisap edilmesi amacyla, irketin baka bir kiiyle yapt, konusu avans, dn veya teminat verilmesi olan hukuki ilemler batldr. Bu butlan hkm, kredi ve finans kurumlarnn iletme konular iine giren ilemlere ve irketin veya onun bal irketlerinin alanlarna, irketin paylarn iktisap edebilmeleri iin, avans, dn ve teminat verilmesine ilikin hukuki ilemlere uygulanmaz. Ancak, bu istisnai ilemler, irketin, kanuna ve esas szlemesine gre ayrmak zorunda bulunduu yedek akeleri azaltyor veya 519 uncu maddede dzenlenen yedek akelerin harcanmalarna ilikin kurallar ihlal ediyor ve irketin 520 nci maddede ngrlen yedek akeyi ayrmasna imkn brakmyorsa, geersizdir. (2) Ayrca, irket ile nc kii arasnda yaplm bulunan ve bu kiiye, irketin kendi paylarn; irketin, irkete bal bir irketin veya irketin paylarnn ounluuna sahip olduu irketin hesabna alma hakk tanyan ya da byle bir ykmllk ngren bir dzenleme, eer bu paylar irket alsayd ilem 379 uncu maddeye aykr kabul edilecek idiyse batldr. c) Yakn ve ciddi bir kaybn nlenmesi MADDE 381- (1) Bir irket, yakn ve ciddi bir kayptan kanmak iin gerekli olduu takdirde, kendi paylarn, 379 uncu maddeye gre genel kurulun yetkilendirmeye ilikin karar olmadan da iktisap edebilir. (2) Paylarn bu yolla iktisab hlinde ynetim kurulu ilk genel kurula; a) ktisabn sebep ve amac, b) ktisap edilen paylarn saylar, itibar deerlerinin toplam ve sermayenin ne kadarn temsil ettii, c) Bedeli ve deme artlar, hakknda yazl bilgi verir. d) stisnalar MADDE 382- (1) Bir irket, 379 uncu madde hkmleri ile bal olmakszn; a) Esas veya karlm sermayesinin azaltlmasna ilikin 473 il 475 inci madde hkmlerini uyguluyorsa, b) Kll halefiyet kuralnn gereiyse, c) Bir kanuni satn alma ykmnden douyorsa, d) Bedellerinin tm denmi olmak artyla ve cebr icradan, bir irket alacann tahsili amacna ynelikse,

e) irket, menkul kymetler irketiyse, kendi paylarn iktisap edebilir. e) vazsz iktisap MADDE 383- (1) Bir irket, bedellerinin tamam denmi olmak artyla, kendi paylarn ivazsz iktisap edebilir. (2) Birinci fkra hkm, yavru irket, ana irketin paylarn ivazsz iktisap ettii takdirde de kyas yoluyla uygulanr. f) Elden karma MADDE 384- (1) 382 nci maddenin (b) il (d) bentleri ve 383 nc madde hkmlerine gre, iktisap edilen paylar, irket iin herhangi bir kayba yol amadan devirleri mmkn olur olmaz ve her hlde iktisaplarndan itibaren yl iinde elden karlrlar; meerki, irketin ve yavru irketin sahip olduklar bu paylarn toplam irketin esas veya karlm sermayesinin yzde onunu amasn. g) Aykr iktisap hlinde elden karma MADDE 385- (1) 379 il 381 inci maddelere aykr bir ekilde iktisap edilen veya rehin olarak alnan paylar, iktisaplar veya rehin olarak kabulleri tarihinden itibaren en ge alt ay iinde elden karlr ya da zerlerindeki rehin kaldrlr. h) Sermayenin azaltlmas MADDE 386- (1) 384 ve 385 inci maddeler uyarnca elden karlamayan paylar, sermayenin azaltlmas yoluyla hemen yok edilir. ) Sakl tutulan hkmler MADDE 387- (1) irketin kendi paylarn iktisap edebileceine ilikin dier kanunlardaki hkmler sakldr. i) Kendi paylarn taahht yasa MADDE 388- (1) irket kendi paylarn taahht edemez. (2) nc kiinin veya bir yavru irketin kendi adna fakat irket hesabna irketin payn taahht etmesi, irketin kendi payn taahht etmesi saylr. (3) Birinci ve ikinci fkralara aykr hareket hlinde, sz konusu paylar, kuruluta kurucular, sermaye artrmlarnda ynetim kurulu yeleri taahht etmi saylr ve bunlar pay bedellerinden sorumlu olurlar. Kanuna aykr taahhtte herhangi bir kusurlar bulunmadn ispat eden kurucular ve sermaye artrmlarnda ynetim kurulu yeleri sorumluluktan kurtulurlar. (4) Birinci ve nc fkra hkmleri ana irketin paylarn taahht eden yavru irketlere kyas yoluyla uygulanr. Sz konusu paylar yavru irketin ynetim kurulu yeleri tarafndan taahht edilmi kabul olunur. yeler pay bedellerinden sorumludur. j) Haklarn kullanlmas MADDE 389- (1) irketin iktisap ettii kendi paylar ile yavru irket tarafndan iktisap edilen ana irketin paylar, ana irketin genel kurulunun toplant nisabnn hesaplanmasnda dikkate alnmaz. Bedelsiz paylarn iktisab hari, irketin devrald kendi paylar hibir pay sahiplii hakk vermez. Yavru irketin iktisap ettii ana irket paylarna ait oy haklar ile buna bal haklar donar. IV - Ynetim kurulu toplantlar 1. Kararlar MADDE 390- (1) Esas szlemede aksine arlatrc bir hkm bulunmad takdirde, ynetim kurulu ye tam saysnn ounluu ile toplanr ve kararlarn toplantda hazr bulunan yelerin ounluu ile alr. Bu kural ynetim kurulunun elektronik ortamda yaplmas hlinde de uygulanr. (2) Ynetim kurulu yeleri birbirlerini temsilen oy veremeyecekleri gibi, toplantlara vekil araclyla da katlamazlar. (3) Oylar eit olduu takdirde o konu gelecek toplantya braklr. kinci toplantda da eitlik olursa sz konusu neri reddedilmi saylr. (4) yelerden hibiri toplant yaplmas isteminde bulunmad takdirde, ynetim kurulu kararlar, kurul yelerinden birinin belirli bir konuda yapt, karar eklinde yazlm nerisine, en az ye tam saysnn ounluunun yazl onay alnmak suretiyle de verilebilir. Ayn nerinin tm ynetim kurulu yelerine yaplm olmas bu yolla alnacak kararn geerlilik artdr. Onaylarn ayn ktta bulunmas art deildir; ancak onay imzalarnn bulunduu ktlarn tmnn ynetim kurulu karar defterine yaptrlmas veya kabul edenlerin imzalarn ieren bir karara dntrlp karar defterine geirilmesi kararn geerlilii iin gereklidir. (5) Kararlarn geerlilii yazlp imza edilmi olmalarna baldr. 2. Batl kararlar MADDE 391- (1) Ynetim kurulunun kararnn batl olduunun tespiti mahkemeden istenebilir. zellikle; a) Eit ilem ilkesine aykr olan, b) Anonim irketin temel yapsna uymayan veya sermayenin korunmas ilkesini gzetmeyen, c) Pay sahiplerinin, zellikle vazgeilmez nitelikteki haklarn ihlal eden veya bunlarn kullanlmalarn kstlayan

ya da gletiren, d) Dier organlarn devredilemez yetkilerine giren ve bu yetkilerin devrine ilikin, kararlar batldr. 3. Bilgi alma ve inceleme hakk MADDE 392- (1) Her ynetim kurulu yesi irketin tm i ve ilemleri hakknda bilgi isteyebilir, soru sorabilir, inceleme yapabilir. Bir yenin istedii, herhangi bir defter, defter kayd, szleme, yazma veya belgenin ynetim kuruluna getirtilmesi, kurulca veya yeler tarafndan incelenmesi ve tartlmas ya da herhangi bir konu ile ilgili yneticiden veya alandan bilgi alnmas reddedilemez. Reddedilmise drdnc fkra hkm uygulanr. (2) Ynetim kurulu toplantlarnda, ynetim kurulunun btn yeleri gibi, irket ynetimiyle grevlendirilen kiiler ve komiteler de bilgi vermekle ykmldr. Bir yenin bu konudaki istemi de reddedilemez; sorular cevapsz braklamaz. (3) Her ynetim kurulu yesi, ynetim kurulu toplantlar dnda, ynetim kurulu bakannn izniyle, irket ynetimiyle grevlendirilen kiilerden, ilerin gidii ve belirli mnferit iler hakknda bilgi alabilir ve grevinin yerine getirilebilmesi iin gerekliyse, ynetim kurulu bakanndan, irket defterlerinin ve dosyalarnn incelemesine sunulmasn isteyebilir. (4) Bakan bir yenin, nc fkrada ngrlen bilgi alma, soru sorma ve inceleme yapma istemini reddederse, konu iki gn iinde ynetim kuruluna getirilir. Kurulun toplanmamas veya bu istemi reddetmesi hlinde ye, irketin merkezinin bulunduu yerdeki asliye ticaret mahkemesine bavurabilir. Mahkeme istemi dosya zerinden inceleyip karara balayabilir, mahkemenin karar kesindir. (5) Ynetim kurulu bakan, kurulun izni olmakszn, ynetim kurulu toplantlar dnda bilgi alamaz, irket defter ve dosyalarn inceleyemez. Ynetim kurulu bakannn bu isteminin reddedilmesi hlinde bakan, drdnc fkraya gre mahkemeye bavurabilir. (6) Ynetim kurulu yesinin bu maddeden doan haklar kstlanamaz, kaldrlamaz. Esas szleme ve ynetim kurulu, yelerin bilgi alma ve inceleme haklarn geniletebilir. (7) Her ynetim kurulu yesi bakandan, ynetim kurulunu toplantya armasn yazl olarak isteyebilir. 4. Mzakereye katlma yasa MADDE 393- (1) Ynetim kurulu yesi, kendisinin irket d kiisel menfaatiyle veya alt ve st soyundan birinin ya da einin yahut nc derece dhil nc dereceye kadar kan ve kayn hsmlarndan birinin, kiisel ve irket d menfaatiyle irketin menfaatinin att konulara ilikin mzakerelere katlamaz. Bu yasak, ynetim kurulu yesinin mzakereye katlmamasnn drstlk kuralnn gerei olan durumlarda da uygulanr. Tereddt uyandran hllerde, karar ynetim kurulu verir. Bu oylamaya da ilgili ye katlamaz. Menfaat uyumazl ynetim kurulu tarafndan bilinmiyor olsa bile, ilgili ye bunu aklamak ve yasaa uymak zorundadr. (2) Bu hkmlere aykr hareket eden ynetim kurulu yesi ve menfaat atmas nesnel olarak varken ve biliniyorken ilgili yenin toplantya katlmasna itiraz etmeyen yeler ve sz konusu yenin toplantya katlmas ynnde karar alan ynetim kurulu yeleri bu sebeple irketin urad zarar tazminle ykmldrler. (3) Mzakereye, yasak nedeniyle katlmamann sebebi ve ilgili ilemler ynetim kurulu kararna yazlr. V- Ynetim kurulu yelerinin mali haklar MADDE 394- (1) Ynetim kurulu yelerine, tutar esas szlemeyle veya genel kurul kararyla belirlenmi olmak artyla huzur hakk, cret, ikramiye, prim ve yllk krdan pay denebilir. VI - irketle ilem yapma, irkete borlanma yasa MADDE 395- (1) Ynetim kurulu yesi, genel kuruldan izin almadan, irketle kendisi veya bakas adna herhangi bir ilem yapamaz; aksi hlde, irket yaplan ilemin batl olduunu ileri srebilir. Dier taraf byle bir iddiada bulunamaz. (2) Ynetim kurulu yesi, onun 393 nc maddede saylan yaknlar, kendisinin ve sz konusu yaknlarnn orta olduklar ahs irketleri ve en az yzde yirmisine katldklar sermaye irketleri, irkete nakit veya ayn borlanamazlar. Bu kiiler iin irket kefalet, garanti ve teminat veremez, sorumluluk yklenemez, bunlarn borlarn devralamaz. Aksi hlde, irkete borlanlan tutar iin irket alacakllar bu kiileri, irketin ykmlendirildii tutarda irket borlar iin dorudan takip edebilirler. (3) 202 nci madde hkm sakl kalmak artyla, irketler topluluuna dhil irketler birbirlerine kefil olabilir ve garanti verebilirler. (4) Bankaclk Kanununun zel hkmleri sakldr. VII - Rekabet yasa MADDE 396- (1) Ynetim kurulu yelerinden biri, genel kurulun iznini almakszn, irketin iletme konusuna giren ticari i trnden bir ilemi kendi veya bakas hesabna yapamayaca gibi, ayn tr ticari ilerle uraan bir irkete sorumluluu snrsz ortak sfatyla da giremez. Bu hkme aykr harekette bulunan ynetim kurulu yelerinden irket tazminat istemekte veya tazminat yerine yaplan ilemi irket adna yaplm saymakta ve nc kiiler hesabna yaplan szlemelerden doan menfaatlerin irkete ait olduunu dava etmekte serbesttir. (2) Bu haklardan birinin seilmesi birinci fkra hkmne aykr harekette bulunan yenin dndaki yelere aittir.

(3) Bu haklar, sz konusu ticari ilemlerin yapldn veya ynetim kurulu yesinin dier bir irkete girdiini, dier yelerin rendikleri tarihten itibaren ay ve her hlde bunlarn gereklemesinden itibaren bir yl geince zamanamna urar. (4) Ynetim kurulu yelerinin sorumluluklaryla ilgili hkmler sakldr. NC BLM Denetleme A) Genel olarak MADDE 397- (1) Anonim irketin ve irketler topluluunun finansal tablolar deneti tarafndan, uluslararas denetim standartlaryla uyumlu Trkiye Denetim Standartlarna gre denetlenir. Ynetim kurulunun yllk faaliyet raporu iinde yer alan finansal bilgilerin, denetlenen finansal tablolar ile tutarl olup olmad ve gerei yanstp yanstmad da denetim kapsam iindedir. (2) Denetinin denetiminden gememi finansal tablolar ile ynetim kurulunun yllk faaliyet raporu dzenlenmemi hkmndedir. (3) irketin ve topluluun finansal tablolar ile ynetim kurulunun yllk faaliyet raporu, denetleme raporunun sunulmasndan sonra deitirilmise ve deiiklik denetleme raporlarn etkileyebilecek nitelikteyse, finansal tablolar ile, birinci fkra erevesinde ynetim kurulunun yllk faaliyet raporu yeniden denetlenir. Yeniden denetleme ve bunun sonucu, raporda zel olarak aklanr. Deneti grnde de yeniden denetlemeyi yanstan uygun eklere yer verilir. B) Konu ve kapsam MADDE 398- (1) irketin ve topluluun finansal tablolar ile ynetim kurulunun yllk faaliyet raporunun denetimi; envanterin, muhasebenin ve Trkiye Muhasebe Standartlarnn ngrd lde i denetimin, bu Blm hkmleri anlamnda 378 inci madde uyarnca verilen raporlarn ve 397 nci maddenin birinci fkras erevesinde ynetim kurulunun yllk faaliyet raporunun denetimidir. Bu denetim, Trkiye Muhasebe Standartlarna, kanuna ve esas szlemenin finansal tablolara ilikin hkmlerine uyulup uyulmadnn incelenmesini de kapsar. Denetleme, geici 2 nci ve geici 3 nc maddelerde ngrlen kurul ve kurumun belirlendii esaslar balamnda, denetilik mesleinin gerekleriyle etiine uygun bir ekilde ve zenle gerekletirilir. Denetleme, irketin ve topluluun, malvarlksal ve finansal durumunun 515 inci madde anlamnda drst resim ilkesine uygun olarak yanstlp yanstlmadn, yanstlmamsa sebeplerini, drste belirtecek ekilde yaplr. (2) Denetim; a) irketin finansal tablolarnn ve 397 nci maddenin birinci fkras ve 402 nci maddenin ikinci fkras erevesinde ynetim kurulunun yllk faaliyet raporunun, b) Topluluun konsolide finansal tablolarnn ve 397 nci maddenin birinci fkras ve 402 nci maddenin ikinci fkras erevesinde ynetim kurulunun yllk faaliyet raporunun, denetinin denetleme srasnda elde ettii bilgilerle uyum iinde olup olmadn belirtip aklayacak ekilde yaplr. (3) Topluluun finansal tablolarnn denetiminden sorumlu olan deneti, topluluun konsolide tablolarna alnan irketlerin finansal tablolarn, zellikle konsolidasyona bal uyarlamalar ve mahsuplar, birinci fkra anlamnda inceler; meerki, konsolidasyona alnan irket, kanun gerei veya byle bir gereklilik bulunmakszn, bu Blm hkmlerine uygun olarak denetlenmi olsun. Bu istisna, merkezi yurt dnda bulunan bir irketin bu Kanunun ngrd denetimle e deer bir denetime tb tutulmu olmas hlinde de geerlidir. (4) Deneti, ynetim kurulunun irketi tehdit eden veya edebilecek nitelikteki riskleri zamannda tehis edebilmek ve risk ynetimini gerekletirebilmek iin 378 inci maddede ngrlen sistemi ve yetkili komiteyi kurup kurmadn, byle bir sistem varsa bunun yaps ile komitenin uygulamalarn aklayan, ayr bir rapor dzenleyerek, denetim raporuyla birlikte, ynetim kuruluna sunar. Bu raporun esaslar geici 2 nci ve geici 3 nc maddelerde ngrlen kurul ve kurum tarafndan belirlenir. C) Deneti I - Seim, grevden alma ve szlemenin feshi MADDE 399- (1) Deneti, irket genel kurulunca; topluluk denetisi, ana irketin genel kurulunca seilir. Denetinin, her faaliyet dnemi ve her hlde grevini yerine getirecei faaliyet dnemi bitmeden seilmesi arttr. Seimden sonra, ynetim kurulu, gecikmeksizin denetleme grevini hangi denetiye verdiini ticaret siciline tescil ettirir ve Trkiye Ticaret Sicili Gazetesi ile internet sitesinde ilan eder. (2) Denetiden denetleme grevi, sadece drdnc fkrada ngrld ekilde ve baka bir deneti atanmsa geri alnabilir. (3) Konsolidasyona dhil olan ana irketin finansal tablolarn denetlemek iin seilen deneti, baka bir deneti seilmedii takdirde, topluluk finansal tablolarnn da denetisi kabul edilir. (4) irketin merkezinin bulunduu yerdeki asliye ticaret mahkemesi; a) Ynetim kurulunun, b) Sermayenin yzde onunu, halka ak irketlerde esas veya karlm sermayenin yzde beini oluturan pay sahiplerinin,

istemi zerine, ilgilileri ve seilmi denetiyi dinleyerek, seilmi denetinin ahsna ilikin hakl bir sebebin gerektirmesi, zellikle de onun tarafl davrand ynnde bir kukunun varl hlinde, baka bir deneti atayabilir. (5) Grevden alma ve yeni deneti atama davas, denetinin seiminin Trkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilanndan itibaren hafta iinde alr. Azln bu davay aabilmesi iin, denetinin seimine genel kurulda kar oy vermi, kar oyunu tutanaa geirtmi ve seimin yapld genel kurul toplants tarihinden itibaren geriye doru en az aydan beri, irketin pay sahibi sfatn tayor olmas arttr. (6) Faaliyet dneminin drdnc ayna kadar deneti seilememise, deneti, ynetim kurulunun, her ynetim kurulu yesinin veya herhangi bir pay sahibinin istemi zerine, drdnc fkrada gsterilen mahkemece atanr. Ayn hkm, seilen denetinin grevi red veya szlemeyi feshetmesi, grevlendirme kararnn iptal olunmas, butlan veya denetinin kanuni sebeplerle veya dier herhangi bir nedenle grevini yerine getirememesi veya grevini yapmaktan engellenmesi hllerinde de uygulanr. Mahkemenin karar kesindir. (7) Denetinin mahkeme tarafndan atanmas durumunda, emsal dikkate alnarak, creti ile muhtemel giderler iin mahkeme veznesine yatrlmas gereken n deme mahkemece belirlenir. Bunlara i gn iinde itiraz edilebilir. Mahkeme karar kesindir. (8) Deneti denetleme szlemesini, sadece hakl bir sebep varsa veya kendisine kar grevden alnma davas almsa feshedebilir. Gr yazsnn ieriine ilikin fikir ayrlklar ile denetlemenin irkete snrlandrlm olmas veya gr yazs vermekten kanma hakl sebep saylamaz. Denetinin szlemeyi feshi yazl ve gerekeli olmaldr. Deneti fesih tarihine kadar elde ettii sonular genel kurula sunmakla ykmldr; bu sonular 402 nci maddeye uygun bir rapor hline getirilerek genel kurula verilir. (9) Deneti altnc fkra hkmne gre fesih ihbarnda bulunduu takdirde, ynetim kurulu hemen, geici bir deneti seer ve fesih ihbarn genel kurulun bilgisine, setii denetiyi de ayn kurulun onayna sunar. II - Deneti olabilecekler MADDE 400- (1) Deneti, ancak ortaklar, yeminli mali mavir veya serbest muhasebeci mali mavir unvann tayan bir bamsz denetleme kuruluu olabilir. Orta ve kk lekli anonim irketler, bir veya birden fazla yeminli mali maviri veya serbest muhasebeci mali maviri deneti olarak seebilirler. Bamsz denetleme kurulularnn kurulu ve alma esaslar ile denetleme elemanlarnn nitelikleri Sanayi ve Ticaret Bakanl tarafndan hazrlanan, Bakanlar Kurulunca yrrle konulacak bir ynetmelikle dzenlenir. Aadaki hllerden birinin varlnda, yeminli ml mavir, serbest muhasebeci mali mavir, bamsz denetleme kuruluu ve bunun ortaklarndan biri ve bunlarn ortaklarnn yannda alan veya bu cmlede anlan kiilerin meslei birlikte yaptklar kii veya kiiler, ilgili irkette deneti olamaz. yle ki, nceki cmlede saylanlardan biri; a) Denetlenecek irkette pay sahibiyse, b) Denetlenecek irketin yneticisi veya alanysa veya deneti olarak atanmasndan nceki yl iinde bu sfat tamsa, c) Denetlenecek irketle balants bulunan bir tzel kiinin, bir ticaret irketinin veya bir ticari iletmenin kanuni temsilcisi veya temsilcisi, ynetim kurulu yesi, yneticisi veya sahibiyse ya da bunlarda yzde yirmiden fazla paya sahipse yahut denetlenecek irketin ynetim kurulu yesinin veya bir yneticisinin alt veya st soyundan biri, ei veya nc derece dhil, nc dereceye kadar kan veya kayn hsmysa, d) Denetlenecek irketle balant hlinde bulunan veya byle bir irkette yzde yirmiden fazla paya sahip olan bir iletmede alyorsa veya denetisi olaca irkette yzde yirmiden fazla paya sahip bir gerek kiinin yannda herhangi bir ekilde hizmet veriyorsa, e) Denetlenecek irketin defterlerinin tutulmasnda veya finansal tablolarnn dzenlenmesinde denetleme dnda faaliyette veya katkda bulunmusa, f) Denetlenecek irketin defterlerinin tutulmasnda veya finansal tablolarnn karlmasnda denetleme dnda faaliyette veya katkda bulunduu iin (e) bendine gre deneti olamayacak gerek veya tzel kiinin veya onun ortaklarndan birinin kanuni temsilcisi, temsilcisi, alan, ynetim kurulu yesi, orta, sahibi ya da gerek kii olarak bizzat kendisi ise, g) (a) il (f) bentlerinde yer alan artlar tad iin deneti olamayan bir denetinin nezdinde alyorsa, h) Son be yl iinde denetilie ilikin meslek faaliyetinden kaynaklanan gelirinin tamamnn yzde otuzundan fazlasn denetlenecek irkete veya ona yzde yirmiden fazla pay ile itirak etmi bulunan irketlere verilen denetleme ve danmanlk faaliyetinden elde etmise ve bunu cari ylda da elde etmesi bekleniyorsa, deneti olamaz; ancak, Trkiye Serbest Muhasebeci Mali Mavirler ve Yeminli Mali Mavirler Odalar Birlii, katlanlmas g bir durum ortaya kacaksa (h) bendindeki yasan kaldrlmas iin belli bir sreyle snrl olarak onay verebilir. (2) Bir bamsz denetleme kuruluunun, bir irketin denetlenmesi iin grevlendirdii deneti yedi yl arka arkaya o irket iin denetleme raporu vermise, o deneti en az iki yl iin deitirilir. (3) Deneti, denetleme yapt irkete, vergi danmanl ve vergi denetimi dnda, danmanlk veya hizmet veremez, bunu bir yavru irketi araclyla yapamaz. (4) Bu madde hkmleri, 554 nc maddede ngrlen ilem denetilerine de uygulanr. Kanunda veya esas

szlemede aksi ngrlmemise, ilem denetisi genel kurul tarafndan atanr ve grevden alnr. D) braz ykm ve bilgi alma hakk MADDE 401- (1) irketin ynetim kurulu, finansal tablolar ve ynetim kurulunun yllk faaliyet raporunu dzenlettirip onaylayarak, gecikmeksizin, denetiye verir. Ynetim kurulu, irketin defterlerinin, yazmalarnn, belgelerinin, varlklarnn, borlarnn, kasasnn, kymetli evraknn, envanterinin incelenerek denetlenebilmesi iin denetiye gerekli imknlar salar. (2) Deneti ve denetleme konusu erevesinde ilem denetisi, ynetim kurulundan, kanuna uygun ve zenli bir denetim iin gerekli olan btn bilgileri kendisine vermesini ve dayanak oluturabilecek belgeleri sunmasn ister. Ylsonu denetiminin hazrlklar iin gerektii takdirde, deneti birinci fkrann ikinci ve bu fkrann birinci cmlesinde ngrlen yetkileri finansal tablolarn karlmasndan nce de haizdir. zenli bir denetim iin gerekli olduu takdirde deneti bu fkrann birinci ve ikinci cmlelerinde yer alan yetkileri yavru ve ana irketler iin de kullanabilir. (3) Konsolide finansal tablolar karttrmakla ykml olan irketin ynetim kurulu, konsolide finansal tablolar denetleyecek denetiye; topluluun finansal tablolarn, topluluk yllk faaliyet raporunu, mnferit irketin finansal tablolarn, irketlerin ynetim kurullarnn yllk faaliyet raporlarn, bir denetim yaplm ise ana irketin ve yavru irketlerin denetim raporlarn vermek zorundadr. Deneti, birinci fkrann birinci ve ikinci cmlelerinde ngrlen yetkileri ana ve yavru irketler ynnden de kullanabilir. E) Denetim raporu MADDE 402- (1) Deneti, yaplan denetimin tr, kapsam, nitelii ve sonular hakknda, gereken aklkta, anlalr, basit bir dille yazlm ve gemi ylla karlatrmal olarak hazrlanm, finansal tablolar konu alan bir rapor dzenler. (2) Bundan baka ayr bir rapor hlinde, ynetim kurulunun, irketin veya topluluun durumu hakkndaki yllk faaliyet raporunda yer alan irdelemeleri, deneti tarafndan, finansal tablolar ile tutarll ve geree uygunluu asndan deerlendirilir. (3) Deneti, deerlendirme yaparken irketin, denetliyorsa ana irket ile topluluun finansal tablolarn esas alr. Raporda ncelikle, irketin ve topluluun finansal durumuna dair ynetim kurulunun deerlendirmesi hakknda gr aklanr. Bu grte, zellikle irketin ve ana irketin finansal tablolarnn denetimi balamnda, irketin ve topluluun varln srdrebilmesine ve gelecekteki gelimesine ilikin analiz yannda, irket ynetim kurulunun raporu ile topluluk yllk faaliyet raporu bu belgelerin verdii olanak lsnde irketin finansal durumu irdelenir. (4) Denetim raporunun esas blmnde; a) Defter tutma dzeninin, finansal tablolarn ve topluluk finansal tablolarnn, kanun ile esas szlemenin finansal raporlamaya ilikin hkmlerine uygun olup olmad, b) Ynetim kurulunun deneti tarafndan denetim kapsamnda istenen aklamalar yapp yapmad ve belgeleri verip vermedii, aka ifade edilir. (5) Ayrca, finansal tablolar ile bunlarn dayana olan defterlerin; a) ngrlen hesap planna uygun tutulup tutulmad, b) Trkiye Muhasebe Standartlar erevesinde, irketin malvarl, finansal ve krllk durumunun resmini geree uygun olarak ve drst bir ekilde yanstp yanstmad, belirtilir. (6) Denetim erevesinde, 398 inci maddenin drdnc fkras uyarnca bir deerlendirme yaplmsa, bunun sonucu ayr bir raporda gsterilir. (7) Deneti, raporunu imzalar ve ynetim kuruluna sunar. F) Gr yazlar MADDE 403- (1) Deneti, denetimin sonucunu gr yazsnda aklar. Bu yaz, geici 3 nc maddede ngrlen kurumun belirledii esaslar erevesinde, denetimin konusu, tr, nitelii ve kapsam yannda denetinin deerlendirmelerini de ierir. Deneti, olumlu gr verdii takdirde yazsnda, ncelikle 398 inci madde ve Trkiye Denetim Standartlar uyarnca yaplan denetimde, Trkiye Muhasebe Standartlar ve dier gereklilikler bakmndan herhangi bir aykrla rastlanmadn; denetim srasnda elde edilen bilgilerine gre, irketin veya topluluun finansal tablolarnn doru olduunu, malvarl ile finansal duruma ve krlla ilikin resmin geree uygun bulunduunu ve tablolarn bunu drst bir ekilde yansttn belirtir. (2) Gr yazsnda, ynetim kurulunun finansal tablolara ilikin konular bakmndan sorumluluunu gerektirecek bir sebebin mevcut olmadna, varsa buna iaret edilir. Gr geici 3 nc maddede ngrlen kurumun belirledii ekilde ve herkesin anlayabilecei bir dille yazlr. (3) ekinceleri varsa deneti, olumlu gr yazsn snrlandrabilir veya olumsuz gr verebilir. Snrlandrlm olumlu gr, finansal tablolarn irketin yetkili kurullarnca dzeltilebilecek aykrlklar ierdii ve bu aykrlklarn tablolarda aklanm sonuca etkilerinin kapsaml ve byk olmad durumlarda verilir. Snrlamann konusu, kapsam ve dzeltmenin nasl yaplabilecei snrlandrlm olumlu gr yazsnda aka gsterilir. (4) irket defterlerinde, denetlemenin bu Blm hkmlerine uygun bir ekilde yaplmasna ve sonulara

varlmasna olanak vermeyen lde belirsizliklerin bulunmas veya irket tarafndan denetlenecek hususlarda nemli kstlamalarn yaplmas hlinde deneti, bunlar ispatlayabilecek delillere sahip olmasa bile, gerekelerini aklayarak gr vermekten kanabilir. Kanma olumsuz grn sonularn dourur. Geici 3 nc maddede ngrlen kurum, kanmann sebep ve usul ile buna dair gerekenin esaslarn bir tebli ile dzenler. (5) Olumsuz gr yazlan veya gr verilmesinden kanlan durumlarda genel kurul, sz konusu finansal tablolara dayanarak, zellikle aklanan kr veya zarar ile dorudan veya dolayl bir ekilde ilgili olan bir karar alamaz. Bu hllerde ynetim kurulu, gr yazsnn kendisine teslimi tarihinden itibaren drt i gn iinde, genel kurulu toplantya arr ve grevinden toplant gnnde geerli olacak ekilde istifa eder. Genel kurul yeni bir ynetim kurulu seer. Yeni ynetim kurulu alt ay iinde, kanuna, esas szlemeye ve standartlara uygun finansal tablolar hazrlatr ve bunlar denetleme raporu ile birlikte genel kurula sunar. Snrl olumlu gr verilen hllerde genel kurul, gerekli nlemleri ve dzeltmeleri de karara balar. G) Denetilerin sr saklamadan doan sorumluluu MADDE 404- (1) Deneti, ilem denetisi ve zel deneti, bunlarn yardmclar ve bamsz denetleme kuruluunun denetleme yapmasna yardmc olan temsilcileri, denetimi drst ve tarafsz bir ekilde yapmak ve sr saklamakla ykmldrler. Faaliyetleri srasnda rendikleri, denetleme ile ilgili olan i ve iletme srlarn izinsiz olarak kullanamazlar. Kasten veya ihmal ile ykmlerini ihlal edenler irkete ve zarar verdikleri takdirde bal irketlere kar sorumludurlar. Zarar veren kii birden fazla ise sorumluluk mteselsildir. (2) Birinci fkrada ngrlen ykmn yerine getirilmesinde ihmali bulunan kiiler hakknda, verdikleri zarar sebebiyle, her bir denetim iin yzbin Trk Lirasna, pay senetleri borsada ilem gren anonim irketlerde ise yzbin Trk Lirasna kadar tazminata hkmedilebilir. hmalleriyle zarara sebebiyet veren kiilere ilikin bu snrlama denetime birden ok kiinin katlm veya birden ok sorumluluk dourucu eylemin gerekletirilmi olmas hlinde uyguland gibi, katlanlardan bazlarnn kastl hareket etmi olmalar durumunda da geerlidir. (3) Denetinin bir bamsz denetleme kuruluu olmas hlinde sr saklama ykm bu kurumun ynetim kurulunu ve yelerini ve alanlarn da kapsar. (4) Bu hkmlerden doan tazmin ykm szleme ile ne kaldrlabilir ne de daraltlabilir. (5) Denetinin bu maddeden doan sorumluluuna ilikin istemler rapor tarihinden balayarak be ylda zamanamna urar. Ancak, fiil su oluturup da Trk Ceza Kanununa gre sresi daha uzun dava zamanamna tabi bulunuyorsa, tazminat davasna da o zamanam uygulanr. (6) Ceza mevzuatnn, su ihbarna ilikin hkmleri sakldr. H) irket ile deneti arasndaki gr ayrlklar MADDE 405- (1) irket ile deneti arasnda irketin ve topluluun ylsonu hesaplarna, finansal tablolarna ve ynetim kurulunun faaliyet raporuna ilikin, ilgili kanunun, idari tasarrufun veya esas szleme hkmlerinin yorumu veya uygulanmas konusunda doan gr ayrlklar hakknda, ynetim kurulunun veya denetinin istemi zerine irketin merkezinin bulunduu yerdeki asliye ticaret mahkemesi dosya zerinden karar verir. Karar kesindir. (2) Dava giderlerinin borlusu irkettir. I) Topluluk ilikileri iin zel deneti denetimi MADDE 406- (1) a) Deneti, irketin hkim irketle veya topluluk irketleriyle ilikileriyle ilgili olarak snrl olumlu gr veya kanma yazs yazmsa veya b) Ynetim kurulu, irketin topluluk tarafndan, baz belirli hukuki ilemler veya uygulanan nlemler dolaysyla kayba uratldn ve bunlar dolaysyla denkletirme yaplmadn aklamsa, herhangi bir pay sahibinin istemi zerine, irketin merkezinin bulunduu yerdeki asliye ticaret mahkemesi tarafndan irketin, hkim irketle veya hkim irkete bal irketlerden biriyle olan ilikisini incelemek zere zel deneti atanabilir. DRDNC BLM Genel Kurul A) Genel olarak MADDE 407- (1) Pay sahipleri irket ilerine ilikin haklarn genel kurulda kullanrlar. Kanuni istisnalar sakldr. (2) Murahhas yelerle en az bir ynetim kurulu yesinin genel kurul toplantsnda hazr bulunmalar arttr. Dier ynetim kurulu yeleri genel kurul toplantsna katlabilirler. Deneti ve kendilerini ilgilendiren konularda ilem denetisi genel kurulda hazr bulunur. yeler ve denetiler gr bildirebilirler. (3) 333 nc madde gereince belirlenen irketlerin genel kurul toplantlarnda Sanayi ve Ticaret Bakanlnn temsilcisi de yer alr. Dier irketlerde, hangi durumlarda Bakanlk temsilcisinin genel kurulda bulunaca ve genel kurul toplantlar iin temsilcilerin grevlendirilmelerine ilikin usul ve esaslar ile bunlarn nitelik, grev ve yetkileri ayrca cret tarifeleri Sanayi ve Ticaret Bakanlnca karlacak bir ynetmelikle dzenlenir. Bakanlk temsilcisinin toplantya katlma giderleri ve cretleri ilgili irket tarafndan karlanr. B) Grev ve yetkileri MADDE 408- (1) Genel kurul, kanunda ve esas szlemede aka ngrlm bulunan hllerde karar alr.

(2) eitli hkmlerde ngrlm bulunan devredilemez grevler ve yetkiler sakl kalmak zere, genel kurula ait aadaki grevler ve yetkiler devredilemez: a) Esas szlemenin deitirilmesi. b) Ynetim kurulu yelerinin seimi, sreleri, cretleri ile huzur hakk, ikramiye ve prim gibi haklarnn belirlenmesi, ibralar hakknda karar verilmesi ve grevden alnmalar. c) Kanunda ngrlen istisnalar dnda denetinin ve ilem denetilerinin seimi ile grevden alnmalar. d) Finansal tablolara, ynetim kurulunun yllk raporuna, yllk kr zerinde tasarrufa, kr paylar ile kazan paylarnn belirlenmesine, yedek akenin sermayeye veya datlacak kra katlmas dhil, kullanlmasna dair kararlarn alnmas. e) Kanunda ngrlen istisnalar dnda irketin feshi. f) nemli miktarda irket varlnn toptan sat. (3) Tek pay sahipli anonim irketlerde bu pay sahibi genel kurulun tm yetkilerine sahiptir. Tek pay sahibinin genel kurul sfatyla alaca kararlarn geerlilik kazanabilmeleri iin yazl olmalar arttr. C) Toplantlar MADDE 409- (1) Genel kurullar olaan ve olaanst toplanr. Olaan toplant her faaliyet dnemi sonundan itibaren ay iinde yaplr. Bu toplantlarda, organlarn seimine, finansal tablolara, ynetim kurulunun yllk raporuna, krn kullanm ekline, datlacak kr ve kazan paylarnn oranlarnn belirlenmesine, ynetim kurulu yelerinin ibralar ile faaliyet dnemini ilgilendiren ve gerekli grlen dier konulara ilikin mzakere yaplr, karar alnr. (2) Gerektii takdirde genel kurul olaanst toplantya arlr. (3) Aksine esas szlemede hkm bulunmad takdirde genel kurul, irket merkezinin bulunduu yerde toplanr. D) ar I - Yetki 1. Yetkili ve grevli organlar MADDE 410- (1) Genel kurul, sresi dolmu olsa bile, ynetim kurulu tarafndan toplantya arlabilir. Tasfiye memurlar da, grevleri ile ilgili konular iin, genel kurulu toplantya arabilirler. (2) Ynetim kurulunun, devaml olarak toplanamamas, toplant nisabnn olumasna imkn bulunmamas veya mevcut olmamas durumlarnda, mahkemenin izniyle, tek bir pay sahibi genel kurulu toplantya arabilir. Mahkemenin karar kesindir. 2. Azlk a) Genel olarak MADDE 411- (1) Sermayenin en az onda birini, halka ak irketlerde yirmide birini oluturan pay sahipleri, ynetim kurulundan, yazl olarak gerektirici sebepleri ve gndemi belirterek, genel kurulu toplantya armasn veya genel kurul zaten toplanacak ise, karara balanmasn istedikleri konular gndeme koymasn isteyebilirler. Esas szlemeyle, ar hakk daha az sayda paya sahip pay sahiplerine tannabilir. (2) Gndeme madde konulmas istemi, ar ilannn Trkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yaymlanmasna ilikin ilan cretinin yatrlmas tarihinden nce ynetim kuruluna ulam olmaldr. (3) ar ve gndeme madde konulmas istemi noter araclyla yaplr. (4) Ynetim kurulu ary kabul ettii takdirde, genel kurul en ge krkbe gn iinde yaplacak ekilde toplantya arlr; aksi hlde ar istem sahiplerince yaplr. b) Mahkemenin izni MADDE 412- (1) Pay sahiplerinin ar veya gndeme madde konulmasna ilikin istemleri ynetim kurulu tarafndan reddedildii veya isteme yedi i gn iinde olumlu cevap verilmedii takdirde, ayn pay sahiplerinin bavurusu zerine, genel kurulun toplantya arlmasna irket merkezinin bulunduu yerdeki asliye ticaret mahkemesi karar verebilir. Mahkeme toplantya gerek grrse, gndemi dzenlemek ve Kanun hkmleri uyarnca ary yapmak zere bir kayym atar. Kararnda, kayymn, grevlerini ve toplant iin gerekli belgeleri hazrlamaya ilikin yetkilerini gsterir. Zorunluluk olmadka mahkeme dosya zerinde inceleme yaparak karar verir. Karar kesindir. II - Gndem MADDE 413- (1) Gndem, genel kurulu toplantya aran tarafndan belirlenir. (2) Gndemde bulunmayan konular genel kurulda mzakere edilemez ve karara balanamaz. Kanuni istisnalar sakldr. (3) Ynetim kurulu yelerinin grevden alnmalar ve yenilerinin seimi ylsonu finansal tablolarnn mzakeresi maddesiyle ilgili saylr. III - arnn ekli 1. Genel olarak MADDE 414- (1) Genel kurul toplantya, esas szlemede gsterilen ekilde, irketin internet sitesinde ve Trkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yaymlanan ilanla arlr. Bu ar, ilan ve toplant gnleri hari olmak zere,

toplant tarihinden en az iki hafta nce yaplr. Pay defterinde yazl pay sahipleriyle nceden irkete pay senedi veya pay sahipliini ispatlayc belge vererek adreslerini bildiren pay sahiplerine, toplant gn ile gndem ve ilann kt veya kaca gazeteler, iadeli taahhtl mektupla bildirilir. (2) Sermaye Piyasas Kanununun 11 inci maddesinin altnc fkras hkm sakldr. 2. Genel kurula katlmaya yetkili olan pay sahipleri MADDE 415- (1) Genel kurul toplantsna, ynetim kurulu tarafndan dzenlenen hazr bulunanlar listesinde ad bulunan pay sahipleri katlabilir. (2) Hazr bulunanlar listesinde ad bulunan senede balanmam paylarn, ilmuhaberlerin nama yazl paylarn sahipleri ve Sermaye Piyasas Kanununun 10/A maddesi uyarnca kayden izlenen pay sahipleri veya anlanlarn temsilcileri genel kurula katlr. Gerek kiilerin kimlik gstermeleri, tzel kiilerin temsilcilerinin vekletname ibraz etmeleri arttr. (3) Hamiline yazl pay senedi sahipleri, genel kurulun toplant gnnden en ge bir gn nce bu senetlere zilyet olduklarn ispatlayarak giri kart alrlar ve bu kartlar ibraz ederek genel kurul toplantsna katlabilirler. Ancak, giri kartnn verilmesinden sonraki bir tarihte hamiline yazl pay senedini devraldn ispatlayan pay sahipleri de genel kurula katlabilirler. (4) Genel kurula katlma ve oy kullanma hakk, pay sahibinin paylarn sahibi olduunu kantlayan belgeleri veya pay senetlerini irkete bir kredi kuruluuna veya baka bir yere depo edilmesi artna balanamaz. 3. arsz genel kurul MADDE 416- (1) Btn paylarn sahipleri veya temsilcileri, aralarndan biri itirazda bulunmad takdirde, genel kurula katlmaya ve genel kurul toplantlarnn yaplmasna ilikin hkmler sakl kalmak artyla, arya ilikin usule uyulmakszn, genel kurul olarak toplanabilir ve bu toplant nisab varolduu srece karar alabilirler. (2) arsz toplanan genel kurulda, gndeme oybirlii ile madde eklenebilir; aksine esas szleme hkm geersizdir. E) Toplantnn yaplmas I - Hazr bulunanlar listesi MADDE 417- (1) Ynetim kurulu, Sermaye Piyasas Kanununun 10/A maddesi uyarnca genel kurula katlabilecek kayden izlenen paylarn sahiplerine ilikin listeyi, Merkezi Kayt Kuruluundan salayaca pay sahipleri izelgesine gre dzenler. (2) Ynetim kurulu, kayden izlenmeyen paylar ile ilgili olarak genel kurula katlabilecekler listesini dzenlerken, senede balanmam bulunan veya nama yazl olan paylar ile ilmhaber sahipleri iin pay defteri kaytlarn, hamiline yazl pay senedi sahipleri bakmndan da giri kart alanlar dikkate alr. (3) Bu maddenin birinci ve ikinci fkralarna gre dzenlenecek genel kurula katlabilecekler listesi, ynetim kurulu bakan tarafndan imzalanr ve toplantdan nce genel kurulun yaplaca yerde bulundurulur. Listede zellikle, pay sahiplerinin ad ve soyadlar veya unvanlar, adresleri, sahip olduklar pay miktar, paylarn itibar deerleri, gruplar, irketin esas sermayesi ile denmi olan tutar veya karlm sermaye toplantya aslen ve temsil yoluya katlacaklarn imza yerleri gsterilir. (4) Genel kurula katlanlarn imzalad liste hazr bulunanlar listesi adn alr. (5) Sermaye Piyasas Kanununun 10/A maddesi uyarnca kayden izlenen paylara ilikin pay sahipleri izelgesinin Merkezi Kayt Kuruluundan salanmasnn usul ve esaslar, gereinde genel kurul toplantsnn yaplaca gn ile snrl olmak zere paylarn devrinin yasaklanmas ve ilgili dier konular Sermaye Piyasas Kurulu tarafndan bir tebli ile dzenlenir. II - Toplant ve karar nisab MADDE 418- (1) Genel kurullar, bu Kanunda veya esas szlemede, aksine daha ar nisap ngrlm bulunan hller hari, sermayenin en az drtte birini karlayan paylarn sahiplerinin veya temsilcilerinin varlyla toplanr. Bu nisabn toplant sresince korunmas arttr. lk toplantda anlan nisaba ulalamad takdirde, ikinci toplantnn yaplabilmesi iin nisap aranmaz. (2) Kararlar toplantda hazr bulunan oylarn ounluu ile verilir. III - Toplant bakanl ve i ynerge MADDE 419- (1) Esas szlemede aksine herhangi bir dzenleme yoksa, toplanty, genel kurul tarafndan seilen, pay sahibi sfatn tamas art olmayan bir bakan ynetir. Bakan tutanak yazman ile gerek grrse oy toplama memurunu belirleyerek bakanl oluturur. Gereinde bakan yardmcs da seilebilir. (2) Anonim irket ynetim kurulu, genel kurulun alma esas ve usullerine ilikin kurallar ieren, Sanayi ve Ticaret Bakanl tarafndan, asgari unsurlar belirlenecek olan bir i ynerge hazrlar ve genel kurulun onayndan sonra yrrle koyar. Bu i ynerge tescil ve ilan edilir. IV - Toplantnn ertelenmesi MADDE 420- (1) Finansal tablolarn mzakeresi ve buna bal konular, sermayenin onda birine, halka ak irketlerde yirmide birine sahip pay sahiplerinin istemi zerine, genel kurulun bir karar almasna gerek olmakszn, toplant bakannn kararyla bir ay sonraya braklr. Erteleme, 414 nc maddenin birinci fkrasnda yazl olduu

ekilde pay sahiplerine ilanla bildirilir ve internet sitesinde yaymlanr. zleyen toplant iin genel kurul, kanunda ngrlen usule uyularak toplantya arlr. (2) Azln istemiyle bir defa ertelendikten sonra finansal tablolarn mzakeresinin tekrar geri braklmasnn istenebilmesi, finansal tablolarn itiraza urayan ve tutanaa gemi bulunan noktalar hakknda, ilgililer tarafndan, drst hesap verme ls ilkeleri uyarnca cevap verilmemi olmas arttr. V - Esas szleme deiikliklerinde toplant ve karar nisaplar MADDE 421- (1) Kanunda veya esas szlemede aksine hkm bulunmad takdirde, esas szlemeyi deitiren kararlar, irket sermayesinin en az yarsnn temsil edildii genel kurulda, toplantda mevcut bulunan oylarn ounluu ile alnr. lk toplantda ngrlen toplant nisab elde edilemedii takdirde, en ge bir ay iinde ikinci bir toplant yaplabilir. kinci toplant iin toplant nisab, irket sermayesinin en az te birinin toplantda temsil edilmesidir. Bu fkrada ngrlen nisaplar dren veya nisp ounluu ngren esas szleme hkmleri geersizdir. (2) Aadaki esas szleme deiiklii kararlar, sermayenin tmn oluturan paylarn sahiplerinin veya temsilcilerinin oybirliiyle alnr: a) Bilano zararlarnn kapatlmas iin ykmllk ve ikincil ykmllk koyan kararlar. b) irketin merkezinin yurt dna tanmasna ilikin kararlar. (3) Aadaki esas szleme deiiklii kararlar, sermayenin en az yzde yetmibeini oluturan paylarn sahiplerinin veya temsilcilerinin olumlu oylaryla alnr: a) irketin iletme konusunun tamamen deitirilmesi. b) mtiyazl pay oluturulmas. c) Nama yazl paylarn devrinin snrlandrlmas. (4) kinci ve nc fkralarda ngrlen nisaplara ilk toplantda ulalamad takdirde izleyen toplantlarda da ayn nisap aranr. (5) Pay senetleri menkul kymet borsalarnda ilem gren irketlerde, aadaki konularda karar alnabilmesi iin, yaplacak genel kurul toplantlarnda, esas szlemelerinde aksine hkm yoksa, 418 inci maddedeki toplant nisab uygulanr: a) Sermayenin artrlmas ve kaytl sermaye tavannn ykseltilmesine ilikin esas szleme deiiklikleri. b) Birlemeye, blnmeye ve tr deitirmeye ilikin kararlar. (6) letme konusunun tamamen deitirilmesi veya imtiyazl pay oluturulmasna ilikin genel kurul kararna olumsuz oy vermi nama yazl pay sahipleri, bu kararn Trkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yaymlanmasndan itibaren alt ay boyunca paylarn devredilebilirlii hakkndaki kstlamalarla bal deildirler. VI - Tutanak MADDE 422- (1) Tutanak, pay sahiplerini veya temsilcilerini, bunlarn sahip olduklar paylar, gruplarn, saylarn, itibar deerlerini, genel kurulda sorulan sorular, verilen cevaplar, alnan kararlar, her karar iin kullanlan olumlu ve olumsuz oylarn saylarn ierir. Tutanak, toplant bakanl ve Bakanlk temsilcisi tarafndan imzalanr; aksi hlde geersizdir. (2) Ynetim kurulu, tutanan noterce onaylanm bir suretini derhl ticaret sicili memurluuna vermek ve bu tutanakta yer alan tescil ve ilana tabi hususlar tescil ve ilan ettirmekle ykmldr; tutanak ayrca hemen irketin internet sitesine konulur. VII - Kararlarn etkisi MADDE 423- (1) Genel kurul tarafndan verilen kararlar toplantda hazr bulunmayan veya olumsuz oy veren pay sahipleri hakknda da geerlidir. VIII - Bilanonun onaylanmasna ilikin karar MADDE 424- (1) Bilanonun onaylanmasna ilikin genel kurul karar, kararda aksine aklk bulunmad takdirde, ynetim kurulu yelerinin, yneticilerin ve denetilerin ibras sonucunu dourur. Bununla beraber, bilanoda baz hususlar hi veya gerei gibi belirtilmemise veya bilano irketin gerek durumunun grlmesine engel olacak baz hususlar ieriyorsa ve bu hususta bilinli hareket edilmise onama ibra etkisini dourmaz. F) Pay sahibinin kiisel haklar I - Genel kurula katlma 1. lke MADDE 425- (1) Pay sahibi, paylarndan doan haklarn kullanmak iin, genel kurula kendisi katlabilecei gibi, pay sahibi olan veya olmayan bir kiiyi de temsilcisi olarak genel kurula yollayabilir. Temsilcinin pay sahibi olmasn ngren esas szleme hkm geersizdir. 2. irkete kar yetkili olma MADDE 426- (1) Senede balanmam paylardan, nama yazl pay senetlerinden ve ilmhaberlerden doan pay sahiplii haklar, pay defterinde kaytl bulunan pay sahibi veya pay sahibince, yazl olarak yetkilendirilmi kii tarafndan kullanlr. (2) Hamiline yazl pay senedinin zilyedi bulunduunu ispat eden kimse, irkete kar pay sahipliinden doan haklar kullanmaya yetkilidir.

3. Pay sahibinin temsili a) Genel olarak MADDE 427- (1) Katlma haklarn temsilci olarak kullanan kii, temsil edilenin talimatna uyar. Talimata aykrlk, oyu geersiz klmaz. Temsil edilenin temsilciye kar haklar sakldr. (2) Hamiline yazl pay senedini, rehin, hapis hakk, saklama szlemesi veya kullanm dnc szlemesi ve benzeri szlemeler sebebiyle elde bulunduran kimse, pay sahiplii haklarn, ancak pay sahibi tarafndan zel bir yazl belge ile yetkilendirilmise kullanabilir. b) Organn temsilcisi, bamsz temsilci ve kurumsal temsilci MADDE 428- (1) irket, kendisiyle herhangi bir ekilde ilikisi bulunan bir kiiyi, genel kurul toplantsnda kendileri adna oy kullanp ilgili dier ilemleri yapmas iin yetkili temsilcileri olarak atamalar amacyla pay sahiplerine tavsiye edecekse, bununla birlikte irketten tamamen bamsz ve tarafsz bir dier kiiyi de ayn grev iin nermeye ve bu iki kiiyi esas szleme hkmne gre ilan edip irketin internet sitesine koymaya mecburdur. (2) Bundan baka, ynetim kurulu, genel kurul toplantsna ar ilannn Trkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yaymlanaca ve irket internet sitesinde yer alaca tarihten en az krkbe gn nce, yapaca bir ilan ve internet sitesine koyaca ynlendirilmi bir mesajla, pay sahiplerini, nerdikleri kurumsal temsilcilerin kimliklerini ve bunlara ulalabilecek adres ve elektronik posta adresi ile telefon ve telefaks numaralarn en ok yedi gn iinde irkete bildirmeye arr. Ayn arda kurumsal temsilcilie istekli olanlarn da irkete bavurmalar istenir. Ynetim kurulu, bildirilen kiileri, birinci fkradaki kiilerle birlikte, genel kurul toplantsna ilikin arsnda, adreslerini ve onlara ulama numaralarn da belirterek, ilan eder ve internet sitesinde yaymlar. Bu fkrann gerekleri yerine getirilmeden, kurumsal temsilci olarak veklet toplanamaz. (3) Kurumsal temsilcilik, bir pay sahiplii giriimidir; meslek olarak ve ivaz karl yrtlemez. Kurumsal temsilci Trk Borlar Kanununun 510 uncu maddesini ileri srerek temsil ettii pay sahiplerinden herhangi bir talepte bulunamaz. (4) Bildirge, pay sahipleri tarafndan kurumsal temsilciye verilmi talimat yerine geer. (5) Kusurlu olarak bildirgesine veya kanuna aykr hareket eden veya hileli ilemler yapan kurumsal temsilci bu fiil ve kararlarnn sonularndan Trk Borlar Kanununun 506 nc maddesinin birinci ve ikinci fkralar uyarnca sorumlu olur; sorumluluu kaldran veya snrlayan szlemeler geersizdir. (6) Bu maddenin birinci fkras uyarnca kendisine temsil yetkisi verilenler ile pay sahibinin Trk Borlar Kanununun temsile ilikin hkmleri uyarnca yetkilendirdii temsilci 429 il 431 inci madde hkmlerine tab deildir. c) Tevdi eden temsilcisi MADDE 429- (1) Tevdi eden temsilcisi, kendisine tevdi edilmi bulunan pay ve pay senetlerinden doan katlma ve oy haklarn tevdi eden adna kullanma yetkisini haizse, nasl hareket etmesi gerektii konusunda talimat almak iin, her genel kurul toplantsndan nce, tevdi edene bavurmak zorundadr. (2) Zamannda istenmi olup da talimat alnamamsa, tevdi edilen kii, katlma ve oy haklarn, tevdi edenin genel talimat uyarnca kullanr; byle bir talimatn yokluu hlinde oy, ynetim kurulunun yapt neriler ynnde verilir. (3) Bu madde anlamnda tevdi olunan kiiler, bal olacaklar esas ve usuller ve temsil belgesinin ierii Sanayi ve Ticaret Bakanlnca bir ynetmelikle dzenlenir. d) Bildirge MADDE 430- (1) 428 inci maddenin birinci ve ikinci fkrasnda ngrlen temsilciler, temsil belgelerinin ieriini ve oylarn hangi ynde kullanacaklarn, radyo, televizyon, gazete veya dier aralarla ve gerekeleriyle birlikte aklarlar. e) Bildirim MADDE 431- (1) 428 inci maddenin birinci ve ikinci fkralarnda ngrlen temsilciler ile tevdi eden temsilcileri, kendileri tarafndan temsil olunacak paylarn saylarn, eitlerini, itibar deerlerini ve gruplarn irkete bildirirler. Bu bildirimde, Sermaye Piyasas Kanununun 10/A maddesi uyarnca kayden izlenen paylarla ilgili olarak bu Kanunun 417 nci maddesinin ikinci fkrasndaki tebli hkmleri de uygulanr. Aksi hlde, o genel kurulda alnan kararlar, genel kurula yetkisiz katlmaya dair hkmler erevesinde iptal edilebilir. (2) Toplant bakan bu bildirimleri aklar. Bir pay sahibinin istemine ramen toplant bakan aklamay yapmamsa her pay sahibi irkete kar aaca dava ile genel kurul kararlarnn iptalini isteyebilir. 4. Birden ok hak sahibi MADDE 432- (1) Bir pay, birden ok kiinin ortak mlkiyetindeyse, bunlar ilerinden birini veya nc bir kiiyi, genel kurulda paydan doan haklarn kullanmas iin temsilci olarak atayabilirler. (2) Bir payn zerinde intifa hakk bulunmas hlinde, aksi kararlatrlmamsa, oy hakk, intifa hakk sahibi tarafndan kullanlr. Ancak, intifa hakk sahibi, pay sahibinin menfaatlerini hakkaniyete uygun bir ekilde gz nnde tutarak hareket etmemi olmas dolaysyla pay sahibine kar sorumludur. II - Yetkisiz katlma MADDE 433- (1) Oy hakknn kullanlmasna ilikin snrlamalar dolanmak veya herhangi bir ekilde etkisiz

brakmak amacyla, paylarn veya pay senetlerinin devri ya da pay senetlerinin bakasna verilmesi geersizdir. (2) Yetkisiz katlmalarla ilgili olarak her pay sahibi, toplant bakanlna itirazda bulunabilir, itirazn ve ynetim kuruluna da itirazda bulunmu olduunu tutanaa geirtebilir. III - Oy hakk 1. lke MADDE 434- (1) Pay sahipleri, oy haklarn genel kurulda, paylarnn toplam itibar deeriyle orantl olarak kullanr. 1527 nci maddenin beinci fkras hkm sakldr. (2) Her pay sahibi sadece bir paya sahip olsa da en az bir oy hakkn haizdir. u kadar ki, birden fazla paya sahip olanlara tannacak oy says esas szlemeyle snrlandrlabilir. (3) irketin finansal durumunun dzeltilmesi srasnda paylarn itibar deerleri indirilmise paylarn indiriminden nceki itibar deeri zerinden tannan oy hakk korunabilir. (4) Sanayi ve Ticaret Bakanl halka ak olmayan anonim irketlerde birikimli oyu bir teblile dzenleyebilir. 2. Oy hakknn doumu MADDE 435- (1) Oy hakk, payn, kanunen veya esas szlemeyle belirlenmi bulunan en az miktarnn denmesiyle doar. 3. Oydan yoksunluk MADDE 436- (1) Pay sahibi kendisi, ei, alt ve stsoyu veya bunlarn orta olduklar ahs irketleri ya da hkimiyetleri altndaki sermaye irketleri ile irket arasndaki kiisel nitelikte bir ie veya ileme veya herhangi bir yarg kurumu ya da hakemdeki davaya ilikin olan mzakerelerde oy kullanamaz. (2) irket ynetim kurulu yeleriyle ynetimde grevli imza yetkisini haiz kiiler, ynetim kurulu yelerinin ibra edilmelerine ilikin kararlarda kendilerine ait paylardan doan oy haklarn kullanamaz. IV - Bilgi alma ve inceleme hakk MADDE 437- (1) Finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, ynetim kurulunun yllk faaliyet raporu, denetleme raporlar ve ynetim kurulunun kr datm nerisi, genel kurulun toplantsndan en az onbe gn nce, irketin merkez ve ubelerinde, pay sahiplerinin incelemesine hazr bulundurulur. Bunlardan finansal tablolar ve konsolide tablolar bir yl sre ile merkezde ve ubelerde pay sahiplerinin bilgi edinmelerine ak tutulur. Her pay sahibi, gideri irkete ait olmak zere gelir tablosuyla bilanonun bir suretini isteyebilir. (2) Pay sahibi genel kurulda, ynetim kurulundan, irketin ileri; denetilerden denetimin yaplma ekli ve sonular hakknda bilgi isteyebilir. Bilgi verme ykm, 200 nc madde erevesinde irketin bal irketlerini de kapsar. Verilecek bilgiler, hesap verme ve drstlk ilkeleri bakmndan zenli ve geree uygun olmaldr. Pay sahiplerinden herhangi birine bu sfat dolaysyla genel kurul dnda bir konuda bilgi verilmise, dier bir pay sahibinin istemde bulunmas zerine, ayn bilgi, gndemle ilgili olmasa da ayn kapsam ve ayrntda verilir. Bu hlde ynetim kurulu bu maddenin nc fkrasna dayanamaz. (3) Bilgi verilmesi, sadece, istenilen bilgi verildii takdirde irket srlarnn aklanaca veya korunmas gereken dier irket menfaatlerinin tehlikeye girebilecei gerekesi ile reddedilebilir. (4) irketin ticari defterleriyle yazmalarnn, pay sahibinin sorusunu ilgilendiren ksmlarnn incelenebilmesi iin, genel kurulun ak izni veya ynetim kurulunun bu hususta karar gerekir. zin alnd takdirde inceleme bir uzman araclyla da yaplabilir. (5) Bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsz braklan, haksz olarak reddedilen, ertelenen ve bu fkra anlamnda bilgi alamayan pay sahibi, reddi izleyen on gn iinde, dier hllerde de makul bir sre sonra irketin merkezinin bulunduu asliye ticaret mahkemesine bavurabilir. Bavuru basit yarglama usulne gre incelenir. Mahkeme karar, bilginin genel kurul dnda verilmesi talimatn ve bunun eklini de ierebilir. Mahkeme karar kesindir. (6) Bilgi alma ve inceleme hakk, esas szlemeyle ve irket organlarndan birinin kararyla kaldrlamaz ve snrlandrlamaz. V - zel denetim isteme hakk 1. Genel kurulun kabul MADDE 438- (1) Her pay sahibi, pay sahiplii haklarnn kullanlabilmesi iin gerekli olduu takdirde ve bilgi alma veya inceleme hakk daha nce kullanlmsa, belirli olaylarn zel bir denetimle akla kavuturulmasn, gndemde yer almasa bile genel kuruldan isteyebilir. (2) Genel kurul istemi onaylarsa, irket veya her bir pay sahibi otuz gn iinde, irket merkezinin bulunduu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden bir zel deneti atanmasn isteyebilir. 2. Genel kurulun reddi MADDE 439- (1) Genel kurulun zel denetim istemini reddetmesi hlinde, sermayenin en az onda birini, halka ak anonim irketlerde yirmide birini oluturan pay sahipleri veya paylarnn itibar deeri toplam en az birmilyon Trk Liras olan pay sahipleri ay iinde irket merkezinin bulunduu yer asliye ticaret mahkemesinden zel deneti atamasn isteyebilir. (2) Dileke sahiplerinin, kurucularn veya irket organlarnn, kanunu veya esas szlemeyi ihlal ederek, irketi

veya pay sahiplerini zarara urattklarn, ikna edici bir ekilde ortaya koymalar hlinde zel deneti atanr. 3. Atama MADDE 440- (1) Mahkeme, irketi ve istem sahiplerini dinledikten sonra kararn verir. (2) Mahkeme istemi yerinde grrse, istem erevesinde inceleme konusunu belirleyerek bir veya birden fazla bamsz uzman grevlendirir. Mahkemenin karar kesindir. 4. Grev MADDE 441- (1) zel denetim, amaca yararl bir sre iinde ve irket ileri gereksiz yere aksatlmakszn yaplmaldr. (2) Ynetim kurulu, irketin defterlerinin, yazmalar dhil yazlarnn, kasa, kymetli evrak ve mallar bata olmak zere, varlklarnn incelenmesine izin verir. (3) Kurucular, organlar, vekiller, alanlar, kayymlar ve tasfiye memurlar nemli olgular konusunda zel denetiye bilgi vermekle ykmldr. Uyumazlk hlinde karar mahkeme verir. Mahkemenin karar kesindir. (4) zel deneti, irketin zel denetimin sonularna ilikin grn alr. (5) zel deneti sr saklamakla ykmldr. 5. Rapor MADDE 442- (1) zel deneti, incelemenin sonucu hakknda, irketin srlarn da koruyarak, mahkemeye ayrntl bir rapor verir. (2) Mahkeme, raporu irkete tebli eder ve irketin, raporun aklanmasnn irket srlarn veya irketin korunmaya deer dier menfaatlerini zarara uratp uratmayacana ve bu sebeple istem sahiplerine sunulmamasna ilikin istemi hakknda karar verir. (3) Mahkeme, irket ve istem sahiplerine, aklanan rapor hakknda, deerlendirmeleri bildirmek ve ek soru sormak imknn tanr. 6. leme konulma ve aklama MADDE 443- (1) Ynetim kurulu, raporu ve buna ilikin deerlendirmeleri, ilk genel kurula sunar. (2) Her pay sahibi, genel kurul toplantsn izleyen bir yllk sre iinde irketten raporun ve ynetim kurulunun grnn bir suretinin verilmesini isteyebilir. 7. Giderler MADDE 444- (1) Mahkeme, zel deneti atanmasn kabul etmise, irkete denmesi gereken avans ve giderleri belirtir. zel hl ve artlarn hakl gstermesi hlinde giderler ksmen veya tamamen istem sahiplerine ykletilebilir. (2) Genel kurul zel denetinin atanmasna karar vermise giderler irkete ait olur. G) Genel kurul kararlarnn iptali I - ptal sebepleri MADDE 445- (1) 446 nc maddede belirtilen kiiler, kanun veya esas szleme hkmlerine ve zellikle drstlk kuralna aykr olan genel kurul kararlar aleyhine, karar tarihinden itibaren ay iinde, irket merkezinin bulunduu yerdeki asliye ticaret mahkemesinde iptal davas aabilirler. II - ptal davas aabilecek kiiler MADDE 446- (1) a) Toplantda hazr bulunup da karara olumsuz oy veren ve bu muhalefetini tutanaa geirten, b) Toplantda hazr bulunsun veya bulunmasn, olumsuz oy kullanm olsun ya da olmasn; arnn usulne gre yaplmadn, gndemin gerei gibi ilan edilmediini, genel kurula katlma yetkisi bulunmayan kiilerin veya temsilcilerinin toplantya katlp oy kullandklarn, genel kurula katlmasna ve oy kullanmasna haksz olarak izin verilmediini ve yukarda saylan aykrlklarn genel kurul kararnn alnmasnda etkili olduunu ileri sren pay sahipleri, c) Ynetim kurulu, d) Kararlarn yerine getirilmesi, kiisel sorumluluuna sebep olacaksa ynetim kurulu yelerinden her biri, iptal davas aabilir. H) Butlan MADDE 447- (1) Genel kurulun, zellikle; a) Pay sahibinin, genel kurula katlma, asgari oy, dava ve kanundan kaynaklanan vazgeilemez nitelikteki haklarn snrlandran veya ortadan kaldran, b) Pay sahibinin bilgi alma, inceleme ve denetleme haklarn, kanunen izin verilen l dnda snrlandran, c) Anonim irketin temel yapsn bozan veya sermayenin korunmas hkmlerine aykr olan, kararlar batldr. I) eitli hkmler I - lan, teminat ve kanun yolu MADDE 448- (1) Ynetim kurulu iptal veya butlan davasnn aldn ve duruma gnn usulne uygun olarak ilan eder ve irketin internet sitesine koyar. (2) ptal davasnda aylk hak dren srenin sona ermesinden nce durumaya balanamaz. Birden fazla iptal

davas ald takdirde davalar birletirilerek grlr. (3) Mahkeme, irketin istemi zerine muhtemel zararlarna kar davaclarn teminat gstermesine karar verebilir. Teminatn nitelik ve miktarn mahkeme belirler. II - Kararn yrtlmesinin geri braklmas MADDE 449- (1) Genel kurul karar aleyhine iptal veya butlan davas ald takdirde mahkeme, ynetim kurulu yelerinin grn aldktan sonra, dava konusu kararn yrtlmesinin geri braklmasna karar verebilir. III - Kararn etkisi MADDE 450- (1) Genel kurul kararnn iptaline veya butlanna ilikin mahkeme karar, kesinletikten sonra btn pay sahipleri hakknda hkm ifade eder. Ynetim kurulu bu kararn bir suretini derhl ticaret siciline tescil ettirmek ve internet sitesine koymak zorundadr. IV - Ktniyetle iptal ve butlan davas aanlarn sorumluluu MADDE 451- (1) Genel kurulun kararna kar, ktniyetle iptal veya butlan davas ald takdirde, davaclar bu sebeple irketin urad zararlardan mteselsilen sorumludurlar. BENC BLM Esas Szlemenin Deitirilmesi BRNC AYIRIM Genel Olarak A) lke MADDE 452- (1) Genel kurul, aksine esas szlemede hkm bulunmad takdirde, kanunda ngrlen artlara uyarak, esas szlemenin btn hkmlerini deitirebilir; mktesep ve vazgeilmez haklar sakldr. B) Usul I - Sanayi ve Ticaret Bakanlnn izni ve genel kurul karar MADDE 453- (1) Genel kurul, esas szlemenin deitirilmesi iin toplantya arld takdirde; 333 nc madde uyarnca Sanayi ve Ticaret Bakanlnn izninin alnmasnn gerekli olduu irketlerde izni alnm, dier irketlerde, ynetim kurulunca karara balanm bulunan deiiklik taslann, deitirilecek mevcut hkmlerle birlikte 414 nc maddenin birinci fkrasnn birinci cmlesinde belirtildii ekilde ilan gerekir. Genel kurulun kararna 421 inci maddede ngrlen nisaplar uygulanr. II - mtiyazl pay sahipleri zel kurulu MADDE 454- (1) Genel kurulun esas szlemenin deitirilmesine, ynetim kuruluna sermayenin arttrlmas konusunda yetki verilmesine dair kararyla ynetim kurulunun sermayenin arttrlmasna ilikin karar imtiyazl pay sahiplerinin haklarn ihlal edecek nitelikte ise bu karar anlan pay sahiplerinin yapacaklar zel bir toplantda, aadaki hkmler uyarca, alacaklar bir kararla onanmadka uygulanamaz. (2) Ynetim kurulu, en ge genel kurul kararnn ilan edildii tarihten itibaren bir ay iinde zel kurulu toplantya arr. Aksi hlde, her imtiyazl pay sahibi ynetim kurulunun ar sresinin son gnnden balamak zere, onbe gn iinde, bu kurulun toplantya arlmasn irketin merkezinin bulunduu yer asliye ticaret mahkemesinden isteyebilir. (3) zel kurul imtiyazl paylar temsil eden sermayenin yzde altmnn ounluuyla toplanr ve toplantda temsil edilen paylarn ounluuyla karar alr. mtiyazl pay sahiplerinin haklarnn ihlal edildii sonucuna varlrsa karar gerekeli bir tutanakla belirtilir. Tutanan on gn iinde irket ynetim kuruluna teslimi zorunludur. Tutanakla birlikte, genel kurul kararnn onaylanmasna olumsuz oy verenlerin, en az nisab oluturan sayda imzalarn ieren liste ile bu maddenin sekizinci fkras hkm gerei alabilecek dava iin geerli olmak zere ortak bir tebligat adresi de ynetim kuruluna verilir. Tutanak, birlikte verilen bilgilerle beraber tescil ve Trkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilir. Bu hkmdeki artlara uyulmad takdirde zel kurul karar alnmam saylr. (4) Genel kurulda, imtiyazl paylarn sahip veya temsilcileri, esas szlemenin deitirilmesine, nc fkrada ngrlen toplant ve karar nisabna uygun olarak olumlu oy vermilerse ayrca zel toplant yaplmaz. (5) arya ramen, sresi iinde zel kurul toplanamazsa, genel kurul karar onaylanm saylr. (6) zel kurul toplantsnda, 407 nci maddenin nc fkras erevesinde, Bakanlk temsilcisi de hazr bulunur ve tutana imzalar. (7) Ynetim kurulu, zel kurulun onaylamama karar aleyhine, karar tarihinden itibaren bir ay iinde, genel kurulun sz konusu kararnn pay sahiplerinin haklarn ihlal etmedii gerekesi ile, bu kararn iptali ile genel kurul kararnn tescili davasn, irketin merkezinin bulunduu yer asliye ticaret mahkemesinde aabilir. (8) ptal davas, genel kurul kararnn onaylanmasna olumsuz oy kullananlara kar yneltilir. III - Tescil MADDE 455- (1) Esas szlemenin deitirilmesine ilikin genel kurul karar, ynetim kurulu tarafndan, irket merkezinin ve ubelerinin bulunduu yerin ticaret siciline tescil edilir; ayrca ilana bal hususlar ilan ettirilir; tescil ve ilan edilen karar irketin internet sitesine konulur. Deitirme karar nc kiilere kar tescilden nce hkm ifade etmez. KNC AYIRIM zel Deiiklikler

A) Sermayenin artrlmas I - Ortak hkmler 1. Genel olarak MADDE 456- (1) kaynaklardan yaplan artrm hari, paylarn nakd bedelleri tamamen denmedii srece sermaye artrlamaz. Sermayeye oranla nemli saylmayan tutarlarn denmemi olmas sermaye artrmn engellemez. (2) Artrma, esas sermaye sisteminde 459 uncu maddeye gre genel kurul; kaytl sermaye sisteminde, 460 nc madde gereince, ynetim kurulu karar verir. Esas szlemenin ilgili hkmlerinin, gerekli olduu hllerde izni alnm bulunan deiik ekli, genel kurulda deitirilerek kabul edilmise, bunun Sanayi ve Ticaret Bakanlnca onaylanmas arttr. (3) Artrm, genel kurul veya ynetim kurulu karar tarihinden itibaren ay iinde tescil edilemedii takdirde, genel kurul veya ynetim kurulu karar ve alnmsa izin geersiz hle gelir ve 345 inci maddenin ikinci fkras uygulanr. (4) 353 ve 354 nc maddeler ile 355 inci maddenin birinci fkras tm sermaye artrm trlerine kyas yoluyla uygulanr. (5) Sermayenin artrlmas kararnn tesciline, aadaki zel hkmler sakl kalmak kaydyla, 455 inci madde uygulanr. 2. Ynetim kurulunun beyan MADDE 457- (1) Ynetim kurulu tarafndan sermaye artrmnn trne gre bir beyan imzalanr. Beyan, bilgiyi ak, eksiksiz, doru ve drst bir ekilde verme ilkesine gre hazrlanr. (2) Beyanda; a) Nakd sermaye konuluyorsa; artrlan ksmn tamamen taahht edildii, kanun veya esas szleme gereince denmesi gerekli tutarn dendii; ayni sermaye konuluyor veya bir ayn devralnyorsa bunlara verilecek karln uygun olduu ve 349 uncu maddede yer alan hususlarn somut olayda mevcut bulunmas hlinde bunlara ilikin aklamalar; devralnan ayni sermaye, aynn tr, deerlendirmenin yntemi, isabeti ve hakll; bir borcun takas sz konusu ise, bu borcun varl, geerlilii ve takas edilebilirlii; sermayeye dntrlen fonun veya yedek akenin serbeste tasarruf olunabilirlii; gerekli organlarn ve kurumlarn onaylarnn alnd; kanuni ve idari gerekliliklerin yerine getirildii; rhan haklar snrlandrlm veya kaldrlmsa bunun sebepleri, miktar ve oran; kullanlmayan rhan haklarnn kimlere, niin, ne fiyatla verildii hakknda belgeli ve gerekeli aklamalar yer alr. b) kaynaklardan yaplan sermaye artrmnn hangi kaynaklardan karland, bu kaynaklarn gereklii ve irket malvarl iinde varolduklar konusunda garanti verilir. c) artl sermaye artrmnn ve uygulamasnn kanuna uygunluu belirtilir. d) Sermaye artrmn inceleyen ilem denetisi ile hizmet sunanlara ve dier kimselere denen cretler, salanan menfaatler hakknda, emsalleriyle karlatrma yaplarak, bilgi verilir. 3. Denetleme raporu MADDE 458- (1) Ynetim kurulunca atanm bir ilem denetisi tarafndan verilen sermaye artrm raporunda, artrm ilemlerine ve ynetim kurulu beyanna ilikin inceleme ve denetlemelerin sonular aka gsterilir; Kanuna ve Trkiye Muhasebe Standartlarna uygunluk veya aykrlk hususlarnda gr aklanr. Raporun ieriine 351 inci madde hkm kyas yoluyla uygulanr. II - Sermaye taahhd yoluyla artrm 1. Esas sermaye sisteminde MADDE 459- (1) Artrlan sermayeyi temsil eden paylarn tamam ya deiik esas szlemede ya da itirak taahhtnamelerinde taahht edilir. (2) tirak taahhd, yeni pay almaya ilikin 461 inci madde erevesinde, kaytsz, artsz ve yazl olarak yaplr. tirak taahhtnamesi, taahhtnamenin verilmesine sebep olan sermaye artrm belirtilerek; taahht edilen paylarn saylarn, itibar deerlerini, cinslerini, gruplarn, pein denen tutar, taahhtle bal olunulan sreyi ve varsa karma primi ile taahht sahibinin imzasn ierir. (3) Bu tr sermaye artrmnda nakd sermaye taahhdne 341 inci, ayni sermaye konulmasna 342 ve 343 nc, bedellerin denmesine 344 ve 345 inci, halka arz edilecek paylara 346 nc, ihra edilecek paylara 347 nci madde kyas yoluyla uygulanr. 2. Kaytl sermaye sisteminde MADDE 460- (1) Halka ak olmayan bir anonim irkette, ilk veya deitirilmi esas szleme ile, esas szlemede belirlenen kaytl sermaye tavanna kadar sermayeyi artrma yetkisi, ynetim kuruluna tannd takdirde, bu kurul, sermaye artrmn, bu Kanundaki hkmler erevesinde ve esas szlemede ngrlen yetki snrlar iinde gerekletirebilir. Bu yetki en ok be yl iin tannabilir. (2) Sermayenin artrlabilmesi iin, ynetim kurulu, esas szlemenin sermayeye ilikin hkmlerinin, 333 nc madde uyarnca gerekli olmas hlinde, Sanayi ve Ticaret Bakanlndan izni alnm ekillerini, sermayenin artrlmasna ilikin kararn, imtiyazl paylara ve rhan haklarna ilikin snrlamalar, prime dair kaytlar ve bunun

uygulanmas hakkndaki kurallar, esas szlemede ngrld ekilde ilan eder ve internet sitesinde yaymlar. Ynetim kurulu, bu kararnda; artrlan sermayenin tutarn, karlacak yeni paylarn itibar deerlerini, saylarn, cinslerini, primli ve imtiyazl olup olmadklarn, rhan hakknn snrlandrlp snrlandrlmadn, kullanlma artlar ile sresini belirtir ve bu hususlarla kamuyu aydnlatma ilkesi uyarnca gerekli olan dier konularda bilgi verir. (3) karlacak yeni paylarn taahhd, denmesi gereken en az nakd tutar, ayni sermaye konulmas ve dier konular hakknda 459 uncu madde hkmleri kyas yoluyla uygulanr. (4) Ynetim kurulunun, imtiyazl veya itibar deerinin zerinde pay karabilmesi ve pay sahiplerinin yeni pay alma haklarn snrlandrabilmesi iin esas szlemeyle yetkilendirilmi olmas arttr. (5) Ynetim kurulu kararlar aleyhine, pay sahipleri ve ynetim kurulu yeleri, 445 inci maddede ngrlen sebeplerin varl hlinde kararn ilan tarihinden itibaren bir ay iinde iptal davas aabilirler. Bu davaya 448 il 451 inci maddeler kyas yoluyla uygulanr. (6) Sermaye artrmnn yukardaki hkmlere uygun olarak gerekletirilmesinden sonra, karlm sermayeyi gsteren esas szlemenin sermaye maddesinin yeni ekli, ynetim kurulunca tescil ettirilir. (7) Sermaye Piyasas Kanununun halka ak anonim irketlere ilikin hkmleri sakldr. 3. Rhan hakk MADDE 461- (1) Her pay sahibi, yeni karlan paylar, mevcut paylarnn sermayeye oranna gre, alma hakkn haizdir. (2) Genel kurulun, sermayenin artrmna ilikin karar ile pay sahibinin rhan hakk, ancak hakl sebepler bulunduu takdirde ve en az esas sermayenin yzde altmnn olumlu oyu ile snrlandrlabilir veya kaldrlabilir. zellikle, halka arz, iletmelerin, iletme ksmlarnn, itiraklerin devralnmas ve iilerin irkete katlmalar hakl sebep kabul olunur. Rhan hakknn snrlandrlmas ve kaldrlmasyla, hi kimse hakl grlmeyecek ekilde, yararlandrlamaz veya kayba uratlamaz. Nisaba ilikin art dnda bu hkm kaytl sermaye sisteminde ynetim kurulu kararna da uygulanr. Ynetim kurulu, rhan hakknn snrlandrlmasnn veya kaldrlmasnn gerekelerini; yeni paylarn primli ve primsiz karlmasnn sebeplerini; primin nasl hesaplandn bir rapor ile aklar. Bu rapor da tescil ve ilan edilir. (3) Ynetim kurulu yeni pay alma hakknn kullanlabilmesinin esaslarn bir karar ile belirler ve bu kararda pay sahiplerine en az onbe gn sre verir. Karar tescil ve 35 inci maddedeki gazete ile tiraj en az ellibin olan ve yurt dzeyinde datm yaplan bir gazetede ilan olunur. Ayrca irketin internet sitesine konulur. (4) Rhan hakk devredilebilir. (5) irket, rhan hakk tand pay sahiplerinin, bu haklarn kullanmalarn, nama yazl paylarn devredilmelerinin esas szlemeyle snrlandrlm olduunu ileri srerek engelleyemez. III - kaynaklardan sermaye artrm MADDE 462- (1) Esas szleme veya genel kurul kararyla ayrlm ve belirli bir amaca zglenmemi yedek akeler ile kanuni yedek akelerin serbeste kullanlabilen ksmlar ve mevzuatn bilanoya konulmasna ve sermayeye eklenmesine izin verdii fonlar sermayeye dntrlerek sermaye i kaynaklardan artrlabilir. (2) Sermayenin artrlan ksmn, i kaynaklardan karlayan tutarn irket bnyesinde gerekten varolduu, onaylanm yllk bilano ve ilem denetisinin verecei ak ve yazl bir beyanla dorulanr. Bilano tarihinin zerinden alt aydan fazla zaman gemi olduu takdirde, yeni bir bilano karlmas ve bunun ilem denetisi tarafndan onaylanm olmas arttr. (3) Bilanoda sermayeye eklenmesine mevzuatn izin verdii fonlarn bulunmas hlinde, bu fonlar sermayeye dntrlmeden, sermaye taahht edilmesi yoluyla sermaye artrlamaz. Hem bu fonlarn sermayeye dntrlmesi hem de ayn zamanda ve ayn oranda sermayenin taahht edilmesi yoluyla sermaye artrlabilir. Artrm genel kurul veya ynetim kurulu kararnn ve esas szlemenin ilgili maddelerinin deiik eklinin tescili ile kesinleir. Tescil ile o anda mevcut pay sahipleri mevcut paylarnn sermayeye oranna gre bedelsiz paylar kendiliinden iktisap ederler. Bedelsiz paylar zerindeki hak kaldrlamaz ve snrlandrlamaz; bu haktan vazgeilemez. IV - arta bal sermaye artrm 1. lke MADDE 463- (1) Genel kurul, yeni karlan tahviller veya benzeri borlanma aralar nedeniyle, irketten veya topluluk irketlerinden alacakl olanlara veya alanlara, esas szlemede deitirme veya alm haklarn kullanmak yoluyla yeni paylar edinmek hakk salamak suretiyle, sermayenin arta bal artrlmasna karar verebilir. (2) Sermaye, deitirme veya alm hakk kullanld ve sermaye borcu takas veya deme yoluyla yerine getirildii anda ve lde kendiliinden artar. 2. Snrlar MADDE 464- (1) artl olarak artrlan sermayenin toplam itibar deeri sermayenin yarsn aamaz. (2) Yaplan deme, en az, nominal deere eit olmaldr. 3. Esas szlemedeki dayanak MADDE 465- (1) Esas szleme;

a) arta bal sermaye artrmnn itibar deerini, b) Paylarn saylarn, itibar deerlerini, trlerini, c) Deitirme veya alm hakkndan yararlanabilecek gruplar, d) Mevcut pay sahiplerinin rhan haklarnn kaldrlm bulunduunu ve bunun miktarn, e) Belli pay gruplarna tannacak imtiyazlar, f) Yeni nama yazl paylarn devrine ilikin snrlamalar, ierir. (2) Tahviller ve benzeri borlanma aralarna bal deitirme ve alm haklar ieren tahviller veya benzeri borlanma aralar, ncelikle pay sahiplerine nerilmiyorsa, esas szleme ayrca; a) Deitirme veya alm haklarnn kullanlma artlarn, b) hra bedelinin hesaplanmasna ilikin esaslar, da aklar. (3) arta bal sermaye artrmna ilikin esas szleme hkmnn tescilinden nce tannm bulunan deitirme ve alm haklar batldr. 4. Pay sahiplerinin korunmas MADDE 466- (1) arta bal sermaye artrmnda, tahvillere ve benzeri borlanma aralarna bal olarak deitirme ve alm haklar ieren senetler ihra edildii takdirde, bunlar nce, mevcut paylar orannda, pay sahiplerine nerilir. (2) Bu nerilmeye muhatap olma hakk, hakl sebeplerin varlnda kaldrlabilir veya snrlandrlabilir. (3) arta bal sermaye artrm iin gerekli olan rhan ve nerilmeye muhatap olma haklarnn kaldrlmas veya snrlandrlmasndan dolay, hi kimse hakl grlmeyecek bir ekilde yararlandrlamaz veya kayba uratlamaz. 5. Deitirme veya alm hakkn haiz bulunan kiilerin korunmas MADDE 467- (1) Kendilerine nama yazl paylar iktisap etme hakk tannm bulunan deitirme veya alm hakkn haiz alacakllar veya alanlar, bu tr paylarn devirlerinin snrlandrlm olduu gerekesiyle, sz konusu haklar kullanmaktan engellenemezler; meerki, bu husus, esas szlemede ve izahnamede sakl tutulmu olsun. (2) Deitirme veya alm haklar, sermaye artrm yaplmas, yeni deitirme veya alm haklar tannmas veya baka bir yolla kayba uratlamaz; meerki, deitirme fiyat indirilmi veya hak sahiplerine uygun bir denkletirme salanm ya da ayn ekilde, pay sahiplerinin haklar da kayba uratlm olsun. 6. Sermaye artrmnn gerekletirilmesi a) Haklarn kullanlmas, sermaye taahhd MADDE 468- (1) Deitirme ve alm haklar, esas szlemenin arta bal sermaye artrmna ilikin hkmne gnderme yapan yazl bir beyan ile kullanlr; mevzuat, ihra izahnamesinin yaymlanmasn gerekli grd takdirde, buna da gndermede bulunulur. (2) Taahhdn ifas, para yatrlmas veya takas yoluyla bir mevduat veya katlm bankas araclyla gerekletirilir. (3) Pay sahiplii haklar sermaye taahhdnn ifas ile doar. b) Uygunluun dorulanmas MADDE 469- (1) Hesap dneminin kapanmasndan sonra veya ynetim kurulunun istemi zerine daha nce, bir ilem denetisi yeni paylarn ihracnn kanuna, esas szlemeye ve gereinde ihra izahnamesine uygun olup olmadn inceler. (2) Uygunluk hlinde ilem denetisi bunu yazl olarak dorular. c) Esas szlemenin uygun duruma getirilmesi MADDE 470- (1) lem denetisinin yazl dorulamasn aldktan sonra, ynetim kurulu, sermaye artrm beyannamesinde, yeni karlan paylarn saysn, itibar deerini, trlerini, belirli gruplara tannan imtiyazlar veya hesap dneminin sonundaki veya denetleme tarihindeki sermayenin durumunu belirler. Ynetim kurulu esas szlemeyi mevcut duruma uyarlar. (2) Ynetim kurulu beyannamede, denetleme dorulamasnn kanunda ngrlen bilgileri ierdiini tespit eder. d) Ticaret siciline tescil MADDE 471- (1) Ynetim kurulu, hesap dneminin kapanmasndan itibaren en ge ay iinde, esas szleme deiikliini ticaret siciline tescil ettirir; sermaye artrmna ilikin ynetim kurulu beyannamesi ile denetleme dorulamasn sicile tevdi eder. 7. Esas szlemeden karma MADDE 472- (1) Deitirme ve alm haklar sona erip bu husus ilem denetisi tarafndan bir raporla dorulannca, ynetim kurulu, arta bal sermaye artrmna ilikin hkm esas szlemeden karr. Ynetim kurulu beyannamede, denetinin raporunun gerekli kaytlar ierdiini tespit eder. Hkm sicilde de silinir. B) Esas sermayenin azaltlmas I - Karar MADDE 473- (1) Bir anonim irket sermayesini azaltarak, azaltlan ksmn yerine gemek zere bedelleri

tamamen denecek yeni paylar karmyorsa, genel kurul, esas szlemenin gerektii ekilde deitirilmesini karara balar. Genel kurul toplantsna ilikin ar ilanlarnda, mektuplarda ve internet sitesi bildiriminde, sermaye azaltlmasna gidilmesinin sebepleri ile azaltmann amac ve azaltmann ne ekilde yaplaca ayrntl bir ekilde ve hesap verme ilkelerine uygun olarak aklanr. Ayrca ynetim kurulu bu husular ieren bir raporu genel kurula sunar, genel kurulca onaylanm rapor tescil ve ilan edilir. (2) lem denetisinin raporuyla, sermayenin azaltlmasna ramen irket alacakllarnn haklarn tamamen karlayacak miktarda aktifin irkette varl belirlenmi olmadka sermayenin azaltlmasna karar verilmez. (3) Genel kurulun kararna 421 inci maddenin nc fkrasnn birinci cmlesi uygulanr. Kararda ilem denetisi raporunun sonucu aklanarak sermayenin azaltlmasnn ne tarzda yaplaca gsterilir. (4) Esas sermayenin azaltlmas sebebiyle kaytlara gre doacak defter kr sadece paylarn yok edilmesinde kullanlabilir. (5) Sermaye hibir suretle 332 nci madde ile belirlenen en az tutardan aa indirilemez. (6) Bu madde ile 474 ve 475 inci maddeler, kaytl sermaye sisteminde karlm sermayenin azaltlmasna kyas yoluyla uygulanr. II - Alacakllara ar MADDE 474- (1) Genel kurul esas sermayenin azaltlmasna karar verdii takdirde, ynetim kurulu, bu karar irketin internet sitesine koyduktan baka, 35 inci maddede anlan gazetede ve ayn zamanda esas szlemede ngrld ekilde, yedier gn arayla, defa ilan eder. landa alacakllara, Trkiye Ticaret Sicili Gazetesindeki nc ilandan itibaren iki ay iinde, alacaklarn bildirerek bunlarn denmesini veya teminat altna alnmasn isteyebileceklerini belirtir. irkete bilinen alacakllara ayrca ar mektuplar gnderilir. (2) Sermaye, zararlar sonucunda bilanoda oluan bir a kapatmak amacyla ve bu aklar orannda azaltlacak olursa, ynetim kurulunca alacakllar armaktan ve bunlarn haklarnn denmesinden veya teminat altna alnmasndan vazgeilebilir. III - Kararlarn yerine getirilmesi MADDE 475- (1) Sermaye, ancak alacakllara verilen srenin sona ermesinden ve beyan edilen alacaklarn denmesinden veya teminat altna alnmasndan sonra azaltlabilir; aksi hlde alacakllar irketin merkezinin bulunduu yerdeki asliye ticaret mahkemesinde sermayenin azaltlmas ileminin tescilinin ilan edilmesinden itibaren iki yl iinde sermayenin azaltlmasnn iptali davas aabilirler. Teminatn yetersizlii hlinde de yarg yolu aktr. (2) Azaltma kararnn uygulanabilmesi iin, pay senetleri miktarnn, deitirme veya damgalama yoluyla ya da dier bir ekilde azaltlmasnn gerekli olduu hllerde bu husus iin yaplan ihtara ramen geri verilmeyen pay senetleri irkete iptal edilebilir. Teblide irkete geri verilmeyen senetlerin iptal edilecekleri yazlr. (3) Pay sahiplerinin, deitirilmek zere irkete geri verdikleri pay senetlerinin miktar, karar gereince deitirmeye yetmezse, bu senetler iptal olunarak bunlarn karlnda verilmesi gereken yeni senetler satlp paylarna den miktar irkette saklanr. (4) Yukardaki fkralarla, 473 ve 474 nc maddelerde yazl artlara uyulmu olduunu gsteren belgeler ibraz edilmedike esas sermayenin azaltlmasna dair karar ve sermayenin gerekten azaltlm olmas olgusu ticaret siciline tescil olunamaz. ALTINCI BLM Pay ve Sermaye Koyma Borcu BRNC AYIRIM Pay A) Genel hkmler I - Asgari itibar deer MADDE 476- (1) Payn itibar deeri en az bir kurutur. Bu deer ancak birer kuru ve katlar olarak ykseltilebilir. Anlan itibar deer Bakanlar Kurulunca yz katna kadar artrlabilir. (2) Birinci fkraya aykr olarak karlan paylar geersizdir; ancak, pay iin yaplan demeden doan haklar sakldr. Sz konusu paylar ihra edenler, zarar verdikleri kiilere kar mteselsilen sorumludur. Zamanam hakknda 560 nc madde uygulanr. (3) Zora giren irketin finansal durumunun iyiletirilmesi amacyla payn itibar deeri bir kurutan fazla olduu takdirde bir kurua kadar indirilebilir. II - Paylarn blnememesi MADDE 477- (1) Pay irkete kar blnemez. Bir payn birden fazla sahibi bulunduu takdirde, bunlar irkete kar haklarn ancak ortak bir temsilci araclyla kullanabilirler. Byle bir temsilci atamadklar takdirde, irkete sz konusu payn maliklerinden birine yaplacak tebligat tm hakknda geerli olur. (2) Genel kurul, sermaye tutar ayn kalmak artyla, esas szlemeyi deitirmek suretiyle, paylar, asgari itibar deer hkmne uyarak, itibar deerleri daha kk olan paylara blmek veya paylar itibar deerleri daha yksek olan paylar hlinde birletirmek yetkisini haizdir. u kadar ki, paylarn birletirilebilmesi iin her pay sahibinin bu ileme onay vermesi gerekir. Kanunun 476 nc maddesi sakldr.

B) mtiyazl paylar I - Tanm MADDE 478- (1) lk esas szleme ile veya esas szleme deitirilerek baz paylara imtiyaz tannabilir. (2) mtiyaz; kr pay, tasfiye pay, rhan ve oy hakk gibi haklarda, paya tannan stn bir hak veya kanunda ngrlmemi yeni bir pay sahiplii hakkdr. (3) 360 nc madde hkm sakldr. II - Oyda imtiyazl paylar MADDE 479- (1) Oyda imtiyaz, eit itibar deerdeki paylara farkl sayda oy hakk verilerek tannabilir. (2) Bir paya en ok onbe oy hakk tannabilir. Bu snrlama, kurumlamann gerektirdii veya hakl bir sebebin ispatland durumlarda uygulanmaz. Bu iki hlde, irketin merkezinin bulunduu yerdeki asliye ticaret mahkemesinin, kurumlama projesini veya hakl sebebi inceleyip, bunlara bal olarak, snrlamadan istisna edilme kararn vermesi gerekir. Projede yaplacak her deiiklik mahkeme kararna baldr. Kurumsallamann gereklemeyeceinin anlald veya hakl sebebin ortadan kalkt hllerde istisna etme karar mahkeme tarafndan geri alnabilir. (3) Oyda imtiyaz aadaki kararlarda kullanlamaz: a) Esas szleme deiiklii. b) lem denetilerinin seimi. c) bra ve sorumluluk davas almas. KNC AYIRIM Pay Bedelini fa Borcu ve fa Etmemenin Sonular A) lke MADDE 480- (1) Kanunda ngrlen istisnalar dnda, esas szlemeyle pay sahibine, pay bedelini veya payn itibar deerini aan primi ifa dnda bor ykletilemez. (2) Kaytl sermaye sistemini kabul eden anonim irketlerde esas szleme ile ynetim kuruluna primli pay karma yetkisi tannabilir. (3) Pay sahipleri sermaye olarak irkete verdiklerini geri isteyemezler; tasfiye payna ilikin haklar sakldr. (4) Pay devirlerinin irketin onayna bal olduu hllerde, esas szlemeyle pay sahiplerine sermaye taahhdnden doan bortan baka, belli zamanlarda tekrarlanan ve konusu para olmayan edimleri yerine getirmek ykmll de yklenebilir. Bu ikincil ykmllklerin nitelik ve kapsamlar pay senetlerinin veya ilmhaberlerin arkasna yazlabilir. B) demeye ar MADDE 481- (1) Paylarn bedelleri, ynetim kurulu tarafndan, esas szlemede bakaca hkm bulunmad takdirde, pay sahiplerinden ilan yoluyla istenir. landa, denmesi istenen sermaye borcunun oran veya tutar ile deme tarihi ve demenin nereye yaplaca aka belirtilir. (2) kincil ykmllkler hakknda, esas szlemede, szleme cezas da ngrlebilir. C) Temerrt I - Sonular MADDE 482- (1) Sermaye koyma borcunu sresi iinde yerine getirmeyen pay sahibi, ihtara gerek olmakszn, temerrt faizi demekle ykmldr. (2) Ayrca, ynetim kurulu, mtemerrit pay sahibini, itirak taahhdnden ve yapt ksmi demelerden doan haklarndan yoksun brakmaya ve sz konusu pay satp yerine bakasn almaya ve kendisine verilmi pay senedi varsa, bunlar iptal etmeye yetkilidir. ptal edilen pay senetleri ele geirilemiyorsa iptal karar 35 inci maddede yazl gazetede ve ayrca esas szlemenin ngrd ekilde ilan olunur. (3) Esas szlemeyle, pay sahipleri, temerrt hlinde, szleme cezas demekle zorunlu tutulabilirler. (4) irketin tazminat haklar sakldr. II - Iskat usul MADDE 483- (1) Kanunun 482 nci maddesinin ikinci ve nc fkralarnn uygulanabilmesi iin, ynetim kurulu tarafndan, mtemerrit pay sahibine, 35 inci maddede yazl gazete ile esas szlemenin ngrd ekilde ilan yoluyla irketin internet sitesinde de yaymlanacak bir mesajla ihtarda bulunulur. Bu ihtarda, mtemerrit pay sahibinin temerrde konu olan tutar bir ay iinde demesi, aksi hlde, ilgili paylara ilikin haklarndan yoksun braklaca ve szleme cezasnn istenecei belirtilir. (2) Nama yazl pay senetlerinin sahiplerine bu davet ve ihtar, ilan yerine, iadeli taahhtl mektupla ve internet sitesi mesaj ile yaplr. Bir aylk sre, mektubun alnd tarihten balar. (3) Mtemerrit pay sahibi, yeni pay sahibinin demelerinden ak kalan tutar iin irkete kar sorumludur. (4) 501 inci madde hkm sakldr. YEDNC BLM Menkul Kymetler BRNC AYIRIM Pay senetleri

A) Ortak Hkmler I - Trler 1. artlar MADDE 484- (1) Pay senetleri, hamiline veya nama yazl olur. (2) Bedelleri tamamen denmemi olan paylar iin hamiline yazl pay senetleri karlamaz. Bu hkme aykr olarak karlanlar geersizdir. yiniyet sahiplerinin tazminat haklar sakldr. 2. Dntrme MADDE 485- (1) Esas szlemede aksi ngrlmemise, payn tr dntrme yolu ile deitirilebilir. Dntrme esas szlemenin deitirilmesiyle yaplr. Dntrmenin kanunen ngrld hllerde ynetim kurulu gerekli karar alarak derhl uygular ve bunun esas szlemeye yanstlmas giriimini hemen balatr. (2) Nama yazl pay senetlerinin hamiline yazl pay senetlerine dntrlebilmesi iin paylarn bedellerinin tamamen denmi olmas arttr. II - Pay senedi bastrlmas MADDE 486- (1) irketin ve sermaye artrmnn tescilinden nce karlan paylar geersizdir; ancak, itirak taahhdnden doan ykmllkler geerliliklerini srdrr. (2) Paylar hamiline yazl ise ynetim kurulu, pay bedelinin tamamnn denmesi tarihinden itibaren ay iinde pay senetlerini bastrp pay sahiplerine datr. Ynetim kurulunun hamiline yazl pay senetlerinin bastrlmasna ilikin karar tescil ve ilan edilir, ayrca irketin internet sitesine konulur. Pay senedi bastrlncaya kadar ilmhaber karlabilir. lmhaberlere kyas yoluyla nama yazl pay senetlerine ilikin hkmler uygulanr. (3) Azlk istemde bulunursa nama yazl pay senedi bastrlp tm nama yazl pay senedi sahiplerine datlr. (4) Tescilden nce pay senedi karan kimse, bundan doan zararlardan sorumludur. III - Pay senetlerinin ekli MADDE 487- (1) Pay senetlerinin; irketin unvann, sermaye tutarn, kurulu tarihini, bu tarihteki sermaye tutarn, karlan pay senedinin tertibini, bunun tescili tarihini, senedin trn ve itibar deerini, ka pay ierdiini belirtmesi ve irket adna imza etmeye yetkili olanlardan en az ikisi tarafndan imza edilmi olmas arttr. Kapal irketlerde bask eklinde imzann delikli olmas veya sahtekrl engelleyici dier gvenlik nlemlerinin uygulanmas gerekir. (2) Nama yazl pay senetlerinin ayrca; sahiplerinin ad ve soyadn veya ticaret unvann, yerleim yerini, pay senedi bedelinin denmi olan miktarn da aklamas gerekir. Bu senetler irketin pay defterine kaydolunur. IV - Ypranm pay senetleri MADDE 488- (1) Bir pay senedi veya ilmhaber, tedavl mmkn olmayacak derecede ypranm veya bozulmusa ya da ierii veya ayrt edici zellik ve nitelikleri tereddde yer brakmayacak tarzda anlalamyorsa, sahibi, giderlerini pein demek artyla, irketten yeni bir senet veya ilmhaber istemek hakkn haizdir. B) Hamiline yazl pay senetlerinin devri MADDE 489- (1) Hamiline yazl pay senetlerinin devri, irket ve nc kiiler hakknda, ancak zilyetliin geirilmesiyle hkm ifade eder. C) Nama yazl paylarn ve pay senetlerinin devrinde ilke MADDE 490- (1) Kanunda veya esas szlemede aksi ngrlmedike, nama yazl paylar, herhangi bir snrlandrmaya bal olmakszn devredilebilirler. (2) Hukuki ilemle devir, ciro edilmi nama yazl pay senedinin zilyetliinin devralana geirilmesiyle yaplabilir. D) Devrin snrlandrlmas I - Kanuni snrlama MADDE 491- (1) Bedeli tamamen denmemi nama yazl paylar, ancak irketin onay ile devrolunabilir; meerki, devir, miras, mirasn paylam, eler arasndaki mal rejimi hkmleri veya cebr icra yoluyla gereklesin. (2) irket, sadece, devralann deme yeterlilii pheli ise ve irkete istenen teminat verilmemise onay vermeyi reddedebilir. II - Esas szlemeyle snrlama 1. lkeler MADDE 492- (1) Esas szleme, nama yazl paylarn ancak irketin onayyla devredilebileceini ngrebilir. (2) Bu snrlama intifa hakk kurulurken de geerlidir. (3) irket tasfiyeye girmise devredilebilirlie ilikin snrlamalar der. 2. Borsaya kote edilmemi nama yazl paylar a) Red sebepleri MADDE 493- (1) irket, esas szlemede ngrlm nemli bir sebebi ileri srerek veya devredene, paylarn, bavurma anndaki gerek deeriyle, kendi veya dier pay sahipleri ya da nc kiiler hesabna almay nererek, onay istemini reddedebilir. (2) Pay sahipleri evresinin bileimine ilikin esas szleme hkmleri, irketin iletme konusu veya iletmenin

ekonomik bamszl ynnden onayn reddini hakl gsteriyorsa, nemli sebep oluturur. (3) Bundan baka, devralan, paylar kendi adna ve hesabna aldn aka beyan etmezse irket, devrin pay defterine kaydn reddedebilir. (4) Paylar; miras, mirasn paylam, eler arasndaki mal rejimi hkmleri veya cebr icra gerei iktisap edilmilerse, irket, paylar edinen kiiye, sadece paylarn gerek deeri ile devralmay nerdii takdirde onay vermeyi reddedebilir. (5) Devralan, paylarnn gerek deerinin belirlenmesini, irketin merkezinin bulunduu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden isteyebilir; bu hlde mahkeme irketin karar tarihine en yakn tarihteki deerini esas alr. Deerleme giderlerini irket karlar. (6) Devralan, gerek deeri rendii tarihten itibaren bir ay iinde bu fiyat reddetmezse, irketin devralma nerisini kabul etmi saylr. (7) Esas szleme devredilebilirlik artlarn arlatramaz. b) Hkmleri MADDE 494- (1) Devir iin gerekli olan onay verilmedii srece, paylarn mlkiyeti ve paylara bal tm haklar devredende kalr. (2) Paylarn miras, mirasn paylam, eler arasndaki mal rejimi hkmleri veya cebr icra gerei iktisap edilmeleri hlinde, bunlarn mlkiyeti ve bunlardan kaynaklanan malvarlna ilikin haklar derhl; genel kurula katlma haklaryla oy haklar ise ancak irketin onay ile birlikte devralana geer. (3) irket, onaylamaya ilikin istemi, ald tarihten itibaren en ge ay iinde reddetmemise veya ret hakszsa, onay verilmi saylr. 3. Borsaya kote edilmi nama yazl paylar a) Red sebepleri MADDE 495- (1) irket, borsada kote edilmi nama yazl paylar iktisap eden bir kimseyi, pay sahibi olarak tanmay, ancak esas szleme, iktisap edilebilecek nama yazl paylar ile ilgili olarak iktisap edenin pay sahibi olarak tannaca, sermayeyi esas alan ve yzde ile ifade edilen bir iktisap st snr ngrm ve bu st snr almsa reddedebilir. (2) Ayrca istemde bulunmasna ramen devralan, paylar kendi ad ve hesabna aldn aka beyan etmezse, irket, paylarn pay defterine kaydn reddedebilir. (3) Borsaya kote nama yazl paylarn miras, mirasn paylam, eler arasndaki mal rejimi hkmleri veya cebr icra yoluyla iktisap edilmeleri hllerinde, devralann pay sahibi sfatn almas reddedilemez. b) Bildirme ykm MADDE 496- (1) Borsaya kote edilmi nama yazl paylarn borsada satlmalar hlinde, Merkez Kayt Kuruluu, Sermaye Piyasas Kurulunun dzenlemelerine uygun olarak devredenin kimliini ve satlan paylarn saysn irkete bildirir veya irketin bu bilgilere teknik eriimini salar. c) Haklarn geii MADDE 497- (1) Borsaya kote nama yazl paylar borsada iktisap edildikleri takdirde, paylardan kaynaklanan haklar paylarn devri ile birlikte devralana geer. Borsaya kote nama yazl paylarn, borsa dnda iktisap edilmeleri hlinde, sz konusu haklar, pay sahiplii sfatnn irket tarafndan tannmas iin, devralann irkete bavuruda bulunmasyla devralana geer. (2) Devralan, irket tarafndan tannncaya kadar, paylardan doan, genel kurula katlma ve oy hakkn ve oy hakkna bal dier haklar kullanamaz. Tm dier pay sahiplii haklarnn, zellikle rhan hakknn kullanlmasnda, iktisap eden herhangi bir snrlamaya tabi deildir. (3) irket tarafndan henz tannmam bulunan devralanlar, haklarn gemesinden sonra, oy hakkndan yoksun pay sahibi olarak pay defterine yazlr. Sz konusu paylar genel kurulda temsil edilemez. (4) Red hukuka aykr ise irket, mahkeme kararnn kesinleme tarihinden itibaren, oy hakkn ve buna bal haklar tanr. irket, kendisine herhangi bir kusurun ykletilemeyeceini ispat edemedii takdirde, devralann red nedeniyle urad zarar gidermekle ykmldr. d) Red sresi MADDE 498- (1) irket, devralann, pay sahibi olarak tannmas istemini, istemi ald tarihten itibaren yirmi gn iinde reddetmezse devralan, pay sahibi olarak tannm saylr. III - Pay defteri 1. Kayt MADDE 499- (1) irket, senede balanmam pay ve nama yazl pay senedi sahipleriyle, intifa hakk sahiplerini, ad, soyad, unvan ve adresleriyle, pay defterine kaydeder. (2) Payn usulne uygun olarak devredildii veya zerinde intifa hakk kurulduu ispat edilmedii srece, devralan ve intifa hakk sahibi pay defterine yazlamaz. (3) irket, kaydn yapldn pay senedine iaret eder. (4) irketle ilikilerde, sadece pay defterinde kaytl bulunan kimse pay sahibi ve intifa hakk sahibi olarak kabul

edilir. (5) Merkez Kayt Kuruluu tarafndan kayden takibi yaplan nama yazl paylara ilikin Sermaye Piyasas Kanunu hkmleri ile ilgili dier dzenlemeler sakldr. 2. Kaydn silinmesi MADDE 500- (1) irket, iktisap edenin yanl beyan sonucu pay defterine yaplan kayd, ilgililerin grlerini alarak silebilir. Sz konusu kiilere, silinmeye ilikin yazl bilgi derhl verilir. 3. Bedellerinin tamam denmemi nama yazl paylar MADDE 501- (1) Bedeli tamamen denmemi bulunan nama yazl bir pay iktisap eden kimse, pay defterine kaydedilmekle irkete kar geri kalan pay bedelini demekle ykml olur. (2) irketin kurulmas veya esas sermayenin artrlmas srasnda itirak taahhdnde bulunan kimse, payn bakasna devrettii takdirde, bedelin henz denmemi olan ksm kendisinden istenemez; meerki, irketin kuruluu veya esas sermayenin artrlmas tarihinden itibaren iki yl iinde irket iflas etmi ve pay iktisap eden kimse paydan doan haklardan yoksun braklm olsun. (3) Payn devreden kimse ikinci fkra hkmne tabi deilse, iktisap edenin pay defterine kaydedilmesiyle borlarndan kurtulmu olur. KNC AYIRIM ntifa Senetleri A) karlmas MADDE 502- (1) Genel kurul, esas szleme uyarnca veya esas szlemeyi deitirerek, bedeli kanuna uygun olarak yok edilen paylarn sahipleri, alacakllar veya bunlara benzer bir sebeple irketle ilgili olanlar lehine intifa senetleri karlmasna karar verebilir. Bu senetlere 348 inci madde uygulanr. (2) Kurucular iin karlanlar da dhil olmak zere, intifa senetleri emre ve hamiline yazl olabilir. B) Hkmleri MADDE 503- (1) ntifa senedi sahiplerine pay sahiplii haklar verilemez; ancak, bu kiilere, net kra, tasfiye sonucunda kalan tutara katlma veya yeni karlacak paylar alma haklar tannabilir. NC AYIRIM Borlanma Senetleriyle Alma ve Deitirme Hakkn eren Menkul Kymetler A) Genel kurul kararyla MADDE 504- (1) Her eidi ile tahviller, finansman bonolar, varla dayal senetler, iskonto esas zerine dzenlenenler de dhil, dier borlanma senetleri, alma ve deitirme hakkn haiz senetler ile her eit menkul kymetler, aksi kanunlarda ngrlmedike, ancak genel kurul karar ile karlabilirler. Genel kurul bu karar, kanunlarda farkl bir dzenleme yoksa, 421 inci maddenin nc ve drdnc fkralar hkmlerine gre verir. Esas szleme farkl bir nisap ngrebilir. Genel kurul kararnn karlacak menkul kymete ilikin, gerekli btn hkm ve artlar iermesi gerekir. Genel kurul kararn ynetim kurulu yerine getirir. Bu hkme tabi menkul kymetler hamiline veya emre yazl ve itibar deerli olabilir. tibar deer genel kurul ve yetkilendirilmi olmas hlinde ynetim kurulunca belirlenir. Borlanma senetlerinin bedellerinin nakit olmas ve teslimi annda tamamen denmesi arttr. B) Ynetim kurulu kararyla MADDE 505- (1) Aksi kanunda ngrlmemise, genel kurul herhangi bir menkul kymetin karlmasn ve hkmleriyle artlarn saptamak ve bununla ilgili ilem denetisi semek yetkisini, en ok onbe ay iin ynetim kuruluna brakabilir. 421 inci maddenin nc ve drdnc fkra hkmleri yetkilendirme kararna da uygulanr. C) Snr MADDE 506- (1) 504 ve 505 inci madde hkmlerine bal borlanma senetlerinin toplam tutar, sermaye ile bilanoda yer alan yedek akelerin toplamn aamaz; kanunlarn bilanoya konulmasna izin verdii yeniden deerleme fonlar da toplama katlr. Kanunlardaki istisnalar sakldr. (2) Sermaye Piyasas Kanunu ile ilgili mevzuat hkmleri sakldr. SEKZNC BLM Kr, Kazan ve Tasfiye Pay A) Kr ve tasfiye pay hakk I - Genel olarak MADDE 507- (1) Her pay sahibi, kanun ve esas szleme hkmlerine gre pay sahiplerine datlmas kararlatrlm net dnem krna, pay orannda katlma hakkn haizdir. irketin sona ermesi hlinde her pay sahibi, esas szlemede sona eren irketin mal varlnn kullanlmasna ilikin, baka bir hkm bulunmad takdirde, tasfiye sonucunda kalan tutara pay orannda katlr. (2) Esas szlemede paylarn baz trlerine tannan imtiyaz haklaryla zel menfaatler sakldr. (3) Sermaye Piyasas Kanunu ve ilgili mevzuat hkmleri sakldr. II - Hesaplama biimi MADDE 508- (1) Esas szlemede aksine bir hkm yoksa, kr ve tasfiye pay pay sahibinin sermaye pay iin irkete yapt demelerle orantl olarak hesap edilir.

(2) Yllk kr, yllk bilanoya gre belirlenir. B) Kr pay, hazrlk dnemi faizi ve kazan pay I - Kr pay MADDE 509- (1) Sermaye iin faiz denemez. (2) Kr pay ancak net dnem krndan ve serbest yedek akelerden datlabilir. (3) Kr pay avans, Sermaye Piyasas Kanununa tabi olmayan irketlerde, Sanayi ve Ticaret Bakanlnn bir teblii ile dzenlenir. II - Hazrlk dnemi faizi MADDE 510- (1) letmenin tam bir ekilde faaliyete balamasna kadar geecek hazrlk dnemi iin pay sahiplerine, Trkiye Muhasebe Standartlarna uygun olmak kouluyla, zellikli varlk niteliindeki yatrmlarn maliyetine yklenmek zere, belirli bir faiz denmesi esas szlemede ngrlebilir ve bu dnemle snrl olmak zere, faiz demelerinin en ge ne zamana kadar srecei belirtilir. (2) letme yeni paylar karlarak geniletilecek olursa, sermayenin artrlmasna dair olan kararda, yeni pay sahiplerine, zellikli varlk niteliindeki yatrmlarn maliyetine yklenmek zere, belirli bir sreyle en ge yeni yatrmn iletmeye alnd gne kadar faiz denmesi kabul olunabilir. III - Kazan paylar MADDE 511- (1) Ynetim kurulu yelerine kazan paylar, sadece net krdan ve ancak kanuni yedek ake iin belirli ayrm yapldktan ve pay sahiplerine denmi sermayenin yzde bei orannda veya esas szlemede ngrlen daha yksek bir oranda kr pay datldktan sonra verilebilir. C) Geri alma hakk I - Ktniyet hlinde MADDE 512- (1) Haksz yere ve ktniyetle kr pay veya hazrlk dnemi faizi alan pay sahipleri, bunlar geri vermekle ykmldr. Ynetim kurulu yelerinin kazan paylar hakknda da ayn hkm uygulanr. (2) Geri alma hakk, parann alnd tarihten itibaren be yl gemekle zamanamna urar. II - irketin iflas hlinde MADDE 513- (1) irketin iflas hlinde, ynetim kurulu yeleri irket alacakllarna kar, iflasn almasndan nceki son yl iinde kazan pay veya baka bir ad altnda hizmetlerine karlk olarak aldklar ve fakat uygun creti aan ve bilano uygun bir cret miktarna gre tedbirli bir tarzda dzenlenmi olsayd denmemesi gereken paralar geri vermekle ykmldrler. (2) Sebepsiz zenginlemeye ilikin hkmler gereince alnmas mmkn olmayan paralarn geri verilmesi ykmll yoktur. (3) Mahkeme, hlin btn gereklerini gz nnde bulundurarak takdir hakkn kullanr. DOKUZUNCU BLM irketin Finansal Tablolar, Yedek Akeler A) Anonim irketlerin finansal tablolar ve ynetim kurulunun yllk faaliyet raporu I - Hazrlama ykm MADDE 514- (1) Ynetim kurulu, gemi hesap dnemine ait, Trkiye Muhasebe Standartlarnda ngrlm bulunan finansal tablolarn, eklerini ve ynetim kurulunun yllk faaliyet raporunu, bilano gnn izleyen hesap dneminin ilk ay iinde hazrlar ve genel kurula sunar. II - Drst resim ilkesi MADDE 515- (1) Anonim irketlerin finansal tablolar, Trkiye Muhasebe Standartlarna gre irketin malvarln, bor ve ykmllklerini, z kaynaklarn ve faaliyet sonularn tam, anlalabilir, karlatrlabilir, ihtiyalara ve iletmenin niteliine uygun bir ekilde; effaf ve gvenilir olarak; gerei drst, aynen ve aslna sadk surette yanstacak ekilde karlr. III - Ynetim kurulunun yllk faaliyet raporu MADDE 516- (1) Ynetim kurulunun yllk faaliyet raporu, irketin, o yla ait faaliyetlerinin ak ile her ynyle finansal durumunu, doru, eksiksiz, dolambasz, geree uygun ve drst bir ekilde yanstr. Bu raporda finansal durum, finansal tablolara gre deerlendirilir. Raporda ayrca, irketin gelimesine ve karlamas muhtemel risklere de aka iaret olunur. Bu konulara ilikin ynetim kurulunun deerlendirmesi de raporda yer alr. (2) Ynetim kurulunun faaliyet raporu ayrca aadaki hususlar da iermelidir: a) Faaliyet ylnn sona ermesinden sonra irkette meydana gelen ve zel nem tayan olaylar. b) irketin aratrma ve gelitirme almalar. c) Ynetim kurulu yeleri ile st dzey yneticilere denen cret, prim, ikramiye gibi mali menfaatler, denekler, yolculuk, konaklama ve temsil giderleri, ayni ve nakd imknlar, sigortalar ve benzeri teminatlar. (3) Hem anonim irketler hem de irketler topluluu bakmndan, ynetim kurulunun yllk faaliyet raporunun zorunlu asgari ierii, ayrntl olarak Sanayi ve Ticaret Bakanl tarafndan bir ynetmelikle dzenlenir. B) irketler topluluunun finansal tablolar ve yllk faaliyet raporu I - Uygulanacak muhasebe standartlar

MADDE 517- (1) Konsolide finansal tablolar hazrlamakla ykml iletmeler ile konsolidasyon kapsamna giren iletmelerin belirlenmesinde ve ilgili dier konularda Trkiye Muhasebe Standartlar geerlidir. (2) Konsolide finansal tablolar 515 inci maddede ngrlen esas ve ilkelere gre karlr. II Ynetim kurulunun yllk faaliyet raporu MADDE 518- (1) Toplulua ilikin yllk faaliyet raporu ana irketin ynetim kurulu tarafndan 516 nc maddeye gre dzenlenir. C) Yedek akeler I - Kanuni yedek ake 1. Genel kanuni yedek ake MADDE 519- (1) Yllk krn yzde bei, denmi sermayenin yzde yirmisine ulancaya kadar genel kanuni yedek akeye ayrlr. (2) Birinci fkradaki snra ulaldktan sonra da; a) Yeni paylarn karlmas dolaysyla salanan primin, karlma giderleri, itfa karlklar ve hayr amal demeler iin kullanlmam bulunan ksm, b) Iskat sebebiyle iptal edilen pay senetlerinin bedeli iin denmi olan tutardan, bunlarn yerine verilecek yeni senetlerin karlma giderlerinin dlmesinden sonra kalan ksm, c) Pay sahiplerine yzde be orannda kr pay dendikten sonra, krdan pay alacak kiilere datlacak toplam tutarn yzde onu, genel kanuni yedek akeye eklenir. (3) Genel kanuni yedek ake sermayenin veya karlm sermayenin yarsn amad takdirde, sadece zararlarn kapatlmasna, ilerin iyi gitmedii zamanlarda iletmeyi devam ettirmeye veya isizliin nne gemeye ve sonularn hafifletmeye elverili nlemler alnmas iin kullanlabilir. (4) kinci fkrann (c) bendi ve nc fkra hkmleri, balca amac baka iletmelere katlmaktan ibaret olan holding irketler hakknda uygulanmaz. (5) zel kanunlara tabi olan anonim irketlerin yedek akelerine ilikin hkmler sakldr. 2. irketin iktisap ettii kendi pay senetleri iin ayrlan yedek ake ve yeniden deerleme fonlar MADDE 520- (1) irket, iktisap ettii kendi paylar iin iktisap deerlerini karlayan tutarda yedek ake ayrr. Bu yedek akeler, anlan paylar devredildikleri veya yok edildikleri takdirde iktisap deerlerini karlayan tutarda zlebilirler. (2) Yeniden deerleme fonu ile ilgili mevzuat uyarnca pasifte yer alan dier fonlar, sermayeye dntrldkleri ve yeniden deerlendirilen aktifler amorti edildikleri veya devredildikleri takdirde zlebilirler. II - irketin istei ile ayrd yedek ake 1. Genel olarak MADDE 521- (1) Yedek akeye yllk krn yzde beinden fazla bir tutarn ayrlaca ve yedek akenin denmi sermayenin yzde yirmisini aabilecei hakknda esas szlemeye hkm konabilir. Esas szleme ile baka yedek ake ayrlmas da ngrlebilir ve bunlarn zglenme amacyla harcanma yollar ve artlar belirlenebilir. 2. alanlar ve iiler lehine yardm akesi MADDE 522- (1) Esas szlemede irketin yneticileri, alanlar ve iileri iin yardm kurulular kurulmas veya bunlarn srdrlebilmesi amacyla veya bu amac tayan kamu tzel kiilerine verilmek zere yedek ake ayrlabilir. (2) Yardm amacna zglenen yedek akelerin ve dier mallarn irketten ayrlmas suretiyle bir vakf veya kooperatif kurulmas zorunludur. Vakf senedinde, vakf malvarlnn irkete kar bir alacaktan ibaret olaca da ngrlebilir. (3) irketin bu amaca zgledii yedek akeden baka, yneticilerden, alanlardan ve iilerden aidat alnmsa, i ilikisinin sonunda, vakf senedine gre yaplan ayrmdan yararlanamadklar takdirde alanlara ve iilere hi deilse dedikleri tutarlar deme tarihinden itibaren kanuni faiziyle birlikte geri verilir. III - Kr pay ile yedek akeler arasnda ilgi MADDE 523- (1) Kanuni ve esas szlemede ngrlen istee bal yedek akeler ayrlmadka pay sahiplerine datlacak kr pay belirlenemez. (2) Genel kurul; a) Aktiflerin yeniden salanabilmesi iin gerekliyse, b) Btn pay sahiplerinin menfaatleri dikkate alndnda, irketin srekli geliimi ve olabildiince kararl kr pay datm ynnden hakl grlyorsa, Kanunda ve esas szlemede ngrlenlerden baka yedek ake ayrlmasna da karar verebilir. (3) Esas szlemede hkm bulunmasa bile, genel kurul, irketin iileri iin yardm sandklar ve dier yardm rgtleri kurulmas veya bunlarn srdrlebilmesi amacyla veya dier yardm ve hayr amalarna hizmet etmek zere, bilano krndan yedek ake ayrabilir. D) eitli hkmler

I - lan MADDE 524- (1) Anonim irketin ve topluluun finansal tablolarn dzenlemekle ykml ana irketin ynetim kurulu, bilano gnnden itibaren alt ay iinde; finansal tablolar, ynetim kurulunun yllk faaliyet raporunu, kr datmna ilikin genel kurul kararn, denetinin 403 nc madde uyarnca verdii gr ve genel kurulun buna ilikin kararn, Trkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan ettirir ve irketin internet sitesine koyar. Bu belgelerin Sanayi ve Ticaret Bakanlna verilmesine ilikin hkmler sakldr. II - Yabanc irketlerin Trkiye ubeleri MADDE 525- (1) Merkezleri Trkiye dnda bulunan irketlerin Trkiye ubelerinin mdrleri, ubeye zg finansal tablolarnn ayrntl ekliyle, ubesi olduklar irketin ve varsa bu irketin dhil bulunduu topluluun, ylsonu tablolarnn zetlerini ve yllk raporlarn merkezin tabi olduu hukuka gre gerekli olan onaylanmalarndan itibaren alt ay iinde 524 nc madde hkm uyarnca Trkiyede yaymlarlar. III - zet finansal tablolar MADDE 526- (1) Kk lekteki irketler ile merkezleri yurt dnda bulunan irketlerin Trkiyedeki ubelerinin yaymlayacaklar zet finansal tablolarnn ierii Trkiye Muhasebe Standartlar Kurulu tarafndan belirlenir. IV - Sr saklama ykm MADDE 527- (1) 404 nc madde hkm sakl kalmak zere, grevi dolaysyla incelemesine sunulan defter ve belgeleri inceleyenlerin, elde ettikleri veya verilen bilgilerden rendikleri i ve iletme srlarn aklamalar yasaktr. Aksi hlde irketin maddi ve manevi zararn tazmin ederler. (2) Ceza mevzuatnn, su ihbarna ilikin hkmleri sakldr. E) zel hkmler MADDE 528- (1) Bankalar ile dier kredi kurumlarnn, finansal kiralama ve faktring gibi finansal irketlerin, sigorta ve reasrans irketlerinin, Sermaye Piyasas Kanunu kapsamndaki tm kurumlarn ve kooperatiflerin finansal tablolar ile konsolide finansal tablolarna ilikin zel hkmler sakldr. (2) zel kanunlarda ve Trkiye Muhasebe Standartlar Kurulunca onaylanm bulunan finansal tablolara ilikin idari dzenlemelerde ngrlmemi bulunan hususlarda bu Kanun hkmleri ile bu Kanunda gnderme yaplan Trkiye Muhasebe Standartlar uygulanr. ONUNCU BLM Sona Erme ve Tasfiye A) Sona erme I - Sona erme sebepleri 1. Genel olarak MADDE 529- (1) Anonim irket; a) Srenin sona ermesine ramen ilere fiilen devam etmek suretiyle belirsiz sreli hle gelmemise, esas szlemede ngrlen srenin sona ermesiyle, b) letme konusunun gereklemesiyle veya gereklemesinin imknsz hle gelmesiyle, c) Esas szlemede ngrlm herhangi bir sona erme sebebinin gereklemesiyle, d) 421 inci maddenin nc ve drdnc fkralarna uygun olarak alnan genel kurul kararyla, e) flasna karar verilmesiyle, f) Kanunlarda ngrlen dier hllerde, sona erer. 2. zel hller a) Organlarn eksiklii MADDE 530- (1) Uzun sreden beri irketin kanunen gerekli olan organlarndan biri mevcut deilse veya genel kurul toplanamyorsa, pay sahipleri, irket alacakllar veya Sanayi ve Ticaret Bakanlnn istemi zerine, irket merkezinin bulunduu yerdeki asliye ticaret mahkemesi, ynetim kurulunu da dinleyerek irketin durumunu kanuna uygun hle getirmesi iin bir sre belirler. Bu sre iinde durum dzeltilmezse, mahkeme irketin feshine karar verir. (2) Dava aldnda mahkeme, taraflardan birinin istemi zerine gerekli nlemleri alabilir. b) Hakl sebeplerle fesih MADDE 531- (1) Hakl sebeplerin varlnda, sermayenin en az onda birini ve halka ak irketlerde yirmide birini temsil eden paylarn sahipleri, irketin merkezinin bulunduu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden irketin feshine karar verilmesini isteyebilirler. Mahkeme, fesih yerine, davac pay sahiplerine, paylarnn karar tarihine en yakn tarihteki gerek deerlerinin denip davac pay sahiplerinin irketten karlmalarna veya duruma uygun den ve kabul edilebilir dier bir zme karar verebilir. II - Hkmleri 1. Tescil ve ilan MADDE 532- (1) Sona erme, iflastan ve mahkeme kararndan baka bir sebepten ileri gelmise, ynetim kurulunca ticaret siciline tescil ve ilan ettirilir.

2. Sonular MADDE 533- (1) Sona eren irket tasfiye hline girer; Kanundaki istisnalar sakldr. (2) Tasfiye hlindeki irket, pay sahipleriyle olan ilikileri de dhil, tasfiye sonuna kadar tzel kiiliini korur ve ticaret unvann tasfiye hlinde ibaresi eklenmi olarak kullanr. Bu hlde organlarnn yetkileri tasfiye amacyla snrldr. III - flas hlinde tasfiye MADDE 534- (1) flas hlinde tasfiye, iflas idaresi tarafndan cra ve flas Kanunu hkmlerine gre yaplr. irket organlar temsil yetkilerini, ancak irketin iflas idaresi tarafndan temsil edilmedii hususlar iin korurlar. IV - irket organlarnn durumu MADDE 535- (1) irket tasfiye hline girince, organlarn grev ve yetkileri, tasfiyenin yaplabilmesi iin zorunlu olan, ancak nitelikleri gerei tasfiye memurlarnca yaplamayan ilemlere zglenir. (2) Tasfiye ilerinin gereklerinden olan hususlar hakknda karar vermek zere genel kurul tasfiye memurlar tarafndan toplantya arlr. B) Tasfiye I - Tasfiye memurlar 1. Atama MADDE 536- (1) Esas szleme veya genel kurul kararyla ayrca tasfiye memuru atanmad takdirde, tasfiye, ynetim kurulu tarafndan yaplr. Tasfiye memurlar pay sahiplerinden veya nc kiilerden olabilir. Tasfiye ile grevlendirilenler esas szlemede veya atama kararnda aksi ngrlmemise olaan crete hak kazanrlar. (2) Ynetim kurulu, tasfiye memurlarn ticaret siciline tescil ve ilan ettirir. Tasfiye ilerinin ynetim kurulunca yaplmas hlinde de bu hkm uygulanr. (3) irketin feshine mahkemenin karar verdii hllerde tasfiye memuru mahkemece atanr. (4) Temsile yetkili tasfiye memurlarndan en az birinin Trk vatanda olmas ve yerleim yerinin Trkiyede bulunmas arttr. 2. Grevden alma MADDE 537- (1) Esas szleme veya genel kurul kararyla atanm tasfiye memurlar ve bu grevi yerine getiren ynetim kurulu yeleri, genel kurul tarafndan her zaman grevden alnabilir ve yerlerine yenileri atanabilir. (2) Pay sahiplerinden birinin istemiyle ve hakl sebeplerin varlnda, mahkeme de tasfiyeye memur kiileri grevden alabilir ve yerlerine yenilerini atayabilir. Bu yolla atanan tasfiye memurlar, mahkeme kararna dayanlarak tescil ve ilan olunurlar. (3) irketi temsile yetkili tasfiye memurlarndan hibiri Trk vatanda deilse ve hibirinin Trkiyede yerleim yeri bulunmuyorsa, mahkeme pay sahiplerinden veya alacakllardan birinin veya Sanayi ve Ticaret Bakanlnn istemiyle, sz konusu arta uygun birini tasfiye memuru olarak atar. 3. Aktifleri satma yetkisi MADDE 538- (1) Genel kurul aksini kararlatrmamsa, tasfiye memurlar irketin aktiflerini pazarlk yoluyla da satabilirler. (2) nemli miktarda aktiflerin toptan satlabilmesi iin genel kurulun karar gereklidir. Bu karar hakknda 421 inci maddenin nc ve drdnc fkralar uygulanr. 4. Yetkilerin snrlandrlmas ve geniletilmesi MADDE 539- (1) Tasfiye memurlarna Kanunla tannm yetkiler devredilemez; ancak, belirli uygulama ilemlerinin yaplabilmesi iin, tasfiye memurlarndan biri dierine veya nc bir kiiye temsil yetkisi verebilir. (2) Tasfiye memurlarnn nc kiilerle tasfiye amac dnda yapt ilemler irketi balar; meerki, nc kiinin ilemin tasfiye amacnn dnda olduunu bildii veya hlin gereinden bilmemesinin mmkn olamayaca ispat edilsin. Tasfiyenin sadece tescil ve ilan edilmesi, bu hususun ispat iin yeterli delil deildir. (3) Tasfiye memurlar birden fazla ise, aksi genel kurul kararnda veya esas szlemede ngrlmemise, irketin balanabilmesi iin imzaya yetkili iki tasfiye memurunun irket unvan altnda imza atmas gereklidir. Tasfiye hlindeki irketi tasfiye ile ilgili konularda mahkemelerde ve d ilikide tasfiye memurlar temsil eder. (4) Tasfiye memurunun grevini yerine getirdii srada iledii haksz fiilden irket de sorumludur. II - Tasfiye ileri 1. lk envanter ve bilano MADDE 540- (1) Tasfiye memurlar grevlerine balar balamaz, irketin tasfiyenin balangcndaki durumunu incelerler; gerekirse irket mallarna deer bimek iin uzmanlara bavurarak, irketin malvarlna ilikin durumu ile finansal durumunu gsteren bir envanter ile bilano dzenler ve genel kurulun onayna sunarlar. (2) Envanter ve bilanonun onaylanmasndan sonra, tasfiye memurlar irketin envanterde yazl btn mallar ile belgelerine ve defterlerine el koyarlar. 2. Alacakllarn arlmas ve korunmas MADDE 541- (1) Alacakl olduklar irket defterlerinden veya dier belgelerden anlalan ve yerleim yerleri bilinen kiiler taahhtl mektupla, dier alacakllar Trkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ve irketin internet sitesinde ve

ayn zamanda esas szlemede ngrld ekilde, birer hafta arayla yaplacak ilanla irketin sona ermi bulunduu konusunda bilgilendirilirler ve alacaklarn tasfiye memurlarna bildirmeye arlrlar. (2) Alacakl olduklar bilinenler, bildirimde bulunmazlarsa alacaklarnn tutar Sanayi ve Ticaret Bakanlnca belirlenecek bir bankaya depo edilir. (3) irketin, henz muaccel olmayan veya hakknda uyumazlk bulunan borlarn karlayacak tutarda para notere depo edilir; meerki, bu gibi borlar yeterli bir ekilde teminat altna alnm veya irket varlnn pay sahipleri arasnda paylam bu borlarn denmesi artna balanm olsun. (4) Yukardaki fkralarda yazl hkmlere aykr hareket eden tasfiye memurlar haksz olarak dedikleri paralardan dolay 553 nc madde uyarnca sorumludur. 3. Dier tasfiye ileri MADDE 542- (1) Tasfiye memurlar; a) irketin sregelen ilemlerini tamamlamak, gereinde pay bedellerinin henz denmemi olan ksmlarn tahsil etmek, aktifleri paraya evirmek ve irket borlarnn, ilk tasfiye bilanosundan ve alacakllara yaplan ar sonucunda anlalan duruma gre, irket varlndan fazla olmad saptanmsa, bu borlar demekle ykmldrler. b) Tasfiyenin gerektirmedii yeni bir ilem yapamazlar. c) irket borlar irket varlndan fazla olduu takdirde durumu derhl irketin merkezinin bulunduu yerdeki asliye ticaret mahkemesine bildirirler; mahkeme iflasn almasna karar verir. d) Tasfiyenin uzun srmesi hlinde, her yl sonu iin tasfiyeye ilikin finansal tablolar ve tasfiye sonunda da kesin bilanoyu dzenleyerek genel kurula sunarlar. e) irketin btn mal ve haklarnn korunmas iin dzenli ve grevinin bilincinde bir ynetici gibi gereken nlemleri alr ve tasfiyeyi mmkn olan en ksa srede bitirirler. f) Tasfiye ilemlerinin dzenli yrtlmesi ve gvenlii iin gereken defterleri tutarlar. g) Tasfiye srasnda elde edilen paralardan irketin sregelen harcamalar iin gerekli olan para dnda kalan paralar, bir bankaya irket adna yatrrlar. h) Vadesi gelmemi borlar, Trkiye Cumhuriyet Merkez Bankasnca ksa vadeli kredilere uygulanan oran zerinden iskonto ederek derhl derler. Alacakllar bu demeyi kabul etmek zorundadr. Kanun gerei iskonto edilmesi mmkn olmayan alacaklar bu hkmden mstesnadr. i) Pay sahiplerine tasfiye ilerinin durumu hakknda bilgi ve istedikleri takdirde bu konuda imzal belge verirler. 4. Tasfiye sonucu datma MADDE 543- (1) Tasfiye hlinde bulunan irketin borlar dendikten ve pay bedelleri geri verildikten sonra kalan varl, esas szlemede aksi kararlatrlmamsa pay sahipleri arasnda, dedikleri sermayeler ve imtiyaz haklar orannda datlr. Tasfiye paynda imtiyazn varl hlinde esas szlemedeki dzenleme uygulanr. (2) Alacakllara nc kez yaplan ar tarihinden itibaren bir yl gemedike kalan varlk datlamaz. u kadar ki, hl ve duruma gre alacakllar iin bir tehlike mevcut olmad takdirde mahkeme bir yl gemeden de datmaya izin verebilir. (3) Esas szleme ve genel kurul kararnda aksine hkm bulunmadka, datma para olarak yaplr. 5. Defterlerin saklanmas MADDE 544- (1) Tasfiyenin sonunda defterler ve tasfiyeye ilikin olanlar da dhil, belgeler 82 nci madde uyarnca saklanr. III - irket unvannn sicilden silinmesi MADDE 545- (1) Tasfiyenin sona ermesi zerine irkete ait ticaret unvannn sicilden silinmesi tasfiye memurlar tarafndan sicil mdrlnden istenir. stem zerine silinme tescil ve ilan edilir. IV - Uygulanacak dier hkmler MADDE 546- (1) Pay sahipleri ile tasfiye memuru veya memurlar arasndaki uyumazlklarn zm basit yarglama usulne tabidir. Mahkeme, gerekli grrse tasfiye memurlaryla ilgili pay sahiplerini dinleyerek, kararn otuz gn iinde verir. (2) Tasfiye memurlarnn sorumluluu hakknda 553 nc madde hkm uygulanr. (3) Tasfiyeye ilikin genel kurul kararlar 418 inci madde uyarnca alnr. C) Ek tasfiye MADDE 547- (1) Tasfiyenin kapanmasndan sonra ek tasfiye ilemlerinin yaplmasnn zorunlu olduu anlalrsa, son tasfiye memurlar, ynetim kurulu yeleri, pay sahipleri veya alacakllar, irket merkezinin bulunduu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden, bu ek ilemler sonulandrlncaya kadar, irketin yeniden tescilini isteyebilirler. (2) Mahkeme istemin yerinde olduuna kanaat getirirse, irketin ek tasfiye iin yeniden tesciline karar verir ve bu ilemlerini yapmalar iin son tasfiye memurlarn veya yeni bir veya birka kiiyi tasfiye memuru olarak atayarak tescil ve ilan ettirir. D) Tasfiyeden dnlmesi MADDE 548- (1) irket srenin dolmasyla veya genel kurul kararyla sona ermi ise, pay sahipleri arasnda irket malvarlnn datmna balanlm olmadka, genel kurul irketin devam etmesini kararlatrabilir. Devam

kararnn sermayenin en az yzde altmnn oyu ile alnmas gerekir. Esas szleme ile bu nisap arlatrlabilir ve bakaca nlemler ngrlebilir. Tasfiyeden dnlmesine ilikin genel kurul kararn tasfiye memuru tescil ve ilan ettirir. (2) irket, iflasn almasyla sona ermi olmasna ramen iflas kaldrlmsa veya iflas, konkordatonun uygulanmasyla sona ermise irket devam eder. (3) Tasfiye memuru iflasn kaldrldna ilikin karar ticaret siciline tescil ettirir. Tescil istemine, pay bedellerinin ve tasfiye paylarnn pay sahipleri arasnda datlmasna balanmadna ilikin belge de eklenir. ONBRNC BLM Hukuki Sorumluluk A) Sorumluluk hlleri I - Belgelerin ve beyanlarn kanuna aykr olmas MADDE 549- (1) irketin kuruluu, sermayesinin artrlmas ve azaltlmas ile birleme, blnme, tr deitirme ve menkul kymet karma gibi ilemlerle ilgili belgelerin, izahnamelerin, taahhtlerin, beyanlarn ve garantilerin yanl, hileli, sahte, geree aykr olmasndan, gerein saklanm bulunmasndan ve dier kanuna aykrlklardan doan zararlardan, belgeleri dzenleyenler veya beyanlar yapanlar ile kusurlarnn varl hlinde bunlara katlanlar sorumludur. II - Sermaye hakknda yanl beyanlar ve deme yetersizliinin bilinmesi MADDE 550- (1) Sermaye tamamyla taahht olunmam veya karl kanun veya esas szleme hkmleri gereince denmemiken, taahht edilmi veya denmi gibi gsterenler ile kusurlu olmalar artyla, irket yetkilileri, bu paylar stlenmi kabul edilirler ve paylarn karlklar ile zarar faiziyle birlikte mteselsilen derler. (2) Sermaye taahhdnde bulunanlarn deme yeterliliinin bulunmadn bilen ve buna onay verenler, sz konusu borcun denmemesinden doan zarardan sorumludurlar. III - Deer biilmesinde yolsuzluk MADDE 551- (1) Ayni sermayenin veya devralnacak iletme ile aynlarn deerlemesinde emsaline oranla yksek fiyat bienler, iletme ve aynn niteliini veya durumunu farkl gsterenler ya da baka bir ekilde yolsuzluk yapanlar, bundan doan zarardan sorumludur. IV - Halktan para toplamak MADDE 552- (1) Bir anonim veya baka bir irket kurmak, irketin sermayesini artrmak amacyla veya vaadiyle halktan para toplanabilmesi iin Sermaye Piyasas Kurulundan izin alnr. Bu iznin esas ve usulleri Sermaye Piyasas Kurulu tarafndan dzenlenir. Sermaye Piyasas Kurulu, izinsiz para toplanmas giriiminin ve balanmsa para toplanmasnn tedbiren, hemen durdurulmasn, toplanan paralarn koruma altna alnmasn, gerekli dier nlemlerin uygulanmasn, gereinde kayym atanmasn, Ankara Asliye Ticaret mahkemesinden de isteyebilir. Sermaye Piyasas Kurulunun istemi iin teminat istenemez. Bu hkme aykr olarak para toplayanlar ve fiilden haberli olan kurumlar ile ilgili irketin ynetim kurulu yeleri, yneticileri ve giriimcileri toplanan parann derhl Sermaye Piyasas Kurulunca belirlenen bir mevduat veya katlm bankasna yatrlmasndan mteselsilen sorumludurlar. Alnan tedbir veya hacizden itibaren alt ay iinde ayn mahkemede dava alr. (2) znin varl hlinde, toplanan tutarlar, izin tarihinden itibaren alt ay iinde ngrlen amaca uygun olarak kullanlmad veya ciddi bir ekilde kullanlmaya balanlmad takdirde birinci fkra hkm uygulanr. Mahkeme sreyi uzatabilir. (3) Sermaye Piyasas Kanunu hkmleri sakldr. V - Kurucularn, ynetim kurulu yelerinin, yneticilerin ve tasfiye memurlarnn sorumluluu MADDE 553- (1) Kurucular, ynetim kurulu yeleri, yneticiler ve tasfiye memurlar, kanundan ve esas szlemeden doan ykmllklerini ihlal ettikleri takdirde, kusurlarnn bulunmadn ispatlamadka, hem irkete hem pay sahiplerine hem de irket alacakllarna kar verdikleri zarardan sorumludurlar. (2) Kanundan veya esas szlemeden doan bir grevi veya yetkiyi, kanuna dayanarak, bakasna devreden organlar veya kiiler, bu grev ve yetkileri devralan kiilerin seiminde makul derecede zen gstermediklerinin ispat edilmesi hli hari, bu kiilerin fiil ve kararlarndan sorumlu olmazlar. (3) Hi kimse kontrol dnda kalan, kanuna veya esas szlemeye aykrlklar veya yolsuzluklar sebebiyle sorumlu tutulamaz; bu sorumlu olmama durumu gzetim ve zen ykm gereke gsterilerek geersiz klnamaz. VI - Denetinin ve ilem denetilerinin sorumluluu MADDE 554- (1) irketin ve irketler topluluunun ylsonu ve konsolide finansal tablolarn, raporlarn, hesaplarn denetleyen deneti; irketin kuruluunu, sermaye artrmn, azaltlmasn, birlemeyi, blnmeyi, tr deitirmeyi, menkul kymet ihracn veya herhangi bir dier irket ilem ve kararn denetleyen ilem denetisi ve zel denetiler; kanuni grevlerinin yerine getirilmesinde kusurlu hareket ettikleri takdirde, hem irkete hem de pay sahipleri ile irket alacakllarna kar verdikleri zarar dolaysyla sorumludur. Kusuru iddia eden ispatlar. B) irketin zarar I - Genel olarak MADDE 555- (1) irketin urad zararn tazminini, irket ve her bir pay sahibi isteyebilir. Pay sahipleri tazminatn ancak irkete denmesini isteyebilirler.

(2) Pay sahibinin at davay hukuki ve maddi sebepler hakl gsterdii takdirde, mahkeme, dava giderleriyle avukatlk cretini, bu giderler davalya ykletilemedii hllerde, davac pay sahibiyle irket arasnda, hakkaniyete gre paylatrr. II - flas hlinde MADDE 556- (1) Zarara urayan irketin iflas hlinde, tazminatn irkete denmesini isteme hakkn irket alacakllar da haizdir. Ancak, pay sahiplerinin ve irket alacakllarnn istemleri nce iflas idaresince ileri srlr. (2) flas idaresi birinci fkrada ngrlen davay amad takdirde, her pay sahibi veya irket alacakls mezkr davay ikame edebilir. Elde edilen hasla, cra ve flas Kanunu hkmlerine gre, nce dava aan alacakllarn alacaklarnn denmesine tahsis olunur; bakiye, sermaye paylar orannda davac pay sahiplerine denir; artan iflas masasna verilir. (3) irketin istemlerinin devrine ilikin cra ve flas Kanununun 245 inci maddesi hkm sakldr. III - Teselsl ve bavuru MADDE 557- (1) Birden ok kiinin ayn zarar tazminle ykml olmalar hlinde, bunlardan her biri, kusuruna ve durumun gereklerine gre, zarar ahsen kendisine ykletilebildii lde, bu zarardan dierleriyle birlikte mteselsilen sorumlu olur. (2) Davac birden ok sorumlu kiiyi zararn tamam iin birlikte dava edebilir ve hkimin ayn davada her bir davalnn tazminat borcunu belirlemesini isteyebilir. (3) Birden ok sorumlu arasndaki bavuru, durumun btn gerekleri dikkate alnarak hkim tarafndan belirlenir. IV - bra 1. brann etkisi MADDE 558- (1) bra karar genel kurul kararyla kaldrlamaz. 445 inci madde hkm sakldr. (2) irket genel kurulunun, sorumluluktan ibraya ilikin karar, ibrann kapsad aklanan maddi olaylara ilikin olarak, irketin, ibraya olumlu oy veren ve ibra kararn bilerek pay iktisap etmi olan pay sahiplerinin dava hakkn kaldrr. Dier pay sahiplerinin dava haklar ibra tarihinden itibaren alt ay gemesiyle der. 2. Kurulu ve sermaye artrmnda ibra MADDE 559- (1) Kurucularn, ynetim kurulu yelerinin, denetilerin, irketin kuruluundan ve sermaye artrmndan doan sorumluluklar, irketin tescili tarihinden itibaren drt yl gemedike sulh ve ibra yoluyla kaldrlamaz. Bu srenin gemesinden sonra da sulh ve ibra ancak genel kurulun onayyla geerlilik kazanr. Bununla beraber, esas sermayenin onda birini, halka ak irketlerde yirmide birini temsil eden pay sahipleri sulh ve ibrann onaylanmasna kar iseler, sulh ve ibra genel kurulca onaylanmaz. V - Zamanam MADDE 560- (1) Sorumlu olanlara kar tazminat istemek hakk, davacnn zarar ve sorumluyu rendii tarihten itibaren iki ve her hlde zarar douran fiilin meydana geldii gnden itibaren be yl gemekle zamanamna urar. u kadar ki, bu fiil cezay gerektirip, Trk Ceza Kanununa gre daha uzun dava zamanamna tabi bulunuyorsa, tazminat davasna da bu zamanam uygulanr. VI - Yetkili mahkeme MADDE 561- (1) Sorumlular aleyhinde irketin merkezinin bulunduu yer asliye ticaret mahkemesinde dava alabilir. ONKNC BLM Cezai Sorumluluk A) Sular ve cezalar MADDE 562- (1) Bu Kanunun; a) 64 nc maddesinin birinci fkrasndaki defter tutma ykmn yerine getirmeyenler, b) 64 nc maddesinin ikinci fkras uyarnca belgelerin kopyasn salamayanlar, c) 64 nc maddesinin nc fkras uyarnca gerekli onaylar yaptrmayanlar, d) 65 inci maddesine uygun olarak defterlerini tutmayanlar, e) 66 nc maddesine aykr hileli envanter karanlar, f) 86 nc maddesine gre belgeleri ibraz etmeyenler, ikiyz gnden az olmamak zere adli para cezasyla cezalandrlrlar. (2) Bu Kanunun 88 inci maddesine aykr hareket edenler yz gnden yz gne kadar adli para cezasyla cezalandrlrlar. (3) Bu Kanunun 199 uncu maddesinin birinci ve drdnc fkralarna aykr hareket edenler iki yla kadar hapis ve adli para cezasyla cezalandrlrlar. (4) Bu Kanun hkmlerine gre tutulmakla veya muhafaza edilmekle ykml olunan defter, kayt ve belgeler ile bunlara ilikin bilgileri, denetime tabi tutulan gerek veya tzel kiiye ait olup olmadna baklmakszn, 210 uncu maddenin birinci fkrasna gre denetime yetkili olanlarca istenmesine ramen vermeyenler veya eksik verenler ya da bu denetim elemanlarnn grevlerini yapmalarn engelleyenler, fiilleri daha ar cezay gerektiren baka bir su oluturmad takdirde, aydan iki yla kadar hapis cezas ile cezalandrlrlar.

(5) Bu Kanunun; a) 349 uncu maddesine aykr beyanda bulunan kurucular, b) 351 inci maddesine aykr rapor veren kurum denetisi, c) 358 inci maddesine aykr olarak irkete borlananlar, d) 395 inci maddesine aykr olarak irkete borlananlar, yz gnden az olmamak zere adli para cezasyla cezalandrlrlar. (6) Bu Kanunun 524 nc maddesindeki ilan yaptrmayanlar ikiyz gnden az olmamak zere adli para cezasyla cezalandrlrlar. (7) Bu Kanunun 527 nci maddesine aykr hareket edenler, Trk Ceza Kanununun 239 uncu maddesi hkmlerine gre cezalandrlrlar. (8) Bu Kanunun 549 uncu maddesine aykr hareket edenler, bir yldan yla kadar hapis cezasyla cezalandrlrlar. (9) Bu Kanunun 550 nci maddesine aykr hareket edenler aydan iki yla kadar hapis veya adli para cezasyla cezalandrlrlar. (10) Bu Kanunun 551 inci maddesine aykr hareket edenler aydan iki yla kadar hapis cezasyla cezalandrlrlar. (11) Bu Kanunun 552 nci maddesine aykr hareket edenler alt aya kadar hapis cezasyla cezalandrlrlar. (12) Bu Kanunun 1524 nc maddesinde ngrlen internet sitesini bu Kanunun yrrle girmesinden itibaren ay iinde oluturmayan veya internet sitesi mevcut ise ayn sre iinde internet sitesinin bir blmn bilgi toplumu hizmetlerine zglemeyen anonim irket ynetim kurulu yeleri, limited irket mdrleri ve sermayesi paylara blnm komandit irkette ynetici olan komandite ortaklar alt aya kadar hapis ve yz gnden yz gne kadar adli para cezasyla ve ayn madde uyarnca internet sitesine konulmas gereken ierii usulne uygun bir ekilde koymayan bu bentte saylan failler aya kadar hapis ve yz gne kadar adli para cezasyla cezalandrlrlar. (13) Birinci il onbirinci fkra kapsamndaki fiiller daha ar cezay gerektiren baka bir su oluturmad takdirde, birinci il onbirinci fkra hkmlerine gre cezalandrlrlar. B) Soruturma ve kovuturma usul MADDE 563- (1) 562 nci maddede belirlenen sular resen takip olunur. BENC KISIM Sermayesi Paylara Blnm Komandit irket A) Tanm MADDE 564- (1) Sermayesi paylara blnm komandit irket, sermayesi paylara blnen ve ortaklarndan bir veya birka irket alacakllarna kar bir kollektif irket orta, dierleri bir anonim irket pay sahibi gibi sorumlu olan irkettir. Sermaye, paylara blnmeksizin sermayesi sadece birden ok komanditerin sermayeye katlma oranlarn gstermek amacyla ksmlara ayrlm bulunuyorsa komandit irket hkmleri uygulanr. B) Uygulanacak hkmler MADDE 565- (1) Komanditelerin birbirleriyle, komanditerlerin tmyle ve nc kiilerle hukuki ilikileri, zellikle irketin ynetimine ve temsiline ilikin grev ve yetkileri, irketten ayrlmalar, komandit irketlerdeki hkmlere tabidir. (2) Birinci fkrada gsterilen hususlarn dnda, Kanunda aksine hkm bulunmadka anonim irket hkmleri uygulanr. C) Kurulu I - Esas szleme 1. ekil MADDE 566- (1) Esas szleme yazl ekilde dzenlenir, kurucularla komandite ortaklarn tm tarafndan imzalanr; imzalarn noterce onaylanmas gerekir. (2) zin alnmasna ilikin 333 nc madde uygulanmaz. 2. erii MADDE 567- (1) Esas szleme, ikinci fkrasnn (f) bendi hari olmak zere 339 uncu maddede yer alan tm kaytlar iermelidir. II - Kurucular MADDE 568- (1) Esas szlemeyi imzalayanlarla irkete paradan baka sermaye koyanlarn tm kurucu saylr. (2) Kurucular be kiiden az olamaz. Kuruculardan en az birinin komandite olmas arttr. Kurucu sfatn haiz olan komanditerlerin sahip olduklar paylarn her birinin tutarnn esas szlemeye yazlmas gerekir. III - Uygulanacak hkmler MADDE 569- (1) Kurulua, anonim irketlerin kuruluuna ilikin hkmler uygulanr. D) Ynetim I - Uygulanacak hkmler

MADDE 570- (1) Anonim irketlerin ynetim kurulunun grevleriyle sorumluluklarna ilikin hkmleri, ynetici olan komandite ortaklar hakknda da geerlidir. II - Grevden alnma MADDE 571- (1) irketi ynetmek ve temsil etmekle grevli olan komandite ortaklar, kollektif irketin ynetimine ve temsiline grevli ortaklar iin kanunda belirlenen hllerde ve ngrlen artlar uyarnca grevden alnabilirler. Grevden alma kararnn tescili ile, grevden alnan ortan irketin bu tarihten sonra doacak borlarndan dolay kiisel sorumluluklar sona erer. III - Rekabet yasa MADDE 572- (1) Komandite ortak dier komanditelerin ve genel kurulun izni olmakszn irketin iletme konusuna giren bir i yapamayaca gibi bu tr ticaretle uraan bir irkete sorumluluu snrlandrlmam ortak sfatyla da katlamaz. (2) Bu madde hkmne aykr hareket eden komandite ortak hakknda kollektif irkete ilikin hkmler uygulanr. ALTINCI KISIM Limited irket BRNC BLM Tanm ve Kurulu A) Kavram MADDE 573- (1) Limited irket, bir veya daha ok gerek veya tzel kii tarafndan bir ticaret unvan altnda kurulur; esas sermayesi belirli olup, bu sermaye esas sermaye paylarnn toplamndan oluur. (2) Ortaklar, irket borlarndan sorumlu olmayp, sadece taahht ettikleri esas sermaye paylarn demekle ve irket szlemesinde ngrlen ek deme ve yan edim ykmllklerini yerine getirmekle ykmldrler. (3) Limited irket, kanunen yasak olmayan her trl ekonomik ama ve konu iin kurulabilir. B) Ortaklarn says MADDE 574- (1) Ortaklarn says elliyi aamaz. (2) Ortak says bire derse durum, bu sonucu douran ilem tarihinden itibaren yedi gn iinde mdrlere yazyla bildirilir. Mdrler, bildirimin alnmas tarihinden balayarak yedinci gnn sonuna kadar, irketin tek ortakl olduunu, bu ortan adn, yerleim yerini ve vatandaln tescil ve ilan ettirirler, aksi hlde doacak zarardan sorumlu olurlar. Ayn ykmllk, irketin bir ortakla kurulduu hllerde de geerlidir. (3) irket, tek ortann kendisinin olaca bir irkete dnecei sonucunu douracak ekilde esas sermaye payn iktisap edemez. C) irket szlemesi I - ekil MADDE 575- (1) irket szlemesinin yazl ekilde yaplmas ve kurucularn imzalarnn noterce onaylanmas arttr. II - erik 1. Zorunlu kaytlar MADDE 576- (1) irket szlemesinde aadaki kaytlarn aka yer almas gereklidir: a) irketin ticaret unvan ve merkezinin bulunduu yer. b) Esasl noktalar belirtilmi ve tanmlanm bir ekilde, irketin iletme konusu. c) Esas sermayenin itibar tutar, esas sermaye paylarnn says, itibar deerleri, varsa imtiyazlar, esas sermaye paylarnn gruplar. d) Mdrlerin adlar, soyadlar, unvanlar, vatandalklar. e) irket tarafndan yaplacak ilanlarn ekli. 2. irket szlemesinde ngrlmeleri artyla balayc olan hkmler MADDE 577- (1) Aadaki kaytlar, irket szlemesinde ngrldkleri takdirde balayc hkmlerdir: a) Esas sermaye paylarnn devrinin snrlandrlmasna ilikin kanuni hkmlerden ayrlan dzenlemeler. b) Ortaklara veya irkete, esas sermaye paylar ile ilgili olarak nerilmeye muhatap olma, nalm, geri alm ve alm haklar tannmas. c) Ek deme ykmllklerinin ngrlmesi, bunlarn ekli ve kapsam. d) Yan edim ykmllklerinin ngrlmesi, bunlarn ekli ve kapsam. e) Belirli veya belirlenebilir ortaklara veto hakk veya bir genel kurul kararnn oylanmas sonucunda oylarn eit kmas hlinde baz ortaklara stn oy hakk tanyan hkmler. f) Kanunda ya da irket szlemesinde ngrlm bulunan ykmllklerin hi ya da zamannda yerine getirilmemeleri hlinde uygulanabilecek szleme cezas hkmleri. g) Kanuni dzenlemeden ayrlan rekabet yasana ilikin hkmler. h) Genel kurulun toplantya arlmasna ilikin zel hak tanyan hkmler. ) Genel kurulda karar almaya, oy hakkna ve oy hakknn hesaplanmasna ilikin kanuni dzenlemeden ayrlan

hkmler. i) irket ynetiminin nc bir kiiye braklmasna ilikin yetki hkmleri. j) Bilano krnn kullanlmas hakknda kanundan ayrlan hkmler. k) kma hakknn tannmas ile bunun kullanlmasnn artlar, bu hllerde denecek olan ayrlma akesinin tr ve tutar. l) Ortan irketten karlmasna ilikin zel sebepleri gsteren hkmler. m) Kanunda belirtilenler dnda ngrlen sona erme sebeplerine dair hkmler. 3. Ayni sermaye, ayni devralmalar ve zel menfaatler MADDE 578- (1) Ayni sermaye, aynlarn veya iletmelerin devralnmas ve zel menfaatler hakknda anonim irketlere ilikin hkmler uygulanr. 4. Emredici hkmler MADDE 579- (1) irket szlemesi, bu Kanunun limited irketlere ilikin hkmlerinden ancak kanunda buna aka cevaz verilmise sapabilir. Dier kanunlarn ngrlmesine izin verdii tamamlayc nitelikteki irket szlemesi hkmleri, o kanuna zglenmi olarak hkm doururlar. D) Sermaye I - En az tutar MADDE 580- (1) Limited irketin esas sermayesi en az onbin Trk Lirasdr. (2) Bu maddede yazl en az tutar, Bakanlar Kurulunca on katna kadar artrlabilir. II - Ayni sermaye MADDE 581- (1) zerlerinde snrl ayni bir hak, haciz veya tedbir bulunmayan; nakden deerlendirilebilen ve devrolunabilen, fikr mlkiyet haklar ile sanal ortamlar ve adlar da dhil, malvarl unsurlar ayni sermaye olarak konulabilir. Hizmet edimleri, kiisel emek, ticari itibar ve vadesi gelmemi alacaklar sermaye olamaz. (2) 127 nci madde hkm sakldr. III - Mal bedelleri ve kurucu menfaatleri MADDE 582- (1) Kurucular tarafndan, kurulmakta bulunan irketle ilgili olarak, irket hesabna alnan mallarn bedelleri ile irketin kurulmasnda hizmeti geenlere tannan menfaatler irket szlemesine yazlr. (2) 128 inci madde hkm sakldr. E) Esas sermaye paylar MADDE 583- (1) irket szlemesinde esas sermaye paylarnn itibar deerleri en az yirmibe Trk Liras olarak belirlenebilir. irketin durumunun iyiletirilmesi amacyla bu deerin altna inilebilir. (2) Esas sermaye paylarnn itibar deerleri farkl olabilir. Ancak, esas sermaye paylarnn deerlerinin yirmibe Trk Liras veya bunun katlar olmas arttr. Bir esas sermaye paynn verecei oyun, 618 inci madde uyarnca itibar deere gre hesaplanmas, esas sermaye paynn blnmesi deildir. Ayn hkm bir hakkn veya ykmlln itibar deere gre belirlendii durumlar iin de geerlidir. (3) Bir ortak birden fazla esas sermaye payna sahip olabilir. (4) Esas sermaye paylar itibar deerden veya bu deeri aan bir bedelle karlabilir. (5) Esas sermaye paynn bedeli irket szlemesinde ngrld ekilde, nakit veya ayn olarak veya bir alacan takas yoluyla yahut sermaye artrmnda olduu gibi, serbeste kullanlabilecek zkaynaklarn esas sermayeye dntrlmesi yoluyla denir. F) ntifa senetleri MADDE 584- (1) irket szlemesinde intifa senetlerinin karlmas ngrlebilir; bu konuda anonim irketlere ilikin hkmler kyas yoluyla uygulanr. G) Kurulu I - Kurulma an MADDE 585- (1) irket, kanuna uygun olarak dzenlenen irket szlemesinde, kurucularn limited irket kurma iradelerini aklayp, sermayenin tamamn artsz taahht etmeleri ve nakit ksm hemen ve tamamen demeleriyle kurulur. 588 inci maddenin birinci fkras sakldr. II - Tescil 1. stem MADDE 586- (1) irket szlemesinin 575 inci maddede ngrld ekilde dzenlenmesinden sonra, tescil iin, irket merkezinin bulunduu yerdeki ticaret siciline bavurulur. (2) Bavuru, mdrlerin tm tarafndan imzalanr. Bavuruya aadaki belgeler eklenir: a) irket szlemesinin onaylanm bir rnei. b) Ekleri ile birlikte 349 uncu maddeye gre dzenlenmi kurucular beyan ve Bakanlka istenilmesi hlinde 351 inci madde uyarnca hazrlanm ilem denetisi raporu. c) Yerleim yerleri de gsterilerek irketi temsile yetkili kiileri ve denetinin seimini gsterir belge. (3) Dilekede u kaytlar yer alr: a) Btn ortaklarn adlar ve soyadlar veya unvanlar, yerleim yerleri, vatandalklar.

b) Her ortan stlendii esas sermaye pay ve dedii toplam tutar. c) ster ortak ister nc kii olsun, mdrlerin adlar ve soyadlar veya unvanlar. d) irketin ne suretle temsil edilecei. 2. Tescil ve ilan MADDE 587- (1) irket szlemesinin tamam, kurucularn imzalarnn noterce onaylanmasn izleyen otuz gn iinde, irketin merkezinin bulunduu yer ticaret siciline tescil ve Trkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan olunur. Tescil ve ilan edilen irket szlemesine, aada saylanlar dnda, 36 nc maddenin birinci fkras hkm uygulanmaz: a) irket szlemesinin tarihi. b) irketin ticaret unvan ve merkezi. c) Esas noktalar belirtilmi ve tanmlanm ekilde irketin iletme konusu; irket szlemesinde bu konuda bir hkm varsa, irketin sresi. d) Esas sermayenin itibar deeri. e) Gerek kii ortan ad ve soyad, yerleim yeri, tzel kii ortaklarn unvan, merkezleri ve her ortan stlendii esas sermaye paylar. f) Ayni sermayenin konusu ve bu tr sermayenin karlnda verilecek esas sermaye paylar; bir aynn devralnmas hlinde ilgili szlemenin konusu, szlemenin kar taraf, irketin borland kar edim; zel menfaatlerin ierik ve deeri. g) ngrlm ise, intifa senetlerinin says ve bunlara salanan haklarn ierii. h) Mdrlerin ve irketi temsile yetkili dier kiilerin adlar, soyadlar veya unvanlar ve yerleim yerleri. ) Temsil yetkisinin kullanlma ekli. i) Denetinin yerleim yeri, merkezi, varsa ticaret siciline tescil edilmi ubesi, denetinin yeminli mali mavir veya serbest muhasebeci mali mavir olmas hlinde ad, soyad, yerleim yeri, meslek odas numaras. j) irket szlemesinde ngrlm bulunan imtiyaz, ek ykmllk veya yan edim ykmllkleri, esas sermaye paylar ile ilgili nerilmeye muhatap olma, nalm, geri alm ve alm haklar. k) irket tarafndan yaplacak olan ilanlarn ekli, tr ve irket szlemesinde bu konuda bir hkm bulunduu takdirde, mdrlerin ortaklara ne ekilde bildirimde bulunacaklar. III - Tzel kiilik MADDE 588- (1) irket, ticaret siciline tescil ile tzel kiilik kazanr. (2) irkete kabul olunmad takdirde, kurulu giderleri kurucular tarafndan karlanr. Bunlarn pay sahiplerine rc haklar yoktur. (3) Tescilden nce irket adna ilem yapanlar, bu ilemler dolaysyla ahsen ve mteselsilen sorumludur. (4) Bu gibi taahhtlerin, ileride kurulacak irket adna yapldklarnn aka bildirilmeleri ve irketin ticaret siciline tescilini izleyen aylk sre iinde irket tarafndan kabul edilmeleri kouluyla, bunlardan yalnz irket sorumlu olur. KNC BLM irket Szlemesinin Deitirilmesi A) Genel olarak MADDE 589- (1) Aksi irket szlemesinde ngrlmedii takdirde, irket szlemesi, esas sermayenin te ikisini temsil eden ortaklarn kararyla deitirilebilir. 621 inci madde hkm sakldr. (2) irket szlemesinde yaplan her deiiklik tescil ve ilan edilir. B) zel deiiklikler I - Esas sermayenin artrlmas 1. lke MADDE 590- (1) irketin kuruluu hakkndaki hkmlere ve zellikle sermayenin ayn olarak konmas ve bir iletme ile aynlarn devralnmasna dair kurallara uymak artyla esas sermaye artrlabilir. 2. Rhan hakk MADDE 591- (1) irket szlemesinde veya artrma kararnda aksi ngrlmemise, her ortak, esas sermaye pay orannda, esas sermayenin artrlmasna katlmak hakkn haizdir. (2) Genel kurulun sermaye artrmna ilikin kararyla, ortaklarn yeni paylar almaya ilikin rhan hakk, ancak hakl sebeplerin varlnda ve 621 inci maddenin birinci fkrasnn (e) bendinde ngrlen nisapla snrlandrlabilir veya kaldrlabilir. zellikle, iletmelerin, iletme ksmlarnn, itiraklerin devralnmalar ve iilerin irkete katlmalar hakl sebep olarak kabul edilebilir. Rhan hakknn snrlandrlmas veya kaldrlmas suretiyle hi kimse hakl grlemeyecek ekilde yararlandrlamaz veya kayba uratlamaz. (3) Rhan hakknn kullanlabilmesi iin en az onbe gn sre verilir. II - Esas sermayenin azaltlmas MADDE 592- (1) Anonim irketlerin esas sermayenin azaltlmasna ilikin hkmleri limited irketlere kyas yoluyla uygulanr. Esas sermaye borca batk bilanonun iyiletirilmesi amacyla, ancak irket szlemesinde ngrlen ek deme ykmllklerinin tamamen denmesi hlinde azaltlabilir.

NC BLM Ortaklarn Hak ve Borlar A) Esas sermaye paynn ilemlere konu olmas I - Genel olarak MADDE 593- (1) Esas sermaye paynn irkete iktisabna ilikin 612 nci maddenin ikinci fkrasnda ngrlen hller dnda, esas sermaye pay, ortaklar arasndaki devirler de dhil olmak zere sadece aadaki hkmler uyarnca devredilebilir ve miras yoluyla geer. (2) Esas sermaye pay senetleri ispat arac eklinde veya nama yazl olarak dzenlenir. Ek deme ve yan edim ykmllklerinin, arlatrlm veya btn ortaklar kapsayacak biimde dzenlenmi rekabet yasann ve irket szlemesinde ngrlm nerilmeye muhatap olma, nalm, geri alm ve alm haklarnn, bu senetlerde aka belirtilmesi gereklidir. II - Pay defteri MADDE 594- (1) irket, esas sermaye paylarn ieren bir pay defteri tutar. Ortaklarn, adlar, adresleri, her ortan sahip olduu esas sermaye paynn says, esas sermaye paylarnn devirleri ve geileri itibar deerleri, gruplar ve esas sermaye paylar zerindeki intifa ve rehin haklar, sahiplerinin adlar ve adresleri bu deftere yazlr. (2) Ortaklar pay defterini inceleyebilir. III - Esas sermaye paynn geii hlleri 1. Devir MADDE 595- (1) Esas sermaye paynn devri ve devir borcunu douran ilemler yazl ekilde yaplr ve taraflarn imzalar noterce onanr. Ayrca devir szlemesinde, ek deme ve yan edim ykmllkleri; rekabet yasa arlatrlm veya tm ortaklar kapsayacak biimde geniletilmi ise, bu husus, nerilmeye muhatap olma, nalm, geri alm ve alm haklar ile szleme cezasna ilikin koullara da belirtilir. (2) irket szlemesinde aksi ngrlmemise, esas sermaye paynn devri iin, ortaklar genel kurulunun onay arttr. Devir bu onayla geerli olur. (3) irket szlemesinde baka trl dzenlenmemise, ortaklar genel kurulu sebep gstermeksizin onay reddedebilir. (4) irket szlemesiyle sermaye paynn devri yasaklanabilir. (5) irket szlemesi devri yasaklam veya genel kurul onay vermeyi reddetmise, ortan hakl sebeple irketten kma hakk sakl kalr. (6) irket szlemesinde ek deme veya yan edim ykmllkleri ngrld takdirde, devralann deme gc pheli grld iin ondan istenen teminat verilmemise, genel kurul irket szlemesinde hkm bulunmasa bile, onay reddedebilir. (7) Bavurudan itibaren ay iinde genel kurul reddetmedii takdirde onay vermi saylr. 2. Miras, eler arasndaki mal rejimi ve icra MADDE 596- (1) Esas sermaye paynn, miras, eler arasndaki mal rejimine ilikin hkmler veya icra yoluyla gemesi hllerinde, tm haklar ve borlar, genel kurulun onayna gerek olmakszn, esas sermaye payn iktisap eden kiiye geer. (2) irket, iktisabn renilmesinden itibaren ay iinde esas sermaye paynn getii kiiyi onaylamay reddedebilir. Bunun iin, irketin, paylar kendi veya orta ya da kendisi tarafndan gsterilen nc bir kii hesabna, gerek deeri zerinden devralmay, payn getii kiiye nermesi arttr. (3) Red karar, devrin gerekletii gnden itibaren geerli olmak zere geriye etkilidir. Red, bu konudaki kararn verilmesine kadar geen sre iinde alnan genel kurul kararlarnn geerliliini etkilemez. (4) irket, ay iinde esas sermaye paynn geiini aka ve yazl olarak reddetmemise onayn vermi saylr. 3. Gerek deerin belirlenmesi MADDE 597- (1) Kanunda veya irket szlemesinde esas sermaye paynn bedeli olarak gerek deerin ngrld durumlarda, taraflar anlaamamlarsa bu deer, taraflardan birinin istemi zerine, irket merkezinin bulunduu yerdeki asliye ticaret mahkemesince belirlenir. (2) Mahkeme, yarglama ve deer belirleme giderlerini kendi takdirine gre paylatrr. Mahkemenin karar kesindir. 4. Tescil MADDE 598- (1) Esas sermaye paylarnn geilerinin tescil edilmesi iin, irket mdrleri tarafndan ticaret siciline bavurulur. (2) Bavurunun otuz gn iinde yaplmamas hlinde, ayrlan ortak, adnn bu paylarla ilgili olarak silinmesi iin ticaret siciline bavurabilir. Bunun zerine sicil mdr, irkete, iktisap edenin adnn bildirilmesi iin sre verir. (3) Sicil kaydna gvenen iyiniyetli kiinin gveni korunur. IV - Birden fazla ortaa ait esas sermaye pay, bu pay zerinde eitli haklar 1. Payl mlkiyet

MADDE 599- (1) Bir esas sermaye pay birden fazla ortaa ait olduu takdirde, paydalar irket szlemesinde ngrlen ek deme ve yan edim ykmllklerinden dolay irkete kar mteselsilen sorumludur. (2) Paydalar, esas sermaye payndan doan haklarn, ancak atayacaklar ortak bir temsilci aracl ile kullanabilirler. 2. ntifa ve rehin hakk MADDE 600- (1) Bir esas sermaye pay zerinde intifa hakk kurulmasna, esas sermaye paynn geiine ilikin hkmler uygulanr. (2) irket szlemesiyle, esas sermaye pay zerinde rehin hakk kurulmas genel kurulun onayna balanabilir. Bu hlde geie ilikin hkmler uygulanr. Genel kurul sadece hakl sebeplerin varlnda rehin hakk kurulmasna onay vermekten kanabilir. (3) Bir esas sermaye pay zerinde intifa hakk bulunmas hlinde, pay intifa hakk sahibi tarafndan temsil edilir; bu durumda intifa hakkn haiz kii, esas sermaye pay sahibinin menfaatlerini, hakkaniyete uygun bir ekilde gzetmezse tazminat ile ykml olur. B) Geri verme yasa MADDE 601- (1) Esas sermayenin azaltlmas hli hari, ortaklara, esas sermaye pay bedeli geri verilemeyecei gibi, ortaklar bu bortan ibra da olunamazlar. C) Ortaklarn sorumluluu MADDE 602- (1) irket, bor ve ykmllkleri dolaysyla sadece malvarlyla sorumludur. D) Ek deme ve yan edim ykmllkleri I - Ek deme ykmll 1. Kural MADDE 603- (1) Ortaklar irket szlemesiyle, esas sermaye pay bedeli dnda ek deme ile de ykml tutulabilirler. Ortaklardan bu ykmlln yerine getirilmesi ancak, a) irket esas sermayesi ile kanuni yedek akeler toplamnn irketin zararn karlayamamas, b) irketin bu ek aralar olmakszn ilerine gerei gibi devamnn mmkn olmamas, c) irket szlemesinde tanmlanan ve zkaynak ihtiyac douran dier bir hlin gereklemi bulunmas, hllerinde istenebilir. (2) flasn almas ile ek deme ykmll muaccel olur. (3) Ek deme ykmll irket szlemesinde ancak esas sermaye payn esas alan belirli bir tutar olarak ngrlebilir. Bu tutar esas sermaye paynn itibar deerinin iki katn aamaz. (4) Her ortak, sadece kendi esas sermaye payna den ek demeyi yerine getirmekle ykmldr. (5) artlar gereklemise, ek demeler mdrler tarafndan istenir. (6) Ek deme ykmllnn azaltlmas veya kaldrlmas ancak esas sermaye ile kanuni yedek akeler toplamnn zararlar tamamen karlamas hlinde mmkndr. Ek deme ykmllnn azaltlmasna veya kaldrlmasna esas sermayenin azaltlmas hakkndaki hkmler kyas yoluyla uygulanr. 2. Ykmlln srmesi MADDE 604- (1) irket, ortan irketten ayrlmasnn tescil edildii tarihten itibaren iki yl iinde iflas etmi ise bu eski ortaktan da ek deme ykmlln yerine getirmesi istenir. (2) Ek deme ykmll, halef tarafndan yerine getirilmemise, ortan sorumluluu, ykmll gerekletii tarihte ortaa kar ileri srlebilecei lde devam eder. 3. Geri deme MADDE 605- (1) Yerine getirilen ek deme ykmllnn ksmen veya tamamen geri verilebilmesi iin ek demeye ilikin tutarn, serbeste kullanlabilecek yedek akeler ile fonlardan karlanabilir olmas ve bu durumun ilem denetisi tarafndan dorulanm bulunmas arttr. II - Yan edim ykmll MADDE 606- (1) irket szlemesiyle, irketin iletme konusunun gereklemesine hizmet edebilecek yan edim ykmllkleri ngrlebilir. (2) Bir esas sermaye payna bal yan edim ykmllklerinin konusu, kapsam, koullar ve dier nemli noktalar irket szlemesinde belirtilir. Ayrnty gerektiren konular genel kurul dzenlemesine braklabilir. (3) irket szlemesinde aka belirtilmi bir karl veya uygun bir karl bulunmayan ve zkaynak ihtiyacn karlamaya hizmet eden nakd ve ayni edim ykmllkleri, ek deme ykmllne ilikin hkmlere tbdir. III - Sonradan ngrlme MADDE 607- (1) irket szlemesini deitirip, ek ya da yan edim ykmllkleri ngren veya mevcut ykmllkleri artran genel kurul kararlar, ancak ilgili tm ortaklarn onayyla alnabilir. E) Kr pay ve ilgili dier hkmler I - Kr pay ve yedek akeler MADDE 608- (1) Kr pay, sadece net dnem krndan ve bunun iin ayrlm yedek akelerden datlabilir.

Kr pay datmna ancak, kanun ve irket szlemesi uyarnca ayrlmas gereken kanuni yedek akelerle, irket szlemesinde ngrlm yedek akeler ayrld takdirde karar verilebilir. (2) irket szlemesi ile aksi ngrlmedike, kr pay, esas sermaye paynn itibar deerine oranla hesaplanr; ayrca yerine getirilen ek deme ykmllklerinin tutar da kr paynn hesaplanmasnda itibar deere eklenir. (3) irket genel kurulu, kanun ya da irket szlemesinde ngrlmeyen veya ngrleni aan tutarlarda yedek akelerin ayrlmalarna sadece; a) Zararlarn karlanmas iin gerekliyse, b) irketin geliimi iin yatrm yaplmas ihtiyac ciddi bir ekilde ortaya konulmusa, btn ortaklarn menfaati byle bir yedek ake ayrlmasn hakl gsteriyorsa ve bu hususlar irket szlemesinde aka belirtilmise, karar verebilir. II - Faiz yasa ve hazrlk dnemi faizi MADDE 609- (1) Esas sermayeye ve ek demelere faiz verilemez. irket szlemesiyle hazrlk dnemi faizi denmesi ngrlebilir. Bu hlde anonim irketlere ilikin hkmler uygulanr. III - Finansal tablolar ve yedek akeler MADDE 610- (1) Anonim irketlere ilikin 514 il 527 nci madde hkmleri limited irketlere de uygulanr. IV - Haksz alnan kr paylarnn geri verilmesi MADDE 611- (1) Haksz yere kr alm olan ortak ve mdr bunu geri vermekle ykmldr. (2) yiniyetli olduklar takdirde ortak veya mdrn haksz alnan kr geri verme borcu, irket alacakllarnn haklarn demek iin gerekli olan tutar aamaz. (3) irketin haksz alnan kr geri alma hakk, parann alnd tarihten itibaren be yl, iyiniyetin varlnda iki yl sonra zamanamna urar. F) irketin kendi esas sermaye paylarn iktisab MADDE 612- (1) irket kendi esas sermaye paylarn, sadece, bunlar alabilmek iin gerekli tutarda serbeste kullanabilecei zkaynaklara sahipse ve alaca paylarn itibar deerlerinin toplam esas sermayenin yzde onunu amyorsa iktisap edebilir. (2) irket szlemesinde ngrlen veya mahkeme kararyla hkme balanm bulunan bir irketten kma ya da karma dolaysyla, esas sermaye paylarnn iktisab hlinde, birinci fkradaki st snr yzde yirmi olarak uygulanr. irket esas sermayesinin yzde onunu aan bir tutarda iktisap edilen esas sermaye paylar iki yl iinde elden karlr veya sermaye azaltlmas yoluyla itfa edilir. (3) irket kendi esas sermaye paylar iin dedii tutar kadar yedek ake ayrr. (4) irketin iktisap ettii kendi esas sermaye paylarndan kaynaklanan oy haklar ile buna bal dier haklar, paylar irketin elinde bulunduu srece donar. (5) irketin, iktisap ettii kendi esas sermaye paylarna ait ek ve yan deme ykmllkleri, sz konusu paylar irketin elinde bulunduu srece istenemez. (6) irketin kendi paylarn iktisap etmesine ilikin snrlama ile ilgili hkmler, irket esas sermaye paylarnn, irketin ounluuna sahip bulunduu yavru irketlerce iktisab hlinde de uygulanr. G) Ballk ykmll ve rekabet yasa MADDE 613- (1) Ortaklar, irket srlarn korumakla ykmldr. Bu ykmllk irket szlemesi veya genel kurul kararyla kaldrlamaz. (2) Ortaklar, irketin karlarn zedeleyebilecek davranlarda bulunamazlar. zellikle, kendilerine zel bir menfaat salayan ve irketin amacna zarar veren ilemler yapamazlar. irket szlemesiyle, ortaklarn, irketle rekabet eden ilem ve davranlardan kanmak zorunda olduklar ngrlebilir. (3) Mdrler hakknda rekabet yasa ngren 626 nc madde hkmleri sakldr. (4) Geri kalan ortaklarn tm yazl olarak onay verdikleri takdirde, ortaklar, ballk ykmne veya rekabet yasana aykr den faaliyetlerde bulunabilirler. Esas szleme birinci cmledeki onay yerine ortaklar genel kurulunun onay kararn ngrebilir. H) Bilgi alma ve inceleme hakk MADDE 614- (1) Her ortak, mdrlerden, irketin btn ileri ve hesaplar hakknda bilgi vermelerini isteyebilir ve belirli konularda inceleme yapabilir. (2) Ortan, elde ettii bilgileri irketin zararna olacak ekilde kullanmas tehlikesi varsa, mdrler, bilgi alnmasn ve incelemeyi gerekli lde engelleyebilir; bu konuda ortan bavurusu zerine genel kurul karar verir. (3) Genel kurul, bilgi alnmasn ve incelemeyi haksz yere engellerse, ortan istemi zerine mahkeme bu hususta karar verir. Mahkeme karar kesindir. I) zkaynaklarn yerini tutan dnler MADDE 615- (1) Ortaklar veya onlara yakn kiiler tarafndan irkete verilen ve zkaynaklarn yerini tutan nitelikteki dnler, bir szleme veya beyan dolaysyla srada en sonda yer alanlar da dhil olmak zere dier tm alacaklardan sonra gelir. (2) Aadakiler, zkaynaklarn yerini tutan dn niteliinde saylr:

a) Esas sermayenin ve kanuni yedek akelerin, aktifler tarafndan artk karlanamad bir anda verilen dnler. b) Ortaklar veya onlara yakn kiiler tarafndan, irketin finansal durumu itibaryla zkaynak koymalarnn uygun olduu bir anda, bunun yerine verilen dnler. (3) flasn almasndan nceki bir yl iinde, zkaynaklarn yerini tutar nitelikteki dnlerin geriye denmesi amacyla yaplan demeler, bu demelerin alcs tarafndan geri verilir. DRDNC BLM irketin Organlar A) Genel kurul I - Yetkiler MADDE 616- (1) Genel kurulun devredilemez yetkileri unlardr: a) irket szlemesinin deitirilmesi. b) Mdrlerin atanmalar ve grevden alnmalar. c) Topluluk denetisi ile ilem denetileri de dhil olmak zere, denetilerin atanmalar ve grevden alnmalar. d) Topluluk ylsonu finansal tablolar ile yllk faaliyet raporunun onaylanmas. e) Ylsonu finansal tablolarnn ve yllk faaliyet raporunun onaylanmas, kr pay hakknda karar verilmesi, kazan paylarnn belirlenmesi. f) Mdrlerin cretlerinin belirlenmesi ve ibralar. g) Esas sermaye paylarnn devirlerinin onaylanmas. h) Bir ortan irketten karlmas iin mahkemeden istemde bulunulmas. ) Mdrn, irketin kendi paylarn iktisab konusunda yetkilendirilmesi veya byle bir iktisabn onaylanmas. i) irketin feshi. j) Genel kurulun kanun veya irket szlemesi ile yetkilendirildii ya da mdrlerin genel kurula sunduu konularda karar verilmesi. (2) Aada saylanlar, irket szlemesinde ngrldkleri takdirde genel kurulun devredilemez yetkileridir: a) irket szlemesi uyarnca genel kurulun onaynn arand hller ile mdrlerin faaliyetlerinin onaylanmas. b) nerilmeye muhatap olma, nalm, geri alm ve alm haklarnn kullanlmas hakknda karar verilmesi. c) Esas sermaye paylar zerinde rehin hakk kurulmasna ilikin onayn verilmesi. d) Yan edim ykmllkleri hakknda i ynerge karlmas. e) irket szlemesinin 613 nc maddenin drdnc fkras uyarnca ortaklarn onayn yeterli grmemesi hlinde, mdrlerin ve ortaklarn irkete kar ballk ykm veya rekabet yasa ile badamayan faaliyetlerde bulunabilmelerinin onay iin gereken iznin verilmesi. f) Bir ortan irket szlemesinde ngrlen sebeplerden dolay irketten karlmas. (3) Tek ortakl limited irketlerde, bu ortak genel kurulun tm yetkilerine sahiptir. Tek ortan genel kurul sfatyla alaca kararlarn geerlilik kazanabilmeleri iin yazl olmalar arttr. II - Genel kurulun toplanmas 1. ar MADDE 617- (1) Genel kurul mdrler tarafndan toplantya arlr. Olaan genel kurul toplants, her yl hesap dneminin sona ermesinden itibaren ay iinde yaplr. irket szlemesi uyarnca ve gerektike genel kurul olaanst toplantya arlr. (2) Genel kurul, toplant gnnden en az onbe gn nce toplantya arlr. irket szlemesi bu sreyi uzatabilir veya on gne kadar ksaltabilir. (3) Toplantya ar, azln ar ve neri hakk, gndem, neriler, arsz genel kurul, hazrlk nlemleri, tutanak, yetkisiz katlma konularnda anonim irketlere ilikin hkmler, Bakanlk temsilcisine ilikin olanlar hari, kyas yoluyla uygulanr. Her ortak kendisini genel kurulda ortak olan veya olmayan bir kii araclyla temsil ettirebilir. (4) Herhangi bir ortak szl grme isteminde bulunmadka, genel kurul kararlar, ortaklardan birinin gndem maddesi ile ilgili nerisine dier ortaklarn yazl onaylar alnmak suretiyle de verilebilir. Ayn nerinin tm ortaklarn onayna sunulmas kararn geerlilii iin arttr. 2. Oy hakk ve hesaplanmas MADDE 618- (1) Ortaklarn oy hakk esas sermaye paylarnn itibar deerine gre hesaplanr. irket szlemesinde daha yksek bir tutar ngrlmemise her yirmibe Trk Liras bir oy hakk verir. Ancak, irket szlemesi ile birden fazla paya sahip ortaklarn oy haklar snrlandrlabilir. Ortak, en az bir oy hakkn haizdir. irket szlemesinde aka dzenlenmise yazl oy da verilebilir. (2) irket szlemesi oy hakkn, itibar deerden bamsz olarak her esas sermaye payna bir oy hakk decek ekilde de belirleyebilir. Bu hlde en kk esas sermaye paynn itibar deeri, dier esas sermaye paylarnn itibar deerleri toplamnn onda birinden az olamaz. (3) Oy hakknn esas sermaye paylarnn saysna gre belirlenmesine ilikin irket szlemesi hkm aadaki hllerde uygulanmaz: a) Denetilerin seimi.

b) irket ynetimi ya da onun baz blmlerinin denetimi iin zel deneti seimi. c) Sorumluluk davas almas hakknda karar verilmesi. 3. Oy hakkndan yoksunluk MADDE 619- (1) Herhangi bir ekilde irket ynetimine katlm bulunanlar, mdrlerin ibralarna ilikin kararlarda oy kullanamazlar. (2) irketin kendi esas sermaye payn iktisabna ilikin kararlarda, esas sermaye payn devreden ortak oy kullanamaz. (3) Ortan ballk ykmne veya rekabet yasana aykr faaliyetlerde bulunmasn onaylayan kararlarda ilgili ortak oy kullanamaz. III - Karar alma 1. Olaan karar alma MADDE 620- (1) Kanun veya irket szlemesinde aksi ngrlmedii takdirde, seim kararlar dhil, tm genel kurul kararlar, toplantda temsil edilen oylarn salt ounluu ile alnr. 2. nemli kararlar MADDE 621- (1) Aadaki genel kurul kararlar, temsil edilen oylarn en az te ikisinin ve oy hakk bulunan esas sermayenin tamamnn salt ounluunun bir arada bulunmas hlinde alnabilir: a) irket iletme konusunun deitirilmesi. b) Oyda imtiyazl esas sermaye paylarnn ngrlmesi. c) Esas sermaye paylarnn devrinin snrlandrlmas, yasaklanmas ya da kolaylatrlmas. d) Esas sermayenin artrlmas. e) Rhan hakknn snrlandrlmas ya da kaldrlmas. f) irket merkezinin deitirilmesi. g) Mdrlerin ve ortaklarn, ballk ykmne veya rekabet yasana aykr faaliyette bulunmalarna genel kurul tarafndan onay verilmesi. h) Bir ortan hakl sebepler dolaysyla irketten karlmas iin mahkemeye bavurulmas ve bir ortan irket szlemesinde ngrlen sebepten dolay irketten karlmas. ) irketin feshi. (2) Kanunda belli kararlarn alnabilmesi iin arlatrlm nisap aranyorsa, bu nisab daha da arlatracak irket szlemesi hkmleri, ancak irket szlemesinde ngrlecek ounlukla kabul edilebilir. IV- Genel kurul kararlarnn butlan ve iptali MADDE 622- (1) Bu Kanunun anonim irket genel kurul kararlarnn butlanna ve iptaline ilikin hkmleri, kyas yoluyla limited irketlere de uygulanr. B) Ynetim ve temsil I - Mdrler 1. Genel olarak MADDE 623- (1) irketin ynetimi ve temsili irket szlemesi ile dzenlenir. irketin szlemesi ile ynetimi ve temsili, mdr sfatn tayan bir veya birden fazla ortaa veya tm ortaklara ya da nc kiilere verilebilir. En azndan bir ortan, irketi ynetim hakknn ve temsil yetkisinin bulunmas gerekir. (2) irketin mdrlerinden biri bir tzel kii olduu takdirde, bu kii bu grevi tzel kii adna yerine getirecek bir gerek kiiyi belirler. (3) Mdrler, kanunla veya irket szlemesi ile genel kurula braklmam bulunan ynetime ilikin tm konularda karar almaya ve bu kararlar yrtmeye yetkilidirler. 2. Mdrlerin birden fazla olmalar MADDE 624- (1) irketin birden fazla mdrnn bulunmas hlinde, bunlardan biri, irketin orta olup olmadna baklmakszn, genel kurul tarafndan mdrler kurulu bakan olarak atanr. (2) Bakan olan mdr veya tek mdrn bulunmas hlinde bu kii, genel kurulun toplantya arlmas ve genel kurul toplantlarnn yrtlmesi konularnda olduu gibi, genel kurul baka ynde bir karar almad ya da irket szlemesinde farkl bir dzenleme ngrlmedii takdirde, tm aklamalar ve ilanlar yapmaya da yetkilidir. (3) Birden fazla mdrn varl hlinde, bunlar ounlukla karar alrlar. Eitlik hlinde bakann oyu stn saylr. irket szlemesi, mdrlerin karar almalar konusunda deiik bir dzenleme ngrebilir. II - Grevler, yetkiler ve ykmllkler 1. Devredilemez ve vazgeilemez grevler MADDE 625- (1) Mdrler, kanunlarn ve irket szlemesinin genel kurula grev ve yetki vermedii btn konularda grevli ve yetkilidir. Mdrler, aadaki grevlerini ve yetkilerini devredemez ve bunlardan vazgeemezler: a) irketin st dzeyde ynetilmesi ve ynetimi ve gerekli talimatlarn verilmesi. b) Kanun ve irket szlemesi erevesinde irket ynetim rgtnn belirlenmesi. c) irketin ynetimi iin gerekli olduu takdirde, muhasebenin, finansal denetimin ve finansal planlamann oluturulmas.

d) irket ynetiminin baz blmleri kendilerine devredilmi bulunan kiilerin, kanunlara, irket szlemesine, i tzklere ve talimatlara uygun hareket edip etmediklerinin gzetimi. e) Kk limited irketler hari, risklerin erken tehisi ve ynetimi komitesinin kurulmas. f) irket finansal tablolarnn, yllk faaliyet raporunun ve gerekli olduu takdirde topluluk finansal tablolarnn ve yllk faaliyet raporunun dzenlenmesi. g) Genel kurul toplantsnn hazrlanmas ve genel kurul kararlarnn yrtlmesi. h) irketin borca batk olmas hlinde durumun mahkemeye bildirilmesi. (2) irket szlemesinde, mdrn veya mdrlerin; a) Aldklar belirli kararlar ve b) Mnferit sorunlar, genel kurulun onayna sunmalar gerei ngrlebilir. Genel kurulun onay mdrlerin sorumluluunu ortadan kaldrmaz, snrlandrmaz. Trk Borlar Kanununun 51 ve 52 nci madde hkmleri sakldr. 2. zen ve ballk ykm, rekabet yasa MADDE 626- (1) Mdrler ve ynetimle grevli kiiler, grevlerini tm zeni gstererek yerine getirmek ve irketin menfaatlerini, drstlk kural erevesinde, gzetmekle ykmldrler. 202 il 205 inci madde hkmleri sakldr. (2) irket szlemesinde aksi ngrlmemi veya dier tm ortaklar yazl olarak izin vermemise, mdrler irketle rekabet oluturan bir faaliyette bulunamazlar. irket szlemesi ortaklarn onay yerine ortaklar genel kurulunun onay kararn ngrebilir. (3) Mdrler de ortaklar iin ngrlm bulunan ballk borcuna tabidir. 3. Eit ilem MADDE 627- (1) Mdrler ortaklara eit artlar altnda eit ilem yaparlar. III - Mdrlerin yerleim yeri MADDE 628- (1) irket mdrlerinden en az birinin yerleim yerinin Trkiyede bulunmas ve bu mdrn irketi tek bana temsile yetkili olmas gerekir. (2) Birinci fkra hkmne aykrlk belirlendiinde, ticaret sicili mdr durumun kanuna uygun hle getirilmesi iin irkete uygun bir sre verir. Bu sre iinde gereken yaplmad takdirde, ticaret sicili mdr irketin feshini mahkemeden ister. IV - Temsil yetkisinin kapsam, snrlandrlmas MADDE 629- (1) Mdrlerin temsil yetkilerinin kapsamna, yetkinin snrlandrlmasna, imzaya yetkili olanlarn belirlenmesine, imza ekli ile bunlarn tescil ve ilanna bu Kanunun anonim irketlere ilikin ilgili hkmleri kyas yolu ile uygulanr. (2) Szlemenin yaplmas srasnda irket tek ortak tarafndan ister temsil edilsin ister edilmesin, tek ortakl limited irketlerde, bu ortak ile irket arasnda yaplan szlemenin geerli olmas, szlemenin yazl ekilde yaplmasna baldr. Bu zorunluluk, piyasa artlarna gre gnlk, nemsiz ve sradan ilemlere ilikin szlemelere uygulanmaz. V - Grevden alma, ynetim ve temsil yetkisinin geri alnmas ve snrlandrlmas MADDE 630- (1) Genel kurul, mdr veya mdrleri grevden alabilir, ynetim hakkn ve temsil yetkisini snrlayabilir. (2) Her ortak, hakl sebeplerin varlnda, yneticilerin ynetim hakknn ve temsil yetkilerinin kaldrlmasn veya snrlandrlmasn mahkemeden isteyebilir. (3) Yneticinin, zen ve ballk ykm ile dier kanunlardan ve irket szlemesinden doan ykmllklerini ar bir ekilde ihlal etmesi veya irketin iyi ynetimi iin gerekli yetenei kaybetmesi hakl sebep olarak kabul olunur. (4) Grevden alnan yneticinin tazminat haklar sakldr. VI - Ticari mmessiller ve ticari vekiller MADDE 631- (1) irket szlemesinde baka ekilde dzenlenmedii takdirde, ticari mmessiller ve ticari vekiller ancak genel kurul karar ile atanabilirler; yetkileri genel kurul tarafndan snrlandrlabilir. (2) Mdr veya mdrlerin ounluu, 623 nc maddenin kapsamna girmeyen ticari mmessili veya ticari vekili her zaman grevden uzaklatrabilir. Bu kii genel kurul karar ile atanmsa, grevden alma ve yetkilerini snrlandrmak iin genel kurul gecikmeksizin toplantya arlr. VII - Haksz fiil sorumluluu MADDE 632- (1) irketin ynetimi ve temsili ile yetkilendirilen kiinin, irkete ilikin grevlerini yerine getirmesi srasnda iledii haksz fiilden irket sorumludur. C) Sermaye kayb ve borca batklk I - Bildirim ykmll MADDE 633- (1) Esas sermayenin kayb ya da borca batk olma hllerinde anonim irketlere ilikin ilgili hkmler kyas yoluyla uygulanr. Ek deme ykmll hakkndaki hkmler sakldr. II - flasn bildirilmesi veya ertelenmesi

MADDE 634- (1) flasn bildirilmesi ve ertelenmesine anonim irket hkmleri uygulanr. D) Deneti MADDE 635- (1) Anonim irketin denetiye ve ilem denetileriyle denetime ve zel denetime ilikin hkmleri limited irkete de uygulanr. BENC BLM Sona Erme ve Ayrlma A) Sona erme sebepleri ve sona ermenin sonular MADDE 636- (1) Limited irket aadaki hllerde sona erer: a) irket szlemesinde ngrlen sona erme sebeplerinden birinin gereklemesiyle. b) Genel kurul karar ile. c) flasn almas ile. d) Kanunda ngrlen dier sona erme hllerinde. (2) Uzun sreden beri irketin kanunen gerekli organlarndan biri mevcut deilse veya genel kurul toplanamyorsa, ortaklardan veya irket alacakllarndan birinin irketin feshini istemesi zerine irket merkezinin bulunduu yerdeki asliye ticaret mahkemesi, mdrleri dinleyerek irketin, durumunu Kanuna uygun hle getirmesi iin bir sre belirler, buna ramen durum dzeltilmezse, irketin feshine karar verir. (3) Hakl sebeplerin varlnda, her ortak mahkemeden irketin feshini isteyebilir. Mahkeme, istem yerine, davac ortaa paynn gerek deerinin denmesine ve davac ortan irketten karlmasna veya duruma uygun den ve kabul edilebilir dier bir zme hkmedebilir. (4) Fesih davas aldnda mahkeme taraflardan birinin istemi zerine gerekli nlemleri alabilir. (5) Sona ermenin sonularna anonim irketlere ilikin hkmler uygulanr. B) Tescil ve ilan MADDE 637- (1) Sona erme, iflastan ve mahkeme kararndan baka bir sebepten ileri gelmise mdr, birden fazla mdrn bulunmas hlinde en az iki mdr, bunu ticaret siciline tescil ve ilan ettirir. C) kma ve karlma I - Genel olarak MADDE 638- (1) irket szlemesi, ortaklara irketten kma hakkn tanyabilir, bu hakkn kullanlmasn belirli artlara balayabilir. (2) Her ortak, hakl sebeplerin varlnda irketten kmasna karar verilmesi iin dava aabilir. Mahkeme istem zerine, dava sresince, davacnn ortaklktan doan hak ve borlarndan bazlarnn veya tmnn dondurulmasna veya davac ortan durumunun teminat altna alnmas amacyla dier nlemlere karar verebilir. II - kmaya katlma MADDE 639- (1) Ortaklardan biri irket szlemesindeki hkme dayanarak kma istedii veya hakl sebeplerden dolay kma davas at takdirde, mdr veya mdrler gecikmeksizin dier ortaklar bundan haberdar ederler. (2) Dier ortaklardan her biri, haberin kendisine ulat tarihten itibaren bir ay iinde; a) irket szlemesinde ngrlen hakl sebep kendisi ynnden de geerliyse, kendisinin de kmaya katlacan mdrlere bildirmek, b) Aaca bir dava ile hakl sebepler dolaysyla kma davasna katlmak, hakkna sahiptir. (3) kan tm ortaklar, esas sermaye paylar ile orantl olarak, eit ileme tabi tutulurlar. (4) irket szlemesindeki hkm sebebiyle veya hakl bir sebebin varl dolaysyla bir ortan irketten karlmas hlinde bu hkm uygulanmaz. III - karma MADDE 640- (1) irket szlemesinde, bir ortan genel kurul karar ile irketten karlabilecei sebepler ngrlebilir. (2) karma kararna kar ortak, kararn noter araclyla kendisine bildirilmesinden itibaren ay iinde iptal davas aabilir. (3) irketin istemi zerine ortan mahkeme kararyla hakl sebebe dayanlarak irketten karlmas hli sakldr. IV - Ayrlma akesi 1. stem ve tutar MADDE 641- (1) Ortak irketten ayrld takdirde, esas sermaye paynn gerek deerine uyan ayrlma akesini istem hakkn haizdir. (2) irket szlemesinde ngrlen ayrlma hakk dolaysyla, irket szlemeleri ayrlma akesini farkl bir ekilde dzenleyebilirler. 2. deme MADDE 642- (1) Ayrlma akesi; a) irket kullanlabilir bir zkaynak zerinde tasarruf ediyorsa,

b) Ayrlan kiinin esas sermaye paylar devredilebiliyorsa, c) Esas sermaye, ilgili hkmlere gre azaltlmsa, ayrlma ile muaccel olur. (2) lem denetisi kullanlabilir zkaynak tutarn belirler. Bu tutar ayrlma akesinin denmesine yetmiyorsa, ilem denetisi esas sermayeden ne tutarda indirim yaplmas gerektiini de gsterir. (3) Ayrlan ortan ayrlma akesinin denmeyen ksm, irkete kar, btn alacakllardan sonra gelen bir alacak oluturur. Bu husus yllk raporda kullanlabilir zkaynak tutarnn tespiti ile muaccel hle gelir. D) Tasfiye MADDE 643- (1) Tasfiye usul ile tasfiyede irket organlarnn yetkileri hakknda anonim irketlere ilikin hkmler uygulanr: E) Uygulanacak hkmler MADDE 644- (1) Aada madde numaralar bildirilen anonim irketlere ilikin hkmler limited irketlere de uygulanr. a) Belgelerin ve beyanlarn kanuna aykrlna ilikin 549 uncu; sermaye hakknda yanl beyanlar ve deme yetersizliinin bilinmesi hakknda 550 nci; deer biilmesinde yolsuzlua dair 551 inci; kurucularn, ynetim kurulu yelerinin, yneticilerin ve tasfiye memurlarnn sorumluluunu dzenleyen 553 nc; denetilerin ve ilem denetilerinin sorumluluuna ilikin 554 il 561 inci maddeler. b) Feshe ilikin 353 nc, irkete kar borlanma yasana dair 358 inci maddeler. c) Ynetim kurulu kararlarnn butlan hakkndaki 391 inci ve mdrlerin bilgi alma haklarna kyas yolu ile uygulanmak zere 392 nci madde. d) Limited irketlere de uygulanan 549 il 551 inci maddelerine aykr hareket edenler, 562 nci maddenin sekizinci il onuncu fkralarnda ngrlen cezalarla cezalandrlrlar. NC KTAP Kymetli Evrak BRNC KISIM Genel Hkmler A) Kymetli evrakn tanm MADDE 645- (1) Kymetli evrak yle senetlerdir ki, bunlarn ierdikleri hak, senetten ayr olarak ileri srlemedii gibi bakalarna da devredilemez. B) Senetten doan bor MADDE 646- (1) Kymetli evrakn borlusu, ancak senedin teslimi karlnda deme ile ykmldr. (2) Hile veya ar kusuru bulunmadka borlu, vade geldiinde, senedin niteliine gre alacakl olduu anlalan kiiye demede bulunmakla borcundan kurtulur. C) Kymetli evrakn devri I - Genel ekil MADDE 647- (1) Mlkiyet veya snrl bir ayni hak kurulmas amacyla kymetli evrakn devri iin her hlde senet zerindeki zilyetliin devri arttr. (2) Bundan baka emre yazl senetlerde ciroya, nama yazl senetlerde yazl bir devir beyanna da gerek vardr. Bu beyan kymetli evrakn veya ayr bir kdn zerine yazlabilir. (3) Kanun veya szleme ile bakalarnn, bu arada, zellikle borlunun da devre katlmalar zorunluluu ngrlebilir. II - Ciro 1. ekil MADDE 648- (1) Btn hllerde ciro, polienin cirosuna ilikin hkmler uyarnca yaplr. (2) Devir iin ciro ve senedin zilyetliinin geirilmesi yeterlidir. 2. Hkmleri Madde 649- (1) Devredilebilen btn kymetli evrakn, senedin ieriinden veya niteliinden aksi anlalmadka, ciro edilmesi ve zilyetliin geirilmesiyle cirantann haklar ciro edilene devrolunur. D) Senedin trnn deitirilmesi MADDE 650- (1) Nama veya emre yazl senet, ancak kendisine hak verdii ve bor ykledii tm kiilerin muvafakatyla hamile yazl senede dntrlebilir. Bu muvafakatn dorudan senet zerine yazlmas gerekir. (2) Hamile yazl senetlerin nama veya emre yazl senede dntrlebilmesi hususunda da ayn kural geerlidir. Bu son hlde hak veya bor sahibi kiilerden birinin muvafakat bulunmazsa bu dntrme, ancak dntrmeyi yapan alacakl ile onun haklarna dorudan doruya halef olan kii arasnda hkm ifade eder. E) ptal karar I - artlar MADDE 651- (1) Kymetli evrak zayi olduu takdirde mahkeme tarafndan iptaline karar verilebilir. (2) Kymetli evrakn zayi olduu veya zyan ortaya kt anda senet zerinde hak sahibi olan kii, senedin

iptaline karar verilmesini isteyebilir. II - Hkmleri MADDE 652- (1) ptal karar zerine hak sahibi hakkn senetsiz olarak da ileri srebilir veya yeni bir senet dzenlenmesini isteyebilir. (2) Bunun dnda iptal usul ve hkmleri hakknda, kymetli evrakn eitli trlerine ilikin zel hkmler uygulanr. F) zel hkmler MADDE 653- (1) eitli kymetli evraka ilikin zel hkmler sakldr. KNC KISIM Nama Yazl Senetler A) Tanm MADDE 654- (1) Belli bir kiinin adna yazl olup da onun emrine kaydn iermeyen ve kanunen de emre yazl senetlerden saylmayan kymetli evrak nama yazl senet saylr. B) Alacaklnn hakkn nasl ispat edecei I - Kural olarak MADDE 655- (1) Borlu, ancak senedin hamili bulunan ve senette ad yazl olan veya onun hukuki halefi olduunu ispat eden kiilere demek zorundadr. (2) Bu husus ispat edilmedii hlde demede bulunan borlu, senedin gerek sahibi olduunu ispat eden bir nc kiiye kar borcundan kurtulmu olmaz. II - Eksik nama yazl senetler MADDE 656- (1) Nama yazl senet iinde, senet bedelini her hamiline demek hakkn sakl tutmu olan borlu, alacakl sfatnn ispat edilmesini aramam olsa da hamile iyiniyetle yapaca deme sonucunda borcundan kurtulmu olur. Ancak, hamile demede bulunmakla ykml deildir. 785 inci maddenin ikinci fkras hkm sakldr. C) ptal karar MADDE 657- (1) Aksine zel hkmler bulunmadka nama yazl senetler, hamile yazl senetlere ilikin hkmlere gre iptal olunur. (2) Borlu, senette ilanlarn saysn azaltmak veya sreleri ksaltmak suretiyle iptal iin daha basit bir usul ngrebilecei gibi, alacakl kendisine senedin iptal ve borcun dendiini gsteren, resmen dzenlenmi veya usulen onaylanm bir belge verdii takdirde, senet ibraz edilmeksizin ve iptaline karar verilmeksizin de geerli olmak zere demek hakkn da sakl tutabilir. NC KISIM Hamile Yazl Senetler A) Tanm MADDE 658- (1) Senedin metninden veya eklinden, hamili kim ise o kiinin hak sahibi saylaca anlalan her kymetli evrak, hamile veya hamiline yazl senet saylr. (2) Mahkeme kararyla demeden menedilen borlunun demesi geerli olmaz. B) Borlunun defileri I - Genel olarak MADDE 659- (1) Borlu hamile yazl bir senetten doan alacaa kar, ancak senedin geersizliine ilikin veya senedin metninden anlalan defilerle, alacakl her kim ise ona kar ahsen sahip olduu defileri ileri srebilir. (2) Borlu ile nceki hamillerden biri arasnda dorudan doruya var olan ilikilere dayanan defilerin ileri srlmesi, ancak senedi iktisap ederken hamilin bilerek borlunun zararna hareket etmi olmas hlinde geerlidir. (3) Senedin, borlunun rzas olmakszn tedavle karld yolunda bir defi ileri srlemez. II - Hamile yazl faiz kuponlar MADDE 660- (1) Borlu hamile yazl faiz kuponlarndan doan alacaa kar ana parann dendii definde bulunamaz. (2) Ana parann denmesi hlinde, borlu, ilerde muaccel olup da asl senetle birlikte kendisine teslim edilmeyen faiz kuponlarnn tutarn, bu kuponlar hakknda geerli olan zamanam sresi geinceye kadar alkoymak hakkn haizdir; meerki, teslim edilmeyen kuponlarn iptaline karar verilmi veya tutar karlnda teminat gsterilmi olsun. C) ptal karar I - Genel olarak 1. Yetki MADDE 661- (1) Pay senetleri, tahviller, intifa senetleri, mnferit kuponlar hari olmak zere, kupon belgeleri, esas kupon belgelerinin yenilenmesine yarayan talonlar gibi hamile yazl senetlerin iptaline hak sahibinin istemi zerine mahkemece karar verilir. (2) Yetkili mahkeme, borlunun yerleim yeri veya pay senetleri hakknda anonim irket merkezinin bulunduu yer asliye ticaret mahkemesidir. (3) Dileke sahibinin senedin zilyedi bulunduu ve onu zayi ettii yolundaki iddialarnn mahkemece inandrc

bulunmas gerekir. (4) Bir senet kupon tablosu veya talon ieriyorsa ve hamil yalnz kupon tablosunu veya talonunu kaybetmise, istemin hakl olduunun ispat iin senedin esas blmnn ibraz yeterlidir. 2. deme yasa MADDE 662- (1) Dileke sahibinin istemi zerine mahkeme, senedin borlusunu, aksine hareket ettii takdirde iki defa demek zorunda kalacan ihtar ederek bedelini demekten yasaklar. (2) Bir kupon belgesinin iptaline karar vermek gerektii takdirde, vadeleri dava srasnda dolan mnferit kuponlar hakknda faiz kuponlarnn iptaline ilikin hkmler uygulanr. 3. lan ile ar, bavuru sresi MADDE 663- (1) Mahkeme, dileke sahibinin, senedin zilyedi bulunmu ve onu zyi etmi olduuna dair yapt aklamalar inandrc bulursa, belli olmayan hamili ilan yoluyla, senedi belirli bir sre iinde ibraz etmeye arr ve aksi takdirde senedin iptaline karar verileceini ihtar eder. Srenin en az alt ay olarak belirlenmesi gerekir; bu sre ilk ilan gnnden itibaren ilemeye balar. 4. lan ekli MADDE 664- (1) Senedin ibrazna ilikin ilann 35 inci maddede yazl gazetede defa yaplmas gerekir. (2) Mahkeme gerek grd takdirde, ayrca uygun grecei dier ekillerde de ilanlar yaplmasna karar verebilir. 5. Hkmleri a) Senedin ibraz hlinde MADDE 665- (1) ptali istenen senet ibraz edilirse, mahkeme, dileke sahibine senedin iadesi davas amas iin bir sre belirler. (2) Dileke sahibi bu sre iinde dava amazsa, mahkeme, senedi geri verir ve deme yasan kaldrr. b) Senedin ibraz edilmemesi hlinde MADDE 666- (1) Mahkeme, belirlenen sre iinde ibraz edilmeyen senedin iptaline karar verir veya gerekli grrse baka nlemler de alabilir. (2) Hamile yazl bir senedin iptali hakkndaki karar, derhl 35 inci maddede yazl gazeteyle ve mahkeme gerek grrse baka aralarla da ilan edilir. (3) ptal karar zerine dileke sahibi, gideri kendisine ait olmak zere yeni bir senet dzenlenmesini veya muaccel borcun ifasn istemek hakkn haizdir. II - Kuponlarda usul MADDE 667- (1) Mnferit kuponlarn zya hlinde hak sahibinin istemi zerine, mahkeme, bedelin vadesinde, vade dolmusa derhl mahkemeye yatrlmasna karar verir. (2) yl getikten sonra hibir hak sahibi bavurmaz ve vadenin dolmasndan itibaren yl gemi olursa, mahkeme kararyla bedel dileke sahibine verilir. III - Banknotlarda ve buna benzer ktlarda usul MADDE 668- (1) Banknot ve byk miktarda karlp grldnde denmesi gereken ve para yerine deme arac olarak kullanlan ve belirli bedelleri yazl olan dier hamile yazl senetlerin iptaline karar verilemez. (2) Devlet tarafndan karlm olan tahvillere ilikin zel hkmler sakldr. D) potekli bor senedi ve irat senedi MADDE 669- (1) Hamile yazl olan ipotekli bor senediyle irat senedine ilikin zel hkmler sakldr. DRDNC KISIM Kambiyo Senetleri A) Borlanma ehliyeti MADDE 670- (1) Szleme ile borlanmaya ehil olan kii, kambiyo senetleri ile borlanmaya da ehildir. BRNC BLM Polie BRNC AYIRIM Polienin Dzenlenmesi ve ekli A) ekil I - Unsurlar 1. Genel olarak MADDE 671- (1) Polie; a) Senet metninde polie kelimesini, senet Trkeden baka bir dille yazlmsa, o dilde polie karl olarak kullanlan kelimeyi, b) Belirli bir bedelin denmesi hususunda kaytsz ve artsz havaleyi, c) deyecek olan kiinin, muhatabn adn, d) Vadeyi, e) deme yerini,

f) Kime veya kimin emrine denecek ise onun adn, g) Dzenlenme tarihini ve yerini, h) Dzenleyenin imzasn, ierir. 2. Unsurlarn bulunmamas MADDE 672- (1) 671 inci maddede yazl unsurlardan birini iermeyen senet ikinci il drdnc fkralarda yazl hller dnda polie saylmaz. (2) Vadesi gsterilmeyen polienin grldnde denmesi art edilmi saylr. (3) Ayrca belirtilmi olmadka muhatabn ad yannda gsterilen yer, deme yeri ve ayn zamanda da muhatabn yerleim yeri saylr. (4) Dzenlenme yeri gsterilmeyen polie, dzenleyenin ad yannda gsterilen yerde dzenlenmi saylr. II - Mnferit unsurlar 1. Dzenleyenin ayn zamanda muhatap veya emrine denecek kii olmas MADDE 673- (1) Polie bizzat dzenleyenin emrine yazl olabilecei gibi, bizzat dzenleyen zerine veya bir nc kii hesabna da dzenlenebilir. 2. Adresli ve yerleim yerli polie MADDE 674- (1) Polie, bir nc kiinin nezdinde, muhatabn yerleim yerinde veya baka bir yerde denmek zere dzenlenebilir. 3. Faiz art MADDE 675- (1) Grldnde veya grldnden belirli bir sre sonra denmesi art klnan bir polieye, dzenleyen tarafndan faiz art konulabilir. Dier polielerde byle bir faiz art yazlmam saylr. (2) Faiz orannn poliede gsterilmesi gerekir; gsterilmemi ise faiz art yazlmam saylr. (3) Baka bir gn belirtilmemise, faiz, polienin dzenlenme gnnden itibaren iler. 4. Polie bedelinin eitli ekillerde gsterilmesi MADDE 676- (1) Polie bedeli hem yaz hem de rakamla gsterilip de iki bedel arasnda fark bulunursa, yaz ile gsterilen bedel stn tutulur. (2) Polie bedeli yalnz yazyla veya yalnz rakamla birden ok gsterilmi olup da bedeller arasnda fark bulunursa, en az olan bedel geerli saylr. B) mza edenlerin sorumluluu I - Geerli olmayan imzalarn bulunmas MADDE 677- (1) Bir polie, polie ile borlanmaya ehil olmayan kiilerin imzasn, sahte imzalar, hayali kiilerin imzalarn veya imzalayan ya da adlarna imzalanm olan kiileri herhangi bir sebeple balamayan imzalar ierirse, dier imzalarn geerlilii bundan etkilenmez. II - Yetkisiz imza MADDE 678- (1) Temsile yetkili olmad hlde bir kiinin temsilcisi sfatyla bir polieye imzasn koyan kii, o polieden dolay bizzat sorumludur; bu polieyi dedii takdirde, temsil olunduu kabul edilen kiinin haiz olabilecei haklara sahip olur. Yetkisini aan temsilci iin de hkm byledir. III - Dzenleyenin sorumluluu MADDE 679- (1) Dzenleyen, polienin kabul edilmemesinden ve denmemesinden sorumludur. Dzenleyen, kabul edilmeme hlinde sorumlu olmayacan art edebilirse de denmemeden sorumlu olmayacana ilikin kaytlar yazlmam saylr. IV - Ak polie MADDE 680- (1) Tedavle karlrken tamamen doldurulmam bulunan bir polie, aradaki anlamalara aykr bir ekilde doldurulursa, bu anlamalara uyulmad iddias, hamile kar ileri srlemez; meerki, hamil polieyi ktniyetle iktisap etmi veya iktisap srasnda kendisine ar bir kusur isnad mmkn bulunmu olsun. KNC AYIRIM Ciro A) Polienin devredilmesi MADDE 681- (1) Her polie aka emre yazl olmasa da ciro ve zilyetliin geirilmesi yoluyla devredilebilir. (2) Dzenleyen, polieye emre yazl deildir ibaresini veya ayn anlam ifade eden bir kayd koymusa, polie ancak alacan temliki yoluyla devrolunabilir ve bu devir alacan temlikinin hukuki sonularn dourur. (3) Ciro, polieyi kabul etmi olsun veya olmasn muhataba, dzenleyene veya polieyle bor altna girmi olanlardan herhangi birine yaplabilir. Bu kimseler polieyi yeniden ciro edebilirler. B) Ciro I - Kaytsz, artsz olmas MADDE 682- (1) Cironun kaytsz ve artsz olmas gerekir. Cironun bal tutulduu her art yazlmam saylr. (2) Ksmi ciro batldr.

(3) Hamiline ciro beyaz ciro hkmndedir. II - Cironun ekli MADDE 683- (1) Cironun polie veya polieye bal olan ve alonj denilen bir kt zerine yazlmas ve ciranta tarafndan imzalanmas gerekir. (2) Lehine ciro yaplan kiinin ciroda gsterilmesine gerek olmad gibi, ciro, cirantann sadece imzasndan ibaret olabilir. Bu ekildeki cirolara beyaz ciro denir. Beyaz cironun polienin arkasna veya alonj zerine yazlmas gerekir. III - Cironun hkmleri 1. Devir ilevi MADDE 684- (1) Ciro ve zilyetliin geirilmesi ile polieden doan btn haklar devrolunur. (2) Ciro beyaz ciro ise hamil; a) Ciroyu kendi adna veya dier bir kii adna doldurabilir, b) Polieyi yeniden beyaz olarak veya dier belirli bir kiiye tekrar ciro edebilir, c) Beyaz ciroyu doldurmakszn ve polieyi tekrar ciro etmeksizin polieyi baka bir kiiye verebilir. 2. Teminat ilevi MADDE 685- (1) Aksi art edilmedike, ciranta polienin kabul edilmemesinden ve denmemesinden sorumludur. (2) Ciranta, polienin tekrar ciro edilmesini yasak edebilir; bu hlde, senet sonradan kendilerine ciro edilmi olan kiilere kar sorumlu olmaz. 3. Hamilin hak sahiplii MADDE 686- (1) Bir polieyi elinde bulunduran kii, son ciro beyaz ciro olsa da kendi hakk mteselsil ve birbirine bal cirolardan anlald takdirde, yetkili hamil saylr. izilmi cirolar bu hususta yazlmam hkmndedir. Bir beyaz ciroyu dier bir ciro izlerse son ciroyu imzalayan kii, polieyi beyaz ciro ile iktisap etmi saylr. (2) Polie herhangi bir suretle hamilin elinden km bulunursa, birinci fkrada yazl hkmlere gre hakk anlalan yeni hamil, ancak polieyi ktniyetle iktisap etmi olduu veya iktisabnda ar bir kusur bulunduu takdirde o polieyi geri vermekle ykmldr. IV - Defiler MADDE 687- (1) Polieden dolay kendisine bavurulan kii, dzenleyen veya nceki hamillerden biriyle kendi arasnda dorudan doruya var olan ilikilere dayanan defileri bavuran hamile kar ileri sremez; meerki, hamil, polieyi iktisap ederken bile bile borlunun zararna hareket etmi olsun. (2) Alacan temliki yoluyla yaplan devirlere ilikin hkmler sakldr. V - Cironun eitleri 1. Tahsil cirosu MADDE 688- (1) Ciro, bedeli tahsil iindir, vekleten veya bedelin bakas adna kabul edileceini belirten bir erhi ya da sadece vekil etmeyi ifade eden bir kayd ierirse, hamil, polieden doan btn haklar kullanabilir; fakat o polieyi ancak tahsil cirosu ile tekrar ciro edebilir. (2) Polieden sorumlu olanlar, bu hlde, ancak cirantaya kar ileri srebilecekleri defileri hamile kar dermeyan edebilirler. (3) Tahsil cirosunun ierdii yetki, bu yetkiyi verenin lm ile sona ermeyecei gibi, onun meden haklar kullanma ehliyetini kaybetmesiyle de ortadan kalkmaz. 2. Rehin cirosu MADDE 689- (1) Ciro, bedeli teminattr, bedeli rehindir ibaresini veya rehnetmeyi belirten dier herhangi bir kayd ierirse, hamil, polieden doan btn haklar kullanabilir; fakat kendisi tarafndan yaplan bir ciro ancak tahsil cirosu hkmndedir. (2) Polieden sorumlu olanlar, kendileriyle ciranta arasnda dorudan doruya var olan ilikilere dayanan defileri hamile kar ileri sremezler; meerki, hamil polieyi iktisap ederken bile bile borlunun zararna hareket etmi olsun. 3. Vadeden sonraki ciro MADDE 690- (1) Vadenin gemesinden sonra yaplan ciro, vadeden nce yaplan bir cironun hkmlerini dourur; ancak, denmeme protestosundan veya bu protestonun dzenlenmesi iin ngrlm srenin gemesinden sonra yaplan ciro, sadece alacan temliki hkmlerini dourur. (2) Aksi sabit oluncaya kadar tarihsiz bir ciro protestonun dzenlenmesi iin ngrlen srenin gemesinden nce yaplm saylr. NC AYIRIM Kabul ve Aval A) Kabule arz I - Kural MADDE 691- (1) Polie vadeye kadar hamil veya polieyi elinde bulunduran herkes tarafndan muhatabn

yerleim yerinde onun kabulne arzolunabilir. II - Kabule arz art ve yasa MADDE 692- (1) Dzenleyen, bir sre belirleyerek veya belirlemeden polienin kabule arz edilmesini art koabilir. (2) Dzenleyen, nc bir kiinin yerleim yerinde veya muhatabn yerleim yerinden baka bir yerde ya da grldkten belirli bir sre sonra denmesi gereken polieler hari olmak zere, polienin kabule arzn menettiini polieye yazabilir. (3) Dzenleyen, polienin belirli bir tarihten nce kabule arz edilmemesini de art koabilir. (4) Dzenleyen, polienin kabule arzn menetmi olmadka, bir sre koyarak veya koymayarak, her ciranta polienin kabule arzn art koabilir. III - Grldkten belirli bir sre sonra denmesi gereken polielerde MADDE 693- (1) Grldkten belirli bir sre sonra denmesi art klnan polielerin, dzenlenme gnnden itibaren bir yl iinde kabule arz edilmesi gerekir. (2) Dzenleyen bu sreyi ksaltabilecei gibi, daha uzun bir sre de art koabilir. (3) Cirantalar kabule arz srelerini ksaltabilirler. IV - Bir daha kabule arz MADDE 694- (1) Muhatap, polienin, kendisine arz edildii gn izleyen gnde bir daha ibrazn isteyebilir. lgililer, bu istemin yerine getirilmediini, ancak bu istem protestoya yazlmsa ileri srebilirler. (2) Hamil, kabule arz edilen polieyi muhataba brakmak zorunda deildir. B) Kabul I - ekli 1. Genel olarak MADDE 695- (1) Kabul beyan polie zerine yazlr ve kabul edilmitir veya buna e anlaml baka bir ibareyle ifade edilir ve muhatap tarafndan imzalanr. Muhatabn, polienin n yzne yalnz imzasn koymas kabul hkmndedir. (2) Polienin, grldkten belirli bir sre sonra denmesi art edilmi olduu veya zel bir art gereince belirli bir sre iinde kabule arz edilmesi gerektii takdirde, hamil ibraz gn tarihinin atlmasn istemedike, kabul hangi gn gereklemise polieye o gnn tarihi atlr. Tarih atlmam olduu takdirde, hamil cirantalarla dzenleyene kar bavurma haklarn koruyabilmek iin bu eksiklii zamannda dzenlenecek bir protesto ile tespit ettirmek zorundadr. 2. Kabuln snrlandrlmas MADDE 696- (1) Kabul, kaytsz artsz olmaldr; fakat muhatap kabul polie bedelinin bir ksm ile snrlayabilir. (2) Kabul beyan, bundan baka noktalarda polie ieriinden farkl olursa, polie kabul edilmemi saylr. Bununla beraber kabul eden, kabul beyanndaki artlar erevesinde sorumludur. 3. Adresli ve yerleim yerli polie MADDE 697- (1) Dzenleyen, poliede, demenin nezdinde yaplaca bir nc kiiyi gstermeksizin, muhatabn yerleim yerinden baka bir yeri deme yeri olarak beyan etmise, muhatap kabul erhinde bir nc kiiyi gsterebilir. Aksi takdirde, muhatap, deme yerinde polieyi bizzat demeyi taahht etmi saylr. (2) Polienin bizzat muhatabn nezdinde denmesi art klnmsa, muhatap, kabul erhinde demenin yaplaca yer olmak zere, deme yerinde bulunan bir adresi gsterebilir. II - Hkmleri 1. Genel olarak MADDE 698- (1) Muhatap, polieyi kabul etmekle bedelini vadede demeyi taahht etmi olur. (2) dememe hlinde hamil, dzenleyen dahi olsa, polieden dolay 725 ve 726 nc maddeler gereince istenebilecek her eyi kabul edenden dorudan doruya isteme hakkn haizdir. 2. Kabul erhinin izilmesi MADDE 699- (1) Muhatap polie zerindeki kabul erhini polieyi geri vermeden nce izmi olursa kabulden kanm saylr. Kabul erhinin, polienin geri verilmesinden nce izilmi olduu, aksi ispatlanncaya kadar karinedir. (2) Bununla beraber, muhatap hamile veya poliede imzas bulunan bir kiiye polieyi kabul ettiini yaz ile bildirmise, bunlara kar kabul beyan erevesinde sorumlu olur. C) Aval I - Aval verenler MADDE 700- (1) Poliede bedelin denmesi, aval suretiyle tamamen veya ksmen teminat altna alnabilir. (2) Bu teminat, nc bir kii veya poliede imzas bulunan bir kii tarafndan da verilebilir. II - ekil MADDE 701- (1) Aval erhi, polie veya alonj zerine yazlr. (2) Aval aval iindir veya bununla e anlaml baka bir ibareyle ifade edilir ve aval veren kii tarafndan imzalanr.

(3) Muhatabn veya dzenleyenin imzalar hari olmak zere, polienin yzne atlan her imza aval erhi saylr. (4) Kimin iin verildii belirtilmemise aval, dzenleyici iin verilmi saylr. III - Hkmler MADDE 702- (1) Aval veren kii, kimin iin taahht altna girmise aynen onun gibi sorumlu olur. (2) Aval veren kiinin teminat altna ald bor, ekle ait noksandan baka bir sebepten dolay batl olsa da aval verenin taahhd geerlidir. (3) Aval veren kii, polie bedelini dedii takdirde, polieden dolay lehine taahht altna girmi olduu kiiye ve ona, polie gereince sorumlu olan kiilere kar polieden doan haklarn iktisap eder. DRDNC AYIRIM deme A) Vade I - Vadenin belirlenmesi 1. Genel olarak MADDE 703- (1) Bir polie; a) Grldnde, b) Grldkten belirli bir sre sonra, c) Dzenlenme gnnden belirli bir sre sonra, d) Belirli bir gnde, denmek zere dzenlenebilir. (2) Vadesi baka ekilde yazlan veya birbirini takip eden eitli vadeleri gsteren polieler batldr. 2. Grldnde denecek polie MADDE 704- (1) Grldnde denmek zere dzenlenen polie ibraznda denir. Byle bir polienin dzenlenme gnnden itibaren bir yl iinde denmesi iin ibraz gerekir. Dzenleyen bu sreyi ksaltabilecei gibi, daha uzun bir sre de belirleyebilir. braz sreleri cirantalar tarafndan ksaltlabilir. (2) Dzenleyen, grldnde denecek bir polienin belirli bir gnden nce denmek zere ibraz edilmeyecei hakknda art koyabilir. Bu takdirde ibraz sresi o tarihten balar. 3. Grldkten belirli bir sre sonra denecek polie MADDE 705- (1) Grldkten belirli bir sre sonra denecek bir polienin vadesi, kabul erhinde yazl tarihe veya protesto tarihine gre belirlenir. (2) Kabul erhinde tarih gsterilmemi ve protesto da ekilmemi olursa polie, kabul eden hakknda, kabule ibraz iin ngrlm bulunan srenin son gn kabul edilmi saylr. II - Srelerin hesab 1. Genel olarak MADDE 706- (1) Dzenlenme gnnden veya grldkten bir veya birka ay sonra denmek zere dzenlenen bir polienin vadesi, demenin yaplmas gereken ayn o gnn karl olan gnnde gelmi olur. Karl olan gn bulunmad takdirde vade o ayn son gn gelmi olur. (2) Bir polie, dzenlenme gnnden veya grldkten bir buuk ay veya birka ay veya yarm ay sonra denmek zere dzenlendii takdirde, ilk nce tam aylar hesap edilir. (3) Vade olarak bir ayn ba, ortas veya sonu gsterilmise, bunlardan ayn birinci, onbeinci ve sonuncu gnleri anlalr. (4) Sekiz gn veya onbe gn ibarelerinden bir veya iki hafta deil, gerek olarak sekiz veya onbe gnlk bir sre anlalr. (5) Yarm ay ibaresi onbe gnlk bir sreyi ifade eder. 2. Takvimlerin atmas MADDE 707- (1) Belirli bir gnde denecek bir polienin dzenlenme yeri ile deme yeri arasnda takvim fark bulunduu takdirde, vade, deme yerinin takvimine gre belirlenmi saylr. (2) Takvimleri farkl olan iki yer arasnda dzenlenen bir polie, dzenlenme gnnden belirli bir sre sonra denecekse, dzenlenme gn, deme yerindeki takvim gnne dntrlmek suretiyle vade hesap edilir. (3) Polielerin ibraz srelerinin hesabnda da birinci ve ikinci fkra hkmleri uygulanr. (4) Poliedeki bir kayttan veya polienin ieriinden, amacn baka olduu anlalrsa, bu madde hkmleri uygulanmaz. B) deme I - braz MADDE 708- (1) Belirli bir gnde veya dzenlenme gnnden ya da grldkten belirli bir sre sonra denecek bir polienin hamili, polieyi deme gnnde veya onu izleyen iki i gn iinde denmek zere ibraz etmelidir. (2) Polienin bir takas odasna ibraz, deme iin ibraz yerine geer. II - Makbuz istemek hakk MADDE 709- (1) Muhatap, polieyi derken hamil tarafndan bir ibra erhi yazlarak polienin kendisine

verilmesini isteyebilir. (2) Hamil ksmi demeyi reddedemez. (3) Ksmi deme hlinde muhatap bu demenin polie zerine yazlmasn ve kendisine bir makbuz verilmesini isteyebilir. III - Vadeden nce ve vadesinde deme MADDE 710- (1) Polienin hamili, vadeden nce demeyi kabulle ykml deildir. (2) Vadeden nce deyen muhatap, bundan doacak tehlike kendisine ait olmak zere hareket etmi olur. (3) Hile veya ar bir kusuru bulunmadka polieyi vadesinde deyen kii borcundan kurtulur. deyen kii, cirolar arasnda dzenli bir teselsln bulunup bulunmadn incelemekle ykml ise de cirantalarn imzalarnn geerliliini aratrmak zorunda deildir. IV - Yabanc lke paras ile deme MADDE 711- (1) Polienin, deme yerinde rayici olmayan bir para ile denecei art koulduu takdirde, bedeli, vade gnndeki deerine gre o lke parasyla denebilir. Borlu, demede geciktii takdirde, hamil polie bedelinin dilerse vade gnndeki, dilerse deme gnndeki kura gre lke parasna dntrlerek denmesini isteyebilir. (2) Kanuni rayici olmayan parann deeri, deme yerindeki ticari teamllere gre belirlenir. Bununla beraber, dzenleyen, denecek parann poliede yazl belirli bir rayice gre hesap edilmesini art edebilir. (3) Dzenleyen, demenin belirli bir para ile yaplmasn (aynen demeyi), art komu ise birinci ve ikinci fkra hkmleri uygulanmaz. (4) Polie bedeli, dzenlenme ve deme yeri olan lkelerde ayn ad tayan, fakat deerleri birbirinden farkl olan para ile gsterildii takdirde deme yerindeki para kastedilmi saylr. V - Tevdi MADDE 712- (1) Bir polie 708 inci maddede ngrlen sre iinde deme iin ibraz edilmedii takdirde borlu, gideri ve riski hamile ait olmak zere polienin bedelini bir bankaya tevdi edebilir. BENC AYIRIM Kabul Etmeme ve dememe Hllerinde Bavurma Haklar A) Bavurma hakk I - Genel olarak MADDE 713- (1) Vadede polie denmemise hamil, cirantalara, dzenleyene ve polie dolaysyla taahht altna girmi olan dier kiilere bavurabilir. (2) Hamil; a) Kabulden tamamen veya ksmen kanlm, b) Polieyi kabul etmi olsun olmasn, muhatap iflas etmi veya bir ilamla ispatlanmam olsa da sadece demelerini tatil etmi veya aleyhindeki herhangi bir icra takibi semeresiz kalm veya c) Kabul iin arz edilmesi menedilen bir polienin dzenleyeni iflas etmi, olursa vadenin gelmesinden nce de ayn bavurma hakkn haizdir. II - Protesto 1. Sreler ve artlar MADDE 714- (1) Kabul etmemenin veya dememenin, kabul etmeme veya dememe protestosu denilen resm bir belge ile belirlenmesi zorunludur. (2) Kabul etmeme protestosunun, kabule arz iin belirli olan sre iinde ekilmesi gerekir. 694 nc maddenin birinci fkrasnda gsterilen hlde polienin ilk arz vadenin son gnnde olmusa, protesto o gnn ertesi gn de ekilebilir. (3) Belirli bir gnde veya dzenlenme gnnden ya da grldkten belirli bir sre sonra denmesi artn ieren bir polieden dolay ekilecek dememe protestosunun, deme gnn izleyen iki i gn iinde ekilmesi zorunludur. Grldnde denmesi art olan bir polieden dolay ekilecek dememe protestosu, ikinci fkrada kabul etmeme protestosu iin gsterilen sreler iinde ekilir. (4) Kabul etmeme protestosu ekilmi olmas hlinde deme iin polieyi ibraz etmeye gerek olmad gibi, dememe protestosu ekmeye de ihtiya yoktur. (5) Polieyi kabul etmi olsun olmasn muhatap, demelerini tatil etmi veya aleyhindeki herhangi bir icra takibi semeresiz kalm ise, hamil bavurma haklarn ancak polienin denmesi iin muhataba ibrazndan ve protestonun ekilmesinden sonra kullanabilir. (6) Polieyi kabul etmi olsun olmasn, muhatap veya kabul iin arz edilmesi menedilen bir polienin dzenleyeni iflas etmise, iflas ilamnn ibraz, bavurma hakknn kullanlmas iin yeterlidir. 2. ekli a) Noterlike dzenlenmesi MADDE 715- (1) Protestonun 716 nc maddede belirtilen ekil ve surette noterlike dzenlenmesi gerekir.

b) indekiler MADDE 716- (1) Protesto; a) Protestoyu eken ve kendisine protesto ekilen kiilerin adlarn veya ticaret unvanlarn, b) Kendisine protesto ekilen kiinin, polieden doan taahhdn yerine getirmeye davet edildii hlde, taahhdn ifa etmemi, kendisi bulunamam veya ticaret yerinin ya da konutunun belirlenememi olduuna ilikin bir erhi, c) Sz geen davetin yapld veya davet teebbsnn sonusuz kald yer ve gne ait bir erhi ve d) Protestoyu dzenleyen noterin imzasn, ierir. (2) Ksmi deme protestoda belirtilir. (3) Kabul iin kendisine bir polie ibraz edilmi olan muhatap, polienin ertesi gn tekrar ibrazn istemi ise bu durum da protestoya yazlr. c) Protesto belgesi MADDE 717- (1) Protesto ayr bir belge hlinde dzenlenerek polieye balanr. (2) Protesto, ayn polienin eitli nshalar veya polienin asl ile bir sureti ibraz edilerek dzenlenmi ise protestoyu bu nshalardan birine veya asl senede balamak yeterlidir. (3) Dier nshalara veya surete, protestonun, kalan nshalarndan birine veya polienin aslna balanm bulunduu kaydolunur. d) Ksmi kabul hlinde MADDE 718- (1) Kabul, poliedeki bedelin bir ksmna zglenmi bulunup da, bu yzden protesto dzenlenirse polienin bir sureti karlarak protesto bu suret zerine yazlr. e) Birden fazla kiiye kar dzenlenen protesto MADDE 719- (1) Polieye ilikin bir edimin birden fazla ykml tarafndan ifasnn istenmesi zorunlu ise, tek protesto belgesi dzenlenir. 3. Saklama ykm MADDE 720- (1) Protestoyu dzenleyen noter polienin bir suretini protesto belgesi ile birlikte saklamakla ykmldr. 4. Sakat protesto MADDE 721- (1) Noter tarafndan imza edilen protesto kanuna uygun olarak dzenlenmedii veya iindeki kaytlar yanl olduu takdirde de geerlidir. (2) Noter hakknda disiplin hkmleri sakldr. 5. Protesto dzenlenmesi gerekmeyen hller MADDE 722- (1) Dzenleyen, ciranta veya aval veren kii, senet zerine gidersiz, protestosuz kaytlarn ya da bunlara e anlaml dier herhangi bir ibareyi yazp imzalayarak, hamili bavurma hakkn kullanmak iin kabul etmeme veya dememe protestosu dzenleme ykmnden kurtarabilir. (2) Bu kayt, hamili, polieyi sresinde ibraz etmek ve gereken ihbarlar yapmak ykmllklerinden kurtarmaz. Srelere uyulmadn ispat, bunu hamile kar ileri sren kiiye der. (3) Bu kayt polieyi dzenleyen tarafndan yazlm ise, polieden dolay bor altna girmi olanlarn hepsi hakknda geerli olur; bir ciranta veya aval veren kii tarafndan yazld takdirde, hkm yalnz ona uygulanr. Dzenleyen tarafndan yazlan kayda ramen hamil yine protesto ekerse giderler kendisine ait olur. (4) Kayt bir ciranta veya aval veren kii tarafndan konduu takdirde, bu kayda ramen ekilmi olan bir protestonun gerektirdii giderleri, polieden dolay bor altna girenlerin hepsi tazminle ykmldr. III - hbar zorunluluu MADDE 723- (1) Hamil, protesto gnn veya poliede gidersiz kayd mevcut ise, ibraz gnn izleyen drt i gn iinde, kabul etmeme veya dememe hllerini, kendi cirantasna ve dzenleyene ihbar etmek zorundadr. (2) Her ciranta ald ihbar, bunlar ald gn izleyen iki i gn iinde nceki ihbarlar yapan kiilerin adlarn ve adreslerini de gstermek suretiyle, kendi cirantasna ihbar eder. Dzenleyene varncaya kadar bu sra dhilinde hareket edilir. Sreler nceki ihbarn alnd tarihten itibaren ilemeye balar. (3) Poliede imzas bulunan bir kiiye ikinci fkra gereince ihbarda bulunulduu takdirde, kendisine aval veren kiiye de ayn sre iinde bu ihbarn yaplmas gerekir. (4) Bir ciranta adresini hi yazmam veya okunmas mmkn olmayacak surette yazm ise, ihbarn ondan nceki cirantaya yaplmas yeterlidir. (5) hbar yapacak olan kii bunu noter araclyla veya sadece polienin iadesi yoluyla yapabilir. (6) hbar yapmakla ykml olan kii bunu belirli sre iinde yaptn ispat etmek zorundadr. (7) Birinci ve ikinci fkralarda gsterilen sreler iinde ihbarname gndermeyen kii bavurma hakkn kaybetmezse de ihmalinden doan zarardan sorumlu olur. Ancak, bu zarara ilikin tazminat borcu polie bedeliyle snrldr. IV - Teselsl

MADDE 724- (1) Bir polieyi dzenleyen, kabul eden, ciro eden veya o polieye aval veren kiiler hamile kar mteselsil borlu sfatyla sorumludurlar. (2) Hamil, bunlarn borlanmadaki sralar ile bal olmakszn her birine veya bunlardan bazlarna ya da hepsine birden bavurabilir. (3) Polieden dolay bor altna girmi olup da polieyi demi bulunan herkes ayn hakk kullanabilir. (4) Hamil borlulardan yalnz birine bavurmakla, dier borlularla ilk nce bavurduu borludan sonra gelenlere kar haklarn kaybetmez. V - Bavurma hakknn kapsam 1. Hamilin hakk MADDE 725- (1) Hamil bavurma yoluyla; a) Polienin kabul edilmemi veya denmemi olan bedelini ve art klnmsa ilemi faizi, b) Vadenin gelmesinden itibaren ileyecek faizi, c) Protestonun ve hamil tarafndan tebli olunan ihbarlarn giderleriyle dier giderleri ve d) Polie bedelinin binde n amamak zere komisyon cretini, isteyebilir. (2) Bavurma hakk vadenin gelmesinden nce kullanlrsa, polie bedelinden bir iskonto yaplr. Bu iskonto bavurma tarihinde hamilin yerleim yerinde geerli olan resm iskonto oranna gre hesap edilir. 2. deyen kiinin hakk MADDE 726- (1) Polie bedelini demi olan kii kendisinden nce gelen borlulardan; a) demi olduu tutarn tamamn, b) deme tarihinden itibaren bu tutarn faizini, c) Yapt giderleri ve d) Polie bedelinin binde ikisini amamak zere komisyon cretini, isteyebilir. VI - Makbuz 1. Genel olarak MADDE 727- (1) Kendisine bavurulan veya bavurulmas mmkn olan borlu, bavurma konusu olan bedeli deyince, polie ve protesto belgesinin ayrca doldurulacak bir makbuz ile birlikte kendisine verilmesini istemek hakkn haizdir. (2) Polieyi demi olan her ciranta, kendi cirosunu ve kendisinden sonra gelen borlularn cirolarn izebilir. 2. Ksmi kabul hlinde MADDE 728- (1) Polienin ksmen kabulnden sonra bavurma hakknn kullanlmas hlinde, polie bedelinin kabul edilmeyen ksmn deyen kii, demenin polie zerine yazlmasn ve kendisine bu hususta bir makbuz verilmesini isteyebilir. Bundan baka, onun sonradan dierlerine kar bavurma haklarn kullanabilmesi iin, hamil ona polienin ve protestonun onayl birer suretini vermek zorundadr. VII - Retret MADDE 729- (1) Bavurma hakk olan herkes, poliede aksine art bulunmadka, kendisinden nce gelen borlulardan biri zerine ekecei ve bu kiinin yerleim yerinde, grld anda denmesi art olan ve retret denilen yeni bir polie araclyla bavuruda bulunabilir. (2) Retret, 725 ve 726 nc maddelerde gsterilen paralardan baka komisyon cretini ierir. (3) Retret hamil tarafndan dzenlenirse, polie bedeli polienin denecei yerden, nceki borlunun yerleim yeri olan yer zerine ekilen ve grldnde denmesi art olan bir polienin cari fiyatna gre belirlenir. Retret bir ciranta tarafndan dzenlenirse, polie bedeli, retreti dzenleyen kiinin yerleim yerinden nceki borlunun yerleim yeri olan yer zerine ekilen ve grldnde denmesi art bulunan bir polienin cari fiyatna gre belirlenir. VIII - Bavurma hakknn dmesi 1. Genel olarak MADDE 730- (1) Hamil; a) Grldnde veya grldkten belirli bir sre sonra denmesi art olan polieyi ibraz, b) Kabul etmeme veya dememe protestosunu dzenleme, c) Gidersiz iade olunacaktr kaydnn bulunmas hlinde, polieyi deme amacyla ibraz, iin belirli sreleri geirirse, kabul eden kii hari olmak zere, cirantalara, dzenleyene ve dier borlulara kar sahip olduu haklar kaybeder. (2) Hamil, kabul amacyla ibraz edilmesi iin dzenleyenin verdii sreye uymazsa, kabul etmeme ve dememe sebebiyle bavuru haklarn kaybeder; meerki, dzenleyicinin yalnz kabule ait sorumluluu istisna etmek istedii kayttan anlalsn. (3) Ciroda ibraz iin bir sre art klnmsa ancak ciranta bu sreyi ileri srebilir. 2. Mcbir sebepler MADDE 731- (1) Kanunen belirli olan sreler iinde polienin ibraz veya protesto dzenlenmesi, bir devletin

mevzuat veya herhangi bir mcbir sebep gibi almas imknsz bir engel nedeniyle gerekletirilememise, bu ilemler iin belirli olan sreler uzatlr. (2) Hamil, mcbir sebepleri gecikmeksizin kendinden nce gelen kiiye ihbar etmekle ve bu ihbar, altna tarih, yer ve imzasn da koyarak polieye veya alonja kaydetmekle ykmldr. Bunun dnda 723 nc madde hkmleri uygulanr. (3) Mcbir sebeplerin ortadan kalkmasndan sonra hamilin, polieyi gecikmesizin kabul veya deme amacyla ibraz ve gereinde protesto ekmesi arttr. (4) Mcbir sebepler vadenin gelmesinden itibaren otuz gnden ok srerse, polienin ibrazna ve protesto ekmeye gerek olmakszn bavurma hakk kullanlabilir. (5) Grldnde veya grldkten belirli bir sre sonra denmesi art olan polieler hakknda otuz gnlk sre, hamilin kendi cirantasna mcbir sebebi ihbar ettii tarihten itibaren iler. Bu ihbar, ibraz sresinin bitmesinden nce de yaplabilir. Grldkten belirli bir sre sonra denmesi art olan polielerde otuz gnlk sre, poliede belirtilen sre kadar uzar. (6) Hamilin veya polieyi ibraza veya protesto ekmeye memur ettii kiinin yalnz kendilerine ait olaylar mcbir sebeplerden saylmaz. B) Sebepsiz zenginleme MADDE 732- (1) Zamanam sebebiyle veya polieden doan haklarn korunmas iin gerekli olan ilemlerin yaplmasnn ihmal edilmi olmas dolaysyla, dzenleyenin veya kabul edenin polieden doan ykmllkleri dm bile olsa, bunlar polienin hamiline kar, onun zararna zenginlemi olabilecekleri kadar borlu kalrlar. (2) Sebepsiz zenginlemeden doan istem, muhataba, yerleim yerli bir polieyi deyecek olan kimseye ve dzenleyen, polieyi baka bir kii veya ticari iletme hesabna dzenlemi olduu takdirde o kiiye veya ticari iletmeye kar da ileri srlebilir. (3) Polieden doan borcu dm olan cirantaya kar byle bir istem ileri srlemez. (4) Zamanam sresi, polienin zamanamna urad tarihi takip eden tarihten itibaren bir yldr; ispat yk, sebepsiz zenginlemediini iddia edene aittir. C) Polie karlnn devri MADDE 733- (1) Dzenleyen hakknda iflasn almasyla beraber, polie karlnn veya dzenleyenin muhatap hesabna alacak olarak geirdii dier paralarn geri verilmesi hususunda dzenleyenin muhataba kar polie ilikisinden baka bir hukuki ilikiden kaynaklanan istem hakk polie hamiline gemi olur. (2) Dzenleyen, karlk ilikisinden dolay haiz olduu haklarn devrettiini poliede beyan ettii takdirde, bu haklar, polie hamili kim ise ona ait olur. (3) Muhatap, iflasn ald ilan edildikten veya kendisine devir durumu ihbar edildikten sonra yalnz polienin iadesi karlnda usul dairesinde hakkn ispat eden hamile kar demede bulunabilir. D) Araya girme I - Genel hkmler MADDE 734- (1) Dzenleyen ve cirantalardan veya aval verenlerden her biri, polieyi gereinde kabul edecek veya deyecek olan bir kiiyi gsterebilir. (2) Polie, aada yazl artlar altnda, polie dolaysyla kendisine bavurulmas mmkn olan herhangi bir borlu iin araya giren bir kii tarafndan kabul edilebilir veya denebilir. (3) Muhatap da dhil her nc kii veya polieyi kabul eden kii hari olmak zere, polieden dolay zaten borlu olan herkes araya girerek polieyi kabul edebilir veya bedelini deyebilir. (4) Araya girmek suretiyle kabul veya demede bulunan kii, lehine araya girdii borluya durumu iki i gn iinde ihbar etmek zorundadr. Bu sreye uymazsa ihbarda bulunmam olmasndan doan zarardan, polie bedelini amamak zere sorumlu olur. II - Araya girme suretiyle kabul 1. artlar, hamilin durumu MADDE 735- (1) Vadenin gelmesinden nce, hamilin bavurma hakkn kullanabilecei btn hllerde, polie araya girilerek kabul edilebilir; meerki, kabul iin ibraz menedilen bir polie sz konusu olsun. (2) Polieyi gereinde deme yerinde kabul edecek veya deyecek olan bir kii poliede gsterildii takdirde, hamil, o kiiye polieyi ibraz etmi ve araya girme suretiyle kabul etmeme hlinde kabul etmemeyi bir protesto ile tespit ettirmi olmadka, o kiiyi gstermi olan kiiye ve o kiiden sonra gelen borlulara kar vadenin gelmesinden nce bavurma hakkn kullanamaz. (3) Dier araya girme hllerinde hamil, araya girme suretiyle kabul reddedebilir; ancak, buna izin verirse, araya girme suretiyle kimin lehine kabulde bulunmusa ona ve ondan sonra gelen borlulara kar vadenin gelmesinden nce bavurma haklarn kullanamaz. 2. ekil MADDE 736- (1) Araya girerek kabul, polie zerine yazlr ve araya giren tarafndan imza edilir. Kabul beyannda kimin lehine araya girildii gsterilir; gsterilmemise dzenleyen lehine kabul edilmi saylr.

3. Araya girerek kabul edenin sorumluluu MADDE 737- (1) Araya girerek kabul eden kii, hamile ve kimin lehine araya girmise, ondan sonra gelen borlulara kar tpk lehine araya girilen kii gibi sorumlu olur. (2) Araya girerek kabule ramen, lehine kabul gerekleen kii ile ondan nce gelen borlular 725 inci maddede gsterilen tutar demek artyla hamilden, polienin ve varsa protesto belgesinin ve bir makbuzun verilmesini isteyebilir. III - Araya girerek deme 1. artlar MADDE 738- (1) Hamil, vadede veya vadeden nce bavurma haklarn kullanabilecei btn hllerde, araya girerek deme yapabilir. (2) Araya girerek deme, lehine denecek kiinin demeye zorunlu olduu tutarn tamamn kapsar. (3) Bu demenin en ge, dememe protestosunun ekilmesi iin belirli olan son gnn ertesi gn yaplmas gerekir. 2. Hamilin ibraz ykmll MADDE 739- (1) Polie, yerleim yerleri deme yerinde bulunan kiiler tarafndan araya girerek kabul edilmi veya yerleim yerleri deme yerinde bulunan kiiler gereinde demede bulunmak zere gsterilmilerse, hamil en ge, dememe protestosunun ekilmesi iin belirli olan srenin bittii gnn ertesi gn, polieyi btn bu kiilere ibraz etmeye ve gereinde araya girerek demeden kanlmas hlinde protesto ekmeye zorunludur. (2) Protesto, sresinde ekilmemise, gereinde deyecek kiiyi gstermi olan veya araya girerek lehine polie kabul edilmi bulunan kii ile onlardan sonra gelen borlular sorumluluktan kurtulur. 3. Reddin sonucu MADDE 740- (1) Araya girilerek kendisine yaplan demeyi reddeden hamil, deme hlinde bortan kurtulacak kiilere kar bavurma haklarn kaybeder. 4. Makbuz MADDE 741- (1) Araya girilerek polie dendiinde, deme kimin iin yaplm ise, o kii gsterilmek suretiyle polie zerine makbuz niteliinde bir kayt yazlr. Kimin iin dendii gsterilmedii takdirde deme, dzenleyen iin yaplm saylr. (2) Polienin, varsa protestonun, araya girerek demede bulunan kiiye verilmesi gereklidir. 5. Haklarn devri, araya girenlerin birden fazla olmas hli MADDE 742- (1) Araya girerek demede bulunan kii, lehine demede bulunduu kiiye ve polieden dolay ona borlu olan kiilere kar polieden doan haklar iktisap eder. Ancak, polieyi yeniden ciro edemez. (2) Lehine demede bulunulan kiiden sonra gelen borlular bortan kurtulurlar. (3) Araya girerek demede bulunmak hususunda eitli teklifler yaplmsa bu tekliflerden hangisi borlulardan en ounu bortan kurtaracaksa o tercih olunur. Ortada daha iyi bir teklif bulunduunu bildii hlde araya girerek demede bulunan kii, en iyi teklif tercih edilmi olsayd, kimler bortan kurtulacak idiyseler onlara kar bavurma hakkn kaybeder. ALTINCI AYIRIM Polie Nshalar ve Suretleri A) Polie nshalar I - steme hakk MADDE 743- (1) Polie birbirinin ayn olmak zere birden fazla nsha olarak dzenlenebilir. (2) Bu nshalara teselsl eden sra numaralar konulur. Numaralar metne yazlr. Aksi takdirde nshalarn her biri ayr bir polie kabul edilir. (3) Tek nsha olarak dzenlendii kaydn iermeyen bir polienin hamili, giderleri kendisine ait olmak zere birden fazla nsha verilmesini isteyebilir. Bu amala hamil kendi cirantasna bavurduu takdirde, hamilin cirantas ve daha nceki cirantalar sra ile birbirlerine ve ilk ciranta da dzenleyene bavurmaya zorunludurlar. Bundan baka cirantalarn, yeni nshalar zerine kendi cirolarn yeniden yazmalar gereklidir. II - Nshalar arasndaki iliki MADDE 744- (1) Polie, nshalarndan biri zerine yaplacak demenin dier nshalar hkmsz klaca kaydn tamasa bile, nshalardan biri zerine yaplan deme btn nshalardan doan haklar drr. Ancak, kabul kaydn ierip de kendisine geri verilmemi olan her nshadan dolay muhatabn sorumluluu devam eder. (2) Birden fazla nshay farkl kiilere veren ciranta ile ondan sonra gelen borlular, kendi imzalarn ierip de geri verilmemi olan btn nshalardan dolay sorumludurlar. III - Kabul erhi MADDE 745- (1) Nshalardan birini kabul iin gnderen kii, bu nshay elinde tutan kiinin adn dier nshalar zerine yazmak zorundadr. Kabul iin gnderilen nshay elinde tutan kii; bunu, dier nshann yetkili hamiline teslim etmekle ykmldr. (2) Teslimden kanrsa hamil bavurma hakkn, ancak;

a) Kabul iin gnderilen nshann, istemde bulunulmasna ramen kendisine teslim olunmad, b) Dier nsha zerinde de kabuln veya demenin salanamad, hususlar bir protesto ile tespit ettirilmi olduu takdirde kullanabilir. B) Polie suretleri I - ekil ve hkmleri MADDE 746- (1) Her polie hamilinin, polie suretlerini karmaya hakk vardr. (2) Suretin, cirolar ve poliede bulunan dier btn kaytlarla birlikte senedin asln aynen iermesi ve nerede son bulduunu gstermesi arttr. (3) Suret, asl gibi ve ayn hkmler dourmak zere ciro edilebilir ve aval taahhdne konu olabilir. II - Senet aslnn teslimi MADDE 747- (1) Suretin, senet aslnn kimin elinde bulunduunu gstermesi gerekir. Senet asln elinde tutan kii, bunu, suretin yetkili hamiline teslim ile ykmldr. (2) Teslimden kanlmas hlinde hamil; ancak istemine ramen senet aslnn kendisine teslim edilmediini bir protesto ile tespit ettirdii takdirde, suretin cirantalarna ve suret zerine aval veren kiilere kar bavurma haklarn kullanabilir. (3) Senedin asl, suretin dzenlenmesinden nce en son olarak aslna yazlm olan cirodan sonra buradan itibaren ancak suret zerine yazlacak cirolar geerlidir kaydn veya buna benzer bir kayd ierirse, bundan sonra senedin aslna yazlacak cirolar geersizdir. YEDNC AYIRIM eitli Hkmler A) Senet metnindeki deiiklikler MADDE 748- (1) Bir polie metni deitirildii takdirde, deitirmeden sonra polie zerine imza koymu olan kiiler, deimi metne ve ondan nce imzasn koyanlar ise eski metne gre sorumlu olurlar. B) Zamanam I - Sreler MADDE 749- (1) Polieyi kabul edene kar ileri srlecek polieden doan istemler, vadenin geldii tarihten itibaren yl gemekle zamanamna urar. (2) Hamilin, cirantalarla dzenleyene kar ileri srecei istemler, sresinde ekilen protesto tarihinden veya senette gidersiz iade olunacaktr kayd varsa vadenin dolduu tarihten itibaren bir yl gemekle zamanamna urar. (3) Bir cirantann baka cirantalarla dzenleyen aleyhine ileri srecei istemler, cirantann polieyi dedii veya polienin dava yolu ile kendisine kar ileri srld tarihten itibaren alt ay gemekle zamanamna urar. II - Kesilme 1. Sebepleri MADDE 750- (1) Zamanam; dava almas, takip talebinde bulunulmas, davann ihbar edilmesi veya alacan iflas masasna bildirilmesiyle kesilir. 2. Hkmleri MADDE 751- (1) Zamanamn kesen ilem, kimin hakknda meydana gelmise ancak ona kar hkm ifade eder. (2) Zamanam kesilince, sresi ayn olan yeni bir zamanam ilemeye balar. C) Sreler 1. Tatil gnleri MADDE 752- (1) Vadesi pazara veya dier bir resm tatil gnne rastlayan polienin denmesi, ancak tatili izleyen ilk i gn istenebilir. Polieye ilikin dier btn ilemler, zellikle kabul iin ibraz ve protesto ilemleri de tatilde yaplmayp ancak bir i gnnde yaplabilir. (2) Bu ilemlerden birinin, son gn pazara veya baka bir resm tatil gnne rastlayan bir sre iinde yaplmas gerektii takdirde, bu sre onu izleyen ilk i gnne kadar uzar. Aradaki tatil gnleri sre hesabna dhildir. 2. Srenin hesaplanmas MADDE 753- (1) Kanunun bu Ksmnda veya poliede gsterilen sreler hesap edilirken bunlarn balad gn saylmaz. 3. Atfet sreleri MADDE 754- (1) Polielerde kanuni veya yargsal atfet sreleri geerli deildir. D) Polieye ilikin ilemlerin yaplaca yer MADDE 755- (1) Polieyi kabul veya deme iin ibraz etmek, protesto ekmek, polienin bir nshasnn verilmesini istemek gibi belirli bir kii nezdinde yaplacak olan btn ilemlerin, bu kiinin ticaret yerinde ve byle bir yeri yoksa konutunda yaplmas gereklidir. (2) Ticaret yeri veya konutun bulunduu yer dikkatle aratrlr. Kolluktan veya yerel posta ynetiminden edinilen bilgilerden bir sonu kmad takdirde baka aratrma yapmaya gerek yoktur. E) mzalar

MADDE 756- (1) Polie zerindeki beyanlarn el ile imza edilmesi gerekir. (2) El ile atlan imza yerine, mekanik herhangi bir ara veya elle yaplan veya onaylanm bir iaret veya resm bir ahadetname kullanlamaz. F) ptal I - nleyici nlemler MADDE 757- (1) radesi dnda polie elinden kan kii, deme veya hamilin yerleim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabn polieyi demekten menedilmesini isteyebilir. (2) Mahkeme, demeyi meneden kararnda muhataba, vadenin gelmesi zerine polie bedelini tevdi etmeye izin verir ve tevdi yerini gsterir. II - Polieyi eline geiren kiinin bilinmesi MADDE 758- (1) Polieyi eline geiren kii bilindii takdirde, mahkeme, dileke sahibine iade davas amas iin uygun bir sre verir. (2) Dileke sahibi verilen sre iinde davay amazsa, mahkeme, muhatap hakkndaki deme yasan kaldrr. III - Polieyi eline geirenin bilinmemesi 1. Dileke sahibinin ykmllkleri MADDE 759- (1) Polieyi eline geiren kii bilinmiyorsa, polienin iptaline karar verilmesi istenebilir. (2) ptal isteminde bulunan kii, polie elinde iken zyaa uradn inandrc bir ekilde gsteren delilleri mahkemeye salamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas ierii hakknda bilgi vermekle ykmldr. 2. htar a) erii MADDE 760- (1) Mahkeme, dileke sahibinin, polie elinde iken zyaa uradna dair verdii aklamalar inandrc bulursa, verilecek ilanla, polieyi eline geireni, polieyi belirli bir sre iinde getirmeye davet ve aksi takdirde polienin iptaline karar vereceini ihtar eder. b) Sreler MADDE 761- (1) Polieyi getirme sresi en az ay ve en ok bir yldr. (2) Vadesi gelmi polielerde zamanam, ayn gemesinden nce gerekleirse, mahkeme aylk sre ile bal deildir. (3) Sre, vadesi gelen polieler hakknda birinci ilan gnnden, vadesi gelmeyen polieler hakknda vadenin gelmesinden itibaren iler. c) lan MADDE 762- (1) Polienin getirilmesine ilikin ilan, 35 inci maddede yazl gazete ile defa yaplr. (2) zellik gsteren olaylarda, mahkeme, uygun grecei daha baka ilan nlemlerine de bavurabilir. IV - ade davas MADDE 763- (1) Elden kan polie mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davas amas iin dileke sahibine uygun bir sre verir. Dileke sahibi bu sre iinde dava amazsa, mahkeme, polieyi, sunmu olana geri verir ve muhatap hakkndaki deme yasan kaldrr. V - ptal karar MADDE 764- (1) Elden kan polie, verilen sre iinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir. (2) Polienin iptaline karar verilmi olmasna ramen, dileke sahibi kabul edene kar polieden doan istem hakkn ileri srebilir. VI - Teminat MADDE 765- (1) Mahkeme, iptale karar vermeden nce, kabul edene, polie bedelini tevdi etme ve yeterli teminat karlnda bunu deme ykmn getirebilir. (2) Teminat, polieyi iyiniyetle iktisap eden kiinin urayabilecei zarara bir karlk oluturur. Senet iptal edildii veya senetten doan haklar dier bir sebeple ortadan kalkt takdirde, teminat geri alnr. SEKZNC AYIRIM Kanunlar htilaf A) Ehliyet MADDE 766- (1) Bir kiinin polie ile borlanmas iin gereken ehliyet tabi bulunduu devletin hukukuna gre belirlenir. Bu hukuk dier bir lkenin hukukuna gndermede bulunuyorsa, o hukuk uygulanr. (2) Birinci fkrada ngrlen hukuk gereince ehliyete sahip olmayan kii, hukuku bakmndan kendisini ehil sayan bir lkede imza koymusa, orada olduu gibi geerli ekilde borlanr. B) ekil ve sreler I - Genel olarak MADDE 767- (1) Polie ile yaplan borlanmalarn ekli, bu borlanmalarn imzaland lkenin hukukuna tabidir. (2) Bir polieye ilikin borlanma, yapld lkenin hukuku uyarnca ekil bakmndan geerli olmamakla beraber, ayn polieye ilikin sonraki bir borlanmann yapld lke hukukunca geerli bulunursa, ilk borlanmann

ekil bakmndan geerli olmay, sonraki borlanmann geerliliini etkilemez. (3) Bir Trkn, yabanc lkede polieyle borlanmas, Trk hukukunun gsterdii ekle uygun bulunduu takdirde, Trkiyede baka bir Trke kar geerlidir. II - Haklarn kullanlmas ve korunmasna ilikin ilemler MADDE 768- (1) Protestonun ekli ve protesto ekilmesi iin belirli olan srelerle polieden doan haklarn kullanlmas veya korunmas iin gerekli dier ilemlerin ekli, protestonun ekilmesi veya ilemin yaplmas gereken lkenin hukukuna gre belirlenir. III - Bavurma hakk MADDE 769- (1) Bavurma haklarnn kullanlmas iin uyulmas gereken sreler, btn polie borlular hakknda polienin dzenlendii yerde geerli olan hukuka gre belirlenir. C) Borlanmalarn hkmleri I - Genel olarak MADDE 770- (1) Bir polieyi kabul eden kiinin borlanmalarndan doan sonular, deme yerindeki hukuka gre belirlenir. (2) Senetteki dier borlularn borlanmalarndan doan sonular, bu borlanmalar hangi lkede imza edilmi ise o lke hukukuna tabi olur. II - Ksmi kabul ve deme MADDE 771- (1) Kabuln, poliedeki bedelin bir ksmna zglenip zglenmeyecei ve hamilin ksmi demeyi kabule zorunlu bulunup bulunmad, deme yerindeki hukuka tabidir. III - deme MADDE 772- (1) Vade geldiinde deme, zellikle vadenin geldii gnn ve deme tarihinin hesaplanmas, bedeli yabanc bir lke parasyla gsterilmi polielerin denmesi, polienin hangi lkede denmesi gerekiyorsa o lkedeki hukuka gre belirlenir. IV - Sebepsiz zenginlemeden doan haklar MADDE 773- (1) Muhatap, yerleim yerli polieyi deyecek olan nc kii ve dzenleyenin, polieyi hesabna dzenledii kii veya ticari iletme aleyhine sebepsiz zenginlemeden doan istemler, bu kiilerin yerleim yerlerinin bulunduu lkenin hukukuna gre belirlenir. V - Karln hamile gemesi MADDE 774- (1) Bir polie hamilinin, senedin dzenlenmesine sebep olan alaca iktisap edip etmeyeceini, senedin dzenlendii yerdeki hukuk belirler. VI - ptal karar MADDE 775- (1) Polienin kaybolmas veya alnmas hlinde alnacak tedbirleri, deme yerindeki hukuk belirler. KNC BLM Bono veya Emre Yazl Senet A) Unsurlar MADDE 776- (1) Bono veya emre yazl senet; a) Senet metninde bono veya emre yazl senet kelimesini ve senet Trkeden baka bir dille yazlmsa, o dilde bono veya emre yazl senet karl olarak kullanlan kelimeyi, b) Kaytsz ve artsz belirli bir bedeli demek vaadini, c) Vadeyi, d) deme yerini, e) Kime veya kimin emrine denecek ise onun adn, f) Dzenlenme tarihini ve yerini, g) Dzenleyenin imzasn, ierir. B) Unsurlarn bulunmamas MADDE 777- (1) kinci il drdnc fkralarda yazl hller sakl kalmak zere, 776 nc maddede gsterilen unsurlardan birini iermeyen bir senet bono saylmaz. (2) Vadesi gsterilmemi olan bono, grldnde denmesi art olan bir bono saylr. (3) Aklk bulunmad takdirde senedin dzenlendii yer, deme yeri ve ayn zamanda dzenleyenin yerleim yeri saylr. (4) Dzenlendii yer gsterilmeyen bir bono, dzenleyenin adnn yannda yazl olan yerde dzenlenmi saylr. C) Uygulanacak hkmler MADDE 778- (1) Bononun niteliine aykr dmedike; a) Polielerin cirosuna ilikin 681 il 690, b) Vadeye dair 703 il 707, c) deme hakkndaki 708 il 712,

d) dememe hlinde bavurma haklarna dair 713 il 727 ve 729 il 732, e) Araya girme suretiyle demeye ilikin 734, 738 il 742, f) Suretler hakkndaki 746 ve 747, g) Deitirmeye dair 748, h) Zamanamna dair 749 il 751, ) ptale dair 757 il 765, i) Tatil gnleri, srelerin hesab, atfet srelerine ilikin yasak, polieye dair ilemlerin yaplmas gereken yer ve imza hakkndaki 752 il 756, j) Kanunlar ihtilfna dair 766 il 775 inci, maddeler hkmleri bonolar hakknda da geerlidir. (2) Ayrca; a) nc bir kiinin yerleim yerinden veya muhatabn yerleim yerinden baka bir yerde denmesi art olan polieye ilikin 674 ve 697 nci, b) Faiz artna dair 675 inci, c) denecek bedele dair eitli beyanlar hakkndaki 676 nc, d) Geerli olmayan imzann sonularna ilikin 677 nci, e) Yetkisiz veya yetkiyi aan kimsenin imzasna ilikin 678 ve 679 uncu, f) Ak polieye dair 680 inci, madde hkmleri de bonolara uygulanr. (3) Avale ilikin 700 il 702 nci maddeler de bonolar hakknda uygulanr. (4) 701 inci maddenin drdnc fkrasnda ngrlen hlde aval, avalin kimin hesabna verildiini gstermezse, bonoyu dzenleyen kimse hesabna verilmi saylr. D) Dzenleyenin sorumluluu MADDE 779- (1) Bir bonoyu dzenleyen kii, tpk bir polieyi kabul eden gibi sorumludur. (2) Grldnden belirli bir sre sonra denmesi art olan bonolarn dzenleyene 693 nc maddede yazl sreler iinde ibraz olunmas gerekir. (3) Dzenleyen, bononun kendisine ibraz edildiini bono zerine ibraz gnn iaret etmek ve imzasn koymak suretiyle dorular. Sre, ibraz kayd tarihinden itibaren ilemeye balar. Dzenleyen; bononun kendisine ibraz edildiini, gnn iaret etmek suretiyle dorulamaktan kanrsa, bu durum bir protesto ile belirlenir. Bu takdirde sre protesto gnnden itibaren ilemeye balar. NC BLM ek BRNC AYIRIM eklerin Dzenlenmesi ve ekli A) ekli I - Unsurlar MADDE 780- (1) ek; a) Senet metninde ek kelimesini ve eer senet Trkeden baka bir dille yazlm ise o dilde ek karl olarak kullanlan kelimeyi, b) Kaytsz ve artsz belirli bir bedelin denmesi iin havaleyi, c) deyecek kiinin, muhatabn ticaret unvann, d) deme yerini, e) Dzenlenme tarihini ve yerini, f) Dzenleyenin imzasn, ierir. II - Unsurlarn bulunmamas MADDE 781- (1) 780 inci maddede gsterilen unsurlardan birini iermeyen bir senet, ikinci ve nc fkralarda yazl hller dnda ek saylmaz. (2) ekte aklk yoksa, muhatabn ticaret unvan yannda gsterilen yer deme yeri saylr. Muhatabn ticaret unvan yannda birden fazla yer gsterildii takdirde, ek, ilk gsterilen yerde denir. Byle bir aklk ve baka bir kayt da yoksa, ek muhatabn merkezinin bulunduu yerde denir. (3) Dzenlenme yeri gsterilmemi olan ek, dzenleyenin ad yannda yazl olan yerde dzenlenmi saylr. B) Mnferit unsurlar I - Muhatap 1. Muhatap olma ehliyeti MADDE 782- (1) Trkiyede denecek eklerde muhatap ancak bir banka olabilir. (2) Dier bir kii zerine dzenlenen ek yalnz havale hkmndedir. 2. Karlk

MADDE 783- (1) Bir ekin dzenlenmesi iin, muhatabn elinde dzenleyenin emrine tahsis edilmi bir karlk bulunmas ve dzenleyenin bu karlk zerinde ek dzenlemek suretiyle tasarruf hakkn haiz olacana dair muhatapla dzenleyen arasnda ak veya zmni bir anlama bulunmas arttr. Ancak, bu hkmlere uyulmamas hlinde senedin ek olarak geerlilii etkilenmez. (2) Dzenleyen, muhatap nezdinde ekin ancak bir ksm karln hazr bulundurduu takdirde, muhatap, bu tutar demekle ykmldr. (3) Muhatap nezdinde karl ksmen veya tamamen bulunmayan bir ek dzenleyen kii, ekin karlksz kalan bedelinin yzde onunu demekle ykml olduktan baka, hamilin bu yzden urad zarar da tazmin eder. II - Kabul yasa MADDE 784- (1) ek hakknda kabul ilemi yaplamaz. ek zerine yazlm bir kabul kayd, yazlmam saylr. III - Kimin lehine ekilebilecei MADDE 785- (1) ek; a) Emre yazl kaydyla veya bu kayt olmadan belirli bir kiiye, b) Emre yazl deildir kaydyla veya buna benzer bir kaytla belirli bir kiiye, c) Veya hamile, denmek zere ekilebilir. (2) Belirli bir kii lehine veya hamiline kelimelerinin veya buna benzer baka bir ibarenin eklenmesiyle dzenlenen ek, hamiline yazl ek saylr. (3) Kimin lehine dzenlendii gsterilmemi olan bir ek, hamiline yazl ek hkmndedir. IV - Faiz art MADDE 786- (1) ekte ngrlen herhangi bir faiz art yazlmam saylr. V - Adresli ve yerleme yerli ek MADDE 787- (1) ek, muhatabn yerleim yerinde veya baka bir yerde nc bir kii nezdinde denmek zere dzenlenebilir. Ancak, bu nc kiinin bir banka olmas arttr. KNC AYIRIM Devir A) Devredilebilirlik MADDE 788- (1) Aka emre yazl kaydyla veya bu kayt olmadan belirli bir kii lehine denmesi art klnan bir ek, ciro ve zilyetliin geirilmesiyle devredilebilir. (2) Emre yazl deildir kaydyla veya buna benzer bir kaytla belirli bir kii lehine denmesi art klnan bir ek, ancak alacan temlikiyle devredilebilir. Bu devir, alacan temlikinin hukuki sonularn dourur. (3) Ciro, dzenleyen veya ekten dolay borlu olanlardan herhangi biri lehine de yaplabilir. Bu kiiler eki yeniden ciro edebilirler. B) Ciro I - Genel olarak MADDE 789- (1) Cironun kaytsz ve artsz olmas gereklidir. Ciro, artlara tabi tutulmusa bunlar yazlmam saylr. (2) Ksmi ciro ve muhatabn cirosu batldr. (3) Hamiline yazl ciro beyaz ciro hkmndedir. (4) Muhatap lehindeki ciro yalnz makbuz hkmndedir; meerki, muhatabn birden fazla ubesi olup da, ciro, muhatap ubeden baka bir ube zerine yazlm bulunsun. II - Hak sahipliini ispat grevi MADDE 790- (1) Cirosu kabil bir eki elinde bulunduran kii, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakk mteselsil ve birbirine bal cirolardan anlald takdirde yetkili hamil saylr. izilmi cirolar yazlmam hkmndedir. Bir beyaz ciroyu dier bir ciro izlerse, bu son ciroyu imzalayan kii eki beyaz ciro ile iktisap etmi saylr. III - Hamiline yazl ek zerine yaplan ciro MADDE 791- (1) Hamiline yazl bir ek zerine yaplan ciro, cirantay, bavurma hakkna dair hkmler gereince sorumlu klarsa da senedin niteliini deitirerek onu emre yazl bir ek hline getirmez. C) Elden kan ek MADDE 792- (1) ek, herhangi bir suretle hamilin elinden km bulunursa, ister hamile yazl, ister ciro yoluyla devredilebilen bir ek sz konusu olup da hamil hakkn 790 nc maddeye gre ispat etsin, ek eline gemi bulunan yeni hamil ancak eki ktniyetle iktisap etmi olduu veya iktisapta ar bir kusuru bulunduu takdirde o eki geri vermekle ykmldr. D) Protestodan ve ibraz sresinin gemesinden sonraki ciro MADDE 793- (1) Protestonun dzenlenmesinden veya ayn nitelikte bir belirlemeden veya ibraz sresinin gemesinden sonra yaplan ciro, ancak alacan temlikinin sonularn dourur.

(2) Tarihsiz bir cironun, protesto veya ayn nitelikte bir belirlemeden veya ibraz sresinin gemesinden nce yapld, aksi sabit oluncaya kadar karinedir. NC AYIRIM deme ve dememe A) deme I - Aval MADDE 794- (1) ekte yazl bedelin denmesi, ksmen veya tamamen aval ile teminat altna alnabilir. (2) Bu teminat, muhatap hari olmak zere nc bir kii veya ek zerinde imzas bulunan bir kii tarafndan da verilebilir. II - Muacceliyet MADDE 795- (1) ek grldnde denir. Buna aykr herhangi bir kayt yazlmam hkmndedir. (2) Dzenlenme gn olarak gsterilen gnden nce denmek iin ibraz olunan ek, ibraz gn denir. III - deme iin ibraz 1. Genel olarak MADDE 796- (1) Bir ek, dzenlendii yerde denecekse on gn; dzenlendii yerden baka bir yerde denecekse bir ay iinde muhataba ibraz edilmelidir. (2) denecei lkeden baka bir lkede dzenlenen ek, dzenlenme yeri ile deme yeri ayn ktada ise bir ay ve ayr ktalarda ise ay iinde muhataba ibraz edilmelidir. Bu bakmdan, bir Avrupa lkesinde dzenlenip de Akdenize sahili bulunan bir lkede denecek olan ve ayn ekilde Akdenize sahili olan bir lkede dzenlenip bir Avrupa lkesinde denmesi gereken ekler ayn ktada dzenlenmi ve denmesi art klnm saylr. (3) Birinci ve ikinci fkralarda yazl sreler, ekte yazl olan dzenlenme tarihinin ertesi gn balar. 2. Takvim farkll MADDE 797- (1) ek, takvimleri farkl olan iki yer arasnda ekildii takdirde; dzenlenme gn, deme yerindeki takvimin onu karlayan gnne dntrlr. 3. Takas odas MADDE 798- (1) ekin bir takas odasna ibraz deme iin ibraz yerine geer. IV - ekten cayma 1. Genel olarak MADDE 799- (1) ekten cayma ancak ibraz sresi getikten sonra hkm ifade eder. (2) ekten caylmamsa, muhatap, ibraz sresinin gemesinden sonra da eki deyebilir. 2. zel hller MADDE 800- (1) ekin tedavle karlmasndan sonra, dzenleyenin lm, meden haklarn kullanma ehliyetini kaybetmesi veya iflas ekin geerliliini etkilemez. V - Cirolarn incelenmesi MADDE 801- (1) Cirosu kabil bir eki deyecek muhatap, cirolar arasnda dzenli bir teselsln var olup olmadn incelemekle ykml ise de cirantalarn imzalarnn geerliliini aratrmak zorunda deildir. VI - Yabanc lke parasyla denecek ek MADDE 802- (1) ekin deme yerinde rayici olmayan bir para ile denmesi art koulmu ise, bedeli, ekin ibraz gnndeki deerine gre o lke paras ile denebilir. braz edilmesine ramen denmedii takdirde hamil, ek bedelinin dilerse ibraz dilerse deme gnlerindeki rayi deerine gre lke parasyla denmesini isteyebilir. (2) Yabanc lke parasnn deeri, deme yerindeki ticari teamllere gre belirlenir. Bununla beraber dzenleyen, denecek tutarn ekte yazl belirli bir kura gre hesap olunmasn art koabilir. (3) Dzenleyen, demenin belirli bir para ile yaplmasn (aynen demeyi) art komu ise birinci ve ikinci fkra hkmleri uygulanmaz. (4) ek bedeli, dzenlenme ve deme lkelerinde ayn ad tayan ve fakat deerleri birbirinden farkl olan para ile gsterildii takdirde, deme yerindeki para kastedilmi saylr. VII - izgili ek 1. ekil ve artlar MADDE 803- (1) Bir ekin dzenleyeni veya hamili onu, 804 nc maddede gsterilen sonular dourmak zere izebilir. (2) ekin izilmesi, ekin n yzne birbirine paralel iki izgi ekilerek yaplr. ek, genel veya zel olarak izilebilir. (3) ki izgi arasna hibir ibare konmam veya banka kelimesi veya buna benzer bir ibare konmu ise ek, genel olarak izilmi demektir. (4) ki izgi arasna belirli bir bankann ticaret unvan yazlm ise ek, zel olarak izilmi demektir. (5) Genel izgi zel izgiye dntrlebilir; zel izgi genel izgiye dntrlemez. (6) izgilerin veya zikredilen bankann ticaret unvannn silinmesi hkmsz saylr. 2. Hkmleri

MADDE 804- (1) Genel olarak izilen bir ek, muhatap tarafndan ancak bir bankaya veya muhatabn bir mterisine denebilir. (2) zel olarak izilen bir ek, muhatap tarafndan ancak ticaret unvan gsterilen bankaya veya bu banka muhatap ise onun mterisine denebilir. Ticaret unvan gsterilen banka, bedelin tahsili iini dier bir bankaya brakabilir. (3) Bir banka, izgili eki, ancak mterilerinden veya dier bir bankadan iktisap edebilir. Ayn ekilde onu, sz geen kiilerden bakalar hesabna tahsil edemez. (4) ek, birden fazla zel olarak izilmi ise, muhatabn bu eki deyebilmesi iin ekin ikiden fazla izilmemi olmas ve izgilerden birinin, ekin bir takas odas tarafndan tahsil edilebilmesi amac ile yaplm olmas arttr. (5) Birinci il drdnc fkralara aykr hareket eden muhatap veya banka, ek bedelini amamak zere, oluan zarardan sorumludur. VIII - Hesaba geirilmek zere dzenlenen ek 1. Genel olarak MADDE 805- (1) Bir ekin dzenleyeni veya hamili ekin n yzne hesaba geirilecektir kaydn veya buna benzer bir ibareyi yazarak ekin nakden denmesini nleyebilir. Bu takdirde ek, muhatap tarafndan ancak hesaba alacak kayd, takas, hesap nakli suretiyle kayden denebilir. Bu kaytlar deme yerine geer. (2) hesaba geirilecektir kaydnn izilmesi geersizdir. (3) Birinci ve ikinci fkralara aykr hareket eden muhatap, ekin bedelini amamak zere, zarardan sorumludur. 2. Hamilin haklar a) flas hlinde MADDE 806- (1) Hesaba geirilmek zere dzenlenen bir ekin hamili, muhatap iflas etmi veya bir ilamla ispatlanmam olsa bile demelerini tatil etmi ya da aleyhine yaplan herhangi bir icra takibi semeresiz kalmsa, ek bedelinin nakden denmesini muhataptan isteyebilecei gibi, dememe hlinde bavurma hakkn da kullanabilir. b) Hesaba geirilmeme hlinde MADDE 807- (1) Hesaba geirilmek zere dzenlenen bir ekin hamili; muhatabn, ek bedelini kaytsz ve artsz bir alacak olarak hesaba geirmekten kandn veya deme yerindeki takas odasnn, bu ekin, hamilin borlarna mahsup edilmek kabiliyetini haiz olmadn beyan etmi bulunduunu ispat ederse, bavurma haklarn kullanabilir. B) dememe I - Hamilin bavurma haklar MADDE 808- (1) Zamannda ibraz edilmi olan ekin denmemi olduu ve dememe hli; a) Resm bir belge, protesto ile, b) Muhatap tarafndan, ibraz gn de gsterilmek suretiyle, ekin zerine yazlm olan tarihli bir beyanla, c) Bir takas odasnn, ek zamannda teslim edildii hlde denmediini tespit eden tarihli bir beyanyla, sabit bulunduu takdirde hamil; cirantalar, dzenleyen ve dier ek borlularna kar bavurma haklarn kullanabilir. II - Protesto MADDE 809- (1) Protesto veya buna denk olan belirleme, ibraz sresinin gemesinden nce yaplmaldr. (2) braz, srenin son gnnde yaplrsa, protesto veya buna denk belirleme, izleyen i gnnde de yaplabilir. III - Bavurma hakknn kapsam MADDE 810- (1) Hamil, bavurma yolu ile; a) ekin denmemi olan bedelini, b) braz gnnden itibaren bu tutarn faizini, c) Protestonun veya buna denk olan belirlemenin ve gnderilen ihbarnamelerin giderleri ile dier giderleri ve d) ek bedelinin binde n amamak zere komisyon cretini, isteyebilir. IV - Mcbir sebepler MADDE 811- (1) Kanunen belirli olan sreler iinde ekin ibraz veya protesto edilmesi veya buna denk bir belirlemenin yaplmas, bir devletin mevzuat veya herhangi bir mcbir sebep gibi almas imknsz bir engel nedeniyle gerekletirilememise, bu ilemler iin belirli olan sreler uzar. (2) Hamil, mcbir sebebi gecikmeksizin kendi cirantasna ihbar etmeye ve bu ihbar eke veya alonja kaydedip, bunun altna, yerini ve tarihini yazarak imzalamakla zorunludur. 723 nc madde hkmleri burada da uygulanr. (3) Mcbir sebebin ortadan kalkmasndan sonra hamil, eki gecikmeksizin deme amacyla ibraz etmek ve gereinde protesto veya buna e deerde bir belirlemeyi yaptrmak zorundadr. (4) Mcbir sebep, ibraz sresinin bitiminden nce olmak artyla, hamilin bu sebebi kendinden nce gelen borluya ihbar ettii gnden itibaren onbe gnden fazla devam ederse, ekin ibrazna ve protesto ekilmesine veya buna e deerde bir belirlemeye gerek kalmakszn bavurma hakk kullanlabilir. (5) Hamilin veya eki ibraz etmekle, protesto ekmekle ya da ayn nitelikte bir belirlemeyi yaptrmakla

grevlendirdii kiinin, sadece kendileriyle ilgili olgular mcbir sebep saylmaz. DRDNC AYIRIM eitli Hkmler A) Sahte veya tahrif edilmi ek MADDE 812- (1) Sahte veya tahrif edilmi bir eki demi olmasndan doan zarar muhataba ait olur; meerki, senette dzenleyen olarak gsterilen kiiye, kendisine verilen ek defterini iyi saklamam olmas gibi bir kusurun yklenmesi mmkn olsun. B) ekin birden fazla nsha olarak dzenlenmesi MADDE 813- (1) Hamiline yazl ekler hari olmak zere; bir lkede dzenlenip de dier bir lkede veya ayn lkenin denizar bir ksmnda denmesi art olan ve aksine, bir lkenin denizar bir ksmnda dzenlenip o lkede denmesi art olan ya da ayn lkenin denizar olan ayn ksmnda yahut eitli ksmlarnda dzenlenip denmesi art olan her ek, birbirinin ayn olarak eitli nshalar hlinde dzenlenebilir. Bu nshalar senet metninde teselsl eden sra numaralar ile gsterilir. Aksi takdirde her nsha ayr bir ek saylr. C) Zamanam MADDE 814- (1) Hamilin, cirantalarla dzenleyene ve dier ek borlularna kar sahip olduu bavurma haklar, ibraz sresinin bitiminden itibaren alt ay gemekle zamanamna urar. (2) ek borlularndan birinin dierine kar sahip olduu bavurma haklar, bu ek borlusunun eki dedii veya ekin dava yolu ile kendisine kar ileri srld tarihten itibaren alt ay gemekle zamanamna urar. D) Bankann tanm MADDE 815- (1) Bu Ksmda geen bankadan ama, Bankaclk Kanununa tabi olan kurululardr. Ancak, deme yeri Trkiye dnda olan ekler hakknda banka teriminden hangi kurulularn anlalaca deme yeri hukukuna gre belirlenir. E) Sreler I - Tatil gnleri MADDE 816- (1) Bir ekin ibraz ve protestosu, ancak bir i gnnde yaplabilir. (2) eke ilikin ilemler ve zellikle ibraz ve protesto veya buna e deer belirleme ilemlerinin yaplmas iin kanunla belirli srenin son gn, pazara veya dier bir tatil gnne rastlad takdirde, bu sre onu izleyen ilk i gnn kapsayacak kadar uzar. Aradaki tatil gnleri sre hesabna dhildir. II - Srelerin hesab MADDE 817- (1) Kanunun bu Ksmnda gsterilen sreler hesap edilirken bunlarn balad gn saylmaz. F) Uygulanacak hkmler MADDE 818- (1) Polieye ait aadaki hkmler ek hakknda da uygulanr: a) Dzenleyenin bizzat kendi emrine, kendi zerine ve nc kii hesabna dzenledii polieler hakkndaki 673 nc madde. b) Poliede gsterilen bedeller arasndaki farklara ilikin 676 nc madde. c) Borlanmaya ehil olmayan kiilerin imzasna, yetkisiz imzaya, dzenleyenin sorumluluuna ve ak polieye ait 677 il 680 inci maddeler. d) Ciro hakkndaki 683 il 685 inci maddeler. e) Polieye ait defilere ilikin 687 nci madde. f) Vekleten yaplan cirodan doan haklara dair 688 inci madde. g) Avalin ekil ve hkmleri hakkndaki 701 ve 702 nci maddeler. h) Makbuz istemek hakkna ve ksmen demeye dair 709 uncu madde. ) Protestoya ait 715 il 717 nci ve 719 il 721 inci maddeler. i) Protestosuz kaydna dair 722 nci madde. j) hbar hakkndaki 723 nc madde. k) Polie borlularnn mteselsil sorumluluuna dair 724 nc madde. l) Polienin denmesi hlinde bavurma hakkna ve polienin, protestonun ve makbuzun kendisine verilmesini istemek hakkna dair 726 ve 727 nci maddeler. m) Sebepsiz zenginlemeden doan haklara dair 732 nci madde. n) Polie karlnn devrine dair 733 nc madde. o) Polie nshalar arasndaki ilikiye ait 744 nc madde. ) Deiiklikler hakkndaki 748 inci madde. p) Zamanamnn kesilmesine dair 750 ve 751 inci maddeler. r) Atfet srelerinin kabul olunamayacana, polieye ilikin ilemlerin yaplmas gereken yer ile elle imzaya dair 754 il 756 nc maddeler. s) ptal hakkndaki 757 il 763 nc maddelerle 764 nc maddenin birinci fkras. ) Ehliyete, polie ve bonolara ilikin haklarn korunmas ile bavurma hakknn kullanlmas iin gerekli ilemlere ilikin kanun ihtilaflarna dair 766, 768 ve 769 uncu maddeler.

(2) 722 nci maddenin birinci ve nc fkralaryla 723 nc maddenin birinci fkras ve 727 nci madde hkmlerinin eklere uygulanmasnda, protesto yerine 808 inci maddenin birinci fkrasnn (b) ve (c) bentleri gereince belirleme yaplmas da geerlidir. BENC AYIRIM Kanunlar htilaf A) Muhatap olma ehliyeti MADDE 819- (1) Bir ekin kimin zerine dzenlenebileceini, ekin denecei lkenin hukuku belirler. Bu hukuka gre ek, muhatabn ahs bakmndan geersiz saylyorsa, hukuklarnn byle bir nedenden dolay geersizlii ngrmedii lkelerde, ek zerine atlan imzalardan doan borlanmalar geerlidir. B) ekil ve sreler MADDE 820- (1) eke ait borlanmalarn ekli, bu borlanmalarn imza edilmi olduu lkenin hukukuna gre belirlenir. Bununla beraber, deme yeri hukukunun ngrd ekle uyulmas yeterlidir. (2) 767 nci maddenin ikinci ve nc fkralar da uygulanr. C) Borlanmalarn hkmleri I - Dzenlenme yeri kanunu MADDE 821- (1) ekten doan borlanmalarn sonular, bu borlanmalarn yapld lke hukukuna gre belirlenir. II - deme yeri hukuku MADDE 822- (1) Aada yazl hususlar ekin denecei lke hukukuna gre belirlenir: a) ekin mutlaka grldnde mi denmesi gerektii yoksa grldkten belirli bir sre sonra denmesi artyla da dzenlenip dzenlenemeyecei ve gerek dzenlenme gnnden sonraki bir gnn eke yazlmasnn ne gibi sonular douraca. b) braz sresi. c) ekin; kabul, teyit, tasdik veya vize edilip edilmeyecei ve bu kaytlarn ne gibi sonular douraca. d) Hamilin ksmen demeyi isteyebilip isteyemeyecei ve byle bir demeyi kabule zorunlu olup olmad. e) ekin izilip izilemeyecei veya hesaba geirilecektir kaydn veya buna eit bir ibareyi ierip iermeyecei ve bu izginin ya da bu kaydn yahut ona eit olan ibarenin ne gibi sonular douraca. f) ekin karl zerinde hamilin zel haklar bulunup bulunmad ve bu haklarn niteliinin ne olduu. g) Dzenleyenin ekten cayabilip cayamayaca veya ekin denmesine itiraz edebilip edemeyecei. h) ekin kaybedilmesi veya alnmas hlinde alnacak tedbirler. i) Cirantalara, dzenleyene ve dier ek borlularna kar bavurma haklarnn korunmas iin bir protesto veya buna e deer bir belirleme yapmann gerekli olup olmad. III - Yerleim yeri hukuku MADDE 823- (1) Muhatap ve yerleim yerli eki deyecek olan nc kii aleyhine sebepsiz zenginlemeden doan istemler, bu kiilerin yerleim yerlerinin bulunduu lkenin hukukuna gre belirlenir. BENC KISIM Kambiyo Senetlerine Benzeyen Senetler ve Dier Emre Yazl Senetler A) Emre yazl senet I - Tanm MADDE 824- (1) Emre yazl olan veya kanunen byle saylan kymetli evrak, emre yazl senetlerdendir. II - Borlunun defileri MADDE 825- (1) Borlu, emre yazl bir senetten doan alacaa kar ancak senedin geersizliine ilikin veya senet metninden anlalan defilerle alacakl kim ise ona kar, ahsen haiz bulunduu defileri ileri srebilir. (2) Borlu ile nceki hamillerden biri veya senedi dzenleyen kii arasnda dorudan doruya varolan ilikilere dayanan defilerin ileri srlmesi, ancak senedi iktisap ederken hamilin bilerek borlunun zararna hareket etmi olmas hlinde caizdir. B) Kambiyo senetlerine benzeyen senetler I - Emre yazl havaleler 1. Genel olarak MADDE 826- (1) Senet metninde polie olarak gsterilmemekle beraber, aka emre yazl olarak dzenlenen ve dier hususlarda da poliede aranlan unsurlar ieren havaleler polie hkmndedir. 2. Kabul zorunluluunun bulunmamas MADDE 827- (1) Emre yazl havale kabul iin ibraz edilemez. (2) Buna ramen ibraz edilir ve kabulden de kanlrsa hamilin bu sebepten dolay bavurma hakk yoktur. 3. Kabuln hkmleri MADDE 828- (1) Emre yazl bir havalenin, havale olunan tarafndan istee bal olarak kabul polienin kabul hkmndedir. Bununla beraber, hamil, havale olunan kii iflas etmi veya bir ilamla ispatlanmam olsa bile

demelerini tatil etmi veya aleyhine yaplan takip semeresiz kalmsa, vadenin gelmesinden nce bavurma hakkn kullanamaz. (2) Bunun gibi, havale edenin iflas hlinde vadenin gelmesinden nce hamil bavurma hakkn kullanamaz. 4. crada uygulanmayacak hkmler MADDE 829- (1) cra ve flas Kanununun, ekler, polieler ve emre yazl senetlerden bonolarn takibine ilikin hkmleri emre yazl havaleye uygulanamaz. II - Emre yazl deme vaatleri MADDE 830- (1) Senet metninde bono olarak gsterilmemekle beraber, aka emre yazl olarak dzenlenmi olan ve bonoda aranlan dier unsurlar da ieren deme vaatleri, bono hkmndedir. Ancak, emre yazl olarak dzenlenmi olan deme vaatleri hakknda, araya girerek demeye ilikin hkmler uygulanmaz. (2) cra ve flas Kanununun, ekler, polieler ve emre yazl senetlerden bonolarn takibine ilikin hkmleri, emre yazl olarak dzenlenmi bulunan deme vaatlerine uygulanmaz. C) Cirosu kabil olan dier senetler MADDE 831- (1) mza edenin, yer, zaman ve tutar bakmlarndan belirli nakd demelerde bulunmay ve belirli miktarda misli eyler teslim etmeyi borland senetler, aka emre yazl olduklar takdirde ciro ile devredilebilirler. (2) Bu senetler ve makbuz senetleri, varant ve konimento gibi cirosu kabil olan senetler hakknda, cironun ekli, hamilin hak sahiplii ve senedi elinde bulundurann onu geri vermekle ykml olmas hususlarnda, polielere ilikin hkmler geerlidir. ptal konusunda, varant ve makbuz senedi dndaki emre yazl senetlere polielere ilikin hkmler uygulanr. (3) Kambiyo senetlerindeki bavurmaya ilikin hkmler kanunda ak hkm olmadka, birinci fkrada yazl senetler hakknda uygulanmaz. ALTINCI KISIM Makbuz Senedi ve Varant A) Umumi maazalar I - Genel olarak MADDE 832- (1) Makbuz senedi ve varant verme karlnda serbest veya gmrklenmemi mal ve hububat, saklama szlemesi uyarnca kabul etmek ve tevdi edenlere de bu senetlerle tevdi olunan mal ve hububat satabilmek veya rehnedebilmek imkn vermek amacyla kurulan maazalara umumi maaza denir. Umumi maazalar ilemleri bu Ksm hkmlerine tabidir. (2) Umumi maazalar Sanayi ve Ticaret Bakanlnn izniyle kurulur. zin almadan umumi maaza aarak makbuz senedi veya varant dzenleyenler, aydan alt aya kadar hapis ve doksan gnden az olmamak zere adli para cezasyla cezalandrlr. (3) Umumi maazalarn kurulu usul ve esaslar, bunlara kabul edilecek mal ve hububat cinsleri ve umumi maazalarn henz gmrklenmemi olan mallar kabul etmeye yetkili saylmalar iin gereken artlar ve gmrk denetimi zel kanununda dzenlenir. II - stisnalar MADDE 833- (1) 832 nci maddede yazl senetleri vermeksizin, yalnz mal ve hububat saklama szlemesiyle kabul etmek zere alan dier kurumlar ve yerler hakknda umumi maazalara ait hkmler geerli olmaz. Bu hususta Trk Borlar Kanununun saklama szlemesi hakkndaki hkmleri uygulanr. (2) Tevdi edilmi eyler karlnda verilen ancak, kanunun arad ekil artlarna uymayan senetlerle, bu ekil artlarna uygun olup da izin almam olan kurumlar tarafndan verilen senetler, kymetli evrak olmayp teslim alma makbuzlar veya ispat belgeleri hkmndedir. B) Makbuz senedi ve varant I - ekil 1. Makbuz senedi MADDE 834- (1) Umumi maazalara tevdi edilen mal ve hububat karlnda verilen makbuz senedinin aada yazl kaytlar iermesi gereklidir: a) Tevdi edenin ad, meslei, yerleim yeri. b) Tevdinin yapld umumi maazann ticaret unvan ile merkezi. c) Tevdi olunan mallarn cins ve miktar ile nitelik ve deerinin bilinmesi iin aklanmas gereken hususlar. d) Tevdi olunan mallarn tabi olmas gereken, resim, har ve vergilerin denip denmedii ve sigorta edilip edilmedii. e) denmi veya denecek cretler, giderler. f) Senedin kimin adna veya emrine dzenleneceini gsteren bir ibare. g) Umumi maaza sahibinin imzas. 2. Varant MADDE 835- (1) Varantn da 834 nc maddede yazl kaytlar aynen iermesi ve makbuz senedine bal olmas gerekir.

3. Defter MADDE 836- (1) Makbuz senedi ve varanttan oluan belgenin dip koanl bir defterden koparlm olmas ve defterin umumi maazaya ait belgeler arasnda saklanmas gereklidir. 4. Ksmi senet MADDE 837- (1) Makbuz senedi ve varantn hamili, giderleri kendisine ait olmak zere nceden tevdi olunan mallarn ksmlara ayrlmasn ve her ksm iin ayr ayr senet verilmesini isteyebilir. Bu takdirde eski senet geri verilir ve iptal olunur. II - Ciro 1. Genel olarak MADDE 838- (1) Makbuz senediyle varant emre yazl olmasa bile ayr ayr veya birlikte teslim ve ciro yoluyla devredilebilir. Ciro, yapld gnn tarihini de tar. (2) Varant ile makbuz senedi birlikte beyaz ciro ile de devredilebilir. Bu trl ciro, her iki senet teslim edildii takdirde cirantann haklarn hamile devreder. 2. Hkmleri MADDE 839- (1) Senedin teslimi artyla, ciro aada yazl hkmleri dourur: a) Makbuz senedi ve varantn birlikte cirosu, tevdi olunan mallarn mlkiyetini devreder. b) Yalnz varantn cirosu, varantn devredildii kiiye, tevdi olunan mallar zerinde rehin hakk salar. c) Yalnz makbuz senedinin cirosu, varant hamilinin hakk sakl kalmak artyla, tevdi olunan mallarn mlkiyetini devreder. 3. Varantn cirosu MADDE 840- (1) Varantn ilk cirosu, hangi borcun teminat altna alnmas iin yaplmsa onu, faiz orann ve vadeyi ierir. (2) Varantn cirosunda yazl kaytlar aynen makbuz senedinin zerine de yazlarak, varantn ciro edildii kii tarafndan imza edilir. C) Mallar zerinde tasarruflar I - Yaplamayacak ilemler MADDE 841- (1) Varant ile makbuz senedinin zyandan, mirastan veya iflastan kaynaklanan uyumazlklar hari olmak zere, umumi maazalara tevdi olunan eyler zerinde haciz, el koyma veya rehin yaplamaz. II - Maln geri alnmas 1. Genel olarak MADDE 842- (1) Varanttan ayrlm bir makbuz senedinin hamili, varant ile teminat altna alnm olan borcun ana paras ile vade gnne kadar olan faizlerini umumi maazaya yatrarak, vade gnnden nce de mallar ekebilir. (2) Yatrlan para varantn geri verilmesi karlnda hamiline denir. 2. Ksmen geri alma MADDE 843- (1) Varanttan ayrlm makbuz senedinin hamili, umumi maazaya tevdi olunan misli eyadan bir ksmn ekmek istedii takdirde maazann sorumluluu altnda, hem ekecei ksm ve hem de varant ile teminat altna alnm bor ile orantl bir miktar paray umumi maazaya yatrmak zorundadr. III - Sattrma hakk 1. artlar MADDE 844- (1) Vade gnnde alaca denmemi varant hamili, polie hamili gibi, protesto ektikten on gn sonra rehin hkmlerine gre tevdi edilen mallar sattrabilir. (2) 841 inci maddede yazl hller sata engel deildir. 2. Sat bedeli MADDE 845- (1) Gmrk resmi ve dier resim, har ve vergilerle tevdi olunan mallar iin umumi maaza tarafndan yaplan giderler ve maazann creti sat bedelinden, ncelikle denir. (2) Birinci fkrada yazl paralar ve teminat altna alnan bor dendikten sonra bakiye, makbuz senedi hamiline denmek zere maaza sahibine verilir. 3. Bavurma hakk MADDE 846- (1) Bir varant hamilinin, sadece sattrd tevdi olunan mallarn alacana yetmemesi hlinde, borlunun veya cirantalarn mallarna bavurma hakk vardr. (2) Protesto ekmemi veya kanuni sresi iinde tevdi olunan mallar sattrmaya teebbs etmemi olan varant hamili, cirantalarna kar btn haklarn kaybederse de borluya kar bavurma hakk geerliliini srdrr. 4. Sigorta MADDE 847- (1) Varantn hamili, sigorta edilen maln zya veya hasar hlinde sigorta bedelinden alacan tahsil eder. D) Zamanam MADDE 848- (1) Makbuz senedi ve varanttan doan istem haklar, polieler hakkndaki zamanam srelerine tabidir. Cirantalara kar bavurma iin zamanamnn balangc, eyann sat gndr.

E) Senetlerin zya MADDE 849- (1) Makbuz senedi veya varant kaybeden hamil, bu senetlere malik olduunu ispat etmek ve teminat vermek suretiyle, maazann bulunduu yerdeki mahkemeden alaca izin zerine, durumun kararda gsterilen o yer gazetelerinde ilanndan ve itiraz iin verilecek srenin gemesinden sonra ikinci bir nsha alabilir. Kaybolan varantn sresi gemise, hamilin istemi zerine mahkeme ayn ekilde borcun denmesine izin verebilir. zin, maazaya ve varanta ilikin ise, hem maazaya hem de ilk borluya tebli olunur. Alacaklnn, maazann bulunduu yerde bir de yerleim yeri gstermesi gerekir. Maaza sahibi ve borlu izin kararna itiraz edebilirler. tiraz zerine mahkeme derhl hkmn verir. Hkm alacakl lehine ise, icrann geri braklmasna karar verilemez. Ancak, ilgililerin istemi zerine, icra mahkemesi hkm kesinleinceye kadar tevdi olunan eyann satndan elde edilecek parann icra veznesinde saklanmasna karar verebilir. DRDNC KTAP Tama leri BRNC KISIM Genel Hkmler A) Tayc MADDE 850- (1) Tayc, tama szlemesiyle eya veya yolcu tama iini veya ikisini birlikte stlenen kiidir. Eya her trl yk de kapsar. (2) Tayc, tama szlemesiyle eyay varma yerine gtrmeyi ve orada gnderilene teslim etmeyi veya yolcuyu varma yerine ulatrmay; buna karlk, eya tamada gnderen ve yolcu tamada yolcu, taycya, tama cretini demeyi borlanr. (3) Tama ileri ticari iletme faaliyetidir. B) Hkmlerin uygulama alan MADDE 851- (1) Eya ve yolcu tamay arizi olarak stlenen kii hakknda da bu Kitap hkmleri, uygun dtkleri lde, uygulanr. C) Sakl tutulan hkmler I- Kural MADDE 852- (1) Deniz, demir ve hava yoluyla tama ile posta idaresine ilikin zel hkmler sakldr. II- zel hkmlerin sorumluluu etkilememesi MADDE 853- (1) Tayc ve tama ileri komisyoncusu, tama iini 852 nci maddede ngrlen zel hkmlere bal bulunan bir kurulua grdrdkleri takdirde de Kanunun kendilerine ykledii sorumluluun hafifletilmesini veya kaldrlmasn isteyemezler. Deiik tr aralar ile tamaya ilikin Drdnc Ksm hkmleri sakldr. D) Sorumluluun kaldrlmasna veya hafifletilmesine ait hkmlerin geersizlii MADDE 854- (1) Kanunun, taycya, tama ileri komisyoncusuna ve faaliyetleri Devlet iznine bal tama iletmelerine ykledii sorumluluklarn, nceden hafifletilmesi veya kaldrlmas sonucunu douran tm szleme hkmleri geersizdir. Bu hkmlerin, iletme tzklerinde, genel ilem artlarnda, biletlerde, tarifelerde veya benzer dier belgelerde ngrlm olmalar hlinde de hkm ayndr. E) Zamanam MADDE 855- (1) Bu Kitap hkmlerine tabi tamalarda, yolcunun bir kaza sonucu lmesi veya bedensel btnl zedeleyen bir zarara uramas hlinde istem haklar on ylda; dier zararlarda ise bir ylda zamanamna urar. (2) Bu sre, eya tamasnda, eyann gnderilene teslimi; yolcu tamasnda, yolcunun varma yerine ulama tarihinden balar. Eya tamamen zayi olmu veya yolcu gidecei yere ulaamam ise, zamanam sresi, eyann teslimi ve yolcunun ulamas gereken tarihten itibaren ilemeye balar. (3) Rcu haklarna ilikin zamanam, rcu alacaklsnn, zarar ve rcu borlusunu rendii tarihten itibaren, ay iinde zarar hakknda rcu borlusuna bildirimde bulunmu olmas artyla; rcu alacaklsna kar mahkeme kararnn kesinletii gnden, kesinlemi mahkeme karar bulunmayan hllerde ise, rcu alacaklsnn borcu ifa ettii tarihten itibaren ilemeye balar. (4) Gnderen veya gnderilen, taycya kar olan haklarn, bir yl iinde 18 inci maddenin nc fkrasna uygun ekilde istemi olmalar artyla, defi olarak her zaman ileri srebilirler. (5) Taycnn kastndan veya pervaszca bir davranyla ve byle bir zararn meydana gelmesi ihtimalinin bilinciyle ilenmi bir fiilinden veya ihmalinden dolay; a) Eya zyaa, hasara uram veya ge teslim edilmise, b) Yolcu ge ulamsa, taycnn sorumluluu ylda zamanamna urar. (6) 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayl Karayollar Trafik Kanunundaki zamanam hkmleri sakldr. KNC KISIM

Eya Tama A) Tama szlemesinin uygulanmas I - Tama senedi MADDE 856- (1) Tama senedi taraflardan birinin istemi zerine dzenlenir. Senet zgn nsha olarak hazrlanr ve gnderen tarafndan imzalanr. Gnderen, taycnn da tama senedini imzalamasn isteyebilir. El yazs ile imzalanm tama senetlerinin suretlerindeki imza, damga veya mhr eklinde ya da basl olabilir. Bir nsha gnderene aittir, dieri eyaya elik eder, ncs taycda kalr. (2) Tama senedi dzenlenmemi olsa bile, taraflarn karlkl ve birbirine uygun iradeleri ile tama szlemesi kurulur. Eyann taycya teslimi, tama szlemesinin varlna karinedir. II - Tama senedinin ierii MADDE 857- (1) Tama senedi aadaki kaytlar ierir: a) Dzenlenme yeri ve tarihi. b) Gnderenin ad, soyad veya ticaret unvan ve adresi. c) Taycnn ad, soyad veya ticaret unvan ve adresi. d) Eyann teslim alnaca yer ve gn ile teslim edilecei yer. e) Gnderilenin ad, soyad veya ticaret unvan ile adresi. f) Gerektiinde bildirim adresi. g) Eyann trnn olaan iareti ile ambalajnn eiti ve tehlikeli mallarda bunlara ilikin mevzuatta ngrlen, dier durumlarda ise genellikle tannan iaretleri. h)Tanacak paketlerin says, iaretleri ve numaralar. i) Eyann net olmayan arl veya baka ekilde beyan edilen miktar. j) Tamann yaplaca sre. k) Kararlatrlan tama creti ve teslime kadar ortaya kacak giderler ile tama cretinin gnderenden baka biri tarafndan denecek olmas hlinde buna ilikin kayt. l) Teslimde demeli tamalarda teslimde deme kayd ve denecek tutar. m) Eyann gmrk ve dier resm ilemlerine ilikin talimatlar. n) Varsa tamann st ak ya da rtlmemi bir arata veya gvertede yaplabileceine ilikin szleme. (2) Tama senedine taraflarn uygun grd dier kaytlar da konulabilir. III - Tama senedinin ispat gc MADDE 858- (1) ki tarafa imzalanan tama senedi, tama szlemesinin yapldna, ieriine ve eyann tayc tarafndan teslim alndna kant oluturur. (2) ki tarafa imzalanan tama senedi, eyann ve ambalajnn, eyann tayc tarafndan teslim alnd srada, d grn bakmndan iyi durumda bulunduuna ve tanan paketlerin saysnn, iaretleri ile numaralarnn, tama senedinde yer alan kaytlara uygun olduuna karinedir; meerki, tayc tama senedine hakl bir sebeple ekince koymu olsun. ekince, taycnn, kaytlarn doruluunu denetleyecek, uygun aralara sahip olmad sebebine de dayandrlabilir. (3) Eyann net olmayan arl veya baka ekilde beyan edilen miktar ya da tanacak paketlerin ierii, tayc tarafndan denetlenmi ve denetlemenin sonucu her iki tarafa imzalanan tama senedine yazlmsa, bu yaz, arln, miktarn ve ieriin, tama senedinde yer alan kaytlara uygun olduuna karinedir. (4) Tayc, gnderen istemde bulunmusa ve buna uygun aralar varsa, eyann arln, miktarn veya ieriini denetlemekle ykmldr. Bu hlde, tayc denetleme ile ilgili giderleri ister. IV - Yk senedi MADDE 859- (1) Tama senedi dzenlenmemise, gnderenin istemi zerine tayc, eya ve tama hakknda yeterli bilgileri ieren bir yk senedi imzalayp gnderene vermek zorundadr. V - Refakat belgeleri MADDE 860- (1) Gnderen, eyann tesliminden nce, resm nitelik tayan, zellikle gmrk ilemleri iin gerekli bulunan bilgileri taycya vermek ve sz konusu belgeleri taycnn tasarrufuna brakmak zorundadr. (2) Tayc, kendisine verilen belgelerin zyandan, hasarndan veya yanl kullanlmasndan doan zararlardan sorumludur; meerki, zya, hasar veya yanl kullanma taycnn kanamayaca ve sonularn nleyemeyecei durumlardan kaynaklanm olsun. Ancak, taycnn sorumluluu, eyann zya hlinde denecek miktarla snrldr. VI - Tehlikeli eya MADDE 861- (1) Tehlikeli eya tanacaksa gnderen, taycya zamannda ak, anlalabilir ierikte ve yazl ekilde, tehlikenin tr ve gerekiyorsa alnmas gereken nlemler konusunda bildirimde bulunmakla ykmldr. (2) Tayc, eyay teslim alrken tehlikenin trn bilmiyorsa veya kendisine herhangi bir bildirimde bulunulmamsa, gnderene kar herhangi bir tazmin ykmll domakszn, tehlikeli maln boaltlmasn, depolanmasn, geri tanmasn veya gerektiinde imhasn ve zararsz duruma getirilmesini ve bu nlemler sebebiyle gerekli giderlerin karlanmasn, gnderenden isteyebilir. VII - Ambalaj ve iaret

MADDE 862- (1) Eyann nitelii, kararlatrlan tama dikkate alndnda, ambalaj yaplmasn gerektiriyorsa, gnderen, eyay zya ve hasardan koruyacak ve taycya zarar vermeyecek ekilde ambalajlamak zorundadr. Ayrca gnderen, eyann szleme hkmlerine uygun ekilde ileme tabi tutulabilmesi iin iaretlenmesi gerekiyorsa, bu iaretleri de koymakla ykmldr. VIII - Ykleme ve boaltma MADDE 863- (1) Szlemeden, durumun gereinden veya ticari teamlden aksi anlalmadka; gnderen, eyay, tama gvenliine uygun biimde araca koyarak, istifleyerek, balayarak, sabitleyerek yklemek ve ayn ekilde boaltmak zorundadr. Tayc, ayrca yklemenin iletme gvenliine uygun olmasn salamakla ykmldr. (2) Ykleme ve boaltma ile ilgili olarak, durumun gereklerine gre belirlenecek makul bir sre iin, aksi kararlatrlmadka, ayrca cret istenemez. (3) Tayc, szleme hkmlerine dayanarak veya kendi risk alanndan kaynaklanmayan nedenlerle makul ykleme veya boaltma sresinden daha fazla beklerse, bekleme creti olarak uygun bir crete hak kazanr. IX - zel durumlarda gnderenin kusursuz sorumluluu MADDE 864- (1) Gnderen, kusuru olmasa da; a) Yetersiz ambalajlamadan ve iaretlemeden, b) Tama senedine yazlan bilgilerdeki geree aykrlklar ile yanllk ve eksikliklerden, c) Tehlikeli maln bu nitelii hakknda bildirimde bulunmamaktan, d) 860 nc maddenin birinci fkrasnda belirtilen belge ve bilgilerdeki eksikliklerden, geree aykrlklardan, belge ve bilgilerin yokluundan, kaynaklanan, taycnn zararlar ile giderlerini tazminle ykmldr. (2) Ancak, gnderenin bu durumlarda sorumlu olduu tazminat miktar, gnderinin net olmayan arlnn her kilosu iin 8,33 zel ekme Hakk ile snrldr. Bu hlde de 882 nci maddenin drdnc fkras ile 885 il 887 nci maddeler kyas yoluyla uygulanr. (3) Zararn veya giderlerin domasnda taycnn davranlarnn da etkisi olmusa, tazmin ykmll ile denecek tazminatn kapsamnn belirlenmesinde, bu davranlarn ne lde etkili olduklar da dikkate alnr. (4) Gnderen tketici ise, taycya kar ancak kusuru hlinde ve birinci ile ikinci fkra hkmlerine gre, zarar ve giderleri tazminle ykml tutulur. (5) Tketici, szlemeyi ticari veya meslek faaliyeti ile ilgili olmayan bir amala yapan bir gerek ya da tzel kiidir. X - Gnderen tarafndan fesih MADDE 865- (1) Gnderen tama szlemesini her zaman feshedebilir. (2) Gnderen szlemeyi feshederse, tayc; a) Kararlatrlan tama creti ile bekleme cretinden ve tazmini gereken giderlerden, szlemenin feshi sonucunda tasarruf ettii giderlerin veya baka bir ekilde elde ettii veya ktniyetli olarak elde etmeyi ihmal ettii menfaatlerin indirilmesiyle kalan tutar veya b) Kararlatrlan tama cretinin te birini, isteyebilir. Tama szlemesinin feshi, taycnn riziko alanna giren bir sebepten kaynaklanmsa, bu fkrann (b) bendi uyarnca bir istem ileri srlemeyecei gibi, szlemenin ifasnda gnderenin menfaati yoksa, taycnn bu fkrann (a) bendinden doan istem hakk da der. (3) Eya, szlemenin feshinden nce yklenmise, tayc, giderleri gnderene ait olmak zere, 869 uncu maddenin nc fkrasnn ikinci il drdnc cmlelerine uygun nlemleri alabilir. Tayc, eyann boaltlmasna, boaltma, iletmesi iin saknca oluturmad ve dier gnderilerin gnderenleri ve alclar bundan zarar grmedii takdirde izin verebilir. Fesih, taycnn riziko alanna giren bir sebepten kaynaklanyorsa, tayc, birinci ve ikinci cmlelerden farkl olarak, yklenmi bulunan eyay giderleri kendisine ait olmak zere hemen boaltmak zorundadr. XI - Ksmi tamay istem hakk MADDE 866- (1) Tayc, tanmas kararlatrlan eyann tamam yklenmi olmasa bile, gnderenin istemi zerine yola kmak zorundadr. Bu durumda tayc; a) Szlemede kararlatrlm olan tama cretinin tamamn, b) Domu bekleme cretini, c) Eksik ykleme sebebiyle yapmak zorunda kald giderleri ve urad zarar, d) Alacaklar, eksik ykleme sebebiyle ksmen veya tamamen teminatsz kalmsa, kendisine ek teminat gsterilmesini, isteyebilir. Ancak, ksmen yklenmeyen eyann yerine baka bir szleme uyarnca eya tanmsa, bu eya iin alnacak tama creti, (a) bendine gre istenecek crete mahsup edilir. (2) Eksik ykleme, taycnn riziko alanna giren sebeplerden kaynaklanyorsa, tayc, birinci fkrada belirtilen istem haklarna, fiilen tanan yk orannda sahiptir. XII - Ykleme sresine uyulmamas hlinde taycnn haklar MADDE 867- (1) Gnderen, eyay sresi iinde yklemezse veya ykleme ykmllnn bulunmad

hllerde eyay hazr bulundurmazsa, tayc, makul bir sre vererek gnderene eyann yklenmesini veya hazr bulundurulmasn ihtar eder. (2) Birinci fkra hkmne gre verilen sre iinde eya yklenmez veya hazr bulundurulmazsa, tayc szlemeyi feshedebilir ve 865 inci maddenin ikinci fkrasna gre haklarn kullanabilir. (3) Birinci fkra hkmne gre verilen sre iinde, kararlatrlan ykleme ksmen yaplmsa veya eya ksmen hazr bulundurulmusa, tayc eksik yklenen eya ile yola kp, 866 nc maddenin birinci fkrasnn (a) il (d) bentlerine gre istem haklarn kullanabilir. (4) Ykleme sresine uyulmamas, taycnn riziko alanna giren bir sebepten kaynaklanyorsa, taycnn istem hakk yoktur. XIII - Emir, talimat ve tasarruflar MADDE 868- (1) Gnderen taycya, tamann yaplmas iin emir ve talimt verebilecei gibi, tamann durdurulmas, eyann geri getirilmesi, baka bir varma veya teslim yerine gtrlmesi ya da baka bir gnderilene teslim edilmesi eklinde tasarruflarda da bulunabilir. Gnderenin bu tr emir, talimat ve tasarruflar, taycnn iletmesi iin sakncalysa veya dier gnderenlerin ve alclarn gnderileri iin bir zarar tehdidini beraberinde getiriyorsa, tayc bunlar yerine getirmekle ykml deildir. Tayc, gnderenden ald emir ve talimat ile tasarruflarnn yerine getirilmesi iin gerekli olan giderleri ve uygun bir cret isteyebilir. Tayc emir, talimat ve tasarruflarn uygulanmasna balanmasn bir avansn denmesi artna balayabilir. (2) Eyann teslim yerine ulamas ile, gnderenin emir ve talimat verme yetkisi ve tasarrufta bulunmak hakk sona erer. Bu andan itibaren sz konusu yetki ve haklar gnderilene ait olur. Birinci fkrann ikinci il drdnc cmle hkmleri burada da geerlidir. (3) Gnderilen, tasarruf hakkn kullanarak eyann bir nc kiiye teslimini istemise, bu kii baka bir gnderilen belirleyemez. (4) Tama senedi dzenlenmi ve her iki tarafa imzalanmsa, gnderen, tama senedinde ngrlm olmas artyla, ancak kendisine ait olan nshay ibraz ederek tasarruf hakkn kullanabilir. (5) Tayc, kendisine verilen emir ve talimatlar ve gnderenin tasarruflarn yerine getiremeyecekse, bunu gnderene bildirmelidir. (6) Tasarruf hakknn kullanlmas, tama senedinin ibraz artna balanm ve tayc herhangi bir talimat, tama senedi ibraz edilmeden yerine getirmise, bundan doacak zararlar iin hak sahiplerine kar sorumludur. Taycnn sorumluunu snrlayan hkmler geersizdir. XIV - Tama ve teslim engelleri MADDE 869- (1) Eyann teslim edilmesi gereken yere ulamasndan nce, tamann szlemeye uygun olarak yaplamayaca anlalrsa veya eyann teslim edilecei yerde teslim engelleri karsa, tayc, 868 inci madde uyarnca tasarruf hakkna sahip olan kiiden talimat almak zorundadr. Tasarruf hakkn gnderilen haizse ve bulunamyorsa veya eyay teslim almaktan kanyorsa, tasarruf hakk birinci cmle uyarnca gnderen tarafndan kullanlr. Tasarruf hakknn kullanlmas tama senedinin ibrazna bal tutulmu olsa bile bu hlde tama senedinin ibraz gerekli deildir. Tayc, kendisine talimat verilen durumlarda, teslim engelinin taycnn riziko alanna giren bir nedenden kaynaklanmam olmas artyla, 868 inci maddenin birinci fkrasnn nc ve drdnc cmlelerinde ngrlen istem haklarn ileri srebilir. (2) Gnderenin, 868 inci madde uyarnca sahip olduu tasarruf yetkisine dayanarak maln nc bir kiiye teslim edilmesi talimatn vermesinden sonra, tama veya teslim engeli ortaya karsa, birinci fkrann uygulanmasnda, gnderilen gnderenin, nc kii de gnderilenin yerini alr. (3) Tayc, 868 inci maddenin birinci fkrasnn birinci cmlesine gre, uymas gereken talimatlar uygun bir sre iinde alamazsa, tasarruf hakk sahibinin menfaatine en iyi grnen tedbirleri almakla ykmldr. Tayc, eyay, boaltp saklayabilir, 868 inci maddenin birinci fkras il drdnc fkras hkmlerine gre tasarruf hakkn haiz kiinin hesabna saklanmas iin tevdi edebilir veya geri tayabilir. Tayc, eyay nc bir kiiye tevdi ederse, sadece bu kiinin seiminde gsterilmesi gereken zenden sorumludur. Bozulabilecek bir mal sz konusu ise, maln durumu byle bir nlemi hakl klyorsa veya aksi takdirde oluacak giderler maln deerine gre makul bir oranda deilse, tayc, Trk Borlar Kanununun 108 inci madde hkmne uygun olarak mal sattrabilir. Tayc, deerlendirilmesi imkn bulunmayan eyay imha edebilir. Eyann boaltlmasndan sonra tama sona ermi saylr. (4) Tayc, nc fkraya gre alnan nlemler sebebiyle gerekli giderlerin tazminini ve uygun bir cret ister; meerki, engel kendi riziko alanna giren bir nedenden kaynaklanm olsun. XV - Tama cretinin hesaplanmas ve denmesi MADDE 870- (1) Tama creti, eyann tesliminde denir. Tayc, tama cretinden baka, eya iin yaplan, duruma ve artlara gre gerekli olan giderleri de isteyebilir. (2) Bir tama veya teslim engelinden dolay, tama, sresinden nce sona erdirilirse, tayc, tamann tamamlanan ksmyla orantl olarak tama cretine hak kazanr. Engel, taycnn riziko alanna giren bir sebepten kaynaklanmsa, tayc, ancak gnderenin menfaatine olduu lde tamann tamamlanm bulunan ksm hakknda istemde bulunabilir.

(3) Tamann balamasndan sonra fakat teslim yerine ulalmasndan nce bir gecikme olursa ve bu gecikme gnderenin riziko alanna giren bir nedenden kaynaklanmsa, tayc, tama cretinin yannda uygun bir bedel de isteyebilir. (4) Tama creti eyann says, arl veya baka lyle gsterilen miktarna gre kararlatrlmsa, tama cretinin hesaplanmasnda, bu konuda tama veya yk senedindeki kaytlarn doru olduu varsaylr. Bu varsaym, kaytlarn doruluunu denetleme konusunda uygun aralarn hazr bulunmadna ilikin ekince konulmu olmas hlinde de geerlidir. XVI - Gnderilenin haklar ve deme borcu MADDE 871- (1) Eyann teslim yerine varmasndan sonra gnderilen, taycdan, tama szlemesinden doan ykmllklerin yerine getirilmesi karlnda, eyann kendisine teslim edilmesini isteyebilir. Eya zayi olmu veya hasara uram yahut ge teslim edilmise, gnderilen, gnderenin tama szlemesinden doan istem haklarn taycya kar ileri srebilir. Gnderen, bu haklarn ileri srlmesinde yetkili kalmaya devam eder. Gnderilenin veya gnderenin kendilerinin veya bakasnn menfaatine hareket etmeleri farkllk yaratmaz. (2) stem hakkn, birinci fkrann birinci cmlesine gre ileri sren gnderilen, tama cretini, tama cretinin bir blm denmi ise kalan blmn tama senedinde gsterilen tutarla snrl olmak zere demekle ykmldr. Tama senedi dzenlenmemi veya gnderilene ibraz edilmemise yahut denmesi gereken tutar tama senedinden anlalamyorsa, gnderilen, makul olmas artyla, gnderen ile tayc arasnda kararlatrlan tama cretini demek zorundadr. (3) Birinci fkrann birinci cmlesine gre istem hakkn ileri sren gnderilen, boaltma yerindeki bekleme cretini ve ayrca, eyann teslimi srasnda kendisine bildirilmi olmak artyla, ykleme yerindeki bekleme cretiyle 870 inci maddenin nc fkrasna gre denmesi gereken bedeli der. (4) Gnderenin sorumluluu, szlemeye gre denmesi gereken bedeller iin devam eder. XVII - demeli teslim MADDE 872- (1) Eyann gnderilene teslimi, kararlatrlan bedelin denmesi artna balanabilir. Bu hlde, deme nakden veya nakde e deer bir deme arac ile yaplmaldr. (2) Tahsil sonucu elde edilen bedel, taycnn alacakllar bakmndan gnderene gemi saylr. (3) Eya, bedeli tahsil edilmeden gnderilene teslim edilirse, tayc, bundan doan zarardan, gnderene kar kusuru bulunmasa bile, eyann tesliminde denmesi gereken tutarla snrl olarak sorumludur. XVIII - Tama sresi MADDE 873- (1) Tayc, eyay, kararlatrlan srede, bir sre kararlatrlmamsa artlar dikkate alndnda zenli bir taycya tannabilecek makul bir sre iinde, teslim etmekle ykmldr. XIX - Zya karinesi MADDE 874- (1) Eya, tama sresini izleyen yirmi gn iinde teslim edilmezse, hak sahibi ona zayi olmu gzyle bakabilir. Snr tesi tamalarda bu sre otuz gndr. (2) Hak sahibi, eyann zya dolaysyla tazminat alrsa, bunun denmesi srasnda, eyann daha sonra bulunmas hlinde, derhl kendisine haber verilmesini isteyebilir. (3) Hak sahibi, eyann bulunduu haberini aldktan itibaren otuz gn iinde, gerektiinde giderler indirilmek suretiyle, tazminat geri deyerek eyann kendisine teslimini isteyebilir. Tama cretini deme ykmll ile tazminat hakk sakldr. (4) Eya, tazminatn denmesinden sonra bulunmusa, hak sahibi bundan haberdar edilmesini istemedii veya bulunma haberinden sonra eyann teslimine ilikin istem hakkn ileri srmedii durumlarda, tayc, eya zerinde serbeste tasarrufta bulunabilir. B) Taycnn sorumluluu I - Zya veya hasar ile gecikmeden doan zarardan sorumluluk MADDE 875- (1) Tayc, eyann tanmak zere teslim alnmasndan teslim edilmesine kadar geecek sre iinde, eyann zyandan, hasarndan veya teslimindeki gecikmeden doan zararlardan sorumludur. (2) Zararn olumasna, gnderenin veya gnderilenin bir davran ya da eyann zel bir ayb sebep olmusa, tazminat borcunun domasnda ve kapsamnn belirlenmesinde, bu olgularn ne lde etkili olduu dikkate alnr. (3) Gecikme hlinde herhangi bir zarar olumasa da tama creti gecikme sresi ile orantl olarak indirilir; meerki, tayc her trl zeni gsterdiini ispat etmi olsun. II - Sorumluluktan kurtulma 1. Genel olarak a) Taycnn zeni MADDE 876- (1) Zya, hasar ve gecikme, taycnn en yksek zeni gstermesine ramen kanamayaca ve sonularn nleyemeyecei sebeplerden meydana gelmise, tayc sorumluluktan kurtulur. b) Ara arzas ve kiraya verenin kusuru MADDE 877- (1) Tayc, tama aracndaki arzaya, tat kiralad kiinin onun temsilcilerinin veya alanlarnn kusuruna dayanarak sorumluluktan kurtulamaz.

2. zel hller MADDE 878- (1) Zya, hasar veya teslimdeki gecikme, aadaki hllerden birine balanabiliyorsa tayc sorumluluktan kurtulur: a) Szleme veya teamle uygun olarak st ak bir aracn kullanlm olmas yahut gverteye ykleme yaplmas. b) Gnderen tarafndan yaplan yetersiz ambalajlama. c) Eyann gnderen veya gnderilen tarafndan ileme tabi tutulmas, yklenmesi veya boaltlmas. d) Eyann; zellikle krlma, paslanma, bozulma, kuruma, szma, olaan fire yoluyla kolayca zarar grmesine yol aan doal nitelii. e) Tanacak paketlerin gnderen tarafndan yetersiz etiketlenmesi. f) Canl hayvan tamas. g) 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayl Gmrk Kanunu ile dier kanun ve dzenlemelerde yer alan hkmlerin taycnn sorumluluktan kurtulmasn hakl gsterdii hller. (2) Herhangi bir zararn hl ve artlara gre birinci fkrada ngrlen bir sebebe balanmasnn muhtemel bulunduu durumlarda, o zararn bu sebepten ileri geldii varsaylr. Birinci fkrann (a) bendinde ngrlen olaanst zya veya hasar hlinde bu karine geerli olmaz. (3) Zya, hasar veya gecikme, gnderenin eyann tanmasna ilikin zel talimatlarna taycnn uymamasndan ileri gelmise, tayc birinci fkrann (a) bendine dayanarak sorumluluktan kurtulamaz. (4) Tayc, szleme uyarnca eyay scaa, soua, s deiikliklerine, neme, sarsntlara ya da benzer etkilere kar zel olarak koruma ykmll altnda ise, birinci fkrann (d) bendine ancak, hl ve artlara gre, zellikle de gerekli donanmn seimi, bakm ve kullanmna ilikin kendisine den tm nlemleri alm ve zel talimatlara uygun davranm bulunmas hlinde dayanabilir. (5) Tayc birinci fkrann (f) bendine ancak hl ve artlara gre kendisine den tm nlemleri alm ve zel talimatlara uygun davranm bulunmas hlinde dayanabilir. III - Yardmclarn kusuru MADDE 879- (1) Tayc; a) Kendi adamlarnn, b) Tamann yerine getirilmesi iin yararland kiilerin, grevlerini yerine getirmeleri srasndaki fiil ve ihmallerinden, kendi fiil ve ihmali gibi sorumludur. IV - Tazminatta esas alnacak deer MADDE 880- (1) Tayc, eyann tamamen veya ksmen zyandan dolay tazminat demekle sorumlu tutulduunda, bu tazminat, eyann tanmak zere teslim alnd yer ve zamandaki deerine gre hesaplanr. (2) Eyann hasara uramas hlinde, onun tanmak zere teslim alnd yer ve zamandaki hasarsz deeri ile hasarl deeri arasndaki fark tazmin edilir. Zarar azaltmak ve gidermek iin yaplacak harcamalarn birinci cmleye gre saptanacak deer farkn karlad karine olarak kabul edilir. (3) Eyann deeri piyasa fiyatna gre, bu yoksa ayn tr ve nitelikteki mallarn cari deerine gre tayin edilir. Eya, tamak zere teslimden hemen nce satlmsa, satcnn faturasnda tama giderleri mahsup edilerek gsterilen sat bedelinin piyasa fiyat olduu varsaylr. V- Zarar saptama giderleri MADDE 881- (1) Tayc, eyann zya veya hasar hlinde, 880 inci madde uyarnca denmesi gereken tazminattan baka, zararn saptanmas iin yaplmas zorunlu olan giderleri de tazminle ykmldr. VI - Sorumluluk snrlar MADDE 882- (1) Gnderinin tamamnn zya veya hasar hlinde, 880 ve 881 inci maddeler uyarnca denecek tazminat, gnderinin net olmayan arlnn her bir kilogram iin 8,33 zel ekme Hakkn karlayan tutar ile snrldr. (2) Gnderinin mnferit paralarnn zya veya hasar hlinde taycnn sorumluluu; a) Gnderinin tamam deerini kaybetmise tamamnn, b) Gnderinin bir ksm deerini kaybetmise, deerini kaybeden ksmnn, net olmayan arlnn her bir kilogram iin 8,33 zel ekme Hakkn karlayan tutar ile snrldr. (3) Taycnn, tama sresinin almasndan doan sorumluluu, tama cretinin kat ile snrldr. (4) zel ekme Hakk, eyann tama amacyla taycya teslim edildii tarihteki veya taraflarca kararlatrlan dier bir tarihteki, Trkiye Cumhuriyet Merkez Bankasnca belirlenen deerine gre Trk Lirasna evrilir. VII - Dier giderlerin tazmini MADDE 883- (1) Tayc, zya veya hasardan sorumlu olduu hllerde, 880 il 882 nci maddelere gre denmesi gereken tazminat dedikten baka, tama cretini geri verir ve tama ile ilgili vergileri, resimleri ve tama ii nedeniyle doan dier giderleri de karlar. Ancak, hasar hlinde, birinci cmle uyarnca yaplacak demeler 880 inci maddenin ikinci fkrasna gre saptanacak bedel ile orantl olarak belirlenir. Bakaca zararlar karlanmaz. VIII - Dier zararlarda sorumluluun en yksek tutar

MADDE 884- (1) Tayc, tama iinin yaplmasnda, szlemeden doan bir ykmlln ihlal etmesi nedeniyle meydana gelen ve eyann zyandan, hasarndan veya tama sresinin almasndan kaynaklanmayan ve eya veya kii zararlar dnda kalan zararlardan, tam zya hlinde denmesi gereken tazminat miktarnn kat ile snrl olmak zere sorumludur. IX - Szleme d istemler MADDE 885- (1) Bu Ksmda ngrlen sorumluluktan kurtulu hlleri ve snrlamalar, gnderen veya gnderilenin, zya, hasar veya gecikme nedeniyle taycya yneltebilecei, szleme d istemleri iin de geerlidir. (2) Tayc, eyann zyandan veya hasarndan dolay, nc kiilerin szleme d istemlerine kar, sorumluluktan kurtulma sebeplerine ve snrlamalara dayanabilir. Ancak, bunlar; a) nc kii tamaya onay vermemise ve tayc, gnderenin eyay gnderme konusunda yetkili olmadn biliyorsa veya bilmesi gerekiyorsa, b) Eya, tama iin teslim alnmadan nce, nc kiinin veya ondan zilyetlii elde etmi olan kiinin onay olmakszn elinden kmsa, ileri srlemez. X - Sorumluluu snrlama hakknn kayb MADDE 886- (1) Zarara, kasten veya pervaszca bir davranla ve byle bir zararn meydana gelmesi ihtimalinin bilinciyle ilenmi bir fiilinin veya ihmalinin sebebiyet verdii ispat edilen tayc veya 879 uncu maddede belirtilen kiiler, bu Ksmda ngrlen sorumluluktan kurtulma hllerinden ve sorumluluk snrlamalarndan yararlanamaz. XI - Yardmc kiilerin sorumluluu MADDE 887- (1) Taycnn yardmclarndan birine kar, eyann zya, hasar veya ge teslimi sebebiyle, szleme d sorumluluktan doan istemler ileri srlmse, o kii bu Ksmda ngrlen sorumluluktan kurtulma sebeplerine ve sorumluluk snrlamalarna dayanabilir. Zarara, kasten veya pervaszca bir davranla ve byle bir zararn meydana gelmesi ihtimalinin bilinciyle ilenmi bir fiille veya ihmalle sebebiyet verilmise birinci cmle hkm uygulanmaz. XII - Fiil tayc MADDE 888- (1) Tama, ksmen veya tamamen nc bir kii olan fiil tayc tarafndan yerine getirilirse, bu kii eyann zya, hasar veya gecikmesi nedeniyle kendisi tarafndan yaplan tama srasnda ortaya kan zarardan asl tayc gibi sorumludur. Asl taycnn gnderen veya gnderilen ile, sorumluluun geniletilmesi iin yapt szlemeler, fiil taycya kar, bunlar yazl olarak kabul etmesi artyla geerlidir. (2) Fiil tayc, tama szlemesinden doan asl taycya ait btn defileri ileri srebilir. (3) Asl tayc ve fiil tayc mteselsilen sorumludurlar. (4) Fiil taycnn yardmclarna bavurulursa 887 nci madde hkm uygulanr. (5) Fiil tayc tama senedinde veya dier bir belgede kendisine teslim olunan eyann ne hlde bulunduunu tespit ettirebilir. Bu hkme uyulmad takdirde 858 inci maddenin ikinci fkras hkmleri uygulanr. XIII -Bildirim MADDE 889- (1) Eyann zya veya hasara uram olduu aka grlyorsa, gnderen veya gnderilen en ge teslim anna kadar zya veya hasar bildirmezlerse, eyann szlemeye uygun olarak teslim edildii varsaylr. Bildirimde, zararn gerekli aklkla belirtilmesi ve nitelendirilmesi arttr. (2) Birinci fkradaki karine, zya veya hasarn aka grnmemesi ve eyann tesliminden sonra yedi gn iinde bildirilmemesi hlinde de geerlidir. (3) Gnderilen, taycya, teslim sresinin aldn, teslimden itibaren yirmibir gn iinde bildirmezse, gecikmeden kaynaklanan haklar sona erer. (4) Teslimden sonra yaplan bildirimin yazl olmas arttr. Bildirim, telekomnikasyon aralar yardmyla da yaplabilir. Bildirimde bulunann kim olduu herhangi bir ekilde anlalyorsa, imzaya gerek yoktur. Srenin korunmas iin bildirimin zamannda gnderilmi olmas yeterlidir. (5) Zya, hasar veya gecikme teslim srasnda bildirilirse, bu bildirimin yukardaki hkmlere uygun olarak eyay teslim edene yaplmas yeterlidir. XIV - Yetkili mahkeme MADDE 890- (1) Birinci ve kinci Ksm hkmlerine tabi tamadan doan hukuki uyumazlklarda, maln teslim alnd veya teslim iin ngrlen yer mahkemesi de yetkilidir. (2) Fiil taycya kar alacak dava, asl taycnn yerleim yeri mahkemesinde, asl taycya kar alacak dava fiil taycnn yerleim yeri mahkemesinde de alabilir. XV - Hapis hakk MADDE 891- (1) Tayc, tama szlemesinden doan btn alacaklar iin Trk Meden Kanununun 950 il 953 nc maddeleri uyarnca eya zerinde hapis hakkn haizdir. Hapis hakk, 860 nc maddedeki refakat belgelerini de kapsar. (2) Taycnn, eyay zilyetliinde bulundurduu veya eya zerinde konimento ve tama senedi aracl ile

tasarruf hakkna sahip olduu srece, hapis hakk vardr. (3) Rehnin paraya evrilmesine ynelik bildirimin gnderilene yaplmas arttr. Gnderilen bulunamyorsa veya mal teslim almay reddediyorsa, bildirim gnderene kar yaplr. XVI - Birden ok tayc MADDE 892- (1) Eyann birden ok tayc tarafndan tanmas hlinde, eyann tesliminde; son tayc nceki tayclarn alacaklarn tahsil etmek zorunda ise, nceki tayclarn sahip olduklar haklar, zellikle hapis hakkn kullanr. Son tayc hapis hakkn haiz olduu srece, nceki tayclarn hapis hakk varln srdrr. (2) nceki taycnn alaca, sonraki tayc tarafndan denirse, ncekinin alacak ve hapis hakk sonrakine geer. (3) Birinci ve ikinci fkra hkmleri, tamaya katlm olan tama ileri komisyoncusunun alacaklar ve haklar iin de uygulanr. XVII - Birden ok hapis hakknn sras MADDE 893- (1) Ayn eya zerinde eyann tanmas ile balantl birden ok hapis hakk varsa, bunlardan eyann tanmas ile dorudan doruya balantl olan hapis haklar dierlerinden nce gelir. Sonuncular bakmndan ise, sonradan domu olanlar ncekilerden nce gelir. NC KISIM Tanma Eyas Tamas A) Uygulanacak hkmler MADDE 894- (1) Bir evden, brodan veya benzeri bir yerden alnp benzeri bir yere tanan eya tanma eyasdr. Konusu tanma eyas olan tama szlemesine, bu Ksmda ngrlen hkmlerde veya uygulanmas gerekli milletleraras szlemelerde aksine hkm bulunmadka, bu Kitabn Birinci ve kinci Ksm hkmleri uygulanr. B) Taycnn ykmllkleri MADDE 895- (1) Taycnn ykmllkleri, mobilyalarn sklmesi ve kurulmas ile tanma eyasnn yklenip boaltlmasn da kapsar. (2) Gnderen 864 nc maddenin beinci fkrasnda tanmlanan tketici ise, tanma eyasnn ambalajlanmas ve iaretlenmesi gibi tama ile ilgili dier ilerin yerine getirilmesi de taycnn ykmllndedir. C) Tama senedi, tehlikeli mal, refakat belgeleri, bildirim ve bilgi verme ykmllkleri MADDE 896- (1) Gnderen, 856 ve 857 nci maddelerden farkl olarak, tama senedi dzenlemekle ykml deildir. (2) Tanma eyas tehlikeli eyadan saylyorsa ve gnderen de tketici ise, 861 inci maddeden farkl olarak, tayc sadece eyadan kaynaklanacak tehlike hakknda genel olarak bilgilendirilir. Bilgilendirme herhangi bir ekle bal deildir. Tayc ayrca, gndereni birinci cmledeki ykmll hakknda uyarr. (3) Gnderen tketici ise, tayc gndereni uyulmas gerekli gmrk kurallar ve ynetime ilikin dier hkmler konusunda bilgilendirir. Ancak, tayc gnderen tarafndan tasarrufuna sunulan bilgi ve belgelerin doru ve eksiksiz olduunu denetlemekle ykml deildir. D) Gnderenin zel hllerde sorumluluu MADDE 897- (1) Gnderen, verdii zarar sebebiyle taycya kar sadece 864 nc maddenin ikinci fkrasndan farkl olarak, tama szlemesinin ifas iin gerekli olan ykleme hacminin metrekp bana 1.500 zel ekme Hakk tutarnda tazminatla ykmldr. E) Sorumluluktan kurtulma sebepleri MADDE 898- (1) Kanunun 878 inci maddesinde ngrlenlerden farkl olarak, zyan veya hasarn aadaki sebeplerden kaynaklanmas durumunda, tayc sorumluluktan kurtulur: a) Tayc, deerli maden, ta, mcevher, posta pulu, maden para, belge veya kymetli evrak tayorsa. b) Gnderen tarafndan yaplan paketleme veya etiketleme yetersizse. c) Tanan eya gnderen tarafndan ileme tabi tutulmu, yklenmi veya boaltlmsa. d) Tayc tarafndan ambalajlanmam olan eya tanmsa. e) Taycnn, muhtemel hasar tehlikesine kar gndereni nceden uyarm olmasna ramen, gnderenin sraryla, bykl ve arl itibaryla ykleme ve boaltma yerindeki artlara uygun olmayan eya yklenmi veya boaltlmsa. f) Canl hayvan veya bitki tanmsa. g) Eya doal veya aypl yaps dolaysyla, zellikle krlma, ilev bozukluu, paslanma, bozulma veya szma gibi sebeplerle kolaylkla zarar grebilecek nitelikteyse. (2) Oluan zararn, durum ve artlara gre, birinci fkrada belirtilen tehlikelerden kaynaklanm olabilecei hllerde, zararn bu tehlikelerden domu olduu varsaylr. (3) Tayc, birinci fkra hkmne, ancak, durum ve artlara gre zerine deni yapm ve tm nlemleri alp talimatlara uymusa dayanabilir. F) Sorumluluk snr

MADDE 899- (1) 882 nci maddenin birinci ve ikinci fkralarndaki dzenlemeden farkl olarak, zya veya hasar sebebiyle taycnn sorumluluu, tama szlemesinin ifas iin gerekli olan ykleme hacminin metrekp bana 1.500 zel ekme Hakk ile snrldr. G) Bildirim MADDE 900- (1) Eyann zyandan veya hasara uramasndan doan istem haklar, 889 uncu maddenin birinci ve ikinci fkralarndan farkl olarak; a) Eyann zyaa veya hasara uram olduu aka grlyorsa, en ge teslimi izleyen i gn iinde veya b) Zyan veya hasarn aka grnmemesi hlinde en ge teslimi izleyen ondrt gn iinde, taycya bildirilmemise sona erer. H) Sorumluluu snrlama hakknn kayb MADDE 901- (1) Gnderen tketici ise, tayc veya 879 uncu maddede anlan kiilerden biri; a) Taycnn, gndereni szleme yaplrken sorumluluk hkmleri hakknda bilgilendirmemi ve sorumluluun geniletilmesi ynnde bir szleme yaplmas veya eyann sigorta ettirilmesi imknlarna iaret etmemi olmas hlinde, 898 ve 899 uncu madde hkmleriyle bu Kitabn kinci Ksmnda ngrlen sorumluluktan kurtulma hllerine ve sorumluluk snrlamalarna dayanamaz, b) Tayc, gnderileni en ge maln teslimi srasnda, zarar bildiriminin ekli ve sresi ile bu bildirimin yaplmamas hlinde ortaya kacak hukuki sonular hakknda bilgilendirmemise, 900 nc madde hkmne dayanamaz. (2) Bilgilendirmenin yazl, kolayca okunabilir ve anlalabilir biimde olmas arttr. DRDNC KISIM Deiik Tr Aralar ile Tama A) Szleme MADDE 902- (1) Bu Kitabn Birinci ve kinci Ksm hkmleri, aadaki artlarn tamamnn bir arada varl hlinde, deiik tr aralar ile tama szlemelerine de uygulanr: a) Eyann tanmas btnlk gsteren bir tama szlemesine dayanyorsa. b) Bu szleme balamnda tama deiik trde aralarla yaplacaksa. c) Taraflar, her bir trdeki ara iin ayr szleme yapm olsalard, sz konusu szlemelerin en az ikisi farkl hkmlere bal tutulacak idiyse. d) Aadaki hkmlerle, uygulanmas gerekli milletleraras szlemelerde aksi yolda bir dzenleme yoksa. B) Bilinen zarar yeri MADDE 903- (1) Zyaa, hasara veya teslimdeki gecikmeye yol aan olayn, tamann hangi ksmnda meydana geldii belli ise, taycnn sorumluluu, bu Kitabn Birinci ve kinci Ksm hkmlerinin yerine, tamann bu ksm iin ayr bir tama szlemesi yaplm olsayd, o szlemenin bal olaca hkmlere gre belirlenir. Zyaa, hasara veya teslimdeki gecikmeye yol aan olayn tamann hangi ksmnda meydana geldiine ilikin ispat yk, bunu iddia eden tarafa aittir. C) Bildirim ve zamanam MADDE 904- (1) Zararn bildirimine ilikin olarak, zarar yerinin bilinip bilinmemesi veya sonradan belli olmasna baklmakszn, 889 uncu madde hkm uygulanr. Tamann son ksm iin ayr bir tama szlemesi yaplm olsayd, o szlemeye uygulanacak hkmlere uygun bir bildirimde bulunulmas hlinde de, zararn bildirimi iin ngrlm olan ekil ve sreye uyulduu kabul edilir. (2) Zyaa, hasara veya teslimdeki gecikmeye dayanan istemin bal olduu zamanamnn balangc iin teslim tarihinin esas alnd durumlarda, bu tarih eyann gnderilene teslimi tarihidir. stem hakk, zarar yerinin belli olmas hlinde de en erken 855 inci madde uyarnca zamanamna urar. D) Tanma eyasnn tamas MADDE 905- (1) Deiik tr aralarla tama szlemesinin konusunu tanma eyas oluturuyorsa, szlemeye, bu Kitabn nc Ksm hkmleri uygulanr. Zararn meydana geldii tama ksm hakknda, Kanunun 903 nc maddesi hkm ancak Trkiye Cumhuriyeti iin balayc olan milletleraras szlemelerden biri geerliyse uygulanr. BENC KISIM Yolcu Tama A) Kurallara uyma zorunluluu MADDE 906- (1) Yolcu, tayc tarafndan i hizmetleri dzenlemek iin konulmu kurallara uymak zorundadr. B) Seferin yaplamamas MADDE 907- (1) Sefer, tama szlemesinin yaplmasndan sonra fakat hareketten nce ortaya kan bir sebep dolaysyla yaplmamsa, aadaki hkmler uygulanr: a) lm, hastalk veya bunun gibi bir mcbir sebep dolaysyla sefer yaplamamsa, szleme, taraflardan hibirine tazmin ykmll dourmakszn kendiliinden geersiz olur.

b) Sefer, tama aracyla ilgili olup tayc iin kusur oluturmayan, iki tarafn da kusurundan doup yolculua engel bulunan veya yolculuu tehlikeli duruma sokan bir sebep dolaysyla yaplmamsa, szleme, taraflardan hibirine tazmin ykmll dourmakszn kendiliinden geersiz olur. c) Sefer, taycnn fiili veya ihmali sebebiyle yaplmamsa, yolcu tazminat isteyebilir. d) Sefer, herhangi bir sebeple yaplmam ve yolcu da o sefer iin saatinde gerekli yerde bulunamamsa, o seferi izleyen seferlerden birinde, ayn dzeydeki bir arala ve ayn dzeydeki bir yerde seyahat etme hakkn haizdir; meerki, bu istemin yerine getirilmesi tayc ynnden imknsz olsun veya byk bir mali yk olutursun. Yolcuya sefer neremeyen tayc bilet cretinin kat tutarnda tazminat der. Seferin yaplamamasnda taycnn kusuru yoksa, yolcu ayn artlarla kendisine nerilen seferi, hakl bir sebep gstermeksizin reddederse tama cretini der. e) (a), (b) ve (c) bentlerinde anlan hllerde tayc, pein alm olduu tama cretini geri verir. C) Seferin gecikmesi I - Hareketin gecikmesi MADDE 908- (1) Hareket, duruma ve artlara gre yolcudan katlanmas istenemeyecek bir sre gecikirse, yolcu szlemeden cayp dedii creti ve varsa zararn isteyebilir. Yolcu, gecikmeye ramen yolculuu yapmsa, sadece gecikmeden doan zararnn tazminini dava edebilir. Cayma ekle bal deildir; hareket yerinden ayrlma, cayma kabul edilir. Szlemeden caylsn veya caylmasn, gecikme nedeniyle domu herhangi bir zarar ispat edilemese bile mahkemece bilet parasnn misli tazminata karar verilir. II - Sefer srasnda 1. Yol deitirme MADDE 909- (1) Tayc, sefer esnasnda, tarifede bulunmayan bir yerde durur, sebepsiz yere olaan yoldan baka bir yol izler veya dier bir ekilde ve kendi fiili sebebiyle gidilmesi amalanan yere ge ularsa, yolcu, szlemeden cayp tazminat isteyebilir. (2) Tayc, yolcu dnda yk de tayorsa, ykn boaltlmas iin gerekli olan sre iin sefere ara verebilir. (3) Bu madde hkmleri szlemede aksine hkm yoksa uygulanr. 2. Zorunlu sebepler MADDE 910- (1) Sefer, Hkmet emrinden, idari bir tasarruftan, tamann yapld aracn onarlmas zorunluluundan veya anszn kp yolculua devam tehlikeli duruma sokan bir sebepten gecikmise, iki taraf arasnda buna ilikin bir szleme bulunmad takdirde, aadaki hkmler uygulanr: a) Yolcu, engelin kalkmasn veya onarmn sonunu beklemek istemezse, tama cretini, gidilen yol ile orantl olarak deyerek szlemeden cayabilir. b) Yolcu, tama aracnn hareketini beklerse, sadece kararlatrlm creti der. Tama cretine yemek dhilse durma sresince yemek giderini yolcu yklenir. D) Seferin duraklamas MADDE 911- (1) Sefer, tama szlemesinin kurulmasndan ve hareketten sonra duraklarsa, szlemede aksine bir hkm bulunmad takdirde, aadaki hkmler uygulanr: a) Yolcu kendi istei ile yol zerinde bulunan bir yerde yolculuktan vazgeerse cretin tamamn der. b) Tayc, sefere devamdan vazgeer veya taycnn kusuru sebebiyle yolcu yol zerinde bulunan bir yerde inmek zorunda kalrsa, tama creti denmez; denmise yolcu tamamn geri alr. Yolcunun tazminat hakk sakldr. c) Sefer, yolcunun kendisini veya tama aracn ilgilendiren ve tayc iin kusur oluturmayan bir sebepten duraklarsa, cret, gidilen yol ile orantl olarak denir. Bu hlde taraflardan hibiri dierine tazminat demez. E) Bagaj I - Taycnn sorumluluu MADDE 912- (1) Yolcu, bagaj ile el bagaj iin, aksine szleme yoksa, ayr cret demez. Tayc, yolcunun eyasnn zyandan veya hasara uramasndan Kanunun 875 il 886 nc maddeleri uyarnca sorumludur. (2) Yolcunun kiisel eyasndan tayc sorumludur. II- Taycnn hapis hakk MADDE 913- (1) Tayc, seyahat cretinin teminat olarak, Trk Meden Kanununun 950 il 953 nc maddeleri uyarnca bagaj zerinde hapis hakkn haizdir. F) Taycnn sorumluluu MADDE 914- (1) Tayc, yolcular rahat bir yolculukla ve salkl olarak gidecekleri yere ulatrmakla, zellikle hava, ses, yer ve evre kirliliine meydan vermemek iin gerekli dzeni kurmakla, gerekli dier tm nlemleri almak ve mevzuatta ngrlen kurallara uymakla ykmldr. (2) Tayc, yolcularn kazaya uramalarndan doacak zarar tazmin eder. Yolcunun kaza sonucunda lmesi hlinde, onun yardmndan yoksun kalanlar uradklar zararn tazminini taycdan isteyebilirler. Ancak, tayc, kazann kendisinin veya yardmclarnn en yksek zeni gstermelerine ramen, kanamayacaklar ve sonularn nleyemeyecekleri bir sebepten ileri geldiini ispat ederse tazminattan kurtulur. (3) Tayc, bilette belirtilen yerin baka bir kiiye verilmesi, bilette gsterilen ara yerine onunla ayn dzeyde olmayan baka bir aracn sefere konulmas, aracn belli saatten nce hareketi nedeniyle yolcunun yetiememesi, tama

aracnda durumun gerektirdii ilk yardm malzemelerinin ve ilalarnn bulundurulmamas veya bunlardan derhl yararlanma imknnn salanmam olmas sebebiyle de, ikinci fkraya gre sorumludur; herhangi bir zarar ispat edilmese bile tayc bilet parasnn katn tazminat olarak der. (4) nc fkrada gsterilen hareketleri yapan ara ofrleri, aralar emri altnda bulunduran kiiler ile aralar tama iinde kullanlanlar, ikyet zerine, kolluk grevlileri tarafndan yz Trk Lirasndan binbeyz Trk Lirasna kadar idari para cezasyla cezalandrlr. G) Yolcunun lm MADDE 915- (1) Yolcu, yolculuk srasnda lrse, tayc, miraslarn karlarn korumak iin yolcuya ait bagaj ile eyay ilgililerine teslim edinceye kadar bunlarn iyi hlde korunmalar iin gerekli nlemleri alr. (2) lnn yaknlarndan biri orada bulunuyorsa, bu ilemleri denetleyebilir ve taycdan, birinci fkrada belirtilen eyann kendi elinde bulunduuna ilikin yazl bir beyan isteyebilir. H) Ynetmelik MADDE 916- (1) Yolcu tamas, bu Kanun hkmlerine uygun olarak Ulatrma Bakanlnca bir ynetmelikle dzenlenir. Ynetmelik, ara ile srcy ilgilendirenler de dhil olmak zere, her konuda yolculuun gvenliini; hava, ses, yer ve evre temizliini ve dier gereklilikleri salayc nlemleri ierir. Ynetmelikte, bagajn teslim alndna ilikin belgenin ekline ve zellikle bagajn arl ile ieriine ilikin kaytlar hakkndaki hkmler yer alr. Ynetmelikte, bagaj arln ve sorumluluu bu Kanundaki hkmler dnda snrlayc dzenlemelere izin veren hkmler bulunamaz. (2) Taycnn bagajdan doan sorumluluu i tamalarda 500, d tamalarda ise 1.000 zel ekme Hakkndan fazla olmamak zere Ulatrma Bakanlnca tespit edilir. ALTINCI KISIM Tama leri Komisyoncusu A) Tama komisyonculuu szlemesi MADDE 917- (1) Tama ileri komisyonculuu szlemesi ile komisyoncu eya tatmay stlenir. Bu szleme ile gnderen, kararlatrlan creti deme borcu altna girer. (2) Tama ileri komisyonculuu bir ticari iletme faaliyetidir. (3) Bu Ksmdaki zel hkmler sakl kalmak zere, komisyonculuk szlemesi ve eyann tanmasna ait konularda tama szlemesine ilikin hkmler tama ileri komisyonculuuna da uygulanr. B) Hkmleri I - Eyann tatlmas MADDE 918- (1) Eyann tatlmas borcu, tama iinin rgtlenmesini ve zellikle; a) Tama aralarn ve tama yolunu belirlemek, b) Tama iini fiilen gerekletirecek taycy ve tayclar semek, eyann tatlmas iin gereken tama, ardiye ve tama ileri komisyonculuu szlemelerini yapmak, c) Taycya ve tayclara gerekli bilgi ve talimatlar vermek, d) Gnderenin tazminat haklarn teminat altna almak, ykmllklerini kapsar. (2) Komisyoncunun ykmllklerinin kapsamna ayrca, tamaya ilikin olarak kararlatrlm olan eyann sigortalanmas, ambalajlanmas, iaretlenmesi ve gmrklenmesi gibi bakaca edimlerin yerine getirilmesi de girer. Aksi ngrlmedike, komisyoncu, sadece bu edimlerin yerine getirilmesi iin gereken szlemeleri yapmakla ykmldr. (3) Tama ileri komisyoncusu, gerekli szlemeleri kendi veya byle bir yetki alm olmas artyla, gnderen adna yapar. (4) Tama ileri komisyoncusu edimlerini yerine getirirken, gnderenin menfaatlerini gzetmekle ve onun talimatlarna uymakla ykmldr. II - Bildirme ykmll MADDE 919- (1) Gnderen, gerektiinde eyay ambalajlamak ve iaretlemekle ve gerekli belgeleri salamakla, ayrca tama ileri komisyoncusunun edimlerini yerine getirebilmesi iin gerekli olan bilgileri ona vermekle ykmldr. Yk tehlikeli bir eya ise gnderen, tama ileri komisyoncusuna tehlikenin niteliini, alnmas gereken nlemleri yazl olarak ve zamannda bildirmekle ykmldr. (2) Gnderen, kendisine herhangi bir kusur yklenmese bile tama ileri komisyoncusunun; a) Eyann yetersiz ambalajlanma ve iaretlenmesinden, b) Ykn tehlikesi hakknda yeterli bilgi verilmemesinden veya c) Eya ile ilgili resm ilemler iin gerekli olan belgelerin ve bilgilerin eksikliinden, yokluundan ya da geree aykrlndan, kaynaklanan giderlerini ve zararn karlamakla ykmldr. 864 nc maddenin ikinci il beinci fkralar burada da uygulanr. III - cretin muacceliyeti MADDE 920- (1) Eyann, taycya veya tayana teslimi zerine, komisyoncunun creti denir.

IV - Kesin cret MADDE 921- (1) cret olarak tama giderlerini de ieren tek bedel kararlatrlmsa, tama ileri komisyoncusu, tamaya ilikin olarak, taycnn veya tayann hak ve ykmllklerine sahip olur. Bu durumda komisyoncu, giderlerin denmesini, ancak bunun olaan olduu hllerde isteyebilir. V - Gnderenin alacaklar MADDE 922- (1) Gnderen, komisyoncunun kendi adna ve onun hesabna yapt szlemelerden doan alacaklarn, ancak bu alacaklar komisyoncu tarafndan kendisine devredildikten sonra ileri srebilir. Bu tr alacaklar ile bu alacaklarn yerine getirilmesi balamnda elde edilen edimler, komisyoncunun alacakllaryla olan ilikisinde gnderene gemi saylr. VI - Hapis hakk MADDE 923- (1) Komisyoncu, tama ileri komisyonculuu szlemesinden doan btn alacaklar iin Trk Meden Kanununun 950 il 953 nc maddeleri uyarnca eya zerinde hapis hakkna sahiptir. Bu konuda ayrca, 891 inci maddenin birinci fkrasnn ikinci cmlesi ile nc fkras hkmleri de kyas yoluyla uygulanr. VII - Sonraki komisyoncu MADDE 924- (1) Tamaya, taycdan baka, bir de tama ileri komisyoncusu katlyorsa ve eyay bu komisyoncu teslim edecekse, komisyoncu hakknda tama szlemesine ilikin 892 nci madde hkm kyas yoluyla uygulanr. VIII - Halefiyet MADDE 925- (1) nceki tayc veya tama ileri komisyoncusunun alacaklar, sonraki tama ileri komisyoncusu tarafndan denirse, nceki komisyoncu veya taycnn istem ve hapis haklar sonraki tama ileri komisyoncusuna geer. IX - Komisyoncunun tama iini zerine almas MADDE 926- (1) Tama ileri komisyoncusu, eyann tanmasn bizzat stlenebilir. Bu hakkn kullanrsa, tamadan doan haklar ve ykmllkler ynnden tayc veya tayan saylr. Bu durumda, kendi faaliyeti iin isteyecei cretin yansra olaan tama cretini de isteyebilir. X - Toplama yk MADDE 927- (1) Tama ileri komisyoncusu kendi hesabna yaplm bir tama szlemesine dayanarak, eyay baka bir gnderenin eyasyla birlikte tatma hakkna sahiptir. (2) Komisyoncu bu hakkn kullanrsa, toplama ykn tanmas konusunda taycnn veya tayann hak ve ykmllklerine sahip olur. C) Sorumluluk I - Komisyoncunun sorumluluu MADDE 928- (1) Tama ileri komisyoncusu, zilyetliinde bulunan eyann zyandan ve hasarndan sorumludur. 876 il 878 inci, 880 ve 881 inci maddeler ile, 882 nci maddenin birinci, ikinci ve drdnc fkralar ve 883 nc, 885 il 887 nci maddeler kyas yoluyla uygulanr. (2) Tama ileri komisyoncusu, zilyetliinde bulunan maln zyandan veya hasarndan kaynaklanmayan bir zarardan sadece 918 inci madde uyarnca kendisine den bir ykmll ihlal etmesi hlinde sorumludur. Tedbirli bir tacirin gsterecei zene ramen zarar nlenemeyecek ise komisyoncu sorumluluktan kurtulur. (3) Zararn olumasna, gnderenin bir davran veya eyann zel bir ayb da sebep olmusa, tazminat borcunun domasnda ve kapsamnn belirlenmesinde bu olgularn ne lde etkili olduu dikkate alnr. II - Yardmclarn kusuru MADDE 929- (1) Tama ileri komisyoncusu; a) Kendi adamlarnn, b) Tamann yerine getirilmesi iin yararland kiilerin, grevlerini yapmalar srasndaki fiil ve ihmallerinden, kendi fiil ve ihmali gibi sorumludur. D) Zamanam MADDE 930- (1) Bu Ksmda yer alan hkmlerden doan istemler ve haklar bir ylda zamanamna urar. (2) Zamanamnn balangc, zamanamna uram bir istem veya hakkn defi olarak ileri srlebilmesi bakmndan ve zararn tama ileri komisyoncusunun kasten veya pervaszca bir davranla ve byle bir zararn meydana gelmesi ihtimalinin bilinciyle ilenmi bir fiilinden veya ihmalinden domas hlinde 855 inci madde hkmleri uygulanr. BENC KTAP Deniz Ticareti BRNC KISIM Gemi BRNC BLM Genel Hkmler A) Tanmlar

I- Gemi, ticaret gemisi MADDE 931- (1) Tahsis edildii ama, suda hareket etmesini gerektiren, yzme zellii bulunan ve pek kk olmayan her ara, kendiliinden hareket etmesi imkn bulunmasa da, bu Kanun bakmndan gemi saylr. (2) Suda ekonomik menfaat salama amacna tahsis edilen veya fiilen byle bir ama iin kullanlan her gemi, kimin tarafndan ve kimin adna veya hesabna kullanlrsa kullanlsn ticaret gemisi saylr. II- Denize, yola ve yke elverili gemi MADDE 932- (1) Gvde, genel donatm, makine, kazan gibi esas ksmlar bakmndan, yolculuun yaplaca sudan ileri gelen (tamamyla anormal tehlikeler hari) tehlikelere kar koyabilecek bir gemi denize elverili saylr. (2) Denize elverili olan gemi, tekilat, ykleme durumu, yakt, kumanyas, gemi adamlarnn yeterlii ve says bakmndan, (tamamyla anormal tehlikeler hari) yapaca yolculuun tehlikelerine kar koyabilmek iin gerekli niteliklere sahip bulunduu takdirde yola elverili saylr. (3) Soutma tesisat da dhil olmak zere, eya tamada kullanlan ksmlar eyann kabulne, tanmasna ve muhafazasna elverili olan bir gemi yke elverili saylr. (4) Denizde can ve mal koruma ile ilgili mevzuat hkmleri sakldr. III- Tamir kabul etmez gemi, tamire demez gemi MADDE 933- (1) Denize elverisiz hle gelmi olan bir gemi bu Kanunun uygulanmas bakmndan; a) Tamiri hi veya bulunduu yerde mmkn deilse ve tamir edilebilecei bir limana gtrlemezse, tamir kabul etmez gemi, b) Tamir giderleri geminin, eski ve yeni fark gzetilmeksizin, nceki deerinin drtte n aacaksa, tamire demez gemi, saylr. (2) nceki deer, denize elverisizlik bir yolculuk srasnda meydana gelmise, geminin yolculua karken sahip olduu deerden; dier hllerde ise, gemi denize elverisiz hle gelmeden nce sahip olduu veya gerei gibi donatlm olmas hlinde sahip olaca deerden ibarettir. IV- Gemi adamlar MADDE 934- (1) Gemi adamlar; kaptan, gemi zabitleri, tayfalar ve gemide altrlan dier kiilerdir. B) Hkmlerin uygulama alan MADDE 935- (1) Aksini ngren kanun hkmleri sakl kalmak kaydyla, bu Kanunun deniz ticaretiyle ilgili hkmleri ticaret gemileri hakknda uygulanr. (2) Ancak, bu Kitabn; a) Gemi, Kaptan, Gemi Alacaklar ve Cebr craya likin zel Hkmler balkl Ksmlar, atma ve Kurtarma balkl Blmleri, deniz alacaklarna kar sorumluluun snrlanmas hakkndaki hkmleri ile donatann, gemi adamlarnn kusurundan doan sorumluluuna ilikin 1062 nci maddesi, yatlar, denizci yetitirme gemileri gibi sadece gezinti, spor, eitim, retim ve bilim amalarna tahsis edilmi gemilere, b) atma ve Kurtarma balkl Blmleri, deniz alacaklarna kar sorumluluun snrlanmas hakkndaki hkmleri ile donatann, gemi adamlarnn kusurundan doan sorumluluuna ilikin 1062 nci maddesi, mnhasran bir kamu hizmetine tahsis edilen Devlet gemileriyle donanmaya bal harp gemilerine ve yardmc gemilere, c) Bayrak ahadetnamesi ile ilgili 944 nc maddenin ikinci fkras ile 945, 947, 948 ve 949 uncu maddeleri, sicille ilgili 955, 956, 973 ve 991 inci maddeleri, kanuni ipotekle ilgili 1013 nc maddesi ve yap hlinde bulunan gemiler zerindeki haklarla ilgili 1054 il 1058 inci maddeleri yabanc bir devlet veya onun vatandalar adna Trkiyede yaplmakta olan gemilere de, nitelikleri ile badat lde, uygulanr. C) Gemilerin hukuksal nitelii I- Genel olarak MADDE 936- (1) Sicile kaytl olup olmadklarna baklmakszn btn gemiler bu Kanunun ve dier kanunlarn uygulanmasnda tanr eyadandr. II- Tanmazlarla ilgili hkmlerden gemilere uygulanacak olanlar MADDE 937- (1) Bu Kanunda, cra ve flas Kanununun tanmazlara ilikin hkmlerine tabi olaca aka bildirilen gemiler hakknda 936 nc madde hkm uygulanmaz. (2) Trk Meden Kanununun 429 uncu maddesinin birinci fkrasnn (2) numaral bendi ile 444 nc, 523 nc ve 635 inci maddelerinin uygulanmasnda, tanmaz terimine yap hlinde veya tamamlanm olan btn gemiler ve tapu sicili terimine gemi sicilleri de dhildir. KNC BLM Geminin Kimlii A) Geminin ad I- Seme serbestisi MADDE 938- (1) Geminin ilk Trk maliki, gemiye diledii ad vermekte serbesttir. u kadar ki, seilen ad kartrlmaya yol amayacak ekilde baka gemilerin adlarndan farkl olmaldr.

(2) Gemi tasdiknamesi verilmi olan bir geminin ad Denizcilik Mstearlnn izniyle deitirilebilir. II- Gvde zerine yazlma zorunluluu MADDE 939- (1) Sicile kaytl bir geminin bordasnn her iki tarafna ad, kna da ad ile balama liman; silinmez, bozulmaz ve kolayca okunacak harflerle yazlr. B) Geminin bayra I- Trk Bayran ekme hakk ve ykmll MADDE 940- (1) Her Trk gemisi Trk Bayra eker. (2) Yalnz Trk vatandann malik olduu gemi, Trk gemisidir. (3) Birden fazla kiiye ait olan gemiler; a) Payl mlkiyet hlinde, paylarn ounluunun, b) Elbirliiyle mlkiyet hlinde, maliklerinin ounluunun, Trk vatanda olmas artyla Trk gemisi saylrlar. (4) Trk kanunlar uyarnca kurulup da; a) Tzel kiilie sahip olan kurulu, kurum, dernek ve vakflara ait olan gemiler, ynetim organn oluturan kiilerin ounluunun Trk vatanda olmas, b) Trk ticaret irketlerine ait olan gemiler, irketi ynetmeye yetkili olanlarn ounluunun Trk vatanda olmalar ve irket szlemesine gre oy ounluunun Trk ortaklarda bulunmas, anonim ve sermayesi paylara blnm komandit irketlerde ayrca paylarn ounluunun nama yazl ve bir yabancya devrinin irket ynetim kurulunun iznine bal bulunmas, artyla Trk gemisi saylrlar. (5) Trk ticaret siciline tescil edilen donatma itiraklerinin mlkiyetindeki gemiler, paylarnn yarsndan fazlas Trk vatandalarna ait ve itiraki ynetmeye yetkili payda donatanlarn ounluunun Trk vatanda olmas artyla Trk gemisi saylrlar. II- stisnalar MADDE 941- (1) Bir Trk gemisi, kendilerine ait olduu takdirde Trk Bayra ekme hakkn kaybedecei kiilere, en az bir yl sreyle kendi adlarna iletilmek zere braklm olursa, malikin istemi zerine Denizcilik Mstearl, brakma sresince, o lke kanunlar buna imkn salyorsa geminin yabanc bayrak ekmesine izin verebilir. Bu izin sona ermedike veya kanuni sebeplerle geri alnmadka gemi Trk Bayra ekemez. (2) Trk gemisi olmayan bir gemi, ona Trk Bayra ekebilecek kiilere en az bir yl sreyle kendi adlarna iletilmek zere braklmsa, malikin rzas alnm olmak, Trk mevzuatnn kaptan ve gemi zabitleri hakkndaki hkmlerine uyulmak ve yabanc kanunda da bunu engelleyen bir hkm bulunmamak artyla, Denizcilik Mstearl geminin Trk Bayra ekmesine izin verebilir. u kadar ki, izin alan kii, her iki ylda bir, izin iin gerekli artlarn varln srdrdn ispatlamakla ykmldr. (3) kinci fkrada belirtilen gemiler, Denizcilik Mstearlnca tutulacak zel bir sicile kaydolunur. III- Trk Bayra ekme hakknn kaybedilmesi MADDE 942- (1) 940 nc madde ile 941 inci maddenin ikinci fkrasnda yazl artlardan birinin ortadan kalkmasyla gemi Trk Bayra ekme hakkn kaybeder. Bu durum gecikmeksizin Denizcilik Mstearlna bildirilir. Mstearlk en ok alt ay iin daha geminin Trk Bayra ekmesine izin verebilir. IV- Hakkn ispat 1. Gemi tasdiknamesi MADDE 943- (1) Geminin Trk Bayran ekme hakk, gemi tasdiknamesi ile ispat olunur. (2) Gemi tasdiknamesi alnmadka, Trk Bayran ekme hakk kullanlamaz. (3) Gemi tasdiknamesi veya bunun sicil mdrlnce onaylanm bir zeti veya bayrak ahadetnamesi yolculuk srasnda devaml olarak gemide bulundurulur. 2. Bayrak ahadetnamesi MADDE 944- (1) Trkiye dnda bulunan bir gemi Trk Bayran ekme hakkn elde ederse, geminin bulunduu yerdeki Trk konsolosu tarafndan Trk Bayran ekme hakkna dair verilecek bayrak ahadetnamesi gemi tasdiknamesi yerine geer. Bayrak ahadetnamesi, dzenlendii gnden itibaren ancak bir yl iin geerlidir; yolculuk, mcbir sebep yznden uzad takdirde sre de uzar. (2) Trkiyede yaplm olup da 940 nc madde gereince Trk Bayran ekme hakkna sahip bulunmayan gemilere, Denizcilik Mstearlnca, teslim edilecekleri yere kadar geerli olmak zere bir bayrak ahadetnamesi verilebilir. (3) 941 inci maddenin ikinci fkras ile 942 nci maddede yazl hllerde, bayrak ahadetnamesi, izin sresi iin geerli olmak zere Denizcilik Mstearlnca dzenlenir. 3. Muaf olma MADDE 945- (1) Onsekiz gros tonilatodan kk gemilerle 935 inci maddenin ikinci fkrasnn (a) bendinde yazl gemiler, gemi tasdiknamesine ve bayrak ahadetnamesine ihtiya olmakszn Trk Bayra ekebilirler. C) Geminin balama liman

MADDE 946- (1) Bir geminin balama liman o gemiye ait seferlerin ynetildii yerdir. D) Ceza hkmleri I- Su oluturan fiiller 1. Kanuna aykr ekilde bayrak ekme MADDE 947- (1) Trk Bayra ekme hakk olmamasna ramen Trk Bayra eken veya Trk Bayra ekmesi gerekirken baka bir devletin bayran eken geminin kaptan alt aya kadar hapis veya adli para cezasyla cezalandrlr. 2. Tasdikname veya ahadetname almadan ve gemide bulundurmadan bayrak ekme MADDE 948- (1) 945 inci maddede yazl gemiler hari, gemi tasdiknamesini veya onun onayl suretini yahut bayrak ahadetnamesini almakszn Trk Bayra eken geminin kaptan, drt aya kadar hapis veya ikiyz gne kadar adli para cezasyla cezalandrlr. (2) Gemi tasdiknamesi veya onun onayl sureti veya bayrak ahadetnamesini gemide bulundurmayan kaptan iki aya kadar hapis veya yz gne kadar adli para cezasyla cezalandrlr. 3. Harp gemileri ile istihkmlar nnde ve limanda bayrak ekmemek MADDE 949- (1) Harp gemileri ile sahil istihkmlar nnde ve Trk limanlarna girerken veya karken ticaret gemisine bayrak ekmeyen kaptan aya kadar hapis veya adli para cezasyla cezalandrlr. 4. Geminin adnn ve balama limannn yazlmamas MADDE 950- (1) Sicile kaytl bir geminin bordasnn iki yanna adnn, kna da ad ile balama limannn usulne uygun olarak yazlmas ykmllne uymayan kaptan aya kadar hapis veya adli para cezasyla cezalandrlr. II- Ortak hkmler 1. Kusur MADDE 951- (1) 947 il 950 nci maddelerde tanmlanan sular dolaysyla cezaya hkmolunabilmesi iin, fiilin kasten ilenmesi gerekir. 2. Suun ilendii yer ve ileyenin vatandal MADDE 952- (1) 947 ve 948 inci maddelerde ngrlen fiiller yabanc bir lkede veya ak denizde bir Trk veya yabanc tarafndan ilenmi olsa bile cezalandrlr. E) Tzk MADDE 953- (1) Gemi tasdiknamesiyle bayrak ahadetnamesinin nasl dzenlenecei, geminin adnn gemi zerine nasl yazlaca ve bu Blm hkmlerinin uygulama ekli bir tzk ile belirlenir. NC BLM Gemi Sicili A) Genel hkmler I- Sicil mdrlkleri ve blgeleri MADDE 954- (1) Trk gemileri iin, Denizcilik Mstearlnn uygun grecei yerlerde gemi sicili tutulur. (2) Gemi sicilleri, liman bakanl nezdinde alan sicil mdrlkleri tarafndan, o yerde deniz ticareti ilerine bakmakla grevli asliye ticaret mahkemesinin, bulunmad takdirde asliye ticaret mahkemesinin, o da yoksa ticaret davalarna bakmakla grevli asliye hukuk mahkemesinin gzetimi altnda tutulur. Bir yerde ticaret davalarna bakan birden ok mahkeme varsa, gemi sicilinin tutulmasn gzetecek mahkemeyi Adalet Bakanlnn nerisi zerine Hkimler ve Savclar Yksek Kurulu belirler. (3) Trk Meden Kanununun 1007 nci maddesi gemi sicilleri hakknda da geerlidir. II- Yetkili sicil mdrl MADDE 955- (1) Gemi, balama limannn tabi olduu sicil mdrlnce tescil olunur. (2) Bir geminin seferleri yabanc bir limandan veya bir kara kentinden yahut bizzat gemiden ynetildii takdirde, malik, gemisini diledii yer siciline tescil ettirebilir. (3) Malikin, Trkiyede yerleim yeri veya ticari iletmesi yoksa, bu Kanunda yazl haklar kullanmak ve grevleri yerine getirmek zere, sicil mdrlne o blgede oturan bir temsilci gstermesi gereklidir. III- Tescili caiz gemiler MADDE 956- (1) Gemi siciline, 940 nc madde gereince Trk Bayran ekme hakkna sahip ticaret gemileri ile 935 inci maddenin ikinci fkrasnn (a) ve (c) bentlerinde yazl gemiler kaydolunur. IV- Tescili zorunlu gemiler MADDE 957- (1) Onsekiz gros tonilatoda ve daha byk her ticaret gemisinin maliki, tescil isteminde bulunmak zorundadr. V- Tescili caiz olmayan gemiler MADDE 958- (1) Trk gemisi olmayan gemilerle, yabanc bir gemi siciline kaytl bulunan Trk gemileri, donanmaya bal harp gemileri, yardmc gemiler ve Devlet, il zel idaresi, belediye ve ky ile dier kamu tzel kiilerine ait mnhasran bir kamu hizmetinin grlmesine zglenmi gemiler Trk Gemi Siciline tescil olunamaz. B) Geminin tescili

I- stem 1. ekli MADDE 959- (1) Gemi, ancak malikin veya maliklerinden birinin istemi zerine gemi siciline tescil olunur. (2) stem dilekeyle yaplr. 2. erii MADDE 960- (1) Tescil istemiyle birlikte aadaki hususlar bildirilir: a) Geminin ad. b) Tr ve yapmnda kullanlm olan esas malzeme. c) Balama liman. d) Belirlenmesi mmknse, yapld yer ve kzaktan indii yl. e) Resm lme sonular ve makine gc. f) Geminin maliki; 1. Gerek kii ise, ad ve soyad, T.C. kimlik numaras, varsa ticaret unvan ve kaytl bulunduu ticaret sicili mdrl ile sicil numaras. 2. Ticaret irketi ise, irketin tr, ticaret unvan ve tescil olunduu ticaret sicili mdrl ile sicil numaras. 3. Dier tzel kiilerden ise, ad ve merkezi. 4. Donatma itiraki ise, tacir sfatna sahip olduu takdirde ticaret unvan ile payda donatanlarn ad ve soyadlar, varsa T.C. kimlik numaras ile gemi paylarnn miktar ve varsa gemi mdrnn ad ve soyad ve T.C. kimlik numaras. g) ktisap sebebi. h) Trk Bayran ekme hakkna esas oluturan sebepler. i) 955 inci maddenin nc fkrasnda yazl hlde temsilcinin ad, soyad, TC kimlik numaras ve adresi. 3. Belgeler a) Genel olarak MADDE 961- (1) 960 nc maddenin birinci fkrasnn (c), (d), (f) ve (g) bentlerinde yazl hususlarla makine gcne ait beyanlarn doruluunun kuvvetle muhtemel olduunun anlalmas, bayrak ekme hakknn dayand olgularla lme sonularnn belgelenmesi zorunludur. (2) Gemi yurt iinde henz resmen llmemi ise, mesaha ahadetnamesi yerine gemek zere Trkiye dnda yaplm lmeye ilikin belgenin veya onayl baka bir belgenin sunulmas yeterlidir. (3) Gemi tamamen veya ksmen yurt iinde yaplmsa, yap hlindeki gemilere zg sicilde kaytl bulunup bulunmadna ilikin yapm yeri sicil mdrlnden alnacak bir belgenin verilmesi zorunludur. b) Yabanc sicile kaytl gemiler iin MADDE 962- (1) Daha nce yabanc bir gemi siciline kaytl bulunan bir Trk gemisinin, Trk Gemi Siciline kaydolabilmesi iin artk yabanc gemi siciline kaytl olmadn kuvvetle muhtemel gsteren belgelerin sicil mdrlne sunulmas gerekir. (2) Tescili zorunlu bir gemi, yabanc bir gemi siciline kaytl ise malikinin bu kayd sildirmesi ve durumu belgelendirmesi gerekir; imknszlk hlinde bundan vazgeilebilir. II- Tescil 1. Tescil edilecek hususlar MADDE 963- (1) Bir geminin kaydnda 960 nc maddenin birinci fkrasnn (a) il (g) ve (i) bentlerinde yazl hususlarla lmeyi ispatlayan belgenin nitelii, geminin kaydolunduu gn ve sicil numaras sicile geirilir. Geminin malik veya maliklerinin vatandal, geminin bir ticaret irketine, dier bir tzel kiiye veya donatma itirakine ait olmas hlinde, Trk gemisi saylabilmesi iin gerekli nitelikleri tad hususu ayrca sicile kaydedilir. Kayt, yetkili sicil memuru tarafndan imzalanr. (2) Gemi henz tescil edilmeden nce herhangi bir kii kendisinin malik olduunu ileri srerek tescil isteminde bulunan kiinin mlkiyetine itiraz ederse, gemi tescil edilmekle beraber itiraz eden lehine sicile erh verilir. (3) Gemi, yap hlindeki gemilere zg sicile tescil edilmise, o sicile kaytl bulunan gemi ipotekleri, sahip olduklar dereceler sakl kalmak artyla, gemi siciline resen geirilir. Geminin tescil olunduu, yap hlindeki gemilere zg sicili tutan memura bildirilir. 2. Deiiklikler MADDE 964- (1) Gemi siciline tescil edilen hususlarda meydana gelen deiikliklerin sicile geirilmek zere bir dileke ile sicil mdrlne bildirilmesi gerekir. (2) 941 inci maddenin birinci fkras gereince Trk Bayra yerine dier bir bayrak tamasna izin verilmi olan geminin ne sreyle Trk Bayra ekemeyecei sicil mdrlne bildirilir ve bu husus tescil edilir. zin sona erer veya geri alnrsa bu olgu da tescil olunur. (3) Gemi kurtarlamayacak ekilde batar veya tamir kabul etmez bir hle gelir yahut her ne suretle olursa olsun Trk Bayran ekme hakkn kaybederse, bu hususlarn da gecikmeksizin sicil mdrlne bildirilmesi gerekir. (4) Birinci il nc fkralara gre yaplmas gereken istemleri gemi maliki ve donatma itirakinde gemi mdr de yapmak zorundadr. stemde bulunmas gerekenler birden fazla ise bunlardan birinin istemi yeterlidir. Malik

birden fazla kii tarafndan temsil edilen bir tzel kiiyse ayn esas geerlidir. (5) Deiikliin tesciline 960, 961 ve 963 nc maddeler nitelikleriyle badat lde uygulanr. C) Silinme I- stem zerine MADDE 965- (1) Gemi, kurtarlamayacak ekilde batar veya tamir kabul etmez hle gelir yahut her ne suretle olursa olsun Trk Bayran ekme hakkn kaybederse, istem zerine sicilden kayd silinir. Tescili istee bal olan gemilerin kayd malik veya maliklerinin istemi zerine sicilden silinir. (2) Geminin tamir kabul etmez hle gelmesi sebebiyle kaydnn silinmesi istendiinde, sicil memuru, tescil edilmi gemi ipotei alacakllarn gerektiinde 966 nc maddede yazl usule gre yaplacak ilan ile durumdan haberdar ederek belirleyecei uygun bir sre iinde itirazlarn bildirmeye arr. Sresi iinde bildirilen itirazlarn yerinde grlmediine dair mahkemece verilen kararn kesinlemesi zerine geminin kayd silinir. (3) Gemi, Trk Bayran ekme hakkn kaybederse, kayd, ancak ipotek alacakllarnn ve gemi sicilindeki kayt ve belgelere gre ipotek zerinde hak sahibi olan nc kiilerin onay ile sicilden silinebilir. Kaydn silinmesi istemi ile birlikte onay belgelenmemise, geminin Trk Bayran ekme hakkn kaybettii gecikmeksizin gemi siciline kaydolunur. Bu kayt, gemi zerinde tescil edilmi gemi ipotekleri bulunmadka, geminin kaydnn silinmesi hkmndedir. u kadar ki, geminin cebr icra yoluyla 940 nc maddede yazl niteliklere sahip olmayan bir kiiye satlmas hlinde 1388 inci maddenin ikinci fkras, cebr icra yurt dnda vuku bulmu ise 1350 nci maddenin birinci fkrasnn ikinci ve nc cmleleri hkmleri sakldr. (4) Tescili istee bal olan gemilere ait kaytlarn sadece maliklerinin istemleri zerine silinebilmesi iin ipotekli alacakllarn ve gemi sicilinin ieriine gre ipotek zerinde hak sahibi olan nc kiilerin buna onay vermeleri arttr. II- Resen 1. Genel artlar MADDE 966- (1) Esasl artlarndan birinin var olmamas sebebiyle tescili caiz olmayan bir gemi tescil edilmi olur veya 964 nc maddenin nc fkrasnda yazl hllerden birinin ortaya kt sicil mdrlne bildirilmezse, 33 nc madde hkm uygulanr. u kadar ki, durumun sicile kaytl dier hak sahiplerine de bildirilmesi gereklidir. Malik ve dier hak sahiplerinin kimler olduu veya yerleim yerleri belli deilse, silinmeye ar ve belirlenen sre, Trkiye Ticaret Sicili Gazetesi ile uygun grlen dier bir gazetede ve varsa irketin internet sitesinde ilan edilir ve ilan belgesi sicil mdrl ve mahkeme divanhanesine aslr. (2) Geminin kayd ancak kanma ve itiraz sebeplerinin sresi iinde bildirilmemesi veya bunlarn mahkemece yerinde grlmediine dair verilen kararn kesinlemesi hlinde sicilden silinebilir. Bir ipotekli alacakl, gemi ipoteinin hla var olduunu ileri srerek Trk Bayran ekme hakkn kaybetmi olan bir geminin sicilden silinmesine itiraz ederse, kayt silinmeyip sadece geminin Trk Bayran ekme hakkn kaybettii tescil olunur. 2. zel hller MADDE 967- (1) Tescil edilmi bir gemi hakknda yirmi yldan beri hibir kayt ilemi yaplmam ve Denizcilik Mstearlndan alnan bilgiye gre de geminin artk var olmadna veya denizcilikte kullanlamayacak hle geldiine kanaat getirilmi olursa, gemi zerinde ipotek veya intifa hakk tescil edilmi bulunmad takdirde, sicil memurunun nerisi zerine mahkeme, 966 nc maddede yazl usule gerek kalmakszn, gemi kaydnn silinmesine karar verir. D) Gemi tasdiknamesi I- erii MADDE 968- (1) Sicil mdrl, geminin sicile kaydolunduuna ilikin bir gemi tasdiknamesi dzenler. Tasdiknameye, sicil kaytlar aynen ve tam olarak geirilir. (2) Gemi tasdiknamesinde ayrca geminin tescili iin aranan belgelerin ibraz edildii ve onun Trk Bayran ekme hakkna sahip olduu da gsterilir. (3) Gemi malikine istemi zerine gemi tasdiknamesinin onayl bir zeti verilir. Bu zete yalnz 960 nc maddenin birinci fkrasnn (a) il (f) bentlerinde yazl hususlarla geminin Trk Bayran ekme hakkna sahip olduu yazlr. II- Yeniden dzenlenmesi MADDE 969- (1) Yeni bir gemi tasdiknamesinin verilebilmesi iin eskisinin ibraz veya zyaa uradnn inandrc bir ekilde ortaya konmas arttr. Gemi tasdiknamesinin onayl zeti hakknda da ayn hkm geerlidir. (2) Geminin yabanc lkede bulunmas hlinde sicil mdrl yeni tasdiknameyi, eskisinin iadesi karlnda kaptana verilmek zere mahalli Trk makamlarna gnderir. III- Deiiklikler MADDE 970- (1) Gemi siciline geirilen her kayt gecikmeksizin gemi tasdiknamesine de yazlr. Bir gemi paynn devrinin snrlanmasna ilikin kaytlar hakknda bu hkm uygulanmaz. IV- braz zorunluluu MADDE 971- (1) Gemi siciline tescil olunan hususlarda meydana gelecek deiikliklerle gemi mlkiyetinin geii veya bir gemi paynn iktisab hlinde deiiklii istemekle ykml olanlar, gemi tasdiknamesini ve varsa onayl

zetini sicil mdrlne ibraz etmek zorundadrlar. Gemi balama limannda veya sicil mdrlnn bulunduu limanda olduu srece kaptan da istemde bulunmakla ykmldr. (2) 965 inci maddenin birinci ve nc fkralarnda yazl hllerde gemi tasdiknamesi ve varsa zeti geri alnarak iptal olunur. E) Sicil ilemlerini yaptrmaya davet MADDE 972- (1) Bir hususun gemi siciline kaydn, kaydn deitirilmesini veya silinmesini istemekle yahut bu ilemlerin yaplabilmesi iin gerekli belgeleri ibraz etmekle ykml olan kiiler, bu ilemleri gerektiren hususlar rendikten sonra onbe gn iinde ykmllklerini yerine getirmedikleri takdirde haklarnda 33 nc madde hkm uygulanr. (2) Resen silinmeye ilikin 966 nc madde hkm sakldr. F) Hkmleri I- Sicilin akl MADDE 973- (1) Gemi sicili aktr. Herkes sicil kaytlarn inceleyebilir ve giderini demek artyla onayl veya onaysz rneklerini alabilir. (2) Hakl bir menfaatinin olduunu inandrc bir ekilde ortaya koyan bir kii, sicil dosyalarn, bir kaydn tamamlanabilmesi iin gemi sicilinde kendilerine gnderme yaplan belgeleri ve henz sonulanmam tescil istemlerini de incelemeye ve onlarn rneklerini almaya yetkilidir. II- Sicil karineleri MADDE 974- (1) Gemi sicilinde malik olarak kaytl bulunan kii, geminin maliki saylr. (2) Gemi sicilinde lehine bir gemi ipotei veya ipotek zerinde bir hak yahut bir intifa hakk tescil edilmi olan kii o hakkn sahibi saylr. (3) Tescil olunmu bir hak sicilden silinirse o hakkn artk var olmad kabul edilir. (4) Trk Meden Kanununun 992 nci maddesinin ikinci fkras hkm sakldr. III- Sicilin gerek hukuki duruma uygun hle getirilmesi MADDE 975- (1) Gemi sicilinin ierii; mlkiyet, gemi ipotei, ipotek zerindeki bir hak, intifa hakk yahut 983 nc maddenin birinci fkrasnn ikinci cmlesinde yazl trden bir tasarruf snrlamas bakmndan gerek hukuki duruma uymad takdirde, hakk tescil edilmemi veya yanl tescil edilmi yahut var olmayan bir hakkn veya snrlamann tescili sonucunda hakk ihlal edilmi kii, deiiklik sonucunda hakk ihlal edilecek olan kiiden kaydn deitirilmesine onay vermesini isteyebilir. (2) Gemi sicili, ancak birinci fkra gereince ykml olan kiinin hakk tescil edildikten sonra deitirilebilecekse, bu kii, istem zerine hakkn tescil ettirmek zorundadr. (3) Birinci ve ikinci fkralarda yazl bulunan deiiklii isteme haklar zamanamna uramaz. IV- tirazlar MADDE 976- (1) 975 inci maddede yazl hllerde gemi siciline, sicil kaydnn doru olmad hakknda bir itiraz tescil olunabilir. (2) tiraz, bir ihtiyati tedbir kararna yahut sicildeki kaydn deitirilmesi sonucunda hakk zarar grecek olan kiinin onayna dayal olarak sicile geirilir. htiyati tedbir kararnn verilmesinde hakkn tehlikede olduuna dair yaklak ispat art aranmaz. V- erhler 1. Verilebilecekleri hller MADDE 977- (1) Bir gemi veya gemi ipotei zerinde bir hakkn kurulmasn veya kaldrlmasn yahut byle bir hakkn ierii veya derecesinin deitirilmesini isteyebilmek hakkn teminat altna almak iin gemi siciline erh verilebilir. Gelecekte doacak veya arta bal bir istem hakknn teminat altna alnmas amacyla gemi siciline erh verilmesi mmkndr. (2) erhten sonra gemi veya ipotek zerinde yaplacak tasarruflar, erh ile teminat altna alnan hakk ihlal ettii lde geerli deildir. Tasarrufun cebr icra veya ihtiyati haciz yoluyla yahut iflas idaresi tarafndan yaplmas hllerinde de hkm byledir. (3) erh ile teminat altna alnan hakkn derecesini belirlemede erh tarihi esas tutulur. (4) Hak, erh verilmek suretiyle teminat altna alnd lde ykmlnn mirass, sorumluluunun snrl olduunu ileri sremez. 2. Verilmesi MADDE 978- (1) erh, bir ihtiyati tedbir kararna yahut erh sonucunda gemisi veya hakk snrlanan kiinin onayna dayal olarak verilir. htiyati tedbir kararnn verilmesinde hakkn tehlikede olduuna dair yaklak ispat art aranmaz. 3. Salad hak MADDE 979- (1) Mlkiyetin, gemi ipoteinin veya ipotek zerindeki hakkn yahut bir intifa hakknn iktisab, lehine erh verilen kiiye kar geersiz olduu takdirde, erh sahibi, erh ile teminat altna alnan istem hakknn gereklemesi iin gerekli olan tescile veya silinmeye onay vermesini iktisap edenden isteyebilir.

(2) stem hakknn bir devir yasayla teminat altna alnm olmas hlinde de birinci fkra hkm uygulanr. 4. Hkmden dmesi MADDE 980- (1) Sicile erh verilmek suretiyle istem hakk teminat altna alnm bulunan alacakl belli olmaz ve bir gemi ipotei alacaklsnn hakknn iptali iin 1052 nci maddede belirtilen artlar mevcut olursa, alacakl, ilan yoluyla arlarak hakknn iptaline karar verilebilir. ptale karar verilmekle erh de hkmden der. 5. Silinmesi MADDE 981- (1) erh sonucunda gemisi veya hakk snrlandrlan kii, erh ile teminat altna alnan istem hakknn ileri srlmesini srekli olarak imknsz klan bir defe sahip bulunduu takdirde alacakldan erhin silinmesini isteyebilir. VI- tiraz veya erhin kalkmas MADDE 982- (1) tiraz veya erh bir ihtiyati tedbir kararna dayal olarak tescil edilmise, tedbirin kalkmas veya dmesiyle itiraz veya erh de kalkar. VII- Sicile gven ilkesi MADDE 983- (1) Hukuki bir ilem ile bir geminin mlkiyetini, intifa hakkn, gemi ipoteini veya ipotek zerindeki bir hakk iktisap eden kii lehine gemi sicilinin ierii, bu haklarla ilgili olduu lde doru saylr; meerki, iktisap eden kii kaydn doru olmadn bilmi veya bilmesi gerekmi olsun. Hak sahibinin kaytl bir hak zerindeki tasarruf yetkisi belli bir kii lehine snrlanm ise, bu snrlama iktisap eden hakknda ancak gemi sicilinde yazl olmas veya onun sicil kaydnn doru olmadn bilmesi veya bilmesinin gerekmesi artyla hkm ifade eder. (2) Hakkn iktisab iin tescil art olan hllerde, kaydn doru olmadnn bilinmesi bakmndan tescili istem tarihi asldr. (3) Gemi sicilinde lehine bir hak tescil edilmi olan bir kiiye bu hakk sebebiyle bir edimde bulunulmas veya bu kiinin nc bir kii ile, sicile kaytl bir hak zerinde birinci fkrada yazl olanlar dnda bir tasarruf ilemi yaplmas hllerinde de birinci ve ikinci fkra hkmleri uygulanr. G) Zamanam MADDE 984- (1) Tescil edilmi ayni haklardan doan istem haklar, tescil devam ettii srece zamanamna tabi deildir. Belli zamanda ifas gerekip de birikmi olan edimlerle tazminat denmesine ilikin istem haklar bunun istisnasn oluturur. (2) Sicile kaytl bir itiraza konu olan haklar da sicile kaytl haklar hkmndedir. (3) Gemi ipoteinin tescili, alacak hakknda zamanamnn ilemesine engel olur. H) Kayt giderleri MADDE 985- (1) Aksi kararlatrlmadka gemi veya gemi pay zerindeki mlkiyetin geirilmesine veya dier bir ayni hakkn kurulmasna veya devrine ilikin kayt giderleri, bunun iin gerekli senet ve belge giderleri de dhil olmak zere, hakk iktisap edene aittir. (2) Kendisi ile ykml arasndaki hukuki ilikiden aksi anlalmadka bir kaydn deitirilmesi isteminde bulunan kii, deiiklik ile bunun iin gerekli beyanlarn giderlerine katlanr. ) Yap hlindeki gemilere zg sicil I- Genel olarak MADDE 986- (1) Yap hlindeki bir gemi, malikin istemi zerine veya yap zerinde bir gemi ipoteinin kurulmas yahut yapnn ihtiyati ya da kesin haczi veya tersane sahibinin gemi ipoteinin kurulmasna ynelik istem hakkn teminat altna almak amacyla sicile erh verilmesi sz konusu olduu takdirde yap hlindeki gemilere zg sicile kaydolunur. (2) Yap, yapm yerinin bal bulunduu sicil mdrlnce tescil olunur. Yap, bu sicil mdrlnn yetki evresi dndaki dier bir yere gtrlse de ayn sicil mdrl yetkili kalr. u kadar ki, bu mdrlk tarafndan yeni yapm yerindeki sicil mdrlne yapnn kaydedilmi olduu bildirilir. II- Yapnn tescili 1. Tescil istemi a) ekli MADDE 987- (1) Yap, malikinin veya kanuni ipotek hakkn tescil ettirmek isteyen tersane sahibinin dilekesi ile yap hlindeki gemilere zg sicile kaydolunur. (2) htiyati veya icra haciz karar alm olan alacakl da icra mdrnn yazs ile yapnn sicile kaydn isteyebilir. b) erii MADDE 988- (1) Tescil istemiyle birlikte aadaki hususlar bildirilir: a) Yap hlinde bulunan geminin tr ile ad veya numaras veya ayrt edilebilmesine yarayan herhangi bir iareti. b) Yapm yeri ve geminin yapld tersane. c) Maliki. (2) 1054 nc maddenin ikinci fkrasnda yap zerinde gemi ipotei kurulmas iin gerekli grlen artlarn

bulunduu, yetkili gemi lme kurumunun verecei bir belge ile ispatlanr. 2. Tescil a) Tescil edilecek hususlar MADDE 989- (1) Bir yapnn kaydnda, 988 inci maddenin birinci fkrasnda yazl hususlarla, ikinci fkrasnda yazl belgenin nitelii ve yapnn kaydolunduu gn sicile geirilir. Kayt, yetkili memur tarafndan imzalanr. b) Deiiklikler MADDE 990- (1) Yapnn maliki veya geminin yapld tersanenin sahibi, tescil edilen hususlarda meydana gelen deiiklikleri ve geminin yapmnn tamamlandn, tescil edilmek zere bir kayt dilekesi ile gecikmeksizin sicil mdrlne bildirmek zorundadr. stemde bulunmas gerekenler birden fazla ise, bunlardan birinin istemi yeterlidir. Malik birden fazla kii tarafndan temsil edilen bir tzel kii ise ayn esas geerlidir. Sicile bildirilen hususlarn belgelendirilmesi gerekir. 972 nci madde hkm burada da uygulanr. (2) Geminin yapmnn tamamland bildirildikten veya Kanunun 961 inci maddesinin nc fkrasnda yazl belge verildikten sonra, artk yap hlindeki gemilere zg sicile gemi ipotei tescil olunamaz. c) Hkmleri MADDE 991- (1) Yap hlindeki gemilere zg sicil hakknda Kanunun 954 nc ve 973 nc maddeleri uygulanr. u kadar ki, sicilin sahifelerinin ve sicil kaytlarnn dayanaklarn incelemek ve rneklerini almak isteyen kiinin ilgisini ispat etmesi gerekir. (2) Yap hlinde gemilere zg sicilde lehine bir ipotek hakk tescil edilmi olan kii yap ipotei alacakls saylr. Sicilden silinen bir yap ipoteinin ise, mevcut olmad kabul edilir. (3) Kanunun 977 nci ile 983 il 985 inci maddeleri yap hlindeki gemilere zg sicile de uygulanr. d) Silme MADDE 992- (1) Yapnn sicildeki kayd; a) Geminin tersane sahibi tarafndan, yabanc lkeye teslim edildiinin bildirilmesi, b) Yapnn maliki ile geminin yapld tersane sahibinin, kaydn sicilden silinmesini istemeleri, c) Yapnn harap olmas, hllerinde silinir. (2) Yap zerinde bir ipotek bulunduu takdirde, birinci fkrann (a) ve (b) bentlerinde yazl hllerde, ipotekli alacaklnn ve sicile kaytl bulunan dier hak sahiplerinin kaydn sicilden silinmesine onaylar da gereklidir. (3) Yapnn tamamlanarak geminin yabanc lkeye teslim edildiinin veya harap olduunun sresi iinde bildirilmemesi hlinde 966 nc maddedeki usul uyarnca yapnn kayd resen sicilden silinir. J) Sicil mdrlnn kararlarna itiraz MADDE 993- (1) Sicil mdrlnn kararlarna Kanunun 34 nc maddesine gre itiraz olunabilir. K) Tzk MADDE 994- (1) Gemi sicilinin kuruluu ve nasl tutulaca, mdr ve memurlarnn sahip olmalar gereken nitelikleri, hukuki ilikilerin nasl belgelenecekleri ve tescil olunacaklar, kaytlarn dzeltilmesi, deitirilmesi ve silinmesine ilikin tamamlayc hkmler tzk ile belirlenir. L) Trk Uluslararas Gemi Sicili MADDE 995- (1) Trk Uluslararas Gemi Sicili ile ilgili hkmler sakldr. DRDNC BLM Mlkiyet ve Dier Ayni Haklar BRNC AYIRIM Uygulanacak Hkmler A) Sicile kaytl gemilere MADDE 996- (1) Kanunda aksine hkm bulunmadka, bu Blm hkmleri yalnz Trk Gemi Siciline kaytl bulunan gemiler hakknda uygulanr. B) Sicile kaytl olmayan gemilere MADDE 997- (1) Trk Gemi Siciline kaytl bulunmayan Trk gemileri zerindeki mlkiyet ve snrl ayni haklara, Trk Meden Kanununun tanrlara ilikin hkmleri uygulanr. (2) Gemi veya paynn devri hlinde, taraflardan her biri, giderleri karlamak artyla, kendisine devre ilikin resm veya imzas noterce onayl bir senet verilmesini isteyebilir. KNC AYIRIM Mlkiyet A) ktisab I- Aslen iktisab 1. Sahiplenme MADDE 998- (1) Sahipsiz bir gemiyi sahiplenme hakk sadece Devletindir. Sahipsiz gemi, sicil kaytlarndan malikinin kim olduu anlalamayan veya usulne uygun olarak mlkiyeti terk edilmi olan gemidir. (2) Devlet kendisini gemi siciline malik olarak tescil ettirmek suretiyle gemi zerindeki mlkiyeti iktisap eder.

2. Olaan zamanam MADDE 999- (1) Sicile kaytl bir geminin maliki olmad hlde, gemi siciline malik olarak tescil edilmi bulunan bir kii, tescilin en az be yl srmesi ve bu sre iinde gemiyi davasz ve aralksz bir ekilde asli zilyet sfatyla elinde bulundurmas artyla, geminin mlkiyetini iktisap eder. Bu sre, malik olmayan kiinin sicile tescil edildii tarihten itibaren ilemeye balar. Srenin hesab, kesilmesi ve durmas, Trk Borlar Kanununun alacak zamanamna ilikin hkmlerine tabidir. Gemi siciline kaydn doru olmad yolunda bir itirazn tescil edilmesi hlinde itiraz kaytl olduu srece zamanam ilemez. (2) Zamanam iin ngrlen artlarn gereklemesiyle sicilde geminin maliki olarak gzken kii onun mlkiyetini iktisap eder. 3. Olaanst zamanam MADDE 1000- (1) Sicile kayd gerekirken kaydedilmemi olan bir gemiyi en az on yl sreyle davasz ve aralksz olarak asli zilyet sfatyla elinde bulunduran bir kii, geminin, sicile kendi mal olarak tescil edilmesini isteyebilir. (2) En az on yl nce lm veya gaipliine karar verilmi bir kiinin adna kaytl bulunan ve hakknda on yldan beri malikin onayna tab bir husus kaydedilmemi olan bir gemiyi birinci fkrada yazl artlarla elinde bulunduran kii de o geminin maliki olarak tescil edilmesini isteyebilir. Zilyetlik sresinin hesab, kesilmesi ve durmas Trk Borlar Kanununun alacak zamanamna ilikin hkmlerine tabidir. (3) Tescil ancak mahkeme kararyla olur. Tescil davas, geminin kaytl olduu veya kaydedilmesi gereken sicil mdrlne kar alr. Mahkeme, ilgilileri, en fazla aylk bir sre belirleyerek itirazlarn bildirmeye tiraj ellibinin stnde olan ve yurt dzeyinde datm yaplan bir gazetede yaplacak ilanla arr. tiraz edilmez veya itiraz reddolunursa tescile karar verilir. (4) Tescile karar verilmeden nce, nc bir kii malik sfatyla tescil edilir veya nc kiinin mlkiyeti dolaysyla sicile, gemi sicilinin doru olmad yolunda bir itiraz erhi verilmi olursa, tescil karar nc kii hakknda hkm ifade etmez. (5) Mahkemece verilen tescil kararna dayanarak kendisini sicile kaydettirdii anda asli zilyet, geminin mlkiyetini iktisap eder. II- Devren iktisab 1. Devrin ekli MADDE 1001- (1) Gemi siciline kaytl olan bir geminin devri iin, malik ile iktisap edenin, mlkiyetin iktisap edene devri hususunda anlamalar ve geminin zilyetliinin geirilmesi arttr. (2) Mlkiyetin devrine ilikin anlamann yazl ekilde yaplmas ve imzalarn noterce onayl olmas gerekir. Bu anlama gemi sicil mdrlnde de yaplabilir. (3) 11 inci maddenin nc fkras hkm sakldr. 2. Devrin kapsam MADDE 1002- (1) Taraflarca aksi kararlatrlm olmadka, iktisap eden, geminin mlkiyeti ile birlikte, iktisap annda varolan ve devredene ait eklentinin mlkiyetini de kazanr. (2) Devir sonucunda, devredene ait olmayan veya nc kiilere ait haklarla snrlandrlm bulunan eklenti de iktisap edenin zilyetliine geerse, Trk Meden Kanununun 763, 988, 989 ve 991 inci maddeleri uygulanr. ktisap edenin iyiniyeti hususunda zilyetlii elde ettii an esas alnr. (3) Gemi yolculukta bulunduu srada devredilirse, devredenle iktisap eden arasndaki ilikilerde bu yolculuun kr ve zarar, aksine szleme bulunmadka iktisap edene aittir. B) Zya I- Geminin zya MADDE 1003- (1) Sicile kaytl bir geminin kurtarlamayacak ekilde batmas, yararlanlabilir enkaz brakmakszn harap olmas, patlamas ve tahrip edilmi olmas gibi sebeplerden zyi olmasyla gemi zerindeki mlkiyet hakk sona erer. u kadar ki, malikin; yararlanlabilir enkaz zerindeki tanr mlkiyeti ile her trl enkazn kaldrlmasna, evrenin korunmasna ve benzer hususlara ilikin ykmllk ve borlar devam eder. II- Terk MADDE 1004- (1) Sicile kaytl bir geminin maliki, gemi zerindeki mlkiyet hakkndan vazgetiini sicil mdrlne bildirerek ve bunu gemi siciline tescil ettirerek geminin mlkiyetini terk edebilir. III- Zamanam MADDE 1005- (1) Gemiyi elinde bulunduran asli zilyet lehine olaan zamanam artlarnn gereklemesi ile nceki malikin mlkiyet hakk sona erer. (2) Olaanst zamanamnda gemiyi asli zilyet sfatyla elinde bulundurann, 1000 inci maddenin nc fkrasna gre at tescil davas sonucunda tescile karar verilmesiyle, nceki malikin mlkiyet hakk sona erer. C) Sicile kaytl gemi pay ve itirak pay zerinde mlkiyet I- ktisab 1. Aslen

MADDE 1006- (1) Sicile kaytl gemi pay veya itirak pay zerindeki mlkiyetin aslen iktisab, sicile kaytl gemiler hakkndaki hkmlere tabidir. 2. Devren a) Devir yoluyla MADDE 1007- (1) Sicile kaytl gemi paynn mlkiyeti, malik ile iktisap edenin bu hususta anlamalar ile devralana geer. Anlamann yazl ekilde yaplmas ve imzalarn noterce onaylanmas arttr. Bu anlama gemi sicil mdrlnde de yaplabilir. (2) Donatma itirakinde payda donatanlarn her biri, itirak payn diledii anda dier paydalarn onay olmakszn tamamen veya ksmen bakasna devredebilir. Sicile kaytl gemi zerindeki itirak paynn devri, gemi paynn devri ve sicile tescili ile olur. (3) Gemi pay veya itirak paynn devri sonucunda gemi Trk Bayra ekme hakkn kaybedecekse, devir yalnz btn paydalarn veya payda donatanlarn onaylaryla geerli olur. (4) Gemi pay, gemi yolculukta bulunduu srada devredilirse, devrin kapsam 1002 nci maddenin nc fkrasna gre belirlenir. b) tirak paynn braklmas yoluyla MADDE 1008- (1) Donatma itirakinde, yeni bir yolculua veya bir yolculuk sonunda gemiyi tamir ettirmeye yahut donatma itirakinin sorumlu olduu bir gemi alacann denmesine karar verilirse, karara itirak etmeyen payda donatanlardan her biri, herhangi bir karlk istemeksizin itirak payn brakmak suretiyle, karar yerine getirmek iin gereken demelerde bulunmaktan kurtulabilir. (2) Bu hakkn kullanmak isteyen payda donatan, kararn verildii tarihten, eer karar verilirken kendisi veya temsilcisi hazr bulunmad ise, kararn bildirilmesinden itibaren gn iinde, noter araclyla, payda donatanlara veya gemi mdrne bildirimde bulunmak zorundadr. (3) Braklan itirak pay zerindeki mlkiyet hakk, ikinci fkra uyarnca yaplacak bir brakma bildirimi ile itirak paylar lsnde teki payda donatanlara geer. II- Zya MADDE 1009- (1) Sicile kaytl gemi pay ile itirak pay zerindeki mlkiyetin zya, sicile kaytl gemiler hakkndaki mlkiyetin zya hkmlerine tabidir. (2) tirak paynn 1008 inci madde uyarnca braklmas hlinde, usulne uygun olarak yaplan brakma bildiriminin gnderildii anda payda donatann itirak pay zerindeki mlkiyet hakk sona erer. D) Yap hlinde bulunan gemiler ve yap paylar zerindeki mlkiyet I- Yap hlindeki gemilere zg sicile kaydolunmayan yaplar ve yap paylar MADDE 1010- (1) Yap hlindeki gemilere zg sicile kaytl olmayan yaplar ve yap paylar zerindeki mlkiyetin iktisab ve zya, sicile kaytl olmayan gemiler ve gemi paylar zerindeki mlkiyetin iktisab ve zya ile ilgili hkmlere tabidir. II- Yap hlindeki gemilere zg sicile kaydolunan yaplar ve yap paylar MADDE 1011- (1) Yap hlindeki gemilere zg sicile kaytl yaplar ve yap paylar zerindeki mlkiyetin iktisab ve zya, sicile kaytl gemiler ve gemi paylar zerindeki mlkiyetin iktisab ve zya ile ilgili hkmlere tabidir. NC AYIRIM Gemi Rehni A) Sicile kaytl olmayan gemiler zerindeki itirak paynn rehni MADDE 1012- (1) Sicile kaytl olmayan bir geminin bir donatma itiraki tarafndan iletilmesi hlinde, payda donatanlardan her birinin itirak paynn rehni, Trk Meden Kanununun alacaklar ve dier haklar zerindeki rehinlere ilikin hkmlerine tabidir. B) Sicile kaytl olan gemilerin rehni I- Tersane sahibinin ipotek hakk MADDE 1013- (1) Tersane sahibi, geminin yapm ve onarmndan doan alacaklar iin, o yap veya gemi zerinde, bir ipoteinin tescilini isteme hakkna sahiptir. Bu haktan nceden feragat geerli deildir. (2) Bu ipotein kurulmas hakknda Trk Meden Kanununun 895 il 897 nci maddeleri uygulanr. (3) Gemi ipoteinin kurulmasna ynelik istem hakkn teminat altna almak iin, gemi veya yap siciline erh verilebilir. Geminin yapm veya onarm henz tamamlanmamsa, bedelin, tamamlanan ii karlayan bir ksm ve bedelin kapsamnda olmayan giderler iin bir teminat ipoteinin kurulmas istenebilir. II- Gemi ipotei 1. Nitelii MADDE 1014- (1) Bir alaca teminat altna almak iin gemi zerinde ipotek kurulabilir. Gemi ipotei alacaklya, alacan, geminin bedelinden alma yetkisini verir. Sicile kaytl gemilerin szlemeye dayal rehni sadece gemi ipotei yolu ile salanr. leride doabilecek veya arta ya da kymetli evraka bal bir alacak iin de ipotek kurulabilir. (2) Alacakllarn gemi ipoteinden doan hakk, sadece alacaa gre belirlenir.

(3) Bir geminin pay ancak gemiye payl mlkiyet esaslarna gre malik olan paydalardan birinin payndan ibaret olmak artyla gemi ipotei ile snrlandrlabilir. (4) Bir geminin btn paylar bir malikin elinde bulunduu srece, ayr ayr paylar zerinde ayr ayr kiilere gemi ipotei kurulamaz. 2. Kurulmas MADDE 1015- (1) Gemi ipoteinin kurulmas iin geminin maliki ile alacaklnn gemi zerinde ipotek kurulmas hususunda anlamalar ve ipotein gemi siciline tescil edilmesi arttr. (2) potein kurulmasna ilikin szlemelerin yazl ekilde yaplmas ve imzalarnn noterce onaylanmas gerekir. Bu anlama gemi sicil mdrlnde de yaplabilir. Bu ekillerden birine uygun olarak yaplmadka ipotein kurulmasna dair anlama geerli olmaz. (3) Tescilden nce anlama Kanunun ngrd ekilde yaplm veya malik tarafndan Gemi Sicili Nizamnamesi uyarnca alacaklya kayda onay verdii bildirilmi ya da sicil mdrlne kayt dilekesi verilmi olduu takdirde, ilgililer tescilden kanamazlar. (4) Malikin tasarruf ehliyetinin sonradan snrlanmas, sicile bildirilen kayda onayn veya kayt istemini geersiz duruma getirmez. (5) Yabanc bir lkede iktisap edilip, henz Trk Gemi Sicili veya Trk Uluslararas Gemi Siciline tescil edilmemi olan gemilerde bayrak ahadetnamesine erh tescil hkmndedir. Geminin tescilinde bu gibi ipotekler resen sicile geirilir. (6) Hamiline yazl bir tahvile bal alaca teminat altna almak amacyla gemi ipotei kurulmas iin malikin sicil mdrlne beyanda bulunmas ve sicile tescil yeterlidir. 3. Sicile geirilecek hususlar MADDE 1016- (1) Gemi ipoteinin tescilinde alacaklnn ad ve soyad veya unvan ile alacan Trk Liras ile tutar, konusu para olmayan alacaklarda bunun Trk Liras karl, alacak faizli ise faiz oran, dier ikincil edimler kabul edilmise bunlarn da alacan miktarnn belirlendii para cinsinden tutar ve ipotein derecesi sicile kaydolunur; her derecenin teminat altna ald miktar, rehin konusu alacan belirlendii para cinsi zerinden gsterilir. Hakkn ve alacan ieriinin belirlenmesine yardm eden dier hususlarda tescil talepnamesine yollamada bulunulabilir. (2) Trk Lirasyla denecek borlarda ipotekli geminin karlayaca alacak ve ikincil borlarn miktar, altn veya yabanc para ls ile belirlenebilir. (3) Alacan miktar belirli deil veya deiken ise, gerek miktar zamannda saptamak zere, ipotein teminat altna alaca alacak miktarnn st snr belirlenerek gemi siciline tescil edilir; alacak faizli ise, faizleri de st snr kapsamnda saylr. (4) Yabanc para zerinden gemi ipotei kurulabilir. Bu takdirde yabanc para veya Trk paras karlklarnn hesabnda hesap gnndeki Trkiye Cumhuriyet Merkez Bankasnn dviz al kuru esas alnr. Rehin haklarnn hangi yabanc para zerinden kurulabilecei Hazine Mstearlnca belirlenir. Ayn derecede birden fazla para tr kullanlarak gemi ipotei kurulamaz. (5) Yabanc para zerinden kurulan rehne ait derecenin boalmas hlinde, yerine, tescil edilecei tarihteki karl Trk paras veya yabanc para zerinden rehin kurulabilir. Trk paras ile kurulmu bir rehne ait derecenin boalmas hlinde ise, yerine, tescil edilecei tarihteki karl yabanc para zerinden rehin kurulabilir. (6) Tahvile bal bir alaca teminat altna almak iin gemi ipotei kurulacak olmas hlinde, tahvil says, her tahvilin bedeli ve ayrt edici iaretleri gsterilmek suretiyle tm alacan miktar ile ipotek dncn tamam iin kurulacaksa, alacakl yerine, borlu ile alacakllarn hepsi adna hareket eden temsilci lehine; ipotek tahvil ihracn stlenen bir iletme iin kurulacaksa gemi ipotei zerinde tahvil sahipleri lehine bir rehin hakk da tescil olunur. (7) Bir polieden veya hamiline yazl bir senetten ya da ciro yolu ile devri kabil dier bir senetten doan alacaklar teminat altna almak amacyla gemi ipoteinin kurulmasnda, alaca sonradan iktisap edenlerin leh ve aleyhine gemi ipotei zerinde belirli tasarruflarda bulunmak ve ipotein paraya evrilmesi iin yaplacak takipte alacakly temsil etmek zere belirlenebilecek temsilcinin de sicile kayd gerekir. Bu temsilcinin yetkileri hususunda tescil talepnamesine gndermede bulunulabilir. 4. potein derecesi MADDE 1017- (1) Gemi zerindeki ipoteklerin dereceleri, Trk Meden Kanununun tanmaz rehni hakkndaki hkmlerine gre belirlenir. 5. potein teminat altna ald alacak a) Genel olarak MADDE 1018- (1) potekli gemi Trk Meden Kanununun 875 inci maddesinin birinci fkrasyla 876 nc maddesinde ngrlen alacaklar iin teminat salar. (2) Borcun, alacaklnn ihbaryla muaccel olabilmesi iin borlu ile birlikte malike de ihbarda bulunulmas gerekir. Malike ihbarda bulunulmadka bor onun bakmndan muaccel olmaz. Bor malike kar muaccel olduu takdirde ipotek, temerrt faizini de kapsar. b) Faizler

MADDE 1019- (1) Alacak faizsiz veya faiz oran o tarihte geerli asgari kanuni faiz orann dzenleyen hkmde belirlenen orandan aa ise, ipotek, dereceleri eit olan veya sonradan gelen hak sahiplerinin onayna gerek olmakszn bu kanuni faizi de kapsayacak ekilde geniletilebilir. (2) Faizin deme zamannda ve yerinde yaplacak deiiklikler iin bu hak sahiplerinin onayna gerek yoktur. 6. potein kapsam a) Gemi, gemi pay, btnleyici para, eklenti, gemi yerine geen sat veya kamulatrma bedeli ve tazminat istemleri MADDE 1020- (1) potein kapsam hakknda Trk Meden Kanununun 862 ve 863 nc maddeleri uygulanr. (2) Eklentiler normal bir iletmenin gerei olarak bu durumdan karlr veya alacakl lehine el konulmadan nce devredilerek gemiden uzaklatrlr ise, ipotek artk bunlar kapsamaz. (3) Btnleyici paralar, gemiden geici bir ama iin olmamak artyla ayrlp uzaklatrlrlarsa ipotek bunlar kapsamaz; meerki, uzaklatrlmadan nce alacakl lehine gemiye el konulmu olsun. (4) Kamulatrlan geminin bedeli ve gemi malikinin geminin zya veya hasarndan dolay nc ahslara kar sahip olduu tazminat istemleri ipotein kapsamndadr. b) Birlikte gemi ipoteinde birden ok gemi veya gemi pay MADDE 1021- (1) Bir alacak iin birden ok gemi veya gemi pay ipotek edilmise, bunlardan her biri borcun tamamndan sorumludur. (2) Alacakl, her gemi veya pay ancak belirli bir ksmdan sorumlu olmak zere alacan gemi veya paylar arasnda paylatrabilir. Paylatrma, sicil mdrlne yaplacak beyan ve tescil ile gerekleir. Birlikte ipotek zerinde hak sahibi kiiler varsa onlarn da onay gereklidir. c) Sigorta tazminat aa) Kural MADDE 1022- (1) Gemi ipoteinin kapsamna giren hususlarla ilgili olarak malikin menfaatinin, malik veya onun lehine bir bakas tarafndan sigorta ettirilmi olmas hlinde, ipotek, sigorta tazminatn da kapsar. (2) potek, sigorta primlerini veya sigorta szlemesi gereince sigortacya yaplmas gereken baka demelerin yerine getirilmesi iin alacakl tarafndan harcanan paralarla bunlarn faizlerini de teminat altna alr. (3) Aadaki hkmler sakl kalmak zere, Trk Meden Kanununun rehnedilen alacak ve dier haklara ilikin hkmleri burada da uygulanr; sigortac, gemi siciline kaytl ipotei bilmediini ileri sremez. Bununla beraber, sigortac veya sigorta ettiren kii, zararn meydana geldiini alacaklya bildirmi ve bildirimden itibaren iki haftalk bir sre gemise, sigortac, tazminat sigortalya demekle alacaklya kar da sorumluluktan kurtulur. Bildirimin yaplmas son derece zor ise bundan kanlabilir. Bu takdirde sre, tazminatn muaccel olduu tarihten itibaren ilemeye balar. Sre sona erinceye kadar alacakl, sigortacya kar demeye itiraz edebilir. bb) Sigortacnn yapaca demeler MADDE 1023- (1) Sigortac, geminin nceki durumuna getirilmesi veya gemi alacakllarna verilmesi amacyla malike tazminat bedeline saylmak zere demede bulunmu ve bu amalara eriilmesi teminat altna alnm ise, deme, ipotekli alacaklya kar da geerli olur. (2) Gemi nceki durumuna getirildii veya eklenti olan yeni paralar yerlerine konulduu takdirde, sigortacnn ipotek alacakllarna kar olan sorumluluu sona erer. Malikin bir gemi alacakls hakkna temel oluturan borlarnn denmesi hlinde, sigortacnn malike yapaca deme, ancak gemi alacakls hakknn teminatn oluturan unsurlarn rizikonun gereklemesinden hemen sonra tadklar deer orannda sigortacy ipotekli alacaklya kar sorumluluktan kurtarr. cc) Gemi ipoteinin sigortacya bildirilmesi aaa) Bildirim ykm MADDE 1024- (1) potekli alacakl, ipotei sigortacya bildirmise, sigorta priminin zamannda denmemesi ve bu yzden sigorta ettirene bir deme sresi belirlenmesi durumunda, sigortacnn bunu gecikmeksizin alacaklya bildirmesi gereklidir. Sigorta priminin denmemesi nedeniyle srenin sonunda sigorta szlemesinin feshedilmesinde de ayn hkm geerlidir. (2) Sigorta szlemesinin, feshin bildirimi, cayma veya dier herhangi bir sebeple sresinden nce sona ermesi durumunda, sigortacnn ipotekli alacaklya sigorta szlemesinin sona erdiini veya henz sona ermemise, sona erecei tarihi bildirmesi gerekir. potekli alacakl hakknda sigorta szlemesinin sresinden nce sona ermesini gerektiren sebepler, ancak bu bildirimden veya ipotekli alacaklnn onlar herhangi bir ekilde rendii tarihten itibaren iki hafta gemekle hkm ifade eder. (3) Sigorta szlemesinin, sigorta priminin sresinde denmemesi yznden feshedilmesi veya sigortacnn iflas zerine son bulmas hlinde ikinci fkra hkm uygulanmaz. (4) Sigortac, sigorta ettiren ile, sigorta bedelini azaltan veya sigortacnn sorumlu olduu tehlikenin kapsamn daraltan bir anlama yapt takdirde, ikinci fkrann birinci cmlesi hkm kyas yoluyla uygulanr. (5) Sigorta szlemesi, sigorta ettirenin, akn veya ifte sigorta sebebiyle malvarlnda haksz olarak bir fazlalk elde etmek kastyla kurulmu olmas dolaysyla geersiz olursa, sigortac, gemi ipoteini bildirmi olan ipotekli

alacaklya kar geersizlik iddiasnda bulunamaz. Bununla beraber, sigortacnn ipotekli alacaklya geersizlii bildirmesinden veya alacaklnn bunu herhangi bir ekilde renmesinden itibaren iki hafta gemekle sigorta ilikisi ipotekli alacaklya kar da sona ermi olur. bbb) Birden ok sigortacnn varlnda MADDE 1025- (1) Gemi birden ok sigortac tarafndan mtereken sigorta edilmise 1024 nc madde gereince, ipotein, malik tarafndan, alacaklya jeran olarak gsterilmi olan sigortacya bildirilmesi yeterlidir. Jeran sigortac, durumu dier sigortaclara bildirmekle ykmldr. ccc) potekli alacaklnn yerleim yerini deitirmesi MADDE 1026- (1) potekli alacakl, yerleim yerini deitirip de bunu sigortacya bildirmezse, 1024 nc madde uyarnca ona yaplacak bildirimlerin, sigortac tarafndan bilinen son adresine gnderilmesi yeterlidir. Bildirim, ipotekli alacaklnn yerleim yerini deitirmemi olmas hlinde dzenli hizmet veren bir iletiim aracyla yaplm olsa idi, hangi tarihte onun eline geecek idiyse, o tarihten itibaren hkm ifade eder. dd) Sigortacnn borcundan kurtulmas MADDE 1027- (1) Sigortac, sigorta ettirenin veya sigortalnn fiili yznden, tazminat deme borcundan kurtulsa bile, ipotekli alacaklya kar olan borcu varln srdrr. Sigortacnn rizikonun gereklemesinden sonra szlemeden caymas hlinde de ayn hkm geerlidir. (2) Sigortac; a) Sigorta primi zamannda denmedii, b) Gemi, denize veya yola elverisiz bir hlde yola kt, c) Gemi bildirilen veya mutat rotadan ayrld, iin borcundan kurtulursa, birinci fkrann birinci cmlesi uygulanmaz. ee) potein deyen sigortacya gemesi MADDE 1028- (1) Sigortac, 1024 nc maddenin ikinci, drdnc ve beinci fkralar ile 1027 nci madde gereince ipotekli alacaklya demede bulunduu lde, gemi ipotei kendisine geer. u kadar ki, intikal alacaklnn veya sigortacnn kendilerine kar deme borcu devam eden ayn derecedeki veya daha sonra gelen ipotekli alacakllarn zararna olarak ileri srlemez. ff) Sigortacnn prim ve demeleri kabul etmek zorunluluu MADDE 1029- (1) Sigortac, muaccel olan sigorta primlerini ve sigorta szlemesi gereince ona yaplmas gereken dier demeleri kanunen reddedebilecei durumlarda bile, bunlar sigortaldan ve ipotekli alacakldan kabul etmeye zorunludur. 7. potein hkmleri a) Alacan muaccel olmasndan nce aa) potekli alacaklnn haklar aaa) Gemi maliki aleyhine MADDE 1030- (1) Gemi veya tesisatnn ktlemesi sonucu olarak ipotein salad teminat tehlikeye derse, alacakl, tehlikeyi gidermesi iin malike uygun bir sre verebilir. Bu sre iinde tehlike giderilmezse, alacakl derhl ipotei paraya evirmek hakkn elde eder. Alacak faizsiz olup henz muacceliyet kazanmamsa, parann alnmas ile muacceliyet tarihleri arasndaki zamana ait kanuni faiz indirilir. (2) Malikin gemiyi iletme tarz sonucu olarak, ipotein salad teminat tehlikeye drecek ekilde gemi veya tesisatnn ktlemesinden veya ipotekli alacaklnn haklarnn bakaca tehlikeye girmesinden kayg duyulur ya da nc kiiler tarafndan yaplacak bu gibi mdahaleye ve tahribata kar malik gerekli nlemleri almazsa, alacaklnn istemi zerine mahkeme; a) 1353 nc madde uyarnca geminin ihtiyaten haczine, b) Gerekli grrse geminin, kaptandan baka bir yediemine braklmasna ve c) Malikin ihtiyati haczin uygulanmasndan balayarak bir aylk sre iinde gerekli nlemleri almasna, karar verir. Bu srenin sonunda nlemlerin henz alnmad veya alnan nlemlerin yetersiz kald anlalrsa mahkeme, ipotein paraya evrilmesi yoluyla ilaml takip balatmak zere alacaklya bir aylk sre verir. (3) potein kapsamna giren eklentinin ktlemesi veya normal bir iletmenin gereklerine aykr olarak gemiden uzaklatrlmas hli de geminin ktlemesi hkmndedir. bbb) nc kiiler aleyhine MADDE 1031- (1) nc kiinin fiili sebebiyle geminin, ipotein salad teminat tehlikeye drecek derecede ktlemesinden kayg duyulursa, alacakl, nc kii aleyhine ancak bu fiilin nlenmesi davasn aabilir. bb) Malikin haklar aaa) Defide bulunma hakk MADDE 1032- (1) potekli geminin maliki, borlunun alacaklya kar sahip olduu defileri ipotekli alacaklya kar ileri srebilecei gibi, borlu, borcuna temel olan hukuki ilemi feshedebildii srece alacaklnn hakkn gemiden alabilmesine de engel olabilir. Bunun gibi, borlu, borcunu alacakldan olan muaccel bir alaca ile takas etmek imknna sahip bulunduka, gemi maliki ipotekli alacaklnn hakkn gemiden almasn nleyebilir. Borlu lrse malik,

miraslarn bortan ancak snrl bir ekilde sorumlu olduklarn ileri sremez. (2) Malik ayn zamanda borlu deilse, borlunun bir defiden vazgemesi ile malik o defiyi ileri srme hakkn kaybetmi olmaz. bbb) Alacan muacceliyeti iin bildirimde bulunma hakk MADDE 1033- (1) Alacan muacceliyet kazanmas bildirime bal ise, bildirim, ancak alacakl tarafndan malike veya malik tarafndan alacaklya yaplmas hlinde, gemi ipotei hakknda hkm ifade eder. (2) Gemi sicilinde malik olarak kaytl bulunan kii, alacakl bakmndan malik saylr. ccc) Malike temsilci atanmas MADDE 1034- (1) Malik, alacaklya lke iinde bir yerleim yeri veya bir temsilci gstermemi ise, geminin tescil edildii sicilin bulunduu yer mahkemesi alacaklnn istemi zerine, kendisine bildirimde bulunabilecei bir temsilci atar. Malikin yerleim yerinin bilinmemesi veya alacaklnn kendi kusuru olmakszn malikin kim olduunu bilmemesi hlinde de ayn hkm uygulanr. b) Alacan muaccel olmasndan sonra aa) Gemi malikinin borcu deme hakk MADDE 1035- (1) Alacak, malike kar muacceliyet kazanr yahut borlu borcunu demek hakkna sahip olursa, malik borcu deyebilir. (2) Malik, paray tevdi veya takas etmek suretiyle de alacaklnn hakkn yerine getirebilir. bb) Alacan malike gemesi MADDE 1036- (1) Malik ayn zamanda borlu deilse, alacaklnn hakkn yerine getirdii lde alacak kendisine geer. Gei, alacaklnn zararna ileri srlemez. (2) Borlunun malik ile olan hukuki ilikilerinden doan itiraz haklar sakldr. (3) Alacak iin birlikte gemi ipotei mevcutsa, 1046 nc madde hkm uygulanr. cc) Gemi malikinin belgelerin verilmesini istem hakk MADDE 1037- (1) Alacaklnn hakknn yerine getirilmesi karlnda malik, gemi sicilinin deitirilmesi veya gemi ipoteinin silinmesi iin gerekli belgelerin kendisine verilmesini isteyebilir. 8. Gemi ipoteinin devri ve deitirilmesi a) potein devri aa) Genel olarak MADDE 1038- (1) potekle teminat altna alnm olan alacan devri ile gemi ipotei de yeni alacaklya geer. (2) Alacak ipotekten ve ipotek de alacaktan ayr olarak devredilemez. (3) Alacan devri iin eski ve yeni alacaklnn bu hususta yazl ekilde anlamalar ve devrin gemi siciline tescili arttr. (4) st snr ipoteinde alacak, alacan devrine ilikin genel hkmlere gre de devredilebilir. Bu takdirde gemi ipotei alacak ile birlikte gemez. (5) Emre veya hamile yazl bir senede balanm alacaklar, gemi ipotei ile teminat altna alnmsa, alacan devri bu alacaklarn bal olduklar senetlerin devri hakkndaki hkmlere tabidir. Bu takdirde, gemi ipotei de alacak ile birlikte geer. (6) potek ile teminat altna alnm bir borcu demesi sebebiyle, malike veya onun hukuki seleflerine rcu hakkna sahip olduu oranda gemi ipotei, gemi maliki olmayan borluya geer. bb) tiraz ve defiler MADDE 1039- (1) Malikin, eski alacakl ile arasnda mevcut hukuki ilikiye dayanarak gemi ipoteine kar ileri srebilecei bir itiraz veya defi, yeni alacaklya kar da ileri srlebilir. Gemi siciline gvenle ilgili 983 nc maddenin birinci ve ikinci fkras, 975 ve 976 nc maddeler ile 985 inci maddenin son fkras hkmleri, bu defi ve itiraz hakknda da geerlidir. (2) Alacak, malikin devri rendii aylk takvim dneminden veya bunu izleyen aylk takvim dneminden daha ge bir tarihte muaccel olmayan faiz veya dier ikincil edimlere ilikin ise, alacakl, birinci fkrada yazl defilere kar sicile gven ilkesinin salad korumadan yararlanamaz. aylk dnemler, takvim ylnn bandan itibaren hesap olunur. cc) Devri genel hkmlere tabi alacaklar MADDE 1040- (1) Birikmi faizlere, dier ikincil edimlere, bildirim ve takip giderlerine veya 1022 nci maddenin ikinci fkrasnda yazl hususlara ilikin alacaklarn devri ve malik ile yeni alacakl arasndaki hukuki iliki, alacan devrine ilikin genel hkmlere tabidir. (2) Yukarda yazl alacaklar hakknda gemi siciline gvenle ilgili 983 nc maddenin birinci ve ikinci fkralar uygulanmaz. b) potein deitirilmesi aa) potein ieriinin deitirilmesi MADDE 1041- (1) Gemi ipoteinin ieriinin deitirilmesi iin malik ile alacakl arasnda bu hususta imzalar noterce onayl bir anlama yaplmas veya gemi sicil mdrlnde anlamalar ve deiikliin gemi siciline tescili

gereklidir. Tescile 1016 nc maddenin birinci fkras hkm uygulanr. (2) Gemi ipotei nc bir kiinin hakk ile snrlandrlm bulunuyorsa, deiiklie o kiinin de onay gerekir. Onay, sicil mdrlne veya lehine deiiklik yaplacak kiiye beyan edilmelidir. Onaydan rcu edilemez. bb) potein derecesinin deitirilmesi MADDE 1042- (1) Yeni bir gemi ipotei kurulurken tescil edilmi bir gemi ipoteinin derecesinin bu ipotek lehine deitirilebilmesi iin, gemi maliki ile derecesi deitirilen ipotek alacaklsnn, imzalar noterden onayl bir szleme yapmalar veya gemi sicil mdrlnde anlamalar ve bu durumun gemi siciline tescili gereklidir. (2) Mevcut gemi ipoteklerinin derecelerinin sonradan deitirilebilmesi iin, derecesi ilerleyen ipotek hakk sahibi ile derecesi den ipotek hakk sahibinin, imzalar noterce onayl bir szleme yapmalar ya da gemi sicil mdrlnde anlamalar, malikin buna onay vermesi ve durumun gemi siciline tescili arttr. Deime sonucunda derecesi den ipotek zerinde hak sahibi kiiler varsa bunlarn da onaylar gerekir. (3) potekli alacan blnmesi hlinde, ksmi ipoteklerin kendi aralarndaki derecelerini deitirmek iin malikin onay aranmaz. (4) Derece deiiklii, dereceleri deitirilen ipotekler arasnda bulunan ipoteklere zarar vermez. cc) potekli alacan yerine baka bir alacan konulmas MADDE 1043- (1) potekle teminat altna alnm alacak yerine bakas konulabilir. Bunun iin alacakl ile malikin, imzalar noterce onayl bir szleme yapmalar veya gemi sicil mdrlnde anlamalar ve durumun gemi siciline tescili arttr. potek zerinde hak sahibi nc kiiler varsa, onlarn da onaylar gerekir. 1016 nc madde burada da uygulanr. (2) Yeni alacan sahibi, eski ipotekli alacakl deilse, birinci fkrada yazl anlamaya onun da katlmas gerekir. 9. Gemi ipoteinin sona ermesi a) Sebepleri aa) Alacakla birlikte ipotein de dmesi sonucunu douran sebepler aaa) Alacan dmesi MADDE 1044- (1) Alacan sona ermesi ile ipotek de der. Kanundaki istisnalar sakldr. (2) Alacakl ve borlu sfatlarnn ayn kiide birlemesi, alacan denmesi hkmndedir. (3) Gemi maliki olmayan borlu, alacan bir ksmn derse, gemi ipoteinin alacakl zerinde kalan ksm borluya geenden sra itibaryla nce gelir. (4) Gemi maliki olmayan borlu, deme sonucunda ipotei iktisap eder veya ayn sebepten dolay gemi sicilinin dzeltilmesinde menfaati bulunursa, alacakldan sicilin dzeltilmesi iin gerekli belgeleri kendisine vermesini isteyebilir. (5) Malik, bir bakasna kar, alacan dmesi hlinde gemi ipoteini de sildirmeyi stlenirse, silinmeyi istemek hakknn teminat altna alnabilmesi iin gemi siciline erh verilebilir. bbb) Alacakl ve malik sfatlarnn birlemesi MADDE 1045- (1) Gemi ipotei ile mlkiyetin ayn kiide birlemesi ile ipotek der. (2) Borlu, gemi malikinden baka bir kii olduu veya alacak zerinde bir rehin veya intifa hakk bulunduu takdirde ipotek devam eder. u kadar ki, gemi maliki alacakl sfat ile geminin paraya evrilmesini isteyemez ve faiz alacaklar iin gemi teminat oluturmaz. ccc) Birlikte gemi ipoteinde malikin alacaklya demede bulunmas MADDE 1046- (1) Alacaklya demede bulunan gemi maliki, dier ipotekli gemilerden birinin malikine veya onun hukuki seleflerine rcu hakkna sahip bulunduu oranda o malikin gemisi zerindeki ipotek hakkn kazanr. 1045 inci maddenin ikinci fkras gereince devam eden ipotekle ibu ipotek birlikte ipotek tekil eder. (2) Ksmen deme hlinde, alacakl zerinde kalan ipotek, birinci fkra ile 1045 inci maddenin ikinci fkras gereince malike geen ipoteklerden sra itibaryla nce gelir. (3) Alacan malike devri veya alacakl ve borlu sfatlarnn malikin ahsnda birlemesi, alacan malik tarafndan denmesi hkmndedir. (4) Alacaklnn hakkn cebr icra yoluyla ipotekli gemilerden birinden almas durumunda birinci fkrann birinci cmlesi hkm uygulanr. ddd) Birlikte gemi ipoteinde ipotein borluya gemesi MADDE 1047- (1) Birlikte gemi ipoteinde borlu, 1038 inci maddenin altnc fkrasnda yazl hlde, ipotekli gemilerden yalnz birinin malikine veya onun hukuki seleflerine rcu hakkna sahip olursa, ancak bu gemi zerindeki ipotek kendisine geer; dier gemiler zerindekiler der. eee) Alacaklnn gemi malikine kar sahip olduu istem hakknn zamanamna uramas MADDE 1048- (1) Gemi sicilinden haksz yere silinmi akd ipoteklerle tescil edilmemi bulunan kanuni ipotekler, alacaklnn gemi malikine kar sahip olduu istem hakknn zamanamna uramas ile der. bb) Sadece ipotein dmesi sonucunu douran sebepler aaa) Taraflarn anlamas MADDE 1049- (1) potekli alacakl ile gemi malikinin, ipotein kaldrlmas hususunda 1015 inci maddenin ikinci fkrasnda ngrld ekilde anlamalar ve ipotek kaydnn gemi sicilinden silinmesi ile ipotek sona erer. u

kadar ki, ipotek zerinde hak sahibi kiiler varsa onlarn da onaylar arttr. bbb) Alacaklnn feragati MADDE 1050- (1) potek, alacaklnn feragati ve bunun zerine sicilden ipotek kaydnn silinmesi ile der. u kadar ki, ipotek zerinde hak sahibi kiiler varsa onlarn da onaylar arttr. (2) Malik, ipotein ileri srlmesini srekli olarak imknsz klan bir defe sahip bulunduu takdirde, alacakldan ipotekten feragatini isteyebilir. (3) Vazgeme beyan imzas noterce onayl bir senetle veya sicil mdrlnde yaplr. (4) Alacakl ipotekten vazgemek veya dier bir ipotee ncelik hakk tanmak suretiyle borluyu ipotekten hakkn almak imknndan yoksun brakt oranda borlu borcundan kurtulur. ccc) potein sresinin dolmas MADDE 1051- (1) Belli bir sre iin kurulan ipotek, bu srenin dolmas ile der. cc) Mahkemece ipotein dmesine karar verilmesi aaa) Alacaklnn belli olmamas hlinde MADDE 1052- (1) Alacaklnn kim olduu bilinmiyorsa, gemi siciline ipotekle ilgili olmak zere yaplan son kayttan itibaren on yl getii ve alacaklnn hakk bu sre iinde malik tarafndan Trk Borlar Kanununun 154 nc maddesi gereince zamanamn kesecek tarzda tannm olmad takdirde, alacakl ilan yoluyla arlarak ipotein dmesine karar verilebilir. Vadeli alacaklarda bu sre, vadenin dolmasndan nce ilemeye balamaz. (2) Dme kararnn verilmesiyle ipotek sona erer. bbb) Parann tevdii hlinde MADDE 1053- (1) Malik, alacaklnn alacan deme veya feshi bildirme hakkna sahip olur ve alacak tutarn, geri almak hakkndan feragat ederek, alacaklnn adna tevdi ederse, belli olmayan alacakl ilan yoluyla arlarak ipotein dmesine karar verilebilir. Faizler ancak miktar sicile geirilmi ise, tevdi olunur; dme kararnn verilmesinden nceki yllk dnem hari, faiz tevdi edilmez. (2) Alacakl, Trk Borlar Kanununun tevdi ile ilgili hkmlerine gre daha nce hakkn alm saylmadka dme kararnn verilmesi ile bor denmi saylr. (3) Alacakl daha nce tevdi yerine bavurmad takdirde, tevdi edilen bedel zerindeki hakk, dme kararnn verilmesinden itibaren on yl gemekle sona erer. Bu hlde tevdi eden kii, tevdi srasnda geri almak hakkndan feragat etmi olsa bile, tevdi ettii bedeli geri alabilir. III- Yap hlindeki gemiler zerinde ipotek 1. Konusu MADDE 1054- (1) Yap hlindeki gemiler zerinde de ipotek kurulabilir. (2) Omurgasnn konulduu andan kzaktan indirilinceye kadar, grnebilecek bir yerine ad ve numara konulmak suretiyle yapnn ak ve srekli bir ekilde ayrt edilmesi gerekletirildii andan itibaren yap hlindeki gemi zerinde ipotek kurulabilir. (3) Tamamlandnda onsekiz gros tonilatodan ufak olacak yaplar zerinde ipotek kurulamaz. 2. Kurulmas MADDE 1055- (1) Yap hlindeki gemi zerinde ipotek, yap maliki ile alacaklnn yap zerinde ipotek kurulmas hususunda anlamalar ve ipotein yap hlindeki gemilere zg sicile tescili ile kurulur. potein kurulmasna ilikin anlamann yazl ekilde yaplmas ve imzalarnn noterce onaylanmas arttr. Bu anlama gemi sicil mdrlnde de yaplabilir. 3. Kapsam MADDE 1056- (1) Yap hlindeki gemi, yapmn her aamasnda ipotein kapsamndadr. Yap hlindeki gemiler zerindeki ipotek, 1020 nci maddede yazl eylerle yap malikinin mlkiyetine girmemi olan ksmlar dnda, tersanede bulunup yapmda kullanlacak olan ve bunun iin iaretlenmi bulunan ksmlar da kapsar. (2) Yap hlindeki gemiler zerindeki ipotek, sigorta tazminatn ancak ipotein kapsamna giren hususlar zerindeki malikin menfaatinin malik veya onun lehine bir bakas tarafndan ayrca sigorta ettirilmi olmas hlinde kapsar. 4. Derecesi MADDE 1057- (1) Yap zerinde kurulan gemi ipotei, yapm tamamlandktan sonra eski derecesiyle gemi zerinde kalr. 5. Uygulanacak hkmler MADDE 1058- (1) Yap hlindeki gemiler zerindeki ipotekle ilgili zel hkmler sakl kalmak zere, 1014 il 1053 nc madde hkmleri bu tr ipoteklere de uygulanr. DRDNC AYIRIM ntifa Hakk A) Kurulmas MADDE 1059- (1) Sicile kaytl gemiler zerinde intifa hakk kurulabilir. (2) ntifa hakk, aksi kararlatrlmadka, sahibine zerinde kurulduu gemiden tam yararlanma yetkisini salar.

(3) Akd intifa hakknn kurulmasnda 1015 inci madde hkm uygulanr. B) Uygulanacak hkmler MADDE 1060- (1) Sicile kaytl gemi zerindeki intifa hakk Trk Meden Kanununun tanmazlar zerindeki intifa hakk hkmlerine tabidir. (2) ntifa hakk ile gemi ipotekleri arasndaki ilikiler Trk Meden Kanununun 869 uncu maddesi hkmne tabidir. Ayn tarihle kaydedilmi bulunan haklar ayn derecededir. Gemi ipoteinin derecelerinin deitirilmesi ve ipotein malike kar alacaklya salad haklarn zamanamna uramas ile ilgili hkmler burada da uygulanr. KNC KISIM Donatan ve Donatma tiraki A) Donatan I- Tanm MADDE 1061- (1) Donatan, gemisini menfaat salamak amacyla suda kullanan gemi malikine denir. (2) Kendisinin olmayan bir gemiyi menfaat salamak amacyla suda kendi adna bizzat veya kaptan araclyla kullanan kii, nc kiilerle olan ilikilerinde donatan saylr. Malik, geminin iletilmesinden dolay gemi alacakls sfatyla bir istemde bulunan kiiyi, bu iletilme malike kar haksz ve alacakl da ktniyet sahibi olmadka, hakkn istemekten engelleyemez. II- Gemi adamlarnn kusurlarndan doan sorumluluu MADDE 1062- (1) Donatan, gemi adamlarnn, zorunlu danman klavuzun veya istee bal klavuzun grevlerini yerine getirirken iledikleri kusur sonucunda nc kiilere verdii zararlardan sorumludur. Ancak, donatan, yolculara ve ykle ilgili kiilere kar, tayann gemi adamlarnn kusurundan doan sorumluluuna ilikin hkmlere gre sorumlu olur. (2) Donatann, Trkiye Cumhuriyetinin taraf olduu sorumluluun snrlandrlmasna ilikin milletleraras szlemelerden doan sorumluluunu snrlandrma hakk sakldr. III- Yetkili mahkeme MADDE 1063- (1) Donatan aleyhine, bu sfat dolaysyla, herhangi bir alacaktan dolay geminin balama limannn bulunduu yer mahkemesinde de dava alabilir. B) Donatma itiraki I- Tanm MADDE 1064- (1) Birden ok kiinin payl mlkiyet eklinde malik olduklar bir gemiyi, menfaat salamak amacyla aralarnda yapm olduklar szleme gereince, hepsi adna ve hesabna suda kullanmalar hlinde donatma itiraki vardr. (2) Tek bana bir geminin maliki veya iletme hakkna sahip olan ticaret irketleri veya dier tzel kiiler hakknda donatma itirakine ilikin hkmler uygulanmaz. II- tirakin tescili MADDE 1065- (1) Donatma itirakinin yaplmasn izleyen onbe gn iinde itirak, ticaret ve gemi sicillerine tescil edilir. (2) Ticaret ve gemi sicillerine; a) Payda donatanlarn adlar, yerleim yerleri ve vatandalklar, b) tirakin unvan ve merkezi, c) tirakin konusu, d) Her payda donatann gemi paynn miktar, e) tiraki temsile yetkili kiilerin ad ve soyadlar ile bunlarn yalnz balarna m yoksa birlikte mi imza atmaya yetkili olduklar, kaydedilir. III- Payda donatanlar arasndaki ilikiler MADDE 1066- (1) Payda donatanlar arasndaki hukuki ilikiler ile donatma itirakinin temsili, paydalar arasndaki szleme hkmlerine tabidir. Szlemede hkm bulunmayan durumlarda, 1067 il 1087 nci maddeler uygulanr. IV- tirakin ynetimi ve temsili 1. Kararlar MADDE 1067- (1) tirakin ileri payda donatanlarn oy ounluu ile verecekleri kararlara gre yrtlr. Her payda donatann sahip olduu oy hakk, onun gemideki pay veya paylarnn miktarna gre belirlenir. Kararn lehinde oy verenlerin, tm paylarn yarsndan fazlasna sahip olmalar hlinde oy ounluu gereklemi saylr. (2) Donatma itiraki szlemesinin deitirilmesine ilikin veya bu szlemeye aykr ya da itirakin amacna yabanc kararlar oybirlii ile alnr. 2. Gemi mdr a) Atanmas ve grevden alnmas MADDE 1068- (1) Donatma itirakinin ilerinin grlmesi iin oy ounluu ile bir gemi mdr atanabilir.

Payda donatanlardan olmayan bir gemi mdrnn atanmas iin oybirlii arttr. (2) Gemi mdr, szlemenin feshinden doan haklar sakl kalmak zere, her zaman oy ounluuyla grevden alnabilir. (3) Gemi mdrnn atanmas ve grevden alnmas ticaret ve gemi sicillerine tescil olunur. b) Ynetim yetkisi MADDE 1069- (1) Gemi mdrnn ynetme hakk 1070 inci maddeye tabidir. Ancak, olaanst tamirler veya kaptann atanmas ve grevden alnmas iin nceden donatma itirakinin kararnn alnmas gerekir. (2) Gemi mdr, itirak tarafndan yetkilerinin kapsamna getirilen snrlamalara uymakla ykmldr. Bunun dnda, alnan kararlara gre hareket etmek ve bu kararlar uygulamak zorundadr. c) Temsil yetkisi aa) Kapsam MADDE 1070- (1) Gemi mdr, bu sfatla itirakin olaan ilerinin gerektirdii btn ilemleri ve hukuki tasarruflar nc kiilerle yapmaya ve bu iler dolaysyla denen paralar toplamaya yetkilidir. Gemi mdrnn temsil yetkisine, zellikle geminin donatlmasna ve bakmna ilikin ilem ve tasarruflar ile navlun szlemelerinin yaplmas ve geminin, navlunun, donatma giderlerinin ve mterek avaryadan doan alacaklarn sigorta ettirilmesi dhildir. (2) Kaptan, sadece gemi mdrnn emir ve talimatlarna uymakla ykml olup, payda donatanlardan herhangi birinin verecei talimata uymak zorunda deildir. (3) Gemi mdr bu madde uyarnca yapmaya yetkili olduu ilerden doan uyumazlklar dolaysyla alan davalarda ve giriilen takiplerde itiraki temsile de yetkilidir. (4) Gemi mdr, kendisine zel bir yetki verilmedike, itirak veya payda donatanlardan birinin veya birkann adna kambiyo taahhdnde bulunamayaca veya dn para alamayaca gibi gemi veya gemi paylar zerinde bunlar satmak veya rehnetmek suretiyle tasarrufta da bulunamaz. bb) Hkmleri MADDE 1071- (1) Gemi mdrnn bu sfatla kanuni yetkileri erevesinde yapt hukuki ilemlerden doan btn hak ve borlar itirake aittir. cc) Snrlandrlmas MADDE 1072- (1) Gemi mdrnn kanuni temsil yetkisinin snrlandrlmas, donatma itiraki tarafndan ancak ilemin yapld anda bunu bilen nc kiilere kar ileri srlebilir. d) Ykmllkleri aa) zen ykmll MADDE 1073- (1) Gemi mdr, donatma itirakinin ilerini yaparken tedbirli bir donatann zenini gstermek zorundadr. bb) Defter tutma ve belgeleri saklama ykmll MADDE 1074- (1) Gemi mdr, itirak ilerine ilikin ayr bir defter tutmak ve itirak ileri dolaysyla ald belgeleri ve verdii belgelerin suretlerini dzenli bir ekilde saklamak zorundadr. cc) Bilgi ve hesap verme ykmll MADDE 1075- (1) Gemi mdr, payda donatanlardan her birine, istemi zerine, donatma itirakine ait iler hakknda bilgi vermek ve itirake ait btn defterlerle belgeleri gstermek zorundadr. (2) Donatma itirakinde gemi mdrnn hesap vermesine her zaman karar verilebilir. Gemi mdrnn verdii hesabn ounluk tarafndan onaylanmas ve grd ilerin uygun bulunmas, bu karara kar oy verenlerin itiraz haklarn drmez. V- Kazanca ve zarara katlma MADDE 1076- (1) tirakin kazanc ve zarar, payda donatanlara gemideki paylarna gre datlr. (2) Kazan ve zarar hesab ile kazancn datlmas takvim yl sonunda yaplr. VI- Giderlere katlma MADDE 1077- (1) Payda donatanlardan her biri itirakin giderlerine, zellikle geminin donatlmas ve tamiri giderlerine, gemideki paylar orannda katlmak zorundadr. (2) Payda donatanlardan biri kendisine den gider payn demez ve bu para dier payda donatanlar tarafndan onun hesabna avans olarak verilirse, borlu paydan temerrt faizi deme ykmll, avanslarn verildii tarihten itibaren balar. Avansn denmesinin, borlu paydaa ait gemi pay veya paylar zerinde, avans veren payda donatanlar bakmndan dourduu sigortalanabilir menfaatin sigorta ettirilmesi hlinde, sigorta giderleri de borlu payda donatana ait olur. VII- Payda donatanlarn ahsnda deiiklik MADDE 1078- (1) Payda donatanlardan birinin ahsnda meydana gelecek bir deiiklik, donatma itirakinin devamna engel olmaz. (2) Payda donatanlardan hibiri itirakten karlamaz. VIII- Payda donatan olan kaptan

MADDE 1079- (1) Kaptan payda donatanlardan biri ise, iine onay olmakszn son verildiinde, payda donatanlarla yapt szleme gereince itirakte donatan sfatyla sahip olduu payn, dier donatanlar tarafndan, bilirkiilerce biilecek deerinin denmesi suretiyle satn alnmasn isteyebilir. Kaptan, hakl bir sebep olmakszn istemini ileri srmekte gecikirse, hakk der. IX- Payda donatanlarn sorumluluu 1. tirakin borlarndan dolay nc kiilere kar sorumluluu MADDE 1080- (1) Deniz alacaklarndan sorumluluun snrlandrlmasyla ilgili hkmler sakl kalmak zere, payda donatanlar, itirakin borlarndan dolay nc kiilere kar itirak paylar orannda ahsen sorumludurlar. 2. tirak paynn devredilmi olmas hlinde MADDE 1081- (1) tirak payn devreden payda donatan, iktisap edenle birlikte devri dier donatanlara veya gemi mdrne bildirmedike, onlarla olan ilikilerinde payda donatan saylr ve bu bildirimden nce doan btn borlardan dolay onlara kar payda donatan sfatyla sorumlu olmakta devam eder. tirak payn iktisap eden kii de iktisap anndan itibaren dier payda donatanlarla olan ilikilerinde payda donatan sfat ile sorumlu olur. (2) Donatma itiraki szlemesi hkmleri ile itirak tarafndan verilen kararlar ve giriilmi iler, devredeni ne lde balyorsa, iktisap edeni de o lde balar. ktisap edenin tekeffl bakmndan devredene kar sahip olduu haklar sakl kalmak artyla, dier payda donatanlar, devredenin payda donatan sfatyla devrettii payna ilikin olmak zere ona den borlar, iktisap edene kar da takas edebilirler. (3) Birinci ve ikinci fkra hkmleri, bir itirak paynn cebr icra yolu ile iktisab hlinde de uygulanr. X- Sona ermesi 1. Sona erme sebepleri a) Fesih karar MADDE 1082- (1) Donatma itiraki, ounluk karar ile fesih olunabilir. Geminin devri hakkndaki karar da itirakin feshi karar hkmndedir. b) kmak isteyen ortan fesih istemi MADDE 1083- (1) Payda donatanlardan her biri, hakl bir sebebe dayanarak itirakten kmasna izin verilmesini isteyebilir. tirakten kmasna izin verilmeyen payda donatan, hakl sebeplere dayanarak mahkemeden itirakin feshini isteyebilir. (2) Drstlk kuralna gre payda donatann itirakte kalmasn ondan beklenilemeyecek derecede zorlatran olaylar hakl sebep saylr. Sadece kmak isteyen payda donatann ahsn ilgilendiren ve dier payda donatanlardan hibiri iin szlemeye aykrlk oluturmayan olaylar, hakl sebep olarak kabul edilemez. (3) Mahkeme hakl sebebi ispatlanm grrse, davacnn itirak payna bilirkiilerce biilecek olan deerin dier payda donatanlar tarafndan denip devralnmas iin onlara uygun bir sre verir. Her payda donatann, davac payda donatann payn, kendi pay orannda devralmak hakk vardr. Mahkemece verilen sre iinde davac payda donatann pay devralnmad takdirde, mahkeme itirakin feshine karar verir. (4) Bu madde hkmlerinin payda donatanlar aleyhine deitirilmesi sonucunu douran szleme artlar geersizdir. c) tirakin iflas MADDE 1084- (1) Donatma itiraki hakknda iflasn almasyla da itirak sona erer. 2. Sona ermeyi gerektirmeyen hller MADDE 1085- (1) Payda donatanlardan birinin lm veya iflas, donatma itirakinin sona ermesine sebep olmaz. XI- Tasfiye MADDE 1086- (1) Donatma itirakinin feshi yahut geminin devri kararlatrlmsa, gemi ak artrmayla satlr ve itirak tasfiye olunur. Geminin tamir kabul etmez veya tamire demez bir hlde bulunduu mahkeme kararyla saptanmadka sat, ancak gemi, balama limannda veya bir Trk limannda bulunup da yerine getirmekle ykml olduu bir navlun szlemesiyle henz bal bulunmad bir srada yaplabilir. Sat ekli ve artlar, payda donatanlarn oybirliiyle deitirilebilir. (2) Sat ekli ve artlar veya tasfiye memurunun atanmas hususunda payda donatanlarn uzlaamamalar veya feshe mahkemece karar verilmi olmas hlinde, mahkeme gemiyi satmak ve itiraki tasfiye etmek zere bir tasfiye memuru atar. Bu memurun haklar, grevleri ve sorumluluu hakknda kollektif irket tasfiye memurlar hakkndaki hkmler kyas yoluyla uygulanr. XII- Yetkili mahkeme MADDE 1087- (1) Payda donatanlar aleyhine bu sfatlar dolaysyla dier payda donatanlar veya nc kiiler tarafndan herhangi bir alacaktan dolay geminin balama limannn bulunduu yer mahkemesinde de dava alabilir. (2) Davann payda donatanlardan biri veya birka aleyhine alm olmas hlinde de ayn hkm uygulanr. NC KISIM Kaptan

A) zen ykmll MADDE 1088- (1) Kaptan, btn ilerinde, zellikle ifas kendisine den szlemelerin yerine getirilmesinde tedbirli bir kaptan gibi hareket etmek zorundadr. B) Sorumluluu MADDE 1089- (1) Kaptan, kusuruyla yol at zararlardan, zellikle bu Ksm ile dier Ksmlarda belirtilen grevlerini yapmamasndan doacak zararlardan dolay, yolcular da dhil, gemi ve eyayla ilgili herkese kar sorumludur. (2) Donatann emrine uymas kaptan sorumluluktan kurtarmaz. (3) Durumu bilerek kaptana emir vermi olan donatan da sorumludur. (4) Kaptann, Trkiye Cumhuriyetinin taraf olduu sorumluluun snrlandrlmasna ilikin milletleraras szlemelerden doan sorumluluunu snrlandrma hakk sakldr. C) Grevleri I- Geminin elverililii ile ilgili olarak 1. Geminin denize ve yola elverili olup olmadna dikkat etme MADDE 1090- (1) Kaptan, yola kmadan nce geminin denize ve yola elverili olmasna ve gemiye, gemi adamlarna ve yke ait belgelerin gemide bulunmasna dikkat etmek zorundadr. 2. Geminin yklemeye ve boaltmaya elverili olup olmadna dikkat etme MADDE 1091- (1) Kaptan, ykleme ve boaltma aralarnn kullanlma amalarna uygun durumda olmasna ve istifin, zel istifiler tarafndan yaplsa bile, denizcilikte geerli olan kurallara uygun bir ekilde gerekletirilmesine dikkat etmek zorundadr. (2) Kaptan, denizcilikte geerli olan kurallar uyarnca; geminin ar derecede yklenmemesine, gerekli safrann gemide bulunmasna ve geminin ambarlarnn tanacak olan eyay kabule ve korumaya elverili bir ekilde donatlm olmasna dikkat etmek zorundadr. II- Yabanc mevzuata uyma MADDE 1092- (1) Kaptan, yabanc bir lkede bulunduu srada o lke devletinin mevzuatna, zellikle kolluk, vergi ve gmrk kurallarna uymamasndan doan zararlar tazmin ile ykmldr. (2) Kaptan, gemisine harp kaa niteliine sahip olduunu bildii veya bilmesi gereken eyay yklemesi sebebiyle ortaya kan zarar da tazmin ile ykmldr. III- Yola kma MADDE 1093- (1) Kaptan, gemi kalkmaya hazr olunca, elverili ilk frsatta yola kmak zorundadr. (2) Kaptan, hastalk veya dier bir sebepten dolay gemiyi ynetemeyecek durumda olsa bile, geminin kalkmasn veya yolculuun devamn, uygun grlemeyecek bir ekilde geciktiremez. Byle bir durumda kaptan, durumun gereklerine gre donatandan talimat almas mmknse, vakit geirmeden ona engelleri bildirip talimat gelinceye kadar gereken nlemleri almak; aksi takdirde yerine baka bir kiiyi kaptan olarak brakmak zorundadr. Kaptan, seiminde kusurlu olmadka, kendisine veklet eden kaptann fiillerinden dolay sorumlu tutulamaz. IV- Gemide hazr bulunma MADDE 1094- (1) Ykleme baladktan boaltma bitinceye kadar zorunlu bir sebep bulunmadka kaptan, ikinci kaptanla birlikte ayn zamanda gemiden ayrlamaz. Kaptan ayrlmak zorunda kalrsa, ayrlmadan nce zabitler veya tayfalar arasndan uygun birisini yerine vekil brakmakla ykmldr. (2) Bu hkm, geminin gvenli olmayan bir limanda veya demirleme yerinde bulunduu zamanda, ykleme balamadan nce ve boaltma bittikten sonra da uygulanr. (3) Kaptan, yakn bir tehlikenin var olmas hlinde veya gemi denizde bulunduu srada, gemiden ayrlmasn hakl gsteren bir zorunluluk olmadka, gemide kalmakla ykmldr. V- Kaptann gemi zabitlerine danmas MADDE 1095- (1) Kaptan, bir tehlikenin varl hlinde, gemi zabitlerine danmaya gerek grse bile, onlarn verdikleri kararla bal olmayp alaca nlemlerden daima kendisi sorumlu olur. VI- Gemi jurnali 1. Tutma ykmll MADDE 1096- (1) Her gemide gemi jurnali denilen bir defter tutulur. Bu deftere her yolculukta eya veya safrann yklenmeye balanmas anndan itibaren geecek belli bal olaylar yazlr. (2) Gemi jurnali, kaptann gzetimi altnda, ikinci kaptan tarafndan ve onun mazereti hlinde bizzat kaptan veya kaptann gzetimi altnda olmak artyla ehil bir gemi adam tarafndan tutulur. (3) Bir liman iinde yolculuk yapan kk gemilerde jurnal tutmak ykmll yoktur. 2. erii MADDE 1097- (1) Gemi jurnaline, engel bulunmadka, aadaki hususlar gn gnne yazlr: a) Meteorolojik veriler, zellikle hava ve rzgr durumu. b) Geminin izledii rota ve ald yol. c) Geminin bulunduu enlem ve boylam dairesi.

d) Sintinelerdeki su ykseklii. e) skandil edilen su derinlii. f) Klavuz alnmas ve klavuzun gemiye girdii ve ayrld saatler. g) Gemi adamlar arasndaki deiiklikler. h) Gemi veya eyann urad btn kazalar ve bunlarn ayrntl aklamas. i) Gemide ilenen sular ve 25/4/2006 tarihli 5490 sayl Nfus Hizmetleri Kanunu hkmleri sakl kalmak zere, gemideki doum ve lm olaylar. (2) Gemi jurnali kaptan ve ikinci kaptan tarafndan imzalanr. VII- Deniz raporu 1. Dzenlenmesi istemine yetkili olanlar MADDE 1098- (1) Kaptan, yolculuk srasnda gemiyi veya tanan eyay ilgilendiren veya bakaca bir maddi zarar dourmas muhtemel olan bir kaza meydana geldiinde, gemi zayi olsa bile, bir deniz raporu dzenlenmesini istemeye yetkili ve kendisinden istendii takdirde buna zorunludur. Deniz raporunun dzenlenmesini donatan veya ilgisi olduunu ispat eden herkes isteyebilir. Deniz raporunun, vakit kaybetmeksizin aada belirtilen yerlerden birinde dzenlenmesi istenebilir: a) Varma limannda ve eer varma liman birden ok ise, kazadan sonra varlan ilk limanda. b) Gemi tamir edildii veya eya boaltld takdirde barnma limannda. c) Yolculuk geminin batmas yznden veya dier bir sebepten varma limanna ulamadan biter ise, kaptann veya ona veklet eden kiinin urad ilk elverili yerde. (2) Kaptan lr veya deniz raporu dzenlettiremeyecek bir hlde bulunursa, gemide kaptandan sonra en yksek rtbeli zabit tespit yaptrmak zorundadr. (3) Denizde can ve mal koruma hakkndaki mevzuat hkmleri sakldr. (4) Deniz raporu, Trkiye Cumhuriyeti snrlar iinde mahkemelerce dzenlenir. Dier yerlerde, Trk Bayrakl gemiler iin yerel mevzuat hkmleri sakl kalmak zere Trk konsolosluklar, deniz raporu dzenler. 2. Tespit edilecek konular MADDE 1099- (1) Yolculuun nemli olaylar, zellikle kazalar ve zararn nne geilmesi veya azaltlmas iin alnan nlemler tam ve ak olarak mahkemece veya konsolosluka tespit edilir. 3. Usul MADDE 1100- (1) Tespit iin kaptan, btn gemi adamlarnn ad ve soyadlarn gsteren bir cetvel, gemi jurnali ve olayla ilgili mevcut dier belgelerle birlikte 1098 inci maddede belirtilen mahkemeye veya konsoloslua bavurur. (2) Bavuru zerine mahkeme veya konsolosluk, tespit iin mmkn olduu kadar yakn bir gn belirler ve bunu uygun olan bir ekilde ilan eder. Ancak, gecikmesinde saknca grlen hllerde ilandan vazgeilebilir. (3) Gemi veya ykle ilgili olanlarla kaza ile ilgili dier kiiler, mahkemede veya konsoloslukta bizzat bulunabilecekleri gibi, bir vekil de bulundurabilirler. (4) Kaptan, gemi jurnaline dayal olarak gerekli aklamalarda bulunur. Gemi jurnali, mahkemeye veya konsoloslua getirilemiyorsa veya tutulmas zorunlu deilse, bu hllerin sebepleri bildirilmelidir. (5) Hkim veya konsolos, gerek grdnde gemi adamlarndan mahkemeye gelmemi olanlar dinleyebilecei gibi, olaylarn yeterince anlalmas iin kaptan ve dier gemi adamlarna istediini de sorabilir. (6) Kaptana, dier gemi adamlarna ve olayla ilgisi bulunanlara doru sylemeleri gerektii ihtar olunur. 4. Tutanan aslnn saklanmas MADDE 1101- (1) Tutanan asl mahkemece veya konsolosluka saklanr. lgililerden isteyenlere onaylanm rnekleri verilir. VIII- Donatann menfaatlerini koruma MADDE 1102- (1) Kaptan, gemi zayi olsa bile, gerektii srece donatann menfaatlerini korumakla ykmldr. D) Kanundan doan temsil yetkisi I- Donatann temsilcisi sfatyla 1. Kapsam a) Gemi balama limannda bulunduu srada MADDE 1103- (1) Gemi henz balama limannda bulunduu srada kaptann yapm olduu hukuki ilemler donatan balamaz; meerki, kaptan kendisine ayrca verilmi zel bir yetkiye dayanarak hareket etmi veya bor, dier bir zel borlandrc sebepten domu olsun. (2) Kaptan balama limannda da gemi adam tutmaya yetkilidir. b) Gemi balama liman dnda bulunduu srada MADDE 1104- (1) Gemi balama liman dnda bulunduu srada kaptan, bu sfatla, geminin donatlmasna, yakt ve kumanyasna, gemi adamlarna, geminin denize, yola ve yke elverili bir hlde tutulmasna ve genel olarak yolculuun gvenli bir ekilde srdrlmesine ilikin her trl ilem ve tasarruflar nc kiilerle donatan adna yapmaya yetkilidir.

(2) Tama szlemeleri yapmak ve grevlerine giren hususlarda dava amak da kaptann yetkisi kapsamndadr. (3) Yabanc bayrakl gemilerde, geminin malikine veya kiracsna alacak her trl dava veya takip, onlar hakknda geerli olmak zere kaptana da yneltilebilir. c) Kredi ilemleri MADDE 1105- (1) Kaptan, ancak gemiyi korumak veya yolculuu yapmak iin zorunluluk bulunmas hlinde ve bu ihtiyalarn karlanabilmesi iin gerekli olan miktarda dn para veya veresiye mal almaya ve benzeri kredi ilemlerini yapmaya yetkilidir. (2) Birinci fkrada kaptann yapmaya yetkili olduu belirtilen ilemlerin geerlii, onun setii ilemin amaca uygun veya bu ilemle salanan para veya dier eylerin fiilen geminin korunmas veya yolculuk yapmak iin kullanlm olup olmamasna bal deildir. nc kii, kaptann yetkisiz olduunu veya salanan krediyi baka bir amala kullanma niyetinin bulunduunu biliyorsa yahut bunlar bilmemesi ar bir ihmal oluturuyorsa, kaptann yapt ilem donatan balamaz. (3) Kaptann kambiyo taahhtlerinden dolay donatann ahsen sorumlu tutulmas, ona donatan tarafndan ak bir temsil yetkisi verilmi bulunmasna baldr. 2. Temsil yetkisinin snrlandrlmas MADDE 1106- (1) Kaptann kanundan doan temsil yetkisini snrlandrm olan donatan, bu snrlandrmalara kaptann uymadn, sadece bunlar bilen kiilere kar ileri srebilir. 3. Fesihten sonra kaptann yetkilerinin kaldrlmas MADDE 1107- (1) Kaptanla yapt szlemenin feshini bildiren donatan, kaptann, feshi bildirim sresi iinde, yetkilerini kullanmasn yasaklayabilir. 4. Kaptann vekletsiz i grmesi MADDE 1108- (1) Vekleti olmadan donatan hesabna kendi parasndan avans veren veya kendi adna borlanan kaptan, donatandan olan tazminat alaca bakmndan nc kiiler durumundadr. 5. Donatann kaptann yapt ilemlerden doan sorumluluu MADDE 1109- (1) Donatan, kaptann onun adna hareket ettiini bildirerek veya bildirmeyerek, gemiyi sevk ve idare eden kii sfatyla kanuni yetkileri dhilinde yapt hukuki ilemlerden dolay nc kiilere kar hak iktisap eder ve bor altna girer. (2) Kaptan, ifasn ayrca stlenmedike veya kanuni yetkilerini amadka, yapm olduu ilemlerden dolay ahsen bor altna girmez. Kaptann 1088 ve 1089 uncu maddelerden kaynaklanan sorumluluu sakldr. 6. Kaptann donatana kar hak ve ykmllkleri MADDE 1110- (1) Donatan tarafndan snrlandrlm olmadka, kaptan ile donatan arasndaki ilikilerde de kaptann yetkilerinin kapsam, 1103 il 1105 inci maddelerde yer alan hkmlere tabidir. (2) Kaptan; donatana geminin durumu, yolculuk srasnda meydana gelen olaylar, yapt szlemeler ve alan davalar hakknda dzenli ekilde bilgi vermekle ykml olduu gibi, artlar elverdike btn nemli ilerde, zellikle 1105 inci maddede yazl durumlarda, yolculuun deitirilmesi veya kesilmesi gerektiinde ve olaanst tamirler ile almlarda donatandan talimat istemek zorundadr. (3) Kaptan, elinde donatana ait yeterli miktarda para bulunsa bile, olaanst tamirleri ve almlar, ancak zorunluluk hlinde yapabilir. (4) Kaptan, geminin balama limanna dnnde veya her isteyiinde donatana hesap vermek zorundadr. (5) Kaptan; tatandan, ykletenden ve gnderilenden dl veya tazminat gibi her ne ad altnda olursa olsun navlun dnda ald btn paralar da donatann hesabna alacak yazmak zorundadr. II- Kendi hesabna gemiye eya ykleme yasa MADDE 1111- (1) Kaptan, donatann muvafakati olmakszn kendi hesabna gemiye eya ykleyemez. Bu yasaa uymad takdirde, kaptan bu gibi yolculuklarda benzer eya iin, ykleme yerinde ve zamannda istenebilecek en yksek navlunu donatana demeye zorunludur. Donatann kaptann dedii navlunun karlamad zarar iin tazminat isteme hakk sakldr. III- Ykle ilgili olanlarn menfaatlerini koruma ykmll 1. Genel olarak MADDE 1112- (1) Kaptan, yolculuk esnasnda ykle ilgili olanlarn menfaati gerei eyann en iyi ekilde korunmas iin mmkn olan zeni gstermekle ykmldr. (2) Kaptan, bir zararn nne geilmesi veya azaltlmas iin zel nlemlerin alnmas gerektiinde, ykle ilgililerin menfaatlerini gz nnde bulundurmaya ve mmknse talimatlarn almaya ve durumun gereine gre bu talimatlar yerine getirmeye zorunludur. Talimat alnmas mmkn olmad takdirde, kaptan kendi takdirine gre hareket eder; ancak ykle ilgili olanlar, bu gibi durumlardan ve alnan nlemlerden gecikmeksizin bilgilendirmek iin zerine deni yapar. (3) Kaptan, bu gibi durumlarda eyay tamamen veya ksmen boaltmaya ve eyann bozulmas yznden veya dier sebeplerden ileri gelebilecek byk bir zararn baka surette nne geilemeyecei anlalyorsa, eyay satmaya; korunmas yahut daha ileri gtrlmesi iin gereken paray salamak iin rehnetmeye yetkilidir.

(4) Kaptan, ykle ilgili olanlarn zamannda bizzat yapabilecek durumda olmamalar kouluyla, eyann zyandan ve hasara uramasndan doan istem haklarn, mahkemelerde veya mahkeme dnda kendi adna kullanmaya yetkilidir. 2. Rotadan sapma MADDE 1113- (1) Yolculuun izlenen rota zerinde srdrlmesini umulmayan bir hl engellerse, kaptan durumun gereklerine ve imknlar erevesinde uygulamaya zorunlu olduu talimata gre, yolculua, baka bir rota zerinde devam edebilecei gibi ksa veya uzun bir sre iin ara verebilir veya kalkma limanna geri dnebilir. (2) Navlun szlemesinin sona ermesi hlinde kaptan, 1211 inci madde hkmlerine gre hareket eder. 3. Eya zerinde tasarruf yetkisi a) Genel olarak MADDE 1114- (1) 1112 nci maddede yazl hller dnda kaptan, ancak yolculuun devam iin zorunluluk bulunduu takdirde, eya zerinde onu satmak, rehnetmek veya kullanmak suretiyle tasarrufta bulunabilir. b) Mterek avarya hlinde MADDE 1115- (1) Kaptan, para ihtiyac mterek avaryadan kaynaklanm olup da bunu karlamak iin deiik nlemlerden birine bavurabilecek durumda bulunuyor ise, bunlardan ilgililere en az zarar verecek olann semek zorundadr. c) Dier hllerde MADDE 1116- (1) Mterek avarya hli bulunmad takdirde, kaptan, sadece, para ihtiyac baka yolla karlanamyorsa veya dier nlemlerin alnmas donatan ynnden katlanlamayacak bir zararn domasna sebebiyet verecekse, eyay satabilir, rehnedebilir veya dier bir ekilde eya zerinde tasarrufta bulunabilir. d) Kaptann ilemlerinin donatan balamas MADDE 1117- (1) Kaptan eya zerinde 1116 nc maddede yazl olduu ekilde tasarruf ettii takdirde, donatan, bundan zarar gren ykle ilgili kiilerin uradklar zarar tazmin ile ykmldr. (2) Donatann deyecei tazminat hakknda 1186 nc madde hkm uygulanr. Eyann sat sonucunda elde edilen net sat bedeli 1186 nc maddede yazl deeri aarsa, onun yerine net sat bedeli geer. 4. D ilikide ilemlerin geerlii MADDE 1118- (1) Kaptann, 1112, 1114, 1115 ve 1117 nci maddelere gre yapt hukuki ilemlerin geerli olup olmad, 1105 inci maddenin ikinci fkrasna gre belirlenir. DRDNC KISIM Deniz Ticareti Szlemeleri BRNC BLM Gemi Kira Szlemeleri A) Tanm ve trleri MADDE 1119- (1) Gemi kira szlemesi, kiraya verenin belirli bir sre iin geminin kullanlmasn, kira bedeli karlnda, kiracya brakmay stlendii bir szlemedir. (2) Kiraya verenin, gemi ile birlikte gemi adamlarn da kiracnn emrine vermeyi stlenmesi, szlemenin niteliini deitirmez. B) Gemi kira senedi MADDE 1120- (1) Gemi kira szlemesinin taraflarndan her biri, giderini vermek kouluyla, szleme artlarn ieren ve gemi kira arter partisi olarak adlandrlan bir gemi kira senedi dzenlenmesini ve kendisine verilmesini isteyebilir. C) Sicile erh MADDE 1121- (1) Szlemede aksi kararlatrlmadka, taraflar, gemi kira szlemelerinin Trk Gemi Siciline veya 941 inci maddenin nc fkras gereince Denizcilik Mstearl tarafndan tutulan zel sicile erhini isteyebilirler. (2) Bu erh, sonraki maliklere, kiracnn gemi kira szlemesindeki koullar erevesinde, gemiyi kullanmasna izin vermek zorunluluunu ykler. D) Hkm ve sonular I- Geminin kullanlmasndan doan istemler MADDE 1122- (1) Kirac, nc kiilerin, geminin iletilmesinden dolay, kiraya verene kar yneltecekleri tm istemleri karlamak ykmll altndadr. II- Geminin teslimi MADDE 1123- (1) Kiraya veren, kiralanan gemiyi kararlatrlan tarihte ve yerde denize elverili ve szleme ile gdlen amaca uygun bir ekilde kullanmaya hazr olarak kiracya teslim etmekle ykmldr. III- Giderler MADDE 1124- (1) Geminin ayplarndan doan tamirler ile bu yzden deitirilen paralarn giderleri kiraya verene aittir. (2) Geminin, aybndan dolay yirmidrt saatten fazla bir sre hareketsiz kalmas hlinde, aan sre iin kira

bedeli denmez, denmi ise geri verilir. (3) Geminin bakm ve birinci fkra kapsamna girmeyen tamirleri ile paralarnn deitirilmesi ve iletilmesinden doan giderler, kiracya aittir. IV- Gemiyi kullanma hakk MADDE 1125- (1) Kirac, gemiyi tahsis amacna uygun olarak szleme hkmleri erevesinde diledii gibi kullanabilir. (2) Kirac, kiraya verenin geminin donatm iin szleme hkmlerine gre gemide brakt her tr malzeme ve tehizat, szlemenin bitiminde ayn nitelik ve nicelikte teslim etmek artyla kullanma hakkna sahiptir. V- Sigorta MADDE 1126- (1) Kirac, geminin iadesine kadar doacak denizcilik ve sorumluluk rizikolarna kar sigorta yaptrmak ve sigorta szlemesinin kurulduunu kiraya verene nceden bildirmekle ykmldr. Sigorta szlemesinde ve poliesinde, kiraya verenin ismen bildirilmesi ve sigortann kimin olacaksa onun lehine yaptrlmas zorunludur. VI- Gemi adamlarnn altrlmas MADDE 1127- (1) Gemi adamlarnn altrlmasndan doan btn bor ve ykmllkler kiracya aittir. Geminin gemi adamlaryla birlikte kiracnn emrine verildii kira szlemelerinde, gemi adamlarnn altrlmasndan doan btn bor ve ykmllklerden kiraya veren, kirac ile birlikte ve mteselsilen sorumlu olur. VII- Kira deme borcu ve teminat MADDE 1128- (1) Kira bedeli, szlemede kararlatrlan zamanda, bu hususta anlama yoksa geminin zilyetliinin szleme artlar erevesinde kiracya devredildii gnden balamak zere aylk olarak ve pein denir. (2) Kiraya veren, gemi kira szlemesinden doan btn alacaklar iin kiracya ait tanr ve kymetli evrak zerinde Trk Meden Kanununun 950 il 953 nc maddeleri uyarnca hapis hakkna, kiracya denecek navlun ve dier alacaklar zerinde ayn Kanunun 954 il 961 inci maddeleri uyarnca alacak rehnine ve kiracya denecek navlunu teminat altna almak zere 1201 inci maddeye gre tannan hapis hakkna sahiptir; u kadar ki, borlular, alacak rehni kendilerine bildirilmedii takdirde kiracya yapacaklar demeyle borlarndan kurtulurlar. VIII- Geminin iadesi MADDE 1129- (1) Kirac, szleme bitiminde gemiyi, teslim ald hliyle geri verir. Kirac, gemide ve tesisatnda, normal bir kullanm tarz sonucu meydana gelen eksiklik, deiiklik veya anmadan sorumlu deildir. (2) Szlemenin bitiminde gemiyi iadede geciktii takdirde kirac, geciktii srenin ilk onbe gn iin kira bedeli zerinden ve sonraki gnler iin kira bedelinin iki kat zerinden hesaplanacak bir tazminat demekle ykmldr; meerki, kiraya veren, daha yksek bir zarara uradn ispat etmi olsun. E) Uygulanacak hkmler MADDE 1130- (1) Bu Blmde hkm bulunmayan hllerde Trk Borlar Kanununun adi kira szlemeleri hakkndaki hkmleri nitelikleri elverdii lde uygulanr. KNC BLM Zaman arteri Szlemesi A) Tanm MADDE 1131- (1) Zaman arteri szlemesi, tahsis edenin, donatlm bir geminin ticari ynetimini belli bir sre iin ve bir cret karlnda tahsis olunana brakmay stlendii szlemedir. (2) Geminin teknik ynetimini elinde bulunduran tahsis eden, geminin zilyedi saylr. B) Zaman arter partisi MADDE 1132- (1) Zaman arteri szlemesi yapldnda taraflardan her biri, giderini vererek, szleme artlarn ieren bir zaman arter partisi dzenlenmesini ve verilmesini isteyebilir. C) Taraflarn haklar ve borlar I- Tahsis edenin borlar MADDE 1133- (1) Tahsis eden, geminin teknik ynetimini stlenir. Bu amala tahsis eden, belirlenen gemiyi; a) Kararlatrlan tarihte ve yerde hazr bulundurmak, b) Szleme sresince gemiyi denize ve yola elverili ve szlemede belirtilen amaca uygun bir hlde bulundurmak, ile ykmldr. II- Geminin ticari ynetimi MADDE 1134- (1) Geminin, ticari ynetimi tahsis olunana aittir. (2) Kaptan, tahsis olunann geminin ticari ynetimine ilikin olarak zaman arteri szlemesi hkmleri erevesinde kendisine verdii btn talimatlara uymak zorundadr. III- Giderler MADDE 1135- (1) Geminin ticari iletilmesinden doan, zellikle makinelerinin dzenli bir ekilde ilemesini salayacak nitelik ve miktarda yaktn salanmas iin gerekli giderlere olduu gibi, tm giderlere tahsis olunan katlanr. IV- cret deme borcu ve teminat MADDE 1136- (1) Tahsis creti, geminin ticari ynetiminin, szleme artlar erevesinde fiilen tahsis olunana

brakld gnden balamak zere aylk olarak ve peinen denir. (2) Geminin hareketsiz kald srenin en az yirmidrt saati gemi olmas artyla, ticari bakmdan yararlanlabilir bir durumda olmad sre iin cret denmez. (3) Tahsis eden zaman arteri szlemesinden doan btn alacaklar iin, tahsis olunana ait tanr ve kymetli evrak zerinde Trk Meden Kanununun 950 il 953 nc maddeleri uyarnca hapis hakkna, tahsis olunana denecek navlun zerinde ayn Kanunun 954 il 961 inci maddeleri uyarnca alacak rehnine ve bu navlunu teminat altna almak zere 1201 inci maddeye gre tannan hapis hakkna sahiptir; u kadar ki, navlun borlusu, alacak rehni kendisine bildirilmedii takdirde tahsis olunana yapaca demeyle borcundan kurtulur. V- Tahsis olunann sorumluluu ve gemiyi iade ykmll MADDE 1137- (1) Tahsis olunan, geminin ticari ynetimi dolaysyla tahsis edenin urad zararlardan sorumludur. (2) Tahsis olunan, szleme bitiminde gemiyi szlemede belirlenen yerde ve hlde iade etmekle ykmldr. Bu ykmlln ihlali hlinde, tahsis olunan, gecikilen zaman dilimi iin, zaman arteri szlemesinin bittii tarihte denmesi gereken tahsis cretinin iki katn demekle ykmldr; meerki, bu yzden daha yksek bir zararn meydana geldii ispat edilmi olsun. NC BLM Navlun Szlemesi BRNC AYIRIM Genel Hkmler A) Navlun szlemesinin trleri MADDE 1138- (1) Tayan, navlun karlnda; a) Yolculuk arteri szlemesinde eyay, geminin tamamn veya bir ksmn ya da belli bir yerini tatana tahsis ederek; b) Krkambar szlemesinde ayrt edilmi eyay, denizde tamay stlenir. (2) Bu Blmdeki hkmler posta idaresinin denizde eya tamalarna uygulanmaz. B) Yolculuk arter partisi MADDE 1139- (1) Yolculuk arteri szlemesi yapldnda taraflardan her biri, giderini vererek, szleme artlarn ieren bir yolculuk arter partisi dzenlenmesini ve kendisine verilmesini isteyebilir. C) Kamaralar MADDE 1140- (1) Geminin tamam tatana tahsis edildiinde kamaralar hari tutulmu saylr; bununla beraber tatann izni olmakszn kamaralara eya ykletilemez. D) Tayann, gemiyi denize, yola ve yke elverili bulundurma ykmll MADDE 1141- (1) Her trl navlun szlemesinde tayan, geminin denize, yola ve yke elverili bir hlde bulunmasn salamakla ykmldr. (2) Tayan, ykle ilgili olanlara kar geminin denize, yola veya yke elverili olmamasndan doan zararlardan sorumludur; meerki, tedbirli bir tayann harcamakla ykml olduu dikkat ve zen gsterilmekle beraber, eksiklii yolculuun balangcna kadar kefe imkn bulunmam olsun. KNC AYIRIM Ykleme ve Boaltma A) Ykleme I- Demirleme yeri MADDE 1142- (1) Kaptan, eyay almak iin gemiyi szlemede kararlatrlan yere demirler. (2) Szlemede yalnzca geminin ykleme yapaca liman veya blge kararlatrlmsa, gemi, bu liman veya blge iin tahsis edilmi bekleme alannda ykleme yerinin belirlenmesini bekler. II- Ykleme giderleri MADDE 1143- (1) Szleme, ykleme liman dzenlemeleri ve bunlar yoksa yerel teaml ile aksi ngrlm olmadka, eyann gemiye kadar tama gideri tatana, ykleme gideri ise tayana aittir. III- Yklenecek eya 1. Kararlatrlandan baka eya MADDE 1144- (1) Kararlatrlan eya yerine, ayn varma liman iin, tatan tarafndan gemiye baka eya ykletilmek istenilirse tayan, bu yzden durumu glemedike bunu kabul ile ykmldr. Szlemede, eya ferden belirlenmi ise bu hkm uygulanmaz. 2. Doru bildirimde bulunma ykmll a) Eya hakknda MADDE 1145- (1) Tatan ile ykleten, eya hakknda tayana tam ve doru beyanda bulunmakla ykmldrler. Bunlardan her biri, beyanlarnn doru olmamasndan doan zarardan tayana kar sorumludur; bu yzden zarar gren dier kiilere kar ise ancak kusurlar varsa sorumlu olurlar.

(2) Tayann navlun szlemesi gereince tatan ve ykleten dndaki kiilere kar olan ykmllkleri ve sorumluluu sakldr. b) Caiz olmayan eya ve ykleme hakknda MADDE 1146- (1) Tatan ve ykleten, harp kaa veya ihrac, ithali veya transit olarak geirilmesi menedilmi olan eyay ykler yahut ykleme srasnda mevzuata, zellikle kolluk, vergi ve gmrk kurallarna aykr hareket ederlerse, tayana kar sorumludur; bu yzden zarar gren dier kiilere kar ise ancak kusurlar varsa sorumlu olurlar. (2) Kaptann onayyla hareket etmi olmalar, tatan ve ykleteni dier kiilere kar sorumluluktan kurtarmaz. Bunlar eyann el konulmu olduunu ileri srerek navlunu demekten kanamazlar. (3) Eya, gemiyi veya iindeki dier eyay tehlikeye sokarsa, kaptan, bunu karaya karmaya veya zorunluluk hllerinde denize atmaya yetkilidir. c) Gizlice yklenen eya hakknda MADDE 1147- (1) Kaptann bilgisi olmakszn gizlice gemiye eya ykleyen kii de 1145 inci maddeye gre bu yzden doacak zarar tazmin etmekle ykmldr. Kaptan bu gibi eyay tekrar karaya karmaya ve gemiyi veya dier eyay tehlikeye drrse gerektiinde denize atmaya yetkilidir. Kaptan eyay gemide tutarsa, ykleme yerinde ve ykleme srasnda bu gibi yolculuk ve eya iin alnan en yksek navlunun denmesi gerekir. d) Tehlikeli eya hakknda MADDE 1148- (1) Denizde can ve mal koruma hakkndaki mevzuata gre tehlikeli saylan eya kaptann bunlardan veya bunlarn tehlikeli cins veya niteliklerinden bilgisi olmakszn gemiye getirilirse, tatan veya ykleten, kendilerine bir kusur isnat edilmese dahi, 1145 inci maddeye gre sorumludur. Bu hlde kaptan eyay her zaman ve herhangi bir yerde gemiden karmaya, imha etmeye veya baka suretle zararsz hle getirmeye yetkilidir. (2) Kaptan, eyann tehlikeli cins veya niteliini bildii hlde, yklemeye onay vermise, eya gemiyi veya dier eyay tehlikeye soktuu takdirde ayn ekilde hareket etmeye yetkilidir. Bu hlde de tayan veya kaptan, zarar tazmin etmekle ykml deildir. Mterek avarya hlinde zararn paylalmasna ilikin hkmler sakldr. 3. Bilgi MADDE 1149- (1) Tayann veya acentesinin bilgisi 1146 il 1148 inci maddelerdeki hllerde kaptann bilgisi hkmndedir. IV- Baka gemiye ykleme ve aktarma MADDE 1150- (1) Tayan, tatann iznini almadan eyay baka gemiye ykleyemez, yklerse bundan doacak zarardan sorumlu olur; meerki, eyann kararlatrlan gemiye ykletilmi olmas hlinde de zararn meydana gelmesi kesin ve zarar dahi tatana ait olsun. (2) Tehlike hlinde ve yolculuk baladktan sonra yaplacak aktarmalar hakknda birinci fkra hkm uygulanmaz. V- Gverteye konacak eya MADDE 1151- (1) Tayan, eyay gvertede tayamaz ve kpeteye asamaz. (2) Tayan, eyay ancak ykleten ile arasndaki anlamaya veya ticari teamle uygunsa ya da mevzuat gerei zorunluysa gvertede tayabilir. (3) Tayan, eyann gvertede tanmas veya tanabilecei hususunda ykleten ile anlat takdirde denizde tama senedine bu yolda yazl bir kayd dmesi gerekir. Byle bir kaydn dlmemesi hlinde, gvertede tama hususunda bir anlamann varln ispat yk tayana aittir; u kadar ki, tayan, denizde tama senedini iyiniyetle iktisap eden gnderilen dhil nc kiilere kar byle bir anlamay ileri srmek hakkna sahip deildir. (4) Eyann gvertede tanm olmas birinci veya ikinci fkraya aykr ise, tayan, gvertede tamadan ileri gelen zya, hasar veya ge teslimden 1178 ve 1179 uncu maddelere gre sorumlu olur. Tayann sorumluluunun snrlar hakknda, yerine gre, 1186 veya 1187 nci maddeler uygulanr. (5) Eyann ambarda tanmas hakkndaki ak anlamaya aykr olarak gvertede tanmas, tayann, 1187 nci madde anlamnda bir fiili veya ihmali saylr. VI- Sreler 1. Hazrlk bildirimi MADDE 1152- (1) Yklemenin belli bir gnde balayaca kararlatrlmamsa, tayan veya yetkili bir temsilcisi, ikinci il beinci fkra hkmlerine uygun olarak tatana bir hazrlk bildiriminde bulunur. (2) Hazrlk bildirimi, gemi, 1142 nci maddede ngrlen demirleme yerine varnca yaplr. (3) 1142 nci maddenin ikinci fkrasnda yazl hllerde, hazrlk bildiriminde bulunulmas zerine gemiye, ykleme yeri gsterilmez veya suyun derinlii, geminin selameti, yerel dzenlemeler veya tesisler verilen talimata gre hareket etmeye engel olursa, gemi, bekleme alannda kalr. Bu hkmn uygulanmasnda, liman ynetiminin talimat, tatann talimat hkmndedir. (4) Yolculuk arteri szlemesine veya tatann sonradan verdii geerli bir talimata gre, tatandan baka bir kiiye bildirimde bulunulmas gerekiyorsa, bildirim bu kiiye yaplr. Bildirimin muhatab bulunamazsa veya muhatap bildirimi almaktan kanrsa, bu durum derhl tatana bildirilir. Bu takdirde, hazrlk bildirimi, bildirim giriiminde

bulunulduu tarihte yaplm saylr. (5) Hazrlk bildiriminin geerlii, herhangi bir ekle bal deildir. Hazrlk bildiriminin hkm dourmas iin, muhatabna ulamas zorunludur. 2. Ykleme sresi MADDE 1153- (1) Ykleme sresi, hazrlk bildiriminin, muhatabna ulamasn izleyen ilk takvim gn ve eer yklemeye fiilen balanmsa, o andan itibaren ilemeye balar. Srenin ilemeye balad anda, yklemeye fiilen balanamamas hlinde de 1156 nc madde uygulanr. (2) Ykleme sresi szleme ile belirlenmemise, yklemenin yirmidrt saatlik kesintisiz alma ile yaplmas hlinde ihtiya duyulacak sre, ykleme sresi olarak kabul edilir. Bu sre hesaplanrken, yklemenin yaplaca liman, tamay yapan gemi, ykleme tesis ve aralar ve ykn nitelii ile birlikte ykleme liman dzenlemeleri ve yerel teaml gz nnde bulundurulur. (3) Taraflar, ykleme sresi iin cret denmesini kararlatrabilirler. 3. Srastarya sresi MADDE 1154- (1) Szlemede kararlatrlmsa tayan, eyann ykletilmesi iin ykleme sresinden fazla beklemek zorundadr. Fazladan beklenilen bu sreye srastarya sresi denir. (2) Szlemede srastaryadan veya sadece srastarya parasndan sz edilmi olup da srastarya sresi belirtilmemise, bu sre on gndr. (3) Srastarya sresi, ykleme sresi bitince, herhangi bir bildirime gerek kalmakszn balar. 4. Srastarya paras MADDE 1155- (1) Srastarya sresi iin tayana srastarya paras denir. (2) Srastarya parasnn miktar szleme ile kararlatrlmsa, tayan, szlemede belirlenen miktar aan bir istemde bulunamaz. (3) Szlemede miktar kararlatrlmamsa, srastarya paras olarak ykleme sresini aan bekleme nedeniyle, tayann yapt zorunlu ve yararl giderler istenebilir. (4) Ykleme limannda doan srastarya parasnn borlusu tatan olup, srastarya paras denmeden veya yeterli teminat verilmeden, tayan, gemiyi yola karmak zorunda deildir. Bu sebeple fazladan bekledii sre iin tayan, urad zararn tamamn tatandan isteyebilir. (5) Ykleme limannda doan srastarya paras, srastarya sresinin hesabnda esas alnan zaman biriminin sonunda muaccel olur. Kullanlmayan zaman birimi iin srastarya paras istenemez. (6) Navluna ilikin hkmler, ykleme limannda doan srastarya parasna kyas yoluyla bile uygulanamaz. 5. Ykleme ve srastarya srelerinin hesab MADDE 1156- (1) Ykleme sresi takvime gre aralksz hesaplanr. (2) Tatann faaliyet alannda gerekleen tesadfi sebepler dolaysyla eyann gemiye teslimi mmkn olmayan gnler de ykleme sresinin hesabnda dikkate alnr. (3) Tayann faaliyet alannda gerekleen tesadfi sebepler dolaysyla eyann gemiye alnmas mmkn olmayan gnler ise bu srenin hesabnda dikkate alnmaz. (4) Frtna, buz istilas veya seferberlik gibi her iki tarafn faaliyet alann ilgilendiren tesadfi sebepler dolaysyla eyann gemiye teslim edilmesi ve alnmas imkn bulunmayan gnler ykleme sresine eklenir; u kadar ki, ykleme sresi iinde olmasna ramen tatan bu gnler iin tayana srastarya paras demekle ykmldr. (5) nc ve drdnc fkralarda yazl hllerde, yklemeye fiilen devam edildii anda, sre durduu yerden ilemeye balar. (6) Srastarya sresi ise ikinci il beinci fkralarda belirtilen hllerden etkilenmeksizin kesintisiz olarak hesaplanr; meerki, bu hllerin doumuna, tayan kusuruyla sebep olsun. 6. Hzlandrma primi MADDE 1157- (1) Yklemenin, szlemede kararlatrlan ykleme sresinden nce bitirilmesi hlinde, tayann, kullanlmayan sre iin tatana bir para demesini ngren anlamalar geerlidir. Bu paraya ilikin srenin hesaplanmasnda, ykleme sresinin hesabna ilikin kurallar uygulanr. (2) Yaplan szleme, navlunun belirlenmesine ilikin olarak ykleme veya boaltma limannda geerli olan idari, mali veya cezai hkmleri dolanmak amacna ynelikse, birinci fkra uygulanmaz. VII- Yolculuk balamadan nce szlemenin feshi MADDE 1158- (1) Tatan, yolculuk arteri szlemesini, gemi o szleme uyarnca yklemesini tamamlayp yolculua kncaya kadar feshedebilir. (2) Fesih tazminat olarak, tayan, szlemenin feshedilmesinden dolay yoksun kald kazan ve o zamana kadar domu olan alacaklarn isteyebilir. Tereddt hlinde, kararlatrlan toplam navlunun yzde otuzu, yoksun kalnan kazan saylr. Feshedilen szlemenin ifas iin gereken sre iinde, tayann, yeni navlun szlemeleri yapmak suretiyle elde ettii kazan, tazminat tutarndan indirilir. (3) Fesih hakknn, gemiye eya alndktan sonra kullanlmas hlinde, tayan, eyann boaltlmas iin gereken sreyi beklemek zorundadr. Bu sre, ykleme veya srastarya sresinden saylmaz. Tayan, tatann eyann gemiden

karlmas nedeniyle sebep olduu btn giderleri ve zararlar talep edebilir; her hlde bu zarar, kaybedilen sre karl srastarya cretinden az olamaz. (4) Szleme uyarnca birden fazla yolculuk yaplacaksa, fesih hakk, henz balam olmayan yolculuklardan her biri iin ayr ayr veya hepsi iin birlikte kullanlabilir. VIII- Yklemenin hi veya sresinde yaplmamas 1. Yklemenin hi yaplmamas MADDE 1159- (1) Ykleme sresi ve kararlatrlmsa srastarya sresi bittii hlde ykleme henz balamamsa tayan; a) Szlemeyi feshedilmi sayabilir veya b) Yklemenin yaplmas iin beklemeye devam edebilir. (2) Tayann, szlemenin feshedildiini kabul edip 1158 inci maddenin ikinci fkras uyarnca tazminat isteyebilmesi iin beklemekle ykml olduu sre dolduunda, tatana faks mesaj, elektronik mektup veya benzeri teknik aralarla da mmkn olmak zere, yazl bildirimde bulunmas zorunludur. (3) Tayan, yklemenin yaplmasn beklemeye devam ederse, bu fazla bekleme sebebiyle urad zararn tamamn tatandan isteyebilir. 2. Eksik ykleme MADDE 1160- (1) Ykleme sresi ve kararlatrlm ise srastarya sresi bittikten sonra, tayan, yklemenin tamamlanmas iin daha fazla beklemek zorunda deildir. Tayan, tatann talimatna dayanarak ykleme ve varsa srastarya sresinden sonra beklemeye devam ederse, bu sre iin yapt giderlerle bu yzden urad zarara karlk tazminat isteyebilir. (2) Ykleme sresi ve kararlatrlm ise srastarya sresi bittikten sonra, tayan, tanmas kararlatrlan eyann tamam yklenmi olmasa bile, tatann istemi zerine yola kmak zorundadr. Bu durumda tayan; a) Szlemede kararlatrlm olan navlunun tamamn, b) Domu srastarya cretini, c) Eksik ykleme sebebiyle yapmak zorunda kald giderleri ve urad zarar, d) Alacaklar, eksik ykleme sebebiyle ksmen veya tamamen teminatsz kalmsa, kendisine ek teminat gsterilmesini, isteyebilir. u kadar ki, ksmen yklenmeyen eyann yerine baka bir szleme uyarnca eya tanmsa, bu eya iin alnacak navlun, (a) bendine gre istenecek navlundan dlr. (3) Ykleme sresinin ve kararlatrlmsa srastarya sresinin sonunda, kararlatrlan eyann tamam yklenmemi ve birinci ile ikinci fkralara gre talimat da verilmemi ise, tayan, tatana faks mesaj, elektronik mektup veya benzeri teknik aralarla da mmkn olmak zere yazl bildirimde bulunup, belli sre iinde talimat verilmesini isteyebilir. Srenin sonuna kadar talimat verilmezse tayan, szlemeyi feshedilmi sayarak 1158 inci maddeden doan haklarn kullanabilir. IX- Birden ok ykleten veya tatann bulunmas 1. Birden ok ykleten MADDE 1161- (1) Yolculuk arteri szlemesine veya tatann sonradan verdii geerli bir talimata gre eya, ayn limanda birden ok kiiden teslim alnacaksa, hazrlk bildiriminin tatana yaplmas gereklidir. 1152 il 1160 nc madde hkmleri, birden ok ykleten bulunmas dikkate alnmakszn uygulanr. Ykletenler, her bir eya iin, geminin ykleme yerinin deitirilmesini isteyebilir; u kadar ki, yer deitirmenin, manevras da dhil olmak zere btn giderleri tatana aittir ve ykleme ile srastarya sreleri yer deitirme manevras srasnda ilemeye devam eder. 2. Birden ok tatan MADDE 1162- (1) Geminin belli ksmlar veya yerleri iin birden ok tatan ile bamsz yolculuk arteri szlemeleri yaplmsa, 1152 il 1157 nci madde hkmleri her szleme iin ayr ayr uygulanr; u kadar ki, 1158 inci maddede dzenlenen hller gerekletiinde, gemiye alnm olan eyann boaltlmas, yolculuun gecikmesine veya aktarmaya sebep olabilecek ise, dier btn tatanlarn onay alnm olmadka tatan, eyann boaltlmasn isteyemez. X- Krkambar szlemesi 1. Ykleme an MADDE 1163- (1) Krkambar szlemesinde tatan, tayann veya yetkili temsilcisinin ars zerine, gecikmeden eyay yklemek zorundadr. (2) Tatan gecikirse tayan, eyann teslimini beklemekle ykml deildir. Yolculuk, eya teslim alnmadan balam olsa bile, tatan tam navlunu demekle ykmldr; u kadar ki, tayann teslim edilmi olmayan eya yerine ykledii eyann navlunu, tam navlundan indirilir. (3) Tayann, geciken tatandan navlun isteyebilmesi iin bunu yola kmadan nce tatana faks mesaj, elektronik mektup veya benzeri teknik aralarla da mmkn olmak zere yazl ekilde bildirmesi gerekir; aksi hlde istem hakkn kaybeder. 2. Tatann szlemeyi feshetmesi

MADDE 1164- (1) Yklemeden sonra tatan, tam navlunu ve 1201 inci madde uyarnca teminat altna alnm dier alacaklar deyerek veya 1202 nci madde uyarnca teminat vererek szlemeyi feshedebilir; u kadar ki, gemiye alnm olan eyann boaltlmas, yolculuun gecikmesine veya aktarmaya sebep olabilecek ise, dier btn tatanlarn onayn alm olmadka tatan, eyann boaltlmasn isteyemez. Tayan, eyann gemiden karlmas iin rotay deitirmek veya bir limana uramak zorunda deildir. XI- Belgeleri verme ykmll MADDE 1165- (1) Her trl navlun szlemesinde, tatan ve ykleten, eyann teslim alnaca sre iinde o eyann tanmas iin gerekli belgeleri tayana vermek zorundadr. (2) Bu belgelerdeki btn yolsuzluklardan ve zellikle bunlarn geree uymayan beyanlar iermelerinden doan zararlardan tatan ve ykleten, tayana ve ykle ilgili dier kiilere kar 1145 inci madde gereince sorumludur. B) Boaltma I- Demirleme yeri MADDE 1166- (1) Kaptan, eyay boaltmak iin gemiyi szlemede kararlatrlan yere demirler. (2) Szlemede yalnzca, geminin boaltma yapaca liman veya blge kararlatrlmamsa, gemi, bu liman veya blge iin tahsis edilmi bekleme alannda boaltma yerinin belirlenmesini bekler. II- Boaltma giderleri MADDE 1167- (1) Szleme, boaltma liman dzenlemeleri ve bunlar yoksa yerel teaml ile aksi ngrlm olmadka, eyann gemiden kartlmas gideri tayana, geri kalan boaltma giderleri ise gnderilene aittir. III- Sreler 1. Hazrlk bildirimi MADDE 1168- (1) Boaltmann belli bir gnde balayaca kararlatrlmamsa, tayan veya yetkili bir temsilcisi, ikinci il beinci fkra hkmlerine uygun olarak gnderilene hazrlk bildiriminde bulunur. (2) Hazrlk bildirimi, gemi, 1166 nc maddede ngrlen demirleme yerine varnca yaplr. (3) 1166 nc maddenin ikinci fkrasnda yazl hllerde, hazrlk bildiriminde bulunulmas zerine gemiye boaltma yeri gsterilmez veya suyun derinlii, geminin selameti, yerel dzenlemeler veya tesisler verilen talimata gre hareket etmeye engel olursa, gemi, bekleme alannda kalr. Bu hkmn uygulanmasnda, liman ynetiminin talimat, gnderilenin talimat hkmndedir. (4) Yolculuk arteri szlemesine, konimentoya veya tatann sonradan verdii geerli bir talimata gre, gnderilenden baka bir kiiye bildirimde bulunulmas gerekiyorsa, bildirim bu kiiye yaplr. Bildirimin muhatab bulunamazsa veya bildirimi almaktan kanrsa, bu durum derhl tatana bildirilir. Bu takdirde hazrlk bildirimi, bildirim giriiminde bulunulduu tarihte yaplm saylr. (5) Hazrlk bildiriminin geerlilii herhangi bir ekle bal deildir. Hazrlk bildiriminin hkm dourmas iin, muhatabna ulamas zorunludur. 2. Boaltma sresi MADDE 1169- (1) Hazrlk bildiriminin muhatabna ulamasn izleyen ilk takvim gn ve eer boaltmaya fiilen balanm ise, o andan itibaren boaltma sresi ilemeye balar. Srenin ilemeye balad anda, boaltmaya fiilen balanamamas hlinde de 1172 nci madde uygulanr. (2) Boaltma sresi szleme ile belirlenmemise, boaltmann yirmidrt saatlik kesintisiz alma ile yaplmas hlinde ihtiya duyulacak sre, boaltma sresi olarak kabul edilir. Bu sre hesaplanrken, boaltmann yaplaca liman, tamay yapan gemi, boaltma tesis ve aralar ve eyann nitelii ile birlikte, boaltma liman dzenlemeleri ve yerel teaml gz nnde bulundurulur. (3) Taraflar, boaltma sresi iin cret denmesini kararlatrabilirler. 3. Srastarya sresi MADDE 1170- (1) Szlemede kararlatrlmsa tayan, boaltma sresinden fazla beklemek zorundadr. Fazladan beklenilen bu sreye srastarya sresi denir. (2) Szlemede srastaryadan veya sadece srastarya parasndan sz edilmi olup da srastarya sresi belirtilmemise, bu sre on gndr. (3) Srastarya sresi, boaltma sresi bitince herhangi bir bildirime gerek kalmakszn ilemeye balar. 4. Srastarya paras MADDE 1171- (1) Srastarya sresi iin tayana srastarya paras denir. (2) Srastarya parasnn miktar szleme ile kararlatrlmsa tayan, szlemede belirtilen miktar aan bir istemde bulunamaz. (3) Szlemede miktar kararlatrlmamsa, srastarya paras olarak, boaltma sresini aan bekleme nedeniyle tayann yapt zorunlu ve yararl giderler istenebilir. (4) Boaltma limannda doan srastarya parasnn borlusu tatandr. (5) Boaltma limannda doan srastarya paras, srastarya sresinin hesabnda esas alnan zaman biriminin sonunda muaccel olur. Kullanlmayan zaman birimi iin srastarya paras istenemez. (6) Navluna ilikin hkmler, boaltma limannda doan srastarya parasna kyas yoluyla bile uygulanamaz.

5. Boaltma ve srastarya srelerinin hesab MADDE 1172- (1) Boaltma sresi takvime gre aralksz hesaplanr. (2) Gnderilenin faaliyet alannda gerekleen tesadfi sebepler dolaysyla eyann gemiden karaya karlmas mmkn olmayan gnler de boaltma sresinin hesabnda dikkate alnr. (3) Tayann faaliyet alannda gerekleen tesadfi sebepler dolaysyla eyann gemiden karlmas mmkn olmayan gnler ise bu srenin hesabnda dikkate alnmaz. (4) Frtna, buz istilas veya seferberlik gibi, her iki tarafn faaliyet alann ilgilendiren tesadfi sebepler dolaysyla eyann gemiden karlmas ve karaya gtrlmesi mmkn olmayan gnler boaltma sresine eklenir; u kadar ki, boaltma sresi iinde olmasna ramen gnderilen, bu gnler iin tayana srastarya paras demekle ykmldr. (5) nc ve drdnc fkralarda yazl hllerde, boaltmaya fiilen devam edildii anda, sre durduu yerden ilemeye balar. (6) Srastarya sresi ise ikinci il beinci fkralarda belirtilen hllerden etkilenmeksizin kesintisiz olarak hesaplanr; meerki, bu hllerin doumuna, tayan kusuruyla sebep olsun. 6. Hzlandrma primi MADDE 1173- (1) Boaltmann, szlemede kararlatrlan boaltma sresinden nce bitirilmesi hlinde, tayann, kullanlmayan sre iin tatana bir para demesini ngren anlamalar geerlidir. Bu paraya ilikin srenin hesaplanmasnda, boaltma sresinin hesabna ilikin kurallar uygulanr. (2) Yaplan szleme, navlunun belirlenmesine ilikin olarak ykleme veya boaltma limannda geerli olan idari, mali veya cezai hkmleri dolanmak amacna ynelikse, birinci fkra uygulanmaz. IV- Boaltmann hi veya sresinde yaplmamas MADDE 1174- (1) Gnderilen, eyay almaya hazr olduunu bildirip de boaltma sresini ve kararlatrlm ise srastarya sresi iinde eyann tamamn teslim almamsa, tayan, gnderilene haber verdikten sonra, Trk Borlar Kanununun 107 il 109 uncu maddelerinde ngrlen haklar kullanabilir. (2) Gnderilen, eyay teslim almaktan kanr veya 1168 inci maddede yazl bildirim zerine eyay teslim almaya hazr olup olmadn bildirmez yahut bulunamazsa tayan, birinci fkrada gsterilen tarzda hareket etmek ve ayn zamanda durumu tatana bildirmek zorundadr. (3) nceki fkralarda dzenlenen hllerde, gnderilenin gecikmesi veya tevdi ilemi yznden boaltma sresi gemi ise, tayan, srastarya paras isteyebilir. Srastarya sresi dolduktan sonraki gecikmeler nedeniyle tayan, urad btn zararn tazminini isteyebilir. V- Ksmi arter szlemelerinde MADDE 1175- (1) Geminin ksmlar veya belli yerleri iin birden ok tatan ile bamsz yolculuk arteri szlemeleri yaplmsa, 1168 il 1174 nc maddeler her szleme iin ayr ayr uygulanr. VI- Krkambar szlemesi 1. Boaltma ileri MADDE 1176- (1) Krkambar szlemesinde gnderilen, tayann veya yetkili bir temsilcisinin bildirimi zerine gecikmeden eyay teslim almakla ykmldr. Gnderilen tannmyorsa bildirim, yerel teaml zere ilan yoluyla yaplr. (2) 1174 nc madde hkm krkambar szlemelerine de uygulanr. Bu maddeye gre tatana yaplmas gereken bildirim yerel dete gre ilan yoluyla olur. 2. Tatann nc ahslarla yapt krkambar szlemeleri MADDE 1177- (1) Geminin tamam veya bir ksm yahut belli bir yeri tatana tahsis edilmi olup da tatan nc ahslarla krkambar szlemeleri yapm bulunursa, yolculuk arteri szlemesini yapm olan tayann hak ve ykmllkleri 1168 il 1174 nc madde hkmlerine tabi olmakta devam eder. NC AYIRIM Tayann Sorumluluu ve Haklar A) Tayann sorumluluu I- Genel olarak MADDE 1178- (1) Tayan, navlun szlemesinin ifasnda, zellikle eyann ykletilmesi, istifi, elden geirilmesi, tanmas, korunmas, gzetimi ve boaltlmasnda tedbirli bir tayandan beklenen dikkat ve zeni gstermekle ykmldr. (2) Tayan, eyann zya veya hasarndan yahut ge tesliminden doan zararlardan, zya, hasar veya teslimde gecikmenin, eyann tayann hkimiyetinde bulunduu srada meydana gelmi olmas artyla sorumludur. (3) Eya, ykleten veya onun adna veya hesabna hareket eden bir kiiden yahut ykleme limannda uygulanan kanun ve dzenlemeler uyarnca eyann tanmak zere kendilerine teslimi zorunlu makamlardan ya da nc kiilerden tayanca teslim alnd andan; a) Tayan tarafndan gnderilene teslim edildii ana veya b) Gnderilenin eyay teslim almaktan kand hllerde szleme veya kanun hkmlerine yahut boaltma

limannda uygulanan ticari teamle uygun olarak gnderilenin emrine hazr tutulduu ana ya da c) Boaltma limannda geerli kanun ve dzenlemeler uyarnca eyann kendilerine teslimi zorunlu makamlara veya nc kiilere teslim edildii ana, kadar tayann hkimiyetinde saylr. (4) Eya, navlun szlemesinde belirlenen boaltma limannda aka kararlatrlm olan sre veya aka kararlatrlm bir sre yoksa, olayn zelliklerine gre tedbirli bir tayandan eyann tesliminin makul olarak istenebilecei sre iinde teslim edilmedii takdirde teslimde gecikme olduu varsaylr. (5) Eyann zayi olmasna dayanarak tazminat isteminde bulunabilecek kii, drdnc fkra uyarnca teslim sresinin dolmasndan itibaren aralksz altm gn iinde teslim olunmayan eyay zayi olmu sayabilir. II- Sorumluluktan kurtulma hlleri 1. Tayana yklenemeyecek sebep MADDE 1179- (1) Tayann veya adamlarnn kastndan veya ihmalinden domayan sebeplerden ileri gelen zarardan tayan sorumlu deildir. Tayann veya adamlarnn kastnn veya ihmalinin bu zarara sebebiyet vermediini ispat yk, tayana aittir. (2) Tayann adamlar terimi, tamada kullanlan geminin adamlarn, tayann tama iletmesinde alan veya kendisini temsile yetkili kld kiileri ve tama iletmesinde almasa bile navlun szlemesinin ifasnda kulland dier kiileri kapsar. Fiil tayana ilikin hkmler sakldr. 2. Teknik kusur ve yangn MADDE 1180- (1) Zarar, geminin sevkine veya bakaca teknik ynetimine ilikin bir hareketin veya yangnn sonucu olduu takdirde, tayan yalnz kendi kusurundan sorumludur. Daha ok ykn menfaati gerei olarak alnan nlemler, geminin teknik ynetimine dhil saylmaz. (2) Tereddt hlinde zararn, teknik ynetimin sonucu olmad kabul edilir. 3. Denizde kurtarma MADDE 1181- (1) Tayan, mterek avarya hli hari, denizde can ve eya kurtarmadan veya kurtarma teebbsnden ileri gelen zararlardan sorumlu deildir. Teebbs, sadece eya kurtarmaya ynelikse, ayn zamanda makul bir hareket tarz oluturmas gerekir. III- Tayann kusursuzluk ve uygun illiyet ba karinelerinden yararland hller MADDE 1182- (1) Zararn aadaki sebeplerden ileri gelmesi hlinde tayan ve adamlar, kusursuz saylr: a) Denizin veya geminin iletilmesine elverili dier sularn tehlike ve kazalar. b) Harp olaylar, karklk ve ayaklanmalar, kamu dmanlarnn hareketleri, yetkili makamlarn emirleri veya karantina snrlamalar. c) Mahkemelerin el koyma kararlar. d) Grev, lokavt veya dier alma engelleri. e) Ykleten, tatan ve eyann maliki ile bunlarn temsilcilerinin ve adamlarnn fiil veya ihmalleri. f) Hacim veya tart itibaryla kendiliinden eksilme veya eyann gizli ayplar ya da eyann kendisine zg doal cins ve nitelii. g) Ambalajn yetersizlii. h) aretlerin yetersizlii. (2) Birinci fkradaki sebeplerin ortaya kmasna tayann sorumlu olduu bir olayn yol at ispatlanrsa, tayan sorumluluktan kurtulamaz. (3) Zararn, durumun gereklerine gre birinci fkrada yazl sebeplerin birinden ileri gelmesi muhtemel ise, bu sebepten ortaya kt varsaylr; ancak, aksi ispatlanabilir. IV- Sebeplerin birlemesi MADDE 1183- (1) Tayann veya adamlarnn kusurunun dier bir sebeple birlikte zya, hasar veya teslimdeki gecikmeye yol amas hlinde, tayan, zya, hasar veya teslimdeki gecikmenin sadece belirtilen kusura balanabilen ksmndan sorumludur. Byle bir ksmi sorumluluk iin bu hllerin sz konusu kusura balanamayacak ksmnn tayanca ispat gerekir. V- nceleme ve bildirim 1. nceleme MADDE 1184- (1) Gnderilen; eyay teslim almadan, tayan, kaptan veya gnderilen, eyann hl ve durumunu, l, say veya tartsn tespit ettirmek amacyla onlar mahkemeye veya yetkili dier makamlara ya da bu husus iin yetkili uzmanlara inceletebilir. Mmkn olduka dier taraf da incelemede hazr bulundurulur. (2) nceleme giderleri, bavuruda bulunana aittir. nceleme iin, gnderilen bavuruda bulunup da sonuta tayann tazminat vermesi gereken bir zya veya hasar belirlenirse inceleme giderleri tayana ait olur. 2. Bildirim MADDE 1185- (1) Zya veya hasarn en ge eyann gnderilene teslimi srasnda tayana yazl olarak bildirilmesi arttr. Zya veya hasar haricen belli deilse, bildirimin eyann gnderilene teslimi tarihinden itibaren aralksz olarak hesaplanacak gn iinde gnderilmesi yeterlidir. hbarnamede zya veya hasarn neden ibaret

olduunun genel olarak belirtilmesi gereklidir. (2) Eyann incelenmesi taraflarn katlmyla mahkeme veya yetkili makam ya da bu husus iin resmen atanm uzmanlar tarafndan yaplmsa bildirime gerek yoktur. (3) Gerek veya muhtemel bir zya veya hasarn sz konusu olmas hlinde tayan ve gnderilen, eyann incelenmesi ve koli saysnn belirlenmesi iin birbirlerine uygun olan her trl kolayl gstermekle ykmldrler. (4) Eyann zya veya hasar ne bildirilmi ne de tespit ettirilmi olursa, tayann eyay denizde tama senedinde yazl olduu gibi teslim ettii ve eer eyada bir zya veya hasarn meydana geldii belirlenirse, bu zararn tayann sorumlu olmad bir sebepten ileri geldii kabul olunur. u kadar ki, bu karinelerin aksi ispat olunabilir. (5) Eyann teslimindeki gecikmenin, gnderilen tarafndan, onun kendisine teslimi tarihinden itibaren aralksz olarak hesaplanacak altm gn iinde tayana yazl olarak bildirilmesi arttr. Sresinde bildirim yaplmayan gecikme zararlar iin tazminat denmez. (6) Eya, fiil tayan tarafndan teslim edilmise, bu madde uyarnca kendisine yaplan her bildirim tayana yaplm gibi ve tayana yaplan her bildirim de fiil tayana yaplm gibi hkm ifade eder. Kaptan ve sorumlu gemi zabiti dhil olmak zere, tayan veya fiil tayan ad ve hesabna hareket eden bir kiiye yaplan bildirim, tayana veya fiil tayana yaplm saylr. VI- Sorumluluu snrlandrma hakk 1. Sorumluluk snrlar MADDE 1186- (1) Eyann urad veya eyaya ilikin her trl zya veya hasar nedeniyle tayan, her hlde, hangi snr daha yksek ise o snrn uygulanmas kaydyla, koli veya nite bana 666,67 zel ekme Hakkna veya zyaa ya da hasara urayan eyann gayri saf arlnn her bir kilogram iin iki zel ekme Hakkn karlayan tutar aan zarar iin sorumlu olmaz; meerki, eyann cinsi ve deeri, yklemeden nce ykleten tarafndan bildirilmi ve denizde tama senedine yazlm olsun. zel ekme Hakk, fiil deme gnndeki veya taraflarca kararlatrlan dier bir tarihteki, Trkiye Cumhuriyet Merkez Bankasnca belirlenen deerine gre Trk Lirasna evrilir. (2) Tayann demesi gereken tazminatn toplam, eyann navlun szlemesine uygun olarak gemiden boaltld veya boaltlmas gereken yerdeki ve tarihteki deerine gre hesaplanr. Eyann deeri, borsa fiyatna veya byle bir fiyat yoksa, cari piyasa fiyatna veya her ikisinin de yokluu hlinde ayn nitelikte ve kalitede eyann olaan deerine gre belirlenir. (3) Eya topluca bir konteyner, palet veya benzeri bir tama gerecine konmu ise, denizde tama senedine sz konusu tama gerecinin ierii olarak yazlm her koli veya nite, ayr bir koli veya nite saylr. Aksi hlde, byle bir tama gereci, tek bir koli veya nite saylr. Bizzat tama gereci zyaa veya hasara urarsa, tayana ait veya onun tarafndan salanm olmadka, tama gereci ayr bir koli saylr. (4) Ykletenin birinci fkra uyarnca yapt bildirim denizde tama senedine yazlmsa, bu kaytlar karine oluturur, ancak, bu karine tayan bakmndan balayc deildir; 1239 uncu maddenin nc fkras, sz konusu kaytlar hakknda uygulanmaz. (5) Ykleten, eyann cinsini veya deerini kasten geree aykr bildirmise, tayan, her hlde, eyann urad veya eyaya ilikin zya veya hasar nedeniyle sorumlu olmaz. (6) Tayann, tama sresinin almasndan doan sorumluluu, geciken eya iin denecek navlunun iki buuk kat ile snrldr; u kadar ki, bu tutar, navlun szlemesine gre denecek toplam navlun miktarndan fazla olamaz. (7) Tayann, birinci ve altnc fkralarn birlikte uygulanmas hlinde toplam sorumluluu, eyann tam zyandan sorumluluu hlinde birinci fkra gereince tazminle ykml olaca tutar geemez. (8) Taraflar, birinci ve altnc fkralarda ngrlen snrlardan daha yksek tutarlar kararlatrabilirler; u kadar ki, birinci fkra bakmndan taraflarn kararlatrd snr, o fkrada ngrlen snrlardan hangisi yksek ise, o snrdan daha dk olamaz. 2. Sorumluluu snrlandrma hakknn kayb MADDE 1187- (1) Zarara veya teslimdeki gecikmeye, kasten veya pervaszca bir davranla ve byle bir zararn veya gecikmenin meydana gelmesi ihtimalinin bilinciyle ilenmi bir fiilinin veya ihmalinin sebebiyet verdii ispat edildii takdirde tayan, 1186 nc maddede ngrlen sorumluluk snrlarndan yararlanamaz. (2) Zarara veya teslimdeki gecikmeye, kasten veya pervaszca bir davranla ve byle bir zararn veya gecikmenin meydana gelmesi ihtimalinin bilinciyle ilenmi bir fiilinin veya ihmalinin sebebiyet verdii ispat edilen tayann adamlar da 1190 nc maddenin ikinci fkras hkmne dayanarak 1186 nc maddede ngrlen sorumluluk snrlarndan yararlanamazlar. VII- Tazminat istemi iin sre 1. Hak drc sre MADDE 1188- (1) Eyann zya veya hasar ile ge tesliminden dolay tayana kar her trl tazminat istem hakk, bir yl iinde yarg yoluna bavurulmad takdirde der. (2) Bu sre tayann eyay veya bir ksmn teslim ettii veya eya hi teslim edilmemise, onun teslim edilmesinin gerektii tarihten itibaren ilemeye balar. (3) Sorumlu tutulan kiinin rcu davas, birinci fkrada ngrlen hak drc srenin sona ermesinden sonra

da alabilir. Ancak, rcu davas ama hakk, bu hakka sahip olan kiinin, istenen tazminat bedelini dedii veya aleyhine alan tazminat davasnda dava dilekesini tebell ettii tarihten itibaren doksan gn iinde kullanlmadka der. (4) Bu sre, taraflarn dava sebebinin domasndan sonra yapacaklar bir anlama ile uzatlabilir. 2. Hak drc sre itirazndan yararlanma hakknn kaybedilmesi MADDE 1189- (1) Tazminat isteminin muhatab, zarar greni dava ama sresini karmas sonucunu douracak ekilde oyalarsa, hak drc srenin gemi olduu itirazndan yararlanamaz. (2) Bu takdirde, dava ama sresi, zarar grenin, bu durumu rendii tarihten itibaren ilemeye balar. VIII- Szleme d istemler MADDE 1190- (1) Tayann sorumluluktan kurtulmas hlleri ile sorumluluk snrlandrlmasna ilikin hkmler, navlun szlemesine konu olan eyann zya, hasar veya ge teslimi yznden, tayan aleyhine, haksz fiile veya dier bir sebebe dayanlarak alacak btn davalarda uygulanr. (2) Byle bir dava, tayann adamlarndan biri aleyhine alrsa, grevi veya yetkisi snrlar iinde hareket ettiini ispat etmek kaydyla, o da, tayann sorumluluktan kurtulmas hlleri ile sorumluluu snrlandrma hakkndan yararlanabilir. (3) Tayan ile onun adamlarndan istenebilecek olan tazminat miktarlarnn toplam, 1187 nci madde hkm sakl kalmak kaydyla, 1186 nc maddede ngrlen sorumluluk snrn aamaz. IX- Fiil tayann sorumluluu 1. Genel olarak MADDE 1191- (1) Tamann gerekletirilmesi, ksmen veya tamamen bir fiil tayana brakld takdirde, tayan, navlun szlemesine gre byle bir brakma hakkna sahip olup olmad dikkate alnmakszn, tamann tamamndan sorumlu kalmaya devam eder. Tayan, fiil tayann ve onun tama borcunun ifasnda kulland ve grevi ve yetkisi snr iinde hareket eden adamlarnn fiil ve ihmallerinden de bu Kanun hkmlerine gre sorumludur. (2) Bu Kanunun tayann sorumluluuna ilikin olan tm hkmleri, fiil tayann bizzat gerekletirdii tamadan sorumluluu hakknda da geerlidir. Fiil tayann adamlarnn aleyhine dava almas hlinde 1187 nci maddenin ikinci fkras ile 1190 nc maddenin ikinci ve nc fkralar uygulanr. (3) Tayann kanunen kendisine yklenmeyen bir bor veya ykmll stlenmesi veya tannan bir haktan vazgemesi sonucunu douran zel anlamalar, ak ve yazl onay olmadka, fiil tayan hakknda hkm ifade etmez; fakat, bu hususta yaplm olan zel bir anlama fiil tayann onay olmasa da tayan balamaya devam eder. (4) Tayann ve fiil tayann, ayn zarardan sorumlu olduklar takdirde ve lde sorumluluklar mteselsildir. (5) Tayan, fiil tayan ve bunlarn adamlar tarafndan denecek tazminatn toplam, bu Kanunda ngrlen sorumluluk snrlarn aamaz. (6) Bu madde hkmleri, tayan ile fiil tayan arasndaki rcu ilikisini etkilemez. 2. Sorumsuzluk art MADDE 1192- (1) 1191 inci maddenin birinci fkras hkmne halel gelmemek kaydyla, bir navlun szlemesinde, szlemenin konusunu oluturan bir tamann belirli bir ksmnn tayandan baka bir kii tarafndan gerekletirileceinin ngrlm olmas durumunda, szlemeye, tamann ilgili blmnde tanan eya fiil tayann hkimiyetinde iken meydana gelecek zya, hasar veya teslimdeki gecikmeden tayann sorumlu olmayacana ilikin art konabilir; u kadar ki, sorumluluu snrlayan veya ortadan kaldran bu tr anlamalar, yetkili Trk mahkemesinde fiil tayan aleyhine dava alamad hllerde geersizdir. Zyan, hasarn ve teslimdeki gecikmenin eya fiil tayann hkimiyetinde iken meydana geldiini ispat yk, tayana aittir. (2) Sorumluluu snrlayan veya ortadan kaldran bir artn geerlii, fiil tayann ad, unvan ve iyeri adresinin navlun szlemesinden anlalmasna baldr. Navlun szlemesinin yaplmas srasnda tamay gerekletirecek fiil tayan belirlenmemise, tayan, belirlendii anda ve en ge eyann fiil tayana teslimini takiben derhl gnderilene fiil tayann adn, unvann ve iyeri adresini bildirir. Bu bildirim yaplmad takdirde, tayann sorumluluu devam eder. (3) Fiil tayan, eyann hkimi olduu srada ortaya kan zyadan, hasardan veya teslimdeki gecikmeden 1191 inci maddenin ikinci fkras uyarnca sorumludur. B) Tayann haklar I- Navlun denmesini istem hakk 1. Miktar a) l, tart veya say zerine navlun MADDE 1193- (1) Navlun, eyann ls, tarts veya says zerine kararlatrlmsa, tereddt hlinde, navlun miktar gnderilene teslim edilen eyann l, tart veya saysna gre belirlenir. b) Zaman zerine navlun MADDE 1194- (1) Zaman zerine kararlatrlm olan navlun, yklemenin belli bir gnde balayaca ngrlmse o gnden, deilse 1152 nci madde uyarnca hazrlk bildiriminde bulunulduu gn izleyen gnden itibaren ilemeye balar. Safra ile yolculukta ise, yolculua hazr olunduunun haber verildii gn izleyen gnden ve

bu haber yolculuun balamasndan bir gn ncesine kadar verilmemise, geminin yola kt gnden itibaren ilemeye balar. (2) Srastarya ngrlmse, srastarya sresince zaman zerine kararlatrlm navlun ilemez. (3) Zaman zerine kararlatrlm navlun, boaltmann tamamland gnden sonra ilemez. (4) Tayann kusuru olmakszn yolculuk gecikir veya kesilirse, zaman zerine kararlatrlm navlun, 1221 inci maddenin birinci fkras ve 1222 nci maddenin ikinci fkras hkmleri sakl kalmak zere, araya giren gnler iin de denir. c) Navlun kararlatrlmamsa MADDE 1195- (1) Tanmak zere teslim alnan eya iin navlun miktar kararlatrlmamsa, ykleme zaman ve yerinde mutat olan navlun denir. (2) Tanmak zere teslim alnan eya kararlatrlm olandan fazla ise, fazlas iin de szlemede belirlenen miktarn oranlanmasna gre navlun denir. d) Navlun dnda kalan prim ve giderler MADDE 1196- (1) Tayan, navlun dnda, pey akesi, prim, bahi ve benzeri bir ad altnda bakaca bir istemde bulunamaz. (2) Aksine szleme yoksa, gemiciliin olaan ve olaanst giderleri, zellikle klavuz, liman, fener, rmorkaj, karantina, buz krdrma ve bunlara benzer hizmetlere ilikin resim ile cretleri demek ve bu giderleri douran sebeplere ilikin nlemleri almak, navlun szlemesi hkmlerine gre ykml olmasa bile, yalnz tayana der. (3) Mterek avarya hlleriyle eyann korunmas, emniyet altna alnmas ve kurtarlmas iin yaplan giderler hakknda ikinci fkra hkm uygulanmaz. 2. Navlunun muacceliyeti MADDE 1197- (1) Navlun, eyann tesliminin istendii anda ve her hlde boaltma sresinin sonunda muaccel olur. 3. Eyann navlun yerine braklmas MADDE 1198- (1) Tayan, bozulmu veya hasarlanm olup olmadna baklmakszn eyay navlun yerine kabul etmek zorunda tutulamaz. 4. Zyaa urayan eyann durumu MADDE 1199- (1) Boaltma sresinin sonuna kadar bir kaza sonucunda zyaa urayan eya iin navlun denmez ve pein denmi ise geri alnr. Navlun gtr kararlatrlm ise eyann bir ksmnn zya, navlunun o oranda indirilmesini istemeye hak verir. (2) Nitelii itibaryla, zellikle iinden bozulma, kendiliinden eksilme ve olaan akma ve szma yznden zyaa urayan eya ile yolda len hayvanlar iin, teslim edilmi olup olmadklarna baklmakszn navlun denir. (3) Mterek avarya dolaysyla feda edilmi olan eyaya den navlun iin denecek garame paylar hakknda mterek avarya hkmleri uygulanr. 5. Navlun borlusu MADDE 1200- (1) Navlunun borlusu tatandr. II- Hapis hakk 1. Genel olarak MADDE 1201- (1) Tayan, navlun szlemesinden doan btn alacaklar iin Trk Meden Kanununun 950 il 953 nc maddeleri uyarnca eya zerinde hapis hakkna sahiptir. Hapis hakk, eya, tayann zilyetliinde bulunduu srece devam eder; teslimden sonra dahi, otuz gn iinde mahkemeye mracaat edilmek ve eya henz gnderilenin zilyetliinde bulunmak artyla, hapis hakkndan doan yetkilerin kullanlmas mmkndr. (2) Hapis hakk, sadece, zerinde hapis hakk kullanlan eyann tand yolculuktan doan alacaklar teminat altna alr. (3) Hapis hakk ancak alaca teminata alacak miktardaki eya zerinde kullanlabilir; ancak, mterek avarya ve kurtarma alacaklar iin tayan, eyann tm zerinde hapis hakk kullanabilir. 2. ekimeli tutarn yatrlmas ve teminat MADDE 1202- (1) Tayann alacaklar hakknda uyumazlk karsa, ekimeli tutar, mahkemece belirlenecek yere yatrlr yatrlmaz, tayan, eyay teslim etmek zorundadr. (2) Tayan, eyann tesliminden sonra, yeterli teminat gstererek yatrlm olan tutar ekebilir. III- nc kii gnderilenin durumu 1. deme ykmllnn domas MADDE 1203- (1) Eya, tatandan baka bir kiiye teslim edilecekse, bu kii, navlun szlemesi veya konimento ya da dier bir denizde tama senedi uyarnca eyann teslimini istediinde, bu istemin dayand szlemenin veya konimentonun yahut dier bir denizde tama senedinin hkmlerine gre demeye yetkili klnd btn alacaklar demekle, kendi hesabna gmrk resmi denmi ve baka giderler yaplm ise bunlar da vermekle ve stne den dier btn borlar yerine getirmekle ykml olur. 2. Gnderilene kar hapis hakknn kullanlmas

MADDE 1204- (1) Gnderilen, eyann teslimini istedii andan itibaren, sadece 1203 nc maddede ngrlen alacaklar iin hapis hakknn kullanlmasna katlanmak zorundadr; dier alacaklar iin hapis hakk kullanlamaz. (2) Bu takdirde, 1398 il 1400 nc maddelere gre yrtlecek takiplerde, borluya yaplmas gereken bildirim ve tebliler gnderilene yaplr. Gnderilen bulunmaz veya eyay teslim almaktan kanrsa, bildirim ve teblilerin tatana yaplmas gerekir. (3) Eya yalnz bir navlun szlemesine dayanlarak tanm olup da birden ok konimentoya veya dier bir denizde tama senedine dayanlarak eitli gnderilenlere teslim edilecekse, hapis hakk, her konimentoya veya dier bir denizde tama senedine isabet eden alacaklar iin ayr ayr kullanlr. 3. Rcu hakk a) Eyann teslimi hlinde MADDE 1205- (1) Eyay gnderilene teslim etmi olan tayan, 1203 nc maddeye gre gnderilenden istenebilecek olan alacaklarn denmesini tatandan isteyemez. Ancak, tatann, tayann zararna olarak sebepsiz zenginletii oranda, tayan tatana rcu edebilir. b) Hapis hakknn paraya evrilmesi hlinde MADDE 1206- (1) Tayan, zerinde hapis hakk kulland eyann paraya evrilmesini istemi, fakat sat sonucunda alacan tamamen alamamsa, kendisiyle tatan arasnda yaplan navlun szlemesinden doan alacaklarn elde edemedii oranda, tatandan isteyebilir. c) Gnderilenin eyay teslim almamas hlinde MADDE 1207- (1) Gnderilen, eyann teslimini isteme hakkn kullanmazsa, tatan, navlun szlemesi gereince navlunu ve dier alacaklar tayana demekle ykmldr. (2) Eyann tatan tarafndan teslim alnmasnda boaltmayla ilgili hkmler, gnderilen yerine tatan gemek suretiyle uygulanr. DRDNC AYIRIM Tatann ve Ykletenin Sorumluluu A) Kusur sorumluluu MADDE 1208- (1) Tatan ve ykleten, kendilerinin veya adamlarnn kusurundan kaynaklanm olmadka, tayann veya fiil tayann, geminin zya veya hasar dolaysyla ya da dier bir sebeple urad zarardan sorumlu deildir. (2) zel hkmler sakldr. BENC AYIRIM Yolculuun Balamasna veya Devamna Engel Olan Sebepler Yznden Szlemenin Sona Ermesi A) Szlemenin hkmden dmesi I- Geminin zayi olmas sebebiyle 1. Yolculuk balamadan nce MADDE 1209- (1) Gemi, yolculuk balamadan nce umulmayan bir hl yznden zayi olduu takdirde, iki taraftan biri tekine tazminat vermekle ykml olmakszn navlun szlemesi hkmden der. Bu hlde sadece geminin zayi olduu ana kadar domu bulunan borlarn ifas gerekir. 2. Yolculuk baladktan sonra a) Mesafe navlunu MADDE 1210- (1) Gemi, yolculuk baladktan sonra umulmayan bir hl yznden zayi olduu takdirde; tayana o ana kadar domu bulunan alacaklar dnda, zayi olan gemiden kurtarlan ve emniyet altna alnan eya baka bir limana getirilmi olsa bile mesafe navlunu da denmesi gerekir. (2) Mesafe navlunu kurtarlan eyann miktarna, geminin zayi olduu ana kadar alnan mesafeye, yolculuun giderlerine, sresine, katlanlan rizikolarna ve zorluk derecesine gre hakkaniyete uygun bir ekilde hesap edilir. (3) Mesafe navlunu, kurtarlan eyann emniyet altna alnd yer ve tarihteki deerini aamaz. b) Kaptann ykmllkleri MADDE 1211- (1) Navlun szlemesinin geminin umulmayan bir hl yznden zya sebebiyle hkmden dmesi, kaptann ykle ilgili olanlarn yokluunda 1112 nci madde gereince, onlarn menfaatini korumak hususundaki ykmlln ortadan kaldrmaz. Kaptan, acil hllerde nceden danmasna bile gerek olmakszn, durumun gereine gre eyay ilgililerin hesabna baka bir gemi ile varma limanna tatmak veya eyann gvenli bir yerde depo edilmesini veya uygun fiyatla satlmasn salamak zorundadr. Kaptan, bu ykmllklerinin ifas ve eyann bakm iin gereken giderleri karlamak zere eyay rehnetmeye veya bir ksmn satmaya da yetkilidir. (2) Kaptan, tayann mesafe navlunu ile geminin zayi olduu ana kadar domu bulunan alacaklar ve eyay takyit eden mterek avarya garame paylar ile kurtarma alacaklar denmedike veya bunlar karlnda yeterli teminat gsterilmedike, eyay elden karmaya veya tatmak zere baka bir gemiye teslime zorunlu deildir. (3) Kaptann birinci fkra hkmne gre kendisine den ykmllkleri yerine getirmesinden doacak zararlardan, tayan dnda donatan da sorumludur.

3. Baka gemiye ykleme ve aktarma MADDE 1212- (1) Tayan, eyay, szlemede ismen kararlatrlm olan dnda baka bir gemiye yklemeye veya aktarmaya yetkili ise, bu geminin zya hlinde tamay dier uygun bir gemi ile yapabilir veya tamamlatabilir. Tayan, seimini gecikmeksizin tatana bildirmekle ykmldr. 4. Geminin denize elverisiz hle gelmesi MADDE 1213- (1) Denize elverisiz hle gelmi gemi, mahkemenin tespit kararyla zayi olmu saylr. II- Eyann zayi olmas sebebiyle 1. Yolculuk balamadan nce a) Eya szlemede ferden belirlenmise MADDE 1214- (1) Szlemede ferden belirlenen eyann tamamnn umulmayan bir hl yznden zayi olmas hlinde, taraflar arasndaki szleme iki taraftan biri tekine tazminat vermekle ykml olmakszn hkmden der. Ancak, o ana kadar domu alacaklarn ifas gerekir. (2) Eyann bir ksmnn zayi olmas hlinde ise, tatan kararlatrlan navlunun yarsn deyerek szlemeyi feshetmeye veya tayann durumunu gletirmemek artyla baka eya yklemeye yetkilidir. Tatan bu seimlik haklarn, gemi limandan ayrlana kadar kullanmad takdirde, tam navlunu demeye zorunludur. (3) Zayi olanlar yerine baka eyay yklemeyi tercih eden tatan, bu yklemeyi giderlerine de katlanarak mmkn olan en ksa zamanda bitirmeye ve sebep olduu zararlar tazmine zorunludur. b) Eya, szlemede tr veya cinsi ile belirlenmise MADDE 1215- (1) Szlemede ferden belirlenmemi bulunan eyann yklenmek zere tesliminden nce tamam zayi olsa bile, taraflar arasndaki szleme sona ermez. (2) Tatann, kararlatrlandan baka bir eya yklemeye ilikin 1144 nc maddeden doan hakk sakldr. (3) Szlemede sadece tr ve cinsi ile gsterilmi bulunan eyann yklenmek zere teslimi, onu ferden belirlenmi hle getirir. (4) Navlun szlemesinde tr ve cinsi ile gsterilmi bulunan eya henz bekleme sresi dolmadan gemiye yklendikten veya gemiye yklenmek zere ykleme yerinde kaptan tarafndan teslim alndktan sonra tamamen zayi olursa tatan, zayi olanlar yerine baka eya teslimine hazr olduunu gecikmeksizin bildirdii ve yine ayn sre iinde bu eyann teslimine balad takdirde, szleme hkmden dmez. Tatan, bu eyann yklenmesini en ksa zamanda bitirmek dnda bu yklemenin fazla giderlerini zerine almaya ve bu ykleme yznden bekleme sresi uzarsa tayann bu yzden urad zararn tazmine mecburdur. 2. Yolculuk baladktan sonra a) Eyann tamamnn zayi olmas MADDE 1216- (1) Yolculuk baladktan sonra tanan eyann umulmayan bir hl yznden tamamnn zayi olmas ile iki taraftan biri dierine tazminat vermeye zorunlu olmakszn, navlun szlemesi hkmden der. Tayana sadece, szlemenin sona erdii ana kadar domu bulunan dier alacaklar denir. 1199 uncu maddenin ikinci ve nc fkralar sakldr. b) Eyann bir ksmnn zayi olmas MADDE 1217- (1) Yolculuk baladktan sonra eyann umulmayan bir hl yznden bir ksmnn zayi olmas, taraflar arasndaki szlemeyi hkmden drmez. Eyann, zayi olan ksm hi tanmam veya yolculuk devam ederken gemiden uzaklatrlm olsa bile, tayana tam navlun denir; u kadar ki, 1199 uncu maddenin ikinci ve nc fkras hkmleri sakldr. B) Szlemenin feshi I- Taraflara fesih hakk veren hl MADDE 1218- (1) Gemiye ambargo veya devlet hizmeti iin el konulmas, varma yeri lkesi ile ticaretin yasaklanmas, ykleme veya varma limanlarnn abluka altna alnmas, szleme gereince tanacak olan eyann tamamnn ykleme limanndan ihracnn veya varma limanna ithalinin yahut transit geiinin yasaklanmas gibi bir kamu tasarrufu yznden szlemenin ifasnn engellenmi olmas her iki tarafa herhangi bir tazminat vermekle ykml olmakszn szlemeyi feshedebilme hakk verir. (2) Henz yolculuk balamamsa, fesih hakknn kullanlabilmesi iin szlemenin ifasn engelleyen durumun mevcut ihtimallere gre ksa zamanda ortadan kalkmayacann anlalm olmas gerekir. Buna karlk, yolculuk baladktan sonra szlemenin ifas engellenmise, fesih hakknn kullanlabilmesi iin bir ay boyunca engelin kalkmasnn beklenmesi gerekir. Bu sreler, kaptan engeli bir limanda bulunduu srada renirse, engeli haber ald gnden; aksi takdirde engelin kendisine bildirildii gnden sonra gemi ile bir limana ulat gnden itibaren hesap olunur. (3) Taraflar, ksmi yolculuk arteri szlemeleri ile krkambar szlemelerinde belli bir sre beklemeye zorunlu olmakszn fesih hakkn kullanabilirler. (4) Sava kt iin geminin veya navlun szlemesi gereince gemi ile tanacak eyann tamam yahut her ikisinin artk serbest saylmamas ve zapt veya msaderesi tehlikesi mevcutsa, taraflar belli bir sre beklemeye zorunlu olmakszn fesih hakkn kullanabilirler.

(5) Tatann, engelin yolculuk balamadan nce ortaya kt hllerde, serbest saylmayan eya yerine kararlatrlandan baka eya yklemeye ilikin 1144 nc maddeden doan hakk sakldr. II- Taraflarn fesih hakkna sahip olmad hller 1. Eyann sadece bir ksmna ilikin engeller MADDE 1219- (1) Eyann sadece bir ksmna ilikin engeller, taraflara fesih hakk vermez. Tatan, sava, ihracat veya ithalat yasa gibi sebeplerle eyann artk serbest saylmayan ksmn her hlde gemiden alp uzaklatrmak zorundadr. Ancak, tatan henz yolculuk balamamsa, tayann durumunu arlatrmamak artyla gemiye bunlar yerine baka eya ykleyebilir veya kararlatrlan navlunun yarsn deyerek szlemeyi feshedebilir. Eyann, szlemenin ifasn engelleyen ksm hi tanmam veya yolculuk devam ederken gemiden uzaklatrlm olsa bile, tayana tam navlun denir. (2) Ksmi yolculuk arteri szlemeleri ile krkambar szlemelerinde fesih hakk yoktur. 2. Kaptann hakl bir sebeple rotadan sapmas MADDE 1220- (1) Kaptann denizde can ve eya kurtarmak veya dier bir hakl sebeple rotadan sapm olmas, taraflarn hak ve ykmllklerini etkilemez ve tayan bu yzden doacak zararlardan sorumlu olmaz. (2) Trk Meden Kanununun 2 nci maddesi hkm sakldr. 3. Geminin yolculuk srasnda tamirinin gerekmesi MADDE 1221- (1) Geminin yolculuk srasnda tamiri gerekirse, navlunun tamam ile tayann o ana kadar domu bulunan dier btn alacaklarnn denmesi veya temin edilmesi artyla eya gemiden alnabilecei gibi tamirin bitmesi de beklenebilir. Navlunun zaman zerine kararlatrld hllerde, tamirin devam ettii sre hesaba katlmaz. (2) 1222 nci maddenin birinci fkrasnn ilk cmlesi hkm sakldr. (3) Ksmi yolculuk arteri szlemeleri ile krkambar szlemelerinde eya tamir srasnda boaltlm olduu takdirde, tatan tam navlunu ve dier alacaklar demek artyla eyay geri alabilir. III- Dier sebeplerin etkisi MADDE 1222- (1) Yolculuun, bu Kanunda ngrlenler dnda bir tabi olay veya umulmayan dier bir hl yznden balamadan veya baladktan sonra gecikmesi, taraflarn hak ve ykmllklerini deitirmez; meerki, bu gecikme yznden szlemenin belli amac kaybolmu olsun. Bununla beraber, umulmayan hlden kaynaklanan ve mevcut artlara gre uzunca bir zaman srecei anlalan gecikmelerde, tatan, gemiye yklenmi olan eyay rizikosu ve gideri kendisine ait olmak ve zamannda tekrar yklemek artyla yeterli ve uygun bir teminat gstererek boaltmaya yetkilidir. Tatan, yklemenin yeniden yaplmamas hlinde navlunun tamamn demek ve boaltmann sebep olduu zararlar tazmin etmek zorundadr. (2) Gecikmenin bir kamu tasarrufundan kaynakland hllerde, zaman zerine kararlatrlan navlun ilemez. (3) Ksmi yolculuk arteri szlemeleri ile krkambar szlemelerinde tatan geici olarak boaltmak hakkn ancak dier tatanlar muvafakat ettikleri takdirde kullanabilir. IV- Eya zerinde tasarruf yetkisi olan kiinin fesih hakk MADDE 1223- (1) Tatann eya zerinde tasarruf yetkisine sahip olmad hllerde, ona ait fesih hakk eya zerinde tasarruf yetkisi olan kii tarafndan kullanlr. V- Fesih hakknn kullanlmas 1. Feshin bildirimi MADDE 1224- (1) Feshin bildirimi, faks mesaj, elektronik mektup veya benzeri teknik aralarla da mmkn olmak zere, yazl olarak yaplr. 2. Hkm ve sonular a) Szleme yolculuk balamadan nce feshedilmise MADDE 1225- (1) Navlun szlemesi yolculuk balamadan nce bu Ayrmda ngrlen sebeplerle feshedilirse, taraflar birbirine tazminat demekle ykml olmayp sadece o ana kadar domu bulunan borlarn ifa etmek zorundadr. b) Szleme yolculuk baladktan sonra feshedilmise MADDE 1226- (1) Navlun szlemesi yolculuk baladktan sonra bu Ayrmda ngrlen sebeplerle feshedilirse, tayana o ana kadar domu bulunan alacaklar dnda fesih hakk kullanlana kadar yaplan yolculuk iin, eya, ykleme limanna geri getirilmi olsa bile 1210 uncu maddenin ikinci fkras uyarnca hesap edilecek mesafe navlunu da denir. (2) Taraflar arasnda aksi kararlatrlmadka, eya fesih hakknn kullanld srada geminin bulunduu veya en yakn olduu limanda boaltlr. Ksmi yolculuk arteri szlemeleri ile krkambar szlemelerinde boaltma, yolculuun gecikmesine veya aktarmaya sebebiyet verecekse, navlun szlemesinin feshi zerine tatan, dier tatanlarn muvafakati olmadka, eyann varma limanndan nce boaltlmasn isteyemez; u kadar ki, tatan, boaltmadan doan giderlerle zarar tazmin etmekle ykmldr. (3) Szlemenin yolculuk baladktan sonra feshi hlinde de, kaptann ykmllkleri hakkndaki 1211 inci madde hkm uygulanr. C) Birden ok yolculuun zellikleri

MADDE 1227- (1) Geminin birden ok yolculuk iin tutulduu hllerde, 1209 il 1226 nc madde hkmleri ancak szlemenin nitelii ve ierii cevaz veriyorsa uygulanr. (2) Szlemeye gre ykleme limanna yolculuk yapmak zorunda olan gemi ykleme limanna varmsa, bu yolculuk iin tayana ayrca 1210 uncu maddenin ikinci fkrasna gre hesap olunacak mesafe tazminat denir. ALTINCI AYIRIM Denizde Tama Senetleri A) Konimento I- Tanm, trleri ve dzenlenmesi MADDE 1228- (1) Konimento, bir tama szlemesinin yapldn ispatlayan, eyann tayan tarafndan teslim alndn veya gemiye yklendiini gsteren ve tayann eyay, ancak onun ibraz karlnda teslimle ykml olduu senettir. (2) Ykletenin izniyle, tanmak zere teslim alnan fakat henz gemiye ykletilmemi olan eya iin tesellm konimentosu dzenlenebilir. Eya gemiye alnr alnmaz tayan, onun teslim alnd srada verilmi olan geici makbuz veya tesellm konimentosunun geri verilmesi karlnda ykletenin istedii kadar nshada ykleme konimentosu dzenlemekle ykmldr. Tesellm konimentosuna eyann ne zaman ve hangi gemiye yklenmi olduuna dair erh verildii takdirde bu konimento ykleme konimentosu hkmndedir. Konimento, kaptan veya tayann yahut kaptann bu hususta yetkilendirdii bir temsilcisi tarafndan tayan ad ve hesabna dzenlenebilir. (3) Konimento, nama, emre ve hamile yazl olarak dzenlenebilir. Aksi kararlatrlmadka ykletenin istemi zerine konimento gnderilenin emrine veya sadece emre olarak dzenlenir. Bu son hlde emre ykletenin emrine demektir. Konimento gnderilen sfatyla tayann veya kaptann namna da yazl olabilir. (4) Konimentonun btn nshalar ayn metni iermeli ve her birinde ka nsha hlinde dzenlendii gsterilmelidir. (5) Ykleten, istem zerine, konimentonun kendisi tarafndan imzalanm olan bir kopyasn tayana vermek zorundadr. II - erii MADDE 1229- (1) Konimento, aadaki kaytlar ierir: a) Ykletenin beyanna uygun olarak gemiye yklenen veya yklenmek zere teslim alnan eyann genel olarak cinsini, tannmas iin zorunlu olan iaretlerini, gerektiinde tehlikeli eya niteliinde olup olmad hakknda ak bir bilgiyi, koli veya para says ile arln veya baka suretle ifade edilen miktarn. b) Eyann haricen belli olan hl ve durumunu. c) Tayann ad ve soyadn veya ticaret unvann ve iletme merkezini. d) Kaptann ad ve soyadn. e) Geminin adn ve tabiiyetini. f) Ykletenin ad ve soyadn veya ticaret unvann. g) Ykleten tarafndan bildirilmise, gnderilenin ad ve soyadn veya ticaret unvann. h) Navlun szlemesine gre ykleme limann ve tayann eyay ykleme limannda teslim ald tarihi. i) Navlun szlemesine gre boaltma limann veya buna ilikin talimat alnacak yeri. j) Konimentonun dzenlendii yer ve tarihi. k) Tayan veya onu temsilen hareket eden kiinin imzasn. l) Navlunun gnderilen tarafndan deneceine dair kaytlar, denecekse bunun miktarn. m) Navlun szlemesinde aka kararlatrlmsa, eyann boaltma limannda teslim olunaca tarih ve sreyi. n) Sorumluluk snrlarn genileten her art. o) Taraflarca uygun grlen dier kaytlar. (2) Birinci fkrada saylan unsurlardan bir veya birkann konimentoda bulunmamas senedin hukuken konimento saylmasn engellemez; yeter ki, senet 1228 inci maddenin birinci fkrasnda yazl unsurlar tamakta olsun. III- Hkmleri 1. Kymetli evrak olma nitelii a) Eyann yetkili konimento hamiline teslimi aa) Genel olarak MADDE 1230- (1) Konimentonun meru hamili, eyay teslim almaya yetkilidir. (2) Konimento birden ok nsha olarak dzenlenmise, eya, tek nshann meru hamiline teslim edilir. bb) Birden ok konimento hamilinin bavurusu MADDE 1231- (1) Konimentonun birden ok meru hamili ayn zamanda bavurursa kaptan, hepsinin istemini reddederek eyay umumi ambara veya baka gvenli bir yere tevdi etmek ve bu ekilde hareket etmesinin sebeplerini de gstererek bunu anlan konimento hamillerine bildirmek zorundadr. (2) Kaptan hareket tarzna ve sebeplerine ilikin resm bir senet dzenletmeye yetkilidir; bu sebeple yaplan

giderler hakknda 1201 inci madde uygulanr. cc) Ykletenin talimat MADDE 1232- (1) Emre yazl bir konimento dzenlenmise kaptan, ykletenin eyann geri verilmesi veya teslimi hususundaki talimatn ancak kendisine konimentonun btn nshalar geri verildii takdirde yerine getirir. (2) Gemi varma limanna ulamadan, bir konimento hamili eyann teslimini isterse, ayn hkm uygulanr. (3) Kaptan bu hkmlere aykr hareket ederse, tayan, konimentonun meru hamiline kar sorumlu kalmakta devam eder. (4) Konimento emre yazl deilse, ykleten ve konimentoda ad yazl gnderilen muvafakat ettikleri takdirde, konimentonun hibir nshas ibraz edilmese bile, eya geri verilir veya teslim olunur. u kadar ki, konimentonun btn nshalar geri verilmi deilse, tayan bu yzden doabilecek zararlar iin nce teminat gsterilmesini isteyebilir. dd) Navlun szlemesinin umulmayan hl yznden hkmden dmesi MADDE 1233- (1) Navlun szlemesinin, geminin varma limanna ulamasndan nce umulmayan bir hl yznden 1209 il 1227 nci maddeler gereince kendiliinden veya feshedilmesi sonucunda hkmden dmesi hlinde de 1232 nci madde hkm uygulanr. b) Konimentonun eyay temsili aa) Genel olarak MADDE 1234- (1) Eya, kaptan veya tayann dier bir temsilcisi tarafndan tanmak zere teslim alnnca konimentonun, konimento gereince eyay teslim almaya yetkili olan kiiye teslimi, 1235 inci madde hkmleri sakl kalmak artyla, Trk Meden Kanununun 957 ve 980 inci maddelerinde yazl hukuki sonular dourur. bb) Birden ok konimento hamili MADDE 1235- (1) Emre yazl bir konimento birden fazla nsha hlinde dzenlenmise, nshalardan birinin hamili, konimentonun teslimine 1234 nc madde gereince balanan sonular, kendisi henz teslim isteminde bulunmadan nce bir dier nshaya dayanarak 1230 uncu madde uyarnca kaptandan eyay teslim alm olan kii aleyhine ileri sremez. (2) Kaptan eyay henz teslim etmeden birden ok konimento hamili ona bavurup ellerinde bulundurduklar konimento nshalarna dayanarak eya zerinde birbirine zt haklar ileri srerlerse, konimentonun birden ok nshalarn eitli kiilere devretmi olan ortak ciranta tarafndan eyay teslim almaya yetkili klacak ekilde ilk nce ciro ve teslim edilmi olan nshann hamili dierlerine tercih olunur. Ciro edilip de baka bir yere gnderilen konimento nshas hakknda gnderme tarihi konimento hamiline teslim tarihi hkmndedir. cc) Konimentonun geri verilmesi karlnda eyann teslimi MADDE 1236- (1) Eya, ancak konimento nshasnn, eyann teslim alndna ilikin erh dlerek geri verilmesi karlnda teslim edilir. 2. spat ilevi a) Hukuki ilikiyi ispat MADDE 1237- (1) Tayan ile konimento hamili arasndaki hukuki ilikilerde konimento esas alnr. (2) Tayan ile tatan arasndaki hukuki ilikiler navlun szlemesinin hkmlerine bal kalr. (3) Konimentoda, yolculuk arteri szlemesine gnderme varsa, konimento devredilirken arter partinin bir suretinin de yeni hamile ibraz edilmesi gerekir. Bu takdirde arter partide yer alan hkmler, nitelikleri elverdii lde konimento hamiline kar da ileri srlebilir. Ancak, 1245 inci maddenin birinci fkrasnn ikinci cmlesi hkm sakldr. b) Tayan ispat MADDE 1238- (1) Konimentoyu tayan sfatyla imzalayan veya konimento kendi ad ve hesabna imzalanan kii, tayan saylr. (2) Konimentoda tayann ad ve soyad veya ticaret unvan ile iletme merkezinin gsterilmemi olduu veya aka anlalmad hllerde, donatan, tayan saylr; meerki, konimento hamilinin ak istemi zerine, donatan tayann ad ve soyadn veya ticaret unvan ile iletme merkezini bildirerek bunu belgelendirmi olsun. (3) Kaptan veya tayann dier bir temsilcisi tarafndan dzenlenen konimentoda, tayann ad ve soyad veya ticaret unvan ile iletme merkezinin gsterilmemi olduu veya aka anlalmad hllerde, temsilci de ikinci fkra uyarnca sorumlu tutulan donatan ile birlikte tayan saylr; meerki, konimento hamilinin ak istemi zerine temsilci, tayann ad ve soyadn veya ticaret unvan ile iletme merkezini bildirerek bunu belgelendirmi olsun. (4) Tayann ad ve soyad veya ticaret unvan ile iletme merkezinin yanl veya ge bildirilmi olmas hlinde, tayan, donatan veya tayann temsilcisi, yanl veya ge bildirimden doacak zararlardan mteselsilen sorumludurlar; bu takdirde 1188 inci maddede ngrlen hak drc sre tayann ad ve soyad veya ticaret unvan ile iletme merkezi doru bildirilene kadar tayana yneltilecek istemler hakknda ilemeye balamaz. c) Eyann genel olarak cinsini, iaretlerini, koli veya para adedini, arlk ve miktarn ispat MADDE 1239- (1) Konimento eyann genel olarak cinsi, iaretleri, koli veya para adedi, arlk veya miktar hakknda beyanlar ierip de tayan, bu beyanlarn fiilen teslim alnan veya ykleme konimentosu dzenlenmi olmas hlinde, fiilen yklenen eyay doru ve tam olarak gstermediini biliyor veya gsterdiinden hakl sebeplerle phe

ediyorsa yahut bu beyanlar kontrol etmek iin yeterli imkna sahip deilse, konimentoya bu beyanlarn geree uymadn, phesini hakl gsteren sebepleri veya yeterli kontrol imknnn bulunmadn aklayan bir ekince koymak zorundadr. (2) Tayan, eyann haricen belli olan hlini konimentoda beyan etmeyi ihmal ederse, konimentoda eyann haricen iyi hlde olduuna dair beyanda bulunulmu saylr. (3) Birinci fkraya dayanarak konimentoya hakknda ekince konulan beyanlar sakl kalmak zere, konimento, tayann eyay konimentoda beyan edildii gibi teslim aldna veya ykleme konimentosu dzenlenmi olduu takdirde, yklediine karine oluturur. Bu karinenin aksi, konimentoyu, ierdii eya tanmna gvenerek, gnderilen de dhil olmak zere, iyiniyetle devralan nc kiiye kar ispatlanamaz; 1186 nc maddenin drdnc fkras sakldr. d) Navlunu ispat MADDE 1240- (1) 1229 uncu maddenin birinci fkrasnn (l) bendi uyarnca navlunun gnderilen tarafndan deneceine veya ykleme limannda gerekleip gnderilen tarafndan denecek olan srastarya parasna ilikin bir kayd iermeyen konimento, gnderilenin navlun veya srastarya paras demekle ykml olmadna karine oluturur. Bu karinenin aksi, navlun veya srastarya paras hakknda byle bir kayt iermeyen konimentoyu, gnderilen de dhil olmak zere, devralan nc kiiye kar ispatlanamaz. (2) Navlun eyann lsne, saysna veya tartsna gre kararlatrlm ve bunlar da konimentoda gsterilmi olursa, konimentoda aksine bir art olmadka, navlun buna gre belirlenir. 1239 uncu maddenin birinci fkras uyarnca yazlan erh konimentoda aksine bir art saylmaz. (3) Navlun iin tama szlemesine yollama yaplrsa, bu yollamann kapsamna boaltma sresi, srastarya sresi ve srastarya paras hakkndaki hkmler girmez. e) Ykleten tarafndan verilen garantiler MADDE 1241- (1) Konimentoya konulan eya ile ilgili kaytlar hakknda 1145 inci madde uygulanr. (2) Tayan veya onun bir temsilcisi tarafndan konimentonun, ykletenin konimentoya konulmak zere bildirdii kaytlara veya eyann haricen belli olan hl ve niteliine ilikin bir ekince eklenmeksizin dzenlenmesi yznden tayann urayaca zarar ykletenin tazmin edeceine dair her taahht veya anlama, konimentoyu, gnderilen de dhil olmak zere, iyiniyetle iktisap eden btn nc kiilere kar geersizdir. (3) Byle bir taahht veya anlama, taraflar arasnda geerlidir; meerki, tayan veya onun bir temsilcisi, ikinci fkrada belirtilen ekinceyi koymamak suretiyle, eyann konimentodaki tanmna gvenerek hareket eden, gnderilen de dhil, nc kiileri aldatma amac gtsn. Bu durumda, konimentoya konulmayan ekince, ykleten tarafndan konimentoya yazlmak zere bildirilen kaytlara ilikinse, tayan, 1145 inci madde uyarnca ykletenden tazminat isteyemez. (4) nc fkrada belirtilen aldatma kastnn varl hlinde tayan, konimentodaki kaytlara gvenerek hareket eden, gnderilen de dhil, nc kiilere kar, 1186 nc maddede ngrlen sorumluluk snrlarndan yararlanmakszn sorumludur. B) Dier denizde tama senetleri MADDE 1242- (1) Tayann tanacak eyay teslim aldn gstermek zere dzenledii konimentodan baka her tr senet, tama szlemesinin yaplm ve eyann senette yazl olduu gibi tayan tarafndan teslim alnm olduuna karine oluturur; ancak bu karinenin aksi ispatlanabilir. YEDNC AYIRIM Emredici Hkmler A) Genel olarak MADDE 1243- (1) Bir navlun szlemesinde veya konimentoda yahut dier bir denizde tama senedinde yer alp da; a) Tayann bor ve sorumluluklarna ilikin 1141, 1150, 1151 ve 1178 il 1192 nci maddeler, b) Tatan ve ykletenin bor ve sorumluluklarna ilikin 1145 il 1149, 1165 ve 1208 inci maddeler, c) Denizde tama senetlerine ilikin 1228 il 1242 nci maddeler, hkmlerinden kaynaklanan bor ve sorumluluklar dorudan veya dolayl olarak nceden kaldran veya daraltan btn kayt ve artlar geersizdir. (2) Sigortadan doan hak ve alacaklarn tayana devredilmesi veya tayana buna benzer menfaatler salanmas ve kanunlarla dzenlenmi bulunan ispat yknn tayan lehine tersine evrilmesi sonucunu douran btn kayt ve artlar birinci fkra hkmlerine tabidir. (3) Sorumluluu kaldran veya daraltan kayt ve artlarn geersizlii, navlun szlemesinin veya konimentonun yahut dier bir denizde tama senedinin geri kalan hkmlerinin geersizlii sonucunu dourmaz. (4) Tayann borlarn ve sorumluluunu genileten veya arlatran kayt ve artlar ise geerlidir. B) stisnalar MADDE 1244- (1) Aada yazl hllerde 1243 nc maddenin birinci fkras uygulanmaz: a) Navlun szlemesinin canl hayvanlara veya 1151 inci maddenin nc fkrasnn birinci cmlesi uyarnca denizde tama senedinde gvertede tanaca yazl olup da fiilen byle tanan eyaya ilikin bulunmas.

b) Mutat ticari tama ilerinden olmamakla beraber ticaretin olaan ak iinde yaplan eya tamasna ilikin bulunup da eyann zel nitelikleri veya tamann zel artlarnn hakl gsterdii anlamalar; bu durumda tama senedinin bu anlamalar ve emre deildir kaydn iermesi arttr. c) Tayana, eyann yklenmesinden nce ve boaltlmasndan sonra den ykmllkler. (2) 1243 nc madde, konimentoya, mterek avaryaya ilikin kaytlarn konulmasna engel deildir. (3) Sorumluluu nceden kaldran veya daraltan kayt ve artlar hakknda Trk Borlar Kanununun emredici hkmleri sakldr. C) Yolculuk arteri szlemesi MADDE 1245- (1) Yolculuk arteri szlemelerine 1243 nc madde hkm uygulanmaz. Ancak, byle bir szlemeye dayal olarak konimento dzenlenirse, tatan olmayan konimento hamili ile tayan arasndaki ilikide 1243 nc madde hkm uygulanr. DRDNC BLM Zamanam A) Sre MADDE 1246- (1) 1188 inci madde hkm sakl kalmak kaydyla, gemi kira szlemeleri ile zaman arteri szlemeleri ve navlun szlemelerinden veya konimentodan veya onun dzenlenmesinden doan btn alacaklar bir ylda zamanamna urar. (2) Bu sre, alacan muaccel olmasyla ilemeye balar. Benc BLM Deniz Yoluyla Yolcu Tama Szlemesi A) Tanm MADDE 1247- (1) Deniz yoluyla yolcu tama szlemesi, yolcunun veya yolcu ve bagajnn deniz yolu ile tanmas iin, tayan tarafndan veya onun adna ve hesabna yaplan szlemedir. (2) Devlet ve dier kamu tzel kiileri tarafndan yaplan ticari yolcu tama szlemelerine de bu Blm hkmleri uygulanr. (3) Hava yastkl aralar ile yaplan yolcu tamas bu Blm hkmlerine tabi deildir. B) Tayan ve fiil tayan MADDE 1248- (1) Tayan, tama ister bizzat onun tarafndan, isterse bir bakas, fiil tayan, tarafndan gerekletirilmi olsun, tama szlemesini yapan veya tama szlemesi adna ve hesabna yaplan kiidir. (2) Fiil tayan, tayandan farkl bir kii olup, bir geminin maliki, kiracs veya ileteni olarak, tamann tamamn veya bir ksmn fiilen gerekletiren kiidir. C) Yolcu MADDE 1249- (1) Deniz yoluyla yolcu tama szlemesine dayanarak veya bu Blm hkmlerine tabi bulunmayan bir navlun szlemesinin konusu olan arac veya canl hayvanlar gzetmek zere, tayann onay ile gemide tanan kiiler yolcu saylr. (2) Szlemede, yolcunun ad yazl ise yolcu, tanma hakkn bir bakasna devredemez. D) Bagaj MADDE 1250- (1) Canl hayvanlar ve bir navlun szlemesine dayanlarak tanan eya ile aralar dnda, tayan tarafndan, deniz yoluyla yolcu tama szlemesi gereince tanan eya ve aralar, bagaj kapsamndadr. (2) Yolcunun kamaras iinde veya baka bir ekilde kendi zilyetliinde, hkimiyetinde ya da gzetiminde bulundurduu eya, onun kabin bagajdr. 1258 ve 1263 nc maddelerin uygulamas hari olmak zere, yolcunun aracnda bulundurduu bagaj da kabin bagaj saylr. (3) Aksi kararlatrlm olmadka, deniz yoluyla yolcu tama szlemesi gereince yolcunun gemiye getirdii bagaj iin tama cretinden baka bir cret istenemez. E) Yolcunun ykmllkleri I- Kaptann talimatna uyma MADDE 1251- (1) Yolcu, kaptann, gemide dzenin salanmasna ynelik tm talimatna uymak zorundadr. II- Bagaj hakknda doru bilgi verme ykmll MADDE 1252- (1) Yolcu, bagaj olarak gemiye getirdii eyann cins ve nitelii ile tehlikeleri hakknda doru beyanda bulunmak zorundadr. Yolcu, beyanlarnn doru olmamasndan doan zarardan tayana kar sorumludur; bu yzden zarar gren dier kiilere kar ise, bagajn tehlikeli olmas veya gemiye gizlice getirilmi bulunmas dnda kusuru varsa sorumludur. (2) Kaptan, kendisine eksik veya yanl bilgi verilerek ya da gizlice gemiye getirilen eyay her zaman ve herhangi bir yerde, gemiden karmaya ve gerektiinde denize atmaya da yetkilidir. (3) Kaptan, bagaj olarak gizlice gemiye getirilen eyay gemide alkoyacak olursa, yolcu bunlar iin hareket limannda ve hareket zamannda bu gibi yolculuk ve eya iin alnan en yksek creti demekle ykmldr. (4) Tayann veya bu tr beyanlar kabule yetkili dier bir temsilcisinin bilgisi, kaptann bilgisi hkmndedir. III- Gemiye zamannda gelmek

MADDE 1253- (1) Yolcu, yolculuk balamadan nce hareket limannda veya yolculuk devam ederken ara limanlarda gemiye zamannda gelmek zorundadr. Aksi takdirde, yolcu, kaptan kendisini beklemeden yolculua balam veya devam etmi olsa bile, tama cretinin tamamn demekle ykmldr. Ancak, yerine baka yolcu alnm ise, bu tutar tama cretinden indirilir. F) Tayann hapis hakk MADDE 1254- (1) Tayan, deniz yoluyla yolcu tama szlemesinden doan btn alacaklar iin, Trk Meden Kanununun 950 il 953 nc maddeleri uyarnca yolcuya ait bagaj zerinde hapis hakkna sahiptir. G) len yolcunun bagaj MADDE 1255- (1) Yolcu, yolculuk srasnda lrse, 915 inci madde hkm uygulanr. H) Yolcunun urad zararlardan sorumluluk I- Tayann sorumluluu MADDE 1256- (1) Tayan, yolcunun gemi kazas yznden lmesi veya yaralanmasndan doan zarardan sorumludur. Tayann sorumluluu, zarar gren yolcu bana her bir gemi kazas iin 250.000 zel ekme Hakk ile snrldr. u kadar ki, kazann sava, terr, i sava, isyan veya istisnai nitelikte, kanlamaz ve engellenmesi mmkn olmayan nitelikteki bir doa olayndan veya tamamyla bir nc kiinin onu meydana getirmek kastyla gerekletirdii bir fiil veya ihmalinden kaynaklandn ispatlayan tayan, sorumluluktan kurtulur. Tayan kusurlu ise, yolcunun yukardaki miktar aan zararndan da sorumlu olur; kusurlu olmadn ispat yk tayana aittir. (2) Tayan, yolcunun, gemi kazasndan kaynaklanmayan lm ve yaralanmasnn sebep olduu zarardan, bu zarara yol aan kazann meydana gelmesinde kusuru varsa sorumlu olur. Kusuru ispat yk davacya aittir. (3) Kabin bagajnn zya veya hasara uramasna yol aan kazann gereklemesinde kusuru bulunan tayan, bu yzden uranlan zarardan sorumludur. Gemi kazasnn sebep olduu zararlar bakmndan, tayann kusurunun bulunduu varsaylr; bu karinenin aksi ispat edilebilir. (4) Tayan, kabin bagaj dndaki bagajn zya veya hasara uramasndan doan zarardan sorumludur, meerki, zararn meydana gelmesine yol aan kazann gereklemesinde kusurunun bulunmadn ispat etmi olsun. (5) Bu maddenin uygulanmasnda; a) Gemi kazas, geminin enkaz hline gelmesini, alabora olmasn, karaya oturmasn, atmay, gemideki infilk, yangn ve arzay ifade eder; b) Tayann kusuru, tayann adamlarnn grevlerini yerine getirdikleri srada iledikleri kusuru da kapsar; c) Gemideki arza, yolcularn gemiyi terkinde, tahliyesinde, gemiye binmeleri ve inmelerinde; geminin yrtlmesinde, dmen tutulmasnda, gvenli seyrseferinde, yanamasnda, demirlemesinde, rhtma ve demirleme yerine varmasnda veya buradan ayrlmasnda; gemiye su yrmesi hlinde, zararn kontrolnde; can kurtarma aralarnn suya indirilmesinde kullanlan gemi ksmlarnn veya tehizatnn hi veya gerei gibi almamas ya da denizde gvenlik kurallarna uygun olmamas anlamna gelir; d) Zarar, cezalandrc veya caydrc nitelikteki tazminat kapsamaz. (6) Bu Blmn uygulanmasnda, bagajn zya veya hasar, gemide tanm veya tanm olmas gereken bagajn, i hukuku uyumazlklarndan kaynaklanan gecikmeler hari, geminin varmasndan itibaren uygun bir sre iinde yolcuya geri verilmemesinden doan malvarl zararn da ierir. (7) Tayann bu maddeye gre sorumluluu, sadece tama srasnda meydana gelen kazalarn sebep olduu zararlara ilikindir. Zarar douran kazann tama srasnda meydana geldiini ve zararn kapsamn ispat yk, davacya aittir. (8) Bu Blm hkmleri, tayann nc kiilere kar sahip olduu rcu hakk ile ortak kusur defini ileri srme ve sorumluluun snrlandrlmas haklarn ihlal etmez. (9) Bir taraf hakknda kusur karinelerinin varl veya ispat yknn ona ait bulunmas, bu tarafn lehine olan delillerin dikkate alnmasn engellemez. (10) Bu maddede ngrlen sorumluluklarn st snrlar hakknda 1262 ve 1263 nc madde hkmleri sakldr. II- Fiil tayann sorumluluu MADDE 1257- (1) Tamann tamamnn veya bir ksmnn yaplmas, bir fiil tayana braklm olsa bile, tayan tamann tamamndan bu Blm hkmlerine gre sorumlu kalmakta devam eder. Fiil tayan da, tamann kendisi tarafndan yaplan blm iin, bu Blm hkmlerine gre sorumludur. (2) Tayan, tamann fiil tayan tarafndan yapld hllerde, fiil tayann kusurundan ve onun adamlarnn grevlerini yerine getirdikleri srada iledikleri kusurdan sorumludur. (3) Tayann, kanunen kendisine ykletilmeyen bir bor veya ykmll stlenmesi veya ona tannan bir haktan vazgemesi sonucunu douran zel anlamalar, ak ve yazl bir kabul olmadka, fiil tayan hakknda hkm ifade etmez. (4) Tayan ile fiil tayann sorumluluklar, birlikte sorumlu olduklar takdirde ve lde mteselsildir. (5) Bu madde hkmleri, tayan ile fiil tayan arasndaki rcu ilikisini etkilemez. III- Tama sresi MADDE 1258- (1) Bu Blm hkmlerinin uygulanmasnda tama sresi;

a) Yolcu ve kabin bagaj bakmndan, yolcunun bir yolcu salonunda, rhtmda, iskelede veya dier herhangi bir liman tesisinde bulunduu sre hari, yolcunun veya kabin bagajnn gemide bulunduu veya gemiye alnd veya gemiden kartld sreyi ya da cretinin tama creti kapsamnda olmas ya da kullanlan aracn tayan tarafndan yolcunun emrine verilmi bulunmas artyla, bunlarn karadan gemiye veya gemiden karaya gtrlmeleri amacyla su zerinde yaplan ek tama sresini, b) Kabin bagaj bakmndan, bagajn tayana veya adamlarna teslim edilmi olup da bunlar tarafndan yolcuya henz geri verilmemi olmas artyla, yolcunun bir yolcu salonunda, rhtmda, iskelede veya dier herhangi bir liman tesisinde bulunduu sreyi, c) Dier bagaj bakmndan, tayan veya adamlar tarafndan kyda veya gemide teslim alndklar andan yolcuya teslim edildikleri ana kadar geen sreyi, kapsar. IV- Zorunlu sigorta MADDE 1259- (1) Onikiden fazla yolcu tamak iin ruhsat alm bir gemi ile yolcu tand takdirde, tamann tamamn veya bir ksmn stlenen veya gerekletiren btn tayanlar, yolcularn lmnden veya yaralanmalarndan doabilecek sorumluluklarna kar sigorta yaptrmakla ykmldrler. Zorunlu sigorta bedelinin tavan her kaza iin kii bana 250.000 zel ekme Hakkndan az olamaz. (2) Birinci fkradaki artlar yerine getirmeyen geminin yola kmasna izin verilmez. V- Deerli eya MADDE 1260- (1) Tayan, yolcuya ait para, kymetli evrak, altn, gm, mcevher, sanat eseri, ss eyas ve dier deerli eyann zyandan veya hasarndan sorumlu deildir; meerki, bu tr eya tayana saklamas iin verilmi olsun. Bu durumda tayan, 1264 nc maddenin birinci fkras uyarnca daha yksek bir sorumluluk snr kararlatrlmamsa, 1263 nc maddenin nc fkrasnda ngrlen snrlar iinde sorumlu olur. VI- Birlikte kusur MADDE 1261- (1) Tayan, lmne, yaralanmasna, bagajnn zayi olmasna veya hasara uramasna yolcunun kastnn veya ihmalinin sebebiyet verdiini ya da bunda etkisinin bulunduunu ispat ederse, mahkeme, tayann ksmen veya tamamen sorumlu olmadna karar verebilir. VII- Bedensel zarardan doan sorumluluun snr MADDE 1262- (1) Yolcunun lm veya yaralanmasndan dolay tayann 1256 nc madde gereince sorumluluu, hibir hlde, her olay iin yolcu bana 400.000 zel ekme Hakkn geemez; 1256 nc maddenin birinci fkrasnn ikinci cmlesi hkm sakldr. Tazminat, irat eklinde belirlenirse, denecek tazminatn anapara deerinin toplam bu miktar aamaz. VIII- Bagaj ve aralarn zya veya hasarndan doan sorumluluun snr MADDE 1263- (1) Kabin bagajnn urad zya veya hasardan dolay tayann sorumluluu, hibir hlde, her tama iin yolcu bana 2.250 zel ekme Hakkn aamaz. (2) Aralar ve ilerinde veya zerlerinde tanan her eit bagajn urad zya ve hasardan dolay tayann sorumluluu, hibir hlde, her tama iin ara bana 12.700 zel ekme Hakkn aamaz. (3) Birinci ve ikinci fkralarda belirtilenler dndaki bagajn zya veya hasarndan dolay tayann sorumluluu, hibir hlde, her tama iin yolcu bana 3.375 zel ekme Hakkn aamaz. (4) Tayan ve yolcu, tayann sorumluluuna, zararn tamamndan indirilmek zere aracn urayaca zya veya hasar iin 330 zel ekme Hakk, dier bagajn urayaca zya veya hasar iin de yolcu bana 149 zel ekme Hakkn amayacak bir muafiyetin uygulanmas hususunda anlaabilirler. IX- Sorumluluk snrlarna ilikin ortak hkmler MADDE 1264- (1) Tayan ve yolcu, 1262 ve 1263 nc maddelerde ngrlenden daha yksek sorumluluk snrlarn aralarnda aka ve yazl olarak kararlatrabilirler. (2) 1262 ve 1263 nc maddelerdeki sorumluluk snrlarna, faiz alacaklar ve yarglama giderleri dhil deildir. X- Tayann adamlarnn savunmalar ve sorumluluk snrlar MADDE 1265- (1) Tayann veya fiil tayann adamlar aleyhine bu Blmde dzenlenen zararlar dolaysyla dava almsa, bu kiiler, zararn grevlerini yerine getirdikleri srada meydana gelmi olduunu ispatlamak artyla, tayana ve fiil tayana bu Blmde tannan savunma imknlarndan ve sorumluluk snrlarndan yararlanabilirler. XI- stemlerin birlemesi MADDE 1266- (1) 1262 ve 1263 nc maddelerde ngrlen sorumluluk snrlar, yolcunun lm veya yaralanmasndan yahut bagajnn zya veya hasarndan kaynaklanan btn tazminat istemlerinin toplamna uygulanr. (2) Bir fiil tayan tarafndan gerekletirilen tamada, tayandan ve fiil tayandan ve bunlarn grevleri dhilinde hareket eden adamlarndan alnacak tazminatlarn toplam, bu Blm hkmlerine gre tayann veya fiil tayann mahkm edilebilecei en yksek tutar aamaz; u kadar ki, bu kiilerden hibiri kendisine uygulanacak sorumluluk snrn aan bir tutardan sorumlu tutulamaz. (3) Tayann veya fiil tayann adamlarnn, 1265 inci maddeye gre 1262 ve 1263 nc maddelerde ngrlen sorumluluk snrlarndan yararlandklar btn durumlarda, tayandan ve yerine gre fiil tayandan ve bunlarn

adamlarndan alnacak tazminatlarn toplam bu snrlar aamaz. XII - Sorumluluu snrlandrma hakknn kayb MADDE 1267- (1) Zarara, byle bir zarara sebep olmak kastyla veya pervaszca bir davranla ve byle bir zararn meydana gelmesi ihtimalinin bilinci ile ilenmi bir fiilinin veya ihmalinin sebebiyet verdii ispat edilen tayan, 1262 ve 1263 nc maddelerle 1264 nc maddenin birinci fkrasnda ngrlen sorumluluk snrlarndan yararlanamaz. (2) Zarara, byle bir zarara sebep olmak kastyla veya pervaszca bir davranla ve byle bir zararn meydana gelmesi ihtimalinin bilinci ile ilenmi bir fiilinin veya ihmalinin sebebiyet verdii ispat edilen tayann veya fiil tayann adamlar, birinci fkrada belirtilen sorumluluk snrlarndan yararlanamaz. XIII- stemlerin dayana MADDE 1268- (1) Yolcunun lmnden, yaralanmasndan, bagajnn zya veya hasarndan dolay, tayana veya fiil tayana kar, yalnzca bu Blm hkmleri uyarnca tazminat davas alabilir. XIV- Bagajn zya veya hasara uradnn bildirimi MADDE 1269- (1) Yolcu, bagajn zya veya hasarn; a) Haricen belli ise, kabin bagajnn indirilmesinden nce veya indirilirken, dier bagajn tesliminden nce veya teslimi srasnda, b) Haricen belli deilse, bagajn indirilmesinden veya tesliminden ya da teslim edilmesi gereken tarihten itibaren onbe gn iinde, tayana veya temsilcisine yazl olarak bildirir. (2) Yolcu bu bildirimi yapmamsa, aksi ispat edilene kadar, bagaj iyi hlde ald kabul edilir. (3) Bagajn durumu, teslimi srasnda bir ortak inceleme veya tespit ilemine konu olmusa, yazl bildirime gerek yoktur. XV- Zamanam MADDE 1270- (1) Yolcunun lmnden ve bedensel zararndan ilgilisi lehine doan btn tazminat istemleri on ylda zamanamna urar. (2) Yolcu tama szlemesinden doan, bagajn zyaa veya hasara uramasndan doan alacaklar dhil olmak zere, dier btn alacaklar, iki ylda zamanamna urar. Bu sre; a) Bagajn zya veya hasar hlinde, hangisi daha sonra vukubulmu ise yolcunun gemiden indii veya inmesi gereken tarihten, b) Dier btn alacaklarda muaccel olduklar tarihten, itibaren ilemeye balar. (3) Birinci ile ikinci fkralarda belirlenen zamanam sreleri, tazminat istemi doduktan sonra, tayann yazl beyan veya taraflarn yazl anlamasyla uzatlabilir. XVI- Emredici hkmler MADDE 1271- (1) Yolcunun lm veya yaralanmas sonucunu douran olaydan veya bagajn zyaa veya hasara uramasndan nce yaplm olan szlemelerde yer alan, bu Blm hkmlerine gre sorumlu herhangi bir kiinin sorumluluunu kaldran veya 1263 nc maddenin drdnc fkras hkm sakl kalmak kaydyla, bu Blmde ngrlen sorumluluk snrlarn indiren veya tayana veya fiil tayana den ispat yknn yerini deitiren her art hkmszdr. artn hkmszl, tama szlemesinin geersizlii sonucunu dourmaz. (2) Tazminat istemi domadan nce yaplan yetki ve tahkim szlemeleri geerli deildir. BENC KISIM Deniz Kazalar BRNC BLM Mterek Avarya A) Genel hkmler I- Tanm MADDE 1272- (1) Ortak bir deniz sergzetine atlm olan gemiyi, yk, dier eyay ve navlunu birlikte tehdit eden bir tehlikeden onlar korumak amacyla ve makul bir hareket tarz oluturacak ekilde, bile bile olaanst bir fedakrlk yaplmas veya olaanst bir gidere katlanlmas hlinde mterek avarya hareketi var saylr ve bu hareketin dorudan doruya sonucu olan zarar ve giderler mterek avarya olarak kabul edilir. (2) Mterek avaryadan saylacak bir giderin yaplmamas iin gze alnan her fazla gider de, baka ilgililer bu fazla giderlerden faydalansalar bile, nlenmi olan giderin tutarna kadar, mterek avarya garamesine girer. (3) Mterek avarya garamesine giren zarar ve giderler gemi, yk, navlun ve dier eya arasnda bu Blm hkmlerine gre paylalr. II- Uygulanacak kurallar MADDE 1273- (1) Taraflarca baka bir husus kararlatrlmam olduu takdirde, mterek avarya garamesi, Milletleraras Denizcilik Komitesi tarafndan hazrlanarak, bu madde hkmne gre Trkeye evrilip yaymlanm olan en son tarihli York-Anvers Kurallarna tabidir. (2) York-Anvers Kurallarnn evirisi, Sigortaclk Genel Mdrl ile Denizcilik Mstearl tarafndan

kurulacak bir ihtisas komitesince hazrlanr ve evrilen orijinal metin ile birlikte Resm Gazetede yaymlanarak ilan edilir. Milletleraras Denizcilik Komitesi tarafndan, York-Anvers Kurallarnda yaplacak deiiklikler de ayn yntemle Trkeye evrilip ilgili mstearlklarca resen veya gerek ve tzel kiilerin bavurusu zerine yaymlanr. B) Borlular ve teminat I- Garame paylarnn borlular MADDE 1274- (1) Mterek avarya garame paylarnn kiisel borlular, garameye girecek olan geminin mterek avarya hareketinin meydana geldii andaki donatan, navlunun boaltma tarihindeki alacakls ve dier eyann boaltma tarihindeki malikidir. (2) Garameye girecek eyann gnderileni, eyay teslim alrken bunlara bir garame pay dm olduunu biliyor ise, bu pay iin eya teslim edilmi olmasayd o eyann paraya evrilmesi hlinde garame pay ne oranda denecek idiyse o oranda eyann teslim zamanndaki deerine kadar ahsen sorumludur. II- Alacakllarn rehin haklar 1. Genel olarak MADDE 1275- (1) Alacakllar, gemi zerinde gemi alacakls hakkna, garameye girecek eya zerinde Trk Meden Kanununun 950 il 953 nc maddeleri uyarnca hapis hakkna ve navlun zerinde ayn Kanunun 954 il 961 inci maddeleri uyarnca alacak rehnine sahiptirler. 2. Gemiye den garame pay iin teminat MADDE 1276- (1) Geminin 1279 uncu maddeye gre zararn tespiti ve paylatrlmas gereken limandan ayrlabilmesi iin, gemiye den garame paylarna karlk olarak ykle ilgililere teminat gsterilmesi zorunludur. 3. Hapis hakknn kullanlmas MADDE 1277- (1) Kaptan, garame paylar denmedike veya 1201 inci madde gereince, bunlar iin teminat gsterilmedike garameye itirak edecek eyay teslim edemez; ederse kendisi de bu paylardan ahsen sorumlu tutulur. (2) Kaptann hareket tarzn donatan emretmise 1089 uncu maddenin ikinci ve nc fkralar uygulanr. (3) Alacakllarn garameye giren eya zerindeki hapis hakk, alacakllar adna tayan tarafndan 1201 inci madde hkmlerine gre kullanlr. C) Dispe I - Genel olarak 1. Yaptrma ykmll MADDE 1278- (1) Donatan gecikmeksizin dispei yaptrmakla ykmldr; bu ykmlln yerine getirmezse ilgililerin her birine kar sorumlu olur. (2) Dispe sresinde yaptrlmazsa, sigortac da dhil olmak zere, ilgililerden herhangi biri bunun yaplmasn istemeye ve yaptrmaya yetkilidir. (3) Dispein yaplmas istemi, olayn mterek avarya saylmayaca ileri srlerek dispei tarafndan reddedilirse, dispein yaplmasnn gerekip gerekmediine, sigortac da dhil olmak zere, ilgililerden herhangi birinin bavurmas zerine 1279 uncu maddede yazl yerdeki mahkemece karar verilir. Mahkeme dosya zerinde veya sigortac da dhil olmak zere ilgilileri dinleyerek bu hususta karar verir. Bu hlde basit yarglama usul uygulanr. 2. Yaplaca yer MADDE 1279- (1) Zararn tespiti ve paylatrlmas varma yerinde, eer buraya varlmazsa yolculuun bittii limanda yaplr. 3. Dispei MADDE 1280- (1) Dispe, ilgililerin oybirliiyle atayacaklar bir veya birden fazla dispei tarafndan yaplr. Oybirlii salanamazsa, dispeiyi veya dispeileri, dispein yaplaca yer mahkemesi atar. (2) lgililerden her biri dispein yaplmas iin gereken ve elinde bulunan belgeleri, zellikle arter partileri, konimento ve faturalar, dispeiye vermekle ykmldr. (3) Dispeinin istemi zerine mahkeme, ellerinde bulunan ve kanunen ibrazla ykml olduklar belgeleri dispeiye teslim etmelerini, onlar elinde bulunduranlara emreder. (4) Dispei, ilgililerin dispei incelemelerine izin ve istemleri zerine giderlerini demeleri artyla, bir rnek vermekle ykmldr. II- Dispein onaylanmasn isteme hakk ve dispee itiraz 1. Duruma MADDE 1281- (1) Sigortaclar dhil olmak zere ilgililer, 1279 uncu maddede yazl yerdeki mahkemeden dispein onaylanmasn isteyebilecekleri gibi avarya trne veya hesaplarna itiraz da edebilirler. (2) Dilekede durumaya arlacak olan ilgililerin ad ve soyadlar bildirilir. (3) Dileke zerine mahkeme, dispeiden, dispe ile istemleri ispatlayan belgeleri ister; bu belgelerin tamamlanmasna gerek grlrse, ibrazn onlar elinde bulunduranlara emreder. (4) lgililerin hepsi durumaya arlr. arda, dispe ile istemleri ispatlayan belgelerin mahkeme kaleminde incelenebilecei ve arlann daha nce de dispee kar mahkemede itirazda bulunabilecei, belirli gnde gelmedii takdirde dispee onay vermi saylaca yazlr. arnn duruma gnnden en az onbe gn nce ilgililere tebli

edilmesi gerekir. (5) Dispe raporuna itirazn, en ge ilk celsede, hibir tereddde yer brakmayacak ekilde ak ve etrafl olarak yaplmas zorunludur. Hakl sebepler dolaysyla bu mmkn olmazsa, hkim ilgiliye itirazn bildirmek zere bir defalk uygun bir sre verir. lk oturumda veya en ge hkim tarafndan verilecek sre iinde gerei gibi ak ve ayrntl ekilde bildirilmemi olan itiraz yaplmam saylr. 2. Dispein onaylanmas MADDE 1282- (1) Belirlenen gnde hazr bulunanlarla duruma yaplr. Dispee kar, durumada veya daha nce bir itiraz yaplmam olduu takdirde dispe onaylanr. tiraz yaplmsa ilgililer dinlenir. tirazn yerinde olduu grlr veya baka surette bir anlamaya varlrsa dispe buna gre dzeltilerek onaylanr. (2) tirazn hemen karara balanmas imknnn bulunmamas hlinde, dispe raporunun itirazn kapsam dnda kalan ksmlar, ayr bir kararla onaylanr ve itiraz edilen ksm hakknda durumaya devam olunur. 3. Uygulanacak usul hkmleri MADDE 1283- (1) 1281 ve 1282 nci madde hkmleri sakl kalmak kaydyla, dispein onaylanmasnda ve itirazlarn incelenmesinde basit yarglama usul hkmleri uygulanr. 4. Dispe raporunun onaylanmas hakkndaki kararn hkm MADDE 1284- (1) Dispe raporunun onaylanmas hakkndaki kararn kesinlemesiyle bu karar, raporda gsterilen alacaklarn detilmesi iin verilmi bir ilam niteliini kazanr. u kadar ki, itiraza uramam bir raporun onaylanmas karar kesinlemeden nce de bu nitelie sahiptir. (2) Raporun onayna ait ilam, onay istemi zerine yaplan durumaya usulne gre arlm olmayan ilgililer aleyhine hibir sonu dourmaz. D) Zamanam MADDE 1285- (1) Mterek avarya garame pay alacaklar bir ylda zamanamna urar. (2) Zamanam, geminin 1279 uncu maddede belirtilen yere vard tarihten itibaren ilemeye balar. KNC BLM atma A) Uygulama alan MADDE 1286- (1) Bu Blm hkmleri, iki veya daha ok geminin arpmas atma sonucu gemilere ve gemilerde bulunan insanlara veya eyaya verilen zararn tazmini hakknda uygulanr. (2) Geminin, bir manevray yapmak veya yapmamak yahut seyir kurallarna uymamak suretiyle baka bir gemiye veya gemide bulunan insanlara veya eyaya atma olmakszn zarar vermesi hlinde de, atma hakkndaki hkmler uygulanr. B) Kusursuz atma MADDE 1287- (1) atma, umulmayan bir hl veya mcbir sebep yznden meydana gelmi veya neden ileri geldii anlalamamsa, arpan gemilerin veya gemilerde bulunan insanlarn yahut eyann atma yznden uradklar zarara, o zarara urayan kii katlanr. (2) Birinci fkrada saylan hller gemilerin hepsi veya onlardan biri, kaza annda demirdeyken meydana gelirse birinci fkra hkm uygulanr. C) Kusurlu atma I- Bir tarafn kusuru MADDE 1288- (1) atma, gemilerden birinin donatannn veya gemi adamlarnn kusurundan ileri gelmise, zarar o geminin donatan tazmin etmek zorundadr. II- Ortak kusur 1. Eya zarar MADDE 1289- (1) atma, arpan gemilerin donatanlarnn veya gemi adamlarnn kusurlarndan ileri gelmise, bu gemilerin donatanlar, atma yznden gemilerin veya gemide bulunan eyann uradklar zarardan kusurlarnn arl orannda sorumludur. Bununla beraber, duruma gre, bu orann saptanmas mmkn olmaz veya taraflarn ayn derecede kusurlu olduu ortaya karsa, taraflar eit oranda sorumlu tutulurlar. Bu tazminat istemleri bakmndan, donatanlarn nc kiilere kar olan sorumluluu mteselsil deildir. (2) atma, gemi adamlarnn geminin sevkine veya bakaca teknik ynetimine ait bir hareketinin sonucu olduu takdirde, donatan, kendi gemisinde tanan ykn ilgililerine kar 1062 nci maddenin birinci fkrasnn ikinci cmlesi ve 1180 inci maddenin birinci fkrasnn birinci cmlesi hkmleri uyarnca sorumlu olmaz. Bu sorumsuzluk hli sebebiyle kendi donatanndan tazminat elde edemeyen yk ilgilisi, sz konusu zarar iin dier kusurlu donatanlarn birinden yabanc bir hukuka gre tazminat alrsa, bu demeyi yapan donatann fazladan demek zorunda kald ksm iin sorumsuzluk hlinden yararlanan donatana rcu etmesi hlinde, kendisine rcu edilen donatan, o yk ilgilisine ayn oranda rcu hakkna sahiptir. 2. Bedensel zarar MADDE 1290- (1) atma, arpan gemilerin donatanlarnn veya gemi adamlarnn kusurlarndan ileri gelmise, bu gemilerin donatanlar, gemilerde bulunan kiilerin atma yznden lmnden veya yaralanmasndan yahut

salnn bozulmasndan doan zararlardan mteselsilen sorumludur. Bununla beraber, duruma gre bu orann tespiti mmkn olmaz veya taraflarn ayn derecede kusurlu olduu ortaya karsa, taraflar eit oranda sorumlu olurlar. (2) Donatanlarn birbirine rcuunda, her donatan, kusurunun arl orannda sorumludur. III - Klavuzun kusuru MADDE 1291- (1) Gemi, zorunlu danman klavuz veya istee bal klavuz tarafndan sevk edilirken onun kusurundan ileri gelen atmadan geminin donatan sorumludur. (2) Gemi zorunlu sevk klavuzu tarafndan sevk edilirken onun kusurundan ileri gelen atmadan geminin donatan sorumlu deildir. D) Dava ncesi delil tespiti MADDE 1292- (1) Dava ncesi yaptrlacak delil tespitlerinde, atmann meydana geldii yerde deniz ticareti ilerine bakmakla grevli asliye ticaret mahkemesi, bulunmad takdirde asliye ticaret mahkemesi, o da yoksa ticaret davalarna bakmakla grevli asliye hukuk mahkemesi yetkilidir. (2) atmaya karan her geminin kaptan veya onun temsilcisine tespit yaplaca bildirilir. (3) Tespit raporunda, atmaya karan gemilerin kusur oranlar belirtilmez. E) ekil art yokluu MADDE 1293- (1) atma sonucu uranlan zararn tazmini iin alacak davalar ncesinde bir ihtar dzenlenmesine veya bakaca bir ekil artnn yerine getirilmesine gerek yoktur. F) Karine yokluu MADDE 1294- (1) atmada kusurun saptanmasnda herhangi bir karine dikkate alnmaz. G) Kaptann yardm grevi ve yerine getirilmemesinden donatann sorumsuzluu MADDE 1295- (1) Bir atmadan sonra her geminin kaptan, kendi gemisini, gemi adamlarn ve yolcularn ciddi bir tehlikeye atmadan mmkn olmas artyla, dier gemiye, gemi adamlarna ve yolculara yardmla ykmldr. (2) Ayrca kaptan, mmknse, dier gemiye kendi gemisinin adn, balama limann, geldii ve gidecei limanlar bildirmekle ykmldr. (3) Kaptann, sadece bu maddede ngrlen ykmlln ihlal etmesinden dolay donatan sorumlu olmaz. H) Sakl tutulan hkmler MADDE 1296- (1) Donatann sorumluluunun snrlandrlmasna ilikin hkmler sakldr. Bu Blmde yer alan hkmler, tama szlemelerinden ve dier her trl szlemelerden doan borlar etkilemez. ) Zamanam MADDE 1297- (1) atmaya dayanan her trl tazminat istemi, atmann meydana geldii gnden balayarak iki ylda zamanamna urar. (2) 1289 uncu maddenin ikinci fkrasnn ikinci cmlesine veya 1290 nc maddenin ikinci fkrasna gre, donatanlarn birbirine kar olan rcu haklar, demenin yapld tarihten balayarak bir yl iinde zamanamna urar. NC BLM Kurtarma A) Eya kurtarma I- Kurtarma faaliyeti MADDE 1298- (1) Seyrsefere elverili sularda tehlikeye uram bulunan su arac veya dier eyann kurtarlmas iin yaplan her fiil veya hareket, kurtarma faaliyeti oluturur ve onun hakknda bu Blm hkmleri uygulanr. (2) Su arac teriminin kapsamna, her trl gemi ve seyrsefere elverili yap girer; eya terimi ise, kyya srekli ve iradi olarak sabitlenmi olmayan her trl ey ile hak kazanlm olmayan navlun alacan ifade eder. (3) Eya terimine; a) Deniz yataklarndaki mineral kaynaklarn kefi, kartlmas veya ilenmesi amacyla kullanldklar srece sabit veya yzer platformlar ile ak deniz sondaj birimleri, b) Deniz yatanda bulunan prehistorik, arkeolojik veya tarihi deeri olan kltr eserleri, girmez. (4) Kurtarma faaliyeti terimine; a) Su aracnn malikinin veya kaptannn yahut arata bulunmayan ve bulunmu olmayan eyann malikinin ak ve makul olarak kar koymasna ramen yrtlen faaliyetler, b) Tehlike altnda bulunan arata altrlan kiiler tarafndan yrtlen faaliyetler, c) Tehlike domadan nce kurulmu bir szlemenin ifas amacyla yaplan veya yaplmas gereken hizmetler, girmez. II- Dier hller MADDE 1299- (1) Bu Blm hkmleri; a) Kurtarann, mevzuat gereince kurtarma ykmlnn bulunmas, b) Kurtarma faaliyetinde bulunan aracn, kurtarlan arala ayn malike ait olmas, hllerinde de uygulanr.

III- Kurtarma szlemesi 1. Szleme yapma yetkisi MADDE 1300- (1) Kaptan, aracn kurtarlmas iin malik adna kurtarma szlemesi yapmaya yetkilidir. Bu yetkinin kapsamna, yetkili mahkemeyi veya tahkimi kararlatrmak da girer. (2) Aracn maliki ve kaptan, arata bulunan eylerin malikleri adna kurtarma szlemesi yapmaya yetkilidir. Bu yetkinin kapsamna, yetkili mahkemeyi veya tahkimi kararlatrmak da girer. 2. Szlemenin uyarlanmas veya iptali MADDE 1301- (1) Kurtarma szlemesi, yanl ynlendirme veya tehlikenin etkisi altnda yaplm ve kabul edilen artlar hak ve nasafet ilkelerine aykr bulunmu yahut kurtarma creti, yaplan hizmetlerle ar derecede oransz bulunmusa, istem zerine szleme mahkeme tarafndan mevcut artlara uyarlanabilir yahut iptal olunabilir. 3. Emredici hkmler MADDE 1302- (1) Bu Blm hkmleri, bir kurtarma szlemesi ile aka veya zmnen deitirilebilir. (2) Kurtarma szlemesinin uyarlanmas veya iptali hakkndaki hkmler ile, evre zararnn nlenmesi ve snrlandrlmas iin gerekli zeni gsterme ykmllne ilikin dzenlemeler szlemeyle deitirilemez. IV- Taraflarn ykmllkleri MADDE 1303- (1) Kurtaran, tehlike altndaki aracn veya dier eyann malikine kar; a) Kurtarma faaliyetini gerekli zenle yerine getirmekle, b) Bu ykmlln yerine getirirken, evre zararnn nlenmesi ve snrlandrlmas iin gerekli olan zeni gstermekle, c) Hlin gereine gre makul bir hareket tarz saylabilecei lde baka kurtaranlardan yardm istemekle, d) stemin makul olmad anlald takdirde, alaca kurtarma cretinin miktarn deitirmemek kaydyla, tehlike altndaki aracn maliki veya kaptan ya da eyann maliki tarafndan makul olarak istenmesi hlinde baka kurtaranlarn mdahalesini kabul etmekle, ykmldr. (2) Tehlike altndaki aracn maliki ve kaptan veya dier eyann maliki, kurtarana kar; a) Kurtarma faaliyeti srasnda, kurtaranla her bakmdan ibirlii yapmakla, b) Bu ykmll yerine getirirken, evre zararnn nlenmesi ve snrlandrlmas iin gerekli zeni gstermekle, c) Kurtaran makul bir istemde bulunduunda, emniyet altna alnm olan arac veya dier eyay, teslim almakla, ykmldr. (3) Bu Blm hkmlerinin uygulanmasnda evre zarar; kirlenme, bulama, yangn, patlama veya benzeri nemli olaylarn, ky sularnda ve ona bitiik blgelerde insan salna veya deniz canllarna ya da kaynaklarna verdii ar maddi zarar ifade eder. V- Kurtarann haklar 1. Kurtarma creti a) lkeler MADDE 1304- (1) Faydal bir sonu vermi olan her trl kurtarma faaliyeti, kurtarma creti istemine hak kazandrr. (2) Bu Blmde aksi yazl olmadka, faydal sonu vermeyen kurtarma faaliyeti iin kurtarma cretini isteme hakk domaz. (3) Kurtarma creti, kurtarlan eyann kurtarlma sonrasndaki deerini geemez. Bu kuraln uygulanmasnda, denmesi gerekebilecek faiz ve yarglama giderleri dikkate alnmaz. b) cretin belirlenmesi MADDE 1305- (1) Kurtarma creti taraflarca belirlenmemise veya kararlatrlan cretin 1301 inci maddeye gre mahkeme tarafndan mevcut artlara uyarlanmas istenmise, cret, kurtarma faaliyetini zendirecek bir anlayla, sralama dikkate alnmakszn aadaki kstaslar gzetilerek belirlenir: a) Aracn ve dier eyann kurtarldktan sonraki deeri. b) evre zararnn nlenmesi veya snrlandrlmas iin kurtarann gsterdii aba ve beceri. c) Kurtaran tarafndan elde edilen baarnn derecesi. d) Kurtarlan aracn ve iindeki insanlarn ve eyann karlatklar tehlike ile kurtarmaya katlm olanlarn kendileri ve aralar iin gze aldklar tehlikenin nitelii ve bykl. e) Aracn, dier eyann ve insan hayatnn kurtarlmas iin kurtarann gsterdii aba ve beceri. f) Kurtarann harcad zaman, yapt giderler ve urad zarar. g) Kurtarann yklendii sorumluluk rizikosu ve kurtaran ile tehizatnn urad dier rizikolar. h) Verilen hizmetlerin ne kadar abuk saland. i) Kurtarma faaliyetine ayrlm aralarn ve dier tehizatn kullanma hazr bulundurulmu ve fiilen kullanlm olmas. j) Kurtarann tehizatnn, kurtarmaya hazr olmas, etkinlii ile deeri.

(2) Resm kurumlarn giderleri ve harlar ile kurtarlan eyler iin denmesi gereken gmrk resimleri ve dier resimlerle bu eylerin saklanmas, korunmas, deerlerinin biilmesi ve satlmas amalaryla yaplan giderler, kurtarma cretine girmez. (3) Kurtarma creti para olarak saptanr. Aksi kararlatrlmadka cret, kurtarlan eylerin deerlerinin bir yzdesi olarak belirlenemez. c) Borlular MADDE 1306- (1) Kurtarma cretinin borlular, kurtarlan aracn ve dier eyann kurtarma faaliyetinin tamamland andaki malikleridir. (2) Kurtarma creti, kurtarlan aracn maliki ve dier eyann malikleri arasnda kurtarlan deerler orannda paylalr. Kurtarma cretinin borlular arasnda teselsl yoktur. d) Gnderilenin sorumluluu MADDE 1307- (1) Gnderilen, eyay teslim alrken onlar iin kurtarma creti deneceini biliyor ise, eya teslim edilmi olmasayd, bunlarn paraya evrilmesi hlinde cret ne oranda denecek idiyse o oranda cret alacakllarna kar ahsen sorumlu tutulur. (2) Teslim edilen eyayla birlikte baka eyler de kurtarlm olursa, gnderilenin sorumluluu, giderlerin btn eyler arasnda pay edilmesi hlinde teslim edilen eyaya decek miktar geemez. e) cretin paylatrlmas aa) Tek cret MADDE 1308- (1) Kurtarma faaliyetine sebep olan tehlikenin balad andan 1303 nc maddenin ikinci fkrasnn (c) bendi uyarnca eyann geri verilmesinin istendii ana kadar yaplan her trl kurtarma faaliyeti iin tek cret belirlenir. Bu faaliyetlere katld iin kurtarma cretinden pay isteyen herkes, payn, bu toplam cretin iinden alr. (2) Kurtarma cretinden pay alnmas iin birden ok dava alrsa, davalar, tekel sahibi kurtarann, yoksa kurtarma szlemesini yapm olan kurtarann, o da yoksa en fazla kurtarma gemisi ile, yoksa en fazla tehizat ile katlm olan kurtarann at dava dosyas ile birletirilir. Bu dava hakem nnde grlyorsa, dosyalarn tm, bir mahkemede alan ilk dava ile birletirilir ve mahkeme, hakem nnde alan davada kurtarma cretinin kesin hkmle belirlenmesini bekletici sorun yapar. Davaya bakan mahkeme, ayn dava iinde, cretin nasl paylatrlacana da karar verir. bb) Birden ok kurtaran arasnda MADDE 1309- (1) Kurtarma creti birden ok kurtaran arasnda 1305 inci maddedeki kstaslar dikkate alnarak kurtarma faaliyetine katldklar oranda paylatrlr. cc) Gemi adamlarna ve kurtarann dier adamlarna verilecek pay MADDE 1310- (1) Bir ara veya dier eya, bir baka gemi tarafndan kurtarlrsa, kurtaran geminin donatan, alaca kurtarma cretinden, kurtarma yznden geminin urad zararla yaplan giderleri ayrdktan sonra, kurtaran geminin kaptanna ve dier gemi adamlarna 1305 inci maddenin birinci fkrasnda ngrlen kstaslar dikkate alarak pay verir. (2) Donatan, kurtarma faaliyeti biter bitmez, kaptann ve dier gemi adamlarnn payn gsteren bir cetvel hazrlar ve bu cetveli onlara yazl olarak bildirir. (3) Pay cetveline kar, cetvelin bildirilmesinden sonra Trkiyede ilk varlan yerdeki mahkemede o yere varma tarihinden itibaren onbe gn iinde itiraz edilebilir. (4) Mahkemece ilgililer dinlendikten sonra, pay cetveli aynen veya gereinde deitirilerek onaylanr. Bu karar kesindir. (5) Kurtarma faaliyetinin bu amaca tahsis edilmi olan gemi veya rmorkr tarafndan yaplmas hlinde de, birinci il drdnc fkra hkmleri uygulanmaz. Kurtarma amacna tahsis edilmi gemi veya rmorkrde grevli gemi adamlar ve dier kiiler, kurtarlan eyann maliklerinden de kurtarma creti veya pay isteyemez. (6) Kurtarma, gemi olmayan bir aratan yaplmsa, kurtarma creti, kurtaran ile onun adamlar arasnda szlemeye gre, szleme yoksa kyas yoluyla 1305 inci maddedeki kstaslar dikkate alnarak paylatrlr. f) cretten mahrumiyet MADDE 1311- (1) Kurtaran, kurtarma faaliyetini kendi kusuruyla zorunlu klm veya daha da gletirmi yahut hileli davran saylan ya da drstle smayan dier hareketlerde bulunmu ise, kurtarma cretinden tamamen veya ksmen mahrum braklabilir. 2. zel tazminat MADDE 1312- (1) Bir kurtaran, evre zarar tehdidi oluturan bir ara veya onun iindeki eya iin kurtarma faaliyetinde bulunmu, ancak bu madde uyarnca hesaplanacak zel tazminata en azndan denk bir kurtarma cretine 1305 inci madde uyarnca hak kazanmamsa, kurtarma faaliyeti iin bu madde kapsamnda yapm olduu giderleri zel tazminat olarak malikten isteyebilir. zel tazminata hkmedebilmek iin mahkemenin veya hakem kurulunun, 1305 inci maddeye gre belirlenecek kurtarma cretini, kurtarlan eylerin en yksek deerine kadar ykseltmi olmas gerekmez. (2) Kurtaran, birinci fkrann birinci cmlesinde belirtilen artlar altnda, kurtarma faaliyeti ile evre zararn

nlemi veya snrlandrm ise, malik tarafndan birinci fkra uyarnca kurtarana denecek zel tazminat, kurtarann yapt giderlerin en ok yzde otuzuna kadar artrlabilir. Mahkeme veya hakem kurulu, 1305 inci maddenin birinci fkrasndaki kstaslar da gz nnde bulundurarak hak ve nasafet kurallarna uygun olduuna karar verirse, zel tazminatn miktarn daha da artrabilir; u kadar ki, yaplacak artrm, hibir hlde kurtarann giderlerinin yzde yzn geemez. (3) Birinci ve ikinci fkralarn uygulanmasnda kurtarann giderleri, kurtarma faaliyeti srasnda kurtaran tarafndan yaplm makul harcamalar ve kurtarma faaliyetinde fiilen kullanlan ve kullanlmas makul olan tehizat ve personel iin, 1305 inci maddenin birinci fkrasnn (h), (i) ve (j) bentlerindeki kstaslar gzetilerek belirlenecek uygun bir tutar ifade eder. (4) Bu maddeye gre hesaplanacak zel tazminatn toplam, kurtarann 1305 inci madde uyarnca alabilecei kurtarma cretini at takdirde ve oranda denir. (5) Kurtaran, ihmali nedeniyle evre zararn nleyememi veya snrlandramam ise, bu maddede belirtilen tazminattan tamamen veya ksmen mahrum braklabilir. (6) Bu madde hkmleri, donatann rcu haklarna halel getirmez. (7) Bu madde uyarnca yaplacak demeler, mterek avarya paylatrmasna girmez. 3. Faiz MADDE 1313- (1) Kurtarann bu Blmde dzenlenen alacaklarna, kurtarlan eylerin 1303 nc maddenin ikinci fkrasnn (c) bendi uyarnca teslim alnmalar gereken tarihten ve eya teslim edilemiyorsa zel tazminat bakmndan kurtarma faaliyetinin sonuland tarihten balayarak faiz yrtlr. Faizle ilgili dier hususlarda genel hkmler uygulanr. 4. deme zaman ve teminat MADDE 1314- (1) Kurtarlan eyler 1303 nc maddenin ikinci fkrasnn (c) bendi uyarnca teslim alnrken, borlular, kurtarann bu Blmde dzenlenen alacaklarndan kendi paylarna den paralar demek veya kurtarann istemi zerine bu paralar iin faizi ve yarglama giderlerini de kapsayacak ekilde teminat gstermek zorundadr. 5. Rehin haklar MADDE 1315- (1) Kurtarma creti alacaklarndan dolay kurtaran, kurtarlan gemi zerinde gemi alacakls hakkn ve kurtarlan dier eya zerinde Trk Meden Kanununun 950 il 953 nc maddeleri uyarnca hapis hakkn haizdir. (2) Kurtarlan aracn maliki, kurtarlan eyann malikinin kendi borcu, faizi ve giderleri iin yeterli teminat vermesi hususunda elinden gelen her trl abay gstermekle ykmldr. (3) Kurtarlan ara ve dier eya, kurtarann rzas olmakszn, kurtarma faaliyetinin tamamlanmasndan sonra ilk olarak varlan liman veya yerden, kurtarann alacaklar iin yeterli teminat gsterilinceye kadar uzaklatrlamaz. 6. Avans MADDE 1316- (1) Kurtarann alacaklar hakknda karar vermeye yetkili olan mahkeme veya hakem kurulu, kurtarana bir ara karar ile durumun gereklerine gre uygun bir miktar avans denmesine karar verebilir. Kurtarann avans alabilmesi, teminat gstermesine balanabilir. Avans denmesi hlinde, 1314 nc maddede dzenlenen teminat miktar da bu oranda indirilir. B) nsan kurtarma I- Kaptann ykmll MADDE 1317- (1) Her kaptan, aracn ve arata bulunan kiileri, ciddi bir tehlikeyle kar karya brakmadan, denizde kaybolma tehlikesi altnda bulunan her insana yardm etmek zorundadr. (2) Aracn maliki, kaptann sadece bu ykmlln ihlal etmesinden dolay sorumlu olmaz. II- cret MADDE 1318- (1) Kurtarlan kiilerin kurtarma creti deme borcu yoktur. (2) Kurtarmay gerektiren kaza srasnda, sadece insan kurtarm olan bir kurtaran, aracn veya dier eyann kurtarlmas veya evre zararnn nlenmesi veya snrlandrlmas iin faaliyet gstermi olan kurtarana takdir edilen cret ve zel tazminattan uygun bir pay istemeye hak kazanr. C) Zamanam MADDE 1319- (1) Bir szlemeye dayanp dayanmadna baklmakszn, kurtarma faaliyeti ile enkazn kaldrlmasndan doan btn alacaklar iki ylda zamanamna urar. (2) Bu sre kurtarma faaliyetinin sona erdii tarihten ve enkazn kaldrlmas giderlerinden doan alacaklar iin enkaz kaldrma iinin tamamland tarihten itibaren ilemeye balar. (3) Kendisine kar istemde bulunulan kii, zamanam sresi iinde istemde bulunana yapaca bir beyanla bu sreyi bir veya birden ok kez uzatabilir. ALTINCI KISIM Gemi Alacaklar A) Gemi alacakls hakk veren alacaklar MADDE 1320- (1) Geminin malikine, kiracsna, yneticisine veya iletenine kar domu olan aadaki

alacaklar sahiplerine gemi alacakls hakk verir: a) lkelerine getirilme giderleri ve onlar adna denmesi gereken sosyal sigorta katlma paylar da iinde olmak zere, gemi adamlarna, gemide altrlmakta olmalar dolaysyla denecek cretlere ve dier tutarlara ilikin istem haklar. b) Geminin iletilmesi ile dorudan doruya ilgili olarak karada veya suda meydana gelen can kayb veya dier bedensel zararlardan doan alacaklar. c) Kurtarma creti. d) Liman, kanal, dier su yollar, karantina ve klavuzluk iin denecek resimler. e) Gemide tanan eya, konteynerler ve yolcularn eyalarna gelecek olan zya veya hasar dnda, geminin iletilmesinin sebep olduu maddi zya veya hasardan doan ve haksz fiile dayanan alacaklar. f) Mterek avarya garame pay alacaklar. (2) Birinci fkrann (b) ve (e) bentlerinde yazl alacaklar; a) Deniz yolu ile petrol veya dier tehlikeli ya da zararl maddelerin tanmas ile balantl olarak ortaya kp da milletleraras szlemelere yahut mill mevzuata gre kusursuz sorumluluk ve zorunlu sigorta ile ya da dier yollardan teminat altna alnmas ngrlen zararlarn, b) Radyoaktif maddelerden veya radyoaktif maddelerin zehirli ya da patlayc maddeler veya nkleer yakt yahut radyoaktif rnler ya da atklardan oluan dier tehlikeli maddeler ile bileiminden kaynaklanan zararlarn, sonucunu oluturduklar veya bu zararlardan doduklar takdirde, sahiplerine gemi alacakls hakk vermezler. (3) Trkiyede yarg yoluyla ileri srlen bir alacan gemi alacakls hakk verip vermedii, Trk hukuku uyarnca belirlenir. B) Gemi alacann verdii kanuni rehin hakk I- Kapsam MADDE 1321- (1) Gemi alaca, sahibine, gemi ve eklentisi zerinde kanuni rehin hakk verir. (2) Gemi malikinin mlkiyetinde bulunmayan eklentiler rehnin kapsamna girmez. Bir sigorta szlemesine gre donatana denecek sigorta tazminat rehnin kapsamnda deildir. (3) Rehin, geminin zya veya hasara uramasndan dolay donatann nc kiilere kar sahip olduu tazminat istemini de kapsar. Mterek avarya hllerinde feda edilen veya hasara urayan eyler iin verilen tazminat, gemi alacakllar iin, tazminatn karlk olduu eyler yerine geer. (4) Devlet, il zel idaresi, belediye ve ky ile dier kamu tzel kiilerine ait olup, denizde menfaat salamak amacna tahsis edilmeyen veya fiilen byle bir amala kullanlmayan gemiler zerinde kanuni rehin hakk domaz. u kadar ki, bu tzel kiiler, gemi alacakllarna kar gemi ve eklentisinin, alacaklarn doduu yolculuk sonundaki deeri gemi alacakllar arasnda kanuni sralarna gre paylatrlm olsa idi, alacakllara decek miktar ne idi ise, o alacakllara kar o oranda ncelikle sorumlu olurlar. (5) Gemi alacann verdii kanuni rehin hakk, gemiye zilyet olan herkese kar ileri srlebilir. II - Temin ettii alacaklar MADDE 1322- (1) Gemi alacakllarnn rehin hakk ana paray, faizi, takip ve yarglama giderlerini ayn surette temin eder. (2) Gemi bir donatma itiraki tarafndan iletildii takdirde gemi alacaklarna, bir tek donatann mlkiyetindeymi gibi karlk oluturur. III- ncelii MADDE 1323- (1) 1320 nci maddenin birinci fkrasnn (a) il (e) bentlerinde yazl gemi alacakllarnn sahip olduu kanuni rehin hakk, gemi zerinde tescil edilmi veya edilmemi olan btn kanuni ve akd rehin haklaryla ayni ykmllklerden nce gelir. (2) 1320 nci maddenin birinci fkrasnn (f) bendinde yazl gemi alacakllarnn haiz bulunduklar kanuni rehin hakk, gemi zerinde tescil edilmi veya edilmemi olan btn kanuni ve akd rehin haklaryla ayni ykmllklerden sonra gelir. (3) Karaya oturmu veya batm bir geminin, seyrsefer gvenlii veya deniz evresinin korunmas amacyla kamu kurumlar tarafndan kaldrlmas hlinde, bunun giderleri, btn gemi alacaklarndan nce denir. IV- Sras MADDE 1324- (1) Gemi alacann hakknn verdii kanuni rehin haklarnn sras, 1320 nci maddede gemi alacakls hakk verdii aklanan alacaklarn srasna gre belirlenir; u kadar ki, 1320 nci maddenin birinci fkrasnn (f) bendinde saylan gemi alacakllar hakknda 1323 nc maddenin ikinci fkras hkm sakldr. (2) Yalnz kurtarma creti alacann verdii kanuni rehin hakk, bu alacan doumuna sebebiyet veren faaliyetin yapld tarihten evvel gemi zerinde domu olan btn dier rehin haklarndan nce gelir. Kurtarma creti alacann verdii kanuni rehin haklarndan sonra doanlar, evvel doanlardan nce gelir; bu hkmn uygulanmasnda her bir kurtarma faaliyetinin sona erdii tarih esastr. (3) 1320 nci maddenin birinci fkrasnn (a), (b), (d) ve (e) bentlerinde ngrlen gemi alacaklar kendi aralarnda eit hakka sahiptirler.

V- Devri ve intikali MADDE 1325- (1) Gemi alacann devri veya intikali ile bu alacan verdii kanuni rehin hakk da devredilmi veya intikal etmi olur. VI- Dmesi MADDE 1326- (1) 1320 nci maddenin birinci fkrasnn (a) il (e) bentlerinde saylan gemi alacakllarnn sahip olduklar rehin hakk, gemi alacann doduu tarihten itibaren geecek bir yln sonunda der; meerki, bu srenin gemesinden evvel gemi ihtiyaten haczedilmi ve bunun sonucunda cebr icra yolu ile satlm olsun. Bu bir yllk sre; a) 1320 nci maddenin birinci fkrasnn (a) bendinde saylan alacaklar bakmndan, alacaklnn gemiden ayrlmas tarihinde, b) 1320 nci maddenin birinci fkrasnn (b) il (e) bentlerinde saylan alacaklar bakmndan, kanuni rehin hakkyla teminat altna alnan alacaklarn doduu tarihte, ilemeye balar. (2) 1320 nci maddenin birinci fkrasnn (f) bendinde saylan gemi alacakllarnn sahip olduu rehin hakk; a) Geminin, zararn tespitinin ve paylatrlmasnn yaplaca varma yerine ve eer gemi buraya varmazsa yolculuun bittii limana vard gnden itibaren ileyecek alt ay iinde; gemi cebr icra yoluyla satla sonulanacak ekilde ihtiyaten haczedilmemise alt ayn gemesiyle, b) Geminin iyiniyetli bir nc kiiye satlmas hlinde, alcnn gemiyi, sicil yeri hukukuna uygun olarak kendi adna tescil ettirdii gnden itibaren ileyecek altm gnn sonunda, der. Bu srelerin ikisi de ilemeye balamsa, rehin hakk ilk srenin dolmasyla der. (3) Geminin ihtiyati haczinin hukuken caiz olmad zaman aral, bu srelerin hesabnda dikkate alnmaz. Dier sebeplerden srenin durmas veya kesilmesi sz konusu deildir. VII- Zamanam MADDE 1327- (1) Bu Kanundaki ve dier kanunlardaki zel hkmler sakl kalmak kaydyla, 1326 nc maddede yazl sre, alacaklnn, borluya ynelik kiisel istem haklarna da uygulanr. YEDNC KISIM Sorumluluun Snrlanmas ve Petrol Kirlilii Zararnn Tazmini A) Deniz alacaklarna kar sorumluluun snrlanmas I- Kural MADDE 1328- (1) Deniz alacaklarndan doan sorumluluk, 4/6/1980 tarihli ve 17007 sayl Resm Gazetede yaymlanan 19/11/1976 tarihli Deniz Alacaklarna Kar Mesuliyetin Snrlanmas Hakknda Milletleraras Szleme ile bu Szlemeyi deitiren 2/5/1996 tarihli Protokol veya onun yerine gemek zere hazrlanarak Trkiye Cumhuriyeti tarafndan kabul edilen milletleraras szlemelere gre snrlanabilir. (2) 1976 tarihli Deniz Alacaklarna Kar Mesuliyetin Snrlanmas Hakknda Milletleraras Szlemenin 20 ve 21 inci maddeleri ile 1996 tarihli Protokoln 8 inci maddesi uyarnca yaplacak deiikliklerin, Trkiye Cumhuriyeti bakmndan yrrle girdikleri tarihten balayarak, bu madde, anlan deiiklikleri de iine alacak ekilde uygulanr. (3) Bu Ksmda geen 1976 tarihli Szleme ibaresi, 19/11/1976 tarihli Deniz Alacaklarna Kar Mesuliyetin Snrlanmas Hakknda Milletleraras Szlemeyi, 2/5/1996 tarihli Protokol ve bu Szlemeye ilikin deiikliklerden Trkiye Cumhuriyeti bakmndan yrrle girmi olanlar topluca ifade eder. II- Yabanclk unsuru tamayan hller MADDE 1329- (1) 1328 inci madde, 27/11/2007 tarihli ve 5718 sayl Milletleraras zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakknda Kanunun 1 inci maddesinin birinci fkras anlamnda yabanclk unsuru tamayan hllerde de uygulanr. III- Uygulama alannn geniletilmesi MADDE 1330- (1) 1328 inci madde, aadaki hllerde de uygulanr: a) 1976 tarihli Szlemenin 15 inci maddesinin birinci paragrafnn ikinci cmlesinde saylan kiiler, bir Trk mahkemesinde sorumluluklarn snrlamak istediklerinde. b) 1976 tarihli Szlemenin 15 inci maddesinin ikinci paragrafnn (a) bendinde saylan gemiler hakknda. c) 1976 tarihli Szlemenin 15 inci maddesinin ikinci paragrafnn (b) bendinde saylan gemiler hakknda, 1332 nci maddede ngrlen snrlar dhilinde. d) 1976 tarihli Szlemenin 15 inci maddesinin drdnc paragrafnda saylan gemiler hakknda, 1333 nc maddede ngrlen snrlar dhilinde. (2) Alacakl, birinci fkrann (a) bendinde sz konusu olan kiinin lkesinde sorumluluun snrlanmasnn caiz olmadn ispat ederse, sorumluluk Trkiyede snrlanamaz. Alacakl o kiinin lkesinde 1976 tarihli Szlemeye gre daha yksek bir sorumluluk snrnn uygulandn ispat ederse, 1976 tarihli Szleme, o yksek snr esas alnarak uygulanr. IV- Szlemenin uygulanmayaca alacaklar MADDE 1331- (1) 1976 tarihli Szlemenin 2 nci maddesinin birinci fkrasnn (d) ve (e) bentleri ile 3 nc maddesinde saylan alacaklara kar sorumluluk snrlandrlamaz.

V- yz tonilatodan kk gemiler MADDE 1332- (1) 1976 tarihli Szlemenin 15 inci maddesinin ikinci paragrafnn (b) bendinde saylan gemiler iin, ayn Szlemenin 6 nc maddesinin birinci paragrafnn (b) bendi uyarnca hesaplanacak sorumluluk snr 83.500 zel ekme Hakkdr. Dier hllerde, 1976 tarihli Szlemenin ngrd sorumluluk snrlar geerlidir. VI- Sondaj ilemi gemileri MADDE 1333- (1) Snrlamaya esas olan alacan, geminin sondaj ilemi iin kullanlmak zere sondaj yerinde bulunduu srada domu olmas artyla, 1976 tarihli Szlemenin 15 inci maddesinin drdnc paragrafnda saylan gemiler hakknda aadaki sorumluluk snrlar uygulanr: a) 1976 tarihli Szlemenin 6 nc maddesinin birinci paragrafnn (a) bendinde saylan alacaklar iin 32.000.000 zel ekme Hakk. b) 1976 tarihli Szlemenin 6 nc maddesinin birinci paragrafnn (b) bendinde saylan alacaklar iin 20.000.000 zel ekme Hakk. VII- ncelik MADDE 1334- (1) lm ve yaralanmadan doan alacaklarn, 1976 tarihli Szlemenin 6 nc maddesinin ikinci paragraf uyarnca sahip olduklar haklarn ihlal edilmemesi kaydyla, ayn maddenin nc paragrafnda saylan alacaklar, birinci paragrafnn (b) bendinde yazl dier alacaklara oranla nceliklidir. (2) Bu ncelik, paylatrmada aadaki sra izlenerek gerekletirilir: a) 1976 tarihli Szlemenin 6 nc maddesinin birinci paragrafnn (b) bendinde saylan alacaklarla, ikinci paragrafnda yazl alacaklarn arasndaki paylatrma oran belirlenir. b) Bu oranlara gre, ikinci paragrafta yazl alacaklara den paylar belirlenir. c) Fondan, bu paylar ve nc paragrafta saylan ncelikli alacaklar denir. d) Bakiyeden, birinci paragrafn (b) bendinde yazl dier alacaklar denir. e) Fon, ikinci paragrafta yazl alacaklara den paylar ve nc paragrafta yazl ncelikli alacaklar karlamaya yetmezse, fonun tamam bu alacakllar arasnda garameten paylatrlr. VIII - Fon kurmadan sorumluluun snrlanmas MADDE 1335- (1) 1976 tarihli Szlemenin 10 uncu maddesi uyarnca, fon kurulmadan da sorumluluu snrlama hakk ileri srlebilir. B) Petrol kirlilii zarar hakknda zel hkmler I - Kural MADDE 1336- (1) 24/7/2001 tarihli ve 24472 sayl Resm Gazetede yaymlanan 27/11/1992 tarihli Petrol Kirliliinden Doan Zararn Hukuki Sorumluluu ile lgili Uluslararas Szlemenin 1 inci maddesinin altnc paragrafnda tanmlanan kirlenme zarar hakknda bu Szleme ve 18/7/2001 tarihli ve 24466 sayl Resm Gazetede yaymlanan 27/11/1992 tarihli Petrol Kirlilii Zararnn Tazmini in Bir Uluslararas Fonun Kurulmas ile lgili Uluslararas Szleme hkmleri uygulanr. Bu szlemelerin dorudan veya bu Kanun uyarnca uygulandklar hllerde, mevzuatn, bu szlemelerde dzenlenen hususlara ilikin dier hkmleri uygulanmaz. (2) 27/11/1992 tarihli Petrol Kirliliinden Doan Zararn Hukuki Sorumluluu ile lgili Uluslararas Szlemenin Nihai Maddelerinin 14 ve 15 inci maddeleri ile 27/11/1992 tarihli Petrol Kirlilii Zararnn Tazmini in Bir Uluslararas Fonun Kurulmas ile lgili Uluslararas Szlemenin Nihai Maddelerinin 32 ve 33 nc maddeleri uyarnca yaplacak deiikliklerin Trkiye Cumhuriyeti bakmndan yrrle girdikleri tarihten balayarak, bu madde, anlan deiiklikleri de iine alacak ekilde uygulanr. (3) Bu Ksmda geen; a) 1992 tarihli Sorumluluk Szlemesi ibaresi 27/11/1992 tarihli Petrol Kirliliinden Doan Zararn Hukuki Sorumluluu ile lgili Uluslararas Szlemeyi ve bu Szlemeye ilikin deiikliklerden Trkiye Cumhuriyeti bakmndan yrrle girmi olanlar, b) 1992 tarihli Fon Szlemesi ibaresi 27/11/1992 tarihli Petrol Kirlilii Zararnn Tazmini in Bir Uluslararas Fonun Kurulmas ile lgili Uluslararas Szlemeyi ve bu Szlemeye ilikin deiikliklerden Trkiye Cumhuriyeti bakmndan yrrle girmi olanlar, topluca ifade eder. II - Yabanclk unsuru tamayan hller MADDE 1337- (1) 1992 tarihli Sorumluluk ve Fon Szlemeleri, Milletleraras zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakknda Kanunun 1 inci maddesinin birinci fkras anlamnda yabanclk unsuru tamayan hllerde de uygulanr. III - Uygulama alannn geniletilmesi MADDE 1338- (1) 1992 tarihli Sorumluluk Szlemesinin I inci maddesinin altnc paragrafnda tanmlanan bir kirlenme zarar, ayn Szlemenin III nc maddesinin drdnc paragrafnda saylan kiilerden bakalarna kar ileri srlrse, bu kiiler sorumluluklarn, 1992 tarihli Sorumluluk Szlemesinin V inci maddesinin kyasen uygulanmas suretiyle snrlayabilirler. Sorumluluk snrnn hesabnda, ayn Szlemenin I inci maddesinin altnc paragrafnda tanmlanan geminin tonaj esas alnr. (2) 1992 tarihli Sorumluluk Szlemesinin I inci maddesinin altnc paragrafnn (a) bendinde tanmlanan bir

kirlenme zarar, ayn Szlemenin II nci maddesinin (a) bendinde belirlenen yerlerin dnda meydana gelmise, sorumlu tutulan kii, sorumluluunu, 1992 tarihli Sorumluluk Szlemesinin V inci maddesinin kyasen uygulanmas suretiyle snrlayabilir. (3) Birinci ve ikinci fkra uyarnca sorumlu tutulan kii, 1992 tarihli Sorumluluk Szlemesinin VII nci maddesinin sekizinci paragrafnda tanmlanan trde bir sigorta yaptrmsa, ayn Szlemenin VII nci ve VIII inci maddeleri kyasen uygulanr. (4) Bu maddeye gre kurulan fon, 1992 tarihli Sorumluluk Szlemesinin dorudan uygulanmas suretiyle kurulabilecek bir fondan bamszdr. IV Davann ihbar ve davaya mdahale MADDE 1339- (1) 1992 tarihli Fon Szlemesinin 7 nci maddesinin drdnc ve altnc paragraflarna dayanarak 1992 Uluslararas Petrol Kirliliinden Doan Zararlarn Tazminat Fonunun, Hukuk Usul Muhakemeleri Kanununun 49 uncu maddesi uyarnca ihbar zerine veya ayn Kanunun 53 nc maddesi uyarnca mdahale yoluyla davaya katlmas iin, bu istemini ieren bir dilekeyi mahkemeye vermesi yeterlidir; ayrca mahkemenin veya taraflarn kabul veya onay aranmaz. V - Yabanc hukukun uygulanmas MADDE 1340- (1) 1992 tarihli Sorumluluk Szlemesinin I inci maddesinin altnc paragrafnn (a) bendinde tanmlanan bir kirlenme zarar; a) Ayn Szlemenin II nci maddesinin (a) bendinde belirlenen yerlerin dnda meydana gelmise, b) Ayn Szlemeye taraf olan bir lkenin bayran tayan bir gemiden kaynaklanmsa, c) Trkiyede dava yoluyla ileri srlmse, Milletleraras zel Hukuk ve Usul Hukuku Hakknda Kanun uyarnca uygulanacak yabanc hukukun, 1992 tarihli Sorumluluk Szlemesine aykr olan hkmleri uygulanmaz. Byle bir hlde, 1992 tarihli Sorumluluk Szlemesi dorudan geerli olur. C) Szlemelere ilikin ortak hkmler I - Klavuzlar iin sorumluluk snr MADDE 1341- (1) 1976 tarihli Szlemede belirlenen sorumluluk snrlar, klavuzlara dorudan yneltilen btn istemler iin toplam 1.500 zel ekme Hakkdr. (2) 1992 tarihli Sorumluluk Szlemesinin III nc maddesinin beinci paragrafna gre malik tarafndan klavuza yneltilebilecek rcu istemlerinde sorumluluk snr toplam 1.500 zel ekme Hakkdr. (3) Bu maddenin uygulamasnda klavuz terimi, gemide veya herhangi baka bir yerden gemiye klavuzluk hizmeti veren kiiyi veya kiileri ve bu kii veya kiilerin fiillerinden sorumlu olan btn gerek ve tzel kiileri kapsar. II - Kiisel sorumlulukta fon kurulmas MADDE 1342- (1) 1976 ve 1992 tarihli szlemeler uyarnca sorumluluunu snrlama hakkna sahip olan bir tzel kiinin veya adi irketin yahut donatma itirakinin adna fon kurulmazsa, tzel kiinin veya adi irketin yahut donatma itirakinin o borcundan tr ahsen sorumlu tutulabilecek her kii, fon kurarak sorumluluunu snrlayabilir. Fonun, toplam sorumluluk snr zerinden kurulmas arttr; fon kuran kiinin, tzel kiideki veya adi irketteki yahut donatma itirakindeki pay oran dikkate alnmaz. Bu madde uyarnca kurulan bir fon, 1976 ve 1992 tarihli szlemeler uyarnca kurulmu bir fon hkmndedir. III - Snrlama hakkn kaldran kusur MADDE 1343- (1) 1976 tarihli Szlemenin 4 nc maddesinin ve 1992 tarihli Sorumluluk Szlemesinin V inci maddesinin ikinci paragrafnn uygulanmasnda, aadaki kiilerin kusuru dikkate alnr: a) Gerek kiilerde, her bir gerek kiinin kusuru. b) Tzel kiilerde, Trk Meden Kanununun 50 nci maddesi uyarnca eylem ve ileriyle tzel kiiyi bor altna sokan organlarn kusuru ve organ oluturan kiilerin kusurlar. c) Adi irketlerde irket ortaklarnn kusuru. d) Donatma itirakinde, payda donatanlarn ve gemi mdrnn kusuru. e) Yukarda saylan kiileri, genel veya zel bir yetkiye dayanarak temsil eden kiilerin kusuru. (2) Tzel kiinin, adi irketin ve donatma itirakinin snrlama hakknn kalkmasna kusuruyla sebep olan kiiler, kiisel sorumluluklarn snrlayamaz. IV - Kanuni halefiyet MADDE 1344- (1) 1976 tarihli Szlemenin 12 nci maddesinin nc paragrafnda ve 1992 tarihli Sorumluluk Szlemesinin V inci maddesinin altnc paragrafnda belirtilen demeleri yapan kiiler, kendisine deme yaplan kiinin haklarna, yaplan deme orannda halef olur. V - Alacaklarn teminat MADDE 1345- (1) Bir alacan, 1976 veya 1992 tarihli szlemeler uyarnca kurulan fonlara girecei, fonun kurulduu mahkeme tarafndan kabul edildii anda, o alacaa ilikin btn ayni ve ahs teminatlar sona erer. Bu ayni ve ahs teminatlarn, o alacaa salad ncelikler, fon paylatrmasnda dikkate alnmaz. VI - Dier alacakllar

MADDE 1346- (1) 1976 veya 1992 tarihli szlemeler uyarnca kurulan fonlar, yalnz, haklarnda snrl sorumluluk ileri srlebilecek olan alacaklarn denmesinde kullanlabilir. Fon kurulmas yoluyla sorumluluunu snrlayan kiinin dier alacakllar, hibir ekilde bu fonlara bavuramaz. Fonlarn paylatrlmasndan sonra bir bakiye kalrsa, fonu kuran kiinin dier alacakllar, bu bakiyeyi takip edebilir. VII - Faiz MADDE 1347- (1) 1976 veya 1992 tarihli szlemeler uyarnca sorumluluun snrlanmasnn mahkemece kabul edildii durumlarda, fona giren alacaklarn, szlemelerde belirtilen snrlar aan ksm iin faiz iletilemez. (2) Bu Kanun uyarnca kurulan fonlarn, paylatrma sonuna kadar faiz getiren bir hesapta tutulmas zorunludur. VIII - Grevli ve yetkili mahkeme MADDE 1348- (1) 1976 ve 1992 tarihli szlemeler uyarnca fon kurulmas konusunda grevli mahkeme, deniz ticareti ilerine bakmakla grevli asliye ticaret mahkemesi, bu mahkemenin bulunmad yerlerde bu ile grevlendirilmi asliye ticaret mahkemesi, o da yoksa, fonun miktarna baklmakszn, bu ile grevlendirilmi asliye hukuk mahkemesidir. (2) 1976 ve 1992 tarihli szlemeler uyarnca fon kurulmas konusunda, bir Trk Gemi Siciline kaytl olan gemilerde, o gemi sicilinin gzetimi altnda tutulduu mahkeme, sicile kaytl olmayan Trk gemilerinde malikin yerleim yeri mahkemesi, yabanc gemilerde ise, deniz ticareti ilerine bakmakla grevli stanbul Asliye Ticaret Mahkemesi yetkilidir. IX - Yarglama ve takip giderleri MADDE 1349- (1) Yarglama ve takip giderleri iin sorumluluk snrlanamaz; bir fon kurulmu olsa bile, daval veya takip borlusu, bu giderleri ayrca demek zorundadr. SEKZNC KISIM Cebr craya likin zel Hkmler A) Uygulanacak hukuk MADDE 1350- (1) Bir geminin ihtiyaten veya icraen haczi, cebr icra yoluyla sat ve mlkiyetin intikali de dhil olmak zere bu satn sonular ve cebr icraya ilikin dier btn ilem ve tasarruflar, geminin bu ilem ve tasarruflarn yapld srada bulunduu lkenin hukukuna tabidir. u kadar ki, Trk bayrakl bir geminin yurt dnda cebr icra yoluyla sat hlinde, artrmay yapan kurum veya ilgililer tarafndan, bu sattan en az otuz gn nce artrmann; a) Geminin kaytl olduu Trk Gemi Siciline, b) Geminin sicile kaytl malikine, c) Gemi siciline tescil edilmi dier haklarn ve alacaklarn sahiplerine, bildirilmesi veya gideri ilgililer tarafndan karlanmak artyla tiraj ellibin zerinde olan ve Trkiye dzeyinde datm yaplan gazetelerden biriyle ilan edilmesi zorunludur. Bu bildirim veya ilan yaplmakszn geminin yurt dnda cebr icra yoluyla sat hlinde kayd silinemez ve gemi zerinde Trk Gemi Siciline kaytl haklar ve alacaklar sakl kalr. B) Tamamlayc hkmler MADDE 1351- (1) Bu Ksmda zel olarak dzenlenmeyen hususlarda, cra ve flas Kanunu hkmleri, 936 nc madde ile 937 nci maddenin birinci fkrasnda ngrld ekilde uygulanr. C) Gemiler hakknda I - htiyati haciz 1. Deniz alacaklar MADDE 1352- (1) Deniz alaca; aada saylan hususlarn birinden veya birkandan doan istem anlamna gelir: a) Geminin iletilmesinin sebep olduu zya veya hasar. b) Geminin iletilmesi ile dorudan doruya ilgili olarak karada veya suda meydana gelen can kayb veya dier bedensel zararlar. c) Kurtarma faaliyeti veya her trl kurtarma szlemesi, evre zarar tehdidi oluturan bir gemi veya gemideki eya ile ilgili kurtarma faaliyeti iin denecek zel tazminat. d) evreye, ky eridine veya bunlara ilikin menfaatlere gemi ile verilen zarar ya da zarar verme tehdidi; bu zarar nlemek, snrlandrmak veya ortadan kaldrmak iin alnan nlemler; bu zarar karl denecek tazminat; evrenin eski duruma getirilmesi iin fiilen alnan veya alnacak olan makul nlemlerin giderleri; bu zarar ile balantl olarak nc kiilerin urad veya urayabilecei kayplar ve bu bentte belirtilenlere benzer nitelikteki zararlar, giderler veya kayplar. e) Geminin iinde bulunan veya bulunmu olan eyler de dhil olmak zere, batm, enkaz hline gelmi, karaya oturmu veya terkedilmi olan bir geminin yzdrlmesi, kaldrlmas, kartlmas, yok edilmesi veya zararsz hle getirilmesi iin yaplan giderler ve harcamalar ile terk edilmi bir geminin korunmas ve gemi adamlarnn iaesi ile ilgili giderler ve harcamalar. f) Bir arter parti dzenlenmi olup olmadna baklmakszn, geminin kullanlmas veya kiralanmas amacyla

yaplm her trl szleme. g) Bir arter parti dzenlenmi olup olmadna baklmakszn, gemide eya veya yolcu tanmas amacyla yaplm her trl szleme. h) Gemide tanan, bagaj dhil, eyaya gelen veya bu eyaya ilikin zya veya hasar. i) Mterek avarya. j) Rmorkaj. k) Klavuzluk. l) Geminin iletilmesi, ynetimi, korunmas veya bakm iin salanan eya, malzeme, kumanya, yakt, konteynerler dhil tehizat ve bu amalarla verilen hizmetler. m) Geminin yapm, yeniden yapm, onarm, donatlmas ya da geminin niteliinde deiiklik yaplmas. n) Liman, kanal, dok, iskele ve rhtm, dier su yollar ile karantina iin denecek resimlerle dier paralar. o) lkelerine getirilme giderlerini ve onlar adna denmesi gereken sosyal sigorta katlma paylarn da iererek, gemi adamlarna, gemide almalar dolaysyla denecek cretlerle, onlara denmesi gereken dier tutarlara ilikin istemler. p) Gemi iin alnm krediler dhil olmak zere, geminin veya malikinin adna yaplm harcamalar. r) Geminin maliki tarafndan veya onun hesabna denecek, karlkl sigorta aidatlar da dhil sigorta primleri. s) Geminin maliki tarafndan veya onun hesabna gemiye ilikin olarak denecek her trl komisyon, brokaj veya acente cretleri. t) Geminin mlkiyeti veya zilyetliine ilikin her trl uyumazlk. u) Geminin ortak malikleri arasnda kan, geminin iletilmesine ya da gemiden salanan haslata ilikin her trl uyumazlk. v) Gemi rehni, gemi ipotei veya gemi zerinde ayn nitelikteki ayni bir ykmllk. y) Geminin satna ilikin bir szlemeden kaynaklanan her trl uyumazlk. 2. htiyati haciz isteyebilme hakk MADDE 1353- (1) Deniz alacaklarnn teminat altna alnmas iin, geminin sadece ihtiyati haczine karar verilebilir. Bu alacaklar iin gemi zerine ihtiyati tedbir konulmas veya baka bir surette geminin seferden menedilmesi istenemez. (2) Akd veya kanuni bir rehin ile teminat altna alnm deniz alacaklar hakknda da birinci fkra hkm uygulanr. (3) Deniz alacaklarndan baka alacaklar iin gemi hakknda ihtiyati haciz karar verilemez. (4) Alacan, 1352 nci maddede saylan bir deniz alaca olmas, ihtiyati haciz sebebidir. (5) Vadesi gelmemi deniz alacaklarnda, cra ve flas Kanununun 257 nci maddesinin ikinci fkrasnda ngrlen artlar gerekletii takdirde geminin ihtiyati haczi istenebilir. 3. Yetkili mahkeme a) htiyati haciz karar bakmndan aa) Dava almadan nce aaa) Trk Bayrakl gemiler MADDE 1354- (1) Trk Bayrakl gemiler hakknda ihtiyati haciz karar sadece, geminin demir att, amandraya veya tonoza baland, yanat veya kzaa alnd yer mahkemesi ya da aada gsterilen mahkemeler tarafndan verilebilir: a) Bir Trk Gemi Siciline kaytl gemilerde, sicil yeri mahkemesi. b) Sicile kaytl olmayan gemilerde malikin yerleim yeri mahkemesi. c) 941 inci maddenin nc fkras uyarnca tutulan zel sicile kaytl gemilerde kiracnn yerleim yeri mahkemesi. bbb) Yabanc bayrakl gemiler MADDE 1355- (1) Trkiyede yabanc bayrakl gemiler hakknda ihtiyati haciz karar, sadece, geminin demir att, amandraya veya tonoza baland, yanat ya da kzaa alnd yer mahkemesi tarafndan verilir. ccc) Yetkiye, tahkime ve esasa uygulanacak hukuka ilikin bir anlamann varl hlinde Trk mahkemesinin yetkisi MADDE 1356- (1) lgili szlemeye konulmu bir yetki veya tahkim kaydna ya da ayrca yaplm olan bir yetki yahut tahkim szlemesine gre, hakknda ihtiyati haciz karar uygulanacak olan deniz alacann esas hakknda hkm vermeye bir hakem kurulu veya yabanc mahkeme yetkili olsa yahut deniz alacann esasna yabanc bir devletin hukuku uygulansa bile, 1354 ve 1355 inci maddelere gre yetkili olan mahkemeler, bir deniz alaca iin teminat elde edilmesini salamak zere ihtiyati haciz karar vermeye yetkilidir. bb) Dava aldktan sonra MADDE 1357- (1) Bir deniz alaca hakknda, yurt iinde mahkemede dava aldktan sonra, ihtiyati haciz karar, sadece davay gren mahkemeden istenebilir. (2) Bir deniz alaca hakknda, hakem nnde veya yurt dndaki bir mahkemede dava almsa, kesin hkm

verilinceye kadar ihtiyati haciz karar, sadece 1354 ve 1355 inci maddelere gre yetkili olan mahkemeden istenebilir. cc) tirazlar ve deiiklik istemleri MADDE 1358- (1) Yokluunda ihtiyati haciz karar verilmi olan kiilerin itirazlar hakknda karar vermeye; a) Esas hakknda dava almadan nce, ihtiyati haciz kararn vermi olan mahkeme, b) Esas hakknda Trkiyede dava almsa, bu mahkeme, c) Esas hakknda hakem nnde veya yurt dndaki bir mahkemede dava almsa, ihtiyati haciz kararn veren mahkeme, yetkilidir. (2) Birinci fkrada saylan mahkemeler, ihtiyati haciz kararnn deitirilmesi, istihkak iddialar, taraflarn yatrdklar teminatlarn artrlmas veya azaltlmas, trnn deitirilmesi veya iptali hususlarnda yaplacak bavurular hakknda karar vermeye de yetkilidir. b) Esas hakknda MADDE 1359- (1) 1354 ve 1355 inci maddeler uyarnca deniz alacaklar hakknda ihtiyati haciz karar vermeye yetkili olan mahkeme, deniz alacann esasna ilikin olarak yaplm bir yetki veya tahkim szlemesi yoksa, ihtiyati haczi tamamlamak zere alacak dava hakknda ve ihtiyati haczi uygulayan icra dairesi de icra takibi hakknda yetkilidir. c) Tenfiz hakknda MADDE 1360- (1) Bir deniz alaca iin ihtiyati haciz karar vermi olan Trk mahkemesi, o deniz alacann esas hakknda verilmi bir yabanc mahkeme veya yabanc hakem kararnn tenfizinde; a) Tenfiz isteminin yapld tarihte geminin o Trk mahkemesinin yarg evresinde bulunmas veya b) Geminin serbest braklmas iin 1370 il 1372 nci maddeler uyarnca yatrlm teminatn, tenfiz isteminin yapld tarihte mahkeme kasasnda bulunmas artyla, yetkilidir. d) Haksz ihtiyati haciz sebebiyle alacak tazminat davas hakknda MADDE 1361- (1) htiyati haciz karar veren mahkeme, haksz kan alacakl aleyhine alacak tazminat davasn da grmeye yetkilidir. (2) Deniz alacann esas hakknda yurtiinde veya yurt dnda mahkemede veya hakem nnde dava almsa, bu davann sonulanmas, tazminat davas ynnden bekletici sorun oluturur. 4. Alacakl tarafndan delil gsterilmesi MADDE 1362- (1) Alacaklnn, alacann 1352 nci maddede saylan deniz alacaklarndan olduu ve parasal deeri hakknda mahkemeye kanaat getirecek delil gstermesi yeterlidir. 5. Alacakl tarafndan teminat gsterilmesi MADDE 1363- (1) Deniz alacan teminat altna almak zere ihtiyati haciz karar verilmesini isteyen alacaklnn, 10.000 zel ekme Hakk tutarnda teminat vermesi zorunludur. (2) Kar taraf, ayn mahkemeden her aamada teminat miktarnn artrlmasn isteyebilir. Bu istem deerlendirilirken, ihtiyati haciz sebebiyle geminin seferden alkonulduu sre boyunca, gemi iin yaplan gnlk iletme giderleri ve ihtiyati haciz dolaysyla yoksun kalnan kazanlar dikkate alnr. Teminatn artrlmasna karar verilirse, mahkeme, hangi srede ek teminatn yatrlacan da belirler. Ek teminat sresinde yatrlmazsa, ihtiyati haciz karar kendiliinden kalkar. (3) 1320 nci maddenin birinci fkrasnn (a) bendinde saylan gemi alacakllar teminat yatrmak ykmllnden muaftr. (4) Alacakl da ayn mahkemeden teminat miktarnn azaltlmasn isteyebilir. 6. htiyati haczin yaplmas a) htiyati haciz kararnn icras MADDE 1364- (1) Alacakl, ihtiyati haciz kararnn verildii tarihten itibaren i gn iinde karar veren mahkemenin yarg evresindeki veya geminin bulunduu yerdeki icra dairesinden kararn infazn istemek zorundadr. Aksi hlde, ihtiyati haciz karar kendiliinden kalkar. b) htiyati hacze balama sresi MADDE 1365- (1) cra dairesi, istem zerine derhl ihtiyati haczi uygular. (2) htiyati haciz, cra ve flas Kanununa gre gece ve resm tatil saylan zamanlarda da yaplr. c) Gemiye el konulmas ve muhafaza tedbirleri MADDE 1366- (1) htiyati haczine karar verilen btn gemiler, bayra ve hangi sicile kaytl olduklar dikkate alnmakszn, icra mdr tarafndan seferden menedilerek muhafaza altna alnr. Geminin ihtiyaten haczedilerek seferden menedildii, kaptana veya malike ya da malik olmayan donatana yahut bunlarn bir temsilcisine tebli edilir. Gemi, tebligat yaplan kiiye yediemin sfatyla braklr. Yediemine, grevi ve Trk Ceza Kanununun 289 uncu maddesinden doan cezai sorumluluk dhil olmak zere, kanuni sorumluluklar hatrlatlr. (2) Haczi uygulayan memurun dzenleyecei ihtiyati haciz tutananda, geminin adyla belirtilmesi yeterlidir; deerinin yazlmas gerekmez. Taraflardan birinin istemi zerine, geminin deeri icra mahkemesince saptanr; bu

saptamaya dosyadan anlalan ilgililer arlr. (3) cra mdr, ihtiyati haciz kararn derhl, geminin bulunduu blgeden sorumlu sahil gvenlik komutanlna veya emniyet tekilatna, liman bakanlna ve gmrk idaresine bildirir. (4) cra mdr, ihtiyati haciz kararn, kararn uygulanmasn izleyen ilk i gnnde geminin kaytl olduu sicile ve yabanc bayrakl gemilerde, geminin bayran tad devletin en yakn konsolosluuna bildirir. d) Geminin seferde olmas MADDE 1367- (1) htiyati haciz karar uygulanaca srada, gemi fiilen hareket etmi veya seferde bulunuyorsa, 1366 nc maddenin ikinci il drdnc fkralarnda ngrlen ilemlerden baka, a) Trk Bayrakl gemilerde ihtiyati haciz karar, malike, malik olmayan donatana ve bortan ahsen sorumlu bulunan kiiye tebli edilir ve deniz alaca iin on gn iinde teminat verilmesi, aksi hlde geminin izleyen ilk seferinde icra dairesine teslim olunmas ihtar olunur, geminin teslim edilmemesi hlinde, fail hakknda Trk Ceza Kanununun 289 uncu maddesine gre cezaya hkmolunur; b) Yabanc bayrakl gemilerde ihtiyati haciz karar, sahil gvenlik komutanlnn yardm alnarak, gemi Trk karasularn terkedinceye kadar uygulanabilir. e) htiyati haczin kapsam, geminin idaresi ve iletilmesi MADDE 1368- (1) Bir geminin ihtiyati haczi, borlunun o geminin iletilmesinden elde ettii geliri ve menfaatleri de kapsar. (2) cra dairesi, geminin idaresi ve iletilmesi ile bakm ve korunmas iin gerekli her trde nlemi alr. 7. htiyati haciz hakknn kullanlmas MADDE 1369- (1) Hakknda deniz alaca ileri srlen her geminin ihtiyaten haczi; a) Deniz alaca doduunda geminin maliki olan kii, ihtiyati haczin uyguland srada da bu bortan sorumlu olup geminin maliki ise; veya b) Deniz alaca doduunda geminin kiracs olan kii, ihtiyati haczin uyguland srada da bu bortan sorumlu olup geminin maliki ise; veya c) Deniz alaca gemi rehni, gemi ipotei veya gemi zerinde ayn nitelikteki bir ayni ykmllk ile teminat altna alnm ise; veya d) Uyumazlk geminin mlkiyetine veya zilyetliine ilikin ise; veya e) Alacak, 1320 nci madde uyarnca gemi alacakls hakk veriyorsa, mmkndr. (2) Birinci fkrada saylanlarn dndaki gemilerin ihtiyati haczi; haczin uyguland srada gemiler bu deniz alacandan dolay sorumlu olan bir kiiye ait ise ve alacak doduunda bu kii; a) zerinde deniz alaca domu olan geminin maliki veya b) Kiracs veya tahsis olunan ya da tatan ise, mmkndr. (3) Geminin mlkiyetine veya zilyetliine ilikin uyumazlklarda, sadece bu uyumazln konusu olan gemi hakknda ihtiyati haciz karar verilebilir. 8. Geminin serbest braklmas a) Geminin deerinin depo edilmesi MADDE 1370- (1) htiyaten haczolunan gemi, istenildii zaman icra dairesine teslim edilmek ve bunu salamak amacyla geminin deeri depo edilmek veya icra memuru tarafndan kabul edilecek tanmaz rehni, gemi ipotei veya itibarl bir banka kefaleti gsterilmek artyla borluya ve gemi nc kii elinde iken ihtiyaten haczolunmusa, bir taahht senedi alnarak, bu kiiye braklabilir. (2) Geminin, zerindeki ihtiyati haciz devam etmek kaydyla serbest brakldnn, 1366 nc maddede saylan kurumlara bildirilmesi ve sicildeki ihtiyati hacze dair kaydn korunmas gereklidir. (3) htiyati haczin devam iin alan davann sonunda, teminatn alacaklya denmesine karar verilse bile, teminat olarak yatrlan para icra veznesinden ekilene kadar dier deniz alacakllar bu Ksm hkmlerine gre hacze katlabilir. (4) 1352 nci maddenin (t) ve (u) bentlerinde saylan deniz alacaklarnn birinden dolay ihtiyaten haczedilmi olan gemi hakknda, zilyedi olan kiinin yeterli teminat vermesi durumunda, gemi bu kiiye braklabilir. (5) Bu Kitabn Yedinci Ksm uyarnca uygulanmas gereken milletleraras szlemelerin hkmleri sakldr. b) htiyati haczin kaldrlmas MADDE 1371- (1) Geminin maliki veya borlu, geminin deerini gememek kaydyla, deniz alacann tamam, faizi ve giderler iin yeterli teminat gstererek, ihtiyati haczin kaldrlmasn mahkemeden isteyebilir. Takibe balandktan sonra bu yetki, icra mahkemesine geer. (2) Geminin ihtiyati haczinin kaldrldnn, 1366 nc maddede saylan kurumlara bildirilmesi ve ihtiyati hacze dair sicildeki kaydn silinmesi gereklidir. (3) htiyati haczin devam iin alan davann sonunda, teminatn alacaklya denmesine karar verilmesi durumunda, bu teminat zerine dier deniz alacakllar haciz koyduramaz.

c) Taraflarn anlamas MADDE 1372- (1) 1370 ve 1371 inci maddeler uyarnca verilecek teminatn tr ve miktar, alacakl ile geminin maliki veya maliki olmayan donatan arasnda serbeste kararlatrlabilir. d) Sakl kalan haklar MADDE 1373- (1) Geminin serbest braklmas iin teminat verilmesi, sorumluluun kabul veya herhangi bir itiraz ve defiden ya da sorumluluun snrlandrlmas hakkndan vazgeilmesi eklinde yorumlanamaz. e) Teminatn deitirilmesi MADDE 1374- (1) 1370 il 1372 nci maddeler uyarnca teminat veren kii her zaman, bu teminatn miktarnn azaltlmas, trnn deitirilmesi veya iptali iin mahkemeye bavurabilir. 9. Yeniden veya ayn alacak iin ihtiyati haciz MADDE 1375- (1) Gemi, bir deniz alaca iin, yurt iinde veya yurt dnda ihtiyaten haczedilmi ve serbest braklmsa veya o gemiyle ilgili olarak teminat alnmsa, ayn geminin yeniden veya ayn alacak iin ihtiyati haczi sadece; a) Elde edilecek toplam teminat miktarnn, geminin deerini amamas artyla, ilk teminatn tr veya miktar yetersiz ise; veya b) lk teminat vermi olan kii, kendi borlarn ksmen veya tamamen yerine getirmez veya yerine getirmekten ciz olursa; veya c) htiyaten haczedilen gemi veya ilk teminat; makul sebeplere dayanarak hareket eden alacaklnn istemiyle veya onayyla yahut alacaklnn serbest braklmay engelleyecek makul nlemleri alamamas sebebiyle serbest braklm ise, mmkndr. (2) Ayn deniz alaca iin ihtiyati hacze konu olabilecek baka bir gemi; a) Daha nce verilmi olan teminatn tr veya miktar yetersizse; veya b) Birinci fkrann (b) veya (c) bentleri uygulama alan buluyorsa, ihtiyaten haczedilebilir. (3) Geminin hukuka aykr yollarla, ihtiyati hacizden kurtulmas veya kamas hllerinde, gemi, birinci ve ikinci fkralar anlamnda serbest braklm saylmaz. 10. htiyati haczi tamamlayan ilemler MADDE 1376- (1) cra ve flas Kanununun 264 nc maddesinin birinci ve ikinci fkralarnda ngrlen sreler, gemilerin ihtiyati haczinde bir ay olarak uygulanr. II - Rehinli alacaklarn takibi 1. Ferilik ilkesi MADDE 1377- (1) Gemi zerinde, kanun veya szleme uyarnca doan veya mahkemece tesciline karar verilen btn rehin ve hapis haklar, teminat altna alnan alacaktan ayr ve bamsz olarak yarglama veya icra konusu yaplamaz. (2) Birinci fkrada belirtilen rehin ve hapis haklarnn, rehnin paraya evrilmesi yoluyla ilaml takip konusu yaplabilmeleri iin, hem alacan hem de rehin veya hapis hakknn, ilam veya ilam niteliindeki belgelerde veya gemi sicil mdrlnde dzenlenmi gemi ipotei szlemesinde tespit edilmi olmas arttr. 2. flas yoluyla takip hakk MADDE 1378- (1) Gemi zerinde, akd veya kanuni bir rehin hakk bulunsa bile, alacakl iflas yoluyla takip yapabilir. 3. Dier takip yollar MADDE 1379- (1) Gemi zerinde kanuni bir rehin hakkna sahip olan alacakllar, haciz yolu ile veya kambiyo senetleri hakkndaki zel usullere gre takip yapabilirler; bu takdirde kanuni rehin hakkndan feragat etmi olurlar. 4. Rehinli alacakllarn takip hakk a) Kanuni rehin hakk sahiplerinin MADDE 1380- (1) Gemi alacakllar ile alacaklar gemi zerinde hapis hakk ile temin edilmi olan alacakllar, ihtiyati haczi tamamlamak veya alaca dorudan takip etmek iin tanr rehninin paraya evrilmesi yoluyla takip yapabilirler. Bu hkm, Trk ve yabanc bayrakl btn gemilere uygulanr. b) potek sahiplerinin MADDE 1381- (1) Akd veya kanuni gemi ipotei alacakllar, ipotein paraya evrilmesi yoluyla takip yapabilirler. Bu hkm, Trk ve yabanc bayrakl btn gemilere uygulanr. III - Cebr sat 1. Haciz MADDE 1382- (1) Trk ve yabanc bayrakl btn gemilerin kesin haczinde, ihtiyati hacze ilikin 1364 il 1368 inci maddeler uygulanr. (2) Gemilerin icra yoluyla haczinde, alacan 1352 nci maddede saylan deniz alacaklarndan olmas art aranmaz. 2. Paraya evirme

MADDE 1383- (1) Bir sicile kaytl olan Trk ve yabanc bayrakl gemiler, cra ve flas Kanununun tanmazlarn satna ilikin hkmlerine gre, bir sicile kaytl olmayan Trk ve yabanc bayrakl gemiler ise, ayn Kanunun tanrlarn satna ilikin hkmleri uyarnca paraya evrilirler. 3. Yabanc sicile kaytl gemilerin sat iin hazrlklar MADDE 1384- (1) Yabanc bir sicile kaytl geminin sat istenildiinde, icra mdr, o geminin bayran tad devletin konsolosluuna bu hususu bildirir ve mkellefiyetler listesinin hazrlanmasn gerekletirmek iin geminin sicil kaydn ister. Alacakl da, sicil kaydnn onayl bir suretini icra dairesine sunabilir. Bu durumda, hangi kayt nce gelirse, liste o kayda gre hazrlanr. (2) cra ve flas Kanununun 126 nc maddesi uyarnca yaplacak ilann, icra mdr veya ilgililer tarafndan; a) Geminin kaytl olduu sicil devletinde, gemi sicilini tutmakla ykml olan makama, b) Tescil edilmi akd rehin alacakllarna, c) cra dairesine bildirilmi olmalar kaydyla kanuni rehin alacakllarna, d) Geminin sicile kaytl malikine, bildirilmesi veya gideri ilgililer tarafndan karlanmak artyla tiraj ellibin zerinde olan ve sicilin fiilen tutulduu lke dzeyinde datm yaplan gazetelerden biriyle ilan edilmesi zorunludur. (3) kinci fkrada belirtilen yazl bildirim, iadeli taahhtl mektupla, bildirimin muhataba ulatn dorulayan elektronik iletiim aralaryla veya bakaca uygun bir yol ve arala yaplr. 4. Artrmann ilan MADDE 1385- (1) cra ve flas Kanununun 126 nc maddesi uyarnca yaplacak ilan, tiraj ellibin zerinde olan ve yurt dzeyinde datm yaplan gazetelerden biriyle ve ayrca yurt dnda dnya apnda datm yaplan denizcilikle ilgili gnlk bir gazetede yaymlanr. (2) landa, ipotek alacaklsnn rzasyla alc tarafndan yklenilenler dnda, geminin btn ayni ve kiisel haklardan, klfetlerden ve snrlandrmalardan arnm olarak satlaca bildirilir. 5. Vaktinden evvel sat MADDE 1386- (1) Trk ve yabanc bayrakl gemilerde, malik ayn zamanda deniz alacann kiisel borlusu ise, malikin istemiyle de sat yaplabilir. (2) Geminin deeri hzla der veya korunmas fazla masrafl olur, zellikle de yeni gemi alacaklarnn domasna veya saylarnn artmasna yol aarsa, icra mdr veya alacakl, ihtiyaten veya kesin olarak haczedilmi Trk veya yabanc bayrakl geminin vaktinden evvel satlmas iin icra mahkemesine bavurabilir. cra mahkemesi, dosyadan anlalan ilgililerin grn aldktan sonra bu hususu karara balar. Bu karara kar kanun yolu aktr. Bavurulan mahkeme bu bavuruyu ncelikle inceler. Kanun yoluna bavurma, sat kararnn uygulanmasn durdurur. (3) Gemi veya iindeki eya; insan, eya ve evre gvenlii asndan tehlike gsterirse, icra mdr veya liman bakan, ihtiyaten veya kesin olarak haczedilmi Trk veya yabanc bayrakl geminin vaktinden evvel satlmas iin icra mahkemesine bavurabilir. Bu bavuru hakknda ikinci fkra hkmleri uygulanr; ancak, kanun yoluna bavurma, sat kararnn uygulanmasn durdurmaz. (4) cra mdrl sat bedelini, hak sahipleri adna, er aylk vadeli hesaba dntrerek, paylatrma aamasna kadar nemalandrmak amacyla icra mahkemesince belirlenecek bankaya yatrr. 6. Pazarlk suretiyle sat MADDE 1387- (1) Btn ilgililer ister veya 1386 nc maddede gsterilen hller gerekleirse, gemi pazarlk suretiyle satlabilir. 7. Sat ve ihalenin sonucu MADDE 1388- (1) Alc, icra dairesi tarafndan gemi kendisine ihale edildii veya satld anda, geminin mlkiyetini iktisap eder. (2) Sat bedeli icra dairesine dendii anda, ipotek alacaklsnn rzasyla alc tarafndan yklenilenler dnda, gemi zerindeki btn ayni ve kiisel haklar, klfetler ve snrlandrmalar sona erer. 1386 nc maddenin drdnc fkras hkm burada da uygulanr. (3) Bu madde, bayra ve sicile kaytl olup olmad dikkate alnmakszn btn gemiler hakknda geerlidir. 8. Sra cetveli a) lkeler MADDE 1389- (1) Trk veya yabanc bayrakl bir gemi, cebr icra yoluyla satldnda, sat tutar btn alacakllarn alacan demeye yetmezse, icra dairesi, alacakllarn bir sra cetvelini yapar. Alacaklar bu cetvele 1390 il 1397 nci maddelerde belirtilen sra ile kaydedilir. (2) Bir donatann iflas hlinde birden ok gemisi paraya evrilirse, 1390 il 1397 nci maddelerde belirtilen sralama her gemi iin ayr ayr yaplr ve o sraya gre demede bulunulur. (3) Bir sradaki alacakllar, alacaklarn tamamen almadka, sonra gelen sradaki alacakllara demede bulunulmaz. (4) Sra cetvelinin birinci il yedinci sralarna kabul edilen alacakllar, alacaklarnn tamamn tahsil edemezse, borlunun kalan malvarlna bavururken bir ncelikten yararlanamazlar.

b) Birinci sra MADDE 1390- (1) Sra cetvelinin birinci srasna, geminin haczi tarihinden demelerin yapld tarihe kadar; a) Geminin haczinden, hacizde geen sre boyunca geminin bakm ve korunmasyla gemi adamlarnn iaelerinden, geminin paraya evrilmesinden, sat tutarnn paylatrlmasndan doan giderler ve harcamalar, b) 1320 nci maddenin birinci fkrasnn (a) bendinde saylan alacaklardan hacizde geen sreye ilikin olanlar, kaydedilir. (2) Birinci fkrada saylan alacaklarn sahipleri, kendi aralarnda eit hakka sahiptir. c) kinci sra MADDE 1391- (1) Sra cetvelinin ikinci srasna, satlan gemi karaya oturmu veya batm iken, seyrsefer emniyeti veya deniz evresinin korunmas amacyla kamu kurumlar tarafndan kaldrlmsa, bu kaldrmann giderleri kaydedilir. d) nc sra MADDE 1392- (1) Sra cetvelinin nc srasna, 1320 nci maddenin birinci fkrasnn (a) il (e) bentlerinde dzenlenmi olan gemi alacakllarndan 1390 nc maddeye girmeyenler kaydedilir. (2) Birinci fkrada saylan alacaklar, 1324 nc maddede gsterilen sraya tabidir. e) Drdnc sra MADDE 1393- (1) Sra cetvelinin drdnc srasna, gemi, cebr icra yoluyla sat srasnda bir tersanenin zilyetliinde bulunuyorsa, tersane sahibinin, 1013 nc madde uyarnca kanuni ipotekle veya Trk Meden Kanununun 950 nci maddesi uyarnca hapis hakkyla teminat altna alnm alacaklar kaydedilir. f) Beinci sra MADDE 1394- (1) Sra cetvelinin beinci srasna, takip konusu gemiye ilikin gmrk resmi ile dier vergiler kaydedilir. g) Altnc sra MADDE 1395- (1) Sra cetvelinin altnc srasna, akd veya kanuni bir rehin hakk ile teminat altna alnm olup da 1390 il 1394 nc maddelere girmeyen alacaklar kaydedilir. (2) Birinci fkrada saylan alacaklar, her alaca teminat altna alan rehin hakkn dzenleyen kanunda gsterilen sraya tabidir. h) Yedinci sra MADDE 1396- (1) Sra cetvelinin yedinci srasna, 1352 nci maddede saylan deniz alacaklarndan 1390 il 1395 inci maddelere girmeyen alacaklar kaydedilir. (2) Birinci fkrada saylan alacaklarn sahipleri, kendi aralarnda eit hakka sahiptir. i) Sekizinci sra MADDE 1397- (1) Sra cetvelinin sekizinci srasna, cra ve flas Kanununun 206 nc maddesinin drdnc fkrasnda sralanan alacaklar kaydedilir. (2) Birinci fkrada saylan alacaklarn sahipleri, kendi aralarnda eit hakka sahiptir. D) Eya hakknda I - Hapis hakk iin defter tutulmas MADDE 1398- (1) cra ve flas Kanununun 270 ve 271 inci maddeleri, bu Kanun hkmleri uyarnca eya zerinde doan hapis hakknn paraya evrilmesinde de uygulanr. (2) cra ve flas Kanununun 270 inci maddesinin nc fkrasnda ngrlen sre, eya zerinde doan hapis haklarnn paraya evrilmesinde onbe gndr. (3) Eya zerinde doan hapis haklar, teminat altna alnan alacaktan ayr ve bamsz olarak yarglama veya icra konusu yaplamaz. II - laml icra MADDE 1399- (1) Hapis hakkyla teminat altna alnan alacak, bir ilama veya ilam niteliindeki belgeye dayanyorsa, alacakl, defterin tutulmasndan balayarak onbe gn iinde tanr rehninin paraya evrilmesi yoluyla ilaml takip yapar. u kadar ki, takip konusu ilamda veya ilam niteliindeki belgede hapis hakk da belirtilmemise, borlu hapis hakkna itiraz edebilir. Bu durumda, cra ve flas Kanununun 147 nci maddesinin birinci fkrasnn (2) numaral bendi uygulanr. III - lamsz icra MADDE 1400- (1) Hapis hakkyla teminat altna alnan alacak, bir ilama veya ilam niteliindeki belgeye dayanmyorsa, alacakl, defterin tutulmasndan balayarak onbe gn iinde tanr rehninin paraya evrilmesi yoluyla ilamsz takip yapar. Borlu, alacaa veya hapis hakkna veya her ikisine birden itiraz edebilir. Bu itiraz hakknda cra ve flas Kanununun 147 nci maddesi uygulanr. ALTINCI KTAP Sigorta Hukuku BRNC KISIM Genel Hkmler

A) Sigorta szlemesi I - Temel kavramlar 1. Tanm MADDE 1401- (1) Sigorta szlemesi, sigortacnn bir prim karlnda, kiinin para ile llebilir bir menfaatini zarara uratan tehlikenin, rizikonun, meydana gelmesi hlinde bunu tazmin etmeyi ya da bir veya birka kiinin hayat sreleri sebebiyle ya da hayatlarnda gerekleen baz olaylar dolaysyla bir para demeyi veya dier edimlerde bulunmay ykmlendii szlemedir. (2) Ruhsatsz bir irket ile onun bu durumunu bilerek yaplan sigorta szlemeleri hakknda Trk Borlar Kanununun 604 ve 605 inci maddeleri uygulanr. Trkiyede yerleik olmayan sigorta irketleriyle kurulan sigorta szlemelerinde bu hkm uygulanmaz. 2. Karlkl sigorta MADDE 1402- (1) Birden ok kiinin birleerek, ilerinden herhangi birinin, belli bir rizikonun gereklemesi durumunda doacak zararlarn tazmin etmeyi borlanmalar karlkl sigortadr. Karlkl sigorta faaliyeti ancak kooperatif irket eklinde yrtlebilir. 3. Reasrans MADDE 1403- (1) Sigortac, sigorta ettii menfaati, diledii artlarla, tekrar sigorta ettirebilir. (2) Reasrans, sigortacnn, sigorta ettirene kar bor ve ykmllklerini ortadan kaldrmaz; sigorta ettirene, tekrar sigorta yapana kar, dorudan dava amak ve istemde bulunma haklarn vermez. 4. Geerli olmayan sigorta MADDE 1404- (1) Sigorta ettirenin veya sigortalnn, kanunun emredici hkmlerine, ahlka, kamu dzenine, kiilik haklarna aykr bir fiilinden doabilecek bir zararn teminat altna almak amacyla sigorta yaplamaz. II - Hkmler 1. Szlemenin yaplmas srasnda susma MADDE 1405- (1) Sigortac ile sigorta szlemesi yapmak isteyen kiinin, szlemenin yaplmas iin verdii teklifname, teklifname tarihinden itibaren otuz gn iinde reddedilmemise sigorta szlemesi kurulmu saylr. (2) Teklifnamenin verilmesi srasnda yaplm demeler, szlemenin yaplmasndan sonra prim olarak kabul edilir veya ilk prime saylr. Bu demeler, szleme yaplmad takdirde, kesinti yaplmadan, faiziyle birlikte geri verilir. (3) 1483 nc madde hkm sakldr. 2. Temsil a) Genel olarak MADDE 1406- (1) Bir kii, dier bir kiinin adna onu temsilen sigorta szlemesi yapabilir; temsilci yetkisiz ise ilk sigorta dneminin primlerinden sorumlu olur. (2) Adna sigorta szlemesi yaplan kii, rizikonun gereklemesinden nce veya 1458 inci madde hkm sakl kalmak zere, riziko gerekleince de szlemeye sonradan icazet verebilir. (3) Bakasnn adna yapld anlalmayan veya yetkisiz yaplan szleme, menfaati bulunmas artyla, temsilci adna yaplm saylr. b) Talimat bulunmamas MADDE 1407- (1) Temsilci, sigorta ettiren tarafndan, sigorta artlaryla ilgili herhangi bir talimat verilmemise, sigorta szlemesini, szlemenin yapld yerdeki mutat artlara gre yapar. 3. Sigorta menfaatinin yokluu MADDE 1408- (1) Sigorta szlemesinin yaplmas annda, sigortalanan menfaat mevcut deilse, sigorta szlemesi geersizdir. Szlemenin yapld anda varolan menfaat, szlemenin sresi iinde ortadan kalkarsa, szleme o anda geersiz olur. (2) 1470 inci madde hkm sakldr. 4. Sigortann kapsam MADDE 1409- (1) Sigortac, szlemede ngrlen rizikonun gereklemesinden doan zarardan veya bedelden sorumludur. (2) Szlemede ngrlen rizikolardan herhangi birinin veya bazlarnn sigorta teminat dnda kaldn ispat yk sigortacya aittir. 5. Sigorta sresi MADDE 1410- (1) Sre, szlemeyle kararlatrlmam ise, taraf iradeleri, yerel teaml ile hl ve artlar gz nnde bulundurularak, mahkemece belirlenir. 6. Sigorta dnemi MADDE 1411- (1) Prim daha ksa zaman dilimlerine gre hesaplanmam ise bu Kanuna gre sigorta dnemi bir yldr. 7. Sigorta ettiren dndakilerin bilgisi ve davran MADDE 1412- (1) Kanunda sigorta ettirenin bilgisine ve davranna hukuki sonu balanan durumlarda,

sigortadan haberi olmas art ile sigortalnn, temsilci sz konusu ise temsilcinin, can sigortalarnda da lehtarn bilgisi ve davran da dikkate alnr. 8. Fesih ve cayma a) Olaanst durumlarda fesih MADDE 1413- (1) Sigortacnn, konkordato ilan etmesi, ilgili sigorta dalna ilikin ruhsatnn iptl edilmesi veya szleme yapma yetkisinin kaldrlmas gibi hllerde; sigorta ettiren, bu olgular rendii tarihten itibaren bir ay iinde sigorta szlemesini feshedebilir. (2) Primlerin tamamn dememiken sigorta ettiren konkordato ilan etmise, sigortac, bunu rendii tarihten itibaren, bir aylk bildirim sresine uyarak, sigorta szlemesini feshedebilir. (3) Zorunlu sigortalar ile prim demesinden muaf hle gelmi can sigortalarna ikinci fkra uygulanmaz. b) Sigorta priminin artrlmasnda fesih MADDE 1414- (1) Sigortac, sigorta teminatnn kapsamnda deiiklik yapmadan, ayarlama artna dayanarak primi ykseltirse, sigorta ettiren, sigortacnn bildirimini ald tarihten itibaren bir ay iinde szlemeyi feshedebilir. c) Ksmi fesih ve cayma MADDE 1415- (1) Sigortacnn sigorta szlemesini, baz hkmlerine ilikin olarak feshetmesi veya ondan caymas hakl sebeplere dayanyorsa ve sigortacnn szlemeyi geri kalan hkmlerle, ayn artlarla yapmayaca durumdan anlalyorsa, sigortac szlemenin tamamn feshedebilir veya ondan cayabilir. (2) Sigortac, szlemeyi ksmen feshetmi veya ondan caymsa, sigorta ettiren szlemenin tamamn feshedebilir veya ondan cayabilir. 9. Tebliler ve bildirimler MADDE 1416- (1) Sigorta ettiren tarafndan yaplacak tebliler ve bildirimler sigortacya veya szlemeyi yapan ya da yaplmasna araclk eden acenteye; sigortac tarafndan yaplan tebliler ve bildirimler ise, sigorta ettirenin veya gerektiinde sigortalnn ya da lehtarn sigortacya bildirilmi son adreslerine yaplr. 10. Olaanst durumlar a) Taraflarn aczi, takibin semeresiz kalmas MADDE 1417- (1) Sigorta ettiren, aciz hline den veya hakknda yaplan takip semeresiz kalan sigortacdan, taahhdnn yerine getirileceine ilikin teminat isteyebilir. Bu istemden itibaren bir hafta iinde teminat verilmemi ise sigorta ettiren szlemeyi feshedebilir. (2) Primin denmesinden nce acze den, iflas eden veya hakknda yaplan takip semeresiz kalan sigorta ettirene, sigortacnn istemiyle, ayn artlarla, birinci fkra hkm uygulanr. b) Sigortacnn iflas MADDE 1418- (1) Sigortacnn iflas hlinde sigorta szlemesi sona erer. Sigortacnn iflasndan nce denmeyen tazminatlar, zel hkmler sakl kalmak kaydyla, nce 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayl Sigortaclk Kanunu gereince sigortac tarafndan ayrlmas gereken teminatlardan, sonra iflas masasndan karlanr. (2) Hak sahipleri iflas masasna cra ve flas Kanununun 206 nc maddesinin drdnc fkrasnda dzenlenen nc srada katlr. 11. Prim iadesi MADDE 1419- (1) Sigorta szlemesi sona erdii takdirde, Kanunda aksi ngrlmemise, ilemeyen gnlere ait denmi primler sigorta ettirene geri verilir. 12. Zamanam MADDE 1420- (1) Sigorta szlemesinden doan btn istemler, alacan muaccel olduu tarihten balayarak iki yl ve 1482 nci madde hkm sakl kalmak zere, sigorta tazminatna ve sigorta bedeline ilikin istemler her hlde rizikonun gerekletii tarihten itibaren alt yl gemekle zamanamna urar. (2) Dier kanunlardaki hkmler sakldr. III - Taraflarn bor ve ykmllkleri 1. Sigortacnn bor ve ykmllkleri a) Rizikoyu tama ykmll aa) Genel olarak MADDE 1421- (1) Aksine szleme yoksa, sigortacnn sorumluluu primin veya ilk taksidinin denmesi ile balar; kara ve denizde eya tama ilerine ilikin sigortalarda, sigortac, szlemenin yaplmasyla sorumlu olur. (2) 1430 uncu madde hkm sakldr. bb) mknszlk MADDE 1422- (1) Sigortacnn sorumluluu balamadan, sigorta ettirenin, sigortalnn ve can sigortalarnda ayrca lehtarn, fiilleri ve etkileri olmakszn rizikonun gereklemesi imknszlamsa, sigortac prime hak kazanamaz. b) Aydnlatma ykmll MADDE 1423- (1) Sigortac ve acentesi, sigorta szlemesinin kurulmasndan nce, gerekli inceleme sresi de tannmak artyla kurulacak sigorta szlemesine ilikin tm bilgileri, sigortalnn haklarn, sigortalnn zel olarak dikkat etmesi gereken hkmleri, gelimelere bal bildirim ykmllklerini sigorta ettirene yazl olarak bildirir.

Ayrca, polieden bamsz olarak szleme sresince sigorta ilikisi bakmndan nemli saylabilecek olaylar ve gelimeleri sigortalya yazl olarak aklar. (2) Aydnlatma aklamasnn verilmemesi hlinde, sigorta ettiren, szlemenin yaplmasna ondrt gn iinde itiraz etmemise, szleme poliede yazl artlarla yaplm olur. Aydnlatma aklamasnn verildiinin ispat sigortacya aittir. (3) Hazine Mstearl, eitli lkelerin ve zellikle Avrupa Birliinin dzenlemelerini dikkate alarak, tketiciyi aydnlatma aklamasnn eklini ve ieriini belirler. c) Sigorta poliesi verme ykmll aa) Genel olarak MADDE 1424- (1) Sigortac; sigorta szlemesi kendisi veya acentesi tarafndan yaplmsa, szlemenin yaplmasndan itibaren yirmidrt saat, dier hllerde onbe gn iinde, yetkililerce imzalanm bir polieyi sigorta ettirene vermekle ykmldr. Sigortac polienin ge verilmesinden doan zarardan sorumludur. (2) Sigorta ettiren poliesini kaybederse, gideri kendisine ait olmak zere, yeni bir polie verilmesini sigortacdan isteyebilir. (3) Polienin verilmedii hllerde, szlemenin ispat genel hkmlere tabidir. bb) erik MADDE 1425- (1) Sigorta poliesi, taraflarn haklarn, temerrde ilikin hkmler ile genel ve varsa zel artlar ierir, rahat ve kolay okunacak biimde dzenlenir. (2) Polienin ve zeyilnmenin eklerinin ierii teklifnameden veya kararlatrlan hkmlerden farklysa, anlan belgelerde yer alp teklifnameden deiik olan ve sigorta ettirenin, sigortalnn ve lehtarn aleyhine ngrlm bulunan hkmler geersizdir. (3) Kanunlarda aksine hkm bulunmadka, genel artlarda sigorta ettirenin, sigortalnn veya lehtarn lehine olan bir deiiklik hemen ve dorudan uygulanr. Ancak, bu deiiklik ek prim alnmasn gerektiriyorsa, sigortac deiiklikten itibaren sekiz gn iinde prim fark isteyebilir. stenilen prim farknn sekiz gn iinde kabul edilmemesi hlinde szleme eski genel artlarla devam eder. d) Giderleri deme borcu MADDE 1426- (1) Sigortac, sigorta ettiren, sigortal ve lehtar tarafndan, rizikonun, tazminatn veya bedel deme borcunun kapsamnn belirlenmesi amacyla yaplan makul giderleri, bunlar faydasz kalm olsalar bile, demek zorundadr. (2) Eksik sigortann yapld hllerde 1462 nci madde hkm kyas yolu ile uygulanr. e) Tazminat deme borcu aa) Genel olarak MADDE 1427- (1) Aynen tazmine ilikin szleme yoksa sigorta tazminat nakden denir. (2) Sigorta tazminat veya bedeli, rizikonun gereklemesini mteakip ve rizikoyla ilgili belgelerin sigortacya verilmesinden sonra sigortacnn edimine ilikin aratrmalar bitince ve her hlde 1446 nc maddeye gre yaplacak ihbardan krkbe gn sonra muaccel olur. Can sigortalar iin bu sre onbe gndr. Sigortacya yklenemeyen bir kusurdan dolay inceleme gecikmi ise sre ilemez. (3) Aratrmalar, 1446 nc maddeye gre yaplacak ihbardan balayarak ay iinde tamamlanamamsa; sigortac, tazminattan veya bedelden mahsup edilmek zere, taraflarn mutabakat veya anlamazlk hlinde mahkemece yaptrlacak n ekspertiz sonucuna gre sratle tespit edilecek hasar miktarnn veya bedelin en az yzde ellisini avans olarak der. (4) Bor muaccel olunca, sigortac ihtara gerek kalmakszn temerrde der. (5) Sigortacnn temerrt faizi deme borcundan kurtulmasn ngren szleme hkmleri geersizdir. bb) Ksmi tazminat demeleri MADDE 1428- (1) Sorumluluk sigortas dndaki sigortalarda, aksine szleme yoksa, sigorta sresi iinde yaplan ksmi tazminat demeleri sigorta bedelinden dlr. (2) Ksmi zarar hllerinde taraflar sigorta szlemesini feshedebilirler. Ancak, sigortac fesih hakkn, ksmi tazminat demesinden sonra kullanabilir. cc) Rizikonun gereklemesinde kusur MADDE 1429- (1) Sigortac, aksine szleme yoksa, sigorta ettirenin, sigortalnn, lehtarn ve bunlarn hukuken fiillerinden sorumlu bulunduklar kiilerin ihmallerinden kaynaklanan zararlar tazmin ile ykmldr. Sigorta ettiren, sigortal ve tazminat denmesini salamak amacyla bunlarn hukuken fiillerinden sorumlu olduklar kiiler, rizikonun gereklemesine kasten sebep olduklar takdirde, sigortac tazminat borcundan kurtulur ve ald primleri geri vermez. (2) 1495, 1503 ve 1504 nc maddenin ikinci fkras hkm sakldr. 2. Sigorta ettirenin bor ve ykmllkleri a) Prim deme borcu aa) Genel olarak

MADDE 1430- (1) Sigorta ettiren, szlemeyle kararlatrlan primi demekle ykmldr. Aksine szleme yoksa sigorta primi pein denir. zel kanunlardaki hkmler sakldr. (2) Sigorta primi nakden denir. lk taksidin nakden denmesi artyla, sonraki primler iin kambiyo senedi verilebilir; bu hlde, deme kambiyo senedinin tahsili ile gerekleir. (3) Sigorta ettiren, sigortacnn sorumluluu balamadan nce, kararlatrlm primin yarsn deyerek szlemeden cayabilir. Szlemeden ksmi cayma hlinde, sigorta ettirenin demekle ykml olduu prim, caylan ksma ilikin primin yarsdr. bb) deme zaman MADDE 1431- (1) Sigorta priminin tamamnn, taksitle denmesi kararlatrlmsa ilk taksidin, szleme yaplr yaplmaz ve polienin teslimi karlnda denmesi gerekir. Karada ve denizde eya tama ilerine ilikin sigortalarda sigorta primi, polie henz dzenlenmemi olsa bile, szlemenin yapld anda denir. (2) zleyen taksitlerin deme zaman, miktar ve priminin vadesinde denmemesinin sonular, polie ile birlikte yazl olarak sigorta ettirene bildirilir veya bu artlar polie zerine yazlr. (3) Sigorta priminin taksitle denmesinin kararlatrld hllerde, riziko gerekleince, denecek tazminata veya bedele ilikin primlerin tm muaccel olur. (4) Bakas lehine yaplan sigortada, prim borcu iin sigorta ettirenin aleyhine yaplan takip semeresiz kalmsa, zarar sigortalarnda sigortal, can sigortalarnda lehtar, bu durumun sigortac tarafndan kendilerine bildirilmesi hlinde, primi demeyi stlenirlerse szleme bu kiilerle devam eder; aksi hlde, sigortac sigorta ettirene kar sahip olduu haklar kullanr. (5) Sigortac prim alacan, 1480 inci madde hkm sakl kalmak zere denecek tazminattan veya bedelden debilir. Bu hlde, Trk Borlar Kanununun 129 uncu maddesi hkm sigorta szlemeleri hakknda uygulanmaz. cc) deme yeri MADDE 1432- (1) Sigorta primi, sigorta ettirenin, szlemede gsterilen adresinde denir. Szlemede baka bir deme yeri gsterilmi olmasna ramen, sigorta primi fiilen sigorta ettirenin gsterdii adreste denegelmekte ise, bu deme yerine ilikin sz konusu art yok saylr. dd) Primin indirilmesi MADDE 1433- (1) Primi etkileyen sebeplerde, rizikonun hafiflemesini gerektiren deiiklikler meydana gelmise, prim indirilir ve gereinde geri verilir. (2) Szlemede ngrlen yksek primin, sigorta ettirenin, rizikoyu arlatran sebeplere ilikin olarak bildirdii hususlardaki yanlmalardan kaynaklanmas hlinde birinci fkra hkm geerlidir. ee) Temerrt MADDE 1434- (1) 1431 inci maddeye uygun olarak istenilen sigorta primini demeyen sigorta ettiren mtemerrit olur. (2) lk taksidi veya tamam bir defada denmesi gereken prim, zamannda denmemise, sigortac, deme yaplmad srece, szlemeden ay iinde cayabilir. Bu sre, vadeden balar. Prim alacann, muacceliyet gnnden itibaren ay iinde dava veya takip yoluyla istenmemi olmas hlinde, szlemeden caylm olunur. (3) zleyen primlerden herhangi biri zamannda denmez ise, sigortac sigorta ettirene, noter aracl veya iadeli taahhtl mektupla on gnlk sre vererek borcunu yerine getirmesini, aksi hlde, sre sonunda, szlemenin feshedilmi saylacan ihtar eder. Bu srenin bitiminde bor denmemi ise sigorta szlemesi feshedilmi olur. Sigortacnn, sigorta ettirenin temerrd nedeniyle Trk Borlar Kanunundan doan dier haklar sakldr. (4) Bir sigorta dnemi iinde sigorta ettirene iki defa ihtar gnderilmise sigortac, sigorta dneminin sonunda hkm dourmak zere szlemeyi feshedebilir. Can sigortalarnda indirime ilikin hkmler sakldr. b) Beyan ykmll aa) Szlemenin yaplmasnda aaa) Genel olarak MADDE 1435- (1) Sigorta ettiren szlemenin yaplmas srasnda bildii veya bilmesi gereken tm nemli hususlar sigortacya bildirmekle ykmldr. Sigortacya bildirilmeyen, eksik veya yanl bildirilen hususlar, szlemenin yaplmamasn veya deiik artlarda yaplmasn gerektirecek nitelikte ise, nemli kabul edilir. Sigortac tarafndan yazl veya szl olarak sorulan hususlar, aksi ispat edilinceye kadar nemli saylr. bbb) Yazl sorular MADDE 1436- (1) Sigortac sigorta ettirene, cevaplamas iin sorular ieren bir liste vermise, sunulan listede yer alan sorular dnda kalan hususlara ilikin olarak sigorta ettirene hibir sorumluluk yklenemez; meerki, sigorta ettiren nemli bir hususu ktniyetle saklam olsun. (2) Sigortac, liste dnda renmek istedii hususlar varsa bunlar hakknda da soru sorabilir. Sz konusu sorularn da yazl ve ak olmas gerekir. Sigorta ettiren bu sorular cevaplamakla ykmldr. ccc) Balant MADDE 1437- (1) Tazminat ve bedel demelerinde, bildirilmeyen veya yanl bildirilen bir husus ile rizikonun gereklemesi arasndaki balant, 1439 uncu maddede ngrlen kurallar uyarnca dikkate alnr.

ddd) Sigortac tarafndan gerek durumun bilinmesi MADDE 1438- (1) Bildirilmeyen veya yanl bildirilen bir hususun ya da olgunun gerek durumu sigortac tarafndan biliniyorsa, sigortac beyan ykmllnn ihlal edilmi olduunu ileri srerek szlemeden cayamaz. spat yk sigorta ettirene aittir. eee) Yaptrm MADDE 1439- (1) Sigortac iin nemli olan bir husus bildirilmemi veya yanl bildirilmi olduu takdirde, sigortac 1440 nc maddede belirtilen sre iinde szlemeden cayabilir veya prim fark isteyebilir. stenilen prim farknn on gn iinde kabul edilmemesi hlinde, szlemeden caylm kabul olunur. nemli olan bir hususun sigorta ettirenin kusuru sonucu renilememi olmas veya sigorta ettiren tarafndan nemli saylmamas durumu deitirmez. (2) Rizikonun gereklemesinden sonra, sigorta ettirenin ihmali ile beyan ykmll ihlal edildii takdirde, bu ihlal tazminatn veya bedelin miktarna yahut rizikonun gereklemesine etki edebilecek nitelikte ise, ihmalin derecesine gre tazminattan indirim yaplr. Sigorta ettirenin kusuru kast derecesinde ise beyan ykmllnn ihlali ile gerekleen riziko arasnda balant varsa, sigortacnn tazminat veya bedel deme borcu ortadan kalkar; balant yoksa, sigortac denen primle denmesi gereken prim arasndaki oran dikkate alarak sigorta tazminatn veya bedelini der. fff) Caymann ekli ve sresi MADDE 1440- (1) Caymann, sigorta ettirene bir beyanla yneltilmesi arttr. (2) Cayma, onbe gn iinde sigorta ettirene bildirilir. Bu sre sigortacnn bildirim ykmllnn ihlal edilmi olduunu rendii tarihten itibaren balar. ggg) Caymann hkmleri MADDE 1441- (1) Cayma hlinde, sigorta ettiren kastl ise, sigortac rizikoyu tad sreye ait primlere hak kazanr. hhh) Cayma hakknn dmesi MADDE 1442- (1) Cayma hakk aadaki hllerde kullanlamaz: a) Cayma hakknn kullanlmasndan aka veya zmnen vazgeilmise. b) Caymaya yol aan ihlale sigortac sebebiyet vermise. c) Sigortac, sorularndan bazlar cevapsz brakld hlde szlemeyi yapmsa. bb) Teklifin yaplmas ile kabul arasndaki deiiklikleri beyan ykmll MADDE 1443- (1) Teklifin yaplmas ile kabul arasndaki deiiklikler hakknda szlemenin yaplmas srasndaki beyan ykmllne ilikin madde hkmleri kyas yoluyla uygulanr. cc) Szleme sresi iinde aaa) Genel olarak MADDE 1444- (1) Sigorta ettiren, szlemenin yaplmasndan sonra, sigortacnn izni olmadan rizikoyu veya mevcut durumu arlatrarak tazminat tutarnn artmasn etkileyici davran ve ilemlerde bulunamaz. (2) Sigorta ettiren veya onun izniyle bakas, rizikonun gerekleme ihtimalini artrc veya mevcut durumu arlatrc ilemlerde bulunursa yahut szleme yaplrken aka riziko arlamas olarak kabul edilmi bulunan hususlardan biri gerekleirse derhl; bu ilemler bilgisi dnda yaplmsa, bu hususu rendii tarihten itibaren en ge on gn iinde durumu sigortacya bildirir. bbb) Sigortacnn haklar MADDE 1445- (1) Sigortac szlemenin sresi iinde, rizikonun gereklemesi veya mevcut durumun arlamas ihtimalini ya da szlemede riziko arlamas olarak kabul edilebilecek olaylarn varln rendii takdirde, bu tarihten itibaren bir ay iinde szlemeyi feshedebilir veya prim fark isteyebilir. Farkn on gn iinde kabul edilmemesi hlinde szleme feshedilmi saylr. (2) Deiikliklerin yaplmasndan nceki duruma dnld takdirde fesih hakk kullanlamaz. (3) Sresinde kullanlmayan fesih ve prim farkn isteme hakk der. (4) Rizikonun artmasna, sigortacnn menfaati ile ilikili bir husus, sigortacnn sorumlu olduu bir olay veya insan bir grevin yerine getirilmesi ve hayat sigortalarnda da sigortalnn salk durumunda meydana gelen deiiklikler sebep olmusa, birinci il nc fkra hkmleri uygulanmaz. (5) Rizikonun gereklemesinden sonra sigorta ettirenin ihmali belirlendii ve deiikliklere ilikin beyan ykmllnn ihlal edildii saptand takdirde, sz konusu ihlal tazminat miktarna veya bedele ya da rizikonun gereklemesine etki edebilecek nitelikte ise, ihmalin derecesine gre, tazminattan veya bedelden indirim yaplr. Sigorta ettirenin kast hlinde ise meydana gelen deiiklik ile gerekleen riziko arasnda balant varsa, sigortac szlemeyi feshedebilir; bu durumda sigorta tazminat veya bedeli denmez. Balant yoksa, sigortac denen primle denmesi gereken prim arasndaki oran dikkate alarak sigorta tazminatn veya bedelini der. (6) Sigortac, rizikonun gereklemesinden nce, sigorta ettirenin beyan ykmlln kastl olarak ihlal ettiini renince, birinci fkraya gre szlemeyi feshetse bile, deiikliin meydana geldii sigorta dnemine ait prime hak kazanr. (7) Sigortacya tannan feshin bildirim sresi veya feshin hkm ifade etmesi iin verilen sre iinde, yaplan deiiklikle balantl olarak rizikonun gereklemesi hlinde, sigorta tazminat veya bedeli denen primle denmesi

gereken prim arasndaki oran dikkate alnarak hesaplanr. dd) Riziko gerekletiinde MADDE 1446- (1) Sigorta ettiren, rizikonun gerekletiini renince durumu gecikmeksizin sigortacya bildirir. (2) Rizikonun gerekletiine ilikin bildirimin yaplmamas veya ge yaplmas, denecek tazminatta veya bedelde arta neden olmusa, kusurun arlna gre, tazminattan veya bedelden indirim yoluna gidilir. (3) Sigortac rizikonun gerekletiini daha nce fiilen renmise, ikinci fkra hkmnden yararlanamaz. c) Bilgi verme ve aratrma yaplmasna izin verme ykmll MADDE 1447- (1) Sigorta ettiren, rizikonun gereklemesinden sonra, szleme uyarnca veya sigortacnn istemi zerine, rizikonun veya tazminatn kapsamnn belirlenmesinde gerekli ve sigorta ettirenden beklenebilecek olan her trl bilgi ile belgeyi sigortacya makul bir sre iinde salamak zorundadr. Ayrca, sigorta ettiren, ald bilgi ve belgenin niteliine gre, rizikonun gerekletii veya dier ilgili yerlerde sigortacnn inceleme yapmasna izin vermekle ve kendisinden beklenen uygun nlemleri almakla ykmldr. (2) Bu ykmlln ihlal edilmesi sebebiyle denecek tutar artarsa, kusurun arlna gre tazminattan indirim yaplr. d) Zarar nleme, azaltma ve sigortacnn rcu haklarn koruma ykmll MADDE 1448- (1) Sigorta ettiren, rizikonun gerekletii veya gerekleme ihtimalinin yksek olduu durumlarda, zararn nlenmesi, azaltlmas, artmasna engel olunmas veya sigortacnn nc kiilere olan rcu haklarnn korunabilmesi iin, imknlar lsnde nlemler almakla ykmldr. Sigorta ettiren, sigortacnn bu konudaki talimatlarna olabildiince uymak zorundadr. Birden ok sigortacnn varl ve bunlarn birbirlerine aykr talimatlar vermeleri hlinde, sigorta ettiren, bu talimatlardan zararn azaltlmas ve rcu haklarnn korunmas bakmndan en uygun olann dikkate alr. (2) Bu ykmlle aykrlk sigortac aleyhine bir durum yaratmsa, kusurun arlna gre tazminattan indirim yaplr. (3) Sigortac sigorta ettirenin birinci fkra gereince yapt makul giderleri, bunlar faydasz kalm olsalar bile, sigorta tazminatndan veya bedelinden ayr olarak tazmin etmekle ykmldr. Eksik sigortann yapld hllerde 1462 nci madde hkm kyas yoluyla uygulanr. (4) Sigortac, sigorta ettirenin istemi zerine giderlerin karlanmas amacyla gerekli tutar avans olarak demek zorundadr. e) Szlemede ngrlen ykmllklerin ihlali MADDE 1449- (1) Sigortacya kar yerine getirilmesi gereken ve szlemeden doan bir ykmlln ihlali hlinde, bu Kanunda ve dier kanunlarda yer alan zel dzenlemeler hari olmak zere, sigortacnn szlemeyi ksmen veya tamamen feshederek ifadan kurtulabileceine ilikin hkmler, ihlalde kusur bulunmamas hlinde sonu dourmaz. (2) hlal kusura dayand takdirde, durumun renildii tarihten itibaren bir ay iinde kullanlmayan fesih hakk der; meerki, Kanun farkl bir sre ngrm olsun. (3) Sigortac ihlalin, rizikonun gereklemesine ve sigortacnn yerine getirmesi gereken edimin kapsamna etki etmedii durumlarda, szlemeyi feshedemez. B) Kanun hkmlerinin uygulama alan MADDE 1450- (1) Sosyal gvenlik kurumlar ile yaplan szlemeler hakknda, kendi kanunlarnda aksine hkm bulunmadka, bu Kanun hkmleri uygulanmaz. C) Sigorta szlemeleri hakknda uygulanacak hkmler MADDE 1451- (1) Bu Kanunda hkm bulunmayan hllerde sigorta szlemesi hakknda Trk Borlar Kanunu hkmleri uygulanr. D) Koruyucu hkmler MADDE 1452- (1) 1404 ve 1408 inci madde hkmleriyle 1429 uncu maddenin birinci fkrasnn ikinci cmlesine aykr szlemeler geersizdir. (2) 1418 ve 1420 nci maddeler ile 1430 uncu maddenin ikinci fkras hkmne aykr szleme artlar geersizdir. (3) 1405, 1409, 1413 il 1417, 1419, 1421, 1422 il 1426 nc maddeler, 1427 nci maddenin ikinci il beinci fkralar, 1428 inci madde, 1430 uncu maddenin birinci ve nc fkralar, 1431 inci maddenin birinci, ikinci ve drdnc fkralar ve 1433 il 1449 uncu madde hkmleri, sigorta ettiren, sigortal ve lehtar aleyhine deitirilemez; deitirilirse bu Kanun hkmleri uygulanr. KNC KISIM Sigorta Trlerine likin zel Hkmler BRNC BLM Zarar Sigortalar A) Mal sigortalar

I - Menfaat ve kapsam 1. Genel olarak MADDE 1453- (1) Rizikonun gereklememesinde menfaati bulunanlar, bu menfaatlerini mal sigortas ile teminat altna alabilirler. (2) Rizikonun gereklemesi sonucu doan kazan kayb ile sigorta edilen maln aybndan doan hasarlar, aksine szleme yoksa, sigorta kapsamnda deildir. Mal balamnda kazancn, makul snr aan ksm sigorta edilemez. (3) Mal sigortas niteliindeki grup sigortalarnda; mal girmesi veya kmas sebebiyle mal topluluunda deiiklikler meydana gelmi olsa bile, szleme btn hkmleriyle geerlidir. (4) Mal topluluu iin yaplan mal sigortas, toplulua dhil mnferit paralar da kapsar. 2. Bakas lehine sigorta MADDE 1454- (1) Sigorta ettiren, nc bir kiinin menfaatini, onun adn belirterek veya belirtmeyerek, sigorta ettirebilir. Sigorta szlemesinden doan haklar sigortalya aittir. Sigortal, aksine szleme yoksa, sigorta tazminatnn denmesini sigortacdan isteyebilir ve onu dava edebilir. (2) nc kiinin adnn belirtildii durumlarda, tereddt hlinde, sigorta ettirenin, nc kiinin temsilcisi olarak deil, kendi adna fakat nc kii lehine hareket ettii kabul edilir. (3) Szlemede, sigortann kimin menfaati iin yaptrld ak da braklabilir. Kimin olacaksa onun lehine yaplan byle bir sigortann, nc kii lehine yaptrld anlalrsa, ikinci fkra hkm uygulanr. 3. Mterek menfaatlerin sigortas MADDE 1455- (1) Bir maln veya o mala ilikin bir hakkn yalnz bir ksmnda menfaat sahibi olan kii, kendisine ait ksmdan fazlasn da sigorta ettirmise, sigortann bu fazlaya ilikin ksm, sigorta ettirenle ayn menfaati olanlar lehine yaplm saylr. 4. Menfaat zerinde snrlamalar a) Snrl ayni hak MADDE 1456- (1) Snrl ayni hak ile takyit edilmi bir mal zerindeki, malike ait menfaat sigortaland takdirde, kanunda aksi ngrlmemise, snrl ayni hak sahibinin hakk sigorta tazminat zerinde de devam eder. (2) Sigortacya, mal zerinde snrl ayni hak bulunduu bildirildii takdirde, ayni hak sahiplerinin izni bulunmadka, sigortac sigorta tazminatn sigortalya deyemez. Ayni hakkn sicille aleniletii veya sigortacnn bunu bildii durumlarda bildirime gerek yoktur. Sigortal menfaate konu maln tamiri veya eski hline getirilmesi amacyla ve teminat gsterilmesi artyla, tazminat sigortalya denebilir. (3) kinci fkra hkmne aykr hareket eden sigortac, snrl ayni hak sahipleri demeye sonradan yazl onay verdikleri takdirde, bunlara kar sorumluluktan kurtulur. (4) Sigortac, sigorta ettirenin prim deme borcunda temerrde dtn ve prim fark istemi dolaysyla sigorta ettirene ihtarda bulunduunu, ayni hakkn kendisine bildirmi olan ve kendisi tarafndan bilinen ayni hak sahiplerine de bildirir. (5) Sigorta ettiren veya sigortac tarafndan szleme feshedildiinde veya szlemeden cayldnda; sigortac, fesih veya cayma bildirimi kendisi tarafndan yaplmsa, sz konusu bildirim tarihinden, dier hllerde szlemenin sona ermesinden itibaren, onbe gn iinde, durumu snrl ayni hak sahiplerine bildirir. Sigorta szlemesi, ayni hak sahipleri ynnden szlemenin sona ermesinden itibaren onbe gn sre ile geerli olur. Durumu renen ayni hak sahibi, bu onbe gn iinde szlemeye devam edeceini sigortacya bildirmedii takdirde, sigorta szlemesi, ayni hak sahibi iin de geersiz hle gelir. Ayni hak sahibi szlemeye devam etmek isterse, sigortac hakl bir neden olmad srece bu istemi reddedemez. (6) Sigortac, istem zerine, snrl ayni hak sahibi olduunu bildiren kiiye sigorta korumas ile sigorta bedelinin miktar hakknda bilgi verir. (7) Hak sahipliini sigortacya bildiren snrl ayni hak sahibi hakknda da 1416 nc madde uygulanr. (8) Bu madde hkmleri sigorta ettiren lehine kurulmu snrl ayni haklar iin uygulanmaz. b) Haciz MADDE 1457- (1) Sigortal mal haczedilirse, sigortac, zamannda bilgilendirilmek artyla, sigorta tazminatn icra mdrlne deyerek borcundan kurtulur. Bir maln haczinde, icra memuru, borludan sz konusu mallarn sigortal olup olmadn, sigortal ise, hangi sigortac tarafndan sigorta edildiini sorar; haczedilen maln sigortal olduunu rendikten sonra, sigorta tazminatnn dier bir bildirime kadar ancak icra mdrlne denilmesiyle bortan kurtulacan sigortacya ihtar eder. II - Gemie etkili sigorta MADDE 1458- (1) Sigorta, sigorta korumas szlemenin yaplmasndan nceki bir tarihten itibaren salanacak ekilde yaplabilir. Ancak, rizikonun gerekletii veya gerekleme ihtimalinin ortadan kalkm olduu, szlemenin yaplmas srasnda, sigortac ile sigorta ettiren ve sigortadan haberi olmak artyla, sigortal tarafndan biliniyorsa szleme geersizdir. Rizikonun gerekletii veya gerekleme ihtimalinin ortadan kalktnn sigorta ettiren veya sigortal tarafndan bilinip sigortac tarafndan bilinmedii durumlarda, sigortac szleme ile bal olmamakla birlikte, denmesi gereken primin tamamna hak kazanr.

III - Tazminat ilkesi 1. Genel olarak MADDE 1459- (1) Sigortac, sigortalnn urad zarar tazmin eder. 2. Sigorta deeri MADDE 1460- (1) Sigorta deeri sigorta olunan menfaatin tam deeridir. 3. Sigorta bedeli MADDE 1461- (1) Sigortacnn sorumluluu sigorta bedeli ile snrldr. Sigorta bedeli, rizikonun gerekletii andaki sigortal menfaatin deerini asa bile, sigortac uranlan zarardan fazlasn demez. (2) Aynen tazmini ngren yeni deer sigortalar hakknda birinci fkra hkm uygulanmaz. 4. Hkmleri a) Eksik sigorta MADDE 1462- (1) Sigorta bedeli, sigorta deerinden az olduu takdirde, sigorta edilmi menfaatin bir ksmnn zarara uramas hlinde sigortac, aksine szleme yoksa, sigorta bedelinin sigorta deerine olan oranna gre tazminat der. b) Akn sigorta MADDE 1463- (1) Sigorta bedeli sigorta olunan menfaatin deerinin stnde ise, aan ksm geersizdir. Bu sebeple, sigorta bedeli ile sigorta priminin onu karlayan ksm indirilir ve tahsil edilmi fazla prim geri verilir. (2) Sigorta ettirenin, mali kar salamak amacyla ktniyetle yapt akn sigorta szlemesi geersizdir. Szleme yaplrken geersizlii bilmeyen sigortac, durumu rendii sigorta dneminin sonuna kadar prime hak kazanr. c) Takseli sigorta MADDE 1464- (1) Taraflar szleme ile sigorta deerini belirli bir para olarak belirlemilerse, bu para taraflar arasnda, sigorta deeri iin esas olur. (2) Takse esasl ekilde fahi ise, sigortac taksenin indirilmesini isteyebilir. Umulan kazan takselenmi ise, taksenin szleme yapld srada ticari tahminlere gre elde edilmesi mmkn grlen kazanc amas hlinde sigortac bunun indirilmesini isteyebilir. d) Birden ok sigorta aa) Kural MADDE 1465- (1) Ayn menfaatin, ayn rizikolara kar, ayn sre iin, birden ok sigortacya, ayn veya farkl tarihlerde sigorta ettirilmesi hlinde sigorta ettirene sigorta bedelinden daha fazlas denmez. (2) Birden ok sigortada, sigorta ettiren, sigortaclardan herbirine hem rizikonun gerekletiini hem de ayn menfaat iin yaplan dier sigortalar bildirir. Bu hkme aykrlk hlinde 1446 nc madde hkm uygulanr. bb) Mterek sigorta MADDE 1466- (1) Bir menfaat birden ok sigortac tarafndan ayn zamanda, ayn sreler iin ve ayn rizikolara kar sigorta edilmise, yaplan birden ok sigorta szlemesinin hepsi, ancak sigorta olunan menfaatin deerine kadar geerli saylr. Bu takdirde sigortaclardan her biri, sigorta bedellerinin toplamna gre, sigorta ettii bedel orannda sorumlu olur. (2) Szlemelere gre sigortaclar mteselsilen sorumlu olduklar takdirde, sigortal, urad zarardan fazla bir para isteyemeyecei gibi, sigortaclardan her biri yalnz kendi szlemesine gre demekle ykml olduu bedele kadar sorumlu olur. Bu hlde demede bulunan sigortacnn dier sigortaclara kar haiz olduu rcu hakk, sigortaclarn sigortalya szleme hkmlerine gre demek zorunda olduklar bedeller oranndadr. cc) ifte sigorta MADDE 1467- (1) Deerinin tamam sigorta olunan bir menfaat, sonradan ayn veya farkl kiiler tarafndan, ayn rizikolara kar, ayn sreler iin sigorta ettirilemez; sigorta ettirilmise, sigorta ancak aadaki hl ve artlarda geerli saylr: a) Sonraki ve nceki sigortaclar onay verirlerse; bu takdirde, sigorta szlemeleri ayn zamanda yaplm saylarak riziko gerekletiinde sigorta bedeli, 1466 nc maddede gsterilen oranda sigortaclar tarafndan denir. b) Sigorta ettiren, nceki sigortadan doan haklarn ikinci sigortacya devir veya o haklardan feragat etmise; bu takdirde, devir veya feragatin ikinci sigorta poliesine yazlmas arttr; yazlmazsa ikinci sigorta szlemesi geersiz saylr. c) Sonraki sigortacnn, ancak nceki sigortacnn demedii tazminattan sorumluluu art klnm ise; bu hlde nceden yaplm olan sigortann ikinci sigorta poliesine yazlmas gerekir; yazlmazsa, ikinci sigorta szlemesi geersiz saylr. dd) Ksmi sigorta MADDE 1468- (1) Sigorta olunan menfaatin deeri nceki szlemeyle tamamen teminat altna alnamamsa bu menfaat, geri kalan deerine kadar bir veya birka defa daha sigorta ettirilebilir. Bu takdirde, o menfaati sonradan sigorta eden sigortaclar, bakiyeden dolay szlemenin yapl tarihleri srasyla sorumlu olurlar. Ayn gnde yaplm olan szlemeler, ayn anda yaplm saylr.

e) Sigortacnn sigortalanan menfaati inceleyebilmesi MADDE 1469- (1) Sigortac, sigorta sresi iinde sigortal menfaatin deerini inceleyebilir. IV - Sigorta edilen menfaatin sahibinin deimesi MADDE 1470- (1) Sigorta edilen menfaatin sahibinin deimesi hlinde, aksine szleme yoksa, sigorta ilikisi sona erer. V - Zarar gren mal ve zararn gerekletii yerde deiiklik yapmama MADDE 1471- (1) Sigorta ettiren, hasarn saptanmasndan nce, hasar konusu yerde ve malda, hasar sebebinin veya zarar miktarnn belirlenmesini gletirecek veya engelleyecek bir deiiklik yapamaz; meerki, bu deiiklik sigortacnn onay veya zarar azaltma amac ile yaplm olsun. (2) Bu ykmlln kusurlu ihlalinde, ihlal ile zarar arasnda illiyet bulunmas artyla, kusurun arlna gre tazminattan indirime gidilir. VI Halefiyet MADDE 1472- (1) Sigortac, sigorta tazminatn dediinde, hukuken sigortalnn yerine geer. Sigortalnn, gerekleen zarardan dolay sorumlulara kar dava hakk varsa bu hak, tazmin ettii bedel kadar, sigortacya intikal eder. Sorumlulara kar bir dava veya takip balatlmsa, sigortac, mahkemenin veya dier tarafn onay gerekmeksizin, halefiyet kural uyarnca, sigortalsna yapt demeyi ispat ederek, dava veya takibi kald yerden devam ettirebilir. (2) Sigortal, birinci fkraya gre sigortacya geen haklarn ihlal edici ekilde davranrsa, sigortacya kar sorumlu olur. Sigortac zarar ksmen tazmin etmise, sigortal kalan ksmdan dolay sorumlulara kar sahip olduu bavurma hakkn korur. B) Sorumluluk sigortalar I - Genel hkmler 1. Szlemenin konusu ve kapsam MADDE 1473- (1) Sigortac sorumluluk sigortas ile, szlemede aksine hkm yoksa, sigortalnn szlemede ngrlen ve zarar daha sonra dosa bile, sigorta sresi iinde gerekleen bir olaydan kaynaklanan sorumluluu nedeniyle zarar grene, sigorta szlemesinde ngrlen miktara kadar tazminat der. (2) Sigorta, sigortalnn iletmesi ile ilgili sorumluluu iin yaptrlmsa, szlemede aksine hkm yoksa bu sigorta, sigortalnn temsilcisi ile iletmenin veya iletmenin bir ksmnn ynetiminde, denetiminde ve iletmede altrlan kiilerin sorumluluunu da karlar. Bu durumda sigorta bu kiilerin lehine yaplm saylr. 2. Hukuki koruma MADDE 1474- (1) Sigortal aleyhine bir istem ileri srldnde, isteme ilikin makul giderler sigortac tarafndan karlanr; sigorta bedelini aan giderlerin denebilmesi iin szlemede hkm bulunmaldr. (2) Sigortac, sigortalnn istemi zerine, giderler iin avans vermek zorundadr. 3. Bildirim ykmll MADDE 1475- (1) Sigortal sorumluluunu gerektirecek olaylar, on gn iinde, sigortacya bildirir. (2) Sigortal kendisine yneltilen istemi, aksi kararlatrlmamsa derhl sigortacya bildirir. Bu bildirim zerine veya zarar grenin sigortacya dorudan bavurmas hlinde 1427 nci madde uygulanr. (3) Bildirim ykmllnn ihlali hlinde, 1446 nc maddenin ikinci ve nc fkra hkmleri kyas yolu ile uygulanr. 4. Sigortacnn yardmlar MADDE 1476- (1) Sigortac, 1475 inci maddeye uygun olarak bildirimde bulunulmas tarihinden itibaren be gn iinde, zarara urayann istemleriyle ilgili olarak ve sigortalnn adna, fakat sorumluluk ve tm giderler kendisine ait olmak zere, gerekli hukuki ilemlerin gerekletirilip, kararlarn alnmasn ve ayrca savunmaya yardmda bulunmay stlenip stlenmeyeceini sigortalya bildirir; aksi hlde bu maddenin drdnc fkras uygulanr. (2) Birinci fkrada belirlenen srenin sonuna kadar yaplmas zorunlu ilemleri sigortal yrtr. (3) Sigortac birinci fkra anlamnda stlenmede bulunmusa, sigortalnn hak ve menfaatlerini gzetir. (4) Sigortac bildirimde bulunmamsa, sigortal aleyhine kesinleen tazminat der. Ancak, sigortalnn sigortacnn onayn almadan yapt sulh szlemesi, bildirimden itibaren onbe gn iinde onay verilmemise, sigortacya kar geersizdir; sigortac hakl olmayan sebeplerle sulhe onay vermekten kanamaz. 5. Kasten neden olma MADDE 1477- (1) Sigortac, sigortalnn, sorumluluk konusu olay kasten gerekletirmesinden doan zararlardan sorumlu olmaz. 6. Dorudan dava hakk MADDE 1478- (1) Zarar gren, urad zararn sigorta bedeline kadar olan ksmnn tazminini, sigorta szlemesi iin geerli zamanam sresi iinde kalmak artyla, dorudan sigortacdan isteyebilir. 7. Sigortacnn zarar grenden bilgi alma hakk MADDE 1479- (1) Sigortac, zarara sebep olan olayn ve zarar miktarnn belirlenmesi amacyla, zarar grenden bilgi isteyebilir. Zarar gren, salanmas ihtimali bulunan ve istenilmesi hakl grlebilecek ilgili tm belgeleri sigortacya vermek zorundadr. Zarar grenin bu zorunlulua uymamas hlinde, durumun zarar grene yazl bildirilmi

olmas kaydyla, sigortacnn sorumluluu, zorunluluk yerine getirilmi olsayd demek zorunda kalaca miktarla snrldr. 8. Takas MADDE 1480- (1) Sigortac, zarar grene deyecei sigorta tazminatn, sigorta szlemesinden doan alacaklar ile takas edemez. 9. Halefiyet MADDE 1481- (1) Sigortac, sigorta tazminatn dedikten sonra hukuken sigortal yerine geer. Sigortalnn gerekleen zarardan dolay sorumlulara kar dava hakk varsa bu hak, tazmin ettii bedel tutarnda sigortacya ait olur. (2) Sorumlulara kar bir dava veya takip balatlmsa, sigortac, mahkemenin veya dier tarafn onay gerekmeksizin, halefiyet kural gereince, sigortalsna yapt demeyi ispat ederek, dava veya takibi kald yerden devam ettirebilir. (3) Sigortal veya zarar gren, birinci fkra gereince sigortacya geen haklarn ihlal edici ekilde davranrsa, sigortacya kar sorumlu olur. 10. Zamanam MADDE 1482- (1) Sigortacya yneltilecek tazminat istemleri, sigorta konusu olaydan itibaren on ylda zamanamna urar. II - Zorunlu sorumluluk sigortalar 1. Szleme yapma zorunluluu MADDE 1483- (1) Sigortaclar, dier kanunlardaki hkmler sakl kalmak zere, faaliyet gsterdikleri dallarn kapsamnda bulunan zorunlu sigortalar yapmaktan kanamazlar. 2. Zarar grenle ilikide ifa ykmll MADDE 1484- (1) Sigortac, sigortalya kar ifa borcundan tamamen veya ksmen kurtulmu olsa da, zarar gren bakmndan ifa borcu, zorunlu sigorta miktarna kadar devam eder. (2) Sigorta ilikisinin sona ermesi, zarar grene kar ancak, sigortacnn szlemenin sona erdiini veya ereceini yetkili mercilere bildirmesinden bir ay sonra hkm dourur. (3) Zarar, sosyal gvenlik kurumlar tarafndan karland lde sigortacnn sorumluluu sona erer. III - Sorumluluk sigortalarna uygulanacak hkmler MADDE 1485- (1) Sorumluluk sigortalarna genel hkmlerle birlikte, 1454 nc ve 1458 inci maddeler, 1466 nc maddenin birinci fkras ve 1471 inci madde de uygulanr. C) Koruyucu hkmler MADDE 1486- (1) 1453 nc maddenin ikinci fkrasnn ikinci cmlesi, 1458 inci maddenin birinci fkrasnn ikinci cmlesi, 1459 ve 1461 inci maddeler, 1463 nc maddenin birinci fkras, 1472 ve 1477 nci madde hkmlerine aykr yaplan szlemeler geersizdir. (2) 1456 nc maddenin birinci fkras, 1465 il 1468, 1479, 1480, 1482, 1484 ve 1485 inci madde hkmlerine aykr szleme artlar geersizdir. (3) 1471 inci maddenin ikinci fkras, 1474 il 1476 nc madde hkmleri sigortal aleyhine deitirilemez; deitirilirse bu Kanun hkmleri uygulanr. KNC BLM Can Sigortalar A) Hayat sigortas I - Tanm MADDE 1487- (1) Hayat sigortas ile sigortac, belli bir prim karlnda, sigorta ettirene veya onun belirledii kiiye, sigortalnn lm veya hayatta kalmas hlinde, sigorta bedelini demeyi stlenir. (2) Hayat sigorta edilen kimse, ilk primin denmesinden nce lmse sigorta szlemesi geersizdir. II - Tontin MADDE 1488- (1) Birden ok kii tarafndan verilen katk paylar ile oluturulan varlklarn, belirli bir tarihte hayatta kalanlar ve lenin nceden belirlemi olmas hlinde, lehtarlar arasnda paylatrlmas ilkesi uyarnca tontinler kurulabilir. III - Szlemeden cayma MADDE 1489- (1) Sigorta ettiren, sigortacnn kendisine cayma hakkn kullanabileceini bildirmesinden itibaren onbe gn iinde szlemeden cayabilir. Bilgilendirmenin yapld sigortac tarafndan ispatlanr. Bilgilendirme yaplmamsa cayma hakk ilk primin denmesinden bir ay sonra sona erer. (2) 1430 uncu madde hkm sakldr. IV - Hayat sigorta edilecek kii MADDE 1490- (1) Sigorta ettiren, kendisinin veya bakasnn hayatn, lm veya hayatta kalma ihtimallerine kar sigorta ettirebilir. (2) Bakasnn hayat zerine sigorta yaplabilmesi iin, o kiinin hayatnn devamnda lehtarn menfaatinin bulunmas arttr. Ayrca, lm ihtimaline kar yaplan sigortalarda, sigorta bedelinin mutat cenaze giderlerini amas

hlinde sigortalnn veya varsa kanuni temsilcisinin yazl izni gerekir. Sigortal onbe yandan bykse kanuni temsilcinin dnda ayrca onun da izni alnr. zin olmadan yaplan szleme, icazet verilmedii takdirde geersizdir. (3) Kanuni temsilcinin lehtar olarak atad veya kendisinin sigorta ettiren olduu durumlarda, kanuni temsilcinin iznin verilmesinde sigortaly temsil yetkisi yoktur. (4) Menfaat artnn szlemenin yaplmasndan sonra ortadan kalkmas hlinde szleme o andan itibaren geersiz hle gelir; ancak, sigorta ettirene itira deeri denir. V - Sigorta deeri MADDE 1491- (1) Bir kimsenin hayat bir veya birka sigortac tarafndan eitli bedeller zerine sigorta ettirilebilir. (2) denecek bedelin lehtarn maddi menfaatinden daha fazla olduu durumlarda, aan ksm sigortalnn lehine yaplm saylr. (3) 1472 nci madde hkm hayat sigortalarnda uygulanmaz. Hayat sigortas szlemesi gerei, sigorta irketinden kararlatrlan sigorta bedelini tahsil eden sigorta ettiren ve miraslar ile rizikoya muhatap olan kiilerin miraslarnn, rizikonun gereklemesine neden olan nc kiiye kar sahip olduu tazminat alacan sigorta irketine temlik etmeleri geersizdir. VI - Doktor incelemesi MADDE 1492- (1) Sigorta ettiren ile sigortac arasnda, sigorta edilecek kiinin doktor incelemesinden gemesi kararlatrlm olsa bile, sigortac sigortalanacak kiiyi bu incelemeyi yaptrmaya zorlayamaz. VII - Lehtar 1. Atanmas ve deitirilmesi MADDE 1493- (1) Sigorta ettiren, 1490 nc maddenin ikinci ve nc fkralar sakl kalmak zere, gerek ya da tzel kii lehine sigorta szlemesi yapabilir. (2) Sigorta ettiren, atad lehtar sigortacya bildirir. (3) Lehtarn sigortacya bildirilmemi olmas hlinde, sigortac iyiniyetle yapt deme ile borcundan kurtulur. (4) Sigorta ettiren, deitirme hakkndan vazgetiini sigorta poliesine yazdrmakla beraber sigorta poliesini lehtara teslim etmise, o kiiyi deitiremez. Tereddt hlinde, sigorta ettirenin lehtar deitirme hakkn sakl tuttuu kabul edilir. Sigorta ettirenin lehtar deitirme hakkndan aka vazgetii ve sigorta poliesinin lehtara verildii hllerde bile, miraslktan karma veya hibeden rcu hlleri gereklemi yahut ilgililer arasnda o kiinin lehtar olarak atanmasna ilikin sebep ortadan kalkm ise lehtar deitirilebilir. (5) Lehtar atanmas ve lehtar deiiklikleri sigortacnn iznine bal deildir. (6) Lehtarn deitirilemeyecei durumlarda, sigorta ettiren tarafndan ayrlma ve dn alma haklar kullanld takdirde, denecek tutar zerinde lehtar hak sahibi olduu gibi, rizikonun gereklemesinden nce sigortacnn iflas sonucu denecek miktar zerinde de, aksi kararlatrlmadka, lehtar hak sahibidir. (7) Sigortacdan edimi istem ve tahsil yetkisi, aksi kararlatrlmadka, lehtara aittir. 2. Lehtar atanmasna ilikin yorum kural MADDE 1494- (1) lm rizikosuna kar yaplm sigortalarda, birden fazla kii paylar belirtilmeksizin lehtar olarak atanmsa, sigorta bedeli zerinde hepsi eit oranda hak sahibidir. Hak sahiplerinden biri tarafndan alnmayan pay, dierlerinin payna eklenir. Mirasn reddi veya mirastan vazgeme lehtarn hakk zerinde etkili olmaz. (2) lm rizikosuna kar yaplan sigortalarda lehtar belirtilmemise, szlemenin sigorta ettirenin miraslar lehine, yaama ihtimaline kar yaplm sigortalarda ise sigortal lehine yapld kabul olunur. VIII - Sigorta ettiren lehine hak MADDE 1495- (1) Lehtarn, sigortacya kar, istem hakkn kazanamamas hlinde, bu hak sigorta ettirene, onun da lm olmas hlinde, miraslarna geer. IX - Grup sigortalar MADDE 1496- (1) En az on kiiden oluan, sigorta ettiren tarafndan, belirli kstaslara gre kimlerden olutuunun belirlenebilmesi imkn bulunan bir gruba dhil kiiler lehine, tek bir szleme ile sigorta yaplabilir. Szlemenin devam srasnda gruba dhil herkes sigortadan, grup sigortas szlemesi sonuna kadar yararlanr. Szlemenin yaplmasndan sonra grubun on kiinin altna dmesi szlemenin geerliliini etkilemez. (2) Grupta yer alan her kiiye polie ieriini zetleyen bir belge verilir. (3) Grup sigortalarnda lehtar atama hakk, aksi kararlatrlmamsa, grupta yer alan kiiye aittir. (4) Szleme sresi iinde gruptan ayrlma hlinde grup sigortas ile salanan teminat, aksi kararlatrlmamsa, sigorta ettiren, sigortal veya lehtar tarafndan bireysel olarak devam ettirilebilir. Sigortal veya lehtarn szlemeye bireysel olarak devam etmesi ancak sigorta ettiren sfatyla olur. Bu kiiler gemi gnlere ait kendilerine den prim borlarndan, nceki sigorta ettirenle birlikte sorumludur. (5) Grup sigortalarnda ayrlma, dn alma, indirme, bildirim ykmll ve ilgili dier konular Hazine Mstearlnn bal olduu Bakanlk tarafndan kartlacak ynetmelikle dzenlenir. X - Beyanlar 1. Yanl ya beyan

MADDE 1497- (1) Sigortalnn szlemenin yaplmas srasnda yann yanl bildirilmesi sonucu prim dk belirlenmise, sigorta bedeli, gerek yaa gre alnmas gereken primin, belirlenen prime olan oranna gre denir. ndirimden nce riziko gerekleip sigorta bedeli denmi ise sigortac dedii fazla ksmn geriye verilmesini faiziyle birlikte isteyebilir. (2) Gerek yaa gre fazla prim denmesi hlinde, sigorta bedeli denen prime gre artrlr. Artrmdan nce sigorta bedeli denmi ise eksik ksm sigortac tarafndan tamamlanr. (3) Sigortac, yanl ya bildirimi sebebiyle sadece gerek yan, szlemenin yapld srada teknik esaslara gre belirlenen snrlar dnda kalmas hlinde, szlemeden cayabilir. 2. Szlemenin yaplmas srasndaki beyan ykmllnn ihlali MADDE 1498- (1) Sigortac, yenilemeler de dhil olmak zere, szlemenin yaplmasndan itibaren be yl gemise, sigorta ettirenin szlemenin yaplmas srasnda beyan ykmlln ihlal etmi olmas nedeniyle szlemeden cayamaz, sadece prim fark isteyebilir; meerki, beyan ykmll kastl bir ekilde ihlal edilmi olsun. Sigorta ettiren, prim farkn demeyi kabul etmezse sigortac, riziko gerekletiinde denen primle denmesi gereken prim arasndaki oran dikkate alarak sigorta bedelini der. Ancak, risk art beyan ykmllnn ihlali nedeniyle sigortacnn teknik esaslarna gre saptanan snrlarnn dnda kalmsa, sigortac szlemeden cayabilir. Yenilenen szlemelerde bu sre, ilk szlemenin yapld tarihten balar. 3. Szlemenin devam srasndaki beyan ykmllnn ihlali MADDE 1499- (1) Sigortac, rizikonun artmasndan itibaren, yenilemeler de dhil olmak zere be yl gemise, sigorta ettirenin beyan ykmllnn ihlal edilmi olmas nedeniyle szlemeyi feshedemez; sadece prim fark isteyebilir; meerki, beyan ykmll kastl bir ekilde ihlal edilmi olsun. Sigorta ettiren prim farkn demeyi kabul etmezse, riziko gerekletiinde sigortac denen primle denmesi gereken prim arasndaki oran dikkate alarak, sigorta bedelini der. Ancak, beyan ykmllnn ihlali nedeniyle riziko art, teknik esaslara gre tespit edilen snrlar dnda kalm ise, sigortac szlemeyi feshedebilir. XI - Sigortadan ayrlma MADDE 1500- (1) Sigorta ettiren, en az bir yldan beri yrrlkte bulunan ve bir yllk primi denmi olan sigorta szlemelerinde, istedii zaman szlemeyi sona erdirerek sigortadan ayrlabilir. Ayrlma deeri, ayrlmann istenildii andaki genel kabul grm akterya kurallarna uygun bir biimde hesaplanan deerdir. (2) Yaama ihtimaline kar yaplan sigortalarda, sigortacdan ayrlma deerinin istenilebilmesi iin sigortalnn salkl olduunu ispat etmesi gerekir. XII - dn verme MADDE 1501- (1) En az bir yldan beri yrrlkte bulunan ve bir yllk primi denmi olan sigorta szlemelerinde, sigorta ettirenin istemesi hlinde sigortac, istem anndaki, genel kabul grm akterya kurallarna uygun bir biimde hesaplanan deer zerinden sigortalya dn para vermek zorundadr. XIII - Prim denmesinden muaf sigorta MADDE 1502- (1) En az bir yldan beri yrrlkte bulunan ve bir yllk primi denmi olan sigorta szlemelerinde, sigorta ettiren daha sonra prim deme borcunu yerine getirmezse, sigortac bu sebeple szlemeyi feshedemez ve prim isteyemez. Bu hlde sigorta, prim denmesinden muaf sigortaya dnr. Prim denmesinden muaf sigortada, sigorta bedeli denen primle szleme uyarnca denmesi gereken prim arasndaki orana gre denir. XIV - ntihar MADDE 1503- (1) Sigortal, yenilemeler de dhil olmak zere, en az yldan beri devam eden ve lm ihtimaline kar yaplan bir szlemede, bu sre getikten sonra intihar ederse veya intihara teebbs sonucu lrse, sigortac sigorta bedelini demekle ykmldr. (2) Sigortalnn intihar veya intihara teebbs sonucu lm, akli melekelerindeki bir rahatszlk sebebiyle yldan nce gereklemi ise sigortac sigorta bedelini demek zorundadr. XV - Sigorta ettiren veya lehtarn sigortaly ldrmesi MADDE 1504- (1) Sigorta ettiren, sigorta bedelini deme borcunun domasn salamak amacyla sigortaly ldrr veya ldrlmesinde su ortakl ederse, sigortac bedel deme borcundan kurtulur. (2) Lehtar, sigortaly ldrm veya onun ldrlmesinde herhangi bir ekilde su ortakl etmise, sigorta bedelinden mahrum kalr ve bu bedel lenin miraslarna denir. XVI - Lehtarn sigorta ettirenin yerine gemesi MADDE 1505- (1) Sigorta ettiren lehine sigorta szlemesinden doan alacaklar ihtiyaten veya kesin olarak haczedilirse ya da sigorta ettiren hakknda iflasn almasna karar verilirse, ad belirtilerek gsterilmi olan lehtar, sigorta szlemesine sigorta ettirenin onay ile onun yerine taraf olabilir. (2) Lehtar, szlemeye taraf olursa, szlemenin sigortac tarafndan feshi hlinde, haczi uygulatan alacaklnn veya iflas masasnn alacaklarn, sigorta ettirenin sigortacdan isteyebilecei miktara kadar karlamakla ykmldr. (3) Szlemede lehtar hi veya ad belirtilerek gsterilmemise, birinci fkrada aklanan hak, sigorta ettirenin eine ve ocuklarna geer. (4) Lehtarn veya e ve ocuklarnn, sigorta ettirenin yerine szlemeye taraf olabilmeleri iin, sigortacya

bildirimde bulunmalar arttr. Lehtarn veya e ve ocuklarnn haczi rendikleri veya iflasn ald tarihten balayarak, bir ay iinde bildirim yapmamalar hlinde, birinci fkrada aklanan hak der. XVII - Sigortacnn iflas MADDE 1506- (1) Sigortacnn iflasnn ald tarihte, bir yldan uzun sreli sigortalarda, riziko gereklememi veya gereklemi fakat bedel denmemise, ilk hlde iflasn ald, ikincisinde ise rizikonun gerekletii andaki matematik karlklar hak sahiplerine denir. Rizikonun gerekletii durumlarda, matematik karlklar aan ksm, sigortacnn teminatndan karlanr; ak kalan miktar garameye girer. B) Kaza sigortas I - Genel olarak MADDE 1507- (1) Kaza sigortas, belli bir prim karlnda, sigortalnn urayaca kaza sonucu lm, geici veya srekli sakatlk ya da igremezlik hlleri iin sigorta teminat salar. lm, ani olarak veya kaza tarihinden itibaren en ok bir yl iinde gereklemi ise sigorta bedeli sigorta ettirene yahut onun tarafndan belirlenmi kiiye; geici ve srekli sakatlk veya igremezlik hllerinde ise sigortalya denir. (2) Geici olarak alma gcnden mahrum kalan sigortalya, poliede yazl sre ile snrl olmak zere, mahrumiyetin devam ettii sre iin gnlk hesabyla tazminat verilir. II Tedavi giderleri MADDE 1508- (1) Sigortac, aksi kararlatrlmamsa, poliede yazl bedelden baka, sigortalnn yapt tedavi giderlerini de demekle ykmldr. III - Sigortal MADDE 1509- (1) Kazaya kar sigorta, sigorta ettirenin veya bakasnn urayabilecei kazalara kar yaplabilir. IV - Uygulanacak hkmler MADDE 1510- (1) Hayat sigortalarnda sigortaly dzenleyen 1490 nc maddenin ikinci il drdnc fkralar, kaza sonucu lm rizikosu iin yaplan sigortalarda da uygulanr. (2) Hayat sigortalarna ilikin dier hkmler, kaza sigortas hakknda da kyas yoluyla uygulanr. (3) Gerek zararn sigortac tarafndan karlanmas ngrlm ise, zarar sigortalarna ilikin hkmler, kyas yoluyla kaza sigortas hakknda da uygulanr. C) Hastalk ve salk sigortas I - Sigortann yaptrlmas MADDE 1511- (1) Hastalk ve salk sigortalar, sigortal lehine yaplabilir; hastalk sigortalarnda lehtar da belirlenebilir. II - Teminatlar 1. Sigorta teminat MADDE 1512- (1) Sigortac, hastalk sigortas ile szlemede ngrlen hastalklardan birinin veya birkann, szleme sresi iinde gereklemesi veya ortaya kmas hli iin sigorta teminat salar. Szlemede birden ok hastalk sigorta teminatna balanmsa, hastalklardan birinin gereklemesi veya ortaya kmas hlinde bedel denir ve szleme sona erer. Teminatn, aksi kararlatrlmamsa, hastalklardan sadece birinin gereklemesi hli iin verildii kabul edilir. 2. Salk sigortas teminatlar MADDE 1513- (1) Salk sigortas ile sigortac; a) Hastalk sonucu gerekli hle gelen ila dhil, her trl tbbi bakm, gebelik ve doum, hastalklarn erken tansna ynelik, ayaktaki incelemeler de iinde olmak zere, szlemede kararlatrlan giderleri, b) Tedavinin tbben yatarak yaplmasnn gerekli olduu durumlarda gnlk hastane giderleri, c) Sigortalnn, hastalk sonucu alamamas nedeniyle elde edemedii kazanlar iin kararlatrlan gnlk i grememe paras, d) Sigortal, bakma ihtiya duyar duruma geldii takdirde, bakm nedeniyle doan giderler veya kararlatrlan gndelik bakm paras, iin teminat verir. (2) Teminat, aksi kararlatrlmamsa, birinci fkradaki tutarlarn tmn kapsar. III - Sigorta deeri MADDE 1514- (1) Sigortalnn sal, hastalk sigortalar ile mebla sigortas eklinde dzenlenen salk sigortalarnda bir veya birka sigortac tarafndan, eitli bedellerle sigorta ettirilebilir. (2) denecek bedelin menfaatten fazla olduu durumlarda, aan ksm sigortalnn lehine yaplm saylr. IV - Hastalk sigortasnda lehtar MADDE 1515- (1) Lehtar belirleyerek bakasnn hastal zerine sigorta yaplabilmesi iin, o kimse ile lehtar arasnda bir menfaat ilikisinin bulunmas arttr. Ayrca sigortalnn yazl izni gerekir. Sigortalnn kanuni temsilcisinin bulunduu durumlarda, yazl izin kanuni temsilci tarafndan verilir. Sigortal onbe yan doldurmusa, ayrca onun da izni alnr; aksi takdirde yaplan szleme geersizdir.

(2) Kanuni temsilcinin, lehtar olarak belirlendii veya sigorta ettiren olduu hllerde, iznin verilmesinde sigortaly temsil yetkisi yoktur. (3) Sigorta ettiren, belirledii lehtar sigortacya bildirmekle ykmldr. Bu ykmllk yerine getirilmedii takdirde, sigortac iyiniyetle yapt deme ile borcundan kurtulur. (4) Lehtarn belirtilmedii hllerde, sigortann sigortal lehine yapld kabul edilir. V - Bekleme sresi MADDE 1516- (1) Bekleme srelerini ngren sigorta szlemelerinde, bekleme sresinin st snr Hazine Mstearlnca veya Mstearln uygun grecei bir kurum tarafndan belirlenir. VI - Yeni doan bebein ve evlat edinilenin sigorta kapsamnda olmas MADDE 1517- (1) Doum srasnda, ana babadan biri iin yaptrlm bir hastalk veya salk sigortasnn bulunmas hlinde, aksi kararlatrlmamsa, doumun tamamlanmasndan itibaren bebek, ek prim olmakszn sigortann kapsamna girer. Ancak, bunun iin doumun en ge iki ay iinde sigortacya bildirilmesi gerekir. (2) Evlat edinilen kkler hakknda da birinci fkra hkm uygulanr. VII - Bilgi isteme hakk MADDE 1518- (1) Sigortac, ifa ykmlln incelerken, ilgili kiinin veya onun kanuni temsilcisinin istemesi hlinde, bunlar tarafndan belirlenen doktora, teminat kapsamndaki hastaln gerekleip gereklemedii ve tbbi tedavi uygulanmasnn gereklilii konusunda ald rapor hakknda bilgi ve rapor zerinde inceleme imkn vermek zorundadr. VIII - Hastalk ve salk sigortasna uygulanacak dier hkmler MADDE 1519- (1) Hayat sigortalarna ilikin hkmler 1497 ve 1504 nc madde hkmleri dnda hastalk sigortasna da uygulanr. Ancak hastalk sigortasna 1503 nc maddenin uygulanabilmesi, szlemede ngrlen rizikonun intihara teebbs nedeniyle gereklemi olmasna baldr. (2) Sigortalnn urad hastalk, ila ve tedavi giderleri iin harcama yaplmas gibi gerek zararlarn sigortac tarafndan karlanmas ngrlen salk sigortalarnda ise, genel hkmler dnda, zarar sigortalarna ilikin hkmler ile 1500 il 1502 nci madde hkmleri salk sigortas hakknda da uygulanr. IX - Koruyucu hkmler MADDE 1520- (1) 1487 nci maddenin ikinci fkras, 1490 nc maddenin ikinci fkrasnn ilk cmlesi ile drdnc fkras, 1504 nc madde ve 1515 inci maddenin birinci fkrasnn birinci cmlesi hkmlerine aykr szlemeler geersizdir. (2) 1490 nc maddenin nc fkras, 1491 inci maddenin ikinci fkras, 1496 nc maddenin birinci fkras, 1506 nc madde, 1507 nci maddenin birinci fkras, 1510 uncu madde, 1511 inci madde, 1514 nc maddenin ikinci fkras, 1515 inci maddenin birinci fkrasnn ikinci cmlesi ile ikinci fkras, 1518 inci madde ve 1519 uncu madde hkmlerine aykr szleme artlar geersizdir. (3) 1489 uncu madde, 1490 nc maddenin ikinci fkrasnn ikinci ve nc cmleleri, 1492 nci madde, 1497 il 1503 nc maddeler, 1515 inci maddenin birinci fkrasnn drdnc cmlesi ve 1517 nci madde hkmleri sigorta ettiren, sigortal ve lehtar aleyhine deitirilemez; deitirilirse bu Kanun hkmleri uygulanr. SON HKMLER A) irket davalarnda yarglama usul MADDE 1521- (1) Ticaret irketlerinde, ortaklarn veya pay sahiplerinin irketle veya birbirleriyle irket ortaklndan veya pay sahipliinden kaynaklanan davalarda veya irketin ynetim kurulu yeleri, yneticileri, mdrleri, tasfiye memurlar ya da denetilerine kar alacak davalarda basit yarglama usul uygulanr. B) leklerine gre iletmeler MADDE 1522- (1) Kk ve orta byklkteki iletmeleri tanmlayan ltler, Trkiye Odalar ve Borsalar Birlii ve Trkiye Muhasebe Standartlar Kurulunun grleri alnarak, Sanayi ve Ticaret Bakanl tarafndan ynetmelikle dzenlenir. Ynetmelik, Resm Gazetede yaymlanr. Bu ltler, bu Kanunun ticari defterler ile finansal tablolara ve raporlamaya ilikin olanlar bata olmak zere, ilgili tm hkmlerine uygulanr. C) leklerine gre sermaye irketleri MADDE 1523- (1) Bu Kanunun 1522 nci maddesine istinaden belirlenen kk ve orta lekli iletme ltleri, sermaye irketleri iin de geerlidir. Bu ltlerin zerindeki sermaye irketleri ise byk sermaye irketi saylr. (2) Kk ve orta lekli olsalar dahi, aadaki irketler byk sermaye irketi saylrlar: a) Borlanma aralar veya zkaynaa dayal finansal aralar kamuya ak bir piyasada (yerel ve blgesel piyasalar da dhil olmak zere, yerli veya yabanc bir sermaye piyasasnda veya tezgh st piyasada) ilem gren veya bu tr bir piyasada ilem grmek zere sz konusu aralar ihra edilme aamasnda bulunan sermaye irketleri. b) Esas faaliyet konularndan biri, varlklar gvenilir kii sfatyla geni bir kitle adna muhafaza etmek olan bankalar, yatrm bankalar, sigorta irketleri, emeklilik irketleri ve benzerleri. (3) Birinci fkraya gre belirlenen byklk ltleri, bilano gn itibaryla, birbirini izleyen iki faaliyet dneminde almsa veya bu ltlerin altnda kalnmsa irketin byklk ynnden konumu deiir. (4) Tr deitirme hlinde ve yeni kurulu eklindeki birlemelerde, irketin konumu, tr deitirmenin veya

birlemenin gereklemesinden sonraki ilk bilano gnnde, birinci ve ikinci fkralarda yer alan artlara gre belirlenir. (5) i sendikalarnn ve dier kanunlarda ngrlm bulunan yetkililerin ve kiilerin bu konuda bilgi alma haklar sakldr. D) Elektronik ilemler ve bilgi toplumu hizmetleri I - nternet sitesi MADDE 1524- (1) Her sermaye irketi, bir internet sitesi amak, irketin internet sitesi zaten mevcutsa bu sitenin belli bir blmn aadaki hususlarn yaymlanmasna zglemek zorundadr. Yaymlanacak ieriklerin balcalar unlardr: a) irkete kanunen yaplmas gereken ilanlar. b) Pay sahipleri ile ortaklarn menfaatlerini koruyabilmeleri ve haklarn bilinli kullanabilmeleri iin grmelerinin ve bilmelerinin yararl olduu belgeler, bilgiler, aklamalar. c) Ynetim ve mdrler kurulu tarafndan alnan; rhan, deitime, alm, nerilme, deiim oran, ayrlma karl gibi haklara ilikin kararlar; bunlarla ilgili bedellerin nasl belirlendiini gsteren hesaplarn dkm. d) Deerleme raporlar, kurucular beyan, paylarn halka arz edilmesine dair taahhtler, bunlara ait teminatlar ve garantiler; iflasn ertelenmesine veya benzeri konulara ilikin karar metinleri; irketin kendi paylarn iktisap etmesi hakkndaki genel kurul ve ynetim kurulu kararlar, bu ilemlerle ilgili aklamalar, bilgiler, belgeler. e) Ticaret irketlerinin birlemesi, blnmesi, tr deitirmesi hlinde, ortaklarn ve menfaat sahiplerinin incelemesine sunulan bilgiler, tablolar, belgeler; sermaye arttrm, azaltlmas dhil, esas szleme deiikliklerine ait belgeler, kararlar; imtiyazl pay sahipleri genel kurulu kararlar, menkul kymet karlmas gibi ilemler dolaysyla hazrlanan raporlar. f) Genel kurullara ait olanlar dhil her trl arlara ait belgeler, raporlar, ynetim kurulu aklamalar. g) effaflk ilkesi ve bilgi toplumu asndan aklanmas zorunlu bilgiler. h) Bilgi alma kapsamnda sorulan sorular, bunlara verilen cevaplar, dier kanunlarda pay sahiplerinin veya ortaklarn aydnlatlmas iin ngrlen hususlar. ) Finansal tablolar, kanunen aklanmas gerekli ara tablolar, zel amalarla karlan bilanolar ve dier finansal tablolar, pay ve menfaat sahipleri bakmndan bilinmesi gerekli finansal raporlamalar, bunlarn dipnotlar ve ekleri. i) Ynetim kurulunun yllk raporu, kurumsal ynetim ilkelerine ne lde uyulduuna ilikin yllk deerlendirme aklamas; ynetim kurulu bakan ve yeleriyle yneticilere denen her trl paralar, temsil ve seyahat giderleri, tazminatlar, sigortalar ve benzeri demeler. j) Deneti, zel deneti, ilem denetisi raporlar. k) Yetkili kurul ve bakanlklarn konulmasn istedikleri, pay sahiplerini ve sermaye piyasasn ilgilendiren konulara ilikin bilgiler. (2) Birinci fkrada ngrlen ykmllklere uyulmamas, ilgili kararlarn iptal edilmesinin sebebini oluturur; Kanuna aykrln tm sonularnn domasna yol aar ve kusuru bulunan yneticiler ile ynetim kurulu yelerinin sorumluluuna neden olur. Ceza hkmleri sakldr. (3) nternet sitesinin bilgi toplumu hizmetlerine ayrlm blm herkesin eriimine aktr. Eriim hakknn kullanlmas, ilgili olmak veya menfaati bulunmak gibi kaytlarla snrlandrlamayaca gibi herhangi bir arta da balanamaz. Bu ilkenin ihlali hlinde herkes engelin kaldrlmas davasn aabilir. (4) nternet sitesinin bu maddenin amalarna zglenmi ksmnda yaymlanan ieriin bana tarih ve parantez iinde ynlendirilmi mesaj ibaresi konulur. Bu ibareli mesaj ancak Kanuna ve ikinci fkrada anlan ynetmelie uyulmak suretiyle deitirilebilir. zglenen ksmda yer alan bir mesajn ynlendirildii karinedir. Sitenin, bir numara altnda tescili ve ilgili dier husular Sanayi ve Ticaret Bakanl tarafndan bir ynetmelikle dzenlenir. (5) Bu Kanun ve ilgili dier kanunlarda veya idari dzenlemelerde daha uzun bir sre ngrlmedike, irketin internet sitesine konulan bir ierik, zerinde bulunan tarihten itibaren en az alt ay sreyle internet sitesinde kalr; aksi hlde konulmam saylr. Finansal tablolar iin bu sre be yldr. (6) Ynlendirilmi mesajlarn basl ekilleri 82 nci madde uyarnca saklanr. nternet sitesinde yer alacak bilgiler metin hline getirilip irket ynetimi tarafndan tarih ve saati gsterilerek noterlike onayl bir deftere sra numaras altnda yazlr veya yaptrlr. Daha sonra sitede yaymlanan bilgilerde bir deiiklik yaplrsa, deiiklie ilikin olarak yukardaki ilem tekrarlanr. II - Beyanlar, belgeler ve senetler MADDE 1525- (1) Taraflarn aka anlamalar ve 18 inci maddenin nc fkras sakl kalmak artyla, ihbarlar, ihtarlar, itirazlar ve benzeri beyanlar; fatura, teyit mektubu, itirak taahhtnamesi, toplant arlar ve bu hkm uyarnca yaplan elektronik gnderme ve elektronik saklama szlemesi, elektronik ortamda dzenlenebilir, yollanabilir, itiraza urayabilir ve kabul edilmise hkm ifade eder. (2) Kaytl elektronik posta sistemine, bu sistemle yaplacak ilemler ile bunlarn sonularna, kaytl posta adresine sahip gerek kiilere, iletmelere ve irketlere, kaytl elektronik posta hizmet salayclarnn hak ve ykmllklerine, yetkilendirilmelerine ve denetlenmelerine ilikin usul ve esaslar Bilgi Teknolojileri ve letiim

Kurumu tarafndan bir ynetmelikle dzenlenir. Ynetmelik bu Kanunun yaym tarihinden itibaren be ay iinde yaymlanr. III - Gvenli elektronik imza MADDE 1526- (1) Polie, bono, ek, makbuz senedi, varant ve kambiyo senetlerine benzeyen senetler gvenli elektronik imza ile dzenlenemez. Bu senetlere ilikin kabul, aval ve ciro gibi senet zerinde gerekletirilen ilemler gvenli elektronik imza ile yaplamaz. (2) Konimentonun, tama senedinin ve sigorta poliesinin imzas elle, faksimile bask, zmba, stampa, sembol eklinde mekanik veya elektronik herhangi bir arala da atlabilir. Dzenlendikleri lke kanunlarnn izin verdii lde bu senetlerde yer alacak kaytlar el yazs, telgraf, teleks, faks ve elektronik dier aralarla yazlabilir, oluturulabilir, gnderilebilir. (3) Ticaret irketleri ile gerek ve tzel kii dier tacirlere ilikin olarak, bu Kanunun zorunlu tuttuu btn ilemler elektronik ortamda gvenli elektronik imza ile de yaplabilir. Bu ilemlerin dayana olan belgeler de ayn usulle elektronik ortamda dzenlenebilir. Zaman unsurunun belirlenmesi gereken ve tzkte dzenlenen hllerde gvenli elektronik imzaya eklenen zaman damgasnn tarihi, dier hllerde merkez veri taban sistemindeki tarih esas alnr. (4) irket adna imza yetkisini haiz kiiler irket namna kendi adlarna retilen gvenli elektronik imzayla imza atabilirler. Bu durumda, kullanlacak nitelikli elektronik sertifikalarda sertifika sahibi alan ierisine, sertifika sahibinin ismiyle birlikte temsil ettii tzel kiinin de ismi yazlr. Bu husus tescil ve ilan edilir. (5) Bu maddenin nc ve drdnc fkralarnn uygulanmasna ilikin usul ve esaslar 26 nc maddede dzenlenen tzkte gsterilir. IV - Elektronik ortamda kurullar 1. lkeler MADDE 1527- (1) irket szlemesinde veya esas szlemede dzenlenmi olmas artyla, sermaye irketlerinde ynetim kurulu ve mdrler kurulu tamamen elektronik ortamda yaplabilecei gibi, baz yelerin fiziken mevcut bulunduklar bir toplantya bir ksm yelerin elektronik ortamda katlmas yoluyla da icra edilebilir. Bu hllerde Kanunda veya irket szlemesinde ve esas szlemede ngrlen toplant ile karar nisaplarna ilikin hkmler aynen uygulanr. (2) Kollektif, komandit, limited ve sermayesi paylara blnm irketlerde, irket szlemesinde ve esas szlemede ngrlerek elektronik ortamda ortaklar kuruluna ve genel kurula katlma, neride bulunma ve oy verme, fizik katlmn, neride bulunmann ve oy vermenin btn hukuki sonularn dourur. (3) Birinci ve ikinci fkrada ngrlen hllerde, elektronik ortamda oy kullanabilmek iin, irketin bu amaca zglenmi bir internet sitesine sahip olmas, ortan bu yolda istemde bulunmas, elektronik ortam aralarnn etkin katlmaya elverililiinin bir teknik raporla ispatlanp bu raporun tescil ve ilan edilmesi ve oy kullananlarn kimliklerinin saklanmas arttr. (4) Birinci ve ikinci fkrada anlan irketlerde esas szleme veya irket szlemesi gerei irket ynetimi, bu yolla oy kullanmann btn artlarn gerekletirir ve ortaa gerekli btn aralar salar. (5) Anonim irketlerde genel kurullara elektronik ortamda katlma, neride bulunma, gr aklama ve oy verme, fizik katlmann ve oy vermenin btn hukuki sonularn dourur. Bu hkmn uygulanmas esaslar bir tzk ile dzenlenir. Tzkte, genel kurula elektronik ortamda katlmaya ve oy vermeye ilikin esas szleme hkmnn rnei yer alr. Anonim irketler tzkten aynen aktarlacak olan bu hkmde deiiklik yapamazlar. Tzk ayrca oyun gerek sahibi veya temsilcisi tarafndan kullanlmasn salayan kurallar ile 407 nci maddenin nc fkrasnda ngrlen komiserlerin bu hususa ilikin yetkilerini ierir. Bu tzn yrrle girmesi ile birlikte genel kurullara elektronik ortamda katlma ve oy kullanma sisteminin uygulanmas pay senetleri borsaya kote edilmi irketlerde zorunlu hle gelir. (6) Birinci il drdnc fkra hkmleri erevesinde oyun gerek sahibi tarafndan kullanlmasna ve uygulamaya ilikin kurallar ile pay sahibinin temsilcisine internet sitesi araclyla talimat vermesi esas ve usulleri Sanayi ve Ticaret Bakanlnca karlacak bir ynetmelikle dzenlenir. 2. Uygulama kurallar MADDE 1528- (1) Elektronik ortam kullanmak isteyen ortaklar, pay sahipleri ve ynetim kurulu yeleri elektronik posta adreslerini irkete bildirirler. E) Kurumsal ynetim ilkeleri MADDE 1529- (1) Halka ak anonim irketlerde kurumsal ynetim ilkeleri, ynetim kurulunun buna ilikin aklamasnn esaslar ve irketlerin bu ynden derecelendirme kural ve sonular Sermaye Piyasas Kurulu tarafndan belirlenir. (2) Sermaye Piyasas Kurulunun uygun gr alnmak artyla, dier kamu kurum ve kurulular, sadece kendi alanlar iin geerli olabilecek kurumsal ynetim ilkeleriyle ilgili, ayrntya ilikin snrl dzenlemeler yapabilirler. F) Ticari hkmlerle yasaklanm ilemler ile mal ve hizmet tedarikinde ge demenin sonular MADDE 1530- (1) Aksine bir hkm bulunmad takdirde, ticari hkmlerle yasaklanm ilemler ve artlar batldr. Ancak, szleme uyarnca yerine getirilmesi gereken edimler iin kanunun veya yetkili makamlarn koymu

olduu en yksek snr aan szlemeler en yksek snr zerinden yaplm saylr; snr aan edimler hata ile yerine getirilmi olmasa bile, geri alnr. Bu snrlarda, Trk Borlar Kanununun 27 nci maddesinin ikinci fkrasnn ikinci cmlesi uygulanmaz. (2) Ticari iletmeler arasnda mal ve hizmet tedariki amacyla yaplan ilemlerde, alacakl, kanundan veya szlemeden doan tedarik borcunu yerine getirmi olmasna ramen, borlu, gecikmeden sorumlu tutulamayaca hller hari, szlemede ngrlm bulunan tarihte veya belirtilen deme sresinde borcunu demezse, ihtara gerek olmakszn temerrde der. (3) Mtemerrit borlunun alacakls szlemede ngrlen tarihten ya da deme sresinin sonunu takip eden gnden itibaren, art edilmemi olsa bile faize hak kazanr. (4) Szlemede deme gn veya sresi belirtilmemise veya belirtilen sre beinci fkraya aykr ise, borlu aadaki srelerin sonunda ihtara gerek kalmakszn mtemerrit saylr ve alacakl faize hak kazanr: a) Faturann veya e deer deme talebinin borlu tarafndan alnmasn takip eden otuz gnlk srenin sonunda. b) Faturann veya e deer deme talebinin alnma tarihi belirsizse mal veya hizmetin teslim alnmasn takip eden otuz gnlk srenin sonunda. c) Borlu faturay veya e deer deme talebini mal veya hizmetin tesliminden nce almsa, mal veya hizmetin teslim tarihini takip eden otuz gnlk srenin sonunda. d) Kanunda veya szlemede, mal veya hizmetin kabul veya gzden geirme usulnn ngrld hllerde, borlu, faturay veya e deer deme talebini, kabul veya gzden geirmenin gerekletii tarihte veya bu tarihten daha nce almsa, bu tarihten sonraki otuz gnlk srenin sonunda; u kadar ki, kabul veya gzden geirme iin szlemede ngrlen sre, mal veya hizmetin alnmasndan itibaren otuz gn ayor ve bu durum alacaklnn aleyhine ar bir hakszlk oluturuyorsa, kabul veya gzden geirme sresi mal veya hizmetin alnmasndan itibaren otuz gn olarak kabul edilir. (5) Szlemede ngrlen deme sresi, faturann veya e deer deme talebinin veya mal veya hizmetin alnd veya mal veya hizmetin gzden geirme ve kabul usulnn tamamland tarihten itibaren en fazla altm gn olabilir. u kadar ki, alacakl aleyhine ar bir haksz durum yaratmamak kouluyla ve aka anlamak suretiyle taraflar daha uzun bir sre ngrebilirler. Ancak alacaklnn kk yahut orta lekli iletme (KOB) veya tarmsal ya da hayvansal retici olduu veya borlunun byk lekli iletme sfatn tad hllerde, deme sresi, altm gn aamaz. (6) Gecikme faizi denmeyeceini veya ar derecede haksz saylabilecek kadar az faiz deneceini, alacaklnn ge deme dolaysyla urayaca zarardan borlunun sorumlu olmayacan veya snrl bir ekilde sorumlu tutulabileceini ngren szleme hkmleri geerizdir. Geersizlik durumunda yedinci fkra uygulanr. (7) Bu madde hkmleri uyarnca alacaklya yaplan ge demelere ilikin temerrt faiz orannn szlemede ngrlmedii veya ilgili hkmlerin geersiz olduu hllerde uygulanacak faiz orann ve alacan tahsili masraflar iin talep edilebilecek asgari giderim tutarn Trkiye Cumhuriyet Merkez Bankas her yl ocak aynda ilan eder. Faiz oran, 4/12/1984 tarihli ve 3095 sayl Kanuni Faiz ve Temerrt Faizine likin Kanunda ngrlen ticari ilere uygulanacak gecikme faizi oranndan en az yzde sekiz fazla olmaldr. (8) Mal veya hizmet bedelinin taksitle denmesinin ngrld durumlarda, bu maddenin deme srelerini dzenleyen hkmleri birinci taksit bakmndan uygulanr. Her bir taksit tutarnn denmeyen ksm yedinci fkrada ngrlen oranda gecikme faizine tabidir. Alacaklnn kk veya orta lekli iletme veya tarmsal veya hayvansal retici olup borlunun byk lekli iletme olduu hllerde taksitle demeyi ngren szleme hkmleri geersizdir. G) irket ve ortaklk terimlerinin kanunilii MADDE 1531- (1) Bu Kanuna gre ortaklk, kollektif ortaklk, komandit ortaklk, anonim ortaklk, sermayesi paylara blnm komandit ortaklk, limited ortaklk ve kooperatif ortaklk terimleri, srasyla irkete, kollektif irkete, komandit irkete, anonim irkete, sermayesi paylara blnm komandit irkete, limited irkete ve kooperatif irkete e anlamda kanuni terimlerdir ve bu terimler birbirleri yerine kullanlabilir. H) Ticaret sicili harlar MADDE 1532- (1) 2/7/1964 tarihli ve 492 sayl Harlar Kanununun hkmleri uyarnca tahsil edilen ticaret sicili harlarnn red ve iadeler dldkten sonra kalan tutarnn yzde yirmibei ticaret sicilini tutmakla grevli odaya kaydedilmek zere aktarlr. ) Yrrlkten kaldrlan hkmler MADDE 1533- (1) 29/6/1956 tarihli ve 6762 sayl Trk Ticaret Kanunu yrrlkten kaldrlmtr. GEC MADDE 1- (1) Trkiye Muhasebe Standartlar Kurulu tarafndan belirlenen Trkiye Muhasebe Standartlar; a) Trkiye Muhasebe Standartlar, Trkiye Finansal Raporlama Standartlar (TMS/TFRS) ve yorumlar ile, b) Kk ve Orta Byklkteki letmeler Trkiye Finansal Raporlama Standartlarndan (KOB/TFRS) oluur. (2) Aada saylanlar TMS/TFRS ve Yorumlarn uygulamakla ykmldrler: a) Bu Kanunun 1534 nc maddesinin ikinci fkrasnn (a) ila (e) bendlerindeki sermaye irketleri, b) TMS/TFRS ve Yorumlarn uygulamay tercih edenler.

(3) Aada saylanlar KOB/TFRSn uygulamakla ykmldrler: a) Bu maddenin ikinci fkrasnn (a) bendinde belirtilenlerin dnda kalan ve iletme ynetiminde yer almayan iletme sahipleri, iletmeye bor verenler ve kredi derecelendirme kurulular gibi d kullanclar iin genel amal finansal tablo dzenleyen iletmeler. b) TMS/TFRSn uygulamay tercih eden KOB tanmndaki iletmelerden tekrar KOB/ TFRS uygulamasna dnmek isteyen iletmeler. (4) Trkiye Muhasebe Standartlar Kurulu, kk lekli iletmeleri KOB/TFRSndan ksmen veya tamamen muaf tutmaya veya bunlar iin ayr standartlar belirlemeye yetkilidir. (5) Trkiye Muhasebe Standartlar (TMS/TFRS ve Yorumlar ile KOB/TFRS) ve kavramsal erevede belirlenen ilkeler bu Kanunun ticari defterlere, finansal tablolara ve raporlamaya ilikin hkmleri ile ilgili dier hkmlerine de uygulanr. GEC MADDE 2- (1) Kamu tzel kiiliini haiz Trkiye Denetim Standartlar Kurulu kuruluncaya kadar, 397 nci maddede belirtilen Trkiye Denetim Standartlar; Trkiye Serbest Muhasebeci Mali Mavirler ve Yeminli Mali Mavirler Odalar Birlii (TRMOB) ile ilikili bir Kurul tarafndan uluslararas denetim standartlaryla uyumlu olarak belirlenir. Kurulun, hangi kurum ve kurulularn temsilcilerinden oluaca ile alma usul ve esaslar, TRMOB tarafndan hazrlanacak ve Maliye Bakanlnn uygun gr zerine yaymlanacak bir ynetmelikle dzenlenir. GEC MADDE 3- (1) Kamu adna denetleyici tzel kiilii haiz bir st kurum kurulup faaliyete geinceye kadar 400 nc maddede ngrlen denetilerin, denetlemelerini bu Kanun hkmleriyle standartlara ve amaca uygun olarak yapmalarn salamak iin, denetiler yerinden ve internette, denetleme belgelerine eriim suretiyle ve ayrca gerekli bilgileri de alarak Sanayi ve Ticaret Bakanl tarafndan denetlenir. Bu st denetimin usul ve esaslar 400 nc madde uyarnca karlacak ynetmelikte belirlenir. GEC MADDE 4- (1) Herhangi bir ticaret irketi veya kooperatif bu Kanunun yaym tarihinden itibaren iki yl iinde eski trlerine dnmeleri hlinde aadaki hkmlere tabi olurlar: (2) Bu hlde, bu Kanunun tr deitirmeye ve nisaplara ilikin hkmleri uygulanmaz, aadaki nisaplar geerli olur: a) Eski trne dnecek irket, kollektif, komandit ve sermayesi paylara blnm komandit irket ise, tr deitirmeyle ilgili tm kararlar btn ortaklarn ounluu ile alnr. b) Eski trne dnecek irket anonim irket ise, tr deitirme ile ilgili btn kararlar iin, ynetim kurulu btn yelerin ounluuyla ve genel kurul sermayenin en az yzde ellisini karlayan paylarn sahiplerinin veya temsilcilerinin varl ile toplanr. Birinci toplantda bu nisaba ulalamazsa, ikinci toplantda toplant nisab sermayenin te biridir. Bu hlde kararlar ynetim kurulunda hazr bulunan yelerin ounluuyla, genel kurulda ise toplantda mevcut oylarn ounluuyla alnr. c) Eski trne dnecek irket limited irket ise tr deitirmeye ilikin tm kararlar sermayenin en az yzde ellisine sahip ortaklarn ounluunun kararyla alnr. d) Eski trne dnecek irket bir kooperatif ise, tr deitirmeye ilikin kararlar kooperatif ortaklarnn en az ounluunun genel kurulda temsil edilmesi artyla, toplantda mevcut ortaklarn ounluuyla alnr. (3) irket szlemesinde, esas szlemede veya ana szlemede ya da herhangi bir szlemede yer alan bir veto hakk, bu madde hkmlerine gre verilecek tr deitirme kararlarnda geerli olmaz. Kamu kurulularna tannan altn paydan doan haklar sakldr. (4) Dier tr deitirme ilemleri 6762 sayl Kanuna gre yaplr. GEC MADDE 5- (1) Bu Kanunda geen Trk Liras ibaresi karlnda, uygulamada, 28/1/2004 tarihli ve 5083 sayl Trkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakknda Kanun hkmlerine gre lkede tedavlde bulunan para Yeni Trk Liras olarak adlandrld srece bu ibare kullanlr. GEC MADDE 6- (1) 1534 nc maddenin ikinci fkrasnda anlan irketler 1/1/2013 tarihinde veya zel hesap dnemi dolaysyla daha sonraki bir tarihte balayacak hesap dnemi iin, gerek ticari defterlerinin tutulmasnda, gerek mnferit ve konsolide finansal tablolarnn dzenlenmesinde, Trkiye Muhasebe Standartlar Kurulu tarafndan yaymlanm olan Trkiye Muhasebe Standartlarn uygulamak zorundadr. 1534 nc maddenin ikinci fkrasnn (a) il (e) bentlerindeki tacirler, 31/12/2012 tarihinde veya zel hesap dnemi dolaysyla daha sonraki bir tarihte sona erecek olan hesap dnemlerine ilikin ticari defterlerine dayanarak hazrlayacaklar bilanolarn, Trkiye Muhasebe Standartlarna gre dzeltmek ve dzeltilmi bilanolarn 1/1/2013 tarihinde veya zel hesap dnemi bulunanlar daha sonraki bir tarihte balayacak hesap dneminin al bilanosu olarak ticari defterlerine ve finansal tablolarna geirmek zorundadr. (2) 1534 nc maddenin nc fkrasnda anlan irket ve iletmeler, 1/1/2013 tarihinde veya zel hesap dnemi dolaysyla daha sonraki bir tarihte balayacak hesap dnemi iin, gerek ticari defterlerinin tutulmasnda gerek mnferit

ve konsolide finansal tablolarnn dzenlenmesinde, Trkiye Muhasebe Standartlar Kurulu tarafndan yaymlanm olan zel Trkiye Muhasebe Standartlarn uygulamak zorundadr. Bu tacirler, 31/12/2012 tarihinde veya zel hesap dnemi dolaysyla daha sonraki bir tarihte sona erecek olan hesap dnemlerine ilikin ticari defterlerinden karacaklar bilanolarn, Trkiye Muhasebe Standartlarna gre dzeltmek ve dzeltilmi bilanolarn 1/1/2013 tarihinde veya zel hesap dnemi bulunanlar daha sonraki bir tarihte balayacak hesap dneminin al bilanosu olarak ticari defterlerine ve finansal tablolarna geirmek zorundadr. (3) Bu Kanunun 400 nc maddesinde ngrlen deneti, anonim, limited ve sermayesi paylara blnm komandit irketin yetkili organ tarafndan en ge 1/3/2013 tarihine kadar seilir. Seim ile birlikte 6762 sayl Kanuna gre grev yapan denetinin grevi sona erer. 31/12/2012 tarihinde veya zel hesap dnemi dolaysyla daha sonraki bir tarihte sona erecek olan dnemin bilanosu, 6762 sayl Kanun hkmleri uyarnca 6762 sayl Kanun hkmlerine gre seilmi bulunan deneti tarafndan denetlenir. 1/1/2013 tarihini tayan veya zel hesap dnemi dolaysyla daha sonraki bir tarih itibaryla karlm bulunan al bilanosu, bu Kanuna gre seilmi deneti tarafndan ve bu Kanun hkmleri uyarnca denetlenir. Bu Kanun hkmlerine gre seilen deneti, denetimini bu Kanun hkmlerine gre yapar. Ancak, deneti bu Kanunun 402 nci maddesinin birinci fkras uyarnca, gemi yla ait finansal tablolar ile gerekli karlatrmay yapabilmek iin, 6762 sayl Kanuna veya dier mevzuata gre hazrlanan finansal tablolara raporunda yer verir. Bu fkra hkmleri uyarnca grevleri ve organ sfatlar son bulan denetinin veya denetilerin, 6762 sayl Kanuna gre toplantya ardklar genel kurullar toplanr ve azlk, 6762 sayl Kanunun 367 nci maddesine gre grevleri sona eren denetilere bavurmusa, o prosedre devam olunur. Yrrlk MADDE 1534- (1) Kenar balklar metne dhil olan bu Kanun 1/7/2012 tarihinde; geici 2 nci ve geici 3 nc maddeler ise bu Kanunun yaym ile birlikte yrrle girer. 1524 nc madde, bu Kanunun yrrle girdii tarihten itibaren bir yl sonra yrrle girer. Trk Ticaret Kanununun Yrrl ve Uygulama ekli Hakknda Kanun hkmleri sakldr. (2) Bu Kanunun Trkiye Muhasebe Standartlar ile ilgili hkmlerinin yrrlklerine aadaki hkmler uygulanr. Bu Kanun; a) 1523 nc maddenin birinci ve ikinci fkralarnda tanmlanan byk lekli sermaye irketleri ile bunlarn konsolidasyon kapsamna giren bal irketleri, itirakleri ve irketler topluluklar, b) Sermaye Piyasas Kanununa gre, ihra ettikleri sermaye piyasas aralar borsada veya tekilatlanm dier bir piyasada ilem gren irketler, arac kurumlar, portfy ynetim irketleri ve konsolidasyon kapsamna alnan dier iletmeler, c) Bankaclk Kanununun 3 nc maddesinde tanmlanan bankalar ile bal ortaklklar, d) 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayl Sigortaclk Kanununda tanmlanan sigorta ve reasrans irketleri, e) 28/3/2001 tarihli ve 4632 sayl Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatrm Sistemi Kanununda tanmlanan emeklilik irketleri, bakmndan 1/1/2013 tarihinde yrrle girer. (3) Kk ve orta lekli sermaye irketleri ile bu maddenin ikinci fkrasnda saylanlar dnda kalan her ldeki gerek ve tzel kii tacirler iin yaymlanan ve yaymlanacak olan zel Trkiye Muhasebe Standartlar 1/1/2013 tarihinde yrrle girer. (4) Bu Kanunun anonim irketlerin denetlenmesine ilikin 397 il 406 nc maddeleri 1/1/2013 tarihinde yrrle girer. Yrtme MADDE 1535- (1) Bu Kanun hkmlerini Bakanlar Kurulu yrtr. 13/2/2011