Professional Documents
Culture Documents
- Vi cc ng c Diesel c s dng tng p kh np, vic lm mt trung gian c th lm gim nhit kh nn nhng ng thi cng lm gim cht t tnh kinh t nhin liu. - S dng c tnh phun c iu khin: Qu trnh phun nhin liu c chia thnh 2 giai on (hoc nhiu hn). Trong o, lng nhin liu phun vo xi lanh trong giai on 1 chim t l nh trong ton b lng nhin liu cung cp cho 1 chu trnh. Bin php ny cng nhm gim tc gii phng nhit ca kh chy trong xi lanh, t gim nhit cc i ca qu trnh chy. y l gii php c nhiu trin vng v ang c p dng rng ri. Phn ln cc gii php trn u lm gim hiu sut nhit ca chu trnh. iu ny cho thy trng thi i lp tim n pht sinh t vic ng thi c gng gim NOx, gim khi en, v gim cht ht nhim trong khi tng cao tnh kinh t nhin liu. Chng ta khng th ng thi ti u ha c hai mc tiu (gim nhim v tng cao tnh kinh t nhin liu). Trong thc t mi quan h gia NOx vi lng khi thi v lng tiu th nhin liu l mt mi quan h bin ng rt phc tp, trong c tnh cung cp nhin liu ng mt vai tr quan trng. 2. Kim sot cc cht ht nhim. Nhng kt qu nghin cu gn y cho thy c nhng hp cht c kh nng gy ung th v gy bin i gen b hp th trong cc cht nhim dng ht do ng c Diesel thi ra. gim mi nguy thy r ny cn phi gim hoc l loi tr cc hp cht ra khi kh thi ng c Diezen. T ta thy c 2 vn cn c quan tm khi xem xt cc cng ngh kim sot nhim c tnh kh thi, l: Cng ngh c kh nng loi b cc hp cht ni trn hay khng v khi no th chng c th p dng vo thc t. Hin nay, cng ngh kim sot cc cht nhim dng ht dng rng ri trn cc PTCGB lp ng c Diesel l s dng h thng lc cht ht (Particulate Trap System). Cc thit b ny c th loi b phn quan trng cc cht dng ht v cc cht hu c kt hp vi chng. Mt gii php khc ang c nh gi cao l iu khin ti u ho qu trnh chy. y l cng vic phc tp, bao gm ti u ho s ha trn nhin liu v khng kh, duy tr mc xoy lc hp l, to s lan truyn mng la thch hp, ti u ho thnh phn ca nhin liu, v gim lng nhit ca ng c truyn cho cht lng lm mt,... Nhng cch tip cn khc nhau nhm gim cc cht nhim dng ht (ti ngun pht sinh chng) s cho php cc thit b lc thc hin chc nng ca chng c hiu qu hn cng nh tng c bn ca cc thit b ny. 3. Kim sot khi en v mi kh chu ca kh thi. Nguyn nhn gy ra s pht thi khi en l do cc ht cacbon, to thnh do qu trnh chy khng kit. Ngoi ra, khi xc mng du hot ng khng tt, mt lng du nhn xc ln bung chy, lng du ny cng b t chy v gy ra hin tng x khi xanh ng c. nhiu quc gia, tiu chun v khi ca PTCGB lp ng c Diesel c hiu lc t nhng nm 1970. Hin nay, cng ngh thit k ng c c c lng kin thc cn thit kim sot s pht thi khi. C 3 vn ln m li xe cn ch nhm kim sot s pht thi khi ng c Diesel l: - Hiu chnh ng s hot ng ca bm cao p, c bit l thi im phun nhin liu v lng nhin liu ti a cung cp cho mt chu trnh. - S dng ng loi nhin liu. - Chuyn ch ng ti trng thit k . Vi 3 qui nh trn nhn mnh tm quan trng ca vic iu chnh thch hp v iu kin vn hnh i vi cc PTCGB lp ng c Diesel. V phng din ny, khi cc thng s k thut ca nh sn xut c tun th mt cch nghim tc, cc PTCGB lp ng c Diesel s t ra u im hn so vi cc PTCGB lp ng c xng v tin cy, bn, v mc nhim. ng c Diesel, mc du c tnh linh hot cao hn so vi ng c xng trong vic s dng nhin liu, nhng chng cng c thit k s dng vi mt di c tnh nht nh ca nhin liu. iu phi c tn trng mt cch nghim tc.Vic lm bn nhin liu ,s pha trn nhin liu Diesel (v d nh vi du nhin liu nng) s lm tng s chy khng hon thin, tng lng pht thi khi en, tng lng thi HC, ng thi lm cho ng c cn phi bo dng thng xuyn hn. Nhiu quc gia c nhng ch tiu rt kht khe v cht lng ca nhin liu ni chung v du Diesel ni ring. Cc ng c Diesel c thit k vn hnh trong mt di ti trng nht nh v nu vt qu th lng nhin liu khng chy ht s pht thi thnh khi en. Nhiu quc gia c cc iu lut qui nh v ti trng ln nht cho php i vi cc PTCGB, th cc nc ang pht trin gn nh khng c s kim sot (hoc khng c hiu lc) v hin tng ch qu ti, cc ng khi di ng thng xuyn xut hin trn ng ph. Nguyn nhn lm cho khi thi Diesel c mi kh chu l do s chy khng kit ca nhin liu, do s mt nhit ca mt s hp cht nhin liu v s oxy ho mt phn ca cc thnh phn nhin liu cha chy ht dn n vic hnh thnh cc Anhyt, Phenol v cc a xt hu c. Nhng ci tin thit k v bung chy v vi phun nhm t c qu trnh chy hon thin hn chnh l nhng hng tip cn hiu qu
nht nhm gim mi kh chu ca kh thi. Ngoi ra, vic s dng ng khi thng ng c th lm cho mi kh chu c khuych tn ra xa cc i tng tham gia giao thng khc. Mt iu d nhn thy l vic bo dng v thay th li lc (ca bu lc nhin liu) theo ng qui nh c th lm gim mi kh chu ny ca kh thi. S thay i thnh phn ca nhin liu Diesel dng nh c cht t nh hng n mi kh chu ca kh thi. Ngoi ra, cc cht ph gia cng c nhng tc ng nh n mi kh chu ca kh thi. Mt gii php khc l cho thm cht bin i mi (vo nhin liu Diesel) nhm thay i mi c trng ca kh thi ng c Diesel. Mt phng thuc tim nng cho vn ny trong tng lai l s dng cc b chuyn i xc tc bin i cc Anhyt thnh cc hp cht t mi hn. 4. Kim sot s pht thi xt lu hunh- sulphur oxides. S pht thi xt lu hunh lin quan trc tip n lng lu hunh c trong nhin liu, do vy gii php c hiu qu nht l s dng nhin liu Diesel c hm lng lu hunh thp. Tuy nhin, hm lng lu hunh t l nghch vi gi thnh ca nhin liu Diesel. Ti rt nhiu cc nc cng nghip lng lu hunh trong nhin liu c qui nh c th v t khi vt qu 0,3%. C c gii hn trn l do cc hng du m ti cc nc ny thng tip cn c nhng ngun du th c hm lng lu hunh thp hoc d dng kh lu hunh. Mt s nc pht trin cng c qui nh v hm lng lu hunh trong nhin liu Diesel(ti Singapore, lng lu hunh ln nht l 0,5%). Ti Vit Nam, chng ta s dng kh nhiu du Diesel cha 5% lu hunh. Trong bi cnh xung cp v cht lng phng tin, thiu s bo dng sa cha cn thit vi ng c, h thng c s h tng giao thng yu km, tnh trng ch qu ti ,...s lm cho tnh trng nhim xt lu hunh tr nn trm trng hn cc thnh ph ln v cc u mi giao thng. Cng phi ni thm rng, khi s dng cc cht xc tc (trong cc b x l kh thi) gim cc cht nhim khc nh CO, HC, khi ioxyt lu hunh (sulphur dioxide) c xu hng b chuyn thnh axt lu hunh (sulphur acid), v y li l mt cht c hi hn. 5. Kim sot ting n. Mt cch t nhin, cc PTCGB lp ng c Diesel gy n do p sut rt cao sinh trong qu trnh chy ca ng c. p sut ln nht trong qu trnh chy ca ng c Diesel trong khong 5 -10 MN/m2 (vi cc ng c Diesel c nh, c s vng quay cao v tng p c th ln n 12-15 MN/m2 ).Trong khi p sut ln nht trong qu trnh chy ca ng c xng ch vo khong 3-5 MN/m2. y l nguyn nhn lm tng rung v ting n c kh vi tn s trong khong t 500 n 5000Hz ng c Diesel. Cho n nay, cc nh chuyn mn c nhiu c gng nhm gim ting n ca ng c. Ti ngun pht sinh ting n, vic s dng phun nhin liu gin tip (s dng bung chy trc), lm chm thi im phun nhin liu (gim gc phun sm nhin liu ), s dng c tnh phun c iu khin, gim tc phun nhin liu, gim t s nn kt hp vi tng p kh np... l nhng cch tip cn nhm lm cho qu trnh chy bt anh hn, t gim ting n.Trong cc gii php trn, vic s dng c tnh phun c iu khin ang c p dng rng ri v n p ng kh tt 2 ch tiu l gim n ng thi duy tr c tnh kinh t nhin liu mc hp l. Mt s gii php khc nh: Gim rung ng b mt ng c (bng cch tng cng, khi lng v kh nng chng rung, tng gn tng cng cho thn xi lanh v hp trc khuu); kt hp vic gim n vi vic bao kn mt s ngun gy n khc (c cu truyn ng, c cu xu pp, bm cao p...) l nhng hng i c nhiu trin vng. i vi phng tin vn ti cng cng v phng tin vn ti hng nng cn phi c nhng gii php gim n tt hn na. Mt gii php c a ra l bao kn ton b h thng truyn lc ca xe, bao kn tng phn ng c v c lp chng vi cc b mt rung ng ca ng c. y l mt cng ngh phc tp c lin quan n hiu sut ng c, s vn hnh ca h thng lm mt, cng nh khng gian vo cn thit cho vic bo dng sa cha, do vy cn phi thn trng v xem xt k lng khi p dng. Chng ta thy rng vi lnh vc vn ti ng b, cc ng c t trong kiu piston dng nhin liu xng truyn thng lin tc c pht trin sut hn 90 nm qua, trong khi nhng c gng ng k pht trin k thut Diesel nhm s dng rng ri trong vn ti b ch bt u sau nhng nm 1950 v pht trin mnh t nhng nm 1970 nh l h qu ca cuc khng hong du m. Do vy, vn rt cn nhng nghin cu nhm pht trin cng ngh Diesel cng nh vic ng dng n trong cc lnh vc khc nhau. Vi mt s tin gn y, nh l vic s dng in t kim sot qu t rnh cp nhin liu, kt cu bung chy to hiu qu xoy lc cao, tng p tuc bin kh, cng ngh bao ph gm khu vc bung chy,... cho thy ng c Diesel s vn gi c tnh hiu qu cao v t nhim hn so vi ng c xng i chiu. Tuy nhin, ng c Diesel c gi thnh ch to cao hn mt cht v chng yu cu nghim ngt, kht khe hn trong vn hnh v bo dng. Khi thi Diesel, ting n, cc cht ht nhim s l nhng vn chnh cn ch gim thiu tc ng ca chng n sc kho cng ng v mi trng sinh thi khi chng ta m rng phm vi v quy m s dng ng c Diesel.