VN THNG HIU TRONG SP NHP MUA LI DOANH NGHIP

Posted on 29.01.2012

Rate This Giao dch sp nhp, mua li doanh nghip (M&A) khng ch l php cng n thun cc doanh nghip vo vi nhau m thng ko theo hng lot cc vn v t cch php nhn, vn ti chnh, thng hiu, th phn, th trng, kim sot tp trung kinh t, kim sot giao dch c phiuCn xc nh chnh xc loi giao dch M&A doanh nghip d nh tin hnh l loi giao dch no: (i) Sp nhp, mua li ch yu theo quy nh ca php lut v doanh nghip; (ii) Sp nhp, mua li nh mt hnh thc u t trc tip nc ngoi ch yu theo quy nh ca php lut v u t; (iii) Sp nhp, mua li nh mt hnh thc tp trung kinh t ch yu chu s iu chnh ch yu ca php lut cnh tranh; (iv) Mua c phn ch yu theo cc quy nh ca php lut chng khon; (v) Sp nhp, mua li doanh nghip nhm mc ch pht trin thng hiu ch yu chu s iu chnh ca php lut v s hu tr tuVic xc nh loi giao dch M&A s gip cho cc bn xc nh, nhn thc c th loi giao dch m mnh tin hnh; lut iu chnh ch yu trong giao dch M&A; c ch, quy trnh tin hnh giao dch; nh hng vic thit lp cc iu khon trong hp ng M&A; xc nh ngha v thng tin, thng bo n c quan qun l ca cc bn Thng hiu nh ti sn v hnh trong giao dch M&A C th thy trong giao dch M&A, thng hiu c xem xt nh mt dng ti sn v hnh v trong mt s trng hp c coi l mc ch chnh ca giao dch. Theo mt nghin cu gn y ca Cng ty McKinsey (M), cc ti sn v hnh ng vai tr chnh yu trong cc thng v M&A v thng hiu l phn ng cn nhc nht. Khi cc ti sn v hnh gp phn khng nh trong gi tr ca cc doanh nghip th k 21, vic nh gi ca thng hiu, c bit l khi nh gi ti sn thng hiu nh ti sn v hnh l mt trong nhng yu t rt quan trng trong hp ng hn nhn M&A. Nhn t gc qun tr thng hiu i vi hot ng M&A Vit nam, c th thy hot ng ny c xc tin di ba nguyn nhn: khi thy mt doanh nghip lm n tt, doanh nghip khc mun gp vn cng khai thc li th thng hiu, li th th trng; mt doanh nghip yu km c cc thng hiu mnh hn mua li s dng c s h tng v cc quan h khch hng sn c; doanh nghip lm n kh khn b mua li khai thc li thng hiu. C ba trng hp trn y u c mt yu t ging nhau l bn i mua bao gi cng l mt thng hiu mnh v dn d ci thng hiu b mua s b lng qun. Vic doanh nghip Vit Nam mun sau sp nhp, mua li vn duy tr, bo v thng hiu ca mnh l mt vic lm kh kh khn. Trng hp Ngn hng chu ACB sau khi bn 8,5% c phn cho Standar Chartered vn duy tr tt tn tui ca mnh l rt him hoi bi ACB l mt ngn hng thng mi mnh, cho i tc tham gia gp vn ch yu nhm chuyn giao chuyn mn qun l, kinh doanh v k thut cng ngh. Rt nhiu doanh nghip khng ni lc gi c mnh trong cuc hn phi M&A vi cc i tc ln, dn n vic b thn tnh thng hiu ngay ti sn nh. Trng hp Pacific Airline bn 30% c phn tr gi 50 triu USD cho Hng hng khng Jetstar Airways, thnh vin ca Tp on hng khng Qantas, Australia l mt v d. D vn cn gi 70% c phn nhng cc c ng chnh ca Pacific Airline chp nhn Hng hng khng ny chuyn sang dng thng hiu Jetstar Airways. Khi Morgan Stanley mua 48,33% c phn ca Cng ty chng khon Hng Vit, ngay lp tc cng ty chng khon ny c i tn thnh Cng ty chng khon Morgan Stanley Hng

Vit. Tt nhin, tip tc tn ti, vic thit lp cc mi quan h mang tnh chin lc nhm tr thnh mt phn ca mt t chc ln mnh hn, v c th l danh ting hn v c li nhun hn l cn thit nhng trong nhiu giao dch, doanh nghip chp nhn b ph, khng nh gi thng hiu c dy cng xy dng ca mnh. Cn phi thy c nhng doanh nghip Vit Nam kinh doanh khng cn tt nh trc nhng li gi c cho mnh mt thng hiu cc k ng gi. Trong nhiu trng hp, thm ch thng hiu ca bn i sp nhp, mua li c s dng nh mt c s mua r hn mt phn hay ton b bn b sp nhp, mua li. Trong mt s trng hp, khi doanh nghip Vit Nam sp nhp, mua li doanh nghip nc ngoi, vn thng hiu c bn nc ngoi rt ch Trong thng v ANCO mua li nh my sa ca Nestle ti Ba V, nh my chuyn sang thuc s hu ANCO v thng hiu sa c t thnh ANCO-Nestle nhng ANCO ch tip tc s dng thng hiu sa Nestle trong vng 1 nm, sau s phi pht trin thng hiu ANCO Milk thay th. Khi KIDO Cng ty c phn thnh vin ca Tp on Kinh mua li Nh my kem Walls ca Unilever, KIDO ch c s dng thng hiu kem Walls trong mt khong thi gian, sau s phi pht trin cc thng hiu kem khc nh Premium, Merino. Doanh nghip Vit Nam thc hin M&A cn nm c im mnh cng nh im yu ca thng hiu c sp nhp t c th nh gi c mc tng thch ca thng hiu ny vi chin lc thng hiu ca mnh. Trong nhiu trng hp, doanh nghip Vit Nam s cn n chuyn gia t vn thng hiu ngay trong giai on m phn giao dch M&A trnh tnh trng nc n chn mi nhy, mt b mi lo lm chung. Trn thc t, tnh trng ph bin l ch khi c khng hong ang e do n thng hiu ct li ca doanh nghip hay dn xp m bng bong cc thng hiu sau thng v M&A, ngi ta mi ngh n vic mi chuyn gia thng hiu. i vi doanh nghip Vit Nam l bn bn, iu quan trng l nm c chin lc thng hiu bn mua trc khi bt tay vo k kt hp ng M&A. Nu nm c ch xc gi tr thng hiu ca mnh, bn bn c th i mt ci gi hp l cho thng hiu ca mnh. Vn nh gi thng hiu trong giao dch M&A Trong giao dch M&A, nh gi doanh nghip c coi l mt vic kh khn vi nhiu phng php nh gi v mi phng php cho mt p s khc nhau, con s cao nht c th cch xa con s thp nht n vi ln. nh gi thng hiu nh ti sn v hnh khi nh gi doanh nghip cng kh khn gp bi. V l thuyt, gi tr doanh nghip gm c gi tr cng (c th tng i cn ong o m c, nh tng ti sn hin c, kh nng sinh li ca doanh nghip) cng vi gi tr thng hiu ca cng ty. Gi tr thng hiu nh ti sn v hnh ch c th nh gi mt mc tng i i vi nhng cng ty c thng hiu vi mt qu trnh hot ng n nh hay c nim yt trn sn giao dch chng khon. C chuyn gia a ra cch tnh: Gi tr thng hiu = Tng gi tr c phiu ca cng ty Tng gi tr ti sn (gm hin vt v hin kim hoc tnh theo tng gi tr thu nhp hng nm cho mt khong thi gian trong tng lai). Mi y Vietcombank nh gi thng hiu ca mnh bng cch ly gi trung bnh ca cc nh u t nc ngoi np thu tr cho tng gi tr ti sn hu hnh ca h. y cng ch l mt cch tnh tng i v chnh tng gi tr ti sn hu hnh ca Vietcombank cng ch c xc nh mt cch tng i. Khi nh gi thng hiu trong giao dch M&A, cn phi tha nhn rng gi tr ca doanh nghip ni chung ch c th c khng nh khi doanh nghip tm c mt ngi mua thun mua vi gi ngi bn chp nhn bn. Ngi ta vn nhc ti v thng gia Carlo de Benedetti mua li Cng ty Buitoni chuyn sn xut cc loi m v thc phm ng hp vi gi 30 triu USD. Cha y 3 nm sau, Benedetti bn li Cng ty Buitoni cho Tp on Nestle ca Thu S vi gi 1,1 t USD gp khong 36 ln so vi s tin Benedetti b ra mua Buitoni.

Benedetti mua Buitoni vi tng gi tr ti sn hin hu ca cng ty ny tnh theo s sch k ton (book value) nhng chp thi c, bn li cho Nestle mt gi tr thng hiu (brand equity) c danh ting chu u hn 60 nm khi Nestle cn mt thng hiu quen thuc vi khch hng tung ra mt s sn phm mi. Doanh nghip c th thc hin M&A loi b nhng thng hiu km ci v khin thng hiu ct li tr nn mnh hn. Bn mt phn ca doanh nghip cng vi thng hiu khng cn ph hp vi chin lc pht trin ca doanh nghip s cng c sc mnh ca thng hiu ct li. Thng hiu chnh l cm nhn ca khch hng v doanh nghip nn cn lu l sau giao dch M&A doanh nghip c th mnh hn, ln hn nhng iu ny s khng c ngha g nu s k vng ca khch hng khng c p li.