You are on page 1of 39

Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M

Chng III: Cu to chung ca cu thp - 59 -




C
C
C
H
H
H

N
N
N
G
G
G


I
I
I
i
i
i
i
i
i
:
:
:


c
c
c

u
u
u


t
t
t

o
o
o


c
c
c
h
h
h
u
u
u
n
n
n
g
g
g


c
c
c

a
a
a


c
c
c

u
u
u


t
t
t
h
h
h

p
p
p



3.1 CC H THNG CO BN CA CU THP

C nhiu cch phn loi v ty theo mi cch m cu thp c chia thnh
nhng loi khc nhau. Nu phn theo s tnh hc v c im kt cu, ngi ta phn
thnh 4 h thng chnh sau:
H thng cu dm.
H thng cu dn.
H thng cu vm.
H thng cu treo v h lin hp.
1.1-H thng cu dm:
y l h thng c s dng rng ri nht. Trc kia n lm nhp nh v va
(<150m), ngy nay nh s dng vt liu mi v s kt cu hp l nn c th vt
nhp t 300500m.

Hnh 3.1: Cu dm thp Ponte Costa e Silva (Brazil) nhp 300m ln nht th gii,
hon thnh nm 1974


Hnh 3.2: Cu dm thp Neck Artalbrucke-1 (c) nhp 263m ln nh th gii,
hon thnh nm 1978

c im cu dm l di tc dng ti trng thng ng ti gi ta ch c xut
hin 1 thnh phn phn lc thng ng. Do m tr v cu to dm thng n gin
nn thi cng d hn so vi cc h thng khc.
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 60 -
Ty theo s tnh hc m cu dm gm cc loi: n gin, lin tc v mt
tha.
l
l1
l2
h
1
h
1
l1 l2
h
h

h
l1 l2
l0
Nhp eo
a)
b)
c)
d)

Hnh 3.3: Cc s tnh hc ca cu dm thp
a.Cu dm n gin
b.Cu dm lin tc c bin di gy khc
c.Cu dm lin tc c bin di cong
d.Cu dm mt tha c nhp eo

1.1.1-Cu dm n gin:
y l loi cu n gin nht v thit k, tnh ton, cu to v thi cng. u im
ca n l p dng cho nhng ni c a cht bt k, cc nhp lm vic c lp, ln ca
m tr khng nh hng n ni lc; d tiu chun ha, nh hnh ha; cu to v thi
cng n gin v s dng rng ri trong cu t v ng st. Nhc im l tn vt
liu hn so vi cc s khc, vt nhp nh; v trn tr c 2 hng gi lm tr chu nn
lch tm nhiu nn thng c kch thc ln.
1.1.2-Cu dm lin tc:
Cu dm lin tc l cu c dm bc qua 2 hoc nhiu nhp. u im ca n l
nh c mmen gi nn lm gim mmen gia nhp nn tit kim c vt liu hn so
vi s dm n gin v iu ny cng c ngha khi cu c nhp ln; trn tr ch c
1 hng gi nn chu nn ng tm, do tr c kch thc nh hn; dm lin tc c
cng ln nn vng nh hn; ng n hi lin tc nn xe chy m thun; khe bin
dng t hn v cu to mt cu n gin; v c th p dng nhiu cng ngh thi cng
nh lp hng, lao ko dc, gin gio treo,... Tuy nhin, nhc im l h siu tnh nn
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 61 -
s ln ca m tr, s thay i nhit hoc ch to khng chnh xc s gy nn ni lc
ph trong kt cu.
Ni chung dm lin tc c s dng nhiu trong cu ng t v ng thnh
ph.
1.1.3-Cu dm mt tha:
V mt tit kim vt liu gn ging cu dm lin tc nhng c nhiu nhc im
l ng n hi gy khc ti khp nn xe chy khng m thun, lc xung kch ln nn
rt nguy him cho cu xe la v rt hn ch dng cho cu thnh ph v gy n; v cu
to khp phc tp v bt li. Do vy khng c s dng rng ti nh cu dm lin tc.
Tuy nhin, u im ca cu dm mt tha l thng l kt cu tnh nh nn p dng
nhng ni c a cht xu; m tr chu nn dng tm nn c kch thc nh, c th iu
chnh c ni lc khi thay i v tr khp v thi cng c th p dng cng ngh lp
hng hoc gin gio treo.
1.2-H thng cu dn:


Hnh 3.4: Cu dn Ponte de Quebec (Canada) c nhp 549m ln nht th gii,
hon thnh nm 1917


Hnh 3.5: Cu dn Firth of Forth c nhp 521m ln th 2 th gii,
hon thnh nm 1890

Kt cu dn gm nhiu thanh c lin kt vi nhau bi cc nt. Cc thanh chu
lc ch yu l ko v nn. l iu khc vi cu dm chu un l chnh.
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 62 -
M
N

Khng tit kim vt liu Tit kim vt liu
Hnh 3.6: ng sut trong thanh dn

Ty theo s tnh hc, ta c cc loi cu nh n gin, lin tc hay mt tha v
ty theo ng xe chy m c loi dn c ng xe chy trn v di.




Hnh 3.7: Cc s cu dn ng xe chy di v chy trn

Hnh 3.8: Cu dn Commodore Barry (M) c ng xe chy di
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 63 -


Hnh 3.9: Cu dn Mimato (Nht Bn) c ng xe chy trn

Ty theo cu to, dn c chiu cao khng i (2 bin song song) v dn c chiu
cao thay i (bin gy khc):
Dn c bin song song cu to v thi cng n gin hn loi bin gy khc,
ngoi ra rt d tiu chun ha.
Dn c bin gy khc c th p dng khi nhp ln, tit kim vt liu nhng thi
cng phc tp, ngy nay t dng.
tng cng cng kt cu, ngy nay cn dng dn c bin cng, gim s
lng thanh v nt dn. Bin cng va chu un, ct, lc dc.

Bin cng

Hnh 3.10: S cu dn bin cng

Cu dn ni chung c th p dng phng php thi cng hin i nh lp hng
hay lp trn gin gio treo,...
1.3-H thng cu vm:


Hnh 3.11: Cu Lupu (Trung Quc) c nhp ln nht th gii 550m, hon thnh 2003

Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 64 -

Hnh 3.12: Cu Sydney (Australia) ni ting trn th gii, hon thnh 1932

Kt cu cu vm ch yu l chu nn. Nu chn trc hp l th mmen trong
vm bng 0 nn tit kim vt liu thp. Ta hy th so snh cu vm v cu dn thp c
cng chiu di nhp l. Ta thy mt cu 2 loi tng ng, thanh ng vm tng
ng cc thanh xin ca dn, bin ca dn:
f
M
h
M
R
N
F
d d
= = = v trong vm vt liu
cng tng ng nh bin trn ca dn. Nh vy cu dn tn thm bin di.

f
l
f

Hnh 3.13: So snh s lm vic s cu vm v dn

Kt cu vm c u im l nu a cht tt th tit kim vt liu v c dng
nhng ni c yu cu m quan cao. Tuy nhin, nhc im ca n l ti gi ta ca
vm c lc y ngang nn tn vt liu cho m tr; nu a cht xu th phn tit kim
vt liu ca kt cu nhp khng b vo m cu vm; kt cu khng c tiu chun
ha, khng thch hp khi c chin tranh.; v thi cng kh khn, phc tp.
Cu vm c nhiu loi: vm chy trn, chy di v chy gia. Vm c tit din
c hoc vm dn gm nhiu thanh ghp li.
khc phc lc ngang chn vm, ngi ta dng vm c thanh cng chu lc
ngang. Khi vm ch chiu phn lc thng ng.
Cu vm c th vt nhp ln 200300m, c khi n 500m.

Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 65 -


Hnh 3.14: Cu vm New River Gorge (M) c ng xe chy trn


Hnh 3.15: Cu vm Portmann (Canada) c ng xe chy gia


Hnh 3.16: Cu vm Francis Scottkey (M) c ng xe chy di

1.4-H thng cu treo - h lin hp:
Cu lin hp l gm nhng h n gin c kt hp li vi nhau 1 cch hp l
tn dng tnh u vit ca mi loi. c im ca h lin hp l h siu tnh v li
dng h siu tnh iu chnh ng sut trong kt cu v tit kim vt liu. Ni chung
h lin hp phc tp, kh khn trong tnh ton thit k v thi cng.
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 66 -
1.4.1-H cu treo dng parabole:
B phn chu lc ch yu ca cu treo l dy cp, dy xch hoc b si thp
cng cao. Ty theo cng ca h dm m ta c th phn thnh 2 loi: cu treo
dm mm v cu treo dm cng:
Cu treo dm mm:
Loi ny h mt cu c cng nh v dc treo trn cc dy ch qua cc
dy treo ng.
Khi chu hot ti tc dng ln kt cu nhp th dy cp b bin hnh tng
ng vi v tr ca hot ti. vng ca dy ch cng ln th t s gia hot
ti v tnh ti cng ln, cng c ngha vng ph thuc vo t s lc
cng trong dy cp do tnh ti v hot ti gy nn.
Do c cng nh nn di tc dng ca hot ti v ti trng gi c th
xut hin cc dao ng un v xon, i khi bin dao ng rt ln lm
nh hng ti s khc thc bnh thng v gy h hng ph hoi cng
trnh. Thc t cng c nhiu tai nn xy ra.
V vy phm vi ng dng loi cu treo dm mm ngy nay b hn ch. N ch c s
dng khi tnh ti ln hn rt nhiu so vi hot ti hoc ch chu tc ng ca tnh ti nh
kt cu ng dn nc, dn du, kh t,...
Cu treo dm cng:
Vic tng cng cng c th t c bng nhiu bin php:
Ph bin hn c l b tr 1 dm cng vi 1 s khp dc theo chiu
di nhp khng ch mmen un trong kt cu nhp. Dm cng c
tc dng phn phi u ti trng ln dy v gim vng.

Khp dc

Hnh 3.17: S cu treo c b tr khp dc

Trong trng hp dm cng ln chu mmen un th khng
cn cu to khp. Nu nhp ln ngi ta c th b tr dn cng
phn xe chy. Khi tr thnh cu treo dm cng.
Ty theo cch neo dy, cu treo dm cng c th phn thnh cc loi nh sau:
Cu treo dm cng c lc y ngang l kt cu c dy cp ch c neo vo m
neo. Khi m neo phi c kch thc v trng lng ln c kh nng chng
lt, nh v trt. Do vy bn thn m neo bao gi cng l cng trnh s, tn
km v thng hn ch p dng khi nm trong vng a cht xu.
Cu treo dm cng khng c lc y ngang l kt cu c dy cp ch c neo
vo dm cng. Khi khng cn cu to m neo nhng dm ngoi chu un cn
chu lc nn dc ln do vy kch thc dm phi ln hn.
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 67 -
Dn cng

Hnh 3.18: S cu treo c dn cng

gim mmen un trong dm cng thng khng cho dm chu tnh ti
bng cch iu chnh ni lc hoc to cc khp tm trn dm cng trong
giai on thi cng. V d khi lp rp dm ngi ta cu to cc khp tm ti
cc im treo dy v ch ni cng sau khi hon ton lp rp xong cc
t dm v h mt cu. Khi trong dm s xut hin mmen un cc b
trong phm vi khoang, chiu di cc khoang thng rt nh so vi nhp
nn tr s mmen un ny khng ng k so vi mmen tng th do hot
ti. V vy thc t c th xem dm khng chu tnh ti.
Chiu cao dm cng thng ly 1/50-1/70 chiu di nhp. Trong cc cu
nhp ln hn 500-600m t s ny c th ly nh hn khong 1/80, cn
nhp ln trn 1000m ly 1/120 hoc nh hn.
1.4.1.1-Cu treo dm cng c lc y ngang:
a/Cu treo 1 nhp:
2
4
1
6
3 5

1. Cp ch 2. Thp cu 3. Tr b 4. Dm cng 5. M neo 6. Dy treo ng
Hnh 3.19: S cu treo 1 nhp

Cu treo 1 nhp gm 2 tr b thp cu v lm gi ta cho dm cng. Dy cp
ch c dng ng cong parabole c vt nh thp v 2 u c neo vo cc m neo.
Loi ny c u im l cc dy neo ni t thp cu xung m neo coi nh thanh thng
nn khi chu lc dy ch lm vic n hi tuyn tnh, trnh c bin dng hnh hc phi
tuyn ca dy ch phn nhp bin khi ti trng ng trn dm cng. Do h 1 nhp l
h c cng ln nht so vi h 3 nhp v nhiu nhp. Ngoi ra h ny t ra hp l
vt sng khng su lm hoc qua cc thung lng m iu kin a cht, a hnh khng
thun li cho vic xy dng tr.
b/Cu treo 3 nhp:
Trong nhng trng hp cn vt qua cc sng ln, bi sng rng, chiu cao tnh
khng thng thuyn ln, h cu dn rt di th cn nghin cu h cu treo 3 nhp va
cho php cu di va tn dng kh nng lm vic ca h cp neo. cn bng lc cng
trong dy, cc dim ta ca dy trn nh thp c m bo chuyn v t do theo
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 68 -
phng dc cu. Dm cng c th l loi dm c sn c hoc dn. V mt tnh hc c
th c s dm n gin hoc dm lin tc.

Hnh 3.20: S cu treo 3 nhp

Chiu di nhp bin c th ly ti 1/2 nhp chnh, tuy nhin c th nh hn ty
thuc vo tnh hnh phn b nhp c th trn sng. Khi chiu di nhp bin nh hn 1/4
nhp chnh v dm cng nhp bin kh nng chu lc c lp th c th khng b tr
dy treo ng.
1.4.1.2-Cu treo dm cng khng c lc y ngang:
Trong trng hp ny dm cng s chu hon ton lc y ngang thay cho m
neo. Khi h tr thnh cu treo dm cng khng c lc y ngang v m ra trin vng
p dng dm cng bng btng ct thp trong cu treo. Loi ny thng p dng vi s
3 nhp vi nhp bin c v khng c dy treo, tuy nhin cng c th p dng cho cu
nhiu nhp.
Loi ny c u im l khng cn xy dng m neo, c bit trong trng hp
a cht khng thun li cho vic xy dng m th gii php neo dy vo u dm cng
cng t tnh u vit; gim ng k nh hng ca s thay i nhit n s lm vic
ca h; c li th khi s dng dm cng btng ct thp v li dng lc nn dc do dy
cp truyn vo. Lc nn ny c th iu chnh c bng cch thay i mi tn vng
ca dy cp v c th p dng nhp n 500m. Tuy nhin, nhc im ca n l v dm
cng phi c lp rp trc neo dy nn khi thi cng cn c gin gio, tr tm hoc
dy neo tm; do phi chu thm lc dc nn dm cng phi ln, lm tng lng vt
liu s dng i khi dn n s km hiu qu kinh t cho c phng n cu; khi hot ti
tc ng th vng ca dm cng v dy cp s tng thm do tc ng ca lc nn
truyn vo dm. Do nhng nhc im ny m cu treo dm cng khng c lc y
ngang t c s dng trong thc t.
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 69 -

V
H
H
V
V
H
V
H

Hnh 3.22: S cu treo dm cng khng c lc y ngang

1.4.1.3-Cu treo nhiu nhp:

a)
b)
c)
d)

Hnh 3.22: S cu treo nhiu nhp
a. Cu treo nhiu nhp v s bin dng
b. Cu treo nhiu nhp c thp cng
c. Cu treo nhiu nhp c tr neo trung gian
d. Cu treo nhiu nhp c dy neo ph

Trong cu treo nhiu nhp, dy cp c b tr lin tc qua tt c cc nhp hoc
qua 1 s nhp v neo vo m 2 u. Cc nhp chnh trong s cu nhiu nhp c th
b tr nh nhau m bo m quan v s chu lc ng u ca h dy, tuy nhin
tng cng cng c th b tr cc nhp khc nhau. Dm cng nn s dng dm n
gin vi cc l do phn tch trn. Nhc im ca cu treo nhiu nhp l khi cht ti
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 70 -
ln 1 trong cc nhp th vng rt ln do nh hng ca bin dng trong tt c cc
nhp khc.
nng cao cng ca cu treo nhiu nhp c th c cc bin php sau:
Xy dng 1 s thp cng theo phng dc cu v trn nh thp ny dy cp
c neo c nh (hnh 3.22b). Thp cng l bin php tt nht tng cng
cng chung v kh nng lm vic ca h. Tuy nhin cu to thp cng phc
tp, c gi thnh cao hn nhiu so vi m neo.
Chia h nhiu nhp thnh cc h ba nhp ring bit bng cch cu to cc tr neo
trung gian (hnh 3.22c).
Lin kt cc thp bng dy neo ph, trong dy cp ch v dy neo ph c
lin kt c nh trn cc nh thp (hnh 3.22d). Khi hot ti ng trn 1 nhp bt
k th dy neo ph truyn 1 phn ng k lc ngang vo cc m neo 2 bn b,
phn lc ngang cn li s c dy cp ch truyn vo m neo. Dy neo ph
c cng trc sao cho dng ca n xem nh thng, khi chu lc trong dy ch
xut hin bin dng n hi. Dy neo ph lm gim chuyn v ngang nh thp
v tng cng chung tan cu.
Chnh v s phc tp v tnh kinh t khng cao nn trong thc t s cu treo nhiu
nhp t c s dng.
Mt s hnh nh cu thc t v cu treo:


Hnh 3.23: Cu treo dy vng Brooklyn (M)


Hnh 3.24: Cu treo dy vng Golden Gate (M) c nhp chnh 1280m
rt ni ting trn th gii hon thnh 1937
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 71 -

Hnh 3.25: Cu treo dy vng Akashi Kaiyo c nhp chnh 1991m
ln nht th gii hon thnh 1998

1.4.2-H cu treo dm cng dy vng:

7470
20
A
A
18260
7470
175
900
175
1430
3
1
0
A-A

Hnh 3.26: Cu Stormsund (Thy in) l cu dy vng u tin (1955)

Cu dy vng pht trin sau i chin th gii ln 2, ln u tin xut hin
Thy in theo tng Gio s Dischinger, ngi c. l cu lin hp gm dm
cng lm vic chu un ch yu v cc dy treo gi l cc dy vng, cc dy ny xut
pht t nh thp ta ra treo dm 1 s im to thnh cc gi n hi ca dm cng.
Loi ny c u im l cc dy vng ch chu ko nn thng lm bng cp
cng cao v do dy vng lm vic nh gi n hi ca dm lin tc nn gim c
mmen trong dm cng i rt nhiu. Cc dy vng cn cho php iu chnh trng thi
ng sut, bin dng ca h trong qu trnh lp rp v khi cn thit c th c giai on
khai thc. V mt xy dng, cu dy vng cho php lp rp theo phng php lp hng
khng cn gin gio. Do h ny c c trng kinh t k thut rt tt v c s dng
rng ri trong cu t v cu thnh ph nhp ln. Ngoi ra so vi cu treo dng parabole
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 72 -
c dm cng, cu dy vng c cng ln hn v khng c bin dng hnh hc ca dy,
kch thc dm cng yu cu nh hn. V vy trong phm vi nhp khong 600m th cu
dy vng kinh t hn cu treo dng parabole, cn khi nhp ln hn dy vng s qu di
gy ra vng do trng lng bn thn ca n nn lm gim cng ca h, do khng
cn gi c cc u im c bit ca n so vi cu treo thng thng. Tuy nhin,
nhc im ca n l c cng nh hn cc h dm, vm, khung. Mc d h khng
bin dng hnh hc, song di tc dng ca hot ti dy vng vn c dn di kh ln.
iu ny ch yu l do s dng ng sut ln trong dy vng v chiu di dy kh di.
Ngoi ra cng gim 1 phn do thc t dy vng b vng di tc dng ca ti trng
bn thn, khi chu hot ti dy b dui thng s lm tng thm vng cho cu. iu
ny hn ch dng trong cu ng st.
Mt c im qua trng na ca cu dy vng l tnh a dng. N th hin trong
phm vi chiu di nhp, s lng nhp, s lng v s b tr dy vng, s mt phng
dy trn mt ct ngang v s b tr dy trn nh thp.


Dng 1: Cc dy vng ng quy

Dng 2: Cc dy vng song song


Dng 3: Cc dy vng hnh nhi qut
Hnh 3.27: S b tr dy vng
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 73 -



Cu c 2 mt phng dy Cu c 1 mt phng dy
Hnh 3.28: Mt phng dy vng

5
9
4.6
63 306 54

Hnh 3.29: Thp cu dy vng c th dng xin

Mt s cu dy vng ni ting:


Hnh 3.30: Cu dy vng Tatara (Nht Bn) c nhp chnh 890m ln nht th gii
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 74 -


Hnh 3.31: Cu Skyway 1 mt phng dy


Hnh 3.32: Cu dy vng Alamillo (Ty Ban Nha), 1992

Ngoi ra h lin hp cn c th l dm cng+vm do, vm dn c thanh cng,
dm lin tc c tng cng thanh bin mm, dm khung, dn dy,...

3.2 CC B PHN CHNH CA CU THP

B phn chnh ca cu thp tng t nh cu btng. Ta c th phn ra nh sau:
2.1-Dm ch, dn ch v vm:
y l b phn chu lc chnh ca cu.
Cu dm:
S lng dm ch ph thuc vo chiu rng cu v cu to ca h mt cu.
i vi cu t kh 7 v 8m, ng ngi i b rng 0.75 - 1.5m nn chn 4 - 6
dm ch khong cch t 1.4m - 2.1m (3m).
i vi cu xe la 1 ln thng b tr 2 dm ch t cch nhau 1.9 - 2.1m vi
ng ray v t vt t trc tip trn dm ch hoc thng qua mng dm.

Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 75 -
1,4 - 2,1(3)(m) 1,4 - 2,1(3)(m) 1,4 - 2,1(3)(m)



1,9-2,2
1,435

Hnh 3.33: Tit din ngang ca cu dm thp

Cu dn:
H lin kt dc trn
S dn ch
H lin kt dc dui

Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 76 -
1000 1000
950 4
X
3600=6400 950
8300
7000
250 250
1 2 3 4 5

Hnh 3.34: S cu dn thp

Cu c ng xe chy di b tr 2 dn ch vi khong cch gia chng ln hn
kh ng xe chy 1.0 -1.5m b tr phn va v b rng cc thanh dn.
Cu ng xe chy trn c th b tr 2 dn ch cch nhau 5 - 7m hoc nhiu dn
ch 2.5 - 4m.
2.2-H dm mt cu:
N c vai tr l h mt cu, truyn lc t mt cu xung dm ch hoc dn
ch ng thi m bo cho kt cu lm vic ng s tnh (v d dn th lc ch tc
dng vo nt).
H dm mt cu c th c y gm dm dc v dm ngang nhng cng c th
ch c dm ngang. Vi cu dm c khi ngi ta khng lm h dm mt cu m t trc
tip bn mt cu ln h dm ch.
2.3-Phn mt cu:
L phn trc tip chu tc dng ca ti trng bnh xe. N c th bng thp,
btng ct thp hoc g. C nhng trng hp n c tc dng lin kt v lm tng s
lm vic khng gian ca h dm ch hay dm mt cu,...
2.4-Phn lan can, b hnh:
Nhim v ca n cng tng t nh cu btng ct thp. N c th lm bng g,
thp hay btng ct thp.
2.5-H lin kt dc:
Thc cht n l 1 dn lin kt 2 dn ch hoc dm ch theo chiu dc cu. Tc
dng ca n chu ti trng ngang (lc gi). Thng thng ngi ta lm h lin kt
dc trn v lin kt dc di.
2.6-H lin kt ngang:
N c tc dng lin kt cc dm ch, dn ch li to thnh h khng gian lm
tng cng v chng bin dng kt cu theo phng ngang.
2.7-Gi cu:
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 77 -
Mc ch kt cu nhp v truyn p lc t kt cu nhp xung m tr. Gi cu
phi m bo cho cu chu tc dng lc ng s tnh ton v m bo cho kt cu
nhp bin dng, co dn do tc dng ca nhit .

3.3 CU TAO MT CU

Yu cu chung ca mt cu l bn cao, bng phng v nhm xe chy
m thun v c lc dnh bm tt v trng lng nh, cu to v thi cng n gin.
3.1-Mt cu g:
u im l nh, cu to thi cng n gin, trng lng t 150180kg/m
2
v d
thay th sa cha. Tuy nhin nhc im l chng mc, hao mn, mau hng v lc
dnh bm km, d chy nn thng dng cho cu tm, bn vnh cu v cu nh a
phng.
3.1.1-Mt cu vn g:

vn trn
vn dui
Dam chu
go ngang


dan chu

Hnh 3.35: Cu to mt cu g

Mt cu thng lm 2 lp vn:
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 78 -
Lp vn trn gi l lp chng mn coi nh khng chu lc, dy 56cm. C 2
cch t:
t dc: c u im l khi h hng nhng tm di vt bnh xe th ch cn
sa cha cc b nhng c nhc im l lc dnh bm km, d hng.
t ngang: lc dnh bm tt hn nhng khi b h hng th thay ton b.
Lp vn di: l lp chu lc, chiu dy tnh ton t 68cm c t cch nhau
t 23cm cho thong kh v thot nc.
Mt cu trn c cu to, thi cng n gin v r. Nu phng mc tt th s dng 58
nm, cn khng th khng n 2 nm.
3.1.2-Mt cu g ph lp btng asphalt:

i=0.015 4-6 cm
go 14x6
go 16x6

Hnh 3.36: Cu to mt cu g c ph lp btng asphalt

G vn ng thnh tng phin, bn trn ph lp btng nha dy 46cm. Loi
ny c u im thot nc tt, bo v g v c dnh bm tt nn tui th cao hn
loi trn.
Mt cu loi ny nng 250300kg/m
2
. Loi ny trc kia ngi ta dng cho cu
thnh ph.
3.2-Mt cu bng btng:
Trong cc cu hin i ng t v ng thnh ph, ngi ta dng bn BTCT
lm mt cu. Trn bn mt cu ta cng lm cc lp mt ng nh cu btng. N c
u im tui th cao, cht lng tt nhng c trng lng nng t 600800kg/m
2
. N
c lm di 2 dng: ti ch v lp ghp.
Loi lp ghp c u im l c th ch to trc nn thi cng nhanh, m bo
cht lng, khng cn gin gio v vn khun quay vng nhiu. Tuy nhin n
lm vic khng gian ca bn km, mi ni nhiu, thi cng phc tp. Mt khc
phi c phng tin vn chuyn, cu lp nht l nhng ni xa v ng vn
chuyn xu.
Loi ti ch c u im: tnh ton khi ca bn tt. Nu lin hp vi dm th
tng cng chu lc ca dm thp, khng phi vn chuyn. Nhc im l phi
lm gin gio, thi cng lu hn v tn km vn khun.
Vic chn loi no cn da trn c s kinh t, k thut ng thi cn c vo tc thi
cng, iu kin thi cng.
3.2.1-Cu to bn mt cu ti ch:
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 79 -
Bn k trc tip ln dm ch hoc dm mt cu. Ty theo bn ch k ln dm dc
hoc c dm dc v dm ngang m bn lm vic theo bn k 2 cnh hoc 4 cnh. Ti v
tr k ca bn phi c lm vt.
ban BTCT neo
dam chu
d<=3 m

Hnh 3.37: Cu to mt cu btng

Khi khong cch gia cc dm ch ln hn 3m thng thm dm ngang. Khi
bn va k ln dm ch va k ln dm ngang
dam chu
dam ngang
ban BTCT

Hnh 3.38: Cu to mt cu btng khi d>3m

3.2.2-Cu to bn mt cu lp ghp:
Loi n gin nht l nhng khi hnh ch nht k ln dm dc ca h mt cu.
Loi ny n gin, trng lng nh nhng mi ni nhiu.
dam doc
cac tam BTCT
dam ngang

Hnh 3.39: Cu to mt cu lp ghp

Loi bn mt tha:
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 80 -
moi noi
dam doc phu
neo

Hnh 3.40: Cu to mt cu lp ghp loi mt tha
Loi bn ch : loi ny p dng khi khong cch dm thp ln.
ban ch
moi noi
dam ngang

Hnh 3.41: Cu to mt cu lp ghp loi bn ch

i vi kt cu lp ghp phi gii quyt tt mi ni, v tr mi ni phi m bo
ng v tr ca dm thp. Bn btng lin kt vi dm thp phi kht. m bo iu
trc khi t bn phi 1 lp va lt ximng. i vi bn lin hp vi dm ch
phi b tr neo lin kt theo tnh ton.
Mt s hnh thc ni v lin kt:
va
B B
l xo thp

p dng khi B ln p dng khi B nh
hoc e o BT va cot
thep ch han
ban BTCT lap ghep
lien ket bu long
roi o BT
bu long

Hnh 3.42: Mt s hnh thc ni v lin kt

Ngoi ra cn c mt cu Robinson:
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 81 -
ba n thep day 5-10cm
thep tam


Hnh 3.43: Cu to mt cu Robinson

3.3-Mt cu kim loi:
Mt cu kim loi c u im l nh hn so vi mt cu btng ng thi c th
tn dng bn thp mt cu cng tham gia chu lc vi dm ch. Kt cu nhp c mt cu
kim loi thng cu to di hnh thc tit din hnh hp kn hoc cc dm I nhng t
dng.




Hnh 3.44: Tit din ngang c bn trc giao

Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 82 -
Cu to mt cu kim loi bao gm tm thp nm ngang chy sut chiu rng cu,
pha di tm thp ny c hn tng cng cc sn dc, khong cch gia cc sn
dc 25-30cm c cc mt ct ngang l thp di c hoc khng c gia cng bin di
hoc l mt ct kn (mt ct kn c u im t tn ng hn hn, n nh v chu xon
tt hn. Cc sn dc truyn lc ln cc sn ngang khong cch 2-4m. Nh vy mt
cu kim loi gm tm thp nm ngang vi cc sn dc v sn ngang cng trong mt
phng, c cng khc nhau theo 2 hng tng h thng gc vi nhau nn c gi l
bn trc hng.
Nh bn trc giao ny ni lin cc dm ch li vi nhau do khng cn phi
cu to h thng lin kt dc trn. Loi kt cu nhp c bn trc giao rt kinh t v
phng din s dng vt liu.
Cn ch rng cc sn dc thuc thnh phn tit din tnh ton v tham gia
chu lc cng vi kt cu nhp, v th phi m bo chng c kh nng chu c ng
sut php. Nh vy ti nhng ch giao nhau vi cc sn ngang, cc sn dc phi c
cu to lin tc, cn sn ngang phi c khot l sn dc i qua. L khot nn c
hnh dng ln cong, c bit ti cc gc trnh ng sut tp trung. Tuy nhin trong
nhiu trng hp n gin cho cng vic ch to, ngi ta cng gii quyt hn nh
u cc sn dc vo sn ngang. Hin nay ngi ta c xu hng b sn ngang v thi
cng kh khn. Khi thi cng ngi ta ch to thnh tng khi c kch thc ph thuc
vo trng lng cu lp v vn chuyn.
Bn thp lm mt cu thng c chiu dy = 1012mm, chiu cao sn ly t


10
1
8
1
nhp ca n.
Mt trn bn trc hng ph 1 lp o ng bng btng asphalt hay 1 lp cht
do tng bm. Lp ph c gng lm sao cho mng nht:
Nu dng btng asphalt = 56cm, loi ny trng lng 300350 kg/m
2
. Ta c
th hn ct thp 56 vo bn thp tng lc dnh ca btng vo bn mt cu,
ng thi cho btng nha khi b dn x khi c lc trt. Ct thp c th hn
thnh li hoc ln sng. chng g, trc khi tri lp btng nha cn qut 1
lp nha mng dy khong 1cm hoc trng 1 lp km hoc ch.
cot thep
ban thep
Dang li
5-6cm
Dang song

Hnh 3.45: Cu to lp ph mt cu

Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 83 -
Nu dng lp ph cht do th thng dng keo ebsi v 1 s cht ph gia khc
nh cao su. Lp ny c chiu dy khong 12cm v trng lng 200250 kg/m
2
.
Ngoi ra 1 s nc dng mt cu rng. N c u im l nh, thong, khng
phi qut tuyt, c bm tt, thot nc nhanh. Loi ny c trng lng 130150
kg/m
2
, tuy nhin ngy nay t dng.

Hnh 3.46: Cu to mt cu rng

3.4 H THNG DM MT CU

4.1-Cc dng chnh ca h dm mt cu:
4.1.1-Nguyn l chung:
H thng dm mt cu c nhim v h mt cu v cc ti trng trn n, ri
truyn cc ti trng xung dm ch hoc dn ch. N gm cc b phn sau y:
Dm ch, dn ch:
Khi khong cch gia cc dm ch nh, ta c th t trc tip ln dm ch hoc
trong cu ng st t vt c t trc tip ln dm ch. Khi khng lm h
mt cu.
1,4 - 2,1(3)(m) 1,4 - 2,1(3)(m) 1,4 - 2,1(3)(m)


1,9-2,2
1,435

Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 84 -
Hnh 3.47: Cu to h dm mt cu n gin

Khi khong cch gia cc dm ch ln d 2.53m (i vi cu t) v 2m
(i vi cu ng st) m nu t trc tip bn mt cu ln dm ch th chiu
dy bn ln v s khng kinh t. Do thng lm h thng dm mt cu. H
dm mt cu c th c c dm dc v dm ngang hoc ch c dm ngang, ring
cu ng st phi c c dm dc v dm ngang.
1
2
3
4


3
2
1
4

Hnh 3.48: Cu to h dm mt cu c dm ngang, dm dc ph
1.Dm ch 2.Bn BTCT 3.Dm dc ph 4.H lin kt ngang

Dm ngang:
Dm ngang b tr sao cho khi lng thp ca h dm mt cu v bn l kinh t
nht. Do vy cn phi so snh kinh t cc phng n. Khi c 2 dm ch thng
b tr dm ngang v 1 dm dc ph gim nhp bn. Khi bn lm vic theo
bn kiu dm. Khi c nhiu dm ch m khong cch cc dm ch ln c th b
tr dm ngang. Khi bn ch k trn dm ngang v bn lm vic theo 2 cnh c
nhp tnh ton song song vi ng xe chy.
i vi cu dn, dm ngang thng b tr vo ng nt truyn ti trng vo
nt. Nu l cu dn c bin di cng th dm ngang c th b tr ngoi nt, khi
bin di va chu ko va chu un.

Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 85 -
5
7
0
0
B1 B2 B3 B4
B6
HK
D?m ngang
H4 H3 H2 H1 H0
1
1
2
5
0
1
6
8
0
8x8250=66000
D?m d?c
66960
5
7
0
0
1
9
0
0


1
1
.
0
2

Hnh 3.49: Cu to h dm mt cu trong cu dn

Trong nhng cu t c khong cch dn rt ln, dm ngang c th c lm
di dng dn.

Dam ngang dang dan

Hnh 3.50: Cu to h dm mt cu c dm ngang dng dn

Dm dc ph:
c b tr sao cho kinh t v bn v dm dc:
i vi cu t: bn mt cu BTCT t trc tip ln dm dc thng b tr
vi khong cch 1-1.5m n 3-4m; i vi bn mt cu thp c sn th
khong cch dm dc t 1-2.5m; i vi mt cu g th khong cch t
0.8-2m.
i vi cu ng st 1 ln xe ch b tr 2 dm dc khong cch t 1.9-
2m t i xng qua trc cu.
Tit din dm dc v dm ngang thng lm tit din ch I:
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 86 -
Nu nhp nh vi ni lc b th dng dm I nh hnh

=
12
1
8
1
l
h
.
Nu nhp ln c ni lc ln th dng dm I t hp bulng cng cao
hoc hn

=
10
1
7
1
l
h
i vi cu t v

=
7
1
5
1
l
h
i vi cu ng
st.
Trong cu dn, dm dc thng ly nh hn dm ngang t 35-40cm
cu to c vai k.
m bo n nh cho dm, ngi ta chn
s
ln so vi chiu cao h th
khng phi lm sn tng cng:

=
65
1
50
1
h
s

.
4.1.2-Nguyn l tnh ton ni lc dm dc, dm ngang:
4.1.2.1-Dm dc:
Thc t dm dc l dm lin tc k trn cc gi n hi l cc dm ngang. Mt
khc theo phng ng dm dc cn chu chu xon nn tnh y s phc tp.
n gin v thin v an ton, ta coi dm dc l 1 dm n gin k trn cc gi l cc
dm ngang nu dm dc gin on ti v tr dm ngang. Nu dm dc lin tc (dm dc
t chng trn dm ngang) th trc tin ta tnh nh dm n gin, sau nhn vi h
s k n s lm vic lin tc ca dm.
Ti trng tc dng gm:
Tnh ti:
Trng lng cc lp mt ng, bn btng. Gi tr ca chng ph thuc
vo kt cu mt ng v kch thc ca bn mt cu.
Trng lng dm dc, s b c th ly 0.1-0.12t/m.
Hot ti:
H s phn phi ngang: v lin kt ca dm dc tng i yu nn p lc
ln dm dc c tnh theo phng php n by.
H s xung kch: ly theo cng thc bit nhng vi chiu di t ti d l
khong cch gia cc dm ngang.
Khi tnh mi phi xc nh S
o
tc
max
do tnh ti v hot ti (cc h s siu ti ly
bng 1) v S
o
tc
min
ch do tnh ti.


Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 87 -

Hnh 3.51: S tnh ton ni lc dm dc

4.1.2.2-Dm ngang:
Ni chung dm ngang c lin kt bng inh tn hoc bulng vo bn nt dn
ch. Lin kt ny d b xoay nn dm ngang c tnh theo s dm n gin c nhp
tnh ton bng khong cch tim 2 dn ch.
Cho d bn mt cu c k trc tip trn dm ngang hay khng, khi tnh ton vn
xem nh ti trng thng ng truyn ln dm ngang thng qua cc dm dc.
Ti trng tc dng gm:
Tnh ti:
Trng lng bn thn cc lp mt ng, bn btng, dm dc.
Khi cc dm dc t tng i gn nhau (hoc khng c dm dc),
cc tnh ti trn c xem phn b u theo chiu di dm ngang v
c gi tr:
b
d
g g
dd t
. = vi d l khong cch 2 dm ngang, b l khong
cch gia cc dm dc v g
dd
l tnh ti phn b trn chiu di dm
dc.
Khi dm dc t tha th cc tnh ti trn tc dng ln dm ngang
c coi l lc tp trung c gi tr: d g P
dd t
. = .
Trng lng dm ngang.
Hot ti:
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 88 -
Ta cn v ng nh hng p lc ln dm ngang theo phng php n
by vi chiu di .a.h l 2d.


Hnh 3.52: S tnh ton ni lc dm ngang

Xc nh p lc A do 1 dy bnh xe ng trong phm vi 2 khoang k bn
dm ngang ang tnh bng cch xp xe hoc dng ti trng tng ng:

( )
( )

td
i i
k A
y P A
+ =
+ =

1 5 . 0
. 1 5 . 0
(3.1)
xc nh ni lc trong dm ngang, phi v .a.h lc ct ti gi v
mmen un ti tit din:
Gia nhp dm ngang nu cc dm dc b tr dy hoc cc dm dc
b tr tha vi s lng dm l l.
ng vi v tr dm dc t gn gia nhp dm ngang nht nu s
lng dm dc l chn v tha.
Ni lc trong dm ngang s c c bng cch cht ti v xp cc p lc
A ni trn theo cc v tr bt li ca .a.h:


+ + =
i h t t dng o
y A n y P g S . . . .
0
(3.2)
Trong :
+: din tch .a.h ni lc ca dm ngang.
+y
t
, y
i
: tung .a.h ng vi v tr t dm dc v im t lc A.
Khi tnh mi phi xc nh S
o
tc
max
do tnh ti v hot ti (cc h s siu ti ly
bng 1) v S
o
tc
min
ch do tnh ti.
Nu cu c dm ngang k ln nhiu dn ch (thng hay gp trong cu c ng
xe chy trn) th ni lc trong dm ngang phi c xc nh theo s dm lin tc
trn cc gi n hi.
4.2-Lin kt dm dc vo dm ngang:
4.2.1-Lin kt tng:
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 89 -
Lin kt tng l dm dc t chng ln dm ngang, p dng khi chiu cao kin
trc ca cu khng hn ch. Trong trng hp ny, dm dc t ngay trn nh dm
ngang v c lin kt vi dm ngang bng 1 bn tam gic hoc c th tn inh hay bt
bulng lin kt bin di ca dm dc vo bin trn ca dm ngang.
2
3
4
5
1
6
2
4
5
3
6
1

1. Dm ngang 2. Dm dc 3. Bn tam gic 4. Thp gc lin kt dm dc vi bn tam gic
5. Thp gc lin kt dm ngang vi bn tam gic 6.S n tng cng

Hnh 3.53: Cu to lin kt tng gia dm dc v dm ngang

Theo cu to trn th dm dc cu to lin tc. gim bt ng sut ph pht
sinh trong dm do bin dng ca thanh bin dn ch, cch lin kt ny phi m bo
cho dm dc c kh nng di ng dc c v ngi ta thng t m dc trn 1 gi
tip tuyn. u im ca cch cu to ny l kt cu n gin v lp rp d dng nhng
nhc im l chiu cao kin trc ln.
4.2.2-Lin kt ng mc:
Lin kt ng mc l lin kt sao cho bin trn ca dm dc v dm ngang t
ngang bng nhau. Cch ny p dng ph bin nht v:
Chiu cao kin trc nh m kt cu li vng chc.
Bn mt cu trong trng hp ny k ln h thng dm dc + dm ngang cng
d dng hn.
y bin trn ca dm dc c ni lin bng bn con c nn m bo cho
dm lm vic c tnh lin tc.
4.2.2.1-Lin kt dng bn con c bin trn:
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 90 -

n dinh
dam ngang
dam doc
ban con ca
ban con ca

Hnh 3.54: Cu to lin kt dng bn con c

Lin kt ny yu khng chu c mmen (thc cht ln kt c mmen nhng
rt nh). Bn con c ch gi cho inh khng b rt u inh.
S lng inh lin kt:
[ ]
d
g
S m
Q
n
.
2
=
(3.3)
hoc c th tnh theo din tch
0 2
.
.
R m
Q
n
g
= (3.4)
Trong :
+Q
g
: lc ct gi ca dm dc khi coi dm dc l dm n gin.
+m
2
: h s iu kin lm vic c ly bng 0.7
+[S]

: kh nng chu lc ca 1 inh.


+: s inh trn 1 n v din tch c tra bng xem chng 2.
+R
0
: cng tnh ton ca thp lm dm.
Ch thp gc yu cu b tr inh khng < L100*100*10.
4.2.2.2-Lin kt dng bn con c bin trn v bin di:
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 91 -

Hnh 3.55: Cu to lin kt dng bn con c bin trn v bin di

Lin kt ny nh c bn con c lm dm dc lm vic gn vi dm lin tc, lin
kt chu mmen gi. Ton b mmen un M
g
ti gi dm dc do 2 bn con c trn v
di chu, cn lc ct Q
g
s do thp gc lin kt sn dm chu.
S inh lin kt trn thp gc sn dm:
S inh lin kt gia thp gc v sn dm dc:
0 2
2
.
.
R m
Q
n
g
= (3.5)
S inh lin kt gia thp gc v dm ngang c tnh:
Khi dng bulng cng cao: 2 . 2
2 3
+ = n n (3.6)
Khi dng inh tn th tnh nh trn.
Tnh bn con c:
Ni lc trong bn con c:
+
=
h
M
S
g
(3.7)
Trong :
+h: chiu cao ca dm dc, cng nh ca dm ngang.
+: chiu dy bn con c khng nh hn 10mm v thng ly khong 20mm.
Trong cu xe la khi c t vt g t trc tip ln dm dc th dy khng qu 20mm.
+M
g
: mmen ti gi dm dc, c ly bng 0.6 mmen ti gia nhp dm dc.
Kim tra ng sut ca bn con c:
0
R
F
S
c
gi
= (3.8)
Trong :
+F
c
gi
: din tch gim yu ca bn con c.
S lng inh lin kt bn con c vo dm dc:
c
gi
F
m
n .
1
.
2
1
= (3.9)
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 92 -
Trong :
+m
2
: h s iu kin lm vic c ly bng 1.0 i vi inh tn v 0.9 i vi
bulng cng cao.
Ngoi ra cn phi tnh mi c tnh vi mmen m cc h s vt ti u ly
bng 1.
4.2.2.3-Lin kt dng bn con c v vai k:

Trng hp vai k kt tn inh


Trng hp vai k lin kt hn
Hnh 3.56: Lin kt c bn con c v vai k

Loi lin kt ny chu c mmen gi v thng hay p dng cho cu t. Vai
k c th lin kt vi dm dc bng inh hoc hn.
a/Trng hp vai k lin kt inh:
Ni lc trong bn con c, duyt cng tit din v tnh ton s inh hon ton
tng t nh trng hp trn. S inh nm ngang lin kt gia vai k v dm dc ly
nh i vi bn con c.
Tnh ton s inh lin kt gia thp gc ng vi sn dm dc v vai k:
Ta gi thit rng Q
g
phn phi u cho tt c cc inh trn thp gc lin kt vi
sn dm dc v vai k. Nh vy nu ta gi n l s inh lin b tr trn thp gc
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 93 -
ng v n
v
l s inh lin kt gia thp gc v vai k th phn phn lc truyn
cho vai k s l A
v
:

g
v
v
Q
n
n
A . = (3.10)
Di tc dng A
v
v S, vai k s chu mmen un:
z S c A M
v v
. . = (3.11)
Trong :
+c: khong cch t im t lc A
v
n trc ca cc inh lin kt thp gc
ng.
+z: khong cch t mc t lc S n trng tm ca cc inh lin kt vi vai
k.
Di tc dng ca cc lc A
v
, S v M
v
, ni lc ln inh ln nht s l:

2
2
max
2
max
.

+ +

=
i
v
v v
v
e
e
M
n
S
n
A
N (3.12)
Trong :
+e
i
: khong cch gia cc cp inh i xng nhau qua trng tm ca cc inh
lin kt vi vai k.
+e
max
: nh trn nhng i vi 2 inh xa nht.
iu kin kim tra: [ ]
d
S N
max

(3.13)
b/Trng hp vai k lin kt hn:
Trong lin kt ny, u dm dc v vai k c hn vi nhau to thnh 1 khi
thng nht. Nh vy bn bin di ca dm dc phi c khot rnh tm thp u
dm dc t vo. Chnh do cu to nh vy ta c xem bn con c v cc inh lin kt
tm thp u dm vo thp gc lin kt cng lm vic vi nhau. Khi cch tnh ton
nh sau:
Din tch tit din ca bn con cc v inh lin kt:
v
c
gi
d n F F . . + = (3.14)
Trong :
+F
c
gi
: din tch gim yu ca bn con c.
+n, d: s inh v ng knh inh.
+
v
: chiu dy vai k.
Mmen tnh ca tit din i vi trc i qua tm inh di cng:
( )
2
. . . .
1
1 0
e
d n e e F S
v
c
gi
+ + = (3.15)
Khong cch t trng tm ca tit din i vi trc qua tm inh di cng:

F
S
y
d
= (3.16)
Mmen qun tnh tit din:

2
1 2 2
2
. . . .
2
.
.

+ + =

e
y d n e
d
y F I
d v i
v
t
c
gi

(3.17)
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 94 -
Trong :
+e
i
: khong cch gia cc cp inh i xng qua trng tm ca cc inh.
Ni lc trong bn con c:
c
ng t
g
F y
I
M
S . . = (3.18)
Ni lc trong inh di cng N
max
do mmen M
g
v lc ct Q
g
l:

2 2
max
. . .
Q M
g
Q
v d
g
M
N N N
n
Q
N
d y
I
M
N
+ =

=
=
(3.19)
T ta d dng tnh ton s inh lin kt bn con c v kim tra lc tc dng ln inh
di cng nh trnh by phn trc.
4.2.2-Lin kt dm dc thp hn dm ngang:

Hnh 3.57: Lin kt dm dc thp hn dm ngang

Cch lin kt ny hay c s dng v chiu cao kin trc nh nht, c bit
trong cu xe la. Ngi ta dng thp gc lin kt v vai k tam gic ni dm dc vo
dm ngang hoc i vi dm hn th dng bn ni.
4.3-Lin kt dm ngang vo dn ch:
4.3.1-Cu to:
4.3.1.1-Lin kt tng v lin kt ng mc:
ban mat cau
dam ngang
bien tren
dam chu

Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 95 -
Hnh 3.58: Lin kt tng
Lin kt tng l lin kt t chng dm ngang ln dn ch. Do n c cu to
n gin nhng chiu cao kin trc ln cho nn cch ny p dng cho trng hp khng
hn ch v chiu cao kin trc.

Hnh 3.59: Lin kt ng mc

Lin kt ny ngi ta t dm ngang ngang vi bin trn ca dn ch mc ch
gim chiu cao kin trc ca kt cu nhp.
4.3.1.2-Lin kt thp:
Lin kt ny n gin nht l dng thp gc p cnh v lin kt inh vo sn
dm ngang. Nu b tr 1 hng inh khng c th tng b rng thp gc lin kt
tng s hng inh. Loi ny c s dng khi chiu cao sn dm ngang b tr lng
inh lin kt vo dn ch.
5
x
1
5
0
400
9
0
0
1
9
0
22
22
6
5
6
5
3
x
1
0
0
6
x
8
8
Dm ngang
Thep goc lin kt
L 100x100x12
H lin kt do c di

Hnh 3.60: Lin kt dng thp gc
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 96 -
Khi chiu cao sn dm ngang khng b tr c 60-70% tng s inh cn
thit lin kt dm ngang vo dn ch th ta dng bn gc (bn chp) m rng din
inh lin kt.

Hnh 3.61: Lin kt dng thp gc v bn gc

Khi ni dm ngang vo dn ch theo nhng cch ni trn m dng inh tn c 1
nhc im chung l cc inh tn nm phn trn ca thp gc lin kt p vo bn nt
dn b rt u inh rt bt li. khc phc nhc im ny, ta dng bn mi ri; mt
khc bn mi ri cn gip cho lin kt c chc chn hn v p lc t dm ngang
truyn sang 2 nhnh ca cc thanh bin dn cng u hn.

Hnh 3.62: Lin kt dng bn mi ru

Tuy nhin loi ny c nhc im lp rp rt kh khn, phi lch bn vo 2 nhnh
thanh ng dn ch. Do vy mc d c u im ni trn, loi bn li ru ngy nay hu
nh hon ton khng dng.
Gio trnh: Thit k cu thp Bin son: Nguyn Vn M
Chng III: Cu to chung ca cu thp - 97 -
Ch :

Hnh 3.61: S bin dng ca h dm mt cu khi thanh bin dn ch b dn di ra

Ta bit h thng dm mt cu cng chu lc vi dn ch di tc dng ca ti
trng thng ng. Khi dm dc s xut hin lc dc ph v dm ngang b un v
xon. Nguyn nhn: di tc dng ca ti trng thng ng, chiu di dm dc
khng thay i nhng cc thanh bin dn ch cng mc mt cu b bin dng di ra
hoc ngn li gy ra ni lc ph trong dm dc v dm ngang. Dm ngang u cng
b un nhiu nht, cn dm dc cc khoang gia c lc dc ph ln nht.
Khi chiu di nhp cng ln th ni lc ph cng ln. khc phc, ngi ta gii
quyt bng cch phn mt cu thnh nhng on c chiu di 50-60m, dm dc ti
v tr c cu to gin on.
4.3.2-Tnh ton:
Ta coi lin kt khng chu mmen m ch chu phn lc gi dm ngang Q
g
khi
coi dm ngang l dm n gin.
S lng inh c tnh:

=
=
0 2
2
0 2
1
.
.
.
.
R m
Q
n
R m
Q
n
g
g

(3.20)
Trong :
+n
1
: s inh lin kt sn dm ngang vi thp gc lin kt, ng vi h s iu
kin lm vic m
2
= 0.9
+n
2
: s inh lin kt dn ch vi thp gc lin kt, ng vi h s iu kin lm
vic m
2
= 0.85
Ta cn ch rng s inh dng lin kt cnh thp gc vi thnh ng ca
thanh bin dn ch s khng thuc nhm n
2
.
----------------------------------

You might also like