ESKEHR

ESKEHR SANAT
Aylk Dergi/ ISSN 1304-7515 Mays - Haziran 2012 / Say: 57 ESKEHR SANAT DERNE Adna Sahibi: ehabeddin Tosuner Yaz leri Mdr: Gngr Kibarolu Yayna Hazrlama: Eskiehir Sanat Dernei Sayfa Tasarm: Ertan Akta Anadolu niversitesi Temsilcisi: Mesut ztrk (0 505 697 36 84) Ynetim Yeri: Cumhuriye Mh. Sakarya Cd. No:25/2 ESKEHR Tel: 0 222 230 25 57 e-posta: eskisehirsanat@hotmail.com eskisehirsanatdernegi@hotmail.com www.eskisehirsanatdernegi.org Basld Yer: Karaca Medya smet nn Cd. Anadolu Merkezi 3/8 ESKEHR. Tel: 0 222 232 01 01 Yayn Tr: Yerel Sreli Yayn Ba karl edinilebilir. Yaynlanan yaz ve eserlerden sahipleri sorumludur. Kaynak gsterilerek alnt yaplabilinir.

SANAT

indekiler
1 Eskiehirde kimler gelip geti? ehabeddin TOSUNER
2 Eskiehirde Opera-Bale ve Eskiehir Ulusal Opera-Bale Gnleri / ehabeddin TOSUNER 4 Fil gibi zamanlar (iir) / Sultan YILDIZ 5 air-yk Yazar Nilfer Altunkaya ile Kitaplar ve yazarl / Sylei Tayfun AK 8 Dosta Mektup (iir) / Ylmaz TUNA 10 Uluslararas Turizm Karikatrleri Yarmas 3 Yanda Ali Ahmet ER 12 Gzel ve Yaratclk-2 /Yrd.Do. Faruk ATALAYER 13 Hayat Dedikleri (iir) /Bra TREGN 14 Uurtma, Havai Fiekler ve Pamuk Helva (iir) Nurhan KAYA 15 Eskiehirde Sessiz Sedasz Byyen Caz Festivali 10 Yanda /Elif ENER 17 iir Nedir, iir zerine / Erdoan EKNER 19 Galeri Beytullah HEPER (Karikatr) 20 Kelebek Yamuru (yk) / Nilfer ALTUNKAYA 21 Sanat Haberleri 22 Sanat Haberleri 23 Sanat Haberleri 24 Sanat Haberleri
57
ESK EHR

SANA T

ESKEHR'DE KMLER GELP GET ?

ehabeddin TOSUNER Dergimizin bir nceki saysnda "Sanat dergileri kentlerin sanat alt yaplarndan biridir" balkl yazmda "Eskiehir Sanat" dergisinin Eskiehir iin ne kadar nemli olduunu anlatmaya almtm. Bu saymzda sanat dergisine ve sanat evresinin bir at altnda birarada olmasnn ne denli nemli gereksinim olduunu anlatmaya devam etmek istiyorum. nce; sanat tan olup, bir araya gelmenin ve sanatn ortak dilinde paylamann ortamdr. Paylalmayan eser, sanat eseri deildir. Kendi bana, eserini paylamayan da sanat deildir. Eskiehir'de sanat etkinlikleri birden bire olmamtr. Eskiehir'in Vilayet olmasyla yllar iersinde sanatla ilgilenenlerin biraraya gelileriyle gelie gelie olumutur ve o gnlerden bu gne kimler gelip geti. Eskiehir'de sanat evresi rgtsz, dank olduu iin kimlerin gelip getiini de bilememektedir. Hepsi unutulup gitmitir. Eskiehir'de bir ressam anmsyorum; herkesin de retmeniydi. Atlyesi vard ve sanatla ilgilenen herkesin

alku

u Op

eras

Mays-

Hazir an

2012

bulutuu, urak yerdi. Ayrca resim yapanndan iir yazanna kadar herkeste de emei vard. Yol, yordam gsterirdi. Bir gn atlyesi kapand. Kimseler "Nerede bu?" bile demediler. lmn epey zaman sonra duyduk. Bir o deil Eskiehir'de sanatlarn ounun lmlerini bile duymuyoruz, sonrada unutulup gidiyorlar Hakk Gediz, Vehbi Cem Akun, Rt Yetilmezer smail Ali Sarar, Ycel Saraolu,Nusret Ural, Hseyin Yank ilk akla gelenlerimiz. Bu hep bizim rgtszlmz, danklmz... Bir Hvz Tan vard; "Ya stiklal Ya lm!" , "Yzba Tahsin", "Silah Arkadalar" gibi tekrar tekrar ekilen filmin senaryosuyla Trk sinemasnda yer alm, "Fato" ve "Geit Bekisi" romanlarnn yazaryd. Bugn onu da tanyan kimseler kalmad. Kendimizi, deerlerimizi tanmamz gerekiyor. Sanat, sanatlarn eserlerinin birbirine rnek olmasyla, birbirine eklenmesiyle yaar ve geliir. Sanat kendinden ncekilerden deneyim, g alr. Bizden nce birileri yapt iin bizde sanat yapyoruz. Birileri bizi gelecee tayp yaatacaksa nce bizler bizden ncekileri yaatmak gerekiyor.

ESKEHRDE OPERA-BALE ve ESKEHR ULUSAL OPERA-BALE GNLER

ehabeddin TOSUNER
Opera, orkestra eliinde konulu, mzikle sahnede oynanan, dekoruyla, kostmleriyle, eseriyle ve sunumuyla en st dzeyde sanat gsterisidir. Bir kentin sanatta gelimiliinde en nemli g s t e r g e l e r i n d e n b i r i o l a ra k g s t e r i l m e k t e d i r . . Bizde senfonik mzik, opera Cumhuriyet ncesinde Osmanl dnemimizde dans gsterileri olarak, 1524 ylnda Kanuni Sultan Sleyman'n isteiyle balam. lk opera da 1797 ylnda Sultan nc Selim'in isteiyle Topkap Saray'nda sahnelenmi. Hatta operay baleyi, klasik mzii yerletirmek iin Donizetti'yi "Paa" bile yapmz. Faruk Yener "Saraydan Kz Karma" operas zerine yazd yazda "Trk Operas adyla bilinen bir akm 19 uncu yzyln ilk yarsna dek sregelmitir. Yaptm incelemeler ve aratrmalar sonunda says ikiyz akn Trk Operas verimini adlar, bestecileri, metin yazarlar, konular, oynandklar yer ve tarihleriyle tesbit edebildim. nl opera bestecilerinin hemen tm, bu arada Haendel, Gluck, Mozart, Weber, Rossini Trk O p e ra s n a d a e i l e re k i l g i n rneklerini brakmlardr" diyor. . . ada Trkiye'nin kurucusu byk nder Atatrk yapt ilerin ncelikleri arasnda ilk srada Musiki Muallim Mekteplerini kurmu. Burada yoksulluklar arasnda, daha yirmidrt yandaki besteci A. Adnan Saygun gibi gen kadrolardan opera istemi ve ay iersinde yazdrp bestelenen ilk Trk operas "zsoy" 1934 ylnda sahnelenmi. 1965 ylnda da ilk Trk koreografisiyle "emeba" balemiz sahnelenmi. . Bugn lkemizde stanbul, Ankara, zmir, Mersin, Antalya, Samsun'da olmak zere alt kentimizde yerleik opera - balemiz var. Ayrca dnyaca tannan 1994 ylndan beri Antalya'da yaplan Uluslararas Aspendos Opera - Bale Festivalimiz, 2010 ylnda balayan Uluslararas stanbul Opera - Bale Festivali dzenleniyor. Yani bizim de, byk nderimiz Atatrk'n 1913 ylnda Trk Askeri Atae olarak bulunduu Sofya'da yanndaki akir Bey'e "Ahh, bizim memleketimiz de acaba operaya kavuaca gnleri g re b i l e c e k m i ? O s ev i yeye kabilecek miyiz?" dedii gnlere, her ne kadar tm kentimize operay yayamam olsak da gelmiiz diyebiliriz. Eskiehir opera ile daha 1930'lu yllarda tanmtr. O yllarn Eskiehir'de yaynlanm gazetelerine baktmzda s ay fa l a r n d a t u r n eye ge l m i operetlerin ilanlarn ve haberlerini grrz. Turhan Baraz da yazd " E s k i e h i r B a s n " k i ta b n d a bunlardan rnekler verir. 1925 ylnda Vilayet olan Eskiehir, sanayi kenti olmasyla beraber lkemizin en hzl gelien kentlerinden banda gelmektedir ve Cumhuriyet dnemimizin kltr politikasn Halkevleri ile en iyi alan kentlerimizden de biridir. Eskiehir'de Opera deyince baz anlarda vardr. rnein; 1950'li yllarn sonlarna doru, dnemin Babakan Adnan Menderes, Eskiehir'in kltr sanata ilgisini bilir ve bir geliinde uaktan inmeden nce uan penceresinden Eskiehir'e bakarak Porsuk'u Paris'in ortasndan geen Sene nehrine benzetir ve yanndakilere "Eskiehir Paris'e benziyor" der ve Eskiehir'in Anadolu'nun ortasnda Paris gibi k l t r s a n at ke n t i o l m a s n dlediini anlatr. 1958 ylna gelindiinde Eskiehir'e ktisadi ve Ticari limler Akademisi kurulmutur. Bu kurulula ilgili Akademi Bakan Prof. Dr. Orhan Ouz ve renci dernei bakan Prof. Dr. Ylmaz Bykeren'in de bulunduu heyet Ankara'ya

Eskiehir Milletvekillerine ve Maliye Bakan Hasan Polatkan'a ziyarete gittiklerinde Bakan Hasan Polatkan heyetin bir gn daha kalp, akam Ankara Devlet Opera ve Balesi'nin bir gsterisini grmelerini ister. Ertesi gn tekrar veda iin gittiklerinde Polatkan onlara; " Eskiehir'e opera aalm m, istermisiniz?" diye sorar. Bundan ok ksa zaman sonra, bugn Sleyman akr Lisesinin bulunduu yerde opera binas inaat balar ve hzl bir ekilde de ykselir. O gnler Eskiehir imento Fabrkas yeni kurulmutur ve ilk rnn karmaktadr. imento'nun bozuk olduu gerekesiyle nc katna gelmi inaat durdurulur ve yktrlr. nk o gnlerde stanbul'da bir sinema salonu k ve bir ok insann lm olmutur. Ardndan 27 Mays 1960 ihtilali olmu. Adnan Menderes hkmeti drlm, Eskiehir bu opera binasn gerekletirememi ve bir daha opera gndeme getirilmemiti, ta ki Prof. Dr. Ylmaz Bykeren Bykehir Belediye Bakan oluncaya kadar. Bykeren Necatibey Parknn yannda daha nce balatlm yava giden Belediyenin dn salonu inaatnda deiiklik yaparak 600 kiilik,dner sahneli, orkestra ukurlu ve teknolojik alt yaps olan, biri konser ve opera iin, dieri tiyatro iin iki salonu bulunan kltr merkezi kazandrd.Bykehir Belediyesi Eskiehir'e ehir Tiyatrolar, Senfoni Orkestras kazandrmt ama Opera-Bale'yi gerekletiremiyordu. Buna da zm; nce Devlet Opera-Balesi Genel Mdrl ile ibirlii yaplarak Ankara, stanbul, zmir, Mersin, Antalya, Samsun Devlet Opera-Balelerinin gsterilerini dnml tayarak 2004 ylnda balayarak sanatseverlerle buluturdu. Ve 2011 ylnda Eskiehirliler kentlerinde kendi opera-balelerini beklerken bir sabah mesailerine, okullarna giderken "1.Eskiehir Ulusal OperaBale Gnleri" afileriyle karlatlar. Bu; Eskiehir'de Trk Operasnn ve Balesinin Festivali demekti... 1. Eskiehir Ulusal Opera - Bale Gnleri'nde Eskiehirliler Okan Demiri'in "IV. Murat", Sabahattin Kalender'in "Cem Sultan" Beyhan Murphy'in "Gldestan", Yaln Tura'nn "Karacaolan", Tevfik Akbal'nn "Ksem Sultan", Selman Ada'nn "Ak- Memnu" operalarn grp Trk Operasn yakndan tandlar. 2. Eskiehir Ulusal Opera - Bale Gneleri 10 - 26 Mart 2012 tarihlerinde yapld. Bu kez Samsun Devlet OparaBalesinden Selman Ada'nn "Ali Baba ve Krk Haremiler"ini, Antalya Devlet Opera Balesinden Can Atilla'nn "Mevlana'nn ars"n, stanbul Devlet Opera Balesi ve Eskiehir Bykehir Senfoni Orkestrasnden Ferit Tzn'n "Midas'n Kulaklar"n, Mersin Devlet Opera - Balesinden Koreografisini ve ynetmenliini Melih imenciler'in yapt Reat Nuri Gntekin'in nl romanndan "alkuu" Balesi, Ankara Devlet Opera - Balesi ve Eskiehir Bykehir Senfoni Orkestrasnn Okan Demiri'in "Yusuf ile Zleyha"s programda yer ald. Eskiehir'de ulusal ve uluslararas saysz sanat etkinliklerinin yaand kent olurken opera baleden mahrum kalmad. imdi kendi yerleik opera ve balesini bekliyor... * Eskiehir'de Opera ile ilgili bilgiler Prof. Dr. Ylmaz Bykeren'in anlattklar anlarndan alnmtr.

Karacaolan Operas

Ali Baba ve Krk Haramiler Operas

Yusuf ile Zheyla Operas

Midasn Kulaklar Operas

FL GB ZAMANLAR BRLERNN NE OK SEBEB VAR, Glmek iin. Ben iki odal bir evde pe pee sigara yakarken yarama tuz niyetine, Birilerinin yreinde tatl telalar. Hem de ben kalp atlarma yabanclamken. Birileri birilerinin ellerine dokunurken, Gzleri yldzlara kafa tutuyor. Ben kapkarayken bitmek tkenmek bilmeyen bir zlemden. Byle zamanlar var ya... Beynime bir eylerin taklp sinsice aklm smrd, Zor ve dar zamanlar. Bizi karnca gibi gren Fil zamanlar. imi oyuyorlar.

SULTAN YILDIZ

2012 Lise rencileri iir Yarmas Birincilik dl

AR-YK YAZARI NLFER ALTUNKAYA LE KTAPLARI VE YAZARLII

Sylei: Tayfun AK
Nilfer Altunkaya'y bize ksaca tantr msnz? Elbette 1975 doumluyum. renimimi zmir'de tamamladm. niversite yllarmda okumaya ve yazmaya olan merakm artk bir tutku haline gelmeye balad. retmenlie Tokat'ta baladm. imdi de bildiiniz gibi Eskiehir'de srdryorum. Evliyim ve iki ocuk annesiyim. Peki, iki ocuk ve bir e ile zel bir emek ve srekli okuma isteyen bu eylemlerin yalnzlk gerektirdii gz nne alnrsa yazarl bir arada nasl yrtyorsunuz? Bir de retmenlik var tabii... Akas yaamm ok fazla planlayarak ve bir sonraki admn hesaplayarak yaayan bir insan deilim. Yazmak benim vazgeilmezim olana kadar byle bir hayat srdrmenin zor yanlarn ok hesaplayamadm bir gerek. Galiba en nemlisi zaman doru kullanabilmek Bu konuda ok baarl olamadm iin biraz gecikerek srdrebiliyorum planladklarm. Net olarak hemen hemen hi televizyon izlemediimi, gereksiz yere zamanm ldren insanlardan uzak durmaya altm syleyebilirim. Aslnda biraz da fazla blk prk yryor iler Severek okuduumuz iir ve Kz ve Sanki Sonsuz isimli iki iir kitabnz ile Sokak Dleri adl bir yk kitabnz var. Bu balamda baktnz zaman kendinizi iire mi yoksa dz yazya m daha yakn grmektesiniz? Aslnda hep fena iirler yazmayan iyi bir yk yazar olmak niyetindeydim. Hatta zaman iinde ok kesin iiri brakma kararlar aldm. Ama sre farkl geliti ve son iki yldr iirde ok younlatm. Bildiiniz gibi hazr yk dosyalarm da gnna ulamay bekliyor. Yani ben bu konuda artk syleyeceim sz en iyi nasl syleyeceksem yle yazmaya almak kararndaym. iir ve dzyaz birbirini ok iyi besleyebiliyor. Bir gn biri ar basar m bilemiyorum. 2007 de iir ve Kz2011 de Sanki Sonsuz iir kitaplarnz ve eitli dergilerde yaymlanan iirlerinizi deerlendirdiiniz zaman; Nilfer ALTUNKAYA'nn nasl bir yol aldn; iirlerin de neleri vurgulamay amaladn ve neleri baardn ve nelerin deitiini syleyebilirsiniz. Bugnden baknca ilk iir kitabm eksiklikleriyle ho gryorum ve onu yle seviyorum Zaten yaplabilecek baka da bi'ey yok artk bu konuda. Sanki Sonsuz'a kadar geen srete iire bak am geniletirken derinletirmeye de altm. iirin insann kda iini dkmesinden ok daha nemli meseleler barndrdn, bu meselelere biraz da olsa hkim olabilmek iin sanatlar aras disiplinlere uzanan ok pencereli bir gr ve yaam eitli ynleriyle kavrayabilecek bir bilince varmak gerektiini, en nemlisi de yazdka daha ok okumak gerektiini gayet iyi anladm. Sokak Dleri adl yk kitabnz, ncesinde ve sonrasnda yaymlanan yklerinizi deerlendirdiinizde; ilk yknzden bugne kendinizi nerede grmektesiniz? iir yazmakla yk yazmak, farkl alma disiplini isteyen trler olsa da birbiriyle benzerlikler barndran yanlar da var elbette. Belki bu yzden iirle birlikte srdrebileceimi dndm hep yk yazmay. Sokak Dleri'ndeki ykler benim ykdeki ocukluum. Bu yzden hem saflk hem de merak dolu bir anlatma hevesiyle kaleme alnm bir yanlar olsa da yk yazmay bana sevdiren yklerdir. Aslnda sonrasnda yk adna kurgusal yaps daha salam daha gl bir dille kendimden yanstabildiklerim ykleti. Ve henz dergilerde kalm olan Sevgili Yalnzlk ykleri biraz daha yazmak istediim yklere doru yaklamaya baladm duyumsatyor. Ama kitaplamam olduklar iin

erken bir yarg olabilir bu. Gemi yllarda aldnz dllerin yan sra en son olarak da 2010 ylnda Snr hlali" adl dosyanzla Cemal Sreya iir yarmas dosya dalnda zendirme dln aldnz. Yarmalarla ilgili neler dnyorsunuz? Yarmalar konusunda kararszlklar yaadm oluyor. Yarmalarn bu kadar oald bir ortamda verilen dllerin de nitelii dyor. Kriterleri salam ve uzun yllara dayal bir gelenei olan dller, mutlaka bir katk salyor, yazara ya da aire Okuma orannn bu kadar az olduu bir lkede yazmann ne kadar ileli bir ura olduu ve dllerin hi deilse bu emee verildii dnlrse, zaman zaman dllerle ilgili kapldm olumsuz yargy olumluya eviriyorum. Bir yerde yle bir cmlenizi okumutum Yaamla lm arasnda bir izgidir bedenimiz... Bense hep lme eilimli dururum... Pavese'den mi kald bende bu intihar tutkusu bilemiyorum. Ama yazmak yaray kanatrken iyiletirir de... Belki de yaamn kysnda hep kitaplara, yazarlara ve airlere ykledim btn anlamlar. Yaam deerli klan btn anlamlar... Szcklerin bilincinde var olmak tek dileim... bu cmleyi bugn syleyecek olsanz ayn kelimeler ile ayn duygu, ayn mantk ile gene byle mi sylersiniz? Bu benim yazma dnyam iyi yanstan bir i dk. Yaamn kysnda kalm olmak ve btn anlamlar kitaplara yklemek bir yaamaszln yanstmas olarak bugn anneliin karsna koyamayacam bir duygusal farkndalk belki. Gene de hl sevdiim bir betimleyi bu. Uzun yllardr Eskiehir'de yaayan bir zmir a olduunuzu biliyoruz. Yazma eyleminizde yaadnz ehirlerin nasl bir etkisi vardr? ehirler yaam tarzmz olduu kadar yaamak tutumlarmz da etkiliyor. Bu adan baklrsa, mutlaka izler brakyor yazma srecimizde. zmir ve deniz bir zlemek biimidir bende. Eskiehir ise daha olgun dnemlerimi karlyor. Ben herhalde yerleik yaamakla biimlenen alkanlklarmdan kolay kopamyorum. ehirleri deerli klan bizde brakt insanlar ve onlarla dolu anlarmzn

yreimizdeki, belleimizdeki silinmeyen yanlar deil midir? Sevmeyi bildiimiz srece sevildiimiz gereiyle bakarsak gzel insanlarla doluyum ve bu anlamda ansl bulurum kendimi. Bu da beni yaadm ehirlere bal klyor. Kalemimle olan vazgeilmez bam mutlaka insanlarmdan, soluduum ehrin sokaklarndan geiyor. stanbul dnda yaayan bir yazarn belli yerlerde kendisini kabul ettirmesi ve bir eyler baarmas sizce mmkn m? Elbette mmkn. stanbul'da yaamak gibi bir planm hi olmad. Bir eyler baarmak ok tartlabilir bir ifade ama nitelikli eyler kaleme alabiliyorsanz nerde yaadnzn hibir nemi yok bence. Mesele ne rettiinizdir, nerde rettiiniz deil. Tara ve stanbul diye bir snrlama koymak gnmzde sanatlarn kendisine yapaca bir hakszlk olur ancak. stanbul'dan bakan iin de bu byle, stanbul dndan bakan iin de Edebiyat dnda asla vazgemem diyebileceiniz bir hobi ya da uranz var m? Yaamak ve yazmak dnda bir hobim yok Hobiler edinmi olan insanlara gpta ediyorum ama bende byle bir ihtiya pek olumad. Bunu bir hobi olarak kabul edebilirsek, dier sanat dallaryla daha derinden daha ciddi bir emek vererek ilgilenmeyi isterdim. Yazmak doutan gelen bir yetenek midir yoksa renilebilir mi? Yazar/air olmak isteyenlere nerileriniz nedir? Yazmak bana gre ne sadece yetenek iidir ne de sadece allarak altndan kalklabilecek bir eydir. Burada neden bazlarmzn kaleme, bazlarmzn fraya ya da bir mzik aletine snd doutan kazanlm olunan yetenein ynlendirilmesiyle aklanabilir belki. Ama sadece iimizi dkmek adna yazyorsak bunu gelitirmek adna abalamyorsak yetenein bir nemi kalmyor. Sizin de ok iyi bildiinizi gibi bu konuda hep sylediim ve syleyeceim ey okumak konusudur. Bizim nmzde insanln gemiinde iz brakm bunca yazar varken iimizin hi de kolay olmadn bilmek ve gerekten emek

vererek yazmak durumundayz. Kendinde yazma istei duyan bir insann mutlaka yazmasndan yanaym. Sonras nasl geliirse gelisin yazmak, insan gl klan, oaltan bir ayrcalk. Sonras pes etmeden abalamaya, kendi izgini ortaya koymak adna dn vermeden doru bildiin yolda yrme cesaretini gstermeye bakyor. Klasik bir soru olarak da deerlendirilebilir ama sizce Trkiye'de yazarlk para kazandrr m? Kazandrr tabii, kazandryor da Bunun yolu ou zaman popler kltrden geiyor. Bu konuda son derece yanlym. Herhangi bir sanatla har neir olan kiinin hedefi kesinlikle para kazanmak olmamal. Ama yazarak geimini salayamamak da birok sorunu beraberinde getiriyor gnmz koullarnda. Hem nitelikli eserler retip hem de para kazanabilmek olasl zerinde dnlebilir. Bu nokta beni ok ayor Hangi kitaplardan/yazarlardan daha ok etkilendiniz? Yerli ve yabanc olarak birka kitap/yazar saymak istersek... lk genlik yllarmda henz eletirel bir bak as oluturamam olduum iin okuduum her kitaba hayranlk duyardm. Zamanla insan bir estetik bak as oluturabiliyor. Elbette etkilenmek deyince gene genlik yllar nem kazanyor. Cesare Pavese benim poetikasyla da yaam karsndaki sklgan ve anlayan ama alamayan derinliiyle de hl ok sevdiim bir yazar ve airdir. Birok isim sayabilirim Ben ncelikle bir yazarn ya da airin kendi

dilinin air ve yazarlarn ok iyi bilmesi gerektiini dnyorum. ykde Sait Faik, Sabahattin Ali, Orhan Kemal, Fruzan, Bilge Karasu, Tezer zl, Vusat O. Bener, Tomris Uyar, Asl Erdoan, Haldun Taner, Leyla Erbil iirde Nazm Hikmet, Cemal Sreya, Turgut Uyar, Edip Cansever, Glten Akn, Lale Mldr, Behet Aysan, Metin Altok gibi isimler sra gzetmeksizin ilk aklma gelenler Dostoyevski, ehov, Kafka, Virginia Woolf, Marguerite Duras, Romain Gary, Gabriel Garcia Marquez, Edgar Allan Poe, William Faulkner, Jorge Luis Borges, Charles Baudelaire, Andre Breton, Paul Eluard, Louis Aragon, Comte de Lautreamont, Pablo Neruda, Yannis Ritsos, Ingeborg Bachmann, Herman Hesse, Elias Canetti, dnya edebiyatndan ok severek okuduum ve hemen sayabileceim yazar ve airler Yazar/retmen/anne ve bir e olarak Nilfer Altunkaya'y bir kenara brakabilecek olsaydnz; yeni bir Nilfer Altunkaya'nn hayatnda neleri daha ok yapmak/yapmamak abasnda olurdu desem? Ben bugnk aklmla yirmili yalarmda olabilseydim sanrm yaamma yn verirken sadece edebiyat gz nne alarak bir yaam kurmak isterdim. Ama hayat bize ikinci anslar tanmyor bu yzden koullar erevesinde daha ok okumak ve yazmak abasnda olmak en iyisi sanrm

Derneimizin Lletandan sorumlu Ynetim Kurulu yemiz Muharrem Ylmaz Kaybettik.

Lletamzn nde gelen sanatlarndan ve yneticilerinden Muharrem Ylmaz vefat etti. Uzun yllar Eskiehir Lleta Sanatlar Odas Bakanln yapan Muharrem Ylmaz Lleta Kooperatifi Bakanl ve Eskiehir Sanat Dernei'nin Lletandan sorumlu Ynetim Kurulu yelii grevlerini srdryordu. 53 yanda vefat eden Muharrem Ylmaz Lletamzn ve sanat dnyamzn aabeyi idi.

DOSTA MEKTUP
Hasretle gzlerinden pyorum, Sevgiyle kucaklyorum dostum. Uzun zamandr gremiyoruz diyorsun, Vefasz olan sizlersiniz, biliyorsun. Yok be iki gzm, yok be cancazm... Nerede o eski gnler. Rektefe isteyen motora dndk, ksrdke ksryoruz. Futbolu mu soruyorsun? Krk beime kadar oynadm. Baba oul yan yana. Sana bir sr vereyim mi? Aynen ekmi velet bana. Yengeni mi soruyorsun? Sen tanmazsn onu, buralardan. yi kadn, tam bir ana. Bir de itiim iin kzmasa bana. Bir kzm var ad Devrim Sancl yllarn meyvesi. Mustafa ile Hseyin babalarn ad. nan baka oluyor meyvelerin tad. Hseyin iir yazar, biraz da hovarda. ekmi ite babasna kerata. Mustafa'nn akl ise futbolda. Devrim iek at, ikitane meyvesi var. Tosun Paayla yk Bal. Solcu falan deilim artk. Biz, insanlar oook iyi tandk. Zenginlere eskisi gibi ters bakmyorum ama Gnlm emekten, ezilenden yana. Biliyorsun futbolcu olalm dedik, i gtremedik, retmen olduk. yi de oldu hani... Bazlar gibi belki bizde bozulurduk. Emekli olunca paray koyuna yatrdk, Bir kuru kazanmadan onu da batrdk. te byle dostum, Daha ne olsun. Gelemiyoruz, gidemiyoruz diyorsun, Bover aldrma. Cann saolsun. Raky m soruyorsun? Akamdan... Akama. Sklma diye burada keseceim, Sonra anlatmaya devam edeceim, Kalkabilirsem u zkkmn bandan Ziyaretine geleceim.

Ylmaz TUNA

2012 Eskiehir retmenler iir Yarmas Birincilik dl

AJANS

OFSET

BASIN DANIMANLII

K Reklam
lerinizde de
Yannzdayz

MEDYA

ik ok stel un Uyg a atlar Fiy

smet nn Cd. Anadolu Mrk. N: 3/8 ESKEHR

Tel:0 222 232 01 01 - 0 222 221 66 26 Faks 0.222 232 21 21

w: www.karacamedya.net e-mail: medyakaraca@gmail.com

ULUSLARARASI TURZM KARKATRLER YARIMASI 3 YAINDA

Ali Ahmet ER
Konulu karikatr yarmalarnda, sergilerinde verilen konularn eitli ynlerini, dnlmemi yanlarn ve sorunlar grrz. Karikatrlerde sanat duyarlyla farkl yorumlar kar ortaya. Hele bir de bu yarmalar, sergiler uluslararas yaplmsa dnyann deiik lkelerindeki karikatr sanatlarnn anlatm eitliinde konunun kendimizin dndaki evrenselliini de gryoruz. Bazlar ciddi ciddi, bazlar alay ederek bazlar da abartarak yorumluyorlar. Zaten karikatr de bu deil mi? Anadolu niversitesi Karikatr Sanatn Aratrma ve Uygulama Merkezi, Turizm Yazarlar ve Gazeteleri Dernei, Anatolia: Turizm Aratrmalar Dergisi yldr ortaklaa Uluslararas Turizm Karikatrleri Yarmas dzenliyor. Bu karikatrlere baktmzda gerekten bizde ve dnyadaki turizm olay gereini gryoruz. Tabi bazs abartyor, alay ediyor, bazs da ciddi ciddi sorunlarn, turizmin nemini gsteriyor. Elsin Altn izmi; turistler otobsten inip hotele giriyorlar sonra hotelden kp tekrar otobse biniyorlar yani turizm sadece hotellere gelip gitme olarak alglatlyor. Avustralyal Louis Pol'de turist durmu, bir kadn turistin bavulunu sayor. Turistlerin dnyann her yerinde salmalarn ne gzel anlatm. Ukraynal Yuriy Kosobukin Alaattinin sihirli lambasn satan fesli adamla turistin pazarln izmi Turizmde satlar pazarla tabidir. Almanya'dan Helmut Jacek Ortadoudan olabilir anlatt olayda turistlerden kimisi bulak ykyor, kimisi yemek yapyor, kimisi de servis sunuyor. Bu paras biten turistler demektir. zbekistanl Makhmudjon Eshonkulov turistlerin bavullarnn, hatta kendi stnn aranmasn izmi, tedirgin edilen turistleri anlatm. Bir baka zbekistanl izer Gaziev Mrsait bir tarihi saray kapsnn nnde turistler fotoraf ekmek istiyorlar ama kapnn nnde kebap, plavc var onlardan istedii fotoraf ekemiyorlar. Rehber de zaten turistlere kebab, plav tantyor. Muammer Bilen Tarihi ren yerlerimizle gece kondularmzn birarada olduunu, antik stunlara gerilmi ipteki amarlar izmi. Uluslararas Turizm Karikatrleri Yarmas imdiden geleneksellemi ve sergileriyle, yaynlanan albmleriyle lkemizin nemli karikatr yarmalarmzdan biri olmu. lki, 2009 ylnda 50 lkeden 269 sanat 599 karikatrle katlm. Anadolu niversitesi Karikatr Sanatn Aratrma ve Uygulama Merkezi ve Eitim Karikatrleri Mzesi Mdr Prof. Atila zer, Anadolu Karikatrcler Dernei Bakan Ahmet Aykanat, ran Tebriz Karikatrcler Dernei Bakan Rahim Baggal Asghari, Karikatrc Blent elik, Yunanistandan Karikatrc Athanasiog Efthimiadis'den oluan seici kurul deerlendirmi. Birincilik dl sonradan iptal edilmi, kincilik dl Beyaz Rusya'dan Oleg Goutsal, nclk dl Makedonyadan Jordan Pop Ilev, Anadolu niversitesi Eitim Karikatrleri Mzesi zel dl Mehmet Zeber'e verilmi. Yarmada
10

ayrca drt mansiyon dl verilmi, 110 karikatr de sergilemeye alnm albm yaynlanm. kinci ylnda, (2010) yarmaya katlan: 42 lkeden 185 sanat 404 karikatr. Seici kurul da Prof. Atila zer, Anatolia: Turizm Aratrmalar Dergisi Editr Do. Dr. Nazmi Kozak, Azerbaycan Karikatrcler Birlii Bakan Bayram Haczade, Kbrs Trk Karikatrcler Birlii Bakan Hseyin akmak, Japonya Karikatr Organizasyonlar Federasyonu Bakan Yoshiaki Yokota, Turizm Yazarlar ve Gazeteleri Dernei Genel Sekreteri Osman Nihat Aydoan, Karikatr sanatlar Nezih Danyal, Eray zbek, Blent elik ve Turizm gazetecisi Fehmi Kfteolu'ndan oluan seici kurul deerlendirmi lkemizden Mehmet Kahraman Birincilik dln, Ukrayna'dan Oleksiy Kustovsky kincilik dl, ngiltere'den Ross Thomson nclk dln almlar ayrca be tane de mansiyon verilmi sergilemeye 138 karikatr alnm ve albm yaynlanm. Yarmann nc ylnda (2011) 39 lkeden 163 sanat 405 karikatrle katlm. Azerbaycan Karikatrcler Birlii Bakan Bayram Haczade, FECO Karikatrc rgtleri Federasyonu Kbrs Bakan Hseyin akmak, Japonya Karikatr Organizasyonlar Federasyonu Bakan Yoshiaki Yokota, Karikatr Vakf Bakan Nezih Danyal, Karikatr sanatlar Eray zbek,Blent elik, Kltr ve Turizm Bakanl temsilcisi brahim Yazar, Turizm yazar Fehmi Kfteolu, Turizm Yazarlar ve Gazetecileri Dernei Genel Sekreteri Osman Nihat Aydoan ve Anatolia Turizm Aratrmalar Dergisi Editr Prof. Dr. Nazmi Kozak'n seici kurulu oluturduu yarmada; Birincilik dl: ran'dan Abbas Naaseri, kincilik dl: Avustralya'dan Louis Pol, nclk dl: Avusturya'dan Gerhard Gepp, Prof. Atila zer iin konulan zel dl: Trkiye'den Mehmet Kahraman, Mansiyonlar: Trkiye'den mer am, Almanya'dan Helmut Jacek, Hrvatistan'dan Damir Novak, Bulgaristan'dan Trayko Popov, ek Cumhuriyetin'den Jiri Srna paylatlar. Eskiehir gerekten karikatr mzesine sahip, Eskiehir'de her ay lkemizin ve dnyann nl karikatr sanatlarnn sergilerinin ald yer ayrca niversitesinde Aratrma Merkezi olan ve bir ok uluslararas dllere sahip karikatr sanatlarnn yaad lkemizin karikatr sanatnda merkezi oldu ve uluslararas karikatr yarmalar ve etkinlikleri dzenleniyor. Gelenekselleen Turizm Karikatrleri Yarmas da bunlardan biri...

11

GZEL ve YARATICILIK-2
Yrd. Do. Faruk ATALAYER

nsan, asla hazr duygularla domaz. DUYGUSAL GELM, insann sonradan iinden kt topluma, snfa gre kazand i-dnya yaplanmasdr. nsann doula getirdikleri GDLER, GDLER,
DRTLER, TKLER, ELMLER/YETLERDR.

Gze ho gelen gzeldir tekerlemesinin, modern denilen Kapitalizmin geliimiyle birlikte poplerlemesi ve en yaygn tanm durumuna gelmesi rastlantsal deildir. dealist bir denklemi ieren bu tanmlamada bir deimezlik ve tekilik sz konusudur. Salt grme duyusunu ne karmas dnda, bir organn sanki bilin varl-zne durumuna getirilmesi gibi bir arpklk iermektedir. Deimezlii ise; GZE HO GELMEYEN GZEL DELDR gibi bir nermeyi iinde tamasndandr. Bu bakmdan, bu denklemin yanl olduunun bilincine varlmas, hem kuramsal, hem de pratik boyutta yaratc zne tarafndan almas gereklidir. Dolaysyla ncelikle bu denklemi ve ardndaki felsefeyi irdelemek elzem olmutur. Gz, grneni ileten bir organdr. Kendi fizyolojik yasalaryla alan bu organ, iki ince kenarl mercek ile, optik yasalara bal olarak grneni, pigment esasl grntye evirmektedir. In grme merkezine iletilmesinde (Ik, k olarak beyne aktarlmaz. Fzyonlarla dnerek beyne yansr.); K GRNTNN BRLETRLMESNDEN , grnenin ELEKTROMANYETK DALGALARA DNTRLMESNE

Yeryznde salt insan, doula getirilen genetik aktarmlar BLG-EMEK ile kaynatrarak, gelimi zihin glerine, DUYGULARA evirebilmektedir. (Hibir hayvan insan gibi duygulara sahip deildir.
Hayvanlarn duygulu olarak tanmlanmas, bir insaniletirme davrandr .) Tm duygular gibi GZELLK
DUYGUSUDA; sonradan gelitirilen, doulan toplum biimine, snfsal konumuna gre yaplaan bir duygudur. Grsel olarak gzellik duygusu diye alglananlar, insann rendiklerine, beyinsel bilgi koullanmalarna uygun gelen, kimyasal ve hormonsal ilemleri uyaran etkileimlerle oluan duygulanmlardr. Dorudan gzn byle bir seicilii ve deerlendirme yapma bilinci yoktur. Ayrca gz duygu oluturmaz, duygusal tepiler tamaz. HO/HAZ duygusu da, insann hazr olarak tad bir duygu deildir. Bilgi ve emekle oluurlar. Kald ki HO/HOLANIM - / HAZ/HAZLANMA gibi olumlu duygu nitelemesi bir genelleme olup, dorudan ESTETK HOLANMAYI nitelememektedir. nk ho kavram yzeyselden derine, fizyolojikten estetie kadar pek ok ho duygusu ilemini kapsamaktadr. Yani GZEL, her tr ho duyguyu iermemektedir. Gzel ve gzellikle ilgili ho duygusu, ESTETK HO DUYGUSUDUR. Bu ise insann toplum biimine, snfsal konumuna gre edinip zmsedii bilgilere dayanmaktadr. Dolaysyla biimi, rengi, ls, yzey yaps/dokusu, ktlesi, dzenli, ho olan ey gzeldir denklemi dealizmin eksik tanmlamasdr. nk biimi, rengi, dokuyu, ly, ktleyi ho olarak alglama bilgisi doula deil, sonradan egemen felsefeye, kltre, inanca, cinsellie vs dayal olarak edinilen koullanlm bilgiyle alglananlardr. Sradan, normal insann gzellie ilikin alglamasn ve anlamasn belirlemektedir. Yaratmay, yaratcl belirleyen derin, empatik genilii asla temsil etmemektedir. Gze ho gelen denklemi, bu acdan da YARATICI ZNENN GZELLK TUTUMUNU ve YANSITMA-FADE ETME GCN belirlememektedir. Bu tanmlama, banal, yzeysel, ilkel ve TUTUCU bir denklemdir. ESTETK GZELLE ilikin yaratc kiiliin duyarllk ve anlamlandrmalar, ocuklukta

kadar ardl ilemler, grme sinirleri ve beyinzar/korteks tarafndan gerekletirilmektedir. Bu ilemler asla grnenin tam kopyasn deil, organlarn evrimsel gelimesine uygun bir benzer, andrr GRSEL DUYUYU aktarmaktadr. Grnenin alglanmas, anlamlandrlp anlalmas ise, nceden yaplan bilgi kaytlarna gre olmaktadr. Bu n bilgi birikimine gre anlamada; organsal deiimlerle birlikte, koullanma ve gdlenmelere bal hem ALGILAMA, hem de ANLAMA YANILGILARI OLUMAKTADIR. Tm bu organsal ve bilgisel deikenliklere karn, insann evriminde BLG EDNMEDE en aktif ve egemen organ gzdr. Dolaysyla insann bilgi birikimlerin yardan ok fazlas (%84 kadar) GRSEL esasldr. Ama TSEL, TATSAL, DOKUNSAL, KOKUSAL, SEZGSEL DUYULAR da, bilgi edinme ve kullanmada ezamanl ilevlere sahiptir. Dolaysyla gerek GZEL, GZELL salt grmeye, gze balamak eksik, hatal ve kastl bir bozma yaklamdr.

12

benimsetilip koullandrlan gzellik deerleri, anlamlar ve verileri olamaz. Bunu amak, ncelikle GZE HO GELEN GZELDR tekerlemesinin kstllnn ve ksrllnn bilincine varmay gerektirmektedir. Yineleme yaparsak, gzeli salt gze ho gelen ey olarak nitelemek; tek bir duyumu merkeziletirip, alglama ve anlamlandrma zenginliinden gzeli yaltmaktr. nk insanda, gzn dnda da zevk veren, holanma yaratan pek ok duyu blgesi vardr. Ayrca olumlu duygulanmlar olan ho, zevk, keyif dndaki ac, keder, hzn, elem, fke, kin vs gibi duygulanmlarda gzelliin kapsamna girmektedir. Dolaysyla gzeli salt olumlu duygulanmlar oluturan biimlendirme olarak snrlamak, yetersiz, yzeysel, eksik bir yaklamdr. nk gzel hotur ama her ho gzel deildir. (Ayrca irkin ho deildir ama
estetiin ana elerinden, gzeli gzel klan kartlarlar birisidir.)

Geleneksel duygulardan, ocukluk dnemi duygu kalplarndan ARINMADAN, gerek estetik gzellik deerleri biimlendirmek, gelecee kalacak gzelliin; btnln, dengesini, ritmini, ahengini retmek olas deildir. Gzme ho
geleni biimlendiriyorum, iimden geldii gibi yapyorum

demek, ocukluk koullanmalarna dayal geleneksel, izinli, egemenlie uygun bilgilerin taeronluunu, iiliini yapmaktr. Estetik, gerek gzel varlklarn yaratma; beynin, kiiliin yeniden rgtlenmesine dayanr. Geleneksel duygulardan daha fazlasn ierir. ocuklukta yaplanm beyin dzeniyle, edinilmi duyularla ancak GZE HO G E L E N E Y L E R YA P M A m e m u r l u u n d a n , nakliyeciliinden te gidilemez. Gzellik yaratcl salt ho diye; gemii yinelemek, kopyalamak deildir. (Devam edecek.)
GZEL VE GZELLK DENLNCE, SALT D CNS ANLAYAN AKLABANLARI FARKEDENLERDEN MSNZ?

HAYAT DEDKLER Hayat dedikleri, ki heceden ibaret.. Tek soluk, ki hece. Vurgularken dudaklarnda, Eski bir an gibi... Karanlk kt birden buralara.. ylesine sakin yryorum yolda.. Yapraklar trdyor ayaklarmn altnda.. Ve pyor kirpiklerimden yamur, Hasretle karlarcasna... BRA TREGN Damamda yabanc, ac bir umut tad.. Ac eken bedenler pheyle bakar yarnlara, yaral.. Kl kokusu var fotoraflarda.. Gemi bile yalan syler bazen kandrrcasna... Suskunluklarn hzn kokulu ehri buras.. Her adm glgelidir biraz.. Admlar dikkatsiz, daha bir yava.. ukurlarla doludur bu kent, biraz sala.. Kaldrmlarnda gzyalarnn izleri, Caddeleri ise hep ya...

2012 Lise rencileri iir Yarmas kincilik dl

13

UURTMA, HAVA FEKLER VE PAMUK HELVA

Nurhan KAYA

ok gerilerde kaldn ocukluum Yaam sevincim, mutluluum Beklentilerim, ideallerim, umudum szcn zetledii sonsuzluum... Uurtma Havai fiekler Pamuk helva Uurtma... ocukluumdaki zgrlk simgem Gkyzne salverince yaadm gizem Kayglarm, bilmezliim Ykseliim katre katre...Babam... Havai fiekler... ocukluumdaki cokun heyecan Gkyznde patlayverince yaadm sonsuz gzellik Korkularm, hayallerim, edilgenliim Ykseliim biim biim...Annem... Pamuk helva... ocukluumdaki az tadm Sevdiklerimle paylamm Dokunduumda yumuack Sonsuza dek sevdiim Tad damamdan hi gitmeyen...Kardeim...

2012 Eskiehir retmenler iir Yarmas kincilik dl

14

ESKEHR'DE SESSZ SEDASIZ BYYEN CAZ FESTVAL 10 YAINDA

Elif ENER
Milliyet Sanat Dergisinin eski saylarndan birinde (*) Zeynep Oral ile Erdal Gksoy'un beraber yazdklar bir yaz var "Douundan gnmze caz sanat" diye. Orada Amerikal zenci ozan Langston Hughes'un "Ben Bir Zenciyim" iirinden bahseder ve "kle oldum, ii oldum, arkc oldum. Taa Afrika'dan Georgia'ya hznm arklarla tadm. Caz yaptm" dizelerini anlatr. Gerekten Afrika'dan Amerika'ya kle olarak gelenlerin gelirken aclarn, sevinlerini, dlerini arklarla getirdiini grrz. Afrikal iin mzik zel yaam ile toplumsal yaamndan ayrlmayan zellik tar. alrken, elenirken, tapnrken mzik yapar ve doumdan lme tm trenlerinde hep mzik vardr. 1700'lerde Mississippi, Ohio, Missorui nehirlerinde yk tayan gemilerde, eski New Orleans kentindeki Kongo alannda pazar gnleri toplandklar zenci klelerin davul eliinde ark sylediklerini grrler. Daha ok ritimden oluan mziktir bu. O anda doalama ark szleri de eklenir. Daha ok dinleyenlerin balaryla, elleriyle, ayaklaryla tempo tutmalar, giderek comalar, dans etmeleri grnr. Caz'n zellikleri iin yle denilir: "Notaszdr. Kulaktan kulaa geer, duyularak, syleyerek renilir. Ve ok ritimlidir. Avrupa mziinde melodi ve armoni nasl ritmin nne geiyorsa, Afrika mziinde ritim tekilerinin nne geer. Ritim salayan alglar, rnein vurmal sazlar en yaygn olan alglardr. ster algyla, davulla, ister el rparak, ayak vurarak ya da sesle elde edilen mzik olsun, bir deil, birka ritmi bir arada kullanabilir Afrikal. Davulda sa el bir ritmi, sol el baka bir ritmi tutturmaktadr. Bu saylan tm zellikler ileride cazn zellikleri olacaktr. Milliyet Sanat Dergisi'nn bir baka saysnda Orhan Kahyaolu "Caz bir yaam biimidir, ama Trkiye'de..." dedii "Trkiye'de caz dolu dolu yaanyor" balkl yazsnda (**) "Caz, zencilerin dans mzii tanm, artk eksik olmaktan te yanl bir tanmdr. Bugn sz konusu tanm bambaka niteliklere brnmtr. Evet, teknik ve altyap asndan zenci mzii ama formatlarna sadakat srmektedir. Ancak, bu mzik, artk her corafyada kendine zg bir tad beraberinde getirmektedir. Saysz caz stili ve teknii olumutur. Her teknik gelime, caz farkl bir estetik tavrla yourmutur. Brakn trlere ayrlmasn, tek tek sanatlarn kendine zg bir caz tavrndan sz edilebilir. Cazn tabii ki belli bir mzik standard vardr. Ama bu standartlar da devaml zorlanmaktadr" der ve ekler "Caz bir kltr olmaya doru evrilir. Bunun zgn bir sanat olduu kabul edilir ABD snrlarn asar zellikle son otuz yl iersinde saysz lkenin nemli caz sanatlar kar ortaya. rnein Avrupa artk ciddi bir caz beiidir. Her kltr, her corafya caza kendinden zg bir eyler ekler. Ortaya devaml yeni ve farkl caz tutumlar kar. Her sanat kendi mzik geleneiyle cazn ana formlar arasnda bir kpr kurar." Trkiye'de de bu servenin yol aldn grrz. Her ne kadar lkemize 1950'li yllarda girdii anlatrsa da Eskiehir Halkevi'nin "Porsuk" adl dergisinin 29 Birinci Tesrin 1938 saysnda "Halkevi Caz Takm" diye bir fotoraf var ve verdikleri konserlerden sz edilmektedir. Yani lkemizde caz'n daha nceleri baladn gryoruz. nceleri Sevim ve Sevin Tevs kardeler, Erol Pekcan ve arkadalar, Ayten Alpman, Rhan amay, Oktay Temiz onlar izleyen nder Focan, Kerem Grsev, mer Demirer, Neet Ruacan, Tuna tenel, Can Kozlu, Yldz brahimova gibi isimler Trkiye'de caz yerletirmilerdir. lkemizde caz etkinliklerine baktmzda; lk uluslararas boyutta caz festivalinin 1982 ylnda stanbul Filarmoni Dernei tarafndan balatldn grrz. Bir taraftan da 1973 ylnda balayan Uluslararas stanbul Festivalinin

programlarnda da yer alyordu, 1994 ylna gelindiinde bamsz kendi bana Uluslararas stanbul Caz Festivali oldu. stanbul dnda Ankara'da, zmir'de, Afyon Karahisar'da da caz festivalleri yaygnlarken Akbank Caz Festivali, Parliament Jazz Festivali gibi zel kurulularn da bu festivallere katld ve her yl dzenli yapldn gryoruz. Ayrca; bugn lkemizde televizyonlarda, radyolarda caz saatleri diye programlar yaplyor, sanatlarn CD'leri karlyor. stanbul, Ankara'da Caz Dernekleri kuruldu. "Caz", "Jazz" diye dergiler yaynlanyor. niversitelerde Caz Kulpleri kurulmaya balad. Bu Caz Kulplerinden biri de Eskiehir'de, Anadolu niversitesinde 2003 ylnda kurulmu ve kurulduu yl "Amatr Caz Mzisyenleri Festivali" diye ilk etkinliini balatm ve bugn lkemizin nemli caz festivallerinden biri olmu. 12-17 Mart 2012 gnleri onuncu yln gerekletiren bu sessiz sedasz, bir avu gen renciyle balayan festivale baktmzda; Anadolu'daki, bugn amatr olan ve gen caz topluluklarna buluma, birbirlerini tanma ve tantmlarna ortam yarattn, hatta lkemizin gen caz adna her yl byyen byk bir festival olduunu gryoruz. Bu festivali gerekletiren ekip festival afiinde: "5 yl nce 5 yl sonray hayal etmitik. te o gn geldi. Festivalin onuncu ylnda, geen dokuz yln en beendiimiz, ayakta alkladmz, unutamadmz gruplar, mzisyenleri yeniden armak istedik" diyerek neredeyse bir seki sunarcasna o geen zamana yolculuk yaptlar" diyor. 10. ylnda caz festivali iin; geen dokuz yl fotoraflaryla, anlaryla, afileriyle anlatan kitapkda yaynlanm. Festivale en ok emei olanlardan Devrim Dikkaya yazm metinlerini. Gerekten ok etkileyici ve bilgilendirici olmu bu kitapk da. lk yl kiisel dostluklarla belirlenmi program. Hatta caz kulb yelerinin renci evlerinde arlamlar gelen topluluklar. Ankara Caz Dernei referans olmu, daha sonra Jazz dergisi, niversitenin ve Eskiehir'in tam destei, sponsorluu girmi devreye. Kitapkta on yln topluluklarn fotoraflar, anlar bir de o gn amatr olan, sonra nlenen, profesyonel olanlarn yl yl listesini ve tantmlarn da vermi. lk yl gelen Ferit Odman (Davul) William Paterson niversitesinde yksek lisans yapm. Trkiye'ye dnnde Kerem Grsev'in grubuna girmi. Serhan Erol ( S a k s a fo n ) A B D N e w E n g l a n d Konservatuvarnda yksek lisans yapm, kendi adyla kurduu, albmn yaynlad grubu var ve TRT Caz Orkestrasnda alyormu. Krad Deniz (Piyano) Finlandiya'da konserler vermi. kinci yl gelen Engin Recepolu (Saksafon) Kerem Grsev, nder Focan, Sarp Maden gibi ustalarla berabermi. Bu liste uzun dokuz ylda en az otuz

amatrn caz dnyamza kazandrlmasna tevi olmu. Gerekten nemli bir ilki gerekletirmi. Yalnz bir konu var: "Amatr" lkemizde gelip geici hevesle yaplan gibi grnyor. Bu festivale gelen gruplar hemen festivale katlalm diye oluan gruplar gibi grnyor. Esasnda byle deil. Kendilerini daha nce kantlam, konserlerini vermi, katlabilme kraterlerine uygun profesyonellemenin basamaklarnda ykselen gruplardr. . Bu lkemizde nemli ilevi olan festivalin domasnda ve gelimesinde kukusuz byk emei olanlar da var, bata danman Yrd. Do. Emin Germen ve her yl deien kulp bakanlar ve tabi bir de gnllleri var. Kendilerini ne karmadan bytyorlar emeklerini.. . Bu festivalin bir de dl vardr. Onu da Eskiehir Sanat Dernei 2006 ylnda baarlaryla, byyen ve sreklilii olan etkinlik olarak "Eskiehir Sanat dl" ile . dllendirmitir. 10. Amatr Caz Mzisyenleri Festivali Gke Gray'n "Beden perksyonu" denilen mzii performas ile al ncesi konseriyle 12 Mart gn balad. Esas al konseri Trkiye'de caz dnyasnda saygn yer edinen gen profesyonellere yer veren 123 grubu'nun konseriydi. 13 Mart gn repertuvarnda caz standartlar, zgn besteleri ve halk arklarna yer veren Evo Trio grubu konuk sanats Tamer Temel (Tenor Saksafon) konseriyle balad. Serhan Erkol Quartet feat grubu Engin Recepoullar (tenor Saksafon)un kendi besteleriyle sahne ald. Gnn nc konseri Fundo Latino grubunun Latin dnyasndan paralar vard. 14 Mart gn akam st 2009 ylnda Eskiehir'de oluan Eskiehirden On Your Horizon grubunun konseri, akam da Ankara'dan Onur Aymergen Quartet konseri vard. 15 Mart gn Anadolu mziini tayan Melih Akn Trio, K Jazz gruplar, 16 Mart gn iki Ankara'l grubun konserleri vard da Terra ve zengin repertuvar olan Erdin Aktu Project grubu. 17 Mart gn Swing Caz Grubu "Rocky Swing Project" konserinden sonra "Caz deil ama Hicaz" diyen, mzik tarzyla Jehan Barbur'un muhteem, unutulmaz konseriyle "gelecek on yllarda hep bulumak dileiyle" denilerek lkemizin gen caz Eskiehir'de bulumaya davet edildi...
(*) Zeynep Oral-Erdal Gksoy-Douundan Gzmze Caz Sanat, Milliyet Sanat Dergisi, Say: 48-15.5.1982 (**)Orhan Kahyaolu-Trkiyede caz dolu dolu yaanyor, Milliyet Sanat Dergisi, say:377-1.2.1996

16

R NEDR? R ZERNE
Erdoan EKNER
iir bir yaznsal bir trdr.. iir yaznsal bir tr olmasnn yan sra bir dil olgusu olarak da grlr. Dizelerle yapt oluturma sanat olarak nitelenen iir dilin sradan bir kullanm olmayp dilin farkl, zel bir kullanmdr. Oktavio Paz, iiri dilin kendini ama abas olarak niteler. iir genelde dier yaznsal trlere gre daha ksa olmasna karn, daha youn, daha arpc, daha etkileyicidir. Bu noktada iir mutlaka farkl bir var olma biimidir. iirdeki dil gnlk kullanmdan farkllaan bir dildir. Szcklerin, szck dizililerin kimi zaman grnen anlamlarn dna kt, farkl armlara yneldii, zgn bir syleyiin, uyumun ve ritmin oluturduu gizemli bir dildir iir. iir birok kiinin dnd ve yazmaya alt gibi bir okunuta tmyle anlalan, biten metin deildir. iirsel metin imgesel, anlamsal derinlikleri olan, her okunuta bir daha biraz daha anlam kazanan, biraz daha duyumsanan bir yapya sahiptir. sahiptir. Ama bu iirin tmden kavranlmaz, armlarnn derinlii bir trl anlalmayan, kavranlamad iin de kutsal metinlere benzeyen bir olgu deildir iir. iir zenli bir okumalarla derinleen ve derinliine inilebilen, armlar kiinin imgeleminde oluan bir metindir. Bir anlamda dilin en gzel kullanm olan iiri, tmyle, her dizesiyle imgesel, sembollerle dolu bir yap bir metin olarak yorumlamak da biraz yanl olacaktr. iire ait gcn iirin gizemiyle artacana inanmak, airlerin iirlerini bilgisiz gzlerden saklamaya almalar kapalla snmalar, kimi zaman onlarn ne kadar usta airler olduklar imajn glendirebilir, ama iirin iiri ve airi okurdan, geni kitlelerden de uzaklatrr. iir anlay tarihsel sre, farkl toplumlara, farkl dnemlere ve deiik akmlara gre baz farkllklar gsterir. R STNE Alfred de Vigny: iir billurlam bir cokudur. Jean Jouve: iir dildeki yceliklerin ortaya konuudur Baudelaire: iir tanmlamaz, ancak sevilir Lamartine: iir byk zekalarn d grmesidir Aragon: Mademki iir bir kasrgadr, yleyse ondaki her imge bir tufan yaratmaldr. Voltaire:iir dzyaz ayrm udur: Az szle ok ey sylemek. RN DOUU Mzik, iir ve dans lkel topluluklarn tren ve ayinlerinde i ie gemitir. lkel toplumlarda insanlar doadaki tehlikelere, zorluklara ve var olan ve varsaydklar doast glere kar, iirin byl sesinden, mzikten ve danstan g almlardr. eitli toplumsal trenlerde de bu ly kullanmlardr. iir zaman iinde mzikten ve danstan ayrabilmi ve tek ban da oluturabilmi, sylenmi ve yazlmtr. R VE BELLEK iirin balangta farkl coku ve kar klarn dile getirilmesini salamasnn yan sra szlerin unutulmamasn ve bellekte korunmasn salayan bir yntem olduu da vurgulanmtr. 'iir bir bellek eitme yntemidir. Bir bellek dil olarak koruyan, saklayan, ileten bir biim yaratr.' (J.Joubert) iirdeki seslerden ve btnsellikten kaynaklanan uyum, ritimler, yinelemeler, kartlamalar, simetri vb iirin bellekte korunmasna yardmc olur. iirin ezberlenmek ve unutmamak daha kolaydr. iir toplumlarn sylencelerin, tarihsel olaylarn aktarlmasnda da kullanlmtr. Byl bir aktarm olarak grlm, dinsel metinlerde de iirden yararlanlmtr. R VE MGE Peki, imge nedir? mge, Zihinde tasarlanan ey, d, hayal, hlya. Bilinte beliren nesne ve olaylar, imaj, grng olarak tanmlanr. mgelem ise gemi yaant ile imdiki arasnda ba kurma gc. bir nesneyi, olay karmzda olmakszn tasarlama yetisi, muhayyile.. (TDK Szl) iirde imgeyi, dizelerin kiinin kafasnda oluturduu yansma, arm, imaj, tasarm ya da dlem, muhayyile olarak niteleyebiliriz. mge bir baka tanmlamayla 'iirsel ima' olarak nitelendirilebilir. Szcklerin iirde birden fazla anlam olduunu savunan Oktavio Paz, imgeyi airin sylemeye alt ey olarak niteler ve imgeyi anlamn kendisi olarak niteler: Sonuta anlam sylemeye almak, ya da daha dorusu baka bir biimde sylenebilen eydir. mgenin anlam ise bunun tersine imgenin kendisidir. br szcklerle sylenmez. mge kendi kendisini aklar. Sylemek istei eyi kendisinin dnda hibir ey sylemez. Anlam ve imge ayn eydir. Ama bu anlam bazan biraz gizlenebilir. 0. Paz, Her imge ya da imgelerden oluan bir iir- iinde saysz kart ve uyumsuz anlam barndrr deerlendirmesinde bulunmutur. (Oktavio Paz, Yay ve Lirik) Sembolistler szcklere yeni anlamlar yklerle, kapalla snrlar.. Srrealistler ska imajlara bavururlar. Toplumcu gerekilik yaln, anlalabilir olma kaygsn duyar, ama Plehanov toplumcu gereki yaznn, iirin de imgeli olabileceini savunmutur.

17

R VE RTM iir, szden, konumadan farkl bir ritim ierir. iirde akcl ve btnsellii salayan temel olgulardan biri, belki de en nemlisi ritimdir. Ritim; l ya da dize uzunluu, uyak yaps, duraklar, tekrarlamalar, imgeler, iirsel vuru gibi elerle yaratlr. iirin ekirdei ve z iirsel cmlelerdir. Fakat dzyazda olduun tersine cmleyi iirselletiren ve onun dil olmasn salayan, onun anlama ynelik eilimleri deil ritimdir. () air, l ve uyak gibi aralarla ritmi yeniden yaratrken szckleri davet eder. Ritmik tekrarlamalar efsaneyi geri getirir. Btnlk iirde ritim ile kazanlr. l ve ritim ayn eyler deildir. Eski sz ustalar ritmin lnn babas olduunu sylerle. Ritim ifadeden ayrlmaz. Ritim imge ve anlamdr. Ritim,imge ve anlam sk skya ve ayrlmaz bir biimde kendiliklerinden iirsel ifadenin iinde mevcutturlar.mgelerin, vurgularn ve durularn cokun aktekrarlanan sesler, durular, szck oyunlar, szel ak.. Serbest dize ritmik bir btndr. D.H.Lawrence, serbest dizede btnl oluturan eyin dsal ller deil, imgeler olduunu syler. (Oktavio Paz) R, BREY VE TOPLUM Sanat, edebiyat, zellikle de iirin amacnn yalnzca zevk vermek, duygusal etki yapmak olduunu, iirin airin bilinaltnn ortaya kyla anlatmaya alan ve genelde sanat, sanat iindir anlayna uygun olarak aklayan akmlar bireyi temel alr ve iirin toplumsal bir olduu yadsmaya alr. Onlara gre 'iirin kendisinden baka amac yoktur, yalnzca iir yazma zevki iin yazlm iirden daha byk, asil bir iir yoktur. Buna karn insann yaad evreden, toplumsal koullardan soyutlamayaca; insann hznlerinin, aclarnn, sevinlerinin gerisinde toplumsal yap ve koullarnn belirgin olduu dnlrse, sanatnn yaam karsndaki tanklnn yan sra iirin dnceden, bilgiden, toplumsal sylemden uzak kalmas da mmkn deildir. Gereki, daha sonralar 'toplumcu gereki' sanatn sylemi de budur. iirin tarihsel sre iinde bir 'kar k' da iinde barndrd gerei de unutulmamaldr. airin toplumsal durumu sz konusu olduunda, modern an en belirleyici zellii kukusuz, iirin marjinal konumudur. bir snf olarak burjuvazi, iiri zaman zaman evcilletirmeye alsa da hibir zaman sindirememitir modern iir burjuvazinin muhalifleri ve srgnleri iin bir yaam kayna olmutur. Blnm bir toplum ve bakaldran iir el ele giderler.airin dili, ne olursa olsun birnlikte yaad insanlarn dilidir. R, ESN VE ALIMA 'airler esinli kiilerdir. Esin airlerin azna baka bir yerden gelir gibi gizemli szckler, biraz yabanc bir dil yerletirir ve airler bu dil aracl ile konuurlar. Bu gr savunanlar, esinin tanrsal kimi zaman da sanrsal insann karmak ruhsal yapsndan , bilinaltndan kaynaklanan ve birdenbire dilenen dolanan szcklerle olutuu dncesindedirler. 1. iir tanrsaldr. Esinin tanrsal olduunu ilk savunan Platon'dur. Platona

gre airlerin diline szckleri syleten, onlara iir yazdrn g Tanrdr. Konuan bizzat Tanr'dr. Kutsal metinlerin de iirsel olmas bu gr desteklemitir. Peygamberler ve airler Tanrnn sesini dile getirenler 2. Esin sanrsaldr. Bu gr gre esin airin ruhsal yapsndan, bilinaltndan, algsal asabiyetinden kaynaklanr. airin bilinaltnn aa kmas, azndan gizemli szcklerin kmas vb. daha ok Freud etkisinden bir anlayn rndr. zellikle Gerekstc akm iiri bilihd bir durum olarak aklamaya alr. 3. air dilini titiz bir alma ile oluturur. airlerin bakalarna oranla daha duygusal, duyarl, d etkilerden daha ok etkilenen kiiler olduu gerektir. airin karsnda iirsel bir durum vardr ve airi etkiler. Ama bu yeterli deildir. Bunun yan sra iir, yaznsal yaratlclk ve bilgi birikimi, titiz ve sabrl bir alma, iilik de gerektirir. airin ok ynl yaamsal deneyimi, bilgisi, felsefi bak da iirde, imgelerinde kendisini bulur. R VE ERK / TEMA, KONU iirin ieriini oluturan ana duygu, dnce ya da iletiye tema denir. tema deyince akla konu gelmesine karn tema her zaman konu anlamna gelmez. tema konunun baz olay, imge ve simgeler yoluyla aktarlan bir koludur. airin zerinde durduu durum, olay ve dnceye konu denir. Ak, ayrlk, sevgi, yurtseverlik ve toplumsal elikiler, aclar iirin konusu olabilir. iirler iledikleri konulara gre bireysel ve toplumsal olarak ya da bir baka adann epik (sava, kahramanlk, yiitlik), lirik (duygu, melodi, bireysel duygular..) didaktik (retici), satirik (yergisel), dramatik, fabl biiminde snflandrlabilirler. R VE BM iirin blmlerinin uzunluu, uyak rgsnn biimi ve dize uzunluuna gre kazand d yapya biim, biim zellii ya da nazm biimi ad verilir. iirin biim zelliklere belli kalplara uygun (geleneksel) olabildii gibi zgn ya da serbest de olabilir. Halk edebiyatnda, Divan iirinde ve bat edebiyatnda eitli nazm biimleri vardr. iir zgr biimle yani serbest nazmla da yazlabilir. Bazan air iirinde kendi bulduu zgn bir yapy da kullanabilir. YARARLANILAN KAYNAKLAR J.J Joubert, iir nedir? teki Yaynevi Oktavio Paz, Yay ve Lir, Era yaynevi Christopher Caudwell, Yanlsama ve Gerekilik, Payel Yaynevi Edebiyat Bahesinde (ev. Asm Bezirci), Damar Yaynlar Rauf Mutluay, Edebiyat Bilgileri, Gerek Yaynevi

Web Sitemiz

www.eskisehirsanatdernegi.org

18

Galeri

Beytullah HEPER

19

YK

KELEBEK YAMURU
Nilfer ALTUNKAYA
..'da sokaklar kelebekler tarafndan istila edildi. Geceleri sokak lambalar etrafnda kme oluturan kelebekler, birka saat k etrafnda dndkten sonra yere dp lyor. Kelebek llerinin kuru, sararm yapraklar gibi ince bir tabaka oluturduu yollar grenleri artyor. Trafikte seyreden aralarn da zor anlar yaamasna sebep olan kelebekler, zellikle ocuklar iin yeni bir heyecan kayna olmu durumda. Yollardan avu avu kelebek topluyorlar. Kyller ise yolda yrmelerini zorlatran kelebekleri duman ile karmak iin etrafta ate yakyorlar. (Bir gazete haberinden)

Bahede dedemle oturuyoruz. Ara sra kendi kendine konuuyor. yice gel-git akll oldu. Aye, kendi halinde tavuklarn, civcivlerin peinde koturuyor. ylesine bir an. Bazen bu ylesine anlardan koca bir yaamn, rnein dedemin yaamnn olutuuna inanamyorum. Sorulardan yoruluyorum. Karakoldaki sorular, aklmn iindekilerden ok daha kolay yantlanabilir. Polisler inansn, inanmasn ne fark eder? Glizar'n kokusu hep yan bamda. Uyanr uyanmaz gl saryor gn. Paralar harcamaya bi'balasak, Ali hsan'a aldrmadan neler neler alacam ona. Ali hsan bir ksn bakalm, Glizar'n kimin olacana karar veririz o zaman. O, benim tenime iliiveren smscak bir leke, desem Ali hsan anlar m? Beni de baklar m yoksa? Hele ki gzlerindeki k Bir tnelin sonunu mjdeliyor. Oysa dlerimde o a doru ne kadar hzl kosam da karanlk bitmiyor. Analmn sesi yine azar dolu. Ne yapmal bu can skntsndan kurtulmak iin? Mustafa, ablas erife'yi banyo yaparken dikizlediini anlatt dn. imdi sadece can skntsndan onun yal gvdesini plak dnmek iin zorluyorum kendimi. Giysili hali daha iyi olsa gerek. Kll myd? diye sordum. Gremedim. dedi Mustafa. Anahtar deliinden olmuyor. Baka bir yntem bulmak gerek. Glizar'nki kll dedim. Mustafa'nn yz karga srs uram bostana dnd. Bir daha bu konuda hibir ey sormad, inadndan. Oysa akl gidiyor gerekten grdm m diye. Glizar kimseye gstermez. Aabey ko Yamur balayacak! Bu kzn ne ilgin hisleri var. Bcek gibi alveriyor her eyin kokusunu. Doann dilini biliyor, her canlyla konuuyor sanki Yamurdan kimsenin haberi yokken onun iine douveriyor.
20

nce koa koa Mustafa'ya haber veriyoruz. Sonra onlara doru kouyoruz gelilerini grmek iin. Raylarn uurumda kald, ilenin ehre uzand yolda, kamyonlara, hzla geen arabalara aldrmadan kouyoruz. Mustafa cokudan, imanlna aldrmadan nefes nefese hoplayp duruyor. Biliyordum olum, diyor. Bu sene daha erken geleceklerini biliyordum!... Dnyann en gzel yamurudur. Kelebek yamuru. der. Kelebekten koca bir aa gibi dner durur kabuk kabuk. Mustafa gibi Aye de ldrasya sever kelebek yamurunu. Ben kelebekleri, ender olduklar zamanlarda severim. Tek tek, alml alml, iekten iee o ihtiaml renkleriyle kadife tlden kanatlaryla uularn, nadide birer gzellik olmalarnn tadn kararak seyrederim. Byle her yeri kapladklarnda ktcl yaratklara benzerler biraz. Yz gz grnmez olur insann. Tm dnya grnmez olur. Kelebee keser her yer. stelik renklerini uzak lkelerde brakrlar. Solgun kabuklara dnerler bize gelene kadar. Toprak bile zor nefes alyor. Scak gibi dklyorlar her yere avu avu. Onlarla kouyoruz, meydana doru. Kelebek akmna kaplm tm benliimiz. Herkes kayor. Eline fenerini alanlar, ateler yakp korunmaya alanlar, pencerelerini kaplarn smsk kapatsalar da evlere dolmalarn engellemeyenler, gnn orta yerine salan bunca kelebee Allah'n bir cezas diye dualar edip, okuyup fleyenler Oysa hi birine gerek yok. Zamanla iimizden akp, yollarna ekilip, gidecekler. ldrmeyin, canlarn yakmayn bouna. Bekleyin yalnzca. Onlardan biri gibi. Hilik ve lm gibi. Bekleyin bir aacn sabrl dallar gibi. Zaman gibi. Barsever bir Tanr gibi. Uzak gri bir acy sarp sarmalar gibi. Tarlalar, baheler, evler, meydan, amurlu sokaklar, bouk ve yitik lecekler. Bir cansz rt olup saracaklar yollar, kalanlar... Gidenler biraz daha uacak Belki, ksack bir mr kadar Kelebekler her yerde. imizde. Sular iinde yosunlu bir bekleyie hapsedilmi de birden bire salverilmi gibiler. Kimse bu para para, kabuk kabuk birleip tek bir canavar gibi her yeri kuatan yamurdan kaamaz ki! Youn bir su kvamnda btn yalnzlklara akar kelebekler. Btn boluklara szar. Her yaray sarar. Btn sesleri bastrr lklar, kanat rplar Var olduumuzu unutuyoruz. Biz de yamuruz artk

LSE RENCLER R YARIMASI

Eskiehir Sanat Dernei ile Eskiehir evre Dernei'nin ortaklaa dzenledikleri Lise rencileri iir Yarmasnn dl treni Odunpazar'ndaki Alaattin Parknda yapld, liseli airler iirlerini okudular. Erdoan Ekiner, Muzaffer Keten, Celil Yenikyl, ehabettin Tosuner'den oluan seici kurulun deerlendirdii yarmada Birincilik dl Yunus Emre End. Meslek Lisesinden Sultan Yldz, kincilik dl Eskiehir Cumhuriyet Lisesinden Bra Tregn, nclk dln Ticaret Borsas And. Lisesinden Tuba Salam, Mansiyonlar Sabiha Gken Tek. ve End. Meslek

Lisesinden Sefa Hakk ensoy,Gazi Mustafa Kemal And. Lisesinden Semih Kdrk, nn Lisesinden evval Karaca aldlar. Trende konuan Eskiehir evre Dernei Bakan Gner Smer "rencilik yllarmdan beri iir okurum. Yaam sevmek iin iir okumamz lazm. Herkes iir okursa daha doru dnya kurulur" diye konutu. Eskiehir Sanat Dernei Bakan ehabettin Tosuner de "Bu yl daha baarl iirlerle karlatk. yi iire iir kltr ile ulalr. Mesleiniz ne olursa olsun iir yazn, iirimizde pek ok doktor, mimar, hukuku air vardr" diye konutu.

11.LSE RENCLER YK YARIMASI

Eskiehir Sanat Dernei'nin Lise rencilerini yk yazmaya zendirmek, gen yk yazarlarn sanatedebiyat dnyasna kazandrmak amacyla geleneksel olarak dzenledii yk yarmas dernein etkinlik salonunda yaplan trenle sahiplerine verildi. Birincilik dl "iek Bahesinde lm Hikayesi" ile TOK ehit Sava Kuba And. Lisesinden Zeynep rel, kincilik dl "8'e be kala ve 8" yksyle Gazi Mustafa Kemal And. Lisesinden Osman Gkhan, nclk dl "Beni Unutma" yksyle TOK ehit Sava Kuba And. Lisesinden Devrim Melekah, Mansiyona "Bizim Mahalle ve Balc Hasan" yksyle Eskiehir And. Ticaret Meslek Lisesinden Yldrm Erkan Tavan ald. Trende konuan Eskiehir Sanat Dernei Bakan ehabeddin Tosuner "Mesleiniz ne olursa olsun yk yazarln srdrn yk yazmak, insana insann hallerini anlatmaktr. Her insan yk doludur. Herkesin her an yanndakilerle konutuklar olsun, oturup d kursun hepsi birer ykdr. Ksaca malzeme boldur. Yazmak da anlatmaktr" diye konutu. Sinema Dernei Bakan Sibel Erenolu'da konumasnda "Her yk sinemann konuudur. yk yazanlarn sinema iin senaryo yazmas da zor deildir" diye konutu.

21

SERGLER

ELDEM SANAT GALERSNDE MERAL FDAN'IN RESM SERGS

Eskiehir doumlu, Ankara'da yaayan ressam Meral Fidan'n kiisel resim sergisi Eldem Sanat Galerisinde ald. Basn blteninde kendisini "erkez Ressam Bidanuko" balyla tantan Meral Fidan eserlerinde Kafkas, erkez kltrn yanstyordu. Tablolarnn kimisinde dnlerinde grdmz uzatlm uzun tahtann iki tarafna dizilmi genlerin tahta allar, kimisinde akorduyon alan kzlar, kalpakl genler, yallar, atllar,portreler ve yaamdan kareler. Genel olarak insan konu alan resimler. Tabi resim tekniini en iyi kullanan, anlatacan iyi sunan Meral Fidan'la, sergisiyle tanma sergisiydi. Bu sergi son aylarn Eskiehir'de en ilgi gren sergilerinden biriydi.

TURHAN SELUK ESKEHR'DE ANILDI

Karikatr sanatnn nde gelen, dnyaca tannm byk sanatmz Turhan Seluk, lmnn ikinci ylnda Tepeba Belediyesi tarafndan Kanatl AVM'de dnyaca bilinen, en nl sergisi "nsan Haklar" sergisiyle Eskiehir'de anld. "nsan Haklar" sergisi, yaln usta izgileriyle insann hallerini, evrensel sorunlarn arpc anlatmyla ileyen Turhan Seluk'un zerinde en youn alt konularndan biriydi. Almanya'dan Gney Afrika'ya kadar dnyann pek ok lkesinde sergilenen bu sergi 1995 ylnda Kltr

ERDOAN BOZOK'UN KARKATRLER KARKATR MZESNDE SERGLEND

Kurulduundan beri (2004) her ay karikatr sanatmzn nde gelen byk sanatlarnn sergilerini Eskiehirdeki sanatseverlerle tantran, buluturan Anadolu niversitesi'nin Odunpazarndaki Eitim Karikatrleri Mzesinin bu kez konuu nl karikatr sanatmz Erdoan Bozok (1932) ve 55 karikatrnden oluan sergisi "Rastgele" idi. Erdoan Bozok, yaln izgileriyle gl gibi grnen, esasnda kaba, ii bo, gelimemi adam izer. 1973 ylnda ilk kez katld Bulgaristan'n Gabrovo kentinde dzenlenen uluslararas karikatr yarmasnda "Altn Ezop dl"n kazanmasyla tannmt. 1985 ylnda Belika'da yaynlanan "25 Yln En yi 60 Karikatr" albmne alnan Erdoan Bozok karikatre rencilik yllarnda balam ilk karikatrleri Doan Karde ocuk Dergisinde yaynlanm daha sonra Dnya, Milliyet gazetelerinde Akbaba, ivi, araf, 2000'e Doru dergilerinde yaynlanm.

22

PERTEV ERTN LKRETM RENCLER KARKATR YARIMASI

Sakarya Gazetesi ile Eskiehir Sanat Dernei'nin lkretim rencileri arasnda dzenledii "Pertev Ertn Karikatr Yarmas" sonuland, Eskiehir Eti Arkeoloji Mzesinde yaplan trenle dlleri verildi.Bu yarmamza 813 karikatr katlmtr. Ali Galip Altunul, Yaar Arda, Ayhan Aydner, ehabeddin Tosuner'den oluan seici kurulun deerlendirdii yarma iki kademede dllendirilmi, Birinci Kademede; Birincilik dl: ifteler Gazi O'dan Ece Berber,kincilik dl: ada

O'dan Deniz Yaki, nclk dl: ifteler Gazi O'dan Blge en, Mansiyonlar:KardelerO'dan Berkay etin, Atatrk O'dan Emir Ertrk. kinci Kademede; Birincilik dl:ifteler Gazi O'dan Mehmet Kalender, kincilik dl:30 Austos O'dan Soner Gl,nclk dl: stiklal O'dan eyma Soyer, Mansiyonlar:ifteler Gazi O'dan Kubilay zbay, Kardeler O'dan Beste Avc dlleri almlardr.

Prof. Atila zer Karikatr Yarmas

Geen yl aramzdan ayrlan, Eskiehir'de karikatr sanatna byk emekleri olan Prof. Atila zer ansna Eskiehir Sanat Dernei ve Atila zer'in ei Vicdan Bulunmaz zer'in beraber dzenledikleri lise rencileri karikatr yarmasnn dlleri Eskiehir Eti Arkeoloji Mzesinde yaplan trenle verildi ve sergisi ald. Karikatr sanatlar Beytullah Heper, Hikmet Cerrah,ehabeddin Tosuner Atilla Yaki, Yaar Arda, Vicdan Bulunmaz zer'den oluan seici kurul tarafndan deerlendiren karikatrlerde Birincilik dln nn Lisesinden Sinem ahintrk, kincilik dln TOK ehit Sava Kuba And. Lisesinden Giray Aydnolu, nclk dln nn Lisesinden Smeyra Pulat,Mansiyonlar: Muzaffer il And. Lisesinden Eda Naz Balibaa,nn Lisesinden Fatih Aka, Nesrin Glcemal aldlar. Prof. Atila zer'in ei Vicdan Bulunmaz zer yarmaya katlan rencilerin karikatrlerini albm olarak yaynlayp yarmann kalc olmasn gerekletirdi.

23

Lleta sanatmzn nde gelen sanatlarmzdan Smer Gvem vefat etti.

4. Lleta Fotoraf Yarmas

Eskiehir Sanat Dernei ve Eskiehir Esnaf Sanatkarlar Odalar Birlii'nin geleneksel hale getirdii Lleta Fotoraf Yarmasnn dlleri Eskiehir Eti Arkeoloji Mzesinde yaplan trenle sahiplerine verildi.Trende konuan Eskiehir Esnaf ve Sanatkarlar Odalar Birlii Bakan Ekrem Birsen "Eskiehirimizin dnyann en ender talarndan Lletana sahibiz, onu daha iyi tantabilmemiz iin drt yl nce balattmz bu gzel yarmamz srdryoruz. dllerini verdiimiz ve sergisini atmz bu sergide Lleta sanatkarlarmzn el emei gz nuru belgelenmektedir" dedi. Yarmann Birinciliini Geliim Kolejinden Hakan zkan, kincilii Gazi Kz Teknik Meslek Lisesinden Elif elikkan, ncl TOK ehit Sava Kuba And. Lisesinden Giray Aydnolu, Mansiyonlar Geliim Kolejinden Doukan Klgmen, Yunus Emre And. Tek.Mes. Lisesinden Yaam Doan, Gazi Kz Tek. Mes. Lisesinden Cansu Kara, 19 Mays And. Lisesinden Hakan Ergen, Esnaf Sanatkarlar Odalar Birlii zel dln TOK ehit kram Cirit And. Lisesinden Yamur Nisa Dilek, Eskiehir Sanat Dernei zel dln Gazi Kz Tek. Mes. Lisesinden Melike Arpalk aldlar.

Eskiehir Sanat Dernei Prof. Atila zer'in Mze Evi'ni ziyaret etti
Geen yl vefat eden uluslararas karikatr sanatmz Prof. Atila zer'in ei Vicdan Bulunmaz zer evini karikatr mzesine dntrd. Atila zer'in yalboya resimleri ve dnyann deiik lkelerinde dller alan sergilenen karikatrlerinin dllerinin ve beratlarn sergilendii mze gibi evini karikatr sanatlar Beytullah Heper, Atila Yaki Yaar Arda ve dernek bakan ehabettin Tosuner'in bulunduu Eskiehir Sanat Dernei ziyaret etti. Prof. Atila zer ile ilgili anlar anlatrtd.. Dernek Bakan ehabettin Tosuner "Prof. Atila zer dnya apnda karikatr sanatmzd. Kendini karikatr sanatna adam olarak yaad ve Trk karikatrne sanat olarak, karikatrn bilim adam ve yneticisi olarak byk hizmetleri oldu, Eskiehirimizi de kurucusu olduu Karikatr Mzesi ve gerekletirdii uluslararas karikatr yarmalar ve sergileri ile dnyann karikatr merkezlerinden biri yapt. Onu saygyla ve rahmetle anyoruz" diye konutu.

24