teknoloji

Elektrikli Aralar Tadilat Ynetmelii

Elo. Mh. Necati Kasap necati.kasap@emo.org.tr
30 Kasm 2010 gn yrrle giren Aralarn mal, Tadil ve Montaj Hakknda Ynetmelikte Deiiklik Yaplmasna Dair Ynetmelik kapsamnda M (Yolcu tama aralar) ve N (Yk tama aralar) kategorisi aralarn tadil yolu ile sade elektrikli, hibrid elektrikli ve hibrit motorlu araca dntrlmesinde aranan onaylar listesi tablodadr. Tabloya baktmzda, elektrikli arala ilgisi olmayan ok sayda onay olduu grlr. rnein ynetmelik numaras 77/89/AT olan eki Kancalar onaynda olduu gibi. Ancak burada ileyi u ekilde oluyor. eki kancasnn yapsn aracn toplam arl belirliyor, tadilat sonrasnda aracn arl deiiyor ise kancann yeni arla gre yeniden dzenlenmesi gerekir,bylece elektrikle ilgisiz gibi grnen eki kancas tadilatn iinde oluveriyor. rnek olarak, tablodan baktmzda eki Kancalar iin B harfini gryoruz. Bu u demek; tadilat tip onayn drd takdirde teknik servis raporu aranr der, tadilat sonras aracn toplam arl deimez ise eki kancalar tip onay deimez ve eskisi geerli olur,ancak aracn toplam arl deiir ise bir teknik servisten (TSE veya TV gibi) eki kancalar iin yeni bir rapor alnmaldr. Tabloda bulunan onaylardan sadece R85, R100 ve R101 elektrikli aralarla dorudan ilgi durumda. R85 elektrikli tahrik tertibatnn gc, R100 sade elektrikli aralarn gvenlii, R101 de elektrik enerjisi tketimi ve CO2 yaymn gsteren onaylardr. Buradaki R harfi Reglasyondan gelir ve motorlu aralar ile ilgili Birlemi Milletler /Avrupa Ekonomik Komisyonu tarafndan karlm bir onaydr, teknik dzenlemeleri kapsar,tip onay E ile gsterilir. Tabloda bulunan ynetmelik numaras da rnein 71/320/AT gibi, Avrupa Birlii tarafndan direktif olarak yaymlanan ve Sanayi ve Ticaret Bakanlnca ynetmelik olarak uyumlatrlarak yrrle konulan motorlu aralarla ilgili ynetmeliklerdir ve tip onaylar e ile gsterilir. Kaynaka Sanayi ve Ticaret Bakanl, Aralarn mal,Tadil ve Montaj Hakknda Ynetmelikte Deiiklik Yaplmasna Dair Ynetmelik (Resmi Gazete, Say 27771).
Konusu Yakt depolar/arka koruma tertibatlar Direksiyon dndrme kuvveti Fren Radyo Parazitleri (elektromanyetik uyumluluk) donanm Hrszla kar nlem ve immobilizer Direksiyon davran Koltuk mukavemeti D kntlar Kabin d kntlar Hz gstergesi ve geri vites Emniyet kemeri balantlar Aydnlatma ve kl sinyal cihazlarnn yerletirilmesi eki kancalar Emniyet kemerleri ve balanma sistemleri Kumandalarn, ikaz dzeninin ve gstergelerin tantm Buz zme /buu giderme ATM BM/AEK Ynetmelik Ek VII Reglasyon numaras Madde numaras No R58 70/221/AT 1.3 R34* 70/311/AT 71/320/AT 72/245/AT 74/60/AT 74/61/AT 74/297/AT 74/408/AT 74/483/AT 92/114/AT 75/443/AT 76/115/AT 76/756/AT 77/389/AT 77/541/AT R16 R79 R13, R13-H R10 R21 R18, R97, R116 R12 R17 R26 R39 R14 R48 1.5 1.9 1.10 1.12 1.13 1.14 1.15 1.16 1.17 1.19 1.20 1.27 1.31 M1 M2 M3 N1 N2 N3

B A C A B A D B B B B B B B

B A A A

B A A A

B A C A

B A A A

B A A A

B D

B B

B B B B B B B

B B B B B B B

B B B B B

B B B B B

B B B B B

78/316/AT

R121

1.33

78/317/AT R122

1.34 1.36

A A A A A A A

Istma sistemleri 2001/56/AT CO 2 emisyonu/yakt tketimi/ Elektrik enerjisi 80/1268/AT* tketimi ve elektrik aralnn lm Motor gc/ Elektrikli tahrik 80/1269/AT* tertibatnn gc Ktleler ve boyutlar 92/21/AT (M1) Ktleler ve boyutlar 97/27/AT (M1 d) Hz snrlayc 92/24/AT cihazlar Sade elektrikli aralarn gvenlii Hafif Yolcu ve Ticari Aralardankan Emisyonlar (Euro 5 ve Euro 6) Msaade edilebilir ses seviyeleri Dizel egzoz duman Emisyonlar (Euro IV, V) Ar hizmet aralar

R101

1.39

R85

1.40

A B

B 1.46 R100** A A A

B A A

B A

B A A

((AT) 715/2007)*

1.2.4

70/157/AT* 72/306/AT*

R51 R24

1,1 1.11

A A

A A

A A

Tablo Ksaltmalar 2005/55/AT* R49 A A A 1.41 A = Teknik servis raporu aranr. B = Tadilat, tip onayn drd takdirde teknik servis raporu aranr. C = M1 ve N1 kategorilerinde R13-Ha gre teknik servis raporu aranr. Rejeneratif fren sistemi bulunmuyorsa, 71/320/AT Ynetmeliine gre de teknik servis raporu kabul edilir. D= Direksiyon sisteminde bir tadilat veya pozisyon deiiklii olduu takdirde teknik servis raporu aranr. * = Hibrit elektrikli ve hibrit motorlu aralar iin ayrca uygulanr. **= R100.01 seviyesi yrrle girmesinden itibaren hibrid elektrikli aralarda aranr, elektrikli olmayan hibrid aralarda aranmaz.

emo izmir ubesi

35

ekim 2011