i Noktas Scakl

Sabit basnta soutulan nemli havann ierdii su

buharnn youmaya balad scakla denir.
Entalpi (h- kcal/kg)
Kuru hava - su buhar karmna (slak havaya) stlmas
esnasnda verilmesi yada soutulmas esnasnda
alnmas gereken s miktardr.
Havadaki s miktarn, belirlenmi bir referans deerine
gre gsteren bir sl zelliktir.
Bal Nem
Mevcut havada bulunan su buhar miktarnn ayn
scaklktaki doymu havada bulunan su buhar miktarna
oranna denir.
zgl Nem (gr/kg)
Mevcut havada bulunan birim miktardaki nemli havann
ihtiva ettii su buhar miktarna denir.
Yani mevcut artlarda 1 kg havadaki nemin gram
cinsinden miktardr.
Younluk (p-kg/m3 )
Nemli hava arlnn, kaplad hacme oran hava
younluu olarak tanmlanr.
Hava younluunu etkileyen unsurlar, iindeki su buhar
miktar, havann scakl, ve havann bulunduu rakm
ve ak hava basnc olarak saylabilir. Psikrometrik
diyagram zerinde bu deikenlere gre havann
younluu belirlene- bilmektedir.
Duyulur Is (Qd - kcal/kg)
Nemli havadan, kuru termometre scakln deitirmek
iin verilmesi ya da alnmas gereken s miktardr.
Gizli Is (Qg - kcal/kg)
Nemli
havadan,
kuru
termometre
scakl
deimeksizin ieriindeki su buharnn youturulmas
yani faz durumunu deitirmek iin verilen veya alnan
s miktardr.
Duyulur s Oran
Duyulur snn (Qduyulul), toplam sya
(Qduyulur + Qgizli) orandr.
Havann zgl Iss (CP - Kcal/kg C)
1 kg nemli havann scakln 1 C arttrmak iin gereken
s miktarna zgl ss denir.
-100 ile + 100 C aral iin,
Cp = 1,004 Kj/kgC = 0,24 kcal/kgC
Duyulur Is Oran izgisi (Dorusu)
Duyulur s oran ile referans noktasndan geen izgiye
duyulur s oran izgisi denir.
Referans noktas psikrometrik diyagram zerinde
bulunan ve rakma bal olarak yeri deiken olan bir
noktadr. (Deniz seviyesine gre hazrlanm
psikrometrik diyagramda referans noktas yaklak
olarak 20 C KT ile % 50 Bal nem erisi zerindedir.)
Kabuller
Havann younluu: hava younluu scakla ve
rakma bal olarak deimektedir.rnein; deniz
seviyesinde, 0 C de yaklak 1,29 kg/m3 iken 30 C de
yaklak 1,17 kg/m3 deerindedir.

Yapacamz hesaplarda hava younluu

ortalama olarak 1,2 kg/m3 olarak alnacaktr.

1-)D Dizayn artlarnn Belirlenmesi

Klima hesaplarn yapacamz bina Zonguldak da olduundan, projelendirme iin Yaz mevsimi
d dizayn artlarn Tablo 1 den okuyoruz.

Tablo 1
EHR

ADANA

YAZ
KTC YTC
38

Atg C

ENLEM VE
BOYLAM

DENZ
SEVYESNE
GRE KOTU (m)
21

26

12.4

36-35
40-30

31

DI SIC.

KI
RZGAR

-3

ADAPAZARI

35

25

AFYON

34

21

17.1

38-30

-J05

-12

39-43

1640

-24

40-35

425

-12

848

-12

ARI

30

27

AMASYA

35

22

ANKARA

34

20

15.0

ANTAKYA

37

28

7.3

36-36

100

ANTALYA

39

28

11.4

36-30

10

+3

s
39-32 1

AYDIN

40

26

37-27

65

-3

BALIKESR

37

25

12.8

39-27

120

-6

40-27

10

-6

BANDIRMA

34

25

BLECK

34

23

11.8

40-49

480

-9

BNGL

36

22

38-40

1125

-18

BTLS

36

22

38-42

1500

-15

BOLU

33

23

40-31

725

-15

BURDUR
BURSA

36
37

21
25

975
225

-9
-6

13.7

37-30
40-29

ANAKKALE

34

25

11.9

40-26

10

-3

R-

40-33

750

-15

ANKIRI

37

23

ORUM

35

22

16.8

40-34

770

-15

DENZL

38

24

37-29

415

-6

DYARBAKIR

43

23

17.7

37-40

660

-9

EDRNE.

37

25

14.4

41-26

41

-9

ELAZI

38

21

13.9

38-39

1020

-12

ERZNCAN

36

22

17.4

39-39

1205

-18

ERZURUM

30

19

14.7

39-41

1950

-21

ESENBOGA

30

18

40-32

952

-15

ESKEHR

34

22

15.9

39-30

792

-12

GAZANTEP

39

23

13.5

37-37

800

-9

GRESUN

29

25

6.3

40-38

10

-3

GMHANE

36

22

40-39

1225

-12

37-43

1700

-24

HAKKAR

30

27

IGDIR

36

25

16.7

39-44

855

-18

SPARTA

34

21

15.5

37-30

1035

-9

SKENDERUN

37

29

36-36

+3

-3

STANBUL
ZMR

\33y
37

24 ;

10.5

40-29

10

24

12.8 j

38-27

EHR

ZMT
K.MARA
KARS
KASTAMONU
KAYSER
KIRKLAREL
KIREHR
KONYA
KTAHYA
MALATYA
MANSA MARDN
MERSN
MULA
MU
NEVEHR
NIGDE .
ORDU
RZE
SAMSUN
SVAS
SRT
SNOP
TEKRDA
TRABZON
TUNCEL
TOKAT
URFA
UAK
VAN

YOZGAT
ZONGULDAK

YAZ
KTC YTC

36
34
30
34
36
37
35
34
33
38
40
38
35
37
36
35
34
29
32
32
33
40
30
33
31
36
35
43
35
33
32
32

25
25
27
22
22
25
21
21
21
21
25
23
29
22
22
21
20
25
25
25
20
23
25
25
25
22
24
24
22
20
20
25

tg C

ENLEM VE
BOYLAM

10.8
-

16.6
16.2
20.1
-

15.4
16.0
14.4
16.6
10.4
7.4
13.2
-

15.5
6.3
7.8
7.8
17.8
13.0
6.5
9,0
5.8
-

15.2
16.6
15.5
-

8.1

Tablo 1e gre;
Yaz mevsiminde d ortamn;
Kuru Termometre Scakl KT: 32 C
Ya Termometre Scakl

YT: 25 C

38-27
37-36
40-43
41-33
38-35
41-27
39-34
37-32
39-29
38-38
38-27
37-40
36-34
37-28
38-41
38-34
35-34
40-37
41-40
41-36
39-37
37-41
42-35
40-27
41-39
39-39
40-36
37-38
38-29
38-43
39-34
41-31

DENZ
SEVYESNE
GRE KOTU (m)

10
700
1750
775
1043
203
925
1030
948
900
60
1325
10
660
1520
1250
1200
10
6
10
1300
880
15
10
30
1050
650
540
907
1725
1300
10

DI SIC.

-3
-24
-27
-12
-15
-9
.-12
-12
-12
-12
-3
-6
+3
-3
-18
-15
-15
-3
-3
-3
-18
-9
-3
-6
-3
-18
. 15
-6
-9
-15
-15
-3

KI
RZGAR
R
-

R
-

"D
-

R
-

R
-

R
R
-

R
R
-

D hava zgl hacmi

= 0,888 m3/kg kuru hava (Psikometrik Diyagramdan okundu)

tg: 8,1 C Gndz-Gece Scaklk Fark

alma zaman 08:00-17.00
Salon ulalmak istenen deerler ;
Kuru Termometre Scakl KT: 25 C
Ya Termometre Scakl

artlar
D Ortam
Salon

YT: 17,8C

Kuru Termometre

32 C
25 C

Ya Termometre
25 C
17,8 C

Bal Nem %
58
50

w ( g/kg kuru hava)

17,2
9,8

2-) Salon iin Gerekli Taze Hava Miktar

Evde 5 kiinin yaad kabul edilmektedir ve her bir kii iin 30 m3/ h gerekmektedir.

Vd 5 30 150

md

m 3/ h

Vd

150
1

0,469219kg / s
0,888 3600

( 1/Saat => 1/saniye dnm yapld)

3-) Gne Radyasyonu ile Gelen Islar

Evin Pencere Alanlar

Kuzey Penceresi =

(2,4 1,3) (1,4 1,3) 4,94 m 2

Gney Penceresi = 3 ( 2,4 1,3)

5,46 m 2

Toplam Pencere Alan=10,4 m2

YN
K

SAAT

10

R(W/m2)

37

41

TOP(W)

182

202

44
217

44
217

44
217

A(m2)

14

15

16

17

44

44

41

37

63

217

217

202

182

311

5,46
37

TOP(W) 202
TOP

13
4,94

A(m )

R(W/m2)

K+G

HAZRAN
11
12

384

59
322

109
595

524

812

138
753
970

170
928
1145

138
753
970

109
595
812

59
322
524

37
202
384

31
169
450

YN
K

K+G

SAAT

K+G

10

13

14

15

16

17

4,94

A(m )
R(W/m2)

37

41

44

44

44

44

44

41

37

31

TOP(W)

182

202

217

217

217

217

217

202

182

153

A(m2)

5,46

R(W/m2)

41

81

138

198

218

198

138

81

41

31

TOP(W)

223

442

753

1081

1190

1081

753

442

223

170

TOP

YN SAAT
K

TEMMUZ
11
12

405

646

970

10

1298 1407

1298

AUSTOS
11
12

970

646

405

223

13

14

15

16

17

4,94

A(m )
R(W/m2)

34

41

44

44

44

44

44

41

34

24

TOP(W)

167

202

217

217

217

217

217

202

167

118

A(m2)

5,46

R(W/m2)

76

160

280

306

320

306

280

161

76

24

TOP(W)

414

873

1528

1670

1747

1670

1528

878

414

131

TOP

581

1075

1745

1887

1964

1887

1745

1080

581

249

YN
K

SAAT

28

37
182

41
202

41
202

44
217

A(m2)
R(W/m2)

14

15

16

17

41

41

37

28

15

202

202

182

138

74

5,46
138

TOP(W) 753
TOP

13
4,94

A(m )

TOP(W) 138

K+G

10

R(W/m2)

EYLL
11
12

891

255
1392
1574

347
1894
2096

384
2096
2298

441
2407

2624

384
2096
2298

347
1894
2096

255
1392

138
753

1574

37
202

891

Ev iin camdan geen toplam gne radyasyonu maximum Eyll aynda Saat 12:00 de
QPencere=2624 W dir.ift kat cam, i tarafta kanatlar 45, koyu renk, jaluzi iin glgeleme
faktr F=0,96 ----------- QPencere x F Qpencere radyasyon=2519 W

276

4-) letim ve Tanmla ile Gelen Islar

Durum : 5 cm Yaltml duvarlardan olan s kayb;
D Duvar malzemesi ve kalnl : 25 cm (0,25 metre ) tula duvar, Is iletim katsays (0,81
W/mK)
Kullanlan yaltm malzemesi : 5 cm (0,05 m), 30 DNS, EPS Strafor, s iletim katsays (0,040
W/mK)
Svalar : 3 cm (0,03 m) kire imento harc s iletim katsays (0,87 W/mK) - D 5 cm (0,05
m) imento harc, s iletim katsays (1,4 W/mK)

U = 1 / { ( 1 / ortam s tanm katsays) + ( sva kalnl / Sva s iletim katsays) + (Tula

kalnl / Tula s iletim katsays ) + ( yaltm kalnl / yaltm malzemesi s iletim katsays) + (
D sva kalnl / D sva s iletim katsays ) + (1 / D ortam s tanm katsays)

NOT : Yaltm plakasn yaptrmak iin kullanlan har dikkate alnmamtr.

Yaltml Duvar K deeri :
sva
Tula
Yaltm
D Sva
(1/7,7) + (0,03/0,87) + (0,25/0,81) + (0,05/0,04) + (0,05/1,4) + (1/25) =>
0,12 + 0,034
+ 0,30
+
1,25 + 0,03 + 0,04 = 1,774
Yaltml Duvar
K = 1 / 1,774 = 0,56
Edeer Scaklk Farklar Dzeltmeler

t1=(KTd KTi) 8
t1=( 32 25) 8= 1 C
t2=tg 11

tg:Gndz Gece scaklk fark

t2=8,1 11= 3,1 C

te hesap= te tablo + t1 0,5x t2
GNEE MARUZ VE GLGEDEK DUVARLARA AT ISI KAZANCININ HESAPLANMASI N
te EDEER SICAKLIK FARKLARI

Bina kuzey yarm krede ve Duvar 23 cm harici rengi Ak boluklu tuladr ve Gne saati
16:00 iin te deerleri okunur.

te hesap Kuzey= te tablo + t1 0,5x t2

te hesap Kuzey= 3,3 + ( 1) 0,5x ( 3,1)= 3,85 C
te hesap Gney= 13,3 + ( 1) 0,5x ( 3,1)= 13,85 C
te hesap Bat = 5,6 + ( 1) 0,5x ( 3,1)= 5,85 C
Duvar Alanlar
Kuzey= AK =25 m2
Gney= AG =30,5 m2
Bat= AB= 39 m2
Duvardan letim Islar

Q A te hesap K
QKuzey= 25 3,85 0,56 54 Watt
QGney= 30,5 13,85 0,56 237 Watt
QBat= 39 5,85 0,56 128 Watt
QTOPLAM

Duvar=

419 Watt

Pencereden letim Islar

renksiz + renksiz
Iscam S (Low E) ara boluk geniliklerine bal s iletim katsaylar
6 mm hava dolgulu K= 2,5 W/m2K (Yaasan marka Iscam)
QPencere iletim = Toplam Pencere Alan
QPencere iletim = 10,4 7

t K

t=(KTd KTi)=7 C

2,5 2,5 = 182 W

5-) Islar

HACMN KURU TERMOMETRE SICAKLII

28
27
26
24
21
W
W
W
W
W
Duy. Giz. Duy. Giz. Duy. Giz. Duy. Giz. Duy. Giz.

BEDEN
FAALYETNN CNS

RNEK

OTURMU
STRAHATTA
OTURMU OK HAFF

ORTA I AYAKTA
VEYA AIR YRYOR

TYATRO
SNEMA

OTURUP KALKIYOR
AIR YRYOR
OTURMU VE
YEMEKTE
HAFF ATLYE
ORTA DANS
YRYOR 5 km/h

Toplam J

nsanlardan Gelen Duyulur Ve Gizli Islar

52

52

58

46

62

42

68

36

78

26

104

52

64

57

59

63

53

70

46

80

36

116

52

81

58

75

64

69

73

60

85

48

133

52

93

58

87

64

81

74

71

85

60

145

LOKANTA

55

107

64

98

70

92

82

80

94

68

162

FABRKA HAFF

DANS SALONU
FABRKA ORTA

56

165

64

157

72

149

86

135 107

114 221

64
79

186
212

72
88

178
203

80
97

170
194

95
112

155 117
179 135

133 250
156 291

OFS-OTEL
MAAZA
DKKAN
-

AIR HAFF SPOR

131 294 136 289 142 283 154 271 177 248 425
FABRKA SPOR
SALONU
LOKANTA N VERLEN DEERLERE YEMEKLERDEN GELEN 9.30uy + 9.3Gl2 = 18.6 W ISI KAZANCI
DAHLDR.

Evde 4 kii oturmu istirahatta ve 1 kii de oturmu ok hafif i yapmakta kabul ettik.
QVarlk Duyulur Is= ( 4

QVarlk Gizli Is= ( 4

68 62
63 70
) +
= 327 W
2
2

42 36
53 46
) +
= 206 W
2
2

Aydnlatmadan Gelen Islar

Standart 25 watt ampullerin yerine enerji tketiminde ok daha tasarruflu olan 5 wattlk
Philips Econic Lamba 5W (25W) kullanlyor. 1 m2 lik tavana standart lambalarda 5 wattlk
ampller tavsiye edildiinden. Normalin 1 / 5 i kadar enerji harcar.

QAydnlatma=Toplam Tavan Alan 5 (watt/m2) (1 / 5 )

QAydnlatma=35 m2 5 0,2=35 W
Buzdolabndan Gelen Islar
Arelik 2398 CNIY

Enerji verimlilik snf: A++

Elektrik tketimi: 0.849 kWh/24saat = > QBuzdolab=35,37 watt/h

QD= Qpencere radyasyon + QToplam Duvar + QPencere iletim + QVarlk Duyulur Is + QAydnlatma
+ QBuzdolab

QD= 2519 + 419 +182 + 327 + 35+35

QD= 3517 Watt + % 5 artrm
QD=3692 Watt =3182 kcal/h

QG= QVarlk Gizli Is= 206 Watt + % 5 artrm

QG=216 Watt

Klima Cihaz Seimi

% 100 Taze Haval Soutma
Yaz d hava koullar iaretlenir (1). Hava soumaya baladnda zgl nem youmann
balad noktaya kadar sabit kalacak ekilde (duyulur soutma) psikrometrik diyagram zerinde
hareket eder. Youmann balad scaklktan itibaren havann hem nemi hem de kuru
termometre scakl azalr. Youma % 90 BN erisi zerinde gerekleir ve souyan hava % 90
BN erisini takip ederek scakl ve nemi azalr. % 90 erisi zerinde hangi noktaya kadar
soutma yapacamza duyulur s oram izgisini kullanarak karar veririz. Duyulur s oran ile
referans noktasn birletiren bir doru izilir. izilen bu doru duyulur s oram izgisidir.
Duyulur s oran izgisini paralel olarak teleyip konfor noktamz (3) kesen doruyu izip % 90
BN erisini kestii nokta (2) fleme scaklmzdr. (1) noktas ile (2) noktasna karlk gelen
entalpi erileri izilerek soutma kapasitemizi hesaplamak iin kullanacamz entalpi
deerlerini buluruz.
Hava Debisinin Hesaplanmas
Hava debisinin tayin edilmesi iin, yaz d hava ve istenen i hava artlar psikrometrik
diyagramda iaretlenir. (Yaz d hava artmz 32 C KT ve 25 C YT, mahal artmz 25 C KT
ve % 50 bal nem)

Duyulur s oran izgimizi diyagram zerinde izilir.

Bu izgiye paralel olan ve mahal artndan geen izgi izilir.

Duyulur olarak souttuumuz hava, % 90 bal nem erisi zerinde, iinde bulunan su
buharnn youmasyla scakl derek hareket eder. (Teorik olarak nemli havann youmas
i noktas scaklnda (% 100 Bal nem erisi zerinde) olmaktadr. Fakat pratikte youma
%95 ile % 85 bal nem erileri arasnda olumaktadr. Bu yzden yaplan psikrometrik
hesaplarda youma erisi olarak % 90 erisi kullanlmaktadr.)

Mahal noktasndan geen DIO izgisinin % 90 bal nem noktasn kestii nokta bizim
fleme scaklmz olacaktr.

DIO=

ODI
3692

0,944
ODI OGI 3692 216

Tfleme=15 C

Hava debisi = duyulur s kazanc / (havann

younluu x havann zgl ss x scaklk fark)

3182
1104
Hava debisi =
1,2 0,24 (25 15 )

V=1104 m3/h

Qsoutma = Vx p X (h1-h2)
Qsoutma = 1104 x 1,2 x (17,1-9,5)
Qsoutma = 10068 Kcal/h

1 kcal/h =3,968 Btu/h

veya

Qsoutma = 39 949 Btu/h =11705 W

Seilen Klima ; Salon Tipi Flair FLR-48LW

1 Btu/h

= 0,293 W ise

ok sevdiim kymetli arkadam, meslektam ve hemerim olan

makine mh. RIDVAN KORKMAZA desteinden dolay ok teekkr
ediyorum.