You are on page 1of 27

bghJ ghll - ulh gUt j

j
bghJ ghll
ulh gUt

Kj tF Kj vlh
vlh tF tiu
KDiu
X d jid dkhf milahsgL bfht bkh f Ka l
twJ. xnth dDila th brGikia, gghL TWfis
bkh j clhf bfhLsJ. bkh Clhfnt, xbthU kjD j
milahsij njLwh; jhbkh tahfnt wh. bkh
mslfa Mw fJ; czf Joghf, fUJ gkhw
fUahf ftJ.
j, giHik Jik iwj bkh; caj brbkhahf ftJ.
jF w thj jhbkhah jiH FHijahdJ, jh thG NH
bgnwh, cwh, cwd ngRtj thyhf nfwJ. nfl bria
cthbfhL jhD ngr bjhlFwJ; bragl bjhlFwJ. bkhF
csls czfis JbfhwJ.
uL, _W ta bkhia eF nga, gagLa FHij, gF
tj ngrjaFwJ. fhuz, tFgiw FHijfis ngrhnj! F
mF Xlhnj! vd ngRtjF jilnghLtJ FHijf ngRbkhia,
vzij, fUij, W W jtWfis mgona VW bfhshiknkahF.
FHijf bkhw bgw, bkh MSik tyik bgw, tFgiwahdJ
FHijf Ugij, njitia, vzij iw brtjh Uj ntL.
FHijf TongR lkhf tFgiwia mikj ntL.
FHijf o bgwToa mDgtfis gNH izJ ff
ntL. Vbd, tFgiwf kL fw ftiy. bjjnjhL bjhl
gLJnghnj fw vjhwJ. nkY, FHijfSF ghJfhlToa mrkw
NHiy cUth bfhLJ FHijf Mtij mogilah fj
ntL. bkhghlnk wghlfSF mogilahF. bkhF dh cs
czfis Jbfhtj thyhf w ghlfis FHijah v
Jbfhs aY.
j fj nehff

FHijf gF tUnghnj mtut thif NHYFgL Vuhskhd


brhfis mJ itJsd. jhbkh tyik, cr w,
brhbwhlf mik ga mljh FHijf gF tUwd.
bkhiaga mogiljY, ca lf mjid Kiwahf
gagLJ wik mtfSF csd. jifa bjhlfiy

bghJ ghll - ulh gUt j

wfis gogoahf xUizJ tsgnj jhbkhf fj


KjgoahF.
j bkhgaghL jhbkhfia fjYl kLk w
ghlfshd ma, r_f ma, fzF cltWl izJ
ffgLj ntL. bkhatna clhfgL njl, gghL
gkhwfSfhd ntfis flil Cfij jUj ntL.
j, jH tha, gghoa rhj fUJfis bkhghl ikakhf
mikj.
kjrhgw jikl ghlbghUfS, ghlY totikj.
jHj thl wbkh ngR kf thif ff Fj
mKfij bkhghl mikj.
ghlbghUis ma fnzhl cUthFj.
gVLf thyhf jhnd fw wid nkgL bfhtjfhd
tKiwia jghl mikj.
bkhgfis fthyhf fgjfhd thfSl ghlbghU
mikj.
khWw gilnjh cshj wid btbfhzj.
j jfhy bjhbghU mfthuh, gila ehzafga
Mf mKfij ghlbghU lbgw brj.
jHf bg Ljiy, kf Kndw aff gbfLj,
jiyiknaw bgfga thif Ffis mKf brj.
njKiw rhJ, brfis ikagLJtnjhL kLk bgw
bkhait eilKiw thifl bjhlgL Tjid wid
tsj.
FHijf
bjhlfiy
bkhgagho
fG
jtWfis
bgJgLJj
TlhJ.
FHijf
JJ
Kiwf
bkhia
ifahStif ghllij bejikl mikj.
FHijf
bkhahSikia
VWbfhtnjhL,
brGikgL
tsbjLF braghil cWbrj.
jH kurhj ghlbghUfis fFbghGJ, vJ r, jtW vd mtiw
ma fnzhlJlD wdh nehFlD mQF Mwiy
khztfl tsj.
fijf, ghlf, ciueil thyhf j yfzij mKf brj.
yfzij Rikahf ahj xwhf fUJ kdiyUJ
FHijfis LJ mjid Ritahf khw.

FHijf vzij, Mtij, Ugij MSikia tsf


Toajh bghJf ghll cUthfgLsJ. muR, muR cjbgW
gf, gk (bk) gf, Mnyh-a gf, ir
(Xal) gf Ma midJtif g khztfSF xjtif
bkhwid bgW tif ghll cUthfgLsJ.

bghJ ghll - ulh gUt j

2005 cUthfgl nja fiyl totik FJs,


nfgjid JbfhSj
JbfhL goj
jFjil bkhia btbfhzj
fUJ bjhll vGJj
midJ JiwfY bkhia gagLJj
tu
bjhFgif
fsM nghwtWF bkhia gagLJj
bkhia gghL TWfnshL cth bfhSj
ikafUij mj, j
brhfsa bgU bfhSj
bkhia wikahf ifahSj
gilghw thyhf fgidwid nkgLJj
Kja wfis cslajhf bghJf ghll
cUthfgLsJ.
bkh ghll wTWf
ghll, Fj bkhwfis,
nehfid ikakhf bfhlJ.

bkh

yFfis

bgW

FHijf, jh nfF brfis cth bfhL bragLj, nfl,


goj brf ikafUij Jbfhs, j, fUJ
bjhll vGJj Ma mogil wfisbgw ghll
ttif bragLsJ.
FHijf bkhthyhf fgid wid nkgLj, jhnd ff,
eilKiw yfzij J gagLj ghll ttFJsJ.
caiy bkhwfshd fij, ghl, fLiu, ciuahl,
Matiw cUthF wfis tsgjh mikJsJ.

ehlf

caiy
bkhahwfshd
ikafUjj,
dh
cUthFj,
dhnfw
ilaj,
FbgLj,
gFj,
bjhFj,
tifgLJj, tj, btgLJj, j jahj, ehF
vGJj Matiw tsF tifY mikJsJ.
ehnjhW thif VgLJ ffis vbfhS tif
gotf ujYF, zgf vGJjYF ghll
thf cUthfgLsd.
bkh
nkbfhs
bfhLfgLsd.

ntoa

bralfS

ghll

bghJ ghll - ulh gUt j

ghlbghU
j, jHth, jku, jgghL, jfPf, jehL
isahL uf, jehL btahsf, cyfj jHf, ehLw ghlf
it rhj fUJf; ehnjhW rF rKjha f, bg Kndw, a
ma fLof, kj rhgw fUJf, thaiy Ritf L
fijf Mait ghlbghUshf l bgWsd.
ghlbghUf gl, fij, ghl, br, ciuahl, brhngh, foj, ehlf,
fLiu Ma totf, FHijf Utif, FHijf kdij
bjhLtif cUthfgLsd.
ghll thyhf bjhlfiy tFid iwbr khzt
bkhia iH ngr, vGj, gof, Ms, vzfis aghf
btgLj mt. gjh tFig iwbr khzt bkh ikia
wig czJ, gilf, Ms, Ritf KG Mw bgWt.

bghJ ghll - ulh gUt j

Kj tF
w gF / w
1.

ghjj

1.1.

glfis ghJ
bgafis TWj

ghlbghU

eh brhnt

glfis ghJ, mt bgafis


thbkhahf Twbrj

2.

nfl

2.1

Xir eaf FHij


ghlfis nfl

tz tz f (ghl), ahid
tUJ ahid tUJ (ghl)

3.

ngRj

3.1

FHij jid Rsit


g ngRj / ghLj

3.2

fw fj braghLf

fij TWj

kujoF thf

va, x eaf FHij ghlfis


briffSl ghLj

FHij jid g, j L
NH kW jdF ojit g
ngRj / ghLj

kujoF thf..?, ehD tuLkh?

glfis ghJ fgidahf fij


TWj

4.

goj

4.1

glij ghJ thL


bga
brhYj,
mj
vGJfis
milahsgLJj.

4.2

Ubrhfis
goj

izJ

5.

vGJj

5.1

fis izJ vGJj

eh brhnt

glfYs bgafis goj.


vGJfis Ma xJfho
FHijfis xf brj

ehnd gong ehnd vGJnt

bjhlfis ca xnghL xJ
fho FHijfis xf brj

tiuJ fhLnt, vG gHFnt

fis

izJ

tbah

vGJj

bghJ ghll - ulh gUt j

5.2
5.3

w gF / w
ghJ vGJj
brhfis
vGJj

brhy

ghlbghU

gl ghJ bga vGJnt


nfL

ehnd gong ehnd vGJnt

gilghw

6.1

glfSF
bghUjkhd
tz Lj

fiy iftzK

gadw
bghUfUJ
ifid bghUf brj

fiy iftzK

6.3

fij brhYj
eilKiw yfz

7.1

xj Xirila
dfhz

brhfis

brhfis ca xnghL Ma

glfSF

bghUjkhd

tz

mRfis gagL Ugkhd


cUtfis gJ fhLj

brh isahL

khzt jhf ghj ffis


TWj

xj Xir btgLkhW brhfis


xj- xf brj

7.2

Fiy beoyhf, beoiy


Fyhf khWj

8.

jhnd fw

8.1

bjj
vGJfis
milahs flj

8.2

Gkfis mj

9.

brhyh w
Wt f

brhfis ghJ vGJj

l brj

kujoF thf
fyhkh?

7.

9.1

brhYjY khzt vGJjY

6.

6.2

fw fj braghLf

brh isahL

Fiy

beoyhf,
beoiy
Fyhf kh brh cUthFj

izJ brnth

va braghLf tahf
bjj
vGJfis
milahs
fhz

isahlyh thf

va isahL_y
Gkfis fj

th... th...

yfYs Wt fis goj

bghJ ghll - ulh gUt j

ulh tF
1.

w gF / w
nfl

ghlbghU

1.1

jidia
L a nfhL bga nfhL
fijfis nfl
ril ahUF?

2.

ngRj

2.1

brhj fUij ngRj

2.2
3.
3.1
3.2
3.3
4.
4.1
4.2

4.3

fyhkh?

ca xl ghLj (y,s,H,
vGJf mikj ghlf)
goj

eho gnth! (ghl)

fw fj braghLf

khztfis Lfij, fij Tw


brj

Fl fUJ glij mJ mJ

Fj fUij ngr,
fyJiuahl brj
ghlfis ghl brj, FHijf
ghLj

glfnshL Toa brhfis goJ gHFf


goj
va
rj
ghlfis
Xo isahL ghgh (ghl)
ghLj
Wtgl fijfis
ehD Tl...
goj
vGJj

brhfis vGJTo goj

glfis ghJ Wbjhl


gl ghJ bjhl vGJ
vGJj
va
fijUJ fis gfyhkh?
dhfSF
Vw
il vGJj
brhy nfL brhfis gf
vGJj

glij ghJ bjhl cUthFj

ghlfis rjnjhL ghl brj


fijglfis gof brj

va

fijUJ
nffgL
dhfSF XU brhf il
vGJj
brhy nfL brh bfhL
vGJj

bghJ ghll - ulh gUt j

4.4
5.
5.1
5.2

5.3

w gF / w
tUzid brhfis
milahs fL vGJj
gilghw
Ugkhd gl tiuJ
tz Lj
fhjfis bfhL
cUt brj

tz o kf
fiy iftzK

fij TWj

5.4

bral nkbfhs

6.
6.1

7.2

eilKiw yfz
xj Xirila brhfis
cUthFj
jhndfw
brhfis
mfutirgLJj
cWnehf

8.
8.1

brhyhw
brhfsa bgUFj

7.
7.1

brh W vGij
bfhL cUtha brhf
bga brhfis TWj
vbrhf TWj

ghlbghU
fnz kna (ghl)

gf

fw fj braghLf
glfis
ghJ
tUzid
brhfis vGJj

khzt, j Ugnfwgo gl

tiuJ bghUjkhd tz Lj
fhjfis gagL Ugkhd
cUtfis cUthf

ghlYs glfis ghJ fij


TWj
glfis
bjhFJ
glbjhF cUthFj

bral

gf

xj

tiuJ

Xirila
brhfis
mLjLJ TW FGisahL

cbkbaGJfis Kjyhf bfhl


brhf
izJ brnth

g, k tirYs brhfis tirgo

brhisahL

vGJfis izJ brh

gf

cUthFj
brh isahL
Kj, il, filbaGij kh a
brh cUthFj
ghlYs glid ghJ ca v
brhfis vGJj

bfhiw ntj

vGJj
xnu khahd glf ulid
bfhLJ ntWgljid cWneh
mj

bghJ ghll - ulh gUt j

_wh tF
w gF / w

fw fj braghLf

ghlbghU

1.

nfl
nfl

1.1

jidia L
nfl

1.2

ghlfis nfL JbfhSj

1.3

ciuahlfis nfL
JbfhSj

2.

ngRj

2.1

jFjil ngRj

2.2

ca xl ngRj, ghLj
(y, s, H, z, e, d, u, w,)

2.3

tUzid fyJ ngRj

j C, bjU, g, filbjU, fh,


yf, Hhf g ngRj. (fho
xU gaz, g brY tny nghw
ghlgFf)
kabfh vGJf mikj ghl,
fijf, brhbwhlf (vf j,
gny
bfhlhl
nghw
ghlgFf)
gf

2.4

fyJiuahLj

fijfis

oa, fho xU gaz

ghujhr ghl

gny bfhlhl, Wt jfis


gongh Kja
jiy
mik
ciuahl gFf.

tFgiw ik, fsgaz

fgid fijf fij


bjhlfij T Koit
FHijl nfl. fij
KoitT, khztfl K
gFia nfl
zL ghlfis nfL
Jbfhs brj.
Fl jiy, Fl NH
khztfis ciuahl brj.

j Ciu g, jh thG NH
g, j g g aghf
jFjil ngrbrj

ghlYs ghlfis
ghlbrj, brhbwhlfis ca
xl ngr brj

ghJ kj lfis gnah,


bghUfis gnah tUzid
fyJ ngRkhW gaj
Fl
fit
bragLJtjF
fyJiuaho
ll

bghJ ghll - ulh gUt j

w gF / w

fw fj braghLf

ghlbghU

glfis ghf brJ khzt


mj l, NH, cwd rhj
brhfis T ciuahl to
mikj fijghlfis gof
fyJiuahl brj

yFf, gwitf, f
Mait ga fijfis ca
xl goj, gl ghJ
dhfSF Vw il Tw
brj
khztfSFa
j
bttJs Wfijf, ghlf,
JQFf,
f
nghw
brfis gof Lj

3.

goj

3.1

bfhLfgLs jftf, fijfis


ca xl goj

kiH, kiy, fhLf ga fijf (fho

3.2

Wt jfis goj

WW

4.

vGJj

4.1

glij ghJ WW bjhlf

izJ brnth

xU gaz nghw ghlgFf)

fijf, JQFf, f,
FWbfGJ
nghof,
ghlf
nghwit mla Wt jf (Wt
j nghw ghlgFf)

vGJj

4.2

gia goJ dhfSF

4.3

ilaj
f / tUzid
vGJJ

glfS

4.4

tJ vGJj

l,

bjhlf

ciugF
mtWF
bghUjkhd
f, tUzid bjhlf

U
gwit,
yF
Kjatiw ga F rlf
(VfhL brnth nghw ghlgFf)

glij ghJ WW bjhlf


mikj, mf vGJj, gl
ga
tufis
bjhFJ
bjhlfis vGJj
g bjhlghd va dhf
nfl, bghUjkhd ilaj
glfis ghJ bghUjkhd
fis vGj brj, yFf,
gwitf
glfis
ghJ
tUJ vGj brj
glfis Ffis bfhLJ
tJ vGj brj

10

bghJ ghll - ulh gUt j

w gF / w

fw fj braghLf

ghlbghU

5.

gilghw

5.1

brhfis gagL fij


cUth TWj

khiy neu, nkf, kiH, bts nghw

5.2

bral

6.

eilKiw yfz

6.1

vGthnfw idKW vGJj

7.

jhnd fw

7.1

7.2

brhfis bfhLJ fij


cUthf brj

khztfl
jh
kW
milfis
mJ
braf
mj,
brjh,
Wt
jfis
bjhFf
brJ
tFgiw goJ fhl brj,
Lfijf,
gHbkhfis
bjhFf brj

vGthF

vGthia bfhLJ bghUjkhd


idKiw vGj brj (xUik,
giknfw idKWf)

xj Xir cila brhfis


flj

gf

ciuahl mikj

izJ brnth

ghl kW ghlgF cs xj
Xir cila brhfis vLJ
vGJj
Fl gl / bragho
mogil ciuahl mikj

fij cUthf jf brhf (fho xU


gaz, g brY t nghw ghl
gFf)
Wt j cUthFj
g tshfij ngQj
yf brW jufis uLj

bghUjkhd idKW
bfhl bjhlf
(v.fh) Ky tjh
fjh tjh
kf Tod
khL tjJ - khLf tjd
gwit tjJ - gwitf gwjd.
(ciueil gF gf)

11

bghJ ghll - ulh gUt j

w gF / w
8.

brhyh w

8.1

brhfsa bgUFj

fw fj braghLf

ghlbghU

br gFYs mUbrhf
UFw fijf (5)

ghlYs
brgF
brhfSF
bghUSzJ
brhfsaij bgUFj
vbrh vGJj, bghUsj,
brhbwhl mikj

12

bghJ ghll - ulh gUt j

ehfh tF
w gF / w

ghlbghU

1.

nfl

1.1

Xireaf fUJ ghlfis


nfL JbfhSj

fw
fw fj braghLf

kWky
ghlf,
z
ghlf (ghujhr, ehkf fP,
fk nghnwh ghlf)
jH ja (ehkf fP)

Xireaf ghlfis nfL


Jbfhs
brj,
ghlfis
ghl
brj,
ghlfis ul brj.

wFa kj, l, f, Fl
jiy ngrbrj. (tUJ tUJ nuhngh
tUJ)

jh U xUt(fhkuhr,
mJfyh nghnwh), jh
Ua l (Fwhy, KJkiy
nghwit) g fhuz
fhaJl jFjil
ngr brj
brng eik, ikfis
thJ goaLj
ma fLo Mfnf mnf vw
jiy ngrbrj.
F, f, nja bfho
nghwtiw tUJ ngRj

2.

ngRj

2.1

jFjil aghf ngRj

2.2

fUjhlf gnfW ngRj

brng,

2.3

tUzid fyJ ngRj

aif

3.

goj

3.1

fijfis Wj FfSnfg
goj

3.2

ifbaGJ fojfis goj

kurhuh vbghU, be
gagho eik ik FJ fUjhl
j. (xkakhd vfhy)

rhj
tUzidf
mnth ghlgF)

(ku

eh cUtha Kiw WtUnfw ca WjFfSF Vg


fijf (tUJ tUJ nuhgh tUJ
bjhliu gof brj
nghw ghlgFf)

FHijfSF crhf CL tif


mikj foj (cwKiw foj) (tUJ
tUJ nuhngh tUJ)

ifbaGJ
to
mikj
ghlgFia
goJ
J
bfhL
dhfSF

13

bghJ ghll - ulh gUt j

w gF / w

ghlbghU

3.2

gHbkhfis goj

4.

vGJj

4.1

brhy
vGJj

4.2

gUJ dhfSF il
vGJj

4.3

f vGJj

4.4

nfL

fw
fw fj braghLf

tHf

cs
gHbkhfis
gagLJj (fij, ehlf, ciuahl,
ghl thyhf) ku mnth ghlgF

iH

fLiu / ghl vGJj

gilghw

5.1

bral - glbjhF
cUthFj

6.

eilKiw yfz

6.1

iztif TWj

ghlfSF mikJs
gfis iH vGJj

kabfhia vLJfhljf
bjhlf kW ciugF, g

ciueilgFf mikJs gf

gia

bfhLJ,
mJ
bjhlghd dhfSF ca
il vGJj

m brL fijf, JQFf ,

Lfijf, f nghwit, ku
mnth nghw ghl gFf

VjhtJ xU ku / MW / j ga FJ

fLiu / ghl (jH ja nghw


ghlf)
5.

ilaj,
khztfis
cwdfSF foj vGj
brj.
gHbkhfis
bjhFbjG
goj,
ku
bjhlfis
gof gagLj ma
brj.

glfis ghJ fis


cUth vGJj
fis ul brj,
fis T Lf brj
bfhLfgl jiyf
fLiu (m) ghl vGj
gWj

khztf tiuj / uoa glf

brjh tU glfis
bjhFJ gl bjhF
cUthf brj

caiz, m~iz brhf


caiz khzt, Ma

bfhLfgl
brhfis
caiz,
m~iz
vd
tifgLj brj

14

bghJ ghll - ulh gUt j

w gF / w

ghlbghU

fw
fw fj braghLf

m~iz ku, yF
ghlgF lbgW gf
7.

jhnd fw

7.1

ku brhfis gagLj

8.

brhyh w

8.1

brhfsa bgUFj

8.2

ku brhfis gagLJj

bga ku, id ku brhfis


ma brj
cq tHF ku
brhfis uo tu brj

ku brhf mla bjhlf


(v.fh.) F T, e CisL,
ahid W. (ku mnth nghw
ghlgFf)

a brhf, bjhF bgafis vGj


brj (ciueil, br nghw
ghlgFf)

vbrh vGJj, J

bjhF bgaf (v.fh) bjdnjh,


fU njhl, ML kij, gwit
Tl

vGJj, nrJ vGJj,


bghUsj, iz brhf
mikj

bjhF bgafis vGj

brj
bfhLfgl br gFf
fhzgL mwbefis czJ
gw brj

isahL, bkh isahL


br - _Jiu 3

15

bghJ ghll - ulh gUt j

Ijh tF
w gF / w
1.

ghlbghU

fw fj braghLf

nfl

UFw (bgUik, idg),


1.1

z ghlfis nfl

2.

ngRj

2.1

aghf ciuahLj

3.

goj

bgf,
Fao
bgnz
Fao nghw jiy mikj
ghlf.

cz UHh vD jiy ghl


mfgLs
mikj ghlgF lbgW
ciuahl nghW NH mikJ,
ciuahl.
khztfis aghf ciuahl
gWj.
khztfSF oj kutif
czfis
mj
brKiwfis bgnwhl nfL
tJ tFgiw Twbrj.
iu

bghUfh
vD
ghlgF lbgW v tu
Ff.

3.1

UFw gF kW ghlfYs
bgf Fj z,
z ghlfis nfL J
bfhL, mjt gw brj.

v F bfhl tufis
goj

bjhlto
fhy
mltiz,
bghUfh m, ngUJ fhy
mltiz, kf TL lf
cs v tu rhj mfis
gof,
J
bfhs
gaj.
khztf jj CYs ngUJ
fhy mltiz, mfho nghw
gFf
lbgW
iy
goafis goJtJ tFgiw

16

bghJ ghll - ulh gUt j

w gF / w

ghlbghU

fw fj braghLf
Twbrj.

4.

vGJj

fiy cy fiythz,
4.1

bghU cznfg
ilbtL vGJj

4.2

gia goJ dhfSF


il vGJj

4.3

cwKiwfoj
vGJj/ehF vGJj

UHh
kW
lbgW gf.

cz
ghlgF

fiy cy fiythz,

Jbfhl
ghlfUJfis
ilfshf Vw jiyfSl vGJj

khztfSF cwKiw foj


khia mJ, mnj nghW ntW
fojfis vGjitj;
ehF
vthW vGj ntL vgjid
vLJfhLfSl s, ehF
vGj gWj.
fLiuf, ciuahlf,
Kjatiw gof brJ fLiu
cWf vit vgjid, vthW
fLiu mika ntL vgjid
s fLiu vGj itj.
khztf, jf C eilbgW
UHh fyJbfhSkhW
cwdUF foj vGj brj.
khztf jhf ghj myJ
Ua l, gwitf, yFf,
jiytf g fLiu vGj
brj.

cz
UHh
kW
ghlgF
lbgW gf.
fiy cy fiythz, cz
UHh
kW
ghlgF
lbgW gf.

fiy cy fiythz,
UHh
kW
lbgW gf.

4.4

fLiu / ciuahl vGJj

ghl
bjhlghd
fUJfis
bghU czF Vg ilbt
L WjFfSl vGj
brj.

cz
ghlgF

17

bghJ ghll - ulh gUt j

w gF / w
5.

5.1

fw fj braghLf

gilghw

ghlgF lbgW gf

ghlgF lbgW gf

ghlgF lbgW gf

ghl vGJj, ghLj

5.2

bral-j cUthF

6.

eilKiw yfz

6.1

ghlbghU

brhbwhl mikKiw mj

FHijf U gwit, yF,


f glf bfhLJ, brhf
mJ, brhbwhl mJ ghl
vGj brj. ghl Kj moia
mJ ulh moia iw bra
brj; ghl brj.
ifbaGJ
jGF
njitahd
glf
tiuj,
eifRit
JQFf, fijf, f vGJj,
ul, foj, fLiu, ciuahl
vGJj,
Xa
tiuj:midij
bjhFJ
jHhf
mikf gWj

ghlYs brhbwhlf vGth,


gaiy, bragLbghU vit
vgjid, J mtJ vgo
vgjid, yfzgo mtiw
gagLJ Kiwfis
gWj.
brhbwhlf mikJ tU Kiw
mj. gaiyF bghUjkhd
vGth, bragLbghUis
cUthFj.
(v.fh) ghodh - th ghodh.
- th ghL ghodh.

18

bghJ ghll - ulh gUt j

w gF / w

ghlbghU

dhfSF
il
jUnghJ,
fLiuf vGJnghJ, ngRnghJ,
fyJiuahL
nghJ
iz
brhf
vit,
mtiw
vbtlf
vthW
gagLJtJ vd gWj

* bt Kjgo, xWikna gy,


fhil
Ez
nghw
fijgFf.

Jiz ghlfshf mfgLs


WW fijfis goj; mj_y
ebdfis mj; thif
gagLj CFj.
FHijfSfhd ebd fijf,
bghGJnghF fijf nghwtiw
yf vLJ gof brj.
ebdfis gw brj.

vdnt, Vbd, Mdh, Mifah


6.2

iz brhfis mJ
gagLJj

7.

jhnd fw

7.1

WW fijfis goj

fw fj braghLf

nghw iz brhf
gagLjgl brhbwhlf
(v.fh.)
jhjh KWF
diy; Vbd, mtUF
gf iy

8.

brhyh w

a 1,2,3 gFf lbgW


br, ciueil, Jizghl
gFf.
8.1

brhfsa bgUFj

ghl cs br gFf
UJ
J
brhfsaij
bgU bfhSj, brhfSF
bghU fltj _y khzt
mj brhfsaij bgUFj;
brhfis bghUSnfg nrj,
j, brhbwhl mikj, bkh
isahL,

isahL
nghwt _y bkh MSik
wid tsj.

19

bghJ ghll - ulh gUt j

w gF / w

ghlbghU

fw fj braghLf

bghUsj, vbrh vGJj, J


vGJj, nrJ vGJj, brhbwhl
mikj, bkh isahL,
isahL
nghwt
_y
brhfsaij bgUFj.

20

bghJ ghll - ulh gUt j

Mwh tF
w

1.

gFia goJ fUJfis


bjhFJ,
tifgL,
btgLj
mj.
a
brhf,
wbkh
brhf,
iz brhf Madtiw
gagLj mj

fw fj braghLf

ghlbghU

a 11
br
iraKJ
gHbkh eh}W
ciueil
kf uhF neU vGa foj
Jizghl
C UHh xU fiyHh
yfzK
yfzK bkhwD

fw bghUshf cs ghl
xbthU gF btgLJ
bghUis jiyghf bfhL
WW
gFf
vGJj.
(vLJfhL:
kiH
mKj,
cHtU
kiH.
kiHbah,
bris nknfhfho vGj
brj).

glf fhzgL ff
FJ jjna tJ
vGJ gaj. (v-L) fht
bjt, fufhl, bghf.

xF
brhfis
gagL brhbwhl vGJ
gaj.

xiwbfh,
uilbfh
khwij
brhf
fho
bghUkhwij
RL
gaj.

21

bghJ ghll - ulh gUt j

2.

tuyhW ffis id
Tj kW kjcw
bgUikid sFj

fwgF
ciueil
cs
wbkh brhfis vLbjGJ
gaj. (v-L. KaJt,
eht. . . .)

F, beo ntWghlh bghU


khWgLtjid sF
gaj.
Foah, Koah fhyf
thifKiw g fUjhl.

a 2
2
br
j ghl
ciueil
sik bgah nfl dh

_leifah VgL nfLf


g fUjhl.

Jizghl
jfkhgHK NLnfhY
yfzK bkhwD

j
ghl
fhzgL
gFj fUJf FJ
fUjhl, kWky fUJfis
vLJfhLj.

xWiH F gaj.

Fiy
beoyhf
Fyhf
kh
cUthFj.

kj
cwf
nkikia
sF ffis bjhFj.

tuyhW ffsh bgwjf


goidfis g J
jj fUJfis Tw brj.

beoiy
brhfis

22

bghJ ghll - ulh gUt j

3.

ciuahl, ehlf mikJ


vGJj, f mfis
ugl, Ritgl TWj,
vGJj

a 3
br
weh}W
izia oJ bjUthF
ciueil
nja fhj brk
Jizghl
vJ bga cik?
yfzK
yfzK bkhwD

weh}W
br
fUij
btgLJkhW ciuahl vGj
gWj.

m tot
vGJj.

ugl
mikj
ff
tirKiwia kh Ritgl
TW
cfis
fhL
gfmj.
(ndhF,
fijkhwhk TWj Kjad.)

br Ritgl miktjfhd
brhyhfis
milahsgLJj.

RblGJf bkh gagL


jikid sF gf

brhbwhlfis

23

bghJ ghll - ulh gUt j

VHh tF
w
1.

fLiu, foj, zgfis


ca totJlD, Wj
Ffis gagL vGJj,
kj cw w mj

fw fj braghLf

ghlbghU
a 11
br
fLf
ciueil
fhaof foj
Jizghl
Wfij
yfz
LFbgaU fhuzbgaU
bkhw g

br fUid tifgL

2.

tuyhW, gghL mj

a 2
br
Uth% ehkkhiy, thjhr ghl
ciueil
fh ef
Jizghl
Wfij
yfz
mWtif bgabrhf
bkhw g

TW g. (v-L) kd
jik, bkh jik,
bk jik brfis
bghU fhLj.
gntW NHf vGjgL
zgf ga mKf ;
zgf vGJj.
fijfUJ bgwjf
miufis goaL w
vLJfhLf jUj.
KHf brhbwhlfis
bfhLJ bghUjkhd tuyhW
fia vGJ g.
bga brhfis tifgLJ
g
br
bghU
dia
btgLJ g.
br
btgLJ
miuid sF g.
goj brfis nknfh T
brhngh fJj.
Jizghl
gFYs
tuyhW Ffis sFkhW
brfis uLj.
mWtif
bgafis
tifgLJ g

24

bghJ ghll - ulh gUt j

3.

ciuahl, ehlf mikJ


vGJj, f
mfis ugl,
Ritgl TWj,
vGJj

a 3
br
VKid, mkhid
ciueil
ber
Jizghl
Wfij
yfz
idKW, bgabur, idbar
bkhw g

ghl tfis nknfh fho

ciuahl vGJj.
ghl tfSF bghUjkhd
KHf brhbwhlf vGJj.
thif
tuyhW
wig
sF nknfh brfis
vLJfhLj.
brh tot khw g
wbkh brhfSF j
brhyhf g mj

25

bghJ ghll - ulh gUt j

vlh tF
w

ghlbghU

fw fj braghLf

1.

fLiu, foj, zgfis


ca toY, KiwY,
WjFfis gagL
vGJj, kW w mj

a - 1
br
ntfjhk, ghujjh
ciueil
a Ljiy ngh
jHf bgf gF
Jizghl
Wfij
yfz
bjhifiy bjhlf,
bjhfhiybjhlf
bkhw g

br ea czJtnjhL ika
fUid khzhfnu TWkhW gWj ;
ciueil brfis fLiu, foj
thyhf bjf fj;
tUKiw bjhifiy bjhlfis,
bjhfhiybjhlfis fj.

2.

ciuahl, ehlf mikJ


vGJj. f mfis
ugl, Ritgl TWj,
vGJj

a 2
2
br
Uku, njght
ciueil
ehlf fiy
Jizghl
ehlf
yfz
MFbga
bkhw g

Uku cbghU btgLkhW


fj. njght ea btgl
fj ff brj; ehlf fiy
tsia Ritahf TWj Tw
brj;
ehlf fJj.
thifUJ ca vLJfhLf
jJ MFbgaiu fj. khzhfiu
vLJfhLf bjhFJtu brj.

26

bghJ ghll - ulh gUt j

3.

brhfsa bgUFj

a -3
br
fguhkhaz, ghujhr ghl
ciueil
fhLf
Jizghl
mUfhaf
yfz
ntWik
bkhw g

fha
ea,
fea,
btgl
uhkhazij fj, ghntj
fs
btgLkhW
ghliy
fj.
ciueil, Jizghl
fLiu Jizl brhfsa
bgUf gaj, tUKiw
ntWik yfz fj.

27

You might also like