Gemeentelijke ontwikkelingssamenwerking : een beleid in beweging

Ilse Renard, Stafmedewerker team Internationaal

Inhoud

Waarom doen we aan ontwikkelingssamenwerking ? Geschiedenis Decentralisering = Goed bestuur Het lokale bestuur als fundamentele institutionele schakel Meerwaarde lokale besturen Van ontwikkelingssamenwerking naar internationale samenwerking Doel Vlaams programma Directe samenwerking in het kader van decentralisatie en werken aan Millenniumdoelstellingen Directe samenwerking met voorbeelden gemeenten Resultaten en uitdagingen Strategie internationalisering : hoe begin je eraan? Wat bestaat? Is stedenband beste optie ? Alternatieven

Waarom doen we het?

als het goed gaat in de wereld, gaat het goed bij ons gevolgen van wereldwijde processen en ontwikkelingen : stookolie duurder stijging werkloosheid ziektes die zich wereldwijd verspreiden klimaatverandering /natuurrampen liberalisering van diensten migratiestromen landbouwprotectie Europa / verstoring economie Zuid Afrikaans restaurant mooie internationale reizen Politieke systemen, economien, culturen, ecologische systemen benvloeden elkaar.

Waarom doen we het?

als blijk van erkenning aan ingeweken burgers wakkere wereldburgers en middenveld solidariteit een mens kan leven als hij ook iemand is kracht van inheemse volkeren open staan voor andere culturen = verrijkend Spiegel : andere visies en voorbeelden van beleidsvoering harde realiteit van andere besturen Kan leiden tot nieuwe inzichten en daadwerkelijke aanpassingen in eigen beleid. Kruisbestuiving !

Geschiedenis
lokaal bestuur = actor in OS naast nationale regeringen, donoren & NGOs

Initiatieven van gemeenten zelf

Sinds 90: erkenning LB door UCLG, WACAP, VN Habitat, EC

Sinds 95: betrokkenheid VVSG

LB als institutionele schakel

Wereldbank IMF WHO Bilaterale samenwerking (o.a. DGOS) Nationale overheid Lokale overheid
Basisorganisaties (vrouwenorganisaties, boerencoperatieven, NGOs, traditionele structuren,

Macro

Micro

Meerwaarde lokale besturen

Interdependentie Dezelfde rollen in N en Z dienstverlening aan burgers vertegenwoordiging i.f.v. algemeen belang katalysator van lokale ontwikkeling Specifieke know how Organisatie lokale besturen Lokale bevoegdheidsdomeinen complementair aan NGOs, donoren,

Van O.S
Hulp Transfers Projecten Overwicht donor Inputs
Partnership Hervormingen Processen

naar I.S

Wederkerigheid Outputs Technische bijstand Ownership Gedecentraliseerde smw Staat tot staat

Investering versus beleidsdialoog

Doel Vlaams programma

Aanmoediging gemeente als volwaardige actor in O.S.
Draagvlakverbreding via interne en externe sensibilisatie Goed bestuur inzake O.S. d.m.v capaciteitsopbouw : bestuurlijk management conceptuele uitbouw lokaal beleid OS Directe samenwerking

Doel federaal programma

-Aanmoediging gemeente als volwaardige actor in O.S. -Geen subsidie sensibilisatie of capaciteitsopbouw Noorden - enkel subsidie voor directe samenwerking met Zuiden - instap pas 2013

Directe samenwerking
Goed politiek bestuur

Bestuurskrachtversterking

Efficinte administra tie

Verbreding openbare dienstverlening

Participatie burgers beleids proces

Versterking lokale democratie

Directe smw >Decentralisatie

Decentralisatie in het Zuiden essentieel in de strijd tegen armoede Door samen te werken aan een betere dienstverlening en aan lokale democratie schrijf je je in in de Millenniumdoelstellingen Strijd tegen armoede niet duurzaam zonder goed bestuurde gemeenten

Indirecte steun MD
Hoe kan een LB zorgen voor adequaat basisonderwijs als ze bij gebrek aan een burgerlijke stand de scholingsgraad niet kent ? Hoe armoede en honger wegwerken als het LB geen beleid en instrumenten heeft om lokale economie te stimuleren ?
Opleidingscentrum ondernemingen Proefprojecten ondersteuning lokale markt

Directe steun MD
Steun aan lokale ontwikkelingsprocessen LB N gaan partnerschappen aan of werken complementair aan andere actoren inzake armoedebestrijding zoals NGOs
NGO helpt bij aanleg waterputten/kraantjes , beheer en onderhoud LB cordineert ruimtelijke ordening. Waar moeten waterpunten ingebed worden ? Hoe kunnen alle deelgemeenten op termijn bevoorraad worden? Directe financile injecties ter ondersteuning beleidsproces

LB N faciliteren contacten met relevante instellingen op hun grondgebied

Bvb ziekenhuizen, hogescholen,

Sleutelwoorden
Uitwisseling kennis en ervaring gemeente en OCMW

Eender welk beleidsdomein

Samenwerking met NGOs, basisorganisaties

Genoeg ruimte voor dialoog, beleidsprocessen

Archivering 2006

Archivering = goed bestuur

Dienstverlening : ambtenaar moet gemakkelijk documenten voor het bestuur /voor de bevolking kunnen terugvinden/ afleveren. Eenvoudig zonder digitale middelen investering in basismateriaal + ism chambre des mtiers (steun lokale economie) aandacht duurzaam materiaal vorming ambtenaren Democratische controle op het bestuur mogelijk. = specifieke expertise lokaal bestuur NGO

Archivering nov 2007

Financin

Financin = goed bestuur

transparant financieel management > goed bestuur

zonder digitale middelen (Sokone- Zemst ) vorming ambtenaren vorming leden relevante basisgroepen mt digitale middelen (Banjul - Oostende) Democratische controle op het bestuur mogelijk. verhoging (verdubbeling )inkomsten komt andere dienstverlening ten goede. = specifieke expertise lokaal bestuur NGO
Ref : Noord-Zuidhandboek , hfdst Stedenband, deel 7 corruptie, transparantie en OS p 119 135

Milieu

Milieu

Milieu
Compostering , aangepast aan klimaat Andere soorten afval ? Plastiek : preventiemaatregelen + tegelproject Vb recyclage metaal via artisans Investeringen in basismateriaal : vuilnisbakken (chambre des mtiers) afvalbakken organisch materiaal in families, op markt, op vismarkt, op plantages infoborden voor sensibilisatie Vorming basisgroepen : met compost tuinieren Sensibilisatie Ondersteuning LB opstellen beleidsplan milieu link met ruimtelijke ordening e.a.

Samenwerking met NGOs en basisorganisaties

Milieu : basisgroepen, chambre des mtiers,.. Onderwijs : directeurs scholen + vereniging vorming en ontwikkeling jongeren Lok eco : basisgroepen chambre mtiers, micro-ondernemingen, NGOs,

Analyse wie werkzaam is op het terrein

Civiele maatschappij
nodig want LB beperkte administratie & middelen hun stem essentieel voor versterking democratie specifieke expertise mentaliteitswijziging bij betrokkenheid proces

Duurzame ontwikkeling lange termijn

Vergroten draagvlak stedenband

GROS of anderen
- Solidariteitsacties kanaliseren - stedenband tastbaar gezicht OS voor bevolking - Complementair aan werking collega-tot collega (besturen) - Fondsenverwerving

Wederkerigheid
wederzijdse uitwisseling kennis, informatie, steun o.a inzetten personeel in partnerstad N & Z uitwisseling van en feedback op elkaars beleidsdocumenten, evalueren smw, respect : anders omgaan met tijd in Zuiden tijdens missies Zuiden toont respect voor deadlines Noorden / communicatie zuiden niet als stumpers zien. Noorden niet als geldkranen. Openheid en dialoog : confrontatie aangaan, alles bespreekbaar maken langs beide kanten (Noorden mag ook aan Zuiden kritische blik vragen op eigen beleid)

Wederkerigheid
een mens kan leven als hij ook iemand is kracht van inheemse volkeren open staan voor andere culturen = verrijkend Andere visies en voorbeelden van beleidsvoering harde realiteit van andere besturen Kan leiden tot nieuwe inzichten en daadwerkelijke aanpassingen in eigen beleid. Kruisbestuiving !

Wederkerigheid
Herent : op aanbeveling Guatemalteekse partners groepswerking in OCMW Cf handboek p 97-98 Mechelen: werkt met zijn Boliviaanse partner aan een gemeenschappelijk thema : eerlijke handel Gent : in 2009 jobshadowing door ambtenaren Gent in Zuid-Afrikaanse Mangaung rond community based planning bijsturen gebiedsgerichte werking Gent

Netwerking/afstemming
Met andere Vlaamse, Bxlse, Waalse gemeenten die in zelfde land Z actief zijn Met andere Europese gemeenten Met ambassades, consulaten, ministeries Met NGOs Met grote donoren

Resultaten en uitdagingen
leerproces : Ngos tijd gekregen. LB moeten dat ook ! Professionalisering beleidsterrein

Financile problemen Vlaamse lokale besturen : Politiehervorming Liberalisering energiemarkt

Nieuwe vormen van samenwerking (publiek privaat , lokale besturen en NGOs, )

strategie internationalisering
Strategie internationalisering

Dienst internationaal toewijzing middelen

Analyse voorwaarden specifiek potentieel

Participatie en mobilisatie burgers

Politieke wil engagement voor internationale relaties

Bron = Observatorio EU- Lat-Am

Aanbod : bestaand kader

Deelname netwerken Deelname internat projecten Stedenbanden Projecten - acties (ad hoc duurzame)

Zoektocht nr officieel multilateraal kader

Ontwikkelen en beheer bilaterale relaties

Formuleren acties selectie partners zoektocht financiering

Strategie internationalisering

Bron = Observatorio EU- Lat-Am

Aanbod : bestaand kader

Deelname netwerken Deelname internat projecten Stedenbanden Projecten - acties (ad hoc duurzame)

Zoektocht nr officieel multilateral kader

Ontwikkelen en beheer bilaterale relaties

Bron = Observatorio EU- Lat-Am

Aanbod : bestaand kader

Stedenbanden
Projecten - acties (ad hoc duurzame)

Ontwikkelen en beheer bilaterale relaties

VP gemeentelijke convenants Os = stimuleringsprogramma. -30% cofinanciering 70 % subsidie. Kan gemeente op termijn zelf dragen? --is stimulans voldoende voor kleine gemeenten? Andere vormen van samenwerking nodig?
Bron = Observatorio EU- Lat-Am

Is stedenband beste optie ?

Niet het ultieme doel! De eerste stappen in de richting van
Wat is een stedenband? Concept en finaliteit ? Opstellen van het eigen profiel (en SWOT-analyse) Brede consultatie diensten en bestuur : politieke wil? /draagvlak bij ambtenaren ? Draagvlak bij GROS? Inventariseren partners Terugkoppelen of SB nog de beste optie is alternatief?

= wroeten in eigen grond vr start zoektocht !

Stappenplan stedenband
Jaar 1: wroeten in eigen grond
Bekrachtiging principesbeslissing Stedenband in CBS & GR Informeer betrokkenen + bevolking

Jaar 1-2: wie wordt onze partner?

Identificatie van het profiel van de partner (criteria ! ) Zoektocht en keuze van partner Bevestiging partnerkeuze

Jaar 2-3: Eigenlijke samenwerking

Opstellen gemeenschappelijke planningen Eerste stappen in echte samenwerking

Bilaterale Alternatieven
Financile steun aan projecten in 1 partnergemeente niet aan te raden NGOs Inhoudelijke projecten van korte duur in partnergemeente zonder officieel partnerschap voor het leven
bvb uitsturen personeel afgelijnde periode en thema

Multilaterale Alternatieven
Thematische netwerken zoals Urb-al programmas rond ruimtelijke ordening, milieu, labo Fondsen naar Spaans model (nu in Belgi onbestaand) Intergemeentelijke samenwerking: pilootprogramma Lowazone

Lowazone
Intergemeentelijk Samenwerkingsverband
Lowazone (Lovendegem- Waarschoot- Zomergem- Nevele) interlokale vereniging volgens decreet intergemeentelijke samenwerking (geen zware structuur) Bevestiging samenwerking voorjaar 2009 Doen al jaren samen sensibilisatie-acties Groep vanuit 4 besturen bezocht Senegal stedenband met Kemopodi (Keur Mousa Pout Djender) Aanwerving gezamenlijke ambtenaar (full-time vanaf 2010) Kosten delen door 4 of per capita (moet nog beslist worden)

aanvraag convenant 2010-2013 pilootproject

Meer info

http://www.vvsg.be/nl/internationaal.shtml Christophe.ramont@vvsg.be Ilse.renard@vvsg.be