3.

Biogas-Training

Planlama Blm 2
Michael Kttner, International Biogas and Bioenergy Centre of Competence (IBBK) Ankara, 12.Nesta Boutique Hotel Ankara, 12.-13.09.2011

Biyogaz Eitim Semineri 3.Lokasyon

Kaynak: raumberg-gumpenstein.de

Lokasyon

Ana planlama koullar Lojistik : substratlar/fermente atk Elektrik besleme noktas - Lokasyonun yapsal gereksinimleri Is kullanm (fiyatlar) klim (rtclerin stlmas ve/veya soutulmas) Operatr ve personelin vasf

Lojistik

Yol ebekesi (substrat nakliyesi) Kritik noktalar, rn: youn trafie sahip ehirler Trafik art (sosyal koullar) Fermente atk ayrma iin alan (legal koullar) Depolama iin alan (rn: silaj) rtclerin, depolama alannn v.s. boyutu Saha iinde ara yollar (ayn anda ne sayda nakliye yaplabilir?)

Is kullanm Ortalama KS (Konejenerasyon Sistemi) verimi - % 37,5 elektrik - % 48 termal

20%

Kayplar

35% leme ss 15% Kayplar

Is
Elektrik Gc
38%

42%

50% Harici s kullanm? Strom Verluste Prozesswrme Verluste extern nutzbare Wrme

Is kullanm

Meskenlerin Istlmas iin Scak Su Borular

Kaynak: Schfer GmbH

Olaslklar - Mesken Istma - Endstriyel ileme - Soutma Sourma soutucusu Yaklak % 50 verim

Is kullanm

Uydu-KS (Kojenerasyon Sistemi)

- htiya noktasnda s retimi - Biyogaz borular ile sevkiyatnda s deeri kayplar yoktur - Sktrma iin elektrik ihytiyac - zole edilmi borulara ihtiya yoktur - Biyogazn soutulmas (!Younlatrma!)

Younlatrma su kna sahip biyogaz boru sistemi (Kaynak: Biogaskontor Kberle Gmbh)

Is kullanm
Kaynak: Schfer GmbH

Azami Yk (dier s kaynaklar) KS Temel Yk

Sortet yllk Yk Sreci Erisi (rnek)

8

klim
rtcde srekli scakla ihtiya vardr Mezofolik: 37-39 derece Termofolik: yaklak 55 derece Farkl substrat scaklklar (K-Yaz) htiya duyulan unsur: -Istma -Soutma (!Gne yaz zamannda rtcy str!)

Source:Rinser

rtc Istma (Soutma)

Kaynak:www.Klimadiagramme.de

Personelin Vasf

Baarl Biyogaz Tesisi

Yukardaki sonuca gtrr Yukardaki sonuca gtrr

Substrat Destei

Tesis Teknolojisi

Biyolojik leme

Pozitif Etki

Pozitif Etki

Operatr/Personel Vasf

10

Personel Vasf Koullar: - Gvenlik - Yaralanmalar engelleme - Malzeme hasarn engelleme - Yasal koullar - Biyolojik leme - Her alan iin en az temel bilgi - ok ge olmadan yanllar dzeltme imkan - Bileenler - Fonksiyon ve gszlk Kalifiye/Motive olmu alanlar kendi fikirlerine sahip olacak ve ilerleme gstereceklerdir!
11

Biyogaz Eitim Semineri rtc Sistemleri

Fermantasyon ilemleri

Ya Fermantasyon

Kuru Fermantasyon

Srekli

Srekli

Srekli olmayan

Akc anaerobik fermente atk

Ya fermantasyon (DM = % 3,5-13

Kuru fermantasyon (DM = % 20-40)

Szme ilemi (DM = % >35)

rtc tipi Tapa ak Reaktr (PFR), anaerobik filtre

rtc tipi: dikey veya yatay kartrcl veya devridaimli fermente edici

rtc tipi Tapa ak reaktr (PFR)

rtc tipi Grup, garaj fermente edici

Girdi substratlar: Endstriyel atk su, sulu atklar (kalnt rnleri)

Girdi substratlar: amur, sv biyolojik atklar, yemek artklar, NaWaRo

Girdi substratlar: Yenilenebilir kaynaklar, biyolojik atklar

Girdi substratlar: Yenilenebilir kaynaklar, biyolojik atklar

12

rtc Sistemleri Ya fermantasyon

Beton kaplamal beton rtc

Avantajlar:
- Kontrol edilebilir (kat besleme...) - Dirence sahip belirli basn (20 mbar) - Kartrma sisteminin basit ekilde onarm - Dk s kayb - Rzgardan korunmas

Dezavantajlar:
- Entegre gaz tutucu olmamas

- rtcnn i ksmnn onarmnn zor olmas - Betonun, tam olarak gaz sktrc zellie sahip olmamas - Kaaklarn belirlenmesinin zor olmas
13

rtc Sistemleri Ya fermantasyon

Tek membran kaplamal beton rtc

Avantajlar:
- Dk maliyet alternatifi - rtc revizyonunun basit olmas - Entegre gaz tutucu
Esnek, EPDM-film gaz tutucu (balon tip)

Dezavantajlar:
- Rzgara ve hava koullarna hassas yap - % 100 gaz tutucu zellie sahip deil - Gaz seviyesinin belirlenmesinin zor olmas
14

rtc Sistemleri Ya fermantasyon

elik rtc
Malzeme kombinasyonu: elik / paslanmaz elik

Biogasanlage Kompakt 150

Gasspeicher 200 m 150 kW Gasmotor

G esellsc haft f r umw schonende T echnologie elt

Fahrsilos

Reaktr: halka iinde halka beton konteynr

Vorgrube 75 m

Fermenter: 1.000 m Arbeitsvolmen

Nachgrlager: 2.200 m

15

rtc Sistemleri Ya fermantasyon

Lipp biyogaz sistemi

Tahl , Dar msr
Deirmen /Skma
Tutma Sresi Yaklak 15 gn

Biyoktle depolama
Laktik asit fermantasyonu pH deeri 4 500m3 hacim = yaklak 350t Tahl %50 DS

Dili pompa ile otomatik beslemeli, gnde birok kez leme suyu

16

rtc Sistemleri Ya fermantasyonu

Sistem VSP - Pfefferkorn

Kaynak: www.agronet-vsp.de

17

rtc Sistemleri Ya fermantasyon

Biyogaz-UyarlmKartrma-Dzenleme

Sistem BIMA

Kaynak: www.entec-biogas.at & www.rsb.info

18

rtc Sistemleri Ya/Kuru fermantasyon

Palet kartrcl yatay rtc

Avantajlar:
- Yksek kat ieriini rtme

- Yksek ykleme orannn mmkn olmas - Az ak kesintisi - Otomatik toprak drenaj - Tam kartrma - Yksek rtc verimi - Kuru rtmeye uygun

Dezavantajlar:
- Yksek maliyet - rtme sonras evre gerekli - Snrl boyut

19

rtc Sistemleri Kuru fermantasyon

garaj tipi rtc

20

rtc Sistemleri Kuru fermantasyon

%20 DM zerinde biyoktle

Ana Fonksiyon

alme

Sznt datc

Sznt tank Biyoktle

Gaz sktrma kaps

Istma

Co-generator

Concrete digester with walls and floor heating

Sznt drenaj sistemi

21

rtc Sistemleri
Kuru ve ya fermantasyonun karlatrlmas
Kriter Substrat Teknik Etkileimler Tesis Arza leme enerjisi Enerji younluu Emisyonlar Teknik uygulama Hijyen Kat fermantasyon Fermente edilebilir substrat ( maks. % 50 VS) Szntnn, akn n kartrma Uygulanmaz Modler, 1-aamal grup ileme Yalnzca tek modl etkilenir Dk (Szntnn devridaimi) Yksek Ynetime bal Gbre ve/veya kompost teknolojisi Az problemli (grup ileme) Sv fermantasyon Pompalanabilir susbstrat (maks. % 13 VS) Homojenletirme Batan, yzen katmanlarn ve kpn oluumu Kompleks, ok aamal srekli ileme Tm rtc etkilenir Yksek (homojenletirme) Dk Ynetime bal Sv gbre teknolojisi Daha fazla problemli

22

Biyogaz Eitim Semineri Karllk

Kaynak:bauen.de

23

Karllk
Substratlar: Atk Kaldrma iin maliyet veya deme

Nakliye maliyetleri

Fermente atk: gbreleme deeri Nakliye (Artma maliyetleri?) maliyetleri ebeke Balants, ebeke maliyetleri

Biyogaz retimi -Yatrm KS (Kojenerasyon -letme Giderleri (Enerji, gc v.s.) Sistemi) -Onarmlar ve Bakm

Datm maliyetleri Istma/Soutma (htiya?) Satlar, Uzun Sreli Kontratlar

Elektrik: Satlar, Tarife Garantisi

24

Karllk Maliyetlere bal yatrm

- kWel. bana maliyet? - Biyogaz tesisinin amortisman (ortalama yaklak 12 yl) - Yaplar 20 yl - Teknik niteler 12 yl - Kojenerasyon Sistemi 7 yl

-Faiz tutarlar (yatrm tutarnn 1/2sine bal olarak)

25

Karllk letme Giderleri

-Personel giderleri ve harcamalar (besleme, kontrol, veri toplama, organizasyon..) -Girdi substratlarna ynelik giderler (iftilik, sevkiyat, muhafaza, depolama) -KS Bakm (zel hizmet kontrat 0,8-1,2 ct/kWhel.) -Ateleme yakt gideri (yalnzca ift yaktl motorlar iin) -Biyogaz tesisinin bakm ve onarmna ait giderler (normal olarak % 1,5 3,5 % teknik ve yapsal yatrm, KSsiz) -Fermente atn gbre datmna ynelik giderler (teknik ve evresel verilere bal olarak) -Sigorta (yllk giderler, tm yatrm maliyetinin yaklak % 0,8 2)

26

Karllk

Tasarm Senaryolar
Tasarm/ Hesaplama dayana: KS Yatrm Biyogaz tesis yatrm KS Bakm KS alma yk Biyogaz tesis bakm Amortisman periyodu Faiz oran: Tarife garantisi: 1.000 3.600 1,5 7.500 yatrmn 12 %4 16,5 ct/kWh /kW /kW ct/kWh h/a %2si yl

Karamsar, normal hesap ve iyimser bir senaryo oluturun

27

Karllk

Girdi substratlar iin maliyet senaryolar

Substrat: Sr gbresi (sv)
Senaryo Gaz verimi: Metan ierii: KS Elektrik verimi zel elektrik verimi Elektrik verimi leme enerjisi (gerekli) Sat iin elektrik Elektrik satlar geliri KS nitesi maliyetleri Sermaye maliyetleri Bakm maliyetleri Biyogaz tesisi maliyetleri Sermaye maliyetleri Bakm maliyetleri Maliyetler toplam Maksimum substrat maliyetleri [/t Sub ] [/t Sub ] [/t Sub ] [/t Sub ] 1,2 0,2 2,37 2,85 2,1 0,4 4,01 4,82 3,1 0,5 5,93 7,13 [/t Sub ] [/t Sub ] 0,4 0,5 0,7 0,9 1,0 1,3 [kWh/m BG] [kWh/t Sub ] 10% [kWh/t Sub ] [/t Sub ] 32% 1,76 35 4 32 5,23 [m/t Sub ] ktmser 20 normal 30 55% 36% 1,98 59 6 53 8,82 40% 2,20 88 9 79 13,07 iyimser 40

28

Karllk

Girdi substratlarnn maliyet senaryolar

Substrat:
Senaryo Gaz verimi: Metan ierii: KS elektrik verimi zel elektrik verimi Elektrik verimi leme enerjisi (gerekli) Sat iin elektrik Elektrik sat gelirleri KS nitesi maliyetleri Sermaye maliyetleri Bakm maliyetleri Biyogaz tesisi maliyetleri Sermaye maliyetleri Bakm maliyetleri Maliyetler toplam Maksimum substrat maliyetleri [/t Sub ] [/t Sub ] [/t Sub ] [/t Sub ] 33,2 5,9 64,04 77,00 40,0 7,1 77,19 92,81 47,4 8,4 91,49 110,00 [/t Sub ] [/t Sub ] 10,8 14,2 13,0 17,2 15,4 20,4 [kWh/m BG] [kWh/t Sub ] 10% [kWh/t Sub ] [/t Sub ] 32% 1,70 950 95 855 141,04 [m/t Sub ]

Tahl taneleri
ktmser 560 normal 600 53% 36% 1,91 1145 114 1030 170,00 40% 2,12 1357 136 1221 201,48 iyimser 640

29

Karllk
Substrat Gaz verimi Metan ierii KS elektrik verimi zel elektrik verimi Elektrik verimi leme enerjisi(% 10) Sat iin elektrik Elektrik satlar geliri Sermaye maliyetleri (KS nitesi) Bakm maliyetleri (KS nitesi) Sermaye maliyeti (biyogaz tesisi) Bakm maliyetleri (biyogaz tesisi) Hijyen hale getirme* Maliyetler toplam Minimum boaltma harc m3/t Sub. % % kWh/m3 BG kWh/tSub kWh kWh/tSub /tSub /tSub /tSub /tSub /tSub /tSub /tSub /tSub Yemek artklar 95 63 36 2,16 205 21 184 30,4 2,3 3,1 8,4 2,0 25,0 40,8 10,4 Ya ayrc 45 68 36 2,45 110 11 99 16,3 1,3 1,7 4,5 1,1 25,0 33,6 17,3 Kzgn ya 827 68 36 2,45 2022 202 1820 300,3 22,9 30,3 82,5 19,4 25,0 180,1 -120,2

30

lginiz iin teekkr ederiz!

Trk-Alman Biyogaz Projesi Deutsche Gesellschaft fr Internationale Zusammenarbeit (GIZ) GmbH And Sokak No: 8/11 06680 Cankaya/Ankara, TURKEY T T E I I +90 312 466 7056 +49 6196 79830 007 biogas-tr@giz.de www.giz.de www.biyogaz.web.tr

Yazar: Michael Kttner, International Biogas and Bioenergy Centre of Competence (IBBK)

31