Graeme Burton, Media and Society, 2005 Sport i mediji

Sport i predstavljanje Sport kao posao i poznate linosti iz domena sporta su zastupljene kroz medije na nain koji nastoji da prikrije robnu prirodu odnosa izmeu sporta, ljudi iz oblasti sporta i medija. Sportske linosti su predmet mitova o nacionalnoj, rodnoj i etnikoj pripadnosti. Sportska publika pomae stvaranju ovih mitova, tako to prihvata ove reprezentacije (znaenja) i koristi ih i u drugim oblastima, mimo sporta. (Graeme Burton, 2004)

Sport nije samo drutvena aktivnost, niti kulturoloka praksa kolonizacija sporta od strane medija Znaenje sporta definisano je kroz metaforu, kroz diskurs (jezik) i simbole (npr. sportske zvijezde, sportske ikone itd)

- Sport se u medijima definie u sljedeim oblicima: 1. Kao simbol nacionalnog identiteta meunarodna takmienja, npr. Olimpijade, Novak okovi, Srbija je sportska nacija, Dae Bog i Sveti Sava da Srbija ue u sva tri finala 2. Kao poseban svijet snanih linosti, zvijezdi i mitova neprestana medijska pria (ili ogovaranje) o ivotu i ivotnom stilu uspjenih sportista (intervjui, lanci, reportae itd) 3. Kao stil obua, odjea i drugi proizvodi se oglaavaju i promoviu koritenjem likova sportista/sportistkinja, kupci, oboavatelji idr, usvajaju njihov stil oblaenja i ponaanja 4. Kao visoko pozicionirana kulturoloka aktivnost mnogo medijskog prostora posveeno je sportistima, a esto su naslovnice rezervisane upravo za njih (Euroblic, poseban link AO2012) 5. Kao zdrava drutvena aktivnost ideja zdravlja i dobrog izgleda 6. Kao rat korienje ratnih metafora u tampi i tokom izvjetavanja, govori se o taktici, napadu, odbrani, rivalu, itd. 7. Kao skandal tampani i drugi mediji pokrivaju sve vijesti iz ivota sportskih zvijezdi, od branih nevjerstava do nepoeljnog i neprihvatljivog ponaanja u nonim klubovima, seksualnih skolonosti i afera, pronevjera itd. (ena eljka Rebrae pronevjerila novac iz fonda za pomo oboljelim od raka, Miladin Kovaevi, srbijanski

koarka, pretukao amerikog studenta, Francuski nogometa Bayerna, Franck Ribery, afera s maloljetnom prostitutkom, Majkl Dordan i njegove afere itd) 8. Kao roba vijest koja se prodaje, vijesti o transferima i ugovorima, vijest o pravima na izvjetavanje (npr. odreena televizija ili novine imaju ekskluzivno pravo na izvjetavanje o nekim sportskim dogaajima) 9. Kao duhovni dogaaj ostvaruje se kroz rituale koji oznaavaju velike i vane dogaaje (pjevanje himne, pokazivanje nacionalnih simbola itd)

Sport je nekada predstavljao tradicionalnu aktivnost takmienja, a danas je dio robnog kapitalizma, prodaje se sve u vezi sa sportom od igre ka zaradi Nekad je sport bio oznaka klase (npr. kriket, polo, tenis elitna kultura, boks i fudbal srednja i nia klasa, radnika klasa), a danas su svi sportovi dio popularne kulture i trita Jaanjem i irenjem tampe, mnogobrojna radnika klasa postaje publika za razliite vrste sportova, naroito fudbal sport postaje roba sa pojavom medijskog spektakla Mediji su prilagodili sportove svojim programima ili ak izmislili nove vrste sportova koji bi se mogli prikazivati na televiziji i dr. medijima, a koji bi bili zanimljivi gledaocima, npr. na televiziji kriket se igra vrlo kratko, hrvanje je smiljeno kao sport, koarka (naroito amerika) igra se u vie kratkih vremenskih dijelova sa brzim zaokretima i promjenama, brz ritam i tempo prilagoen televiziji Sport je postao toliko popularan da ak odreeni sportovi dobijaju vlastite televizijske programe Sport u medijima postaje roba i sredstvo zabave (njeguju se krenje pravila i nedisciplina, istie se pojedinac nad timom, naglaavaju se vlastite zasluge nad timskom igrom itd), nekada je bio organizovana, ureena igra, igra po pravilima, a danas je zabava, biznis i trina roba Televizijski sport je najdinaminiji, komentatori uno diskutuju i objanjavaju, uzvikuju i naglaavaju ideje nacionalizma, takmienja i borbe, uzbuenje kod posmatraa raste, dolazi do emotivnog klimaksa, definie se kulturoloki status istiu se uspjesi i dominacija nad drugima (Npr. natpisi u tampi: Novak razbio Nadala, Novak zbrisao Nadala sa terena itd) U medijskom sportu stvaraju se mitovi o herojstvu i patriotizmu, a ponekad i timskom radu (osjeaj zajednitva) Sportski dogaaji esto se prikazuju u filmovima (teme filmskih pria) promoviu mitsku i mistinu ideju maoizma, virtuoznosti i vrlina Vei dio sportske publike ine gledaoci iza TV ekrana, a manje gledaoci na stadionima, u arenama i dvoranama, ljudi su postali posmatrai (spektatori), a ne uesnici dogaaja Mediji su transformisali sport u globalni mega-biznis, TV mnogo ulae u sportske dogaaje jer prikazivanje istih donosi veliku zaradu, biti medijski pokrovitelj odreenom medijskom dogaaju postalo je jako skupo (Superbowl, Olimpijada, Wimbledon), ali i traeno, staviti svoj logo na bilo kom mjestu u toku sportskog dogaaja znailo je presti i dobru reklamu Sport je i dalje, na povrini, ostao zdrava takmiarska aktivnost, pitanje pobjede i priznanja, dok se ekonomska i finansijska dimenzija sporta rijetko prikazuju na ekranima i u medijskim sadrajima (npr. pri dodjeli nagrada rijetko se vidi primanje ekova, ve uglavnom podizanje pehara) pored toga sportisti su postali roba (reklame, objektifikacija ljudskog tijela - Dejvid Bekam, Novak okovi promijenio sponzora zbog male zarade od reklame, sportistkinje kao foto modeli, Ana Kurnjikova, Ana Ivanovi itd), dobro graena, miiava i zgodna tijela sportista/sportistkinja postala su ikone seksualnosti, seks simboli, seksualna i kulturoloka roba koja se dobro prodaje i prikazuje u medijskim slikama

- Sport i nacionalni identitet

Amerika: bejzbol, ragbi, boks Britanija: kriket, polo, tenis Kenija: atletika, itd.

- Sportski timovi i dogaaji tako su konstruisani da predstavljaju naciju: specijalne odore i kod igraa i kod navijaa esto u nacionalnim bojama, koritenje i prikazivanje nacionalnih zastava, grbova i oznaka, uspjeh (ili poraz nacije) stvaranje nacionalnog identiteta - Sport i rod enski sportovi i sportistkinje mnogo se vie prate u idividualnim nego u timskim sportovima (tenis, golf, plivanje, gimnastika, klizanje, atletika), takoe, u medijskom izvjetavanju ee su zastupljene mlade, lijepe i zgodne sportistkinje (istie se seksualnost njihovog tijela), za razliku od onih koje ne izgledaju tako - Svjetska teniska federacija donijela odluku da teniserke nose otvorenije majice i krae suknje radi bolje promocije enskog tenisa i privlaenja veeg broja gledalaca - Margaret Ann Hall, 1996 u magazinima, kada se komentariu sportistkinje, daleko ee se spominje njihov fiziki izgled, ili se ene u sportu spominju u kontekstu porodice, branog statusa, djece, odnosa sa trenerom itd, dok kod mukaraca to nije sluaj. - Npr. Florens Grifit osvojila tri zlatne medalje na Olimpijskim igrama, ali je ostala upamena u tampanim medijima po svojim noktima, frizuri i garderobi - Ameli Morezmo (Amelie Mauresmo), francuska teniserka - nazivali je lezbejkom, nije pretjerano privlana, mukobanjasta - Sestre Williams vie se govorilo o sukobu meu njima, rivalstvu na terenu i njihovom odnosu prema dominatnom ocu, nedovoljno enstvene, bile prihvaene kao dominatne, vrste i jake osobe - osobine mukaraca - ene se vie spominju u odnosu prema roditeljima, momcima, trenerima, vie se govori o njihovim emotivnim epizodama - Mukarci su vie prikazani u deseksualiziranoj, djetinjastoj pozi radovanja, skakanja, grljenja itd. - Zato, kada se kae fudbal, misli se na muki fudbal, a kada se pria o enskoj fudbalskoj utakmici, obavezno je spominjanje epiteta enski? - Brookes (izvjetavanja o enskom sportu) seksualizacija ruska teniserka Ana Kurnjikova infantilizacija koristi se termin girls (djevojke, djevojice), za razliku od mukih sportova gdje se termin boys rijetko koristi (ponekad treneri) trivijalizacija potcjenjivanje enskih sportskih dostignua, manje nagrade familijarizacija vie se zadire u njihov privatni ivo i govori o njihovim emocijama - Sport i rasa generalno pozitivan odnos, sport prevazilazi (zanemaruje) rasu (Carl Lewis, Michael Jordan, Tiger Woods itd) - Meutim, meu menaderima, sportskim komentatorima itd, nema mnogo drugih rasa sem bijele http://www.youtube.com/watch?v=Abr_LU822rQ http://www.youtube.com/watch?v=9gajZnliFwM&feature=related http://www.youtube.com/watch?v=ZjFK3L4cvQs&feature=related http://www.youtube.com/watch?v=Y6uZuRvEiRA&feature=related http://www.youtube.com/watch?v=J8HCi159dN0