10 november 2012, pag.

20

Big Bird en andere bekende figuren van de Amerikaanse Sesamstraat bij Madison Square Garden op de hoek van Eighth Avenue in New York, die in februari 2010 in Sesame Street werd omgedoopt.

FOTO AFP

Gele, blauwe en groene Pinos

Precies 43 jaar geleden beleefde Sesamstraat zijn eerste uitzending op de Amerikaanse televisie.
WILBERT ELTING

N
10 november 1969

adat Mitt Romney begin oktober in het eerste debat tussen de Amerikaanse presidentskandidaten verkondigde dat de publieke omroepen wel konden worden afgeschaft, ontstond grote consternatie. Want de publieke omroep in Amerika, dat is Sesame Street en Sesame Street dat is Big Bird (Pino in de Nederlandse versie). En Big Bird, die schaf je niet ongestraft af, bleek uit de stortvloed aan kritiek die over Romney werd uitgestort. Toch was het niet de eerste keer dat Tommy, Pino en Elmo moesten vrezen voor hun carrire. De LA Times maakte een overzicht van alle keren dat de publieke omroep, en dus ook Sesame Street, onderwerp van kritiek was. Sinds 1995 gebeurde dat minstens vijf keer. Ook in Nederland is Sesamstraat nooit helemaal veilig geweest. Op 5 september 2005 demonstreerde onze eigen Pino in Den Haag tegen bezuinigingen op de Nederlandse Publieke Omroep. De verschuiving naar het huidige uitzendtijdstip, om half zes in plaats van het vertrouwde half ze-

ven, deed ontzettend veel stof opwaaien. Het illustreert de populariteit van het op 10 november 1969 voor het eerst uitgezonden programma op Public Broadcasting Service (PBS), het grootste niet-commerciele televisienetwerk in Amerika. Generaties ouders en kinderen zijn ermee opgegroeid, kennen de hoofdrolspelers en zingen de liedjes mee. Precies zoals een van de bedenkers van het programma, Joan Ganz Cooney, het in 1966 voor zich zag. ,,Als kinderen de jingle van een bierreclame kunnen onthouden, dacht ze bij zichzelf ,,dan moet een simpel liedje over het alfabet of tellen toch ook kunnen?

Leerachterstand
Met het programma wilde de specciaal hiervoor opgerichte Childrens Television Workshop (CTW) kinderen uit achterstandswijken bereiken om iets aan hun leerachterstand te doen. Als ze op de tv al een beetje leerden rekenen en spellen zou hen dat later op school voordeel bieden. Bovendien krijgen kinderen een realistisch beeld van de Amerikaanse samenleving door een cast met mensen uit alle geledingen van de bevolkingen.

Met een team van scriptschrijvers en pedagogen en een budget van 8 miljoen dollar ging ze aan de slag. De pedagogen, onder leiding van Gerald Lesser, een hoogleraar op Harvard, stelden leerdoelen op en de schrijvers bedachten daar de verhalen omheen. Om ieder leerdoel onder de aandacht te brengen, zetten de bedenkers muppets (poppen) in. Zo werd Oscar the Grouch (Oscar de mopperkont), het beetje viezige groene wezen dat in een vuilnisbak leeft en altijd moppert op ideen van anderen, bedacht om kinderen te laten zien hoe ze met hun positieve en negatieve emoties om kunnen gaan. Andere poppen, zoals Grover en Bert en Ernie, zijn er vooral als entertainment voor de ouders, zodat het hele gezin met plezier mee kan kijken. Jim Henson, overleden in 1990, was in het begin de drijvende kracht achter de poppen. Hoewel er tegenwoordig talloze poppenspelers meewerken aan Sesame Street, er zijn zelfs heuse audities voor nieuwe poppenspelers, komen nog steeds alle poppen uit zijn atelier en drukken zijn creaties nog steeds een groot stempel op het programma. Hij is namelijk de geestelijk vader van Cookie Monster, Kermit en Bert en Ernie. Aanvankelijk zouden de poppen en de acteurs in de scnes op straat van elkaar gescheiden blijven. De pedagogen leek het onverstandig om de poppen te laten praten met

de menselijke acteurs. Dat zou de kleine kijkertjes alleen maar verwarren, want in het echt praten vogels ook niet terug. Uit proefuitzendingen bleek echter dat kinderen ademloos keken naar de filmpjes van de muppets, maar een beetje wegdommelden bij de scnes op straat. En dus werden personages als Pino gentroduceerd en de shots helemaal opnieuw gedaan. Een gouden zet bleek later, Pino werd het populairste personage van de hele show. Zo populair zelfs dat hij zijn eigen ster heeft op de Hollywood Walk of Fame.

Moeilijk
Pino is sowieso een van de boeiendste figuren uit Sesamstraat. Hij is bijzonder moeilijk om te spelen. De poppenspeler moet zijn rechterhand boven zich uitstrekken om het hoofd te bewegen en tegelijk kijken naar een monitor om zijn middel om te weten waar hij loopt. In 120 landen worden de avonturen van Pino en zijn vrienden uitgezonden. Vaak verschilt hij ook van kleur. Het origineel, Big Bird, is geel. De Nederlandse Pino is blauw, Abelardo in Mexico groen, Minik Kus in Turkije oranje en Poupas in Portugal bruin. De verschillende nationale versies mogen zelf beslissen over de inhoud van het programma zolang het in de lijn blijft van de Amerikaanse versie. In Nederland is 60 procent eigen productie, de rest komt uit de Verenigde Staten. Door het succes verdient Sesame Street 100 miljoen dollar per jaar. Dat geld wordt genvesteerd in het programma en maakt twee derde uit van het jaarlijkse budget. Zelfs als Mitt Romney dinsdag president was geworden, Sesame Street had zich wel gered.

Big Bird heeft eigen ster op Walk of Fame