- 80 -Gi¸o tr×nh m«n Kü thuËt Vi §iÒu KhiÓn Ch−¬ng 3 : C¸c bµi tËp thùc hiÖn

Ch−¬ng IV
C¸c bµi tËp thùc hiÖn trªn Kit

Biªn so¹n : L©m t¨ng §øc – Lª TiÕn Dòng –Bé m«n

m«n T§H

Biªn so¹n : L©m t¨ng §øc – Lª TiÕn Dòng – Bé m«n T§H Trang 80
- 81 -Gi¸o tr×nh m«n Kü thuËt Vi §iÒu KhiÓn Ch−¬ng 3 : C¸c bµi tËp thùc hiÖn

Ch−¬ng IV
C¸c bµi tËp thùc hiÖn trªn Kit
Víi môc ®Ých lµ ®µo t¹o nªn tÊt c¶ ch−¬ng tr×nh DEMO cña KIT ®Òu ®−îc viÕt
b»ng hîp ng÷ (Assembly), ®iÒu nµy gióp ng−êi häc cã thÓ hiÓu râ vµ n¾m v÷ng vÒ cÊu
tróc phÇn cøng cña hä vi ®iÒu khiÓn 8051. Ngoµi ra cßn lµm quen ®−îc víi c¸ch lËp
tr×nh kh«ng cÊu tróc, kh¸c víi lËp tr×nh cã cÊu tróc b»ng c¸c ng«n ng÷ bËc cao nh− C
hay Basic, qua c¸c bµi thùc hµnh. Cuèi cïng ng−êi häc cã thÓ tù m×nh tèi −u ®−îc mL
lÖnh ®Ó tiÕt kiÖm bé nhí, ®iÒu nµy lµ cÇn thiÕt khi dung l−îng cña ROM vµ RAM tÝch
hîp s½n trªn chip cña c¸c vi ®iÒu khiÓn lµ kh«ng lín.

4.1 C¸c vÝ dô vÒ ®iÒu khiÓn chip më réng I/O 8255 sö dông trªn KIT

Nh− ®L t×m hiÓu ë ch−¬ng 2 vÒ cÊu tróc, c¸c chÕ ®é ho¹t ®éng cña chip 8255, trong
KIT nµy ta sö dông 8255 lµm chip më réng I/O ho¹t ®éng ë chÕ ®é 0 – chÕ ®é vµo ra
c¬ b¶n. Khi 8255 lµm viÖc ë chÕ ®é nµy, c¸c cæng A, B, CL, CU cã thÓ ®−îc lËp tr×nh
lµm ®Çu vµo hoÆc ®Çu ra. Nªn nhÊn m¹nh r»ng, ë chÕ ®é 0 th× tÊt c¶ c¸c bit hoÆc lµm
®Çu vµo, hoÆc lµm ®Çu ra mµ kh«ng thÓ ®iÒu khiÓn riªng rÏ tõng bit nh− c¸c cæng P0-
P3 cña 8051.

CÊu tróc tõ ®iÒu khiÓn (CW) ë chÕ ®é nµy cã khu«n d¹ng nh− h×nh 2.15

4.1.1. VÝ dô 1: X¸c ®Þnh tõ ®iÒu khiÓn cña 8255 cho c¸c cÊu h×nh sau:

a) TÊt c¶ c¸c cæng A,B vµ C ®Òu lµ c¸c cæng ®Çu ra (ë chÕ ®é 0).

b) PA lµm ®Çu vµo, PB - ®Çu ra, PCL - ®Çu vµo vµ PCH - ®Çu ra

Gi¶i: Tõ h×nh 2.15 ta x¸c ®Þnh ®−îc

a) 10000000B = 80H

b) 10010001B = 91H

Biªn so¹n : L©m t¨ng §øc – Lª TiÕn Dòng – Bé m«n T§H Trang 81
- 82 -Gi¸o tr×nh m«n Kü thuËt Vi §iÒu KhiÓn Ch−¬ng 3 : C¸c bµi tËp thùc hiÖn

Nhãm A Nhãm B

D7 D6 D5 D4 D3 D2 D1 D0

Chän mode Cæng C

Cæng A 0 = Mode 0
1 = I/O Mode 1= Input PC3– PC0
0 = BSR 1 = Mode 1 1= Input
0 = Output
Mode 0 = Output

Cæng C
Chän mode PC7 – PC4
1= Input Cæng B
00 = Mode 0
0 = Output 1= Input
01 = Mode 1
0 = Output
1x = Mode 2

H×nh 2.15 Khu«n d¹ng tõ ®iÒu khiÓn cña 8255 (chÕ ®é vµo ra c¬ së)

4.1.2. VÝ dô 2: Gi¶ sö nh− ta cã mét chip 8051 ®−îc nèi víi chip 8255 sao cho ®Þa
chØ cña c¸c PORT vµ tõ ®iÒu khiÓn cña 8255 nh− sau:

8004H –PortA; 8005H – Port B; 8006H –PortC; 8007H –CW

a) T×m byte ®iÒu khiÓn ®Ó PA lµ cæng vµo, PB, PC lµ cæng ra

b) ViÕt mét ch−¬ng tr×nh ®Ó lÊy d÷ liÖu ë PA vµ göi ®Õn cæng B vµ C

Gi¶i:

a) Dùa vµo h×nh 2.15 ta cã ®−îc tõ ®iÒu khiÓn CW = 10010000B = 90H

b) Ch−¬ng tr×nh:
; ################################################

mov A, #90H ; PA lµ cæng vµo, PB, PC lµ cæng ra

mov DPTR, #8007H ; CW

movx @DPTR, A ; XuÊt tõ ®iÒu khiÓn

Again:

Biªn so¹n : L©m t¨ng §øc – Lª TiÕn Dòng – Bé m«n T§H Trang 82
- 83 -Gi¸o tr×nh m«n Kü thuËt Vi §iÒu KhiÓn Ch−¬ng 3 : C¸c bµi tËp thùc hiÖn

mov DPTR, #8004H ; §Þa chØ PA

movx A, @DPTR ; NhËn d÷ liÖu tõ PA

inc DPTR ; §Þa chØ cña cæng PB

movx @DPTR, A ; §−a d÷ liÖu ra cæng PB

inc DPTR ; §Þa chØ cña cæng PC

movx @DPTR, A ; §−a d÷ liÖu ra PC

; #################################################

Sau khi ®L hiÓu râ c¸c thao t¸c lµm viÖc víi 8255 ®Ó giao tiÕp víi c¸c thiÕt bÞ ngo¹i
vi cña KIT ta cã tiÕn hµnh c¸c bµi thÝ nghiÖm sau.

4.2 Bµi to¸n 1 : §iÒu khiÓn 8 bit ®Çu ra sè

§iÒu khiÓn 8 bit ®Çu ra sè lµ mét bµi to¸n ®¬n gi¶n nh»m gióp ng−êi häc lµm quen
víi viÖc ®iÒu khiÓn vi m¹ch 8255 ®Ó göi ra cæng mét tÝn hiÖu sè.

Bµi to¸n thùc hiÖn viÖc xuÊt ra mét tÝn hiÖu sè 8 bit (1 byte) vµ kÕt qu¶ nµy ®−îc
hiÓn thÞ trªn 8 ®Ìn LED nhá t−¬ng øng víi 8 bit ®L ®−îc bè trÝ trªn bé KIT, nÕu 1 bit
b»ng 1 (High) th× ®Ìn t−¬ng øng sÏ t¾t vµ ng−îc l¹i.

4.3 Bµi to¸n 2 : §iÒu khiÓn nhËn ®Çu vµo 8 bit sè vµ göi ®Õn 8 bit ®Çu ra
Bµi to¸n thùc hiÖn viÖc ®iÒu khiÓn vi m¹ch 8255 qui ®Þnh mét cæng cña nã lµm
®Çu vµo nhËn tÝn hiÖu sè vµ göi tÝn hiÖu ®ã ®Õn mét cæng ra kh¸c.

4.4 Bµi to¸n 3 : §iÒu khiÓn hiÓn thÞ tÜnh ma trËn LED 8x8
§iÒu khiÓn hiÓn thi tÜnh ma trËn LED lµ mét bµi to¸n ®iÒu khiÓn ®¬n gi¶n ma
trËn LED hiÓn thÞ c¸c ®iÓm LED cã mµu s¾c kh¸c nhau theo tõng cét xen kÎ nhau, bµi
to¸n nµy gióp ng−êi häc hiÓu râ h¬n cÊu t¹o cña ma trËn LED vµ lµm quen víi viÖc
®iÒu khiÓn nã.

4.5 Bµi to¸n 4 : §iÒu khiÓn hiÓn thÞ ®éng ma trËn LED 8x8

Biªn so¹n : L©m t¨ng §øc – Lª TiÕn Dòng – Bé m«n T§H Trang 83
- 84 -Gi¸o tr×nh m«n Kü thuËt Vi §iÒu KhiÓn Ch−¬ng 3 : C¸c bµi tËp thùc hiÖn

§iÒu khiÓn hiÓn thÞ ®éng ma trËn LED lµ mét bµi to¸n phøc t¹p h¬n bµi to¸n hiÓn
thÞ tÜnh ë trªn. Néi dung cña bµi to¸n lµ thùc hiÖn viÖc quÐt liªn lôc theo tõng dßng cña
ma trËn LED ®Ó hiÓn thÞ c¸c ch÷ sè trong hÖ Hexa tõ 0-9.. ®Õn A-F lªn trªn b¶ng LED.

4.6 Bµi to¸n 5 : §iÒu khiÓn ADC0809 vµ DAC0808

Víi ADC0809: bµi to¸n thùc hiÖn viÖc chuyÓn ®æi tÝn hiÖu Analog ë mét trong 8
kªnh ®Çu vµo thµnh tÝn hiÖu sè 8 bit ë ®Çu ra cña ADC0809. Sau ®ã ®äc tÝn hiÖu sè ®L
chuyÓn ®æi nµy hiÓn thÞ lªn LCD. ë phÇn nµy trªn KIT cßn trang bÞ s½n mét c¶m biÕn
nhiÖt ®é, bµi to¸n thÝ nghiÖm ®Ó ®o nhiÖt ®é ®−îc thùc hiÖn khi ta bËt nót thø 4 cña DIP
SWITCH ®Ó nèi tÝn hiÖu ®Çu ra cña LM35 ®Õn kªnh ®Çu vµo 4 cña ADC0809, nhiÖt ®é
phßng còng ®−îc hiÓn thÞ trªn LCD.
Víi DAC0808: bµi to¸n thùc hiÖn chuyÓn ®æi tÝn hiÖu sè 8 bit thµnh tÝn hiÖu
t−¬ng tù cã d¶i 0 -10V ë ®Çu ra cña DAC0808, tÝn hiÖu nµy cã thÓ ®−a vµo m¸y hiÖn
sãng (Oscilloscope) ®Ó xem kÕt qu¶ ®èi víi ch−¬ng tr×nh t¹o sãng (sin) hoÆc cã thÓ ®o
b»ng ®ång hå b×nh th−êng nÕu chØ t¹o ra ë ®Çu ra 1 gi¸ trÞ ®iÖn ¸p kh«ng ®æi.

4.7 Bµi to¸n 6 : §iÒu khiÓn ®éng c¬ b−íc vµ ®éng c¬ 1 chiÒu

Bµi to¸n thùc hiÖn viÖc ®iÒu khiÓn ®éng c¬ b−íc quay, thay ®æi tèc ®é, ®¶o chiÒu,
dõng ®éng c¬. Ch−¬ng tr×nh sö dông 4 ®Çu vµo xung ®Ó lµm c¸c phÝm lµm thay ®æi c¸c
tr¹ng th¸i trªn cña ®éng c¬ b−íc.
* Th−êng c¸c cuén d©y cña ®éngc¬ b−íc ®−îc x¸c ®Þnh theo mµu cña c¸c d©y,
tuy nhiªn ®èi víi mét ®éng c¬ b−íc bÊt kú ta cã thÓ dïng ®ång hå ®Ó x¸c ®Þnh c¸c cuén
d©y nh− h×nh vÏ, ë ®©y tr×nh bµy c¸ch x¸c ®Þnh cho c¸c ®éng c¬ cã 5, 6 d©y

1. Dïng ®ång hå ®Ó x¸c ®Þnh ®Çu Common: dïng ®ång hå ®Ó ë thang ®o trë, ®o
trë gi÷a c¸c cÆp d©y, ®Çu Common lµ ®Çu cã trë gi÷a nã c¸c ®Çu kh¸c b»ng 1/2
®iÖn trë cña c¸c ®Çu kh¸c víi nhau.

Biªn so¹n : L©m t¨ng §øc – Lª TiÕn Dòng – Bé m«n T§H Trang 84
- 85 -Gi¸o tr×nh m«n Kü thuËt Vi §iÒu KhiÓn Ch−¬ng 3 : C¸c bµi tËp thùc hiÖn

2. X¸c ®Þnh thø tù c¸c cuén d©y b»ng c¸ch cÊp nguån vµo ®Çu Common vµ nèi
®Êt 1 trong 4 d©y cßn l¹i, ®ång thêi nèi ®Êt 1 trong 3 d©y cßn l¹i xem ph¶n øng
(chiÒu quay) cña ®éng c¬ vµ ®¸nh dÊu thø tù cho nã nh− trong b¶ng sau:

Nèi mass mét ®Çu, ®¸nh dÊu nã lµ ®Çu 4

Gi÷ nguyªn nã, nèi mass tiÕp lÇn l−ît mét trong 3 d©y cßn l¹i

NÕu ®éng c¬ quay theo chiÒu kim ®ång hå, ®ã lµ cuén 3

NÕu ®éng c¬ quay ng−îc chiÒu kim ®ång hå, ®ã lµ cuén 1

D©y kh«ng cã ph¶n øng g× c¶ lµ cuén 2

Khi biÕt ®−îc thø tù c¸c cuén d©y, ta kÝch xung theo thø tù ®ã ®éng c¬ sÏ ch¹y
VÝ dô mét ®o¹n ch−¬ng tr×nh nh− sau, gi¶ sö 4 ®Çu cña ®éng c¬ ®−îc 4 bit P1.0 –
P1.3 cña 8051 ®iÒu khiÓn:
; ################################
ORG 0000H
MOV R3,#00000011B

Biªn so¹n : L©m t¨ng §øc – Lª TiÕn Dòng – Bé m«n T§H Trang 85
- 86 -Gi¸o tr×nh m«n Kü thuËt Vi §iÒu KhiÓn Ch−¬ng 3 : C¸c bµi tËp thùc hiÖn

MOV A, R3
BACK: MOV P1,A
RL A ; Quay thanh ghi A
ACALL DELAY
SJMP BACK
; Tèc ®é quay cã thÓ thay dæi b»ng thay ®æi thêi gian Delay
DELAY:
MOV R1,#50
H1: MOV R2 ,#255
H2: DJNZ R2,H2
DJNZ R1,H1
RET
END
;###########################

4.8 Bµi to¸n 7 : Giao tiÕp víi m¸y tÝnh b»ng giao thøc RS232 sö dông cæng nèi
tiÕp. Ch−¬ng tr×nh DEMO ch¹y trªn PC ®−îc viÕt b»ng Delphi 7, cã sö dông th− viÖn
CPort 3.0 hç trî giao tiÕp.

C¸c h−íng dÉn sö dông cã thÓ xem trùc tiÕp phÇn trî gióp cña ch−¬ng tr×nh.

Biªn so¹n : L©m t¨ng §øc – Lª TiÕn Dòng – Bé m«n T§H Trang 86