Trng i hc M - a cht

Khoa Cng ngh Thng tin

Hng dn Vit bo co thc tp v n Tt nghip

Ti liu lu hnh ni b

H Ni, 2006

Li gii thiu
Gia l thuyt v thc tin lun c khong cch, khong cch ny s c thu hp n u l ty thuc vo kh nng tip cn thc t ca sinh vin. n tt nghip i hc l cng trnh khoa hc u tin v rt quan trng ca sinh vin. Tuy nhin khi bt tay vo nghin cu ti, vit bo co v thuyt trnh trc hi ng th sinh vin cn qu nhiu b ng. Chng ti su tm v bin son ti liu ny vi mong mun c gip cc bn sinh vin trc khi ra trng. Chng ti xin chn thnh cm n thy Quch Tun Ngc, v Din n Gio dc mng Gio dc - Edunet cung cp ti liu. Mong rng qua y cc bn sinh vin s d dng nm bt c cch hon thin ni dung thc tp tt nghip, vit bo co v thuyt minh n thc hin thnh cng ti ca mnh. Nu thy c v cc bn sinh vin mun gp v b sung thm xin hy lin h: Khoa Cng ngh thng tin, Trng H M - a cht; E-mail: chuyentt@gmail.com congnghethongtin@humg.edu.vn hoc

Mc lc
I. Thc tp sn xut v thc tp tt nghip.............................................4 I.1 Mc ch.........................................................................................4 I.2 Yu cu i vi sinh vin..................................................................4 I.3 Vit bo co.....................................................................................5 II. n tt nghip i hc......................................................................7 II.1 Khi nim........................................................................................7 II.2 Cc thut ng.................................................................................7 II.3 Mc ch lm n tt nghip....................................................8 II.4 Cc yu cu.....................................................................................8 1. Yu cu chung................................................................................8 2. Yu cu i vi sinh vin................................................................9 3. Ln k hoch thc hin................................................................10 4. K lut..........................................................................................10 II.5 Cc bc tin hnh khi lm n tt nghip.................................11 II.6 Cu trc mt quyn n tt nghip.........................................11 II.7 Hnh thc quyn n tt nghip.............................................14 1. Ba chnh...................................................................................14 2. Ba ph.......................................................................................15 3. Bng cc k hiu, ch vit tt (nu c)....................................15 4. Mc lc.........................................................................................15 5. Ni dung bn thuyt minh...........................................................15 II.8 Mt s vn v bn quyn......................................................17 II.9 Quy nh v lu tr n tt nghip..........................................18 1. S lng quyn n tt nghip..................................................18 2. Th mc v ni dung trn a km theo.......................................18 II.10 nh gi kt qu..........................................................................19 III. Bo co thuyt trnh........................................................................22 III.1 Cu trc mt bo co thuyt trnh..............................................22 III.2 Mt s lu trong khi trnh by bo co thuyt trnh.................22 1. Nn trnh by nhng g trong mt bo co khoa hc................22 2. Tnh trc quan ca bo co.........................................................25 3. Trnh by bo co.......................................................................27

I. Thc tp sn xut v thc tp tt nghip

I.1 Mc ch
Thc tp c s, chuyn ngnh hay thc tp tt nghip nhm gip cho sinh vin Rn luyn k nng thc hnh v k nng tng hp kin thc hc. Rn luyn tnh t ch v tinh thn trch nhim trong cng vic.

I.2 Yu cu i vi sinh vin

1. Thc s lm vic vi my mc, thc s t mnh thit k phn mm, trnh tnh trng hc chay, bo co chay. 2. Lin h v tho thun vi thy v iu kin my mc thc hnh: Trng hay t tc. Khi c thy gio hng dn b tr my cho lm thc tp th sinh vin phi c trch nhim lm vic ti phng my v c trch nhim bo qun my v tun th ni quy phng my. 3. m bo thi gian thc tp. V nguyn tc, sinh vin phi c mt ti c s thc tp 8 gi/ngy. Khi sinh vin i thc tp ti c quan ngoi, sinh vin phi tun th mi ch lm vic, thi gian lm vic v chu s qun l ca c s thc tp. 4. Hng tun, sinh vin phi c trch nhim gp thy gio hng dn bo co cng vic lm trong tun v xin kin v cc cng vic tip theo. Thi gian gp do thy gio quy nh song thng thng v thun li nht l sng th hai hng tun ti B mn. K lut 1. Sinh vin c t thc tp khng gp thy gio hng dn sau ln giao nhim v u tin, hng tun khng bo co tin thc hin s b x l nh l khng lm thc tp v b im 0.

5 2. Bo co chay hoc i photocopy bi ca bn, khng thc s t mnh lm thc hnh s b x l nh l khng lm thc tp v b im 0, phi lm thc tp li. 3. n hn khng np bo co s b coi nh khng lm thc tp.

I.3 Vit bo co
Cui mi t thc tp, sinh vin phi np bo co thc tp cho thy gio hng dn. Bo co thc tp l mt c s thy gio chm im. Ch vit quy nh l VnTime, c ch 12, gin dng 1.5. Thi gian np cho thy gio hng dn: 2 ngy trc khi ht thi gian thc tp. B cc Bo co thc tp c th l nh sau: Nhim v thc tp. Kt qu thc tp: L thuyt v Thc hnh. nh gi kt qu v kt lun. Ti liu tham kho. Th mc v ni dung a mm km theo (nu c)

Nhim v thc tp. 1 trang. Ghi r ni dung v yu cu ca bi thc tp. Ni dung thc tp trong Cng ngh thng tin c th gm nhiu phn nh: Lp chng trnh, Phn tch - thit k phn mm, c ti liu v tng hp kin thc, Thit k v thi cng mch in t (phn cng),

Sa cha my, khai thc my, tng hp cc pan hng hc, cch khc phc, Khai thc phn mm, vit ti liu hng dn s dng, Xy dng bi th nghim v thc tp cho mn hc

Kt qu thc tp: L thuyt v Thc hnh. Phn l thuyt: Sinh vin nu ra cc ni dung l thuyt lin quan ti

vn thc tp. Nn hiu Thc tp khng c ngha l ch lm thc hnh song thc tp phi c thc hnh.

6 C th theo yu cu ca thy gio, sinh vin vit k v phn ny nh l thc tp tng hp kin thc v rn luyn k nng vit bo co trc khi lm n tt nghip. y l mt vic rt c ch cho sinh vin. Vi cc bi ton cn phn tch v thit k, sinh vin cn thuyt minh r v cc s thit k. Phn thc hnh: Bo co cc kt qu lm thc hnh. Khi cn nn ghi r cu hnh my cn thit, cc loi my mc c chng dng, nhng kh khn v k thut gp phi trong khi lm v cch gii quyt. Nhiu sinh vin lm cc chng trnh s phc tp th nn vit qui trnh ci t phn mm vo my tnh, th d chun b a, to th mc. Phi in phn quan trng ca chng trnh ngun di dng ch Courier, c ch 10 hoc 12. nh gi kt qu v kt lun nh gi u khuyt im ca kt qu thc tp Nu r nhng phn vic sinh vin lm c, gii quyt c so vi yu cu ti t ra. Phng hng gii quyt tip theo (nu c). Ti liu tham kho. Ghi r cc ngun ti liu tham kho, k c cc n, cc bo co ca cc bn nm trc. Th mc v ni dung a mm km theo (nu c) Km theo mi bo co l a mm hoc CD lu tr: 1. Vn bn bo co thc tp 2. Chng trnh ngun lm trong thi gian thc tp. 3. Cc bn v s cn thit. trnh tht lc v nhm ln, a c trong ti nilon v kp ghim hoc dn vo mt trong trang ba ca bo co. Trn nhn a cn ghi r: H v Tn sinh vin, Lp, a danh v thi gian lm thc tp. Nn vit mt trang hng dn trn a c g, chc nng ca tng tp trn a... Lu : trong qu trnh vit bo co, nh sao lu d liu trnh mt mt v hng hc. nh gi kt qu ca thy gio

7 im thc tp gm 2 im: im ca thy gio hng dn v im bo v thc tp. im ca thy gio hng dn c cho trn c s cc yu t sau: 1. Mc hon thnh cng vic ca sinh vin. 2. Tinh thn v thi : chm ch, cn c, tinh thn t lp trong khi lm vic. 3. Kh nng c sch ngoi ng tham kho. 4. Kh nng tng hp kin thc, vit bo co. 5. Hnh thc trnh by bo co, cc s , hnh v. 6. Thi hn hon thnh v np bo co. im bo v thc tp c cho trn c s trnh by ca sinh vin, th hin sinh vin thc s lm thc tp, khng vay mn ni dung, nm vng v hiu c cc vn thc tp thng qua vic tr li cc cu hi. Lu : Nhng g vt ra ngoi tm nhim v yu cu t ra v vt ra ngoi kh nng p ng ca sinh vin th cng nn thuyt minh r khi c hi, trnh c cc cu hi qu ti v trnh c cc cu hi khng ph hp ni dung thc tp.

II. n tt nghip i hc
II.1 Khi nim
n tt nghip i hc (ATN) l mt cng trnh nghin cu khoa hc ca hc vin trong trng i hc, c tin hnh giai on cui kha hc di s hng dn ca gio vin. ATN bao gm 2 phn chnh: C s l thuyt (phn thuyt minh) v thc nghim (chng trnh ng dng, phn mm ng dng, m ngun chng trnh hoc thut ton, phn cc bn v, s phn tch, bng biu).

II.2 Cc thut ng
n tt nghip dng cho h k thut, cng ngh. Lun vn tt nghip dng cho h khoa hc x hi, nhn vn.

8 Lun vn Thc s. Lun n Tin s.

II.3 Mc ch lm n tt nghip
ATN l mt dp rt tt sinh vin Rn luyn k nng tng hp cc kin thc hc trn mi phng din. Cng c, h thng ha, m rng v hiu su ni dung vn nghin cu. Rn luyn tnh t ch v tinh thn trch nhim trong cng vic. c lp, t ch to ra mt bn thit k, mt bn n hay lun vn hon chnh. Vn dng mt cch tng hp kin thc hc vo vic gii quyt mt vn c th thuc phm vi ngh nghip v khoa hc, k thut, chuyn mn nghip v v.v... Tp tin hnh nghin cu khoa hc (NCKH), rn luyn phng php NCKH v kh nng bo v mt vn khoa hc c th. Thc hin mt nhim v quan trng ca k thi tt nghip quc gia.

II.4 Cc yu cu
1. Yu cu chung
ti phi l vn thuc ngnh hoc chuyn ngnh o to v c tnh thit thc Ni dung phi ph hp vi nhng quan im ng li chnh sch ca ng, Nh nc Vit Nam, ng thi phi k tha c chn lc tinh hoa khoa hc, cng ngh ca th gii. ti phi c gio vin c kh nng hng dn v c yu t bo m (ti liu, c s vt cht...).

9 ti phi ph hp vi mc tiu, chng trnh, ni dung o to ng thi i hi s n lc ca hc vin phi nm vng v vn dng tri thc, k nng trong qu trnh hc tp, th hin bc u kh nng c lp nghin cu mt vn khoa hc. ATN phi c trnh by ng quy cch v c cu trc hp l, vn phong trong sng, dng thut ng v k hiu chnh xc, hon thnh ng thi gian quy nh.

2. Yu cu i vi sinh vin
Qu trnh lm n tt nghip hay nhn nhim v thc tp tt nghip, sinh vin cn nh v tr li c 3 cu hi ln nh sau: 1- Lm g ? 2- Lm nh th no ? 3- Kt qu ra sao ? Tr li tt c 3 cu hi trn s dn n thnh cng v gip sinh vin gii quyt c nhng lng tng. Lm g ? Nhim v c giao hoc t mnh xc nh cn phi gii quyt. Lm nh th no ? Phn ny bao gm nhng chnh nh sau: Tng hp, phn tch, nh gi nhng vn ngi khc lm (trong nc v quc t). Ghi chp li cc ti liu tham kho, website, phn mm tham kho trch dn v xp vo phn ph lc. xut ra phng n gii quyt ca mnh. Chng minh, l gii v sao chn phng n nh th. Thit k chi tit theo xut ca mnh.

Kt qu ra sao ? Kt qu mnh lm (cc kt qu iu tra, kt qu phn cng, phn mm, phn tch thit k h thng, cc biu bng, hnh v). nh gi kt qu, so snh vi mun ban u, so snh

10 vi kt qu ca ngi khc ra phng hng khc phc nhng ci cha gii quyt c Vi t duy ca 3 cu hi trn, cc bn sinh vin s yn tm thot khi s lng tng.

3. Ln k hoch thc hin

1- Sinh vin phi c trch nhim gp thy gio hng dn hng tun bo co cng vic lm trong tun v xin kin v cc cng vic tip theo. Hoc thy tr lin lc nhau qua e-mail, va tin li, va nhanh chng. 2- Lin h v tho thun vi thy v iu kin v phng tin lm vic. Khi c thy gio hng dn b tr ni lm th sinh vin phi lm vic ti phng my v c trch nhim bo qun my mc v cc trang thit b khc v tun th ni quy phng my hoc phng th ngim... 3- m bo thi gian lm vic. V nguyn tc, sinh vin phi c mt ti ni lm vic 8 gi/ngy. Khi sinh vin i lm ti c quan ngoi, sinh vin phi tun th mi ch lm vic, thi gian lm vic v chu s qun l ca c s bn ngoi.

4. K lut
Trc khi bo v tt nghip, Khoa t chc Hi ng xt duyt t cch bo v tt nghip v xem xt nghim tc cc trng hp sau: 1- Sinh vin cha thanh ton ht cc khon n i vi nh trng s khng c bo v n. 2- Sinh vin c t lm n tt nghip khng gp thy gio hng dn sau ln giao nhim v u tin, hng tun khng bo co tin thc hin s b x l nh l khng lm n v b nh ch, khng c bo v n. 3- n hn khng np bo co s b coi nh khng lm n. 4- Ngi hng dn nh gi n khng t yu cu th n s khng c xt cho bo v.

11

II.5 Cc bc tin hnh khi lm n tt nghip

1- Nhn ti 2- Tm ti liu tham kho. y l khu rt quan trng. C ti liu tham kho tt s m bo n thnh cng tt. 3- Nghin cu s b ti liu v ti, sau vit cng (s b) ca n v thng qua gio vin hng dn. cng s gip sinh vin khi qut vn trc khi i vo chi tit. Ci tng th phi c hnh dung trc, lm trc ci chi tit. 4- Tin hnh nghin cu l thuyt, lm thc nghim theo ni dung ti c vch ra trong cng. Va lm va vit n kp thi gian v d x l. 5- Bo co s b vi thy gio hng dn tnh hnh thc hin cng v kt qu nghin cu. 6- Hon chnh n tt nghip. 7- Np n cho thy hng dn duyt ln cui. 8- Np n cho b mn hoc khoa. 9- Chun b bo v tt nghip: chun b phim chiu, bo v th, vit tm tt ni dung bo v, chun b my tnh v my chiu, bn v cc loi ...

II.6 Cu trc mt quyn n tt nghip

Ni dung ATN c th gm nhiu phn. Trong mt s phn c th c nhiu chng. Sau y l mt s gi sinh vin tham kho. Ba chnh (trang ba), Mu B.01 Ba ph (trang ph ba), Mu B.02 T Phiu ng k ti tt nghip (Mu P.01) c th l tng hp ca nhiu phn nh sau: o Thit k mt my cng tc, mt dy chuyn sn xut ... o Xy dng mt h thng tin hc tng i hon chnh.

12 o Phn tch - thit k h thng, lp chng trnh ... o c ti liu v tng hp kin thc o Khai thc phn mm, vit ti liu hng dn s dng. Nh vy mt ATN c khi ch l c sch, tng hp bin tp li sao cho d hiu, tng quan, y vi cc phn tch ca sinh vin, khng nht thit phi ra mt phn mm, mt h thng tin hc, mt dy chuyn sn xut hay mt ci my. Li cm n: thy gio hng dn v cc cn b h tr, cc n v lin quan ... Bng gii thch cc t vit tt (nu c). Mc lc. Danh mc cc hnh (nu c). Danh mc cc bng (nu c). Ni dung bn thuyt minh: Thng thng ni dung bn thuyt minh c cu trc gm 5 phn theo th t sau (tham kho): o Phn m u: Nu ln tnh cp thit, ngha khoa hc, ngha thc tin ca ti, mc ch nghin cu, i tng, phm vi v a im nghin cu, cc gi thuyt khoa hc. o Phn ni dung: Phn ni dung chnh bao gm t 3 n 4 chng, cn nu r tng quan tnh hnh nghin cu vn , c s khoa hc, c s thc tin ca vn nghin cu, phng php v kt qu nghin cu. Mt s gi sinh vin tham kho: Chng 1. Gii thiu chung v ch ca n. Bi cnh ra i. Nhu cu thc tin v sn xut hoc NCKH. Chng 2. Tng hp kin thc lin quan n n.

13 Chng 3. Phn tch nhim v. Nu cc phng n thc hin khc nhau v so snh, nh gi la chn mt gii php thch hp. Chng 4. Thit k v thc hin phng n la chn ca mnh. Trong cui phn ny c bo co kt qu thc nghim v sn phm (phn mm, phn cng) v nh gi kt qu. y l phn th hin thnh qu ca sinh vin nn l phn quan trng nht, cn ni r kt qu t c do chnh sinh vin lm ra cc thy d nh gi. o Phn kt lun: Phi khng nh c nhng kt qu nghin cu t c, nhng ng gp gii php k thut mi, hng pht trin (nu c), yu cu kt lun ngn gn, r rng, khng cn bnh lun phn ny. o Phn danh mc ti liu tham kho: Ch ghi nhng ti liu thc s c dng trong bn thuyt minh. Ti liu tham kho gm nhng n phm nh sch, tp ch... c trch dn, s dng v tng trong thuyt minh. Phi ch r vic s dng trong thuyt minh bng li trch dn hoc tng, km theo s th t ti liu tham kho. Cc ti liu tham kho c xp theo tng khi ting, theo trnh t: Vit Nga Anh Php - c Balan. Ring ti liu bng ting Trung Quc Nht Bn Lo th gi nguyn khng phin dch, phin m v xp sau cc khi ting trn. Trnh t xp danh mc ti liu tham kho trong tng khi ting theo nguyn tc:

14 Tc gi l ngi Vit Nam xp theo th t A, B, C ca tn tc gi m khng o ln trt t H, Tn. Tc gi l ngi nc ngoi xp theo th t A, B, C ca h tc gi (k c ti liu dch sang ting Vit). Ti liu khng c tn tc gi xp theo th t A, B, C ca t u tn ti liu. Mi ti liu trong danh mc phi ghi cc yu t theo trnh t sau: S th t, h v tn tc gi, tn ti liu (bi bo hoc sch), ngun (tn tp ch hoc sch, ni xut bn, nm xut bn) s th t c nh s lin tc t 1 n ht, qua tt c cc khi ting. V d: [1]. Xun Li. Cu trc d liu v gii thut, Nxb i hc Quc gia, H Ni 2004. o Ghi trch dn trong thuyt minh yu cu vit r s trang trch dn, cn s th t ti liu tham kho c t trong ngoc vung. V d: trch trang 20 ti liu 5 th ghi l: trch tr.20, [5]. (Lu : Nu ti liu tham kho no khng c trch dn trong ATN th nn xa khi danh mc ti liu tham kho) Phn ph lc: Phn ph lc (nu cn) nhm b sung, chi tit ha, lm r nhng phn cn thit thuc ni dung chnh ca bn thuyt minh.

II.7 Hnh thc quyn n tt nghip

1. Ba chnh
Dng ba cng mu xanh da tri, ch mu vng. Gy ba ghi nm tt nghip, h v tn sinh vin, tn ti. Mt trong ca ba

15 chnh gin phong b ng a CD (nu c). Kch thc, phng ch (xem ph lc Mu B.01, hoc ly file mu ti b mn).

2. Ba ph
Dng giy A4. Kch thc, phng ch v tn ngnh v m s ngnh (xem ph lc Mu B.02). Quy nh l ca ba chnh, ba ph: Tri l 3,5cm, phi l 2cm, trn l 2cm, di 2cm.

3. Bng cc k hiu, ch vit tt (nu c)

Xp theo th t bng ch ci v c quy nh nh sau: Cc tiu khng c vit tt. Ch c vit tt cc cm t xut hin t 3 ln tr ln. Ln vit th nht phi vit y , ch vit tt t trong ngoc n, t ln xut hin th hai cho php vit tt. Khng vit tt nhng cm t qu di.

4. Mc lc
Khng qu chi tit, nhiu nht l 3 cp, thng gm cc chng, mc v tiu mc.

5. Ni dung bn thuyt minh

Bn thuyt minh ATN l th hin kt qu cui cng ca c qu trnh lm ATN. Bo co ATN l mt c s quan trng cc thy c gio v hi ng chm im. Thuyt minh c nh my vi tnh v in trn kh giy A4 (210 mm x 297 mm). S trang khong t 50 n 100 trang (khng k bng biu, th, danh mc ti liu tham kho, ph lc). Ch Vit c son tho trn WinWord vi b ch unicode theo tiu chun TCVN-6909 d lu tr trao i, khai thc (Tuy nhin ng gc m thut vn bn th phng ch Vit Unicode cha p), hoc dng b ch Vit theo TCVN3-ABC (Nn dng TCVN3-ABC v hin nay c nhiu chng trnh chuyn i gia cc tiu chun rt tt, khng lm mt nh

16 dng ca vn bn). Quy nh phng ch l VnTime hoc Times News Roman c ch 14, gin dng ch 1,5 line, l trn 3 cm, l di 3 cm, l tri 3,5 cm, l phi 2 cm. Cc bng u trnh by theo chiu ngang kh giy th u bng l l tri ca trang. V tr nh s trang vo gia, bn di trang in (ly file mu ti b mn). Cng c vit n v v s : nn s dng b cng c Microsoft Office System products CD trong c cng c Office Interprise 2003 son tho vn bn v Office Visio Professional 2003 v khng ch s cc loi my tnh, mng my tnh ... m cn c s phn tch v thit k h thng. Ngoi ra phn mm ny cn hu ch cho rt nhiu chuyn ngnh khc. Cng c ton hc m t thut ton, vit cc chng trnh th nghim thut ton : Mathcad, Mathlab, Maple, MathType Ty thuc vo ni dung ca ti CBHD s gi cho sinh vin s dng cc cng c trn trong qu trnh lm ATN. Sinh vin nn ch ng nghin cu cc cng c trn trc khi lm ATN, iu ny khng nhng phc v tt cho qu trnh lm ATN m cn phc v rt nhiu cho cc cng trnh NCKH sau ny. Cng c h tr phn tch thit k hng i tng Rational Rose Enterprise Edition. Cu trc bn thuyt minh (nn s dng cc file mu (*.dot) do B mn cung cp): M u Cc chng, s th t ca chng, mc, tiu mc c nh s bng cc nhm gm 2, 3 ch s cch nhau bng du chm (.). Kt lun Danh mc ti liu tham kho Ph lc (nu c).

17 Thuyt minh phi trnh by ngn gn, r rng, khng c ty xa, cc trang thuyt minh, bng biu, hnh v u c nh s th t theo trnh t cc trang ca thuyt minh. Cc cng thc, bng biu, hnh v trong bn thuyt minh c nh s theo chng. S ca chng ghi trc, s ca cng thc hoc bng biu hoc hnh v ghi sau. V d: Hnh v s 2 trong chng 3 th nh s l: Hnh 3.2. Quy nh v cch ghi cc cng thc tnh: Cng thc tnh c thay s v cho kt qu ngay m khng qua cc bc tnh trung gian sau mi gii thch. Nu trong cng thc tnh c i lng li l mt hm th hm c vit tng t nh cng thc. Cui mi cu gii thch mt i lng nh du ; tr i lng cui cng c nh du chm. Ch phi ghi th nguyn. V d: F= A.B = thay s = kt qu [th nguyn] C+D A l ... [th nguyn]; B= a.b = thay s = kt qu [th nguyn]; c

trong :

trong :

a l ... [th nguyn]; b l ... [th nguyn]; c l ... [th nguyn]; C l ... [th nguyn]; D l ... [th nguyn];

II.8 Mt s vn v bn quyn
n tt nghip thng c hiu l c hai loi: 1- Thc hin mt nhim v no hon thnh qu trnh hc tp, nhn bng tt nghip. Sinh vin c th t xoay s iu kin lm vic hon thnh n. Sinh vin c quyn khai thc v s dng n ca mnh vo nhng vic khc. 2- Thc hin mt ti, mt nhim v trong chin lc, trong chng trnh v ti nghin cu khoa hc v lao ng sn

18 xut ca thy gio, ca c s o to (Trung tm, Vin nghin cu, cc Cng ty). C s o to cung cp cc phng tin v iu kin lm vic khc: my mc, sch v, in thoi, truy cp Internet, my in, dng c thit b th nghim... Trong trng hp ny, ton b bn quyn khng thuc v sinh vin. Sinh vin ch l mt ngi tham gia thc hin. Sn phm lm ra, sinh vin khng c tu tin s dng nhng ni khc vi mc ch khc. Vai tr ca thy hng dn l nh hng v cho tng ti, cung cp cc ti liu tham kho (nu c), to iu kin c s vt cht (ch ngi, my tnh, my in, vt t tiu hao, phng tin thng tin lin lc, Internet...) hon thnh cng vic. Khi c tng tt + ti liu tham kho tt th n hon thnh c ti hn 50%.

II.9 Quy nh v lu tr n tt nghip

1. S lng quyn n tt nghip
- ATN c ng t nht l 3 quyn: Mt quyn lu ti B mn Mt quyn cho gio vin phn bin Mt quyn cho gio vin hng dn

2. Th mc v ni dung trn a km theo

a mm hoc a CD km theo mi n lu tr cn c: 1- Tp vn bn ca bo co n. 2- Chng trnh ngun. 3- Cc bn v, s cn thit. trnh tht lc v nhm ln, a c trong ti nilon v kp ghim hoc dn vo mt trong trang ba ca bo co. Trn nhn a cn ghi r: M s ATN, H v Tn sinh vin, Lp, a danh v thi gian thc hin. a ny c np cho thy gio hng dn lu tr v c th

19 em theo trnh by trc Hi ng. Nn vit mt trang hng dn trn a c g, chc nng ca tng tp trn a... Lu 1: Trong qu trnh vit n, nh thng xuyn sao lu kt qu trnh mt mt v hng hc d liu. Khng chp nhn li bo co do b hng a, b virus... nn khng cn kt qu n tt nghip. Lu 2: Phn lng gia cc phn vit phi cn i. Phn quan trng nht nh ni trn l phn sinh vin lm phi chim s trang cn xng, ln. Trnh s mt cn i l phn tng hp kin thc (thng l dch sch, chp t ti liu tham kho) th vit nhiu cn phn thit k th t. iu ny rt k: ngi chm hiu rng sinh vin khng c g sng to mi, ch i chp sch ra. V cch vit cho sn phm (phn mm, phn cng...) ca sinh vin: Nhiu sinh vin lng tng khi thy cc cng c tin hc lm gip cho mnh gn ht nn khng bit vit g na. iu th hin sinh vin cha nm r mc ch ca n tt nghip. Sinh vin cn phi vit r qu trnh thit k phn mm, phn cng ca mnh ch khng ch l m t s dng v m t chc nng phn mm ca mnh. Vit sao cho ngi khc khng bit g, cc bn sinh vin khc sau khi c n ca mnh cng c th thc hin li c. Vi mc ch nh vy cc bn c th sn xut ra nhiu trang n c gi tr.

II.10 nh gi kt qu
im n gm 3 mc im: 1- im ca thy gio hng dn, 2- im ca thy phn bin c quyn, 3- im bo v n trc hi ng. im ca thy gio hng dn c cho trong ti liu ny nh l mt nh hng tham kho, trn c s cc yu t sau, thang im 100 d tham kho: TT Cng vic Thang im

20 1 2 Mc thi s ca ti, mc kh ca ti. Tnh ng n v hp l ca thit k, ca gii php c nu ra trong n. Mc hon thnh 3 4 5 6 7 cng vic ca sinh vin. Tinh thn v thi lm vic: chm ch, cn c, 15 15 45

nghim tc v tinh thn t lp trong khi lm vic. Kh nng c sch ngoi ng tham kho. 5 Kh nng tng hp kin thc, vit n. 10 Hnh thc trnh by n. 5 Thi hn hon thnh v np n. 5 Tng cng 100 Bng phn im ni trn l mt nh hng tham kho cho sinh

vin phn u, cha c tnh php l, tu thuc tng thy gio v tng b mn. Mc 1 nu r mc kh v tnh thi s ca ti. Vi nhng ti qu ph thng th im ny nn cho di 8. y chnh l im khuyn khch cho hc sinh gii, tm n cc ti cng ngh mi. im bo v n trc hi ng c cho trn c s trnh by ca sinh vin, th hin sinh vin thc s lm n, khng vay mn ni dung, nm vng c cc vn hc v lm, tr li c cc cu hi ca Hi ng. Sau khi c im tng cng th qui trn theo thang im 10. Lu : Nhng g vt ra ngoi tm nhim v v phm vi nghin cu ca ti v vt ra ngoi kh nng p ng ca sinh vin th cng nn thuyt minh r khi c hi, trnh c cc cu hi qu ti v trnh c cc cu hi khng ph hp ni dung v phm vi nghin cu c yu cu lm. im ca ngi phn bin c cho da trn cc yu t ca mc 1, 2, 4 v 5 l chnh. im ca Hi ng chm bo v n c cho ch yu trn c s cc mc 1, 2 kt hp vi kh nng trnh by n trc Hi ng, tr

21 li cc cu hi ca Hi ng t ra, bit cch bo v nhng ci mnh lm ra.

22

III. Bo co thuyt trnh

III.1 Cu trc mt bo co thuyt trnh
Trang phim u ni v tiu bo co, Tn v Nhim v n tt nghip. Di ghi r tn Sinh vin thc hin n v thy gio hng dn. Mt hai phim tm tt v mt s vn lin quan n ni dung n: tnh hnh thc tin, nhu cu sn xut v NCKH. Cc phim trnh by gii php thit k ca mnh. y l phn chnh ca n. C th c nhiu phng n khc nhau. L do a ra phng n mnh chn. Cch thit k phn cng, phn mm ca mnh. Kt qu ca n. Cc phim trnh by kt qu thc nghim (nu c). nh gi kt qu v kt lun. Nn trnh - Vit trn phim qu chi tit v lu thut gii. Ch nn vit nhng ci khi qut. - Vit qu nhiu ch trn phim, thm ch c ngi chp nguyn bn mt trang vn bn bnh thng vi co ch 12 ln phim.

III.2 Mt s lu trong khi trnh by bo co thuyt trnh

Mt bn bo co thuyt trnh hay mt bn bo co khoa hc l mt bi thuyt trnh khong 10 20 pht, trc mt nhm ngi c trnh cao, kh nng tip cn vn nhanh. Tuy nhin h c th cha bit tht r rng, tng tn v vn m bn bo co cp n.

1. Nn trnh by nhng g trong mt bo co khoa hc

Trong cng vic, hy coi nhng bo co, nhng bui ni chuyn khoa hc l thc o nh gi qu trnh nghin cu, tm ti ca mi

23 c nhn. Trc khi quyt nh cn trnh by vn g, hy tr li hai cu hi sau: Ai l i tng chnh ca bui bo co? Nu nh ai ch nh c mt vn duy nht trong bn bo co, chng ta mun l vn no? Cu tr li cho hai cu hi trn chnh l nhng tiu chun chng ta chun b ni dung ca bn bo co, quyt nh cp v khng cp ti vn no. Mt iu ghi nh na l hy a ra cu tr li ca cu hi th hai cho ngi nghe. (1) S dng cc v d

Cng vic nghin cu ca chng ta lun xut pht t thc t. Sau khi gii quyt mt lot cc vn c lin quan vi nhau, chng ta a ra mt phng php chung, tng qut ho, tru tng ho gii php tm c v a ra mt l thuyt chung. V d, khi tm hiu mt hm s xc nh cch m hm s tnh ton da trn cc i s u vo, trc ht ta i gii thch hm s bng li, sau chng ta tng qut ho bng cc li gii thch tru tng. Mt li trm trng m chng ta thng mc phi l ch a ra cc phng php chung, cc nh ngha tru tng m qun mt cc v d dn dt ti kt qu nghin cu. Nhiu bn bo co khoa hc tr nn qu tru tng, din gi trnh by ht slide n ti slide kia, trong khi khng a ra cc v d minh ho cho vn ang ni, v th hiu qu thu c khng cao. V d l mt phn quan trng ca cc bn bo co khoa hc minh ho cho ch m ta cp ti. Khi a ra mt nh ngha, mt cu trc ton hc hoc mt k hiu mi chng ta cn a ra cc v d ngi nghe c th hnh dung v hiu c n. Khi a ra mt l thuyt mi, ta cn s dng cc v d c th gip ngi nghe hiu c ngha ca n trong thc t.

24 Cc bi vit cn phi i su vo chi tit mt cch c th, gii thch mt cch r rng, y vn cn trnh by km theo cc v d minh ho. Ngc li, mt bui bo co khng phi l cng c chng ta trnh by chi tit, m n ch c tc dng trnh by i th v thuyt phc ngi nghe c bi vit ca chng ta. Mt bui bo co khoa hc li cng khng phi l lc din gi th hin s uyn thm hay trnh ca mnh. S dng cc v d minh ho trong bo co l mc ch chnh ca bi vit ny v rt nhiu bo co tht bi bi l do khng c minh ho mt cch r rng. Trong khi chun b, hy lun t cu hi: Vn / nh ngha/ l thuyt/ thut ton/ cng ngh ny c minh ho r rng bng cc v d cha?. (2) Khng nn ni qu nhiu

Cn lu khi trnh by mt bo co khoa hc l khng nn tp trung qu nhiu vo cc chi tit hay mt vn no , ch nn ni va , sao cho tot ln c chnh ca vn cn ni. Khng nn lm cho ngi nghe phi thu nhn qu nhiu thng tin, lc vn s tr nn nhm chn v khng mang li hiu qu nh mong mun. Cch tt nht trnh khi li trn l khng p dng mt cng thc, mt cch trnh by cng nhc cho bn bo co: tp trung su hn vo mt s kha cnh, lt hoc b qua mt s kha cnh khc... Trong qu trnh bo co, nu v l do thi gian ta nn tp trung vo mt vi phn v b qua cc phn khc. Nh th s tt hn l a ra tt c chnh mt cch s lc m khng i su vo cc chi tit hoc trnh by vt qu thi gian cho php. Nu thc hin theo cch th hai, ngi nghe s khng thu nhn c nhng thng tin b ch hoc cm thy chn ngy. i tng chnh trong bui bo co l ngi nghe v mc ch ca chng ta l lm cho h nm c vn cp ti. Trong s ngi nghe tham d, khng phi tt c u bit r v vn c bo co, mt s thm ch cn khng nm c mt cht thng tin no. V vy

25 vic gii thiu s qua ton b bo co v nhng ni dung s trnh by l mt vic lm cn thit, tuy nhin ta ch nn dnh mt vi pht cho vic ny v sau i thng vo cc vn lin quan. Mt iu cn ghi nh l nu chng ta lm cho ngi nghe cm thy nhm chn ngay nhng pht u th vic ly li hng th cho h l gn nh khng th. (3) Trnh by mt cch thng thn

Khi trnh by mt bn bo co khoa hc khng nn du i nhng kh khn gp phi trong qu trnh nghin cu. Lm nh vy khng trung thc v hn na khng hiu qu. Khi nu ra nhng kh khn, vng mc gp phi, mt s ngi nghe c th cho ta nhng gi , gii php hp l m ta cha h ngh ti.

2. Tnh trc quan ca bo co

Tnh trc quan ca mt bn bo co l ht sc quan trng, n quyt nh thnh cng ca chng ta. Khi trnh by nn s dng cc cng c nh my chiu phim trong (Overhead projector), my chiu Multimedia (Multimedia Projector) v i khi l phim video. Trong khong thi gian bo co, s dng bng vi phn hoc bt vit l khng nn bi nh vy s mt nhiu thi gian v khng thun tin. Ta nn s dng my chiu Multimedia (ni trc tip vi my tnh), nu khng c th dng my chiu phim trong. Bng vit ch s dng h tr khi ta cn vit hoc minh ho thm mt vi v d. a) Cng ngh Nn s dng cng c Microsoft PowerPoint son cc bn trnh chiu. Cn gii hn ni dung ca mt slide. Khng nn nhiu qu v khng nn t qu. Nu qu nhiu, ngi nghe s rt kh nhn thy nhng g m chng ta th hin trn slide. Nu qu t, hiu qu bo co s khng cao.

26 C ch trnh by trn slide ti thi l 14 m ngi nghe d c. Hn ch s dng c ch 18 hoc 20. Trong cc slide nn s dng cc hiu ng n gin. Khi trnh by cc v d phc tp mun tng c hiu qu nn chn hiu ng cho ph hp. Trong mt v d phc tp, i khi cn phi du i mt vi phn hoc nhn mnh mt phn no tp trung s ch ca ngi nghe hoc th hin qu trnh thay i. Vic lm nh vy s thu ht s ch ca ngi nghe (khng b phn tn bi nhng phn cha cn thit, khng phi i sang mt phim mi), nhn mnh mt s bng cch t mu, to hiu ng hoc ch hin th nhng phn cn thit. (1) a nhng g vo slide

Khi chun b phim chiu (slide) cn lu rng thng tin m ngi nghe thu nhn c t chng l rt t. V vy su hoc by mc trn mt slide l qu . im th hai l cc phim chiu khng nn lp li nhng g m chng ta s ni, n ch c tc dng nhn mnh. Khi trnh by, tuyt i khng c nguyn vn nhng g vit trn phim chiu m ch nn ni v chng m thi. Khng c g lm cho ngi nghe chn ngy hn l phi nghe din gi c chnh t li nhng g vit trn phim chiu. tng hiu qu, chng ta c th copy nhng phim chiu vo giy v pht cho ngi nghe. Thng thng, chng ta hay bt u bng mt phim chiu lit k tt c nhng ni dung, mc s ni ti trong bui bo co. Tuy nhin, vic lm ny lm chng ta tn mt mt vi pht qu bu v ngi nghe sau cha chc nh hay hiu thm c cht no. Khng nn a vo bui bo co mt phn trnh by gi l Gii thiu hoc Kt lun. Tuy nhin ta hiu rng l hai phn khng th thiu c ca mt bui bo co. Trong bui bo co, ta nn dng nhng phim chiu m t s lc vn s trnh by, chng hn y l vn m ti s trnh by v chng ta s cng tm hiu v n. N c tc dung nh hng li t duy ca ngi nghe, tp trung h vo vn m chng ta s trnh by, gi

27 nh cho h v nhng cu hi s dnh cho chng ta v hn na, l mt cch gii thiu nh nhng, gin tip vn s ni ti. Cn mt cch na gii thiu v ni dung s trnh by l dng mt phim chiu th hin tiu ca phn s ni. (2) Chun b phim chiu

Nn chun b thit k sm nhng hnh v, s , bng biu phi c trong slide v vic a chng vo slide khng n gin nh a vn bn thng thng. Cn bt u nghin ngm, suy ngh v vn s trnh by khong 1 hoc 2 tun trc bui bo co. Tuy nhin, ch nn hon thnh phim chiu vo ngay bui ti hm trc. iu ny lm cho chng ta nh v nm rt chc ni dung s trnh by vo ngy hm sau, mc d tt c nhng g cn ni c th c chun b trc kh lu. (3) Bo co th

Nn t chc tp bo v th gia cc sinh vin vi nhau tp trnh by vi cc mc tiu: ni nng lu lot, r rng, ngn gn v cn gi. Sau cn chnh sa hoc b sung thm hoc ct i nhng ci rm r. Nhn mnh v ch r ci mnh lm c.

3. Trnh by bo co
a) Hi hp Nu khng cm thy hi hp mt cht no, c bit l trc rt nhiu ngi khng quen bit, c l bn l mt ngi khng bnh thng. Cm gic hi hp trc mi ln trnh by bo co u khng th no loi b. Mi khi nh vy, hy c gng ng thng, th su, thm ch tp mt bi th dc nh. Tuy nhin ng hy vng rng bn s hon ton ly li c bnh tnh. Nh rng ngay c nhng ngi va trnh by bo co trc bn cng th thi, h khng thot khi c ci cm gic . Trong khi ni, nn hng nh mt v pha ngi nghe v tt nht l nhn thng vo mt mt vi ngi. Lm nh vy bn s t tin hn v ng-

28 i nghe cng cm thy d chu hn; h c mi tham d mt cuc ni chuyn, mt cuc bn lun ch khng phi ti ch nghe. (1) Trnh by slide chun b

Ghi nh nn lm cho cc phn ca phim chiu cng r rng, cng nhn thy nhiu cng tt. L do chng ta s dng my chiu l gip cho ngi nghe nhn c nhiu nht, v vy ng lm cn tr tm nhn ca h. Nn s dng que hoc bt tr nhng ch l khng nn chm vo mn chiu. Lm nh vy mn chiu s rung v lm cho ngi nghe kh chu. (2) Thi gian

Khng c ni qu thi gian cho php. Lm nh th l ch k v khng lch s. Ni qu di, chng ta s b ngi dn chng trnh ct ngang, hoc lm cho nhng ngi cn li phi ni ngn gn hn, hoc lm cho bui hi tho kt thc mun. Trong mi trng hp, s ch ca ngi nghe l c gii hn v nhng g chng ta c ni thm thng khng hu ch. Nhng ngi c kinh nghim thng t thi gian trnh by cho mi phim chiu; thng thng l 2 hoc 3 pht. Khi ta ngm t mt im mc trong mi phim v mi ln ni ti mc ta li kim tra thi gian bng ng h mt ln.

Ph lc

Trng i hc M - i cht
Khoa Cng ngh thng tin H Ni, ngy thng nm

Phiu ng k ti tt nghip
Tn ti Cn b hng dn 1. a ch: Lin h: Thi gian thc hin (14 tun) Sinh vin thc hin 2. a ch: Lin h:

H v Lp: tn: Ngnh: Cng ngh thng Chuyn tin ngnh: Loi ti: Tin hc; Tin hc ng dng; GIS; Khc... Mc tiu ti

Tin a X l nh;

hc

Trc

Vin thm;

Phng php, i tng v a im thc hin ti Tm tt ni dung ti v tin thc hin Ni dung Thi gian thc D kin kt hin qu

Cc yu cu khc

Cn b hng dn

Sinh vin thc hin

Trng i hc M - i cht
Khoa Cng ngh thng tin

H Ni, ngy

thng

nm 20

Phiu theo di thc hin ti tt nghip

Tn ti: Cn b hng dn: Sinh vin thc hin: T T 1 Thi gian T .......... . n ...... .... 2 3 4 5 6 Kt lun ca CBHD (ng hay khng ng cho php SV bn v n) Ni dung thc hin Nhn xt ca CBHD

Cn b hng dn