You are on page 1of 106

.


.8/10

. -

, 2012

, ........................3
1.
..........................................................................................8
1.1. ................................................................................10
1.2. ........................................................................12
1.3. .............................................................................13
1.4. ..................................................15
1.5. ...........................................................................18
1.6. ............................................................21
2.
.........................................................................................................................22
2.1. ,
.....................................................22
2.2. ,
.........................................................................23
2.3. ,
............................................................24
3.
...................................................................................................25
3.1.
.......................................................................................26
3.2. .... 33
3.2.1.

().................................................................................................33

3.2.2.
...................................................................................................38
4. ,
.......................................................................................................................47
4.1.

...............................................................................................................49
4.2.

..........................................................................50
4.3.

...............................................................................................................53
4.4.

..........................................................................56
4.5.

..........................................................................70
5. ..................75
5.1. ...................................................79
5.2. ....................................................81
6.
............................................................................ 86
6.1.
................................................................................ 87
6.2. ,
........................................ 90
........................................................................................... 99
...........................................................................................104

,

, , .
,
.

.
,
, .


. , ,

.
, ,
.

,
.

, ,
,
, .
, ,
, .
.

.

.
,
3

, .
, ,
, ,
, .. .

,
, .. .

,
,
.

, .
,
.
,
: + ,
. , ,
(
.. ). ,
,
.
, ,
, , .
. ,
,
.

,
, .
:
, ()
4

,
. ,

;
, ,
,
.

,
.

, .
,
, ,
, ,
,
, .
,
,

.
,
.
, ,
,
,
. ,
, .
, (
,
) .

5

.
.
,
( )
, .

.
.
,


,

. , ,
,
,
.

() (, , .)
(, , ),
()
. .
( )

,
.

,
,
.

.
6

,
, , , .,

.

,

.
,
, .

,
,
.

,
,

.

1.

,


.
:
,
,
(),
(),
.
95% .
.
. , 548
, .
147
(.. ),
.
41 4 .
1
,
0 9, .
, ,
.
, ,
, , , ,

, . 174 16 2011

.



.

.
, ,
, , ,
()
,
()
( ).
() .
,
: , ( 90),
( 90), ( 91),
( 93), ( 94),
( 95),
( 96) ( 99).
,
.
:

990, 991, 992, 993, 994

995, 996, 997, 998, 999


,
9

1.1.
-

, ,
.
,
.
, .
, - /
(),

().

- ,
, . -
,

,
.

-.

, ,
18 .
, .
- ,
,
,
,

,
10

, . ,
-

-
.
-
. -
. -
, -
.
,
- :
1.
,
, . 13/1994....4/1997;
2. ,
,
, . 29/1994;
3. ,

,
, . 1/1988.....21/2008.

11

1.2.

,
.

(, - , , .).
,
.
,
, .

. , ,
, ,
.

,
,

.
. ,
.

, ,
, .
,
.

.

.
,
, ( )
12

.
, . ,
, ,
.

1.3.


,
, (),
,
().
,
.
.
( ).
.
.

,
.

( ),

, .
:
;

,

13


, ..

.

,
.

.

,


.
, .
,
, ,
,
. ,

.

, , ,
, ,
, ,
,
, .

, ,
,
, .

14

1.4.
,,
( )
.

.


,,.

. ,
.
, .
,
.

5.000
, ,
,

, .
.
. , ,
, .

, ,
.

,
.
,

15

,
,
( )
.

,
.

5.000 ,
,
2.500 ,

. ,
.
.
,

, .

1

305.000 .
:

100

-
900

305.000

a -

305.000

16

2

2.500 , 153.700
,
.
:
900


100

1581

153.750

O -
901

153.750
184.500

184.500

( )
,
-. , :
100

184.500

1581 -
,

901

900

184.500

184.500
184.500

( )
, ..
,
.
.
3


:
-

1 ,
920.000 ;
17

670.000 ;
3 ,

560.000 .

,
:
011

920.000

012

670.000

310

560.000

900

920.000

900

670.000

900

560.000

( , )
,
;

; .
,
,
.

1.5.

(),
.
.

18

,
.
.
, ,
, 25.000
,
, ,
.
, .. ,
50.000 ,
.
,

( :
), . , , .
.
.

.
.( ).

.
,

, .
,
, ,
.

19

1
.. 1.000 1.600.000
, 1.600 .
, 750 . (250)
400.000
, ().

:
1582
100 -

400.000
1.200.000

901

902

400.000
1.200.000

( , )

250 - ,
400.000 . ,
:

100

-
158

400.000

901 ,
902

400.000

400.000
400.000

( ).

2
500 ,
1.600 , ,
980.000 .

20

:
011

980.000

902

800.000

910

180.000

( ).

1.6.
,
,

.
,
.

, ,

,
.

.
.

.
,
10%
.
21

2.




, .
:2
- ,
- ,
- .
2.1. ,


:
- ;
- ;
- ;

. ,
.
, ,
, ,

.
(
, , .)
,
,

., , , , 1997, .76

22

.
,
.
.


. ,
, .

, ,
,
.

.
, ,
.
,
,
.

2.2. ,


.
,
,
.
, ,
.
23


.
,
,

. ,
,
,

.3

2.3. ,


, .


. , ,
,
.

. ,
, , , , 1999
, .233

24

3.

,
,
.
,
.
,
(
, , .)
.


,
(
).
, ,

,

-.


( ),

.

25

3.1.

,
,
.

,
( 25% ),
,
,
, .4

, : ; ;
.5

. ()
,
, , . ,
.

,

.
, ,
. ,
( ),
, . ,
4

Rankovi d-r J.Ili, Izbor pravne forme preduzea i finansijsko strukturiranje, Ekonomska preduzea,
1991, Beograd, .438
5
Rankovi d-r J, Teorija bilansa I, V proireno i potpuno preraeno izdanje, Ekonomski fakultet
Beograd, 1992, .264

26

.

,
,

,
.

, ,

,

().

( ),

.
,
,
.
,
, ,
( )
.
()

27

()
() .

,
.

,

,
,
, .

.
,

.


()
. ,
,
.
,
( ),

.

,
28

,
.
,

, .
,
( ),
.
, , .
.

,
,
.
.
, ,
,
.
()

.
:
.
.

()
.
,
( )
.
29

,
.

, ,
, ,

( ).
().


()
( ). ,

()
, ( ) .
,
.
.
,

,
. ,


.
.
.

(
).
-.
30


.
,
,
, .
,

( ),
.,
. , ,
; :
(
), ( )
( ).
, ,
. ,


, ,
.

, .
, ,
. ,
.
,

,
.


, ,

31

.

.

-
,
.
. ,

, ,
,
. ,

.
, ,
(
),
. (

( ) .
, ( )
.
,
.


3.000.001 6.000.000 .
,
,
(
).

32

3.2.

,
, ..
.
( : ), ( )
,
( : ) ,
. , ,
,
, .
, ,
.

,

.

3.2.1. ()
, , ,


, , .
, , 6

6

.3 .1 .49 ( ,
.28/2004, 84/2005; 25/2007; 87/2008; 42/2010; 48/2010 24/2011)

33

,
,
.


,
,
.
( : ), (
) ,
( : )
, . ,
,
, .
, ,
.


,
, ,
, , ..
,
, .
, ,
(
), , , ,
34

, .


.

,

, ..
,
.
. ,
,
.
, ,
.
,
,

, ,
.
,
- ,
(, , ).

,
. -
,
35

. ,

,
. , , ,
,
, .
,
- , , .

.
, ,
.
, ,
.
(),
, ,
() . , ,
: ?
, ,

, ..

,
.





,
.

36

. ,
,
. ,

,
. ,
,
,
.
,
,

.


,
.
, .
.

.

, ,
,
.



,
. , ,
.
37

, ,
, .
, ,
, ,
.
,

.

.
,
.

,
.

3.2.2.

.

, .
,

.

(
),
38

,
.
, ,
. ,
,
, ,

,
, .


,

. ,

. () ,
, .
,
, (
).
:
1) ,
2)
3) .

,
.
,

39

( ).
.

,
. ,
( )
.

:
1) (),
2) ,
3) ,
4) .

- .
,

. ,
.
,
(
).

,
.

.


,
.
40


,

.

.
-
.
, ..
.

, : ( ,
),
,
, ,
. ,
, :
- () ,
-
,
- () ,
.

- .
:
1. ,
2.
3. .

41


, ,
:
-
,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- .
,
. ,
.
.
,
.

:
- ,
-
- .

.
, .
42


,
, .
,
,
.
,
,

,
.
,
, , ,
.
, ,
,
.
,
:
, , ,
, , , ,
. , ,
,
, , .


.
,
. , ,
.

, .
43


.
( ,

). , ,
( , 1.000 ),
, , 3.000
. (, , D),
1(), .
, ,
.


.
() ,

()
. ,
, ,
,
.

,
- , .
,
( )

.7 :
;
;
7

( , .95/2005;
25/2007; 7/2008; 57/2010 135/2011)

44


.
:
; ;
, ;
,
; ;
, ,

,
,
.

, :
;
,

, .
,
,
. ,
,
25% ,
,
,
. ,
,
,
. ,
12.500 , 25.000
,
.
45

,
,
,
.
,
, , ,
.

.

46

4.


.8
( , , .)

.


. , , ,
:9
1.
2. .
.,
/ .

;10 :

() .

(
);

.
Meigs, Meigs, Accounting, cit. dje. 558-559. Orsag, Santini, Gulin, Uvod u ekonomiku
vrijednosnih papira, Institut za javne financije, Zagreb, 1991, . 32
10
Gulin D., Orsag S., Financiranje poslovanja s emisijom dionica i njihovo raunovodstveo praenje,
Progres, Zagreb, 1991, str. 17-18.
9

47

,
.

.
, ..
;

.
.

.

.

, ,
.
,

;

.
;

.

, : 1)
10% 20% .
; 2)

( , ); 3)
,
;

48

. , ,

.
,
;

.
.
,

, ,
;


.
(
, )
;


,
( ).
.

4.1.

,
,
.
49

.
( )
.
,
, :11
) ,
,
,
;
) , (
) ,
;
) ,
,
( );
)
,
,
.

4.2.

11

Orsag, Santini, Gulin, ibid. . 32

50

,

. ,
, 12,
- .
:13
)
( ) (
)
;
) ,
(
)
;
) ,

.
, ,
;
) .

,
. ,
,

.

12
13

Orsag, Santini, Gulin, ibid. .42


Meigs, Meigs, p.cit. str. 559

51

14 :
1.

5% 1.000 .
50 ;
2. .
80. 20.

;
3.

.

;
4.
, ,
;
5.

,
;
6.
,
.

;

14

Moyer R.C., McGuian J.R., Rao R.P., Fundamentals of contemporary financial management,
Thomson South Western, Canada, 2007, .292-293

52

7. , ,
,
(
),
.

4.3.


, , .

.

1 : ()
1000
400 . .
.
3.600 .

..

1.

2.

1.000

3.

4.

992
997
100
900
419
220
220
100

400.000

400.000

400.000

400.000

3.600

3.600

3.600

3.600

53

5.

..

997

400.000

992

400.000


.

.
, ,
.

2 :
( )
1.000 ,
400 . ,
420 . .
3.600 . , .


. ,
.

..

1.

992
997

400.000

400.000

120.000

100.000

100
2.

900
910

20.000

54

-
3.

4.

5.

6.

7.

8.

158

901
100

158
901
900
419

220

220
100

997

992

300.000

300.000

300.000

300.000

300.000

300.000

3.600

3.600

3.600

3.600

400.000

400.000



.
()
.

,
.

. , ,
3.

3 :
( )

55

1.000
, 400 . .
75% ,
.
3.600
.

..

1.

2.

992
997
100

900
910

4.

5.

400.000

400.000

300.000

400.000

100.000

3.

419
220
220
100
997
992

300.000

300.000

300.000

300.000

300.000

300.000


, ..

56

4.4.


( )
.
,
. , ,
, :15 1)
( ); 2)

; 3)
;
4)

( ). ,
: 1) 2) .
.

,
.

. ,
,
, .

1000

10

, 400 . .
15

Gulin, Orsag, Financiranje poslovanje emisijom dionica i njihovo raunovodstveno praenje,


Progres, Zagreb, 1991, . 78-79

57

,
450 . .
2.000 . .

.
.
1.

992

997

100

400.000

400.000


2.

900

450.000

911

400.000
50.000

- .
419

3.

4.

5.

220
220
100
997
992

2.000

2.000

2.000

2.000

400.000

400.000


.
.
, .

:
= . .

58

= 1000 400 ./ = 400.000 10% = 40.000 .



,
(
). ,

.

, .

.

2010 ( ) 2011 .,

2011
.

31.12.2011.
:
.

1.

(100040010%)

40.000

2.

2007,2008,2009,2010,2011

3.

40.000 5

200.000

4.

2012

40.000

5.

. .

240.000

:
1. 31.12.2011.
2.
59

.
.

1.

2.

950
2541
2541
100

240.000

240.000

240.000

240.000

.
.


.
.


,
.

.

, ,
.
.

60

31.12.2011 .
1.600.000 .
:
1.. 10% 1000 400........400.000
2. 3000 400 ...................................................................1.200.000
3. . ................1.600.000
, 2011 .,
500.000 .
.


:
1. ,
,
(
);
2.

,
;
3.
.
,
;
4. ,
(
) ,
, :
)

..

61

--------------------------------------------------------

100

.

.


500.000 . ,
:
.
.
1.
2.
3.

4.

5.

6.

7.

8.

400.000

1.200.000



2006-2010.

200.000

(200.000)

300.000

2011.

40.000

(40.000)

260.000

1.600.000
500.000

120.000

(120.000)

140.000


9.

8.75%

62

10.

11.

12.

13.


. .**

35.000

105.000

. ***

(35.000)

(105.000)

275.000

(140.000 : 1.600.000) 100 = 8,75%

**

(400.000 8,75%) = 35.000

***

(1.200.000 8,75%) = 105.000

225.000

500.000

:

( )
2011 , 600.000 . .

.

.
.
1.
2.
3.

4.
5.

400.000

1.200.000



2006-2010.

1.600.000
600.000

200.000

.
. 400.000

(200.000)

400.000
(400.000)

63

2011.
6.

7.

8.

360.000

120.000

(120.000)

240.000

9.

15%

*
10.

11.

12.

13.


. .**

60.000

180.000

. ***

(60.000)

(180.000)

300.000

(240.000 : 1.600.000) 100 = 15%

**

(400.000 15%) = 60.000

***

(1.200.000 15%) = 180.000

300.000

600.000



)
; ) ;
)
.


. ,
,
64

. , ,
.

.

100

(12% ) ,
400 . . 100 300
400 . .
:

.
.


1.

- .
- .

9002

40.000

911

80.000

9001

120.000

,

. ,
, .
,
, .

65

:
100 (12%
)
400 . . 10%
.
:
- , ..
.
.

1.

40.000

9002


- .
- -

4.000

911
100

44.000


,
, .
.16
, , ,

.
:17
1) ,
2) ,
16

.
.333
17
Eskew, Jensen: Financial Accounting, random House Business Division, New York, 1989, . 518

66

3)
(EPS) ,
4) , ,
,
5)

,
6) .

, ,
.

:
250 ,
400 . .
.
5000 .

.
.
1.

9100
100

100.000

100.000

18
.
. .
( )
18

Eskew, Jensen: Financial Accounting, . 518-519

67

,
.
( )
. ,

, ,

().
:
100
400 . .
450 . . 1000 .
.
.

1.

9100

9110

- -

40.000
5.000
100

45.000

, ,

.
.
,
,
.

().

:
68

50
400 . .
410 .
:
-
.
.


1.

20.500

100
9100

20.000

9110

500


.
,
, .
, ,
, , ,
.
. , ,
, .
,

.

69


200 , 400 . .
420 . .

.
.
1.

992
997

100

- .
3.

80.000

80.000

900

80.000

910

4.000

997
992

84.000

4.5.


2.

80.000

80.000


()
, ()
. ,

.

.
, ( )

70

.
,
,
.

,
.
.
(
)
.

,
. ,

, .

.
:

( ) = ---------------------------------------------------- .

:
( )
= ------------------------------ + . 100


.
, ,
, :
71


= ------------------------------ + . 100
(1-)
( )
,

.
,
() .
(,
),
,
, .
,

:
-

( ),


, ,
.
, ,

, :

=
.

----------------------------------------

72



; :

---------------------------- + 100
.

, .


.
( ),
. ,
,
.

.

. ,
.

. ,
.

,
,
.
,
.
(N), ()
(D), :
= N x (D / K).
73

,

.
,
; :
-

74

5.



. ,
(

)
,
,
(

, ).

:
-

,
, ,
,

,

,


, ,
8.
75

,
,
. ,

,
, , .
( ),

; :
)
) .
)
,
, (
),
. , ,
, ,
.
,
; :

76


( ),
;

(

), :
,

;



( )
:

(, )

.
, ,

.

) , ,
:
1)
2) .

.

()
.
, HGB,

77

;
.
,
, , .

(),
(). , ,

.
, ,
.
,


,
( ).
, ,
, ,

.
,
,
, .

:
, , ,
. ,

.
78

,
.
, , ,
.
, , ,
,
, .

5.1.

, , ,
( , ..
).
. ,
, :
)
) .
)

.

. .

()
( ).
,

79

(
)
. ,
. ,


.

. ,
:
1. ;
2. .
1.
,
. , ,
,
, .
50%
.
2.

( )
5 ,
, (50%).
,

(75%) . , ,
,
, ,
.

80

) ,

, .
, ,

( ) .
(
) (). ,


.
,
: ()
.

,
,
.
, (
)
,

.

5.2.


.
,
, :
81

,
.

,

, .

().


(). ,
, () .

, (3/4 )
.
() .
,

( ) .


.
, ..
.

. ,

,
.

2,
, ,
1.000 500 .,
82

300 .
50%,
.
:
900 ( )

200.000

2591

100.000

100

100.000

1.000 500 . 300 .


:
2591


100

100.000

100.000


.
,
,
,
(, ,
).
,
.

(
) ( ,10%
).

() ,

()
.

83

, ,
.
, , , ,

.
, ,
, ..

. (
) ,
()
. , ,
,
.

,
.
. ,

.
:
2 5.000 10 .
70 . .

:
902
100
-

350.000
350.000

5.000 70 .

(1.000)
79 . :
84

100 -
902
9422

79.000

70.000
9.000

1.000 79 .

66 . ,
:
100

9422

66.000
4.000

902
-

70.000

1.000 66 .


,
, .

,
.

(..

).

( )
() .

85

6.


, ,

-.
, ,

.
. ,

,
, .

,
,


( ) .,
, ,
,
. ,

.
(
), ,
,

86

.

,
.
,
, IV
, :
1. ()
2. .

6.1.

()

,
, .
, ,
. .
,
,
.
, , ,
:
1.
2. .


87

,

.
,
. ,
( ) (
), .


(,)
. IV
, -
,

,
, .
,
(
).
,
.

.
,
( )

(, ,

)
, . , ,
.

( )
( ),

88

( )
( ).
,
,
. ,
, .

( )
( ),
. ,
,

. .
()
, , , .
( )
,
.

.

.
,
,
() ,
.

, , ,
.
, ,
.
89

,

. , , ,

, .

,

.
,
. ,
.

.

6.2.



,
.
( ,
, , , ), ,

.
,
( ),

().

90


. () ,
.
, , (,
) .

.
(,
), (
) ,
.
, (
)
, , (
). ,
,
, .

, ,
. , ,
; :
1. ,
;
2. ,

.

, .
, ..
. ,

91

, . , ,
,
, . ,
, , ..
.


( ) .
, ,

.
,
, . ,
,
,
.

(
).


9%, 4 .
. 200.000
.

193.529 .,
.
9%.

:
92

193.529

6.471

200.000

4 . 9%.

,
, :
-

200.000

6.471

- :

193.529.


, ,
(
).

:
1. ,

,

;
3.


.
,
,
.
.
.

93

6.471 .
(4
. 2 ).

, 9.000 .
(200.000 4,5%) ,
, 809 . (6.471 : 8).
:

9.000

9.000

809
809

,
, :
-
-
-

200.000
5.662
194.338

9.809 ,
809 .,

.

,
,
.
, ,
( 10%) .
:

94

(5%
)
()

1
2
3
4
5
6
7
8

.
(4,5%
200000)
()

9676
9710
9746
9783
9822
9863
9906
9965

( )

()


.
(200000 - )

6471

193529

5795
5085
4339
3556
2734
1871
965
-

194205
194915
195661
196444
197266
198129
199035
200000

9000
9000
9000
9000
9000
9000
9000
9000

676
710
746
783
822
863
906
965

, ,
. ,
, ()
,
.
. (
, .)

, ,
.

.

, .
,
.

95

,

.
(
,
19)
. ,
,

.
:
1 4.000
400.000 , 8%.
,
16.000 . 106 .
.

:

400.000

16.000

8.000

424.000

,
, ..
.
, .. ,
, .
, ,

19

- . , ,
, , 1977, .96
96

.

. , ,
: (
) , ,
.. .

, ..
,
. :



.
:
1 500
210.000 .
200.000 . ,
10.000 . .

20 ., 24 .
20 400 .
:
)
, ..

200.000
4.000

200.000
4.000

97

)

:

200.000

4.000

36.000

( )

200.000

40.000

,
,

98


1.

, ,
, , () ,

.
- .

,
. , ,
, ,
.
() (

).

/ ( )
, , ,
.
, , .
2. ,
,
, . ,
,
, .

. ,
()

, .
, ,
99

,

,,
.
3. , ,
, .
, .
. ,
.
, : -Tako ,
, .

, ,

.
, ,
.
,
.
,
,
,
. ,
, ()
().
4.

.

.
()
.

100

, ,
,
, :
(, .), ,
.
, : , ;
,
,
(joint venture) .,
.
5. ,

:
- , .. ,
, ,
,


;
-

.
6.

. ,
(

)
,
,
(

101

, ).
( ),
; :
.
7.
, , ,
( , ..
).
, ,
:
.

.
.
.
,
( ),
().

.

.
(, ),
(
) ,
.
8.
.
, , :
-

,
.

102

,

, .

().

(). , ,
() .

, (3/4 )
.
() .

,
,
, , :


.

103


1. Eskew, Jensen: Financial Accounting, random House Business Division, New
York, 1989
2. German T., Forgue R., Personal finance, Houghton Mifflin Company, Boston,
1994
3. Gulin D., Orsag S., Financiranje poslovanja s emisijom dionica i njihovo
raunovodstveo praenje, Progres, Zagreb
4. Horngren C.T., Harrison W.T., M. Oliver S., Financial & Managerial
Accounting, Third Edition., Prentice Hall, 2011
5. Libby R., Financial Accounting (7th Edition), McGraw-Hill, 2010
6. Meigs W, Meigs R., Accounting, The Basis for Business Decisions, Mc Graw
Hill, New York, 1987
7. Moyer R.C., McGuian J.R., Rao R.P., Fundamentals of contemporary
financial management, Thomson South Western, Canada, 2007
8. Orsag, Santini, Gulin, Uvod u ekonomiku vrijednosnih papira, Institut za javne
financije, Zagreb, 1991
9. Rankovi d-r J., Teorija bilansa I, V proireno i potpuno preraeno izdanje,
Ekonomski fakultet-Beograd, 1992
10. Rankovi d-r J.Ili,GIzbor pravne forme preduzea i finansijsko strukturiranje,
Ekonomska preduzea, 1991, Beograd
11. Rankovi J.,Ili G., Knigovodstvo kapitala, Proinkom, Beograd 1998
12. Weetman P., Financial Accounting An Introduction, 5-th edition, Prentice
Hall, 2010
13. . ,
,
, , , 1999
14.

, .28/2004, 84/2005; 25/2007; 87/2008; 42/2010; 48/2010


24/2011)
104

15. (
,.95/2005; 25/2007; 7/2008; 57/2010 135/2011)
16. - . , ,
, , 1977
17.

, , . 159/2009,
164/2010, 107/2011)
18. .,
, , 2010
19. , , .
159/2009, 164/2010, 107/2011
20.
, /174 16 2011

21. ., , , , 1997
22. ., , ,
2010
23. . ., ,
, 1999

105

You might also like