NALAZ I MILJENJE VETAKA

1. OSNOVNI PODACI
Dana 06.05.1995. god, izmeu 19,15 h i 19,20 h, u Kragujevcu, na raskrsnici ulice Radovana Miovia sa ulicom Mileve Rajevi, dogodila se saobraajna nezgoda u kojoj je jedno maloletno lice izgubilo ivot. Do nezgode je dolo tako to je putniko vozilo naletelo na peaka.

1.1. UESNICI U NEZGODI U ovoj saobraajnoj nezgodi uestvovali su: Putniko vozilo markeYUGO 55, reg. oznake KG197-025, kojim je u momentu nezgode upravljao Martinovi Nedeljko iz Kragujevca, roen 21.10.1960. god. u Ljubidi, SO Orahovac. Suvoza u ovom vozilu bila je Martinovi Vera, supruga vozaa Martinovi Nedeljka. Saputnici u ovom vozilu bili su maloletni Savi Dragan, strar 14. god, Ljiljana Martinovi, stara 8. god. i Nevena Martinovi stara 6. god. Peak Konotar Stevan, visok oko 106 cm, roen 19.06.1991. god. u Kragujevcu. Svedoci ove saobraajne nezgode bili su: Konotar Mioslav, roen 1956. god. iz Kragujevca; Konotar Dana, roena 1963. god. iz Kragujevca.

1.2. PODACI O PUTU I VREMENU Kolovoz u ulici Radovana Miovia izraen je od asfaltnog kolovoznog zastora ukupne irine 5 m, namenjen za kretanje vozila u oba smera. Sa desne strane kolovoza, gledano u smeru ulice Kneza Mihajla, nalazi se bankina irne 1,3 m, a nakon nje kanal obrastao travom irine 2 m. Sa leve strane kolovoza, gledano u istom smeru nalazi se bankina irine 1,5 m, a nakon nje kanal obrastao travom irine 1,8 m. Ulica Mileve Rajevi, irine 4,4 m, ukrta se sa desne strane pod pravim uglom sa ulicom Radovana Miovia, gledano u smeru Knez Mihajlove ulice, i sa njom ini trokraku rakskrsnicu.

Od raskrsnice sa ulicom Mileve Rajevi, ulica Radovana Miovia se prua pravo ka ulici Ilindenskoj u duni od oko 80 m, a prema ulici Kneza Mihajla u duini od oko 50 m. Na kolovozu ulice Radovana Miovia ne postoji horizontalna signalizacija. U ulici Mileve Rajevi sa desne strane kolovoza, gledano u smeru ulice Radovana Miovia nalazi se saobraajni znak II - 1 ("Ukrtanje sa putem sa pravom prvenstva"). U ulici Radovana Miovia postoji ispravno ulino osvetljenje koje se nalazi sa desne strane kolovoza, gledano u smeru Ilindenske ulice. Na rekonstrukciji saobraajne nezgode koja je odrana 28.08.1997. god. utvreno je da se sa desne strane kolovoza ulice Radovana Miovia, gledano u smeru ulice Kneza Mihajla, na udaljenosti od 25,50 m od fiksne linije, nalazi saobraajni znak II - 30 ("Dozvoljena brzina kretanja 40 km/h"). Prema zapisniku sa uviaja, kolovoz u ulici Radovana Miovia je u vreme vrenja uviaja bio suv i ist. Voza automobila "YUGO" Martinovi Nedeljko izjavio je prilikom sasluanja 24.11.1995. god., da je na kolovozu u ulici Radovana Miovia, na mestu deavanja nezgode, bio pesak, odnosno praina. Na glavnom pretresu odranom dana 25.03.1997. god. na pitanje o stanju kolovoza, on je izjavio da je kolovoz izraen od asfaltnog kolovozanog zastora, ali da je na njemu bilo dosta praine i peska koji je poticao sa jedne ulice koja je posuta peskom, a koja se ukljuuje sa desne strane kolovoza. Na istom glavnom pretresu, svedok Konotar Mioslav je izmeu ostalog izjavio da je "Sa desne strane, na strani kojom se kretalo vozilo optuenog bilo nekog mulja i peska". U vreme vrenja uviaja vreme je bilo vedro i lepo. Uviaj je zapoet u 21,00 h, a dovren u 21,40 h.

1.3. OSTALI PODACI Vozau automobila YUGO Martinovi Nedeljku, uzeta je na analizu krv u 20,20 h i tom prilikom je registrovano prisustvo alkohola u koncentraciji 0,13 , a u 21,45 h nije registrovano prisustvo alkohola, na osnovu ega je vetak Dr Duan Obradovi utvrdio da je u momentu nezgode koncentracija alkohola u krvi iznosila 0,28.

1.4. SKICA MESTA NEZGODE Na osnovu raspoloivih podataka iz uviajne dokumentacije predmetne saobraajne nezgode, kao i podataka sa rekonstrukcije saobraajne nezgode, za potrebe analize nezgode, u razmeri 1:200, izraena je skica mesta nezgode u kojoj su ucrtani opisani tragovi i definisano mesto naleta.

2. NALAZ
2

2.1. POVREDE UESNIKA NEZGODE Teke telesne povrede, od kojih je nakon tri dana preminuo, zadobio je peak maloletni Konotar Stevan u vidu: hematoma na desnom eonoslepoonom predelu; povrede modanog tkiva na desnom eonoslepoonom predelu; koa, potkono i miino tkivo desnog slabinskiog predela do desne ivice kimenog stuba, na 55 cm iznad svoda stopala u preniku od 9 cm su krvlju podliveni; koa i potkono tkivo desnog lakatnog ispupenja na 57 cm iznad svoda stopala (kada je ruka ispruen uz telo) su u promeru 4 x 2 cm krvlju podliveni; u levom lakatnom pregibu, levoj nadlanici i oba sedalna predela nalaze se takasti otvori ravnih, lako krvlju podlivenih ivica i strana, koji se kanalima rana produavaju u potkono tkivo tih predela; u donjoj levoj polovini eonog predela celom povrinom na vie mesta od 10-30x15 mm, u predelu desnog eonog ispupenja na prostoru 52x30 mm na vie mesta od 2 do 15x4 mm i u predelu vrha nosa u preniku 15 mm koa liena natkoice.

2.2. PODACI I OTEENJA NA VOZILIMA Automobil YUGO 55 ima sledee karakteristike: duina vozila irina vozila meuosovinski razmak raspon tokova sopstvena teina vozila 3490 mm 1542 mm 2150 mm 1308/1295 mm 790 kg

Na osnovu uviajne dokumentacije na automobilu YUGO su konstatovana sledea oteenja: naprsnue plastinog okvira prednjeg levog fara promera 3 x 3 cm, u desnom gornjem uglu, odmah ispod prednje ivice poklopca motora; ulubljenje prednjeg dela poklopca motora promera 15 x 10 cm i dubine 0,50 mm na udaljenosti od 27 cm od leve ivice automobila; ulubljenje poklopca motora promera 4 x 4 cm i dubine 0,50 mm, na udaljenosti od 40 cm od leve ivice automobila i na 37 cm od prednje ivice poklopca motora. Na automobilu YUGO. izvren je vanredni tehniki pregled 07.05.1995. god. na kome je utvena tehnika ispravnost ovog automobila. 2.3. TRAGOVI NA LICU MESTA

Za fiksnu taku uzeta je desna ivica stambene zgrade br. 25 koja se nalazi sa leve strane kolovoza u ulici Radovana Miovia, gledano u smeru Knez Mihajlove ulice, iz koje je povuena fiksna linija normalno na uzdunu osu kolovoza. Poetak traga koenja tokova desne osovine nalazi se na udaljenosti od 9,6 m od fiksne linije i na 4 m od leve ivice kolovoza, gledano u smeru Knez Mihajlove ulice. Zavretak ovog traga nalazi se na udaljenosti od 39,4 m od fiksne linije i na samoj desnoj ivici kolovoza. Kraj ovog traga koenja u ukupnoj duini od 4 m, se nalazi na delu kolovoza prekrivenog prainom, tako da je izraen kao trag kretanja sa izraenim arama. Paralelno tragu koenja desnih tokova, prostire se trag koenja levih tokova. Poetak traga koenja levih tokova nalazi se na udaljenosti od 9,6 m od fiksne linije i na 2,7 m od leve ivice kolovoza, gledano u smeru Knez Mihajlove ulice. Zavretak ovog traga nalazi se na udaljenosti od 39,40 m od fiskne linije i na 3,6 m od leve ivice kolovoza, gledano u istom smeru. Na udaljenosti od 0,34 m od zavretka desnog traga koenja po vertikalnoj osi kolovoza, na povrini kolovoza nalazi se ljuspica crvene boje promera 3 x 3 mm koja je otpala sa automobila YUGO Deija leva patika zateena je u kanalu sa desne strane kolovoza koja je od fiksne take udaljena 44,70 m i 1,8 m od desne ivice kolovoza, gledano u smeru ulice Kneza Mihajla.

2.4. MESTO NALETA I POZICIJE U^ESNIKA NEZGODE U MOMENTU NALETA Na osnovu povrede koje je zadobio Konotar Stevan, oteenja na automobilu YUGO i vetaenja dr Duana Obradovia, zakljuuje se da je primarni kontakt ostvaren izmeu desnog slabinskog dela tela peaka i prednje leve strane automobila YUGO u zoni okvira prednjeg levog fara. U momentu primarnog kontakta peak je bio oslonjen na levu nogu koja je bila u iskoraku. Na osnovu bonog pomaka oteenja na automobilu YUGO i povreda peaka, kao i injenice da prilikom naleta na peaka nije dolo do povreda donjih ekstremiteta, zakljuuje se da je peak kolovoz prelazio pod uglom od oko 60o u odnosu na uzdunu osu kolovoza. Prilikom prelaska kolovoza sa leve na desnu stranu, gledano u smeru ulice Kneza Mihajla, peak je desnom bonom stranom bio okrenut ka nailazeem automobilu YUGO, odnosno putanja njegovog kretanja je sa desnom ivicom kolovoza zaklapala ugao od oko 120o, gledano u smeru kretanja kazaljke na satu. Nakon ostvarenog primarnog kontakta peak je bio nabaen na poklopac motora pri emu je desna strana glave kontaktirala sa poklopcem motora na 40 cm od leve ivice i na 37 cm od prednje ivice automobila YUGO, da bi nakon toga bio odbaen u smeru kretanja automobila, sa desne strane kolovoza, gledano u smeru ulice Kneza Mihajla. Na osnovu izjava svedoka i uesnika predmetne saobraajne nezgode, peaci su se kretali levom stranom puta ka ulici Kneza Mihajla. Na kolovozu, na udaljenosti od 0,7-1,2 m od njegove leve ivice, gledano u smeru ulice Kneza Mihajla nalazio se Konotar Mijajilo, do njega se nalazio Konotar Stevan, a do njega Konotar Dana. Na osnovu usaglaenih izjava svedoka i uesnika ove saobraajne nezgode zakljuuje se da je do primarnog kontatakta izmeu peaka i automobila YUGO dolo na udaljenosti 4

od oko 28,5 m od fiksne linije. Uzimajui u obzir injenice da je primarni kontakt ostvaren izmeu slabinskog dela tela peaka i okvira prednjeg levog fara automobila YUGO i da se u tom momentu ovo vozilo nalazio na putu koenja, zakljuuje se da je nalet, u poprenom smislu, ostvaren na udaljenosti od oko 1,5 m od desne ivice kolovoza, gledano u smeru ulice Kneza Mihajla.

2.5. BRZINE KOD NALETA Tokom procesa zaustavljanja automobil YUGO se koei kretao po asfaltnoj podlozi na kojoj su, po zapisniku sa uviaja i izjavama svedoka i uesnika nezgode, bili prisutni tragovi neistoe (praina i pesak). Uzimajui u obzir opte stanje kolovoza, definisano mesto koncentracije praine i peska na kolovozu u zapisniku sa uviaja, izjave svedoka i uesnika predmetne saobraajne nezgode, kao i injenicu da je vozilo u trenutku nezgode bilo tehniki ispravno, zakljuuje se da je automobil YUGO koei ostvario usporenje od najmanje b = 6 m/s2. Brzina automobila YUGO na poetku tragova koenja je iznosila: V1 = 2 b ( S 4 l ) = 2 6 ( 29,8 2,15) = 18,2 m s = 65,5 km h

gde je: S4 - ukupna duina tragova koenja; l - meuosovinsko rastojanje automobila YUGO. U momentu reagovanja na uoenu opasnost brzina kretanja automobila YUGO je iznosila: b t3 6 0,2 = 18,2 + = 18,8 m s = 67,7 km h . V0 = V1 + 2 2 gde je: t3 - vreme porasta usporenja. Ova brzina se moe smatrati i brzinom kretanja automobila YUGO neposredno pre otpoinjanja reaogovanja na uoenu opasnost. Od poetka tragova koenja pa do mesta naleta na peaka, automobil YUGO je preao put od oko:

S 4 s = D l l1 = 18,9 2,15 0,69 = 16,1 m

gde je: D - rastojanje od poetka tragova koenja do definisanog mesta naleta na peaka D = 28,5 9,6 = 18,9 m. l1 - prednji prepust automobila YUGO. Brzina automobila YUGO u momentu naleta na peaka iznosila je: Vs = V12 2 b S 4 s = 18,2 2 2 6 16,1 = 11,7 m s = 42,1 km h S obzirom na starosnu dob i pol peaka, nain kretanja po kolovozu (na osnovu izjave vozaa automobila YUGO), poziciju peaka u momentu naleta automobila i boni pomak
5

oteenja na automobilu, zakljuuje se da je brzina kretanja peaka prilikom prelaska kolovoza iznosila oko Vp = 7 km/h.

2.6. VREMENSKO PROSTORNA ANALIZA Voza automobila YUGO je na opasnost na putu reagovao koenjem kada se od mesta naleta na peaka nalazio na udaljenosti od: 2 b t3 6 0,2 2 S rs = V0 t r + S 4 s = 18,8 11 + 16,1 = 36,7 m . , 6 6 tr - vreme reagovanja sistema voza-vozilo; t3 - vreme porasta usporenja. Od trenutka reagovanja vozaa automobila YUGO na uoenu opasnost do trennutka naleta na peaka, proteklo je vreme od: V Vs 18,2 11,7 , + t rs = t r + t 4 s = t r + 1 = 11 = 2,1 s . 6 b Od mesta sa kog se istrgao od roditelja, do mesta naleta, peak je (s obzirom da je kolovoz pretravao pod uglom od oko 60o) preao put od oko 4 m, za ta mu je bilo potrebno vreme od oko: Sp 4 tp = = 3,6 = 2 s . Vp 7 S obzirom da je vreme koje je peak proveo na kolovozu do trenutka naleta priblino jednako vremenu koje je proteklo od trenutka kada je voza automobila YUGO uoio opasnost na putu do trenutka naleta na peaka, zakljuuje se da je voza automobila reagovao koenjem u trenutku nastanka objektivne opasnosti, odnosno im se dete istrglo od roditelja. U datim uslovima odvijanja saobraaja, voza automobila YUGO bi bio u objektivnoj mogunosti da forsiranim koenjem izbegne nalet na peaka da se kretao brzinom manjom od:
Vb = b 2 t s2 + 2 b S b t s = 6 2 12 + 2 6 36,7 6 1 Vb = 15,8 m s = 57 km h

3. MILJENJE
Na osnovu detaljne analize svih materijalnih podataka vezanih za predmetnu saobraajnu nezgodu i vremensko prostorne analize toka nezgode, utvreno je sledee:

1. Do nezgode je dolo tako to je automobil YUGO, koji se kretao ulicom Radovana Miovia, ka ulici Kneza Mihajla, svojom prednjom levom stranom naleteo na desnu prednju bonu stranu peaka, koji je bio u fazi pretravanja sa leve na desnu stranu kolovoza, gledano u istom smeru, pod uglom od oko 60o. 2. Primarni kontakt je ostvaren izmeu desnog slabinskog dela tela peaka i prednjeg levog kraja automobila YUGO, u zoni okvira levog fara. 3. Do naleta je dolo na putu koenja automobila YUGO na udaljenosti od oko 28,5 m od fiksne linije, a na oko 1,5 m od desne ivice kolovoza, gledano ka ulici Kneza Mihajla. 4. U trenutku naleta na peaka, brzina automobila YUGO je iznosila oko 42 km/h. U momentu reagovanja vozaa na uoenu opasnost, automobil se kretao brzinom od oko 68 km/h, a to se moe smatrati i brzinom njegovog kretanja neposredno pre reagovanja koenjem na uoenu opasnost. Brzina kretanja peaka iznosila je oko 7 km/h. 5. Voza automobila YUGO je na uoenu opasnost reagovao koenjem kada se od mesta naleta nalazio na udaljenosti od oko 37 m. 6. Vremensko prostornom analizom je utvreno da je voza automobila YUGO reagovao koenjem u priblino istom trenutku kada je nastala objektivna opasnost, odnosno kada se dete otrglo od roditelja i poelo da pretrava kolovoz. Stoga smatramo da nije postojala nikakva mogunost da u datoj saobraajnoj situaciji voza automobila YUGO koenjem izbegne nalet na peaka. 7. U situaciji kada je voza automobila YUGO zapoeo reakciju koenjem u trenutku nastanka opasnosti, odnosno na udaljenosti od oko 37 m pre mesta naleta, on je nalet na peaka mogao izbei da se kretao brzinom manjom od 57 km/h.

Komisija vetaka