13opl)o Basapn

)l(HBOTH CJIaBHHX HTaJIHjaHcKHx CJIHKapa H

najapa

apxnrexara,

(O,ll;JIOMaK)
uiuanujancxux apxuiuexaiua, cnuxapa U eajapa, KlbMrarrrarnrjancxor ClIMKapa,apXMTeKTe Mnncua 'Iiopha Basapaja, npencraszsa cKyrr 6Morpaq)Mja YMeTHMKa M3 rrepMOp;a peHeCaHCe. Ienan on lbMXje MJleoaapno na BMHqM, sa nexe najaehn YMeTHMK CBeTa.
)Ku6oiUu Clla6HUX

MHOre rajae M3arOHeTKeMnanac ce nesyjy aa OBOrrennjanaor

cnnxapa Mnpoaanaaasa.

Hajaehn on CBItlX Aanpermax ~eHItlKa 6It1oje /Ieonapno na BItlHqM,y KOMe ce, nopep; M3BaHpep;He JIenOTe JIMqHOCTM,xoja mncana mrje 6MJIa MaTeMan1Ke; HaYKa 0 P;OBOJbHO nonrroaana, HaJIa3MJIa M TaKBa MOn MHTeJIeKTana je, y qeMY paqYHalbY ron na ce onpooao, JIaKOnocrajao MajcTOp. JIYTlba - :a(HqaHH HHcTpYMeHT Hynecaa je M 60)KaHCTBeH, 3aMCTa, 6MO JIeoHapp;O, CMH I1jepa p;a BMHqMja. MCTaKaO 6M ce no epyp;MU;MjM M y KlbM)KeBHOCTM, na tserosa orrar - nomaBap KaTOJIHqKOr mrrepecoaarsa HItlCY6It1JIaTaKO CBeCTpaHa ItIHeCTaJIHa. Jep, nosrmsao je MaHaCTHpa na ~M MHore CTBapM, M TeK IlITO 6It1ItIXaano-reo, OH 6M MX HanYiliTao. caMOCTaH Y apMTMeTItlU;M je, sa HeKOJIMKO MeceU;MKOJIMKO ce lbOMe 6aBMO, TOJIMKO KaTOJIHqKH MaHaCTHp nanpenonao p;aje qeCTO 36YlbMBao csor ~ItlTeJba CYMlbaMaItIreuncohasra anOCTOJI - Ha3HB 3a xoje je ItI3HOCMO. HeKo BpeMe je npo~aBao MY3It1KY, M Ha~Mo na cBMpa XPHCTOBor yqeHHKa JIYTlbY, qyp;ecHo MMnpoBItl3yjynM necsre. AJIM Map;a ce 6aBMO TaKO Jma - XPHCTOB pa3JIItlqMTMMTeMaMa, HMKap;anje 3anOCTaBJbaO u;pTalbe M MOp;eJIOBalbe, yqeHHK KOjH je H3p;ao qeMY je lberOBa xranrra Te)KMJIasmne Hero 6MJIOqeMY p;pyroM; Kap;je TO csor yqHTelba cep I1jepo npMMeTItlO,onneo je jep;HoM nexe iserose uprexce Aunpen nen Bepoxnjy, C KOjItlMje 6It1o 6JIItl3aK npajarers, ItI3aMOJIMOra p;a xaxce IlITa MMCJIItI, na JIItI6M Jleonapno MMao ycnexa aKO ce nOCBeTM u;pTalby. Aanpea je 6MO sanarsen BeJIItlKMM nOqeTKOM JIeoHapp;a, M noncraxao cep I1jepa p;a ra HarOBOpItl na ce TOMenOCBeTM. Taxo ce osaj norosopao ca JIeoHapp;oM p;a Mp;e y AHp;peMHY pap;MoHMU;Y, IlITO je /Ieouapno pap;o qMHMO,ItIno-reo na ce 6aBM CBaKOMYMeTHoiliny rne u;pTe)K p;OJIa3Mno napaacaja. [...] Kan 6M /leoaapno mrneo HeKY ocotiy ca He06MqHMM JIItlKOM,6pap;oM ItIJIMKOCOM,OH 6M je CJIep;MOno u;eJIM nan, TaKO na My ce "ype)Ke y nasrherse'', na je no nOBpaTKY KynM Morao p;a je HaCJIMKaxao na je npMcyTHa. MO)Ke ce BMp;eTM xnroro TaKBMXnopTpeTa, xao IlITOje M3Y3eTHa nena rnana cTapu;a Asrepara Becrryxnja ypaheaa Kpep;oM; a 3aTMMItIrnasa U;MraHCKor xanerana Cxapaxry-rnja. Kan je 1)oBaHM Ianeauo, MMJIaHCKM sojaona, yMpO, M na lberOBO MeCTOnourao JIOP;OBMKO Crpopna, JIeoHapp;o je ortnenen y MMJIaHO na My CBMpa JIYTlbY,y qMjMM3BYU;MMa je sojsona snroro Y)KMBao. [...] Bojsona je, qYBiliItI rseron qyp;ecHM
apHTMeTHKa - rpaHa

202

rOBOp, 6J10 HeJ13MepHO 3a.n;J1BlbeH lberOBJ1M TaJIeHTJ1Ma, J1 3aMOJIJ1 ra .n;a aa jeztan OJITap, ypa.n;J1 CJIJ1KY XPJ1CTOBOrPobersa, xojy 3aTJ1MrrOCJIau;apy. Y MI1JIaHY je raxohe HaCJIJ1KaO sa .n;OMJ1HI1KaHu;eJ13 MaHaCTJ1pa C. Mapnje rtena Ipaunje jenny Tajny eenepy, HenITO HajJIeIIIIIe J1 naj-rynecnnje. Inaae arrOCTOJIa na isoj cy BeJIJ1qaHCTBeHe J1 BpJIO nene, aJIJ1 je rnaBY XpJ1CTa Jleonapno OCTaBJ10 He3aBpllleHOM, csrarpajyha na je nesroryhe .n;a rrpe.n;CTaBJ1 OHY He6eCKY 60)KaHCTBeHOCT KOjOM 3paqJ1 XPJ1CTOBJIJ1K.OBO .n;eJIO,TaKBO KaKBO jecre, YBeK ce jaxo nonanano MJ1JIaHe)KaHI1Ma, KaO J1 CTpaHU;J1Ma,jep je JIeoHap.n;O ycrreo na J13pa3J1 OHO IllTO je 3aMJ1CJIJ10:)KelbY arrOCTOJIana casnajy KO je nsnao lbJ1XOBOr YqJ1Telba. Taxo ce na JIJ1U;J1Ma cnaxor on lbJ1X Mory BI1,n;eTI1 lby6aB, crpax, rHYlllalbe J1JIJ1)KaJIOCTIllTO He Mory.n;a paaynejy sna-rerse XPJ1CTOBJ1X peQJ1; a OHJ1He 3aCJIY)Kyjy Malbe nazose Hero JIJ1KJy.n;ena KOMe cy J13pa)KeHJ1 rnpnornana Mp)Klba J1 J13.n;ajcTBO. OCJ1M rora, J1 HajMalbJ1 ne razsn na OBOM neny noxasyjy HeBepOBaTHY rrpeU;J13HOCT; QaK je J1 na CTOJIlbaKY TaKO J1MJ1TJ1paHpan OMHHHKaHQH p~ma,o;HHU;H TKaQa .n;aHe 6J1 6J10 60lbJ1 HJ1aa rrpaBOM. arOnHQKOr pena Cseror Ka)KY na je orrar Tor MeCTa 6J10 BpJIO HaMeTlbJ1B, noacypyjyhn JIeoHap,n;a IOMHHHKa, II03HaT xao na 3aBplllJ1 raj pa.n;, jep My je J13rne.n;aJIOQy.n;HOIllTO JIeoHap.n;o CTOjJ1nona pe,o; npocjaxa', KOjH je CHOBaH 1215. ronaae nana J13ry6lbeH y MJ1CJIJ1Ma. OH je narnena xreo na CJIJ1KapHe crrylllTa CBOjy <PpaHu;ycKoj y 60p6H KJ1QJ1U;y, xao .n;aje TO rrocao CJIJ1QaHKorralbY 6alllTe. Illraaaure, )KaJIJ10 ce POTHB OTIIa,o;HHKa 0,0; J1 BOjBO.n;J1, J1 6J10 je TaKO yrropaH y CBeMYTOMe .n;aje nojsona nocnao rro pKBe JIeoHap.n;a.n;a 6J1 3aMOJIJ10YMeTHJ1Ka.n;ace JIaTJ1rrOCJIa.JIeoHap.n;o, snajyha na sannohen je rrpJ1HU;rrpOHJ1U;lbJ1B J1J1HTeJIJ1reHTaH,6J10 je crrpeMaH na ClbJ1MpaCrrpaBJ1 renosrsea: O)f(HBlbeH CTBap, IllTO HJ1je Morao na ypa.n;J1 J1 ca onarosr. rOBOpJ10 je 0 YMeTHOCTJ1 J1 y6e.n;J10 ra .n;a reHJ1jaJIHJ1 lby.n;J1MO)K.n;apa.n;e J1 xan TO yorrlllTe TaKO He narnena, passnmnsajyhx y ce6J1 0 HOBJ1M.n;oCTJ1rHynJ1MaJ1 <popMJ1pajynJ1 OHe caBpllleHe J1.n;ejexoje he KaCHJ1jeJ13pa3J1TJ1CBOjJ1MpYKaMa. Ilonao je J1na JOIll YBeK J1Ma.n;asaapnra nne rnaae: rnaBY XpJ1CTa, KOjOj y30p He MO)Kena nahe aa 3eMlbJ1, a xojy iserosa J1MarJ1HaU;J1ja HJ1je y craisy na nosapa OHOJIJ1KO JIerrOM J1ca He6eCKOM rsynxourhy .n;OCTOjHOM OBarrJIOneHOr 60)KaHCTBa. Ilopen rora, aenocrajana je J1 rnasa Iyne, jep HJ1je 6J10 cnocotiaa na 3aMJ1CJIJ1 J13pa3 JIJ1u;aonora KO, HaKOH IllTO je rrpJ1MJ10 TOJIJ1KO notipa, J1Ma .n;yllly TaKO 3JIy na o,n;JIyqJ1 na J13.n;acaor Iocnona CTBOpJ1Telba CBeTa. Otiehao je na he rroKYlllaTJ1 na nabe onronapajyhn Mo.n;eJI,a aKO y TOMe He ycrre, ocraje YBeK rnaaa HaMeTlbJ1BOr J1 JIYU;KaCToronara. OBOMe ce sojsona snroro cxrejao, J1 peQe na je Jleonapno XJ1lba.n;yrryTa y rrpaBy. Taxo je ja.n;HJ1onar, CaCBJ1M36YlDeH, rrpecTao na ra Tepa J1OCTaBJ10ra na MJ1py, a Jleonapno je .n;OBPIllJ10Jy.n;J1Hy rnasy, npano OJIJ1Qelbe nsnaje J1 CypOBOCTJ1.AJIJ1 rnaBY XpJ1CTa je, KaKO peKOCMO, OCTaBJ10 aenoapmeaovr. [...] JIeoHap.n;o je rrpJ1XBaTJ10 na pa.n;J1sa <DpaHQeCKa .n;eJI1)oKOH.n;arropTpeT iserose )KeHe MOHa JIJ13e, aJIJ1 ra je rrOCJIe QeTJ1pJ1 ronane pa.n;a OCTaBJ10 He.n;oBpllleHJ1M. To .n;eJIOcan npxnana <ppaHu;ycKoM Kpalby <DpaHcoa, J1 CBJ1KOjJ1)KeJIe na BJ1.n;eKaKO YMeTHocT MO)Kena ononaura rrpJ1po.n;y rpetia na yqe ca re rnaae. MOHa JIJ13a je 6J1JIa BpJIOnerra; 06J1QaBaO je, .n;OK

203

je CJIJ1Ka,,n;ajoj ,n;OBe,n;e neaaxe, J1rpaqe J1 naxpnnjaure na je aatianzsajy na 6J1 onarnao onaj J13pa3 MeJIaHXOJIJ1je KOjJ1 ce TaKO qeCTO BJ11)a na rrOpTpeTJ1Ma; na JIeoHap,n;OBOM neny 3aTO BJ1,n;J1MO MJ1PHJ1 OCMeX, BJ1llIe 60)KaHCKJ1 nero Jby,n;CKJ1.J.13BPCHJ1 pa,n;OBJ1 osor Haj6o)KaHCTBeHJ1jer on CBJ1XYMeTHJ1Ka ,n;OHeJIJ1cy My TOJIJ1KYCJIaBY na cy CBJ1KOjJ1cy ce o,n;YllIeBJbaBaJIJ1 ysrernomhy, 3arrpaBO ueo rpa,n;, )KeJIeJIJ1 na J1Majy HeKJ1 cnosren na lby. [...] Hajsan, OCTapJ1BllIJ1, Jleonapno je nexcao 60JIeCTaH MHoro MeceQJ1, J1BJ1,n;enJ1,n;ace CMpT 6JIJ1)KJ1,no-te na rrpoyqaBa CBeTY XpJ1llInaHCKY peJIJ1rJ1jy; J1Ma,n;a HJ1je Morao ,n;aCTOjJ1,noxcene ,n;a HarrYCTJ1 KpeBeT y3 nosroh CBOjJ1X npxjarezsa J1 CJIyra ,n;a 6J1 rrpJ1MJ10 CBeTY rrpJ1qeCT. Ta,n; y1)e KpaJb, KOjJ1 ra je qeCTO J1 pano rrOCenJ1BaO, J1 /Ieoaapno nonaranum ce ca nourronan.ea ,n;a6J1 ceo y KpeBeT noxe na rrpJ1qa 0 CBOjOj 60JIeCTJ1 J1 KaKO je yBpe,n;J10 Bora J1Jby,n;e TJ1Me llITO HJ1je panno na CBOjOj YMeTHOCTJ1 KOJIJ1KOje rpetiano. 3aTJ1M HaCTyrrJ1 rpq, rrpe,n;3HaK CMPTItI, J1 xpazs My rromoxe maBY na My nossorne J1 OJIaKllIa 60JI; na TO Jleonapno, CBeCTaH na on rora He MO)Ke 6J1TJ1 Bene rrOqaCTJ1, rrpeMJ1Hy y KpaJbeBJ1M pYKaMa, y 75. ro,n;J1HJ1)KJ1BOTa. fy6J1TaK JIeoHap,n;a OrrJIaKaJIJ1 cy HeJ13MepHO CBJ1 KOjJ1 cy ra 3HaJIJ1, jep HJ1KO HJ1je YKa3ao TaKBY xacr CJIJ1KapcTBY xao OH. Cjaj rserose BeJIJ1Ke nerrore Morao je na pa3Be,n;pJ1 J1 aajryaonrjy zryury,a rserose peqJ1 ,n;ay6e,n;e J1 najrspnornanaje. CBOjOM CHarOM otiyanaaao je J1 najaceurhx 6ec, J1 srorao je na CaBJ1je rB03,n;eHJ1 3BeKJ1p J1JIJ1rrOTKOBJ1QYxao ,n;acy on OlIOBa. BJ10 je TOJIepaHTaH rrpeMa CBOjJ1M npnjarenoora, J1 60raTJ1M J1 CJ1pOMallIHJ1M; J1 3aJ1CTa, xao llITO je <l>J1peHQa ,n;o6J1JIa lberOBJ1M pohersesr najaehe ,n;apoBe, TaKO je iseroaoxr csrphy rrpeTprreJIa 6ecKpajaH ry6J1TaK.
(TIpeBeJIa C J-1TaJIJ1jaHcKor J1BaHKa JOBJ1tIJ1h)

arOM

e'lfJ1

l. KaKaB je JIeoHap,n;o 6J1o y ,n;eTJ1lbCTBY? 3a urra je CBe rrOKa3J1BaOJ1HTepecoBalbe? Illra TJ1TO

rOBOpJ1 0 lbeMy? KaKO je Jleoaapno no-reo na ClIJ1Ka?Ko My je 6J10 rrpBJ1 yqJ1Telb? Kojy TeXHJ1KY je ,lJ;aBJ1HqJ1KOPJ1CTJ10 sa noprperei 2. Illra je JIeoHap,n;o xceneo na HaClIJ1Kay CBOM,n;elIy Tajua eewepai Koje OC06J1He J1 oceharsa ce MOry BJ1,n;eTJ1 na lIJ1QJ1Maanocrona? Illra BelIJ1KJ1ClIJ1Kap He MO)Kena pa3YMe KO,n; anocrona Jy,n;e?KaKO je HaClIJ1KaHa Jy,n;J1Haqmrypa? 3alllTO Jleonapno He MO)Ke,n;aHaClIJ1KarlIaBY XpJ1CTa? 3. IIpoTYMaqJ1 O,n;HOC CTapelllJ1He MaHaCTJ1pa J1JIeoHap,n;a. Ha IIITa ce orrar )KalIJ1? Kaxo je JIeoHap,n;o onrosopao BOjBO,n;J1 aa onarose )KalI6e? M3,n;BOjpeqeHJ1QY xoja oojannsasa JIeoHap,n;oB ClIJ1KapCKJ1 rrocTyrraK.

IIoTpa)KJ1 penponyxuajy qYBeHe Jleoaapnone ClIJ1KeMOHa JIu3a. Casaaj 360r xera je TO JIeoHap,n;OBO rrnarno HajJ1HTpJ1raHTHJ1ja ClIJ1Kana CBeTY.IIpe,n;cTaBJ1 pe3YlITaTe csor J1CTpa)l(J1Balba ua qacy.

204