KABLOVSKA TELEVIZIJA

SADRAJ

1. 2. 3. 4. 5. 6.

UVOD..........................................................................................................3 DISTRIBUTIVNA MREA..............................................................................5 ELEMENTI HFC KABLOVSKOG SISTEMA......................................................7 KABLOVSKI INTERNET.................................................................................9 ZAKLJUAK................................................................................................11 LITERATURA..............................................................................................12

UVOD

Za poetak kablovske televizije smatra se godina 1948. Stanovnici jedne udaljene doline u Pensilvaniji su postavili antenu na oblinje brdo i sproveli kablove do svojih kuda. Ovakvi rani sistemi su bili dosta ogranieni. Signal koji je prolazio kroz kablove morao je biti pojaan, tako da su na svakih 500 metara postavljani pojaivai signala. Jedna prosjena linija je imala ak 30-40 pojaivaa i ako bi samo jedan od njih zakazao na bilo koji nain, korisnik bio automatski gubio signal. Zahvaljujudi tome, kablovska televizija dobila je reputaciju nepouzdanosti i bila je koritena samo u sluajevima kada je ona jedina mogud a opcija da se dobavi TV signal. Meutim, poetkom 70-ih godina 20.vijeka, ovaj problem je uveliko rijeen, pa se kablovska televizija uvodi u kude paralelno sa ved postojedim sistemom. Povedan je kvalitet slike i broj kanala koji je dostizao ak 90. 1976.godine prvi put se pojavljuje sistem PayPerView (plati pa gledaj) kakav i danas poznajemo i koristimo. Optiki kablovi i prelazak sa analognog na digitalni sistem dodatno su poboljali kvalitet signala i broj kanala, tako da je bilo dovoljno imati samo 7 pojaivaa u jednoj liniji, a kasnije je taj broj smanjen na 2. Jo jedna prednost optikih kablova je to je mogude imati oko 500 prikljuaka na samo jednom kablu. Digitalna televizija je omogudila prenos od deset kanala po frekvenciji, na kojoj je inae mogude imati samo jedan analogni. Dakle, na dananjoj opremi mogude je imati i preko hiljadu kanala. Sva navedena poboljanja dovela su do stvaranja lokalnih mrea za brz pristup internetu, to je danas jedna od osnovnih usluga koju nude provajderi. Kablovski internet koristi TV kabl da bi korisniku omogudio pristup koji je daleko bri neko dial -up(56K). Cijela stvar funkcionie na vrlo jednostavan nain. U kablu postoji uredjaj spliter koji ga dijeli na 2 dijela. Jedan dio je za kablovski modem, a drugi za TV aparat. Kablovski sistemi u svijetu su poeli da nude i digitalnu televiziju, tj. DTV ili HDTV sistem. DTV koristi MPEG 2 enkodiranje, kao i vedina satelitskih sistema, ali dozvoljava i veliine prikaza koje se kredu od 640x480 do 1920x1080 piksela. DTV dekodira i prikazuje sliku kao
3

kompjuterski monitor, uz visoku stabilnost i rezoluciju. Za pradanje ovakve vrste televizije, potrebno je imati odgovarajudi aparat, tj. ureaj za konverziju digitalnog u analogni signal na klasinom TV aparatu.

DISTRIBUTIVNA MREA

Distributivna mrea poinje od posljednjeg aktivnog elementa kablovske mree i zavrava se na pretplatnikovom priljuku. Ovaj nivo razvoda u KDS (kablovskom distributivnom sistemu) realizuje se mreom tipa stablo sa granama (odvodna) ili tipa zvijezde. U zajednikim antenskim sistemima distribucija signala realzuje se prolaznom mreom. Nivo konane distribucije ostvaruje se koaksijalnim kablovima, iako je u bliskoj prolosti bilo sluajeva, tj. projekata da se optiko vlakno dovede do antenskog prikljuka (FTTH fiber to the home). Danas se tei da se optiki kabl dovede i zavri u blizini zgrade (FTTB fiber to the building), to ne znai da optiki kabl u bliskoj bududnosti nede ulaziti u kude. Distributivnu mreu ine ogranak, grana i glavni razdjelnik. Ogranci su najnii (posljednji) dio distributivne mree. U njima se nalaze odvno dnici i antenske utinice. Grana je dio distributivne mree koja slui za napajanje ogranka. Elementi grane su pasivni razdjelnici, odvnodnici i pojaivai. Glavni razdjelnik je dio distributivne mree koji napaja grane ili direktno ogranke dijeljenjem signala iz pojaivaa. Konektori i spojnice koriste se za povezivanje koaksijalnih kablova (optikih kablova) i ureaja u KDS. Antenske utinice slue za montau u zidu kao posljednji element KDS -a. Kod vezivanja utinica mora se voditi rauna o vrsti instalacije. Kod prolaznog razvoda utinice se vezuju redno. Odvodni razvod se realizuje odvodnim kutijama i utinicama. Posljednja antenska utinica mora biti zavrena otpornikom 75, da ne bi dolo do refleksije signala. Kod antenske utinice koje se koriste za radio i TV program mora da postoji velika meusobna izolovanost. Prolazni razvod je najstarije rjeenje i koriten je kod zajednikih antenskih sistema. Koriste se prolazne antenske utinice kroz koje prolazi napojni koaksijalni kabl, koji ide do korisnika
5

na drugim spratovima. Osnovna specifikacija ovih utinica je prolazno slabljenje, veliina koja govori za koliko je signal iz utinice slabiji od signala ispred. Red veliine prolaznog slabljenja je 1dB do 1.5dB, tako da zahvaljujudi irokom opsegu signala u kablovskim mreama (60dB 83dB), mogude je imati 10 do 15 korisnika na jednoj grani. Posljednja prikljunica u lancu je drugaije konstrukcije, tanije ima ugraeno zavrno opteredenje. Potrebno je spliterima (dijeliteljima signala) ili izlazima distribucionog pojaivaa, obezbjediti onoliko grana koliko se vertikala eli postidi. Obino je distribucioni pojaiva na vrhu zgrade ili u prizemlju, tako da se prolazna mrea formira samo u jednom smjeru. Ukoliko se radi o velikim zgradama mrea se postavlja od sredine, navie i nanie.

OPTIKI KABL

ELEMENTI HFC KABLOVSKOG SISTEMA

Prvo treba pojasniti znaenje skradenice HFC (Hybrid fiber-coaxial). HFC je telekomunikacijski industrijski izraz za prenosnu mreu koja kombinuje optika vlakna i koaksijalni kabl. Ovaj model koristi se jos od ranih 90-ih godina 20.vijeka. Tipian kablovski sistem se sastoji od tri osnovna elementa. Prvi je antenski sistem, i to je lokacija na kojoj se vri prijem nekih TV signala koji se prenose kroz mreu. Ta lokacija antena moe biti i na nekom udaljenom mjestu, npr. vrh brda ili krov neke visoke zgrade, gdje je kvalitet slike zadovoljavajudi. Taj signal sa udaljenog mjesta potrebno je dovesti do glavne stanice. Postoje tri osnovna naina prenosa tog signala, i to: 1. Mikrotalasni relejni link (point-to-point) 2. Sistem sa optikim kablom (fiber supertrunk) 3. Sistem sa koaksijalnim kablom (coax supertrunk) U manjim sistemima su antenski sistem i glavna stanica najede na istom mjestu. Druga komponenta glavna stanica. U njoj se primaju signali iz razliitih izvora, npr. satelit, neko udaljeno antensko mjesto, lokalna radio/TV difuzija, lokalni studio i sl., koji se zatim obrauju i alju dalje kroz kablovsku mreu. Tredi vaan element kablovskog sistema je distributivna mrea. Kablovi koji vode od glavne stanice nazivaju se napojni kablovi. Oni sprovode signal na vede udaljenosti i zato su oni ili optiki i koaksijalni kablovi sa vedim prenikom (19mm). Distributivna mrea je veoma vaan faktor kablovskog sistema, s toga je ona posebno obraena u sklopu ovog seminarskog rada. Na odreenim udaljenostima se nalaze linijski pojaivai, a mnogi od njih su i distribucioni pojaivai iz kojih se signal sprovodi dalje kroz napojni kabl, ali se i odvodi do okolnih korisnika kroz odvodne kablove koji su manji u preniku (13mm). Instalacija kablova moe biti podzemna i nadzemna, a zatim slijedi pretplatnika mrea, kroz koju se signal razvodi do krajnjih korisnika ovog sistema. U ovom dijelu koriste se kablovi

prenika 6-7mm. To jo spadaju filteri, razdjelnici, kudni prijemnici, kablovski modemi, konverktori, dekoderi i sl.

KABLOVSKI INTERNET

Kablovski internet je vrsta dodatne usluge koju nudi operater kablovske televizije. Operater nudi uslugu povezivanja korisnika sa internetom preko mree kablovske televizije, a sam kablovski operater obezbjeuje vezu sa ponuaem internet usluga. Da bi korisnik mogao da koristi ovu uslugu potreno je da: 1. Ima instaliran i konfigurisan kablovski modem 2. Da je izgraena mrea kablovske televizije dvosmjerna, tj. da omogudava prenos signala izmeu glavne stanice i korisnika u oba smjera 3. Da se u mrei koriste optiki kablovi 4. Da u glavnoj stanici postoji oprema potrebna za razdvajanje radio i TV signala od signala interneta. Prednosti kablovskog interneta su pored vedih brzina prenosa i stalne slobodne telefonske linije, oslobaanje od nedostataka telefonske pretplatnike linije, kao to su zauzete telefonske linije, prekid veze i sl. Prednost kablovskog interneta u odnosu na ADSL je bolja iskoritenost veze izmeu glavne stanice i korisnika, tj. manji su gubici u prenosu, mogudnost vedeg protoka od korisnika prema glavnoj stanici (upload) itd. Mana koritenja interneta preko kablovske veze je dijeljenje jednog fizikog kabla i jednog propusnog opsega od strane svih korisnika koji se nalaze na jednoj grani, odnosno ne postoji neposredna veza iz glavne stanice do svakog korisnika. Rezultat je da se traena brzina saobradaja lako ostvaruje u situaciji kada je mali broj korisnika interneta, ali povedanjem broja korisnika preko neke granice ne moe se obezbjediti propusni opseg koji garantuje ponua. Uz dobru iskoritenost mrenih resursa i premjenu savremene tehnologije ovaj problem moe biti u velikoj mjeri ili u potpunosti prevazien. Standardne brzine od glavne stanice prema korisniku su : 1. U paketima sa neogranienim protokom na mjesenom nivou : 1Mbps, 2Mbps, 3Mbps, ... , 60Mbps (kod pojedinih dobavljaa mogu se nadi i vedi paketi) 2. U paketima sa mjerenjem protoka na mjesenom nivou : 64Kbps 5 Mbps
9

Agregacija kod kablovskog interneta, u zavisnosti od provajdera, krede se od 1/2 do 1/16 u korist protoka ka korisniku.

TIPIAN KABLOVSKI MODEM

10

ZAKLJUAK

Oekuje se i dalji napredak kablovske televizije. Takoe, predvia se da de se uskoro modi osloboditi vazduni kanali koji su koristili TV i radio signali, kako bi koristili drugu upotrebu. Kablovska televizija ved je davno postala standardni prikljuak u svakom domadinstvu i sve vie proiruje svoje performanse i primjene.

11

LITERATURA

1. http://www.wikipedia.org/ 2. http://www.scribd.com/ 3. http://www.elitesecurity.org/ 4. http://www.google.rs/

12