Vijvers

‘Deze zijde boven’

over omgaan met Koi
Welke reden er ook aan ten grondslag ligt, het netten van een Koi zal immer een zekere stresssituatie met
zich meebrengen. Het is dan ook aan te raden dergelijke inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van je Koi zo
veel mogelijk te vermijden. Het verkeerd en onbezonnen te werk gaan bij het netten en hanteren van Koi is
één van de grootst mogelijke stressinvloeden en kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen. In het geval
je toch besluit het net ter hand te nemen, dan wil je natuurlijk dat dit zo weinig mogelijk stress veroorzaakt
voor zowel je Koi als voor jezelf, en dat de kans op beschadigingen zo veel mogelijk wordt beperkt.
TEKST Henny van Groesen FOTO’S Alex Blomsteel, Martin Kammerer

De beleving van onze hobby, het houden van
Koi, vinden we voornamelijk in het aanschou-
wen van de sierlijke slagen waarmee onze ge-
schubde vrienden hun baantjes trekken in de
vijvers die we met veel bloed, zweet en tranen
voor hen hebben gerealiseerd. Soms echter,
volstaat het niet om je Koi alleen in de vijver
te bekijken en ben je genoodzaakt om één
of meerdere Koi uit hun habitat te ontrekken.
Dit om hun gezondheid te controleren en ze
de verzorging dan wel behandeling te kunnen
bieden die ze nodig hebben. Natuurlijk hoeft
er niet altijd iets aan de hand te zijn. Wellicht
wil je jouw Koi gewoon eens even van dichtbij
bekijken en hun groei, ontwikkeling en voor-
uitgang vastleggen. Of je wilt in alle trots je Koi
showen tijdens De Nationale Koi- en Vijverda-
gen en derhalve moet je Nemo verpakken voor
transport.
Het juiste gereedschap
Vooraleer je überhaupt de meest verfijnde hen-
gelkunsten kunt bedrijven, zul je eerst moeten
beschikken over het juiste gereedschap, dat ten

Koi Wijzer 68
 Over de koiwalk

minste moet bestaan uit een pannet, een in-

spectiebowl en een koisok. Voor al deze instru-
water, zoals een blad dat
menten geldt dat de grootte ervan afgestemd van een boom valt.”
moet zijn op de grootste Koi in je vijver.

Netten, niet scheppen!

De foto’s die dit artikel begeleiden, zijn geno-
men bij Kiëtakoi in Veendam. Bennie, de eige-
naar, hecht veel waarde aan het juist hanteren
van zijn vissen en heeft bijvoorbeeld om de
stress te beperken een grote meetbak op wielen
gemaakt, zodat hij de Koi soepel door de win-
kel kan verplaatsen.
“Wanneer je het net han-
Wanneer je een Koi wilt gaan vangen, doe dan
de luchtpompen en dergelijke uit, zodat je kunt
zien wat je doet. Wanneer je het net hanteert,
beweeg deze dan op snijdende wijze door het
water, zoals een blad dat van een boom valt.
Dit geeft de minste weerstand. Doordat het net Kantelen
erg ondiep is, wordt het risico dat de Koi tijdens Als je een Koi wilt kan-
telen om bij hem/haar
het netten verstrikt raakt sterk gereduceerd.
de sexe te bepalen, ge-
Het is overigens zo dat het net helemaal niet
als zodanig mag worden gebruikt; het is géén
bruik dan een stevige
handdruk en draai het
dier in een vloeiende

teert, beweeg deze dan op schepnet! Scheppen levert onnodig veel stress
op voor de Koi. In feite is het net slechts een
beweging onderstebo-
ven. Blijf vooral rustig

snijdende wijze door het hulpmiddel om een Koi te begeleiden en in >

en werk in geen geval
gehaast.

Koi Wijzer 69
 Vijvers

geen geval mag je het net met de Koi erin het

water uit tillen. Wanneer je kleine Koi probeert
te vangen of je beschikt gewoon over een hele
grote vijver, probeer dan niet onophoudelijk de
vis op te jagen. Dit levert heel veel stress op en
de vis kan gaan springen. Je kunt per ongeluk
met het net tegen de Koi stoten of je valt zelf in
het water. Het is beter om óf met twee man en
twee netten te werken, óf je waterpeil te laten
zakken. Wanneer je de Koi naar de oppervlakte
brengt, zorg er dan voor dat je waterinlaten ver-
mijdt. Door de stroom kan de vis met geweld in
en tegen het net gedrukt worden en dan raakt
de vis gemakkelijk beschadigd.

Eenmaal genet en aan de oppervlakte, drijf je

de betreffende Koi ermee naar de bowl. In de
meest optimale situatie is er iemand die je assi-
steert. Deze kan op dit punt de bowl schuin en
half ondergedoken houden, zodat de Koi sim-
pelweg vanuit het net de bowl in kan zwem-
men. Sta je er alleen voor, vul de bowl dan half
met water en laat het drijven. Als de Koi een-
maal is gevangen, dan laat je het net aan de
oppervlakte komen en naar de bowl. Je tilt één
zijde van het net op en laat deze neerkomen op
de rand van de bowl. Vervolgens druk je deze
zijde van de bowl onder water en tegelijkertijd
kantel je het net, waardoor de Koi van het net in
de bowl wordt gekiept. Houdt het waterpeil in
de bowl laag, ongeveer ter hoogte van de rug-
vin. Hierdoor wordt het springen tegengegaan.
Idealiter beschik je over een zogenaamde floa-
ting basket. Doordat deze waterdoorlatend is
en daarbij beschikt over een zelfdrijvend ver-
mogen, zal er geen zuurstoftekort ontstaan en
zal de Koi minder de neiging hebben om te
gaan springen.

Koi Wijzer 70

It soks
Om een Koi te transporteren, kun je gebruikma-
ken van een koisok. Er zijn waterdoorlatende
en waterdichte koisokken. Daar waar de water-
dichte versie het meest geschikt is voor de klei-
nere exemplaren, deze kunnen dan immers ge-
woon zwemmen, is hij voor de grotere jongens
veel minder geschikt omdat het hen ruimte laat
om te gaan spartelen. Ook zal bij een grote Koi
het geheel snel te zwaar worden om te trans-
porteren en vaak is het niet wenselijk om water
uit verschillende bassins of vijvers over te zet-
ten. Dompel de sok voor gebruik geheel onder
water. Houd de sok met de ene hand rechtop in
de bowl en geleid de Koi met de andere hand
voorzichtig naar de opening, kop eerst. Laat de
Koi zelf in de sok zwemmen. Je mag de sok iets
over de Koi heen trekken, maar schep pas om-
hoog wanneer de Koi helemaal in de sok zit.
Koi Wijzer 71
Over de koiwalk
Koisok
Als je een Koi in een
koisok manoeuvreert,
zorg er dan altijd voor
dat de kop eerst gaat.
Oók als je hem weer
loslaat.
Bij het liften van de sok kantel je de opening
naar boven en houd je de eindopening van de
sok stevig vast. Houd de sok zo veel mogelijk
horizontaal. Wanneer je de Koi weer wilt laten
gaan, laat de sok dan helemaal tot onder de wa-
terspiegel zakken, laat vervolgens het uiteinde
los en til de sok voorzichtig omhoog aan het
handvat. De Koi zal er op zijn gemakje weer uit
zwemmen. Wanneer je een Koi wilt vervoeren
in een zak, dan kun je op praktisch dezelfde
wijze te werk gaan. Het verschil is dat de zak
aan de andere kant dicht is en dus zul je de
punt van de zak moeten gebruiken om de Koi
op te tillen.
Koud kunstje?
Natuurlijk bestaat er nog de mogelijkheid om de
vis met de hand te transporteren, maar dit raad
ik ten zeerste af. Dit moet je alleen doen als de >
 Over de Koiwalk
eerder genoemde hulpmiddelen je ontbreken en je
zeer vertrouwd bent met het hanteren van Koi. De
kunst is te weten hoe stevig je de Koi vast moet
pakken en niet in paniek te geraken wanneer de
Koi het wel op machtsvertoon gooit. Ga niet knij-
pen, maar laat de Koi in je handen rusten. Wanneer
hij - het zijn meestal de mannetjes die recalcitrantie
vertonen - overmatig begint te kwispelen, blijf dan
rustig en beweeg soepel met de bewegingen van
Koi Wijzer 72
de Koi mee. Maar nogmaals, tenzij je achternaam
Coogan luidt, laat dit dan vooral aan de Japanners
over. Te veel Koi raken beschadigd doordat mensen
denken dat ze dit kunstje wel even zullen klaren.
GHB
Om de Koi aan de onderkant te kunnen bekijken,
bestaan er verschillende manieren. Je kunt de Koi
in een plastic zak doen, zoals beschreven, en zo
de onderkant aanschouwen, maar op deze manier
kun je er niet bij om bijvoorbeeld een afstrijkje te
maken. De beste manier is dan om de Koi te kan-
telen. Bennie is consequent wanneer het op hygi-
ëne aankomt en voor elke handeling die hij of zijn
medewerkers verrichten ten aanzien van de vissen,
wordt desinfectans gebruikt. Houd de Koi met bei-
de handen tegen de wand van de bowl of meetbak.
Doe dit vrij stevig, maar als de Koi toch besluit niet
zo onderdanig te zijn als dat je gewend bent van
je wederhelft, laat haar dan genadig gaan. Heb ge-
duld. Om de Koi meer meegaand te krijgen, kun Netten
Een koinet is niet
je haar in de rondte draaien met je handen. Houd
bedoeld om Koi te
dit ongeveer twee minuten vol en blijf in dezelfde scheppen, maar om
ze te begeleiden, in dit
richting werken. De Koi zal gedesoriënteerd raken
geval naar de inspec-
en dat maakt de vis op zijn weer beurt weer rusti- tiebowl. Als je geen
hulp hebt, dan kantel
ger. Een soort natuurlijke GHB. Probeer vervolgens
je de bowl met behulp
de Koi weer tegen de wand te houden. Wanneer van het net en laat je
de Koi tegelijkertijd
je tevreden bent met je grip, kantel je de Koi in je
voorzichtig in de bowl
handen. Houd het geheel onder water en blijf de glijden.
 vis tegen de wand van de bowl aanhouden. Na de
inspectie kun je de grip langzaam vrijgeven en de
Koi zal weer in rechtstandige positie terugkeren.

Niet schromen
Houd in gedachten dat als je Koi gaat netten, in-
specteren of transporteren, en je doet dit te haastig,
zonder de juiste instrumenten of zonder een juiste
planning, je een probleem plotsklaps kunt doen
verergeren of zelfs nieuwe zult doen ontstaan.
Als je twijfelt over hoe je een Koi moet hanteren,
schroom dan niet en vraag een vertrouwde dealer
om advies. Deze zullen altijd, net als Bennie, be-
reid zijn om je niet alleen wijzer te maken, maar
zeker ook kundiger. <<

Plastic zak
Een andere mogelijk-
heid om een Koi van
onderen te bekijken,
is door deze in een
plastic zak te brengen
en deze in de lucht te
houden. Je kunt het
dier zo echter niet
bereiken om bijvoor-
beeld een afstrijkje te
maken.

Koi Wijzer 73