Professional Documents
Culture Documents
I H T
i t t
=
* Phn tch -<nh lQng nBng lKc cng ngh( c! s" theo ph!ng php k2t hQp
- N<i dung c1a ph-/ng php l tnh gi trJ >ng gp c1a cng ngh' vo gi trJ
kinh tE c1a doanh nghi'p hay chnh l xc >Jnh hm h' s8 >ng gp c1a cng ngh'
trn c/ sB tch hPp hai yEu t8 trnh >< cng ngh' thng qua hm s8 >ng gp cng
ngh' (nh- ph-/ng php c1a Atlas cng ngh' ) v n5ng lAc pht triCn cng ngh' n<i
sinh (g=i t]t l n5ng lAc cng ngh' n<i sinh) c1a doanh nghi'p thng qua 4 thnh phUn
n5ng lAc cng ngh'.
- Nh- v7y, n5ng lAc cng ngh' >-Pc >nh gi thng qua gi trJ tHo >-Pc do cng
ngh'. Nh-ng cch tnh c khc ph-/ng php trn.
GT
cn
= . . C .
Hay GT
VA
= . . C . VA
: h' s8 >ng gp c1a cng ngh'
o i t t
O I H T
. . . =
C: h' s8 >ng gp theo n5ng lAc n<i sinh cng ngh'
Cch xc >Jnh nh- > trnh by B trn, cn C >-Pc xc >Jnh nh- sau:
Ch!ng 3 NBng lKc cng ngh( Trang 29/ 57
Cc thnh phUn n5ng lAc n5ng lAc n<i sinh gRm:
- N5ng lAc v7n hnh, k hi'u C
1
- N5ng lAc tiEp thu cng ngh', k hi'u C
2
- N5ng lAc ha trP tiEp thu cng ngh', k hi'u C
3
- N5ng lAc >Fi m?i, k hi'u C
4
Cc c5n cO vo thang >iCm chuVn Ong v?i tXng loHi n5ng lAc cc chuyn gia sG
cho >iCm, sau > tnh tFng hPp lHi.
V dL: N5ng lAc v7n hnh C
1
gRm c:
+ N5ng lAc sY dLng v kiCm tra k\ thu7t, v7n hnh Fn >Jnh dy chuyNn s*n xuIt
C
vh1
+ N5ng lAc qu*n l s*n xuIt ..C
vh2
+ N5ng lAc b*o qu*n, b*o d-dngC
vh3
+ N5ng lAc kh]c phLc sA c8 C
vh4
Ta sG tnh >-Pc C
1
theo cng thOc:
5 .
4 3 2 1
1
n
C C C C
C C
vh vh ch vh
vh
+ + +
= =
n: s8 thnh phUn > ch=n (B >y l 4)
5: >iCm cho t8i >a mai thnh phUn
T-/ng tA ta c thC xc >Jnh >-Pc C
2
, C
3
, C
4
. H' s8 >ng gp c1a n5ng lAc n<i
sinh >-Pc xc >Jnh theo cng thOc:
( )
=
= + + + =
4
1
4 3 2 1
4
1
4
1
i
i C C C C C C
C c gi trJ tX 0 >En 1.
3.3 Cc biHn php nng cao nZng lSc cng nghH
3.3.1. Nng cao nh,n thIc v hi.u bi2t v0 nBng lKc cng ngh(
Phn tch v nng cao n5ng lAc cng ngh' >Rng nghSa v?i pht triCn cng ngh'.
3.3.2. Xy dKng yu c8u nBng lKc cng ngh( c! s", ngnh, qu4c gia
Theo l thuyEt cMng nh- kinh nghi'm c1a cc n-?c pht triCn, trong qu trnh
pht trin kinh tE mu8n nNn kinh tE t5ng tr-Bng cao v Fn >Jnh, Ong v?i tXng th.i k`
ph*i xc >Jnhcho >-Pc thAc trHng n5ng lAc cng ngh' >C tX > v kEt hPp v?i cc mLc
tiu pht triCn kinh tE - x h<i xy dAng >-Pc cc yu cUu n5ng lAc cng ngh' cho tXng
th.i k` pht triCn.
Ch!ng 3 NBng lKc cng ngh( Trang 30/ 57
iCm mIu ch8t c1a thAc trHng n5ng lAc cng ngh' l ph*i nu b7t nh;ng mbt
mHnh cUn pht huy, mbt yEu cUn kh]c phLc v nh;ng vIn >N cUn t5ng c-.ng v bF
sung.
3.3.3. Ti2p tHc nghin cIu v hon thi(n ph!ng php phn tch -nh gi nBng lKc
cng ngh(
NhiNu n-?c >bc bi't cc n-?c ng Nam dng ph-/ng php trong Atlas cng
ngh'. Mu8n nng cao n5ng lAc cng ngh', th vi'c >Uu tin l xc >Jnh >-Pc thAc
trHng >C tX > c gi*i php - cho nn vi'c nghin cOu v hon thi'n ph-/ng php phn
tch n5ng lAc cng ngh' l hEt sOc cUn thiEt.
3.3.4. T1o nguNn nhn lKc cho cng ngh(
C tHo >iNu ki'n pht triCn kinh tE dAa trn nNn t*ng pht triCn cng ngh' cUn
ph*i tHo ra nguRn nhn lAc >-Pc >o tHo vN cng ngh' ph hPp nhu cUu x h<i v tHo
c/ h<i thch hPp cho vi'c tuyCn dLng lAc l-Png lao ><ng theo >ng lSnh vAc chuyn
mn c1a h=. Nh- v7y vi'c tHo nguRn nhn lAc cng ngh' l m<t trong nh;ng khu
quan tr=ng nhQm c1ng c8 n5ng lAc cng ngh' qu8c gia ni chung v n5ng lAc cng
ngh' ngnh, c/ sB ni ring.
C c nguRn nhn lAc cng ngh' ph hPp ph*i biEt >nh gi nguRn nhn lAc trn
c/ sB > quy hoHch v xc >Jnh kE hoHch xy dLng nguRn nhn lAc m<t cch khoa h=c
v c h' th8ng.
3.3.5. Xy dKng v c$ng c4 h1 t8ng c! s" cng ngh(
Nh- chng ta > thIy B trn n5ng lAc cng ngh' mHnh hay yEu quyEt >Jnh bBi c/
sB hH tUng cng ngh'. 8i v?i cc n-?c >ang pht triCn cUn l-u :
- 8i v?i tr-.ng h=c ni chung cUn ch tr=ng trang thiEt bJ phLc vL th nghi'm v
thAc hnh
- 8i v?i cc tF chOc nghin cOu v triCn khai cUn xy dAng v c1ng c8 trang
thiEt bJ B khu nghin cOu v thY nghi'm >C nhanh chng hon thi'n cng ngh'
- Th-.ng xuyn bF sung nhn lAc c n5ng lAc cho cc c/ quan nghin cOu
- CUn c cc bi'n php nhQm g]n >o tHo, nghin cOu v?i thAc ti3n s*n xuIt
- C1ng c8 v t5ng c-.ng trang thiEt bJ h' th8ng >o l-.ng, kiCm tra chIt l-Png
- C1ng c8 v hon chWnh mHng l-?i cung cIp thng tin cng ngh'.
- T5ng c-.ng v pht huy tc dLng tch cAc c1a cc tF chOc t- vIn, >bc bi't t-
vIn vN chuyCn giao cng ngh' v >Uu t-.
Ch!ng 4 Lnh gi cng ngh( Trang 31/ 57
CH"NG 4
$NH GI CNG NGH0
Sau khi h=c xong ch79ng ny, sinh vin cAn hiCu F78c cc n>i dung sau:
- HiCu >-Pc thE no l >nh gi cng ngh' B mOc >< vS m, vi m v mLc >ch
c1a vi'c >nh gi cng ngh'.
- HiCu >-Pc tHi sao ph*i thAc hi'n ba nguyn t]c trong khi >nh gi cng ngh',
thAc hi'n cc nguyn t]c > nh- thE no.
- HiCu >-Pc n<i dung tFng qut >nh gi m<t cng ngh', lin h' qu trnh >nh
gi cng ngh' B Vi't Nam.
4.1 TPi sao phMi Fnh gi cng nghH
nh gi cng ngh' >C n]m >-Pc di3n biEn hay sA thay >Fi c1a cng ngh'
nhQm >-a ra cc quyEt >Jnh >iNu chWnh.
nh gi cng ngh' >C nh7n di'n cc mbt tch cAc c1a cng ngh' nhQm pht
huy v hHn chE cc mbt tiu cAc c1a cng ngh.
- Cc mbt tch cAc bao gRm: Thay >Fi c/ cIu kinh tE, chuyCn dJch c/ cIu ngnh
nghN, gi*i quyEt thIt nghi'p, khai thc chE biEn ti nguyn, t5ng gi trJ lao ><ng, pht
triCn xuIt nh7p khVu v tHo ra sA cHnh tranh hng ho trn thJ tr-.ng qu8c tE nhQm
thAc hi'n cng cu<c cng nghi'p ho v hi'n >Hi ho B cc n-?c >ang pht triCn.
- Mbt tiu cAc bao gRm: NEu >nh gi khng chnh xc cng ngh' d^n >En vi'c
tiEp nh7n hay v7n hnh khng ph hPp gy lng ph v lm mIt lng tin vN cng ngh'.
Th7m tr nEu khng tnh ton k\ c thC tiEp nh7n v sY dLng cng ngh' gy nhi3m
v tn ph mi tr-.ng s8ng.
V7y, khi >nh gi cng ngh' chng ta cUn nhn nh7n ton di'n v >8i v?i cc
n-?c >ang pht triCn do nhu cUu tiEp nh7n cng ngh' l?n nn d^n >En tnh trHng tiEp
nh7n R Ht, thiEu ch=n l=c, v thE cUn ph*i hoHch >Jnh, >nh gi v >-a ra chnh sch
hPp l >C hHn chE r1i ro v t5ng c-.ng tnh h<i nh7p. Tuy nhin, >nh gi cng ngh' l
m<t cng vi'c cn m?i mk >8i v?i Vi't Nam.
4.1.1. Lnh gi cng ngh( l g?
Cho >En nay ch-a c m<t >Jnh nghSa th8ng nhIt vN >nh gi cng ngh'. D-?i
>y l m<t s8 >Jnh nghSa vN >nh gi cng ngh':
- W gc 3U v/ m, >nh gi cng ngh' l m<t dHng nghin cOu chnh sch nhQm
cung cIp sA hiCu biEt ton di'n vN m<t cng ngh' hay m<t h' th8ng cng ngh' cho qu
trnh ra quyEt >Jnh.
Ch!ng 4 Lnh gi cng ngh( Trang 32/ 57
- W gc 3U vi m, >nh gi cng ngh' l qu trnh tFng hPp xem xt tc ><ng
gi;a cng ngh' v?i mi tr-.ng xung quanh nhQm >-a ra cc kEt lu7n vN kh* n5ng thAc
tE v tiNm n5ng c1a m<t cng ngh' hay m<t h' th8ng cng ngh'.
Hay, 3nh gi cng ngh l vi'c phn tch >Jnh l-Png hay >Jnh tnh cc tc
><ng c1a m<t cng ngh' hay m<t h' th8ng cng ngh' >8i v?i cc yEu t8 c1a mi
tr-.ng xung quanh
4.1.2. MHc -ch c$a -nh gi cng ngh(
h cc n-?c >ang pht triCn, >nh gi cng ngh' nhQm cc mLc >ch sau:
- nh gi cng ngh' >C xc >Jnh tnh thch hPp c1a cng ngh' > trn c/ sB >
>C chuyCn giao hay p dLng cng ngh'.
- nh gi cng ngh' >C >iNu chWnh v kiCm sot cng ngh'.
- nh gi cng ngh' >C ha trP cho quyEt >Jnh >Uu t- pht triCn cng ngh'
4.1.4. Cc -Yc -i.m v nguyn tZc trong -nh gi cng ngh(
* LYc -i.m
- nh gi cng ngh' lin quan >En rIt nhiNu biEn s8, cc biEn s8 lHi c cc thO
nguyn khc nhau.
- Ph*i xem xt cc tc ><ng nhiNu b7c, bao gRm trAc tiEp v gin tiEp.
- Ph*i xem xt tc ><ng >En nhiNu nhm ng-.i trong x h<i. Cc nhm ny c
nhiNu lPi ch khc nhau, >i khi >8i l7p nhau >8i v?i m<t cng ngh' cL thC.
- nh gi cng ngh' lin quan >En nhiNu b< mn khoa h=c, v ph*i >nh gi
m8i quan h' v?i tIt c* cc yEu t8 m cng ngh' c thC tc ><ng t?i.
- nh gi cng ngh' >i hci ph*i cn >8i nhiNu mLc tiu: ng]n hHn, trung hHn,
di hHn. a s8 cc cng ngh' th-.ng tRn tHi t-/ng >8i di, trong th.i gian > cc yEu
t8 c1a mi tr-.ng xung quanh c thC thay >Fi nn mOc >< tc ><ng c1a cng ngh' c
thC t5ng, gi*m hobc >Fi dIu.
- nh gi cng ngh' th-.ng ph*i gi*i quyEt t8i -u nhiNu mLc tiu.
- nh gi cng ngh' mang >bc tnh ><ng bBi cc tc ><ng qua lHi, cc yEu t8
mi tr-.ng xung quanh lun thay >Fi v b*n thn cng ngh' >-Pc >nh gi cMng thay
>Fi lin tLc.
* Cc nguyn tZc -nh gi cng ngh(
- Nguyn tYc ton din: Khi xem xt >nh gi cng ngh' ph*i >bt n trong >iNu
ki'n pht triCn cng ngh' c1a thE gi?i cMng nh- trong m8i quan h' rQng bu<c chung vN
Ch!ng 4 Lnh gi cng ngh( Trang 33/ 57
>iNu ki'n kinh tE, chnh trJ, php lu7t nhQm cung cIp cho ng-.i ra quyEt >Jnh hiCu
>-Pc ton b< cc m8i quan h' t-/ng tc gi;a cc kha cHnh c1a vIn >N >-Pc >nh gi.
- Nguyn tYc khch quan: i hci khi >nh gi cUn ph*i xem xt m<t cch
khch quan, khng ph*i v m<t p lAc no > m thay >Fi, bp mo hay thiEu trung
thAc kEt qu* >nh gi.
- Nguyn tYc khoa h:c: i hci khi >nh gi ph*i xem xt cc yEu t8 dAa trn
c/ sB khoa h=c, khng dAa trn kinh nghi'm >Rng th.i cc kEt qu* c1a >nh gi cng
ngh' ph*i sY dLng ngay >-Pc.
4.1.5. SK t!ng tc gi6a cng ngh( v mi tr>ng xung quanh
SA t-/ng tc gi;a cng ngh' v cc yEu t8 c1a mi tr-.ng xung quanh l rIt
phOc tHp, v v7y khi >nh gia cng ngh' ph*i xem xt m<t loHt cc yEu t8 khc nhau:
- Cc yEu t? cng ngh: Cc chW tiu lin quan >En kha cHnh k\ thu7t nh- n5ng
lAc, >< tin c7y v hi'u qu*, cc ph-/ng n lAa ch=n cng ngh' nh- >< linh hoHt v quy
m, mOc >< pht triCn c1a hH tUng.
- Cc yEu t? kinh tE: Cc chW tiu ph*n nh yEu t8 ny c thC l tnh kh* thi vN
kinh tE nh- chi ph v lPi ch; c*i thi'n n5ng suIt nh- v8n v cc nguRn lAc khc;
tiNm n5ng thJ tr-.ng nh- qui m v >< co gin; t8c >< t5ng tr-Bng v >< chuyCn dJch
c/ cIu kinh tE.
- Cc yEu t? 3Ju vo: M<t cng ngh' c thC tc ><ng >En mOc >< dRi do c1a
nguyn v7t li'u v n5ng l-Png, ti chnh v nguRn nhn lAc c tay nghN.
- Cc yEu t? mi tr7Kng: Cc chW tiu ph*n nh yEu t8 ny bao gRm mi tr-.ng
v7t chIt nh- khng kh, n-?c v >It; >iNu ki'n s8ng nh- mOc >< thu7n ti'n v tiEng
Rn; cu<c s8ng nh- >< an ton, sOc khok v mi sinh.
- Cc yEu t? dn s?: M<t cng ngh' c thC tc ><ng >En t8c >< t5ng tr-Bng dn
s8, tuFi th=, c/ cIu dn s8 theo cc chW tiu khc nhau, trnh >< h=c vIn v cc >bc
>iCm vN lao ><ng nh- mOc >< thIt nghi'p v c/ cIu lao ><ng.
- Cc yEu t? vCn ho - x hUi: Thu<c nhm yEu t8 ny c chW tiu nh- sA tc
><ng >En c nhn nh- chIt l-Png cu<c s8ng; tc ><ng >En x h<i v sA t-/ng thch v?i
nNn v5n ho hi'n hnh.
- Cc yEu t? chnh tr- - php l: M<t cng ngh' c thC >-Pc chIp nh7n vN mbt
chnh trJ hobc l khng, c thC >p Ong >-Pc >Hi >a s8 nhu cUu c1a dn chng hobc l
khng; v c thC ph hPp hobc khng ph hPp v?i thC chE v cc chnh sch.
4.2. Qu trnh Fnh gi cng nghH
4.2.1. Ph!ng php lu,n -nh gi cng ngh(
Ch!ng 4 Lnh gi cng ngh( Trang 34/ 57
Hi'n nay, ch-a c m<t ph-/ng php chung >C >nh gi cng ngh' do sA phOc
tHp v >a dHng c1a cng ngh'. Theo ph-/ng php >nh gi cng ngh' c1a tr-.ng >Hi
h=c Stanford >N xuIt th c ba n<i c/ b*n >C >nh gi m<t cng ngh', > l:
- Miu t* cng ngh' v phc hoH cc ph-/ng n lAa ch=n.
- DA bo v >nh gi tc ><ng.
- Phn tch chnh sch.
4.2.2. Lnh gi cng ngh( " doanh nghi(p
* D ph1m vi doanh nghi(p, -nh gi cng ngh( -.:
- Pht hi'n dJch vL hay s*n phVm m?i cn tiNm tng.
- nh gi ph-/ng php kinh doanh m?i v tHo sOc mHnh kinh tE m?i.
- nh gi kEt qu* >Fi m?i cng ngh' v thay >Fi thJ tr-.ng.
* V dH v0 -nh gi cng ngh( -. tm ki2m s&n phUm m9i.
- B7Qc 1: bt vIn >N:
+ Xc >Jnh mLc >ch >nh gi.
+ Xc >Jnh hoHt ><ng c1a >8i t-Png >-Pc >nh gi .
+ Xc >Jnh phHm vi v mLc tiu.
- B7Qc 2: Kh*o st cng ngh':
+ M t* cc cng ngh' lin quan.
+ M t* cng ngh' sG >nh gi.
- B7Qc 3: DA bo tc ><ng v *nh h-Bng c1a cng ngh':
+ M t* cc lSnh vAc truyNn th8ng m cng ngh' c thC tc ><ng nh- mi
tr-.ng v7t chIt, ti nguyn,vv.
+ M t* cch thOc tc ><ng c1a cng ngh' >En lPi ch cHnh tranh nh- vi'c
hnh thnh gi hay sA khc bi't c1a s*n phVm cng loHi.
+ M t* cc tc ><ng khc.
+ M t* tc ><ng c thC c c1a cng ngh' >En cIu trc ngnh kinh tE.
- B7Qc 4: nh gi cc tc ><ng:
+ Nu cc chW tiu ph*n nh cc tc ><ng.
+ o l-.ng, dA bo cc tc ><ng cng ngh' >8i v?i c/ sB hay ngnh.
+ o l-.ng, dA bo cc tc ><ng tc khc nh- mi tr-.ng hay x h<i.
Ch!ng 4 Lnh gi cng ngh( Trang 35/ 57
- B7Qc 5: N xuIt cc gi*i php kh]c phLc:
+ Cc gi*i php c thC c.
+ Phn tch cc gi*i php v h7u qu*.
- B7Qc 6: Ch=n gi*i php ph hPp:
+ Th*o lu7n, >N xuIt kiEn.
+ LAa ch=n gi*i php thch hPp.
+ Xy dAng kE hoHch thAc hi'n.
4.3. Cc cng c[ v k\ thuIt s_ d[ng trong Fnh gi cng nghH
4.3.1. Cc cng cH v kR thu,t
nh gi cng ngh' khng c cc cng cL v k\ thu7t ring. Tu` theo mLc >ch
sY dLng m ng-.i ta sY dLng cc c<ng cL >nh gi cng ngh' ph hPp nh- phn tch
kinh tE, phn tch h' th8ng, >nh gi mHo hiCm v ph-/ng php tFng hPp.
4.3.2. Ph!ng php phn tch kinh t2 trong -nh gi cng ngh(
ThAc chIt c1a ph-/ng php ny l so snh gi trJ c1a cc ph-/ng n c1a m<t
cng ngh' hobc c1a cc cng ngh' khc nhau.
Khi phn tch chi ph lPi ch >Jnh l-Png tIt c* cc hoHt ><ng c1a cng ngh'
>-Pc quy thnh tiNn, v?i cc tc ><ng tch cAc >-Pc xem l lPi ch cn cc tc ><ng
tiu cAc l chi ph.
Khi phn tch chi ph lPi ch >Jnh tnh sY dLng cc >nh gi ch1 quan c1a cc
chuyn gia vN cc tc ><ng khng c thO nguyn c1a cng ngh'. Cng cL ny >-Pc sY
dLng >C dA bo v >nh gi tc ><ng khi >nh gi cng ngh'.
* Phn tch chi ph - lQi ch (-<nh lQng)
- Ph-/ng php ny rIt thch hPp khi ch=n cc ph-/ng n >Uu t- >C thay >Fi
cng ngh' v >-Pc tiEn hnh thng qua cc b-?c sau:
+ B-?c 1. Li't k cc ph-/ng n cng ngh' [i = 1,2,3,,n; n l tFng cc
ph-/ng n cng ngh']:
+ B-?c 2. Xc >Jnh tIt c* cc yEu t8 chi ph [j = 1,2,3,.m; m l tFng cc yEu
t8 chi ph]:
+ B-?c 3. Tnh tFng chi ph c1a tIt c* cc ph-/ng n cng ngh' hi'n tHi:
C
i
=
= =
m
j
ijy
p
y
C
1 1
Ch!ng 4 Lnh gi cng ngh( Trang 36/ 57
Trong >: C
i
l tFng chi ph c1a ph-/ng n cng ngh' thO i >-Pc tnh theo gi
trJ hin tHi; C
i j y
l chi ph thO j c1a ph-/ng n cng ngh' thO i trong n5m thO y tnh
theo gi trJ hi'n tHi; pht triCn l tFng s8 n5m tRn tHi c1a cng ngh' theo quy >Jnh >C
tnh ton.
+ B-?c 4. Xc >Jnh tIt c* cc yEu t8 lPi ch [j = 1; 2; 3;;k ; k tFng s8 cc yEu
t8 lPi ch]:
+ B-?c 5. Tnh tFng lPi ch c1a tIt c* cc ph-/ng n theo gi trJ hi'n tHi:
B
i
=
= =
k
j
ijy
p
y
b
1 1
Trong > B
i
l tFng lPi ch c1a ph-/ng n thO i; B
i j y
l lPi ch thO j c1a ph-/ng
n cng ngh' thO i trong n5m thO y
+ B-?c 6. So snh chi ph v lPi ch c1a cc ph-/ng n cng ngh' trn c/ sB
gi trJ hng n5m hobc gi trJ rng hi'n tHi. Gi trJ hng n5m >-Pc tnh theo cng thOc
sau:
V
i y
= B
i y
C
i y
; B
i y
l tFng lPi ch c1a ph-/ng n thO i trong n5m thO y; C
i y
l
tFng chi ph c1a ph-/ng n thO i trong n5m thO y.
Gi trJ rng hi'n tHi NPV v lPi tOc >Uu t- R >-Pc tnh theo cc cng thOc
sau:NPV
i
= B
i
C
i
;
R
i
=
C
B
i
i
+ B-?c 7. Ch=n cc ph-/ng n cng ngh' thch hPp trn c/ sB mLc tiu v rng
bu<c. ChW tiu thch hPp >Uu tin c thC c5n cO vo gi trJ rng hi'n tHi, tuy nhin khi
m<t s8 ph-/ng n c gi trJ rng hi'n tHi nh- nhau th ph-/ng n no cng c tZ suIt
>Uu t- cao cng c >-Pc -u tin lAa ch=n tr-?c.
+ B-?c 8. iNu chWnh sA lAa ch=n B b-?c 7 c tnh >En cc phL thu<c khc m
qu trnh tnh ton v lAa ch=n ch-a tnh >En.
* Phn tch chi ph - hi(u qu& (-<nh tnh)
- Ph-/ng php vXa trnh by B trn rIt thch hPp khi lAa ch=n cc ph-/ng n
c1a cng ngh' >C >Uu t-. Tuy nhin khi ph*i lAa ch=n gi;a cc cng ngh' th rIt kh
quy thnh tiNn cc tc ><ng c1a cng ngh'. Trong tr-.ng hPp ny ph-/ng php >Jnh
tnh lHi thch hPp h/n. Ph-/ng php phn tch chi ph - lPi ch >Jnh tnh c bVy b-?c :
+ B-?c 1. Li't k cc ph-/ng n cng ngh' hobc cc cng ngh' [i = 1; 2; 3;;
n; n l tFng s8 cc ph-/ng n cng ngh'].
Ch!ng 4 Lnh gi cng ngh( Trang 37/ 57
+ B-?c 2. LAa ch=n cc tiu chuVn ( yEu t8) >C >nh gi cng ngh' [j = 1; 2;
3;; m; m l tFng s8 cc tiu chuVn >C >nh gi].
+ B-?c 3. Xc >Jnh tUm quan tr=ng t-/ng >8i c1a tXng tiu chuVn:
W
j
= (
=
R
r
jr w
1
)
Trong >: W
jr
l h' s8 tUm quan tr=ng t-/ng >8i c1a yEu t8 thO j theo kiEn
c1a chuyn gia thO r; R l tFng s8 chuyn gia >-Pc hci kiEn.
+ B-?c 4. nh gi gi trJ c1a tXng ph-/ng n cng ngh' theo tXng tiu chuVn
dAa trn kiEn c1a cc chuyn gia:
V
ij
= (
=
R
r
ijr w
1
)
Trong >: V
i j r
l gi trJ c1a ph-/ng n thO j do chuyn gia thO r >nh gi theo
tiu chuVn thO j.
+ B-?c 5. Tnh tFng gia trJ c1a tXng ph-/ng n cng ngh':
V
ij
= (
V w ij
R
j
ijr
=1
)
+ B-?c 6. LAa ch=n cc ph-/ng n thch hPp trn c/ sB mLc tiu v rng bu<c:
+ B-?c 7. iNu chWnh sA lAa ch=n B b-?c 6 c tnh >En cc yEu t8 khc m qu
trnh tnh ton B trn khng bao qut >-Pc.
4.3.4 Lnh gi cng ngh( " Vi(t Nam
nh gi cng ngh' m?i chW dXng lHi B thC chE ho >nh gi tc ><ng mi
tr-.ng v:
- Vi't Nam ch-a c truyNn th8ng vN >nh ga cng ngh'.
- Vi't Nam ch-a c m<t c/ quan chuyn trch no vN >nh gi cng ngh'.
- Vi't Nam ch-a c c/ sB no >o tHo cho vi'c >nh gi cng ngh'.
- Vi't Nam, >iNu ki'n pht triCn kinh tE, x h<i ch-a chn muRi.
Ngy nay, >nh gi cng ngh' > >-Pc kh_ng >Jnh l m<t cng cL tch cAc gip
cho cc n-?c >ang pht triCn, trong > c Vi't Nam t7n dLng >-Pc nh;ng lPi thE c1a
cc n-?c >i sau nhQm t7p trung t8i >a cc lPi thE v hHn chE >En mOc t8i thiCu nh;ng
bIt lPi khi p dLng cng ngh', d > l cng ngh' n<i sinh hay cng ngh' nh7p ngoHi.
Ch!ng 5 LKa chJn cng ngh( Trang 38 / 57
CH"NG 5
LYA CH(N CNG NGH0
Sau khi h=c xong ch79ng ny, sinh vin cAn hiCu F78c cc n>i dung sau:
- HiCu >-Pc khi ni'm cng ngh' thch hPp. Minh hoH >-Pc cng ngh' thch hPp
mang tnh t-/ng >8i (thay >Fi theo th.i gian, >Ja >iCm, hon c*nh v mLc tiu sY dLng).
- HiCu >-Pc cc >Jnh h-?ng cng ngh' thch hPp >8i v?i cc n-?c >ang pht triCn.
Lm thE no >C thAc hi'n >-Pc cc >Jnh h-?ng ny. Lin h' cc cng ngh' c1a Vi't Nam
triCn khai theo cc >Jnh h-?ng trn.
- HiCu >-Pc m<t s8 ph-/ng php lAa ch=n cng ngh'
5.1. Khi qut vG cng nghH thch h8p
5.1.1. Khi ni(m chung
* LYt vMn -0:
- Vi'c lAa ch=n cng ngh' >C >p Ong >-Pc nhu cUu cIp bch v ph hPp v?i sA
pht triCn c1a doanh nghi'p, c1a nNn kinh tE Qu8c gia l m<t cng vi'c kh kh5n v nbng
nh=c cho nh;ng ng-.i lnh >Ho.
- Vi'c lAa ch=n >-Pc m<t gi*i php v cc >8i tc triCn khai cng ngh' ph hPp sG
gp phUn gip cho doanh nghi'p, cho nNn kinh tE Qu8c gia tiEt ki'm >-Pc th.i gian v
chi ph trAc tiEp cMng nh- cc chi ph c/ h<i ph*i tr*, khi gi*i php >-Pc lAa ch=n tc ra
km hi'u qu* hay th7m ch khng thC triCn khai v >p Ong cc nhu cUu ngy cng cao tX
sA pht triCn c1a x h<i v c1a thE gi?i.
* B4i c&nh ra ->i khi ni(m cng ngh( thch hQp:
- Vo n5m 1972, trn thE g?i x*y ra cu<c kh1ng ho*ng n5ng l-Png d^n >En sA
h1ng ho*ng kinh tE trn phHm vi ton cUu. Cc n-?c pht triCn nh7n ra rQng: Cc khu >Hi
cng nghi'p l m8i >e doH trAc tiEp cho sA s8ng cn c1a mnh, cn >8i v?i cc n-?c
>ang pht triCn th thIy rQng m<t s8 ngnh cng nghi'p lm h= ngho thm v phL thu<c
vo cc n-?c pht triCn.
- Cng ngh' thch hPp B cc n-?c cng nghi'p l do sA t7p trung c1a hng loHt cc
lPi ch, > l:
+ Tm ra m8i quan h' hi ho h/n v ph hPp v?i hon c*nh xung quanh.
+ Tm ra >-Pc cch >C thot khci sA h1ng ho*ng vN nguyn v7t li'u v n5ng l-Png
>ang thc bch lc bIy gi..
+ Gi*m b?t cc cng vi'c nbng nh=c m t ng-.i mu8n lm.
Ch!ng 5 LKa chJn cng ngh( Trang 39 / 57
+ TriCn kh*i nhiNu h/n cc vi'c lm >C c lPi cho x h<i.
+ -a cc ngnh kinh tE >Ja ph-/ng pht triCn >ng h-?ng do chnh ng-.i >Ja
ph-/ng >iNu hnh v lm ch1.
- VIn >N n*y sinh l cng ngh' no l cng ngh' ph hPp v?i sA pht triCn c1a
tXng khu vAc, tXng Qu8c gia?
+ 8i v?i cc n-?c > cng nghi'p ho th >bc tr-ng hoHt ><ng h-?ng t?i cng
ngh' thch hPp l c8 g]ng kh]c phLc sA mIt cn bQng c1a nNn v5n ho cng nghi'p v?i
sA sng bi thi qu ch1 nghSa v7t chIt.
+ 8i v?i cc n-?c pht triCn th >bc tr-ng hoHt ><ng h-?ng t?i cng ngh' thch
hPp l c8 g]ng >C thch nghi v triCn khai cng ngh' ph hPp v?i hon c*nh c1a >It
n-?c.
+ 8i v?i Vi't Nam >C t5ng tr-Bng kinh tE, chng ta khng d7p khun bIt k` m
hnh kinh tE no m tiEp thu nh;ng -u >iCm v loHi trX nh-Pc >iCm >C hnh thnh nn m
hnh kinh tE Vi't Nam. l ph hPp v?i truyNn th8ng dn t<c, thAc ti3n c1a >It n-?c v
xu h-?ng pht triCn c1a Qu8c tE.
* L<nh nghFa cng ngh( thch hQp
- Cng ngh' thch hPp l cc cng ngh' >Ht >-Pc mLc tiu c1a qu trnh pht triCn
kinh tE, x h<i trn c/ sB ph hPp v?i >iNu ki'n v hon c*nh c1a tXng khu vAc, tXng
Qu8c gia.
- Cng ngh' thch hPp mang tnh t-/ng >8i.
* V dH:
- N5m 1954 Lin X > xy dAng thnh cng nh my >i'n nguyn tY, nh my
ny thC hi'n >-Pc tnh -u vi't v-Pt tr<i so v?i nh my nhi't >i'n >8t than. Nh-ng EU
cho rQng nh my >i'n nguyn tY khng thch hPp >8i v?i h=.
- N5m 1972 thE gi?i x*y ra th*m hoH n5ng l-Png, khi > thE gi?i khuyEn khch sY
dLng n5ng l-Png nguyn tY.
- Thng 4 n5m 1986, nh my >i'n Chernobyl B Ukraina thu<c Lin X bJ nF,
>m my bLi phng xH lan r<ng lm cho mi tr-.ng cc n-?c ln c7n bJ nhi3m gy ra
ung th- do nhi3m xH v gy ra cc b'nh nguy hiCm khc, v thE thE gi?i hHn chE sY dLng
>i'n nguyn tY.
- Nh- v7y, cng m<t cng ngh' th th.i >iCm ny l thch hPp, th.i >iCm khc th
khng thch hPp. Tnh thch hPp thay >Fi theo >Ja >iCm, th.i gian, hon c*nh v mLc tiu
c1a ng-.i sY dLng, v thE cng ngh' thch hPp mang tnh t-/ng >8i.
5.1.2. CBn cI xc -<nh cng ngh( thch hQp
Ch!ng 5 LKa chJn cng ngh( Trang 40 / 57
Hon c$nh: Dn s8, ti nguyn, kinh tE, cng ngh', mi tr-.ng s8ng, v5n ho x
h<i, chnh trJ - php lu7t v quan h' qu8c tE.
M@c tiu: DAa trn cc mLc tiu c1a qu8c gia, c1a ngnh, c1a >Ja ph-/ng, mLc
tiu c thC >-Pc >iNu chWnh cho ph hPp v?i tXng >iNu ki'n hon c*nh cL thC.
5.1.3. L<nh hu9ng cng ngh( thch hQp
* L<nh h9ng theo trnh -; cng ngh(:
- C/ sB c1a >Jnh h-?ng ny l c m<t loHi cng ngh' sln c >C tho* mn m<t nhu
cUu nhIt >Jnh. Theo quan >iCm c1a nhiNu chuyn gia cho rQng, >8i v?i cc n-?c >ang
pht triCn >C dung ho c thC lAa ch=n cng ngh' trung gian. LoHi cng ngh' ny c trnh
>< gi;a cng ngh' th s/ v cng ngh' tiEn tiEn, hi'n >Hi, l do c thC l:
+ Dung ho >-Pc gi;a cc n-?c pht triCn v cc n-?c >ang pht triCn vN cng
ngh'.
+ -Pc xy dAng v?i qui m tX nhc t?i l?n, tX >/n gi*i >En phOc tHp, tX trnh ><
trung bnh t?i hi'n >Hi.
+ C >iNu ki'n triCn khai nhiNu cng ngh' >C gi*i quyEt nhiNu mLc tiu trong >iNu
ki'n nguRn v8n bJ hHn chE.
+ Cng ngh' trung gian tHo >iNu ki'n cho vi'c tiEp thu, >Rng ho d3 dng.
* L<nh h9ng theo nhm mHc tiu:
- C/ sB c1a >Jnh h-?ng ny l dAa vo cc nhm mLc tiu pht triCn cng ngh',
lm c/ sB >C lAa ch=n cng ngh' thch hPp theo tXng giai >oHn nhQm thAc hi'n cc mLc
tiu >. Nhm mLc tiu bao gRm;
+ Tho* mn cc nhu cUu t8i thiCu, tHo cng 5n vi'c lm v nng cao mOc s8ng
>Rng >Nu.
+ T5ng n5ng suIt lao ><ng v sOc cHnh tranh trn thJ tr-.ng.
+ TA lAc v ><c l7p vN cng ngh'.
* L<nh h9ng theo sK h1n ch2 cc nguNn lKc:
- C/ sB c1a >Jnh h-?ng ny l xem xt cng ngh' c thch Ong v?i nguRn ti
nguyn v8n c, ph hPp v?i >iNu ki'n chung trong sA pht triCn B >Ja ph-/ng hay
khng?.
- Hi'n nay, B n-?c ta sA gi?i hHn nguRn lAc thC hi'n d-?i dHng khan hiEm v8n v
lao ><ng.
* L<nh h9ng theo sK ho hQp:
Ch!ng 5 LKa chJn cng ngh( Trang 41 / 57
- C/ sB c1a >Jnh h-?ng ny l mong mu8n c >-Pc tiEn b< cng ngh' thng qua
pht triCn chO khng ph*i cch mHng. C nghSa l khi tiEp nh7n cng ngh' khng >-Pc
gy ra nh;ng xo tr<n, biEn ><ng hay sA pht triCn khng hi ho, khng cn >8i.
- CUn >*m b*o sA hi ho tA nhin, kEt hPp cng ngh' n<i >Ja v cng ngh' nh7p,
tHo l7p sA pht triCn nhanh v bNn v;ng, khng mu thu^n gi;a Qu8c gia v >Ja ph-/ng,
ho hPp gi;a cng ngh' truyNn th8ng v hi'n >Hi.
- Nh- v7y qua 4 >Jnh h-?ng nu trn, >C c cng ngh' thch hPp c tnh kh* thi th
cUn c cc nh7n thOc sau:
+ LoHi bc cch hiCu khng >ng vN cng ngh' thch hPp.
+ Khng c cng ngh' no thch hPp v?i tIt c* cc Qu8c gia. BIt k` cng ngh'
no cMng sG thch hPp v?i m<t hobc vi Qu8c gia nhIt >Jnh.
+ Tnh thch hPp v khng thch hPp c1a m<t cng ngh' cUn >-Pc xem xt th-.ng
xuyn.
5.1.4. Cc tiu thIc tham kh&o lKa chJn cng ngh( thch hQp
8i v?i cc n-?c >ang pht triCn, Vi'n nghin cOu Brace, Canada >-a ra m<t s8
tiu thOc tham kh*o sau:
- Cng ngh' thch hPp c mLc tiu c/ b*n l >p Ong nhu cUu c/ b*n c1a nhn
dn, >bc bi't l Nng dn.
- Cng ngh' thch hPp c kh* n5ng thu ht s8 l-Png l?n lao ><ng, trong > c lao
><ng n;.
- Cng ngh' thch hPp c kh* n5ng b*o tRn v pht triCn cng ngh' truyNn th8ng
v tHo ra cc ngnh nghN m?i.
- Cng ngh' thch hPp thch hPp >*m b*o chi ph thIp v k\ n5ng thIp.
- Cng ngh' thch hPp thch hPp tHo ra kh* n5ng hoHt ><ng cho cc c/ sB s*n xut
nhc, vXa, l?n kEt hPp.
- Cng ngh' thch hPp tiEt ki'm ti nguyn.
- Cng ngh' thch hPp c kh* n5ng thu ht vi'c sY dLng >-Pc phE li'u v khng
gy ra nhi3m mi tr-.ng.
- Cng ngh' thch hPp tHo ra c/ h<i t5ng tr-Bng kinh tE cho x h<i v >ng >*o
quUn chng nhn dn.
- Cng ngh' thch hPp thch hPp tHo ra sA phn b8 r<ng ri v gi*m sA khng bnh
>_ng trong thu nh7p.
- Cng ngh' thch hPp khng gy xo tr<n >8i v?i v5n ho, x h<i.
Ch!ng 5 LKa chJn cng ngh( Trang 42 / 57
- Cng ngh' thch hPp tHo tiNn >N >C t5ng c-.ng xuIt khVu, phn cng hPp tc
Qu8c tE.
- Cng ngh' thch hPp >-Pc h' th8ng chnh trJ thch hPp.
V7y Cng ngh' thch hPp thch hPp khng ph*i l cng cL vHn n5ng, sA thch hPp
c1a cng ngh' khng ph*i l b*n chIt n<i tHi c1a bIt k` m<t cng ngh' no m n xuIt
pht tX mi tr-.ng xung quanh trong > cng ngh' >-Pc sY dLng.
5.2. M>t s3 ph79ng php lSa ch=n cng nghH
Sau khi ch=n >-Pc cc cng ngh' >Ht tiu chuVn thch hPp, vi'c lAa ch=n ra cng
ngh' t8t nhIt c thC >-Pc tiEn hnh theo 4 ph-/ng php sau:
5.2.1. LKa chJn cng ngh( theo hm lQng cng ngh(
Nh- chng ta > biEt, cng ngh' bao gRm 4 thnh phUn, mai cng ngh' nhIt >Jnh
th cc thnh phUn ny c sA >ng gp khc nhau. SA >ng gp chung c1a 4 thnh phUn
cng ngh' >-Pc biCu thJ bQng h' s8 >ng gp c1a cng ngh' :
= T
t
. H
h
. I
i
. O
o
hay = f (T, H, I, O).
suy ra :
T
dT
t
d
= +
H
dH
h +
I
dI
i +
O
dO
o
TX >, nEu lAa ch=n m<t trong nhiNu cng ngh' th ta sG lAa ch=n cng ngh' c h'
s8 max. Trn c/ sB so snh tZ l' gia t5ng c1a cc thnh phUn cng ngh'
T
dT
,
H
dH
,
I
dI
,
O
dO
th chng ta c thC quyEt >Jnh thnh phUn cng ngh' no l cUn thiEt.
5.2.2. LKa chJn theo h( s4 hMp thH
Trong tr-.ng hPp cng ngh' nh7p tX n-?c ngoi th ta c5n cO vo gi trJ v kh*
n5ng tiEp thu cng ngh' nh7p. Do > c thC lAa ch=n cng ngh' theo h' suIt hIp thL cng
ngh', k hi'u l HT
cn
(%).
V dL: Hai cng ngh' A1 v B1 sG sY dLng >-Pc nh7p tX hai cng ngh' g8c A v
B, khi quyEt >Jnh lAa ch=n cng ngh' no th cUn tiEn hnh so snh vN h' s8 hIp thL theo
h' s8 >ng gp c1a hai cng ngh': HT
cnA
=
A1/
A
v HT
cnB
=
B1/
B
. Cng ngh' no c
h' s8 hIp thL l?n h/n sG >-Pc lAa ch=n.
Khi khng c tiu chuVn hIp thL cng ngh' th cng ngh' >-Pc ch=n l cng ngh'
c h' s8 hIp thL l?n nhIt.
V dL, h' s8 hIp thL: Nh7t = 80%.
Php = 75%. Ch=n cng ngh' c1a Nh7t.
Ch!ng 5 LKa chJn cng ngh( Trang 43 / 57
Trung Qu8c = 70%.
Khi >-a ra tiu chuVn h' s8 hIp thL cng ngh' l 74% th cng ngh' c1a Nh7t v
Php >-Pc lAa ch=n.
5.2.3. LKa chJn cng ngh( theo chV tiu tTng hQp
Trong thAc tE, >C lAa ch=n m<t cng ngh' th cUn ph*i xem xt, >nh gi v tho*
mn cc >iNu ki'n vN kinh tE, k\ thu7t, ti nguyn, mi tr-.ng,vv.
Ph-/ng php lAa ch=n theo chW tiu tFng hPp (K) khng chW tnh ton m<t cch
><c l7p, >Rng th.i cc gi trJ >bc tr-ng c1a cng ngh' nh-: Cng suIt ho v8n, gi trJ lPi
nhu7n rng (NPV), th.i gian thu hRi v8n, gi trJ hm l-Png chIt xm cng ngh', gi trJ
chW s8 sinh l.i, gi trJ tuFi th= cng ngh', ga trJ c1a cng ngh' v tc ><ng c1a chng t?i
mi tr-.ng,vv m cn >-a ra cc thng s8 tFng hPp c1a cc >bc tr-ng ny cho mai
ph-/ng n >-Pc >-a ra xem xt.
H' s8 >nh gi chW tiu tFng hPp >-Pc xc >Jnh nh- sau:
K=
[ ]
m
m
Vi
Vi
Pi
Pi
1
1
.
Trong >:
m l s8 chW tiu >-Pc >nh gi.
Pi l gi trJ >bc tr-ng c1a chW tiu thO i.
[Pi] l gi trJ chuVn c1a cc chW tiu t-/ng Ong thO i.
Vi l tr=ng s8 c1a chW tiu thO i.
Nh- v7y, nEu c hai cng ngh' A v B cng loHi, cng ngh' no c h' s8 cng
ngh' tFng hPp K cao h/n th sG >-Pc lAa ch=n.
Tnh chW tiu tFng hPp (K) bQng cch:
- ChuyCn cc chW tiu thnh cc >Hi l-Png khng thO nguyn.
- Xc >Jnh tUm quan tr=ng c1a cc chW tiu.
- Dng cng thOc xc >Jnh h' s8 >nh gi chW tiu tFng hPp.
Ch!ng 6 Chuy.n giao cng ngh( Trang 44 of 57
CH"NG 6
CHUY`N GIAO CNG NGH0
Sau khi h=c xong ch79ng ny, sinh vin cAn hiCu F78c cc n>i dung sau:
- HiCu >-Pc cc quan >iCm v >8i t-Png c1a chuyCn giao cng ngh'.
- HiCu >-Pc cng ngh' n<i sinh v cng ngh' nh7p. Lin h' B Vi't Nam.
- HiCu >-Pc chuyCn giao cng ngh' theo chiNu d=c, ngang. Lin h' B Vi't Nam
- HiCu >-Pc cc thu7n lPi v kh kh5n trong vi'c nh7p v chuyCn giao cng
ngh' B cc n-?c >ang pht triCn. iNu ki'n >C chuyCn giao thnh cng.
- HiCu >-Pc cc thu7n lPi v kh kh5n c1a Vi't Nam trong 20 n5m qua trong
vi'c nh7p v chuyCn giao cng ngh'.
6.1. Khi qut vG chuyCn giao cng nghH
Vo nh;ng n5m 60, B cc n-?c >ang pht triCn ch-a quan tm vo khoa h=c v
cng ngh' v h= cho rQng, tRn tHi kho*ng cch vN cng ngh' gi;a cc n-?c >ang pht
triCn v cc n-?c pht triCn l tIt yEu. VIn >N ny c thC >-Pc gi*i thch bBi sA thiEu
hiCu biEt vN vai tr c1a khoa h=c v cng ngh' trong sA pht triCn c1a nNn kinh tE.
TX nh;ng n5m 90 trB lHi >y, h= > hiCu ra rQng, nNn kinh tE trong t-/ng lai c1a
h= sG phL thu<c nhiNu vo kh* n5ng c1a h=, khng chW trong vi'c ginh >-Pc nh;ng b
quyEt tX n-?c ngoi m cn B cha lm cho n trB nn ph hPp >Rng th.i xy dAng
chnh sch khoa h=c v cng ngh' trn c/ sB nh;ng b quyEt nh7p khVu. y >-Pc coi
l vIn >N then ch8t cho vi'c pht triCn nNn kinh tE v l c/ sB cho vi'c tiEn hnh
chuyCn giao cng ngh'.
6.1.1. Chuy.n giao cng ngh( l g?
* Cc -<nh nghFa v0 chuy.n giao cng ngh(
- TFng qut: ChuyCn giao cng ngh' l vi'c >-a kiEn thOc k\ thu7t ra khci ranh
gi?i n/i s*n sinh ra n.
- Theo quan >iCm qu*n l cng ngh': ChuyCn giao cng ngh' l t7p hPp cc
hoHt ><ng th-/ng mHi v php l nhQm lm cho bn nh7n cng ngh' c >-Pc n5ng lAc
cng ngh' nh- bn giao cng ngh', trong khi sY dLng cng ngh' > vo mLc >ch >
>Jnh.
- Theo lu7t ChuyCn giao cng ngh' (2006): ChuyCn giao cng ngh' l chuyCn
giao quyNn sB h;u hobc quyNn sY dLng m<t phUn hobc ton b< cng ngh' tX bn c
quyNn chuyCn giao cng ngh' sang bn nh7n cng ngh'.
Ch!ng 6 Chuy.n giao cng ngh( Trang 45 of 57
* L4i tQng chuy.n giao cng ngh(
L m<t phUn hobc ton b< cng ngh' sau >y:
a) B quyEt k\ thu7t;
b) KiEn thOc k\ thu7t vN cng ngh' >-Pc chuyCn giao d-?i dHng ph-/ng n
cng ngh', quy trnh cng ngh', gi*i php k\ thu7t, cng thOc, thng s8 k\ thu7t, b*n
vG, s/ >R k\ thu7t, ch-/ng trnh my tnh, thng tin d; li'u;
c) Gi*i php hPp l ha s*n xuIt, >Fi m?i cng ngh'.
8i t-Png cng ngh' >-Pc chuyCn giao c thC g]n hobc khng g]n v?i >8i
t-Png sB h;u cng nghi'p.
* HQp -Nng chuy.n giao cng ngh(
HPp >Rng chuyCn giao cng ngh' >-Pc l7p thnh v5n b*n v c thC bao gRm
cc n<i dung sau:
1. Tn hPp >Rng chuyCn giao cng ngh', trong > ghi r tn cng ngh' >-Pc
chuyCn giao;
2. 8i t-Png cng ngh' >-Pc chuyCn giao, s*n phVm do cng ngh' tHo ra;
3. ChuyCn giao quyNn sB h;u, quyNn sY dLng cng ngh';
4. Ph-/ng thOc chuyCn giao cng ngh';
5. QuyNn v nghSa vL c1a cc bn;
6. Gi, ph-/ng thOc thanh ton;
7. Th.i >iCm, th.i hHn hi'u lAc c1a hPp >Rng;
8. Khi ni'm, thu7t ng; sY dLng trong hPp >Rng (nEu c);
9. KE hoHch, tiEn >< chuyCn giao cng ngh', >Ja >iCm thAc hi'n chuyCn giao
cng ngh';
10. Trch nhi'm b*o hnh cng ngh' >-Pc chuyCn giao;
11. PhHt vi phHm hPp >Rng;
12. Trch nhi'm do vi phHm hPp >Rng;
13. Php lu7t >-Pc p dLng >C gi*i quyEt tranh chIp;
14. C/ quan gi*i quyEt tranh chIp;
15. Cc thca thu7n khc khng tri v?i quy >Jnh c1a php lu7t Vi't Nam.
6.1.2. Phn lo1i chuy.n giao cng ngh(
* CBn cI vo ch$ th. tham gia chuyn giao
- ChuyCn giao n<i b<.
- ChuyCn giao trong n-?c.
- ChuyCn giao n-?c ngoi.
* CBn cI theo lo1i hnh cng ngh( chuy.n giao
- ChuyCn giao cng ngh' s*n phVm.
Ch!ng 6 Chuy.n giao cng ngh( Trang 46 of 57
- ChuyCn giao cng ngh' qu trnh.
* CBn cI theo hnh thi cng ngh( -Qc chuy.n giao
- ChuyCn giao theo chiNu ngang: Cng ngh' chuyCn giao > c trn thJ tr-.ng
v s*n phVm c1a n > >-Pc bn r<ng ri.
- ChuyCn giao theo chiNu d=c:
+ Cng ngh' ch-a c trn thJ tr-.ng: Cng ngh' ch-a >-Pc triCn khai, bn nh7n
c >-Pc cng ngh' hon ton m?i nEu triCn khai thnh cng.
+ Cng ngh' > c trn thJ tr-.ng: ChuyCn giao tX vi'c nghin cOu, triCn khai,
sY dLng v > c trn thJ tr-.ng. Bn nh7n d3 dng lm ch1 >-Pc cng ngh'.
Trn thAc tE, chuyCn giao theo chiNu d=c chiEm 5% tFng s8 chuyCn giao cng
ngh' trn ton thE gi?i. Bn nh7n cUn c n5ng lAc triCn khai >8i v?i cng ngh' ch-a c
trn thJ tr-.ng v chi ph chuyCn giao cao >8i v?i tr-.ng hPp cng ngh' > c trn thJ
tr-.ng.
6.1.3. Cc nguyn nhn xuMt hi(n chuy.n giao cng ngh(
Quan st cc n-?c > cng nghi'p ho ng-.i ta nh7n thIy rQng:
- Cng nghi'p ho dAa vo ti nguyn v vJ tr >Ja l thu7n lPi.
- Cng nghi'p ho dAa vo sA pht triCn c1a cng ngh'.
Ngy nay, >C pht triCn >It n-?c th cc qu8c gia trn thE gi?i vXa lm m<t s8
cng ngh' vXa nh7p m<t s8 cng ngh'.
C hiCu r nguyn nhn chuyn giao, ta xem xt sA hnh thnh, -u >iCm, nh-Pc
>iCm gi;a cng ngh' n<i sinh v cng ngh' ngoHi sinh.
* Cng ngh( n;i sinh
- SA hnh thnh:
+ -Pc hnh thnh thng qua qu trnh nghin cOu v triCn khai trong n-?c.
+ Giai >oHn hnh thnh cng ngh' n<i sinh bao gRm: Tm hiCu nhu cUu ThiEt
kE ChE tHo thY S*n xuIt TruyNn b v >Fi m?i.
- mu >iCm:
+ Thch hPp v?i >iNu ki'n pht triCn trong n-?c do >-Pc thiEt kE tX cc d; li'u
thu th7p >-Pc theo nhu cUu c1a >Ja ph-/ng.
+ Ng-.i sY dLng d3 dng lm ch1 cng ngh' v nghin cOu triCn khai trong
n-?c, do > d3 pht huy >-Pc hi'u qu*.
+ TiEt ki'm >-Pc ngoHi t'.
Ch!ng 6 Chuy.n giao cng ngh( Trang 47 of 57
+ Khng phL thu<c vo cc chuyn gia n-?c ngoi, >bc bi't vN k\ thu7t.
+ T7n dLng cc nguRn lAc sln c B >Ja ph-/ng do thiEt kE trong n-?c dAa vo
cc nguRn lAc c sln.
+ NEu trnh >< nghin cOu v triCn khai >Ht trnh >< tin tiEn th c thC xuIt
khVu >-Pc cng ngh' mang lHi lPi ch cho qu8c gia.
+ Cc c/ quan nghin cOu triCn khai tch lu\ >-Pc kinh nghi'm, sng tHo v
nng cao >-Pc trnh ><.
- Nh-Pc >iCm:
+ MIt nhiNu th.i gian, sOc lAc v tiNn bHc v thE nEu chW dAa vo cng ngh' n<i
sinh th th.i gian cng nghi'p ho sG ko di.
+ NEu trnh >< nghin cOu v triCn khai khng cao th cng ngh' tHo ra sG t c
gi trJ, gy lng ph v s*n phVm tHo ra kh cHnh tranh >-Pc trn thJ tr-.ng.
* Cng ngh( ngo1i sinh
- SA hnh thnh:
+ -Pc hnh thnh thng qua vi'c mua cng ngh' do n-?c ngoi s*n xuIt.
+ Giai >oHn hnh thnh cng ngh' ngoHi sinh: Nh7p Thch nghi Lm ch1.
- Cc hnh thOc nh7p cng ngh':
+ Mua thiEt bJ, nh my cha kha trao tay hay s*n phVm trao tay.
+ Lin doanh, hPp tc kinh doanh v?i cc cng ty xuyn qu8c gia trong > pha
n-?c ngoi chJu trch nhi'm cung cIp phUn ch1 yEu c1a cng ngh'.
+ Mua giIy php b*n quyNn cng ngh' rRi tHo ra cng ngh'.
- Ngy nay, chuyCn giao cng ngh' l hnh thOc mua v bn cng ngh' c tF
chOc, ><ng c/ c1a bn giao v bn nh7n *nh h-Bng rIt l?n t?i kEt qu* chuyCn giao.
* Nh6ng nguyn nhn khch quan
- Khng qu8c gia no trn thE gi?i c >1 m=i nguRn lAc >C lm ra tIt c* cc
cng ngh' cUn thiEt m<t cch kinh tE, do > nhiNu n-?c mu8n c cng ngh' th-.ng
cn nh]c vN ph-/ng di'n kinh tE gi;a mua v lm.
- SA pht triCn khng >Rng >Nu c1a cc qu8c gia trn thE gi?i vN cng ngh',
nhiNu n-?c khng c kh* n5ng tHo ra cng ngh' m mnh cUn, v thE ph*i mua >C >p
Ong nhu cUu cIp thiEt.
- Xu thE mB r<ng hPp tc tHo thu7n lPi cho vi'c mua v bn cng ngh'.
Ch!ng 6 Chuy.n giao cng ngh( Trang 48 of 57
- Do tin b< c1a khoa h=c v cng ngh' lm tuFi th= trung bnh c1a cc cng
ngh' rt ng]n lHi, khiEn cho nhu cUu >Fi m?i cng ngh' t5ng cao.
* Bn bn cng ngh(
- Bn cng ngh' ra n-?c ngoi >C thu >-Pc lPi nhu7n cao h/n.
- ChIp nh7n vN cHnh tranh s*n phVm >C nhanh chng thu hRi v8n >Uu t-, c
>iNu ki'n >Fi m?i cng ngh'.
- Thu >-Pc cc lPi ch khc nh- bn nguyn v7t li'u, linh ki'n, phL tng thay
thE,vv cho bn nh7p cng ngh'.
* Bn nh,n cng ngh(
- Thng qua chuyCn giao cng ngh', tranh th1 v8n >Uu t- c1a n-?c ngoi, tHo
>iNu ki'n >Vy nhanh t8c d< t5ng tr-Bng kinh tE.
- T7n dLng nguRn lAc sln c m ch-a khai thc >-Pc do thiEu cng ngh', t5ng
thu nh7p cho ng-.i lao ><ng.
- Nhanh chng >p Ong cc nhu cUu thiEt yEu c1a x h<i, nhu cUu >Fi m?i cng
ngh' >C >p Ong sOc p cHnh tranh.
- C >iNu ki'n nhanh chnh nng cao trnh >< cng ngh', h=c t7p cc ph-/ng
php qu*n l tin tiEn.
- Trnh >-Pc r1i ro nEu ph*i tA lm nh. mua sng chE cng ngh'.
- Rt ng]n th.i gian cng nghi'p ha, >i t]t vo cc cng ngh' hi'n >Hi nhIt.
6.2. Qu trnh nhIp v chuyCn giao cng nghH
6.2.1. Cc m4i lin k2t trong chuy.n giao cng ngh(.
* Cc m4i lin k2t trKc ti2p
- Thng qua cc cng ty xuyn qu8c gia.
- Thng qua mua sng chE cng ngh'.
- Thng qua cc cng ty t- vIn vN cng ngh' v chuyCn giao cng ngh'.
- Thng qua cc chuyn gia n-?c ngoi >ang hoHt ><ng tHi >Ja ph-/ng.
* Cc m4i lin h( gin ti2p
- Thng qua >Hi l phn ph8i B >Ja ph-/ng.
- Thng qua cc h<i nghJ v h<i th*o qu8c tE.
- Thng qua h<i chP v triCn lm th-/ng mHi.
- Thng qua cc In phVm.
Ch!ng 6 Chuy.n giao cng ngh( Trang 49 of 57
6.2.2. C! ch2 chuy.n giao cng ngh(
* Khi ni(m
- C/ chE chuyCn giao cng ngh' l h' th8ng cc v5n b*n php l cng v?i h'
th8ng cc c/ quan tX trung -/ng >En >Ja ph-/ng, lin quan >En qu*n l hoHt ><ng
chuyCn giao cng ngh' nh- thVm >Jnh, >nh gi, kiCm tra, gim st, cung cIp thng
tin, t- vIn,vv.
- ChuyCn giao cng ngh' khc v?i mua bn s*n phVm thng th-.ng, v v7y cUn
c nh;ng quy >Jnh ring nhQm tHo thu7n lPi cho chuyCn giao cng ngh', thu ht >Uu t-
n-?c ngoi, ngQn ngXa nh;ng thi't hHi cho lPi ch qu8c gia.
* Qui -<nh php l v0 chuy.n giao cng ngh( " Vi(t Nam.
+ Tr-?c n5m 1996: Php l'nh chuyCn giao cng ngh' n-?c ngoi vo Vi't nam
+ Tr-?c n5m 2007: Lu7t dn sA (1995), Lu7t Khoa h=c Cng ngh' (2000).
+ TX 7/2007: Lu7t ChuyCn giao cng ngh' (2006).
6.2.3. Trnh tK ti2n hnh nh,p cng ngh(
L7p dA n nh7p cng ngh'
S/ tuyCn
Bo co nghin cOu kh* thi
nh gi
m phn l kEt hPp >Rng
Ph chuVn
TF chOc thAc hi'n
Nghi'm thu
S*n xuIt p dLng
TiEp thu, c*i tiEn, >Fi m?i
nh gi cng ngh'
ChuVn bJ
ThAc thi nh7p
SY dLng
Nh7p
Lm ch1
Ch!ng 6 Chuy.n giao cng ngh( Trang 50 of 57
* Giai -o1n chuUn b<
- L7p dA n nh7p cng ngh':
+ Xc >Jnh mLc tiu, cc nguRn lAc
+ S/ b< ph-/ng n nh7p, thJ tr-.ng cng ngh' nh7p.
+ DA bo s/ b< hi'u qu* kinh tE x h<i.
- Bo co kh* thi:
+ Quy m cng trnh v cc ph-/ng n s*n phVm.
+ Cc nguRn lAc sln c nh- nguyn v7t li'u, n5ng l-Png, nhn lAc v cc cng
trnh cng c<ng phL trP.
+ LAa ch=n cng ngh' cL thC.
+ VIn >N b*o v' mi tr-.ng.
+ L7p lJch trnh thAc hi'n.
+ Phn tch hi'u qu* kinh tE v cc lPi ch x h<i.
* Giai -o1n thKc hi(n :
- m phn v k kEt hPp >Rng:
+ m phn l c/ sB c1a k kEt, k kEt l kEt qu* c1a >m phn.
+ MLc tiu c1a >m phn l k kEt >-Pc hPp >Rng v v7y trong th*o lu7n, th-/ng
l-Png cc bn cUn mNm dko, kin tr.
+ HPp >Rng chuyCn giao cng ngh' ph*i >-Pc ph chuVn m?i c hi'u lAc.
- TF chOc thAc hi'n:
+ Sau khi hPp >Rng >-Pc ph chuVn, tF chOc vi'c tiEp nh7n thiEt bJ, ti li'u.
+ L]p >bt, >o tHo nh7n lAc,vv.
* Giai -o1n s[ dHng
- Nghi'm thu v s*n xuIt thY nghi'm.
- C*i tiEn, nng cao cng ngh' nh7p.
6.3. Kinh nghiHm chuyCn giao cng nghH O cc n7Tc Fang pht triCn
6.3.1. Nh6ng thu,n lQi v kh khBn.
* Nh6ng thu,n lQi:
- Xu thE mB r<ng hPp tc v th-/ng mHi qu8c tE thc >Vy qu trnh chuyCn giao
cng ngh' qu8c tE.
Ch!ng 6 Chuy.n giao cng ngh( Trang 51 of 57
- TiEn b< khoa h=c cng ngh' tHo ra nh;ng cng cL tin tiEn gip chuyCn giao
cng ngh' d3 dng.
- Cc n-?c nh7n v giao cng ngh' > thu >-Pc rIt nhiNu kinh nghi'm trong
chuyCn giao cng ngh'.
- y l m<t hoHt ><ng mang lHi lPi ch cho c* hai bn tham gia.
* Nh6ng kh khBn:
- Khch quan:
+ SA chnh l'ch vN kiEn thOc gi;a bn giao v bn nh7n.
+ Khc bi't vN trnh >< v5n ha, ngn ng; gi;a bn nh7n v bn giao.
+ Kh truyNn >Ht, ho hPp tIt c* trong th.i gian ng]n.
- V* pha bn giao:
+ <ng c/ c1a bn bn l thu >-Pc cng nhiNu lPi nhu7n cng t8t. C thu >-Pc
nhiNu lPi nhu7n h= th-.ng gi*m chi ph >o tHo lm cho bn nh7n gbp nhiNu kh kh5n
trong vi'c lm ch1 cng ngh'.
+ Lo ngHi bn nh7n trB thnh >8i th1 cHnh tranh, v thE bn giao th-.ng c8 tr
hon hobc chW giao thng tin >1 >C v7n hnh.
- V* pha bn nh<n:
+ C/ sB hH tUng cng ngh' yEu km nh- nhn lAc, chnh sch, v5n ha, n5ng lAc,
v thE kh lm ch1 cng ngh'.
+ C/ sB hH tUng kinh tE yEu km nh- >i'n, cIp thot n-?c, giao thng v7n t*i,
thng tin lin lHc v cc h' th8ng phL trP khc.
+ 8t chy giai >oHn trong qu trnh cng nghi'p ha.
- ThAc tE cho thIy, sau 20 n5m t5ng c-.ng chuyCn giao cng ngh' th cc n-?c
>ang pht triCn ngho h/n tr-?c : So v?i th7p kZ 70, nP c1a cc n-?c >ang pht triCn
th7p kZ 80 t5ng 8 lUn v n5m 1995 t5ng 28 lUn.
6.3.2. Li0u ki(n -. chuy.n giao cng ngh( thnh cng " cc n9c -ang pht tri.n
* V0 nh,n thIc
- Khi >nh gi kEt qu* chuyCn giao cng ngh' cMng nh- >Fi m?i cng ngh' ph*i
xem xt trong di hHn.
- Ng-.i nh7n cng ngh' ph*i tr* tiNn cho cng ngh' m h= nh7n >-Pc.
- Ng-.i nh7n cng ph*i lm ch1 >-Pc cng ngh' nh7p.
Ch!ng 6 Chuy.n giao cng ngh( Trang 52 of 57
- ChuyCn giao cng ngh' cUn >*m b*o nh;ng >iNu ki'n t8i thiCu nh- >iNu ki'n
nghin cOu triCn khai, nguRn lAc vN ti chnh, trnh >< nguRn nhn lAc >p Ong >-Pc
cc m8i lin kEt cUn thiEt.
- ChuyCn giao cng ngh' >-Pc coi l thnh cng khi bn nh7n cng ngh' n]m
vOng v sY dLng n m<t cch hi'u qu*.
* V0 thKc hnh
- BIt k` m<t chuyCn giao cng ngh' no cMng lin quan t?i 7 yEu t8: Bn giao
cng ngh' ; Bn nh7n cng ngh' ; Cng ngh' >-Pc chuyCn giao; Hnh thOc chuyCn
giao ; Mi tr-.ng bn giao ; Mi tr-.ng bn nh7n ; Mi tr-.ng chung gi;a bn giao
v bn nh7n.
- 8i v?i mi tr-.ng bn nh7n:
+ Ph*i xy dAng nNn t*ng chuyCn giao cng ngh' : H' th8ng gio dLc qu8c gia,
cc hoHt ><ng c1a nNn kinh tE v sA tham gia c1a Chnh ph1.
+ SA ph8i hPp g;a ba yEu t8 trn sG tHo ra c/ sB hH tUng >C tiEn hnh chuyCn giao
cng ngh'.
+ T5ng c-.ng vai tr c1a vi'c nghin cOu v triCn khai, c 10 giai >oHn cUn >En
>ng gp c1a nghin cOu triCn khai, > l : Xc >Jnh nhu cUu, xc >Jnh cc ph-/ng n,
quyEt >Jnh lm hay nh7p, >m phn, tiEp nh7n, xy dAng, sY dLng, c*i tiEn v >Fi m?i.
+ Trong giai >oHn chuVn bJ, n5ng lAc nghin cOu v triCn khai quyEt >Jnh kh*
n5ng lAa ch=n cng ngh' thch hPp.
+ Trong giai >oHn >m phn hPp >Rng, n5ng lAc nghin cOu v triCn khai quyEt
>Jnh kh* n5ng th-/ng th*o hPp >Rng thng qua vi'c cung cIp thng tin >Uy >1 v ha
trP php l.
+ Trong giai >oHn tiEp nh7n : T5ng c-.ng kh* n5ng lm ch1 tiEn t?i >Rng ha v
>Fi m?i dAa trn n5ng lAc n<i sinh.
- Kho*ng cch cng ngh' gi;a bn giao v bn nh7n :
+ NEu kho*ng cch qu l?n th bn nh7n kh c thC thnh cng do kh* n5ng tiEp
thu km.
+ NEu kho*ng cch qu nhc bn bn giao cng ngh' c thC khng chuyCn giao
hEt cc b quyEt cng ngh'.
- Nn chuyCn giao >Rng b< c* cng ngh' s*n phVm v cng ngh' qu trnh.
Ch!ng 7 Qu&n l nh n9c v0 cng ngh( Trang 53 of 57
CH"NG 7
QU.N L NH NbC Vc CNG NGH0
Sau khi h=c xong ch79ng ny, sinh vin cAn hiCu F78c cc n>i dung sau:
- HiCu >-Pc vai tr v chOc n5ng c1a nh n-?c trong qu*n l khoa h=c v cng
ngh'.
- HiCu >-Pc cc >bc tr-ng qu*n l khoa h=c v cng ngh'.
- HiCu >-Pc qu*n l nh n-?c vN cng ngh' B Vi't Nam
- HiCu >-Pc cc thnh tAu v tRn tHi trong qu*n l nh n-?c B Vi't Nam vN
cng ngh' trong th.i gian qua.
7.1. Khi niHm chung
7.1.1. Vai tr v chIc nBng c$a nh n9c trong qu&n l khoa hJc v cng ngh(
Trong qu*n l kinh tE x h<i: Nh n-?c thng qua c/ chE, php lu7t, cc chnh
sch v gi*i php >C tHo >iNu ki'n cho >It n-?c pht triCn Fn >Jnh v bNn v;ng vN kinh
tE v chnh trJ.
Trong qu*n l khoa h=c v cng ngh': Nh n-?c thAc hi'n ba chOc n5ng chnh,
> l chOc n5ng Jnh h-?ng v tF chOc; ChOc n5ng thc >Vy v kch thch; ChOc n5ng
hnh chnh v >iNu chWnh.
- ChOc n5ng >Jnh h-?ng v tF chOc: *m b*o khoa h=c v cng ngh' l c/ sB
>C pht triCn kinh tE, x h<i, an ninh v qu8c phng, thng qua xy dAng h' th8ng gio
dLc, tF chOc >o tHo nhn lAc khoa h=c, xy dAng cc gi*i php vN ti chnh,vv.
- ChOc n5ng thc >Vy v kch thch: *m b*o sA pht triCn Fn >Jnh v lin tLc
c1a khoa h=c thng qua xy dAng c/ sB hH tUng kinh tE, >Uu t- xy dAng v pht triCn
n5ng lAc cng ngh', sY dLng hi'u qu* cc nguRn lAc sln c, xy dAng v pht triCn thJ
tr-.ng cng ngh', xy dAng cc dA n cng ngh' chiEn l-Pc,vv.
- ChOc n5ng hnh chnh v >iNu chWnh: Ban hnh lu7t php; KiCm sot nh;ng
thay >Fi, b*o v' sOc khok c<ng >Rng, kiCm sot cc tc ><ng >8i v?i mi tr-.ng s8ng,
b*o v' quyNn lPi ng-.i tiu dng,vv.
7.1.2. Cc -Yc trng c$a qu&n l khoa hJc v cng ngh(
* M4i quan h( gi6a qu&n l khoa hJc v cng ngh( v9i qu&n l pht tri.n
cng ngh(
- Trong thAc tE ba giai >oHn nghin cOu khoa h=c, pht triCn cng ngh' v tiEn
hnh s*n xuIt lun c sA t-/ng tc, lRng ghp v >an xen:
Ch!ng 7 Qu&n l nh n9c v0 cng ngh( Trang 54 of 57
+ Nghin cOu khoa h=c c/ b*n nhQm khm ph b*n chIt hobc pht hi'n kiEn
thOc m?i d-?i dHng nguyn l, l thuyEt hobc quy lu7t c gi trJ tFng qut.
+ Nghin cOu khoa h=c Ong dLng nhQm khai thc kEt qu* c1a nghin cOu khoa
h=c c/ b*n >C v7n dLng vo thAc ti3n hobc tm gi*i php m?i >C gi*i quyEt m<t nhi'm
vL nhIt >Jnh.
+ TriCn khai thAc nghi'm l v7n dLng cc quy lu7t c1a nghin cOu c/ b*n v
cc nguyn l c1a nghin cOu Ong dLng >C >-a ra cc hnh m^u kh* thi vN k\ thu7t, vN
kinh tE, vN mi tr-.ng, vN ti chnh, vN x h<i,..vv.
+ TriCn khai hon thi'n hay s*n xuIt thAc nghi'm nhQm mLc >ch n]m v;ng k\
n5ng >C thuUn thLc cng ngh' hobc hon thi'n s*n phVm m?i trn m<t quy m bn
cng nghi'p, chuVn bJ >C s*n xuIt hng loHt c hi'u qu*. y l khu cu8i cng nhQm
hon thi'n cng ngh' v dy chuyNn s*n xuIt m^u >C th-/ng mHi ho hobc mB r<ng
s*n xuIt sau ny.
Nghin cOu Ong dLng triCn khai thAc nghi'm v triCn khai hon thi'n tHo thnh
kh8i cc hoHt ><ng pht triCn cng ngh'.
Pht triCn cng ngh' khc v?i nghin cOu khoa h=c B cha pht triCn cng ngh'
gUn v?i doanh nghi'p v thJ tr-.ng h/n.
7.2. QuMn l Nh n7Tc vG cng nghH O ViHt Nam
7.2.1. TT chIc b; my qu&n l khoa hJc v cng ngh(
Chnh ph1 th8ng nhIt qu*n l Nh n-?c vN khoa h=c cng ngh'.
B< KHCN l c/ quan c1a Chnh ph1 thAc hi'n chOc n5ng qu*n l Nh n-?c
lSnh vAc nghin cOu khoa h=c v pht triCn cng ngh' trong phHm vi c* n-?c.
Cc b<, c/ quan ngang b<, c/ quan thu<c Chnh ph1 c trch nhi'm qu*n l
Nh n-?c vN khoa h=c v cng ngh' theo sA phn cng c1a Chnh ph1.
h cIp tWnh v thnh ph8 trAc thu<c Trung -/ng, c/ quan qu*n l Nh n-?c vN
khoa h=c v cng ngh' B >Ja ph-/ng l cc SB KHCN. h cIp qu7n, huy'n l phng
KH & CN trAc thu<c UBND qu7n, huy'n hobc l m<t b< ph7n nQm trong phng kE
hoHch hobc V5n phng UZ ban. SB KHCN chJu sA chW >Ho, h-?ng d^n, kiCm tra vN
chuyn mn, nghi'p vL c1a B< KHCN. H<i >Rng KH & CN c1a tWnh l c/ quan t- vIn
c1a >Ja ph-/ng vN cc vIn >N lin quan t?i pht triCn dAa trn cng ngh'.
Qu*n l khoa h=c cng ngh' B c/ sB bao gRm cc phng qu*n l khoa h=c B
cc vi'n nghin cOu v cc tr-.ng >Hi h=c hobc cc phng cng ngh'/ k\ thu7t B c/ sB
s*n xuIt. ChOc n5ng c1a cc >/n vJ ny ch1 yEu l tF chOc v qu*n l cc hoHt ><ng
nghin cOu v triCn khai k\ thu7t c1a c/ sB. H<i >Rng khoa h=c c1a c/ sB l b< ph7n t-
vIn cho th1 tr-Bng cng cIp vN cc vIn >N khoa h=c v cng ngh'.
Ch!ng 7 Qu&n l nh n9c v0 cng ngh( Trang 55 of 57
7.2.2 N;i dung qu&n l Nh n9c v0 khoa hJc v cng ngh(
N<i dung qu*n l Nh n-?c vN khoa h=c v cng ngh' B Vi't Nam >-Pc quy
>Jnh tHi >iNu 49, ch-/ng VI c1a Lu7t khoa h=c v cng ngh'.
N<i dung qu*n l Nh n-?c vN khoa h=c v cng ngh' bao gRm:
1. Xy dAng v chW >Ho thAc hi'n chiEn l-Pc, chnh sch, quy hoHch, kE hoHch,
nhi'm vL khoa h=c v cng ngh';
2. Ban hnh v tF chOc thAc hi'n cc v5n b*n quy phHm php lu7t vN khoa h=c
v cng ngh';
3. TF chOc b< my qu*n l khoa h=c v cng ngh';
4. TF chOc, h-?ng d^n >5ng k hoHt ><ng c1a tF chOc khoa h=c v cng ngh',
qu\ pht triCn khoa h=c v cng ngh';
5. B*o v' quyNn sB h;u tr tu';
6. Quy >Jnh vi'c >nh gi, nghi'm thu, Ong dLng v cng b8 kEt qu* nghin
cOu khoa h=c v pht triCn cng ngh'; chOc vJ khoa h=c; gi*i th-Bng khoa h=c v cng
ngh' v cc hnh thOc ghi nh7n cng lao vN khoa h=c v cng ngh' c1a tF chOc, cc
nhn;
7. TF chOc, qu*n l cng tc thVm >Jnh khoa h=c v cng ngh';
8. TF chOc, chW >Ho cng tc th8ng k, thng tin khoa h=c v cng ngh';
9. TF chOc, chW >Ho vi'c >o tHo, bRi d-dng nng cao trnh >< chuyn mn,
nghi'p vL vN khoa h=c v cng ngh';
10. TF chOc, qu*n l hPp tc qu8c tE vN khoa h=c v cng ngh';
11. Thanh tra, kiCm tra vi'c chIp hnh php lu7t vN khoa h=c v cng ngh', gi*i
quyEt tranh chIp, khiEu nHn, t8 co trong khoa h=c v cng ngh'; xY l cc vi phHm
php lu7t vN khoa h=c v cng ngh'.
7.3. $Li mTi quMn l nh n7Tc vG cng nghH O ViHt Nam
7.3.1. Thnh tKu -1t -Qc
Trong nh;ng n5m qua, B< KH & CN c nhiNu c8 g]ng trong >Fi m?i hoHt ><ng
qu*n l pht triCn cng ngh'. B< > xy dAng >Jnh h-?ng >Fi m?i cng ngh' trong
m<t s8 ngnh v lSnh vAc >En n5m 2010; > cng cc tFng cng ty l?n xy dAng l<
trnh >Fi m?i cng ngh' cho 14 ngnh v lSnh vAc nh-: n5ng l-Png, c/ kh, ho chIt,
luyn kim, nng nghi'p, thuZ s*n, dUu kh, cng ngh' thng tin, b-u chnh - vi3n
thng, xy dAng giao thng v7n t*i, cng ngh' sinh h=c, cng ngh' tA ><ng ho, cng
ngh' d't may; Xy dAng cc kE hoHch 5 n5m vN hoHt ><ng KH & CN.
Ch!ng 7 Qu&n l nh n9c v0 cng ngh( Trang 56 of 57
VN chnh sch KH & CN cMng c nhiNu kEt qu*. Vi'c s]p xEp lHi cc tF chOc
NC&PT theo QuyEt >Jnh 782/TTg c1a Chnh ph1 cho php th >iCm thnh l7p doanh
nghi'p Nh n-?c trong cc c/ sB >o tHo nghin cOu, nhQm g]n kEt nghin cOu KH &
CN v?i s*n xuIt kinh doanh.
Cng tc ti chnh cho hoHt ><ng KH & CN, ngoi vi'c t5ng tZ l' ngn sch
Nh n-?c (NSNN) dnh cho KH & CN (n5m 2002 > >Ht 2% NSNN), Nh n-?c > c
nh;ng chnh sch -u >i vN >Uu t-, thuE v tn dLng >8i v?i hoHt ><ng KH & CN nhQm
khuyEn khch doanh nghi'p >Uu t- cho >Fi m?i cng ngh'.
Trong lSnh vAc pht triCn cng ngh', > cho php hoHt ><ng cc tF chOc dJch vL
sB h;u cng nghi'p bao gRm cc cng ty, v5n phng hobc trung tm t- vIn lu7t php
vN sB h;u cng nghi'p thu<c nhiNu thnh phUn khc nhau.
S8 l-Png >/n >5ng k sng chE v gi*i php h;u ch >5ng k b*o h< tHi CLc sB
h;u cng nghi'p t5ng nhanh. Cc tF chOc dJch vL vN tiu chuVn - >o l-.ng - chIt
l-Png cMng c nhiNu tiEn b<.
M<t h' th8ng cc Trung tm Ong dLng KH & CN v >-Pc hnh thnh B tIt c*
cc tWnh, thnh trong c* n-?c. Cc trung tm ny c nhi'm vL gi?i thi'u cc thnh tAu
v triCn khai Ong dLng cc thnh tAu, tiEn b< KH & CN vo thAc tE s*n xuIt kinh
doanh tHi >Ja ph-/ng. Mbc d lAc l-Png cn mcng, ><i ngM khuyEn nng, khuyEn lm,
khuyEn ng- > v >ang hoHt ><ng rIt c hi'u qu*, l lAc l-Png khng thC thiEu >-Pc
trong vi'c chuyCn giao, nhn r<ng cc tiEn b< k\ thu7t tHi cc >Ja ph-/ng, vng su,
vng xa, gp phUn quan tr=ng trong cng tc xo >i, gi*m ngho, nng cao mOc s8ng
c1a c- dn nng thn, miNn ni v h*i >*o.
7.3.1. Nh6ng kh khBn c8n khZc phHc
Tuy nhin qu*n l khoa h=c cng ngh' c1a n-?c ta v^n cn bIt c7p, m<t s8 vIn
>N bOc xc cUn t7p trung gi*i quyEt sau >y:
- Cng tc qu*n l khoa h=c v cng ngh' >ang l m<t trong nh;ng khu yEu
nhIt, cUn >-Pc >Fi m?i mHnh mG theo h-?ng xo bc c/ chE hnh chnh - bao cIp, nng
cao tnh tA ch1, tA chJu trch nhi'm c1a cc tF chOc v cc nh khoa h=c v cng ngh';
cUn tiEp tLc >Fi m?i c/ chE qu*n k kinh tE, bu<c cc doanh nghi'p ph*i >Fi m?i cng
ngh' >C nng cao hi'u qu* v n5ng lAc cHnh tranh, qua > g]n kEt hoHt ><ng khoa h=c
v cng ngh' v?i pht triCn kinh tE - x h<i. Fi m?i c/ chE, chnh sch >Uu t-, ti
chnh >C huy ><ng nhiNu nguRn lAc cho khoa h=c v cng ngh' cMng nh- sY dLng cc
nguRn lAc ny m<t cch c hi'u qu* h/n. C nh;ng chnh sch mHnh mG >C thu ht
cn b< khoa h=c v cng ngh' B trong n-?c cMng nh- tr thOc ng-.i Vi't Nam B n-?c
ngoi phLc vL cho sA pht triCn c1a >It n-?c. T5ng c-.ng sA lin kEt, hPp tc gi;a cc
tF chOc khoa h=c v cng ngh' v?i cc tr-.ng >Hi h=c v doanh nghi'p, gi;a cc lSnh
Ch!ng 7 Qu&n l nh n9c v0 cng ngh( Trang 57 of 57
vAc khoa h=c v cng ngh', gi;a cc nh khoa h=c v cng ngh' >C c kh* n5ng gi*i
quyEt cc vIn >N l?n c1a s*n xuIt, c1a khoa h=c v cng ngh' v nhu cUu c1a >.i s8ng
x h<i.
- Trnh >< cng nghi'p c1a nhiNu ngnh s*n xuIt B n-?c ta, nhIt l cc doanh
nghi'p vXa v nhc nhn chung cn lHc h7u t?i vi thE h', kh* n5ng cHnh tranh c1a hng
ho n-?c ta thIp. Do >, vi'c nng cao trnh >< cng ngh' trong ton b< nNn kinh tE
qu8c dn, s?m loHi bc cng ngh' lHc h7u l m<t vIn >N bOc xc.
- TiNm lAc khoa h=c v cng ngh' cn nhiNu hHn chE, yEu km, hH tUng c/ sB
v7t chIt, k\ thu7t phLc vL cng tc nghin cOu pht triCn khoa h=c, cng ngh' nhn
chung cn lHc h7u, thiEu th8n; ><i ngM cn b< khoa h=c v cng ngh' so v?i yu cUu
cng nghi'p ho, hi'n >Hi ho nhn chung cn thiEu vN s8 l-Png, bIt c7p vN trnh ><,
n5ng lAc, bIt hPp l vN c/ cIu ngnh nghN v sA phn bF; pht triCn c1a ><i ngM cn b<
khoa h=c cng ngh', nhIt l c1a lAc l-Png chuyn gia >Uu >n cn thIp. Do >, vi'c
t5ng c-.ng, hi'n >Hi ho c/ sB v7t chIt k\ thu7t cho nghin cOu khoa h=c, >*m b*o
cc >iNu ki'n lm vi'c cho cn b< khoa h=c v cng ngh' l m<t yu cUu cIp bch
hi'n nay.
Vi'c cung cIp tri thOc khoa h=c v cng ngh' cho cng nhn, nng dn v >ng
>*o ng-.i lao ><ng cMng cUn >-Pc >Vy mHnh >C thAc hi'n quan >iCm cch mHng khoa
h=c v cng ngh' l sA nghi'p c1a ton dn.
Tham kh*o chi tiEt vN cc vIn >N tRn tHi, nguyn nhn v cc gi*i php kh]c
phLc tX >N n Fi m?i c/ chE qu*n l hoHt ><ng khoa h=c cng ngh' >-Pc Th1
t-?ng chnh ph1 ph duy't tHi QuyEt >Jnh s8 171/2004/Q-TTg./.