Ksiega Kaplanska

wedug w. Jana
przekad ks. J. Wujka, wraz z tekstem aciskim Vulgatam Clementinam

CZ I (1,1 - 10,20) Prawo ofiar. I. Obrzdek ofiar. (1,1 - 7,38) 1. CAOPALENIA ( 1,1- I 7).

1
1 I zawoa Pan Mojesza, i rzek do z przybytku wiadectwa mwic: 2 "Mw synom Izraelowym i rzeczesz do nich: Gdy kto z was chce zoy ofiar Panu z byda, to jest z wow albo z owiec chce zoy ofiary: 3 jeliby caopaleniem bya jego ofiara i z rogatego byda, samca bez skazy przywiedzie do wejcia przybytku wiadectwa, aby sobie ubaga Pana 4. I pooy rk na gow ofiary, a bdzie przyjemna i pomocna ku oczyszczeniu jego; 5 i zabije cielca przed Panem, i ofiaruj synowie Aaronowi, kapani, krew jego wylewajc j wkoo otarza, ktry jest przed wejciem do przybytku. 6 I obupiwszy skr ofiary 7 porbi czonki na sztuki i podpal ogie na otarzu, stos drew pierwej uoywszy. 8 A czonki, ktre s porbane, na wierzchu w porzdku poo, to jest gow i wszystko, co jest przy wtrobie, jelita te i nogi, opukane w wodzie. 9 I spali je kapan na otarzu jako caopalenie i jako wdziczn wonno Panu. 10 A jeli ofiara jest z drobnego byda, caopalenie z owiec albo z kz, odda samca bez skazy 11 i zabije go u boku otarza, ktry jest zwrcony ku pnocy, przed Panem, a krew jego wylej na otarz synowie Aaronowi wkoo. 12 I rozbior czonki, gow i wszystko, co jest przy wtrobie, i wo na drwa, pod ktre ma by podoony ogie, jelita za i nogi wypucz w wodzie. 13 A wszystko, co ofiarowano, spali kapan na otarzu jako caopalenie i wonno najwdziczniejsz Panu. 14 A jeliby z ptactwa bya caopalna ofiara Panu, z synogarlic, albo gobit, 15 zaniesie j kapan do otarza i skrci jej gow przy szyi, a przerwawszy miejsce rany, da wyciec krwi na kraj otarza; 16 pcherzyk za gardzielny i pierze rzuci blisko otarza ku wschodniej
1

1
1 Vocavit autem Moysen, et locutus est ei Dominus de tabernaculo testimonii, dicens : 2 Loquere filiis Isral, et dices ad eos : Homo, qui obtulerit ex vobis hostiam Domino de pecoribus, id est, de bobus et ovibus offerens victimas, 3 si holocaustum fuerit ejus oblatio, ac de armento : masculum immaculatum offeret ad ostium tabernaculi testimonii, ad placandum sibi Dominum : 4 ponetque manum super caput hosti, et acceptabilis erit, atque in expiationem ejus proficiens. 5 Immolabitque vitulum coram Domino, et offerent filii Aaron sacerdotes sanguinem ejus, fundentes per altaris circuitum, quod est ante ostium tabernaculi : 6 detractaque pelle hosti, artus in frusta concident. 7 Et subjicient in altari ignem, strue lignorum ante composita : 8 et membra qu sunt csa, desuper ordinantes, caput videlicet, et cuncta qu adhrent jecori, 9 intestinis et pedibus lotis aqua : adolebitque ea sacerdos super altare in holocaustum et suavem odorem Domino. 10 Quod si de pecoribus oblatio est, de ovibus sive de capris holocaustum, masculum absque macula offeret : 11 immolabitque ad latus altaris, quod respicit ad aquilonem, coram Domino : sanguinem vero illius fundent super altare filii Aaron per circuitum : 12 dividentque membra, caput, et omnia qu adhrent jecori, et ponent super ligna, quibus subjiciendus est ignis : 13 intestina vero et pedes lavabunt aqua. Et oblata omnia adolebit sacerdos super altare in holocaustum et odorem suavissimum Domino. 14 Si autem de avibus, holocausti oblatio fuerit Domino, de turturibus, aut pullis columb, 15 offeret eam sacerdos ad altare : et retorto ad collum capite, ac rupto vulneris loco, decurrere faciet sanguinem super crepidinem

stronie, na miejsce, gdzie popi wysypuj; 17 i poamie skrzyda jej, lecz nie pokraje ani przetnie jej elazem, i spali na otarzu, podoywszy pod drwa ogie. Caopalenie to jest i ofiara woni najwdziczniejszej Panu.

altaris : 16 vesiculam vero gutturis, et plumas projiciet prope altare ad orientalem plagam, in loco in quo cineres effundi solent, 17 confringetque ascellas ejus, et non secabit, neque ferro dividet eam, et adolebit super altare, lignis igne supposito. Holocaustum est et oblatio suavissimi odoris Domino.

2. OFIARY CHLEBNE (2,1-16).

2
1 Z Gdy kto przyniesie obiat na ofiar Panu, biaa mka bdzie ofiar jego, i naleje na ni oliwy i woy kadzido. 2 I przyniesie do synw Aaronowych, kapanw, z ktrych jeden wemie gar pen mki biaej i oliwy, i wszystko kadzido, i pooy jako pamitk na otarzu, na wonno najwdziczniejsz Panu. 3 A co zostanie z ofiary, bdzie Aarona i synw jego jako przewite z ofiar Paskich. 4 Ale gdy chcesz zoy na ofiar co upieczonego w piecu, z biaej mki bdzie, to jest chleby bez kwasu oliw rozmieszane i placki przane pomazane oliw. 5 Jeli z patelni bdzie obiata twoja, z biaej mki, oliw rozmieszanej i bez kwasu, 6 podzielisz j na kawaki i wlejesz na ni oliwy. 7 Ale jeli z rusztu bdzie ofiara, take biaa mka oliw bdzie zaczyniona, 8 i przyniesiesz j Panu, i oddasz w rce kapana. 9 Gdy on j bdzie ofiarowa, wemie pamitne z ofiary i spali na otarzu na wonno wdziczn Panu. 10 A cokolwiek zostanie, bdzie Aarona i synw jego, jako przewite z obiat Paskich. 11 Wszelka obiata, ktr ofiaruj Panu, bez kwasu czyniona bdzie, i bynajmniej kwasu ani miodu nie bd pali w ofierze Panu. 12 Pierwociny tylko t ych rzeczy bdziecie ofiarowa i dary, ale na otarz nie wo ich na wonno wdziczn. 13 Cokolwiek jako obiat ofiarujesz, sol posolisz i nie odejmiesz soli przymierza z Bogiem twoim od ofiary twojej. Przy wszelkiej obiacie twojej ofiarujesz sl. 14 Jeli za ofiarujesz dar pierwszego zboa twego Panu z kosw jeszcze zielonych, bdziesz pray ogniem i zetrzesz je jako krupy, i tak ofiarujesz pierwociny twoje Panu; 15 i nalejesz z
2

2
1 Anima cum obtulerit oblationem sacrificii Domino, simila erit ejus oblatio ; fundetque super eam oleum, et ponet thus, 2 ac deferet ad filios Aaron sacerdotes : quorum unus tollet pugillum plenum simil et olei, ac totum thus, et ponet memoriale super altare in odorem suavissimum Domino. 3 Quod autem reliquum fuerit de sacrificio, erit Aaron et filiorum ejus, Sanctum sanctorum de oblationibus Domini. 4 Cum autem obtuleris sacrificium coctum in clibano : de simila, panes scilicet absque fermento, conspersos oleo, et lagana azyma oleo lita. 5 Si oblatio tua fuerit de sartagine, simil conspers oleo et absque fermento, 6 divides eam minutatim, et fundes super eam oleum. 7 Sin autem de craticula fuerit sacrificium, que simila oleo conspergetur : 8 quam offerens Domino, trades manibus sacerdotis. 9 Qui cum obtulerit eam, tollet memoriale de sacrificio, et adolebit super altare in odorem suavitatis Domino : 10 quidquid autem reliquum est, erit Aaron, et filiorum ejus, Sanctum sanctorum de oblationibus Domini. 11 Omnis oblatio qu offeretur Domino, absque fermento fiet, nec quidquam fermenti ac mellis adolebitur in sacrificio Domino. 12 Primitias tantum eorum offeretis ac munera : super altare vero non imponentur in odorem suavitatis. 13 Quidquid obtuleris sacrificii, sale condies, nec auferes sal fderis Dei tui de sacrificio tuo : in omni oblatione tua offeres sal. 14 Si autem obtuleris munus primarum frugum tuarum Domino de spicis adhuc virentibus, torrebis igni, et confringes in morem farris, et sic offeres primitias tuas Domino, 15 fundens supra oleum, et thus imponens, quia oblatio Domini est : 16 de

wierzchu oliwy, i woysz kadzido, bo jest qua adolebit sacerdos in memoriam muneris to obiata Paska. 16 A kapan spali z niej na partem farris fracti, et olei, ac totum thus. pamitk daru cz startych krup i oliwy, i kadzido wszystko. 3. OFIARY ZAPOKOJNE (3,1-17).

3
1 Jeliby ofiar zapokojn bya czyja ofiara, a chciaby j zoy z byda rogatego, samca albo samic bez skazy ofiaruje przed Panem. 2 I pooy rk na gowie ofiary swej, i zabij j w wejciu do przybytku wiadectwa, a synowie Aaronowi, kapani, wylej krew wkoo otarza. 3 I zo z ofiar zapokojnych na obiat Panu j, ktry okrywa wntrze, i cokolwiek jest tustoci wewntrz: 4 dwie nerki z ojem, ktry okrywa trzewia, i siatk wtroby z nereczkami. 5 I podoywszy ogie pod drwa, spal to na otarzu jako caopalenie, na obiat najwdziczniejszej wonnoci Panu. 6 A jeli z owiec bdzie dar i zapokojna ofiara, bd samca ofiaruje bd samic, bez skazy bd. 7 Jeli baranka bdzie ofiarowa przed Panem, 8 pooy rk sw na gow ofiary swej i zabij j w wejciu do przybytku wiadectwa, i wylej synowie Aaronowi krew jej wkoo otarza. 9 I zo z ofiary zapokojnej na ofiar Panu: j i ogon wszystek, z nerkami, 10 i tuszcz, ktry okrywa brzuch i wszystkie wntrznoci, i obydwie nereczki z tuszczem, ktry jest przy trzewiach, i siatk wtroby z nereczkami. 11 I spali je kapan na otarzu na straw ognia i obiaty dla Pana. 12 Jeliby koza bya obiat jego i ofiarowaby j Panu, 13 pooy rk sw na jej gow i ofiaruje j w wejciu przybytku wiadectwa, a synowie Aaronowi wylej krew jej wkoo otarza. 14 I wezm z niej na pastw ognia Paskiego j, ktry okrywa brzuch i ktry zakrywa wszystkie wntrznoci 15 dwie nerki z siatk, ktra jest na nich przy trzewiach, i tuszcz wtroby z nereczkami. 16 I spali je na otarzu kapan na straw ognia i najwdziczniejsz wo.

3
1 Quod si hostia pacificorum fuerit ejus oblatio, et de bobus voluerit offerre, marem sive feminam, immaculata offeret coram Domino. 2 Ponetque manum super caput victim su, qu immolabitur in introitu tabernaculi testimonii, fundentque filii Aaron sacerdotes sanguinem per altaris circuitum. 3 Et offerent de hostia pacificorum in oblationem Domino, adipem qui operit vitalia, et quidquid pinguedinis est intrinsecus : 4 duos renes cum adipe quo teguntur ilia, et reticulum jecoris cum renunculis. 5 Adolebuntque ea super altare in holocaustum, lignis igne supposito, in oblationem suavissimi odoris Domino. 6 Si vero de ovibus fuerit ejus oblatio et pacificorum hostia, sive masculum obtulerit, sive feminam, immaculata erunt. 7 Si agnum obtulerit coram Domino, 8 ponet manum suam super caput victim su : qu immolabitur in vestibulo tabernaculi testimonii : fundentque filii Aaron sanguinem ejus per circuitum altaris. 9 Et offerent de pacificorum hostia sacrificium Domino : adipem et caudam totam 10 cum renibus, et pinguedinem qu operit ventrem atque universa vitalia, et utrumque renunculum cum adipe qui est juxta ilia, reticulumque jecoris cum renunculis. 11 Et adolebit ea sacerdos super altare in pabulum ignis et oblationis Domini. 12 Si capra fuerit ejus oblatio, et obtulerit eam Domino, 13 ponet manum suam super caput ejus : immolabitque eam in introitu tabernaculi testimonii, et fundent filii Aaron sanguinem ejus per altaris circuitum. 14 Tollentque ex ea in pastum ignis dominici, adipem qui operit ventrem, et qui tegit universa vitalia : 15 duos renunculos cum reticulo, quod est super eos juxta ilia, et arvinam jecoris cum renunculis : 16 adolebitque ea super altare
3

17 Wszelki j bdzie Paski prawem sacerdos in alimoniam ignis, et suavissimi wiecznym w pokoleniach waszych i wszech odoris. Omnis adeps, Domini erit 17 jure mieszkaniach waszych: ani krwi, ani oju perpetuo in generationibus, et cunctis zgoa je nie bdziecie." habitaculis vestris : nec sanguinem nec adipem omnino comedetis. 4. OFIARY ZA GRZECH (4,1- 5,13).

4
1 I rzek Pan do Mojesza mwic: 2 Mw synom Izraelowym: Jeliby kto zgrzeszy z niewiadomoci i uczyni z wszystkich przykaza Pana co, o czym przykaza, aby nie czyniono: 3 jeliby kapan, ktry jest namaszczony, zgrzeszy przywodzc lud ku grzechowi, ofiaruje za grzech swj cielca bez skazy Panu. 4 I przywiedzie go do wejcia przybytku wiadectwa przed Pana i pooy rk na gow jego i zabije go Panu. 5 Zaczerpnie te nieco z krwi cielca i wniesie j do przybytku wiadectwa. 6 A umoczywszy palec we krwi pokropi ni siedemkro przed Panem w stron zasony wityni. 7 I woy z teje krwi na rogi otarza kadzenia najwdziczniejszego Panu, ktry jest w przybytku wiadectwa, a ca reszt krwi wyleje na podstaw otarza caopalenia, ktry jest w wejciu do przybytku. 8 A j cielca wyjmie za grzech, tak ten, ktry okrywa wntrznoci, jak i wszystko, co we wntrzu jest: 9 dwie nereczki i siatk, ktra na nich jest przy trzewiach, 10 i tuszcz wtroby z nereczkami, jak si wybiera z cielca ofiary zapokojnej i spali je na otarzu caopalenia. 11 A skr i wszystko miso z gow i z nogami, i z wntrznociami, i z gnojem, 12 i z reszt ciaa wyniesie za obz na miejsce czyste, gdzie wysypuj popi, i spali je na stosie drew, i spalone bd na miejscu, gdzie si wysypuje popi. 13 A jeliby wszystek lud izraelski nie wiedzia i z niewiadomoci uczyni, co przeciw przykazaniu Paskiemu jest, 14 a potem by obaczy grzech swj, ofiaruje za grzech swj cielca i przywiedzie go do wejcia przybytku. 15 I wo starsi z ludu rce swe na gow jego przed Panem, i zabij cielca przed oblicznoci Pask, 16 a kapan, ktry jest pomazany, wniesie nieco z
4

4
1 Locutusque est Dominus ad Moysen, dicens : 2 Loquere filiis Isral : Anima, qu peccaverit per ignorantiam, et de universis mandatis Domini, qu prcepit ut non fierent, quippiam fecerit : 3 si sacerdos, qui unctus est, peccaverit, delinquere faciens populum, offeret pro peccato suo vitulum immaculatum Domino : 4 et adducet illum ad ostium tabernaculi testimonii coram Domino, ponetque manum super caput ejus, et immolabit eum Domino. 5 Hauriet quoque de sanguine vituli, inferens illum in tabernaculum testimonii. 6 Cumque intinxerit digitum in sanguine, asperget eo septies coram Domino contra velum sanctuarii. 7 Ponetque de eodem sanguine super cornua altaris thymiamatis gratissimi Domino, quod est in tabernaculo testimonii : omnem autem reliquum sanguinem fundet in basim altaris holocausti in introitu tabernaculi. 8 Et adipem vituli auferet pro peccato, tam eum qui vitalia operit quam omnia qu intrinsecus sunt : 9 duos renunculos et reticulum quod est super eos juxta ilia, et adipem jecoris cum renunculis, 10 sicut aufertur de vitulo hosti pacificorum : et adolebit ea super altare holocausti. 11 Pellem vero et omnes carnes, cum capite et pedibus et intestinis et fimo, 12 et reliquo corpore, efferet extra castra in locum mundum, ubi cineres effundi solent : incendetque ea super lignorum struem, qu in loco effusorum cinerum cremabuntur. 13 Quod si omnis turba Isral ignoraverit, et per imperitiam fecerit quod contra mandatum Domini est, 14 et postea intellexerit peccatum suum, offeret pro peccato suo vitulum, adducetque eum ad ostium tabernaculi. 15 Et ponent seniores populi manus super caput ejus coram Domino. Immolatoque vitulo in conspectu

krwi jego do przybytku wiadectwa i umoczywszy palec, 17 pokropi siedemkro w stron zasony. 18 I woy z teje krwi na rogi otarza, ktry jest przed Panem w przybytku wiadectwa, a reszt owej krwi wyleje przy podstawie otarza caopalenia, ktry jest przed wejciem do przybytku wiadectwa. 19 I wszystek j jego wemie i spali na otarzu, 20 tak czynic i z tym cielcem, jak uczyni i pierwej; a gdy si bdzie kapan modli za nimi, bdzie im Pan miociw. 21 A samego cielca wyniesie za obz i spali jak i poprzedniego cielca, bo jest za grzech zgromadzenia. 22 Jeliby zgrzeszy ksi i uczyni niewiadomie jedno z wielu, co si Paskim zakonem zakazuje, 23 a potem by obaczy grzech swj, zoy na ofiar Panu koza od kz bez skazy. 24 I pooy rk sw na gow jego, i zabije go na miejscu, gdzie zwykli zabija caopalenie przed Panem, poniewa za grzech jest; 25 a kapan umoczy palec we krwi ofiary za grzech i dotknie rogw otarza caopalenia, a reszt wyleje u podstawy jego, 26 j za spali na wierzchu, jak to jest zwyczajem czyni przy ofiarach zapokojnych; i bdzie si kapan modli za i za grzech jego, a bdzie mu odpuszczony. 27 Jeliby kto z ludu ziemi zgrzeszy niewiadomie i uczyni cokolwiek z tych rzeczy, ktrych si zakonem Paskim zakazuje, 28 i wystpiby, a pozna grzech swj, ofiaruje koz bez skazy. 29 I woy rk na gow ofiary, ktra za grzech jest, i zabije j na miejscu caopalenia. 30 I wemie kapan nieco z krwi na palec swj, a dotknwszy si rogw otarza caopalenia, reszt wyleje u podstawy jego. 31 A wybrawszy wszystek tuszcz, jak si wybiera z ofiar zapokojnych, spali na otarzu na wonno wdzicznoci Panu i bdzie si modli za niego, a bdzie mu odpuszczone. 32 A jeliby z drobnego byda skada ofiar za grzech, to jest owc bez skazy, 33 pooy rk na gow jej i zabije j na miejscu, kdy bij ofiary caopalenia. 34 I wemie kapan nieco z krwi jej palcem swym, a dotknwszy si rogu otarza caopalenia, reszt wyleje u podstawy jego. 35 Wszystek te j wybrawszy, jak si wybiera j z barana, ktrego skadaj w
5

Domini, 16 inferet sacerdos, qui unctus est, de sanguine ejus in tabernaculum testimonii, 17 tincto digito aspergens septies contra velum. 18 Ponetque de eodem sanguine in cornibus altaris, quod est coram Domino in tabernaculo testimonii : reliquum autem sanguinem fundet juxta basim altaris holocaustorum, quod est in ostio tabernaculi testimonii. 19 Omnemque ejus adipem tollet, et adolebit super altare : 20 sic faciens et de hoc vitulo quomodo fecit et prius : et rogante pro eis sacerdote, propitius erit eis Dominus. 21 Ipsum autem vitulum efferet extra castra, atque comburet sicut et priorem vitulum : quia est pro peccato multitudinis. 22 Si peccaverit princeps, et fecerit unum e pluribus per ignorantiam, quod Domini lege prohibetur : 23 et postea intellexerit peccatum suum, offeret hostiam Domino, hircum de capris immaculatum. 24 Ponetque manum suam super caput ejus : cumque immolaverit eum loco ubi solet mactari holocaustum coram Domino, quia pro peccato est, 25 tinget sacerdos digitum in sanguine hosti pro peccato, tangens cornua altaris holocausti, et reliquum fundens ad basim ejus. 26 Adipem vero adolebit supra, sicut in victimis pacificorum fieri solet : rogabitque pro eo sacerdos, et pro peccato ejus, et dimittetur ei. 27 Quod si peccaverit anima per ignorantiam, de populo terr, ut faciat quidquam de his, qu Domini lege prohibentur, atque delinquat, 28 et cognoverit peccatum suum, offeret capram immaculatam. 29 Ponetque manum super caput hosti qu pro peccato est, et immolabit eam in loco holocausti. 30 Tolletque sacerdos de sanguine in digito suo : et tangens cornua altaris holocausti, reliquum fundet ad basim ejus. 31 Omnem autem adipem auferens, sicut auferri solet de victimis pacificorum, adolebit super altare in odorem suavitatis Domino : rogabitque pro eo, et dimittetur ei. 32 Sin autem de pecoribus obtulerit victimam pro peccato, ovem scilicet immaculatam : 33 ponet manum super caput ejus, et immolabit eam in loco ubi solent cdi holocaustorum hosti. 34 Sumetque sacerdos de sanguine ejus digito suo, et tangens cornua altaris

ofierze zapokojnej, spali na otarzu na zapa holocausti, reliquum fundet ad basim ejus. 35 Panu; i bdzie si modli za i za grzech Omnem quoque adipem auferens, sicut jego, a bdzie mu odpuszczone. auferri solet adeps arietis, qui immolatur pro pacificis, cremabit super altare in incensum Domini : rogabitque pro eo, et pro peccato ejus, et dimittetur ei.

5
1 Jeliby kto zgrzeszy, e usysza gos przysigajcego, a by wiadkiem, i albo sam widzia albo wie o tym: jeli nie oznajmi, poniesie nieprawo swoj.2 Kto si dotknie czego nieczystego, czy to zabitego przez zwierz czy przez si zdechego, czy jakiegokolwiek innego pazu, a zapomni o nieczystoci swojej, winien jest i popeni wystpek. 3 A jeli si dotknie czego z czowieczej nieczystoci, jakakolwiek byaby nieczysto, ktr si zwyk kto maza, a zapomniawszy, potem si obaczy, podlega bdzie wystpkowi. 4 Kto by przysig i wyrzek usty swymi, e albo le albo dobrze uczyni, i to by przysig i sowem potwierdzi, a zapomniawszy, potem by obaczy wystpek swj: 5 niechaj czyni pokut za grzech, 6 i niech ofiaruje z trzody owc albo koz i bdzie si kapan modli za i za grzech jego. 7 A jeliby nie mg ofiarowa drobnego byda, niech ofiaruje par synogarlic albo dwoje gobit Panu, jedno za grzech, a drugie na caopalenie. 8 I da je kapanowi ktry pierwsze ofiarujc za grzech, skrci gow jego ku skrzydekom, tak eby na szyi wisiaa, a nie urwaa si zupenie, 9 i pokropi krwi jego cian otarza, a cokolwiek zostanie, da wykapa u stp jego, bo za grzech jest. 10 Drugie za spali na caopalenie, wedug zwyczaju. I bdzie si kapan modli za i za grzech jego, a bdzie mu odpuszczony. 11 A jeliby nie moga rka jego ofiarowa pary synogarlic albo dwojga gobit, ofiaruje za grzech swj biaej mki dziesit cz efy; nie wleje do niej oliwy ani kadzida nic nie woy, bo za grzech jest. 12 I da j kapanowi, ktry nabrawszy z niej pen gar spali na otarzu, na pamitk tego, ktry ofiarowa, 13 modlc si za i oczyszczajc, a reszt bdzie mia dla siebie w darze."
6

5
1 Si peccaverit anima, et audierit vocem jurantis, testisque fuerit quod aut ipse vidit, aut conscius est : nisi indicaverit, portabit iniquitatem suam. 2 Anima qu tetigerit aliquid immundum, sive quod occisum a bestia est, aut per se mortuum, aut quodlibet aliud reptile : et oblita fuerit immunditi su, rea est, et deliquit : 3 et si tetigerit quidquam de immunditia hominis juxta omnem impuritatem, qua pollui solet, oblitaque cognoverit postea, subjacebit delicto. 4 Anima, qu juraverit, et protulerit labiis suis, ut vel male quid faceret, vel bene, et idipsum juramento et sermone firmaverit, oblitaque postea intellexerit delictum suum, 5 agat pnitentiam pro peccato, 6 et offerat de gregibus agnam sive capram, orabitque pro ea sacerdos et pro peccato ejus. 7 Sin autem non potuerit offerre pecus, offerat duos turtures, vel duos pullos columbarum Domino, unum pro peccato, et alterum in holocaustum, 8 dabitque eos sacerdoti : qui primum offerens pro peccato, retorquebit caput ejus ad pennulas, ita ut collo hreat, et non penitus abrumpatur. 9 Et asperget de sanguine ejus parietem altaris ; quidquid autem reliquum fuerit, faciet distillare ad fundamentum ejus, quia pro peccato est. 10 Alterum vero adolebit in holocaustum, ut fieri solet : rogabitque pro eo sacerdos et pro peccato ejus, et dimittetur ei. 11 Quod si non quiverit manus ejus duos offerre turtures, aut duos pullos columbarum, offeret pro peccato suo simil partem ephi decimam : non mittet in eam oleum, nec thuris aliquid imponet, quia pro peccato est. 12 Tradetque eam sacerdoti : qui plenum ex ea pugillum hauriens, cremabit super altare in monimentum ejus qui obtulerit, 13 rogans pro illo et expians : reliquam vero partem ipse habebit in munere.

5. OFIARY ZA WYSTPEK (5,14 - 6,7). 14 I rzek Pan do Mojesza mwic: 15 "Jeliby kto zgrzeszy, przestpujc z omyki ustawy w tych rzeczach, ktre Panu s powicone, ofiaruje za grzech swj barana bez skazy z trzd, ktrego kupi moe za dwa sykle wedug wagi wityni, 16 a t szkod, ktr uczyni, nagrodzi i pit cz nadda, i odda kapanowi, ktry si bdzie modli za ofiarujc barana, i bdzie mu odpuszczone. 17 Jeli z niewiadomoci zgrzeszy i uczyni jedn rzecz z tych, ktrych si zakazuje zakonem Paskim, a bdc winien grzechu obaczy nieprawo swoj: 18 ofiaruje barana bez skazy z trzd kapanowi, wedug miary i oszacowania grzechu; a on bdzie si modli za, gdy niewiadomie uczyni, 19 i bdzie mu odpuszczone, bo przez omyk wystpi przeciw Panu." 14 Locutusque est Dominus ad Moysen, dicens : 15 Anima si prvaricans cremonias, per errorem, in his qu Domino sunt sanctificata, peccaverit, offeret pro delicto suo arietem immaculatum de gregibus, qui emi potest duobus siclis, juxta pondus sanctuarii : 16 ipsumque quod intulit damni restituet, et quintam partem ponet supra, tradens sacerdoti, qui rogabit pro eo offerens arietem, et dimittetur ei. 17 Anima si peccaverit per ignorantiam, feceritque unum ex his qu Domini lege prohibentur, et peccati rea intellexerit iniquitatem suam, 18 offeret arietem immaculatum de gregibus sacerdoti, juxta mensuram stimationemque peccati : qui orabit pro eo, quia nesciens fecerit : et dimittetur ei, 19 quia per errorem deliquit in Dominum.

6
1 I rzek Pan do Mojesza mwic: 2 "Jeli kto zgrzeszy, e wzgardziwszy Panem odmwi bliniemu rzeczy do schowania danej, ktr mu powierzono, albo co gwatem wycinie, 3 albo krzywd wyrzdzi, albo znajdzie rzecz zgubion, a zaprze si, a nadto przysie faszywie, albo cokolwiek innego uczyni z wielu rzeczy, w ktrych zwykli ludzie grzeszy, 4 przekonany o grzechu, 5 przywrci w caoci wszystko, co podstpnie chcia otrzyma, i nadto pit cz wacicielowi, ktremu szkod uczyni. 6 A za grzech swj ofiaruje barana bez skazy z trzody i da go kapanowi wedug oszacowania i miary przewinienia; 7 ten bdzie si modli za przed Panem i bdzie mu odpuszczona kada rzecz, ktr czynic zgrzeszy." 6. FUNKCJE KAPANW; SPOSB SPENIANIA OFIAR (6,8 - 7,38). 8 I rzek Pan do Mojesza mwic: 9 "Rozka Aaronowi i synom jego: Ta jest ustawa o caopaleniu: Bdzie palone na otarzu ca noc a do rana; ogie z tego otarza bdzie. 10 Oblecze si kapan w szat
7

6
1 Locutus est Dominus ad Moysen, dicens : 2 Anima qu peccaverit, et contempto Domino, negaverit proximo suo depositum quod fidei ejus creditum fuerat, vel vi aliquid extorserit, aut calumniam fecerit, 3 sive rem perditam invenerit, et inficians insuper pejeraverit, et quodlibet aliud ex pluribus fecerit, in quibus solent peccare homines, 4 convicta delicti, 5 reddet omnia, qu per fraudem voluit obtinere, integra, et quintam insuper partem domino cui damnum intulerat. 6 Pro peccato autem suo offeret arietem immaculatum de grege, et dabit eum sacerdoti, juxta stimationem mensuramque delicti : 7 qui rogabit pro eo coram Domino, et dimittetur illi pro singulis qu faciendo peccavit.

8 Locutusque est Dominus ad Moysen, dicens : 9 Prcipe Aaron et filiis ejus : Hc est lex holocausti : cremabitur in altari tota nocte usque mane : ignis ex eodem altari erit. 10 Vestietur tunica sacerdos et feminalibus

i przewizk pcienn, i wybierze popi, ktry trawicy ogie wypali, i wysypawszy go przy otarzu, 11 zoy pierwsze odzienie, a oblkszy si w inne, wyniesie go za obz i na miejscu bardzo czystym spali go, a si w popi obrci. 12 A ogie na otarzu zawsze bdzie gorza; bdzie go podsyca kapan, podkadajc drwa rano na kady dzie, i woy na caopalenie, a na nim bdzie pali oje zapokojnych. 13 Ogie ten ustawiczny jest i nigdy nie ustanie na otarzu. 14 Ta jest ustawa o obiacie i pynnych ofiarach, ktre skada bd synowie Aaronowi przed Panem i przed otarzem. 15 Wemie kapan gar biaej mki oliw rozczynionej i wszystko kadzido, ktre na mce jest pooone, i spali je na otarzu na pamitk woni najwdziczniejszej Panu. 16 A reszt biaej mki zje Aaron z synami swymi bez kwasu, a zje na miejscu witym dziedzica przybytku. 17 A kwaszona nie bdzie dlatego, i si cz jej ofiaruje na zapa Paski; przewita bdzie, jak za grzech i za wystpek. 18 Mczyzna tylko z pokolenia Aaronowego je je bdzie. Prawo to wieczne bdzie w pokoleniach waszych z ofiar Paskich. Kady, kto si ich dotknie, bdzie powicony." 19 I rzek Pan do Mojesza mwic: 20 "Ta jest obiata Aarona i synw jego, ktr ofiarowa maj Panu w dzie namaszczenia swego. Dziesit cz efy mki biaej skada bd w ofierze wiecznej, poow jej rano, a poow jej wieczr; 21 zaczyniona bdzie oliw i usmaona na patelni. A ofiaruje j ciep na wonno najwdziczniejsz Panu 22 kapan, ktry na miejsce ojca prawnie wstpi, i spal wszystk na otarzu. 23 Kada bowiem ofiara kapaska wszystka bdzie spalona, a nikt z niej nie bdzie poywa." 24 I rzek Pan do Mojesza mwic: 25 "Mw do Aarona i synw jego: Ta jest ustawa o ofierze za grzech: Na miejscu, gdzie ofiaruj caopalenie, bdzie zabita przed Panem; przewita jest ona. 26 Kapan, ktry ofiaruje, bdzie j jad na miejscu witym, w dziedzicu przybytku. 27 Cokolwiek si dotknie misa jej, bdzie powicone. Jeli szata krwi jej bdzie pokropiona, wypior j na miejscu witym. 28 A naczynie gliniane,
8

lineis : tolletque cineres, quos vorans ignis exussit, et ponens juxta altare, 11 spoliabitur prioribus vestimentis, indutusque aliis, efferret eos extra castra, et in loco mundissimo usque ad favillam consumi faciet. 12 Ignis autem in altari semper ardebit, quem nutriet sacerdos subjiciens ligna mane per singulos dies, et imposito holocausto, desuper adolebit adipes pacificorum. 13 Ignis est iste perpetuus, qui numquam deficiet in altari. 14 Hc est lex sacrificii et libamentorum, qu offerent filii Aaron coram Domino, et coram altari. 15 Tollet sacerdos pugillum simil, qu conspersa est oleo, et totum thus, quod super similam positum est : adolebitque illud in altari in monimentum odoris suavissimi Domino : 16 reliquam autem partem simil comedet Aaron cum filiis suis, absque fermento : et comedet in loco sancto atrii tabernaculi. 17 Ideo autem non fermentabitur, quia pars ejus in Domini offertur incensum. Sanctum sanctorum erit, sicut pro peccato atque delicto. 18 Mares tantum stirpis Aaron comedent illud. Legitimum ac sempiternum erit in generationibus vestris de sacrificiis Domini : omnis qui tetigerit illa, sanctificabitur. 19 Locutusque est Dominus ad Moysen, dicens : 20 Hc est oblatio Aaron, et filiorum ejus, quam offerre debent Domino in die unctionis su. Decimam partem ephi offerent simil in sacrificio sempiterno, medium ejus mane, et medium ejus vespere : 21 qu in sartagine oleo conspersa frigetur. Offeret autem eam calidam in odorem suavissimum Domino 22 sacerdos, qui jure patri successerit, et tota cremabitur in altari. 23 Omne enim sacrificium sacerdotum igne consumetur, nec quisquam comedet ex eo. 24 Locutus est autem Dominus ad Moysen, dicens : 25 Loquere Aaron et filiis ejus : Ista est lex hosti pro peccato : in loco ubi offertur holocaustum, immolabitur coram Domino. Sanctum sanctorum est. 26 Sacerdos, qui offert, comedet eam in loco sancto, in atrio tabernaculi. 27 Quidquid tetigerit carnes ejus, sanctificabitur. Si de sanguine illius vestis fuerit aspersa, lavabitur in loco sancto. 28 Vas autem fictile, in quo cocta est,

w ktrym j warzono, stuk, a jeli naczynie bdzie miedziane, wytr je i wymyj wod. 29 Kady mczyzna z rodu kapaskiego bdzie misa jej poywa, bo jest przewite. 30 Ofiara bowiem, ktr si zabija za grzech i ktrej krew wnosi si do przybytku wiadectwa dla oczyszczenia w wityni, nie bdzie jedzona, ale spalona ogniem.

confringetur ; quod si vas neum fuerit, defricabitur, et lavabitur aqua. 29 Omnis masculus de genere sacerdotali vescetur de carnibus ejus, quia Sanctum sanctorum est. 30 Hostia enim qu cditur pro peccato, cujus sanguis infertur in tabernaculum testimonii ad expiandum in sanctuario, non comedetur, sed comburetur igni.

7
1 Ta te ustawa o ofierze za wystpek; przewita jest ona. 2 Przeto gdzie si zabija ofiar caopalenia, zabij i ofiar za wystpek; krew jej wkoo otarza wylej. 3 Ofiaruj z niej ogon i j okrywajcy wntrze, 4 dwie nereczki i tusto, ktra jest przy trzewiach, i siatk wtroby z nereczkami. 5 I spali je kapan na otarzu: zapa jest Panu za wystpek. 6 Kady mczyzna z rodu kapaskiego na miejscu witym bdzie tego misa poywa, albowiem wite witych jest. 7 Jak bywa skadana ofiara za grzech, tak i za wystpek; dla obojej ofiary jedna ustawa bdzie: kapanowi, ktry j skada, dostanie si. 8 Kapan, ktry skada ofiar caopalenia, bdzie mia skr jej. 9 I kada ofiara z biaej mki, ktr piek w piecu, i cokolwiek na ruszcie albo na panewce bywa przyprawione, tego kapana bdzie, ktry j skada; 10 co bd oliw zaczynione, bd suche bdzie, wszystkim synom Aaronowym, rwn miar na kadego, bdzie podzielone. 11 Ta jest ustawa o ofierze zapokojnej, ktr si skada Panu. 12 Jeli na podzikowanie ofiara bdzie, ofiaruj chleby bez kwasu oliw pomazane i placki przane oliw pomazane, i bia mk warzon, i koacze oliw namazane, 13 chleby te kwaszone z ofiar podzikowania, ktr jako zapokojn skadaj. 14 Z nich jeden jako pierwociny bdzie ofiarowany Panu i dostanie si kapanowi, ktry wyleje krew ofiary; 15 jej miso za tego dnia je bd, i nie zostanie z niego nic a do poranku. 16 Jeli lubem albo dobrowolnie kto skada ofiar, tego dnia take zjedzona bdzie; ale i jeliby co na drugi dzie zostao, moe by jedzone; 17 cokolwiek by za znalazo si w dzie trzeci,
9

7
1 Hc quoque lex hosti pro delicto, Sancta sanctorum est : 2 idcirco ubi immolabitur holocaustum, mactabitur et victima pro delicto : sanguis ejus per gyrum altaris fundetur. 3 Offerent ex ea caudam et adipem qui operit vitalia : 4 duos renunculos, et pinguedinem qu juxta ilia est, reticulumque jecoris cum renunculis. 5 Et adolebit ea sacerdos super altare : incensum est Domini pro delicto. 6 Omnis masculus de sacerdotali genere, in loco sancto vescetur his carnibus, quia Sanctum sanctorum est. 7 Sicut pro peccato offertur hostia, ita et pro delicto : utriusque hosti lex una erit : ad sacerdotem, qui eam obtulerit, pertinebit. 8 Sacerdos qui offert holocausti victimam, habebit pellem ejus. 9 Et omne sacrificium simil, quod coquitur in clibano, et quidquid in craticula, vel in sartagine prparatur, ejus erit sacerdotis a quo offertur : 10 sive oleo conspersa, sive arida fuerint, cunctis filiis Aaron mensura qua per singulos dividetur. 11 Hc est lex hosti pacificorum qu offertur Domino. 12 Si pro gratiarum actione oblatio fuerit, offerent panes absque fermento conspersos oleo, et lagana azyma uncta oleo, coctamque similam, et collyridas olei admistione conspersas : 13 panes quoque fermentatos cum hostia gratiarum, qu immolatur pro pacificis : 14 ex quibus unus pro primitiis offeretur Domino, et erit sacerdotis qui fundet hosti sanguinem, 15 cujus carnes eadem comedentur die, nec remanebit ex eis quidquam usque mane. 16 Si voto, vel sponte quispiam obtulerit hostiam, eadem similiter edetur die : sed et si quid in crastinum remanserit, vesci licitum est : 17 quidquid autem tertius invenerit dies, ignis absumet. 18 Si quis de carnibus

ogie strawi. 18 Jeliby kto poywa misa ofiary zapokojnej dnia trzeciego, nadaremna bdzie ofiara i nie pomoe ofiarujcemu; i owszem ktokolwiek by si takim jadem splugawi, przestpstwa winien bdzie. 19 Miso, ktre by si dotkno czego nieczystego, nie bdzie jedzone, ale ogniem bdzie spalone; kto bdzie czysty, bdzie go poywa. 20 Czowiek zmazany, ktry by jad z misa ofiary zapokojnej, ktra jest zoona Panu, zginie z ludu swego. 21 A kto by si dotkn nieczystoci czowieczej albo bydlcej, albo wszelkiej rzeczy, ktra splugawi moe, i jadby z takiego misa, zginie z ludu swego." 22 I rzek Pan do Mojesza mwic: 23 "Mw synom Izraelowym: oju owczego ani woowego, ani koziego je nie bdziecie. 24 oju cierwa zdechliny i takiego bydlcia, ktre zwierz schwyci, bdziecie mie na rozmaite potrzeby. 25 Jeliby kto j, ktry ma by ofiarowany na zapa Paski, jad, zginie z ludu swego. 26 Krwi te wszelkiego zwierzcia nie wemiecie na pokarm tak z ptakw, jak z bydlt. 27 Kady, kto by jad krew, zginie z ludu swego." 28 I rzek Pan do Mojesza mwic: 29 "Powiedz synom Izraelowym mwic: Kto skada ofiar zapokojn Panu, niech zarazem ofiaruje i obiat, to jest wspofiary jej. 30 Bdzie trzyma w rkach j ofiary i mostek, a gdy oboje ofiarowawszy Panu powici, 31 odda kapanowi, ktry spali j na otarzu, a mostek bdzie dla Aarona i synw jego. 32 opatka te prawa z ofiar zapokojnych dostanie si jako pierwociny kapanowi. 33 Ktry z synw Aaronowych ofiaruje krew i j, ten bdzie mia i opatk praw jako cz swoj. 34 Albowiem mostek podnoszenia i opatk odczenia wziem od synw Izraelowych z ofiar ich zapokojnych, i daem Aaronowi kapanowi i synom jego prawem wiecznym od wszystkiego ludu izraelskiego. 35 To jest namaszczenie Aarona i synw jego w obrzdach Paskich dnia, ktrego ich ofiarowa Mojesz, eby kapaski urzd sprawowali; 36 i co im dawa przykaza Pan od synw Izraelowych ustaw wieczn w pokoleniach ich." 37 Ta jest ustawa o caopaleniu i ofierze za grzech i

victim pacificorum die tertio comederit, irrita fiet oblatio, nec proderit offerenti : quin potius qucumque anima tali se edulio contaminaverit, prvaricationis rea erit. 19 Caro, qu aliquid tetigerit immundum, non comedetur, sed comburetur igni : qui fuerit mundus, vescetur ex ea. 20 Anima polluta qu ederit de carnibus hosti pacificorum, qu oblata est Domino, peribit de populis suis. 21 Et qu tetigerit immunditiam hominis, vel jumenti, sive omnis rei qu polluere potest, et comederit de hujuscemodi carnibus, interibit de populis suis. 22 Locutusque est Dominus ad Moysen, dicens : 23 Loquere filiis Isral : Adipem ovis, et bovis, et capr non comedetis. 24 Adipem cadaveris morticini, et ejus animalis, quod a bestia captum est, habebitis in varios usus. 25 Si quis adipem, qui offerri debet in incensum Domini, comederit, peribit de populo suo. 26 Sanguinem quoque omnis animalis non sumetis in cibo, tam de avibus quam de pecoribus. 27 Omnis anima, qu ederit sanguinem, peribit de populis suis. 28 Locutusque est Dominus ad Moysen, dicens : 29 Loquere filiis Isral, dicens : Qui offert victimam pacificorum Domino, offerat simul et sacrificium, id est, libamenta ejus. 30 Tenebit manibus adipem hosti, et pectusculum : cumque ambo oblata Domino consecraverit, tradet sacerdoti, 31 qui adolebit adipem super altare, pectusculum autem erit Aaron et filiorum ejus. 32 Armus quoque dexter de pacificorum hostiis cedet in primitias sacerdotis. 33 Qui obtulerit sanguinem et adipem filiorum Aaron, ipse habebit et armum dextrum in portione sua. 34 Pectusculum enim elevationis, et armum separationis, tuli a filiis Isral de hostiis eorum pacificis, et dedi Aaron sacerdoti, et filiis ejus, lege perpetua, ab omni populo Isral. 35 Hc est unctio Aaron et filiorum ejus in cremoniis Domini die qua obtulit eos Moyses, ut sacerdotio fungerentur, 36 et qu prcepit eis dari Dominus a filiis Isral religione perpetua in generationibus suis. 37 Ista est lex holocausti, et sacrificii pro peccato atque delicto, et pro consecratione et pacificorum victimis,

10

za wystpek, i na powicenie, i ofiar zapokojnych, ktr da Pan Mojeszowi na grze Synaj, 38 kiedy przykaza synom Izraelowym, aby skadali ofiary swe Panu na puszczy Synaj. II. Powicenie i upenomocnienie kapanw. (8,1 - 10,20) 1. POWICENIE AARONA I JEGO SYNW (8,1-36).

38 quam constituit Dominus Moysi in monte Sinai, quando mandabit filiis Isral ut offerrent oblationes suas Domino in deserto Sinai.

8
1 I rzek Pan do Mojesza mwic: 2 "Wemij Aarona z synami jego, szaty ich i olejek namaszczenia, cielca za grzech, dwa barany, kosz z przanikami, 3 i zgromad wszystko zgromadzenie przy wejciu do przybytku. 4 "Uczyni Mojesz jak Pan rozkaza, i zgromadziwszy wszystek lud u wejcia do przybytku, rzek: 5 "Ta jest rzecz, ktr Pan rozkaza uczyni." 6 I natychmiast kaza si zbliy Aaronowi i synom jego. 7 I obmywszy ich, ubra najwyszego kapana w koszul lnian, opasa go pasem, i oblk w szat z bkitu, a na wierzch naramiennik woy, 8 cign go sznurkiem i przystosowa do racjonau, w ktrym bya Nauka i Prawda. 9 Zawojem te nakry gow, a na nim nad czoem przyprawi blach zot powicon na uwicenie, jak mu by Pan przykaza. 10 Wzi i olejek na maszczenia, i namaza nim przybytek ze wszystkim sprztem jego. 11 A gdy powicajc pokropi otarz siedemkro, namaza go i wszystkie sprzty jego, i umywalni z podstaw jej olejkiem powici. 12 A wylawszy go na gow Aarona, pomaza go i powici. 13 Synom te jego kaza przystpi i oblk w szaty lniane i opasa pasami, i woy zawoje, jak by Pan rozkaza. 14 Przyprowadzi i cielca za grzech; a gdy na gow jego woy Aaron i synowie jego rce swe, 15 zabi go, nabra krwi i umoczywszy palec, dotkn si rogw otarza wkoo, a oczyciwszy go i powiciwszy, wyla reszt krwi u stp jego. 16 A j, ktry by na wntrzu, i siatk

8
1 Locutusque est Dominus ad Moysen, dicens : 2 Tolle Aaron cum filiis suis, vestes eorum, et unctionis oleum, vitulum pro peccato, duos arietes, canistrum cum azymis : 3 et congregabis omnem ctum ad ostium tabernaculi. 4 Fecit Moyses ut Dominus imperaverat. Congregataque omni turba ante fores tabernaculi, 5 ait : Iste est sermo, quem jussit Dominus fieri. 6 Statimque obtulit Aaron et filios ejus. Cumque lavisset eos, 7 vestivit pontificem subucula linea, accingens eum balteo, et induens eum tunica hyacinthina, et desuper humerale imposuit, 8 quod astringens cingulo aptavit rationali, in quo erat Doctrina et Veritas. 9 Cidari quoque texit caput : et super eam, contra frontem, posuit laminam auream consecratam in sanctificatione, sicut prceperat ei Dominus. 10 Tulit et unctionis oleum, quo linivit tabernaculum cum omni supellectili sua. 11 Cumque sanctificans aspersisset altare septem vicibus, unxit illud, et omnia vasa ejus, labrumque cum basi sua sanctificavit oleo. 12 Quod fundens super caput Aaron, unxit eum, et consecravit : 13 filios quoque ejus oblatos vestivit tunicis lineis, et cinxit balteis, imposuitque mitras, ut jusserat Dominus. 14 Obtulit et vitulum pro peccato : cumque super caput ejus posuisset Aaron et filii ejus manus suas, 15 immolavit eum, hauriens sanguinem, et tincto digito, tetigit cornua altaris per gyrum : quo expiato et sanctificato, fudit reliquum sanguinem ad fundamenta ejus. 16 Adipem vero qui erat super vitalia, et reticulum jecoris, duosque
11

wtrobn, i dwie nereczki z tuszczem ich spalili na otarzu, 17 cielca za ze skr i z misem i gnojem spali za obozem, jak Pan by przykaza. 18 Ofiarowa i barana na caopalenie: gdy Aaron i synowie jego woyli rce swe na gow jego, 19 zabi go i wyla krew jego wkoo otarza. 20 A samego barana w sztuki porbawszy, gow jego i czonki, i j spali ogniem, opkawszy pierwej jelita z nogami. 21 I zaraz caego barana spali na otarzu, przeto i by caopaleniem najwdziczniejszej woni Panu, jak mu by przykaza. 22 Ofiarowa i barana drugiego, na powicenie kapanw; i woyli na gow jego Aaron i synowie jego rce swoje. 23 Gdy go Mojesz zabi, wziwszy nieco z krwi jego, dotkn si koca prawego ucha Aarona i wielkiego palca prawej rki, podobnie i nogi. 24 Ofiarowa i synw Aaronowych. A gdy krwi barana ofiarowanego dotkn si koca prawego ucha kadego z nich i palca wielkiego rki i nogi prawej, reszt wyla na otarz wokoo. 25 A j i ogon, i wszystek tuszcz, ktry okrywa jelita, i siatk wtroby, i dwie nerki z ojem ich, i opatk praw oddzieli. 26 A wziwszy z kosza przanikw, ktry by przed Panem, chleb bez kwasu i koacz oliw zaczyniony, i placek, woy na oje i na opatk praw, 27 i da razem wszystko Aaronowi i synom jego, ktrzy je podnieli przed Panem. 28 Znowu wzi je z rku ich i spali na otarzu caopalenia, bo bya obiata powicenia, na wdziczn 29 wonno ofiary Panu. A mostek z barana powicenia podnis przed Panem i wzi go jako cz swoj, jak mu Pan by przykaza. 30 A wziwszy olejek i krew, ktra bya na otarzu, pokropi Aarona i szaty jego, i synw jego i szaty ich. 31 A gdy ich powici w ubiorze ich, przykaza im mwic: "Warzcie miso przed wejciem do przybytku i tam je jedzcie, chleby te powicenia jedzcie, ktre w kosz s woone, jak mi Pan przykaza mwic: Aaron i synowie jego zjedz je. 32 A cokolwiek zostanie misa i chleba, ogie strawi. 33 Od wejcia te przybytku nie wynijdziecie przez siedem dni, a do dnia, ktrego si wypeli czas powicenia

renunculos, cum arvinulis suis, adolevit super altare : 17 vitulum cum pelle, et carnibus, et fimo, cremans extra castra, sicut prceperat Dominus. 18 Obtulit et arietem in holocaustum : super cujus caput cum imposuissent Aaron et filii ejus manus suas, 19 immolavit eum, et fudit sanguinem ejus per circuitum altaris. 20 Ipsumque arietem in frusta concidens, caput ejus, et artus, et adipem adolevit igni, 21 lotis prius intestinis et pedibus : totumque simul arietem incendit super altare, eo quod esset holocaustum suavissimi odoris Domino, sicut prceperat ei. 22 Obtulit et arietem secundum in consecratione sacerdotum, posueruntque super caput ejus Aaron et filii ejus manus suas : 23 quem cum immolasset Moyses, sumens de sanguine ejus, tetigit extremum auricul dextr Aaron, et pollicem manus ejus dextr, similiter et pedis. 24 Obtulit et filios Aaron : cumque de sanguine arietis immolati tetigisset extremum auricul singulorum dextr, et pollices manus ac pedis dextri, reliquum fudit super altare per circuitum : 25 adipem vero, et caudam, omnemque pinguedinem qu operit intestina, reticulumque jecoris, et duos renes cum adipibus suis et armo dextro separavit. 26 Tollens autem de canistro azymorum, quod erat coram Domino, panem absque fermento, et collyridam conspersam oleo, laganumque, posuit super adipes, et armum dextrum, 27 tradens simul omnia Aaron et filiis ejus. Qui postquam levaverunt ea coram Domino, 28 rursum suscepta de manibus eorum, adolevit super altare holocausti, eo quod consecrationis esset oblatio, in odorem suavitatis, sacrificii Domino. 29 Tulitque pectusculum, elevans illud coram Domino, de ariete consecrationis in partem suam, sicut prceperat ei Dominus. 30 Assumensque unguentum, et sanguinem qui erat in altari, aspersit super Aaron et vestimenta ejus, et super filios illius ac vestes eorum. 31 Cumque sanctificasset eos in vestitu suo, prcepit eis, dicens : Coquite carnes ante fores tabernaculi, et ibi comedite eas ; panes quoque consecrationis edite, qui positi sunt in canistro, sicut prcepit mihi Dominus, dicens : Aaron et filii ejus comedent eos : 32
12

waszego; w cigu siedmiu dni bowiem doprowadza si do koca powicenie, 34 jako si i teraz stao, aby si obrzd powicenia wypeni. 35 We dnie i w nocy mieszka bdziecie w przybytku pilnujc stray Paskiej, abycie nie pomarli, bo mi tak przykazano." 36 I uczynili Aaron i synowie jego wszystko, co mwi Pan przez Mojesza.

quidquid autem reliquum fuerit de carne et panibus, ignis absumet. 33 De ostio quoque tabernaculi non exibitis septem diebus, usque ad diem quo complebitur tempus consecrationis vestr ; septem enim diebus finitur consecratio : 34 sicut et imprsentiarum factum est, ut ritus sacrificii compleretur. 35 Die ac nocte manebitis in tabernaculo observantes custodias Domini, ne moriamini : sic enim mihi prceptum est. 36 Feceruntque Aaron et filii ejus cuncta qu locutus est Dominus per manum Moysi.

2. ROZPOCZCIE URZDOWANIA PRZEZ AARONA I JEGO SYNW (9,1-24).

9
1 A gdy przyszed dzie smy, wezwa Mojesz Aarona i synw jego, i starszych Izraelskich, i rzek do Aarona: 2 "Wemij ze stada cielca za grzech i barana na caopalenie, oba bez skazy, i przywied je przed Pana. 3 A do synw Izraelowych mwi bdziesz: Wemijcie koza za grzech, i cielca, i baranka, roczne a bez skazy, na caopalenie, wou i barana na zapokojne, 4 i zabijcie je przed Panem, przy ofierze kadego bia mk oliw zaczynion ofiarujc; dzi bowiem Pan ukae si wam." 5 Przynieli tedy wszystko, co rozkaza Mojesz, do wejcia przybytku. A gdy wszystek lud sta tam, rzek Mojesz: 6 "To jest, co Pan przykaza. Wykonajcie, a ukae si wam chwaa jego." 7 I rzek do Aarona: "Przystp do otarza i ofiaruj za grzech twj; ofiaruj caopalenie i mdl si sam za siebie i za lud. A gdy zabijesz ofiar ludu, mdl si za, jak przykaza Pan." 8 I zaraz przystpi Aaron do otarza, i zabi cielca za grzech swj. 9 Krew za podali mu synowie jego; umoczywszy w niej palec, dotkn si rogw otarza, a reszt wyla u podstawy jego. 10 A j i nereczki, i siatk wtroby, ktre s za grzech, spali na otarzu, jak Pan by przykaza Mojeszowi, 11 miso za i skr jego za obozem spali ogniem. 12 Zabi i ofiar caopalenia, i podali mu synowie jego

9
1 Facto autem octavo die, vocavit Moyses Aaron, et filios ejus, ac majores natu Isral, dixitque ad Aaron : 2 Tolle de armento vitulum pro peccato, et arietem in holocaustum, utrumque immaculatum, et offer illos coram Domino. 3 Et ad filios Isral loqueris : Tollite hircum pro peccato, et vitulum, atque agnum, anniculos, et sine macula in holocaustum, 4 bovem et arietem pro pacificis : et immolate eos coram Domino, in sacrificio singulorum similam conspersam oleo offerentes : hodie enim Dominus apparebit vobis. 5 Tulerunt ergo cuncta qu jusserat Moyses ad ostium tabernaculi : ubi cum omnis multitudo astaret, 6 ait Moyses : Iste est sermo, quem prcepit Dominus : facite, et apparebit vobis gloria ejus. 7 Et dixit ad Aaron : Accede ad altare, et immola pro peccato tuo : offer holocaustum, et deprecare pro te et pro populo : cumque mactaveris hostiam populi, ora pro eo, sicut prcepit Dominus. 8 Statimque Aaron accedens ad altare, immolavit vitulum pro peccato suo : 9 cujus sanguinem obtulerunt ei filii sui : in quo tingens digitum, tetigit cornua altaris, et fudit residuum ad basim ejus. 10 Adipemque, et renunculos, ac reticulum jecoris, qu sunt pro peccato, adolevit super altare, sicut prceperat Dominus Moysi : 11 carnes vero
13

krew jej, a on j wyla wkoo otarza. 13 Sam te ofiar, porban w sztuki, z gow i z kadym czonkiem mu podali, a on wszystko na otarzu ogniem spali, 14 wypukawszy pierwej w wodzie jelita i nogi. 15 A za grzech ludu ofiarujc zabi koza; 16 oczyciwszy za otarz zoy caopalenie, 17 i doda w ofierze chlebne ofiary, ktre razem si skada, i spali je na otarzu oprcz obrzdu caopalenia porannego. 18 Zabi te wou i barana jako ofiary zapokojne ludu; i podali mu synowie jego krew, ktr wyla na otarz wokoo. 19 j za woowy i ogon barani, i nereczki z tuszczem ich, i siatk wtroby woyli na mostki. 20 A gdy si spaliy oje na otarzu, mostki ich i opatki prawe oddzieli Aaron, 21 podnoszc przed Panem, jak by rozkaza Mojesz. 22 A wycignwszy rk do ludu bogosawi mu. A dokonawszy tak ofiar za grzech i caopalenia i zapokojnych, zstpi. 23 I weszli Mojesz i Aaron do przybytku wiadectwa; i znowu wyszli, i bogosawili ludowi. I ukazaa si chwaa Paska wszystkiemu zgromadzeniu. 24 A oto wyszedszy ogie od Pana, strawi caopalenie i oje, ktre byy na otarzu. Gdy to ujrzay rzesze, chwaliy Pana padajc na twarze swoje.

et pellem ejus extra castra combussit igni. 12 Immolavit et holocausti victimam : obtuleruntque ei filii sui sanguinem ejus, quem fudit per altaris circuitum. 13 Ipsam etiam hostiam in frusta concisam, cum capite et membris singulis obtulerunt ; qu omnia super altare cremavit igni, 14 lotis aqua prius intestinis et pedibus. 15 Et pro peccato populi offerens, mactavit hircum : expiatoque altari, 16 fecit holocaustum, 17 addens in sacrificio libamenta, qu pariter offeruntur, et adolens ea super altare, absque cremoniis holocausti matutini. 18 Immolavit et bovem atque arietem, hostias pacificas populi : obtuleruntque ei filii sui sanguinem, quem fudit super altare in circuitum. 19 Adipem autem bovis, et caudam arietis, renunculosque cum adipibus suis, et reticulum jecoris, 20 posuerunt super pectora : cumque cremati essent adipes super altare, 21 pectora eorum, et armos dextros separavit Aaron, elevans coram Domino, sicut prceperat Moyses. 22 Et extendens manus ad populum, benedixit ei. Sicque completis hostiis pro peccato, et holocaustis, et pacificis, descendit. 23 Ingressi autem Moyses et Aaron in tabernaculum testimonii, et deinceps egressi, benedixerunt populo. Apparuitque gloria Domini omni multitudini : 24 et ecce egressus ignis a Domino, devoravit holocaustum, et adipes qui erant super altare. Quod cum vidissent turb, laudaverunt Dominum, ruentes in facies suas.

3. WYKROCZENIE I UKARANIE NADABA I ABIU (10,1-7).

10
1 A porwawszy Nadab i Abiu, synowie Aarona, kadzielnice, woyli ognia i kadzida na wierzch, ofiarujc przed Panem ogie obcy, co im nie byo przykazane. 2 I wyszedszy ogie od Pana, pochon ich, i umarli przed Panem. 3 I rzek Mojesz do Aarona: "To jest, co Pan mwi: witym si oka w tych, ktrzy si przybliaj do mnie, a przed oczyma wszystkiego ludu rozsawiony bd." Syszc to Aaron, milcza. 4 I zawoawszy Mojesz Misaela i

10
1 Arreptisque Nadab et Abiu filii Aaron thuribulis, posuerunt ignem, et incensum desuper, offerentes coram Domino ignem alienum : quod eis prceptum non erat. 2 Egressusque ignis a Domino, devoravit eos, et mortui sunt coram Domino. 3 Dixitque Moyses ad Aaron : Hoc est quod locutus est Dominus : Sanctificabor in iis qui appropinquant mihi, et in conspectu omnis populi glorificabor. Quod audiens tacuit Aaron. 4 Vocatis autem Moyses Misale et
14

Elisafona, synw Ozjela, stryja Aaronowego, rzek do nich: "Idcie, a wemijcie braci waszych sprzed wityni i wyniecie za obz." 5 I zaraz poszli i wzili ich, jak leeli obleczeni w szaty pcienne, i wyrzucili precz, jak im rozkazano. 6 I rzek Mojesz do Aarona, i do Eleazara i Itamara, synw jego: "Gw waszych nie odkrywajcie i szat waszych nie rozdzierajcie, bycie snad nie po marli, a na wszystko zgromadzenie nie przyszed gniew. Bracia wasi i wszystek dom Izraelw niech opakuj ogie, ktry Pan wznieci. 7 Ale wy nie wynijdziecie z drzwi przybytku, inaczej zginiecie; olejek bo wiem witego namaszczenia jest na was " A oni uczynili wszystko wedug przykazania Mojeszowego. 4. ZAKAZ DLA KAPANW PICIA TRUNKW PRZED WEJCIEM DO WITYNI (10,8-11). 8 I rzek Pan do Aarona: 9 "Wina i wszystkiego, co upoi moe, pi nie bdziecie, ty i synowie twoi, gdy wchodzicie do przybytku wiadectwa, abycie nie pomarli, bo przykazanie wieczne jest w pokolenia wasze, 10 i ebycie mieli umiejtno rozeznania midzy rzecz wit a niewit, midzy zmazan a czyst, 11 i ebycie uczyli synw Izraelowych wszystkich ustaw moich, ktre mwi Pan do nich przez Mojesza." CZCI OFIAR ZASTRZEONE DLA KAPANW (10,12-20). 12 I mwi Mojesz do Aarona, i do Eleazara i Itamara, synw jego, ktrzy byli zostali: "Wemijcie ofiar, ktra bya zostaa z obiaty Paskiej, i zjedzcie j bez kwasu przy otarzu, bo przewita jest. 13 A je bdziecie na miejscu witym, co dano tobie i synom twoim z obiat Paskich, jak mi przykazano. 14 Mostek te, ktry ofiarowano, i opatk, ktr oddzielono, je bdziecie na przeczystym miejscu, ty i synowie twoi, i crki twoje z tob; bo dla ciebie i synw twoich odoone s z ofiar

Elisaphan filiis Oziel, patrui Aaron, ait ad eos : Ite, et tollite fratres vestros de conspectu sanctuarii, et asportate extra castra. 5 Confestimque pergentes, tulerunt eos sicut jacebant, vestitos lineis tunicis, et ejecerunt foras, ut sibi fuerat imperatum. 6 Locutusque est Moyses ad Aaron, et ad Eleazar, et Ithamar, filios ejus : Capita vestra nolite nudare, et vestimenta nolite scindere, ne forte moriamini, et super omnem ctum oriatur indignatio. Fratres vestri, et omnis domus Isral, plangant incendium quod Dominus suscitavit : 7 vos autem non egrediemini fores tabernaculi, alioquin peribitis : oleum quippe sanct unctionis est super vos. Qui fecerunt omnia juxta prceptum Moysi.

8 Dixit quoque Dominus ad Aaron : 9 Vinum, et omne quod inebriare potest, non bibetis tu et filii tui, quando intratis in tabernaculum testimonii, ne moriamini : quia prceptum sempiternum est in generationes vestras : 10 et ut habeatis scientiam discernendi inter sanctum et profanum, inter pollutum et mundum ; 11 doceatisque filios Isral omnia legitima mea qu locutus est Dominus ad eos per manum Moysi.

12 Locutusque est Moyses ad Aaron, et ad Eleazar, et Ithamar, filios ejus, qui erant residui : Tollite sacrificium, quod remansit de oblatione Domini, et comedite illud absque fermento juxta altare, quia Sanctum sanctorum est. 13 Comedetis autem in loco sancto : quod datum est tibi et filiis tuis de oblationibus Domini, sicut prceptum est mihi. 14 Pectusculum quoque quod oblatum est, et armum qui separatus est, edetis in loco mundissimo tu et filii tui, et fili tu tecum : tibi enim ac liberis tuis reposita sunt de
15

zbawiennych synw Izraelowych, 15 przeto i opatk i mostek, i j, ktry pal na otarzu, podnosili przed Panem, i przynale tobie i synom twoim prawem wiecznym, jak Pan przykaza." 16 Wtem, gdy Mojesz szuka koza, ktry by ofiarowany za grzech, znalaz, e by spalony; i rozgniewawszy si na Eleazara i Itamara, synw Aaronowych, ktrzy pozostali, rzek: 17 "Czemucie nie jedli ofiary za grzech na miejscu witym, gdy jest ona przewita i dana wam, abycie nosili nieprawo zgromadzenia i modlili si za nie przed obliczem Paskim, 18 zwaszcza, i z krwi jej nie wniesiono do wityni, i mielicie j je w wityni, jak mi przykazano?" 19 Odpowiedzia Aaron: "Zoona zostaa dzi ofiara za grzech i caopalenie przed Panem; mnie za przydarzyo si, co widzisz. Jake j mogem je albo si podoba Panu w obrzdach sercem aosnym?" 20 Gdy to usysza Mojesz, przyj zadouczynienie. CZ II (11,1-16,34) Prawo czystoci. 1. ZWIERZTA CZYSTE I NIECZYSTE (11,1-47).

hostiis salutaribus filiorum Isral : 15 eo quod armum et pectus, et adipes qui cremantur in altari, elevaverunt coram Domino, et pertineant ad te, et ad filios tuos, lege perpetua, sicut prcepit Dominus. 16 Inter hc, hircum, qui oblatus fuerat pro peccato, cum qureret Moyses, exustum reperit : iratusque contra Eleazar et Ithamar filios Aaron, qui remanserant, ait : 17 Cur non comedistis hostiam pro peccato in loco sancto, qu Sancta sanctorum est, et data vobis ut portetis iniquitatem multitudinis, et rogetis pro ea in conspectu Domini, 18 prsertim cum de sanguine illius non sit illatum intra sancta, et comedere debueritis eam in Sanctuario, sicut prceptum est mihi ? 19 Respondit Aaron : Oblata est hodie victima pro peccato, et holocaustum coram Domino : mihi autem accidit quod vides ; quomodo potui comedere eam, aut placere Domino in cremoniis mente lugubri ? 20 Quod cum audisset Moyses, recepit satisfactionem.

11
1 I rzek Pan do Mojesza i 2 Aarona mwic: "Mwcie synom Izraelowym: Te s zwierzta, ktre je macie ze wszystkich zwierzt ziemi: 3 Wszystko, co ma rozdzielone kopyto, a przeuwa wrd byda, je bdziecie. 4 Lecz cokolwiek przeuwa wprawdzie i ma kopyto, ale nie dzieli go, jak wielbd i inne, tego je nie bdziecie i midzy nieczyste policzycie. 5 Je, ktry przeuwa a kopyta nie dzieli, nieczysty jest; 6 zajc te, bo i ten przeuwa, ale kopyta nie dzieli; 7 i winia, ktra dzieli wprawdzie kopyto, ale nie przeuwa. 8 Tych misa je nie bdziecie ani si cierwa dotkniecie, bo wam s nieczyste. 9 Te s, ktre si rodz w wodzie i godzi si je je: wszystko, co ma

11
1 Locutusque est Dominus ad Moysen et Aaron, dicens : 2 Dicite filiis Isral : Hc sunt animalia qu comedere debetis de cunctis animantibus terr : 3 omne quod habet divisam ungulam, et ruminat in pecoribus, comedetis. 4 Quidquid autem ruminat quidem, et habet ungulam, sed non dividit eam, sicut camelus et cetera, non comedetis illud, et inter immunda reputabitis. 5 Chrogryllus qui ruminat, ungulamque non dividit, immundus est. 6 Lepus quoque : nam et ipse ruminat, sed ungulam non dividit. 7 Et sus : qui cum ungulam dividat, non ruminat. 8 Horum carnibus non vescemini, nec cadavera contingetis, quia immunda sunt vobis. 9 Hc sunt qu
16

skrzele i uski, tak w morzu jak w rzekach i w jeziorach, je bdziecie. 10 Lecz cokolwiek skrzeli i uski nie ma z tych, ktre si w wodzie ruszaj i yj, obmierze wam i obrzyde bdzie; 11 misa ich je nie bdziecie, a zdechlin wystrzega si bdziecie. 12 Wszystko, co nie ma skrzeli i uski w wodach, nieczyste bdzie. 13 Z ptactwa te s, ktrych je nie macie i strzec si ich macie: ora i gryfa, i ora morskiego, 14 i kani, i spa wedug rodzaju jego, 15 i wszelkiego kruczego rodzaju, na podobiestwo jego, 16 strusia i sowy, i yski, i jastrzbia wedug rodzaju jego, 17 puchacza i nurka, i ibisa, 18 i abdzia, 19 i bka, i modrzyka, czapli i siewki wedug rodzaju jego, dudka te i nietoperza. 20 Wszystko latajce, ktre chodzi na czterech nogach, obrzyde wam bdzie. 21 A cokolwiek chodzi wprawdzie na czterech nogach, ale ma dusze tylne golenie, ktrymi skacze po ziemi, je macie, 22 jak jest szaracza w rodzaju swoim i szaracza erna, i konikowa, i skaczca, kada wedug rodzaju swego. 23 A cokolwiek z latajcych cztery tylko nogi ma, obrzyde wam bdzie. 24 A ktokolwiek si dotknie zdechliny ich, splugawi si i bdzie nieczysty, a do wieczora. 25 A jeliby potrzeba byo, aby nis z tych co zdechego, wypierze szaty swoje i bdzie nieczysty a do zachodu soca. 26 Wszelkie zwierz, ktre ma wprawdzie kopyto, ale go nie dzieli ani przeuwa, nieczyste bdzie, a kto si go dotknie, splugawi si. 27 Co chodzi na apach ze wszystkich zwierzt, ktre chodz na czterech nogach, nieczyste bdzie; kto si dotknie cierwa ich, bdzie zmazany a do wieczora. 28 A kto by takie cierwa nosi, wypierze szaty swoje i nieczysty bdzie a do wieczora: wszystko to bowiem plugawe wam jest. 29 Te te midzy plugawe bd poczytane z tych, ktre si ruszaj na ziemi: asica i mysz, i krokodyl, kade wedug rodzaju swego, 30 mysz polna i kameleon, i salamandra, i jaszczurka, i kret: 31 wszystko to nieczyste jest. Kto si dotknie cierwa ich, nieczysty bdzie a do 32 wieczora. I na cokolwiek upadnie co ze cierwa ich, splugawione bdzie, tak naczynie drewniane i szata, jak i skry i

gignuntur in aquis, et vesci licitum est : omne quod habet pinnulas et squamas, tam in mari quam in fluminibus et stagnis, comedetis. 10 Quidquid autem pinnulas et squamas non habet, eorum qu in aquis moventur et vivunt, abominabile vobis, 11 execrandumque erit : carnes eorum non comedetis, et morticina vitabitis. 12 Cuncta qu non habent pinnulas et squamas in aquis, polluta erunt. 13 Hc sunt qu de avibus comedere non debetis, et vitanda sunt vobis : aquilam, et gryphem, et halietum, 14 et milvum ac vulturem juxta genus suum, 15 et omne corvini generis in similitudinem suam, 16 struthionem, et noctuam, et larum, et accipitrem juxta genus suum : 17 bubonem, et mergulum, et ibin, 18 et cygnum, et onocrotalum, et porphyrionem, 19 herodionem, et charadrion juxta genus suum, upupam quoque, et vespertilionem. 20 Omne de volucribus quod graditur super quatuor pedes, abominabile erit vobis. 21 Quidquid autem ambulat quidem super quatuor pedes, sed habet longiora retro crura, per qu salit super terram, 22 comedere debetis, ut est bruchus in genere suo, et attacus atque ophiomachus, ac locusta, singula juxta genus suum. 23 Quidquid autem ex volucribus quatuor tantum habet pedes, execrabile erit vobis : 24 et quicumque morticina eorum tetigerit, polluetur, et erit immundus usque ad vesperum : 25 et si necesse fuerit ut portet quippiam horum mortuum, lavabit vestimenta sua, et immundus erit usque ad occasum solis. 26 Omne animal quod habet quidem ungulam, sed non dividit eam, nec ruminat, immundum erit : et qui tetigerit illud, contaminabitur. 27 Quod ambulat super manus ex cunctis animantibus, qu incedunt quadrupedia, immundum erit : qui tetigerit morticina eorum, polluetur usque ad vesperum. 28 Et qui portaverit hujuscemodi cadavera, lavabit vestimenta sua, et immundus erit usque ad vesperum : quia omnia hc immunda sunt vobis. 29 Hc quoque inter polluta reputabuntur de his qu moventur in terra, mustela et mus et crocodilus, singula juxta genus suum, 30 mygale, et chamleon, et stellio, et lacerta, et talpa. 31 Omnia hc immunda sunt. Qui
17

wosiennice, i w czymkolwiek si spenia robota; bd w wodzie umoczone i bd zmazane a do wieczora, a tak potem bd oczyszczone. 33 A naczynie gliniane, w ktre by co z tego wpado, splugawione bdzie, i przeto ma by stuczone. 34 Wszelki pokarm, ktry je bdziecie, jeli wlej na wody, nieczysty bdzie; i wszelki pyn, ktry pij z jakiegokolwiek naczynia, nieczysty bdzie. 35 I wszystko, na co cokolwiek ze zdechlin takich padnie, nieczyste bdzie; czy to piece, czy to kocioki, bd zniszczone i nieczyste bd. 36 rda za i studnie, i kade zgromadzenie wd czyste bdzie. Kto by si cierwa tych rzeczy dotkn, splugawiony bdzie. 37 Jeli upadnie na nasienie, nie splugawi go. 38 Ale jeli kto wod poleje nasienie, a potem si go zdechlina dotknie, natychmiast bdzie splugawione. 39 Jeli zdechnie bydl, ktre si wam je godzi, kto si cierwa jego dotknie, nieczysty bdzie a do wieczora. 40 A kto by jad co z niego albo by nosi, upierze szaty swoje i nieczysty bdzie a do wieczora. 41 Wszystko, co peza po ziemi, obrzyde bdzie i nie bdzie brane na pokarm. 42 Cokolwiek na piersiach azi o czterech nogach albo ng wiele ma, albo peza po ziemi, je nie bdziecie, bo brzydkie jest. 43 Nie plugawcie dusz waszych, ani si dotykajcie adnej z tych rzeczy, abycie nie byli nieczystymi. 44 Bom ja jest Pan, Bg wasz: bdcie witymi, bom ja wity jest. Nie plugawcie dusz waszych adnym pazem, ktry si rusza po ziemi. 45 Bom ja jest Pan, ktrym was wywid z ziemi egipskiej, abym wam by za Boga. witymi bdziecie, bo ja wity jestem. 46 Ta jest ustawa o zwierztach i ptakach, i wszelkiej istocie yjcej, ktra si rusza w wodzie i peza po ziemi, 47 abycie znali rnic czystego i nieczystego, i wiedzieli, co bycie je albo odrzuca mieli."

tetigerit morticina eorum, immundus erit usque ad vesperum : 32 et super quod ceciderit quidquam de morticinis eorum, polluetur, tam vas ligneum et vestimentum, quam pelles et cilicia : et in quocumque fit opus, tingentur aqua, et polluta erunt usque ad vesperum, et sic postea mundabuntur. 33 Vas autem fictile, in quod horum quidquam intro cecidit, polluetur, et idcirco frangendum est. 34 Omnis cibus, quem comedetis, si fusa fuerit super eum aqua, immundus erit : et omne liquens quod bibitur de universo vase, immundum erit. 35 Et quidquid de morticinis hujuscemodi ceciderit super illud, immundum erit : sive clibani, sive chytropodes, destruentur, et immundi erunt. 36 Fontes vero et cistern, et omnis aquarum congregatio munda erit. Qui morticinum eorum tetigerit, polluetur. 37 Si ceciderit super sementem, non polluet eam. 38 Si autem quispiam aqua sementem perfuderit, et postea morticinis tacta fuerit, illico polluetur. 39 Si mortuum fuerit animal, quod licet vobis comedere, qui cadaver ejus tetigerit, immundus erit usque ad vesperum : 40 et qui comederit ex eo quippiam, sive portaverit, lavabit vestimenta sua, et immundus erit usque ad vesperum. 41 Omne quod reptat super terram, abominabile erit, nec assumetur in cibum. 42 Quidquid super pectus quadrupes graditur, et multos habet pedes, sive per humum trahitur, non comedetis, quia abominabile est. 43 Nolite contaminare animas vestras, nec tangatis quidquam eorum, ne immundi sitis. 44 Ego enim sum Dominus Deus vester : sancti estote, quia ego sanctus sum. Ne polluatis animas vestras in omni reptili quod movetur super terram. 45 Ego enim sum Dominus, qui eduxi vos de terra gypti, ut essem vobis in Deum. Sancti eritis, quia ego sanctus sum. 46 Ista est lex animantium ac volucrum, et omnis anim viventis, qu movetur in aqua, et reptat in terra, 47 ut differentias noveritis mundi et immundi, et sciatis quid comedere et quid respuere debeatis.

18

2. NIECZYSTO I OCZYSZCZENIE NIEWIASTY W POOGU (12,1-8).

12
1 rzek Pan do Mojesza mwic: 2 "Mw synom Izraelowym i rzeczesz do nich: Niewiasta, jeli przyjwszy nasienie, porodzi chopca, nieczyst bdzie przez siedem dni, wedug dni odczenia miesicznego. 3 A smego dnia bdzie obrzezane dziecitko, 4 ona za trzydzieci i trzy dni pozostawa bdzie w krwi oczyszczenia swego. adnej rzeczy witej nie dotknie si i nie wnijdzie do wityni, a si wypeni dni oczyszczenia jej. 5 A jeli dzieweczk urodzi, nieczysta bdzie dwa tygodnie, wedug zwyczaju choroby miesicznej, a szedziesit i sze dni bdzie pozostawa w krwi oczyszczenia swego. 6 A gdy si wypeni dni oczyszczenia jej za syna albo za crk, przyniesie baranka rocznego na caopalenie i gobka albo synogarlic za grzech do wejcia przybytku wiadectwa, i odda kapanowi. 7 On je ofiaruje przed Panem i bdzie si modli za ni, i tak bdzie oczyszczona od upywu krwi swojej. Ta jest ustawa o rodzcej syna albo dzieweczk. 8 A jeliby nie znalaza rka. jej, aniby moga ofiarowa baranka, wemie par synogarlic albo dwoje gobit, jedno na caopalenie a drugie za grzech, i bdzie si modli za ni kapan, i tak bdzie oczyszczona." 3. TRD (13,1-14,57).

12
1 Locutusque est Dominus ad Moysen, dicens : 2 Loquere filiis Isral, et dices ad eos : Mulier, si suscepto semine pepererit masculum, immunda erit septem diebus juxta dies separationis menstru. 3 Et die octavo circumcidetur infantulus : 4 ipsa vero triginta tribus diebus manebit in sanguine purificationis su. Omne sanctum non tanget, nec ingredietur in sanctuarium, donec impleantur dies purificationis su. 5 Sin autem feminam pepererit, immunda erit duabus hebdomadibus juxta ritum fluxus menstrui, et sexaginta sex diebus manebit in sanguine purificationis su. 6 Cumque expleti fuerint dies purificationis su, pro filio sive pro filia, deferet agnum anniculum in holocaustum, et pullum columb sive turturem pro peccato, ad ostium tabernaculi testimonii, et tradet sacerdoti, 7 qui offeret illa coram Domino, et orabit pro ea, et sic mundabitur a profluvio sanguinis sui : ista est lex parientis masculum aut feminam. 8 Quod si non invenerit manus ejus, nec potuerit offerre agnum, sumet duos turtures vel duos pullos columbarum, unum in holocaustum, et alterum pro peccato : orabitque pro ea sacerdos, et sic mundabitur.

13
1 I rzek Pan do Mojesza i Aarona mwic: 2 "Czowiek, na ktrego skrze i ciele pokae si odmienna barwa albo krosta, albo co lnicego si, czyli plaga trdu, przy wiedziony bdzie do Aarona kapana albo do ktregokolwiek z synw jego. 3 Gdy on ujrzy trd na skrze i wosy w bia barw odmienione, i e to, co ma wygld trdu, gbiej ley nili skra i reszta ciaa: plaga trdu jest, i na zdanie jego bdzie odczony. 4 Ale jeli lnica si biao bdzie na skrze, a nie gbiej ley nili pozostae

13
1 Locutusque est Dominus ad Moysen, et Aaron, dicens : 2 Homo, in cujus cute et carne ortus fuerit diversus color, sive pustula, aut quasi lucens quippiam, id est, plaga lepr, adducetur ad Aaron sacerdotem, vel ad unum quemlibet filiorum ejus. 3 Qui cum viderit lepram in cute, et pilos in album mutatos colorem, ipsamque speciem lepr humiliorem cute et carne reliqua : plaga lepr est, et ad arbitrium ejus separabitur. 4 Sin autem lucens candor fuerit in cute, nec humilior carne reliqua, et pili coloris pristini,
19

ciao, i wosy teje barwy, co i pierwej, zamknie go kapan przez siedem dni i ogldnie dnia sidmego: 5 jeliby trd dalej si nie szerzy i nie przestpi na skrze pierwszych granic, znowu go zamknie na drugie siedem dni. 6 A sidmego dnia ogldnie: jeliby ciemniejszy by trd i nie urs na skrze, uzna go za czystego, bo wierzb jest; i upierze czowiek szaty swoje i bdzie czysty. 7 Lecz jeliby potem, gdy go kapan oglda i przywrcony by do czystoci, trd znowu 8 urs, przywiod go do niego i bdzie osdzony za nieczystego. 9 Jeliby plaga trdu bya na czowieku, przywiod go do kapana i ogldnie go. 10 A gdy biaa barwa bdzie na skrze i zmieni wygld wosw, i samo te miso ywe si ukae, 11 bdzie osdzony za trd zastarzay i wrosy w skr. Uzna go tedy za nieczystego kapan, a nie zamknie, bo jawna nieczysto jest. 12 Ale jeli trd si rozkwit rozchodzc si po skrze i okry wszystk skr od gowy a do ng, cokolwiek okiem ogldane by moe, 13 obejrzy go kapan, i osdzi, e ma czysty trd, przeto e si wszystek w biao obrci, i dlatego czowiek czysty bdzie. 14 A kiedy si na nim ywe miso pokae, 15 tedy za rozsdzeniem kapaskim za nieczystego uznany bdzie i midzy nieczystych policzony; miso bowiem ywe, jeli jest trdem zakaone, nieczyste jest. 16 Lecz jeli si znowu obrci w biao i okryje wszystkiego czowieka, 17 ogldnie go kapan i osdzi czystym. 18 Jeli za na ciele i na skrze wrzd si uczyni i zgoi, 19 a na miejscu wrzodu ukazaaby si blizna biaa albo czerwonawa, przywiod czowieka do kapana: 20 gdy ten ujrzy, e miejsce trdu ley gbiej ni reszta ciaa i wosy zbielay, uzna go za nieczystego, plaga bowiem trdu pocza si we wrzodzie. 21 A jeli wos dawn ma barw, a blizna jest przyciemna i nie gbsza nili pobliskie ciao, zamknie go przez siedem dni. 22 Jeliby urosa, przysdzi mu trd; lecz jeli stanie na swym miejscu, 23 blizna jest wrzodowa, a czowiek czysty bdzie. 24 A ciao i skra, ktr ogie spali, jeli uzdrowiona ma blizn bia albo czerwon, 25 ogldnie j kapan: jeli si

recludet eum sacerdos septem diebus : 5 et considerabit die septimo : et si quidem lepra ultra non creverit, nec transierit in cute priores terminos, rursum recludet eum septem diebus aliis. 6 Et die septimo contemplabitur : si obscurior fuerit lepra, et non creverit in cute, mundabit eum, quia scabies est : lavabitque homo vestimenta sua, et mundus erit. 7 Quod si postquam a sacerdote visus est, et redditus munditi, iterum lepra creverit : adducetur ad eum, 8 et immunditi condemnabitur. 9 Plaga lepr si fuerit in homine, adducetur ad sacerdotem, 10 et videbit eum. Cumque color albus in cute fuerit, et capillorum mutaverit aspectum, ipsa quoque caro viva apparuerit : 11 lepra vetustissima judicabitur, atque inolita cuti. Contaminabit itaque eum sacerdos, et non recludet, quia perspicu immunditi est. 12 Sin autem effloruerit discurrens lepra in cute, et operuerit omnem cutem a capite usque ad pedes, quidquid sub aspectum oculorum cadit, 13 considerabit eum sacerdos, et teneri lepra mundissima judicabit : eo quod omnis in candorem versa sit, et idcirco homo mundus erit. 14 Quando vero caro vivens in eo apparuerit, 15 tunc sacerdotis judicio polluetur, et inter immundos reputabitur : caro enim viva, si lepra aspergitur, immunda est. 16 Quod si rursum versa fuerit in alborem, et totum hominem operuerit, 17 considerabit eum sacerdos, et mundum esse decernet. 18 Caro autem et cutis in qua ulcus natum est, et sanatum, 19 et in loco ulceris cicatrix alba apparuerit, sive subrufa, adducetur homo ad sacerdotem. 20 Qui cum viderit locum lepr humiliorem carne reliqua, et pilos versos in candorem, contaminabit eum : plaga enim lepr orta est in ulcere. 21 Quod si pilus coloris est pristini, et cicatrix subobscura, et vicina carne non est humilior, recludet eum septem diebus : 22 et si quidem creverit, adjudicabit eum lepr ; 23 sin autem steterit in loco suo, ulceris est cicatrix, et homo mundus erit. 24 Caro autem et cutis, quam ignis exusserit, et sanata albam sive rufam habuerit cicatricem, 25 considerabit eam sacerdos : et ecce versa est in alborem, et locus ejus reliqua cute est humilior, contaminabit eum, quia plaga lepr
20

bia staa, a miejsce jej jest gbsze nili reszta skry, uzna go za nieczystego, bo si plaga trdu na blinie 26 zacza. A jeliby si barwa wosw nie odmienia i plaga nie gbiej ley nili pozostae ciao, a sam wygld trdu jest przyciemny, zamknie go przez siedem dni, a sidmego dnia obejrzy: 27 jeli si rozszerzy na skrze trd, uzna go za nieczystego. 28 Lecz jeliby na swym miejscu stana biao nie dosy jasna, plaga spalenia jest, i przeto pozostanie czystym, blizna bowiem jest od spalenia. 29 Jeliby u ma albo niewiasty na gowie albo na brodzie wyrasta trd, ogldnie ich kapan: 30 jeli gbsze bdzie miejsce nili pozostae ciao, a wos ty i cieszy ni zwykle, uzna ich za nieczystych, bo trd gowy i brody jest. 31 Ale jeli ujrzy miejsce zmazy rwne pobliskiemu ciau i wos czarny, zamknie go przez siedem dni, a dnia sidmego ogldnie. 32 Jeli nie przybyo zmazy i wos sw barw ma, a miejsce wrzodu rwne reszcie ciaa, 33 ogol czowieka oprcz miejsca zmazy i zamkn go na drugie siedem dni. 34 Jeli dnia sidmego ujrz, e stan wrzd na swym miejscu, a nie jest gbszy nili reszta ciaa, oczyci go i wymywszy szaty swe czysty bdzie. 35 Ale jeli po oczyszczeniu znowu uronie zmaza na skrze, 36 nie bdzie wicej patrzy, czy wos w t barw jest odmieniony albo nie, bo jawnie nieczysty jest. 37 Ale jeli zmaza stanie, a wosy czarne bd, niechaj wie, e czowiek jest uzdrowiony i miao niech go czystym osdzi. 38 Jeli u ma albo niewiasty na skrze ukarze si biao, ogldnie ich kapan. 39 Jeli znajdzie, e przyciemna biao lni si na skrze, niechaj wie, e nie jest trd, ale plama biaa, a czowiek czysty. 40 M, z ktrego gowy wosy wypadaj, ysy i czysty jest; 41 a jeli od czoa wosy mu wypady, przeysiay i czysty jest. 42 Ale jeli na ysinie albo na przeysieniu biaa albo czerwona barwa si ukae, 43 a kapan to ujrzy, przysdzi mu bez wtpienia trd, ktry urs na ysinie. 44 Ktokolwiek tedy bdzie splugawiony trdem, a oddzielony zosta za rozsdzeniem kapaskim, 45 bdzie mia szaty rozprute, gow odkryt, usta szat

in cicatrice orta est. 26 Quod si pilorum color non fuerit immutatus, nec humilior plaga carne reliqua, et ipsa lepr species fuerit subobscura, recludet eum septem diebus, 27 et die septimo contemplabitur : si creverit in cute lepra, contaminabit eum. 28 Sin autem in loco suo candor steterit non satis clarus, plaga combustionis est, et idcirco mundabitur, quia cicatrix est combustur. 29 Vir, sive mulier, in cujus capite vel barba germinaverit lepra, videbit eos sacerdos. 30 Et si quidem humilior fuerit locus carne reliqua, et capillus flavus, solitoque subtilior, contaminabit eos, quia lepra capitis ac barb est. 31 Sin autem viderit locum macul qualem vicin carni, et capillum nigrum : recludet eum septem diebus, 32 et die septimo intuebitur. Si non creverit macula, et capillus sui coloris est, et locus plag carni reliqu qualis : 33 radetur homo absque loco macul, et includetur septem diebus aliis. 34 Si die septimo visa fuerit stetisse plaga in loco suo, nec humilior carne reliqua, mundabit eum : lotisque vestibus suis, mundus erit. 35 Sin autem post emundationem rursus creverit macula in cute, 36 non quret amplius utrum capillus in flavum colorem sit immutatus, quia aperte immundus est. 37 Porro si steterit macula, et capilli nigri fuerint, noverit hominem sanatum esse, et confidenter eum pronuntiet mundum. 38 Vir, sive mulier, in cujus cute candor apparuerit, 39 intuebitur eos sacerdos. Si deprehenderit subobscurum alborem lucere in cute, sciat non esse lepram, sed maculam coloris candidi, et hominem mundum. 40 Vir, de cujus capite capilli fluunt, calvus et mundus est : 41 et si a fronte ceciderint pili, recalvaster et mundus est. 42 Sin autem in calvitio sive in recalvatione albus vel rufus color fuerit exortus, 43 et hoc sacerdos viderit, condemnabit eum haud dubi lepr, qu orta est in calvitio. 44 Quicumque ergo maculatus fuerit lepra, et separatus est ad arbitrium sacerdotis, 45 habebit vestimenta dissuta, caput nudum, os veste contectum, contaminatum ac sordidum se clamabit.

21

zakryte, i bdzie woa, e jest splugawiony i 46 Omni tempore quo leprosus est et nieczysty. 46 Przez wszystek czas, pki jest immundus, solus habitabit extra castra. trdowaty i nie czysty, sam bdzie mieszka za obozem. TRD NA SZATACH (13,47-59 47 Szata sukienna albo pcienna, ktra by miaa trd na osnowie albo na wtku, 48 albo te skra, albo cokolwiek ze skry uczyniono, 49 jeli bia albo czerwon zmaz bdzie zaraona, za trd bdzie miana i kapanowi bdzie okazana. 50 On j ogldnie i zamknie na siedem dni, 51 a sidmego dnia znowu obejrzy, i jeli ujrzy, e si rozszerzya, trd trway jest; nieczyst osdzi szat i kad rzecz, na ktrej si znajdzie, 52 a przeto bdzie spalona ogniem. 53 Lecz jeli ujrzy, e jej nie przybyo, 54 rozkae i wymyj to, na czym jest trd, i zamknie je na drugie siedem dni. 55 A gdy obaczy, e pierwsza barwa nie wrcia, a jednak nie przyroso trdu, osdzi rzecz nieczyst i spali ogniem, przeto e si rozla trd po wierzchu szaty albo po wszystkiej. 56 A jeli przyciemne bdzie miejsce trdu po wypraniu szaty, odedrze je i oddzieli od caego. 57 A jeliby si dalej ukaza na tych miejscach, ktre pierwej byy bez z skazy, trd latajcy i niestateczny, ma by ogniem spalone. 58 Jeli ustanie, wymyje wod po wtre to, co chdogie jest, i bdzie czyste. 59 Ta jest ustawa o trdzie szaty sukiennej i pciennej, osnowy i wtku, i kadego sprztu skrzanego, jak maj by uznane za czyste albo nieczyste." OCZYSZCZENIE TRDOWATYCH (14,1-32). 47 Vestis lanea sive linea, qu lepram habuerit, 48 in stamine atque subtegmine, aut certe pellis, vel quidquid ex pelle confectum est, 49 si alba vel rufa macula fuerit infecta, lepra reputabitur, ostendeturque sacerdoti : 50 qui consideratam recludet septem diebus : 51 et die septimo rursus aspiciens, si deprehenderit crevisse, lepra perseverans est : pollutum judicabit vestimentum, et omne in quo fuerit inventa : 52 et idcirco comburetur flammis. 53 Quod si eam viderit non crevisse, 54 prcipiet, et lavabunt id in quo lepra est, recludetque illud septem diebus aliis. 55 Et cum viderit faciem quidem pristinam non reversam, nec tamen crevisse lepram, immundum judicabit, et igne comburet, eo quod infusa sit in superficie vestimenti, vel per totum, lepra. 56 Sin autem obscurior fuerit locus lepr, postquam vestis est lota, abrumpet eum, et a solido dividet. 57 Quod si ultra apparuerit in his locis, qu prius immaculata erant, lepra volatilis et vaga, debet igne comburi. 58 Si cessaverit, lavabit aqua ea, qu pura sunt, secundo, et munda erunt. 59 Ista est lex lepr vestimenti lanei et linei, staminis, atque subtegminis, omnisque supellectilis pellice, quomodo mundari debeat, vel contaminari.

14
1 I rzek Pan do Mojesza mwic: 2 "Ta jest ustawa dla trdowatego, gdy bdzie mia by oczyszczony. 2 Przywiod go do kapana, ktry wyjdzie z obozu, 3 a gdy znajdzie, e trd jest uleczony, 4 nakae temu, ktry si czyci, aby ofiarowa za siebie dwa wrble ywe, ktre si je godzi, i drewno cedrowe,

14
1 Locutusque est Dominus ad Moysen, dicens : 2 Hic est ritus leprosi, quando mundandus est. Adducetur ad sacerdotem : 3 qui egressus de castris, cum invenerit lepram esse mundatam, 4 prcipiet ei, qui purificatur, ut offerat duos passeres vivos pro se, quibus vesci licitum est, et lignum
22

i karmazyn i hizop. 5 I kae jednego wrbla zabi na naczyniu glinianym nad wod yw, 6 a drugiego ywego z drewnem cedrowym i z karmazynem, i z hizopem umoczy we krwi wrbla ofiarowanego i pokropi ni siedemkro tego, 7 ktry ma by oczyszczony, aby by prawnie oczyszczony, i puci wrbla ywego, aby ulecia na pole. 8 A gdy wypierze czowiek szaty swe, ogoli wszystkie wosy ciaa i omyje si wod, i oczyszczony wnijdzie do obozu, wszake tak, eby mieszka przed namiotem swoim przez siedem dni. 9 A dnia sidmego ogoli wosy na gowie i brod, i brwi, i po wszystkim ciele wosy, a omywszy powtre szaty i ciao, 10 smego dnia wemie dwa baranki bez skazy i owc roczn bez skazy i trzy dziesite czci biaej mki, ktra bdzie zaczyniona oliw, na ofiar, a osobno kwart oliwy. 11 A gdy kapan oczyszczajcy czowieka postawi jego i to wszystko przed Panem w wejciu do przybytku wiadectwa, 12 wemie baranka i ofiaruje go za wystpek, i kwart oliwy; a ofiarowawszy wszystko przed Panem, 13 zabije baranka, gdzie zwyczaj jest zabija ofiar za grzech i caopalenie, to jest na miejscu witym; jak bowiem za grzech, tak i za wystpek do kapana naley ofiara; przewita jest ona. 14 I wziwszy kapan krwi ofiary, ktra zostaa zabita za wystpek, woy na koniec prawego ucha temu, ktry si oczyszcza, i na wielkie palce prawej rki i nogi. 15 A z kwarty oliwy wleje na lew rk sw 16 i umoczy w niej palec prawej rki, i pokropi przed Panem siedemkro. 17 A co zostao z oliwy w lewej rce, wyleje na koniec ucha prawego tego, ktry si oczyszcza, i na wielkie palce rki i nogi prawej, i na krew wylan za wystpek, i na gow jego. 18 I bdzie si za 19 modli przed Panem, i zoy ofiar za grzech. Wtedy ofiaruje caopalenie, 20 i woy je na otarz z jego chlebnymi ofiarami, i bdzie czowiek prawnie oczyszczony. 21 Ale jeli jest ubogi i nie moe rka jego znale tego, co si rzeko, za wystpek wemie baranka na ofiar, eby si za kapan modli, i dziesit cz biaej mki zaczynionej oliw na ofiar, 22 i kwart oliwy, i par synogarlic

cedrinum, vermiculumque et hyssopum. 5 Et unum ex passeribus immolari jubebit in vase fictili super aquas viventes : 6 alium autem vivum cum ligno cedrino, et cocco et hyssopo, tinget in sanguine passeris immolati, 7 quo asperget illum, qui mundandus est, septies, ut jure purgetur : et dimittet passerem vivum, ut in agrum avolet. 8 Cumque laverit homo vestimenta sua, radet omnes pilos corporis, et lavabitur aqua : purificatusque ingredietur castra, ita dumtaxat ut maneat extra tabernaculum suum septem diebus, 9 et die septimo radet capillos capitis, barbamque et supercilia, ac totius corporis pilos. Et lotis rursum vestibus et corpore, 10 die octavo assumet duos agnos immaculatos, et ovem anniculam absque macula, et tres decimas simil in sacrificium, qu conspersa sit oleo, et seorsum olei sextarium. 11 Cumque sacerdos purificans hominem, statuerit eum, et hc omnia coram Domino in ostio tabernaculi testimonii, 12 tollet agnum et offeret eum pro delicto, oleique sextarium : et oblatis ante Dominum omnibus, 13 immolabit agnum, ubi solet immolari hostia pro peccato, et holocaustum, id est, in loco sancto. Sicut enim pro peccato, ita et pro delicto ad sacerdotem pertinet hostia : Sancta sanctorum est. 14 Assumensque sacerdos de sanguine hosti, qu immolata est pro delicto, ponet super extremum auricul dextr ejus qui mundatur, et super pollices manus dextr et pedis : 15 et de olei sextario mittet in manum suam sinistram, 16 tingetque digitum dextrum in eo, et asperget coram Domino septies. 17 Quod autem reliquum est olei in lva manu, fundet super extremum auricul dextr ejus qui mundatur, et super pollices manus ac pedis dextri, et super sanguinem qui effusus est pro delicto, 18 et super caput ejus. 19 Rogabitque pro eo coram Domino, et faciet sacrificium pro peccato : tunc immolabit holocaustum, 20 et ponet illud in altari cum libamentis suis, et homo rite mundabitur. 21 Quod si pauper est, et non potest manus ejus invenire qu dicta sunt pro delicto, assumet agnum ad oblationem, ut roget pro eo sacerdos, decimamque partem simil conspers oleo in sacrificium, et olei
23

albo dwoje gobit, z ktrych jedno niech bdzie za grzech, a drugie na caopalenie. 23 I ofiaruje smego dnia oczyszczenia swego kapanowi u wejcia do przybytku wiadectwa przed Panem. 24 On za wemie baranka za grzech i kwart oliwy, i podniesie razem. 25 A zabiwszy baranka, nieco z krwi jego woy na koniec ucha prawego tego, ktry si oczyszcza, i na wielkie 26 palce rki jego i nogi prawej, a cz oliwy naleje na rk sw lew, i 27 umoczywszy w niej palec prawej rki, pokropi siedemkro przed Panem. 28 I dotknie si koca ucha prawego tego, ktry si oczyszcza, i wielkich palcw rki i nogi prawej, na miejscu krwi, ktra zostaa wylana za wystpek. 29 A reszt oliwy, ktra jest w lewej rce, wyleje na gow oczyszczonego, aby za ubaga Pana. 30 A synogarlic albo gobia ofiaruje, 31 jedno za wystpek, a drugie na caopalenie z chlebnymi ofiarami jego. 32 Ta jest ofiara trdowatego, ktry mie nie moe wszystkiego ku oczyszczeniu swemu." TRD DOMU (14,33-53). 33 I rzek Pan do Mojesza i do Aarona mwic: 34 "Gdy wnijdziecie do ziemi chananejskiej, ktr ja wam dam w posiadanie, jeli bdzie zaraza trdu w domu, 35 pjdzie ten, ktrego jest dom, opowiadajc kapanowi, i rzecze: Jakby zaraza trdu widzi mi si, e jest w domu moim. 36 A on przykae, aby wszystko wynieli z domu, pierwej niliby wszed do niego i oglda, czy jest trdowaty, aby si nie splugawiy wszystkie rzeczy, ktre s w domu; a potem wnijdzie, aby oglda trd domu. 37 A jeli ujrzy na cianach jego jakby doki bladoci albo czerwonoci szpetne, i gbsze nili pozostaa ciana, 38 tedy wynijdzie z domu i zaraz zamknie go na siedem dni. 39 A wrciwszy si dnia sidmego, ogldnie go: jeli ujrzy, e przyroso trdu, 40 kae wyama kamienie, na ktrych trd jest, i wyrzuci je przed miasto na miejsce nieczyste, 41 a sam dom oskroba wewntrz wokoo i wysypa proch skrobania przed miasto na miejsce nieczyste,

sextarium, 22 duosque turtures sive duos pullos columb, quorum unus sit pro peccato, et alter in holocaustum : 23 offeretque ea die octavo purificationis su sacerdoti, ad ostium tabernaculi testimonii coram Domino. 24 Qui suscipiens agnum pro delicto et sextarium olei, levabit simul : 25 immolatoque agno, de sanguine ejus ponet super extremum auricul dextr illius qui mundatur, et super pollices manus ejus ac pedis dextri : 26 olei vero partem mittet in manum suam sinistram, 27 in quo tingens digitum dextr manus asperget septies coram Domino : 28 tangetque extremum dextr auricul illius qui mundatur, et pollices manus ac pedis dextri, in loco sanguinis qui effusus est pro delicto : 29 reliquam autem partem olei, qu est in sinistra manu, mittet super caput purificati, ut placet pro eo Dominum : 30 et turturem sive pullum columb offeret, 31 unum pro delicto, et alterum in holocaustum cum libamentis suis. 32 Hoc est sacrificium leprosi, qui habere non potest omnia in emundationem sui.

33 Locutusque est Dominus ad Moysen et Aaron, dicens : 34 Cum ingressi fueritis terram Chanaan, quam ego dabo vobis in possessionem, si fuerit plaga lepr in dibus, 35 ibit cujus est domus, nuntians sacerdoti, et dicet : Quasi plaga lepr videtur mihi esse in domo mea. 36 At ille prcipiet ut efferant universa de domo, priusquam ingrediatur eam, et videat utrum leprosa sit, ne immunda fiant omnia qu in domo sunt. Intrabitque postea ut consideret lepram domus : 37 et cum viderit in parietibus illius quasi valliculas pallore sive rubore deformes, et humiliores superficie reliqua, 38 egredietur ostium domus, et statim claudet illam septem diebus. 39 Reversusque die septimo, considerabit eam : si invenerit crevisse lepram, 40 jubebit erui lapides in quibus lepra est, et projici eos extra civitatem in locum immundum : 41 domum autem ipsam radi intrinsecus per circuitum, et spargi pulverem rasur extra urbem in locum immundum, 42 lapidesque alios reponi pro
24

42 kamienie za inne wprawi na miejsce tych, ktre wybrano, i wapnem innym dom otynkowa. 43 A jeli potem, gdy kamienie wyamano i proch wyskrobano, i innym wapnem potynkowano, 44 wnijdzie kapan i ujrzy, e si trd wrci, a ciany plamami s splugawione, 45 trd jest trway i dom nieczysty. Zaraz go rozwal, a kamienie jego i drzewo, i wszystek proch wyrzuc przed miasto na miejsce nieczyste. 46 Kto by wszed do owego domu, gdy jest zamknity, nieczysty bdzie a do wieczora; 47 a kto by spa w nim i jad co, wypierze szaty swe. 48 Lecz jeli wszedszy kapan ujrzy, e trdu nie przyroso w domu po nowym otynkowaniu, oczyci go, bo przywrcone ma zdrowie. 49 A na oczyszczenie jego wemie par wrbli i drewna cedrowego, i karmazynu, i hizopu. 50 A zabiwszy wrbla jednego na naczyniu glinianym nad wod yw, 51 wemie drewno cedrowe i hizop, i karmazyn, i wrbla ywego, i umoczy wszystko w krwi wrbla ofiarowanego i w wodzie ywej, i pokropi dom siedemkro, 52 i oczyci go tak krwi wrbla, jak i wod yw i wrblem ywym, i drzewem cedrowym, i hizopem, i karmazynem. 53 A puciwszy wrbla, by ulecia wolno na pole, bdzie si modli za dom, i prawnie bdzie oczyszczony. ZAKOCZENIE (14,54-57). 54 Ta jest ustawa o wszelkim trdzie 55 i zaraeniu, o trdzie szat i domw, 56 i blizny, i wyrzucajcych si krost, i lnicej plamy, i rnego wygldu za odmian barwy, 57 aby si mogo wiedzie, kiedy jest jaka rzecz czysta albo nieczysta." 4. NIECZYSTOCI MCZYZN I NIEWIAST (15,1-33).

his qui ablati fuerint, et luto alio liniri domum. 43 Sin autem postquam eruti sunt lapides, et pulvis erasus, et alia terra lita, 44 ingressus sacerdos viderit reversam lepram, et parietes respersos maculis, lepra est perseverans, et immunda domus : 45 quam statim destruent, et lapides ejus ac ligna, atque universum pulverem projicient extra oppidum in locum immundum. 46 Qui intraverit domum quando clausa est, immundus erit usque ad vesperum : 47 et qui dormierit in ea, et comederit quippiam, lavabit vestimenta sua. 48 Quod si introiens sacerdos viderit lepram non crevisse in domo, postquam denuo lita fuerit, purificabit eam reddita sanitate : 49 et in purificationem ejus sumet duos passeres, lignumque cedrinum, et vermiculum atque hyssopum : 50 et immolato uno passere in vase fictili super aquas vivas, 51 tollet lignum cedrinum, et hyssopum, et coccum, et passerem vivum, et tinget omnia in sanguine passeris immolati, atque in aquis viventibus, et asperget domum septies, 52 purificabitque eam tam in sanguine passeris quam in aquis viventibus, et in passere vivo, lignoque cedrino et hyssopo atque vermiculo. 53 Cumque dimiserit passerem avolare in agrum libere, orabit pro domo, et jure mundabitur.

54 Ista est lex omnis lepr et percussur, 55 lepr vestium et domorum, 56 cicatricis et erumpentium papularum, lucentis macul, et in varias species, coloribus immutatis, 57 ut possit sciri quo tempore mundum quid, vel immundum sit.

15
1 I rzek Pan do Mojesza i do Aarona mwic: 2 "Mwcie synom Izraelowym i powiedzcie im: M, ktry cierpi upyw nasienia, nieczysty bdzie. 3 A natenczas bdzie osdzone, e podlega tej chorobie,

15
1 Locutusque est Dominus ad Moysen et Aaron, dicens : 2 Loquimini filiis Isral, et dicite eis : Vir, qui patitur fluxum seminis, immundus erit. 3 Et tunc judicabitur huic vitio subjacere, cum per singula momenta
25

gdy kadej chwili przylega do ciaa jego i krzepnie brzydka ciecz. 4 Kada pociel, na ktrej by spa, nieczysta bdzie, i gdziekolwiekby siedzia. 5 Jeli si jaki czowiek dotknie oa jego, upierze szaty swe i sam omyje si wod, a nieczysty bdzie a do wieczora. 6 Jeliby siedzia tam, gdzie on siedzia, i ten take wymyje szaty swe i omyje si wod, a nieczysty bdzie a do wieczora. 7 Kto by si dotkn ciaa jego, wymyje szaty swe i sam omyje si wod, a nieczysty bdzie a do wieczora. 8 Jeli lin rzuci taki czowiek na tego, ktry czysty jest, upierze szaty swe i omyje si wod, a nieczysty bdzie a do wieczora. 9 Siodo, na ktrym by siedzia, nieczyste bdzie, 10 i cokolwiek byo pod tym, ktry upyw nasienia cierpi, nieczyste bdzie a do wieczora. Kto by nosi cokolwiek z tych rzeczy, wypierze szaty swe i sam omyje si wod, a nieczysty bdzie a do wieczora. 11 Kady, kogo by dotkn taki, nie omywsz y pierwej rk, wypierze szaty swe i omyje si wod, a nieczysty bdzie a do wieczora. 12 Naczynie gliniane, ktrego si dotknie, bdzie stuczone, a naczynie drewniane bdzie wymyte wod. 13 Jeli bdzie uzdrowiony ten, ktry tak niemoc cierpi, naliczy siedem dni po oczyszczeniu swoim, a omywszy odzienie i wszystko ciao w wodzie ywej bdzie czysty. 14 A dnia smego wemie par synogarlic albo dwoje gobit i przyjdzie przed oblicze Paskie, do wejcia przybytku wiadectwa, i da je kapanowi, ktry ofiaruje jedno za grzech a drugie na caopalenie, 15 i bdzie si modli za nim przed Panem, aby by oczyszczony od upywu nasienia swego. 16 M, z ktrego wynijdzie nasienie przez spkowanie, omyje wod wszystko ciao swe i 17 nieczysty bdzie a do wieczora. Szat i skr, ktr bdzie mia, wymyje wod i nieczysty bdzie a do wieczora. 18 Niewiasta, z ktr spa, omyje si wod i nieczysta bdzie a do wieczora. 19 Niewiasta, ktra co miesic cierpi upyw krwi, przez siedem 20 dni bdzie odczona. Kady, kto si jej dotknie, bdzie nieczysty a do wieczora. 21 I to, na czym by spaa albo siedziaa w dni odczenia swego, splugawione bdzie. 22

adhserit carni ejus, atque concreverit fdus humor. 4 Omne stratum, in quo dormierit, immundum erit, et ubicumque sederit. 5 Si quis hominum tetigerit lectum ejus, lavabit vestimenta sua, et ipse lotus aqua, immundus erit usque ad vesperum. 6 Si sederit ubi ille sederat, et ipse lavabit vestimenta sua : et lotus aqua, immundus erit usque ad vesperum. 7 Qui tetigerit carnem ejus, lavabit vestimenta sua : et ipse lotus aqua, immundus erit usque ad vesperum. 8 Si salivam hujuscemodi homo jecerit super eum qui mundus est, lavabit vestimenta sua : et lotus aqua, immundus erit usque ad vesperum. 9 Sagma, super quo sederit, immundum erit : 10 et quidquid sub eo fuerit, qui fluxum seminis patitur, pollutum erit usque ad vesperum. Qui portaverit horum aliquid, lavabit vestimenta sua : et ipse lotus aqua, immundus erit usque ad vesperum. 11 Omnis, quem tetigerit qui talis est, non lotis ante manibus, lavabit vestimenta sua, et lotus aqua, immundus erit usque ad vesperum. 12 Vas fictile quod tetigerit confringetur : vas autem ligneum lavabitur aqua. 13 Si sanatus fuerit qui hujuscemodi sustinet passionem, numerabit septem dies post emundationem sui, et lotis vestibus et toto corpore in aquis viventibus, erit mundus. 14 Die autem octavo sumet duos turtures, aut duos pullos columb, et veniet in conspectum Domini ad ostium tabernaculi testimonii, dabitque eos sacerdoti : 15 qui faciet unum pro peccato et alterum in holocaustum : rogabitque pro eo coram Domino, ut emundetur a fluxi seminis sui. 16 Vir de quo egreditur semen coitus, lavabit aqua omne corpus suum : et immundus erit usque ad vesperum. 17 Vestem et pellem, quam habuerit, lavabit aqua, et immunda erit usque ad vesperum. 18 Mulier, cum qua coierit, lavabitur aqua, et immunda erit usque ad vesperum. 19 Mulier, qu redeunte mense patitur fluxum sanguinis, septem diebus separabitur. 20 Omnis qui tetigerit eam, immundus erit usque ad vesperum : 21 et in quo dormierit vel sederit diebus separationis su, polluetur. 22 Qui tetigerit lectum ejus, lavabit vestimenta sua : et ipse lotus aqua, immundus erit usque ad vesperum. 23 Omne
26

Kto by si dotkn oa jej, upierze szaty swe i sam te omyje si wod, a nieczysty bdzie a do wieczora. 23 Kto by si dotkn jakiegokolwiek sprztu, na ktrym ona siedziaa, upierze szaty swe i sam omyje si wod, a nieczysty bdzie a do wieczora. 24 Jeliby spa z ni m czasu krwi miesicznej, nieczysty bdzie przez siedem dni, i wszelka pociel, na ktrej by spa, nieczysta bdzie 25 Niewiasta, ktra cierpi przez wiele dni upyw krwi nie w czasie miesicznym, albo ktrej po miesicznej krwi upawy nie ustaj: pki podlega tej niemocy, nieczysta bdzie, jakby bya czasu miesicznego. 26 Wszelka pociel, na ktrej by spaa, i sprzt, na ktrym by siedziaa, splugawiony bdzie. 27 Ktokolwiek si ich dotknie, wypierze szaty swe i sam omyje si wod, a nieczysty bdzie a do wieczora. 28 A jeli si zatrzyma krew i przestanie pyn, naliczy siedem dni oczyszczenia swego, 29 a smego dnia ofiaruje za siebie kapanowi par synogarlic albo dwoje gobit u wejcia do przybytku wiadectwa; 30 on za z jednego zoy ofiar za grzech, a z drugiego caopalenie, i bdzie si modli za ni przed Panem i za upawy jej nieczyste. Przeto naucza bdziecie synw Izraelowych, aby si strzegli nieczystoci i nie pomarli w plugastwach swych, gdyby splugawili przybytek mj, ktry jest midzy wami. 32 Ta jest ustawa o tym, ktry cierpi upyw nasienia i ktry si plugawi spraw z niewiast, 33 i tej, ktra miesicznych czasw bywa wyczona, albo ktra ustawiczn krwi pynie, i czowieka, ktry by spa z ni " 5. WIELKI DZIE PRZEBAGANIA (16,1-34).

vas, super quo illa sederit, quisquis attigerit, lavabit vestimenta sua : et ipse lotus aqua, pollutus erit usque ad vesperum. 24 Si coierit cum ea vir tempore sanguinis menstrualis, immundus erit septem diebus : et omne stratum, in quo dormierit, polluetur. 25 Mulier, qu patitur multis diebus fluxum sanguinis non in tempore menstruali, vel qu post menstruum sanguinem fluere non cessat, quamdiu subjacet huic passioni, immunda erit quasi sit in tempore menstruo. 26 Omne stratum, in quo dormierit, et vas in quo sederit, pollutum erit. 27 Quicumque tetigerit ea, lavabit vestimenta sua : et ipse lotus aqua, immundus erit usque ad vesperam. 28 Si steterit sanguis, et fluere cessaverit, numerabit septem dies purificationis su : 29 et die octavo offeret pro se sacerdoti duos turtures, aut duos pullos columbarum, ad ostium tabernaculi testimonii : 30 qui unum faciet pro peccato, et alterum in holocaustum, rogabitque pro ea coram Domino, et pro fluxu immunditi ejus. 31 Docebitis ergo filios Isral ut caveant immunditiam, et non moriantur in sordibus suis, cum polluerint tabernaculum meum quod est inter eos. 32 Ista est lex ejus, qui patitur fluxum seminis, et qui polluitur coitu, 33 et qu menstruis temporibus separatur, vel qu jugi fluit sanguine, et hominis qui dormierit cum ea.

16
1 I mwi Pan do Mojesza po mierci dwu synw Aaronowych, kiedy ofiarujc cudzy ogie, zostali zabici. 2 I przykaza mu mwic: "Mw do Aarona, brata twego, aby nie kadego czasu wchodzi do wityni, ktra jest za zason przed ubagalni, ktr jest nakryta skrzynia, aby nie umar (bo w

16
1 Locutusque est Dominus ad Moysen post mortem duorum filiorum Aaron, quando offerentes ignem alienum interfecti sunt : 2 et prcepit ei, dicens : Loquere ad Aaron fratrem tuum, ne omni tempore ingrediatur sanctuarium, quod est intra velum coram propitiatorio quo tegitur arca, ut non moriatur
27

oboku ukazywa si bd nad wyrocznic), 3 a to pierwej uczyni: cielca za grzech ofiaruje, a barana na caopalenie. 4 Oblecze si w szat lnian i ubraniem lnianym okryje ono; opasze si pasem lnianym, a zawj lniany wemie na gow, bo te szaty s wite; obmyje si i w nie wszystkie oblecze si. 5 I przyjmie od wszystkiego zgromadzenia synw Izraelowych dwa kozy za grzech, a jednego barana na caopalenie. 6 A gdy ofiaruje cielca i pomodli si za siebie i za dom swj, 7 dwa kozy postawi przed Panem w wejciu do przybytku wiadectwa, 8 i puci na obydwa losy, jeden dla Pana, a drugi dla koza wypuszczalnego. 9 Tego, na ktrego los padnie dla Pana, 10 ofiaruje za grzech, a na ktrego jako na koza wypuszczalnego, postawi ywego przed Panem, aby uczyni modlitw nad nim i wypuci go na puszcz. 11 To wedle przepisu odprawiwszy przywiedzie cielca i modlc si za siebie i za dom swj zabije go. 12 A wziwszy kadzielnic, ktr napeni wglem arzcym si z otarza, i nabrawszy rk przyprawionego kadzida wonnego na ofiar kadzieln, wnijdzie za zason do wityni, 13 i naoy na ogie wonnoci, aby mga ich i para okrya wyroczni, ktra jest nad wiadectwem, a nie umar. 14 Wemie te nieco krwi cielca i pokropi palcem siedemkro w stron bagalni na wschd soca. 15 A gdy zabije koza za grzech ludu, wniesie krew jego za zason, jak jest nakazane o krwi cielca, aby pokropi w stron wyrocznicy, 16 i oczyci wityni od nieczystoci synw Izraelowych i od przestpstwa ich, i wszystkich grzechw. Wedle tego obrzdu postpi z przybytkiem wiadectwa, ktry rozbity jest midzy nimi w porodku plugastw mieszkania ich. 17 aden czowiek niechaj nie bdzie w przybytku, kiedy najwyszy kapan wchodzi do wityni, aby si modli za siebie i za dom swj, i za wszystko zgromadzenie izraelskie, pki nie wynijdzie. 18 A gdy wynijdzie do otarza, ktry jest przed Panem, niech si modli za siebie, a wziwszy krew cielca i koza niech j wyleje na rogi jego wokoo, 19 i kropic palcem siedemkro niech go oczyci i powici od nieczystoci synw

(quia in nube apparebo super oraculum), 3 nisi hc ante fecerit : vitulum pro peccato offeret, et arietem in holocaustum. 4 Tunica linea vestietur, feminalibus lineis verenda celabit : accingetur zona linea, cidarim lineam imponet capiti : hc enim vestimenta sunt sancta : quibus cunctis, cum lotus fuerit, induetur. 5 Suscipietque ab universa multitudine filiorum Isral duos hircos pro peccato, et unum arietem in holocaustum. 6 Cumque obtulerit vitulum, et oraverit pro se et pro domo sua, 7 duos hircos stare faciet coram Domino in ostio tabernaculi testimonii : 8 mittensque super utrumque sortem, unam Domino, alteram capro emissario : 9 cujus exierit sors Domino, offeret illum pro peccato : 10 cujus autem in caprum emissarium, statuet eum vivum coram Domino, ut fundat preces super eo, et emittat eum in solitudinem. 11 His rite celebratis, offeret vitulum, et rogans pro se, et pro domo sua, immolabit eum : 12 assumptoque thuribulo, quod de prunis altaris impleverit, et hauriens manu compositum thymiama in incensum, ultra velum intrabit in sancta : 13 ut, positis super ignem aromatibus, nebula eorum et vapor operiat oraculum quod est supra testimonium, et non moriatur. 14 Tollet quoque de sanguine vituli, et asperget digito septies contra propitiatorium ad orientem. 15 Cumque mactaverit hircum pro peccato populi, inferet sanguinem ejus intra velum, sicut prceptum est de sanguine vituli, ut aspergat e regione oraculi, 16 et expiet sanctuarium ab immunditiis filiorum Isral, et a prvaricationibus eorum, cunctisque peccatis. Juxta hunc ritum faciet tabernaculo testimonii, quod fixum est inter eos, in medio sordium habitationis eorum. 17 Nullus hominum sit in tabernaculo, quando pontifex sanctuarium ingreditur, ut roget pro se, et pro domo sua, et pro universo ctu Isral, donec egrediatur. 18 Cum autem exierit ad altare quod coram Domino est, oret pro se, et sumptum sanguinem vituli atque hirci fundat super cornua ejus per gyrum : 19 aspergensque digito septies, expiet, et sanctificet illud ab immunditiis filiorum Isral. 20 Postquam emundaverit sanctuarium, et tabernaculum, et altare, tunc
28

Izraelowych. 20 A gdy oczyci wityni i przybytek, i otarz, wtedy niech przywiedzie koza ywego. 21 A woywszy obydwie rce na gow jego, niechaj wyzna wszystkie nieprawoci synw Izraelowych i wszystkie wystpki i grzechy ich, i przeklinajc nimi gow jego, wypuci go przez czowieka przygotowanego na puszcz. 22 A gdy zaniesie kozio wszystkie nieprawoci ich do ziemi pustej i bdzie puszczony na pustyni, 23 wrci si Aaron do przybytku wiadectwa, a zoywszy szaty, w ktre pierwej by obleczony, gdy wchodzi do wityni, i tam je zostawiwszy, 24 obmyje ciao swe na miejscu witym i oblecze si w szaty swe. A potem wyjdzie i ofiaruje caopalenie swoje i posplstwa, i bdzie si modli tak za siebie, jak i za lud. 25 A j, ktry jest ofiarowany za grzechy, spali na otarzu. 26 Ten za, ktry wypuci koza wypuszczalnego, omyje szaty swe i ciao wod, i tak wnijdzie do obozu. 27 A cielca i koza, ktre za grzech byy ofiarowane i ktrych krew zostaa wniesiona do wityni, aby si dokonao oczyszczenie, wynios precz za obz i spal ogniem, tak skry jak miso ich, i gnj ich. 28 A ktokolwiek je spali, wymyje szaty swe i ciao wod, i tak wnijdzie do obozu. 29 I bdzie wam to ustaw wieczn: Miesica sidmego, dziesitego dla miesica drczy bdziecie siebie i adnej roboty peni nie bdziecie, ani tubylec, ani przychodzie, ktry gociem jest midzy wami. 30 Tego dnia bdzie pojednanie wasze i oczyszczenie od wszystkich grzechw waszych: przed Panem bdziecie oczyszczeni. 31 Bo sabat odpocznienia jest, i drczy bdziecie siebie wedle ustawy wiecznej. 32 Dopeni przebagania kapan, ktry bdzie namaszczony i ktrego rce s powicone, aby kapaski urzd sprawowa w miejsce ojca swe go; a oblecze si w szat lnian i w odzienie wite. 33 I oczyci wityni i przybytek wiadectwa, i otarz, kapanw te i wszystek lud. 34 I bdzie wam to ustaw wieczn, abycie si modlili za synw Izraelowych i za wszystkie grzechy ich raz w rok." Uczyni tedy Mojesz, jak mu Pan by przykaza.

offerat hircum viventem : 21 et posita utraque manu super caput ejus, confiteatur omnes iniquitates filiorum Isral, et universa delicta atque peccata eorum : qu imprecans capiti ejus, emittet illum per hominem paratum, in desertum. 22 Cumque portaverit hircus omnes iniquitates eorum in terram solitariam, et dimissus fuerit in deserto, 23 revertetur Aaron in tabernaculum testimonii, et depositis vestibus, quibus prius indutus erat, cum intraret sanctuarium, relictisque ibi, 24 lavabit carnem suam in loco sancto, indueturque vestibus suis. Et postquam egressus obtulerit holocaustum suum, ac plebis, rogabit tam pro se quam pro populo : 25 et adipem, qui oblatus est pro peccatis, adolebit super altare. 26 Ille vero, qui dimiserit caprum emissarium, lavabit vestimenta sua, et corpus aqua, et sic ingredietur in castra. 27 Vitulum autem, et hircum, qui pro peccato fuerant immolati, et quorum sanguis illatus est in sanctuarium, ut expiatio compleretur, asportabunt foras castra, et comburent igni tam pelles quam carnes eorum, ac fimum : 28 et quicumque combusserit ea, lavabit vestimenta sua et carnem aqua, et sic ingredietur in castra. 29 Eritque vobis hoc legitimum sempiternum : mense septimo, decima die mensis, affligetis animas vestras, nullumque opus facietis, sive indigena, sive advena qui peregrinatur inter vos. 30 In hac die expiatio erit vestri, atque mundatio ab omnibus peccatis vestris : coram Domino mundabimini. 31 Sabbatum enim requietionis est, et affligetis animas vestras religione perpetua. 32 Expiabit autem sacerdos, qui unctus fuerit, et cujus manus initiat sunt ut sacerdotio fungatur pro patre suo : indueturque stola linea et vestibus sanctis, 33 et expiabit sanctuarium et tabernaculum testimonii atque altare, sacerdotes quoque et universum populum. 34 Eritque vobis hoc legitimum sempiternum, ut oretis pro filiis Isral, et pro cunctis peccatis eorum semel in anno. Fecit igitur sicut prceperat Dominus Moysi.

29

CZ III (17,1 - 27,34). Prawo witoci I. wito w yciu spoecznym i religijnym. (17,1- 22,33) 1. MIEJSCE ZABIJANIA ZWIERZT I SKADANIA Z NICH OFIAR (17,1-9).

17
1 I rzek Pan do Mojesza mwic: 2 "Mw Aaronowi i synom jego i wszystkim synom Izraelowym i powiedz do nich: To jest przykazanie, ktre Pan da mwic: 3 Kady czowiek z domu Izraelowego, jeli zabije wou albo owc albo koz w obozie albo za obozem, 4 a nie przywiedzie do wejcia przybytku ofiary dla Pana, krwi winien bdzie; jakby krew wyla, tak zginie z porodka ludu swego. 5 Przeto do kapana przywodzi maj synowie Izraelowi bydlta swe ofiarne, ktre zabijaj na polu, aby byy powicone Panu przed wejciem do przybytku wiadectwa, a niech je zabijaj jako ofiary zapokojne Panu. 6 I wyleje kapan krew na otarz Paski u wejcia do przybytku wiadectwa, i spali j na wonno wdzicznoci Panu. 7 A adn miar wicej nie bd zabija ofiar swych czartom, z ktrymi cudzooyli. Ustaw wieczn bdzie to dla nich i dla potomkw ich. 8 I rzeczesz do nich: Czowiek z domu Izraelowego i z przychodniw, ktrzy gomi s u nas, jeli skada caopalenie albo ofiar, 9 a do wejcia przybytku wiadectwa nie przywiedzie jej, aby bya ofiarowana Panu, zginie z ludu swego. 2. ZAKAZ POYWANIA KRWI (17,10-14). 10 Jeliby ktokolwiek z domu Izraelowego i z przychodniw, ktrzy gomi s midzy nimi, jad krew, nieugit twarz moj zwrc przeciw niemu i wygubi go z ludu jego: 11 bo dusza ciaa we krwi jest, a jam j da

17
1 Et locutus est Dominus ad Moysen, dicens : 2 Loquere Aaron et filiis ejus, et cunctis filiis Isral, dicens ad eos : Iste est sermo quem mandavit Dominus, dicens : 3 Homo quilibet de domo Isral, si occiderit bovem aut ovem, sive capram, in castris vel extra castra, 4 et non obtulerit ad ostium tabernaculi oblationem Domino, sanguinis reus erit : quasi si sanguinem fuderit, sic peribit de medio populi sui. 5 Ideo sacerdoti offerre debent filii Isral hostias suas, quas occident in agro, ut sanctificentur Domino ante ostium tabernaculi testimonii, et immolent eas hostias pacificas Domino. 6 Fundetque sacerdos sanguinem super altare Domini ad ostium tabernaculi testimonii, et adolebit adipem in odorem suavitatis Domino : 7 et nequaquam ultra immolabunt hostias suas dmonibus, cum quibus fornicati sunt. Legitimum sempiternum erit illis et posteris eorum. 8 Et ad ipsos dices : Homo de domo Isral, et de advenis qui peregrinantur apud vos, qui obtulerit holocaustum sive victimam, 9 et ad ostium tabernaculi testimonii non adduxerit eam, ut offeratur Domino, interibit de populo suo.

10 Homo quilibet de domo Isral et de advenis qui peregrinantur inter eos, si comederit sanguinem, obfirmabo faciem meam contra animam illius, et disperdam eam de populo suo, 11 quia anima carnis in
30

wam, abycie ni na otarzu oczyszczali dusze wasze i by bya krew na oczyszczenie duszy. 12 Przeto rzekem synom Izraelowym: Nikt spord was nie bdzie jad krwi, ani z przychodniw, ktrzy gomi s u was. 13 Jeliby ktokolwiek z synw Izraelowych i z przychodniw, ktrzy gomi s u was, owem albo ptasznictwem uchwyci zwierza albo ptaka, ktre si je godzi, niech wyleje krew z niego i okryje j ziemi. 14 Dusza bowiem kadego ciaa we krwi jest; przetom rzek synom Izraelowym: Krwi wszelkiego ciaa je nie bdziecie, bo dusza ciaa we krwi jest; a ktokolwiek by j jad, zginie. 3. ZAKAZ POYWANIA ZWIERZCIA ZDECHEGO LUB ROZDARTEGO (17,15- 16). 15 Kto by jad zdechlin albo co uchwyconego od zwierza, tak z mieszkacw jak z przychodniw, obmyje szaty swe i sam siebie wod, i nieczysty bdzie a do wieczora; i tym sposobem stanie si czystym. 16 Lecz jeli nie obmyje szat swych i ciaa, poniesie nieprawo swoj." 4. WITO MAESTWA (18,1-30).

sanguine est : et ego dedi illum vobis, ut super altare in eo expietis pro animabus vestris, et sanguis pro anim piaculo sit. 12 Idcirco dixi filiis Isral : Omnis anima ex vobis non comedet sanguinem, nec ex advenis qui peregrinantur apud vos. 13 Homo quicumque de filiis Isral, et de advenis qui peregrinantur apud vos, si venatione atque aucupio ceperit feram, vel avem, quibus vesci licitum est, fundat sanguinem ejus, et operiat illum terra. 14 Anima enim omnis carnis in sanguine est : unde dixi filiis Isral : Sanguinem univers carnis non comedetis, quia anima carnis in sanguine est : et quicumque comederit illum, interibit.

15 Anima, qu comederit morticinum, vel captum a bestia, tam de indigenis, quam de advenis, lavabit vestimenta sua et semetipsum aqua, et contaminatus erit usque ad vesperum : et hoc ordine mundus fiet. 16 Quod si non laverit vestimenta sua et corpus, portabit iniquitatem suam.

18
1 I Rzek Pan do Mojesza mwic: 2 "Mw synom Izraelowym i rzeczesz do nich: Ja Pan, Bg wasz. 3 Wedug obyczaju ziemi egipskiej, w ktrej mieszkalicie, czyni nie bdziecie; i wedug obyczaju ziemi chananejskiej, do ktrej ja was wprowadz, nie bdziecie czyni ani wedle ustaw ich postpowa bdziecie. 4 Bdziecie: zachowywa przepisy moje i przykaza moich strzec, i wedle nich postpowa bdziecie. Ja Pan Bg wasz. 5 Strzecie praw moich i przepisw; czowiek, ktry je peni, y bdzie przez nie. Ja Pan. 6 aden czowiek do bliskiej krewnej swojej nie przystpi, aby odkry sromot jej. Ja Pan. 7 Sromoty ojca twego i sromoty matki twej nie

18
1 Locutus est Dominus ad Moysen, dicens : 2 Loquere filiis Isral, et dices ad eos : Ego Dominus Deus vester : 3 juxta consuetudinem terr gypti, in qua habitastis, non facietis : et juxta morem regionis Chanaan, ad quam ego introducturus sum vos, non agetis, nec in legitimis eorum ambulabitis. 4 Facietis judicia mea, et prcepta mea servabitis, et ambulabitis in eis. Ego Dominus Deus vester. 5 Custodite leges meas atque judicia, qu faciens homo, vivet in eis. Ego Dominus. 6 Omnis homo ad proximam sanguinis sui non accedet, ut revelet turpitudinem ejus. Ego Dominus. 7 Turpitudinem patris tui et turpitudinem matris tu non discooperies : mater tua est :
31

odkryjesz: matk twoj jest, nie odkryjesz sromoty jej. 8 Sromoty ony ojca twego nie odkryjesz, bo sromot ojca twego jest. 9 Sromoty siostry twej, z ojca albo z matki, ktra w domu albo gdzie indziej urodzona jest, nie odkryjesz. 10 Sromoty crki syna twego albo wnuczki z crki twej nie odkryjesz, bo sromot twoj jest. 11 Sromoty crki ony ojca twego, ktr urodzia ojcu twemu i jest siostr twoj, nie odkryjesz. 12 Sromoty siostry ojca twego nie odkryjesz, bo ciaem jest ojca twego. 13 Sromoty siostry matki twej nie odkryjesz, przeto e ciaem jest matki twojej. 14 Sromoty stryja twego nie odkryjesz ani me przystpisz do ony jego, ktra ci powinowactwem dosiga. 15 Sromoty synowej twojej nie odkryjesz, bo jest on syna twego, i me odkryjesz sromoty jej. 16 Sromoty ony brata twego nie odkryjesz, bo sromot brata twego jest. 17 Sromoty ony twej i crki jej nie odkryjesz. Crki syna jej i crki jej nie wemiesz, aby mia odkry sromot jej, bo ciaem jej s, a takie obcowanie kazirodztwem jest. 18 Siostry ony twej na naonictwo przy niej nie wemiesz ani nie odkryjesz sromoty jej, pki jeszcze ona ywa. 19 Do niewiasty, ktra cierpi na miesiczn chorob, nie przystpisz ani nie odkryjesz sromoty jej. 20 Z on bliniego twego spa nie bdziesz ani si nasienia zmieszaniem nie splugawisz. 21 Z dzieci twych nie dasz, aby je ofiarowano bawanowi Molochowi, i nie splugawisz imienia Boga twego. Ja Pan. 22 Z mczyzn nie cz si obcowaniem niewiecim, bo to ohyda jest. 23 Z adnym bydlciem nie zczysz si ani si z nim nie splugawisz. Niewiasta niech nie podlega bydlciu ani si nie czy z nim, bo haniebna to zo jest. 24 Nie plugawcie si tymi wszystkimi rzeczami, ktrymi si splugawiy wszystkie narody, ktre ja wyrzuc przed obliczem waszym. 25 Przez nie splugawiona zostaa ziemia; ja zoci jej nawiedz, aby wyrzucia mieszkacw swoich. 26 Strzecie ustaw moich i przepisw, a nie czycie adnej z tych brzydkoci, tak tubylec jak i przychodzie, ktry gociem jest u was. 27 Albowiem te wszystkie brzydkoci czynili mieszkacy ziemi, ktrzy byli przed wami, i

non revelabis turpitudinem ejus. 8 Turpitudinem uxoris patris tui non discooperies : turpitudo enim patris tui est. 9 Turpitudinem sororis tu ex patre sive ex matre, qu domi vel foris genita est, non revelabis. 10 Turpitudinem fili filii tui vel neptis ex filia non revelabis : quia turpitudo tua est. 11 Turpitudinem fili uxoris patris tui, quam peperit patri tuo, et est soror tua, non revelabis. 12 Turpitudinem sororis patris tui non discooperies : quia caro est patris tui. 13 Turpitudinem sororis matris tu non revelabis, eo quod caro sit matris tu. 14 Turpitudinem patrui tui non revelabis, nec accedes ad uxorem ejus, qu tibi affinitate conjungitur. 15 Turpitudinem nurus tu non revelabis, quia uxor filii tui est : nec discooperies ignominiam ejus. 16 Turpitudinem uxoris fratris tui non revelabis : quia turpitudo fratris tui est. 17 Turpitudinem uxoris tu et fili ejus non revelabis. Filiam filii ejus, et filiam fili illius non sumes, ut reveles ignominiam ejus : quia caro illius sunt, et talis coitus incestus est. 18 Sororem uxoris tu in pellicatum illius non accipies, nec revelabis turpitudinem ejus adhuc illa vivente. 19 Ad mulierem qu patitur menstrua non accedes, nec revelabis fditatem ejus. 20 Cum uxore proximi tui non coibis, nec seminis commistione maculaberis. 21 De semine tuo non dabis ut consecretur idolo Moloch, nec pollues nomen Dei tui. Ego Dominus. 22 Cum masculo non commiscearis coitu femineo, quia abominatio est. 23 Cum omni pecore non coibis, nec maculaberis cum eo. Mulier non succumbet jumento, nec miscebitur ei, quia scelus est. 24 Nec polluamini in omnibus his quibus contaminat sunt univers gentes, quas ego ejiciam ante conspectum vestrum, 25 et quibus polluta est terra : cujus ego scelera visitabo, ut evomat habitatores suos. 26 Custodite legitima mea atque judicia, et non faciatis ex omnibus abominationibus istis, tam indigena quam colonus qui peregrinantur apud vos. 27 Omnes enim execrationes istas fecerunt accol terr qui fuerunt ante vos, et polluerunt eam. 28 Cavete ergo ne et vos similiter evomat, cum paria feceritis, sicut
32

splugawili j. 28 Przeto strzecie si, aby i was take nie wyrzucia, gdybycie tym podobne rzeczy czynili, jak wyrzucia nard, ktry by przed wami. 29 Ktokolwiek by uczyni co z tych obrzydliwoci, zginie z porodka ludu swego. Strzecie przykaza moich. 30 Nie czycie tego, co czynili ci, ktrzy przed wami byli, i nie plugawcie si przez to. Ja Pan, Bg wasz." 5. RNE PRAWA MORALNE (19,1-37).

evomuit gentem, qu fuit ante vos. 29 Omnis anima, qu fecerit de abominationibus his quippiam, peribit de medio populi sui. 30 Custodite mandata mea. Nolite facere qu fecerunt hi qui fuerunt ante vos, et ne polluamini in eis. Ego Dominus Deus vester.

19
1 Rzek Pan do Mojesza mwic: 2 "Mw do caego zgromadzenia synw Izraelowych i rzeczesz do nich: witymi bdcie, bo ja wity jestem Pan, Bg wasz. 3 Kady niech si boi ojca swego i matki swej. Sabatw moich strzecie. Ja Pan, Bg wasz. 4 Nie zwracajcie si do bawanw, ani bogw lanych sobie nie czycie. 5 Ja Pan, Bg wasz. - Jeli zabija bdziecie ofiar zapokojn Panu, aby bya ubagalna, 6 tego dnia, ktrego bdzie zabita, bdziecie j je i dla drugiego; a cokolwiek zostanie do dnia trzeciego ogniem spalicie. 7 Jeli kto po dwu dniach bdzie jad z niej, przeklty bdzie i winien niezbonoci i poniesie nieprawo swoj, bo wito Pask zbezczeci, i zginie taki z ludu swego. 9 A gdy bdziesz zboe z ziemi twojej, nie bdziesz ogoaca ziemi a do gruntu i pozostaych kosw nie zbierzesz. 10 W winnicy te twojej gron i jagd upadajcych nie zbierzesz, ale ubogim i obcym na zbieranie zostawisz. Ja Pan, Bg wasz. 11 Nie bdziecie czyni kradziey, nie bdziecie kama, nie bdzie oszukiwa nikt bliniego swego. 12 Nie bdziesz krzywoprzysiga w imi moje i nie zbezczecisz imienia Boga twego. Ja Pan. 13 Nie bdziesz rzuca potwarzy na bliniego twego ani go gwatem nie uciniesz; nie pozostania zapata najemnika twego u ciebie a do rana. 14 Nie bdziesz zorzeczy guchemu ani przed lepym nie bdziesz kad zawady, ale si bdziesz bat Pana, Boga twego, bom ja jest Pan. 15 Nie bdziesz czyni nieprawoci ani

19

1 Locutus est Dominus ad Moysen, dicens : 2 Loquere ad omnem ctum filiorum Isral, et dices ad eos : Sancti estote, quia ego sanctus sum, Dominus Deus vester. 3 Unusquisque patrem suum, et matrem suam timeat. Sabbata mea custodite. Ego Dominus Deus vester. 4 Nolite converti ad idola, nec deos conflatiles faciatis vobis. Ego Dominus Deus vester. 5 Si immolaveritis hostiam pacificorum Domino, ut sit placabilis, 6 eo die quo fuerit immolata, comedetis eam, et die altero : quidquid autem residuum fuerit in diem tertium, igne comburetis. 7 Si quis post biduum comederit ex ea, profanus erit, et impietatis reus : 8 portabitque iniquitatem suam, quia sanctum Domini polluit, et peribit anima illa de populo suo. 9 Cumque messueris segetes terr tu, non tondebis usque ad solum superficiem terr, nec remanentes spicas colliges, 10 neque in vinea tua racemos et grana decidentia congregabis : sed pauperibus et peregrinis carpenda dimittes. Ego Dominus Deus vester. 11 Non facietis furtum. Non mentiemini, nec decipiet unusquisque proximum suum. 12 Non perjurabis in nomine meo, nec pollues nomen Dei tui. Ego Dominus. 13 Non facies calumniam proximo tuo nec vi opprimes eum. Non morabitur opus mercenarii tui apud te usque mane. 14 Non maledices surdo, nec coram cco pones offendiculum : sed timebis Dominum Deum tuum, quia ego sum Dominus. 15 Non facies quod iniquum est, nec injuste judicabis. Non consideres
33

niesprawiedliwie sdzi nie bdziesz. Nie patrz na osob ubogiego ani nie czcij oblicza monego, sprawiedliwie sd bliniego twego. 16 Nie bdziesz potwarc ani podszczuwaczem midzy ludem. Nie bdziesz nastawa na krew bliniego twego. Ja Pan. 17 Nie miej w nienawici brata twego w sercu twoim, ale go jawnie kar, aby nie mia grzechu dla niego. 18 Nie szukaj pomsty ani pamita bdziesz krzywdy od ssiadw twoich. Bdziesz miowa przyjaciela twego, jak samego siebie. Ja Pan. 19 Praw moich strzecie. Bydlcia twego nie spuszczaj z bydltami rodzaju innego. Roli twojej nie osiewaj rozmaitym nasieniem. Szaty, ktra z dwu rzeczy jest utkana, nie obleczesz. 20 Jeliby kto spa czc si cielenie z niewiast, ktra by bya niewolnic, cho na wydaniu, ale nie wykupion ani wolnoci obdarowan, oboje obici bd, ale nie umr, poniewa nie bya woln. 21 A za wystpek swj ofiaruje Panu u wejcia do przybytku wiadectwa barana; 22 i bdzie si kapan modli za i za grzech jego przed Panem, a bdzie mu znowu miociw, i odpuszczony grzech bdzie. 23 Gdy wnijdziecie do ziemi i nasadzicie w niej drzew owocowych, obrzeecie je: owoce, ktre rodz przez trzy lata, nieczyste wam bd, i je ich nie bdziecie. 24 Ale czwartego roku wszelki owoc ich bdzie powicony Panu na chwa. 25 A pitego roku bdziecie je owoc zbierajc plon, ktry przy nosz. Ja Pan, Bg wasz. - Nie bdziecie je z krwi. 26 Nie bdziecie wry i snw nie bdziecie bada. 27 I nie bdziecie strzyc wosw wkoo ani brody goli nie bdziecie. 28 I za umarego nie bdziecie nacina ciaa waszego ani znakw jakich albo pitna czyni sobie nie bdziecie. Ja Pan. 29 Nie dawaj na wszeteczno crki twojej, aby si nie splugawia ziemia i nie napenia si grzechem. 30 Sabatw moich strzecie, a wityni mojej bjcie si. Ja Pan. 31 Nie zwracajcie si do czarownikw ani si wieszczkw o nic nie pytajcie, abycie si przez nich nie splugawili. Ja Pan, Bg wasz. 32 Przed gow sdziw powsta i czcij osob starego, a bj si Pana, Boga twego. Jam jest Pan. 33 Jeli bdzie przychodzie

personam pauperis, nec honores vultum potentis. Juste judica proximo tuo. 16 Non eris criminator, nec susurro in populo. Non stabis contra sanguinem proximi tui. Ego Dominus. 17 Non oderis fratrem tuum in corde tuo, sed publice argue eum, ne habeas super illo peccatum. 18 Non quras ultionem, nec memor eris injuri civium tuorum. Diliges amicum tuum sicut teipsum. Ego Dominus. 19 Leges meas custodite. Jumentum tuum non facies coire cum alterius generis animantibus. Agrum tuum non seres diverso semine. Veste, qu ex duobus texta est, non indueris. 20 Homo, si dormierit cum muliere coitu seminis, qu sit ancilla etiam nubilis, et tamen pretio non redempta, nec libertate donata : vapulabunt ambo, et non morientur, quia non fuit libera. 21 Pro delicto autem suo offeret Domino ad ostium tabernaculi testimonii arietem : 22 orabitque pro eo sacerdos, et pro peccato ejus coram Domino, et repropitiabitur ei, dimitteturque peccatum. 23 Quando ingressi fueritis terram, et plantaveritis in ea ligna pomifera, auferetis prputia eorum : poma, qu germinant, immunda erunt vobis, nec edetis ex eis. 24 Quarto autem anno omnis fructus eorum sanctificabitur, laudabilis Domino. 25 Quinto autem anno comedetis fructus, congregantes poma, qu proferunt. Ego Dominus Deus vester. 26 Non comedetis cum sanguine. Non augurabimini, nec observabitis somnia. 27 Neque in rotundum attondebitis comam, nec radetis barbam. 28 Et super mortuo non incidetis carnem vestram, neque figuras aliquas aut stigmata facietis vobis. Ego Dominus. 29 Ne prostituas filiam tuam, ne contaminetur terra et impleatur piaculo. 30 Sabbata mea custodite, et sanctuarium meum metuite. Ego Dominus. 31 Non declinetis ad magos, nec ab ariolis aliquid sciscitemini, ut polluamini per eos. Ego Dominus Deus vester. 32 Coram cano capite consurge, et honora personam senis : et time Dominum Deum tuum. Ego sum Dominus. 33 Si habitaverit advena in terra vestra, et moratus fuerit inter vos, non exprobretis ei : 34 sed sit inter vos quasi indigena, et diligetis eum quasi vosmetipsos : fuistis enim et vos adven in
34

mieszka w ziemi waszej i bdzie przebywa midzy wami, nie urgajcie mu, 34 ale niech bdzie midzy wami jak tubylec i bdziecie go miowa jak samych siebie, bocie i wy byli przychodniami w ziemi egipskiej. Ja Pan, Bg wasz. 35 Nie czycie nic przewrotnego w sdzie, w mierniczym prcie, w wadze i w mierze. 36 Szale sprawiedliwe i rwne niech bd ciary, sprawiedliwy korzec i kwarty sprawiedliwe. Ja Pan, Bg wasz, ktrym was wywid z ziemi egipskiej. 37 Strzecie wszystkich przykaza moich i wszystkich przepisw, i penijcie je. Ja Pan." KARY NA GWACICIELI WITOCI (20,1-27).

terra gypti. Ego Dominus Deus vester. 35 Nolite facere iniquum aliquid in judicio, in regula, in pondere, in mensura. 36 Statera justa, et qua sint pondera, justus modius, quusque sextarius. Ego Dominus Deus vester, qui eduxi vos de terra gypti. 37 Custodite omnia prcepta mea, et universa judicia, et facite ea. Ego Dominus.

20
1 I rzek Pan do Mojesza mwic: "To powiesz synom Izraelowym: Czowiek z synw Izraelowych i z przychodniw, ktrzy mieszkaj w Izraelu, 2 jeliby da ktre z dzieci swych bawanowi Molochowi, mierci niech umrze: lud ziemi ukamienuje go. 3 A ja zwrc twarz moj przeciwko niemu i wytn go z porodka ludu jego, przeto e da z potomstwa swego Molochowi i splugawi wityni moj, i zbezczeci wite imi moje. 4 A jeliby lud ziemi nie dbajc i jakby lekcewac rozkazanie moje, wypuci czowieka, ktry z dzieci swych da Molochowi, aniby go chcia zabi, 5 zwrc twarz sw przeciw owemu czowiekowi i przeciw powinowactwu jego, i wytn i jego samego, i wszystkich, ktrzy mu dozwolili, aby cudzooy z Molochem, z porodka ludu jego. 6 Jeliby kto si zwrci do czarownikw i wieszczkw, i cudzooy z nimi, obrc twarz moj przeciw niemu i wygadz go spord ludu jego. 7 Uwicajcie si i bdcie witymi, bom Ja jest Pan, Bg wasz. 8 Strzecie przykaza moich i penijcie je. Ja Pan, ktry was uwicam. 9 Kto by zorzeczy ojcu swemu albo matce, mierci niechaj umrze: ojcu i matce zorzeczy, krew jego niech bdzie na nim. 10 Jeliby kto cudzooy z on

20
1 Locutusque est Dominus ad Moysen, dicens : 2 Hc loqueris filiis Isral : Homo de filiis Isral, et de advenis qui habitant in Isral, si quis dederit de semine suo idolo Moloch, morte moriatur : populus terr lapidabit eum. 3 Et ego ponam faciem meam contra illum : succidamque eum de medio populi sui, eo quod dederit de semine suo Moloch, et contaminaverit sanctuarium meum, ac polluerit nomen sanctum meum. 4 Quod si negligens populus terr, et quasi parvipendens imperium meum, dimiserit hominem qui dedit de semine suo Moloch, nec voluerit eum occidere : 5 ponam faciem meam super hominem illum, et super cognationem ejus, succidamque et ipsum, et omnes qui consenserunt ei ut fornicarentur cum Moloch, de medio populi sui. 6 Anima, qu declinaverit ad magos et ariolos, et fornicata fuerit cum eis, ponam faciem meam contra eam, et interficiam illam de medio populi sui. 7 Sanctificamini et estote sancti, quia ego sum Dominus Deus vester. 8 Custodite prcepta mea, et facite ea : ego Dominus qui sanctifico vos. 9 Qui maledixerit patri suo, aut matri, morte moriatur : patri matrique maledixit : sanguis ejus sit super eum. 10 Si mchatus quis fuerit cum uxore alterius, et adulterium
35

drugiego i cudzostwa si dopuci z on bliniego swego, mierci niechaj umr i cudzoonik i cudzoonica 11 Kto by spa z macoch swoj i odkryby sromot ojca swego, niechaj oboje mierci umr, krew ich niechaj bdzie na nich. 12 Jeliby kto spa z synow swoj, oboje niechaj umr, bo haniebny czyn popenili: krew ich niech bdzie na nich. 13 Kto by spa z mczyzn obcowaniem niewiecim, obydwaj haniebny czyn popenili: mierci niechaj umr, krew ich niechaj bdzie na nich. 14 Kto by pojwszy za on crk, poj matk jej, haniebny czyn popeni: ywo z nimi bdzie gorza, nie zostanie tak wielki grzech w porodku was. 15 Kto by si z bydlciem rogatym lub owc zczy, mierci niechaj umrze, zwierz te zabijcie. 16 Niewiasta, ktra by si poddaa jakiemukolwiek bydlciu, razem z nim bdzie zabita: krew ich niech bdzie na nich. 17 Ktokolwiek by poj siostr sw, crk ojca swego, albo crk matki swej, i ujrzaby sromot jej, i ona by widziaa sromot brata swego, spron rzecz uczynili: zabici bd przed oczyma ludu swego, dlatego e sromot sw jeden drugiemu odkryli, i ponios nieprawo swoj 18 Kto by spa z niewiast w czasie upaww miesicznych i odkryby sromot jej, i ona by otworzya rdo krwi swojej, oboje zabici bd z porodka ludu swego. 19 Sromoty siostry matki twojej i siostry ojca twego nie odkryjesz; kto by to uczyni, sromot ciaa swego obnay: ponios oboje nieprawo swoj. 20 Kto by spa z on stryja albo wuja swego i odkryby sromot krewnego swego, ponios oboje grzech swj: bez dzieci umr. 21 Kto by poj on brata swego, czyni rzecz, ktra si nie godzi: sromot brata swego odkry, bez dzieci bd. 22 Strzecie ustaw moich i przepisw, i penijcie je, aby i was nie wyrzucia ziemia, do ktrej macie wnij i w niej mieszka. 23 Nie chodcie wedle ustaw narodw, ktre ja wypdz przed wami; wszystko to bowiem czynili, i obrzydziem ich sobie. 24 Wam za powiadam: Posidcie ziemi ich, ktr wam dam w dziedzictwo, ziemi pync mlekiem i miodem. Ja Pan, Bg wasz, ktrym was odczy od innych

perpetraverit cum conjuge proximi sui, morte moriantur et mchus et adultera. 11 Qui dormierit cum noverca sua, et revelaverit ignominiam patris sui, morte moriantur ambo : sanguis eorum sit super eos. 12 Si quis dormierit cum nuru sua, uterque moriatur, quia scelus operati sunt : sanguis eorum sit super eos. 13 Qui dormierit cum masculo coitu femineo, uterque operatus est nefas : morte moriantur : sit sanguis eorum super eos. 14 Qui supra uxorem filiam, duxerit matrem ejus, scelus operatus est : vivus ardebit cum eis, nec permanebit tantum nefas in medio vestri. 15 Qui cum jumento et pecore coierit, morte moriatur : pecus quoque occidite. 16 Mulier, qu succubuerit cuilibet jumento, simul interficietur cum eo : sanguis eorum sit super eos. 17 Qui acceperit sororem suam filiam patris sui, vel filiam matris su, et viderit turpitudinem ejus, illaque conspexerit fratris ignominiam, nefariam rem operati sunt : occidentur in conspectu populi sui, eo quod turpitudinem suam mutuo revelaverint, et portabunt iniquitatem suam. 18 Qui coierit cum muliere in fluxu menstruo, et revelaverit turpitudinem ejus, ipsaque aperuerit fontem sanguinis sui, interficientur ambo de medio populi sui. 19 Turpitudinem materter et amit tu non discooperies : qui hoc fecerit, ignominiam carnis su nudavit ; portabunt ambo iniquitatem suam. 20 Qui coierit cum uxore patrui vel avunculi sui, et revelaverit ignominiam cognationis su, portabunt ambo peccatum suum : absque liberis morientur. 21 Qui duxerit uxorem fratris sui, rem facit illicitam : turpitudinem fratris sui revelavit : absque liberis erunt. 22 Custodite leges meas, atque judicia, et facite ea : ne et vos evomat terra quam intraturi estis et habitaturi. 23 Nolite ambulare in legitimis nationum, quas ego expulsurus sum ante vos. Omnia enim hc fecerunt, et abominatus sum eas. 24 Vobis autem loquor. Possidete terram eorum, quam dabo vobis in hreditatem, terram fluentem lacte et melle. Ego Dominus Deus vester, qui separavi vos a ceteris populis. 25 Separate ergo et vos jumentum mundum ab immundo, et avem mundam ab immunda : ne polluatis animas
36

narodw. 25 Odczcie wy te bydl czyste od nieczystego i ptaka czystego od nieczystego, abycie nie splugawili siebie samych bydltami i ptakami, i wszystkim tym, co si rusza na ziemi i ktre wam pokazaem, e s nieczyste. 26 Bdziecie mi witymi, bo wity jestem ja, Pan, i odczyem was od innych ludw, abycie byli moi. 27 M albo niewiasta, w ktrych by by duch czarnoksistwa albo wieszczbiarstwa, mierci niech umr: kamieniami ich ubij, krew ich niech bdzie na nich." 7. WITO KAPANW (21,1- 22,16).

vestras in pecore, et avibus, et cunctis qu moventur in terra, et qu vobis ostendi esse polluta. 26 Eritis mihi sancti, quia sanctus sum ego Dominus, et separavi vos a ceteris populis, ut essetis mei. 27 Vir, sive mulier, in quibus pythonicus, vel divinationis fuerit spiritus, morte moriantur : lapidibus obruent eos : sanguis eorum sit super illos.

21
1 Rzek te Pan do Mojesza: "Mw do kapanw, synw Aaronowych, i rzeczesz do nich: Niech si nie kala kapan przy mierci s siadw swoich, chyba krewnych, 2 a bliskich, to jest ojca i matki, i syna, i crki, i brata, i siostry panny, 3 ktra nic wysza za m; 4 lecz ani przy ksiciu ludu swego nie splugawi si. 5 Nie bd goli gowy ani brody, ani na ciele swym nie bd czyni nacina. 6 witymi bd Bogu swemu i nie zbezczeszcz imienia jego, albowiem zapa Paski i chleby Boga swego 7 ofiaruj, a przeto witymi bd. Nierzdnicy i podej wszetecznicy nie pojm za on, ani takiej, ktra odrzucona zostaa od ma, bo powiceni s Bogu swemu i chleby pokadne ofiaruj 8 Nieche tedy witymi bd, bo i ja wity jestem, Pan, ktry ich uwicam. 9 Kapaska crka, jeliby zdybana bya na nierzdzie i zhabia imi ojca swego, ogniem bdzie spalona 10 Arcykapan, to jest najwyszy kapan midzy brami swymi, na ktrego gow wylany zosta olejek namaszczenia i ktrego rce na kapastwo s powicone i obleczony jest w szaty wite, gowy swej nie odkryje, szat 11 nie rozedrze i do adnego umarego zgoa nie wnijdzie; nawet przy ojcu swym i matce nic bdzie si plugawi. 12 I nie wynijdzie z miejsc witych, aby nie splugawi wityni Paskiej, bo olejek witego namaszczenia Boga jego jest na nim. Ja Pan. 13 Pann za

21
1 Dixit quoque Dominus ad Moysen : Loquere ad sacerdotes filios Aaron, et dices ad eos : Ne contaminetur sacerdos in mortibus civium suorum, 2 nisi tantum in consanguineis, ac propinquis, id est, super patre et matre, et filio, et filia, fratre quoque, 3 et sorore virgine qu non est nupta viro : 4 sed nec in principe populi sui contaminabitur. 5 Non radent caput, nec barbam, neque in carnibus suis facient incisuras. 6 Sancti erunt Deo suo, et non polluent nomen ejus : incensum enim Domini, et panes Dei sui offerunt, et ideo sancti erunt. 7 Scortum et vile prostibulum non ducent uxorem, nec eam qu repudiata est a marito : quia consecrati sunt Deo suo, 8 et panes propositionis offerunt. Sint ergo sancti, quia et ego sanctus sum, Dominus qui sanctifico eos. 9 Sacerdotis filia si deprehensa fuerit in stupro, et violaverit nomen patris sui, flammis exuretur. 10 Pontifex, id est, sacerdos maximus inter fratres suos, super cujus caput fusum est unctionis oleum, et cujus manus in sacerdotio consecrat sunt, vestitusque est sanctis vestibus, caput suum non discooperiet, vestimenta non scindet : 11 et ad omnem mortuum non ingredietur omnino : super patre quoque suo et matre non contaminabitur. 12 Nec egredietur de sanctis, ne polluat sanctuarium Domini, quia oleum sanct unctionis Dei sui super eum est. Ego
37

maonk wemie. 14 Wdowy i odrzuconej, i zhabionej, i nierzdnicy nie pojmie, ale panienk z ludu swego, 15 aby nie zmiesza plemienia rodu swego z pospolitym czowiekiem ludu swego, bom ja Pan, ktry go uwicam." 16 I rzek Pan do Mojesza mwic: 17 "Mw do Aarona: Czowiek z potomstwa twego wedug domw, ktry by mia jak wad, nie bdzie ofiarowa chleba Bogu swemu 18 ani nie przystpi do suby jego, jeli bdzie lepy, jeli chromy, jeli maego nosa 19 albo wielkiego, albo krzywego, jeli zamanej nogi albo rki; 20 jeli garbaty, jeli pyncych oczu, jeli majcy bielmo na oku albo wierzb ustawiczny, albo parchy na ciele, albo przepuklin. 21 Nikt z potomstwa Aarona kapana, kto by mia wad, nie przystpi, aby skada ofiary Panu ani chleby Bogu swemu; 22 wszake bdzie poywa chleba, ktry ofiaruj w wityni, ale tak, 23 eby za zason nie wchodzi ani do otarza nie przystpowa, poniewa ma wad, a nie ma plugawi wityni mojej. Ja Pan, ktry ich uwicam." 24 Mwi tedy Mojesz do Aarona i do synw jego i do wszystkiego Izraela wszystko, co mu byo rozkazane.

Dominus. 13 Virginem ducet uxorem : 14 viduam autem et repudiatam, et sordidam, atque meretricem non accipiet, sed puellam de populo suo : 15 ne commisceat stirpem generis sui vulgo gentis su : quia ego Dominus, qui sanctifico eum. 16 Locutusque est Dominus ad Moysen, dicens : 17 Loquere ad Aaron : Homo de semine tuo per familias qui habuerit maculam, non offeret panes Deo suo, 18 nec accedet ad ministerium ejus : si ccus fuerit, si claudus, si parvo vel grandi, vel torto naso, 19 si fracto pede, si manu, 20 si gibbus, si lippus, si albuginem habens in oculo, si jugem scabiem, si impetiginem in corpore, vel herniosus. 21 Omnis qui habuerit maculam de semine Aaron sacerdotis, non accedet offerre hostias Domino, nec panes Deo suo : 22 vescetur tamen panibus qui offeruntur in sanctuario, 23 ita dumtaxat, ut intra velum non ingrediatur, nec accedat ad altare, quia maculam habet, et contaminare non debet sanctuarium meum. Ego Dominus qui sanctifico eos. 24 Locutus est ergo Moyses ad Aaron, et ad filios ejus, et ad omnem Isral cuncta qu fuerant sibi imperata.

22
1 Rzek te Pan do Mojesza mwic: 2 "Mw do Aarona i do synw jego, aby si strzegli tego, co jest darem powiconym synw Izraelowych, i nie bezczecili imienia rzeczy mnie powiconych, ktre oni ofiaruj. Ja Pan. 3 Mw do nich i do potomkw ich: Wszelki czowiek z rodu waszego, ktry przystpi do tych rzeczy, ktre s powicone i ktre ofiarowali synowie Izraelowi Panu, jeli jest na nim nieczysto, zginie przed Panem. Ja jestem Pan. 4 Czowiek z potomstwa Aaronowego, ktry by by trdowaty albo upyw nasienia cierpicy, nie bdzie jad z tych rzeczy, ktre mi s powicone, a bdzie uzdrowiony. Kto by si dotkn kogo, co jest nieczysty od zmarego, albo ten, z ktrego wychodzi nasienie jakby przy spkowaniu 5 i kto si dotyka pazu lub czegokolwiek nieczystego, 6 nieczysty bdzie a do wieczora i nie

22
1 Locutus quoque est Dominus ad Moysen, dicens : 2 Loquere ad Aaron et ad filios ejus, ut caveant ab his qu consecrata sunt filiorum Isral, et non contaminent nomen sanctificatorum mihi, qu ipsi offerunt. Ego Dominus. 3 Dic ad eos, et ad posteros eorum : Omnis homo qui accesserit de stirpe vestra ad ea qu consecrata sunt, et qu obtulerunt filii Isral Domino, in quo est immunditia, peribit coram Domino. Ego sum Dominus. 4 Homo de semine Aaron, qui fuerit leprosus, aut patiens fluxum seminis, non vescetur de his qu sanctificata sunt mihi, donec sanetur. Qui tetigerit immundum super mortuo, et ex quo egreditur semen quasi coitus, 5 et qui tangit reptile, et quodlibet immundum cujus tactus est sordidus, 6 immundus erit usque ad vesperum, et non vescetur his qu sanctificata sunt : sed cum laverit carnem suam aqua, 7 et occubuerit sol, tunc
38

bdzie jad tych rzeczy, ktre s powicone; ale gdy omyje ciao swoje wod, 7 a soce zajdzie, tedy oczyszczony bdzie poywa rzeczy powicone, bo to pokarm jego jest. 8 Zdechliny i pochwyconego przez zwierza nie bd je ani si tym nie splugawi. Jam jest Pan. 9 Niechaj strzeg przykaza moich, aby nie podlegli grzechowi i nie umarli w wityni, gdyby j splugawili. Ja Pan, ktry ich uwicam. 10 aden obcy nie bdzie jad rzeczy powiconych; zamieszkay u kapana i najemnik je z nich nie bd. 11 Ale taki, ktrego kapan kupi lub ktry by si urodzi w domu jego, ci bd je z nich. 12 Jeli crka kapaska pjdzie za kogokolwiek z ludu, z tych rzeczy, ktre s powicone, i z pierwocin nie bdzie jada. 13 Ale jeli wdowa albo odrzucona, a bez dziatek, wrci si do domu ojca swego, bdzie je pokarmy ojca swego jak bdc panienk zwyka bya czyni. Nikt obcy je z nich nie ma prawa. 14 Kto by z niewiadomoci zjad co powiconego, nadda pit cz do tego, co zjad, i da kapanowi do wityni. 15 I nie splugawi powiconych rzeczy synw Izraelowych, ktre ofiaruj Panu, 16 by snad nie ponosili winy za grzech swj, gdyby jedli rzeczy powicone. Ja Pan, ktry ich uwicam." 8. WITO OFIAR (22,17-33). 17 I rzek Pan do Mojesza mwic: 18 "Mw do Aarona i synw jego, i do wszystkich synw Izraelowych, i rzeczesz do nich: Czowiek z domu Izraelowego i z przychodniw mieszkajcych u was, ktry by skada ofiar sw albo luby penic, albo dobrowolnie ofiarujc, cokolwiek by odda na caopalenie Panu, 19 aby byo ofiarowane przez was, samcem bdzie bez skazy z wow albo z owiec, albo z kz. 20 Jeliby mia wad, nie ofiarujecie i nie bdzie przyjemne 21 Czowiek, ktry by skada ofiar zapokojn Panu albo luby penic, albo dobrowolnie ofiarujc, tak z wow jak z owiec wady nie majce ofiaruje, aby przyjemne byo: adna wada w nim nie bdzie. 22 Jeli bdzie lepe, jeli uomne, jeli blizn majce albo brodawki, albo

mundatus vescetur de sanctificatis, quia cibus illius est. 8 Morticinum et captum a bestia non comedent, nec polluentur in eis. Ego sum Dominus. 9 Custodiant prcepta mea, ut non subjaceant peccato, et moriantur in sanctuario, cum polluerint illud. Ego Dominus qui sanctifico eos. 10 Omnis alienigena non comedet de sanctificatis ; inquilinus sacerdotis et mercenarius non vescentur ex eis. 11 Quem autem sacerdos emerit, et qui vernaculus domus ejus fuerit, his comedent ex eis. 12 Si filia sacerdotis cuilibet ex populo nupta fuerit, de his qu sanctificata sunt, et de primitiis non vescetur. 13 Sin autem vidua, vel repudiata, et absque liberis reversa fuerit ad domum patris sui : sicut puella consueverat, aletur cibis patris sui. Omnis alienigena comedendi ex eis non habet potestatem. 14 Qui comederit de sanctificatis per ignorantiam, addet quintam partem cum eo quod comedit, et dabit sacerdoti in sanctuarium. 15 Nec contaminabunt sanctificata filiorum Isral, qu offerunt Domino : 16 ne forte sustineant iniquitatem delicti sui, cum sanctificata comederint. Ego Dominus qui sanctifico eos.

17 Locutusque est Dominus ad Moysen, dicens : 18 Loquere ad Aaron et filios ejus, et ad omnes filios Isral, dicesque ad eos : Homo de domo Isral, et de advenis qui habitant apud vos, qui obtulerit oblationem suam, vel vota solvens, vel sponte offerens, quidquid illud obtulerit in holocaustum Domini, 19 ut offeratur per vos, masculus immaculatus erit ex bobus, et ovibus, et ex capris : 20 si maculam habuerit, non offeretis, neque erit acceptabile. 21 Homo qui obtulerit victimam pacificorum Domino, vel vota solvens, vel sponte offerens, tam de bobus quam de ovibus, immaculatum offeret ut acceptabile sit : omnis macula non erit in eo. 22 Si ccum fuerit, si fractum, si cicatricem habens, si papulas, aut scabiem, aut impetiginem : non offeretis ea Domino,
39

wierzb, albo parchy, nie ofiarujecie ich Panu ani pali z nich nie bdziecie na otarzu Paskim. 23 Wou i owc z uchem lub z ogonem ucitym dobrowolnie ofiarowa moesz, ale lub z nich wypeniony by nie moe. 24 adnego zwierzcia, ktre by miao albo starte, albo stuczone, albo wyrznite lub wyjte jderka, nie ofiarujecie Panu, a w ziemi waszej tego zgoa nie czycie. 25 Z rki cudzoziemca nie bdziecie ofiarowa chleba Bogu waszemu i cokolwiek by innego chcia da, bo s wszystkie skaone i skalane: nie przyjmiecie ich." 26 I rzek Pan do Mojesza mwic: 27 "W, owca i koza gdy si urodz, siedem dni bd pod wymionami matki swojej, a smego dnia i potem mog by ofiarowane Panu. 28 Czy to krowa, czy owca, nie bd ofiarowane jednego dnia z podem swym. 29 Jeli zabija bdziecie ofiar na dzikczynienie Panu, aby moga by ubagalna, 30 tego dnia j zjecie, nie zostanie nic do poranku drugiego dnia. Ja Pan. 31 Strzecie rozkaza moich i penijcie je. Ja Pan. 32 Nie bezczecie imienia mego witego, abym by wicony w porodku synw Izraelowych. 33 Ja Pan, ktry was uwicam i wywiodem z ziemi egipskiej, abym wam by za Boga. Ja Pan." II. Urzdzenia religijne. (23,1 - 26,2) 1. WSTP OGLNY; SABAT (23,1-3).

nec adolebitis ex eis super altare Domini. 23 Bovem et ovem, aure et cauda amputatis, voluntarie offerre potes, votum autem ex eis solvi non potest. 24 Omne animal, quod vel contritis, vel tusis, vel sectis ablatisque testiculis est, non offeretis Domino, et in terra vestra hoc omnino ne faciatis. 25 De manu alienigen non offeretis panes Deo vestro, et quidquid aliud dare voluerit, quia corrupta, et maculata sunt omnia : non suscipietis ea. 26 Locutusque est Dominus ad Moysen, dicens : 27 Bos, ovis et capra, cum genita fuerint, septem diebus erunt sub ubere matris su : die autem octavo, et deinceps, offerri poterunt Domino. 28 Sive illa bos, sive ovis, non immolabuntur una die cum ftibus suis. 29 Si immolaveritis hostiam pro gratiarum actione Domino, ut possit esse placabilis, 30 eodem die comedetis eam : non remanebit quidquam in mane alterius diei. Ego Dominus. 31 Custodite mandata mea, et facite ea. Ego Dominus. 32 Ne polluatis nomen meum sanctum, ut sanctificer in medio filiorum Isral. Ego Dominus qui sanctifico vos, 33 et eduxi de terra gypti, ut essem vobis in Deum. Ego Dominus.

23
1 I rzek Pan do Mojesza mwic: 2 "Mw synom Izraelowym i rzeczesz do nich: Te s wita Paskie, ktre bdziecie zwa witymi. 3 Sze dni bdziecie robi; dzie sidmy, e jest odpoczynkiem sabatu, bdzie nazwany wity: adnej roboty we peni nie bdziecie. Sabat Paski jest we wszystkich mieszkaniach waszych. 2. UROCZYSTOCI (23,4-44).

23
1 Locutusque est Dominus ad Moysen, dicens : 2 Loquere filiis Isral, et dices ad eos : H sunt feri Domini, quas vocabitis sanctas. 3 Sex diebus facietis opus : dies septimus, quia sabbati requies est, vocabitur sanctus : omne opus non facietis in eo : sabbatum Domini est in cunctis habitationibus vestris.

4 Te s tedy wita Paskie wite, ktre 4 H sunt ergo feri Domini sanct, quas obchodzi macie czasw swoich. 5 Miesica celebrare debetis temporibus suis. 5 Mense pierwszego, czternastego dnia miesica, ku primo, quartadecima die mensis ad
40

wieczorowi Pascha Paska jest. 6 A pitnastego dnia tego miesica wielkie wito Przanikw jest Panu. Siedem dni przaniki je bdziecie. 7 Dzie pierwszy bdzie wam bardzo uroczysty i wity; adnej roboty suebnej we peni nie bdziecie, 8 ale skada bdziecie ofiar w ogniu Panu przez siedem dni, a dzie sidmy bdzie uroczystszy i witszy, i adnej roboty suebnej nie uczynicie we." 9 I rzek Pan do Mojesza mwic: 10 "Mw synom Izraelowym i rzeczesz do nich: Gdy wnijdziecie do ziemi, ktr ja wam dam, i poniecie zboe, przyniesiecie snopy kosw, pierwociny niwa waszego do kapana. 11 On za drugiego dnia sabatu podniesie snopek przed Panem, aby przyjemny by za was, i powici go. 12 I tego dnia, ktrego powicaj snopek, bdzie zabity baranek niepokalany, roczny, na caopalenie Panu. 13 A jako chlebne ofiary bd z nim zoone dwie dziesite czci biaej mki oliw zaczynionej na zapa Paski i na wonno najwdziczniejsz; pynna te ofiara wina, czwarta cz hinu. 14 Chleba i prama, ani krup nie bdziecie je ze zboa a do dnia, ktrego ofiarujecie z niego Bogu waszemu. Przykazanie to jest wieczne w pokoleniach i wszystkich mieszkaniach waszych. 15 Liczy tedy bdziecie od drugiego dnia sabatu, ktregocie ofiarowali snopek pierwocin, siedem tygodni penych, 16 a do drugiego dnia po wypenieniu sidmego tygodnia, to jest pidziesit dni; 17 i tak ofiar now Panu zoycie ze wszystkich mieszka waszych: dwa chleby pierwocin z dwu dziesitych czci biaej mki kwaszonej, ktre upieczecie na pierwociny Panu. 18 I ofiarujecie z chlebem siedem barankw rocznych bez skazy i cielca jednego ze stada, i dwa barany; i bd na caopalenie z chlebnymi ofiarami swymi na wonno najwdziczniejsz Panu. 19 Przygotujecie te koza za grzech i dwa baranki roczne na ofiary zapokojne. 20 A gdy je podniesie kapan z chlebami pierwocin przed Panem, dostan mu si na uytek jego. 21 I nazwiecie ten dzie przechwalebnym i najwitszym; adnej roboty suebnej we peni nie bdziecie.

vesperum, Phase Domini est : 6 et quintadecima die mensis hujus, solemnitas azymorum Domini est. Septem diebus azyma comedetis. 7 Dies primus erit vobis celeberrimus, sanctusque : omne opus servile non facietis in eo, 8 sed offeretis sacrificium in igne Domino septem diebus. Dies autem septimus erit celebrior et sanctior : nullumque servile opus facietis in eo. 9 Locutusque est Dominus ad Moysen, dicens : 10 Loquere filiis Isral, et dices ad eos : Cum ingressi fueritis terram, quam ego dabo vobis, et messueritis segetem, feretis manipulos spicarum, primitias messis vestr, ad sacerdotem : 11 qui elevabit fasciculum coram Domino, ut acceptabile sit pro vobis, altero die sabbati, et sanctificabit illum. 12 Atque in eodem die quo manipulus consecratur, cdetur agnus immaculatus anniculus in holocaustum Domini. 13 Et libamenta offerentur cum eo, du decim simil conspers oleo in incensum Domini, odoremque suavissimum : liba quoque vini, quarta pars hin. 14 Panem, et polentam, et pultes non comedetis ex segete, usque ad diem qua offeretis ex ea Deo vestro. Prceptum est sempiternum in generationibus, cunctisque habitaculis vestris. 15 Numerabitis ergo ab altero die sabbati, in quo obtulistis manipulum primitiarum, septem hebdomadas plenas, 16 usque ad alteram diem expletionis hebdomad septim, id est, quinquaginta dies : et sic offeretis sacrificium novum Domino 17 ex omnibus habitaculis vestris, panes primitiarum duos de duabus decimis simil fermentat, quos coquetis in primitias Domini. 18 Offeretisque cum panibus septem agnos immaculatos anniculos, et vitulum de armento unum, et arietes duos, et erunt in holocaustum cum libamentis suis, in odorem suavissimum Domini. 19 Facietis et hircum pro peccato, duosque agnos anniculos hostias pacificorum. 20 Cumque elevaverit eos sacerdos cum panibus primitiarum coram Domino, cedent in usum ejus. 21 Et vocabitis hunc diem celeberrimum, atque sanctissimum : omne opus servile non facietis in eo. Legitimum sempiternum erit in cunctis habitaculis, et generationibus vestris.
41

Ustawa to wieczna bdzie we wszech mieszkaniach i w pokoleniach waszych. 22 A gdy bdziecie zboe ziemi waszej, nie bdziecie go przyyna a do ziemi ani pozostaych kosw nie zbierzecie, ale je ubogim i przychodniom zostawicie. Jam jest Pan, Bg wasz." 23 I rzek Pan do Mojesza mwic: 24 "Mw synom Izraelowym: Miesica sidmego, pierwszego dnia miesica, bdziecie mieli sabat, pamitny uderzeniem w trby, i bdzie nazwany wity. 25 adnej roboty suebnej we peni nie bdziecie i ofiarujecie caopalenie Panu." 26 I rzek Pan do Mojesza mwic: 27 "Dziesitego dnia miesica tego sidmego dzie przebagania bdzie bardzo uroczysty i bdzie zwany witym; i bdziecie we drczy siebie, i ofiarujecie caopalenie Panu. 28 adnej roboty suebnej peni nie bdziecie podczas dnia tego, bo dzie ubagania jest, aby wam by miociw Pan, Bg wasz. 29 Kady, kto by si nie udrczy tego dnia, 30 zginie z ludu swego, a kto by jakkolwiek robot peni, zgadz go z ludu jego. 31 Przeto nic robi nie bdziecie we. Ustawa to wieczna bdzie wam we wszech pokoleniach i mieszkaniach waszych. 32 Sabat odpoczynku jest i bdziecie siebie drczy dziewitego dnia miesica. Od wieczora do wieczora wici bdziecie sabaty wasze." 33 I rzek Pan do Mojesza mwic: 34 "Mw synom Izraelowym: Od pitnastego dnia miesica tego sidmego bd wita Kuczek siedem dni Pan. 35 Pierwszy dzie bdzie nazwany bardzo uroczystym i najwitszym; adnej roboty suebnej we peni nie bdziecie. 36 A przez siedem dni ofiarujecie caopalenia Panu. Dzie te smy bdzie bardzo uroczysty i najwitszy, i ofiarujecie caopalenie Panu, jest to bowiem dzie zgromadzenia i zebrania; adnej roboty suebnej we peni nie bdziecie. 37 Te s wita Paskie, ktre zwa bdziecie najsawniejszymi i najwitszymi, i bdziecie w nie skada obiaty Panu, caopalenia i chlebne ofiary, wedug obrzdu kadego dnia, 38 oprcz sobt Paskich i darw waszych, i tego, co ofiarowa bdziecie ze lubu albo co dobrowolnie dawa bdziecie

22 Postquam autem messueritis segetem terr vestr, nec secabitis eam usque ad solum, nec remanentes spicas colligetis : sed pauperibus et peregrinis dimittetis eas. Ego sum Dominus Deus vester. 23 Locutusque est Dominus ad Moysen, dicens : 24 Loquere filiis Isral : Mense septimo, prima die mensis, erit vobis sabbatum, memoriale, clangentibus tubis, et vocabitur sanctum : 25 omne opus servile non facietis in eo, et offeretis holocaustum Domino. 26 Locutusque est Dominus ad Moysen, dicens : 27 Decimo die mensis hujus septimi, dies expiationum erit celeberrimus, et vocabitur sanctus : affligetisque animas vestras in eo, et offeretis holocaustum Domino. 28 Omne opus servile non facietis in tempore diei hujus : quia dies propitiationis est, ut propitietur vobis Dominus Deus vester. 29 Omnis anima, qu afflicta non fuerit die hac, peribit de populis suis : 30 et qu operis quippiam fecerit, delebo eam de populo suo. 31 Nihil ergo operis facietis in eo : legitimum sempiternum erit vobis in cunctis generationibus, et habitationibus vestris. 32 Sabbatum requietionis est, et affligetis animas vestras die nono mensis : a vespera usque ad vesperam celebrabitis sabbata vestra. 33 Et locutus est Dominus ad Moysen, dicens : 34 Loquere filiis Isral : A quintodecimo die mensis hujus septimi, erunt feri tabernaculorum septem diebus Domino. 35 Dies primus vocabitur celeberrimus atque sanctissimus : omne opus servile non facietis in eo. 36 Et septem diebus offeretis holocausta Domino. Dies quoque octavus erit celeberrimus, atque sanctissimus, et offeretis holocaustum Domino : est enim ctus atque collect : omne opus servile non facietis in eo. 37 H sunt feri Domini, quas vocabitis celeberrimas atque sanctissimas, offeretisque in eis oblationes Domino, holocausta et libamenta juxta ritum uniuscujusque diei : 38 exceptis sabbatis Domini, donisque vestris, et qu offeretis ex voto, vel qu sponte tribuetis Domino. 39 A quintodecimo ergo die mensis septimi, quando congregaveritis omnes fructus terr vestr, celebrabitis ferias Domini septem diebus : die primo et
42

Panu. 39 Od pitnastego tedy dnia miesica sidmego, gdy zbierzecie wszystkie owoce ziemi waszej, bdziecie obchodzi wita Pana przez siedem dni; dnia pierwszego i smego bdzie sabat, to jest odpoczynek. 40 I wemiecie sobie dnia pierwszego owoce z drzewa najpikniejszego i rdki palmowe, i gazki drzewa o gstych gaziach, i wierzbiny z potoku, i bdziecie si weseli przed Panem, Bogiem waszym. 41 I wici bdziecie wito jego siedem dni przez rok. Ustawa to wieczna bdzie w pokoleniach waszych. Miesica sidmego bdziecie obchodzi wito, 42 i bdziecie mieszka w kuczkach przez siedem dni; kady, kto jest z rodu Izraelowego, bdzie mieszka w kuczkach, 43 aby si nauczyli potomkowie wasi, em kaza w kuczkach mieszka synom Izraelowym, gdym ich wywid z ziemi egipskiej. Ja Pan, Bg wasz." 44 I mwi Mojesz o witach wielkich Paskich do synw Izraelowych. 3. UTRZYMANIE LAMP W MIEJSCU WITYM (24,1-4).

die octavo erit sabbatum, id est, requies. 40 Sumetisque vobis die primo fructus arboris pulcherrim, spatulasque palmarum, et ramos ligni densarum frondium, et salices de torrente, et ltabimini coram Domino Deo vestro. 41 Celebrabitisque solemnitatem ejus septem diebus per annum : legitimum sempiternum erit in generationibus vestris. Mense septimo festa celebrabitis, 42 et habitabitis in umbraculis septem diebus : omnis, qui de genere est Isral, manebit in tabernaculis, 43 ut discant posteri vestri quod in tabernaculis habitare fecerim filios Isral, cum educerem eos de terra gypti. Ego Dominus Deus vester. 44 Locutusque est Moyses super solemnitatibus Domini ad filios Isral.

24
1 I rzek Pan do Mojesza mwic: 2 "Przyka synom Izraelowym, aby ci przynieli oliwy z drzewa oliwnego, przeczystej i przeroczystej, dla ustawicznego przyprawiania lamp przed zason wiadectwa w przybytku przymierza. 3 I bdzie je stawa Aaron od wieczora a do rana przed Panem, sub i obrzdem wiecznym w pokoleniach waszych. 4 Na wieczniku z czystego zota bdzie je zawsze stawia przed obliczem Paskim. 4. CHLEBY POKADNE (24,5-9). 5 Wemiesz te biaej mki i upieczesz z niej dwanacie chlebw, z ktrych kady bdzie mia dwie dziesite czci. 6 Z nich po sze jeden naprzeciw drugiego na stole z czystego zota przed Panem pooysz, 7 i woysz na nie kadzida najjaniejszego, aby by chleb na pamitk obiaty Paskiej. 8 Kadej soboty bd je odmienia przed Panem, przyjte od

24
1 Et locutus est Dominus ad Moysen, dicens : 2 Prcipe filiis Isral, ut afferant tibi oleum de olivis purissimum, ac lucidum, ad concinnandas lucernas jugiter, 3 extra velum testimonii in tabernaculo fderis. Ponetque eas Aaron a vespere usque ad mane coram Domino, cultu rituque perpetuo in generationibus vestris. 4 Super candelabrum mundissimum ponentur semper in conspectu Domini.

5 Accipies quoque similam, et coques ex ea duodecim panes, qui singuli habebunt duas decimas : 6 quorum senos altrinsecus super mensam purissimam coram Domino statues : 7 et pones super eos thus lucidissimum, ut sit panis in monimentum oblationis Domini. 8 Per singula sabbata mutabuntur coram Domino suscepti a filiis Isral fdere
43

synw Izraelowych przymierzem wiecznym. 9 I bd nalee do Aarona i synw jego, aby je jedli na miejscu witym, bo przewite to jest z ofiar Paskich prawem wiecznym." 5. UKARANIE BLUNIERCY I PRAWO ODWETU (24,10-23). 10 A oto wyszedszy syn niewiasty izraelskiej, ktre o miaa z mem Egipcjaninem midzy synami Izraelowymi swarzy si w obozie z mem Izraelskim. 11 A gdy zbluni imieniu Paskiemu i zorzeczy mu, przywiedziono go do Mojesza. A zwaa si matka jego Salumit, crka Dabriego, z pokolenia Dana. 12 I wsadzono go do ciemnicy, aby si dowiedzieli, co rozkae Pan. 13 I rzek Pan do Mojesza mwic: 14 "Wywied blunierc za obz, a niech wo wszyscy, ktrzy syszeli, rce swe na gow jego i niech go ukamienuje wszystek lud. 15 A do synw Izraelowych mwi bdziesz: Czowiek, ktry by zorzeczy Bogu swemu, poniesie grzech swj. 16 A kto by bluni imieniu Paskiemu, mierci niech umrze; kamieniami ubije go wszystek lud, czy on tubylcem, czy przychodniem bdzie. Kto by bluni imieniu Paskiemu, mierci niech umrze. 17 Kto by uderzy i zabi czowieka, mierci niech umrze. 18 Kto by zabiby bydl, da inne, to jest dusz za dusz. 19 Kto by okaleczy kogokolwiek ze ssiadw swoich, jak uczyni, tak jemu si stanie. 20 Zamanie za zaamanie, oko za oko, zb za zb odda. Jakie kalectwo zada, takie ponie bdzie musia. 21 Kto zabije bydl, odda inne. Kto zabije czowieka, bdzie karany. 22 Jednaki sd niechaj bdzie midzy wami, bd by przychodzie, bd tubylec zgrzeszy; bom ja jest Pan Bg wasz." 23 I mwi Mojesz do synw Izraelowych, i wywiedli tego, ktry by bluni, za obz, i Zabili go kamieniami. I uczynili synowie Izraelowi tak, jak by przykaza Pan Mojeszowi

sempiterno : 9 eruntque Aaron et filiorum ejus, ut comedant eos in loco sancto : quia Sanctum sanctorum est de sacrificiis Domini jure perpetuo.

10 Ecce autem egressus filius mulieris Isralitidis, quem pepererat de viro gyptio inter filios Isral, jurgatus est in castris cum viro Isralita. 11 Cumque blasphemasset nomen, et maledixisset ei, adductus est ad Moysen. (Vocabatur autem mater ejus Salumith, filia Dabri de tribu Dan.) 12 Miseruntque eum in carcerem, donec nossent quid juberet Dominus. 13 Qui locutus est ad Moysen, 14 dicens : Educ blasphemum extra castra, et ponant omnes qui audierunt, manus suas super caput ejus, et lapidet eum populus universus. 15 Et ad filios Isral loqueris : Homo, qui maledixerit Deo suo, portabit peccatum suum ; 16 et qui blasphemaverit nomen Domini, morte moriatur : lapidibus opprimet eum omnis multitudo, sive ille civis, sive peregrinus fuerit. Qui blasphemaverit nomen Domini, morte moriatur. 17 Qui percusserit, et occiderit hominem, morte moriatur. 18 Qui percusserit animal, reddet vicarium, id est, animam pro anima. 19 Qui irrogaverit maculam cuilibet civium suorum, sicut fecit, sic fiet ei : 20 fracturam pro fractura, oculum pro oculo, dentem pro dente restituet : qualem inflixerit maculam, talem sustinere cogetur. 21 Qui percusserit jumentum, reddet aliud. Qui percusserit hominem, punietur. 22 quum judicium sit inter vos, sive peregrinus, sive civis peccaverit : quia ego sum Dominus Deus vester. 23 Locutusque est Moyses ad filios Isral : et eduxerunt eum, qui blasphemaverat, extra castra, ac lapidibus oppresserunt. Feceruntque filii Isral sicut prceperat Dominus Moysi.

44

6. ROK SOBOTNI I ROK JUBILEUSZOWY (25,1-55).

25
1 I rzek Pan do Mojesza na grze Synaj mwic: 2 "Mw synom Izraelowym i rzeczesz do nich: Gdy wnijdziecie do ziemi, ktr ja wam dam, niech wici sabat Paski. 3 Sze lat zasiewa bdziesz pole twoje, i sze lat obrzyna bdziesz winnic twoj i zbiera owoce jej; 4 ale sidmego roku sabat bdzie dla ziemi, odpoczynek Paski: pola zasiewa nie bdziesz i winnicy nie bdziesz obrzyna. 5 Co sama ziemia zrodzi, tego nie bdziesz i jagd winnych pierwocin twoich zbiera nie bdziesz jakby w winobraniu, bo rok odpoczynku jest dla ziemi; 6 ale wam bd na pokarm, tobie i niewolnikowi twemu, niewolnicy i najemnikowi twemu, i przychodniowi, ktrzy gomi s u ciebie; 7 bydu twemu rogatemu i owcom wszystko, co si zrodzi, bdzie ku jedzeniu. 8 Naliczysz te sobie siedem tygodni lat, to jest po siedemkro siedem, ktre razem czyni lat czterdzieci dziewi; 9 i zatrbisz w trb miesica sidmego, dziesitego dnia miesica, czasu ubagania, po wszystkiej ziemi waszej. 10 I powicisz rok pidziesity i ogosisz odpuszczenie wszystkim mieszkacom ziemi twojej, albowiem jest to jubileusz. Wrci si czowiek do majtnoci swojej i kady si wrci do domu dawnego, 11 bo jubileusz jest i pidziesity rok. Nie bdziecie sia ani tego, co si samo na polu rodzi, i pierwocin winobrania nie zbierzecie 12 z powodu wicenia jubileuszu; ale zerwane natychmiast je bdziecie 13 Roku jubileuszowego wrc si wszyscy do majtnoci swych. 14 Gdy co sprzedasz ssiadowi swemu albo kupisz u niego, nie zasmucaj brata twego, ale wedug liczby lat po jubileuszu kupisz u niego, 15 on za wedug obliczenia plonw sprzeda tobie. 16 Im wicej zostanie lat po jubileuszu, tym wiksza bdzie zapata, a im mniej czasu naliczysz, tym tasze kupno bdzie; czas bowiem plonw sprzeda tobie. 17 Nie gnbcie braci z pokolenia waszego, ale niech

25
1 Locutusque est Dominus ad Moysen in monte Sinai, dicens : 2 Loquere filiis Isral, et dices ad eos : Quando ingressi fueritis terram quam ego dabo vobis, sabbatizes sabbatum Domino. 3 Sex annis seres agrum tuum, et sex annis putabis vineam tuam, colligesque fructus ejus : 4 septimo autem anno sabbatum erit terr, requietionis Domini : agrum non seres, et vineam non putabis. 5 Qu sponte gignet humus, non metes : et uvas primitiarum tuarum non colliges quasi vindemiam : annus enim requietionis terr est : 6 sed erunt vobis in cibum, tibi et servo tuo, ancill et mercenario tuo, et adven qui peregrinantur apud te : 7 jumentis tuis et pecoribus, omnia qu nascuntur prbebunt cibum. 8 Numerabis quoque tibi septem hebdomadas annorum, id est, septies septem, qu simul faciunt annos quadraginta novem : 9 et clanges buccina mense septimo, decima die mensis, propitiationis tempore, in universa terra vestra. 10 Sanctificabisque annum quinquagesimum, et vocabis remissionem cunctis habitatoribus terr tu : ipse est enim jubilus. Revertetur homo ad possessionem suam, et unusquisque rediet ad familiam pristinam : 11 quia jubilus est, et quinquagesimus annus. Non seretis neque metetis sponte in agro nascentia, et primitias vindemi non colligetis, 12 ob sanctificationem jubili : sed statim oblata comedetis. 13 Anno jubili, redient omnes ad possessiones suas. 14 Quando vendes quippiam civi tuo, vel emes ab eo, ne contristes fratrem tuum, sed juxta numerum annorum jubili emes ab eo, 15 et juxta supputationem frugum vendet tibi. 16 Quanto plures anni remanserint post jubilum, tanto crescet et pretium : et quanto minus temporis numeraveris, tanto minoris et emptio constabit : tempus enim frugum vendet tibi. 17 Nolite affligere contribules vestros, sed timeat unusquisque Deum suum, quia ego Dominus Deus vester. 18 Facite prcepta
45

si kady boi Boga swego, bo ja Pan, Bg wasz. 18 Chowajcie przykazania moje i przepisw przestrzegajcie i wypeniajcie je, abycie mogli mieszka w ziemi bez wszelkiego strachu 19 i eby wam ziemia rodzia owoce swoje, ktrych bycie uywali a do sytoci nie bojc si najazdu od nikogo. 20 A jeli rzeczecie: Co bdziemy je sidmego roku, jeli nie bdziemy sia ani zbiera zboa naszego? 21 dam wam bogosawiestwo roku szstego i przy niesie urodzaj na trzy lata. 22 I bdziecie sia smego roku, a bdziecie je stare zboe a do dziewitego roku: dopki nie urodzi si nowe, je bdziecie stare. 23 Ziemia te nie bdzie sprzedana na wieczno, bo moja jest, a wycie przychodnie i kmiecie moi. 24 Przeto wszelk ziemi posiadoci waszej pod warunkiem wykupienia sprzedawa si musi. 25 Jeli brat twj zuboawszy sprzeda majtno swoj, to krewny jego, jeli chce, moe wykupi, co on by sprzeda. 26 A jeli nie ma krewnego, a sam by mg zapat na okup znale, 27 bd obliczone plony od tego czasu, gdy sprzeda; a co zostanie, odda temu, co kupi, i tak odbierze majtno swoj. 28 A jeli nie znajdzie rka jego, eby odda zapat, bdzie trzyma kupiec to, co kupi, a do roku jubileuszowego, w nim bowiem kada sprzeda wrci si do waciciela i posiadacza pierwszego. 29 Kto by sprzeda dom w murach miasta, bdzie mia prawo odkupu, zanim si jeden rok skoczy. 30 Jeli nie wykupi, a rok minie, ten, ktry go kupi, bdzie go mia i potomkowie jego na wieczno, i nie bdzie mg by wykupiony ani w jubileusz. 31 Ale jeli dom jest we wsi, ktra nie ma murw, prawem o polach sprzedany bdzie: jeli pierwej nie bdzie wykupiony, w jubileusz wrci si do pana. 32 Domy Lewitw, ktre s w miastach, zawsze mog by wykupione. 33 Jeli ich nie wykupi, w jubileusz wrc si do panw: bo domy miast lewickich za majtnoci s midzy synami Izraelowymi. 34 Ale pastwiska przy miastach mech nie bd sprzedawane, bo jest to posiado wieczna. 35 Jeli zuboeje brat twj, a osabnie rka jego, i przyjmiesz go jako przychodnia i gocia, i bdzie y z tob, 36

mea, et judicia custodite, et implete ea : ut habitare possitis in terra absque ullo pavore, 19 et gignat vobis humus fructus suos, quibus vescamini usque ad saturitatem, nullius impetum formidantes. 20 Quod si dixeritis : Quid comedemus anno septimo, si non severimus, neque collegerimus fruges nostras ? 21 dabo benedictionem meam vobis anno sexto, et faciet fructus trium annorum : 22 seretisque anno octavo, et comedetis veteres fruges usque ad nonum annum : donec nova nascantur, edetis vetera. 23 Terra quoque non vendetur in perpetuum, quia mea est, et vos adven et coloni mei estis : 24 unde cuncta regio possessionis vestr sub redemptionis conditione vendetur. 25 Si attenuatus frater tuus vendiderit possessiunculam suam, et voluerit propinquus ejus, potest redimere quod ille vendiderat. 26 Sin autem non habuerit proximum, et ipse pretium ad redimendum potuerit invenire, 27 computabuntur fructus ex eo tempore quo vendidit : et quod reliquum est, reddet emptori, sicque recipiet possessionem suam. 28 Quod si non invenerit manus ejus ut reddat pretium, habebit emptor quod emerat, usque ad annum jubilum. In ipso enim omnis venditio redibit ad dominum et ad possessorem pristinum. 29 Qui vendiderit domum intra urbis muros, habebit licentiam redimendi, donec unus impleatur annus. 30 Si non redemerit, et anni circulus fuerit evolutus, emptor possidebit eam, et posteri ejus in perpetuum, et redimi non poterit, etiam in jubilo. 31 Sin autem in villa domus, qu muros non habet, agrorum jure vendetur : si ante redempta non fuerit, in jubilo revertetur ad dominum. 32 des Levitarum qu in urbibus sunt, semper possunt redimi : 33 si redempt non fuerint, in jubilo revertentur ad dominos, quia domus urbium Levitarum pro possessionibus sunt inter filios Isral. 34 Suburbana autem eorum non veneant, quia possessio sempiterna est. 35 Si attenuatus fuerit frater tuus, et infirmus manu, et susceperis eum quasi advenam et peregrinum, et vixerit tecum, 36 ne accipias usuras ab eo, nec amplius quam dedisti : time Deum tuum, ut vivere possit frater tuus apud te. 37 Pecuniam
46

nie wemiesz lichwy od niego ani wicej, nie da; bj si Boga twego, eby y mg twj brat przy tobie. 37 Pienidzy twoich nie dasz mu na lichw i nadwyki plonw nie bdziesz si domaga. 38 Ja Pan, Bg wasz, ktrym was wywid z ziemi egipskiej, abym wam da ziemi chananejsk i by Bogiem waszym. 39 Jeli ubstwem przycinity zaprzeda si tobie brat twj, nie bdziesz go cisn sub niewolnicz, 40 ale jako najemnik i osadnik bdzie u ciebie; a do roku jubileuszowego bdzie robi u ciebie, 41 a potem wynijdzie z dziatkami swymi i wrci si do rodziny i do majtnoci ojcw swoich. 42 Sudzy to bowiem moi s i jam ich wywid z ziemi egipskiej; niech nie bd sprzedawani jako niewolnicy. Nie nkaj go si, ale si bj Boga twego. 44 Niewolnika i niewolnice miejcie sobie z narodw, ktre s do koa was; 45 i z przychodniw, ktrzy gomi s u was albo ktrzy si z nich urodz w ziemi waszej, tych bdziecie mie za sugi 46 i prawem dziedzicznym oddacie ich potomkom, i bdziecie ich posiada na wieki; ale braci waszych, synw Izraelowych, nie uciskajcie moc. 47 Jeli si wzmocni u was rka przychodnia i gocia, a brat twj zuboawszy zaprzeda si jemu albo ktremukolwiek z rodu jego, 48 po zaprzedaniu moe by odkupiony; kto chce z braci jego, odkupi go, 49 i stryj, i stryjeczny brat, i krewny, i powinowaty. 50 A jeli i sam bdzie mg, odkupi si, obliczywszy tylko lata od czasu zaprzedania swego, a do roku jubileuszowego, i pienidze, za ktre by sprzedany, rozliczywszy wedug liczby lat i pacy najemnika. 51 Jeli wicej lat bdzie, ktre zostaj a do jubileuszu, wedle tyche odda i okup; 52 a jeli mao, porachuje si z nim wedug liczby lat i odda kupcowi to, 53 co zostao lat, odliczywszy zapat, za ktr pierwej suy. Nie bdzie go drczy gwatownie przed oczyma twymi. 54 A jeliby przez to nie mg by odkupiony, roku jubileuszowego wynijdzie z dziemi swymi. 55 Moimi bowiem sugami s synowie Izraelowi, ktrych wywiodem z ziemi egipskiej.

tuam non dabis ei ad usuram, et frugum superabundantiam non exiges. 38 Ego Dominus Deus vester, qui eduxi vos de terra gypti, ut darem vobis terram Chanaan, et essem vester Deus. 39 Si paupertate compulsus vendiderit se tibi frater tuus, non eum opprimes servitute famulorum, 40 sed quasi mercenarius et colonus erit : usque ad annum jubilum operabitur apud te, 41 et postea egredietur cum liberis suis, et revertetur ad cognationem, ad possessionem patrum suorum. 42 Mei enim servi sunt, et ego eduxi eos de terra gypti : non veneant conditione servorum : 43 ne affligas eum per potentiam, sed metuito Deum tuum. 44 Servus et ancilla sint vobis de nationibus qu in circuitu vestro sunt : 45 et de advenis qui peregrinantur apud vos, vel qui ex his nati fuerint in terra vestra, hos habebitis famulos : 46 et hreditario jure transmittetis ad posteros, ac possidebitis in ternum : fratres autem vestros filios Isral ne opprimatis per potentiam. 47 Si invaluerit apud vos manus adven atque peregrini, et attenuatus frater tuus vendiderit se ei, aut cuiquam de stirpe ejus : 48 post venditionem potest redimi. Qui voluerit ex fratribus suis, redimet eum, 49 et patruus, et patruelis, et consanguineus, et affinis. Sin autem et ipse potuerit, redimet se, 50 supputatis dumtaxat annis a tempore venditionis su usque ad annum jubilum : et pecunia, qua venditus fuerat, juxta annorum numerum, et rationem mercenarii supputata. 51 Si plures fuerint anni qui remanent usque ad jubilum, secundum hos reddet et pretium : 52 si pauci, ponet rationem cum eo juxta annorum numerum, et reddet emptori quod reliquum est annorum, 53 quibus ante servivit mercedibus imputatis : non affliget eum violenter in conspectu tuo. 54 Quod si per hc redimi non potuerit, anno jubilo egredietur cum liberis suis. 55 Mei enim sunt servi filii Isral, quos eduxi de terra gypti.

47

1. BAWOCHWALSTWO; SABATY (26,1 -2).

26
1 Ja Pan, Bg wasz. Nie bdziecie sobie czyni bawana ani rzeby, ani znakw stawia nie bdziecie, ani kamienia znaczonego nie postawicie w ziemi waszej, ebycie si mu kaniali; bom ja jest Pan, Bg wasz. 2 Zachowajcie sabaty moje, a przed wityni moj dryjcie. Ja Pan. III. Zakoczenie: bogosawiestwa i przeklestwa. (26, 3-46) 1. BOGOSAWIESTWA I PRZEKLESTWA (26,3-46). 3 Jeli wedle przykaza moich postpowa bdziecie i ustawy moje zachowacie i wypenicie je, 4 dam wam deszcze w czasach swoich, a ziemia da urodzaj swj i owocu drzewa pene bd. 5 Doczeka si mba niwna zbierania wina, a zbieranie wina potrwa do siewu i bdziecie je chleb wasz w sytoci, i bez strachu mieszka bdzie w ziemi waszej. 6 Dam pokj na granicach waszych; bdziecie spa, a nie bdzie, kto by przestraszy. Oddal ze zwierz, a miecz nie przejdzie granic waszych. 7 Bdziecie goni nieprzyjaci waszych i padn przed wami. 8 Bdzie goni piciu waszych stu obcych, a stu z was dziesi tysicy; polegn nieprzyjaciele wasi mieczem przed oczyma waszymi. 9 Wejrz na was i rozkrzewi; rozmnoycie si i utwierdz przymierze moje z wami. 10 Bdziecie je najstarsze ze starych rzeczy; a stare, gdy nowe nastan, wyrzucacie. 11 Postawi przybytek mj w porodku was i nie odrzuci was dusza moja. 12 Bd chodzi midzy wami i bd Bogiem waszym, a wy bdziecie ludem moim. 13 Ja Pan, Bg wasz, ktrym was wywid z ziemi Egipcjan, ebycie im nie suyli, i ktry poamaem acuchy szyj waszych, ebycie prosto chodzili. 14 A jeli mi nie usuchacie i nie zachowacie wszystkich przykaza moich; 15 jeli wzgardzicie prawami moimi i

26
1 Ego Dominus Deus vester : non facietis vobis idolum, et sculptile, nec titulos erigetis, nec insignem lapidem ponetis in terra vestra, ut adoretis eum. Ego enim sum Dominus Deus vester. 2 Custodite sabbata mea, et pavete ad sanctuarium meum. Ego Dominus.

3 Si in prceptis meis ambulaveritis, et mandata mea custodieritis, et feceritis ea, dabo vobis pluvias temporibus suis, 4 et terra gignet germen suum, et pomis arbores replebuntur. 5 Apprehendet messium tritura vindemiam, et vindemia occupabit sementem : et comedetis panem vestrum in saturitate, et absque pavore habitabitis in terra vestra. 6 Dabo pacem in finibus vestris : dormietis, et non erit qui exterreat. Auferam malas bestias, et gladius non transibit terminos vestros. 7 Persequemini inimicos vestros, et corruent coram vobis. 8 Persequentur quinque de vestris centum alienos, et centum de vobis decem millia : cadent inimici vestri gladio in conspectu vestro. 9 Respiciam vos, et crescere faciam : multiplicabimini, et firmabo pactum meum vobiscum. 10 Comedetis vetustissima veterum, et vetera novis supervenientibus projicietis. 11 Ponam tabernaculum meum in medio vestri, et non abjiciet vos anima mea. 12 Ambulabo inter vos, et ero Deus vester, vosque eritis populus meus. 13 Ego Dominus Deus vester, qui eduxi vos de terra gyptiorum, ne serviretis eis : et qui confregi catenas cervicum vestrarum, ut incederetis erecti. 14 Quod si non audieritis me, nec feceritis omnia mandata mea, 15 si spreveritis leges meas, et judicia mea contempseritis, ut non faciatis ea
48

przepisy moje zlekcewaycie, tak e nie uczynicie tego, com ja ustanowi, i wniwecz obrcicie przymierze moje: 16 ja te wam to uczyni: Nawiedz was prdko ubstwem i gorczk, ktra przygasi oczy wasze i wyniszczy ycie wasze; prno rzuca bdziecie na sienie, ktre od nieprzyjaci poarte bdzie. 17 Zwrc twarz moj przeciwko wam, i upadniecie przed nieprzyjacimi waszymi i bdziecie poddani tym, ktrzy was maj w nienawici; bdziecie ucieka, cho was nikt go ni nie bdzie. 18 A jeli ani tak nie usuchacie mnie, dodam wam siedemkro karania dla grzechw waszych, 19 i zetr pych zatwardziaoci waszej. I dam wam niebo z wierzchu jak elazo, a ziemi miedzian. 20 Wniwecz pjdzie praca wasza: nie da ziemia plonu ani drzewa nie dadz owocw. 21 Jeli postpowa bdziecie na przekr mnie i nie zechcecie mnie sucha, dodam wam kar siedemkro dla grzechw waszych; 22 i puszcz na was zwierzta dzikie, ktre por was i dobytek wasz, i przywiod do niewiela wszystko, a drogi wasze opustoszej. 23 A jeli ani tak nie bdziecie chcieli przyj karnoci, ale na przekr mnie postpowa bdziecie, 24 ja te na przekr wam postpi i uderz was siedmiokro dla grzechw waszych. 25 I przywiod na was miecz pomsty przymierza mego; a gdy uciekniecie do miast, puszcz zaraz midzy was, i bdziecie podani w rce nieprzyjaci, 26 gdy zami podpor chleba waszego, tak i dziesi niewiast naraz w jednym piecu bd piec chleb i bd go oddawa pod wag, i bdziecie je a nie najecie si. 27 A jeli ani przez to nie usuchacie mnie, ale bdziecie postpowa na przekr mnie, 28 i ja postpi na przekr wam w zapalczywoci wrogiej i ukarz was siedmiu plagami dla grzechw 29 waszych, tak i bdziecie je ciaa synw waszych i crek waszych. 30 Zburz wyyny wasze i bawany poami; padniecie midzy zway bawanw waszych i bdzie si brzydzia wami dusza moja tak bardzo, 31 i miasta wasze obrc w pustyni i spustosz witynie wasze, i nie przyjm wicej wonnoci najwdziczniejszej. 32 I zniszcz ziemi wasz, i zdumiej si nad ni

qu a me constituta sunt, et ad irritum perducatis pactum meum : 16 ego quoque hc faciam vobis : visitabo vos velociter in egestate, et ardore, qui conficiat oculos vestros, et consumat animas vestras. Frustra seretis sementem, qu ab hostibus devorabitur. 17 Ponam faciem meam contra vos, et corruetis coram hostibus vestris, et subjiciemini his qui oderunt vos : fugietis, nemine persequente. 18 Sin autem nec sic obedieritis mihi, addam correptiones vestras septuplum propter peccata vestra, 19 et conteram superbiam duriti vestr. Daboque vobis clum desuper sicut ferrum, et terram neam. 20 Consumetur incassum labor vester, non proferet terra germen, nec arbores poma prbebunt. 21 Si ambulaveritis ex adverso mihi, nec volueritis audire me, addam plagas vestras in septuplum propter peccata vestra : 22 immittamque in vos bestias agri, qu consumant vos, et pecora vestra, et ad paucitatem cuncta redigant, desertque fiant vi vestr. 23 Quod si nec sic volueritis recipere disciplinam, sed ambulaveritis ex adverso mihi : 24 ego quoque contra vos adversus incedam, et percutiam vos septies propter peccata vestra, 25 inducamque super vos gladium ultorem fderis mei. Cumque confugeritis in urbes, mittam pestilentiam in medio vestri, et trademini in manibus hostium, 26 postquam confregero baculum panis vestri : ita ut decem mulieres in uno clibano coquant panes, et reddant eos ad pondus : et comedetis, et non saturabimini. 27 Sin autem nec per hc audieritis me, sed ambulaveritis contra me : 28 et ego incedam adversus vos in furore contrario, et corripiam vos septem plagis propter peccata vestra : 29 ita ut comedatis carnes filiorum vestrorum et filiarum vestrarum. 30 Destruam excelsa vestra, et simulacra confringam. Cadetis inter ruinas idolorum vestrorum, et abominabitur vos anima mea, 31 in tantum ut urbes vestras redigam in solitudinem, et deserta faciam sanctuaria vestra, nec recipiam ultra odorem suavissimum. 32 Disperdamque terram vestram, et stupebunt super ea inimici vestri, cum habitatores illius fuerint. 33 Vos autem dispergam in gentes, et evaginabo post vos
49

nieprzyjaciele wasi, gdy bd w niej mieszka. 33 A was rozprosz midzy narody i dobd miecza za wami, i bdzie ziemia wasza pusta, a miasta wasze zburzone. 34 Wtedy si bd podobay ziemi sabaty jej po wszystkie dni opustoszenia jej; kiedy bdziecie w ziemi nieprzyjacielskiej, 35 bdzie sobotowaa, i odpocznie w sabaty opustoszenia swego, przeto e sobie nie odpocza w sabaty wasze, gdycie w niej mieszkali. 36 A ktrzy z was zostan, strachem napeni serca ich w ziemiach nieprzyjacielskich; przestraszy ich szmer licia leccego i tak bd ucieka, jak przed mieczem; bd pada, cho ich nikt nie goni, 37 i padnie kady na brata swego jakby uciekajc przed wojn; nikt z was nie bdzie mia oporu stawi nieprzyjacielowi. 38 Poginiecie midzy narodami i pore was ziemia nieprzyjacielska. 39 A jeli i z tych niektrzy zostan, uschn w nieprawociach swoich w ziemi nieprzyjaci swoich i za grzechy ojcw swych i swoje utrapieni bd, 40 a wyznaj nieprawoci swoje i przodkw swoich, ktrymi wystpili przeciwko mnie i postpowali na przekr mnie. 41 Postpi tedy i ja na przekr im, i wwiod ich do ziemi nieprzyjaci ich, a si zawstydzi nieobrzezane serce ich; wtedy si modli bd za niezbonoci swoje. 42 I wspomn na przymierze moje, ktre uczyniem z Jakubem i z Izaakiem, i z Abrahamem; 43 i wspomn te na ziemi, ktra przez nich opuszczona, bdzie sobie podobaa w sabatach swoich, zaznajc opustoszenia z powodu nich. A oni bd si modli za grzechy swoje, i odrzucili sdy moje i prawami moimi wzgardzili. 44 Wszake nawet gdy byli w ziemi nieprzyjacielskiej, nie do koca ich od rzuciem ani tak nimi wzgardziem, eby wyniszczeni byli i ebym zama przymierze moje z nimi. Jam bowiem jest Pan, Bg ich, 45 i wspomn na przymierze moje dawne, kiedym ich wywid z ziemi egipskiej przed oczyma narodw, abym by Bogiem ich. Ja Pan." Te s przepisy i przykazania, i prawa, ktre da Pan midzy sob a synami Izraelowymi na grze Synaj przez Mojesza.

gladium, eritque terra vestra deserta, et civitates vestr dirut. 34 Tunc placebunt terr sabbata sua cunctis diebus solitudinis su : quando fueritis 35 in terra hostili, sabbatizabit, et requiescet in sabbatis solitudinis su, eo quod non requieverit in sabbatis vestris quando habitabatis in ea. 36 Et qui de vobis remanserint, dabo pavorem in cordibus eorum in regionibus hostium, terrebit eos sonitus folii volantis, et ita fugient quasi gladium : cadent, nullo persequente, 37 et corruent singuli super fratres suos, quasi bella fugientes, nemo vestrum inimicis audebit resistere. 38 Peribitis inter gentes, et hostilis vos terra consumet. 39 Quod si et de iis aliqui remanserint, tabescent in iniquitatibus suis, in terra inimicorum suorum, et propter peccata patrum suorum et sua affligentur : 40 donec confiteantur iniquitates suas, et majorum suorum, quibus prvaricati sunt in me, et ambulaverunt ex adverso mihi. 41 Ambulabo igitur et ego contra eos, et inducam illos in terram hostilem, donec erubescat incircumcisa mens eorum : tunc orabunt pro impietatibus suis. 42 Et recordabor fderis mei, quod pepigi cum Jacob, et Isaac, et Abraham. Terr quoque memor ero : 43 qu cum relicta fuerit ab eis, complacebit sibi in sabbatis suis, patiens solitudinem propter illos. Ipsi vero rogabunt pro peccatis suis, eo quod abjecerint judicia mea, et leges meas despexerint. 44 Et tamen etiam cum essent in terra hostili, non penitus abjeci eos, neque sic despexi ut consumerentur, et irritum facerent pactum meum cum eis. Ego enim sum Dominus Deus eorum, 45 et recordabor fderis mei pristini, quando eduxi eos de terra gypti in conspectu gentium, ut essem Deus eorum. Ego Dominus. Hc sunt judicia atque prcepta et leges quas dedit Dominus inter se et filios Isral in monte Sinai per manum Moysi.

50

IV. Dodatek (27,1-34) 1. LUBY (27,1-27).

27
1 I rzek Pan do Mojesza mwic: 2 "Mw synom Izraelowym i rzeczesz do nich: Czowiek, ktry uczyni lub i siebie samego odda Bogu lubem, wedug oszacowania da okup. 3 Jeli bdzie mczyzna od dwudziestego roku a do szedziesitego roku, da pidziesit syklw srebra wedle wagi witynnej; 4 jeli niewiasta, trzydzieci. 5 A od pitego roku a do dwudziestego, mczyzna da dwadziecia syklw, niewiasta dziesi. 6 Od jednego miesica a do pitego roku za mczyzn dadz pi syklw, a za niewiast trzy. 7 Mczyzna od szedziesiciu lat i wyej da pitnacie syklw, niewiasta dziesi. 8 Jeli bdzie ubogi, a wedle oszacowania odda nie bdzie mg, stanie przed kapanem, a ile on oszacuje i obaczy, e moe odda, tyle da. 9 Ale jeliby kto lubowa bydl, ktre moe by ofiarowane Panu, 10 wite bdzie i nie bdzie mogo by odmienione, to jest ani lepsze na gorsze, ani gorsze na lepsze; a jeli odmieni, i to, ktre zostao odmienione, i tamto, za ktre odmienione zostao, bdzie powicone Panu. 11 Jeliby kto lubowa bydl nieczyste, ktre Panu ofiarowane by nie moe, bdzie przywiedzione przed kapana, on za osdzi, 12 czy dobre jest czy ze, i ustanowi zapat. 13 Jeli bdzie j chcia da ten, ktry ofiaruje, nadda do oszacowania pit cz. 14 Jeli czowiek lubuje dom swj i powica Panu, ogldnie go kapan, czy jest dobry czy zy, i wedle ceny, ktra od niego ustanowiona bdzie, sprzedany bdzie. 15 Lecz jeli ten, ktry lubowa, bdzie go chcia odkupi, da pit cz oszacowania wicej i bdzie mia dom. 16 A jeli rol posiadoci swej lubuje i powica Panu, wedug miary zasiewu bdzie oszacowana cena: jeli trzydziestu korcami jczmienia zasiewaj ziemi, za pidziesit syklw srebra ma by sprzedana. 17 Jeli zaraz od roku zacztego jubileuszu lubuje rol: ile bdzie warta, za tyle bdzie

27
1 Locutusque est Dominus ad Moysen, dicens : 2 Loquere filiis Isral, et dices ad eos : Homo qui votum fecerit, et spoponderit Deo animam suam, sub stimatione dabit pretium. 3 Si fuerit masculus a vigesimo anno usque ad sexagesimum annum, dabit quinquaginta siclos argenti ad mensuram sanctuarii : 4 si mulier, triginta. 5 A quinto autem anno usque ad vigesimum, masculus dabit viginti siclos : femina, decem. 6 Ab uno mense usque ad annum quintum, pro masculo dabuntur quinque sicli : pro femina, tres. 7 Sexagenarius et ultra masculus dabit quindecim siclos : femina, decem. 8 Si pauper fuerit, et stimationem reddere non valebit, stabit coram sacerdote : et quantum ille stimaverit, et viderit eum posse reddere, tantum dabit. 9 Animal autem, quod immolari potest Domino, si quis voverit, sanctum erit, 10 et mutari non poterit, id est, nec melius malo, nec pejus bono : quod si mutaverit, et ipsum quod mutatum est, et illud pro quo mutatum est, consecratum erit Domino. 11 Animal immundum, quod immolari Domino non potest, si quis voverit, adducetur ante sacerdotem : 12 qui judicans utrum bonum an malum sit, statuet pretium. 13 Quod si dare voluerit is qui offert, addet supra stimationem quintam partem. 14 Homo si voverit domum suam, et sanctificaverit Domino, considerabit eam sacerdos utrum bona an mala sit, et juxta pretium, quod ab eo fuerit constitutum, venundabitur : 15 sin autem ille qui voverat, voluerit redimere eam, dabit quintam partem stimationis supra, et habebit domum. 16 Quod si agrum possessionis su voverit, et consecraverit Domino, juxta mensuram sementis stimabitur pretium : si triginta modiis hordei seritur terra, quinquaginta siclis venundetur argenti. 17 Si statim ab anno incipientis jubili voverit agrum, quanto valere potest, tanto stimabitur. 18 Sin autem post aliquantum temporis,
51

oszacowana. 18 Ale jeli ju przeszo nieco czasu, kapan obliczy pienidze wedug liczby lat, ktre jeszcze zbywaj a do jubileuszu, i potrcone bdzie z zapaty. 19 A jeli bdzie chcia odkupi rol ten; ktry j lubowa, nadda pit cz oszacowanych pienidzy i otrzyma j. 20 Lecz jeli nie bdzie chcia odkupi, ale komu innemu bdzie sprzedana, ju wicej ten, ktry j lubowa, odkupi jej nie bdzie mg. 21 Bo gdy przyjdzie dzie jubileuszu, bdzie powicona Panu, a majtno powicona naley do prawa kapaskiego. 22 Jeli pole kupione, a nie z ojczystej posiadoci, powicone bdzie Panu, 23 obliczy kapan cen wedug liczby lat a do jubileuszu, i da ten, ktry j by lubowa, 24 Panu; a w jubileuszu wrci si do pierwszego waciciela, ktry je by sprzeda i mia je w dziale majtnoci swojej. 25 Wszelkie oszacowania bd way sykem wityni. Sykiel ma dwadziecia obolw. 26 Pierworodnych, ktre nale do Pana, nikt nie moe powici ani lubowa; bd to w, bd owca, Paskie s. 27 A jeli jest bydl nieczyste, odkupi ten, ktry ofiarowa, wedug oszacowania twego i nadda pit cz ceny. Jeli nie bdzie chcia odkupi, sprzedane bdzie innemu za tyle, na ile od ciebie bdzie oszacowane. 2. PRZEDMIOTY LUBOWANE BOGU PRZEZ ZAKLCIE (27,28-29). 28 Wszystko, co powicone bdzie Panu, bd czowiek, bd bydl, bd rola, nie bdzie sprzedane ani nie bdzie mogo by odkupione; cokolwiek raz bdzie powicone, przewite bdzie Panu. 29 I wszystko powicone, ktre ofiaruje czowiek, nie bdzie odkupione, ale mierci umrze. 3. DZIESICINY (27,30-34). 30 Wszystkie dziesiciny ziemi, bd ze zboa, bd z owocw drzewa, Pana s i jemu s powicone. 31 Jeli kto chce odkupi dziesiciny swoje, nadda pit cz ich. Wszystkie dziesiciny wow i owiec, i

supputabit sacerdos pecuniam juxta annorum, qui reliqui sunt, numerum usque ad jubilum, et detrahetur ex pretio. 19 Quod si voluerit redimere agrum ille qui voverat, addet quintam partem stimat pecuni, et possidebit eum. 20 Sin autem noluerit redimere, sed alteri cuilibet fuerit venundatus, ultra eum qui voverat redimere non poterit. 21 Quia cum jubili venerit dies, sanctificatus erit Domino, et possessio consecrata ad jus pertinet sacerdotum. 22 Si ager emptus est, et non de possessione majorum sanctificatus fuerit Domino, 23 supputabit sacerdos juxta annorum numerum usque ad jubilum, pretium : et dabit ille qui voverat eum, Domino. 24 In jubilo autem revertetur ad priorem dominum, qui vendiderat eum, et habuerat in sorte possessionis su. 25 Omnis stimatio siclo sanctuarii ponderabitur. Siclus viginti obolos habet. 26 Primogenita, qu ad Dominum pertinent, nemo sanctificare poterit et vovere : sive bos, sive ovis fuerit, Domini sunt. 27 Quod si immundum est animal, redimet qui obtulit, juxta stimationem tuam, et addet quintam partem pretii : si redimere noluerit, vendetur alteri quantocumque a te fuerit stimatum.

28 Omne quod Domino consecratur, sive homo fuerit, sive animal, sive ager, non vendetur, nec redimi poterit. Quidquid semel fuerit consecratum, Sanctum sanctorum erit Domino : 29 et omnis consecratio, qu offertur ab homine, non redimetur, sed morte morietur.

30 Omnes decim terr, sive de frugibus, sive de pomis arborum, Domini sunt, et illi sanctificantur. 31 Si quis autem voluerit redimere decimas suas, addet quintam partem earum. 32 Omnium decimarum bovis et ovis
52

kz, ktre przechodz pod lask pasterza, cokolwiek dziesite przyjdzie, bdzie powicone Panu. 33 Nie bd wybiera ani dobrego ani zego, ani innym bdzie odmienione; jeli kto odmieni, i to co si odmienio, i za co si odmienio, bdzie powicone Panu, i nie bdzie odkupione." 34 Te s przykazania, ktre da Pan Mojeszowi dla synw Izraelowych na grze Synaj.

et capr, qu sub pastoris virga transeunt, quidquid decimum venerit, sanctificabitur Domino. 33 Non eligetur nec bonum nec malum, nec altero commutabitur, si quis mutaverit : et quod mutatum est, et pro quo mutatum est, sanctificabitur Domino, et non redimetur. 34 Hc sunt prcepta, qu mandavit Dominus Moysi ad filios Isral in monte Sinai.

53

54