Proroctwo Amosa

wedug w. Jana
przekad ks. J. Wujka, wraz z tekstem aciskim Vulgatam Clementinam

TY'TU (1,1)

1
1 Sowa Amosa spord pasterzy z Tekue, co widzia o Izraelu za dni Ozjasza, krla judzkiego, i za dni Jeroboama, syna Joasa, krla izraelskiego, na dwa lata przed trzsieniem ziemi. CZC I (1,2 - 2,16) SD NAD NARODAMI I NAD IZRAELEM 1. SD NAD NARODAMI (1,2 - 2,3). 2 I rzek: Pan z Syjonu zaryczy, a z Jeruzalem wyda gos swj ; i pakay ozdoby pasterzw, a usech szczyt Karmelu. 3 To mwi Pan : Dla trzech wystpkw Damaszku i dla czterech nie nawrc go: poniewa zmcili wozami elaznymi Galaad. 4 I pol ogie do domu Azaela i pore domy Benadada. 5 I skrusz zawor Damaszku, i wytrac mieszkacw z pola bawana i trzymajcego bero z domu rozkoszy, i bdzie zaprowa dzony lud syryjski do Cyreny, mwi Pan. 6 - To mwi Pan : Dla trzech wystpkw Gazy i dla czterech nie odwrc tego: i przenieli pojmanie doskonae, aby je zamkn w Idumei. 7 I puszcz ogie na mury Gazy, i pore domy jej. 8 I wytrac mieszkacw z Azotu i trzymajcego bero z Askalonu, i obrc rk moj na Akkaron, i zgin pozostali z Filistynw, mwi Pan Bg. 9 - To mwi Pan : Dla trzech wystpkw Tyru i dla czterech nie odwrc tego: dlatego, e zamknli pojmanie doskonae w Idumei, a nie wspomnieli przymierza braterskiego. 10 I puszcz ogie na mur Tyru, i pore domy jego. 11 - To mwi Pan : Dla trzech wystpkw Edomu i dla czterech nie odwrc tego: przeto i przeladowa mieczem brata swego i zgwaci miosierdzie swoje, i wytrwa duej w zapalczywoci swojej, i zagniewanie swe zachowa a do
1

1
1 Verba Amos, qui fuit in pastoribus de Thecue, qu vidit super Isral in diebus Ozi, regis Juda, et in diebus Jeroboam, filii Joas, regis Isral, ante duos annos terrmotus.

2 Et dixit : Dominus de Sion rugiet, et de Jerusalem dabit vocem suam ; et luxerunt speciosa pastorum, et exsiccatus est vertex Carmeli. 3 Hc dicit Dominus : Super tribus sceleribus Damasci, et super quatuor non convertam eum, eo quod trituraverint in plaustris ferreis Galaad. 4 Et mittam ignem in domum Azal, et devorabit domos Benadad. 5 Et conteram vectem Damasci : et disperdam habitatorem de campo idoli, et tenentem sceptrum de domo voluptatis : et transferetur populus Syri Cyrenen, dicit Dominus. 6 Hc dicit Dominus : Super tribus sceleribus Gaz, et super quatuor non convertam eum, eo quod transtulerint captivitatem perfectam, ut concluderent eam in Iduma. 7 Et mittam ignem in murum Gaz, et devorabit des ejus. 8 Et disperdam habitatorem de Azoto, et tenentem sceptrum de Ascalone : et convertam manum meam super Accaron, et peribunt reliqui Philisthinorum, dicit Dominus Deus. 9 Hc dicit Dominus : Super tribus sceleribus Tyri, et super quatuor non convertam eum, eo quod concluserint captivitatem perfectam in Iduma, et non sint recordati fderis fratrum. 10 Et mittam ignem in murum Tyri, et devorabit des ejus. 11 Hc dicit Dominus : Super tribus sceleribus Edom, et super quatuor non convertam eum, eo quod persecutus sit in

koca. 12 Puszcz ogie na Teman, i pore domy Bosry. 13 - To mwi Pan : Dla trzech wystpkw synw Ammona i dla czterech nie odwrc tego : dlatego e rozcina brzemienne Galaadu, eby rozszerzy granice swoje. 14 A rozniec ogie na murze Rabby i pore domy jej wrd okrzykw wojennych w dzie bitwy i z wichrem w dzie zawieruchy. 15 I pjdzie Melchom w niewol, on i ksita jego razem, mwi Pan.

gladio fratrem suum, et violaverit misericordiam ejus, et tenuerit ultra furorem suum, et indignationem suam servaverit usque in finem. 12 Mittam ignem in Theman, et devorabit des Bosr. 13 Hc dicit Dominus : Super tribus sceleribus filiorum Ammon, et super quatuor non convertam eum, eo quod dissecuerit prgnantes Galaad ad dilatandum terminum suum. 14 Et succendam ignem in muro Rabba, et devorabit des ejus in ululatu in die belli, et in turbine in die commotionis. 15 Et ibit Melchom in captivitatem, ipse et principes ejus simul, dicit Dominus.

2
1 Z To mwi Pan: Dla trzech wystpkw Moabu i dla czterech nie odwrc tego : dlatego, e spali koci krla idumejskiego a na popi. 2 I puszcz ogie na Moab, i spali domy Kariotu, i umrze wrd wrzawy Moab, przy odgosie trby; 3 i wytrac sdziego spsrd niego, i wszystkich ksit jego pobij nim, mwi Pan. 1. SD NAD KRLESTWAMI JUDY I IZRAELA (2,4-16). 4 To mwi Pan : Dla trzech wystpkw Judy i dla czterech nie odwrc tego : przeto e odrzuci zakon Paski, a przykaza jego nie zachowa; bo ich zwiody bawany ich, za ktrymi chodzili ojcowie ich. 5 I puszcz ogie na Jud, i pore domy Jeruzalem. 6 To mwi Pan : Dla trzech wystpkw Izraela i dla czterech nie odwrc tego: dlatego e sprzeda za srebro sprawiedliwego, a ubogiego za obu wie. 7 Oni tr w prochu ziemi gowy ubogich, a drog ponionych skrzy wiaj, i syn i ojciec jego chodzili do dziewki, aby zniewaa imi wite moje. 8 I na szatach zastawnych siadali koo kadego otarza, a wino skazanych pili w domu boga swego. 9 - A ja wygadziem przed nimi Amorejczykw, ktrych wysoko jak wysoko cedrw, a oni mocni jak dby; i starem owoc jego z wierzchu, a korzenie jego ze spodu. 10 Ja to sprawiem, e
2

2
1 Hc dicit Dominus : Super tribus sceleribus Moab, et super quatuor non convertam eum, eo quod incenderit ossa regis Idum usque ad cinerem. 2 Et mittam ignem in Moab, et devorabit des Carioth : et morietur in sonitu Moab, in clangore tub. 3 Et disperdam judicem de medio ejus, et omnes principes ejus interficiam cum eo, dicit Dominus.

4 Hc dicit Dominus : Super tribus sceleribus Juda, et super quatuor non convertam eum, eo quod abjecerit legem Domini et mandata ejus non custodierit : deceperant enim eos idola sua, post qu abierant patres eorum. 5 Et mittam ignem in Juda, et devorabit des Jerusalem. 6 Hc dicit Dominus : Super tribus sceleribus Isral, et super quatuor non convertam eum, pro eo quod vendiderit pro argento justum, et pauperem pro calceamentis. 7 Qui conterunt super pulverem terr capita pauperum, et viam humilium declinant : et filius ac pater ejus ierunt ad puellam, ut violarent nomen sanctum meum. 8 Et super vestimentis pignoratis accubuerunt juxta omne altare, et vinum damnatorum bibebant in domo Dei sui. 9 Ego autem exterminavi Amorrhum a facie eorum, cujus altitudo, cedrorum altitudo ejus, et fortis ipse quasi

wyszlicie z ziemi Egipskiej, i wodziem was po puszczy czterdzieci lat, ebycie posiedli ziemi Amorejczykw. 11 I wzbudziem z synw waszych prorokw, a z modziecw waszych nazarejczykw. Czy nie tak jest, synowie Izraelowi? mwi Pan. 12 A bdziee nazarejczykom podawa wino, a prorokom rozkaecie mwic : "Nie prorokujcie!" 13 - Ot ja bd skrzypia pod wami, jako skrzypi wz wyoony sianem. 14 I zginie ucleczka od prdkiego, a mocny nie otlzyma siy swojej i mocarz nie wyzwoli duszy swojej. 15 I dziercy uk nie ostoi si, a prdki nogami swymi nie bdzie wybawiony, a kto wsiada na ko, nie zachowa duszy swej, 16 i kto mnego serca midzy mocarzami, nago ucieka bdzie dnia owego, mwi Pan. CZC II (3,1 - 6,15) PROROCTWA PRZECIW KRLESTWU IZRAELSKIEMU 1. PEWNO KARY, GROCEJ IZRAELOWI ZA JEGO WYSTPKI (3,1-15).

quercus ; et contrivi fructum ejus desuper, et radices ejus subter. 10 Ego sum qui ascendere vos feci de terra gypti, et duxi vos in deserto quadraginta annis, ut possideretis terram Amorrhi. 11 Et suscitavi de filiis vestris in prophetas, et de juvenibus vestris nazaros. Numquid non ita est, filii Isral ? dicit Dominus. 12 Et propinabitis nazaris vinum, et prophetis mandabitis, dicentes : Ne prophetetis. 13 Ecce ego stridebo subter vos, sicut stridet plaustrum onustum fno. 14 Et peribit fuga a veloce, et fortis non obtinebit virtutem suam, et robustus non salvabit animam suam : 15 et tenens arcum non stabit, et velox pedibus suis non salvabitur, et ascensor equi non salvabit animam suam : 16 et robustus corde inter fortes nudus fugiet in illa die, dicit Dominus.

3
1 Suchajcie sowa, ktre Pan mwi o was, synowie Izraelowi, o wszystkim rodzie, ktry wywiodem z ziemi Egipskiej, mwic: 2 "Tylko was poznaem ze wszystkich rodw ziemi, dlatego nawiedz na was wszystkie nieprawoci wasze." 3 - Czy pjd dwaj razem, jeli si nie zgodz ? 4 Czy zaryczy lew w lesie, jeli upu mie nie bdzie? Czy szczeni Iwie wypuci gos z legowiska swego, jeli czego nie zapie? 5 Czy wpadnie ptak do sida na ziemi bez ptasznika? Czy podniesie si sido z ziemi, pierwej nili co pochwyci ? 6 Czy zabrzmi trba w miecie, a lud si nie zlknie? Czy bdzie w miecie nieszczcie, ktrego by Pan nie uczyni? 7 Bo Pan Bg niczego nie
3

3
1 Audite verbum quod locutus est Dominus super vos, filii Isral, super omnem cognationem quam eduxi de terra gypti, dicens : 2 Tantummodo vos cognovi ex omnibus cognationibus terr ; idcirco visitabo super vos omnes iniquitates vestras. 3 Numquid ambulabunt duo pariter, nisi convenerit eis ? 4 numquid rugiet leo in saltu, nisi habuerit prdam ? numquid dabit catulus leonis vocem de cubili suo, nisi aliquid apprehenderit ? 5 numquid cadet avis in laqueum terr absque aucupe ? numquid auferetur laqueus de terra antequam quid ceperit ? 6 si clanget tuba in civitate, et populus non expavescet ? si erit malum in civitate, quod Dominus non fecerit ? 7 Quia

czyni, bez ujawnienia swej tajemnicy sugom swoim, prorokom. 8 Lew zaryczy, kt si nie zlknie? Pan Bg przemwi, kt prorokowa nie bdzie? 9 - Dajcie sysze w domach Azotu i w domach ziemi Egipskiej, i powiedzcie : Zbierzcie si na gry Samarii, a obaczcie szalestwa wielkie wpord niej i ucisk cierpi cych we wntrzu jej. 10 I nie umieli czyni prawoci, mwi Pan, skarbic nieprawo i upiestwo w domach swoich. 11 - Przeto to mwi Pan Bg : Bdzie uciniona i okrona ziemia, i zdarta bdzie z ciebie moc twoja, rozgrabi domy twoje. 12 To mwi Pan : Jak gdyby wyrwa pasterz z paszczki lwa dwie golenie albo koniec ucha, tak wyrwani bd synowie Izraelowi, ktrzy mieszkaj w Samarii na stronie ka i na ou damasceskim. 13 Suchajcie, a owiadczcie w domu Jakubowym, mwi Pan, Bg zastpw; 14 bo w dzie, gdy nawiedza poczn przestpstwa Izraela, nawiedz go i otarze Betelu, i obcite bd rogi otarza, i upadn na ziemi. 15 I pora dom zimowy z domem letnim, i zgin domy z koci soniowej, i bd rozwalone liczne domy, mwi Pan. 1. WYSTPKI I KARA NIEWIAST SAMARYJSKICH (4,1-3).

non facit Dominus Deus verbum, nisi revelaverit secretum suum ad servos suos prophetas. 8 Leo rugiet, quis non timebit ? Dominus Deus locutus est, quis non prophetabit ? 9 Auditum facite in dibus Azoti, et in dibus terr gypti, et dicite : Congregamini super montes Samari, et videte insanias multas in medio ejus, et calumniam patientes in penetralibus ejus. 10 Et nescierunt facere rectum, dicit Dominus, thesaurizantes iniquitatem et rapinas in dibus suis. 11 Propterea hc dicit Dominus Deus : Tribulabitur et circuietur terra : et detrahetur ex te fortitudo tua, et diripientur des tu. 12 Hc dicit Dominus : Quomodo si eruat pastor de ore leonis duo crura, aut extremum auricul, sic eruentur filii Isral, qui habitant in Samaria in plaga lectuli, et in Damasci grabato. 13 Audite, et contestamini in domo Jacob, dicit Dominus Deus exercituum ; 14 quia in die cum visitare cpero prvaricationes Isral, super eum visitabo, et super altaria Bethel ; et amputabuntur cornua altaris, et cadent in terram. 15 Et percutiam domum hiemalem cum domo stiva, et peribunt domus eburne, et dissipabuntur des mult, dicit Dominus.

4
1 Suchajcie sowa tego, krowy tuste, ktre jestecie na grze samaryjskiej, ktre uciskacie ndzarzw i niszczycie ubogich, ktre mwicie panom swym: "Przyniecie, a bdziemy pi!" 2 Przysig Pan Bg na wito swoj, e oto dni przyjd na was i wynios was na drzewcach, a ostatki wasze w garncach warzcych. 3 I dziurami wynijdziecie, jedna naprzeciw drugiej, a bdziecie rzucone do Armon, mwi Pan.

4
1 Audite verbum hoc, vacc pingues, qu estis in monte Samari, qu calumniam facitis egenis et confringitis pauperes ; qu dicitis dominis vestris : Afferte, et bibemus. 2 Juravit Dominus Deus in sancto suo, quia ecce dies venient super vos, et levabunt vos in contis, et reliquias vestras in ollis ferventibus. 3 Et per aperturas exibitis altera contra alteram, et projiciemini in Armon, dicit Dominus.

3. CZCZO KULTU BEZSKUTECZNO KAR (4,4-13). 4 Chodcie do Betelu - a bezbonieczycie, do Galgali - a mncie przestpstwa, i przynocie rano ofiary wasze, przez trzy dni dziesiciny wasze. 5 I ofiarujcie chwa z kwaszonego, obwoujcie dobrowolne ofiary i opowiadajcie; bocie tak chcieli, synowie izraelscy, mwi Pan Bg. 6-Std i ja daem wam zdrtwienie zbw we wszystkich miastach waszych i niedostatek chleba po wszystkich miejscach waszych, a nie nawrcilicie si do mnie, mwi Pan. 7 Ja te wstrzymaem od was deszcz, gdy jeszcze byy trzy miesice od niwa, i spuszczaem deszcz na jedno miasto, a na drugie miasto nie spuszczaem, cz jedna bya polana deszczem, a cz, na ktr nie spuciem deszczu, wyscha. 8 I przyszy dwa i trzy miasta do jednego miasta, aby pi wod, i nie napiy si, a nie nawrcilicie si do mnie, mwi Pan. 9 Karaem was wiatrem palcym i susz; mnstwo ogrodw waszych i winnic waszych, oliwnice wasze i figownice wasze poeraa gsienica, a nie wrcilicie si do mnie, mwi Pan. 10 Puciem na was mier na sposb egipski, pozabijaem mieczem modziecw waszych a do pojmania koni waszych, i uczyniem, e przysza zgnilizna obozw waszych do nozdrzy waszych, a nie wrcilicie si do mnie, mwi Pan. 11 Wywrciem was, jak wywrci Bg Sodom i Gomor, i stalicie si jak gownia wyrwana z ognia, a nie wrcilicie si do mnie, mwi Pan. 12 - Przeto to uczyni tobie, Izraelu! A gdy ci to uczyni, przygotuj si, by wyj naprzeciw Panu, Bogu twemu, Izraelu ! 13 Bo oto tworzcy gry i stwarzajcy wiatr, i oznajmiajcy czowiekowi mow swoj, czynicy mg porann, a chodzcy po wyynach ziemi : Pan, Bg zastpw, imi jego. 4 Venite ad Bethel, et impie agite ; ad Galgalam, et multiplicate prvaricationem : et afferte mane victimas vestras, tribus diebus decimas vestras. 5 Et sacrificate de fermentato laudem, et vocate voluntarias oblationes, et annuntiate ; sic enim voluistis, filii Isral, dicit Dominus Deus. 6 Unde et ego dedi vobis stuporem dentium in cunctis urbibus vestris, et indigentiam panum in omnibus locis vestris ; et non estis reversi ad me, dicit Dominus. 7 Ego quoque prohibui a vobis imbrem, cum adhuc tres menses superessent usque ad messem : et plui super unam civitatem, et super alteram civitatem non plui ; pars una compluta est, et pars super quam non plui, aruit. 8 Et venerunt du et tres civitates ad unam civitatem ut biberent aquam, et non sunt satiat ; et non redistis ad me, dicit Dominus. 9 Percussi vos in vento urente, et in aurugine : multitudinem hortorum vestrorum et vinearum vestrarum, oliveta vestra et ficeta vestra comedit eruca : et non redistis ad me, dicit Dominus. 10 Misi in vos mortem in via gypti ; percussi in gladio juvenes vestros, usque ad captivitatem equorum vestrorum, et ascendere feci putredinem castrorum vestrorum in nares vestras : et non redistis ad me, dicit Dominus. 11 Subverti vos sicut subvertit Deus Sodomam et Gomorrham, et facti estis quasi torris raptus ab incendio : et non redistis ad me, dicit Dominus. 12 Quapropter hc faciam tibi, Isral : postquam autem hc fecero tibi, prparare in occursum Dei tui, Isral. 13 Quia ecce formans montes, et creans ventum, et annuntians homini eloquium suum, faciens matutinam nebulam, et gradiens super excelsa terr : Dominus Deus exercituum nomen ejus.

4. NOWE NAPOMNIENIA (5,1-17).

5
1 I Suchajcie sowa tego, ktre ja podnosz nad wami jako narzekanie : "Dom Izraelw upad i wicej nie powstanie. 2 Dziewica Izraelska rzucona jest na ziemi swoj, nie ma, kto by j podnis " 3 Bo to mwi Pan Bg : W miecie, z ktrego wychodzio tysic, pozostanie stu, a z ktrego wychodzio stu, pozostanie dziesiciu w domu Izraelowym. 4 Bo to mwi Pan domowi Izraelowemu : Szukajcie mi, a y bdziecie ! 5 A nie szukajcie Betelu, do Galgali nie chodcie i do Bersabei nie przejdziecie ; bo Galgala w niewol zaprowadzone bdzie, a Betel bdzie niepoyteczne. 6 Szukajcie Pana, a yjcie, aby snad nie zapali si jak ogie dom Jzefa,i pore, a nie bdzle, kto by ugasi Betel. 7 Wy, ktrzy sd w pioun obracacie, a sprawiedliwo na ziemi opuszczacie. 8 Tego, ktry uczyni Wz niebieski i Kos, i ktry obraca ciemno w zaranie, a dzie w noc odmienia; ktry woa wody morskie i wylewa je na powierzchni ziemi, 9 Pan imi jego. Ktry si umiecha w zburzeniu mocnego i spustoszenie na mocarza przywodzi. 10 - Nienawidzili karccego w bramie, a mwicym doskonale brzydzili si. 11 Przeto, poniewa upilicie ubogiego, a up wyborny bralicie od nlego: domy z kamienia kwadratowego zbudujecie, a nie bdziecie w nich mieszka, winnic rozkosznych nasadzicie, a wina ich pi nie bdziecie. 12 Bo poznaem liczne wystpki wasze i mocne grzechy wasze : nieprzyjaciele sprawledliwego, biorcy dar, a ubogich uciskajcy w bramie. 13 Przeto roztropny w tym czasie milcze bdzie, bo czas zy jest. 14 - Szukajcie dobra a nie za, ebycie yli, a bdzie Pan, Bg zastpw z wami, jak mwilicie. 15 Miejcie zo w nienawici, a miujcie dobro i ustanwcie w bramie sd, moe si Pan, Bg zastpw, zmiuje nad ostatkiem Jzefa. 16 - Przeto to mwi Pan, Bg zastpw, panujcy : Po wszystkich ulicach narzekanie, a po wszystkich miejscach, ktre zewntrz s,
6

5
1 Audite verbum istud, quod ego levo super vos planctum : domus Isral cecidit, et non adjiciet ut resurgat. 2 Virgo Isral projecta est in terram suam, non est qui suscitet eam. 3 Quia hc dicit Dominus Deus : Urbs de qua egrediebantur mille, relinquentur in ea centum ; et de qua egrediebantur centum, relinquentur in ea decem in domo Isral. 4 Quia hc dicit Dominus domui Isral : Qurite me, et vivetis. 5 Et nolite qurere Bethel, et in Galgalam nolite intrare, et in Bersabee non transibitis, quia Galgala captiva ducetur, et Bethel erit inutilis. 6 Qurite Dominum, et vivite (ne forte comburatur ut ignis domus Joseph, et devorabit, et non erit qui extinguat Bethel : 7 qui convertitis in absinthium judicium, et justitiam in terra relinquitis) : 8 facientem Arcturum et Orionem, et convertentem in mane tenebras, et diem in noctem mutantem ; qui vocat aquas maris, et effundit eas super faciem terr ; Dominus nomen est ejus : 9 qui subridet vastitatem super robustum, et depopulationem super potentem affert. 10 Odio habuerunt corripientem in porta, et loquentem perfecte abominati sunt. 11 Idcirco, pro eo quod diripiebatis pauperem, et prdam electam tollebatis ab eo, domos quadro lapide dificabitis, et non habitabitis in eis ; vineas plantabis amantissimas, et non bibetis vinum earum. 12 Quia cognovi multa scelera vestra, et fortia peccata vestra : hostes justi, accipientes munus, et pauperes deprimentes in porta. 13 Ideo prudens in tempore illo tacebit, quia tempus malum est. 14 Qurite bonum, et non malum, ut vivatis ; et erit Dominus Deus exercituum vobiscum, sicut dixistis. 15 Odite malum et diligite bonum, et constituite in porta judicium : si forte misereatur Dominus Deus exercituum reliquiis Joseph. 16 Propterea hc dicit Dominus Deus exercituum, dominator : In omnibus plateis planctus ; et in cunctis qu foris sunt, dicetur : V, v ! et vocabunt agricolam ad luctum, et ad planctum eos qui

powiedz : "Biada, biada !" I bd sciunt plangere. 17 Et in omnibus vineis erit przyzywa oracza na pacz a do narzeka nia planctus, quia pertransibo in medio tui, dicit tych, ktrzy umiej narzeka. 17 I po Dominus. wszystkich winnicach bdzie narzekanie, bo przejd przez porodek cie- bie, mwi Pan. 5. DZIE PASKI (5,18-27). 18 Biada podajcym dnia Paskiego ! C wam po nim? Dzie ten Paski to ciemno, a nie wiato. 19 Jak gdyby ucieka m przed lwem, a zabieg mu niedwied ; a wszedszy do domu i podpar si rk sw na cia nie, a uksiby go w. 20 Czy nie ciemnoci dzie Paski, a nie wiatoci ; i mrok, a nie jasno w nim ? 21 - Mam w nienawici i odrzuciem wita wasze, ani nie przyjm woni zgromadze waszych. 22 A jeli mi ofiarowa bdziecie caopalenia i dary wasze, nie przyjm i na luby tustoci waszych nie spojrz. 23 Odejmij ode mnie zgiek pieni twoich i piosenek 24 liry twojej sucha nie bd. I odkryje si sd jak woda, a sprawiedli wo jak potok gwatowny. 25 Czy skadalicie mi ofiary i obiat na puszczy przez czterdzieci lat, domu Izraelski? 26 I nosilicie namiot Molochowi waszemu i obraz bawanw waszych, gwiazd boga waszego, ktre uczynilicie sobie. 27 I uczyni, e si przesiedlicie za Damaszek, mwi Pan, Bg zastpw imi jego. 6. FASZYWE BEZPIECZESTWO BOGACZW (6,1-15). 18 V desiderantibus diem Domini ! ad quid eam vobis ? Dies Domini ista, tenebr, et non lux. 19 Quomodo si fugiat vir a facie leonis, et occurrat ei ursus ; et ingrediatur domum, et innitatur manu sua super parietem, et mordeat eum coluber. 20 Numquid non tenebr dies Domini, et non lux ; et caligo, et non splendor in ea ? 21 Odi, et projeci festivitates vestras, et non capiam odorem ctuum vestrorum. 22 Quod si obtuleritis mihi holocautomata, et munera vestra, non suscipiam ; et vota pinguium vestrorum non respiciam. 23 Aufer a me tumultum carminum tuorum ; et cantica lyr tu non audiam. 24 Et revelabitur quasi aqua judicium, et justitia quasi torrens fortis. 25 Numquid hostias et sacrificium obtulistis mihi in deserto quadraginta annis, domus Isral ? 26 et portastis tabernaculum Moloch vestro, et imaginem idolorum vestrorum, sidus dei vestri, qu fecistis vobis. 27 Et migrare vos faciam trans Damascum, dicit Dominus : Deus exercituum nomen ejus.

6
1 Biada wam, ktrzy jestecie bogaci na Syjonie, a pokadacie ufno w grze samaryjskiej, co celniejsi, gowy ludw, chodzcy wyniole do domu Izraelskiego! 2 Zajdcie do Chalane i obaczcie, a stamtd idcie do Emat wielkiego i zstpcie do Get filistyskiego i donajlepszych ich krlestw, czy szersze s granice ich ni granice wasze. 3 Wy, ktrzy jestecie odczeni na dzie zy, a przybliacie si do stolicy nieprawoci. 4 Ktrzy sypiacie na oach soniowych, a rozpustujecie na pocielach waszych ; ktrzy
7

6
1 V qui opulenti estis in Sion, et confiditis in monte Samari : optimates capita populorum, ingredientes pompatice domum Isral ! 2 Transite in Chalane, et videte, et ite inde in Emath magnam, et descendite in Geth Palstinorum, et ad optima quque regna horum : si latior terminus eorum termino vestro est. 3 Qui separati estis in diem malum, et appropinquatis solio iniquitatis ; 4 qui dormitis in lectis eburneis, et lascivitis in stratis vestris ; qui comeditis agnum de grege, et vitulos de medio armenti

jadacie baranka z trzody i cielce spord stada. 5 Ktrzy piewacie przy dwiku harfy ; mniemali, e mieli jak Dawid narzdzia muzyczne. 6 Ktrzy pij czaszami wino i przedniejszym olejkiem si namaszczaj, a wcale si nie przejmowali upadkiem Jzefa. 7 - Przeto teraz powdruj na przodzie wygnacw i bdzie pooony koniec gromadzie rozpustnych. 8 Przysig Pan Bg na dusz swoj, mwi Pan, Bg zastpw: Brzydz si ja pych Jakuba, a domw jego nienawidz i wydam miasto z mie szkacami jego. 9 A jeli pozostanie dziesiciu mw w domu jednym, i ci pomr. 10 I wemie go bliski jego, i spali go, aby wynie koci z domu, i powie temu, ktry jest wewntrz domu : 11 "Czy jest jeszcze u ciebie ?" A on odpowie : "Ju koniec." I rzecze mu : "Milcz, a nie wspominaj imienia Paskiego." 12 Bo oto Pan rozkae i skarze dom wikszy obaleniem a dom mniejszy porysowaniem. 13 - Czy mog biega konie po skaach, albo czy mona ora bawoami, e przemienilicie sd w gorzko, a owoc sprawiedliwoci w pioun? 14 Wy, ktrzy si radujecie niczym, ktrzy mwicie : "Czy nie moc nasz wzilimy sobie rogi ?" 15 - Bo oto wzbudz przeciwko wam, domu Izraelw, mwi Pan, Bg zastpw, nard, i skruszy was od wejcia do Emat, a do potoku puszczy. CZC III (7,1 - 9,15) WIDZENIA 1. CZAS POBAANIA MIN, ZNISZCZENIE POSTANOWIONE (7,1- 8,3).

; 5 qui canitis ad vocem psalterii, sicut David putaverunt se habere vasa cantici, 6 bibentes vinum in phialis, et optimo unguento delibuti, et nihil patiebantur super contritione Joseph. 7 Quapropter nunc migrabunt in capite transmigrantium, et auferetur factio lascivientium. 8 Juravit Dominus Deus in anima sua, dicit Dominus Deus exercituum : Detestor ego superbiam Jacob, et domos ejus odi, et tradam civitatem cum habitatoribus suis. 9 Quod si reliqui fuerint decem viri in domo una, et ipsi morientur. 10 Et tollet eum propinquus suus, et comburet eum, ut efferat ossa de domo ; et dicet ei, qui in penetralibus domus est : Numquid adhuc est penes te ? 11 Et respondebit : Finis est. Et dicet ei : Tace, et non recorderis nominis Domini. 12 Quia ecce Dominus mandabit, et percutiet domum majorem ruinis, et domum minorem scissionibus. 13 Numquid currere queunt in petris equi, aut arari potest in bubalis ? quoniam convertistis in amaritudinem judicium, et fructum justiti in absinthium. 14 Qui ltamini in nihilo ; qui dicitis : Numquid non in fortitudine nostra assumpsimus nobis cornua ? 15 Ecce enim suscitabo super vos, domus Isral, dicit Dominus Deus exercituum, gentem, et conteret vos ab introitu Emath usque ad torrentem deserti.

7
1 To mi ukaza Pan Bg : oto tworzy szaracz na pocztku wyrastajcej trawy deszczu pnego, a oto deszcz pny przyszed po skoszeniu krlewskim. 2 I stao si, gdy dokoczya je traw ziemi,
8

7
1 Hc ostendit mihi Dominus Deus : et ecce fictor locust in principio germinantium serotini imbris, et ecce serotinus post tonsionem regis. 2 Et factum est, cum consummasset comedere herbam terr, dixi :

rzekem : "Panie, Boe, bd miociw, prosz ; kt podniesie Jakuba, bo jest maluczki?" 3 Zmiowa si Pan nad tym. "Nie bdzie," rzek Pan. 4 - To mi ukaza Pan Bg : oto woa Pan Bg : "Sdu !" do ognia i poar przepa wielk,i zjad cz zarazem. I rzekem : 5 "Panie, Boe, przesta, prosz ; kto podniesie Jakuba, bo maluczki jest?" 6 Zmiowa si Pan nad tym : "Lecz to nie bdzie," rzek Pan Bg. 7 - To mi ukaza Pan : oto Pan stojcy na murze otynkowanym, a w rce jego kielnia murarska. 8 I rzek Pan do mnie : "Co ty widzisz, Amosie?" i rzekem : "Kielni murarsk." I rzek Pan : "Oto ja poo kielni wpord ludu mego izraelskiego, nie bd wicej tynko wa go. 9 I obalone bd wyyny bawana, a witynie Izraela spustoszone bd, i powstan na dom Jeroboama z mieczem." 10 - I posa Amazjasz, kapan Betelu, do Jeroboama, krla izraelskiego, mwic: "Powsta przeciw tobie Amos wpord domu izraelowego, nie bdzie moga ziemia znie wszystkich mw jego. 11 Bo to mwi Amos : "Od miecza umrze Jeroboam, a Izrael pojmany przesiedli si z ziemi swej." 12 I rzek Amazjasz do Amosa: "Ktry widzisz, id, uciekaj do ziemi Judzkiej, tam jedz chleb i tam prorokuj. 13 A w Betelu nie bdziesz wicej prorokowa, bo wityni jest krlewsk i domem krlestwa jest." 14 I odpowiedzia Amos, i rzek do Amazjasza : "Nie jestem prorokiem i nie jestem synem proroka, ale jestem pasterzem, skubicym sykomory. I wzi mi Pan, gdy chodziem za bydem, i rzek Pan do mnie : "Id, prorokuj do ludu mego izraelskiego." 16 A teraz suchaj sowa Paskiego : Ty mwisz : "Nie bdziesz prorokowa przeciw Izraelowi i nie bdziesz wylewa mo wy na dom bawana." 17 Przeto to mwi Pan: ona twoja w miecie nierzd uprawia bdzie, a synowie twoi i crki twoje od miecza polegn, ziemia twoja sznurem pomierzona bdzie, ty w ziemi splugawionej umrzesz, a Izrael pojmany przeniesie si z ziemi swej."

Domine Deus, propitius esto, obsecro ; quis suscitabit Jacob, quia parvulus est ? 3 Misertus est Dominus super hoc : Non erit, dixit Dominus. 4 Hc ostendit mihi Dominus Deus : et ecce vocabat judicium ad ignem Dominus Deus ; et devoravit abyssum multam, et comedit simul partem. 5 Et dixi : Domine Deus, quiesce, obsecro ; quis suscitabit Jacob, quia parvulus est ? 6 Misertus est Dominus super hoc : Sed et istud non erit, dixit Dominus Deus. 7 Hc ostendit mihi Dominus : et ecce Dominus stans super murum litum, et in manu ejus trulla cmentarii. 8 Et dixit Dominus ad me : Quid tu vides, Amos ? Et dixi : Trullam cmentarii. Et dixit Dominus : Ecce ego ponam trullam in medio populi mei Isral ; non adjiciam ultra superinducere eum. 9 Et demolientur excelsa idoli, et sanctificationes Isral desolabuntur, et consurgam super domum Jeroboam in gladio. 10 Et misit Amasias, sacerdos Bethel, ad Jeroboam, regem Isral, dicens : Rebellavit contra te Amos in medio domus Isral ; non poterit terra sustinere universos sermones ejus. 11 Hc enim dicit Amos : In gladio morietur Jeroboam, et Isral captivus migrabit de terra sua. 12 Et dixit Amasias ad Amos : Qui vides, gradere : fuge in terram Juda, et comede ibi panem, et prophetabis ibi. 13 Et in Bethel non adjicies ultra ut prophetes, quia sanctificatio regis est, et domus regni est. 14 Responditque Amos, et dixit ad Amasiam : Non sum propheta, et non sum filius prophet : sed armentarius ego sum vellicans sycomoros. 15 Et tulit me Dominus cum sequerer gregem, et dixit Dominus ad me : Vade, propheta ad populum meum Isral. 16 Et nunc audi verbum Domini : Tu dicis : Non prophetabis super Isral, et non stillabis super domum idoli. 17 Propter hoc hc dicit Dominus : Uxor tua in civitate fornicabitur, et filii tui et fili tu in gladio cadent, et humus tua funiculo metietur : et tu in terra polluta morieris, et Isral captivus migrabit de terra sua.

8
1 To mi ukaza Pan Bg : oto hak owocw. 2 I rzek: "Co ty widzisz Amosie?" I rzekem: "Hak owocw." I rzek Pan do mnie : "Przyszed koniec na lud mj izraelski, nie min go ju wicej. 3 A bd skrzypie zawiasy kocioa w w dzie, mwi Pan Bg ; wielu ich pomrze ; na kadym miejscu milczenie rzucone bdzie."

8
1 Hc ostendit mihi Dominus Deus : et ecce uncinus pomorum. 2 Et dixit : Quid tu vides, Amos ? Et dixi : Uncinum pomorum. Et dixit Dominus ad me : Venit finis super populum meum Isral ; non adjiciam ultra ut pertranseam eum. 3 Et stridebunt cardines templi in die illa, dicit Dominus Deus : multi morientur ; in omni loco projicietur silentium.

2. WINA I KARA (8,4-14). 4 Suchajcie tego, ktrzy trapicie ubogiego, a czynicie, e gin biedacy na ziemi, mwic : 5 "Kiedy minie miesic, a bdziemy sprzedawali towary, i sobota a otworzymy zboe, aby umniejsza miary, a przyczynia sykla i podsuwa szale zdradliwe, 6 aby dosta za srebro ndzarzy, a ubogich za buty, aeby plewy pszeniczne sprzedawa?" 7 Przysig Pan przeciw pysze Jakuba : "Nie zapomn a do koca wszystkich uczynkw ich!" 8 - Czy dlatego nie poruszy si ziemia i nie bdzie paka wszelki mieszkaniec jej? I wzbierze wszystek jak rzeka, i bdzie wygnany, i spynie jak potok egipski. 9 I bdzie dnia owego, mwi Pan Bg : zajdzie soce w poudnie i uczyni, e si zami ziemia w dzie jasny ; 10 i obrc wita wasze w pacz, a wszystkie pieni wasze w narzekanie, i oblok wr na wszelki grzbiet wasz, a na kad gow obysienie ; i poo ziemi jakby w aobie po jednorodzonym, a koniec jej jak dzie goryczy. 11 - Oto dni id, mwi Pan, i puszcz gd na ziemi : nie gd chleba, ani pragnienie wody, ale suchania sowa Paskiego. 12 I wzrusz si od morza a do morza, i od pnocy a na wschd bd obcho- dzi szukajc sowa Paskiego, a nie znajd. 13 - Owego dnia pomdlej panienki pikne i modziecy dla pragnienia. 14 Ktrzy przysigaj przez grzech Samarii i mwl : "yje Bg twj, Danie," i "yje droga Bersabei," upadn, a nie powstan wicej." 4 Audite hoc, qui conteritis pauperem, et deficere facitis egenos terr, 5 dicentes : Quando transibit mensis, et venundabimus merces ? et sabbatum, et aperiemus frumentum, ut imminuamus mensuram, et augeamus siclum, et supponamus stateras dolosas, 6 ut possideamus in argento egenos et pauperes pro calceamentis, et quisquilias frumenti vendamus ? 7 Juravit Dominus in superbiam Jacob : Si oblitus fuero usque ad finem omnia opera eorum. 8 Numquid super isto non commovebitur terra, et lugebit omnis habitator ejus, et ascendet quasi fluvius universus, et ejicicetur, et defluet, quasi rivus gypti ? 9 Et erit in die illa, dicit Dominus Deus : occidet sol in meridie, et tenebrescere faciam terram in die luminis : 10 et convertam festivitates vestras in luctum, et omnia cantica vestra in planctum, et inducam super omne dorsum vestrum saccum, et super omne caput calvitium : et ponam eam quasi luctum unigeniti, et novissima ejus quasi diem amarum. 11 Ecce dies veniunt, dicet Dominus, et mittam famem in terram : non famem panis, neque sitim aqu, sed audiendi verbum Domini. 12 Et commovebuntur a mari usque ad mare, et ab aquilone usque ad orientem : circuibunt qurentes verbum Domini, et non invenient. 13 In die illa deficient virgines pulchr et adolescentes in siti, 14 qui jurant in delicto Samari, et dicunt : Vivit Deus tuus, Dan, et vivit via Bersabee ; et cadent, et non resurgent ultra.

10

3. NIC NIE UCHRONI OD KATASTROFY (9,1-7).

9
1 Widziaem Pana stojcego nad otarzem, i rzek: "Uderz w zawias i niech sig wzrusz naproniki, bo chciwo na gowie wszystkich, a ostatek ich mieczem pobij, nie bd mogli uciec. Bd ucieka, ale nie bdzie uratowany z nich ten, ktry ucieknie. 2 Choby zstpili a do otchani, stamtd wywiedzie ich rka moja, i choby wstpili a do nieba, stam td ich cign. 3 I choby si skryli na szczycie Karmelu, stamtd szperajc wezm ich, i choby si skryli przed oczyma moimi w gbin morsk, tam rozka wowi, a bdzie ich ksa. A,jeli pjd w niewol przed nieprzyjacimi swymi, 4 tam rozka mieczowi i pobije ich; i poo oczy moje na nich na ze, a nie na dobre." 5 A Pan, Bg zastpw, ten dotyka ziemi, a zniszczeje, i paka bd wszyscy mieszkacy na niej, i wzbierze jak potok cay, a spynie jak rzeka egipska. 6 On buduje na niebie wysokie mieszkanie swoje, a snopek swj na ziemi zasadzi ; on przyzywa wody morskie i wylewa je na oblicze ziemi. Pan imi jego. 7 - Czy nie jako synowie etiopscy wy jestecie mi, synowie izraelscy? mwi Pan. Czy nie Izraela wywiodem : ziemi Egipskiej, a Filistynw z Kapadocji, a Syryjczykwz Cyreny ? 4. ODBUDOWA IZRAELA (9,8-15). 8 Oto oczy Pana Boga na krlestwo grzeszce, a zetr je z oblicza ziemi; wszake do szcztu nie wygadz domu Jakubowego, mwi Pan. 9 Bo oto ja dam rozkaz i roztrzs midzy wszystkimi narodami dom Izraelw, jak wstrzsaj pszenic w rzeszocie, a nie wypadnie kamyk na ziemi. 10 Od miecza pomr wszyscy grzesznicy ludu mego, ktrzy mwi : "Nie przybliy si ani nie przyjdzie na nas zo." 11 - Owego dnia podnios przybytek Dawida, ktry upad, i zbuduj znowu rozpadliny murw

9
1 Vidi Dominum stantem super altare, et dixit : Percute cardinem, et commoveantur superliminaria : avaritia enim in capite omnium, et novissimum eorum in gladio interficiam ; non erit fuga eis. Fugient, et non salvabitur ex eis qui fugerit. 2 Si descenderint usque ad infernum, inde manus mea educet eos ; et si ascenderint usque in clum, inde detraham eos. 3 Et si absconditi fuerint in vertice Carmeli, inde scrutans auferam eos ; et si celaverint se ab oculis meis in profundo maris, ibi mandabo serpenti, et mordebit eos. 4 Et si abierint in captivitatem coram inimicis suis, ibi mandabo gladio, et occidet eos : et ponam oculos meos super eos in malum, et non in bonum. 5 Et Dominus Deus exercituum, qui tangit terram, et tabescet, et lugebunt omnes habitantes in ea : et ascendet sicut rivus omnis, et defluet sicut fluvius gypti. 6 Qui dificat in clo ascensionem suam, et fasciculum suum super terram fundavit ; qui vocat aquas maris, et effundit eas super faciem terr : Dominus nomen ejus. 7 Numquid non ut filii thiopum vos estis mihi, filii Isral ? ait Dominus. Numquid non Isral ascendere feci de terra gypti, et Palstinos de Cappadocia, et Syros de Cyrene ?

8 Ecce oculi Domini Dei super regnum peccans : et conteram illud a facie terr ; verumtamen conterens non conteram domum Jacob, dicit Dominus. 9 Ecce enim mandabo ego, et concutiam in omnibus gentibus domum Isral, sicut concutitur triticum in cribro, et non cadet lapillus super terram. 10 In gladio morientur omnes peccatores populi mei, qui dicunt : Non appropinquabit, et non veniet super nos malum. 11 In die illa suscitabo tabernaculum David, quod cecidit : et redificabo aperturas murorum ejus, et ea
11

jego, a co si byo obalio, naprawi i znowu zbuduj go jak za dni dawnych, 12 eby posiedli ostatek Idumei i wszystkie narody, przeto i wzywano imienia mego nad nimi, mwi Pan, czynicy to. 13 - Oto dni id, mwi Pan, i spotka oracz eca, a toczcy winne grona siejcego nasienie; i bd sczy gry sodkoci, a wszystkie pagrki uprawione bd. 14 I wrc pojmanie ludu mego izraelskiego, i bd budowa miasta spustoszone i bd w nich mieszka ; i bd te sadzi winnice i pi wino ich, i naczyni sadw, a bd je ich owoce. 15 I osadz ich w ziemi ich, a nie wyrw ich wicej z ich ziemi, ktr im daem, mwi Pan, Bg twj.

qu corruerant instaurabo : et redificabo illud sicut in diebus antiquis, 12 ut possideant reliquias Idum, et omnes nationes : eo quod invocatum sit nomen meum super eos, dicit Dominus faciens hc. 13 Ecce dies veniunt, dicit Dominus, et comprehendet arator messorem, et calcator uv mittentem semen : et stillabunt montes dulcedinem, et omnes colli culti erunt. 14 Et convertam captivitatem populi mei Isral ; et dificabunt civitates desertas, et inhabitabunt ; et plantabunt vineas, et bibent vinum earum, et facient hortos, et comedent fructus eorum. 15 Et plantabo eos super humum suam, et non evellam eos ultra de terra sua, quam dedi eis, dicit Dominus Deus tuus.

12

13