You are on page 1of 28

BAGIAN ILMU PENYAKIT DALAM RUMAH SAKIT DUSTIRA / FAKULTAS KEDOKTERAN UNIVERSITAS JENDERAL ACHMAD YANI CIMAHI TUGAS

RESPONSI Pria 65 Tahun dengan Melena dan Nyeri E iga!"riu# Wenty Resmanasari Her iastianty ! "##$#$%& 'RESENTASI KASUS Keluhan U"a#a $ Buang Air Be!ar Ber%arna &i"a# Se(ran) *ria +& ta,-n .iantar ( e, /e -ar)anya /arena men)e -, 0-an) air 0esar 0er1arna ,itam2 3A3 0er1arna ,itam ini /(nsistensinya em0e/ .an en)/et se*erti as*a 2 Ke -,an ini .irasa/an *asien se4a/ 5 ,ari se0e -m mas-/ r-ma, sa/it .an ti.a/ .isertai m-nta, .ara,2 Da am se,ari6 *asien 0-an) air 0esar se0anya/ # /a i6 /-ran) e0i, 7 )e as 0e im0in) .a am se/a i 0-an) air 0esar2 Ke -,an 0-an) air 0esar 0er1arna ,itam .i.a,- -i .en)an nyeri - - ,ati se*erti .it-s-/!t-s-/ se4a/ sat- 0- an yan) a -6 ter-tama .irasa/an a*a0i a ter am0at ma/an .an 0er/-ran) .en)an *em0erian ma/an2 Nyeri - - ,ati .isertai m-a tan*a m-nta,2 Ke -,an nyeri - - ,ati ,i an) sete a, memin-m (0at .ari .(/ter2 Ke -,an 0-an) air 0esar 0er1arna ,itam 4-)a .isertai .en)an *en-r-nan na8sma/an6 4i/a ma/an se.i/it e/as /enyan) .an *er-t terasa *en-,6 serta men)e -,/an ema, 0a.an .an *-sin)6 ter-tama sete a, 0era/ti9itas2 Sat- ta,-n yan) a - *-n *asien men)ata/an *erna, men)a ami /e -,an 3A3 0er1arna ,itam yan) .i.a,- -i nyeri - - ,ati se ama " ,ari6 nam-n ti.a/ me a/-/an *en)(0atan /arena ti.a/ .irasa/an /e -,an se*erti ema, 0a.an .an *-sin)2 Ke -,an 0-an) air 0esar 0er1arna ,itam ti.a/ .i.a,- -i mata /-nin) .an 0-an) air /e:i 0er1arna se*erti air te,2 Ke -,an 0-an) air 0esar 0er1arna ,itam 4-)a ti.a/ .i.a,- -i a.anya *anas 0a.an6 tan.a!tan.a *er.ara,an .i 0a)ian t-0-, ain se*erti mimisan6 )-si 0er.ara,6 .an 0inti/!0inti/ mera, *a.a en)an .an /a/i2 Ti.a/ a.a *en-r-nan 0erat 0a.an yan) .rastis *a.a *asien2
Res*(nsi ;5 Se*tem0er ;$#$ #

'asien memi i/i ri1ayat nyeri sen.i .i .aera, -t-t /anan ti)a ta,-n yan) a -6 .an 0er(0at se:ara r-tin /e D(/ter se4a/ .-a ta,-n yan) a -2 'asien men)ata/an 0a,1a ia .i0eri/an (0at asam aseti sa isi at ( e, D(/ter6 .an men)/(ns-msinya se:ara r-tin ,in))a saat mas-/ /e R-ma, Sa/it2 Se0e -m 0er(0at /e D(/ter -nt-/ men)(0ati nyeri sen.inya6 *asien *erna, men)/(ns-msi 4am- anti remati/ se ama enam 0- an2 'asien ti.a/ mem*-nyai ri1ayat *enya/it 4ant-n)6 ,i*ertensi6 *enya/it /-nin)6 .an *enya/it /e ainan .ara, se*erti IT'2 'asien ti.a/ mer(/(/ .an ti.a/ men)/(ns-msi a /(,( 2 'asien 4-)a ti.a/ *erna, memin-m (0at :(rti:(ster(i. .a am 1a/t- ama2 Se4a/ *ensi-n .ari TNI AD t-4-, ta,-n yan) a -6 *asien ti.a/ 0anya/ me a/-/an 0anya/ /e)iatan6 ,anya a/ti9itas se,ari!,ari .i r-ma,2 'a.a *emeri/saan 8isi/6 .i.a*at/an tin))i 0a.an *asien #+& :m6 0erat 0a.an &$ /)6 .an 0ent-/ 0a.an yan) astenicus .en)an /ea.aan )i<i /- it ma-*-n )i<i (t(t yan) /-ran)2 Te/anan .ara, #;$/=$ mmH) .an 8re/-ensi .eny-t na.i 5= /a i/menit .en)an ritme re)- er6 isi yan) :-/-* .an e>-a 2 S-,-nya %+ $ Ce :i-s6 8re/-ensi *erna*asan se0anya/ ;" /a i/menit6 .an ti.a/ a.a 0a- foetor hepaticum *a.a na*asnya2 Hasi *emeri/saan /e*a a6 men-n4-//an ram0-t yan) ti.a/ /-sam .an ti.a/ m-.a, r(nt(/2 'a.a *emeri/saan mata6 ter i,at s/ era yan) ti.a/ i/teri/ .an /(n4-n)ti9a yan) anemis2 Li.a, *asien ter i,at anemis .an frenulum linguae yan) ti.a/ i/teri/2 ?-si *asien ter i,at anemis2 Ti.a/ .item-/an /e ainan *a.a te in)a6 ,i.-n) .an e,er2 'a.a *emeri/saan t,(ra/s .e*an6 ti.a/ .item-/an /- it yan) i/teri/ .an spider naevi6 serta ti.a/ .item-/an gynaecomastia .an hyperpigmentasi papilla mamae 2 Spider naevi 4-)a ti.a/ .item-/an *a.a t,(ra/s 0e a/an)2 K- it *a.a t,(ra/s nam*a/ anemis2 Hasi *emeri/saan a0.(men men-n4-//an 0ent-/ yan) .atar tan*a a.anya t(n4( an umbilicus2 A0.(men ti.a/ ter i,at i/teri/ .an ti.a/ a.a caput medusae2 Saat a0.(men .ite/an6 *asien merasa/an sa/it *a.a e*i)astri-m6 nam-n ti.a/ terasa sa/it *a.a ,i*(/(n.ri-m /anan2 Ti.a/ a.a defance musculair2 He*ar .an ien ti.a/ tera0a6 r-an) Traube /(s(n)2 'a.a *er/-si a0.(men ter.en)ar tym*ani6 serta ti.a/ .item-/an 9ene/tasi .an tan.a!tan.a asites se*erti fluid wave .an shifting dullness2 'a.a a-s/- tasi a0.(men6 ter.en)ar a.anya 0isin) -s-s yan) n(rma 6 serta ti.a/ ter.en)ar bruit2 'a.a *emeri/saan )enita ia6 ti.a/ .item-/an atr(8i testis2 Hasi
Res*(nsi ;5 Se*tem0er ;$#$ ;

*emeri/saan rectal toucher men-n4-//an s8in)ter ani yan) /-at6 m-/(sa i:in6 .an ti.a/ a.a 0en4( an2 'a.a sar-n) tan)an yan) .i*er)-na/an -nt-/ rectal toucher6 ter i,at 8eses yan) 0er1arna ,itam tan*a a.anya en.ir .an .ara, se)ar2 Ter i,at *a mar yan) anemis *a.a e/stremitas atas6 .an * antar yan) anemis *a.a e/stremitas 0a1a,2 Ti.a/ .item-/an liver nail, .an palmar eritem *a.a e/stremitas2 Ti.a/ ter i,at /e ainan 0ent-/ .an tan.a ra.an) .i *ate a /anan6 serta ti.a/ tera0a 8 -/t-asi6 nam-n ter.a*at nyeri te/an2 Ti.a/ a.a /e ainan *a.a *emeri/saan ne-r( ()is2 'a.a *emeri/saan a0(rat(ri-m .ara,6 .i*er( e, Hem() (0in se0esar & )r/.L .an a4- en.a* .ara, @LEDA *a.a # 4am *ertama "$ mm6 serta =$ mm *a.a 4am /e!;2 ?am0aran LED terse0-t /,as *a.a *enya/it /r(nis2 Hasi *emeri/saan a*-s .ara, te*i6 .i*er( e, m(r8( ()i eritr(sit yan) ,i*(/r(m n(rm(siter6 *(i/i (sit(sis6 target cell @BA6 .an pencil cell @BA2 'a.a ,it-n) 4enis e-/(sit6 .item-/an 0anya/ se)men ne-tr(8i 6 .an ti.a/ .item-/an se 0 as2 M(r8( ()i tr(m0(sit *a.a a*-s .ara, te*i ter i,at n(rma 6 .an ti.a/ .item-/an giant thrombocyte2 Hasi *emeri/saan -rin men-n4-//an 1arna -rin yan) /-nin) 4erni,2 'a.a *emeri/saan 8eses6 ter i,at 1arna 8eses yan) ,itam6 .en)an /(nsistensi yan) em0e/6 serta ti.a/ .item-/an a.anya en.ir .an .ara, se)ar *a.a 8eses2

DIA?NOSIS Melena e'( Ga!"ri"i! Er)!i*e &ae#)rrhagi( + O!"e)ar"hri"i! Ke -,an -tama C Me ena Ke -,an 0-an) air 0esar 0er1arna ,itam @me enaA men-n4-//an 0a,1a a.anya *er.ara,an *a.a sa -ran :erna 0a)ian atas @.i atas Li)ament-m Treit<A2 'en.ara,an sa -ran :erna 0a)ian atas mer-*a/an s-at- masa a, me.is yan) serin) menim0- /an /ematian yan) tin))i6 ( e, /arena it- ,ar-s .ian))a* s-atmasa a, yan) seri-s6 .an *er - *enan)anan se)era yan) te*at .an :ermat2 'enye0a0 *en.ara,an sa -ran :erna 0a)ian atas .iantaranyaC A2 Ke ainan sa -ran *en:ernaan
Res*(nsi ;5 Se*tem0er ;$#$ %

#2 'e:a,nya sa -ran es(*,a)-s *a.a sir(sis ,e*atis .en)an ,i*ertensi *(rta ;2 ?astritis er(si8 ,em(r,a)i/a /arena NSAIDs ata- a /(,( %2 U /-s *e*ti/-m @U /-s 9entri/- i .an - /-s .-(.eniA "2 Sin.r(ma Ma (ry!1eiss *a.a 1anita ,ami &2 Es(8a)itis er(si8 @serin) se0a0/an *er.ara,an rin)an6 4aran) 0eratA +2 D-(.enitis er(si8 52 Ne(* asma sa -ran :erna @Ca )asterA =2 Fist- a a(rt(enteri/ D2 Lesi 9as/- ar @te ea)ie/tasis ,em(ra)i/ ,ere.iter/Os er!We0er! Ren.yA .an Vasi- are:tasia antr-m )aster @1ater me (n st(mat:,A #$2 Lesi Die- a8(y @.e8e/ m-/(sa E*in*(intE men4a.i *er.ara,an *em0- -, .ara, m-/(saA 32 C2 In8e/si Ke ainan .ara, C DHF ?ra.e II!IV C DIC6 IT'6 Anemia A* asti/

Da!ar diagn)!i! "er!e,u"$ Dida a" dari ana#ne!a F Sejak 7 hari sebelum masuk rumah sakit, penderita mengeluh buang air besar berwarna hitam yang lengket seperti aspal dan lembek. Dalam sehari penderita buang air besar sebanyak 1 kali, kurang lebih buang air besarF2 'en.erita men)e -,/an me ena2 Ke -,an 3A3 0er1arna ,itam ini men-n4-//an 0a,1a /em-n)/inan te a, ter4a.i *era.ara,an sa -ran :erna 0a)ian atas /arena .ara, s-.a, 0er:am*-r .en)an asam am0-n) se,in))a mem0ent-/ ,ematin yan) 0er1arna ,itam /em-.ian sete a, mas-/ /e -s-s 0esar .a am 4an)/a 1a/t- ama .ara, 4-)a a/an .i-rai/an ( e, 0a/teri men4a.i senya1a /imia @,ematinA yan) 0er1arna ,itam .an 0er:am*-r .en)an sisa ma/anan2 Me ena mer-*a/an tan.a a.anya *er.ara,an .ari sa -ran :erna 0a)ian atas @misa nya6 *er.ara,an .ari - /-s am0-n) ata- .-(.en-mA2 gelas belimbing sekali

Res*(nsi ;5 Se*tem0er ;$#$

"

!"eluhan buang air besar berwarna hitam didahului dengan nyeri ulu hati seperti ditusuk#tusuk sejak satu bulan yang lalu, terutama dirasakan apabila terlambat makan dan berkurang dengan pemberian makan. $yeri ulu hati disertai mual tanpa muntah. "eluhan nyeri ulu hati hilang setelah meminum obat dari dokter.% Ke -,an ini .isertai nyeri - - ,ati @epigastrium painA se*erti .it-s-/!t-s-/ ata- rasa ti.a/ nyaman @discomfort& yan) ti.a/ ter-s mener-s2 'a.a - /-s *e*ti/-m ma/anan mem*en)ar-,i intensitas nyeri - - ,ati2 Ji/a a.a ma/anan ma/a *er-t a/an terasa sa/it2 'asien men)e -, nyeri - - ,ati serin) .irasa/an yan) .isertai m-a tan*a m-nta, ter-tama 4i/a ter am0at ma/an2 Ke -,an nyeri - ,ati ,i an) sete a, min-m (0at .ari .(/ter2 'a.a )astritis rasa sa/it tim0- 1a/t*asien merasa a*ar6 rasa sa/it ,i an) sete a, ma/an .an min-m (0at antasi.a @'unger (ain )ood *eliefA2 Ha ini men-n4-//an 0a,1a *en.erita s-.a, ama men.erita )astritis2 'asien 4-)a men)e -,/an na8s- ma/an 0er/-ran)6 ma/an se.i/it e/as /enyan) .an *er-t terasa *en-,2 'asien 4-)a me)e -,/an 0a.annya terasa ema, .an *-sin)2 Ini menan.a/an 0a,1a *en.erita te a, men)a ami *er.ara,an yan) :-/-* 0anya/ se,in))a tim0- tan.a!tan.a anemia2 !"eluhan buang air besar berwarna hitam tidak didahului mata kuning dan buang air kecil berwarna seperti air teh. "eluhan buang air besar berwarna hitam juga tidak didahului adanya panas badan, tanda#tanda perdarahan di bagian tubuh lain seperti mimisan, gusi berdarah, dan bintik#bintik merah pada lengan dan kaki. Tidak ada penurunan berat badan yang drastis pada pasien.% Ha ini men-n4-//an 0a,1a *en.erita ti.a/ mem*-nyai tan.a!tan.a /e)a)a an 8aa ,e*ar2 'anas 0a.an6 tan.a!tan.a *er.ara,an .i 0a)ian t-0-, ain se*erti mimisan6 )-si 0er.ara,6 .an 0inti/!0inti/ mera, *a.a en)an .an /a/i ti.a/ a.a *a.a *en.erita2 Ini men-n4-//an 0a,1a me ena 0-/an /arena Dengue 'aemorrhagic )ever )ra.e II!IV2 'a.a /e)anasan se*erti /arsin(ma )aster nyeri - - ,ati .irasa/an ter-s mener-s6 0ersi8at *r()resi8 yan) .irasa/an sema/in nyeri .an ter.a*at *en-r-nan 0erat 0a.an yan) .rastis2

Res*(nsi ;5 Se*tem0er ;$#$

&

!(enderita mempunyai riwayat nyeri sendi pada lutut kanan sejak tiga tahun yang lalu dan rutin kontrol. +leh dokter pasien diberikan obat asam asetilsalisilat yang diminum rutin hingga saat pasien masuk rumah sakit 2F Sa a, sat- e8e/ sam*in) (0at NSAIDs ia a, a.anya ,dverse Drug *eactions @ARDsA ter,a.a* *e*ti/2 ,dverse Drug *eactions @ARDsA ini ter4a.i /arena NSAIDs 0e/er4a men),am0at -yclo#o.ygenase @COG!# .an COG!;A6 se,in))a men),am0at /(n9ersi asam ara:,i.(nat men4a.i *r(sta) an.in @E ; .an I;A yan) se:ara n(rma *entin) -nt-/ *r(te/si m-/(sa )astr(.-(.ena .an men),am0at (-t*-t asam am0-n)2 O0at (ste(art,ritis @NSAIDsA yan) .imin-m ( e, *asien .a*at men4a.i /a-sa tim0- nya gastritis erosive haemorrhagic2 'asien ti.a/ *erna, memin-m min-man 0era /(,( 2 'asien 4-)a ti.a/ *erna, memin-m (0at :(rti:(ster(i. .a am 1a/t- ama2 /astritis errosive haemorrhagic -m-mnya .ise0a0/an *ema/aian (0at!(0atan $onsteroid ,nti#0nflamtion Drugs @NSAIDsA .a am 4an)/a 1a/t- ama .an /(ns-msi a /(,( 2

Pada e#eri-!aan .i!i- .item-/an tan.a!tan.a *er.ara,an sa -ran :erna 0a)ian atas se,in))a menye0a0/an me ena .an anemia6 se*ertiC /(n4-n)ti9a anemis i.a, anemis nyeri te/an *a.a e*i)astri-m *a mar .an * antar anemis .item-/an 8eses 0er1arna ,itam *a.a sar-n) tan)an yan) .i)-na/an -nt-/ rectal toucher

DIA?NOSIS DIFFERENSIAL #2 Me ena e2: ?astritis Err(si9e Haem(rr,a)i: B Oste(art,ritis ;2 Me ena e2: 'e*ti: U :er *a.a in8e/si H2 *y (ri

Res*(nsi ;5 Se*tem0er ;$#$

'EMERIKSAAN 'ENUNJAN? #2 'emeri/saan en.(s/(*i sa -ran :erna 0a)ian atas ;2 Hist(*at( ()i C 0i(*si am0-n) %2 Urea 0reat, test

RENCANA 'ENATALAKSANAAN ! Istira,at ! In8-s Rin)er La/tat ;$ tetes/menit - Trans8-si 'RC # a0! Lans(*ra<( e i29 # H # am*- se ama % ,ari6 .i an4-t/an (me*ra<( e *2( ;$ m)/. - S-:ra 8ate syr-* % H CI

'RO?NOSA 1uo ad 2itam 3 dubia ad bonam 3 dubia ad bonam

1uo ad )unctionam

Res*(nsi ;5 Se*tem0er ;$#$

DAFTAR 'USTAKA

#2 De Va e6 J(,n2 (eptic 4lcer Disease and *elated Disorders. 'arrison5s (rinciples +f 0nternal 6edicine6 #5t, e.2 Ne1 Y(r/C M:?ra1!Hi C(m*anies In:2 ;$$=C #=&&!+D2 ;2 Lee6 E.1ar. L26 Fe .man6 Mar/2 /astritis and /astropathies. Sleisenger and )ordtrans5s /astrointestinal and 7iver Disease, 8 th ed. ',i a.e *,iaC Sa-n.ers E se9iers2 ;$$+C #$+5!==2 %2 Hir an2 /astritis. 9uku ,jar 0lmu (enyakit Dalam (,(D0, edisi 02 2 Ja/artaC '-sat 'ener0itan De*artemen I m- 'enya/it Da am FKUI2 ;$$5C %%&!52 "2 Tari)an6 'en)are*an2 Tukak /aster. 9uku ,jar 0lmu (enyakit Dalam (,(D0, edisi 022 Ja/artaC '-sat 'ener0itan De*artemen I m- 'enya/it Da am FKUI2 ;$$5C %%=!""2 &2 R(00ins6 Stan ey L26 K-mar6 Vinay2 9uku ,jar (atologi 00, edisi 02 2 A i, 0a,asaC Sta8 'en)a4ar La0(rat(ri-m 'at( ()i K ini/ FK Unair2 Ja/artaC E?C2 #DD&C ;";!&$2 +2 Cer- i6 Ma-ri:e A26 I>0a 6 S,a<a.2 4pper /astrointestinal 9leeding#e6edicine /astroenterology2 ,tt*C//eme.i:ine2me.s:a*e2:(m/arti: e/#=5=&5! (9er9ie12 -*.ate.C N(9em0er ;$6 ;$$D2

LAM'IRAN
Res*(nsi ;5 Se*tem0er ;$#$ =

BAGIAN ILMU PENYAKIT DALAM RUMAH SAKIT DUSTIRA / FAKULTAS KEDOKTERAN UNI/ERSITAS 0ENDERAL A1&MAD YANI CIMAHI Nama 'en.erita C Tn2 A.4at S2 Jenis Ke amin t,n ?-.an) Am-nisi I 3(4(n) K(nen)6 Is am 3an.-n)A2 S-n.a A amat Ke -ar)a C J 2 'esantren N(2& RT $; RW $= Cima,i Di/irim ( e, T) 2 .ira1at T) 2 .i*eri/sa @C(!assA Jam C $D2$$ T) 2 Ke -ar ##2%$ Dia)n(sis D(/ter Dia)n(sis C( ass C Me ena e2:2 ?astritis er(si9e ,em(rr,a)i: C Me ena e2:2 ?astritis er(si9a ,em(rr,a)i: B Oste(art,ritis A' ANAMNESA 2Au")3&e"er)4 KELU&AN UTAMA ANAMNESA K&USUS C C 3A3 0er1arna ,itam C ;" Se*tem0er ;$#$ Jam C C Ke -ar)a 'asien C ;$ Se*tem0er ;$#$ Jam C #$2$$ C ;# Se*tem0er ;$#$ S-/- 3an)sa C A)ama C C La/i! a/i Ja0atan/'e/er4aanC 'ensi-nan TNI AD @K(man.an R-an)an Um-r C GIV C +& N( Cat Me. C $&$%#;$D

Se(ran) *ria +& ta,-n .iantar ( e, /e -ar)anya /arena men)e -, 0-an) air 0esar 0er1arna ,itam2 3A3 0er1arna ,itam ini /(nsistensinya em0e/ .an en)/et se*erti as*a 2 Ke -,an ini .irasa/an *asien se4a/ 5 ,ari se0e -m mas-/ r-ma, sa/it .an ti.a/ .isertai m-nta, .ara,2 Da am se,ari6 *asien 0-an) air 0esar
Res*(nsi ;5 Se*tem0er ;$#$ D

se0anya/ # /a i6 /-ran) e0i, 7 )e as 0e im0in) .a am se/a i 0-an) air 0esar2 Ke -,an 0-an) air 0esar 0er1arna ,itam .i.a,- -i .en)an nyeri - - ,ati se*erti .it-s-/!t-s-/ se4a/ sat- 0- an yan) a -6 ter-tama .irasa/an a*a0i a ter am0at ma/an .an 0er/-ran) .en)an *em0erian ma/an2 Nyeri - - ,ati .isertai m-a tan*a m-nta,2 Ke -,an nyeri - - ,ati ,i an) sete a, memin-m (0at .ari .(/ter2 Ke -,an 0-an) air 0esar 0er1arna ,itam 4-)a .isertai .en)an *en-r-nan na8sma/an6 4i/a ma/an se.i/it e/as /enyan) .an *er-t terasa *en-,6 serta men)e -,/an ema, 0a.an .an *-sin)6 ter-tama sete a, 0era/ti9itas2 Sat- ta,-n yan) a - *-n *asien men)ata/an *erna, men)a ami /e -,an 3A3 0er1arna ,itam yan) .i.a,- -i nyeri - - ,ati se ama " ,ari6 nam-n ti.a/ me a/-/an *en)(0atan /arena ti.a/ .irasa/an /e -,an se*erti ema, 0a.an .an *-sin)2 Ke -,an 0-an) air 0esar 0er1arna ,itam ti.a/ .i.a,- -i mata /-nin) .an 0-an) air /e:i 0er1arna se*erti air te,2 Ke -,an 0-an) air 0esar 0er1arna ,itam 4-)a ti.a/ .i.a,- -i a.anya *anas 0a.an6 tan.a!tan.a *er.ara,an .i 0a)ian t-0-, ain se*erti mimisan6 )-si 0er.ara,6 .an 0inti/!0inti/ mera, *a.a en)an .an /a/i2 Ti.a/ a.a *en-r-nan 0erat 0a.an yan) .rastis *a.a *asien2 'asien memi i/i ri1ayat nyeri sen.i .i .aera, -t-t /anan ti)a ta,-n yan) a -6 .an 0er(0at se:ara r-tin /e D(/ter se4a/ .-a ta,-n yan) a -2 'asien men)ata/an 0a,1a ia .i0eri/an (0at asam aseti sa isi at ( e, D(/ter6 .an men)/(ns-msinya se:ara r-tin ,in))a saat mas-/ /e R-ma, Sa/it2 Se0e -m 0er(0at /e D(/ter -nt-/ men)(0ati nyeri sen.inya6 *asien *erna, men)/(ns-msi 4am- anti remati/ se ama enam 0- an2 'asien ti.a/ mem*-nyai ri1ayat *enya/it 4ant-n)6 ,i*ertensi6 *enya/it /-nin)6 .an *enya/it /e ainan .ara, se*erti IT'2 'asien ti.a/ mer(/(/ .an ti.a/ men)/(ns-msi a /(,( 2 'asien 4-)a ti.a/ *erna, memin-m (0at :(rti:(ster(i. .a am 1a/t- ama2 Se4a/ *ensi-n .ari TNI AD t-4-, ta,-n yan) a -6 *asien ti.a/ 0anya/ me a/-/an 0anya/ /e)iatan6 ,anya a/ti9itas se,ari!,ari .i r-ma,2

a' Keluhan -eadaaan u#u# 'anas 0a.an Ti.-r C Ti.a/ a.a C Ti.a/ /e -,an

E.ema I/ter-s a.a Ha-s Na8s- ma/an

C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a /e -,an C 3er/-ran)


#$

Res*(nsi ;5 Se*tem0er ;$#$

3erat 0a.an

C Men-r-n

Nyeri se -r-, *er-t C Ti.a/ a.a Nyeri 0er,-0-n)an .en)an C ! ma/anan ! 02a20 ! ,ai. C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a M-nta,!m-nta, Diare O0sti*asi C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a

,' Keluhan )rgan -e ala 'en) i,atan Hi.-n) a.a /e -,an Li.a, /e -,an ?an))-an mene an C Ti.a/ a.a 'en.en)aran a.a /e -,an M- -t /e -,an ?i)i /e -,an S-ara /e -,an (' Keluhan )rgan di leher Rasa sesa/ .i e,er C Ti.a/ a.a 'em0esaran /e en4ar C Ti.a/ a.a Ka/- /-.-/ C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a /e -,an C Ti.a/

'erasaan t-m(r *er-t

Tenesmi a. an-m C Ti.a/ a.a 'er-0a,an . m 02a20 C A.a 'er-0a,an . m 02a2/ C Ti.a/ a.a 'er-0a,an . m ,ai. C ! g' Keluhan "angan dan -a-i Rasa /a/Rasa e a, Nyeri (t(t/ sen.i Kesem-tan/ 0aa !0aa a.a 'ata, t- an) C Ti.a/ a.a a.a Nyeri te/an C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a h' Keluhan6-eluhan lain K- it C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a Ketia/ C Ti.a/ a.a Nyeri 0e a/an) sen.i -t-t C Ti.a/ C Ti.a/ a.a C A.a C A.a C Ti.a/

d' Keluhan )rgan di "h)ra5 Sesa/ na*as Sa/it .a.a Na*as 0er0-nyi 3at-/ Jant-n) 0er.e0ar C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a

e' Keluhan )rgan di eru" Nyeri (/a Nyeri te/an

C A.a @- - ,atiA Ke -,an /e 2 im8e C Ti.a/ a.a C A.a @- - ,atiA Ke -,an /e 2 En.(/rin C
Res*(nsi ;5 Se*tem0er ;$#$ ##

! Hai. ! D2M ! Tir(i. Ti.a/ a.a - Lain ain a.a

C! C Ti.a/ a.a C C Ti.a/

Ana#ne!i! Ta#,ahan a2 ?i<i C /-a itas /1antitas C K-ran) C K-ran)

02 'enya/it men- ar C Ti.a/ a.a :2 'enya/it t-r-nan C Ti.a/ a.a .2 Keta)i,an C Ti.a/ a.a e2 'enya/it 9eneri/ C Ti.a/ a.a

Res*(nsi ;5 Se*tem0er ;$#$

#;

B' STATUS PRAESENS I' KESAN UMUM a' Keadaan U#u# Kesa.arannya Wata/ Kesan sa/it 'er)era/an Ti.-r Tin))i 0a.an 3erat 0a.an Kea.aan )i<i ?i<i /- it ?i<i (t(t 3ent-/ 0a.an Um-r yan) .ita/sir C Ses-ai K- it ,' C anemis @BA6 i/teri/ @!A Keadaan !ir-ula!i Te/anan .ara, /anan Te/anan .ara, /iri Na.i /anan Na.i /iri S-,Kerin)at .in)in Sian(sis (' Keadaan erna.a!an Ti*e Fre/1ensi C(ra/ Ha1a/0a- na*as C A0.(min(t,(ra/a C ;" H / menit C n(rma C F(et(r ,e*ati/-m @!A C #;$/=$ mmH) C #;$/=$ mmH) C 5= H/menit6 re)- ar6 e>-a 6 isi :-/-* C 5= H/menit6 re)- ar6 e>-a 6 isi :-/-* C %+ C C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C K-ran) C K-ran) C Asteni/-s C C(m*(smentis C K((*erati8 C Tam*a/ sa/it se.an) C Ti.a/ ter0atas C Ter entan) .en)an # 0anta C #+& :m C &$ /)
3MI I #=6%

3-nyi na*as II' PEMERIKSAAN K&USUS a' Ke ala #2 Ten)/(ra/ C

C Ti.a/ a.a /e ainan

! Ins*e/si C Simetris6 ram0-t ti.a/ /-sam .an ti.a/ m-.a, r(nt(/ ! 'a *asi C Ti.a/ a.a /e ainan ;2 ! Ins*e/si ! 'a *asi %2 ! Leta/ ! Ke (*a/ Mata ! K(rnea ! Re8 e/s K(rnea ! '-*i ! S/ era ! K(n4-n)ti9a ! Iris ! 'er)era/an ! Rea/si Ca,aya ! Vis-s ! F-n.-s/(*i "2 ! Ins*e/si ! 'a *asi ! 'en.en)aran &2 ! Ins*e/si Hi.-n) C Ti.a/ a.a /e ainan Te in)a C Ti.a/ a.a /e ainan C Ti.a/ a.a /e ainan C Ti.a/ a.a /e ainan M-/a C Simetris6 Ti.a/ a.a /e ainan C Ti.a/ a.a /e ainan Mata C Simetris C Ti.a/ a.a /e ainan C Jerni,6 Ti.a/ a.a /e ainan CB/B C 3- at6 is(/(r CB/B C I/teri/ !/! C Anemis B/B C Ti.a/ a.a /e ainan C N(rma /e se)a a ara, C Dire/ B / B 6 In.ire/ B / B C Ti.a/ .i a/-/an *emeri/saan C Ti.a/ .i a/-/an *emeri/saan

! Rea/si K(n9er)ensi

! S-m0atan ! In)-s +2 ! Sian(sis ! K,ei itis ! R,a)a.en ! 'er e:,e 52 3i0ir C

C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a

! St(matitis an)- aris

?i)i .an )-si C = 5 + & " % ; # # ; % " & + 5 = = 5 + & " % ; # # ; % " & + 5 = O I tan))a G I /aries )-si anemis

=2 ! 3esar ! 3ent-/

Li.a, C Ti.a/ a.a /e ainan C Ti.a/ a.a /e ainan

! 'er)era/an C Ti.a/ a.a /e ainan ! 'erm-/aan C 3asa,6 0ersi,6 anemis ! Fren- -m in)-ae C I/teri/ @!A D2 ! Li:,en ! A*,tea ! 3er:a/ #$2 R(n))a e,er ! Se a*-t en.ir ! Din.in) 0e a/an) *,arynH ! T(nsi ,' Leher ! Tra:,ea Ins*e/si C Ti.a/ a.a .e9iasi C Ti.a/ a.a /e ainan C Ti.a/ ,i*eremis C T# J T# tenan) R(n))a m- -t ! Hi*eremis C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a

! Ke 2 Tir(i. ! 'em0esaran 9ena ! '- sasi 9ena e,er ! Te/anan 9ena 4-)- ar ! Ke 2 Tir(i. ! T-m(r ! Ot(t e,er ! Ka/- /-.-/ (' Ke"ia ! Ram0-t /etia/ ! T-m(r ! T-m(r d' Pe#eri-!aan "h)ra5 #2 Ins*e/si .iameter sa)ita @!A6 Anemis @BA 'a *asi ! Ke 2 )eta, 0enin) Ins*e/si 'a *asi ! Ke 2 ?eta, 0enin)

C Ti.a/ ter i,at mem0esar C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ menin)/at6 @& B ;A :mH;O C Ti.a/ tera0a mem0esar C Ti.a/ tera0a mem0esar C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a /e ainan C Ti.a/ a.a

C Ti.a/ a.a /e ainan C Ti.a/ a.a C Ti.a/ tera0a mem0esar C Ti.a/ a.a

Th)ra5 de an 3ent-/ -m-m C Simetris C .iameter 8r(nta L

Diameter 8r(nta K sa)ita S-.-t e*i)astri-m Se a i)a 'er)era/an K- it M-s/- at-r

C LD$ C Ti.a/ me e0ar6 ti.a/ menyem*it C Simetris C I/teri/ @!A 6 S*i.er nae9i C Ti.a/ a.a /e ainan

;2 'a *asi Mammae Se a i)a 2 'ar-!*ar'er)era/an

T-m(r I:t-s :(r.is '- sasi ain 'e e0aran 9ena K- it M-s/- at-r mamae @!A

C Ti.a/ a.a C Ti.a/ ter i,at C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C S*i.er nae9i @!A C Ti.a/ a.a /e ainan

C ?ine/(mastia @!A6 Hi*er*i)mentasi *a*i a C Ti.a/ me e0ar6 ti.a/ menyem*it -anan C simetris C n(rma /anan /iri -iri I /iri

V(:a 8remit-s 2 I:t-s :(r.is L(/a isasi Intensitas 'e e0aran T,ri %2 'er/-si 'ar-!*ar-

V3S /anan I

C Ti.a/ tera0a C! C! C! -anan I -iri *ar- /iri

S-ara *er/-si C s(n(r *ar- /anan 3atas *ar- ,e*ar 'eran4a/an Jant-n) 3atas atas 3atas /anan 3atas /iri "2 A-s/- tasi 'ar-!*ars-ara *erna8asan *(/(/ C # se a i)a @; :mA

C ICS V inea mi./ a9i/- aris .eHtra

C ICS III inea *arasterna sinistra C inea sterna is .eHtra C ICS V inea mi./ a9i/- aris sinistra -anan C Vesi/- er /anan I /iri -iri

s-ara tam0a,an 9(:a res(nansi Jant-n) Irama 3-nyi 4ant-n) *(/(/ 3-nyi 4ant-n) tam0a,an 3isin) 4ant-n) 3isin) )ese/ 4ant-n)

C W,ee<in) !/!6 R(n/,i !/! C N(rma /anan I /iri

C re)- ar C M# M M; '# L '; T# M T; A# L A; A; M '; C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a

T,2 GI /iri

Th)ra5 ,ela-ang Ins*e/si 3ent-/ 'er)era/an K- it M-s/- at-r 'a *asi Se a i)a M-s/- at-r V(:a 8remit-s 'er/-si 3atas 0a1a, 'eran4a/an A-s/- tasi -iri S-ara *erna*asan S-ara tam0a,an C Vesi/- er6 /anan C W,ee<in) !/!6 R(n/,i !/! I C C Ti.a/ me e0ar6 ti.a/ menyem*it C Ti.a/ a.a /e ainan C N(rma /anan I -anan 9erte0ra T,2 G C # se a i)a @; :mA -anan /iri -iri 9erte0ra C Simetris C Simetris C I/teri/ @!A6 S*i.er nae9i @!A C Ti.a/ a.a /e ainan

I e' A,d)#en 3ent-/ Ot(t .in.in) *er-t K- it

V(:a res(nansi /iri

C N(rma 6

V3S /anan

Ins*e/si C Datar6 -m0i i/-s ti.a/ men(n4( C Ti.a/ a.a /e ainan C I/teri/ @!A6 Ca*-t me.-sae @!A C N(rma C Ti.a/ ter i,at C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Lem0-t C A.a @a/r e*i)astri-mA C Ti.a/ A.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ tera0a C! C! C! C! C! C Ti.a/ tera0a6 R-an) Tra-0eC /(s(n) 'em0esaran K(nsistensi 'erm-/aan C ! Insis-ra Nyeri te/an T-m(r/massa C! C Ti.a/ a.a Nyeri te/an C !/! C! C! C!

'er)era/an 1a/t- na8as 'er)era/an -s-s '- sasi Vene/tasi 'a *asi Din.in) *er-t Nyeri te/an (/a Nyeri te/an .i8-s Nyeri e*as De8an:e m-s:- air He*ar 3esar K(nsistensi 'erm-/aan Te*i Nyeri te/an Lien

?in4a 'er/-si S-ara *er/-si 'e/a/ sam*in) 'e/a/ *in.a, F -i. 1a9e A-s/- tasi 3isin) -s-s 3r-it Lain! ain .' g' 1/A21)!") *er"e,ral angel4 Li a" aha Ins*e/siC T-m(r Ke 2?eta, 0enin) Hernia 'a *asiC T-m(r Ke 2?eta, 0enin) Hernia '- sasi A Fem(ra is A-s/- tasiC A2 Fem(ra is h' Geni"alia i' Sa(ru# Re:ta T(-:,er Sar-n) tan)an 7' Re("u# 8 anu!

C Ti.a/ tera0a C Tym*ani C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C A.a6 N(rma C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Nyeri /et(/ !/! C Ti.a/ a.a C Ti.a/ ter i,at mem0esar C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ tera0a mem0esar C Ti.a/ a.a C a.a @tera0a C Ti.a/ a.a /e ainan C Ti.a/ .i a/-/an *emeri/saan C Ti.a/ .i a/-/an *emeri/saan $ C S8in)ter ani /-at6 m-/(sa i:in6 ti.a/ a.a 0en4( an C Feses a.a6 0er1arna ,itam en.ir .an .ara, se)ar ti.a/ a.a

-' E-!"re#i"a! 2angg)"a gera-4 A"a! Ins*e/si 3ent-/ C Ti.a/ a.a /e ainan Ti.a/ a.a /e ainan Ba%ah

'er)era/an K- it Ot(t E.ema

C Ti.a/ a.a /e ainan C Ti.a/ a.a /e ainan C Ti.a/ a.a /e ainan C Ti.a/ a.a

Ti.a/ a.a /e ainan Ti.a/ a.a /e ainan Ti.a/ a.a /e ainan Ti.a/ a.a Ti.a/ a.a ! Ti.a/ a.a Ti.a/ a.a Ti.a/ a.a Ti.a/ a.a Tera0a Han)at

C -00in) 8in)er C Ti.a/ a.a 'a mar eritem C Ti.a/ a.a Li9er nai 'a *asiC Nyeri te/an T-m(r E.ema '- sasi arteri A/ra l' Sendi6!endi Ins*e/si Ke ainan 0ent-/ Tan.a ra.an) Lain! ain 'a *asi Nyeri te/an F -/t-asi Lain! ain #' Neur)l)giRe8 e/s 8isi( ()is K'R Re8 e/s 8isi( ()is A'R Re8 e/s *at( ()is Ran)san) menin)en Sens(ri/ CB/B CB/B C!/! C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C Tera0a C Han)at C Ti.a/ a.a

C A.a6 a/r 'ate a .eHtra C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a

C Ti.a/ a.a /e ainan

III' PEMERIKSAAN LABORATORIUM

DARAH H0 C & )r/. Warna

URINE C K-nin) Warna 3a-

FESES C Hitam C In.( s/at(

Le-/(sit C =&$$/mm% Eritr(sit C ;2= 4-ta/mm% Hit-n) 4enis 3as(8i C $ N E(sin(8i C %N 3atan) C"N

Ke/er-,an C Jerni, 3a3J C Am(nia/ C #6$;&

K(nsistensi C Lem0e/ Len.ir Dara, 'arasit Eritr(sit Le-/(sit C #!; C #!; C ! C ! C !

Rea/si C asam6 *H I + A 0-min Re.-/si Ur(0i in 3i ir-0in Se.iment C ! C ! C ! C ! C!

Se)men C 5DN Lim8(sit C = N M(n(sit C + N L2E2D C # 4am I C "$ mm # 4am II C =$ mm Tr(m0(sit C "+&2$$$ mm

Te -r :a:in) C ! Sisa ma/anan C B

! Eritr(sit C # ! ;/ L'3 ! Le-/(sit L'3 ! Krista !3a/teri C! C! C ; ! %/

Se.iaan a*-s .ara, te*iC Eritr(sit C Kr(masiC ,i*(/r(m

U/-ranC n(rm(siter 3ent-/ C *(i/i (sit(sis6 tar)et :e @BA Kesim*- an C 0anya/ .item-/an se eritr(sit ,i*(/r(m n(rm(siter Le-/(sit C *a.a ,it-n) 4enis 0anya/ .item-/an se)men netr(8i .an se 0 as @!A Tr(m0(sit C 0ent-/ n(rma 6 ti.a/ .item-/an )iant tr(m0(sit Kesim*- anC anemia .e8isiensi Fe a/i0at *er.ara,an /arena *enya/it /r(nis

RESUME

La/i! a/i +& ta,-n6 *ensi-nan TNI AD6 meni/a,6 .atan) .en)an /e -,an -tama 0-an) air 0esar ,itam2 Pada ana#ne!a le,ih lan7u" dida a"-an $
Me ena @BA Nyeri - - ,ati @BA M-a @BA M-nta, @!A Na8s- ma/an O Le/as /enyan) @BA 'er-t terasa *en-, @BA Lema, 0a.an @BA Ce*at e a, @BA '-sin) @BA 3AK 0er1arna se*erti te, @!A 'er-t mem0esar @!A 'anas 0a.an @!A 'te/ie @!A 'er.ara,an .i0a)ian t-0-, ain @!A Ri1ayat nyeri sen.i @BA Riya1at *enya/it 4ant-n) @!A Min-m min-man 0era/(,( @!A

Pada e#eri-!aan .i!i- dida a"-an$ Kea.aan -m-m C Kesa.aran Kesan sa/it Vita si)n C C(m*(smentis C tam*a/ sa/it se.an) C Te/anan .ara, /anan C #;$/=$ mmH) Te/anan .ara, /iri C #;$/=$ mmH) Na.i C 5= H / menit re)- er6 e>-a 6 isi :-/-*2 'erna*asan S-,Sian(sis '-:at C Ti.a/ a.a C Ti.a/ a.a C ;" H / menit C %+ (C

Kerin)at .in)in C Ti.a/ a.a Pada e#eri-!aan .i!i- dida a"-an $ Ke ala Ram0-t M-/a Mata K(n4-n)ti9a Mulu" Leher Th)raIns*e/siC 'a *asi 'er/-si S*i.er nae9i C @!A I/teri/ C @!A C Ti.a/ a.a /e ainan .an .a am 0atas n(rma C Ti.a/ a.a /e ainan .an .a am 0atas n(rma C 3J I!II m-rni re)- er C ICS II inea *arasterna sinistra C inea sterna is .eHtra C ICS V inea mi./ a9i/- aris sinistra
Res*(nsi ;5 Se*tem0er ;$#$ ;&

C Ti.a/ /-sam .an ti.a/ m-.a, r(nt(/ C Ti.a/ a.a /e ainan C S/ era C i/teri/ !/! C ane#i! +3+ C Fren- -m in)-ae i/teri/ @!A C ti.a/ menin)/at @& B ; :mH;OA

C F(et(r ,e*ati/-m @!A Li.a, JV'

A-s/- tsi C Jant-n) 3atas atas 3atas /anan 3atas /iri

3atas 4ant-n) C

'ar-

C V3S /anan I /iri6 W,ee<in) !/! R(n/,i !/!

3atas *ar- ,e*ar C ICS V A,d)#en Ins*e/si 3ent-/ K- it 'a *asi Din.in) *er-t C Lem0-t Nyeri te/an He*ar Lien 'er/-si S-ara T-m(r/ massa C Tym*ani C Ti.a/ a.a C A.a @a/r e*i)astri-mA C Ti.a/ tera0a C Ti.a/ tera0a 2 R-an) Tr(-0eC /(s(n) C Datar C i/teri/ @!A 6 9ene/tasi @!A6 Ca*-t Me.-sae @!A

A-s/- tasi 3isin) -s-s C @BA n(rma E-!"e#i"a! Li9er nai C C @ !/! A C@!A

'a mar eritem

Pada e#eri-!aan la,)ra")riu# dida a"-an $ a2 Dara, H0 C & )rN Le-/(sit C =&$$/mmP Eritr(sit C ;2=$$2$$$/mm% LED C # 4am I I "$ mm # 4am II I =$ mm 02 Urine C Da am 0atas n(rma :2 Fae:es C Warna C Hitam
Res*(nsi ;5 Se*tem0er ;$#$ ;+

K(nsistensi C em0e/
Dara, Eritr(sit C ! C $ J ;/L'3

Te -r :a:in) C ! Sisa ma/anan C !

I/' DIAGNOSIS DI99ERENSIAL #2 Me ena e2: ?astritis Err(si9e Haem(rr,a)i: B Oste(art,ritis .en)an *en)(0atan NSAIDs ;2 Me ena e2: 'e*ti: U :er *a.a in8e/si H2 *y (ri

/' DIAGNOSIS KER0A Me ena e2: ?astritis Err(si9e Haem(rr,a)i: B Oste(art,ritis .en)an *en)(0atan NSAIDs /I' PEMERIKSAAN PENUN0ANG #2 'emeri/saan en.(s/(*i sa -ran :erna 0a)ian atas ;2 Hist(*at( ()i C 0i(*si am0-n) %2 Urea 0reat, test

/II' PENGOBATAN ! Istira,at


Res*(nsi ;5 Se*tem0er ;$#$ ;5

! In8-s Rin)er La/tat ;$ tetes/menit - Trans8-si 'RC # a0! Lans(*ra<( e i29 # H # am*- se ama % ,ari6 .i an4-t/an (me*ra<( e *2( ;$ m)/. - S-:ra 8ate syr-* % H CI

/III' PROGNOSIS

1uo ad 2itam

3 dubia ad bonam 3 dubia ad bonam

1uo ad )unctionam

Res*(nsi ;5 Se*tem0er ;$#$

;=

You might also like