Seminarski rad

Inteligentni transportni sistemi

1.0

UVOD

Interes za ITS potie od problema izazvanih saobraaj em i sinergiju novih informacionih tehnologija za simulaciju u realnom vrem enu za kontrolu i komunikaciju mrea. Saobraaj je u porastu irom svijeta kao rezultat poveane motorizacije, urbanizacije, rasta populacije, kao i promjene u gustini stanovnitva. Zaguenja smanjuje efikasnost saobraajne infrastrukture i poveava vrijeme putovanja, zagaenje vazduha i potronju goriva. Sjedinjene Drave, na primjer, su vidjeli velika poveanja u oba motorizacije i urbanizacije poevi od 1920-ih koje su dovele do migracija stanovnitva iz slabo naseljenih seosikih podrujia u gusto zbijena gradska podruj a. Industrijske ekonomija je zamjenila poljoprivrednu ekonomiju, to je dovelo stanovnitvo da se preseli iz seoskih lokacija u urbane centre . U isto vrijeme, motorizacija je uzrokovala proirenje gradove. to je dovelo do potrebe za efikasnijim trasnportnim sistemima. Davnih 1920-tih je to omoguio semafor danas to nije vie mogue danas su nam poterbni tkz. Inteligentni transportni sistemi.

2.0

INTELIGENTNI TRANSPORTNI SISTEMI

Inteligentnih transportnih sistema (ITS), koji su takoe poznat kao transportni telematijski sistemi, formirajui inovativne alatke zasnovane na informacijama i komunikaciji tehnike se koriste u sektoru transporta. Automatizacija upravljanja saobraajem, obezbeujui brz pristup svim potrebnim informacijama, kao i integraciju irokog spektra usluga poveava efikasnost i pouzdanost, poboljanja bezbjednosti i smanjenja uticaja saobraaja na ivotnu sredinu. Regulatorna tijela, transporta i turistikih organizacija, kao i putnika, u realnom vremenu omoguava donoenje odluka. Pouzdanost i predvidivost su najvanija karakteristika prevoza robe u trenutku bliske veze integrisane aktivnosti i da obezbedi nove usluge, "just in time". Problem sigurnost, pouzdanost i odgovornost transporta roba i ljudi e se na kraju sniziti, to e dovesti do ekonomskog rasta. Inteligentni transportni sistemi imaju istaknuto mjesto u planu Evrope. Evropskoj uniji trebaju integrisanih transportnih sistema koji su brzi, pouzdani i sigurna infrastrukture koja e zadovoljiti potrebe korisnika. Razvoj inteligentnih transportnih sistema omoguava koritenje dostignua savremene tehnologije za poboljanje efikasnosti, udobnosti i bezbednosti puteva, eljeznica, vazduni, pomorski transport u zemlji. Strateku odluku da ubrza razvoj inteligentnih transportnih sistema je usvojen od strane Savjeta Evropskih ministara transporta u 2001 g. u Stokholmu. Postojao je projekat za globalno pozicioniranje Galileo "i navigacioni sistem koji e, kada je zavren u 2013, sastojala se od 30 satelita lansiran u orbitu na visini od oko 2 2.000 km. Galilej slui svim granama saobraaja. eljeznike mrea je razvoj ITS-a u pravcu otvorenog pristupa infrastrukturi. Danas postoje razliiti sistemi za upravljanje saobraajem u tehnikom i tehnolokom smislu koji omoguavaju kretanja vozova irom Evrope bez promjene lokomotivu na granici, trenutno u Evropi ima jedanaest razliitih upravljakih sistema kontrole i upravljanja
1

Se s

e
e s  s se

saobraaj . Fokus u E ropi j stoga i aj irana a ubrza razvoj int roperabilnosti povezivanje) i tehni ke standardizacije . S European ailway raffic anagement System) Evropska Projekat E elezni ki saobraajni menadment sistem e obezbediti razli itim vozilima eljezni kog saobraaja da neometano koriste saobraajne staze razli itih drava Evropske unije uz primejnu jednog sistema upravljanja vozova. Evropski vazduni saobraaj suoava se sa sve veim zasienosti vazdunih koridora. Projekat jedinstvenog evropskog vazdunog prostora, Single European Sky , trebao bi da pomogne da se dizajn i fleksibilan jedinstven i evropski vazduni i drumski sektora. Projekat ima za cilj poveanje interoperabilnosti Evropske vazdunog sistema upravljanja saobraajem i primjene tehnologija koje e poveati kapacitet Evropskog vazdunog prostora. I S se bazira na dva stuba: poveanje bezbjednosti pomorskog saobraaja i razvoj sistema za pretragu i praenje brodova identifikuje ih, pr ije svega na kratkim rastojanjima. lobalna mobil na telekomunikacija u sa instalacija Inmarsat C usluga Inmarsat Aero-C) je postao vie pristupane. Inmarsat C terminali za prenos digitalnih podataka poeli su da se instalira ne samo a velike brodove, ali i na druge vidove transporta, kao to su manji brodovi, rijeni brodovi, kamioni, vozovi i avioni. oblasti drumskog teretnog servisa Inmarsat C to je omoguijo nakon instalacije, zajedno sa PS prijemnikom kontrolu pojedinih kamiona i tereta. jihova ukupna vrijednost je obino vie od jednog miliona dolara. nekim dijelovima automobilskih puteva u Aziji, Africi i atinskoj Americi puteva razbo jnici su bili toliko uspeni da se ozbiljno ugroava transportna ruta. bog gubitka kamiona transportna preduzea tereta su unajmljivali osiguranja te na taj nain gubili sav dobi tak i zbog toga propali. aljinski upravljaem putem telekomunikacijskih usluga Inmarsat C je uspostavila normalna situacija u prijevozu tereta cestom u tim podrujima , jer se u svakom trenutku omoguuje lokaciju vozila. vosmjerna beini prijenos pisanih poruka i podataka mjerenja po stopi od 6 bit / s putem telekomunikacij skih geostacionarni sateliti, Inmarsat je stupio na snagu, ak iu manje razvijenim regijama Afrike, Azije i atinske Amerike. ezultat tog razvoja je daljnje irenje i integracije transporta diljem svijeta i masovne upotrebe novih tehnologija prijevoza, ka o to su integralnog i multimodalnog prijevoza.

Slika 1. Inteligentni transportni sistemi

Seminarski rad

Inteligentni transportni sistemi

2.1 TEHNOLOGIJE IZA ITS Osnovne tehnologije potrebne za ITS ve postoje. Satelitske lokacije se ve koriste u sistemima za navigaciju, kao i da dozvole primjenu vie aplikacija. esto je i potreban komunikacioni sistem. Za pruanje informacija, mobilni telefonija je obino najvie odgovara, ali beine mree su potrebni za neke bezbednosti aplikacije. Osnove tehnologije potrebne za ITS:

S t lit i l cij : mali prijemnik koristi signale sa nekoliko razliitih satelita za izraunavanje svoje pozicije. Ovaj zahteva liniju vidljivosti do satelita. Obino lokacije moe odrediti da u roku od oko 10 m. Samo operativni sistem je amerikog globalnog pozicioniranja Sistem (GPS), iako EU planira da izgradi Galileo sistem do 2013 a Rusija obnavlja svoj sistema. Mobil t lfonij : Prednosti ukljuuju iroj dostupnost u gradovima i du glavnih puteva. Meutim, dodatni kapacitet mree moe biti potrebna ako se vozila opreme sa ovom tehnologijom, tako e operatora morati da pokrije te trokove. Mobilna telefonija nije pogodno za neke bezbjednost kritine aplikacije. Beina ea: Slina tehnologija najee se koristi za beini pristup internetu, te omoguavaju brze ko munikacije izmeu vozila i samog puta, ali imaju domet od samo nekoliko stotina metara. Domet se moe poveati svakim sledei vozilom koje prolazi pored vora i alje podatke ka sledeem korisniku informacija. Beini komunikacioni sistemi su takoe kori ste za napalaivanje cestarina itd.

3.0

APLIKA IJA ITS-a

U okviru ITS-a razvijaju se:

y y y y y y y

inteligentna vozila, inteligentne prometnice, beine pametne kartice za plaanje cestarina, dinamiki navigacijski sistemi, uinkovitiji javni prijevoz, automatsko javljanje i pozicioniranje vozila u nezgodi, biometrijski sistemi zatite putnika,

Se s  

e !e   s "#  s se

PA K Pametni parking)

3. . I S S A

SmartPark sistem automatski detektuje, identifikuje, prati i upravlja ulazak i izlazak iz parkinga. Koristi vjetake inteligencije i kompjuterske vizije, kako bi pruajao sve ove funkcije. SmartPark sistem olakava daljinsko upravljanje parkinga i smanji broj zaposlenih potreban za upravljanje parkinga. Koritenjem obinih kamera SmartPark proitaje registarske tablice vozila ula u parking, i kasnije kada vozilo napusti sistem parkiranja zna koliko je vozilo na parkingu bilo te tako moe da izraunati taan iznos koji se plaa. Voza treba samo da plati putem kreditne kartice tekueg rauna) koji se ubacuje u mainu na izlazu iz parkinga.

Slika 2: Pametni parking

ACI SKI SI E A K IS IKE 3. . I S I F Public ransport raveler Information System)

AV

P EV

Sistem je prvi put razvijen i koriten u u Singapuru. P IS koristi PS i vjetake inteligencije u procesu ojabljivanja svjeih podatke o prevozu autobusom i prognozu vremena dolaska na stanicu. Prednosti sistema su: y y Informacije za putnike sa tanom prognozom vremena dolaska na stanici i drugih servisnih informacija, tako da putnici mogu lahko da odlue . Informisanje nadzornika javnog prevoza sa svjeim informacijama o saobraaju, kao to su informacije o kvalitetu javnog prevoza. va informacije se prikupljaju senzorima instalirani u autobus ima. Prevozna kompanija prua svjee informacije o saobraaju, na koje onda reaguje automatski sistem za upravljanje voznim parkom, monitoring i kontrolu lokaciju i statusa njihovih vozila u cilju poboljanja upravljanja i efikasnosti.

Slian sistem radi u ondonu Velika Britanija).

Se $%&'(s )% ('*

+&,e-%.e&, &% , ('&s /0(, &% s %s,e$%

W A B S II F ACI SKI SIS E autobusa. ondon, VB) na sadri sledee

3.3. C Instaliran je na 4 elemente: y y y

autobuskih stanica i .

ureaj za automatsko lociranje autobuske stanice, radio-predajnik i prijemnik i servera podataka.

potreba lokacijskih ureaja odreuje trenutnu poziciju u gradu, ona poalje preko radio-predajnika podatake serveru, koji obrauje podatke i prenosi ih na ekran display) u ili na autobusu i autobuske stanice mogu biti i na eljeznim stanicama) tako da su vrijeme dolaska autobusa prikazane na stanici. Sistem je veoma koristan jer e zadrati podatke zato autobus kasni ili prije stigne. akoe je ova aplikacija dosta fleksibilna npr. moe prikazivati da li se stanica korsiti ili ne ili promjene u redu vonje itd.)

Slika 3. Primjer autobusne stanice sa Countdown sistemom 3.4. A A SKI SIS E A P AV A EV PA KA

o bi trebalo da bude automatski i fleksi bilan softvera i hardvera moduli . Koncipiran i dizajniran da zadovolji potrebe preduzea, bez obzira na veliinu svoje flote. vo mogu biti veliine od nekoliko desetina do nekoliko hiljada vozila. a svoj PS lobal Positioning Sistem), napredne t ehnike za rad zahteva sistem ispravljanje greaka pri odreen ju lokacije vozila, mobilni prenos podat aka i geografskih informacija sistema.

Slika 4. renutni poloaj svih vozil i slijeenje vozil

5

Seminarski rad

Inteligentni transportni sistemi

Automatic Vehicle Location : satelitsko geo-pozicioniranje za praenje vozila je jedan od najeih AVL sistema, to je jo jedan ITS tehnologija koja podrazumjeva dnevne aktivnosti i upravljanja. Sa AVL, dispeeri mogu tano odrediti u bilo koje vrijeme, mjesto autobusa u svojim voznom parku koji su opremljeni sa tehnologijom. Pristup ovim tipu informacije, mogu biti posebno znaajna u vanrednim situacijama, kada je od putnika ili vozaa njihova bezbjednost moe biti ugroena. Pored toga, autobus informacije o lokaciji mogu da da se da korisnicima da im pomognu u planiranju ruta. Konano, ova informacija moe da se koristi za odreivanje da li autobusi radi na vreme i, ako je potrebno, tako da preusm jerava autobusa oko problematina podruja.. Raspored i otpreme: softver se koristi za pomo u projektovanju i dopunama tranzitnih puteva. On se takoe moe koristiti za usmjeravanje, raspored, i otpremu vozila u poslovanju. esto se kombinuje sa AVL-GIS (GIS-geographical infopramtion system) i da koordinira razliite funkcije u tranzitu. Kombinovane tehnologije kao to su, uz pomo raunara i slanje AVL moe da povea efikasnost poslovanja tranzita, poveati bezbednost, poboljanje usluga i smanjenje trokova. Prioritet saobraaj: prioritet je tehnologija koja ima semafor prebacuje a zeleno ili pretvara zeleno ranije nego to bi bez prioritet. Signala Prioritet nekada je samo koriten od vozila Hitne slube, ali sada se koristi autobusima i tramvaja. Signal prioritet je u kombinaciji sa AVL tehnologiji, koja omoguava sistemu da obezb jedi prioritet samo kada je potrebno (tj. kad a autobus kasni). Koristi ovog sistema je da poboljava na vrijeme performanse. Kao rezultat toga, manje vozila su neophodne za put. To moe da znai veliki tednje za tranzit agencije. Ovaj sistem se moe primjeniti pri upravlajnju brodskih flota sa malom nadogradnjom softvera tako to dodamo samo softver koji e automatski prebrojavati putnike(Automatic passenger counter). 3.5. PUTNIKI IN ORMA IONI SISTEMI

Putnik informacioni sistemi pruaju klijentima informacije za planiranje svojih putovanja i tokom njihovog putovanja. Tranzit informacije mogu biti statike, kao to su rute mape, ili dinamike kao to su kanjenja tj. informacija u realnom vremenu. Putnici mogu da imaju pristup informacijama iz razliitih lokacija, kao to su kua, posao, transportni terminali, i na ploici vozila. Informacija se moe pristupiti na razliite naine, u vozilu promenljiva poruka na monitoru, i interaktivnihi kiosk. Ove tehnologije mogu pomoi pojedinc ima bolje planiraju svoje putovanje i pomo smanjenje frustracija dajui potrebne informacije. Interaktivni kiosk moe biti raunar kao to su terminali ili vee maine koje pruaju informacije o putovanja. Mogu se nai u trnim centrima, hotelima, aerodromima, preduzeima, i tranzitnim centrima, Interactinim kioscima se lako pristupa pomou kompjuterskih mieva, tastatura ili touchscreen -a tj. Svako ko zna rukovat sa raunarom e se moi sani s tavkim sistemom. Kiosci moe da prui irok spektar putne informacije, kao to su putevi i rasporeda, zaguenja saobraaja i vrijeme putovanja ..

Se 12345s 62 547

839e:2;e39 32 9 543s <=59 32 s 2s9e12

P E E P EACI A

3.6.

uslovima smanjene vidljivosti kao to je no u ki i ili magli, veoma je teko tom cilju, primjetiti pjeake koji prelaze ulicu ob iljeene pjeakim prelazom. razvijena je aplikacija sa senzorima, koja pokazuje prisustvo pjeaka na pjeakom sluaju kada p jeak prelazi put, pali se upozoravajui semafor iznad prelazu. pjeakog prelaza.

Slika . Primjena za upozoravanje na pjeakim prelazima 3.7. P E E A E E I KI P E A I A

Veliki dio saobraajnim nesreama deava se na putnom prelazu preko eljeznikih staza neosiguranih). dje su osigurani prelazci imamo rampe koje se automatksi sputaju kad prilazi voz, ali visoke cijene ovih je glavni razlog za tom cilju, razvijen aplikaciju koja ima ugraene senzore na ogranienu upotrebu. pruzi na odreenoj udaljenosti od eljeznikog prelaza. Kada senzor detektuje voz pali se signal na eljeznikom prelazu koji upozrava vozae o nailazeem vozu slino kao kod pjeakog prelaza) .

Se >?@ABs C? BAD

E@FeG?He@F @? F BA@s IJBF @? s ?sFe>?

E E E VISI E V I A

3.8.

Postoji mnogo podzemni g prolaza, tunela i ulaza u garae, gdje maksimalna dozvoljena visina vozila je manje nego standardne visine. svim ovim sluajevima, ubrzo se desi udes sa tekim posljedicama za sami objekta, i na kraju vozila od strane vozaa. tom cilju, razvijeno je automatsko mjerenje visine vozila koja koriste senzor da se utvrdi nivo njihove visine vozaa i privlai panju vozaa tako to treperi crveno svjetlo prije samog ulaza.

Slika 6. Primjer signala , vozilo je vee od dozvoljene visine

3. . I F

ACI SKI SIS E

vaj sistem e omoguiti vozaima da pristupe Internetu, gd je e dobiti svjee informacije o saobraaju, vremensk im prognozama i vijesti. Kompanije su smiljaje da se sistem moe kombinovati sa PS informacijajam o saobraaju, mobilnia komunikacija i beini interneta uz dinamiku navigaciju i izbor rute glasovnim biranjem.

Slika 7. Primjer informacijskog sistema u vozilu

Se KLMNOs PL rad

Inte QLRentni trans STrtni siste Ki

3.

. SIS E

A SA

vaj automatizovani sistemi vonje vozi vozilo djelimino ili u potpunosti autonomno. Prvi primjer da sistem preuzme kontrolu kada je saobraaj spor ili pretrpan. Potpuno autonomna vozila ne moraju imati ljudske vozae. vo ipak, neznai da moe opstati u noramlnom drumskom saobraaju . vi sistemi moraju imati samo nekoliko karakteristika potpuno autonomnih vozila, poto jo nije u potpuosti rijeen problem zaobilaenja prepreka . Autonomni transportni sistemi, s jedne strane, mogu biti kao potpuno autonomna ili s druge strane, mogu biti kao kao autonomn i kooperativni sistemi. Kooperativni sistemi ne samo da koristi sopstvene senzore na vozilu, ali i informacije sa odailjaa pored puta . Kroz razmjenu informacija preko senzora od vozila do vozila vozilo moe biti upozorenjo o nailazeim preprekama prije nego to senzori tu ispu prepeku uopte uoei time se poveava sigurnost i efikasnost. i opdatci se mogu prenositi pomou odailjaa koji ekoristi pricip prenosa S C koji e biti kasnije razjanjen . 3. .SE IKA

va autonomna vozila mogu biti samo autonomna, ako stalno poznavaju cm duine i cm u svoju lokacija u transportnoj mrei. eljena preciznost je irinu. a bi se ovo postiglo, potrebno je imati tane i pouzdane senzore koji detektuju okruenje i poloaj vozila u odnosu na druge. GPS: sluaju PS navigacije se pomou 4 do 7 satelita odreuje tana lokacij na zemlji. Stoga, taan poloaj prijemnika na zemlji u zavisnosti od kvaliteta prijemnika i signala se moe u nekoliko centimetara precizno utvrdi. Ine za savreno mjerenja satelita potrebno. edostatak je da u urbanim podruima i tunelima su bar moemo samo jedan ili nijedan satelit uoiti. Pa potrebni su senzori za prepoznavanje prepreka kao to su: Ultrazvuk: Sa 4 kHz ultrazvuni senzor od podruja koje pokriva do 3 m, horizontalno i 6 vertikalno. Ipak se moe desiti da se eho nevrati senzoru zbog nezgodnog ugla odbijanja. vaj problem moe rijeti stalnom promjenom pravaca zraenja.

Slika 8. ltrazuvni senzori

Se Uinars Vi rad

Inte Wigentni trans XYrtni siste Ui

Laserski skener: ranije razvijenim autonomnim vozilima koristio se laserski skener za detekciju prepreka. aserski skener zrai horizontalna laserski snop i prepoznaje koordinate gd je se snop odbije. Preciznosti sa , tanost + / -5 cm. o je opseg od 4 m na tami. edostatak je poto on skenira samo jednu rava i da ne moe da vidi objekte iznad i ispod te ravni. Radar: adar zrai visoko frekventne talase koji se odbijajau od ur ed svake povrine. Preciznost je ,3 i dometa do 50 m. ada se koristi u kombinaciji sa drugim sezorima.

Slika . adar Infrared kamer : Kao infracrvena svjetlost se oznaava elektromagnetni spektar iz crvene svetlosti do nevidljivih talasnih duina. a prikaznom ureaju infracrvee kamere se vide toplotne razlike prostora koji kamera snima.

Slika 0. Infracrveni snimak vde je naveden primjer snimka pomu IC kamera. sklopu sa odreenim senzorima mogue je izvriti upozorenje putnika o nalaenju na ivu prepreku na taj nain to softver preoznaje siluete prepreke ali ovoj softver je jo u eksperimetalnom stanju za civilne svrhe.

10

Se Zinars [i rad

Inte \igentni trans ]^rtni siste Zi

3.

. P AE

AKE

Pri praenju saobraajne trake se slika kamera pregleda i prati na markantan mjesta na cesti kao ivice, oznake itd. a slici je prikazano kako linije sa takama na kraju ograniava prostor kretanja vozila koje sistem preopznaje. vakav sistem je otporan na ometanja kao to su sjene i neke 0metajue linije kao npr.

Slika

. Praenje trake

3. 3. K

PE A IV

AA

Korz vako ponaanje saraivati e vozila u konvoju i njegovom formciju mogu dinamiko da prilagode uslovima vonje. Pri uspjenim demonstracijama opisan sa 5 vozila koha mijenjaju staza i obilaze prepreke u koloni. vo se koristi i pri manevrima kao to su preticanje i krianje na raskrsnicama uz pomo ostalih senzora i sistema.

Slika

. Kooperativno ponaanje
11

Se _inars `i rad

Inte aigentni trans bcrtni siste _i

3. 4. I

E I E

ISA

EB

I E /I B

Cilj I B je da pomogne vozaima u skladu okviru ogranienje brzine. vo se moe postii davanjem upozorenje vozaa ako je prekoraen brzina, ili automatskom intervencije preomstavanje kontrole brzine od vzaa a sistem) za usporavanje vozila. Skora istarivanj i testiranja su pokazala da se ovaj sistem moe fleksibilno primjeniti i da moe samnjiti ud ese izazvane prevelikom brzinom do 4 %. 3. 5. A V I A

Savremeni sistemi takoe mogu da kontroliu asije vozila. vo je posebno korisno u strogom kontrolom graninog prelaza na ulazu u zatienim podrujima kao to su vojni objekti, zatvori, itd. akvi sistemi su u trenutku snimanje sa digitalnom kamerom, a zatim tretman izoliravanje sumnjivih predmeta , kao to su razni paketi sakriven u asiji, bombe ili ak ljud i.

Slika 3. adzor vozila otriven sumnjivi predmet ) 3. 6. E C Electronic oll Collection), slovenski ABC

Sistem ABC je automatsko bezgotovinsko naplaivanje putarine cestarine), koji omoguava korisnicima slovenakih autoputeva da na savremen naina plaaju putarine bez zaustavljanja. Vozilo mora biti opremljeno elektronskom tablicom, na koju je uplaen pre-paid kredit u bilo kom iznosu.

Slika 4. E C
12

Sloveniji

Se dinars ei rad

Inte figentni trans ghrtni siste di

Sa elektronskom tablicom lahko se plaaju putarine za koritenje slovenakog autoputa putarine za vozila u prvoj klasi na svim naplatnim stanicama, i to:

brzom, za automatsko pl aanj e putari na pri brzi nama od 40 km / h

kombi novana staza, automatske putari ne upl atu na stopi od 5 km / h, ul azak kredita na putem, el ektronske tabli ce ili runo pl aaj u putarn i u. dru

a svakom ulazu na putu ABC sistem e biti prikazani na stazi. sluaju da e kredit , odgovarajui elektronski kredit nije dovoljan, to ce pisati na ekranu signali e biti ukljueni koji e preusmjeriti vozilo na susjedne, kombinovane trake, gdje se plaaju putarine na klasian nain i mogu se uplatiti krediti na elektrosnke tablice. 3. 4. P I E A I Sa E CE ES

ercedes C320 ima poseban irok sistem koji omoguava prenos velikih koliina podataka u sekundi. Princip rada BIF: kada automobil vozite du autoceste, povremeno BIF sistem alje informacije, umjesto da pone vezu s mreom. Primjer: do B, i kada proete pored high-speed odailjaa, vonja na autocesti od prenose se sve potrebne podatke iz automobila. Budui da je prenos ogranien u vremenu, oni moraju preuzeti ogromnu koliinu podataka. BIF sistem moe prenijeti: digitalni video, glazbu, pa ak i karte s trenutnom stanju prometa na cestama. Primjeri upotrebe: na radiju ujemo p jesmu koja nam se dopada, pa ak i ne znaju i izvoaa ili naslova pkesme, moete da pritisnete dugme kupi na radiu . Pri tome se u mrei narui odnosno plati za legalne kopiju pjesama. a plai sa kamerom snimimo nekoliko interesantnih zgrada, snimci se zatim prenesu u automobil i kasnije kui aljemo putem e -mail -a svojim prijateljima. BIF sistem moe se koristi za prenos slika na kameru, transfer do servera, ime se oslobaa prostor na kameri za nove slike. Vozimo se na nepoznatom putu sa navigacioni m sistemom koji koristi mape koje se nalaze na C -u. Pomou BIF sistema moe se pobolja korisnost sistema za navigaciju, jer istovremeno moe te da primate svee informacije o putu), mape gradova, informacije o izgradnji autoputeva, zaobilaenja, saobraajne informacije, ukljuujui alternativne pravce kako bi se izbegle guve. Ako ste preuzeli e-mail, u vozilu moete zadrati sastanka dok se vozite.
13

Se iinars ji rad

Inte kigentni trans lmrtni siste ii

Slika 6. 3. 3. . P I CIP A A

ercedesov multimedijski sistem BIF

rive By Info Fueling sistem e koristiti ' edicated Short ange Communications' S C) - 5, Hz, irokopojasni bezini A malog dometa, to je strateki postavljena du puteva . a I S BIF je bio razvijen za brzi prenos podataka izmeu zgrada i vozila kao i izmeu vozila koja koriste 802. -ti standarda. ercedes -test vozilo moe da prenese velika koliina podataka na v isokim brzine kretanja sa visokom pouzdanosti, svaki put kada prolazi pored BIF odailjaa. Iako je jo uv ijek u fazi razvoja oznaava novi trend za bezine komunikacije. 3. 3.2. S C lokalna komunikacija kratkog dometa)

Standardizacija S C -sadri protokol za komunikaciju izmeu puta i vozila, koje koristi kao svoju osnovu. Evropi, trebalo bi da postane 5,8 Hz standard za S C. Sjevernoj Americi, tako da sada koristi 5 Hz, standard, ali je takoe Hz standarda, koji e biti pokrenut ove godine. uveden 5,

nabela o: nehnike karakteristike pSqC

Frekvencija Intervali nosi oca frekvencije odulacijska metod Brzina prenosa Frekvencija izmeu posalnog primljenog signala BE ddajna mo 5,8 Hz 5 Hz ASK in QPSK bps za ASK i 4 i 40 Hz

bps za QPSK

anj od 0-5 reaji na cesti: do 300mW reaji u vozilu: do 0mW

14

Se rinars si rad

Inte tigentni trans uvrtni siste ri

5. SI

ACI A A BI A E

A P EP EKA

a automobil crveni kvadrat) dobio je preko PS-upozorenje da, pred njim ima neka prepreka ili drugo vozilo stoji ili radi sporo. atim automobil samostalno reagira poinje sa izbegavanjem ovakvih prepreka ). Foto simulacije, kada automobil ima iste y koordinate kao barijera, to znai da e poeti izbegavanjem prepreka po sinus funkciji. Vozilo ima samo dva izbor dva da uspori illi zaobie barijeru veem lukom, u suprotnom pri visokim brzinama, voza bi podlegao povredama usljed kolizije.

Slika

. Simulacija zaobilaenja prepreka

15

Seminarski rad

Inteligentni transportni sistemi

Automobil zaobilazi barijeru(prepreku) : Auto nailazi na barijeru koja je istih y Koordinata kao i auto, auto se odluuje da zaobie barijeru s donje strane poto pomoi GPS-a odreuje da nema ikakvih drugih barijera u blizini. Dok je preoces zaobilaenje u toku senzori prate poziciju barijere i dali se pribliava kakva barijera autu na donjoj strani . Poslije odreenog vremenema zaobilaenja automobi se vraa u svoju prvobitnu y koordinatu.

16

Seminarski rad

Inteligentni transportni sistemi

ZAKLJUAK

irok je opseg razliitih tehnologija, poznat e kao ITS, ai je rijeenje za mnoge problemie transporta. ITS obuhvata nekoliko razliitih tehnologija, kao to su: procesiranje informacija, komunikacija, kontrola i ele ktronike.. Uvoenje ovih u nae transportne sistem e doprineti smanjenju nesrea i utede vremena i novca. Njegova budunost izgleda blistava, iako ITS nije "futuristika zamisao", poto danas postoje ve sistemi koji funkcijoniu. Ova tehnologija predstavlja revoluciju u odnosu na nain na koji smo posmatrali transport do sada.

17

Seminarski rad

Inteligentni transportni sistemi

LITERATURA
http:// .cctv-information.co.uk/constant2/numberplates.html .ivsource.net/intelligent_vehicles_ex plained.htm http:// .gps-trans.com .its orld.com/sgc_engine/ind_article_detail.cfmh .esa.int .glonass-center.ru .itsa.org/ hatits.html http:// http:// .itsonline.com/archive.html http:// .ertico.com/its_basi/its_basi.htm

18

Seminarski rad

Inteligentni transportni sistemi

Popis slika:
Sli a x. Inteliyentni transportni sistemi ................................ ... Error! Bookmark not defined.
Slika 3. Primjer autobusne stanice sa ountdo n sistemom ... Error! Bookmark not defined. Slika . Trenutni poloaj svih vozil i slijeenje vozil ................. Error! Bookmark not defined. Slika 5. Primjena za upozoravanje na pjeakim prelazima ..... Error! Bookmark not defined. Slika . Primjer signala, vozilo je vee od dozvoljene visine .... Error! Bookmark not defined. Slika . Primjer informacijskog sistema u vozilu ...................... Error! Bookmark not defined. Slika . Ultrazuvni senzori ................................ ..................... Error! Bookmark not defined. Slika 9. Radar ................................ ................................ ......... Error! Bookmark not defined. Slika 10. Infracrveni snimak................................ ..................... Error! Bookmark not defined. Slika 11. Praenje trake ................................ .......................... Error! Bookmark not defined. Slika 12. Kooperativno ponaanje ................................ ........... Error! Bookmark not defined. Slika 13. Nadzor vozila (otriven sumnjivi predmet ) ................. Error! Bookmark not defined. Slika 1 . ET U Sloveniji ................................ ........................ Error! Bookmark not defined. Slika 15. Mercedesov multi medijski sistem.............................. Error! Bookmark not defined. Slika 1 . Simulacija zaobilaenja prepreka .............................. Error! Bookmark not defined.

w z Sli a {: Pametni parking ................................ .......................... Error! Bookmark not defined.

Popis tabela:
Tabela 1. Tehnike karakteristike DSR .............................. Error! Bookmark not defined.

19