Pyn mzgowo-rdzeniowy

przejrzysta, bezbarwna ciecz, ktra wypenia przestrze podpajczynwkow, ukad komorowy i kana rdzenia krgowego. W jego skad wchodz te same ciaa co wystpujce w osoczu krwi. Zawiera !adowe i!o ci biaek i komrek " ich zwikszona i!o # wskazuje na procesy chorobowe. $yn ten peni %unkcje amortyzacyjne, chronic tkank nerwow mzgu i rdzenia przed urazami mechanicznymi. &rugim istotnym zadaniem pynu jest wyrwnywanie zmian ci nienia wewntrz czaszki, ktre dokonuje si dziki jego kr'eniu. (est nieustannie wytwarzany w sp!otach naczyniwkowych i wy cice ukadu komorowego mzgu w i!o ci ok. ))* m! na dob, wobec czego pod!ega czterokrotnej wymianie w cigu +, godzin. -statnim etapem jest jego wchonicie w ukadzie 'y!nym mzgowia, gwnie przez ziarnisto ci pajczynwki.

KOMORA VI
.omora /0 posiada dwa otwory boczne 1uschki 2aperturae laterales ventriculi quarti3 oraz jeden nieparzysty otwr 4agendiego 2apertura mediana ventriculi quarti3, przez ktre pyn mzgowo" rdzeniowy przechodzi do przestrzeni podpajczynwkowej.

Nerwy czaszkowe
5erwy czaszkowe mo'na uj#, pod wzg!dem ich przeznaczenia, w trzy zasadnicze grupy6 7rupa nerww zmysowych6 I, II, VIII 7rupa nerww mi ni gaki ocznej i jzyka6 III,IV, VI, XII 7rupa nerww ukw skrze!owych6 V, VII, IX, X, XI

B !O"A M#$%
Zewntrzn cz # pku! mzgowych stanowi kora mzgowa, zwana kor now, poniewa' stanowi najnowsze osignicie ewo!ucji. Wyr'nia si w niej cztery paty mzgowe6 poty!iczny 2occipita! !obe3, ciemieniowy 2parieta! !obe3, skroniowy 2tempora! !obe3 i czoowy 2%ronta! !obe3. 8tarsze %ormacje kory wpuk!iy si do rodka i s ukryte pod paszczem kory nowej, na!e' do nich np. hipokamp, wchomzgowie czy pity pat kory 9 kora wyspy 2odpowiedzia!na przede wszystkim za ana!izowanie wra'e smakowych3. Pa& 'o&y(iczny :mieszczony jest w ty!nej cz ci kory mzgowej. -dpowiada za widzenie i skojarzenia z nim zwizane, a tak'e po cz ci za rozpoznawanie barw i gbi. (ego uszkodzenie mo'e skutkowa# zaburzeniami widzenia, trudno ciami w rozpoznawaniu obiektw, zaburzeniami czytania i pisania, ha!ucynacjami wzrokowymi. Pa& ciemieniowy 8siaduje i wsppracuje 2przy ana!izie barw, gbi, czytaniu i pisaniu3 z patem poty!icznym. -dpowiada za wra'enia pochodzce z ;wojego ciaa 9 orientacj w przestrzeni, rozpoznawanie ruchu, odczucie temperatury, b!u, dotyku. (est tak'e istotny d!a integracji bod<cw ruchowych, wzrokowych, suchowych i czuciowych. W pacie ciemieniowym zachodz najprawdopodobniej procesy odpowiedzia!ne za rozumienie poj# symbo!icznych i geometrii. (ego uszkodzenia prowadz do zaburze uwagi, rwnowagi i koordynacji ruchowej, postrzegania twarzy, a tak'e braku wiadomo ci niektrych obszarw ciaa jak i cz ci przestrzeni zewntrznej. 4og rwnie' skutkowa# trudno ciami w !iczeniu i matematyce.

Pa& skroniowy $oo'ony jest w bocznej cz ci kory mzgowej. -dpowiada za odbir wra'e suchowych oraz rozumienie mowy. (est wa'ny d!a %unkcji jzykowych 2werba!nych3. $o uszkodzeniu o rodkw odpowiedzia!nych za ana!iz i syntez bod<cw suchowych d<wiki nada! s syszane, a!e nie s rozpoznawane. Pa& czoowy Zwizany jest z czynno ciami ruchowymi a tak'e wy'szymi %unkcjami psychicznymi 9 jest odpowiedzia!ny za zachowanie charakterystyczne d!a czowieka 2p!anowanie dziaa, taktowne postpowanie, przestrzeganie norm etycznych, ana!iza i kontro!a stanw emocjona!nych, podejmowanie decyzji, my !enie abstrakcyjne3. (ego uszkodzenie mo'e doprowadzi# do zaburze ruchu 9 para!i'u !ub niedowadw !ub zaburze zachowania i osobowo ci. $acjenci z uszkodzonym patem czoowym m.in. nie odczuwaj wstydu, nie dbaj o konsekwencje swoich czynw, ich zachowanie mo'e wic by# niebezpieczne, niedostosowane i nieprzemy !ane 2=>5?3.

M#)!$*K
$arzyste cz ci m'd'ku przez podobiestwo do pku! mzgu nazywane s pku!ami m'd'ku 2hemispheria cerebelli3, po rodku znajduje si nieparzysta cz #, nazwana robakiem m'd'ku 2vermis cerebelli3. -d m'd'ku odchodz konary m'd'ku6 grny, rodkowy i do!ny. &ziki nim m'd'ek otrzyjmuje poczenia z ssiadujcymi strukturam . Zarwno pku!e jak i robak m'd'ku zo'one s z istoty szarej i istoty biaej. $owierzchnia pku! jest bardzo si!nie po%adowana @unkcje6 koordynacja ruchowa , rwnowaga , tonus 2napicie3 mi ni ,uczenie si zachowa motorycznych 2np. jazda na rowerze3 , decyduje o pynno ci i precyzji ruchw dowo!nych 2wspdziaa z oko!ic ruchow kory mzgowej3

Podwzgrze
$odwzgrze regu!uje !iczne procesy metabo!iczne, oraz wie!e %unkcji autonomicznego ukadu nerwowego i -:5. $odwzgrze kontro!uje gd pragnienie rytm okoodobowy sen temperatur ciaa zachowania rodzicie!skie.

@unkcje6 $odwzgrze zawiera wa'ne o rodki kierujce czynno ci autonomicznego ukadu nerwowego, gospodark wodn organizmu 2regu!acj i!o ci wody i odczuwaniem pragnienia3, termoregu!acj, czynno ci gruczow wewntrzwydzie!niczych, pobieraniem pokarmu 2gd i syto #3, przemian tuszczw, przemian wg!owodanw 2cukrw3, snem i czuwaniem, czynno ciami seksua!nymi 2cyk!ami ukadu rozrodczego, popdem seksua!nym3 oraz reakcjami emocjona!nymi. Azynno # podwzgrza pozostaje w cisym zwizku z przysadk mzgow. $odwzgrze, ktre jest o rodkiem pre%erencji seksua!nych w mzgu, peni odmienne %unkcje u kobiet ni' u m'czyzn. : m'czyzn regu!uje ono przepyw hormonw w taki sposb, 'eby

zapewni# utrzymanie staego ich poziomu. : kobiet podwzgrze reaguje na wysoki poziom hormonu powodujc da!sze jego wydzie!anieB+C. $odwzgrze stanowi wierzchoek trjkta, czcy bezpo rednio biochemiczny kana czno ci z kanaami nerwowymi. ; drog wsze!kiego rodzaju procesy psychiczne mog wpywa# na zmian %unkcji biochemicznych organizmu 'ywego. 8zczeg!n pozycj w czno ci mzgu z narzdami wewntrznymi zajmuj aminy katecho!owe6 adrena!ina i noradrena!ina. 5a podstawie do wiadcze na szczurach stwierdzono, 'e w podwzgrzu z!oka!izowany jest o rodek przyjemno ci. $rzez podwzgrze do kory nerwowej przepywaj bod<ce czuciowe, d!atego podwzgrze nazywane jest podkorowym o rodkiem czucia.