SEMESTER 2 SESI 2012/2013

QGK3023 PROGRAM KESIHATAN SEKOLAH TUGASAN 1

P()*(+, E-./01- K.213+0+4 S./)5+3

DISEDIAKAN OLEH NAMA ZAIYATUN KAMALIAH BINTI ISHAK NO. MATRIK D 20102045033 NO TELEFON 019 50!902!

KUMPULAN KULIAH"

UPSI04#A131P$$%

NAMA TUTOR E LEARNING" TARIKH SERAH"

EN&IK ABD RAHIM BIN MOHD SHARIFF 24 NO'EMBER 2013

PROMOSI PROGRAM KESIHATAN

1. DEFINASI Menurut World Health Organization (WHO) mendefinisikan Promosi Kesihatan sebagai: Health promotion is the process of enabling people to increase control o er! and to impro e their health"#$ atau Promosi kesihatan merupakan satu proses mengupa%akan manusia untuk meningkatkan ka&alan seterusn%a meningkatkan kesihatan mereka"# 2. KONSEP PROMOSI KESIHATAN Percel et al" ('()') men%atakan baha&a promosi kesihatan adalah sebagai satu usaha membina pengetahuan berkaitan dengan kesihatan! kemahiran dan sikap melalui penggunaan teori tingkah laku" *+zen et al" ('(),) pula men%atakan dalam teori pen%ebab tingkah laku baha&a manusia akan bertingkah laku berdasarkan kepada sikap dan keperca%aan tentang faedah ataupun kos hasil daripada tingkah laku %ang diamalkan" -i samping itu! beliau +uga membincangkan tentang persepsi indi idu berkaitan dengan tekanan sosial %ang mempengaruhi indi idu untuk mengubah tingkah lakun%a" .imonds ('(/0) pula men%atakan baha&a promosi kesihatan bertu+uan untuk memba&a perubahan tingkah laku kepada indi idu! kumpulan dan penduduk keseluruhann%a daripada tingkah laku sekarang kepada tingkah laku %ang baik untuk kesihatan! tingkah laku semasa %ang bermasalah kepada tingkah laku kesihatan masa depan" Minkler ('()() men%atakan secara ringkas baha&a promosi kesihatan adalah kombinasi pendidikan kesihatan dengan ad okasi kesihatan"

3. MODEL PROMOSI KESIHATAN

1erdapat beberapa model promosi kesihatan %ang dikemukakan oleh beberapa orang tokoh " -i dalam bidang kesihatan han%a dua model saha+a %ang dikeutarakan iaitu Model Keperca%aan Kesihatan ( Health 2elief Model ) ! Model 1ahap Perubahan 1ingkah 3aku (1ranstheoretical Model) dan 1eori Kognitif .osial (.ocial 4ogniti e 1heor%)"

3.1 Model Kepercayaan Ke !"a#an $Heal#" %el!e& Model' Model ini diperkenalkan oleh Hochbaum dan 5osenstock sekitar dekad '(6,7an %ang diasaskan menggunakan pendekatan psikologi" Model ini mengandaikan perubahan tingkah laku kesihatan berdasarkan konsep %ang digambarkan seperti 8ambar 5a+ah '"':7

Ga()ar Ra*a" 1.1+ Model Kepercayaan Ke !"a#an Walaubagaimanapun! inti pati asas model keperca%aan ini diambil daripada teori Kurt 3e&in %ang menekankan persepsi sub+ektif terhadap dunia persekitaran pesakit dan bukann%a persepsi

doktor atau pakar perubatan %ang mera&at pesakit tersebut" 1erdapat dua pembolehubah utama dalam model ini iaitu kesediaan untuk bertindak dan memperca%ai sesuatu tindakan itu akan mendatangkan kebaikan dan keuntungan" 9aktor kesediaan ini adalah berdasarkan ancaman kesihatan %ang dipersepsikan oleh pesakit dan tahap keseriusan sesuatu ancaman itu terhadap kesihatan " 9aktor mencegah +uga akan turut mempengaruhi pesakit sebelum beliau mengambil sesuatu tindakan " *ntara pembolehubah %ang termasuk dalam faktor mencegah ialah pembolehubah demografi ( umur! +antina dan bangsa ) dan pembolehubah sosiopsikologikal ( pengetahuan tentang pen%akit dan konteks %ang dialami )" -engan erti kata lain ! teori ini bersifat kognitif dan menekankan peranan persepsi terhadap pen%akit dan ancamann%a kepada diri manusia" Model ini didapati model %ang terbaik dalam memperkatakan tentang tingkah laku kesihatan manusia" Model ini diubah suai pada tahun '()) apabila 5osenstock! .trecher dan 2ecker menambah unsur ke%akinan diri (self efficacy)" Penambahan ini untuk mengukuhkan tingkah laku %ang memerlukan perubahan +angka masa pan+ang $r,*,- .ad,al 1.1' KONSEP Tan//apan -e(,n/-!nan (endapa# penya-!# $Perceived susceptibility' Tan//apan -e#er,-an penya-!# $Perceived severity' Tan//apan &aeda" $Perceived benefits' Tan//apan "alan/an $Perceived barriers' Pe#,n*,- ,n#,#!nda-an DEFINASI Persepsi mudah mendapat pen%akit" STRATEGI 1erangkan tentang kemungkinan mendapat pen%akit dan tahap risiko"

Persepsi tentang tahap keseriusan sesuatu pen%akit dan kesann%a" Persepsi keberkesanan tindakan %ang dis%orkan" Persepsi tentang kos material dan psokologi akibat mengamalkan tindakan %ang dis%orkan" .trategi %ang mencetuskan kesediaan

1erangkan tentang kesan dan keseriusan sesuatu pen%akit" :elaskan apakah tindakan! bagaimana! dimana! bila! dan kebaikan %ang akan diperolehi 2erikan nasihat! insentif! bantuan serta perbetulkan tanggapan %ang salah"

2erikan maklumat! tingkatkan kesedaran dan &u+udkan sistem

$Cues to action' Keya-!nan d!r! $Self efficacy'

untuk berubah" Ke%akinan terhadap keupa%aan untuk mengambil tindakan"

peringatan"

.ediakan latihan dan panduan" 2antu tetapkan matlamat secara progresif" 2erikan peringatan secara 3isan" -emonstrasikan tingkah laku %ang diingini" 2antu kurangkan kegelisahan" .ad,al 1+ H,ra!an Model Kepercayaan Ke !"a#an

KONSEP MODEL
PERSEPSI INDI0ID1 PENG1%AHS1AIAN FAKTOR KE2ENDER1NGAN TINDAKAN

Persepsi kecenderungan ; .eriusn%a pen%akit

umur! +antina! etnik personaliti sosio7ekonomi pengetahuan dan pengalaman

Persepsi faedah berbanding halangan kepada perubahan tingkah laku

*ncaman terhadap pen%akit <s%arat untuk tindakan: = pendidikan = tanda7tanda = Maklumat media Kemungkinan perubahan tingkah laku

%!dan/ dan Apl!-a !

Keperca%aan Model Kesihatan telah digunakan untuk pelbagai tingkah laku kesihatan dan penduduk sub+ek" 1iga bidang %ang luas boleh dikenal pasti (4onner > ?orman! '((0): ') tingkah laku kesihatan pencegahan! termasuk mempromosikan kesihatan (contohn%a pemakanan! senaman) dan kesihatan risiko (contohn%a! merokok) tingkah laku serta aksin dan amalan perancang" @) tingkah laku peranan sakit! %ang meru+uk kepada pematuhan kepada re+imen perubatan %ang dis%orkan! biasan%a selepas diagnosis profesional pen%akit" A) penggunaan Klinik %ang termasuk la&atan doktor untuk pelbagai sebab" .ebagai contoh! ini adalah satu contoh dari dua tindakan kesihatan seksual" Kon ep '" Persepsi Mudah Pend!d!-an Kondo( 2on#o" Pen//,naan STI Pe(er!- aan a#a, 1*!an HI0

2elia perca%a baha&a mereka boleh 2elia perca%a baha&a mereka mendapatkan .1< atau H<B atau mungkin telah terdedah kepada me&u+udkan kehamilan" .1< atau H<B" 2elia perca%a baha&a akibat mendapat .1< atau H<B atau me&u+udkan kehamilan %ang cukup penting untuk cuba mengelak" 2elia perca%a baha&a kesan daripada mempun%ai .1< atau H<B tanpa pengetahuan atau ra&atan adalah cukup penting untuk cuba mengelak" 2elia perca%a baha&a tindakan 2elia perca%a baha&a tindakan %ang dicadangkan menggunakan %ang dis%orkan untuk kondom akan melindungi mereka mendapatkan diu+i untuk H<B daripada mendapat .1< atau H<B dan .1< akan memberi manfaat atau me&u+udkan kehamilan" kepada mereka 7 mungkin dengan membenarkan mereka untuk mendapatkan ra&atan a&al atau menghalang mereka daripada men+angkiti orang lain" 2elia mengenalpasti halangan 2elia mengenalpasti halangan peribadi mereka untuk peribadi mereka untuk menggunakan kondom (iaitu! mendapatkan diu+i (iaitu! sampai kondom menghadkan perasaan atau ke klinik atau dilihat di klinik mereka terlalu malu untuk bercakap oleh seseorang %ang mereka dengan pasangan mereka tentang tahu) dan meneroka cara7cara perkara ini) dan meneroka cara7cara untuk menghapuskan atau untuk menghapuskan atau mengurangkan halangan ini mengurangkan halangan ini (iaitu! (iaitu! berbincang pengangkutan menga+ar mereka untuk meletakkan dan pilihan men%amar)"

@" Keterukan Persepsi

A" Manfaat Persepsi

C" Halangan Persepsi

pelincir dalam kondom untuk meningkatkan sensasi bagi lelaki dan mereka mengamalkan kemahiran komunikasi kondom untuk mengurangkan tahap malu mereka)" 6" <s%arat untuk 1indakan 2elia menerima is%arat peringatan untuk tindakan dalam bentuk insentif (seperti pensil dengan mese+ %ang dicetak Dtiada sarung tangan! tidak ada cintaD) atau mese+ peringatan (seperti mese+ dalam surat berita sekolah)" 2elia menerima is%arat peringatan bagi tindakan dalam bentuk insentif (seperti rantai kunci %ang mengatakan! D8ot seksE -apatkan diu+iFD) *tau mese+ peringatan (seperti poster %ang mengatakan! D@6G daripada kontrak rema+a aktif secara seksual .1<" *dakah anda salah seorang daripada merekaE 4ari keluar sekarang D)" 2elia mendapat petun+uk (seperti maklumat di mana untuk mendapatkan diu+i) atau latihan (seperti amalan dalam membuat temu+an+i)"

0" Keberkesanan Kendiri

2elia %akin dalam menggunakan kondom dengan betul dalam semua keadaan"

2on#o" apl!-a ! Model Kepercayaan Ke !"a#an -alam Kempen Pencegahan -arah 1inggi! anda men+alankan saringan untuk mengenal pasti penghidap pen%akit tersebut" 8olongan ini mempun%ai risiko untuk mendapat pen%akit +antung dan angin ahmar" Oleh kerana golongan ini belum mendapat sebarang komplikasi darah tinggi! maka mereka masih mengamalkan tingkah laku %ang boleh meningkatkan risiko komplikasi tersebut" Model Keperca%aan Kesihatan (Health 2elief Model) boleh digunakan untuk membentuk strategi bagi menangani ketidakpatuhan dalam situasi sebegini" Mengikut Model Keperca%aan Kesihatan! indi idu tanpa ge+ala mungkin tidak akan mengikut regim ra&atan %ang dicadangkan" Oleh itu! mereka harus diberi kesedaran baha&a mereka mungkin mendapat komplikasi sekiran%a tidak mengamalkan saranan %ang dis%orkan (tanggapan kemungkinan mendapat

pen%akit)" Mereka +uga perlu dimaklumkan baha&a ketidakpatuhan %ang berterusan boleh mengakibatkan pen%akit +antung dan angin ahmar (tanggapan keterukan pen%akit)" :elaskan baha&a pengambilan ubat %ang telah dipreskripsi atau mengikuti program pengurangan berat badan %ang dis%orkan dapat mengurangkan risiko komplikasi %ang mungkin berlaku (tanggapan faedah)" .ebarang tanggapan negatif berkenaan tingkah laku %ang dis%orkan seperti tiada masa! sukar dan kesan sampingan %ang negatif haruslah diperbetulkan (tanggapan halangan)" 8unakan kaedah sokongan %ang lain seperti bahan media pendidikan kesihatan (bercetak atau multimedia) dan surat peringatan untuk mendorong mereka mematuhi regim ra&atan (petun+uk untuk tindakan)" 2agi mereka %ang masih mengalami kesukaran untuk mengikuti regim ra&atan! demonstrasi dan kontrak tingkah laku mungkin dapat membantu dalam membina ke%akinan diri supa%a terus mengamalkan tingkah laku %ang disarankan (ke%akinan diri)"

3.2 Model Ta"ap Per,)a"an T!n/-a" La-, $Tran #"eore#!cal Model' Model 1ahap Perubahan 1ingkah laku telah dibangunkan oleh Prochaska dan -i4lemente pada tahun '(//" Prinsip asas model ini men%atakan baha&a perubahan tingkah laku merupakan satu proses dan bukan satu peristi&a" *pabila seseorang indi idu cuba untuk mengubah tingkah laku! indi idu tersebut akan melalui lima tahap perubahan (seperti dalam :adual '"@)" 1*H*P KO?.HP -H9<?<.< 1 T!ada N!a# 1iada hasrat untuk $Precontemplation' mengambil tindakan dalam tempoh 0 bulan akan datang" 2 %ern!a# $Contemplation' Per !apan $Preparation' 2erhasrat untuk mengambil tindakan dalam tempoh 0 bulan akan datang" 2erhasrat untuk mengambil tindakan dalam tempoh A, hari akan datang dan telah mengambil beberapa langkah ke arah tingkah laku tersebut" .15*1H8< 1ingkatkan kesedaran untuk berubah! berikan maklumat tentang risiko serta faedah %ang akan diperolehi" 2eri moti asi dengan menggalakkan perancangan spesifik" 2antu &u+udkan pelan pelaksanaan %ang mantap serta tetapkan sasaran secara berperingkat"

Menun+ukkan 2erikan maklum balas dan perubahan tingkah sokongan sosial %ang berterusan laku dalam tempoh serta bantu selesaikan masalah kurang daripada 0 %ang dihadapi" bulan" Pen/e-alan Menun+ukkan 2erikan peringatan! cari alternatif $Maintenance' perubahan tingkah serta bantu untuk bertahan laku dalam tempoh (coping) bagi mengelakkan lebih daripada 0 daripada gagal" Kembali kepada bulan" tingkah laku asal (relapse)" .ad,al 1.2+ H,ra!an Model Ta"ap Per,)a"an T!n/-a" La-, T!nda-an $Action'

<ndi idu pada setiap tahap %ang berlainan ini mempun%ai keperluan maklumat %ang berbeza" .ama ada indi idu tersebut menggunakan kaedah pengurusan sendiri atau mengambil bahagian dalam program professional! mereka akan melalui tahap7tahap perubahan %ang sama ?amun demikian! cara mereka melalui setiap tahap mungkin berbeza kerana ia bergantung kepada +enis perubahan tingkah laku" 4ontohn%a! seseorang indi idu %ang cuba berhenti merokok mungkin mengalami tahap perubahan berbeza daripada indi idu %ang sedang cuba memperbaiki tingkah laku pemakanann%a" Perubahan tingkah laku indi idu tidak berlaku secara sistematik dari satu tahap ke tahap %ang berikutn%a" .ebalikn%a! indi idu tersebut mungkin akan berbalik pada tahap sebelumn%a dan memulakan proses tersebut sekali lagi" <ndi idu tersebut +uga mungkin akan melalui kitaran proses ini berulang kali sehingga ber+a%a" 2on#o" apl!-a ! Model Ta"ap Per,)a"an T!n/-a" la-, .ebuah s%arikat telah memohon Init Promosi Kesihatan untuk merancang Pelan Program 2erhenti Merokok untuk kakitangann%a %ang merokok" .alah satu strategi untuk mencapai matlamat tersebut adalah dengan me&u+udkan klinik berhenti merokok di premis s%arikat tersebut" Melalui beberapa soalan mudah %ang dikemukakan! pengamal pemasaran sosial boleh menilai tahap perubahan tingkah laku peserta program tersebut" 2agi mereka %ang tidak mempun%ai niat untuk berhenti merokok! maklumat perlu diberikan untuk me&u+udkan kesedaran untuk berubah (tiada niat)" 4ontohn%a menggunakan u+ian karbon monoksida

untuk mengu+i tahap karbon monoksida dalam paru7paru perokok" Kemudian! +elaskan situasi %ang akan berlaku apabila perokok masih terus merokok" *pabila kesedaran dan niat timbul! berikan moti asi dan tambah maklumat agar boleh memberi kefahaman %ang +elas tentang kepentingan berhenti merokok (berniat)" *pabila peserta telah berhasrat untuk berhenti dalam tempoh sebulan! bantu &u+udkan satu pelan lengkap untuk berhenti merokok" Pastikan matlamat dibentuk secara berperingkat (persiapan)" .eterusn%a sentiasa berikan maklum balas dan sokongan berkenaan status berhenti merokok serta bantu selesaikan masalah %ang dihadapi +ika ada (tindakan)" *pabila peserta telah berhenti merokok melebihi enam bulan! pastikan perubahan tersebut kekal dengan sentiasa berikan galakan! peringatan dan bantuan dalam menghadapi tekanan atau pengaruh luar (pengekalan)" 3.3 Teor! Ko/n!#!& So !al $Soc!al 2o/n!#!5e T"eory' 1eori Kognitif .osial pada asaln%a adalah 1eori Pembela+aran .osial %ang diketengahkan oleh *lbert 2andura pada tahun '(//" 2eliau men+elaskan baha&a terdapat beberapa konsep %ang perlu diaplikasikan dalam mendorong seseorang mengubah tingkah laku (:adual '"A)" KO?.HP Penentuan timbal balik ( 5eciprocal determinism ) Kemampuan tingkah laku ( 2eha ioral capabilit% ) Hkspektasi ( HJpectations ) Ke%akinan diri ( .elf efficac%) -H9<?<.< <nteraksi dinamik antara faktor indi idu! tingkah laku dan persekitaran" .15*1H8< Pelbagaikan cara untuk mengubah tingkah laku seperti buat pengubahsuaian terhadap persekitaran atau sikap seseorang indi idu" 2erikan latihan berkaitan tingkah laku %ang dis%orkan"

Pengetahuan dan kemahiran untuk mengamalkan tingkah laku %ang dis%orkan" :angkaan kesan daripada tingkah laku %ang dis%orkan" Kakin dengan kemampuan untuk mengamalkan tingkah laku %ang dis%orkan dan dapat mengatasi sebarang halangan"

Maklumkan +angkaan kesan positif daripada tingkah laku %ang dis%orkan" 8unakan pendekatan perubahan secara beransur7ansur dan spesifik"

Pembela+aran melalui pemerhatian (Obser ational learning modeling) Pengukuhan (5einforcement)

1ingkah laku %ang diperolehi dengan memerhati tingkah laku orang lain dan kesan ingkah laku tersebut" " 5espon terhadap tingkah laku seseorang %ang meningkatkan atau mengurangkan kebarangkalian tingkah laku berulang"

8unakan Lrole modelM %ang berkredibiliti untuk mengamalkan tingkah laku %ang dis%orkan 8alakkan kumpulan sasaran member hadiah;insentif kepada diri sendiri"

.ad,al 1.3 H,ra!an Teor! Ko/n!#!& So !al 2on#o" apl!-a ! Teor! Ko/n!#!& So !al .atu program obesiti akan di+alankan di ka&asan pedalaman *" 1ingkah laku %ang ingin dipromosikan adalah melakukan akti iti makan secara sihat dan senaman" .ebagai pengamal pemasaran sosial! ubah sikap negatif %ang menghalang kumpulan sasaran mengamalkan tingkah laku %ang disarankan (indi idu)" Membantu mencari alternatif seperti men%ediakan klinik bergerak supa%a mudah mengun+ungi klinik untuk mendapatkan nasihat dan pemeriksaan (persekitaran)" .ediakan +uga satu program memasak makanan secara sihat (kemampuan tingkah laku)" :elaskan kepada mereka tentang kebaikan makan secara sihat dan bersenam seperti badan akan lebih sihat dan ime+ men+adi lebih baik (ekspektasi)" .ediakan kontrak tingkah laku dan tetapkan matlamat secara beransur7ansur (ke%akinan diri)" 8unakan orang %ang dihormati! disukai atau ber+a%a untuk bertindak sebagai Lrole modelM;ikon (pembela+aran melalui pemerhatian)" .eterusn%a! galakkan kumpulan sasaran untuk menentukan gan+aran;insentif bagi diri sendiri sekiran%a ber+a%a (pengukuhan)"

S#ra#e/! Pro(o ! Ke !"a#an -alam menetapkan hala tu+u sesuatu program promosi kesihatan di kalangan badan7badan promosi kesihatan serta pihak berkuasa kesihatan a&am seluruh dunia! satu strategi Promosi Kesihatan telah dibangunkan %ang dinamakan sebagai Piagam Otta&a Intuk Promosi Kesihatan (Otta&a 4harter 9or Health Promotion)"

Piagam ini telah diterima dan dipersetu+ui dalam Persidangan Promosi Kesihatan *ntarabangsa Pertama (9irst <nternational 4onference on Health Promotion) %ang berlangsung pada @' ?o ember '()0 di Otta&a! Kanada" <a merupakan satu pern%ataan isi mas%arakat antarabangsa ke arah mencapai hasrat LKesihatan Intuk .emuaM (Health 9or *ll) bagi dekad tahun @,,, dan seterusn%a" *ntara lain piagam antarabangsa ini menggariskan 6 strategi utama seperti dalam 8ambar 5a+ah '"@:7

Ga()ar Ra*a" 2+ 4 #ra#e/! ,#a(a P!a/a( O##a6a 1n#,- Pro(o ! Ke !"a#an 3.3.1 Me()en#,- pol! ! a6a( !"a# $%,!ld!n/ "eal#"y p,)l!c pol!cy' 2idang promosi kesihatan melangkaui skop pen+agaan kesihatan semata7mata" Kesihatan perlu men+adi agenda para pembuat dasar (polic% makers) pada setiap sektor dan peringkat$ dengan memastikan mereka men%edari implikasi dan bertanggung+a&ab ke atas kesan daripada keputusan atau dasar %ang dirangka demi kesihatan"

-i peringkat komuniti! pertubuhan boleh: Membantu mas%arakat membangunkan polisi setempat mengenai larangan pen+ualan produk tembakau kepada kanak7kanak dan rema+a" Men%okong pembentukan +a&atankuasa bertindak setempat dalam menggalakkan polisi makan secara sihat" Memantau pematuhan undang7undang berkaitan larangan pen+ualan hasil tembakau kepada pela+ar7pela+ar sekolah di kalangan peniaga dan melaporkann%a kepada pihak berkuasa +ika perlu" 3.3.2 Me6,*,d-an per e-!#aran yan/ (enyo-on/ $2rea#!n/ ,ppor#!5e en5!ron(en# ' Mas%arakat kita adalah kompleks dan saling berkaitan antara satu sama lain" Kesihatan tidak dapat dipisahkan dari tu+uan7tu+uan lain dalam kehidupan" Prinsip %ang men+adi panduan untuk seluruh mas%arakat dunia merupakan nilai menggalakkan umat manusia agar saling mengambil berat antara satu sama lain! mas%arakat dan alam sekitar kita" -i peringkat komuniti! pertubuhan boleh: Men%okong akti iti kemas%arakatan %ang berkaitan kesihatan persekitaran seperti gotong7ro%ong! rukun tetangga dan menghi+aukan ka&asan perumahan atau kampung" Mengan+urkan program promosi kesihatan %ang menekankan keselamatan dan kesihatan di tempat ker+a seperti di pe+abat! ladang serta kilang atau kemudahan a&am seperti sekolah! stesen bas serta taman rekreasi" Men%okong pro+ek %ang menggalakkan mas%arakat memperoleh pendapatan sampingan melalui berkebun sa%ur di ka&asan rumah" 3.3.3 Me(per-,-,"-an #!nda-an -o(,n!#! $S#ren/#"en!n/ co((,n!#y ac#!on' 2idang Promosi Kesihatan dapat dilaksanakan melalui tindakan mas%arakat %ang berkesan dalam menetapkan keutamaan! membuat keputusan! merancang dan melaksanakan strategi untuk mencapai tahap kesihatan %ang lebih baik" Kunci kepada proses ini merupakan pengupa%aan komuniti$ %ang disertai dengan pemilikan dan ka&alan mereka sendiri ke atas usaha dan hala tu+un%a"

Pembangunan mas%arakat bergantung kepada sumber7sumber manusia dan material di peringkat komuniti untuk meningkatkan bantuan diri dan sokongan sosial" Perkara tersebut penting dalam membangunkan sistem %ang fleksibel untuk mengukuhkan penglibatan mas%arakat dalam dan menentukan arah isu7isu kesihatan" 4apaian penuh dan berterusan kepada maklumat! peluang pembela+aran untuk kesihatan serta sokongan dari segi ke&angan men+adi pras%arat dalam konteks ini" -i peringkat komuniti! pertubuhan boleh: Men+alin ker+asama dengan pemimpin dan mas%arakat tempatan dalam membuat pemantauan dan men%ediakan statistik penglibatan rema+a dalam akti iti tidak sihat seperti merokok! buli! samseng +alanan atau ponteng sekolah di peringkat komuniti %ang boleh disalurkan kepada pihak berkuasa agar tindakan se&a+arn%a boleh diambil" Men+alin ker+asama dengan pertubuhan atau rumah keba+ikan dalam merancang dan men+alankan akti iti untuk kebaikan golongan kanak7kanak dan &arga emas %ang memerlukan" Men%okong inisiatif di kalangan mas%arakat setempat %ang memberikan perhatian kepada isu7isu alam sekitar seperti pencemaran udara dari kilang! pengurusan sampah sarap serta kebersihan bekalan sumber air dan sungai" 3.3.3 Me()an/,n-an -e(a"!ran !nd!5!d, $De5elop!n/ per onal -!ll ' 2idang Promosi Kesihatan men%okong pembangunan peribadi dan sosial melalui pen%ediaan maklumat! pendidikan kesihatan dan meningkatkan kemahiran hidup setiap indi idu" <ni dapat meningkatkan pilihan %ang tersedia bagi indi idu untuk melakukan lebih ka&alan ke atas kesihatan dan persekitaran mereka sendiri! di samping membuat pilihan %ang sesuai kepada kesihatan" Mengupa%akan indi idu untuk bela+ar sepan+ang tempoh ha%atn%a untuk mempersiapkan mereka dengan perubahan di setiap peringkat usia serta untuk menangani pen%akit kronik dan kecederaan adalah sangat penting" <ni perlu dilakukan sama ada di sekolah! rumah! tempat ker+a dan dalam setting komuniti" 1indakan perlu dilakukan melalui pertubuhan pendidikan! profesional! komersial dan sukarela! serta di peringkat dalaman institusi itu sendiri" -i peringkat komuniti! pertubuhan boleh:

 Men%okong ahli7ahli +a&atankuasa kesihatan di peringkat penduduk untuk menghadiri akti iti pembangunan kemahiran indi idu seperti program kesedaran kesihatan a&am mengenai pen%akit tidak ber+angkit atau latihan kemahiran indi idu %ang berkaitan" Menggalakkan para ibu! nurseri dan taman asuhan kanak7kanak agar bertanggung+a&ab dalam men%ediakan makanan %ang sihat mengikut saranan Panduan -iet Mala%sia serta melatih mereka untuk memantau pengambilan makanan agar sesuai dengan proses tumbesaran kanak7kanak" Men+alankan la&atan ke kedai runcit atau pasar ra%a untuk mendidik mas%arakat untuk membeli7belah secara sihat demi kesihatan keluarga" 3.3.4 Meny, ,n e(,la per-"!d(a#an -e !"a#an $Reor!en#!n/ "eal#" er5!ce ' 1anggung +a&ab dalam bidang Promosi Kesihatan dalam perkhidmatan kesihatan dikongsi secara bersama antara indi idu! kumpulan mas%arakat! professional kesihatan! institusi perkhidmatan kesihatan dan kera+aan" Mereka perlu beker+a bersama7sama ke arah sistem pen+agaan kesihatan %ang men%umbang ke arah peningkatan tahap kesihatan" Peranan sektor kesihatan perlu digerakkan semakin ke arah bidang Promosi Kesihatan! di luar lingkungan tanggung +a&abn%a %ang men%ediakan perkhidmatan klinikal dan ra&atan" Perkhidmatan kesihatan meluaskan skopn%a kepada men%okong keperluan indi idu dan mas%arakat untuk hidup sihat! dan saluran terbuka antara sektor kesihatan dan komponen sosial! politik! ekonomi dan fizikal %ang lebih luas" <ni menuntut perkhidmatan kesihatan agar lebih sensitif serta menghormati keperluan buda%a" Pen%usunan semula perkhidmatan kesihatan +uga memerlukan perhatian %ang lebih pen%elidikan kesihatan serta perubahan dalam pendidikan profesional dan latihan" Perkara ini harus memba&a kepada perubahan sikap dan organisasi perkhidmatan kesihatan %ang kembali menumpukan kepada keperluan men%eluruh dari segi indi idu dan sebagai manusia seadan%a" -i peringkat komuniti! pertubuhan boleh: Melaksanakan program promosi kesihatan kepada mas%arakat dengan mengadakan saringan kesihatan kepada peserta agar faktor risiko dapat di kesan dan beker+asama dengan klinik kesihatan +ika terdapat kes %ang memerlukan inter ensi secara ra&atan"

 Me&u+udkan kesedaran di kalangan mas%arakat melalui kempen agar mas%arakat mengambil langkah proaktif dalam mengamalkan cara hidup %ang sihat seperti men+auhi tabiat merokok! melakukan senaman! bersukan! makan secara sihat! menangani stres dan lain7lain" " R1M1SAN Ke+a%aan sesebuah negara sangat bergantung kepada komuniti %ang se+ahtera dan guna pelaksanaan model Nmodel utama dalam Promosi Program Kesihatan" <ni kerana keharmonian! keamanan dan kese+ahteraan komuniti amat penting dalam meningkatkan produkti iti ekonomi sesebuah negara" Kese+ahteraan komuniti ban%ak bergantung kepada kesihatan indi idu dan keluarga dan %ang demikian ia tidak boleh diabaikan" Keluarga %ang sihat berasal dari indi idu %ang baik dan se+ahtera dalam keluarga" Kesemua elemen dalam diri indi idu dan keluarga haruslah di+adikan sandaran untuk mencapai kese+ahteraan dan seterusn%a ke+a%aan komuniti dan negara" 1anpa kesihatan diri indi idu dan keluarga! komuniti tidak akan ma+u dalam pelbagai aspek kehidupan" Oleh itu! kepentingan untuk memahami aspek psikologi kesihatan adalah cukup mendesak" <ni kerana psikologi kesihatan merupakan bidang %ang men+urus ke arah memahami tingkah laku kesihatan manusia dalam sesebuah komuniti" Pemahaman ke atas aspek tingkah laku ini &a+ar diberi tumpuan untuk membentuk strategi tertentu dalam usaha meningkatkan kualiti kehidupan komuniti di sesebuah negara" Kehidupan komuniti %ang baik ban%ak bergantung kepada tahap pencapaian kesihatan sama ada secara fizikal! mental ataupun psikologi"

R1.1KAN Modul *sas Promosi Kesihatan Mala%sia ( @,'@ ) Kementerian Kesihatan Mala%sia" Hgger! 8"! .park! 5" > -ono an! 5":" ('((()" Health Promotion .trategies *nd Methods (@nd ed)" .%dne%: Mc8ra&7Hill" 8lanz! K"! 5imer! 2"K" > 3e&is! 9"M" (@,,@)" Health 2eha ior and Health Hducation" 1heor%! 5esearch and Practice" (Ard ed)" .an 9rancisco: :osse%72ass" 8reen! 3"W" > Kreuter! M"W" ('((()" Health Promotion Planning" *n Hducational and Hcological *pproach (Ard ed)" 4alifornia: Ma%field Publishing 4o" Hisen! M et"al" ('((@)" * Health 2elief Model O .ocial 3earning 1heor% *pproach to *dolescentsP 9ertilit% 4ontrol: 9indings from a 4ontrolled 9ield 1rial" Health Hducation Quarterl%" Bol" '(" 5osenstock! <" ('(/C)" Historical Origins of the Health 2elief Model" Health Hducation Monographs" Bol" @ ?o" C" 2ecker! M"H" 1he Health 2elief Model and Personal Health 2eha ior" Health Hducation Monographs" Bol" @ ?o" C"