You are on page 1of 20

BINH PHP NG T: THNG QUYN (NG KHI)

JUL 8
Posted by PHAN THNH HIU
y l phn THNG QUYN trong BINH PHP NG T thuc b V KINH
THT TH ca NG KHI.

Ng Khi ()
- Ng Khi sng thi Chin Quc sinh nm no khng r v mt nm 381 trc Cng
nguyn, sau Ng T T v Tn V.
- Ng Khi tng lm i tng nc L, nc Ngy v lm tng quc nc S. Do
b ghen ght ti nng v nhng ci cch ca ng nc S ng chm dn quyn li ca
giai cp qu tc thuc dng di vua cha nhiu i nn ng b hm hi nc S.
- Ng Khi l mt nh qun s ni ting, nh chnh tr, nh ci cch ln thi Chin quc.
Khi ng nm quyn nc no u lm cho nc tr nn cng thnh, m mang b
ci, cc nc khc khng dm n xm lc.
- T tng v ngh thut qun s ca ng (b binh php Ng T) rt c gi tr, l mt
trong 7 b binh php c (V KINH THT TH) ni ting ca Trung Quc.
THNG QUYN
Thin th 1: MU VIC NC
Ng T phc sc theo li nh nho n yt kin Ngu Vn Hu bn v vic binh.
Vn Hu ni: Qu nhn khng thch vic qun l.
Khi p: H thn nhn v d xt xc vic su kn, theo di cc vic t xa n nay,
sao nh vua li ni nhng li tri vi lng mnh? Nay nh vua sut bn ma u khin
git tru b lt da em thuc, ly sn pht ngoi, v nhng hnh xanh , dng
nhng da t, da voi bng lng, nu dng da y mc vo ma ng th khng c m,
mc vo ma h th khng c mt; Vua khin t rn kch di hai trng bn thc,
kch ngn mt trng hai thc; Vua khin t lm bc da che bt cc ca, bnh v trc
rt th kt, ly mt xem th khng c p, ci i xem rung th khng c
nh, khng bit vua c th no dng nhng th y m c yn lng chng?
Nn lm nh th chun b, ti th danh, h th gi m chng cn em dng nhng th
y cho ng mc, iu y c th v nh em g con ang p u vi chn cao, em
cho con ang b khu chc cp d, tuy l c lng chin u nhng thc a vo ch
cht vy!
Ngy xa vua h Tha Tang ch lo tu tc m ph b vic v b cho nn nc b hu dit,
vua h Hu H cy ng a mnh nn x tc phi tng vong. Nh vua sng sut xt vic
y, t bn trong phi lo trau di vn c, bn ngoi lo sa sang vic v b. Sc mnh
ngang vi ch m khng tin c th ng gi l ngha dng! Cho n khi thy cht
thy cng mi bun thng th khng ng gi l nhn i.
Nhn bi , Vn Hu t tay mnh tri chiu, phu nhn bng chin mi Ng Khi ung
ru ti miu ng, lp khi lm i tng trn th Ty H, nh nhau vi ch hu by
mi su trn, ton thng c su mi t trn, cn d li th ho nhau, m rng t
bn pha, ginh ly ngn dm t, tt c u l cng ca Khi c.
Ng T ni: Ngy xa cc bc vua cha mu vic quc gia, t trc ht phi dy d
trm h, gn gi mun dn.
C bn mi bt ho:
- Trong nc khng ho hp th ng ra qun;
- Trong nc khng ho hp th ng by trn;
- Trong nc khng ho hp th ng tin nh;
- Trong khi nh khng ho hp th khng th quyt thng.
Bi th cho nn bc vua cha c o l, nu mun s dng dn chng, th trc ht phi
ho hp lng dn ri sau mi lm c vic ln. Khng dm tin cy vo mu k ca
ring mnh, t phi co trc vi Tri t v t tin ni t miu, xem vic lnh d by ra
mu ra coi them thi tri, nu u tt lnh c th sau mi dy binh c.
Ngi dn lin bit nh vua thng xt mng sng ca h, bun tic v s cht choc ca
h, nu c nh th th b trn v ngi di cng gp hon nn vi nhau th s tt s
cho rng tin ti ch cht l vinh, lui v cu sng l nhc.
Ng T ni:
- o l tr v gc;
- Ngha l lm vic, lp cng;
- Mu l la b iu hi, chy ti iu li.
- Vic trng yu l bo ton s nghip gi gn s thnh cng.
Nu hnh ng khng hp o, x s khng hp ngha m x s ra v ta y l to hn,
cao sang, t l phi gp tai ho, bi th thnh nhn yn dn bng o l, tr dn bng
chnh ngha, sai khin dn bng nghi l, v v dn bng nhn i. Bn c tnh y c
trau di th nc nh hng thnh, b ph b i th nc nh suy vong. Cho nn vua Thnh
Thang nh vua Kit m dn nh h vui mng, vua V Vng i Chu nh vua Tr m
dn nh n khng cho l tri l. l nh khi binh thun theo Tri v Ngi nn mi
c nh th.
Ng T ni: Phm ch nh vic nc, sa tr vic qun t l phi ly l nghi dy dn,
ly ngha v khuyn khch dn, khin cho ngi dn bit xu h. Con ngi ta bit
xu h, h nhiu lm l nh, t lm l gi; Nhng:
nh m thng c l d;
Gi m thng c l kh;
Cho nn mi ni rng: Gia cc nc nh nhau trong thin h:
- Ai thng nm ln th gp tai ho;
- Ai thng bn ln th chu t hi;
- Ai thng ba ln th lm b;
- Ai thng hai ln th lm vng;
- Ai thng mt ln th lm .
Thng nhiu ln m chim c thin h l trng hp t c; thng nhiu ln m mt
thin h l trng hp thng thy.
Ng T ni: Phm vic dy binh m c nm c:
- Th nht l v tranh danh;
- Th hai l v tranh li;
- Th ba l v cha c;
- Th t l v ni lon;
- Th nm l v i km;
Binh li c nm danh hiu khc nhau:
- Th nht l ngha binh (binh ngha hip)
- Th hai l cng binh (binh mnh)
- Th ba l cng binh (binh cng)
- Th t l bo binh (binh hung d)
- Th nm l nghch binh (binh tri ngc)
- Ngn chn vic bo c, cu nc nh trong cn lon lc, gi l ngha;
- Cy ng nh ngi gi l mnh;
- Nhn cn gin m dy binh gi l cng;
- B l ngha m tham li gi l hung d;
- Khi nc lon, ngi mt m dy binh nh ngi, gi l tri l.
Nm loi binh y u c php khc phc.
- Ly gp ngha binh th ly l ngha m khc phc h;
- Nu gp cng binh th ly s khim cung m khc phc h;
- Nu gp cng binh th ly s t tn m khc phc h;
- Nu gp bo binh th dng cch nh la m khc phc h;
- Nu gp nghch binh th dng c quyn m khc phc h.
V Hu hi rng: Xin c nghe v php tr binh nui ngi, gi nc.
Khi p rng: Ngy xa bc qun vng sng sut t phi lo gi gn l ch gia vua v
ti, lo trau di nghi thc gia ngi trn v k di, v v trm h, gom tr dn chng,
chiu theo phong tc m giao hun, tm mi cc bc lng thin ti nng phng b cho
khi sai lm.
Ngy xa, T Hon Cng chiu m triu tp c bn vn s tt m c tho ch. Tn
Mu Cng em ba vn s tt ra hm trn m khut phc c cc ln bang th ch. Cho
nn lm vua mt cng quc t phi nui ngi.
- Nu c nhng k can m, mnh m th gom h li thnh mt tp.
- Nu c nhng k hng hi tin nh, c ht sc by t lng trung dng th gom h
li thnh mt tp.
- Nu c nhng k c ti tro cao, vt xa, l chn chy gii th gom h li thnh mt
tp;
- Nu c nhng ti t c ca nh vua b mt chc, nay mun lp cng vi b trn th
gom h li thnh mt tp;
- Nu c nhng k b thnh khng gi, nay mun ra vt nh y th gom h li thnh
mt tp.
l nm php kn chn qun tinh nhu. Kim c ba ngn ngi nh th, trong
nh ra c th ph v vng vy, ngoi nh vo c th h thnh.
V Hu hi rng: Xin c nghe v php lp trn cho c vng vng, php gi gn cho
c chc chn, php nh ph cho c thng li.
Khi p rng: Nh vua ng xem th cn c th hiu cch thc c, h ch nghe ging
m hiu c sao?
Nu vua t ngi hin ti trn, k ngu xun di th c th by trn vng vng;
Nu nhn dn sng yn n vi nh rung ca h, thn yu quan li coi sc h, th c th
gi gn chc chn;
Nu trm h co l vua ta phi l, ch quc tri l, th c th nh ph thng li.
Thng khi V Hu bn lun vic nc, m thy cc quan trong triu khng ai thng thi
bng mnh c, th lc bi triu vua t v vui mng.
Khi tin ln ni rng: Ngy xa, thng khi vua S Trang Vng bn lun vic
nc,m thy cc quan trong triu khng ai thng thi bng mnh th lc bi triu Vua t
v lo bun. Thn Cng hi vua rng: Vua c v lo bun, v sao th? Vua p: Qu nhn
nghe rng i khng bao gi ht thnh nhn, nc khng bao gi thiu hin ti, ai c
cc bc y lm thy l ngi y lm Vng, ai c cc bc y lm bn th ngi y lm
B. Nay qu nhn l ngi bt ti, m cc quan trong triu khng ai hn c qu nhn,
l iu nguy hi ca nc S vy vo trng hp S Trang Vng lo bun m nh
vua li vui mng th h thn phi thm lo s vy!
Nghe ni th, V Hu bn c sc khen.
Thin th 2: TR LIU I PH VI QUN CH.
V Hu ni vi Ng Khi rng: Nay nc Tn hip pha Ty nc ta, nc S bt
pha Nam nc ta, nc Triu p pha Bc nc ta, nc T ln pha ng nc ta, nc
Yn chn pha sau nc ta, binh su nc em gi cht bn pha, ta b kt vo th ph bt
tin, bit lo tnh lm sao y?
Khi p rng: Php gi nc nh l trc ht phi ly s phng b lm qu. Nay vua
bit phng b th tai ho cn xa xm cha th ti c. H thn xin lun v phong tc,
tnh tnh ca ngi dn su nc:
Nc T by trn cn thn m khng vng bn;
Nc Tn by trn ri rc nhng bit t nh;
Nc S by trn chnh t nhng khng c lu;
Nc Yn by trn gi th th nhng khng b chy;
Tam Tn by trn c trt t nhng khng vn dng.
Dn T tnh kh cng ci, nc giu, vua ti kiu cng xa x, nhng vic sn sc l dn
rt s si, nn chnh tr khoan dung nhng bng lc phn chia khng u, mt trn m hai
lng, pha trc cn thn m pha sau khinh sut, cho nn by trn cn thn m khng
vng bn. Php nh h t l chia qun ra ba phn m nh vo hai hng phi v tri,
bm st theo h th c th ph trn ca h c.
Dn Tn tnh kh mnh m, t ai him tr nn chnh tr nghim khc, s thng pht
ng n, ngi dn khng nhng nhng, ai ai cng c lng chin u, cho nn by trn
ri rc m mi ngi u bit t nh. Php nh h l trc ht phi by iu li dn
d h, s tt tham ot li nn ri xa tng su, tha dp h khinh sut ui theo lm cho
ba qun ri rc, v t phc binh ch c hi m nh p th c th bt tng su ca h
c.
Dn S tnh kh yu t, t ai rng ri, nn chnh tr ri lon, dn chng mi mt, cho
nn by trn chnh t nhng khng c lu di. Php nh h l a nh vo cc n
trc ht ph tan nhu kh ca h. Thnh lnh ri nh, ri rt lui tht nhanh, lm cho h
khn n vt v, ch nn giao tranh vi h, lm nh th th c th nh bi qun h
c.
Dn Yn tnh kh thnh thc, cn thn, thch s ngha dng, t mu m di tr, cho nn c
gi m khng b chy. Php nh h l n st bc bch h, nh ph h ri b i xa,
cho qun k chy vng ra pha sau h tht nhanh, lm cho bn ch trn th nghi ng, di
th s hi, phi cn thn phng chin xa v qun k ca ta, nh th tng ca h phi
n trnh ta v ta c th chn bt c.
Tam Tn chnh l Trung Quc, tnh tnh ho nh, nn chnh tr bnh an, dn chng mt
mi v chin tranh, tp quen vic binh b, tng su b bc i, bng lc t i, s tt
khng c lng liu cht nn tuy c trt t m khng s dng c. Php nh h l by
trn m ngn chn h, h n th ta chng c, h b i th ta ui theo, ct lm cho qun
i ca h mt mi, l th nh.
Th ri, trong mi i qun, t c nhng dng s, sc gnh vc nh nhng, chn chy
l lng nh nga r Nhung, git c bt tng u c kh nng, nu c hng ngi
nh th th chn ring h ra, thng yu, qu mn h, gi l qun mnh; theo cng
dng ca h m chia ra nm th binh: ti gii, mnh m, do dai, mau l, nui ch nut
ch, u ban them cho h phm tc, h quyt thng, hu i cha m, v con h,
tng thng khuyn khch h, trng pht uy phc h, hng s tt y c th lp trn
vng bn, gi nc lu di. Nu bit suy xt iu y th sc nh ca qun ta s tng gp
bi.
V Hu khen l hay.
Ng T ni rng: Khi tr liu i ch, c tm trng hp nn nh ngay m chng cn
bi ton:
- Th nht l khi gi ln, tri lnh gt, ch thc dy sm di binh, ph bng vt
nc, khng ngi gian nan.
- Th hai l ang ngy h nng nc, tri trong vt khng my, qun ch chu i kht
rong rui, ct ginh git ni xa;
- Th ba l ch qun b kt cng lu ngy mt ch, lng thc ht sch, trm h on
gin, nhiu k bn tn vic ho phc m cp trn khng ngn cm c.
- Th t l ch qun ht sch tin ca lng thc, ci c th t i, tri th nhiu my
ma, mun i cp git n m cng khng tm ra ch no;
- Th nm l ch gp cnh s tt khng nhiu, t nc khng tin li, ngi nga b
bnh tt, cc nc lng ging bn bn khng n gip;
- Th su l ch gp cnh ng cn xa m tri ti, s tt vt v v lo s, mt mi v
cha n, ang ci gip ngh ngi.
- Th by l bn ch, tng t n lt lo, nh nhen, li s khinh sut, lnh trng khng
vng vng, ba qun nhiu ln s hi, qun i khng c gip .
- Th tm l bn ch by trn cha hn hoi, dng dinh tri cha xong, i ngc trin
dc, qua ni him tr, na n na hin.
Gp nhng trng hp nh th, ta nn nh chng m ch nghi ngi g c. C su trng
hp phi trnh n ch qun m khng cn xem tt xu.
- Th nht l ch c t ai rng ri bao la, nhn dn giu c, ng c;
- Th hai l bn ch, ngi trn bit thng k di, n hu ban b y ry khp dn
chng;
- Th ba l bn ch, s tng thng rt tn thc, hnh pht ng n v thi hnh ng
lc;
- Th t l bn ch nh trn th thnh cng, nh th t chnh, bit s dng ngi hin
nng;
- Th nm l ch c qun lnh ng o, rt tinh tng vic binh gip;
- Th su l ch c cc ln bang bn bn tr gip, c nc ln sn sang cu vin;
- Nu thy rng ta khng bng ch v cc phng tin y th nn n trnh m ng nh
chng, gi l: thy d th tin, thy kh th lui.
V Hu hi rng: Ta mun xem tnh trng bn ngoi ca ch m bit c tnh hnh bn
trong, xem cch chng tin ln m bit rng chng mun dng li, quyt nh s hn
thua. Ngi c th ging cho ta nghe c khng?
Khi p rng: Qun ch n gn, nh ra v v t l, c x ri lon, ngi nga ngc
xui khng ngay ngn chnh t, nu gp trng hp nh th, mt ngi bn ta c th
nh mi ngi bn ch, khin cho chng khng th sp t kp thi i ph vi ta.
Cc nc ch hu cha t hi gip nhau, vua ti ca h cha ho hp, ho lu cha
chun b xong, mnh lnh cha c thi hnh, ba qun huyn no. H mun tin ln m
khng c, mun lui v m khng dm, nu gp trng hp nh th, mt s t qun ta
cng c th nh bi s nhiu qun ch, mt trm trn cng khng nguy hi.
V Hu hi: Nn nh ch vo nhng lc no?
Khi p rng: Khi dng binh nn d xt bit qun ch mnh hay yu vo lc no v
ch no nh chng vo lc nguy nan;
- Qun ch i t xa mi ti, hng li cha chnh t: nn nh chng!
- Qun ch mi bt u n cha sp t sn sang: nn nh chng!
- Qun ch chy trn: nn nh chng!
- Qun ch ang lm lng kh nhc: nn nh chng!
- Qun ch cha chim c a li: nn nh chng!
- Qun ch tr ni, chun b khng kp ngy gi: nn nh chng!
- Qun ch vt ng di, mi ti cha kp ngh ngi: nn nh chng!
- Tng ch ri xa s tt: nn nh chng!
- Qun ch c lng s hi: nn nh chng!
Gp nhng trng hp nh th, ta chn s tt tinh nhu xng ti ri chia binh tip
thm vo, nh gp m ch nghi ngi g c.
Thin th 3: TR BINH
V Hu hi rng: Trong php dng binh, cn lm vic g trc nht?
Khi p rng: Trc ht phi bit r bn iu d, hai vic ln, mt iu tn thc.
Hi: Sao li gi nh th?
p: l lm cho t d i bng nga, nga d ko xe, xe d ch ngi, ngi d
chin u.
- Bit r t d, t kh th t d i bng nga;
- Cung ng c rm kp thi, th nga d ko xe;
- M v du trc xe d dng, th xe d ch ngi;
- Gm gio bn nhn, bo gip bn b, th ngi d chin u.
- Tin ln th c thng ln, lui v th b pht nng;
- Thi hnh tn thc
Nu xt lm c nhng vic y th c th lm ch c s chin thng.
V Hu hi rng: Binh ly g lm u thng?
Khi p rng: ly trt t lm u thng.
Li hi rng: C phi nh ng o khng?
p: Nu php lnh khng sng sut, thng pht khng tin thc, ching nh khng
ng, trng nh khng ti, tuy c trm vn binh, dng c t g?
iu gi l trt t c ngha l n theo l nghi, c ng c uy v, tin ti th khng ai
chng c ni, lui v th khng ai ui kp, tin qun nh ui trng tit, t qun hu
qun ng bin kp thi theo hiu lnh, tuy th kt cng by trn hn hoi, tuy tn ra m
vn cn hng ng.
Cng hng cnh an vui vi h, cng chu cnh nguy nan vi h, nn s tt lun lun
quay qun theo ta m khng bao gi li tn, c th s dng mi m khng bao gi mi
mt, nn qun s vo ni no th thin h khng chng c ni, gi l binh cha con.
Ng T ni rng: Theo php hnh qun, ch nn i ng tri tit, ch nn n ung tri
thi, ch lm kit sc ngi v nga, l ba iu kin s tt d thi hnh lnh trn. S
tt thi hnh lnh trn, l ngun gc ca s tr an. Nu i ng khng ng tit, n
ung khng ng thi, ngi nga mt mi khng c ngh ngi, l nguyn nhn
lm cho s tt khng thi hnh lnh trn. Lnh trn b khinh r th khi yn bnh s ri
lon, khi nh gic binh s tht bi.
Ng t ni rng: Khi binh chin trng, ng vo t cht, h liu cht th c sng,
cu sng th phi cht; ngi tng gii cm binh cng ging nh ngi trong thuyn
thng y b nc r vo, hoc ang nm m trong nh m chy, vic xy ra tht l cp
bch khin cho ngi c tr cng khng kp mu tnh c g, k dng cm cng khng
kp ni gin, phi nh th mi c th ng ch c. Cho nn c ni rng: Trong cc iu
hi ca s dng binh, s do d l nguy hi nht; tai ha ca ba qun sinh ra do s h
nghi.
Ng T ni rng: Ngi ta thng cht ch m mnh bt lc, thng tht bi ch bt
tin cho mnh. Cho nn trong php dng binh, s rn dy phi ng u.
- Mt ngi hc nh, dy li thnh mi ngi bit nh;
- Mi ngi hc nh, dy li thnh trm ngi bit nh;
- Trm ngi hc nh, dy li thnh ngn ngi bit nh;
- Ngn ngi hc nh, dy li thnh mun ngi bit nh;
- Mun ngi hc nh, dy li thnh ba qun bit nh;
- Ly ta gn ch nh ch t xa ti;
- Ly ta nhn ch anh ch mt;
- Ly ta no ch nh ch i;
- Binh ta ang by vin trn, ta buc i thnh phng trn;
- Binh ta ang ngi, ta buc ng dy i;
- Binh ta ang i, ta buc ng li;
- Binh ta ang i qua tri, ta buc i qua phi;
- Binh ta ang quay qua trc, ta buc i quay qua sau;
- Binh ta ang phn tn, ta buc t hp li;
- Binh ta ang k hp, ta buc gii tn.
Mi vic bin dch y u phi tp tnh cho quen thuc ri mi s dng binh y c,
l phn s ca tng sy.
Ng T ni rng: Theo php dy nh th:
- Ngi thp cm gio kch;
- Ngi cao cm cung n;
- Ngi mnh cm c x;
- Ngi dn cm ching trng;
- Ngi yu lm vic vt vnh v nu n;
- Ngi tr lm ch mu;
- Lng xm nng nhau;
- Cc i thp v i ng che ch nhau;
- Nghe mt ting trng th sp binh chnh t;
- Nghe hai ting trng th tp trn;
- Nghe ba ting trng th i n;
- Nghe bn ting trng th lm vic nghim chnh;
- Nghe nm ting trng th vo hng;
- Nghe trng v ching cng nh mt ln ri mi a c ln.
V Hu hi rng: Ba qun i ng h phi c php tc sao?
Khi p: Khng th chng vi thin to (bp tri), khng th chng vi long u (u
rng). Thin to l ming hang ln, long u l u ni ln, t l bn tri c Thanh long,
bn phi c Bch h, trc mt c Chu tc, sau lng c Huyn V.
Ngi trn c th ch ng, ngi di phi tun theo th b ng.
Lc sp nh, phi xem xt gi thi theo hng no. Nu gi thi thun chiu cho ta, th
ta h ln v nh theo chiu gi; nu gi thi ngc chiu vi ta, th ta lp vng bn
ch nh ch.
V Hu hi rng: V vic nui ngi v nga, phi cho ch yn n, d kim c, nc,
lo liu vic no i ca chng cho c chng mc. V ma ng th cho chung m, v
ma h th cho chung mt, ct bt lng bm cho thng xung bn pha, bt kn
mt v tai nga khi s hi, tp cho quen chy mau, tp cho quen i ng ng php,
ngi v nga phi gn gi quen thuc nhau ri mi s dng c. Cc dng c v nga
xe l yn, cng, dm v hm khp, phi lo cho y, bn chc. Thng thng th
nga khng trc th sau, u b tn hi; khng tn hi v i th cng b tn hi v no.
Tri ti m ng cn xa, th nhiu khi th cho ngi mt m cn thn ch cho
nga mt, nh m nga c d sc phng b trng hp ch nh p ta. Hiu r
vic y th tha h dc ngang gia thin h.
(Trch THP NH BINH TH)
BINH PHP NG T: H QUYN (NG KHI).
JUL 21
Posted by PHAN THNH HIU
y l phn H QUYN trong BINH PHP NG T thuc V KINH THT
TH ca NG KHI.
H QUYN

Ng Khi ()
Thin th 4: LUN TNG
Ng T ni rng: Ai c ti kim vn v th c th lm tng cm ba qun; ai gii gm
c hai thut cng mm th c th coi c vic binh.
Ngi ta lun tng, thng xt tnh dng cm ca h, nhng tnh dng cm y ch ng
coi l mt phn nh trong ton th c tnh ca tng su. Ngi dng cm t l coi
thng s hp chin; coi thng s hp chin m khng bit u l li ch, cha phi l
iu hay.
Cho nn tng su c 5 iu thn trng:
- Th nht l chnh l;
- Th hai l chun b;
- Th ba l qu cm;
- Th t l gii lut;
- Th nm l gin c;
- Bit chnh l th tr nhiu ngi cng ging nh tr t ngi;
- Bit chun b th i ra ca cng ging nh i gp ch;
- C lng qu cm th khi gp ch, khng h cu sng;
- Bit gi gii lut th d c hn thua, cng ging nh mi nh.
- C tnh gin c th php lnh vn tt m khng rc ri. Nhn mnh lnh ri th khng
t nan, dp ch xong ri mi ni chuyn tr v, l l nghi ca tng su.
Cho nn t ngy ra qun, th cht vinh cn hn sng nhc.
Ng T ni rng: Vic binh c 4 binh c (bn vic binh then cht):
- Th nht l kh c;
- Th hai l a c;
- Th ba l s c;
- Th t l lc c;
- Cc vic sp t to hay nh ca ba qun d ng ti trm vn, cng u gom li do
mt ngi cm nm, gi l kh c (vic ch huy);
- ng s cht hp, him tr, ni cao chn ng, mi ngi chn gi th ngn ngi
khng vt qua c, l a c (vic coi t);
- Gii vic gin ip, cho khinh binh i v, lm li tn qun ch, khin cho vui ti h on
nhau, trn di li cho nhau, gi l s c (vic gin ip, tnh bo);
- Xe c bn b, thuyn b tin li, s tt thin chin, nga voi tp quen di ng, chy
nhy, gi l lc c (vic qun nhu v hun luyn).
Bit r bn vic y th c th lm tng.
Tuy nhin ngi tng phi c uy, c, nhn, dng dn dt ngi di, tr yn ba
qun, khin ch s hi, c ti quyt on khng h nghi, ban lnh cho th k di
khng dm lm tri, n ni no th gic khng dm chng c. c tng y th nc
mnh, b tng y th nc mt, gi l tng gii.
Ng T ni rng:
- Dng ching trng chung m l tai s uy;
- Vy pht c x l mt s uy;
- By ra cc iu cm ch, hinh pht l lng s uy;
- Ting lm tai s uy, khng th khng thanh;
- Sc lm mt s uy, khng th khng sng;
- Hnh pht lm lng s uy, khng th khng nghim.
Ba vic y khng hn hoi th d c c nc cng b ch nh bi.
Cho nn c ni rng:
- Tng vy v pha no, khng th khng i theo pha y;
- Tng ch tay, khng th khng tin ln m cht.
Ng T ni rng: Khi cn tranh chin, vic ct yu l trc ht phi d xt tng lnh ca
qun ch, quan st ti nng ca h, tu theo hnh th m dng quyn mu, th khng vt
v m lp c cng.
- Tng ca ch ngu ngc m li tin ngi th ta c th la di h dn d h;
- Tng ch tham lam m khng cu danh th ta c th dng tin ca hi l;
- Tng ch c ng khng thn trng m li thiu quyn mu, th ta c th lm cho h
vt v, lm cnh nguy khn;
- Bn ch ngi trn giu c m ku cng, k di ngho kh m on vng, th ta li gin
h;
- Qun ch ti lui khng quyt nh, s tt khng bit nng ta vo u, ta c th lm
cho h rung ng m chn chy;
- Bn ch, s tt coi thng tng su m c bng mun v, chn cc ni d i, m
thng cc ni kh i, ta ch c hi m nh chim;
- Qun ch d ti, kh lui, nh th chng c th tin ti trc( nh ta);
- Qun ch kh ti, d lui, ta c th xng ti gn m nh chng;
- ch ng qun ni m thp, nc chy khng thng, gp khi ma dm, th s b lt
li, chm m;
- ch ng qun ni hoang vu, c gai rm rp, gi thng thi mnh, ta c th dng
la t chng;
- ch mi khng i, tng s tr bing, nh th qun ch khng phng b, ta c th
m thm n nh p chng.
V Hu hi rng: Hai qun i mt nhau, khng bit tng ch nh th no, ta mun d
xt tng ca h, phi dng phng php no?
Khi p rng: Nu mnh lnh tm thng m t ra dng cm, tng ch t ra coi
thng s tt tinh nhu ca ta nh th l ch mun b chy ch khng mun nh chim.
Nu ta thy ch i ti, k ngi ngi ng, chnh php ca h ch ct tr yn, h trn
chy lm ra v khng bng ta, li thy iu li m lm nh khng hay bit g, tng ch
nh th ng gi l tng mu tr, khng nn nh nhau vi h.
Nu qun ch huyn no, c x ri lon, s tt mun i th i, mun dng th dng, binh
i t do i ngang i dc khng c khun php, khi trn chy th lo rng khng kp, khi
thy li th lo khng chim c, l hng tng ngu ngc, d c nhiu qun, ta cng
vn nh bi chng c.
Thin th 5: NG BIN
V Hu hi rng: Xe bn ngi tt, tng dn binh mnh, bng gp ch, s tt ri
lon mt hng ng, by gi phi lm th no?
Khi p rng: Theo php nh th ban ngy pht c, x, phan lm hiu lnh, ban
m dng ching, trng, kn, so lm hiu lnh; pht qua tri th i qua tri, pht qua
phi th i qua phi, nh trng th tin ti, nh ching th dng li; kn thi mt ln th
i, ln th hai th hp li; ai tri lnh th chem., ba qun phi s uy, s tt phi tun mnh,
nh th th ta nh, qun ch khng cn mnh vi ta c, trn ch khng cn vng
chc vi ta c.
V Hu hi rng: Nu ch ng, ta t, phi lm th no?
Khi p rng: t d ta trnh ch, t kt ta n chng. Cho nn ni rng:
- Ly mt nh mi, khng u tt bng t kt;
- Ly mi nh trm, khng u tt bng t him;
- Ly ngn nh mun, khng u tt bng t kh.
Nay ta ch c t s tt nhng thnh lnh ta nh chung, ni trng, th ni ng kt d
c ng qun i na, chng cng khng khi kinh ng, Cho nn c ni rng:
- Dng qun ng, cn t d;
- Dng qun t cn t him.
V Hu hi rng: ch c qun ng, mnh li dn, da vo ni him tr, nn phi c
ni bn tri c sng, ho su thnh cao, dng n mnh gi k, lui v nh ni di, tin
ti nh gi ma, lng thc li nhiu, ta kh m cm c lu di vi h, phi lm th no?
Khi p rng: Vic vua hi tht l quan trng! Trong trng hp y khng th dng sc
xe nga m dng mu k ca thnh nhn. Thng nn dng ngn c xe, mt vn qun k,
dng qun i b thm vo, chia ra thnh nm o qun, mi o qun i mt ng. Bi
v nm o qun i nm ng khc nhau nn qun ch h nghi khng bit ta s nh
vo ni no. Nu ch gi k, lo cng c binh i, ta phi cho gin ip n d xt cch
sp t ca h. Hoc h nghe li ta rt qun m i; hoc h khng nghe li ta, chm s
t th, th chia ra nm o m tin nh, nh thng th ng ui theo nh, khng
thng th lui v gp lm ra v b trn; nu ch khng nghi ng m yn lng theo ta
nh gp, th ta cho mt o qun chn u, mt o qun chn ui, ri cho hai o
qun ngm tn qun ra hai pha tri v phi nh p vo ni chng ng binh, nm o
qun cng nh, t s c thng li, l php nh qun mnh.
V Hu hi rng: ch n gn bc bch ta, ta mun b i trnh chng m khng c
ng, qun ta ht sc s hi, by gi phi lm th no?
Khi p rng: Php i ph vi chng l: Nu ta nhiu qun m chng t qun th ta chia
qun ra nh bp chng; nu chng ng qun cn ta t qun, th ta theo mt hng
nht nh m nh chng, c nh rit ng cho li lng, nh th d chng ng qun
cng phi thua ta.
V Hu hi rng: Nu gp ch chn hang, lch, chung quanh c nhiu ni him tr,
ch nhiu qun cn ta t qun, phi lm th no?
Khi p rng: cc chn g, i, rng, hang, ni cao, m rng, nn i mau cho qua
khi, ch nn nng ta vo . Nu ti chn ni cao hang su, thnh lnh gp ch, ta t
hn trc ht nh trng reo h m xng vo nh chng, em cung n ra trc, va bn
va bt chng, h xt thy chng ri lon th nh gp ch nn nghi ngi g c.
V Hu hi rng: bn tri v bn phi u c ni cao , gia t rt cht hp, bng ta
gp qun ch, mun nh chng m khng dm, mun trnh chng m khng c, hi
phi lm th no?
Khi p rng: l trng hp nh trong hang ni, tuy nhiu qun cng v ch, mt t
s tt ti gii ca ta cng c th i ph ngang sc vi qun ch, ta cho binh mnh l
chn i trc, cho xe, nga np bn pha, ri rt cnh xa ch vi dm, ch khng thy
binh xe nga y ca ta, t hn by trn gi vng, khng dm lui ti. By gi ta mi ging
by c x ra, i ra khi ni m ng dinh, nh th ch phi s ta: ta lin em xe nga
khiu chin, nh rit ng cho ch ngh ngi, l php nh trong hang.
V Hu hi rng: Ta v ch gp nhau ti ch m ly nc ln, nghing bnh ngp
cng, hoc l nay nc cn, xe nga hay thuyn , u khng dng c, ti lui chng
c, by gi phi lm th no?
Khi p rng; l trng hp nh trc tin, khng dng xe nga c, phi dp
vo mt bn. Hy leo cao nhn bn pha bit hnh th nc nh th no, xem k vng
nc rng hp su cn nh th no, ri sau mi lp mu k chin thng. Nu ch
vt nc, ta ch ch qua na chng ri l nh chng.
V Hu hi rng: Tri ma dm lu ngy, xe nga b kt khng di chuyn c, bn
pha u b bao vy, ba qun s hi, phi lm th no?
Khi p rng: V php dng xe, tri ma m thp th ngh, tri nng kh ro th dng,
qu ni cao m ch ni thp. Khi dng xe nng, i ng u phi tun theo ng s,
ch dy binh t hn s ui theo du bnh xe.
V Hu hi rng: Gic d thnh lnh ko n, chim ng rung ca ta, bt tru d ca ta,
phi lm th no?
Khi p rng: Gic d ko n, t lo lng v ci hon cnh min cng ca chng ta, ta
bn gi k ch nh chng ngay, n chiu chng s rt lui, m bc, khing dt nhiu
vt; by gi chng phi s st, mun lui v cho gp, nh th chng khng c lng
chuyn ch chin u, ta bn ui theo m nh th qun ch phi tan v.
Ng T ni rng: Php nh ch vy thnh l sau khi h c thnh p, ta vo chim
cung ph, sp t lc trt (t chc vic cai tr), tch thu kh vt ca h; qun ta n ch
no, cm chng khng c cht cy, ph nh, ly la go, git gia sc, t kho cha tr,
t cho dn chng rng qun ta khng c lng tn nhn; bn ch c ai xin ra hng, ta
cng bng lng cho hng v an i h.
Thin th 6: KHCH L S TT
V Hu hi rng: Thng pht nghim minh, ring vic y c chin thng
khng?
Khi p rng: V vic nghim minh, h thn khng dp cho rng mnh bit ht, tuy
nhin ch nn trng cy vo . Ban b hiu lnh m dn thch nghe, dy ng binh m
m dn ham nh, em ra ch chin trng u tn mi gio m dn vui lng liu cht,
l ba iu m dn cha c th trng cy.
V Hu hi: Mun c nh th phi lm th no?
Khi p: Nh vua nn ct nhc nhng ngi c cng trng h hng lc v khuyn
khch nhng k v cng.
By gi V Hu sp ngi ti miu nh ba hng khch tic:
- Cc quan i phu, cc ngi c cng u c ngi chiu n hng u, c i thc
n ung bc nht, tht t bc nht;
- Cc ngi c cng km hn c ngi chiu hng gia, c i km hn;
- Cc ngi khng cng c ngi chiu n hng sau, khng c i cc thc thng
phm.
Tt c n ung xong ri i ra. Li ban thng cho cha m, v con ca cc k c cng
ngay ngoi ca miu ng, cng bng theo cng trng m i cao thp khc nhau.
i vi nh no c ngi cht trn, hng nm sai s gi n an i v ban thng cho cha
m, t lng khng qun cng lao.
Thi hnh vic thng cng p c ba nm th gp lc nc tng dy binh xm phm t
Ty H, s tt nc Ngu nghe c tin y, khng i lnh trn sai khin m mc o
gip, i m tr rang sc nh gic, s ngi y ln ti vn ngi.
V Hu triu Ng Khi n hi rng: Li dy ca ngi ngy trc by gi thi hnh
c ri!
Khi p rng: H thn c nghe rng ngi ta c iu hay iu d, kh c khi thnh khi
suy, xin nh vua hy giao cho thn nm vn k khng cng, thn xin dn h i nh gic,
nu l ra m khng thng, th cho ch hu ch ci, v chu mt quyn hnh gia
thin h.Nay khin mt tn t t np ni ng hoang, v cho ngn ngi theo ui n,
th n khng khi tr nn d tn nh chim kiu, nh ch si, bi c sao? Bi n s ngi
ta hnh ng hung d m hi n vy. l mt ngi liu mng khin cho ngn
ngi phi s hi. Nay h thn ly nm vn qun m lm mt tn t t dn qun y i
nh gic, chc chn l gic kh ch li ta.
V Hu nghe li, thm vo nm trm c xe, ba ngn qun k, m ph c nm mi vn
qun Tn, l nh khuyn khch s tt lp cng vy. Mt ngy trc khi giao chin,
Ng Khi ban lnh xung ba qun ni rng: Cc s tt ca ta ang b xe nga v lnh b
ca ch n nh, nu xe ca ta khng bt c xe ca ch, lnh k ca ta khng bt
c lnh k ca ch, lnh b ca ta khng bt c lnh k ca ch, d c ph c ch
cng u khng c cng trng g c. Cho nn n ngy nh, mnh lnh khng rc ri m
uy v lm rung ng tt c thin h.
(Trch THP NH BINH TH).

You might also like