Kennisportfolio

Julitte van den Berg

Avans Hogeschool s-Hertogenbosch

Blok H2

Inhoud
Algemene Economie
Recht
Management: Logistiek
Management: Inkoop
Engels
Administratieve Organisatie

Algemene Economie
Concurrentie intensiteit
Binnen de meso-economie zijn er drie soorten concurrentie: Interne concurrentie (binnen
bedrijfstak), Externe concurrentie (afnemers en leveranciers) en potentile toetreders (toetreders
en substituten).
Korte termijn:
Als de vraag daalt neemt de concurrentie-intensiteit toe. De bedrijven moeten harder vechten om
de klant te krijgen.
Lange termijn:
Als de vraag daalt neemt het aantal faillissementen toe. Dan gaat de concurrentieintensiteit weer
dalen. Bedrijfstakken zijn dus dynamisch!
Bedrijfskolom Kolom waarbij product van oerproducent tot klant gaat via diverse schakels.
Zo begint het bij de oerproducent (grondstoffen), komt het daarna in de fabriek en gaat het na
productie naar de groothandel. Deze distribueert het door naar de winkel die het uiteindelijk aan
de klant verkoopt (eindproduct).
SGR model Het in beeld brengen van de bedrijfstakanalyse gebeurt vaak door middel van het
SGR model (Structuur, Gedrag, Resultaat)
MES (Minimum Efficiency Schaal):
Dit is de kleinste productieomvang met een minimaal kostenniveau. Het is niet
mogelijk om door uitbreiding van de kapitaalgoederenvoorraad de
concurrentiepositie nog verder te verbeteren.
Waarom is de MES in sommige bedrijfstakken hoger?
Omdat de vaste kosten van sommige bedrijven hoger zijn.
Bedrijfstakken met een hoge MES:
Plieger
Automerken
Hoge MES betekent:
Moeilijk tot te treden tot de markt.

Recht
Totstandkoming van rechtshandeling
1.
2.
3.

Handel bekwaam
Wil
Openbaar

art. 3:32 BW
art. 3:33 BW

Onrechtmatige daad

art. 6:162 BW

Rechtmatige daden

art. 6:198, 6:203, 6:212 BW

Aanbod en aanvaarding

art. 6:217 BW

Ontstaat door wil en verklaring

Stadia Plas/Valburg
1.
2.
3.

Vrij om onderhandelingen af te breken

Vrij om onderhandelingen af te breken, maar R&B vereist betaling van
gemaakte kosten
Partijen zijn niet vrij om onderhandelingen af te breken, SV waaronder
eventueel gederfde winst.

Koopovereenkomst
Wanneer geen geld betaald

art. 7:1 BW
art. 7.47 BW (ruil)

Rechten van de koper

1. Eigendomsoverdracht
2. Aflevering
3. Conformiteit

art. 7:9 lid 1

art. 7:9 lid 2
art. 7:17 lid 1

Contracten
Contract vrijheid
- Dwingende wetsbepaling
- Strijd met de goede zeden
- Strijd met openbare orde
Inhoud van een overeenkomst
De partijafspraak
De wet
Gewoonterecht
Redelijkheid en billijkheid

art. 3:40 BW

art. 6:248 BBW

De partijafspraak
Schriftelijk of mondeling
De wet
- Aanvullend recht

7:4 BW en artikel 7:6, lid 2 BW

--> Geldt als partijen over onderwerp zelf geen afspraken maken
Dwingend recht

art. 7:667 lid 7 BW en artikel 7:6 lid 1 BW

--> Betreft regelingen waarbij partijen niet mogen afwijken

Gewoonterecht
Algemeen of plaatselijk gebruik dan wel handelsgebruik
-B.v. bij arbeidscontract heeft werknemer ook verplichtingen die in branche gebruikelijk zijn
Redelijkheid en billijkheid
Aanvullende werking
Beperkende of derogerende werking

art. 6:248 lid 1 BW

6:248 lid 2 Bw

Wat de partijen meestal regelen:

Omschrijving product
Prijs product
Betalingsvoorwaarden
Leveringsvoorwaarden
Garantiebepalingen
Gevolgen wanprestatie
Wat valt onder overmacht
Conflictoplossing
Algemene voorwaarden
Definitie

art. 6:231 sub a

Algemene voorwaarden
-Een of meer schriftelijke bedingen opgenomen in een aantal overeenkomsten
5

-Geen kernbeding (voldoende bepaalbaarheid)

Gebruiker

Artikel 6:231 sub b

Wederpartij

Artikel 6:231 sub c

Vernietigbaarheid
Artikel 6:233 BW
Sub a = Beding onredelijk bezwarend
Sub b = Geen redelijke mogelijkheid geboden kennis te nemen
Onredelijk bezwarend
Onredelijk bezwaren voor wederpartij, gelet op:
-Aard en overige inhoud overeenkomst
-Wijze totstandkoming voorwaarden
-Wederzijds kenbare belangen
-Overige omstandigheden geval
Dan: vernietigbaar (artikel 6:233 sub a
BW)
Bij overeenkomst gebruiker en consument :
-zijn bedingen op zwarte lijst
onredelijk bezwarend

artikel 6:236 BW)

-worden bedingen op grijze lijst

vermoed onredelijk bezwarend te zijn

6:237 BW

-T.a.v. niet-consument: lijsten

eventueel reflexwerking
Beroep op 6:233 sub a niet mogelijk: beding geen onderdeel algemene
voorwaarden -wederpartij
groot'
Dan via art. 6:248 lid 2 BW proberen beding ongeldig te verklaren.

Mogelijkheid kennisname
Geen redelijke mogelijkheid geboden kennisname:
Uitwerking in 6:234 BW
In beginsel terhandstelling (lid 1) Indien
redelijkerwijs niet
mogelijk: bekendmaking terinzagelegging en kosteloze toezending op verzoek (lid
1 sub b)
Na verzoek onverwijld toezenden
(lid 2)
Toezending hoeft niet voorzover
deze redelijkerwijs niet kan worden gevergd (lid 3)
Dan: vernietigbaar (artikel 6:233 sub b BW)
Uitzondering vernietigbaarheid
Uitgezonderd van beroep op vernietigingsgronden:
-grote wederpartijen

art 6:235 lid 1 BW

-jaarrekening gepubliceerd
-50 of meer werknemers
-Pot verwijt ketel

art 6:235 lid 3 BW

Gevolgen van niet nakoming

Tekortkoming
- Wanprestatie: toerekenbare tekortkoming
- Overmacht: niet toerekenbare tekortkoming
- Hoofdregel:
art. 6:74 lid 1 BW
- Definitie:
art. 6:75 BW
Wanprestatie bij Koopovereenkomsten
Naast de gebruikelijke regelingen kan ook: Art. 7:21 BW:
- Aflevering van het ontbrekende
- Herstel van de afgeleverde zaak
- Vervanging van de afgeleverde zaak

Eerst

art. 7:23 BW:

- binnen redelijke termijn na

levering gemeld dat de zaak niet aan de ovk beantwoord

Management: Logistiek
Logistiek
management het zo beheersen van de goederen- en daarmee
verbonden informatiestromen dat tegen optimale kosten aan de wensen
van de afnemers kan worden voldaan.
Supply chain management
- een principe waarbij door middel van het verbeteren van
processen en samenwerking met leveranciers en afnemers een
betere functionaliteit van het deelnemende bedrijf in de keten
ontstaat.
Traject material management
omvat het geheel van activiteiten dat wordt ontplooid om de grondstoffenen halffabricatenstromen en de daarmee gepaard gaande gegevensstromen
zo efficint mogelijk naar en door het productieproces te voeren, alsmede de
werkzaamheden die worden
verricht om een zo efficint mogelijke benutting van het productieapparaat te
bewerkstelligen.
Traject physical distribution management
houdt zich bezig met de goederenstromen en de ermee
verbonden gegevensstromen die beginnen aan einde van
het productieproces en eindigen bij consument.
Business logistics = verzamelnaam voor alle activiteiten die
worden uitgevoerd om de ingaande en uitgaande
goederenstromen te beheersen (= bedrijfslogistiek, logistiek
management, etc.).
Reverse logistics
= hergebruiken van producten in het primaire proces.
Logistiek concept
Het ontwerp van de gewenste inrichting van de logistieke functie in een organisatie. Hierin
wordt beschreven hoe de goederen-, geld- en gegevensstromen op elkaar worden
afgestemd. Het ontwikkelen van het logistiek concept heeft drie functies:
1. De ontwikkeling van een daadwerkelijk integrale visie op de besturing van de goederenstroom
2. Het bieden van een raamwerk voor een gecordineerd ctieplan

3. Het creren van een sterk logistiek bewustzijn binnen het gehele bedrijf

Het vinden van een evenwicht tussen de realisatie van zowel

externe als interne doelstellingen vormt een van de kerntaken van het logistiek management.
Daarbij horen vier aandachtsgebieden:
1. Fysieke inrichting fysieke kenmerken van faciliteiten die direct van
invloed zijn op bewerken, verplaatsen en opslaan van goederen (grondvorm).
2.Beheersing wijze waarop primaire processen worden aangestuurd en bewaakt
(besturing).
3.Informatievoorziening logistieke beheersing is niet mogelijk zonder een
informatiesysteem.
4.Personele organisatie zaken rondom het realiseren van een effectieve cordinatie
tussen logistiek en andere functies in een organisatie.
Logistieke grondvorm het KOOP
KOOP = het Klant Order Ontkoppel Punt
Dit is het punt dat aangeeft hoever (stroomopwaarts in een bedrijfskolom) een klantenorder
doordringt in het productie- of distributieproces van de aanbieder van een product of dienst. Er zijn
vijf
klantorderontkoppelpunten:

Soorten voorraden

Voorraad naar traject Gaat over de plaats in de goederenstroom

gerekend vanaf de bron tot de gebruiker; wordt gebruikt bij voorraadanalyses om te
traceren waar de te hoge voorraadvorming zich voordoet. Het betreft de keten met vier
schakels: leverancier, producent, groothandel en detailhandel
2.
Voorraad naar soort
is van belang voor commercile activiteiten
1.

3. Theoretische voorraad biedt houvast om de gegevens in administratieve

zin vast te leggen in de computer.

4. Normvoorraad
Voorraadvorming in klassieke voorraadtheorie, in totalelogistieke keten, dmv
afzonderlijke voorraadpunten = voorraadbeheer vanuit n punt.
Het bijsturen van de hoeveelheid voorraad zal afhangen van wat er in de
markt gebeurd.
Voorraadkosten
Voorraden leggen beslag op geldstromen in een onderneming. Onderscheid in:
Bestelkosten kosten voor het bestellen en aanleveren van het product. Ook bij
deze bestelcyclus is het mogelijk alles te vereenvoudigen en/of automatiseren (eprocurement).
Voorraadkosten kosten van rente, ruimte en risico. Verschil tussen
preventieve kosten (voorkomen) en correctievekosten (verbeteren).
Neeverkoopkosten ook wel out-of-stock genoemd; kosten van het niet beschikbaar zijn
van producten.

Formule van CAMP

Gaat over het vinden van de optimale bestelgrootte bij de leverancier, ofwel het
berekenen van n punt waarop economisch de meest verantwoorde seriegroottes
aangeschaft kunnen worden = EOQ Economic Order Quantity.

10

Bestelmethoden
Voor het beheersen van voorraden zijn er enige bestelmethoden ontwikkeld. Bij de meeste
bestellingen zijn de kosten
aanzienlijk. Tegen deze achtergrond zal er een optimale bestelgrootte moeten worden bepaald. De
belangrijkste aspecten die men hierbij onderscheidt, zijn het bestelmoment en de
bestelgrootte:

11

Management: Inkoop
Specificeren:
het bepalen van de behoefte (de eisen waaraan het in te kopen product moet
voldoen). Vijf groepen eisen: functionele eisen, technische eisen, logistieke eisen,
kwaliteitseisen en commercile eisen.
Er bestaat een directe relatie tussen het moment waarop inkoop
betrokken wordt bij een project en mogelijke kostenbesparingen. Daarnaast komt het
verschijnsel back-door-sellingnogal eens ooit voor: Situatie waarbij verkopers contact
opnemen met andere afdelingen dan de inkoopafdeling met de bedoeling de
leveranciersevaluatie en specificatie in hun voordeel te benvloeden.
Selecteren (en offreren): offertes aanvragen en beoordelen, daarna
onderhandelen en leveranciers uitkiezen. Hoe gaat dit in zijn werking? Er wordt een
lijst opgesteld met potentile leveranciers (bijv. voorkeurslijst approved vendor
list). Hieruit worden dmv een prekwalificatiedrie tot vijf leveranciers gekozen. Deze
komen op een shortlist te staan. De leveranciers worden met elkaar vergeleken
dmv een ranking system.

Contracteren (en onderhandelen): soms is het praktisch om verder te

onderhandelen over de uiteindelijke overeenkomst. Uiteindelijk wordt er een
definitieve leverancier gekozen en wordt er een contract opgesteld. Dit kan een
eenmalig of meerdere jaren contract zijn.
Bestellen: het plaatsen van een bestelling houdt een opdracht tot levering in.
Echter, dit kan alleen door mensen die daartoe bevoegd zijn. Het is van belang dit goed
en eenduidig te regelen. Pas op voor maverick buying: medewerkers of afdelingen
kopen in buiten de bestaande contracten om. Inkopen binnen de bestaande
contracten = participatiegraad.
Bewaken:
contractbeheer: het vastleggen, actualiseren en toegankelijk maken van contractgegevens.
Contractmanagement kan onnodige risicos en kosten helpen voorkomen. Ordebewaking:
toezien op het nakomen van gemaakte afspraken dmv een overdue-lijst. Er zijn
verschillende manieren van ordebewaking (advance status check, routine status check of
exception expediting). Chasseren: het benaderen van leveranciers voordat de levertijd is
verstreken. Bij ordebewaking hoort daarnaast ook het verwerken van facturen en het
verzorgen van de bijbehorende betalingen = inkoopfactuurcontrole.

12

Nazorg: standaard problemen verhelpen (bv. declareren extra kosten), maar

ook prestaties van leveranciers bijhouden en terugkoppelen (bv.
leveranciersbeoordelingen dmv vendorrating).

Routineproducten:
weinig inkooptechnische problemen. inkooprisico is laag en de invloed op de winst is
gering. Voorbeelden: standaardcomponenten, onderhoudsmaterialen en
kantoorbenodigdheden. Inkopers zullen met de leveranciers van deze producten tot
eenvoudige en efficinte bestelroutines dienen te komen ( raamcontracten ).

Hefboomproducten:
Inkooprisico is laag en de producten worden dan ook vaak van verschillende leveranciers
betrokken. Producten hebben een relatief groot aandeel in de kostprijs en zijn daarom van
invloed op de strategische kwetsbaarheid van de onderneming. Voorbeelden:
bulkchemicalin en halffabrikaten. Het realiseren van de laagste prijs kan de boventoon
voeren. Anderzijds kan het ook gaan om het ongestoord laten verlopen van het
productieproces. Dit kan inhouden dat er gebruik wordt gemaakt van het JIT.

Knelpuntproducten minder
grote invloed op de winst, maar wel kwetsbaar in de toelevering, waardoor vooral
logistieke knelpunten kunnen ontstaan. Voorbeelden: bepaalde natuurlijke smaakstoffen
of elektriciteit. Het inkoopbeleid moet gericht zijn op het verzekeren van de toelevering
van de betrokken producten op zowel de korte als de lange termijn, zo nodig tegen
meerkosten.

Strategische producten producten met een hoog inkooprisico en een grote

invloed op de winst. Voorbeelden: grondstoffen en kerncomponenten, maar ook
automatisering van bedrijfsprocessen door een computerfirma. Samenwerken door
middel van een co-makership of partnerships.

13

Administratieve Organisatie
Administratieve organisatie Voorkomen van een puinhoop.
Vier begrippen van belang:
1. Besturen de gewenste richting geven
2. Doen functioneren de tent moet draaien
3. Beheersen activiteiten verlopen volgens plan
4. Verantwoording afleggen zowel intern als extern
Administratieve organisatie

Administratieve organisatie is het systematisch verzamelen, vastleggen en verwerken van

gegevens ten behoeve van het verstrekken van informatie t.b.v. het besturen en doen
functioneren van een organisatie en t.b.v. de verantwoording die daarover moet worden
afgelegd.
Cruciaal begrip in AO : Betrouwbare informatie
Juist
Klopt het wat er staat?
Volledig
Staat alles er wat er moet staan?
(volledigheid van opbrengsten) Tijdig
Is de
informatie tijdig?
De zogenaamde AO gereedschapskoffer bestaat uit maatregelen die genomen kunnen worden om
de risicos op het gebied van AO te beperken. Iedere maatregel gaat kort besproken worden.
Functiescheiding: dit zorgt ervoor dat 1 persoon niet 2 taken kan uitvoeren. Hierdoor wordt de
uitkomst betrouwbaarder. Zo kan bijvoorbeeld n persoon de goederen controleren en moet een
ander persoon ze invoeren.
Automatisering: dit zorgt ervoor dat iedere afdeling bijvoorbeeld dezelfde gegevens tot
beschikking heeft dmv. Bijvoorbeeld een ERP systeem. Ook interneteconomie (cloudcomputing)
behoort tot automatisering.
Kaders en normen: bijvoorbeeld kostprijscalculaties, begrotingen. Deze geven duidelijkheid. IST en
SOLL (zo is het en zo zou het moeten zijn).
Richtlijnen en procedures: hierbij zijn richtlijnen wat flexibel en de procedures vast
Verbandcontrole: financile administratie heeft centrale rol. Waardekringloop
(Btaformules)
Steekproefcontroles: Om de bepaalde tijd wordt iets gecontroleerd. Wanneer het niet in orde is
kan dit verbeterd worden. Oogtoezicht: 4-ogen-principe. Oogtoezicht door baas of andere
medewerker. Al deze tools vergroten de betrouwbaarheid van informatie.

14

Stap 1 - Initiatief tot inkoop:

Benodigde informatie:
- Informatie voorraden
- Informatie sales-acties
- Informatie historische verkoopgegevens Risicos:
- Foute artikelen worden ingekocht
- Te veel of te weinig wordt ingekocht

Stap 2 Beslissing:
Benodigde informatie:
Informatie over prestaties leveranciers over:
- Leveringsbetrouwbaarheid
- Kwaliteit
- Service

Informatie over de markt

Overzicht inkoopbeslissingen omkoopmedewerkers Items:
- Leveranciersbeoordeling
- Offerteregister
- Europese aanbesteding
- Long list / short list
- Valuta- en prijsrisicos: Als Plieger in gaat kopen in China.

Risicos:
- Inkoop bij betrouwbare leverancier
- Inkoper koopt in bij bevriende leverancier.
- Te hoge prijs

Stap 3 Uitvoering:
Benodigde informatie:
- Leveranciersgegevens
- Contractgegevens (afroepcontract, contract dat je verplicht bijvoorbeeld 20.000 wcs in gaat
kopen, als je dit niet doet krijg je een boete). - Bestelgegevens Items:
- Contractenregister
- Raamcontract
- Stambestand leveranciers Risicos:
Inkoopcontract bevat fouten
Stap 4 Afwikkeling:
Benodigde informatie:
- Bestel gegevens (wat / wanneer)
- Leveranciersgegevens
- Afgesproken kwaliteit
1. Bestelling geplaatst

15

2. Ontvangst van goederen

3. Factuur Items:
- Three way matching
- Spookfacturen
- Retourzendingen - Bestelbon / ontvangst bon Risicos:
- Foutieve goederen worden ontvangen
- Facturen worden niet of te laat betaald
- Facturen worden betaald voor goederen die niet zijn besteld en/of geleverd.

Vier fasen in het verkoopproces:

Marketing:
- product
- prijs

Orderverkrijging:
- Orderontvangst - Orderacceptatie
Uitvoering:
- Levering
- Facturering
Afwikkelin
g: - Incasso

16