2

Maatschappijgeschiedenis van de middeleeuwen: les 2

verstedelijking ging gepaard met een bevolkingsstijging en opleving van de landbouw; men verbouwde

woeste grond naar cultuurgrond

Heel veel mensen komen vrij van de landbouw en trekken naar de steden, waar er een grotere sociale
differentiatie heerste dan op het platteland:
o Ambachtslui
o Kooplieden
o Geestelijken

Regulier ( kloosterordes: mochten geen privbezit hebben)

Seculier (kanunniken, mochten wel privbezit hebben)$

o Studenten ( Latijnse scholen, stadsscholen)
o Edelen
o Marginalen: men kent deze groep door te kijken naar documenten waarin veel maatregelen
werden getroffen tegen onder andere bedeldaars en anderzijds de liefdadigheid door de kerk
( armentafels; voorloper OCMW)

Bedelaars

Prostituees ( in bepaalde straten proberen te houden)

Schoofstraatjes ;badhuizen in die straten waren voor de

2.1

prostitutiewereld.
Zigeuners ; 1 regel : probeer ze buiten te houden.

intellectuele ontwikkeling

RATIONALISME: eerste vermeldingen in tekst uit 1127-28. Van Galbert van Brugge (ambtenaar)
2 maart: Karel de Goede wordt vermoord: de omstandigheden en plaats van de moord maken het feit
nog des te erger: In een kerk tijdens de vastenperiode, terwijl KDG bezig was met het uitdelen van
aalmoezen., vermoord door mannen uit naaste entourage ( familie va kanselier van Vlaanderen). De
oorzaak van de moord : Karel de Goede meende een visie te hebben. Verder was er de koning van
Denemarken en Karel was een opvolger uit die tak. Zijn vader was ironisch genoeg vermoord in een
kerk. Kenmerkend voor Karel de Goede was dat hij meende dat iedereen een plaats had in de sociale
ladder en er alles moest aan doen om op die plaats te blijven. In Denemarken ging dat misschien gelukt
zijn, maar in Vlaanderen had men te maken sociale mobiliteit. De familieleden van die kanselier waren
oorspronkelijk grafelijke lijfeigenen, terwijl men het in de bronnen had over adelijken. Karel wilde dus die
familie terug claimen als lijfeigenen. De familie voelde zich natuurlijk bedreigd en Karel moest
weggeruimd worden.
Karel was godvrezend, dus waarom werd hij vermoord en had hij maatregelen getroffen. Zo schafte hij
onder meer het bier brouwen af, want volgens hem moest het graan enkel gebruikt worden als voedsel.
Waarom heeft god het toegelaten om zo een godvrezend persoon te vermoorden?
Galbert zocht in de bijbel en hij vond dat KDG blijkbaar de 3e generatie was na Robrecht de Vries. Het is
namelijk de 3e generatie die moet boeten voor iets wat een voorouder had gedaan.
De oudere broer van Robrecht de Vries was een erfelijke opvolger, maar hij was mentaal ziek. Vader wilt
Robrecht in de kerk duwen, want hij een beetje een jongen van kattenkwaad. Later zal hij carriere maken
in Holland met zijn vrouw (de weduwe van de Graaf van Holland). Robrecht zal een eed afleggen, die

zegt wanneer n van zijn broers de kroon zal dragen, hij er zich niet mee zal bemoeien en zijn broers
stil zal laten. Een andere eed wordt afgelegd waarbij de neef van Robrecht na 3 jaar bewind van zijn
broer, de troon zal bestijgen. Op die manier zal er wrevel ontstaan. Robrecht zal een oorlog voeren
tegen die neef en zal bovendien territorium gaan winnen. Robrecht wint vervolgens de veldslag in FransVlaanderen. Handlanger van Robrecht ( Eerbode van Oosterzele) vindt de neef en zal hem eigenhandig
vermoorden. Op die manier wordt Robrecht de Vries nieuwe graaf van Vlaanderen.
Karel de Goede moest dus boetten voor hetgene Robrecht gedaan had; namelijk een eedbreuk door zijn
grootvader.
Galbert zal ook de generaties natrekken van de handlangers van die familie ( ook de 3e generatie) : een
vrije ridder was verliefd op de vrouw van de burggraaf Diva= Duifje. De burggraaf moest op een dag
gaan plassen en werd geduwd in het water en ging dood. De ridder huwde met Diva.
Een ander probleem was dat Karel de Goede geen opvolgers had. De koning van Frankrijk had een
kandidaat troonopvolger (Willem Clito), die daadwerkelijke graaf werd. Willem had alles beloofd aan de
steden om in een goed daglicht te staan. Zo wilde hij onder meer de belastingen gaan afschaffen. Willem
blijft toch belastingen innen, dus hij kwam zijn belofte niet na. Er zal op die manier een opstand uitbreken
in Rijsel en in Gent, waarbij 2 leden uit de topadel: de heren van Aalst en Dendermonde ( in opdracht
van koning van Engeland) aan deelnamen( ?).
Willem was op zich een ideale graaf, want hij was geen afstammeling van Robrecht de Vries, dus had
hij niets met die misdaad te maken.
Diederik van Elzas komt in Vlaanderen en er komt een veldslag in Tielt. Ridders van Diederik worden in
de pan gehakt door de legers van Normandirs van Willem. De hertof van Leuven blokkeert grens van
de legers van Willem en op een brug schiet men een pijl af en Willem Clito steft. Diederik wordt nu
nieuwe graaf van Vlaanderen. Hij was overigens een afstammeling van Robrecht de Vries.

De tekst van Galbert is onafgewerkt.