Gjergj Kastrioti ishte djali m i vogl i Gjon Kastriotit dhe i princeshs Vojsava, fmi

ja i fundit midis 4 djemve dhe 5 vajzave. Mendohet se lindi m 6 maj 1405 n Diber.
U mor peng si nizam pas thyerjes s t atit nga Sulltan Murati m 1421 dhe u drgua n obor
rin e Sulltanit n Adrianopoj. Atje, zgjuarsia dhe shkathtsia e uan Gjergjin n shkolln
e sulltanit (iogllanve) q prgatiste komandant e npuns.
Natyra i kishte dhn dhunti mendore e fizike. Atje mori emrin Isknder (Aleksandr). Pa
s mbarimit t shkolls, Gjergj Kastrioti "(Sknderi)" kreu detyra ushtarake n Ballkan e
n Azin e Vogl, duke u dalluar pr trimri dhe pr kt arsye iu dha titulli bej q do t
nc ose fisnik pra Sknderbeg do t thot Aleksandri princ ose fisnik. Ai nuk e harroi
vendin e tij t dashur dhe priste me padurim rastin t kthehej n tokn q e lindi. Me vde
kjen e t atit, ai shpresonte t'i zinte vendin, por n fakt sulltani e emroi sanxhakb
ej jasht tokave shqiptare. Sknderbeu nuk hoqi dor nga ideja pr t'u kthyer n Shqipri n
ronin e t atit, deri n vitin 1443 kur ai u nis kundr Janosh Huniadit nn komandn e bej
lerbeut t Rumelis.

M 3 nntor 1443 n afrsi t Nishit, u ndeshn dy ushtrit. Ushtria osmane u shpartallua dhe
u trhoq n panik. Sknderbeu filloi t zbatonte planin e kryengritjes, s bashku me 300 k
alors shqiptar e me t nipin Hamza Kastrioti, u kthye n Dibr, ku populli e priti si lir
imtar. Mori masa pr prforcimin e rrugve nga mund t vinin osmant, dhe prej andej iu dr
ejtua Krujs. Me nj ferman t rrem shtiu n dor qytetin e garnizonin dhe kshtu m 28 nnt
43 u shpall rimkmbja e principats s Kastriotve. Mbi kshtjelln e Krujs u ngrit flamuri
shkabn e zez dykrenare i Kastriotve.

Kryengritja u prhap shpejt n viset e tjera dhe feudalt e tjer u ngritn gjithashtu. Gj
at dhjetorit, Shqipria e Mesme dhe e Veriut u spastruan nga forcat osmane, u liruan
njra pas tjetrs kshtjellat e ksaj zone. Sknderbeu ishte organizatori i Kuvendit t Arb
it, n t cilin u zgjodh si prijs i Lidhjes Shqiptare t Lezhs. Ai u martua me t bijn e G
ergj Arianitit me Donika Arianitin pr t forcuar lidhjet e tij me principatat e tje
ra.

N janar t vitit 1468 Sknderbeu u smur gjat zhvillimit t nj Kuvendi t thirrur nga ai,
ilin ishin t ftuar t gjith princat shqiptar. Vdiq me 17 Janar 1468 n Lezh. I mbuluar m
e lavdi, ai u varros n Lezh. Shqiptart humbn prijsin e lavdishm q i udhhoqi pr 25 vj
esht. E shoqja me t birin emigruan, sikurse edhe nj pjes e paris shqiptare, pr n Itali
. Rreth prkrenares ekziston ideja se e ka mbajtur pr nder t Pirros s Epirit, pasi ed
he ai ka mbajtur po t njjtn prkrenare.

Tek "Sheshi Sknderbeu" n Tiran

Epoka e Sknderbeut n veprat e autorve shqiptar
Epoka e Sknderbeut e shekullit XV dhe vet figura e Gjergj Kastriotit - Sknderbeut n
dikoi fuqishm n jetn shpirtrore t shqiptarve dhe pr rritjen e vetdijes kombtare t t
rymzuar prej tyre, intelektual t shquar shqiptar, i pasqyruan e i prjetuan ato n vepra
historike monumentale, n t cilat nisi jetn e vet historiografia shqiptare.

Ishte Dhimiter Frngu (dhe jo Dhimiter Frngu) qe shkroi i pari jetn e Sknderbeut, rea
lisht si u zhvillua, sepse Frngu ishte bashkshoqrues i gjith jets dhe luftrave t Sknd
eut, arktar e shoqrues n udhtimet e Princit Shqiptar, ndrysh nga Marin Barleti ku ka
edhe trillime. Shkrimet latinisht t Frngut t vitit 1480, 12 vjet pas vdekjes s Sknde
rbeut, mjerisht u prvetsuan nga t tjer, dhe prkthimi dhe botimi i saj italisht u b m v
n, pas vdekjes s Frngut. Patjetr se vepra e Barletit qe u botua latinisht ne fillim
t shek t XVI (1504) kushtuar lufts heroike t arbrve pr mbrojtjen e Shkodrs, (rrethimi
Shkodrs) pati jehon t madhe. Por vepra q e lartsoi figurn e tij si historian humanist
sht Historia e jets dhe e bmave t Sknderbeut , t ciln e botoi italisht n Rom rret
08-1510. Kjo vepr voluminoze njohu shum ribotime n gjuh e n vende t ndryshme t Evrops
eprat e M. Barletit u bn burimi m i rndsishm ku patriott shqiptar msonin historin e
legjendare t shk. XV, kur nuk ishte zbuluar e njohur vepra e Dhimiter Frngut. Peri
udha e Sknderbeut u prjetsua edhe n vepra t tjera historike nga bashkkohsit e heroit.
i e thame nj nga bashkpuntort e ngusht t Sknderbeut, Dhimitr Frngu, shkroi latinish

mn e ideve humaniste t kohs nj vepr pr jetn e Sknderbeut.

Nj vepr tjetr e rndsishme pr t njohur shoqrin shqiptar t shek. XV sht Historia

a e shtpis s Muzakajve , shkruar n italisht m 1510 nga bashklufttari i Sknderbeut, Gj
zaka. Ajo mbeti n dorshkrim dhe, pr vlern q ka pr historin mesjetare shqiptare, botues
i saj i shek. t XIX m t drejt e ka cilsuar at si nj margaritar .
Gjergj Kastrioti Sknderbeu - Hero Kombtar
Gjergj Kastrioti - Sknderbeu (6 maj 1405- 17 janar 1468) sintetizon nj epok t tr histo
rike q mori emrin e tij: luftn njshekullore kundr pushtimit osman (fundi i shek. XIV
- fundi i shek. XV). Nn udhheqjen e tij, lufta e shqiptarve u ngrit n nj shkall m t
t e m t organizuar dhe shnoi nj kthes vendimtare n zhvillimin politik t Shqipris.

Gjergj Kastrioti - Sknderbeu ishte prfaqsuesi m konsekuent dhe m i shquar i elits drej
tuese shqiptar q udhhoqi m vendosmri frontin e lufts s shqiptarve kundr pushtuesve o
Ai realizoi t parin bashkim t shqiptarve, Lidhjen Shqiptare t Lezhs, e cila hapi rrugn
e krijimit t shtetit t pavarur shqiptar, themeluesi i t cilit u b ai vet. Kujdes t ve
nt Sknderbeu i kushtoi ruajtjes s burimeve t brendshme ekonomike, tek t cilat u mbshte
t lufta. Duke fuqizuar mbrojtjen n brezin kufitar, n lindje e n jug, ai i dha mundsi
banorve t viseve t lira t zhvillonin nj veprimtari ekonomike deri diku normale.

Krahas mbrojtjes s vendit, Sknderbeu i kushtoi vmendje lirimit t viseve t pushtuara q

dikoi n formimin e mtejshm t lidhjeve m banort e ktyre viseve dhe n forcimin e bashki
e t gjith popullit shqiptar. Aftsit e Sknderbeut si burr shteti spikatn edhe n marr
me vendet e tjera. Duke pasur t qart s rrezikut osman mund t i bhej ball vetm m sukse
etm me forca t bashkuara, Sknderbeu krkoi pareshtur pjesmarrjen e vendeve evropiane n
luft kundr armikut t prbashkt.

N kushtet e pabarazis s theksuar ndrmjet forcave osmane dhe atyre shqiptare, Sknderbe
u prpunoi strategjin dhe taktikn e tij luftarake, n baz t s cils qndronte mendimi se
rja nuk mund t varej nga numri i ushtarve. Ai mbante armikun n alarm t prhershm, i pri
ste rrugn e fuqizimet dhe, pasi e kishte futur n kurth, e godiste me sulme t fuqish
me e t befasishme.

Sknderbeu u shndrrua n simbol t lufts pr liri e pavarsi. Ai mbeti nj figur e dashur

iptart edhe pas vdekjes s tij. Kujtimi i tij mbeti gjithnj i gjall npr kngt, gojdhn
egimet e shumta popullore q i dhan atij tiparet e nj figure legjendare.

Vepra dhe figura e Sknderbeut kishte prmasa dhe rndsi evropiane. Ai u vlersua lart ng
a personalitetet e shquara evropiane t kohs. Kt e dshmon edhe fakti s pr Sknderbeun
kruar nj literatur e shumllojshme, prej qindra vllimesh, t botuara n shum gjuh, dhe n
tr ant e bots. Ndr autort shqiptar jan Marin Barleti, Fan Noli, Sabri Godo, Fatos Daci

Legjenda
N nj rast Ballaban Pasha i drgoi Sknderbeut nj dhurat: katr kuaj arab s bashku me nj
sje t shklqyer pr t nderuar Sknderbeut si nj komandant, ndrsa Sknderbeu si prgjigje
hen me nj dhurat t e prbr nga nj shkop bariu dhe nj gun, duke i dhn t kuptoj Ball
e do t kishte qen m shum i nderuar t ishte nj bari i thjesht n fshatin e tij, sesa t
htonte vendin e tijPr popullin shqiptar Sknderbeu bnte mrekulli me shpatn e tij. Ish
te menduar se duheshin tre burra t ngrinin shpatn e tij dhe se ai mund t coptonte sh
kmbinj ose shponte male me t. N nj ngjarje tjetr popullore sht thn gjat negociatave
se Sulltan Mehmedi i II, q kishte dgjuar pr shpatn e Sknderbeut i krkoi at si nj nde
knderbeut. Sknderbeu pranoi dhe drgoi shpatn e tij si nj dhurat pr sulltanin. Njerzit
Sknderbeut pas dgjimit t lajmeve ishin t shqetsuar. Ata i doln Sknderbeut n lidhje me
ikn e tyre se ai i dorzoi shpatn e tij legjendare, por Sknderbeu qeshi dhe u prgjigj
se ai i dorzoi shpatn e tij, por jo krahun e tij.
Gjat nj betej t furishme kundr turqve q zgjati prtej muzgut, Sknderbeu urdhroi disa
shtart e tij t gjenin nj tuf me dhi, e u lidhn pishtar t ndezur brirve t tyre dhe d
n drejtim t rreshtave t ushtarve turq gjat nats. Turqit besuan se u sulmuan nga trupa
t shumta shqiptare dhe u larguan me mendimin se u mundn q n numr. Pr shrbimin e rnds

marr nga ana e ktyre kafshve, heroin yn vendosi t prvetsoj imazhin e kafshs si emble
, n prkrenaren e tij.
Sknderbeu n shtrat t vdekjes s tij urdhroi djalin e tij pr t'i shptuar hakmarrjes turk
t largoheshin pr n Itali, tha se sa m shpejt t zbarkoj n ranishte t gjente nj pem
h kalin e tij dhe shpatn e tij, dhe sa her q t frynte era turqit t dgjonin shpatn e t
n ajr dhe hingllimn e kalit t tij dhe nga frika se nuk do t'a ndiqnin.
Me t prhapur lajmin e vdekjes s Sknderbeut, Turqit vendosn t sulmonin forcat shqiptare
sa m shpejt q t prfitonin nga morali i ult q ngjarja kishte prodhuar. Komandantt shqi
tar vendosn t prdornin nj dredhi t pazakont: morn nga shtrati i vdekjes trupin e pajet
kreut t tyre dhe e hypn mbi kalin e tij, nxitur n luft me t gjith ushtrin e tij prapa.
Turqit, u ndien t mashtruar me lajmin e rrem rreth vdekjes s tij dhe u trhoqn.