Kryzys

a) podaowy
b) finansowy
c) rachunku biecego
System finansowy

Rynek
finansowy

+zasady dziaania
systemu
finansowego

Instytuc
je

Podmioty chcce
dokona alokacji
nadwyki
rodkw
finansowych
(kapitau)

Instrumen
ty

Podmioty szukajce
rodkw
finansowych
(kapitau)

1637 TULIPOMANIA
Cebulka semplu Augustus zostaa sprzedana za 6 tys. guldenw (roczny dochd Niderlandw
to ok. 150 tys. guldenw). Po pkniciu baki ceny cebulek tulipanw spady o 95 %
Baka spekulacyjna gwatowny i cigy wzrost aktyww, ktry kreuje oczekiwania ich
dalszego wzrostu, przycigajcy tym samym nowych inwestorw, zainteresowanych zyskami
kapitaowymi. Ostatecznie ceny aktyww raco przekraczaj ich realn warto.
1720 Kompania Mrz Poudniowych (Anglia)
1825 baka spekulacyjna na rynku akcji i obligacji na inwestycjach w Peru ( GB i USA)
1846-1847 baka spekulacyjna w brany kolejowej
1929 1933 Wielki Kryzys Gospodarczy (czarny czwartek 24.10.1929) :
1.
2.
3.
4.

9 tys. Bankw w USA zostao zamknitych

Bezrobocie z 3,2 % skoczyo do 24,9 %
PKB spado o 50 %
Wojny handlowe na arenie midzynarodowej

1987 krach giedowy w USA (czarny poniedziaek 19.10.1987)

Spadki:
1.
2.
3.
4.

USA 22,7 % (Dov Jones)

Hongkong 45,8%
Australia 41,8 %
Hiszpania 31%

2001 baka spekulacyjna na akcjach spek z brany informatycznej i pokrewnych

sektorw (Powizanie z gigantycznymi dochodami Microsoftu)

SIEDEM GRZECHW GWNYCH:

1. Pokusa naduy (moral hazard) Jest konsekwencj tego, e podmiot chroniony
przed ryzykiem zachowuj si inaczej, ni gdyby by w peni eksponowany na ryzyko.

Teoria przeoonego - agenta jedna z koncepcji teoretycznego adu korupcyjnego.

Na skutek asymetrii informacji przeoony nie ma penej wiedzy na temat dziaa
podejmowanych przez agenta, co ten ostatni moe wykorzysta do realizacji
wasnych celw.
Premia dla bankw, maklerw i menaderw u Goldman Sachs, Morgan Stanley,
Merill Lynch, Lehmann Brothers, Bear Sterns w MLD USD.

Premie

2005
25 mld $

2006
36 mld $

2007
38 mld $

BANK
Pasywa

Aktywa

Krtkoterminowe depozyty (pynne)

Dugoterminowe kredyty (niepynne)

RVV NA BANK

Przeciwdziaanie :
1. FED (Bank centralny w USA) jako poyczkodawca ostatniej instancji
2. Ubezpieczenie depozytu

Zbyt duy, by upa znaczy zbyt powizany

Kapitalizm, w ktrym nie zdarzaj si bankructwa, jest jak chrzecijastwo bez pieka
Frank Barman, szef linii lotniczych Eastern Airlines
2. Deregulacja W 1933 r. uchwalono ustaw Glassa i Steagella, ktra wprowadzia
wyrany podzia na banki komercyjne (przyjmowanie depozytw i udzielanie kredytw) i
banki inwestycyjne (gwarantowanie emisji, kupno i sprzeda papierw wartociowych)

W 1974 utworzono Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego

- system adekwatnoci kapitaowej (Bazylejska Umowa Kapitaowa)
zota zasada to : 3-6-3

3. Dwignia finansowa korzystanie z dugw, w celu finansowania aktyww

przedsibiorstwa.
Zaduenie sektora
prywatnego w USA

Aktywa

Zaduenie
Kapita

Sektor prywatny :
1. Przedsibiorstwa
2. gospodarstwa domowe

4. Shadow Banking System :

Parabanki:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

Banki inwestycyjne
Firmy maklerskie
Fundusze rynku pieninego
Fundusze hedgingowe
Fundusze inwestycyjne
Spki porednicze
Instytucje udzielajce kredytw

Sekurytyzacja
zmiana np. kredytu
bankowego na np.
papier wartociowy

5. Innowacje finansowe :
Udziel kredytu, trzymaj go w portfelu

Udziel finansowania, podziel i sprzedaj

Pynno szybko i pewno zmiany danej pozycji aktyww na pienidze
1) NINJA (no income, no job, no assets) kredyty przyznawane osobom bez dochodw,
pracy i majtku
2) CDO ( collateralized debt obligation) zabezpieczone dune instrumenty finansowe
3) CMO zabezpieczone skrypty hipoteczne
4) CLO obligacje zabezpieczone kredytami
5) GIGO (garbage in, garbage out) mieci na wejciu daj smieci na wyjciu
6. Rating - ocena wiarygodnoci kredytowej, przyjmujcej w formie not
odzwierciedlajcych prawdopodobiestwo niewypacalnoci poyczkobiorcy. Najwysza
warto to AAA, najnisza CCC (np. Grecja)
NRSRO (Nationally Recognized Statistical Rating Organization) :
Wielka trjka :
1. Fitch ratings
2. Standard & Poors
3. Moodys Investor Service
7. atwy pienidz (tani):
Pka baka inwestorw + zamach na WTC W latach 2001 2005 FED obnia
oprocentowanie poyczek O/N o550 pkt do 1%
Szybki rozwj gospodarki w latach 2004-2006 FED podnosi oprocentowanie poyczek O/ z
1% do 5,25%
Chiczycy rzucili Amerykanom lin, na ktrej Ci ostatni postanowili si powiesi
Noweil Roubini, Stephan Milm Ekonomia kryzysu