Haiche outra

2014

A Revista do CIFP FERROLTERRA

Xuo 2014

CIFP Ferrolterra

haiche

OUTRA

Haiche outra

2014

CIFP Ferrolterra

EDITORIAL
Na sombra da parra a poucos das
de rematar o curso, temos que
facer balance deste ltimo ano
escolar. As rachas de vento e os
berros dos nenos desfrutando do
vern adiantado, o poen difcil.

adquirir.

Mis difcil atender a nova

diversidade do noso centro. Por
mgoa a idade do noso alumnado
ten aumentado moito. A profunda
crise que nos leva asolagando
dende hai mis dun lustro,
reflctese nas nosas aulas. Aquelas
persoas que saron cun contrato de
traballo, gaado a pulso nas FCT,
teen que volver ao noso carn
porque foron expulsados do
mercado de traballo. Esa rapaza
ou rapaz de 18 ou 20 anos agora
unha cidad con facturas que
pagar, e para poder facelo ten que
volver onde a nos, non para
formarse, senn para se reciclar
ou reconverter.

Temos a impresin de que non

fixemos abondo, non por falta de
ganas, non por falta de empuxe, si
quizais por falta de ideas que
sintonizaran co que vos
precisades....

As EDNL tamn estamos nese

paradigma. Temos que aportar
valor, coma sempre fixemos, a
nova formacin que vides a

Este ano intentmolo dende

diversos ngulos, con toda a
intencin, con todo o agarimo, por
vs e pola lingua.

Mediado o curso, fixemos unha

sondaxe onde quedou reflectida
esa impresin. As actividades que
vos propuxemos, non aportaron ao
voso currculo, esa foi a vosa
conclusin. Para ns foi unha forte
impresin: xito de pblico, crtica
demoledora. A videoconferencia
con Jorge Mira sobre a medicin
de distancias, no mundo dos
gregos, foi o maior xito de
asistencia que se lembra nesta
casa, a pesar diso para moitos de
vs, pese a pasar un rato
agradbel, resultou unha perda de
tempo.

Tempo, necesidade, intencin

lingua e........ cartos. Nesta hora de
preparar os textos para o HAICHE
OUTRA, anda non recibimos o
apoio econmico preciso dos
nosos xefes, a Consellara de
Educacin, para as tarefas
realizadas ao longo do ano. Xa
sabemos canto vai ser: pouco, moi
pouco, non chega aos 40 cntimos
de euro por cada un de vos, Un
gran capital para o voso
enriquecemento cultural, para a
vosa capacidade de ser tcnicos
na vosa (nosa) lingua.
As nosas arelas, a pesar destas
eivas, non decaen. Para o curso
que ven agromarn novas
actividades, novos pulos, novas
ideas....esperamos acertar e polo
tanto que vos sintades chamad@s
a expresarvos e participar na
dinamizacin do galego, como
fixeron este ano os compaeiros e
compaeiras que escribiron esta
revista que terdes nas mans. Falan
e escriben de mazos, de airbags,
de conservacin da enerxa, de
mellorar o medio
ambiente, e todo en
galego e dende as nosas
aulas, co pouco que vos
aprendemos e o moito que
traballades, unha aperta a
tod@s.

Un pouco de

HUMOR
da man de

Xaqun Marn
2

Haiche outra

2014

CIFP Ferrolterra

Proxecto educativo:

Aprendendo a coecerse
"Aprendendo a coecerse" un
programa de educacin afectivo-

sexual para nenos e nenas de 0 a

3 anos realizado polas alumnas de

saudable
O obxectivo principal inclur a
educacin afectivo-sexual como un
aspecto fundamental na formacin
integral de nenos e nenas, para
educalo dende a primeira infancia,
posto que conleva procesos tan
importantes como: a construcin
da identidade de xnero ou as
relacins afectivas, piares bsicos
para o desenvolvemento humano.
Partindo sempre das necesidades
dos nenos e nenas, tendo en conta
o tipo de pensamento nestas
idades e dependendo deste, a
necesidade de adaptar os contidos
sa forma de pensar.

Ademais este proxecto incle a

elaboracin dunha pxina web que
se pode visitar neste enderezo:
http://sufr99.wix.com/
aprendiendoconocerse

2 curso do ciclo superior de

educacin infantil dentro do mdulo
correspondente ao proxecto
integrado .
O nome deste proxecto
Aprendendo a coecerse porque
describe o obxectivo principal do
mesmo: coecer o
propio corpo na sa
globalidade, xa que a
base fundamental
sobre a que se
asentar toda a
personalidade dos
nenos e nenas ao longo
das sas vidas; o cal
incle a educacin da
sexualidade das
persoas desde que
nacen,
para
converterse en adultos
cunha sexualidade

Por:
Susana Formoso
Brbara Fuentes
Noelia Garca

Haiche outra

2014

Denominamos hbridos aos autombiles que utilizan un motor elctrico, e un motor de combustin
interna para realizar o seu traballo.
A diferenza dos autombiles s
elctricos, hai vehculos hbridos
que non necesario conectar a
unha toma de corrente para recargar as bateras, o xerador e o sistema de "freos rexenerativos" encrganse de manter a carga das mesmas.
Ao utilizar o motor trmico para
recargar as bateras, necestanse
menor nmero destas polo que o
peso total do vehculo menor xa
que o motor trmico tamn menor.
Os vehculos hbridos poden fabricarse con funcionamentos distintos, En serie, paralelo e o sistema
combinado
Combinado: o motor elctrico funciona en solitario a baixa velocidade e a alta velocidade traballan os
dous.
En serie: S se implsa co elctrico
que obtn a enerxa do xerador
movido por un motor trmico.
Paralelo: O motor trmico a principal fonte de enerxa e o motor
elctrico aporta mis potencia ao
sistema.

CIFP Ferrolterra

Como aforra
un hbrido?
Arranque
desde parado: O motor
elctrico utilzase para mover o coche
con ou sen o
motor trmico
(con pouca
demanda de
aceleracin)
A transicin de
parado a movemento o
mis suave
posible, alcanzada
certa
velocidade o
motor de gasolina move o
coche tamn si non o fixo xa.
Aceleracin: Como o motor trmico de potencia mis axustada, o
elctrico utilzase para axudarlle a
empuxar durante un tempo suficiente
Velocidade de cruceiro baixa: En
zona urbana e en determinadas
circunstancias o motor elctrico
pode realizar todo o labor de
empuxe mentres o nivel de carga
das bateras o admita.
O consumo de combustible pasa a

Tres conficuracins posibles do sistema: serie, paralele e mixta

ser cero, non

OS
HBRIDOS

hai emisins e o son do vehculo

limtase ao rudo de rodaxe dos
neumticos.
En caso contrario almacnase nas
bateras calquera excedente de
potencia do motor trmico.
Freado: Se a potencia de freado
esixida baixa, no canto de utilizarse os freos de disco o xerador
ofrece unha gran resistencia ao
avance e converte o movemento
do vehculo en electricidade para
recargar bateras. O freado Rexe-

nerativo un sistema que aprovei4

Haiche outra

2014

CIFP Ferrolterra

Elementos fundamentais dun

vehculo hbrido

ta a enerxa xerada polos freos para

recuperar carga nas bateras.
Vantaxes dun vehculo hbrido:
Unha das grandes vantaxes dos hbridos que permiten aproveitar un
30% da enerxa que xeran, mentres
que un vehculo convencional de
gasolina tan s utiliza un 19%.
Duran mis, son mis limpos.
A combinacin dun motor de combustin operando sempre sa mxima eficiencia, e a recuperacin de

enerxa do freado, fai que estes

vehculos alcancen un mellor rendemento que os vehculos convencionais
Resposta mis inmediata.
Maior autonoma que un elctrico
simple.
Recarga mis rpida que un elctrico
(o que se tarde en encher o depsito)
E un longo etc...
Desvantaxes:

Toxicidade das bateras que requiren

os motores elctricos.
Maior peso que un coche convencional (hai que sumar o motor elctrico
e, sobre todo, as bateras), e por iso
un incremento na enerxa necesaria
para desprazalo.
Mis complexidade, o que dificulta
as revisins e reparacins do mesmo.
Polo momento, tamn o prezo.
Por:

Os distintos modos
de fucnionamento
dun vehculo hbrido en funcin das
condicins de circulacin

Haiche outra

2014

CIFP Ferrolterra

Deseo

o
z
a
m
a

Cando se
pensa en novas mquinas que incorporar a un taller tendemos a
caer na idea de instrumentos de
alta tecnoloxa, e non todo tecnoloxa punta. Co ansia de buscar
novos proxectos e ampliar a maquinaria existente no noso centro
comezouse un proxecto de deseo
dun mazo, batn, foln ou
machuco. un elemento de tecnoloxa bsica, unha ferramenta
que comezou a sa historia co ser
humano fai moito tempo.
Nun principio usbase a forza humana para moer e golpear os pro-

dutos que se
queran
transformar.
As nos procesos
de
forxa, viuse
nas mquinas automticas a capacidade de traballar o metal con maior forza e
menos esforzo por parte de ferreiro. As primeiras utilizaban a auga
como forza motriz capaz de moldear o aceiro con maior capacidade, posteriormente foron as maquinas a vapor ata que hoxe en da
deuse paso pneumtica. Con
todo, baixo a intencin de poder
confeccionar esta mquina nos
nosos talleres, optouse por utilizar
un motor elctrico como xerador da
forza.
O motor, a travs dunha correa,
transfire movemento a un eixe dotado dun volante de inercia que
acumula a enerxa necesaria.

Pensouse nun motor dun cabalo de

potencia, que debera ser mis que
suficiente. No momento no que o
operario acciona o pedal un disco
de embrague fai que o movemento
chegue a unha biela que transformar o movemento circular nun
lineal, nun sistema moi similar ao
que emprega calquera motor de
explosin, pero en sentido inverso.
A maza sobe e baixa orientada por
unha gua vertical que permitirn o
golpeo na bigornia, incre, engra ou
zafra. Antes da maza situouse un
amortecedor que permitir introducir unha peza entre a maza e a
bigornia sen impedir o libre movemento do sistema motriz. Desta
forma, e cun martelar continuo poderase ir conformando un pedazo
de metal ao lume, ata conseguir a
forma desexada.
Suscitronse diversas opcins,
nestas pxinas pdense observar a
formulacin de das delas. Nunha
o corpo da mquina est composto
por das paredes laterais de aceiro
que suxeitan e albergan ao resto
de elementos, cunha maza cilndrica de aceiro slido, cunha gua da
mesma forma. Na outra se intentou
reducir o peso simplificando a estrutura a un s panel, que vai reforzado con nervios para evitar as
deformacins, cambiouse o sistema de gua por dous platinas laterais acanaladas, pola que deslizar
unha chapa que se lle podern
apelicar contrapesos en funcin da
magnitude do golpe desexado. En
ambos casos utilizouse un perfil en
Das solucin
distintas para o
mazo accionado
electricamente

Haiche outra

2014

H para a bigornia, xa que permitir

soportar os esforzos sen problema.
Ao proxecto anda lle falta, pero
deuse o primeiro paso. Cando se

CIFP Ferrolterra

complete ter o orgullo de lucir como un mazo feito ao cento por cento no CIFP Ferrolterra.

Seccin dun dos modelos de

mazo deseados

O prededesor deste invento o mazo

hidrulico, que se ven usando dende
hai moitos anos para traballos de
forxa nas ferreras espalladas por
toda a nosa xeografa. En Galicia hai
testemuo da existencia dunha ferrera hidrulica en 1245, na provincia de Lugo.
A enerxa motriz neste caso procede
da auga represada que fai mover
unha roda (2) unida ao eixe (3). O
eixe leva unhas paletas (4) que ao
xirar producen un movemento alternativo de subida e baixada do mango
(7), facendo que o mazo (8) pete
contra o incre (9)

Por:

Haiche outra

2014

CIFP Ferrolterra

Vai de madeira:
RBORES EXTRAORDINARIAS
Fai 438 millns de anos no Silrico,
aparece o primeiro fsil clasificado
como planta terrestre, anda que os
talos e as follas anda non estaban
diferenciados. Os vexetais maiores
eran unhas rbores escamosas,
cuxos troncos medan mis de 1,8
metros na base e tian unha altura
de 30 metros.
Tamn abundaron nesta poca a
primeira confera verdadeira, consista nunha planta con sementes
pero sen flores.
A rbore considerada como a mis
antiga do mundo unha pcea de
9.550 anos que data da era glacial,
foi descuberta na provincia de Dalarma, en Suecia. coecida como
A pcea solitaria de Noruega, e
pertence especie que tradicionalmente se usa para decorar as casas europeas durante o Nadal, representa a planta viva mis antiga
identificada no planeta.

A rbore mis vella do mundo ten mis

de 9550 anos

O xigante
Hyperin
mide mis
de 115m

A parte visible da rbore, de catro

metros de
altura, ten
ao redor duns 600
anos, pero o seu sistema de races estivo
crecendo por uns
9.550 anos.
A rbore mis grande
da natureza, que sa
vez o ser vivo mis
xigantesco coecido
co nome de HYPERIN. unha secuoia
descuberta o 8 de setembro de 2006 en
California.
Esta rbore mide
115,55 metros de altura, pero puido ser superado no pasado por
un eucalipto de Australia que superou os 150
metros en 1872.
Actualmente existen
unhas 135 secuoias
que exceden os 100 metros de
altura, a sa ubicacin exacta permanece reservada para que o home non arrune o seu hbitat.
O mis coecidos e visitado destes

Imaxe comparativa de Hyperion co

Big Ben de Londres e a Estatua da
Liberdade

Haiche outra

2014

CIFP Ferrolterra

A secuoia coecida con Xeral

Sherman no
Parque Nacional
das secuoias
mide 84m de
altura

chura como este ciprs

coecido como a rbore de tule, cunha circunferencia aproximada de 42 metros e un
dimetro de 14.5 metros. Seran necesarias
30 persoas para poder
xigantes a secuoia coecida como Xeral Sherman que s ten
83,8 metros. e 11 metros de dimetro na parte do tronco situada
por encima da base cnica e pesa
unhas 1.950 toneladas. Esta rbore est no Parque Nacional das
Secuoyas, na Serra Nevada, de
California (EEUU).
En Galicia, a rbore mis grande
o eucalipto de Chavn, preto de

se dunha das especies do xnero. A

estricnina e a brucina
derivan das chamadas fabas de san
Ignacio, que son as
sementes dunha enredadeira leosa nativa de Filipinas, e
das sementes da
rbore da noz vmica, nativo de Indonesia,
que
alO eucalipto
de Chavn,
preto de
Viveiro
a rbore
mis grande de Galicia

Viveiro, con mis de 11m de permetro.

As sementes e a cortiza de moitas
das rbores conteen txicos poderosos. O curare co que algns
pobos indxenas americanos envelenan as puntas das frechas obten-

A rbore de Tule necesita mis de 30 persoas

para rodeala

canza ata 12m de

altura. O copalchi, nativo de
Amrica do Sur, contn unha sustancia de propiedades similares s
da quinina. Outras especies americanas son a mataperros ou coiro
de vaca, o pataste e o veleno do
diao ou cabalonga de Mxico.
Pero hai rbores non s on xigantes en altura senn tamn en an-

rodealo. Calclase que o seu volume de 816.829 metros cbicos e

un peso de 636 toneladas e na sa
sombra caberan aproximadamente
unhas 500 persoas
Hai rbores con formas curiosas,
como estas rbores que crecen en
Polonia; o seu tronco adopta unha
forma curva en forma de interrogacin, dise que foron plantados as
para obter madeira para a construcin naval aproveitando a sa forma.
Esta outra cocese como rbore
do sangue de dragn unha rbore que s pode ser atopada na illa
de Socotra, en frica. Pode medrar
9

Haiche outra

2014

ata 10 metros de altura, e tal e

como se ve nas fotos adopta esta
forma sen ser tocada por ningn
xardineiro. Produce unha resina
chamada "sangue de dragn"
que se usa como pigmento e ingrediente de certas medicinas.
Esta resina moi valorada, posto
que s se pode recoller unha vez
ao ano.
Outra rbore que podemos atopar raro o eucalipto arco da
vella: o tronco as pola sa propia
fisoloxa. O seu tronco desenvolve
diferentes cores segundo a sa
idade de primeiro colle unha cor
verdosa, logo en prpura, pasando
por azul; de a a alaranxado; e finalmente, en marrn. Mentres que
o seu tronco gaa grosor leste crea

A curiosa forma destas rbores fainas

tiles para a construccin naval

un colorido. A orixe desta rbore

esta en Filipinas. Cada vez plntanse mis para usar como papeis
decorativos.
As rbores mis pequenas do
mundo son salgueiros, esta familia

CIFP Ferrolterra

A Sangue
de dragn
crece en
Socotra,
unha illa de
frica

de rboes est
composta por 400 especies de
plantas con flores dentro da familia
das Salicceas. O salgueiro unha
r-

ro chorn ou salgueiro de Babilonia que provn de China.

Desta especie en terras rticas e
alpinas o salgueiro Salix Herbacea, que non supera os 6 centmetros de altura.
O salgueiro Cabruno era empregado polos indxenas Americanos en
tratamentos mdicos, e o farmacutico francs Henry Leroux e
mis o qumico italiano Raffaele
Piria conseguiron do salgueiro o
cido saliclico en 1828. En 1897
Felix Hoffman crea a versin sinttica alterada, chamada cido Acetil
-saliclico, mis coecida por todos
como aspirina.
A rbore mis cara do mundo o
granadio negro, coecido polos

bore que presenta numerossimas

variantes que lle permitiron estar
presentes en amplias zonas do
planeta, desde Europa a Xapn
pasando por frica e Amrica.
Un dos mis coecidos o salgueiEste salgueiro non un bonsi
A familia dos salgueiros conta coa rbore
mis pequea do mundo

10

Haiche outra

2014

CIFP Ferrolterra

nativos co nome de mpingo. Est

ao bordo da extincin en varias
zonas de frica, e podera deixar
de existir nunha xeracin ou
das. A sa madeira, cobizada
para a fabricacin de instrumentos musicais, se cotiza a 25.000
dlares por metro cbico. Esta
rbore tamn coecido como
bano de Mozambique.
O sono de moitos nenos unha
casa nunha rbore. Pois ben, un
pastor relixioso a principios dos
90 construiu a casa da rbore
mis grande do mundo. Levantou
unha estrutura de 30 metros ao
redor dunha rbore, con aproximadamente 3000m2 e 80 habitacins en 10 niveis, que tardou 15
anos en construr sen planos nin
modelos. Estmase que utilizou
258.000 cravos, e que os materiais custaron 12,000.00 $. Foi
construda con materiais reciclados.
Con seis millns de rbores,
Johannesburgo coecida como a
cidade co bosque mis grande do
mundo de rbores plantadas polo
home. Podemos ver na foto un tnel de Jacarandas, orixinarias de
Sudamrica, que forman parte do
bosque creado polo home.

A casa da rbore mis grande do mundo,

con 10 niveis e 30m de altura

Tnel de Jacarandas en Johannesburgo, en Sudfrica

O eucalipto
arco da
vella ten un
vistoso
tronco

Artigo realizado por:

Brais Ferreiro Veret
Sergio Lpez Sanmartn
Cristian Martnez Garca
Zeltia Rascado Leira
Pablo Rey Daz
Jos Carlos Romero Rodrguez
Diego Fernndez Formoso

11

Haiche outra

2014

CIFP Ferrolterra

comercio.
Un pouco de historia

RFID:
Etiquetas
intelixentes

A identificacin por radiofrecuencia

(RFID, Radio Frecuency IDentification)
un dos segmentos de maior
crecemento das industrias de
tecnoloxa e un dos sistemas mis
avanzados hoxe en da de
identificacin automtica e seguimento
de caixas, pals, contedores ou
calquera outro obxecto.
Trtase
dun
mtodo
de
almacenamento
e
recuperacin
remota de datos, baseado no emprego
de etiquetas (tags) intelixentes nas
que reside a informacin. un un
concepto similar ao do sistema de
cdigo de barras, pero a principal
diferenza entre ambos reside en que o
cdigo de barras utiliza sinais pticos
para transmitir os datos entre a
etiqueta e o lector, e RFID, en cambio,
emprega sinais de radiofrecuencia, o
que constite unha das principais
vantaxes deste sistema, xa que a
recuperacin da informacin contida
na etiqueta realzase sen necesidade
de que exista contacto fsico ou visual
entre o dispositivo lector e as
etiquetas , como ocorre co cdigo de
barras, o que ofrece interesantes
potencialidades como substituto moito
mis verstil que as aplicacins de
identificacin
tradicionais.
Por
exemplo, un dos modos de

funcionamento consiste en que cando

as etiquetas entran no rea de
cobertura dun lector RFID, este enva
un sinal que esperta etiqueta, para
que lle transmita a informacin
almacenada na sa memoria.
O abaratamento de custos fixo que
cada vez proliferen mis estes
sistemas. En Espaa calclase que o
3% das pequenas e medianas
empresas teen instalada esta
modalidade
de
etiquetas
mentres
que nas grandes
compaas
a
porcentaxe elvase
ao 20%. Segundo un
estudo elaborado polo
Instituto Nacional de
Tecnoloxa
da
Comunicacin
(Inteco), as empresas
dedicadas
ao
transporte
e
almacenamento son
as que mis os
empregan. Pero o seu
uso est en plena
expansin
noutros
sectores, como a
informtica ou o

RFID non unha tecnoloxa nova,

senn que leva existindo desde 1940.
Durante a Segunda Guerra Mundial,
os
militares
estadounidenses
utilizaban un sistema de identificacin
por
radiofrecuencia
para
o
recoecemento e identificacin a
distancia dos avins: Friend or
Foe (amigo ou inimigo). Acabada a
guerra, os cientficos e enxeeiros
continuaron as sas investigacins
sobre
estes
temas.
O
desenvolvemento foi lento pero
constante. Na dcada de 1960
apareceron as primeiras compaas
que
desenvolveron
sistemas
antiintrusin
baseados
nesta
tecnoloxa. En 1978 inventouse o
primeiro dispositivo pasivo (sen
batera) capaz de transmitir datos
mediante microondas. Durante a
dcada de 1980 apareceron novas
aplicacins, como as peaxes
electrnicas en autoestradas ou o
marcado de gando. A evolucin
posterior, especialmente a partir do
2000 centrouse en conseguir a
producin de etiquetas baratas para
que esta tecnoloxa fose accesible a
todo tipo de empresas. A nivel

As etiquetas intelixentes pasivas disponen dunha bobina que capta

o campo magntico producido polo lector e xera a enerxa elctrica
necesaria para o chip, vez que permite a transmisin de datos
12

Haiche outra

2014

CIFP Ferrolterra

O chip que incorporan as etiquetas realmente pequeno

Todo sistema RFID componse principalmente de catro elementos:

1. Unha etiqueta RFID, tamn chamada
tag
ou
transpondedor
(transmisor e receptor). A etiqueta
insrese ou adhire nun obxecto,
animal ou persoa, portando informacin sobre o mesmo. Consta
dun microchip que almacena os
datos e unha pequena antena que
habilita a comunicacin por radiofrecuencia co lector.
O transpondedor en si o dispositivo electrnico que vai embebido
nunha etiqueta e contn a informacin, transmitndoa cando o lector a
solicita. Est composto principalmente por un microchip e unha
antena. Adicionalmente pode incorporar unha batera. O microchip
contn unha memoria para almacenar os datos.
A ausencia de batera provoca que

os transpondedores pasivos sexan

moito mis lixeiros, pequenos, flexibles e baratos que os activos, feito
que redunda en que poidan ser
deseados nunha ampla gama de
formas. Ademais, ofrecen un tempo
de vida practicamente ilimitado.
Como contrapartida, posen uns
radios de cobertura menores e requiren mis cantidade de enerxa
procedente do lector para poder
transmitir os datos.
Existen dous mecanismos polos
cales posible transferir a potencia
da antena do lector antena da
etiqueta, para que esta transmita a
sa informacin: acoplamento indutivo e propagacin por ondas electromagnticas. Estes dous tipos de
acoplamento dependen de si se
traballa en campo prximo
(etiquetas pasivas, normalmente)
ou en campo afastado (etiquetas
activas, normalmente)

2. Un lector ou interrogador, encargado

de transmitir a enerxa suficiente
etiqueta e de ler os datos que esta
lle enve. Consta dun mdulo de
radiofrecuencia (transmisor e receptor), unha unidade de control e
unha antena para interrogar os tags
va radiofrecuencia. Os datos recibidos son enviados a un ordenador
mediante un sistema estndar de
comunicacin. Existen tamn sistemas nos que as etiquetas levan a
sa propia batera (sistemas activos); neste caso, o alcance moito
maior, pero carece das enormes
vantaxes de baixo custo, ausencia
de mantemento e longa vida til
das etiquetas pasivas. As etiquetas
activas tamn poden transmitir un
sinal periodicamente, similar a un
faro, de modo que os datos poidan
ser captados por lectores distribudos en toda a instalacin.
Ademais, algns lectores levan
integrado un programador que engade sa capacidade de lectura,
a posibilidade de escribir informacin nas etiquetas .
3. Un ordenador, que recibe a informacin dun ou varios lectores e comuncalla ao sistema de informacin.
Tamn capaz de transmitir ordes
ao lector.
4. Un software para recoller, filtrar e
manexar os datos.
Malia que os aspectos tecnolxicos
As etiquetas intelixentes estn compostas por unha antena e
un microchip
13

Haiche outra

2014

CIFP Ferrolterra
Elementos que componen un sistema
RFID

poden variar, todos basanse no mesmo principio de funcionamento como

se describe:
1. Equpase a todos os obxectos a
identificar, controlar ou seguir, cunha
etiqueta RFID.
2. A antena do lector ou interrogador
emite un campo de radiofrecuencia
que activa as etiquetas cando se
atopan dentro do seu campo de actuacin.
3. Cando unha etiqueta ingresa en
devandito campo utiliza a enerxa e o
sinal de reloxo recibidas para realizar
a transmisin dos datos almacenados na sa memoria. No caso de
etiquetas activas a enerxa necesaria para a transmisin provn da batera da propia etiqueta.
4. O lector recibe os datos e envaos
ao ordenador de control para o seu
procesamento.
Como podemos ver na Figura de arriba, existen das interfaces de comunicacin:
Interface Lector-Sistema de Infor-

macin. A conexin realzase a

travs dun enlace de comunica-

cins estndar, que pode ser local

ou remoto e cableado ou inalmbrico como o RS 232, RS 485, USB,
Ethernet, etc.
Interface Lector-etiqueta (tag na

figura). Trtase dun enlace radio

coas sas propias caractersticas
de frecuencia e protocolos de comunicacin.

Aplicacins
A tecnoloxa RFID proporciona un
xeito electrnico rpida, flexible e fiable de detectar, identificar, rastrexar e
xestionar unha gran variedade de artigos. Esta tecnoloxa moi apropiada
para moitas operacins en todos os
tipos de industria.
Os seguintes breves exemplos mostran o xeito en que os sistemas RFID
poden mellorar a eficiencia e aforrar
dieiro en industrias e aplicacins
diferentes.
Almacenamento e loxstica
O sistema RFID constite unha ferramenta inmellorable para a xestin de
stocks, xa que permite detectar de
forma automtica movementos tanto
de materiais empregados na fabricacin como
O sistema
RFID permite a deteccin de
materiais
de forma
remota e
masiva

produtos elaborados. O
beneficio crave de usar
un sistema RFID a
habilidade de ler todo o
contido vez durante as
operacins de manipulacin de materiais, por
exemplo ao cargar ou descargar camins. Os lectores RFID poden identificar ducias de etiquetas simultaneamente e ler a travs do empaquetado.
Ademais, os empregados poden escanear os andeis cun lector RFID para
detectar automaticamente a localizacin dos artigos buscados. O sistema
tamn pode detectar artigos almacenados nunha situacin equivocada e
alertar aos operadores con respecto
ao problema.
Seguridade de Produtos
As etiquetas intelixentes poden proporcionar un rastrexo seguro e a longo
prazo para facilitar a autorizacin
exacta de garantas e devolucins e
protexerse contra as falsificacins. De
feito a tecnoloxa RFID promete ser a
mellor ferramenta para combater a
falsificacin.
Envos
Cun comercio globalizado, a xestin
de envos un labor especialmente
complexo. Para efectuar envos, os
lectores RFID poden axudar a que os
empaquetadores localicen e agreguen
rapidamente todos os artigos necesarios para completar unha orde. Un
lector identifica instantaneamente todos os artigos dun paquete e despois
activa unha impresora para que cre
unha etiqueta de envo mestra mentres ao mesmo tempo prepara e enva
unha Nota de Envo Anticipada
Bibliotecas
Moitas bibliotecas grandes por todo o
mundo teen implementado sistemas
RFID para acelerar a devolucin e/ou

14

Haiche outra

2014

CIFP Ferrolterra

implantables, deseados orixinalmente para o etiquetado de animais estase

utilizando tamn para os seres humanos. Por exemplo, o departamento de
polica de Cidade de Mxico implantou
un chip a oficiais de polica, para permitir o acceso s bases de datos da
polica e para poder seguilos en caso
de seren secuestrados.

A loxstica un dos campos de aplicacin do RFID

prstamo de materiais, as como as

aplicacins de inventario e seguridade. As etiquetas intelixentes de baixo
*costo e flexibles incorpranse en libros de maneira que estas permanezan invisibles ante os ollos dos usuarios. O persoal do mostrador pode
rexistrar o prstamo de ducias de libros en poucos segundos, sen ter que
manipular e orientar manualmente
cada artigo. Os bibliotecarios que
usan computadoras porttiles con
lectores RFID poden facer o inventario
e atopar materiais clasificados erroneamente sencillamente camiando ao
longo dun corredor rodeado de andeis.
Seguridade Persoal e Xestin de
Clientes
En sistemas sanitarios, as etiquetas
RFID sanse en pulseiras de pacientes para proporcionar unha identificacin exacta a proba de alteracins
para o control de acceso de familiares
e a seguridade do paciente. Moitas
instalacins para o tratamento da enfermidade de Alzheimer instalan lectores RFID nas sas portas para pechalas automaticamente e activar alarmas
no caso de que os pacientes traten de
sar da unidade.
Un nmero crecente de parques de
diversins e instalacins recreativas
dan pulseiras de identificacin con
chips RFID aos seus hspedes que
poden ser usadas para controlar ou
limitar o acceso a certas instalacins.
Outra aplicacin o rastrexo de visi-

As etiquetas
intelixentes
poden ser
flexibles,
fcilmente
adheribles a
calquera artigo

tantes, por exemplo, ante perdas de

nenos. Igualmente, a tarxeta RFID
pode ser usada para efectuar pagos
sen dieiro en efectivo, como chave
de habitacin ou para controlar o acceso a ximnasios e outras instalacins. As por exemplo, en USA unhas
empresas comercializan un sistema
RFID para o autoservizo en cervexeras; o sistema incorpora mesas e aparellos de parede que inclen billas
integradas cos lectores de RFID, pulseiras,
vlvulas,
medidores
e
software.
O
usuario

Colaboraron:
Diego Daz,
Javier Durn,
Santiago Fernndez,
Daniel del Moral

Os
chips
RFID
Srvase vostede
mesmo. Este
sistema xa est
comercializado
para o autoservizo en cervexerias
15

Haiche outra

2014

CIFP Ferrolterra

que emprega un combustible

formado por azida de sodio (NaN3)
e mis nitrato potsico (KNO3).
Cando o sensor detecta un
choque, activa unha espoleta que
prende o combustible, o cal
reacciona a gran velocidade
producindo unha gran cantidade de
gas nitrxeno que infla a bolsa de
nylon.

O
AIR
BAG

O airbag un dispositivo de
seguridade pasiva, empregado nos
autombiles, que basicamente
consiste nunha bolsa estanca de
tecido ultra-resistente que se infla
de forma case instantnea durante
unha colisin. O seu propsito
actuar a modo de amortecedor
entre as superficies do vehculo e
os ocupantes protexendo a estes
ltimos das posibles lesins
sufridas durante o impacto.
O despregue do airbag
comandado por unha unidade de
control que se encarga de analizar
as aceleracins as que se ve
sometido o vehculo e decide
cando e que airbag despregar
segundo a programacin efectuada
polo fabricante. O inflado da bolsa
prodcese mediante a accin dun

xerador de gas, que mediante unha

reaccin qumica, enche a bolsa
producindo o seu despregue. O
inflado prodcese en tan s 30-55
milisegundos, producndose a
continuacin o desinchado entre os
70-80 milisegundos seguintes.
O sistema de airbag pode estar
xestionado sen ningunha unidade
de control, dicir, o propio sensor
fai saltar o airbag; xestionado por
unha caixa electrnica, cada airbag
leva unha independente; ou por
unidade de control, todos os
airbags estn conectados
mesma.
A clave do sistema producir unha
gran cantidade de gas nun tempo
moi pequeno, para o que ser
recorre a un sistema pirotcnico

Os elementos principais do sistema

de airbag son:
central electrnica onde se
gardan todos os parmetros,
piloto de control,
mazo de cables, os cales evitan
unha activacin accidental,
sensor de presin do asento
interruptor de desconexin do
airbag (opcional en moitos
vehculos)
cuberta protectora
bolsa de aire
xerador de gas
anel deslizante que une a parte
fixa coa mbil, no interior do
volante.
Medidas de seguridade para a
detonacin dun airbag:
O airbag un sistema pirotcnico
polo que se deben extremar as
precaucins ao traballar cos
dispositivos e cumprir unhas
normas de seguridade bsicas:
O sistema airbag deber ser
manipulado exclusivamente por
persoal debidamente formado.
Non realizar comprobacins do
sistema co equipo elctrico
(polmetro, lmpada de probas,
osciloscopio), pois a corrente
de proba podera
causar a detonacin do

O inflado do airbag
seguido dun desinflado, nun tempo moi
pequeno

16

Haiche outra

2014

CIFP Ferrolterra

Secuencia
fotogrfica
do inflado do
airbag do
piloto

fabricante,
tras a cal
necesario
substitur
tdolos
airbag, a no ser que indique o
contrario o fabricante.
Utilizar soamente pezas novas na
sua reparacin.
S u b s t i t u r
as pezas
inmediatamente despois do seu
desembalaxe.
O sistema airbag ten unha fecha
de caducidade establecida polo

compoentes.
as pezas danadas ou
que sufriran golpes o cadas.
Antes de traballar no airbag
desconectarase a batera e
esperarase 10 minutos.
Ao volver a conectar a batera
asegurarse de que no haxa
ningun dentro do vehculo.
Non colocar adhesivos ou fundas
Substitur

Elementos
dun sistema
de airbag

sobre as proteccins das bolsas

de aire.
Non someter o sistema a
temperaturas superiores a 90 C.
Utilizar luvas e gafas para
traballar sobre os airbags que se
houberan despregado.
Non abrir a cmara de
combustin do xerador de
gases.
Desconectar os airbags ao
realizar traballos de pintura en
cabina ou soldadura no coche.
Manipular o menos posbel as
bolsas inchables e ao facelo
utilizar un espazo despexado de
obxectos e persoas, colocando a
parte da bolsa cara arriba.
Non deixar os mdulos do airbag
desmontados sen vixilancia.
Empregar unicamente un trapo
humedecido en auga para limpar
a superficie dos airbags.
Detonacin do mdulo airbag:
s veces necesario desactivar
unha unidade airbag, para iso
obrarase do seguinte xeito:
Os airbags deben estar
montados no vehculo o
firmemente suxeitos.
O coche debe estar pechado cas
portelos abertas.
Non haber obxectos soltos ni
persoas a menos de 10 metros
do vehculo.
Detonar o airbag mediante
unha batera, o conector
especfico da marca (para
evitar a conexin de
seguridade dos conectores),
un xogo de cables de como
mnimo de 10 metros e un
interruptor
d
e
Por:
seguridade.

Seccin dun
airbag real

17

Haiche outra

2014

CIFP Ferrolterra

ra
t
n
o
c
ra
r
e
t
l
o
ia
r
c
n
e
l
o
O Fer
a vi

A semana do 25 de novembro ,
con ocasin da celebracin do
da internacional contra a violencia de xnero, fixemos notar a
nosa condena a este grave problema da nosa sociedade con
grandes carteis como os das imaxes, e dous
grandes lazos
morados no
vestbulo. Ademais, un vdeo
foi proxectado
de forma continuada durante
varios das.
Debemos
agradecer aos
participantes,
alumnos dos
ciclos de sistemas electrotcnicos e de educacin infantil
pola confeccin
dos
carteis e os
lazos, e aos de sistemas de telecomunicacins pola edicin do devandito
vdeo

O Ferrolterra
solidario
Ao longo do ano desenvolvronse
varias campaas solidarias no noso
centro, promovidas polos alumnos e
alumnas do ciclo de educacin infantil do rxime de adultos, actuacins solidarias especialmente importantes nesta poca de fonda e
inxusta crise na que moitas familias
estano pasando verdadeiramente
mal.
Especial significacin tivo a campaa de recollida de xoguetes, que
vemos na foto, polo gran xito, por-

que ten moito

que ver coa
sa futura profesin, e porque vai dirixida
aos que mis
inxustamente,
se cabe, sofren
as consecuencias da crise:
os nenos.

18

Haiche outra

2014

CIFP Ferrolterra

Olimpiada
Cultural
Como cada ano, unha nova edicin da
Olimpiada Cultural, neste caso a 14, ocupou o
mes de febreiro e parte de marzo a un total de
36 equipos de 2 ou 3 membros cada un poendo
a proba as sas capacidade de manexo e
tratamento da informacin.
Expoemos a relacin de gaadores, aos que
felicitamos, igual que a o resto de equipos que
participaron ata o final do concurso.
1, medalla de ouro:
BARRA BAJA
Formado por:
Santiago Fernndez Sierra
Daniel del Moral Blanco
Carlos Ferreiro Daz
2, medalla de prata:
BOCATAS GRATIS
Formado por:
Sabela Bollo Lorenzo
ngel Rodrguez Martnez
Daniel Tenreiro Souto
3, medalla de bronce:
FASE
Formado por:
David Rodrguez Gmez
Yago Cao Daz

Juan Ramn Caneiro

4:EQUIPO TRENCHA
Formado por:
Jos Carlos Romero Rodrguez
Sergio Lpez Santamara
Brais Ferriro Vrez
5, DISEADORES SIN FRONTERAS
Formado por:
scar Casal Rodrguez
Igor Lpez Garca
Alberto Recarey Andrade
6, FLECHA ROTA
Formado por:
Daniel Jimnez Castieira
Pablo Garca Prez
7, ASNOSBURROS
Formado por:
Juan Cao Diguez
Alejandro Manso

Loureiro
Elas Fernndez Fernndez
8, SDF1
Formado por:
Daniel Fraga Bouzn
Lzaro Rodrguez Domnguez
Jaime Baeza Penas
9, FV
Formado por:
Antonio Deibe Porto
10, T SABRS
Formado por:
Natalia M Fernndez Prieto
Fernando Franco Quintanilla
Jernimo Marcos Veiga

Representantes dos equipos gaadores na ceremonia de

clausura

O SAMAN
Este ano decidimos relanzar unha actividade tradicional nos tempos en que tiamos ensinanza
obrigatoria, O Saman. Para
levalo a cabo propuxemos un
concurso de cabazas e outro de
disfraces por ciclos, no que cada
participante se tia que transformar en algo relacionado coa sa
especialidade e que fose especialmente aterrorzante. O grupo
gaador foi un composto por
alumnas e alumnos de educacin
infantil. O seu beb fixo que nos
estarreceramos tod@s as que
estabamos no Saln de Actos.
Nas fotos previas a sa actuacin
podedes apreciar o guap@s que
an. Tamn podedes ver unha
das cabazas gaadoras, terrorfica e musical
19

Haiche outra

2014

CIFP Ferrolterra

Equipo de Dinamizacin e
Normalizacin Lingstica

Sguenos en:

www.facebook.com/edlg.cifpferrolterra
ou no noso blogue

http://vainalingua.blogspot.com.es/

20