imi

nazwisko

podpis

XXIIIOLIMPIADA
OLIMPIADA WIEDZY
WIEDZY EKONOMICZNEJ
XXVI
EKONOMICZNEJ
Rok szkolny 2009/2010
Zawody
I stopnia
(szkolne)
Rok szkolny
2012/2013
Zawody I stopnia (szkolne)
Zestaw nr
Zestaw z prawidowymi odpowiedziami
I. Pytanie opisowe o charakterze oglnym wybierz JEDEN z dwch podanych poniej tematw. (025 pkt)
I. Pytanie opisowe o charakterze oglnym wybierz JEDEN z dwch podanych poniej tematw.
1.(025
Na przykadach
wybranych przez siebie firm przedstaw, jak obserwowane na wiecie spowolnienie
pkt)
gospodarcze wpywa na funkcjonowanie przedsibiorstw.
Wyjanij przyczyny
nierwnowagi
pastwa
i konsekwencje
zwizanedomowych
z narastaniem
deficytu
2.1.Przedstaw,
jak wahania
koniunkturybudetu
wpywaj
na zachowania
gospodarstw
w zakresie
budetowego.
konsumpcji i oszczdzania.
II. Zadanie
z podstaw
ekonomii.
(015 pkt)
Przykadowy
schemat
odpowiedzi:
1) Pojciepewnego
budetu pastwa
W gospodarce
europejskiego kraju w trzech wybranych latach podstawowe wielkoci makroekonomiczne
uksztatoway
si
nastpujco
(kwoty
w mld EUR,
cenypastwa
biece):
2) Charakterystyka struktury
dochodw
i wydatkw
budetu
3) Strukturalne i cykliczne przyczyny niezrwnowaenia budetu pastwa Lata
Wyszczeglnienie
2004
2008
4) Wpyw deficytu budetowego na poziom zaduenia2000
pastwa
Amortyzacja
30
40
50
5) Wybrane konsekwencje deficytu budetowego (nasilenie procesw inflacyjnych, efekt wypychania,
deficyt
Dochody
netto
obywateli
za
granic
10
20
30
w bilansie patniczym, puapka zadueniowa)
Eksport
150
140
200
6) Ocena stopnia nierwnowaenia budetu pastwa w Polsce
Import
160
180
160
Dochody podatkowe
120
140
160
30
40ma nierwnowaga
50 na rynku
2.Transfery
Przedstaw, jaki wpyw na sytuacj ekonomiczn gospodarstw
domowych
Wydatki
80
90
120
pracy. inwestycyjne brutto
Wydatki konsumpcyjne
250
280
320
Wydatki
pastwa
na
zakup
dbr
i
usug
100
110
120
Przykadowy schemat odpowiedzi:
1) Gospodarstwa
i rda ichnadochodw
Na podstawie
danych z domowe
tabeli odpowiedz
nastpujce pytania:
1. 2)IleWpyw
wynis
produkt
krajowy
bruttokonsumpcji
w 2004 r. woraz
cenach
biecych?
(2 pkt)
pac
na wielko
i struktur
poziom
wyposaenia
w dobra trwaego uytku
2. 3)IleBezrobocie
wynis eksport
netto
w
2000
r.?
(2
pkt)
jako przykad nierwnowagi na rynku pracy
3. 4)IlePrzyczyny
wyniosobezrobocia
saldo budetu pastwa w 2008 r.? (2 pkt)
4. Ile wynis produkt narodowy netto w 2004 r.? (3 pkt)
5) Wpyw przepisw o pacy minimalnej na poziom nierwnowagi na rynku pracy

Wiedzc,
ceny w gospodarce
w 2004dla
r. byy
wysze odomowych
15% wzgldem
2000nar.,poziom
a w 2008
r. byy wysze
o 10%
6) e
Ekonomiczne
skutki bezrobocia
gospodarstw
(np. wpyw
konsumpcji
i oszczdnoci,
wzgldempogbianie
2004 r., odpowiedz
na ponisze
pytania:
zrnicowania
majtkowego,
zjawisko ubstwa)
5. Ile wyniosa warto produktu krajowego brutto w 2004 r. w cenach z 2000 r. (3 pkt)
6. Ile wynis realny wzrost produktu krajowego brutto w latach 20002008? (3 pkt)
1/5

II. Zadanie z podstaw ekonomii (015 pkt)

W pewnej gospodarce zamknitej produkt potencjalny wynosi 1500, konsumpcja autonomiczna wynosi
200, wydatki inwestycyjne wynosz 200, a wydatki rzdowe wynosz 120. Kracowa skonno do
konsumpcji wynosi 0,6. Dla uproszczenia przyjmijmy, e nie wystpuj podatki.
Odpowiedz na ponisze pytania i wykonaj polecenia. Odpowiedzi krtko uzasadnij.
1. Oblicz poziom produkcji w stanie rwnowagi. (4 pkt)
Popyt globalny (AD): AD = C + I + G oraz C = Ca + KskY,
gdzie: C konsumpcja, I inwestycje, G wydatki rzdowe, Ksk kracowa skonno do konsumpcji,
Y dochd (produkt) narodowy
a zatem: AD = Ca + KskY + I + G.
W stanie rwnowagi musi by speniony warunek AD = Y, wic po przeksztaceniu wzgldem Y:
Y = (Ca + I + G) / (1 Ksk),
podstawiajc dane do powyszego wzoru: Y = 520 / 0,4 = 1300
Poziom produkcji w stanie rwnowagi wynosi 1300.

2. Wyznacz wielko luki PKB. (2 pkt)

Wielko luki = produkt potencjalny produkt w stanie rwnowagi, a zatem: 1500 1300 = 200.
Alternatywnie: luk PKB mona wyrazi jako procent produktu potencjalnego: 13,33%.

3. Czy luka ma charakter inflacyjny, czy deflacyjny? (2 pkt)

Luka ma charakter deflacyjny, poniewa produkt potencjalny jest wikszy od produktu w stanie rwnowagi.

4. Jakie dziaania powinien podj rzd, aby zlikwidowa luk PKB? (3 pkt)
Rzd powinien podj dziaania zmierzajce do zwikszenia popytu globalnego np. poprzez wzrost wydatkw
rzdowych lub obnienie podatkw (jeli wystpowayby w gospodarce).

5. Rozwamy wprowadzenie podatku o stawce wynoszcej 20% oblicz luk PKB przy tych zaoeniach. (4 pkt)
Wprowadzenie podatku modyfikuje rwnanie popytu globalnego (AD):
AD = C + I + G oraz C = Ca + Ksk(Y tY),
gdzie: t stawka podatkowa (pozostae oznaczenia jak w pkt 1),
a zatem: AD = Ca + Ksk(1 t)Y + I + G,
po przeksztaceniu wzgldem Y: Y = (Ca + I + G) / [1 Ksk(1 t)],
podstawiajc dane do powyszego wzoru: Y = 520 / 0,52 = 1000
Nowy poziom produkcji w stanie rwnowagi wynosi 1000, a zatem wielko luki PKB wynosi 500
(alternatywnie: luka jako procent produktu potencjalnego wynosi 33,3%).

2/5

III. Pytania testowe w kadym pytaniu zaznacz [X] przy prawidowej odpowiedzi. Za kad prawidow
odpowied na pytanie testowe otrzymujesz 2 pkt. Kada zmiana odpowiedzi w pytaniach testowych traktowana
jest jako odpowied bdna. Odpowiedzi zaznaczone owkiem nie s punktowane. (060 pkt)
1. Co nie jest uznawane w ekonomii za czynnik
wytwrczy?
[ ] cegy do budowy muszli koncertowej
[ ] fortepian w filharmonii
[ ] praca muzyka orkiestry dtej
[ X ] obligacje komunalne

6. Korzyci skali produkcji wystpuj wwczas,

gdy:
[ ] przedsibiorstwo jest monopolist
[ ] w miar wzrostu produkcji zmniejszaj si
koszty zmienne
[ X ] mamy do czynienia z dugim okresem
[ ] przedsibiorstwo sprzedaje swoje wyroby po
wysokiej cenie

2. Przesunicie krzywej poday ziemniakw na

rynku krajowym w lewo moe nastpi pod wpywem:
[ X ] wzrostu eksportu ziemniakw
[ ] spadku dochodw realnych konsumentw
[ ] kampanii spoecznej informujcej o tym, e
jedzenie ziemniakw wie si z otyoci
[ ] spadku ceny misa

7. Ktra z niej wymienionych krzywych ma

z pewnoci dodatnie nachylenie?
[ ] popytu
[ ] uyteczno kracowej
[ X ] kosztu cakowitego
[ ] utargu przecitnego

3. Wiedzc, e ograniczenie budetowe konsumenta opisuje rwnanie: 2X + 6Y = 120, gdzie X i Y

to iloci nabywanych przez konsumenta dbr,
wska prawidow odpowied:
[ ] konsument nie moe kupi wicej ni 60 jednostek dobra Y
[ ] cena dobra X wynosi 60
[ X ] cena dobra Y wynosi 6
[ ] kupujc 15 jednostek X i 15 jednostek dobra Y,
konsument osignie rwnowag

8. Przykadem oligopolu w Polsce jest rynek:

[ X ] telefonii komrkowej
[ ] handlu detalicznego obuwiem
[ ] jednorodzinnego budownictwa mieszkaniowego
[ ] gier liczbowych
9. Ktry rodzaj inflacji mona najatwiej ograniczy
za pomoc polityki pieninej?
[ ] kosztow
[ ] importowan
[ ] strukturaln
[ X ] popytow

4. Jeli przedsibiorstwo dziaajce na niedoskonale

konkurencyjnym rynku podniesie cen swojego
produktu, to:
[ ] utarg cakowity na pewno spadnie
[ X ] utarg cakowity moe wzrosn
[ ] przedsibiorstwo straci klientw i zacznie na
pewno przynosi straty
[ ] utarg kracowy moe si zmniejszy

10. Jeli pewien kraj Ameryki aciskiej dokona

dewaluacji wasnej waluty, a kraje bdce jego
partnerami handlowymi nie podjy podobnych
dziaa, to mona oczekiwa, e:
[ X ] wzronie eksport
[ ] wzronie import
[ ] zmniejszy si presja inflacyjna
[ ] zmniejsz si koszty obsugi zaduenia zagranicznego

5. Wska prawdziwe zdanie w odniesieniu do

optimum ekonomicznego:
[ X ] odpowiada wielkoci produkcji, przy ktrej
przedsibiorstwo bdzie minimalizowa strat
[ ] wystpuje w sytuacji zrwnania produkcji
cakowitej z wielkoci zapotrzebowania na
produkt
[ ] wystpuje jedynie w przedsibiorstwach
dziaajcych w warunkach niedoskonaej
konkurencji
[ ] nie moe wystpi w dugim okresie

11. Jeli nominalny PKB wzrs z 1000 mld USD do

1200 mld USD, a deflator PKB wzrs ze 125 do
175, to:
[ ] realny PKB wzrs
[ X ] realny PKB spad
[ ] realny PKB pozosta bez zmian
[ ] na podstawie tych danych nie mona okreli
poziomu realnego PKB

3/5

12. Jeeli kracowa skonno do oszczdzania

wynosi 0,20, to kracowa skonno do konsumpcji
wynosi:
[ ] 0,2
[ X ] 0,8
[ ] 1,25
[ ] 5

18. Emitentem pienidza w Polsce jest:

[ ] Mennica Polska
[ X ] Narodowy Bank Polski
[ ] Pastwowa Drukarnia Papierw Wartociowych
[ ] Ministerstwo Finansw
19. Ktre zabezpieczenie nie wystpuje na bdcych
obecnie w obiegu banknotach o nominale 50 z?
[ ] efekt ktowy
[ ] nitka zabezpieczajca
[ ] farba zmienna optycznie
[ X ] hologram

13. Bank komercyjny moe wykreowa pienidz

przez:
[ ] utworzenie rezerw gotwkowych
[ X ] przyjcie depozytu, a nastpnie udzielenie
kredytu
[ ] jego wydrukowanie
[ ] kreacja pienidza moliwa jest jedynie przez
bank centralny

20. Przy obliczaniu ktrego indeksu na Giedzie

Papierw Wartociowych w Warszawie bierze si
pod uwag zarwno ceny zawartych w nim akcji,
jak i dochody z dywidend?
[ X ] WIG
[ ] WIG20
[ ] mWIG40
[ ] sWIG80

14. Wska, ktre stwierdzenie jest prawdziwe:

[ ] wysokie zasiki dla bezrobotnych motywuj
do aktywnego poszukiwania pracy
[ ] moliwe jest cakowite wyeliminowanie bezrobocia
[ ] podniesienie realnych wynagrodze zmniejsza
poziom bezrobocia (ceteris paribus)
[ X ] bezrobocie frykcyjne jest nieuniknione

21. Wska prawdziwe stwierdzenie dotyczce

podatku od wartoci dodanej (VAT):
[ X ] jego stawka moe wynosi 0%
[ ] ciar tego podatku ponosi zawsze przedsibiorstwo
[ ] nie s nim oboone produkty importowane
[ ] podatnikami tego podatku s wycznie podmioty zobowizane do posiadania kas fiskalnych

15. Naoenie wysokich ce importowych na banany

sprowadzane z Ameryki aciskiej do krajw
czonkowskich Unii Europejskiej:
[ ] wynika z protekcjonizmu
[ X ] jest dogodn form zwikszenia wpyww
budetowych
[ ] wiadczy o nieznajomoci przewag komparatywnych
[ ] poprawia terms of trade

22. Ktra z niej wymienionych kategorii wydatkw

ma najwikszy udzia w wydatkach sektora publicznego w Polsce?
[ ] obrona narodowa
[ ] ochrona rodowiska
[ X ] ochrona zdrowia
[ ] nauka i szkolnictwo wysze

16. Do dobrowolnych form oszczdzania na emerytur (tzw. III filar) w Polsce nie zalicza si:
[ ] indywidualnych kont zabezpieczenia emerytalnego
[ ] indywidualnych kont emerytalnych
[ ] pracowniczych programw emerytalnych
[ X ] otwartych funduszy emerytalnych

23. czna kwota dugu jednostki samorzdu terytorialnego na koniec roku budetowego nie moe
by wysza ni:
[ ] 15-krotno planowanych w danym roku
budetowym spat rat kredytw i poyczek oraz
wykupw wyemitowanych przez t jednostk
papierw wartociowych
[ ] 50% wartoci majtku tej jednostki na koniec
roku budetowego
[ X ] 60% dochodw ogem wykonanych przez t
jednostk w tym roku budetowym
[ ] kwota ta nie jest sztywno okrelona, jest
jedynie ograniczona zdolnoci jednostki do
spaty jej zobowiza

17. Stosowany przez media podzia na jastrzbie

i gobie dotyczy:
[ ] inwestorw na giedzie papierw wartociowych
[ ] skarbnikw (gwnych ksigowych) w jednostkach samorzdu terytorialnego
[ ] ekspertw w zakresie odnawialnych rde
energii w Ministerstwie Ochrony rodowiska
[ X ] czonkw Rady Polityki Pieninej
4/5

24. Zestawienie rde finansowania skadnikw

majtkowych jednostki gospodarczej to:
[ ] aktywa
[ X ] pasywa
[ ] wierzytelnoci
[ ] cash flow

27. W klasycznym podejciu na proces zarzdzania

nie skada si:
[ ] planowanie
[ ] organizowanie
[ X ] przetrwanie
[ ] kontrolowanie

25. Przyczyn popularnoci zatrudniania pracownikw przez firmy na podstawie umw cywilnoprawnych w Polsce z pewnoci nie jest:
[ ] brak koniecznoci ponoszenia przy tych umowach kosztw patnych urlopw wypoczynkowych
[ ] moliwo nieopacania niektrych skadek
na ubezpieczenia spoeczne w przeciwiestwie
do umw o prac
[ ] brak rygorw przepisw dotyczcych wynagrodze minimalnych w umowach cywilnoprawnych
[ X ] nisza stawka podatkowa w przypadku
umw cywilnoprawnych na kwot mniejsz
ni 2000 z

28. Analiza decyzji inwestycyjnych przedsibiorstwa

przed ich podjciem ma charakter analizy:
[ ] ad hoc
[ ] a posteriori
[ X ] ex ante
[ ] ex post
29. Ktrej z poniszych metod nie zaleca si do
badania makrootoczenia firmy?
[ ] analizy luki strategicznej
[ ] metody delfickiej
[ ] metody scenariuszowej
[ X ] metody kart kontrolnych
30. Proces planowania, realizowania oraz kontroli
efektywnego ekonomicznie przepywu produktw
i ich magazynowania oraz zwizanych z nimi informacji, poczwszy od miejsca pochodzenia do
miejsca konsumpcji, to:
[ ] lokowanie produktu
[ ] outsourcing
[ ] pozycjonowanie
[ X ] logistyka

26. Twrc koncepcji zarzdzania administracyjnego by:

[ X ] Max Weber
[ ] Douglas McGregor
[ ] Ricky Griffin
[ ] Frederick Taylor

Ocena Komisji Szkolnej

Rodzaj
pytania

Pytania
testowe

Zadanie
z podstaw
ekonomii

Zakres

060 pkt

015 pkt

Pytanie opisowe
Poziom merytoryczny
(w tym zgodno
z wybranym tematem)
014 pkt

Terminologia
i przykady

Poprawno jzykowa
i struktura odpowiedzi

07 pkt

04 pkt

Ocena

........................................................
podpis i piecz szkoy

5/5

Razem