OGP3

Format voor toelichting lesontwerp

Domein: Taal Rekenen/ wiskunde OJW BVO*
*omcirkel wat van toepassing is

B1. Leerdoelen stellen

3.4 passend leerinhouden
vanuit leerlijnen
3.11 Leerprocessen
observeren en registreren

Welke keuze(s) heb je in dit

opzicht gemaakt?

Waarom heb je deze keuze(s)

gemaakt?

Kerndoel 5: De leerlingen leren

naar inhoud en vorm teksten te
schrijven met verschillende
functies, zoals: informeren,
instrueren, overtuigen of plezier.

Aangezien de eisen van taal de

methode was en ik een spel les
moest ontwerpen heb ik deze
keuze gemaakt. In de methode
was er alleen een mogelijkheid
om een klein dicteetje af te
nemen en vervolgens te richten
op de leerlijn. In dit geval:
formuleren van zinnen en
passen ze de geleerde
spellingsregels toe.

Waarbij de volgende leerlijn

aansloot: Tijdens de
formuleerfase formuleren de
kinderen zinnen en passen ze de
geleerde spellingsregels toe. Ze
formuleren (kiezen. Woorden,
bouwen zinnen).
Dit sloot aan bij de methode
Veilig leren lezen.
Hierbij stonden de volgende
productdoel vermeldt:
-De leerlingen kunnen de
volgende woorden zelfstandig en
goed schrijven: feest, suf, spel,
niks, juist, plan, maak, leuk, voor
en slaat.

Bij de productdoelen zijn de

leerlingen vooral bezig met het
oefenen van:
-motorische vaardigheid van
schrijven. Leerlingen van groep
3 schrijven nog regelmatig in
spiegelbeeld en hebben soms
moeite met het netjes schrijven
van letters.
-Grondregels van de spelling,
waaronder de regel:
standaarduitspraak, de
leerlingen krijgen alleen te
maken met klankzuivere
woorden waarbij je fonemen
opschrijft die je hoort bij de
uitspraak.

Procesdoelen:
De leerlingen ontwikkelen zich tot
functioneel schrijven, maar
aangezien dit nog te hoog
gegrepen is volgens de methode
laten we de leerlingen beginnen
met het schrijven van zinnetjes.
De leerlingen doen dit door
stukken van zinnen aan elkaar te
koppelen.

Dit is een proces: de leerlingen

moeten zich stap voor stap
ontwikkelen om functioneel te
kunnen schrijven. Aangezien
het koppelen van stukjes zinnen
tot een goed lopende zin, in de
zone van naaste ontwikkeling
valt, is dat de stap die ze nu
moeten maken.

Verder ontwikkelen de leerlingen

zich ook nog op het sociale aspect

Natuurlijk zijn er niveau

aangezien
leerlingen samenwerken met
leerlingen die hetzelfde cognitieve
taalniveau hebben van wat de
methode Veilig leren lezen
aanbiedt.

verschillen bij taal in groep 3.

Gelukkig biedt de methode
differentiatie van opdrachten op
niveau aan. Waarbij de sterke
taalleerlingen (zonkindjes)
zelfstandig aan de slag na de
instructie en de minder sterke
leerlingen (maankindjes) krijgen
nog een uitgebreide instructie,
terwijl de zonkindjes aan het
werken zijn. De leerlingen
werken samen met leerlingen
van hetzelfde niveau.
Tevens sluit dit aan de doel van
mijn overdenking:
Het is de bedoeling dat
leerlingen besef krijgen wat de
voordelen zijn van
samenwerken.

B3. Leeractiviteiten
begeleiden
2.6 Samenwerking,
zelfredzaamheid

Ik heb na mijn instructie de sterke

taalleerlingen (zonkindjes) in de
hal in groepjes laten
samenwerken, terwijl de
zwakkere taalleerlingen
(maankindjes) nog een
uitgebreide klassikale instructie
kregen. Wanneer de uitgebreide
klassikale instructie van de
zwakkere taalleerlingen erop zit,
mogen ook zij in groepjes
werken. Wanneer de opdrachten
af zijn mogen de leerlingen
zelfstandig lezen.

Coperatief leren vind plaats

wanneer de leerlingen
zelfstandig mogen
samenwerken in groepjes dat
gebaseerd is op het niveau van
de leerlingen.
Er was tijdens het
samenwerken sprake van het
volgende:
-Gelijke deelname: elke leerling
maakt dezelfde opdrachten als
de andere leerlingen.
-Individuele
verantwoordelijkheid: elke
leerling wil eerst zelf de
opdrachten maken en vraag
om hulp aan groepsgenootjes
indien het nodig is. Tevens
moet in het werkboekje
antwoorden staan.

-Positieve wederzijdse
afhankelijkheid: wanneer een
leerling iets niet begrijpt kan de
leerlingen aan een andere

leerling vragen, die de opdracht

al heeft gemaakt, daar ook is of
ook op dat niveau kan
meedenken.
-Simultane actie: alle leerlingen
zijn bezig aan de opdrachten,
aangezien elke leerling in zijn
werkboekje een (goede)
antwoord moet hebben
opgeschreven.

A3. Leiding geven aan het

groepsproces
1.1 zicht op groepjes
leerlingen
1.3 effectieve
leerkrachtcommunicatie

A4. Interactie aangaan met

de groep
3.13 feedback aan leerlingen

Toen de leerlingen in groepjes

mochten samenwerken ben ik
gaan rondlopen. Zo heb ik
rondgelopen in de klas en ben ik
een kijkje gaan nemen in de hal.
Wanneer de leerlingen goed aan
het werk waren heb ik ze zowel
verbaal als non-verbaal een
complimentje geven. Bovendien
heb ik n leerling die in de hal
mocht werken een timer gegeven,
zodat de leerlingen weten
wanneer ze terug in de klas
moeten zijn.
Het productdoel was voor de
gehele klas. Het dictee werd
klassikaal besproken. Hierbij
werden de moeilijkste woorden
behandeld en legde ik uit waarom
je dat woord zo spelt. Bij mijn
instructie heb ik spellingsregels
toegepast die van toepassing was
bij de woorden.
Het aangaan van gesprekken heb
ik bij de dictee klassikaal gedaan.

De procesdoelen heb ik
gevalueerd door
groepsgesprekken aan te gaan en

Dit heb ik gedaan aangezien ik

vind dat de leerlingen zich
moeten kunnen ontwikkelen. De
zone van naaste ontwikkeling
verschillen nog al per leerling.
leerlingen die ongeveer op
hetzelfde niveau zitten kunnen
elkaar helpen als een van de
groepslid ergens tegenaan
loopt.
Ik heb de sterke taalleerlingen
in de hal gezet, zodat zij
kunnen overleggen met
klasgenootjes zonder dat mijn
instructie voor de zwakkere
taalleerlingen verstoort werd.
Hierdoor kunnen zowel de
sterke taalleerlingen als de
zwakkere taalleerlingen zich
ontwikkelen.
De timer zorgde voor een
goede klassenmanagement. De
timer gaat namelijk piepen en
iedere leerling in de hal weet
dat ze dan terug in de klas
moeten zijn.
Aangezien het dictee uit tien
woorden bestond heb ik
besloten om het klassikaal te
bespreken. Wanneer ik dit
individueel had gedaan zou er
anders te veel tijden verloren
gaan. Bovendien ben ik mijn les
begonnen met een dictee
aangezien dan de concentratie
van de leerlingen het hoogst is.
Tevens heb ik nog wel
gecontroleerd of de leerlingen
goed hebben nagekeken door
te kijken in hun dictee schrift.

door het werk van de leerlingen na

te kijken.

B2 Leeractiviteiten
ontwerpen
3.6 werkvormen en
groeperingsvormen
4.5 leeromgeving inrichten

Het eerst gedeelte van de les was

erg klassikaal en het tweede
gedeelte was echt gericht op het
samenwerken met klasgenoten
van ongeveer hetzelfde niveau.
Hierbij heb ik bij het klassikale
gedeelte het digibord gebruikt en
bij het samenwerken in groepjes
de timer gebruikt.

Het procesdoel heb ik

gestimuleerd door leerlingen
langzaam op weg te helpen
wanneer ze ergens tegenaan
liepen. De leerlingen dachten
gezamenlijk als groep na en
kwamen gezamenlijk tot een
conclusie. Na de conclusie heb
ik de leerlingen een compliment
gegeven en loop ik weer verder
naar een ander groepje.
Het nakijken heb ik niet
klassikaal gedaan aangezien ik
met twee verschillende groepen
heb gewerkt. Indien er extra er
een opdracht door de meeste
leerlingen fout zijn gemaakt
wordt dit de volgende les
herhaald.
Het digibord inzetten voor het
nakijken en eventuele uitleg is
vele mate sneller dan
individuele uitleg. Tevens heb ik
wel gecontroleerd of alle
leerlingen goed hebben
nagekeken.
De timer zorgde voor
duidelijkheid voor de leerlingen
die op in de hal mochten
werken. Wanneer de timer
afgaat weten de leerlingen dat
zij terug naar het lokaal moeten.

Literatuurlijst:
Paus, H. et al. (2014). Portaal. Bussum: Coutinho.
Huizenga, H., & Robbe, R. (2013).Basiskennis taalonderwijs. Noordhoff: Groningen/Houten