OGLNOPOLSKI PROJEKT

PROFESJONALNA
KADRA W SPORCIE

ORGANIZATOR:
Stowarzyszenie
POLSKA AKADEMIA PIKI NONEJ

Projekt wspfinansowany ze rodkw

Ministerstwa Sportu i Turystyki

Krakw, 2015

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

SPIS TRECI
BIBLIOGRAFIA .................................................................................................................................... 3
WSTP.................................................................................................................................................... 5
I ROZDZIA ZARZDZANIE ORGANIZACJ SPORTOW. MENADER SPORTU.......... 7
I.1. O zarzdzaniu w ujciu szerszym ............................................................................................... 7
I.2. Odniesienie prawne ..................................................................................................................... 10
I.3. Kluby sportowe formy organizacyjne .................................................................................... 11
I.4. Proces zarzdzania klubem sportowym ................................................................................... 17
I.4.1. Zarzdzanie strategiczne ................................................................................................. 18
I.4.2. Zarzdzanie zasobami ludzkimi ..................................................................................... 19
II ROZDZIA ZARZDXZANIE PROJEKTAMI SPORTOWYMI ............................................. 22
II.1. Zarzdzanie projektem sportowym ......................................................................................... 22
II.2. rda finansowania w klubach sportowych ......................................................................... 24
III ROZDZIA ROLA RODZICW W PROMOWANIU AKTYWNOCI FIZYCZNEJ ......... 28
IV ROZDZIA ZARZDZANIE WOLONTARIATEM ............................................................... 30
V ROZDZIA MATERIAY DO REALIZACJI ZAJ PRAKTYCZNYCH ............................. 32

2|Strona

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

BIBLIOGRAFIA
I.

AKTY PRAWNE:

1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej

2. Ustawa o sporcie z dnia 25 czerwca 2010 roku,
3. Ustawa z dnia 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o sporcie oraz ustawy o podatku
dochodowym od osb fizycznych,
4. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o dziaalnoci poytku publicznego i o
wolontariacie
5. Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach,
6. Ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach.

II.

LITERATURA
1. Bednarska Wnuk, I., w: Kwiatkowski, S., Michalak, J., Nowosad, I. (red.), 2011,
Przywdztwo edukacyjne w szkole i jej otoczeniu, Difin, Warszawa
2. Cewiska J., 2013, Zarzdzanie zasobami ludzkimi w klubach sportowych non-profit w
Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu dzkiego, d
3. Doktr K., 2005, Zarys socjologii zarzdzania sportem, Polska Korporacja Menederw
Sportu, Biblioteka Menedera Sportu, Warszawa
4. Hoye R., Smith A., Westerbeek H., Stewart B., Nicholson M., 2006, Sport management.
Principles and applications, Butterworth-Heinemann, Oxford
5. Komorowski, T., 2008, Dyrektor szkoy. Pracodawca, menader, pracownik, eMPi2, Pozna
6. Krl, I., Pielachowski, J. , 1992, Organizacja i kierowanie szko, Polski Dom
Wydawniczy awica, Warszawa/Pozna
7. Ljach W., Witkowski Z. (2004) Koordynacyjne zdolnoci motoryczne w pice nonej,
Centralny Orodek Sportu, Warszawa
8. Potwora, W., urawska, J. (red.), 2011, Kompetencje menaderskie a praktyka zarzdzania,
WSZiA, Opole
9. Sajkiewicz, A. (red.), 2008, Kompetencje menaderw w organizacji uczcej si, Difin,
Warszawa
10. Smole A., Pawlak Z., 2009, Wpyw otoczenia na zarzdzanie klubami sportowymi w
nowoczesnej gospodarce rynkowej, [w:] Dziubiski Z., Jankowski K. W. (red.), Kultura
fizyczna w spoeczestwie nowoczesnym, Akademia Wychowania Fizycznego im.

3|Strona

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

Jzefa Pisudskiego, Salezjaska Organizacja Sportowa Rzeczypospolitej Polskiej,
Warszawa
11. Stua A. (2009) Teoretyczne i praktyczne aspekty nowoczesnej gry w pik non, Wyd.
Politechnika Opolska, Opole

12. Stua A. (1995) Wpyw koordynacji ruchowej na skuteczno gry pikarzy nonych oraz jej
rnicowanie w rnych kategoriach ruchowych, Trener, nr 5.
III.

RDA INTERNETOWE:

1. http://sjp.pwn.pl/lista.php?co=kierowanie
2. www.ngo.pl
3. www.wolontariat.org.pl

Zdjcia umieszczone w niniejszej publikacji s wasnoci Stowarzyszenia Polska

Akademia Piki Nonej.
Przedruk, kopiowanie, skracanie, wykorzystanie publikacji wymaga zgody Stowarzyszenia Polska
Akademia Piki Nonej.

4|Strona

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

WSTP
Projekt Profesjonalna Kadra w Sporcie, realizowany w 2015 roku przez Polsk Akademi
Piki Nonej jest ukierunkowany na upowszechnianie aktywnoci fizycznej, popraw
sprawnoci oraz stanu zdrowia dzieci i modziey z obszaru caej Polski poprzez
profesjonalizacj kadry pracujcej z dziemi i modzie, w tym nauczycieli wychowania
fizycznego, trenerw, instruktorw, animatorw i liderw sportu dzieci i modziey.
Niniejsze cele maj zosta zrealizowane w ramach oglnopolskiej konferencji,
oglnodostpnej publikacji, jak rwnie w trakcie wizyt studyjnych i konsultacji w
poszczeglnych klubach i szkoach.
Pierwszy etap projektu, czyli Konferencja Kreatywnie o Pice Nonej zosta zrealizowany
19 wrzenia 2015r. w TAURON Arenie w Krakowie. Trenerzy, instruktorzy, nauczyciele wf,
czy dziaacze sportowi biorcy udzia w konferencji mieli szans uczy si od najlepszych.
Wrd prelegentw pojawili si bowiem: Patrick Ladru, wieloletni trener i koordynator
Akademii Ajax Amsterdam, Marcin Dorna, dowiadczony i utytuowany selekcjoner
reprezentacji Polski do lat 21, Marek led, wieloletni trener koordynator i dyrektor
Akademii Lecha Pozna oraz zwizani z metodologi Coerver Coaching Rafael Wieczorek
i Mariusz Paszkowski.
Wizyty studyjne oraz konsultacje s w trakcie realizacji i ju dzi mona miao powiedzie,
e pomys ich przeprowadzenia jest zgodny z potrzebami sportu dla dzieci i modziey.
Przedstawiamy Pastwu publikacj projektow, ktra zgodnie z zaoeniem obejmuje
szerokie spektrum tematyczne. Cz teoretyczna posuy przede wszystkim dziaaczom
sportowym, jak rwnie trenerom koordynatorom i liderom sportu. Bdzie mona w niej
zgbi tematyk zarzdzania klubem sportowym, rozwika dylematy form
organizacyjnych klubw sportowych w Polsce, jak rwnie dowiedzie si wicej na temat
szeroko pojtych projektw sportowych i ich finansowania.
Z kolei w czci praktycznej zostay przedstawione materiay Prelegentw, a take
konspekty treningowe, do przeprowadzenia zaj w klubie, jak i podczas wychowania
fizycznego w szkole.
Jestemy przekonani, i zarwno publikacja jak i cay projekt przyczyni si do rozwoju
klubw i akademii pikarskich w Polsce, a przede wszystkim do rozwoju wiadomoci kadry
pracujcej z dziemi i modzie. Mamy wiadomo, e profesjonalizacja to proces
obejmujcy wiedz i praktyk z rnych dziedzin. Dlatego te bdc peni podziwu dla chci
rozszerzania swojej wiedzy i warsztatu trenerskiego przez Pastwa ju dzi
przygotowujemy kolejne projekty sportowe, do udziau w ktrych serdecznie zapraszamy.
Micha Peterman
Dyrektor Sportowy
Polska Akademia Piki Nonej
5|Strona

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

6|Strona

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

I ROZDZIA
ZARZDZANIE ORGANIZACJ SPORTOW
MENADER SPORTU
I.1. O zarzdzaniu w ujciu szerszym
Kierowanie instytucj mona okreli, jako proces oddziaywania kierownictwa na
ludzi, ktrzy j tworz tak aby cele instytucji byy osigane w najwyszym
stopniu(Krl, Pielachowski, 1992,

s. 89). Oznacza to, e rol kierujcego jest

decydowanie o tym, jak maj postpowa i zachowywa si pozostali czonkowie

instytucji, podczas denia
do osignicia celw. W
kierowaniu

instytucj

najwaniejsza jest relacja

przeoony podwadny.
Zgodnie

sownika

PWN

kierowa

definicj
sowo
oznacza

prowadzi lub wysya

kogo, co gdzie, zwraca
co w ktr stron lub jak stron ku komu, czemu, zwraca si lub adresowa
co do kogo, czego, regulowa czynno lub ruch czego za pomoc jakiego
urzdzenia, zarzdza kim, czym, sta na czele czego lub wskazywa komu
sposb

postpowania,

by

przyczyn

dziaania,

postpowania

(http://sjp.pwn.pl/lista.php?co=kierowanie). Wedug I. Krla i J. Pielachowskiego

kierowanie objawia si decyzjami kierowniczymi. Decydowanie za czyli
wykonywanie uprawnie kierowniczych trzeba wypeni waciw treci (Krl,
Pielachowski, 1992, s. 89). Zadania kadego kierownictwa - funkcje kierownicze
mona okreli w kilku najwaniejszych punktach. Po pierwsze jest to planowanie,
czyli okrelenie celw oraz uwiadamianie ich uczestnikom, a take programowanie
dziaa. Kolejna kwestia to organizowanie, czyli tworzenie struktur wykonawczych.
7|Strona

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

Nastpnie przewodzenie konkretnym dziaaniom oraz motywowanie podwadnych

realizujcych zadania, a kocowym elementem kierowania bdzie kontrola,
wyciganie wnioskw na przyszo i dokonywanie ewentualnych koniecznych
zmian sposobw dziaania. Z kolei A. Sajkiewicz zwraca uwag, i kierowanie jest
sztuk zrealizowania czego za porednictwem innych ludzi( Sajkiewcz, 2008, s.
117). Oznacza to, e kierownik nie moe dy do celu samodzielnie wykonujc
zadania, lecz delegowa je swoim podwadnym. Kierowanie, czyli sprawowanie
okrelonej wadzy moe wynika z rnych wzgldw, a wrd nich z pozycji w
danej organizacji, czy grupie spoecznej, moliwoci oddziaywania na grup, a take
czynnikw osobowych, takich jak posiadane kompetencje, niezastpiono, czy
dysponowanie zasobami oraz sankcjami.
Tabela 1. Funkcje kierowania i ich podstawowe treci [w: Sajkiewicz, A. (red.) (2008),
Jurkowski R., s.119]
PLANOWANIE
Strategia:
okrelenie celw
okrelenie
sposobw ich
realizacji
Planowanie zasobw:
personelu
rodkw
rzeczowych
rodkw
finansowych
Planowanie:
procesw
dziaa
Decydowanie

ORGANIZOWANIE

PRZEWODZENIE

KONTROLOWANIE

Stanowisko pracy:
podzia pracy
(zada,
odpowiedzialnoci)
delegowanie
uprawnie
Dobr ludzi:
do stanowisk
do pracy
zespoowej
Procesy pracy:
skadniki czasu
pracy
czas pracy
podwadnych
czas pracy wasnej
Koordynowanie
dziaa:
relacje
indywidualne
(polecenia)
relacje zbiorowe
(narady)

Przygotowanie ludzi
do pracy:
wyjanianie celw i
treci zada
podwadnym
ustalanie
podanych
rezultatw pracy
Motywowanie:
ocena potencjau
wywieranie
wpywu
bodce rozwojowe
sankcje pozytywne
sankcje negatywne
bodce zespoowe
Ksztatowanie
stosunkw pracy:
relacje w zespole
rozwizanie
konfliktw
dystrybucja
informacji

Okrelenie form i
zakresu oceny i
kontroli
Okrelenie narzdzi
pomiaru
Dokonywanie oceny
pracy i pracownika
Podejmowanie dziaa
korygujcych:
rozmowa z
ocenianym
wskazania co do
sankcji

Analizujc pojcie kierowania naley rwnie zwrci uwag na terminy cile

zwizane z t problematyk. Mowa tu o trzech pojciach, czsto stosowanych
8|Strona

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

wymiennie i wykazujcych rozmaite zalenoci, czyli: menader, przywdca, lider.

Istot pracy menadera jest zarzdzanie organizacj, jej zasobami poprzez dostpne
rodki i instrumenty oraz racjonalne podejmowanie decyzji (Bednarska Wnuk w:
Kwiatkowski, Michalak, Nowosad, 2011, s. 115). W szerokim znaczeniu menader
jest utosamiany z kierownikiem, dyrektorem, zwierzchnikiem, przeoonym, czyli
osobami zarzdzajcymi w organizacji na rnych szczeblach. W wskim znaczeniu
menader odnosi si do zarzdzania konkretn grup. Kolejny termin to przywdca,
ktrego rol jest inspirowanie oraz motywowanie pracownikw, wpywanie na
zachowania pracownikw, bez uycia rodkw przymusu oraz wyzwalanie energii z
zespou pracowniczego, modelujc tym samym klimat organizacyjny(Bednarska
Wnuk w: Kwiatkowski, Michalak, Nowosad (red.), 2011, s. 116). Z kolei pojcie
lider jest rozumiane, jako przywdca o okrelonym typie, profesjonalista i
pragmatyk umiejcy rozwizywa problemy i prowadzi do pozytywnych zmian
(Tame). Lider w swoim dziaania zwraca uwag gwnie na kompetencje,
zaangaowanie, samodzielno oraz odpowiedzialno wsppracownikw.
Chcc odrni pojcie menadera od lidera I. Bednarska Wnuk wskazuje, e
menader jest nastawiony na realizacj zada oraz teraniejszo, a lider jest
zorientowany raczej na przyszo, zwikszenie kultury organizacyjnej oraz
inspirowanie pracownikw do dziaania. T. Komorowski, za M. Holstein Beck
definiuje

menadera

czowieka,

ktry

jako

panuje

nad

caoci dziejcych si w zakadzie

zdarze,

zarzdza

nim

kompetentnie,

tj.

energicznie

odpowiedzialnie(

Komorowski,

2008,

gospodarnie,

s.

79).

MENADER:
W szerokim znaczeniu jest utosamiany z
kierownikiem, dyrektorem, zwierzchnikiem,
przeoonym, czyli osobami zarzdzajcymi w
organizacji na rnych szczeblach. W wskim
znaczeniu menader odnosi si do zarzdzania
konkretn grup.

J.

urawska trafnie okrela terminem menader, osob, ktra osiga cele poprzez
innych ludzi. W teorii zarzdzania, wskazujc elementy niezbdne do skutecznego
kierowania wymienia si najczciej nastpujce umiejtnoci: kierowanie czasem
pracy, organizacja pracy wasnej, efektywne delegowanie zada, motywowanie
zarwno siebie, jak i swoich podwadnych, planowanie, okrelenie celw i
9|Strona

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

standardw,

kontrolowanie,

negocjowanie,

rozwizywanie

problemw,

podejmowanie decyzji, szkolenie, doradztwo, czy kreowanie zmian. Wymienione

umiejtnoci nie wyczerpuj caego spektrum dziaania menadera. Bez wtpienia
jednak mona przyzna, e zakres umiejtnoci wymaganych od menadera jest
bardzo szeroki (Potwora, urawska (red.), 2011).

I.2. Odniesienie prawne

WANE AKTY PRAWNE:
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
Ustawa o sporcie z dnia 25 czerwca 2010 roku,
Ustawa z dnia 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o sporcie oraz ustawy o
podatku dochodowym od osb fizycznych,
Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o dziaalnoci poytku publicznego i o
wolontariacie
Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach,
Ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach.

Podstawowymi przepisami prawnymi, na ktrych opiera si dziaalno wszystkich

klubw sportowych s Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Ustawa o sporcie z
dnia 25 czerwca 2010 roku, znowelizowana 2 stycznia 2012 roku (Dz. U. z 2010 roku
Nr 127, poz. 857), a take Ustawa z dnia 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o sporcie
oraz ustawy o podatku dochodowym od osb fizycznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1321).
Naley rwnie mie na uwadze fakt, i kluby sportowe bdce stowarzyszeniami
podlegaj take przepisom skierowanym do tzw. Trzeciego sektora, czyli na
przykad Ustawie z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach.
Konstytucja stwarza moliwoci tworzenia oraz funkcjonowania stowarzysze, a
take odnosi si do popierania przez pastwo rozwoju kultury fizycznej, zwaszcza
wrd dzieci i modziey (art. 68 Konstytucji).
Ustawa o sporcie omawia midzy innymi sposoby prowadzenia dziaalnoci
sportowej, uwarunkowania prawne, charakteryzuje organy kontroli, czy te
funkcjonowanie polskich zwizkw sportowych i zagadnienia zwizane z
10 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

wspieraniem sportu przez organy wadzy publicznej. Ponadto odnosi si do

kwalifikacji zawodowych w sporcie oraz przepisw karnych. Z kolei najnowsza
ustawa, podpisana przez Prezydenta 12 sierpnia 2015 r. dotyczy rnorodnej
tematyki i stanowi doprecyzowanie obowizujcych dotd przepisw. Ustawa ta
wprowadza korekt zasad czenia funkcji w zwizkach sportowych, przedstawia
konsekwencje braku przynalenoci zwizku do midzynarodowej federacji,
aktualizuje przepisy w zakresie dopingu, a take dodaje do ustawy nowy rozdzia
(9a) "Odpowiedzialno dyscyplinarna oraz rozstrzyganie sporw w sporcie".
Zmiana ustawy o sporcie rozwiewa wtpliwoci dotyczce wykrelania z ewidencji
starosty uczniowskich klubw sportowych (wpisu i wykrelenia wpisu z ewidencji
dokonuje si na podstawie wniosku; wpis, odmowa wpisu do ewidencji
i wykrelenie wpisu z ewidencji nastpuje w drodze decyzji, art. 1 Ustawy z dnia 23
lipca 2015 r.).

I.3. Kluby sportowe formy organizacyjne

Zgodnie z Rozdziaem 2 ustawy o
sporcie

dziaalno

sportow

prowadz majce osobowo prawn

kluby sportowe.

Klub sportowy zgodnie z zaoeniami

USTAWA O SPORCIE:
Art. 3.
1. Dziaalno sportowa jest prowadzona w
szczeglnoci w formie klubu sportowego.
2. Klub sportowy dziaa jako osoba prawna.
Art. 4.
1. Szczeglnym rodzajem klubu sportowego jest
uczniowski klub sportowy).

Ustawy o sporcie realizuje zadania w

zakresie sportu, rozumianego jako
wszelkie formy aktywnoci fizycznej, ktre przez uczestnictwo dorane lub
zorganizowane wpywaj na wypracowanie lub poprawienie kondycji fizycznej i
psychicznej, rozwj stosunkw spoecznych lub osignicie wynikw sportowych na
wszelkich poziomach. (Art.2 Ustawy o sporcie).
Kluby sportowe mog dziaa w rnych formach. Poniej zostan omwione
wszystkie dostpne i zgodne z obowizujcym prawem formy:

11 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

1. STOWARZYSZENIE lub FUNDACJA zarejestrowana w KRS (mog lecz nie

musz prowadzi dziaalnoci gospodarczej);
2. UCZNIOWSKIE KLUBY SPORTOWE;
3. STOWARZYSZENIA WPISANE DO EWIDENCJI STAROSTY waciwego ze
wzgldu na siedzib klubu (stowarzyszenie sportowe);
4. SPKI KAPITAOWE, czyli spki z ograniczon odpowiedzialnoci lub
spki akcyjne zarejestrowane w KRS (przedsibiorstwa prowadzce dziaalno
gospodarcz).

Oglnie rzecz ujmujc: Klub sportowy, ktry chce posiada osobowo prawn i
status

stowarzyszenia,

swoim

statucie nie przewidzia prowadzenia

dziaalnoci

gospodarczej,

uproszczonej

procedurze

podlega
rejestracji.

Oznacza to, e rejestruje si tylko u

starosty waciwego ze wzgldu na
siedzib klubu, a nie w KRS (rejestracja
przebiega zgodnie z procedur Kodeksu
postpowania administracyjnego).
Z kolei w przypadku:
chci prowadzenia szerszej dziaalnoci anieli tylko sportowa lub
wpisania do statutu dziaalnoci gospodarczej
klub sportowy musi zarejestrowa si w Krajowym Rejestrze Sdowym.

Zdarza si, e np. uczniowski klub sportowy pomimo nieprowadzenia dziaalnoci

gospodarczej i braku statusu OPP (Organizacji Poytku Publicznego) jest wpisan do
KRS. Wynika to po prostu z decyzji jak podejmuje klub. W tej sytuacji UKS ma
form stowarzyszenia sportowego.

Co najmniej trzy kluby sportowe mog stworzy zwizek sportowy, jako

stowarzyszenie lub zwizek stowarzysze (art. 6 Ustawy o sporcie).
12 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

Zwizkiem sportowym s rwnie polskie zwizki sportowe, na przykad Polski

Zwizek Piki Nonej, u podstaw powstania ktrego ley organizowanie i
prowadzenia wspzawodnictwa klubw pikarskich. PZPN jest wpisany do
Krajowego Rejestru Sdowego dziaa na podstawie Prawa o stowarzyszenia. Co
istotne do utworzenia polskiego zwizku sportowego niezbdna jest zgoda Ministra
Sportu i Turystyki (waciwego w dziedzinie kultury fizycznej).

FUNDACJE

Zgodnie z art.1 Ustawy o Fundacjach: Fundacja moe by

ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej

Polskiej celw spoecznie lub gospodarczo uytecznych, w tym cele zwizane ze
sportem.

Owiadczenie woli o ustanowieniu fundacji powinno by zoone w formie aktu

notarialnego. Zachowania tej formy nie wymaga si, jeeli ustanowienie fundacji
nastpuje w testamencie.
Fundator ustala midzy innymi statut fundacji, okrelajcy jej nazw, siedzib i
majtek, cele zasady, formy i zakres dziaalnoci fundacji, skad i organizacj
zarzdu, sposb powoywania oraz obowizki i uprawnienia tego organu i jego
czonkw. Opiek nad majtkiem oraz odpowiedzialno za realizacj celw
przejmuje, po zarejestrowaniu fundacji, zarzd.
W owiadczeniu woli o ustanowieniu fundacji fundator powinien wskaza cel
fundacji oraz skadniki majtkowe przeznaczone na jego realizacj.
Przykadem tej formy organizacyjnej jest Fundacja Akademii Pikarskiej Legii
Warszawa.

STOWARZYSZENIA

Zgodnie z artykuem 2 Ustawy o Stowarzyszeniach jest

dobrowolnym, samorzdnym, trwaym zrzeszeniem o celach niezarobkowych.

Stowarzyszenie samodzielnie okrela swoje cele, programy dziaania i struktury
organizacyjne oraz uchwala akty wewntrzne dotyczce jego dziaalnoci i opiera
swoj dziaalno na pracy spoecznej czonkw. Co istotne, do prowadzenia swych
spraw stowarzyszenia moe zatrudnia pracownikw. Artyku 9 odnosi si procesu
13 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

zakadania: Osoby w liczbie co najmniej pitnastu, pragnce zaoy stowarzyszenie,

uchwalaj statut stowarzyszenia i wybieraj komitet zaoycielski. Najwysz
wadz stowarzyszenia jest walne zebranie czonkw. Ponadto stowarzyszenie musi
posiada zarzd i organ kontroli wewntrznej (komisje rewizyjn).
W jaki sposb zdecydowa czy utworzy stowarzyszenie czy fundacj?
Jednym z najwaniejszych kryteriw s pienidze oraz ludzie. Czsto bowiem mwi si, e
jeli kto posiada grup przyjaci, znajomych, poczonych wsplnymi ideami i celami
powinien zdecydowanie postawi na stowarzyszenie. Z kolei gdy dysponuje funduszami,
ktre chce przeznaczy na tzw. Fundusz zaoycielski powinien wybra jako form
organizacyjn Fundacj.

UCZNIOWSKI KLUB SPORTOWY

Czonkami

uczniowskiego

klubu

sportowego mog by w szczeglnoci uczniowie, rodzice i nauczyciele. Uczniowski

klub sportowy podlega wpisowi do ewidencji prowadzonej przez starost
waciwego ze wzgldu na siedzib klubu. Uczniowski klub sportowy jest
zobowizany prowadzi dziaalno jedynie w zakresie sportu. W przypadku chci
realizowania dodatkowych celw, zwizanych z innym rodzajem dziaalnoci anieli
sportowa istnieje konieczno rejestracji klubu w formie Stowarzyszenia.
Gdy czonkami klubu sportowego maj zosta gwnie uczniowie, rodzice, czy te nauczyciele
lub inne osoby zwizane z dan szko najlepszym pomysem wydaje si zaoenie
uczniowskiego klubu sportowego.
Dylemat utworzenia klubu sportowego w postaci stowarzyszenia zarejestrowanego
w KRS, czy te w formie stowarzyszenia sportowego lub uczniowskiego klubu
sportowego powinna rozstrzygn ponisza tabela przedstawiajca gwne rnice i
podobiestwa

pomidzy

Stowarzyszeniem

zarejestrowanym

stowarzyszeniem sportowym lub uczniowskim klubem sportowym.

14 | S t r o n a

KRS

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

Tabela 2. Rnice w formach organizacyjnych klubw sportowych (opracowanie

wasne na podstawie: www.ngo.pl)

Stowarzyszenie zarejestrowane w KRS

Stowarzyszenie sportowe
lub uczniowski klub sportowy (UKS) zgoszone
do ewidencji starosty (nieprowadzce
dziaalnoci gospodarczej)

PRAWNE PODSTAWY DZIAALNOCI

zasady zakadania zgodne z ustaw Prawo o
stowarzyszeniach

zasady zakadania zgodne z ustaw Prawo o

stowarzyszeniach oraz ustaw o sporcie

nabywanie osobowoci prawnej (rejestracja w

KRS) zgodne z ustaw o KRS (i Kodeksem
postpowania cywilnego)

nabywanie osobowoci prawnej zgodne z ustaw o

sporcie (i Kodeksem postpowania
administracyjnego)

prowadzenie dziaalnoci zgodne z ustaw

Prawo o stowarzyszeniach oraz ustaw o
dziaalnoci poytku publicznego

prowadzenie dziaalnoci zgodne z ustaw Prawo

o stowarzyszeniach, ustaw o sporcie oraz ustaw
o dziaalnoci poytku publicznego
REJESTRACJA

rejestracja w KRS zazwyczaj bezpatna w

rejestrze stowarzysze, patna w rejestrze
przedsibiorcw

rejestracja w ewidencji starosty bezpatna dla

UKS, a dla stowarzyszenia patna 10 z

sd rozpoznaje wniosek o zarejestrowanie

stowarzyszenia nie pniej ni w cigu 3
miesicy od daty zoenia wniosku

starosta wydaje decyzj nie pniej ni w cigu

miesica od dnia zoenia wniosku, a w sprawie
szczeglnie skomplikowanej w cigu 2 miesicy

ZAOYCIELE I CZONKOWIE
min. 15 zaoycieli (osoby fizyczne)

min. 15 zaoycieli (osoby fizyczne)

- obywatele polscy (cudzoziemcy na wyjtkowych

obywatele polscy (cudzoziemcy na wyjtkowych zasadach)
zasadach)
- w uczniowskim klubie sportowym mog by
czonkami uczniowie, nauczyciele, rodzice
osoby majce pen zdolno do czynnoci
prawnych

osoby majce pen zdolno do czynnoci

prawnych

osoba prawna jedynie jako czonek wspierajcy,

nie ma prawa gosu na posiedzeniach wadz
stowarzyszenia

osoba prawna jedynie jako czonek wspierajcy, nie

ma prawa gosu na posiedzeniach wadz
stowarzyszenia

CELE I FORMY DZIAA

moliwy jest kady cel zgodny z prawem

cele wycznie w zakresie kultury fizycznej

(sportu, wychowania fizycznego, rehabilitacji
ruchowej)

cel niezarobkowy

cel niezarobkowy

cele specyficzne dla stowarzyszenia, np.:

- cel sportowy (np. Wspieranie i
upowszechnianie kultury fizycznej i sportu;
Organizowanie zawodw, imprez sportowych i
rekreacyjnych).
- lub wspieranie wasnych czonkw (np.
gwnym celem jest wspieranie rozwoju
umiejtnoci i zainteresowa czonkw
stowarzyszenia)

cel sportowy, przykadowo:

Wspieranie i upowszechnianie kultury fizycznej i
sportu;
Organizowanie zawodw, imprez sportowych i
rekreacyjnych;
integrowanie rodowisk uczniowskich,
rodzicielskich i nauczycielskich na terenie swego
dziaania,

15 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

- cele nie musza by realne i rzeczywiste
moliwo prowadzenia nieodpatnej i odpatnej moliwo prowadzenia nieodpatnej i odpatnej
dziaalnoci poytku publicznego
dziaalnoci poytku publicznego
dziaania mog by adresowane do:
- czonkw organizacji
- osb spoza organizacji
- czonkw organizacji i osb spoza organizacji

dziaania mog by adresowane do:

- czonkw organizacji
- osb spoza organizacji
- czonkw organizacji i osb spoza organizacji

WADZE
- walne zebranie czonkw
- komisja rewizyjna
- zarzd

- walne zebranie czonkw

- komisja rewizyjna
- zarzd
MAJTEK I RDA FINANSOWANIA

na etapie tworzenia nie jest potrzebny majtek (to na etapie tworzenia nie jest potrzebny majtek (to
ludzie stanowi kapita)
ludzie stanowi kapita)
rda finansowania:
- administracja centralna i samorzdowa (np.
dotacje)
- organizacje grantodawcze
- osoby fizyczne i prawne (np. darowizny, zbirki
publiczne)
- skadki czonkowskie
- 1% podatku (jeli uzyskaj status OPP)

rda finansowania:
- administracja centralna i samorzdowa (np.
dotacje)
- organizacje grantodawcze
- osoby fizyczne i prawne (np. darowizny, zbirki
publiczne)
- skadki czonkowskie
- 1% podatku (jeli uzyskaj status OPP)

- dziaalno odpatna poytku publicznego

- dziaalno odpatna poytku publicznego

- mog prowadzi dziaalno gospodarcz (po

jej zarejestrowaniu w rejestrze przedsibiorcw
KRS)

- nie mog prowadzi dziaalnoci gospodarczej

(eby j prowadzi musz zarejestrowa si w KRS)

SPRAWOZDAWCZO, KONTROLA
organem nadzoru jest starosta powiatu, na
terenie ktrego mieci si siedziba
stowarzyszenia

organem nadzoru jest starosta powiatu, na terenie

ktrego mieci si siedziba stowarzyszenia

brak corocznych obowizkw sprawozdawczych brak corocznych obowizkw sprawozdawczych z

z prowadzonej dziaalnoci statutowej
prowadzonej dziaalnoci statutowej
(sprawozdanie merytoryczne)
(sprawozdanie merytoryczne)
coroczny obowizek sprawozdawczy wobec
urzdu skarbowego (sprawozdanie finansowe)

coroczny obowizek sprawozdawczy wobec

urzdu skarbowego (sprawozdanie finansowe)

TWORZENIE ZWIZKW STOWARZYSZE

stowarzyszenia, w liczbie co najmniej 3, mog
utworzy zwizek stowarzysze
- zwizek stowarzysze dziaa w formie
stowarzyszenia

- kluby sportowe, w liczbie co najmniej 3, mog

tworzy zwizki sportowe
- zwizek sportowy dziaa w formie
stowarzyszenia lub zwizku stowarzysze

DODATKOWE UPRAWNIENIA
klub sportowy moe ustanawia i finansowa
okresowe stypendia sportowe dla zawodnikw

16 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

Kolejn form klubw sportowych s spki akcyjne.

SPKI AKCYJNE

Spk akcyjn moe zaoy jedna lub wicej osb,

podpisujc statut w obecnoci notariusza. W statucie akcjonariusze okrelaj kapita

zakadowy (minimalna kwota to 100 000 z o minimalnej wartoci nominalnej akcji
rwnej 1 groszowi).
Wadze w spce akcyjnej stanowi: Zarzd, Rada Nadzorcza, Walne Zgromadzenie
Akcjonariusze nie ponosz odpowiedzialnoci za zobowizania spki. Zyski czerpi
z dywidendy. Dywidenda - cz zysku netto, po opodatkowaniu podatkiem
dochodowym, wypracowanego przez spk w danym roku, ktr walne
zgromadzenie przeznacza do wypaty jej udziaowcom lub akcjonariuszom
(www.sejm.gov.pl).

Form spek akcyjnych maj obecnie wszystkie kluby pikarskie, bdce w

Ekstraklasie taki jest wymg prawny.

I.4. Proces zarzdzania klubem sportowym

Ostatnie lata ukazuj toczce si zmiany w
zarzdzaniu organizacjami sportowymi, w
tym klubami pikarskim. Tempo tych zmian

Zarzdzanie strategiczne umoliwia

dugotrway rozwj oraz stabilizacj
organizacji / klubu.

pozostawia jednak wiele do yczenia.

Na system zarzdzania klubem skadaj si: stanowiska pracy i relacje midzy nimi
(subsystem strukturalny), subsystem informacji kierowniczej, alokacji wadzy, czy
te motywacji kierowniczej. W przypadku, gdy struktura klubu obejmuje tylko rad
nadzorcz i zarzd, ale rwnie stanowiska kierownicze nie tylko w zakresie spraw
sportowych, ale i zwizanych z szeroko pojtym dziaaniem biznesowym, na
przykad marketingiem, zarzdzania zasobami ludzkimi itd. moemy mwi o
profesjonalnym prowadzeniu klubu sportowego (Smole A., Pawlak Z. w:
Dziubiski Z., Jankowski K. W. red., 2009).
17 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

Bez wtpienia na zarzut braku profesjonalnego zarzdzania klubem sportowym

pojawi si wiele tumacze stawiajcych na brak pienidzy. Nie do koca jest to
suszne wytumaczenie. Faktem jest, e w Polsce najbardziej zaawansowane w
zakresie zarzdzania s spki akcyjne, czyli kluby ekstraklasowe. Jednak wiele
rwnie maych klubw, akademii pikarskich potrafi dziaa sprawnie. Dlaczego?
Poniewa podchodzi strategicznie do zarzdzania, a nie kieruje si tylko tym co jest
wane w danym momencie, miesicu, roku.

I.4.1. Zarzdzanie strategiczne

W zwizku z koniecznoci profesjonalizacji klubw pikarskich terminem, o ktrym
naley wspomnie w przedmiotowej publikacji jest zarzdzanie strategiczne. Na
czym polega zarzdzanie strategiczne? Przede wszystkim na planowaniu oraz
monitorowania

zmian

zachodzcych podczas wdraania

planu,

oraz

poziomu

osigania

zakadanych w planie rezultatw.

Zachowanie

tych

wszystkich

elementw i rwnoczesne stae

dokonywanie oceny i reakcja na jej
wyniki

tak

wanie

mona

okreli zarzdzanie strategiczne.

Czyli nie wystarczy jedynie plan,
potrzebna jest swoistego rodzaju
czujno

obserwacji

elastyczno na zmieniajce si warunki wewntrzne i zewntrzne.

oraz
przy

uwzgldnieniu wdraania planu .

Strategi tworzymy w oparciu o misj i wizj, za nimi analizy wewntrzne i

zewntrzne, dalej cele, plan operacyjny, finanse (www.ngo.pl). U podstaw planu

18 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

strategicznego spoczywa misja, wyjaniajca sens i powd istnienia organizacji oraz

definiujca dugofalow zmian, jak chce osign dana organizacja, klub.
Misja organizacji jest efektywna, jeeli dobrze suy ludziom zainteresowanym
organizacj. Zdecydowanie rni si misja klubu amatorskiego, od misji klubu
profesjonalnego. W klubach
profesjonalnych

gwnym

celem, misj jest szkolenie

profesjonalne zawodnikw,
wystawianie reprezentacji w
zawodach.
klubach

kolei

amatorskich,

czy

dziecicych

akademiach

pikarskich misj moe by

zaoenie

promowania

aktywnoci fizycznej wrd jak najwikszej liczby osb w spoecznoci lokalnej. Bez
wzgldu na to, czy klub jest amatorski czy te profesjonalny misja powinna w nim
istnie, a plan strategiczny powinien by znany nie tylko dziaaczom, czy
pracownikom, ale nawet rodzicom modych zawodnikw (Doktr, K., 2005).

I.4.2. Zarzdzanie zasobami ludzkimi

Zarzdzanie strategiczne to nie wszystko. Nowoczesny, sprawnie dziaajcy klub
zaley rwnie od znajomoci zarzdzania zasobami ludzkimi przez menadera,
osob zarzdzajc w klubie czy akademii. Znajomo kwestii zwizanych z
kierowaniem ludmi jest tym istotniejsze w klubach, w porwnaniu z chociaby
firmami, i klub, akademia skada si ze specyficznej kombinacji () pracownikw
opacanych i dziaaczy spoecznych (wolontariuszy), osb zwizanych bezporednio
ze sportem (zawodnikw, trenerw) oraz zaliczajcych si do obsugi
administracyjnej. Owa specyfika uwarunkowana jest rwnie form organizacyjnoprawn klubu (np. motywowanie w organizacjach non-profit ma inny
charakter ni w instytucjach nastawionych na zysk) (Cewiska, 2013, s.36).

19 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

Wedug Petera Druckera, Zarzdzanie dotyczy przede wszystkim ludzi, jego celem
jest takie wspdziaanie wielu osb, ktre potrafi zneutralizowa saboci i
maksymalnie wykorzysta talenty i silne strony uczestnikw (www.ngo.pl).
Jakie elementy obejmuje zarzdzanie zasobami ludzkimi?
planowanie: okrelenie ilu osb, o jakich kompetencjach i cechach, w jakim
czasie i miejscu organizacjach potrzebuje
pozyskiwanie (rekrutacj i selekcj): zapewnienie osb o odpowiednich
kompetencjach do wykonywania okrelonych zada oraz wdraanie ich do
pracy
organizowanie: tworzenie zespow i zarzdzanie nimi
ocen, rozwj i podnoszenie kwalifikacji
motywowanie
(ww.ngo.pl)

20 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

Za zarzdzanie zasobami ludzkimi (ZZL) jest odpowiedzialny menader, dyrektor,

czy prezes klubu. Jakie dokadnie s ich funkcje?
Tabela 3. Zarzdzanie zasobami ludzkimi a penione funkcje w klubie sportowym
(Opracowanie wasne na podstawie: Cewiska, 2013, s.138)
Pozyskiwanie pracownikw, w tym trenerw
Pozyskiwanie wolontariuszy
Pozyskiwanie dziaaczy
PREZES ZARZDU
Wprowadzanie do pracy
Motywowanie
/DYREKTOR
Ocenianie
Szkolenie
Zwolnienie pracownika
Pozyskiwanie i selekcja trenerw
TRENER
Pozyskiwanie zawodnikw
Wprowadzanie do pracy trenerw
KOORDYNATOR,
Motywowanie
KIEROWNIK SEKCJI,
Ocenianie
Rozwj;
ZARZD SEKCJI
Zwolnienia trenerw
Pozyskiwanie ewentualna selekcja zawodnikw
Pozyskiwanie dziaaczy, wolontariuszy
Motywowanie zawodnikw
TRENERZY
Ocenianie zawodnikw
Rozwj umiejtnoci sportowych
Zawieszenie zawodnika

W sportowych spkach akcyjnych sprawne zarzdzanie zasobami ludzkimi

przekada si bezporednio na osigane przez te podmioty zyski, warunkuje ich
dugoterminowy rozwj i sukces (Hoye R., Smith A., Westerbeek H., Stewart B.,
Nicholson M., 2006). Warto wic t wiedz przenie rwnie na swoje podwrko i
przemyle proces ZZL w swojej akademii/ klubie..

21 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

II ROZDZIA
Zarzdzanie projektami sportowymi
Dofinansowanie zada w sporcie
II.1. Zarzdzanie projektem sportowym
Do profesjonalizacji klubu, czy akademii pikarskiej moe przyczyni si rwnie
zarzdzanie projektem. Projekt to okrelone w czasie dziaania podejmowane dla
osignicia konkretnego celu.
PROJEKT
zorganizowany i uoony w czasie, z okrelonym
pocztkiem i kocem, cig dziaa, zmierzajcych do
osignicia konkretnego i mierzalnego wyniku,
adresowany do wybranych grup odbiorcw.

Oferta, aplikacja, czy wniosek to

narzdzie do zaprezentowania
swojego projektu sponsorowi,
czy grantodawcy.

ELEMENTY PROJEKTU:
Po pierwsze problem. Problem to okrelona sytuacja, ktra w chwili obecnej (i by
moe od duszego czasu) uznawana jest za niekorzystn, czy niesatysfakcjonujc.
Kady problem ma swoje przyczyny i to od ich usunicia /zagodzenia zaley
sukces dziaa nastawionych na rozwizanie problemu. Bez poznania przyczyn
problemu i bez odniesienia si do nich w ramach projektu nie mamy szans na
osignicie trwaego sukcesu.

Po drugie odbiorcy/ adresaci projektu - grupa odbiorcw projektu powinna by

maksymalnie jednorodna, a jeli z rnych wzgldw nie jest to moliwe to
projektodawca powinien zdawa sobie spraw z tej rnorodnoci i uwzgldnia j
w swojej koncepcji projektu.

Kolejna wana kwestia to cel, czyli podany stan w przyszoci, po zakoczeniu

realizacji projektu.

22 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

Cel powinien by zgodny z zasad SMART:

Specyficzny - jasno sprecyzowany,
Mierzalny - cel musi by moliwy do

METODA SMART
sprawdzony zestaw zasad, dziki
ktrym mona prawidowo okreli cel.

zmierzenia w celu stwierdzenia czy zosta osignity,

Ambitny - powinien by ambitny by jego osignicie wymagao wysiku i
pracy, nie moe by czynnoci rutynow, codzienn,
Realny - by cele byy mierzalne ich osignicie musi by dla nas realne. Takie
cele motywuj,
Terminowy - cele s ograniczone ramami czasowym.

Do osignicia celw konieczne jest podjcie dziaa, ktre musz by w sposb

bardzo logiczny powizane z problemem i celami. Dziaania powinny wynika
bezporednio z problemu i prowadzi do osignicia zaoonych celw.

W zarzdzaniu projektem naley rwnie pamita o rezultatach, czyli o korzyciach

uzyskiwanych przez uczestnikw projektu ju w trakcie jego trwania. Rezultaty, tak
jak cele, musz by weryfikowalne i mierzalne, miara i skala musi by znana.

23 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

II.2. rda finansowania w klubach sportowych

Kluby pikarskie, w zalenoci od formy organizacyjnej, mog mie rnorodne
rda finansowania. Poniej zostay omwione niektre z nich (ngo.pl):
SKADKI CZONKOWSKIE
Skadki czonkowskie to obowizkowe wpaty czonkw stowarzyszenia na rzecz
stowarzyszenia.

DOTACJE
Dotacja to bezzwrotna pomoc finansowa, ktr klub moe otrzyma od
grantodawcy.
Dotacje mona podzieli na te pochodzce:
ze rodkw prywatnych, np. Fundacja PKO Banku Polskiego, Fundacja Banku
Zachodniego WBK (program Bank Dziecicych Umiechw), Fundacja
Bankowa im. dr. Mariana Kantona, Fundacja KGHM Polska Mied, Fundacja
Orlen.
Dotacje

te

przyznawane

najczciej

decyzj

Zarzdu

Fundacji

(Grantodawcy) na podstawie zoonego przez klub wniosku.

ze rodkw publicznych, przyznawane przez administracj rzdow, np.
Ministerstwo Sportu i Turystyki lub samorzdow, np. Gmina, Dzielnica.
Dotacje ze rodkw publicznych mog by przyznane na dwa sposoby:
- w otwartym konkursie ofert, ogaszanym np. na stronie internetowej urzdu
miasta (wwczas ofert naley najczciej zoy w okrelonym terminie i
nastpnie powoani, niezaleni eksperci oceniaj j, przyznajc punkty za
konkretne elementy oferty. Dotacj otrzymuj kluby/organizacje, ktre
zostan najwyej ocenione).
- istnieje rwnie moliwo otrzymania dotacji z tzw. Maych grantw (na
podstawie art. 19a Ustawy o dziaalnoci poytku publicznego i wolontariacie,
klub skada ofert, ktra w przypadku speniania dwch kryteriw cznie:
wysoko dofinansowania lub finansowania zadania publicznego nie
przekracza kwoty 10000 z, a ponadto
24 | S t r o n a

zadanie publiczne zostanie

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

zrealizowane w okresie nie duszym ni 90 dni. Wwczas klub moe

otrzyma dofinansowanie z pominiciem otwartego konkursu ofert.
DAROWIZNY
Darowizna to forma umowy, w ktrej darczyca zobowizuje si do bezpatnego
wiadczenia na rzecz obdarowanego, kosztem swego majtku (art. 888 Kodeksu
cywilnego).
Zgodnie z art. 26 ust 1 pkt. 9 i ust 7 Ustawy o podatku dochodowym od osb
fizycznych darowizn charakteryzuje to, i:

moe j otrzyma organizacja (w tym klub sportowy) dziaajca na rzecz

okrelonych w ustawie celw spoecznych,

przekazywana jest w roku podatkowym, z ktrego si rozliczamy,

o kwot darowizny pomniejszana

jest podstawa do opodatkowania,

nakada obowizek sprawozdania

otrzymanych darowizn, jeli byy
podstaw

do

odliczenia

podatkowego u darczycy.

DAROWIZNY MONA ODLICZY

OD PODATKU:
W przypadku darowizny od osoby fizycznej
w kwocie nie wyszej ni 6% uzyskanego
dochodu, z kolei w przypadku darowizny
od osoby prawnej do 10% uzyskanego
dochodu.

ODPATNA DZIAALNO POYTKU PUBLICZNEGO

Dziaalnoci odpatn poytku publicznego moemy nazwa dziaalno, za ktr
pobierane s opaty, w ramach dziaalnoci prowadzonej przez klub okrelonej w
statucie (dziaania zgodne z art. 4 Ustawy o dziaalnoci poytku publicznego i o
wolontariacie).
Uwaga:

Dziaalno

odpatna

poytku

publicznego

staje

si

dziaalnoci

gospodarcz, jeli wykracza poza ramy okrelone w ustawie o dziaalnoci poytku

publicznego.
Stanie si tak wtedy, gdy pobierana przez organizacj odpatno jest wysza od tej,
jaka wynika z kosztw tej dziaalnoci oraz jeeli przecitne wynagrodzenie osoby
fizycznej zatrudnionej przy dziaalnoci odpatnej, za okres ostatnich 3 miesicy,

25 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

przekroczy 3-krotno przecitnego wynagrodzenia w sektorze przedsibiorstw

ogoszonego przez prezesa GUS za rok (ngo.pl.)

SPONSORING
Sponsoring to z kolei odpatne przysporzenie majtkowe wyraajce si w
pienidzach, rzeczach lub usugach, dokonywane przez firm, osob prywatn,
instytucj itp. (sponsora) na rzecz osoby fizycznej, organizacji, instytucji itp.
(sponsorowanego), w celu wykonania przez niego czynnoci okrelonych w umowie
sponsoringu.
Podstawowe cechy sponsoringu:

polega na wzajemnych wiadczeniach sponsora i sponsorowanego;

sponsor daje do dyspozycji sponsorowanego ustalon kwot pienidzy lub

inne zasoby;

sponsorowany

wykonuje

uprzednio

uzgodnione

wiadczenia,

ktre

przyczyniaj si do realizacji celw public relations sponsora (ngo.pl)

Uwaga: Klub sportowy, ktry

chce

korzysta ze sponsoringu jako rda

finansowania

swojej

dziaalnoci,

powinien mie w statucie zapis mwicy

Typowym przykadem sponsoringu jest na

przykad wsparcie finansowe turnieju
pikarskiego w zamian za marketing
(promocj sponsora podczas wydarzenia).

o tym, e rdem jej majtku moe te by sponsoring. Jeeli zamierza wiadczy

usugi sponsoringowe na rzecz innych, powinien zarejestrowa dziaalno
gospodarcz w tym zakresie (ngo.pl).
DZIAALNOC GOSPODARCZA
Stowarzyszenie, take sportowe, moe prowadzi dziaalno gospodarcz wedug
oglnych zasad okrelonych w odrbnych przepisach. Co istotne, w tym przypadku
dochd z dziaalnoci gospodarczej stowarzyszenia ma suy realizacji celw
okrelonych w statucie. Nie moe wic zosta przeznaczony do podziau pomidzy
czonkw (art. 34 Prawa o stowarzyszeniach).

26 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

Wprowadzenie dziaalnoci gospodarczej naley rozpocz od odpowiedniego

wpisu do statutu i po spenieniu wszystkich warunkw formalnoci zakoczy
poprzez rejestracj w Rejestrze Przedsibiorcw w Krajowym Rejestrze Sdowym.

27 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

III ROZDZIA
Rola rodzicw w promowaniu aktywnoci fizycznej
Bez wtpienia w ksztatowaniu zainteresowania sportem nieocenion rol peni
rodzice. Poprzez wyraz swojej codziennej troski, okazywanej poprzez chociaby
obecno na treningach sportowych, wsparcie i zrozumienie, w czasie ewentualnych
poraek, wynagradzanie za wysiek i zaangaowanie, a take dbajc o pogodzenie
nauki z aktywnoci fizyczn.
Due znaczenie maj zatem dobre kontakty rodzicw z dziemi, oglna wiedza
rodzicw na temat uprawianej dyscypliny.
Mimo prowadzonego najczciej szybkiego trybu ycia, rodzice powinni ksztatowa
u dzieci (take poprzez dawanie dobrego przykadu) nawyki zwizane z
higienicznym trybem ycia. Wpaja konieczno podziau dnia na prac i
odpoczynek. Naley bowiem pamita, e jednym z warunkw prawidowego
rozwoju modego organizmu jest zachowanie rwnowagi pomidzy waciwa liczb
godzin snu a aktywnoci fizyczn.

Du rol rodzice odgrywaj ponadto w odywianiu dzieci. Ksztatowanie dobrych

nawykw ywieniowych spoczywa wanie na nich. W kwestii racjonalnego
ywienia powinni wspomaga rodzicw i zawodnikw ich trenerzy. Rola rodzicw
jest rwnie bardzo istotna w przypadku ewentualnych dolegliwoci zdrowotnych.
Przecie, zwaszcza ci najmodsi zawodnicy w pierwszej kolejnoci pocztkowe
objawy choroby zgosz rodzicom.

Odpowied na pytanie w jaki sposb naley ksztatowa prawidowe nawyki u

dziecka wydaje si bardzo prosta. Wystarczy dawa dobry przykad Opiekunowie
od najmodszych lat powinni dy do rozwijania podanych postaw zdrowotnych,
a take y w taki sposb, aby zyska zaufanie dziecka i sta si autorytetem w jego
oczach. Z racji tego, e dziecko w okresie przedszkolnym charakteryzuje si

28 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

atwoci przyswajania nowych wiadomoci t nauk naley zacz ju od

najmodszych lat.

Jest jeszcze jedna kwestia, o ktrej warto wspomnie w niniejszej publikacji, a

mianowicie relacje pomidzy trenerami a rodzicami. Wsppraca oparta na
rozsdnych zasadach jest niezbdnym czynnikiem sucym prawidowemu
procesowi szkoleniowemu. Relacje te nie mog by zaniedbane, stay kontakt
rodzicw z trenerami powinien by standardem w klubach i akademiach pikarskich.
Wane jednak by rodzice nie zapominali o swojej roli, by za bardzo nie angaowali
si w prac trenera (dowiadczenie pokazuje, e o rozwizaniu tych ewentualnych
problemw decyduje w duej mierze autorytet i charakter trenera, a take wsparcie
kadry zarzdzajcej klubu). By po prostu nie przeszkadzali dziecku w uprawianiu
sportu.
Rodzice musz zdawa sobie spraw, i narzucenie zbyt duych oczekiwa na
modego zawodnika, moe wywoa przeciwne skutki i doprowadzi do utraty
motywacji oraz radoci z uprawiania sportu.

29 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

IV ROZDZIA
Zarzdzanie wolontariatem
Zgodnie z definicj zawart w Ustawie o dziaalnoci poytku publicznego i o
wolontariacie wolontariuszem jest osoba fizyczna, ktra ochotniczo (dobrowolnie) i
bez

wynagrodzenia

wiadczenia

na

wykonuje
zasadach

okrelonych w ustawie angaujc

si

prac

na

rzecz m.in.

WOLONTARIAT to wiadoma, dobrowolna

dziaalno podejmowan na rzecz innych,
wykraczajca poza wizy rodzinno koleesko
przyjacielskie (wolontariat.org.pl)

organizacji pozarzdowych, organizacji kocielnych czy administracji publicznej.

Organizacja czy instytucja wsppracujca z wolontariuszami ma m.in. obowizek:
poinformowa wolontariusza o ewentualnym ryzyku dla zdrowia i
bezpieczestwa

zwizanym z

wykonywanymi

wiadczeniami

oraz

zasadach ochrony przed zagroeniami;

wyda na prob wolontariusza zawiadczenie o wykonaniu przez niego
wiadcze;
zapewni wolontariuszowi bezpieczne i higieniczne warunki wykonywania
przez niego wiadcze, a w razie potrzeby take odpowiednie rodki ochrony
indywidualnej;
pokrywa koszty podry subowych i diet na takich samych warunkach
jak innym pracownikom oraz inne niezbdne koszty ponoszone przez
wolontariusza zwizane;
z wykonywaniem wiadcze na rzecz korzystajcego. Ustawa dopuszcza
jednak moliwo zwolnienia organizacji z obowizku zwrotu wymienionych
kosztw, jeli wolontariusz zoy w tej sprawie owiadczenie na pimie;
poinformowa wolontariusza o przysugujcych mu prawach i cicych
obowizkach;

30 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

zapewni

ubezpieczenie

od

nastpstw

nieszczliwych

wypadkw

wolontariuszom, ktrzy wykonuj wiadczenia przez okres nie duszy ni 30

dni (wolontariat.org.pl).

31 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

V ROZDZIA
Materiay do realizacji zaj praktycznych
1. KOORDYNACJA

WAZNY

ASPEKT

SZKOLENIU

MODZIEZY
Koordynacyjne zdolnoci motoryczne (KZM) omawiane s, jako waciwoci
psychomotoryczne, ktre okrelaj gotowo do optymalnego sterowania i regulacji
czynnoci ruchowych (Ljach, Witkowski 2004, s.17).
Poziom sportowy pikarzy w znaczcym stopniu uzaleniony jest od rozwoju
motoryki, w tym koordynacyjnych zdolnoci motorycznych. Stanowi one baz do
ksztatowania techniki, decyduj m.in. o tym, w jakim tempie zawodnicy opanowuj
technik indywidualn, jak szybko nabywaj nowe umiejtnoci.

Wpywaj na

umiejtno podejmowania szybkich i trafnych decyzji na boisku (Cicirko,

Buraczewski, Twardowski, Storto w: Stua, 2009). Zdolnoci koordynacyjne s tak
istotne, gdy wystpuj w kadym elemencie gry, w kadej jednostce treningu
pikarskiego. Bez wtpienia koordynacja ruchowa i szybko to podstawowe
czynniki rekrutacji i selekcji pikarskiej.
W

pice

none

specjalici

mwi

siedmiu

wiodcych

zdolnociach

koordynacyjnych (Ljach, Witkowski, 2004):

dostosowaniu i przestawieniu dziaa ruchowych;
kinestetycznym rnicowaniu ruchw (czucie piki);
czuciu rytmu ruchw;
czeniu (sprzeniu) ruchw;
orientacji przestrzennej;
szybkoci reakcji ruchowej;
rwnowagi (dynamicznej i statycznej).
Wieloletnie badania, testy oraz obserwacje prowadzone przez specjalistw dowodz, i
wiczenia koordynacyjne maj wpyw na rozwj sprawnoci funkcji percepcyjnych,
sensomotorycznych, pamiciowych i intelektualnych, majcych swoje znaczenie w poziomie
prawidowoci procesw sterowania i regulacji czynnoci ruchowych (Osiski, 2003, s. 266).

32 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

Pika nona jest dyscyplin zoon pod wzgldem koordynacyjnym, w zwizku

z czym zdolnoci koordynacyjne odgrywaj w niej bardzo du rol. Im wyszy poziom
zdolnoci koordynacyjnych, tym szybsze i lepsze opanowanie techniki i taktyki pikarskiej
(Cicirko, Buraczewski, Twardowski, Storto w: Stua, 2009). Umiejtnoci techniczne maj
niewtpliwy wpyw na skuteczno gry zawodnikw. A wszystkie te zdolnoci i cechy, ktre
warunkuj skuteczno stanowi jeden z najbardziej interesujcych dla trenerw obszarw.

literaturze

uznaje

si,

na

rnym

etapie

rozwoju,

rnym

wieku,

o efektywnoci zawodnikw decyduj rozmaite czynniki. Przyjmuje si, i z wiekiem tych

zdolnoci jest coraz wicej. Jednak istnieje kilka fundamentalnych, wystpujcych na kadym
etapie rozwoju pikarza, czynnikw efektywnoci. Wrd nich wystpuj rwnie zdolnoci
koordynacyjne (Ljach, Witkowski, 2004). Problematyk t zajmowali si liczni badacze:
W. Przybylski (tame) stwierdzi, i jednym z najistotniejszych czynnikw decydujcych
o poziomie zawodniczym jest wanie wysoki poziom koordynacyjnych zdolnoci
motorycznych.

Kolejne badania prowadzili m.in. R. Panfil i K. Paluszek (Ljach, Witkowski, 2004),

w oparciu o badania na okoo 300, 15-letnich chopcach, kandydatach do Szkoy Mistrzostwa
Sportowego we Wrocawiu. Badacze uznali, e najwaniejsze kryteria rekrutacji i doboru w
pice nonej to ocena w grze, a take ocena potencjau osobniczego, ktry to odnosi si
bezporednio do zdolnoci koordynacyjnych oraz szybkoci.
33 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

Z kolei A. Stua (Stua, 1995) na podstawie swoich bada uzna, i KZM maj bardzo duy
wpyw na skuteczno gry pikarzy nonych w przedziale wiekowym 10-18 lat. Obserwacje
prowadzono podczas turnieju pikarskiego, w ktrym uczestniczyo siedem zespow. Za
kryterium oceny skutecznoci pikarzy przyjto redni trzech ocen niezalenych ekspertw
obserwujcych zawodnikw w grze podczas caego turnieju. Wspczynniki korelacji midzy
poziomem sprawnoci koordynacyjnej a skutecznoci dziaa pikarzy wahay si
w granicach od 0,41 do 0,78 (Ljach, Witkowski, 2004, s.26).
Wrd innych obserwacji warto wspomnie rwnie o badaniach wasnych W. Ljacha,
Z. Witkowskiego i W. mudy (tame), ktrzy przeprowadzili je na zawodnikach w wieku 1519 lat ze Szkoy Mistrzostwa Sportowego w Zabrzu. Na ich podstawie ustalono, i istnieje
cisy zwizek pomidzy sumarycznym poziomem ich koordynacyjnych zdolnoci
motorycznych oraz skutecznoci gry. Pikarze, ktrzy osigali lepsze rezultaty w testach
koordynacyjnych, w 50-80% przypadkw byli bardziej skuteczni na boisku.
Nie ulega, wic wtpliwoci, i zdolnoci koordynacyjne, przekadaj si na skuteczno
podczas meczw.

34 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

2. COERVER COACHING
Kompleksowy, oglnowiatowy system szkolenia pikarskiego, dziaajcy w 35
krajach. Na bazie tego systemu zbudowane s akademie pikarskie wielu czoowych
klubw. W Polsce system funkcjonuje od 3 lat i obejmuje okoo 3000 dzieci i
trenerw. Trening Coervera opiera si na zaoeniu, e kluczem do osignicia
sukcesu przez dan druyn s indywidualne umiejtnoci kadego jej zawodnika.
Kada jednostka treningowa skada si z szeciu elementw Piramidy Rozwoju
Zawodnika.
PIRAMIDA ROZWOJU ZAWODNIKA

GROUP PLAY gra zespoowa

FINISHING wykaczanie akcji
SPEED szybko
MOVES 1X1 gra 1 na 1 w ataku i obronie
PASSING & RECEIVING przyjcie i podania
BALL MASTERY mistrzowskie panowanie nad pik

(www.coerver.pl)

35 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

TRENING - MARIUSZ PASZKOWSKI

Opracowanie: Polska Akademia Piki Nonej na podstawie
wybranych
wicze
zaprezentowanych
podczas
Konferencji Kreatywnie o Pice Nonej.
Mariusz Paszkowski - Dyrektor Sportowy Coerver Coaching,
koordynator szkolenia CC Polska.

WICZENIE NR 1
Organizacja:
Kwadrat o wymiarach 5x5m. Po jednym
zawodniku (z pik) w naronikach
kwadratu.
Przebieg wiczenia:
Zawodnicy w naronikach wykonuj
wiczenia majce na celu popraw
panowania
nad
pik.
Zadaniem
zawodnikw jest wymiana pozycji
poprzez
nawizanie
kontaktu
wzrokowego. Zawodnik w rodku (bez
piki) ma za zadanie odebra pik
zmieniajcym pozycj.
Modyfikacja:
wszyscy z pikami, zawodnik w rodku
zajmuje wolne miejsce w trakcie
wymiany pozycji.

WICZENIE NR 2

Organizacja:
Kwadrat o wymiarach 25x25m. W
naronikach strefy 4x4m zawodnicy
ustawieniu w strefach. Kady z pik.
Przebieg wiczenia:
Na sygna prowadzcego zawodnicy
przebiegaj do innych stref. Zawodnicy
(czerwone koszulki) prbuj wybi pik
zawodnikom zmieniajcym stref.
Uwaga:
Zawodnik, ktry zmieni stref bez straty
piki zdobywa punkt.

36 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

WICZENIE NR 3
Organizacja:
Kwadrat o wymiarach
naronikach strefy 4x4m.

25x25m.

Przebieg wiczenia:
Zawodnicy podzieleni na dwie druyny.
Zadaniem gry jest zagranie piki w
wyznaczon stref do wbiegajcego
partnera z druyny.
Uwaga:
Druyna zdobywa 1 punkt za kade
prawidowe zagranie.
Modyfikacja:
Dodatkowy punkt za zagranie piki z
pierwszej, przez drugi bok strefy.

37 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

TRENING - RAFAEL WIECZOREK

Opracowanie: Polska Akademia Piki Nonej na
podstawie wybranych wicze zaprezentowanych
podczas Konferencji Kreatywnie o Pice Nonej.

Rafael Wieczorek Dyrektor Coerver Coaching w

Niemczech i Austrii.

WICZENIE NR 1
Organizacja:
Zawodnicy ustawieniu jak na rysunku.
Przebieg wiczenia:
Na sygna prowadzcego pierwsi
zawodnicy
z
rzdw
wykonuj
wiczenia majce na celu popraw
panowania nad pik.
Uwaga:
Zwracamy uwag na prawidow
technik wykonywanych wicze.

WICZENIE NR 2
Organizacja:
Zawodnicy ustawieniu jak na rysunku.
Przebieg wiczenia:
Na sygna pierwsi zawodnicy z rzdw
prowadz pik i nastpnie wykonuj
przed znacznikiem pokazany przez
prowadzcego zwd.
Uwaga:
Zwracamy uwag na prawidow
technik wykonywanych zwodw.

38 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

WICZENIE NR 3
Organizacja:
Zawodnicy ustawieniu jak na rysunku.
Przebieg wiczenia:
Na sygna pierwsi zawodnicy z rzdw
prowadz pik i nastpnie wykonuj z
pik dynamiczn zmian kierunku
biegu.
Uwaga:
Zwracamy uwag na prawidow
technik wykonywanych wicze.

WICZENIE NR 4
Organizacja:
Zawodnicy ustawieniu jak na rysunku.
Przebieg wiczenia:
Zawodnicy
z
rzdw
bocznych
zagrywaj pik do wybiegajcego
zawodnika
z
rzdu
rodkowego.
rodkowy ma za zadanie przyj pik
kierunkowo
i
przebiec
przez
odpowiedni bramk.
Modyfikacja:
Przyjcie piki do bramki wskazanej
przez trenera.
Przyjcie piki do bramki wskazanej
przez zawodnika z rzdu bocznego.

WICZENIE NR 5
Organizacja:
Boisko o wymiarach 15x15m.
Przebieg wiczenia:
Na sygna zawodnik biay (obroca)
podaje pik do czerwonego (napastnik) i
atakuje go. Gra 1v1.
Uwagi:
Strza
na
bramk
tylko
po
przeprowadzeniu
piki
pomidzy
ustawionymi
znacznikami
przed
bramk.

39 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

WICZENIE NR 6

Organizacja:
Boisko o wymiarach 15x15m.
Przebieg wiczenia:
Na sygna prowadzcego startuj pierwsi
zawodnicy z rzdw, trener podaje pik
do jednego z zawodnikw. Gra 1v1.
Uwagi:
Strza
na
bramk
tylko
po
przeprowadzeniu
piki
pomidzy
ustawionymi
znacznikami
przed
bramk.
Modyfikacja:
Gra 2v2.

WICZENIE NR 7
Organizacja:
Boisko o wymiarach 15x15m.
Przebieg wiczenia:
Gra 3v3 na cztery bramki. Druyna moe
odda strza na bramk po wczeniejszej
wymianie
podania
pomidzy
ustawionymi
znacznikami
przed
bramk.
Uwagi:
Zwracamy uwag na strza na bramk z
pierwszej piki.

WICZENIE NR 8

Organizacja:
Boisko o wymiarach 15x15m.
Przebieg wiczenia:
Gra 3v3. Przy bramkach przeciwnika
ustawieni stali zagrywajcy z druyny
(jak na rysunku). Aby odda strza na
bramk naley wymieni podanie ze
staym.
Modyfikacja:
Po jednym zagrywajcym przy kadej
bramce z kadej druyny.

40 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

PREZENTACJA PATRICK LADRU

AKADEMIA AJAX AMSTERDAM
prelegent podczas Konferencji
Kreatywnie o Pice Nonej
Patrick Ladru - Wieloletni trener / koordynator Akademii
Ajax Amsterdam, wsppracownik Johana Cruyffa oraz Louisa van Gaala. Zwizany z
Ajaxem ponad 20 lat. Od pewnego czasu zaangaowany w projekt Ajax Online Akademy.
Pracowa midzy innymi z pikarzami: Wesley Sneijder, Rafael vd Vaart, Nigel de Jong.

41 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

43 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

44 | S t r o n a
v

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

45 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

46 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

47 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

48 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

49 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

50 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

51 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

TRENING PATRICK LADRU

Opracowanie: Polska Akademia Piki Nonej na podstawie wybranych wicze
zaprezentowanych podczas Konferencji Kreatywnie o Pice Nonej.
WICZENIE NR 1

Organizacja:
Pole gry 10x10m. Zawodnicy ustawieni jak
na rysunku. Kady z pik.
Przebieg wiczenia:
Zawodnik w czerwonej koszulce prbuje
zapa zawodnika uciekajcego, ktry ma za
zadanie ustawi si w szeregu przy
dowolnej
parze.
Nastpnie
startuje
zewntrzny zawodnik. Zapany zawodnik
zostaje berkiem.
Uwagi:
Zwracamy uwag na dynamiczny charakter
wiczenia.

WICZENIE NR 2

Organizacja:
Pole gry 5x5m. Zawodnicy ustawieni jak na
rysunku.
Przebieg wiczenia:
Gra 4v2. Zawodnicy w czerwonych
koszulkach prbuj odebra pik.
Uwagi:
Zawodnicy w biaych koszulkach poruszaj
si, pokazujc si do gry.

53 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

WICZENIE NR 3

Organizacja:
Pole gry 5x15m. Zawodnicy ustawieni jak na
rysunku.
Przebieg wiczenia:
Gra 4v2. Po odbiorze piki zawodnicy w
czerwonych koszulkach zagrywaj pik do
swojej strefy, gdzie odbywa si gra 4v2 a
pik prbuje odebra dwch zawodnikw
w biaych koszulkach. Nastpnie zagrywaj
pik z powrotem do swojej strefy.
Uwagi:
Zwracamy
uwag
na
aktywno
zawodnikw odbierajcych pik.

54 | S t r o n a

PROFESJONALNA KADRA W SPORCIE

PREZENTACJA MARCIN DORNA

ROLA GIER ZADANIOWYCH W SZKOLENIU MODEGO PIKARZA,
przedstawiona podczas Konferencji Kreatywnie o Pice Nonej
Marcin Dorna Selekcjoner Reprezentacji U-21

55 | S t r o n a

GRY ZADANIOWE
NA RNYCH ETAPACH SZKOLENIA

GRY ZADANIOWE
Gra na utrzymanie si przy pice 2+2+2 x 2
Gra na utrzymanie si przy pice 6x2. Pary zawodnikw wsppracuj,
aby zmieni kierunek gry i nie straci piki. Po kadej stracie piki, do
rodka wchodzi para zawodnikw / jeeli, ktrykolwiek zawini stracie/

GRY ZADANIOWE
Gra na utrzymanie si przy pice 2+2+2+2 x 2
Gra na utrzymanie si przy pice 8x2. Po kadym podaniu pary
zawodnikw ustawionych na zewntrz, zamieniaj si miejscami.
Modyfikacja: pary zawodnikw w tych samych koszulkach nie mog
podawa do siebie.

GRY ZADANIOWE
Gra na utrzymanie si przy pice 3+2 x 3+2
Gra na utrzymanie si przy pice 3+2 x 3+2. na zewntrz jeden z
zawodnikw w kadym zespole ustawiony z pik. Po podaniu do
zewntrznego bez piki, szybkie wprowadzenie przez zewntrznego z
pik.

GRY ZADANIOWE
Gra z akcentem faz przejciowych
Gra 4x2 w ograniczonym polu gry. Dwch zawodnikw po odbiorze
piki wykonuje podanie do dowolnego zawodnikw ustawionego w
wikszym polu gry. Odtd zesp czerwonych gra na utrzymanie si
przy pice 6x4. czterech zawodnikw po odbiorze piki gra na dowoln z
czterech bramek

GRY ZADANIOWE
Gra z akcentem faz przejciowych
Gra 4x2 w ograniczonym polu gry. Dwch zawodnikw po odbiorze
piki wykonuje podanie do dowolnego zawodnikw ustawionego w
wikszym polu gry - pozycje: dwch napastnikw, dwch skrzydowych.
Odtd zesp czerwonych gra na dowoln z dwch bramek

GRY ZADANIOWE
Gra na utrzymanie si przy pice/ gra na bramki
Gra na utrzymanie si przy pice 6x4+2 zawodnikw neutralnych z
zespoem grajcym w ataku. Po odbiorze piki czterech zawodnikw
wraz z dwoma neutralnymi graj ja jedn z czterech bramek /w
ograniczonym czasie/.

GRY ZADANIOWE
Gra na utrzymanie si przy pice w strefach
Gra 3x1 / 3x2 w ograniczonym polu gry. Po wymienieniu krelonej
liczby poda moliwo przeniesienia gry do kolejnego kwadratu, w
ktrym ustawionych jest trzech kolejnych zawodnikw. Zawodnik
bronicy, po odbiorze piki wykonuje podanie do partnerw. Akcent faz
przejciowych.

GRY ZADANIOWE
Gra 4x4+4+2 na utrzymanie si przy pice / na dwie bramki
Jeden zesp gra na utrzymanie si przy pice z wykorzystaniem
dwch bramkarzy i czterech zawodnikw neutralnych ustawionych
na zewntrz pola gry. Po odbiorze piki czterech zawodnikw gra na
jedn z dwch bramek /w ograniczonym czasie/.

GRY ZADANIOWE
Gra na utrzymanie si przy pice 8x8+4 /w strefach/
Gra 8x8+4 na utrzymanie si przy pice. W czterech strefach po dwch
zawodnikw z kadej druyny. Gra 2x2 na utrzymanie si przy pice z
wykorzystaniem zawodnikw neutralnych.

GRY ZADANIOWE
Gra na utrzymanie si przy pice
/pozycyjna, akcent fazy przejciowe/
Gra 6x3 na utrzymanie si przy pice z zachowaniem pozycji /6,8,10/.
Po odbiorze piki akcent fazy przejcia do dziaa ofensywnych. Podanie
do jednego z trzech zawodnikw ustawionych w drugim polu gry
/pozycje 7,11,9/.

GRY ZADANIOWE
Gra na utrzymanie si przy pice w trzech strefach
Gra na utrzymanie si przy pice. W polu wewntrznym 3x3 z
wykorzystaniem czterech zawodnikw zewntrznych. Aktywna postawa
zawodnikw zewntrznych zespou bronicego.

GRY ZADANIOWE
Gra z akcentem staych fragmentw gry
Gra z akcentem doskonalenia staych fragmentw gry. Kade
wznowienie gry od zaplanowanego SFG /rzut rony, rzut wolny, wrzut
z autu/

GRY ZADANIOWE
Gra na utrzymanie si przy pice 4x2 + 4x2
Gra na utrzymanie si przy pice 4x2 w ograniczonym polu gry. Po
wykonaniu okrelonej liczby poda, podanie do kolejnej strefy. Dwch
zawodnikw bronicych wraca do strefy rodkowej, dwch kolejnych
wbiega do kolejnej strefy. Po odbiorze piki zmiana zespow.

GRY ZADANIOWE
Gra 4x4 ze zmian pozycji
Gra 4x4 w ustawieniu 1-1-2-1. Po kadej bramce w obu zespoach
zmian apozycji zgodnie z ruchem wskazwek zegara.

GRY ZADANIOWE
Gra 4x4+4 ze skokiem pressingowym
Gra 4x4 z 4 zawodnikami neutralnymi ustawionymi na zewntrz pola
gry. Na sygna trenera czterech zawodnikw zewntrznych wbiega do
rodka prbujc odebra pik zespoowi utrzymujcemu si przy pice.
Czterech zawodnikw wewntrz pola gry wybieg na zewntrz i peni rol
neutralnych