Professional Documents
Culture Documents
jednoci
jednoci
jednoci
jednoci
liczby
liczby
liczby
liczby
n
n2
n4
n5
0
0
0
0
1
1
1
1
2
4
6
2
3
9
1
3
4
6
6
4
5
5
5
5
6
6
6
6
7
9
1
7
8
4
6
8
9
1
1
9
Szkic rozwizania
Liczb n moemy zapisa w postaci n = 100a+b, gdzie a jest dodatni liczb cakowit,
natomiast b liczb co najwyej dwucyfrow. Wwczas warunek opisany w treci zadania
przybiera posta rwnoci
1
(1)
a b = (100a + b) .
2
Przeksztacajc rwnowanie t zaleno, uzyskujemy kolejno
2ab = 100a + b
2ab 100a b + 50 = 50
(2a 1)(b 50) = 50 .
Std wynika, e liczba 2a 1 jest dodatnim i nieparzystym dzielnikiem liczby 50, a zatem
jest ona rwna 1, 5 lub 25. Moliwe s wic trzy przypadki.
(1) Jeli 2a1=1, to b50=50. Wtedy jednak b=100, co stoi w sprzecznoci z zaoeniem,
e liczba b jest co najwyej dwucyfrowa.
(2) Jeli 2a 1 = 5, to b 50 = 10, czyli a = 3 oraz b = 60.
(3) Jeli 2a 1 = 25, to b 50 = 2, czyli a = 13 oraz b = 52.
Istniej zatem dwie liczby n = 360 oraz n = 1352, ktre speniaj warunki zadania.
Uwaga
Metodzie rozwizywania rwna typu (1) zosta powicony artyku Sztuczka z iloczynem, Kwadrat nr 5 (czerwiec 2012).
4. W balu wzio udzia 102 krlewiczw i 103 krlewny. Po balu okazao si, e kady
krlewicz zataczy z tak sam liczb krlewien. Udowodnij, e pewne dwie krlewny
zataczyy z tak sam liczb krlewiczw.
Szkic rozwizania
Oznaczmy przez ai liczb krlewiczw, z ktrymi zataczya i-ta krlewna. Liczby ai s
cakowite i nale do przedziau h0, 102i. Przypumy, e kada krlewna zataczya z inn
liczb krlewiczw. Cig a1 , a2 , ..., a103 zawiera wwczas 103 rne liczby, czyli wystpuje
w nim dokadnie jeden raz kada liczba cakowita z przedziau h0, 102i. Wobec tego
102 103
= 5253 ,
a1 + a2 + ... + a103 = 0 + 1 + ... + 102 =
2
a zatem na balu taczyy 5253 rne pary.
Z drugiej strony, kady krlewicz zataczy z tak sam liczb krlewien. Oznaczmy
t liczb przez k. Std wynika, e na balu taczyo 102 k rnych par, czyli 5253 = 102 k.
Otrzymalimy sprzeczno, gdy liczba 5253 nie jest podzielna przez 102.
Uwaga
Metoda rozwizania polega na obliczeniu na dwa sposoby, ile rnych par taczyo.
Uzyskanie dwch rnych wynikw pozwala stwierdzi, e sytuacja, w ktrej kada krlewna zataczya z inn liczb krlewiczw, nie moe mie miejsca. Inne przykady zastosowania tej metody mona znale w artykule Oblicz dwoma sposobami, Kwadrat nr 6
(wrzesie 2012).
5. Odcinki AD i BE s wysokociami trjkta ostroktnego ABC. Po zewntrznej
stronie trjkta ABC zbudowano kwadrat ABKL oraz prostokty BDM N i AEP Q, przy
czym BN = BC oraz AQ = AC. Udowodnij, e suma pl prostoktw BDM N i AEP Q jest
rwna polu kwadratu ABKL.
Szkic rozwizania
Oznaczmy przez R i S punkty przecicia wysokoci trjkta ABC poprowadzonej
z wierzchoka C odpowiednio z prostymi AB i KL. Trjkty prostoktne AEB i ARC
maj wsplny kt przy wierzchoku A, a zatem s podobne. Wobec tego
AE AB
=
, wic AE AC = AR AB .
AR AC
Podstawiajc do ostatniej rwnoci AC = AQ oraz AB = AL, otrzymujemy
AE AQ = AR AL ,