Professional Documents
Culture Documents
Introducin
A materia de Qumica no bacharelato debe contribur a afondar no coecemento do mundo que rodea o alumnado, familiarizacin coa actividade cientfica
e tecnolxica, e ao desenvolvemento das competencias clave. Desde esta disciplina dbese seguir atendendo s relacins entre ciencia, tecnoloxa,
sociedade e ambiente, en particular s aplicacins da qumica, sa presenza na vida coti e s sas repercusins directas en numerosos mbitos da
sociedade actual. A sa relacin con outros campos de coecemento, como a bioloxa, a medicina, a enxeara, a xeoloxa, a astronoma, a farmacia ou a
ciencia dos materiais, por citar algns, fai que contriba a unha formacin crtica en relacin co papel que a qumica desenvolve na sociedade, tanto como
elemento de progreso como polos posibles efectos negativos dalgns dos seus desenvolvementos.
A materia de Qumica apiase nas matemticas e na fsica e, sa vez, serve de base para as ciencias da vida. Desde esta posicin, esta materia ampla a
formacin cientfica do alumnado e proporciona unha ferramenta para a comprensin da natureza das ciencias en xeral, polo que unha axuda importante
na toma de decisins ben fundamentadas e responsables en relacin coa sa propia vida e coa comunidade onde vive, co obxectivo final de construr unha
sociedade mellor, dada a capacidade da qumica para resolver problemas humanos e responder a diferentes necesidades sociais.
Esta materia estrutrase en catro bloques, nos que aparecen interrelacionados todos os elementos do currculo.
O primeiro bloque, "A actividade cientfica", constite o eixe metodolxico da rea, e necesario traballalo de xeito simultneo con cada un dos tres bloques
restantes. O ensino e a aprendizaxe de Qumica implica a realizacin de pequenos proxectos de investigacin, as como a procura, a anlise e a elaboracin
de informacin, e de interese o emprego das tecnoloxas da informacin e da comunicacin, tanto como ferramenta para a obtencin de datos, o
tratamento da informacin, a anlise dos resultados e a presentacin de conclusins, como para o emprego de aplicacins informticas de simulacin de
prcticas que sera difcil desenvolver no laboratorio real. Tanto os criterios de avaliacin como os estndares de aprendizaxe deste bloque cobran sentido
ao relacionalos cos doutros bloques. Deste xeito, o QUB1.2.1. ter que referirse s diversas experiencias qumicas desenvolvidas ao longo do curso.
O segundo bloque, "Orixe e evolucin dos compoentes do Universo", aborda a estrutura atmica dos elementos e a sa repercusin nas propiedades
peridicas destes. A visin actual do concepto do tomo e as subpartculas que o conforman contrasta coas nocins da teora atmico-molecular coecidas
previamente polo alumnado. Entre as caractersticas propias de cada elemento destaca a reactividade dos seus tomos e os tipos de enlaces e forzas que
aparecen entre eles e, como consecuencia, as propiedades fisicoqumicas dos compostos que poden formar.
No terceiro bloque, "Reaccins qumicas", trtanse tanto o aspecto dinmico (cintica) como o esttico (equilibrio qumico) das reaccins qumicas, os
factores que modifican a velocidade de reaccin, o desprazamento do seu equilibrio, as reaccins cido-base e de oxidacin-reducin, e as sas
implicacins sociais e industriais.
Finalmente, o derradeiro bloque, "Sntese orgnica e novos materiais", con contidos de qumica orgnica, est destinado ao estudo dalgunhas funcins orgnicas e aos
polmeros, e aborda as sas caractersticas, como se producen e a grande importancia que teen na actualidade por causa das numerosas aplicacins que presentan:
qumica mdica, qumica dos alimentos e qumica ambiental.
As estratexias metodolxicas que se propoen para desenvolver o currculo desta materia son as seguintes:
Fomentar a competencia de aprender a aprender, e a de sentido de iniciativa e esprito emprendedor, a travs da planificacin, a realizacin, a
presentacin e a avaliacin de deseos experimentais por parte do alumnado, inclundo a incorporacin das tecnoloxas da informacin e da comunicacin
para o desenvolvemento da competencia dixital, co obxectivo de favorecer unha visin mis actual da actividade tecnolxica e cientfica contempornea.
Partir, sempre que sexa posible, de enfrontar o alumnado a situacins problemticas que deba resolver pondo en xogo os saberes dos que dispn.
Potenciar a dimensin colectiva da actividade cientfica, organizando equipos de traballo e propiciando o traballo cooperativo na investigacin.
Considerar as implicacins entre ciencia, tecnoloxa, sociedade e medio natural dos problemas (posibles aplicacins, repercusins negativas, toma de
decisins, ciencia e pseudociencia, etc.), e as posibles relacins con outros campos do coecemento.
2 de bacharelato
Qumica. 2 de bacharelato
Obxectivos
Contidos
Criterios de avaliacin
Estndares de aprendizaxe
Competencias clave
B1.1. Utilizacin de estratexias bsicas da B1.1. Realizar interpretacins, predicins e QUB1.1.1. Aplica habilidades necesarias para a CAA
actividade cientfica.
I
l
CCL
CMCCT
CSC
CSIEE
B1.2. Importancia da investigacin cientfica na B1.2. Aplicar a prevencin de riscos no QUB1.2.1.Utiliza o material e os instrumentos de CMCCT
industria e na empresa.
B1.3. Prevencin de riscos no laboratorio
B1.4. Investigacin cientfica: documentacin, B1.3. Empregar axeitadamente as tecnoloxas da QUB1.3.1. Elabora informacin e relaciona os CCL
e
g
I
l
Qumica. 2 de bacharelato
Obxectivos
Contidos
Criterios de avaliacin
Estndares de aprendizaxe
Competencias clave
laboratorio.
QUB1.3.3. Realiza e defende un traballo de CCL
B1.4. Investigacin cientfica: documentacin, B1.4. Desear, elaborar, comunicar e defender QUB1.4.1.
B2.1. Analizar cronoloxicamente os modelos QUB2.1.1. Explica as limitacins dos distintos CCEC
sa interpretacin.
B2.2.
B2.4. Mecnica cuntica: hiptese de De Broglie, B2.3. Explicar os conceptos bsicos da mecnica QUB2.3.1.
Qumica. 2 de bacharelato
Obxectivos
i
Contidos
principio de indeterminacin de Heisenberg.
Criterios de avaliacin
cuntica: dualidade onda-corpsculo e incerteza.
Estndares de aprendizaxe
Competencias clave
B2.7. Propiedades dos elementos segundo a sa B2.7. Coecer a estrutura bsica do sistema QUB2.7.1. Argumenta a variacin do raio CMCCT
inico.
B2.8. Utilizar o modelo de enlace correspondente QUB2.8.1. Xustifica a estabilidade das molculas CMCCT
B2.6. Clasificacin dos elementos segundo a sa B2.6. Identificar os nmeros cunticos para un QUB2.6.1. Xustifica a reactividade dun elemento CMCCT
B2.6. Clasificacin dos elementos segundo a sa B2.5. Establecer a configuracin electrnica dun QUB2.5.1. Determina a configuracin electrnica CMCCT
B2.9. Construr ciclos enerxticos do tipo Born- QUB2.9.1. Aplica o ciclo de Born-Haber para o CMCCT
Qumica. 2 de bacharelato
Obxectivos
Contidos
Criterios de avaliacin
Estndares de aprendizaxe
Competencias clave
hibridacin.
B2.15. Propiedades das substancias con enlace B2.11. Empregar a teora da hibridacin para QUB2.11.1. Dlles sentido aos parmetros CMCCT
covalente.
B2.16. Enlaces presentes en substancias de
interese biolxico
d
supercondutores e semicondutores.
B2.12. Coecer as propiedades dos metais QUB2.12.1. Explica a condutividade elctrica e CMCCT
l
i
B2.18. Propiedades dos metais. Aplicacins de B2.13. Explicar a posible condutividade elctrica QUB2.13.1. Describe o comportamento dun CMCCT
supercondutores e semicondutores.
bandas.
B2.14.
B2.15. Diferenciar as forzas intramoleculares das QUB2.15.1. Compara a enerxa dos enlaces CMCCT
Qumica. 2 de bacharelato
Obxectivos
Contidos
Criterios de avaliacin
Estndares de aprendizaxe
Competencias clave
molculas.
Bloque 3. Reaccins qumicas
i
transicin.
B3.1. Definir velocidade dunha reaccin e aplicar QUB3.1.1. Obtn ecuacins cinticas reflectindo CMCCT
reaccins qumicas.
B3.4. Utilizacin de catalizadores en procesos
industriais.
Xustificar como a natureza e a QUB3.2.1. Pred a influencia dos factores que CMCCT
concentracin dos reactivos, a temperatura e a
modifican a velocidade dunha reaccin.
presenza de catalizadores modifican a
velocidade de reaccin.
QUB3.2.2.
B3.3. Coecer que a velocidade dunha reaccin QUB3.3.1. Deduce o proceso de control da CMCCT
B3.6. Equilibrio qumico. Lei de accin de masas. B3.4. Aplicar o concepto de equilibrio qumico QUB3.4.1. Interpreta o valor do cociente de CMCCT
B3.7.
B3.7.
Constante de equilibrio: formas de B3.5. Expresar matematicamente a constante de QUB3.5.1. Acha o valor das constantes de CMCCT
expresala.
equilibrio dun proceso no que interveen gases,
equilibrio, Kc e Kp, para un equilibrio en
en funcin da concentracin e das presins
diferentes situacins de presin, volume ou
parciais.
concentracin.
QUB3.5.2.
Calcula
as
concentracins
ou CMCCT
Qumica. 2 de bacharelato
Obxectivos
Contidos
Criterios de avaliacin
Estndares de aprendizaxe
Competencias clave
precipitacin.
i
l
i
l
B3.10. Factores que afectan o estado de B3.8. Aplicar o principio de Le Chatelier a QUB3.8.1. Aplica o principio de Le Chatelier para CMCCT
B3.3. Factores que inflen na velocidade das B3.9. Valorar a importancia do principio de Le QUB3.9.1. Analiza os factores cinticos e CMCCT
reaccins qumicas.
industriais.
B3.10. Factores que afectan o estado de
B3.9. Equilibrios heteroxneos: reaccins de B3.10. Explicar como vara a solubilidade dun sal QUB3.10.1. Calcula a solubilidade dun sal CMCCT
precipitacin.
B3.10. Factores que afectan o estado de
B3.11. Aplicar a teora de Brnsted para QUB3.11.1. Xustifica o comportamento cido ou CMCCT
Qumica. 2 de bacharelato
Obxectivos
Contidos
B313. Teora de Brnsted-Lowry.
Criterios de avaliacin
recoecer as substancias que poden actuar
como cidos ou bases.
B3.19. Volumetras de neutralizacin cido-base. B3.15. Utilizar os clculos estequiomtricos QUB3.15.1. Determina a concentracin dun CMCCT
B3.21. cidos e bases relevantes a nivel B3.16. Coecer as aplicacins dos cidos e das QUB3.16.1. Recoece a accin dalgns produtos CMCCT
Concepto de oxidacin-reducin.
Oxidantes e redutores. Nmero de oxidacin.
B3.14. Xustificar o pH resultante na hidrlise dun QUB3.14.1. Pred o comportamento cido-base CAA
sal.
Competencias clave
B3.14. Forza relativa dos cidos e bases; grao B3.12. Determinar o valor do pH de distintos QUB3.12.1. Identifica o carcter cido, bsico ou CMCCT
de ionizacin.
B3.15. Equilibrio inico da auga.
B3.16. Concepto de pH. Importancia do pH a
nivel biolxico.
B3.17. Estudo cualitativo das disolucins
reguladoras de pH.
Estndares de aprendizaxe
B3.17. Determinar o nmero de oxidacin dun QUB3.17.1. Define oxidacin e reducin en CMCCT
B3.24. Axuste redox polo mtodo do in-electrn. B3.18. Axustar reaccins de oxidacin-reducin QUB3.18.1. Identifica reaccins de oxidacin- CMCCT
Qumica. 2 de bacharelato
Obxectivos
Contidos
Criterios de avaliacin
clculos estequiomtricos correspondentes.
Estndares de aprendizaxe
Competencias clave
para axustalas.
B3.20.
i
l
B3.28. Aplicacins e repercusins das reaccins B3.22. Coecer algunhas das aplicacins da QUB3.22.1. Representa os procesos que teen CMCCT
Qumica. 2 de bacharelato
Obxectivos
Contidos
Criterios de avaliacin
Estndares de aprendizaxe
B4.2. Nomenclatura e formulacin orgnica B4.2. Formular compostos orgnicos sinxelos QUB4.2.1.
B4.1.
B4.3. Representar ismeros a partir dunha QUB4.3.1. Distingue os tipos de isomera CMCCT
B4.4. Identificar os principais tipos de reaccins QUB4.4.1. Identifica e explica os principais tipos CMCCT
B4.5. Escribir e axustar reaccins de obtencin QUB4.5.1. Desenvolve a secuencia de reaccins CMCCT
Competencias clave
B4.6. Importancia da qumica do carbono no B4.6. Valorar a importancia da qumica orgnica QUB4.6.1. Relaciona os grupos funcionais e as CMCCT
B4.8. Macromolculas.
B4.7.
B4.9. Polmeros.
B4.8. Representar a frmula dun polmero a QUB4.8.1. A partir dun monmero, desea o CMCCT
10
Qumica. 2 de bacharelato
Obxectivos
Contidos
Criterios de avaliacin
Estndares de aprendizaxe
Competencias clave
tivo lugar.
i
propiedades.
b
i
l
b
i
i
l
B4.7. Principais compostos orgnicos de interese B4.10. Coecer as propiedades e a obtencin QUB4.10.1. Identifica substancias e derivados CMCCT
B4.12. Fabricacin de materiais plsticos e as B4.11. Distinguir as principais aplicacins dos QUB4.11.1. Describe as principais aplicacins CMCCT
B4.9. Describir os mecanismos mis sinxelos de QUB4.9.1. Utiliza as reaccins de polimerizacin CMCCT
B4.6. Importancia da qumica do carbono no B4.12. Valorar a utilizacin das substancias QUB4.12.1. Recoece as utilidades que os CCEC
11