Bo co Chuyn

HIP NH TPP: C HUCH CHO S BNG N THNG MI V U T?

Vit Nam s l quc gia c hng li nhiu nht t TPP nu tn dng tt nhng u i v thu quan,
tip cn th trng v thu ht dng vn ngoi, c bit l cc ngnh: Dt may, Cng bin v Logistics, Bt
ng sn h tng khu cng nghip.
Trn Hng
hung.tranvan@vndirect.com.vn
Ngy: 04/02/2016
K kt gia 4 nc
Singapore, Chile,
New Zealand,
Brunei

2005

M, c v Peru
tuyn b tham gia

2008

03/2010

Vng m phn
TPP u tin din
ra ti Melbourne, c

10/2010

Malaysia tham gia

vng m phn th
3

11/2010

Vit Nam tham gia

vi t cch thnh
vin lin kt

Canada v Mexico
tr thnh thnh vin
chnh thc

10/2012

07/2013

Nht Bn tr thnh
vin th 12 gia
nhp

10/2015

Sau 19 phin m
phn chnh thc,
TPP chnh thc
c k kt

Tm tt cc nhn nh chnh
Ngy 4/2/2016, Hip nh i tc kinh t chin lc xuyn Thi Bnh
Dng (Trans-Pacific Strategic Economic Partnership Agreement) TPP chnh thc c k kt. TPP l mt hip nh thng mi
ton din v chi tit, khng ch cp ti cc quy nh thng mi
truyn thng m cn bao gm cc quy nh, cam kt phi truyn
thng. Ni dung khng ch bao gm cc vn v thu quan, to
thun li thng mi m cn cp ti vn v mi trng, s
hu tr tu.
Vit Nam c d bo l quc gia c hng li nhiu nht
trong s cc nc tham gia TPP. Theo tnh ton c World Bank
(WB) a ra, TPP c th s b sung thm 8% GDP, 17% gi tr xut
khu thc t, v 12% lng tch ly ti sn trong vng 20 nm ti.
Tuy nhin, Vit Nam cng phi i mt vi nhiu thch thc, lin
quan n kh khn trong p ng cc yu cu ca TPP v quy tc
xut x, s hu tr tu
Cc li th m Vit Nam c c t TPP thu ht u t, gia
tng xut khu s khng ko di. Trong khong thi gian t 5-7
nm ti, khi cc quc gia i th cnh tranh ca Vit Nam nh Thi
Lan, Indonesia, Hn Quc gia nhp TPP, cc li th cnh tranh
m Vit Nam c c do gia nhp sm s dn b trit tiu.
Ngnh Dt may c d bo l ngnh c hng li nhiu
nht, tuy nhin iu khng ng ngha vi vic cc doanh
nghip Vit Nam s l i tng thu c nhiu li ch nht t
TPP. D kin n nm 2020, xut khu dt may c th t 50-55 t
USD. C mi t USD xut khu dt may s to ra khong 250.000
vic lm. S khim khuyt trong chui cung ng l nguyn nhn
khin phn ln li ch s ri vo cc doanh nghip FDI.
Cc doanh nghip cng bin s l i tng thu c nhiu li
ch t s tng trng ca hot ng thng mi. Trong , cc
cng ti khu vc Min Bc v ng Nam B c k vng c hot
ng si ng nht. Bn cnh , cc doanh nghip logistics, Bt
ng sn h tng khu cng nghip cng l cc doanh nghip c
hng li t hot ng thng mi v u t gia tng trong nn
kinh t.

Tin trnh TPP

www.vndirect.com.vn

Bo co Chuyn

Mc lc

Li m u ......................................................................................... 3
Phn 1: TPP l g? tm quan trng i vi Vit Nam? ...................... 3
Phn 2: TPP quy nh nhng g?....................................................... 4
Thng mi hng ha: Xa b hng ro thu quan ..................... 4
Quy tc xut x: Li ch ch dnh cho cc thnh vin ................... 4
Dt may: Ngnh mang li li ch ln nht cho Vit Nam............... 5
Phng v thng mi: Minh bch ha cc bin php phng v ... 6
Lao ng: Vit Nam s c thm t chc cng on khc theo cam
kt TPP .......................................................................................... 6
Doanh nghip nh nc: p lc phi minh bch ha khi doanh
nghip nh nc. ........................................................................... 7
Chnh sch cnh tranh: Chnh ph c th b kin ra ta ............... 7
S hu tr tu: Quy nh cht ch, ni dung rng ......................... 8
Dch v ti chnh: p dng nguyn tc Ch tin khng li ........... 8
Phn 3: Cam kt thu quan v m ca th trng ............................ 9
Cc cam kt thu quan ca cc nc i vi Vit Nam ............... 9
Cc cam kt thu quan ca Vit Nam ........................................... 9
Phn 4: Tc ng ca TPP i vi kinh t Vit Nam ...................... 10
Tc ng i vi kinh t Vit Nam ............................................... 10
Trin vng mt s ngnh nhn t TPP ......................................... 12

www.vndirect.com.vn

Bo co Chuyn

LI M U
GDP danh ngha ca cc nc TPP
(n v: T USD)

Ngy 4/2/2016, Hip nh i tc Kinh t chin lc xuyn Thi Bnh

Dng - TPP, chnh thc c k kt. y l hip nh kinh t c
ngha quan trng i vi trin vng thng mi v u t ca Vit
Nam trong nhng nm ti. Vi mc ch cung cp cho ngi c

Vit Nam
Hoa k

nhng thng tin cn thit v cc ni dung ca Hip nh quan trng

ny, ng thi a ra nhng phn tch, nh gi tc ng i vi

Singapore
Peru

Kinh t Vit Nam ni chung cng nh Th trng Chng khon Vit

New Zealand

Nam ni ring, Khi phn tch Cng ty chng khon VNDIRECT xin
gi ti c gi bo co nh gi tc ng ca Hip nh TPP i vi

Malaysia
Mexico

Kinh t Vit Nam v Th trng chng khon Vit Nam.

Nht Bn

Ni dung ca Bo co gm 4 phn. Sau khi gii thiu nhng thng

Chi - l

tin s lc v TPP trong phn 1, chng ti s cp n nhng ni

dung quan trng nht trong 9 chng1 quan trng - y l nhng

Canada
Brunei

chng c tc ng ln i vi Vit Nam trong phn 2. Trong phn

c
0

10,000

20,000

3 chng ti s cp n cc cam kt thu quan, m ca th trng

ca cc nc dnh cho hng ha ca Vit Nam cng nh cam kt
ca Vit Nam i vi cc thnh vin cn li trong hip nh. y l
cc thng tin quan trng v cng l cn c chng ti a ra cc
nh gi tc ng i vi trin vng pht trin ca cc ngnh, lnh
vc trong phn quan trng nht ca bo co - phn 4.

Hoa k
Singapore

PHN 1: TPP L G? TM QUAN TRNG I VI VIT NAM?

Peru

Hip nh i tc kinh t chin lc xuyn Thi Bnh Dng - TPP

New Zealand

(Trans-Pacific Strategic Economic Partnership Agreement) l hip

nh thng mi t do gia 12 quc gia bao gm: Australia, Brunei,

Malaysia

Chile, Malaysia, Mexico, New Zealand, Canada, Peru, Singapore,

Vit Nam, M v Nht Bn. Phn ln cc nc tham gia TPP u l

Mexico
Nht Bn

thnh vin ca T chc hp tc kinh t chu Thi Bnh Dng

Chi - l

(APEC) vi tng dn s khong 800 triu, tng GDP l 28 nghn t

USD, tng ng 36% GDP ton cu, v chim trn 25% tng

Canada

thng mi ton th gii.

Brunei

Vit Nam c d bo l quc gia s thu c nhiu li ch nht

c
0

20

40

T trng FDI ca Vit Nam (%)

T trng nhp khu ca Vit Nam (%)
T trng xut khu ca Vit Nam (%)

trong s cc thnh vin TPP. Trong s cc nc tham gia TPP hin

nay Vit Nam l nc c thu nhp bnh qun u ngi thp nht
v c mt s li th so snh c bit m khng nc no c c,
c th l ngnh cng nghip ch to thm dng lao ng v cc
ngnh hin nay ang chu thu sut cao nh dt may. Bng vic
tng cng tip cn cc th trng xut khu ln TPP s thc y
tng trng thng mi ni chung. Bn cnh , TPP d kin cng

9 chng quan trng c tc ng ln i vi Vit Nam gm: Thng mi hng

ha, Quy tc Xut x, Chng phng v thng mi, Dt may, Lao ng, Doanh
nghip nh nc, Chnh sch cnh tranh v S hu tr tu.
1

www.vndirect.com.vn

Bo co Chuyn

s lm tng thm khi lng FDI vo Vit Nam v gp phn lm

tng nng lc xut khu
Cu trc Hip nh TPP gm 30 chng, bao gm cc quy nh,
cam kt thng mi truyn thng v phi truyn thng. Cc quy nh
bt u t: thng mi hng ha, hi quan v thun li ha thng

Tc ng ca TPP vo nm 2020
14,000

12

12,000

10

10,000

8,000

mi; v sinh kim dch ng thc vt; hng ro k thut i vi

thng mi; quy nh v phng v thng mi; u t; dch v;
thng mi in t; s hu tr tu; lao ng; mi trng; hp tc
nng cao nng lc; pht trin; gii quyt tranh chp

6
6,000
4

4,000

c
New Zealand
Nht
Malaysia
Singapore
Vit Nam
Canada
Hoa K
Mexico
Chile

2,000

PHN 2: TPP QUY NH NHNG G?

Thng mi hng ha: Xa b hng ro thu quan
Theo cc iu khon trong TPP, cc nc thnh vin cam kt xa
b hoc ct gim cc hng ro thu quan v phi thu quan i vi
hng ha cng nghip, g b cc chnh sch mang tnh hn ch
khc i vi hng ha nng nghip.
Vic xa b phn ln thu i vi hng cng nghip s c thc

Phc li (T USD)
Tng trng xut khu (%)

Ngun: Vanzetti, Phm Lan Hng, 2014

hin ngay lp tc, tr mt s mt hng c l trnh di hn do cc

bn thng nht c quy nh r trong hip nh (V du: Vit Nam
cam kt xa b thu vo nm th 13 i vi cc loi t mi, ring
t con c dung tch xi lanh t 3.000cc tr ln c l trnh xa b vo
nm th 10). Cc nc thnh vin cam kt khng p dng cc hn
ch xut khu, nhp khu v cc loi thu khng ph hp vi WTO.
i vi hng nng nghip, cc quc gia thnh vin s xa b hoc
ct gim thu v cc chnh sch mang tnh hn ch nhm gia tng
thng mi nng nghip trong khu vc. Cc bn cng nht tr thc
y ci cch v mt chnh sch, bao gm c vic thng qua xa b
tr cp xut khu nng nghip, hp tc trong WTO xy dng cc
quy nh v tn dng xut khu v gii hn thi gian cho php p
dng cc hn ch xut khu lng thc.
i vi Vit Nam, kh nng tip cn cc th trng ln trong khi
nh M, Nht s d dng hn nh hng ro thu quan c d b.
Mt khc, mt s ngnh c bo h trong nc s phi i mt vi
cnh tranh t hng ha t bn ngoi nh ngnh t, nng nghip.
Quy tc xut x: Li ch ch dnh cho cc thnh vin
Mc tiu quan trng nht trong chng v quy tc xut x quy nh
rng: Ch c nhng hng ha no c xut x t cc quc gia thnh
vin trong khi mi c hng cc u i v thu theo cam kt
ca cc nc thnh vin trong TPP. Hay ni cch khc, nhng sn
phm no s dng cc nguyn liu ca cc nc th ba, khng
phi l thnh vin TPP u khng c hng cc u i thu. y
l im khc bit rt ln so vi cc Hip nh FTA khc m Vit
Nam k kt.

www.vndirect.com.vn

Bo co Chuyn

Nc sn
xut

Ngun
nguyn
liu

t c mc tiu nu trn, cc iu khon trong chng quy

nh r iu kin t c tiu ch v quy tc xut x i vi mi
loi (nhm) hng ha. Theo , vi mi hng ha c th c quy nh
ring v xut x v quy trnh cn thc hin chng minh xut x
ca hng ha l t nc thnh vin TPP.

Nc tiu
th

Hng u i thu
Thuckh
i TPP

Thuc
khi TPP

Thuc
khi TPP

Khng hng u
i thu

Khng
thuc
khi TPP

Ni bt trong cc quy nh xut x l quy nh cng gp. Theo quy

nh ny, cc thnh vin cng nhn v i x nh nhau vi cc
nguyn vt liu t mt thnh vin no nh t cc thnh vin khc
khi nhng nguyn vt liu ny c dng sn xut hng ha
TPP.
Quy nh ny c tc dng khuyn khch cc doanh nghip tin hnh
u t v thit lp cc chui sn xut v cung ng ti cc nc

Khng
thuc
khi TPP

Thuc
khi TPP

thnh vin TPP thay v sn xut hay s dng nguyn vt liu c

cung cp t mt nc bn ngoi khi. Dng vn u t vo Vit

Thuc
khi TPP

Nam c k vng s gia tng nh tc ng tch cc ca quy

tc xut x. Tuy nhin, cc li ch ca Vit Nam c th b nh
hng khi hng ha xut khu c th khng p ng c quy tc
xut x, do khng c hng cc u i v thu quan.

Khng
thuc
khi TPP

Dt may: Ngnh mang li li ch ln nht cho Vit Nam

c hng u i thu quan

Dt may c k vng l ngnh s hng li ln nht khi Vit

Nam gia nhp TPP. y cng l hip nh thng mi t do u

Khng c hng u i thu quan

tin Vit Nam tham gia c chng ring quy nh v vn ny.

Ngoi vic p dng cc quy nh chung nh cc hng ha khc, dt
Chui gi tr ngnh Dt may

Nghin
cu &
PT

Vt liu th

Si t nhin
& Si nhn
to

Thit
k

Hu
cn

Sn
xut

Vt liu th

Sn phm
cui

Tip
th

Phn phi & Bn

hng

Cc
dch v

Cc hot
ng to
thm gi tr

Cc th trng

Chui gi tr
TH
TRNG

Sn xut si
& Vi

Sn xut may
mc

Phn phi &

Bn hng

Chui gi
tr

TH
TRNG
TH
TRNG

C s h
tng & Ti
chnh

Dch v
Nh nc

Dch v
Cng
ngh,
Thng tin
v Kinh
doanh

Gio dc,
Th
nghim, &
o to

Thng
mi & cc
Hip hi
Chuyn
mn

Cc t
chc phi
chnh ph
v cc tiu
chun

Mi trng h tr

www.vndirect.com.vn

Ngun: Gereffi v memodovic, 2003

Bo co Chuyn

may c nhng quy nh ring mang tnh c th.

Cc vn lin quan n dt may trong Hip nh TPP bao gm 3
ni dung chnh: (i) M ca th trng (l trnh xa b thu quan); (ii)
Quy tc xut x; (iii) Bin php t v v hp tc hi quan. Bn cnh
cc ni dung trn, Vit Nam c 2 tha thun song phng vi M v
Mexico v c ch ng k doanh nghip sn xut, xut khu dt
may i vi dt may, quy tc xut x ch o l t si tr i hay
c gi quy tc 3 cng on. Ngha l ton b qu trnh ko si,
dt vi, nhum, hon tt v may qun o phi c thc hin ti cc
nc trong ni khi TPP. Quy tc ny khuyn khch pht trin ngnh
cng nghip dt may theo ngnh dc, u t pht trin ngnh si,
vi, to c hi cho doanh nghip Vit Nam tham gia su hn vo
chui cung ng trong ni khi TPP v khi cung ng ton cu.
Phng v thng mi: Minh bch ha cc bin php phng v
Chng Phng v thng mi (PVTM) trong Hip nh TPP gm 02
Phn chnh: (i) Cc quy nh v bin php t v; (ii) Cc quy nh v
thu chng bn ph gi v chng tr cp.
Nhn chung, chng PVTM thc y minh bch ha v quy trnh th
tc trong cc v kin phng v thng mi thng qua vic a ra
tiu chun hoc cc thng l tt nht nhng khng nh hng n
cc quyn v ngha v ca cc thnh vin TPP trong WTO.
Tuy nhin, trong thc t cc ro cn thng mi t cc quc
gia nhp khu s kh c kh nng gim bt. Ni cch khc, s
khng c chuyn TPP s khin cc nh nhp khu gim bt nhng
bin php phng v thng mi i vi Vit Nam. Cng s khng c
chuyn c quan iu tra bt s dng nhng phng php tnh ton
bt li cho doanh nghip Vit Nam. Tm li, cc ro cn k thut,
phi thu quan s tip tc c cc nc thc hin bo v hng
ha trong nc.
Lao ng: Vit Nam s c thm t chc cng on khc theo
cam kt TPP
V tng th, Hip nh khng a ra cc tiu chun mi v lao ng.
Nhng tiu chun c cp trong hip nh TPP chnh l cc tiu
chun lao ng c nu ti Tuyn b nm 1998 ca ILO, bao gm:
(i) Quyn t do lin kt v thng lng tp th ca ngi lao ng
v ngi s dng lao ng; (ii) Xa b lao ng cng bc v lao
ng bt buc; (iii) Cm s dng lao ng tr em, xa b cc hnh
thc lao ng tr em ti t nht; (iv) Xa b mi hnh thc phn bit
i x v vic lm v ngh nghip.
i vi Vit Nam, vn (i): Quyn t do lin kt v thng
lng tp th ca ngi lao ng v ngi s dng lao ng l
vn c c bit quan tm, iu xut pht t thc trng
www.vndirect.com.vn

Bo co Chuyn

hot ng ca cc t chc cng on ti Vit Nam. Hin nay, Tng

lin on Lao ng Vit Nam l t chc duy nht ca ngi lao
ng. Tuy nhin, iu ny s c th thay i trong tng lai theo cc
cam kt TPP.
Doanh nghip nh nc: p lc phi minh bch ha khi
doanh nghip nh nc.
Chng Doanh nghip nh nc (DNNN) bao gm nhng quy tc
nhm m bo doanh nghip nh nc hot ng kinh doanh bnh
ng, minh bch v cnh tranh nh doanh nghip t nhn.
Theo nhng cam kt ca cc nc thnh vin TPP, cc doanh
nghip nh nc ch tham gia mua bn trn c s kinh doanh,
khng nh hng tiu cc n cc doanh nghip, dch v, hng ha
v cc nc khc. Cc nc cng ng cho ta n quyn xt x
hot ng thng mi ca cc cng ty quc doanh ngoi trong lnh
th ca mnh, v m bo c quan qun l s iu hnh cng bng.
Hn na cc nc TPP cng ng khng gy nh hng tiu cc
ln quyn li ca cc nc TPP khc khi h tr phi thng mi cho
cc cng ty nh nc, hoc khng lm hi n cc ngnh cng
nghip ca nc TPP khc khi h tr phi thng mi cho cng ty
quc doanh nc mnh kinh doanh trong lnh th nc khc
Theo cc cam kt i vi cc thnh vin khc, Vit Nam vn c
duy tr cc hnh thc h tr cn thit cho DNNN trong vic thc hin
cc ch trng, chnh sch ln ca nh nc v: (i) Chng trnh
c phn ha v ti c cu khu vc DNNN vi mc ch lm cho
DNNN hot ng tt hn theo cc tn hiu th trng; (ii) n nh
kinh t v m v cc cn i ln ca nn kinh t; (iii) Pht trin vng
su, vng xa, vng bin gii, hi o, cc vng c bit kh khn,
cc khu vc c v tr quan trng v an ninh - quc phng,...v cc
chng trnh an sinh x hi, xa i gim ngho, m bo cung cp
dch v y t, gio dc, vn ha.
Chnh sch cnh tranh: Chnh ph c th b kin ra ta
Mc tiu ca Chng Chnh sch cnh tranh (CSCT) l hng n
vic to lp v m bo khun kh cnh tranh bnh ng trong khu
vc thng mi t do, ngn chn v loi b cc hnh vi kinh doanh
v cnh tranh khng lnh mnh trn th trng, thc y hiu qu
kinh t v phc li ngi tiu dng.
Do , cc nc thnh vin c ngha v p dng lut cnh tranh i
vi tt c cc hot ng thng mi trn lnh th nc mnh, da
trn nguyn tc minh bch, cng bng trong th tc t tng v khng
phn bit i x. Tuy nhin, cc thnh vin TPP c th cho php
mt s trng hp min tr trong qu trnh p dng lut cnh tranh
quc gia khi thc hin mc tiu chnh sch hoc v li ch cng.

www.vndirect.com.vn

Bo co Chuyn

Hip nh TPP cho php cc doanh nghip c quyn khi kin

hoc yu cu c quan cnh tranh tin hnh iu tra nhm ngn
chn hoc khc phc hnh vi vi phm lut cnh tranh quc gia.
y l mt im mi so vi cc Hip nh thng mi t do trc
y, l yu t b sung cn thit bo m quyn v li ch hp
php ca cc ch th kinh doanh khng b nh hng tiu cc do
hnh vi cnh tranh khng lnh mnh trn th trng.
Quy nh v cnh tranh to ra p lc i vi Chnh Ph theo hng
phi nng cao cht lng xy dng v thc thi chnh sch. Trc
mt c th khin cho Chnh Ph Vit Nam phi i mt vi nhiu ri
ro v php l, nhng v lu di s gip cho mi trng kinh doanh
ca t nc minh bch hn.
S hu tr tu: Quy nh cht ch, ni dung rng
Quyn S hu tr tu (SHTT) trong TPP cp n tt c cc ni
dung nh nhn hiu, ch dn a l, quyn tc gi, bng sng ch, b
mt kinh doanh, n vic thc thi quyn SHTT, ngun gen v tri
thc truyn thng C th ni, SHTT trong TPP c phm vi rt rng
vi yu cu cao hn hn v to ra nhiu thch thc cho cc doanh
nghip Vit Nam khi gia nhp.
Ni dung bo h c m rng thm cho nhiu loi i tng nh
bo h nhn hiu cho c m thanh, mi thm, bo h c quyn cho
bt k mt hnh thc no mi, cch thc hoc phng php s dng
mi i vi sn phm c bit ti d sng to khng dn ti
vic tng hiu qu c bit ti ca sn phm c.
Vn SHTT thc s l mt trong nhng thch thc ln i vi Vit
Nam. Cc quy nh cht ch lin quan n vn ny s khin cho
vic tip cn cc pht minh, sng ch mi ca cc doanh nghip
Vit Nam tr nn kh khn hn theo ngha s phi tn thm nhiu
chi ph tip cn cc sn phm, pht minh ca cc tp on quc
t.
Dch v ti chnh: p dng nguyn tc Ch tin khng li
Cc nc TPP phi cam kt tun th cc ngha v m ca th
trng dch v theo cch tip cn chn b, ngoi tr nhng lnh vc
c a vo danh mc bo lu c chn lc.
Cc cam kt thuc Chng dch v ti chnh ca Hip nh TPP
gm 3 vn chnh: (i) M rng cam kt v m ca th trng i
km vi c ch minh bch ha to c hi tip cn th trng tt hn
cho cc nh u t nc ngoi; (ii) p dng c ch bo h u t
nhm m bo y li ch ca cc nh u t; (iii) m bo
khng gian chnh sch thc hin cc bin php qun l thn
trng nhm xy dng mt nn ti chnh v m n nh.

www.vndirect.com.vn

Bo co Chuyn

i vi Vit Nam, so vi cam kt WTO, Vit Nam cam kt m ca

b sung i vi mt s loi hnh dch v mi nhm to c hi tip
cn th trng cho cc nh cung cp dch v nc ngoi nh: (i) M
ca dch v nhng ti bo him qua bin gii; (ii) Dnh i x
quc gia cho cc nh cung cp dch v chng khon nc ngoi i
vi mt s dch v nh x l d liu ti chnh qua bin gii v dch
v t vn v cc dch v ph tr qua bin gii lin quan ti giao dch
ti khon t doanh hoc ti khon ca khch hng; (iii) M ca dch
v qun l danh mc u t qua bin gii.
Trong nhng cam kt thuc lnh vc dch v ti chnh, cc thnh
vin phi tun th nguyn tc ch tin khng li trong vic iu
hnh chnh sch i vi cc ngnh dch v, theo nu Vit Nam
iu chnh, sa i quy nh php lut trong nc theo hng t do
ha hn, thng thong hn so vi mc cam kt ban u th s t
ng tr thnh ngha v rng buc, khng c ban hnh chnh
sch quay tr li mc cam kt ban u.
PHN 3: CAM KT THU QUAN V M CA TH TRNG
Cc cam kt thu quan ca cc nc i vi Vit Nam
Cc nc cam kt xa b thu nhp khu dnh cho hng ha ca
Vit Nam ngay khi Hip nh c hiu lc khong t 78-95% s dng
thu v xa b hon ton t 97-100% dng thu. Cc mt hng cn
li s c l trnh xa b thu trong vng 5-10 nm, tr mt s mt
hng nhy cm c l trnh trn 10 nm hoc p dng bin php hn
ngch thu quan. Nhiu mt hng xut khu ch lc ca Vit Nam
vo th trng TPP c hng thu sut 0% ngay sau khi Hip
nh c hiu lc hoc sau 3-5 nm nh nng sn, thy sn, mt s
mt hng dt may, giy dp, g, hng in, in t, cao su
Cc cam kt thu quan ca Vit Nam
V cc cam kt thu quan ca Vit Nam, Vit Nam cam kt xa b
gn 100% s dng thu trong Hip nh TPP, theo : 65,8% s
dng thu c thu sut 0% ngay khi Hip nh c hiu lc; 86,5% s
dng thu c thu sut 0% vo nm th 4 k t khi Hip nh c
hiu lc; 97,8% s dng thu c thu sut 0% vo nm th 11 k t
khi Hip nh c hiu lc; Cc mt hng cn li cam kt xo b thu
nhp khu vi l trnh xa b thu ti a vo nm th 16 hoc theo
hn ngch thu quan.
Mt s mt hng Vit Nam cam kt xa b thu nhp khu ngay khi
TPP c hiu lc nh: Nha v sn phm nha; Ha cht v sn
phm ha cht; Giy, g; My mc, thit b; go, phn bn.
Cc mt hng cn li u c l trnh xa b thu kh di nh: St
thp, xng du, tht g s c xa b thu vo nm th 11. i vi

www.vndirect.com.vn

Bo co Chuyn

mt hng tht ln: xa b thu nhp khu vo nm th 8 nm i vi

tht ln ng lnh v vo nm th 10 i vi tht ln ti.
PHN 4: TC NG CA TPP I VI KINH T VIT NAM
Tc ng i vi kinh t Vit Nam
Tc ng ca TPP ln cc ch s kinh t
chnh ca Vit Nam (n v: %, 2015
2035)

V tng th, Vit Nam c d bo l quc gia c hng li

nhiu nht t TPP. TPP c k vng em li ng lc tng
trng mnh m cho thng mi, u t, vic lm. Theo c tnh

2020

2025

2030

2035

3.6

6.8

8.2

8.1

Xut khu thc t

13.4

16.8

17.1

Nhp khu thc t

sn trong vng 20 nm ti. Kt qu d bo cho thy hip nh

7.6

15.7

16

14.2

u t thc t

13.6

21.3

15

6.3

thng mi ny s lm tng GDP thc t ca Vit Nam khong trn

8% (ly k) vo nm 2030.

Tch ly ti sn

3.1

9.3

12.9

11.9

Thay i cn cn
thng mi

-4.9

-9.1

-6.1

-2

GDP thc t

Ngun: World Bank

c Ngn hng Th gii (WB) a ra, TPP c th s b sung thm

8% GDP, 17% gi tr xut khu thc t, v 12% lng tch ly ti

i vi hot ng thng mi, gia nhp TPP s gip cc doanh

nghip Vit Nam gia tng hot ng xut khu. Hu ht cc loi thu
quan v nhiu bin php phi thu quan i vi sn phm cng
nghip s b loi b v ct gim ngay lp tc; thu quan v cc
chnh sch hn ch khc i vi sn phm nng nghip s b loi b
v ct gim dn. Xut khu s thu c li ch ln ti cc th trng
quan trng nh M v Nht. Hng ha t Vit Nam s c li th rt
ln so vi hng ha t cc nc i th cnh tranh nh Trung
Quc, Thi Lan nhng nc khng c hng cc u i thu
quan t TPP. Bn cnh xut khu tng trng tt, nhu cu i vi
cc hng ha t bn ngoi tng ln cng s ko theo s gia tng
ca nhp khu.
C cu hng ha xut khu cng c k c s thay i theo
hng tch cc. TPP s gip tng cng a dng ha c cu hng
ha xut khu ca Vit Nam theo hng ch to xut khu. T trng
ca nhm hng nguyn liu th, ti nguyn thin nhin s gim dn,
trong khi cc sn phm ch bin, ch to, gi tr gia tng cao hn
s tng ln. Theo nghin cu ca Minor (2015), n nm 2020, t
trng xut khu ca nhm ngnh nng nghip s gim khong 5%,
trong khi t trng nhm ngnh ch to s tng thm khong 12%.
Hot ng u t s tng trng mnh. Cc li ch to ln t cc th
trng hp dn nh M, Nht do cc u i v thu quan v tip
cn th trng mang li s kch thch hot ng u t t c cc
doanh nghip ni a v cc doanh nghip nc ngoi. u t nc
ngoi s tip tc mnh vo nhm ngnh cng nghip ch bin,
ch to, cng nghip nh. Trong , nhm ngnh dt may, da giy
s l nhng ngnh ginh c nhiu s quan tm nht.
Theo mt nghin cu c WB cng b, u t s tng mnh trong
giai on 2015-2025, t mc nh vo khong 23%. Nhng tc
dng kch thch ny s gim dn trong giai on sau, 2025-2035.

www.vndirect.com.vn

10

Bo co Chuyn

u t tng do t sut li nhun u t tng. T sut li nhun u

t ph thuc vo chi ph vn v li vay v hai yu t ny b nh
hng mnh bi s gia tng xut khu hng ch to vo cc nc
TPP. L thnh vin TPP, Vit Nam d kin s thu ht nhiu u t
nc ngoi vi cht lng cao hn na, nht l cc d n FDI vo
cc cm sn xut thng ngun v c hng li nhiu t TPP
nh dt may, ph kin, da giy.
TPP s gp phn thc y qu trnh ti c cu v chuyn dch c
cu kinh t theo hng pht trin nn kinh t cnh tranh hn, sng
to hn. TPP khng ch loi b ro cn thng mi, tng cng tip
cn cc th trng ln m cn gp phn nng cao cht lng lut
php, quyn s hu tr tu, bo v nh u t, mi trng cnh
tranh. p ng c cc yu cu trn i hi phi thc hin cc
ci cch v th ch mnh m. Quy tc xut x cng to c hi cho
Vit Nam thc hin c cu li ngnh cng nghip v pht trin mnh
hn chui gi tr trong nc.
Gia nhp TPP mang li nhng c hi to ln v thng mi v u
t, vic lm. Tuy nhin, Vit Nam cng phi i mt vi nhiu thch
thc.
Mc d c nhiu l do cho rng gia nhp TPP s mang n cho
Vit Nam s bng n v thng mi v u t tuy nhin thi gian s
khng ko di lu. Trong khong t 5-7 nm ti khi cc i th cnh
tranh chnh ca Vit Nam nh Thi Lan, Indonesia, Hn Quc c
kh nng gia nhp TPP th cc li th ca Vit Nam s mt i. Bn
cnh , vic Trung Quc thc y hip c Khu vc Thng mi
T do chu - Thi Bnh Dng (FTAAP) cng l mt thch thc
khng nhng Vit Nam m cn vi cc thnh vin TPP khc.
Do hin nay Vit Nam ang ph thuc nhiu vo nguyn vt liu
nhp khu, v quy ch xut x nghim ngt ca TPP nn trc mt
Vit Nam s kh c kh nng tn dng c ti a c hi do TPP
mang li. i vi ngnh Dt may, u t vo ngnh dt may nht l
cng on nhum v hon thin vi c th gy tn hi nghim trng
ti mi trng. Cc ngnh ny khng ch s dng rt nhiu nc
m cn gy nhim nghim trng, thi ra mt khi lng ln nc
thi v cht gy nhim.
Ngoi ra cc quy nh cht ch lin quan n s hu tr tu, lao
ng v mi trng c th s gy ra nhiu kh khn cho vic thm
nhp th trng TPP ca hng ha Vit Nam. y thc cht l cc
hng ro k thut c cc nc p dng nhm gim sc cnh
tranh ca hng ha nc khc.

www.vndirect.com.vn

11

Bo co Chuyn

Trin vng mt s ngnh nhn t TPP

Mt trong nhng mc tiu ch yu ca Vit Nam khng ch trong gia
nhp TPP m vi phn ln cc hip nh thng mi khc , ang
v sp k kt (nh Vit Nam - EU, Vit Nam - Hn Quc) l to c
hi m rng tip cn cc th trng ln cho nhng ngnh hng ch

Nhp khu si ca Vit Nam 2014 (%

tng gi tr nhp khu)

lc, c li th cnh tranh ca Vit Nam, nh nng nghip, thy sn

v cc ngnh cng nghip nh, s dng nhiu lao ng nh dt
may, da giy.
Ngnh Dt may: Theo cc nh gi, y l nhm ngnh c

50

hng li trc tip, ln nht t TPP. Theo s liu Tng cc thng k

43.5

40

(GSO) cng b, Dt may l mt hng c kim ngch xut khu ln

nht vo th trng TPP, t 11,2 t USD nm 2014 (chim 20%

30
20.2
20

15.4
9.7

10

5.1

Hip hi dt may Vit Nam (VITAS) d kin n nm 2020, xut

2.4

0
Trung Hn
Quc Quc

i
loan

Hng
Kng

Thi
Lan

tng kim ngch xut khu ca Vit Nam sang cc nc TPP), trong
xut khu sang Hoa K t 9,8 t USD (chim 87,5%). Vi TPP,

TPP

khu dt may c th t 50-55 t USD. Trong gian on 2018 2040, dt may Vit Nam phn u t v tr th 5 v xut khu, tr
thnh cng xng dt may th gii, sau Trung Quc.
nh gi li ch to ln m ngnh Dt may c th c hng li t
TPP da trn 2 yu t chnh: (i) Vit Nam c li th cnh tranh v
thu sut ti hu quc ca cc nc thnh vin TPP m Vit Nam
cha k FTA ang mc kh cao nh Hoa K 17,5%, Canada 17%,
M-hi-c 30% v P-ru 17%; (ii) Cc i th cnh tranh chnh ca
Vit Nam trong ngnh Dt may nh Trung Quc (ng u xut
khu dt may sang M) , Bangladesh (ng th 3 xut khu dt may
vo M) khng phi l thnh vin TPP, do khng nhn c cc

Nhp khu vi ca Vit Nam 2014 (%

tng gi tr nhp khu)
35
30

32.6

25

mi 1 t USD xut khu hng dt may c th to ra vic lm cho

150-250 ngn lao ng,

14.6

15

10.5

10

4.1

c kh nng tit kim c 63,5% tin thu nhp khu, tng

ng 1,1 t USD nu p ng c quy tc xut x ca Hip nh.
Cc tc ng i vi cng n vic lm cng l rt ng k, c vi

27

20

li ch t TPP. Nu tnh theo kim ngch xut khu nm 2014, ngay

khi hip nh TPP c hiu lc, hng dt may xut khu sang Hoa K

5.3

Mc d Dt may l ngnh c hng li nhiu nht trn l thuyt.

Tuy nhin, iu khng ng ngha vi vic cc doanh nghip Dt
may Vit Nam s l i tng thu c nhiu li ch nht. V c
bn, ngnh Dt may Vit Nam pht trin nh gia cng xut khu, gi
tr gia tng thp v ph thuc nguyn liu nhp khu. Phn ln gi tr

Ngun: Vanzetti, Phm Lan Hng (2014)

trong ngnh tp trung vo cc doanh nghip FDI. Theo s liu nm

2014, cc doanh nghip FDI chim n 60-75% kim ngch xut
khu d ch chim 25% tng s doanh nghip dt may ti Vit Nam.
Khong 60-90% vi c nhp khu t cc nc khc, ch yu l
t Trung Quc v i Loan. Do , mt phn ln lng hng xut
khu hin nay ca Vit Nam s khng p ng c cc quy nh

www.vndirect.com.vn

12

Bo co Chuyn

v xut x ca TPP. Hin ti, y l mt thch thc ln, nhng d

kin Vit Nam s thu ht thm nhiu ngun vn FDI m rng
nng lc sn xut.
Trong ngnh Dt may, chng ti quan tm n cc doanh nghip c
chui cung ng p ng c cc yu cu ca TPP nh: TCM, STK
Ngnh Cng bin v Logistics: y l nhm ngnh c hng
li ln t s tng trng mnh m trong hot ng thng mi ca
Vit Nam. Da trn c im v s phn b sn xut cng nghip
trn lnh th Vit Nam, khi cc hot ng sn xut, xut khu ch
yu tp trung ti 2 u ca t nc l Bc B v ng Nam B,

250

12

200

10
8

150

Triu TEUs

Nghn tn

Khi lng hng ha thng quan,

2008-2014

iu s a n nhu cu xut, nhp khu hng ha rt ln ti

cc cng trong khu vc. Trong , cc cng ln ti khu vc Hi
Phng min Bc v cc cng ti khu vc ng Nam B s l cc
cng c hng li nhiu nht. Chng ti cho rng, cc doanh

nghip cng bin ti 2 khu vc nu trn s l nhm doanh nghip

c hng li vt tri t TPP.

50

Vit Nam hin c khong 80 cng c chia lm 3 nhm: min Bc

(Hi Phng v Qung Ninh), min Trung ( Nng, Quy Nhn, v

Nha Trang), v min Nam (TP. HCM, B Ra Vng Tu). Cng khu

100

Tn

TEUS

vc TP. HCM - B Ra Vng Tu chim khong 65% lng hng

vn ti bin. Cm Hi Phng - Qung Ninh thng qua 24%.
Khong 90% hng xut khu ca Vit Nam c vn chuyn bng

Ngun: Hip hi cng bin Vit Nam

ng bin. Theo Hip hi cng bin Vit Nam, tng lng hng
ha i qua cc cng Vit Nam tng t 147 triu tn nm 2008 ln
205 triu tn nm 2014. T l tng trng trung bnh hng nm l
13% trong giai on 2005-2011.

T USD

u t FDI giai on 2000 - 2015

Mt s doanh nghip trong lnh vc cng bin v logistics c li th

cnh tranh so vi cc doanh nghip cn li m chng ti quan tm
nh: VSC, GMD.

80

Ngnh Bt ng sn h tng khu cng nghip: S bng n v

70

thng mi ca Vit Nam c h tr rt ln t qu trnh gia tng

60

u t ca cc doanh nghip, c bit l u t ca cc doanh

nghip FDI. Hin ti, cc doanh nghip FDI chim khong 70% xut

50
40

khu ca Vit Nam, u t FDI tip tc xu hng tng trng vng

chc vi trng tm vo ngnh cng nghip ch bin, ch to. Theo

30
20

GSO, nm 2015, tng vn ng k cp mi v tng thm l 22,757

10

t USD, tng 12,5% so vi cng k nm 2014, FDI gii ngn c

14,5 t USD, tng 17,4% vi cng k nm 2014, trong 67% tng

vn u t ng k vo lnh vc ch bin, ch to. Tng trng

mnh m t lung vn u t lun ko theo nhu cu ln i vi vic
ng k

Gii ngn

thu, mn nh xng, xy dng nh my. y l c hi ln i

vi cc doanh nghip hot ng trong lnh vc h tng khu cng
nghip.

Ngun: GSO
www.vndirect.com.vn

13

Bo co Chuyn

i vi cc doanh nghip kinh doanh trong lnh vc Bt ng sn h

tng khu cng nghip, chng ti quan tm n cc doanh nghip
u ngnh, c kinh nghim trong pht trin cc khu cng nghip,
qu t ln. Theo tiu ch ny, KBC l mt la chn u tin ca
chng ti.

www.vndirect.com.vn

14

Bo co Chuyn

KHUYN CO
Bo co ny c vit v pht hnh bi Khi Phn tch - Cng ty C phn Chng khon VNDIRECT. Thng tin
trnh by trong bo co da trn cc ngun c cho l ng tin cy vo thi im cng b. Cc ngun tin ny
bao gm thng tin trn sn giao dch chng khon hoc trn th trng ni c phiu c phn tch nim yt,
thng tin trn bo co c cng b ca cng ty, thng tin c cng b rng ri khc v cc thng tin theo
nghin cu ca chng ti. VNDIRECT khng chu trch nhim v chnh xc hay y ca nhng thng tin
ny.
Quan im, d bo v nhng c tnh trong bo co ny ch th hin kin ca tc gi ti thi im pht hnh.
Nhng quan im ny khng th hin quan im chung ca VNDIRECT v c th thay i m khng cn thng
bo trc.
Bo co ny ch nhm mc ch cung cp thng tin cho cc nh u t ca Cng ty C phn Chng khon
VNDIRECT tham kho v khng mang tnh cht mi cho mua hay bn bt k chng khon no c tho lun
trong bo co ny. Cc nh u t nn c cc nhn nh c lp v thng tin trong bo co ny, xem xt cc mc
tiu u t c nhn, tnh hnh ti chnh v nhu cu u t ca mnh, tham kho kin t vn t cc chuyn gia v
cc vn quy phm php lut, ti chnh, thu v cc kha cnh khc trc khi tham gia vo bt k giao dch no
vi c phiu ca (cc) cng ty c cp trong bo co ny. VNDIRECT khng chu trch nhim v bt c kt
qu no pht sinh t vic s dng ni dung ca bo co di mi hnh thc.
Bn bo co ny l sn phm thuc s hu ca VNDIRECT, ngi s dng khng c php sao chp, chuyn
giao, sa i, ng ti ln cc phng tin truyn thng m khng c s ng bng vn bn ca VNDIRECT.

THNG TIN LIN H

Nguyn Trung Hiu (Mr.) Gim c Phn tch
Email: hieu.nguyen@vndirect.com.vn
Nguyn Mai Phng (Mrs.) Gim c Chuyn mn
Email: phuong.nguyenmai@vndirect.com.vn
Trn Hng (Mr.) - Chuyn vin Phn tch
Email: hung.tranvan@vndirect.com.vn

Cng ty C phn Chng khon VNDIRECT

S 1 Nguyn Thng Hin H Ni
in thoi: +84 439724568 (Ext 16701)
Email: Research@vndirect.com.vn
Website: http://vndirect.com.vn

www.vndirect.com.vn

15