violet.

vn/thamdongson/ su tm v gii thiu

L cng ng Cng ng To gm:
1. "Phc trang" ca ng Cng ng To.
1. Mt i c chp vng (loi nh cng, ch ch bn mnh c bn y), nh
vo ci bnh cao cao ko c nhy ra ngoi. Tuy nhin c nh ko cn c sng v c c
chp giy thng bn km trong ti "phc trang". Ci ny l theo tch c chp ha
rng. Nh t th ton cng c sng cn c ra cu Thng Long th c.
2. Tht ln luc: 1 ming, tht vai gy. i ch sm mua nh v ch nh th ny nhanh
ht lm.
3. Mt mn canh: canh mng vi xng.
4. Mt mn xo c rau.
5. Mt a mui.
6. Hoa qu vng m.
Theo dn gian, ng To hay Th Cng gm c 3 v (hai ng, 1 b), c ni cn gi l
Vua Bp. Tng truyn, xa c ngi tn l Trng Cao, ly v l Th Nhi, n vi
nhau lu m khng c con, sinh ra bun phin, xch mch. Mt hm Trong Cao nh
v, Th Nhi bc tc b nh ra i, gp Phm Lang v cng nhau nn v nn chng.
Trng Cao n hn, b cng n vic lm i khp mi ni tm v v tr thnh ngi hnh
kht sng qua ngy. Mt ln Trng Cao vo mt nh xin n, c b ch mang cm ra
i, Trng Cao nhn ra b ch l v mnh, Th Nhi cng nhn ra ngi hnh kht chnh
l Trng Cao - chng c ca mnh. Hai ngi n hn, hn huyn th l tm tnh. S
Phm Lang v bt gp nn Th Nhi bo Trng Cao n vo ng rm ngoi vn
nng tm cch thu xp cho m p.
Trng Cao i ng xa mt mi nn ng thip trong ng rm. Lc Phm Lang v,
nh n vic thiu tro bn rung, lin chm la t ng rm. S vic xy ra qu bt
ng, Th Nhi chy ra thy vy lin nhy vo ng la cht theo Trng Cao. Thy v
cht chy, Phm Lang thng xt tip tc nhy vo ng la ang chy v c ba u
cht chy.
Thng thng tnh thy 3 ngi sng c ngha c tnh nn phong cho lm To
Qun v giao cho Phm Lang l Th Cng trng coi vic trong bp, Trng Cao l Th
a trng coi vic trong nh, cn Th Nhi l Th K trng coi vic ch ba.
Linh hn ca ba v c a ln Thng . Thng thy ba ngi u c ngha,
nn sc phong cho lm To Qun, gi chung l: nh Phc To Qun, nhng mi
1

ngi gi mt vic:
Phm Lang lm Th Cng, trng coi vic bp. Danh hiu: ng Tr T Mnh To
Ph Thn Qun
Trng Cao lm Th a, trng coi vic nh ca. Danh hiu: Th a Long Mch Tn
Thn
Th Nhi lm Th K, trng coi vic ch ba. Danh hiu: Ng Phng Ng Th Phc
c Chnh Thn.
Truyn thuyt ny th hin rt m nt trong sinh hot ca ngi Vit. Trong bp ngy
xa, thng c ba "ng u rau" - tc l ba hn t nn dng k ni xanh un bp,
trong hai hn nh hn hn th ba. V nhn dn c tc l th "hai ng mt b", ngy
23 thng Chp hng nm lm "l To qun", "Tt ng Cng ng To", "tin ng To
ln chu Tri"... y rt c th l nh hng ca phong tc th thn la - mt phong
tc c t lu i ca nhiu dn tc, tuy nhin cch th hin mi nc mt khc. V
nh Trung Quc, t thi c i, To qun (cn c gi l "To thn", "To vng",
"ng To") c coi l mt trong by v thn t c ton dn cng l. Nhng
ngun gc ca To qun th khng nht qun. Theo sch Hoi Nam T, Vim (tc
Thn Nng) mang la n cho dn nn khi cht c th lm thn bp. Sch L Th
Xun Thu li coi Chc Dung mi l thn qun l la (do Vim mang ti) nn khi
cht ngi dn th lm thn la. Cn sch Ty Dng tp tr th k: thn la trng nh
mt c gi p, tn l i hay Trng an, tn ch l T Quch, nhng ngy khng
trng thng ln tri tu v vic ngi no c li... Chuyn truyn ming ca ngi
Trung Quc li cho rng trc kia mi thng vua bp ln tri mt ln vo ngy ti
(ngy cui thng m lch) bo co v tng ngi trong mi gia nh (nht l v
nhng ngi n b lm iu xu); sau ny, mi nm vua ch ln tri mt ln vo ngy
23 hoc 24 thng Chp. n ngy y, ngi Trung Quc by bn th gn bp, cng vua
bp bng tht, c, ru np, bnh ko; c bit c thm c nc v c kh (cho nga
ca vua bp "n" bay v ch vua ln tri - khc vi To qun ca ta th ci c chp
ln tri).
Phong tc th cng To cng cng t y m c. Thng th bt u t chiu 22 hoc
sng 23 thng Chp, cc gia nh lm l ng To ln chu tri, tu trnh mi vic
ca gia ch, n tra 30 Tt th ng To li c mt h gii tip tc cng vic.
T s tch trn nn sm m Th Cng thng c 3 chic, mt ca n thn, 2 ca nam
thn c cnh chun, km theo l o v hia cng b bng giy. Theo sch "Nam nh a
d ch" ca tin s c hc Khiu Nng Tnh th k XIX, mc phong tc th m v o
ca To Qun mu vng. Nhng c sch li ni mu sc ty thuc tng nm, ng vi
cc hnh Kim, Mc, Thy, Ha, Th.
Bi v th To Qun thng ch : "ng tr t mnh To ph Thn Qun" hoc:
"Bn Th phc c Tn Thn" (v thn nh s phc c cho gia nh). Cng c ni li
ghi bi v: "nh phc To Qun" (ng To nh vic phc). Phc c ny do gia ch
v ngi trong nh to ra trong tng nm, tc l n , c x xu hay tt trong mt nm.
Theo tin s Khiu Nng Tnh, ng To l v thn c Thng phn cng cai qun
mt nh nn To Qun l v ch th nht ca mi nh ( nht gia chi ch) nn khi
cng l ku cu vic g u phi khn To Qun trc ng To bit vic lm ca gia
ch ri mi khn l Gia tin. Vi nhng ni sng tn, ngi ta cng Th Cng mi
2

thng hai ln vo dp tun rm v mng 1 hng thng. L cng n gin thng l

hng hoa, tru cau, ru. Cng c khi ngi ta cng mn (xi, g hoc chn gi)
khi gia nh c vic cn cu xin.
L cng To Qun quan trng nht l 23 thng Chp. Ngy ny ng To s ln Thin
nh trnh bo vi Ngc Hong mi vic tai nghe mt thy trn gian trong nm qua
nh phc, ha cho tng nh. Do nim tin ny m ngi ta t nhc nh phi sng
sao cho hp o l c nh c bnh yn, hng phc lnh. ng thi, l cng ng
To Qun chu tri c c hnh chu o, knh cn v l vt thnh son.
L vt cng To Qun ngy 23 thng Chp gm c m, o, hia, giy vng, giy bc,
tru nc, hoa qu, c mn ( xi, ru, tht), mt con c chp sng. L xong phng
sinh con c chp ra ao, h c s ha rng a Th Cng ln tri.
Bi khn nm ngy 23 thng Chp
Hm nay l ngy.....thng.... nm..
Tn ti ( hoc con) l... cng ton gia s nh... ph.... Phng...qun... thnh ph
hoc thn...x....huyn.....tnh.
Knh ly c " ng Tr t mnh To ph Thn Qun" (C th khn thm)
" Th a Long mch Tn Thn"
" Ng phng ng th Phc c Chnh Thn"
Hng nm gp tit ht nm, thng va cui chp.
Gia nh sa l bc dng ln
Cm t phc dy nh Thn ph h
Knh mong Thn tu bm gip cho:
Bn trong np sng rt ha, ngoi mt dm rng cng p.
Cm thng xin tu thc th
Cu mong gip li lc
Ngi ngi no m, c nh thm ting tt ly lng
Vic vic thnh cng, mt ca ngt kh lnh man mc
Mun trng n c v cng
Cn cc ( vi 4 vi).
Ngy 23 thng Chp hng nm ngi ta lun cng ng To. ng To l thn cai qun
vic bp nc trong mi nh. ng To cn c gi l Th Cng ln chu tri nn c
ni gi ngy ny l Tt ng Cng, l cng c c chp v ngi Vit cho rng, ng To
ci c chp ln tri.
Ngi Vit quan nim ba v Thn To nh ot phc c cho gia nh, phc c
ny do vic lm ng o l ca gia ch v nhng ngi trong nh. Bn th thng t
gn bp, trn c bi v th vit bng ch Hn.
Nghi l cng ng To
Theo tc c truyn ca ngi Vit th To qun gm hai ng v mt b, tng trng l
3 c, "u rau" hay "chic king 3 chn" nh bp. Vo ngy ny, To qun s ln
thin nh bo co mi vic ln nh trong nh ca gia ch vi Thng (hay ng
Tri). To qun cng cn gi l To cng l v thn bo v ni gia nh mnh c ng v
thng c th nh bp, cho nn cn c gi l Vua Bp. V To qun quanh nm
ch trong bp, bit ht mi chuyn trong nh, cho nn Vua Bp "ph tr" cho mnh
c nhiu iu may mn trong nm mi, ngi ta thng lm l tin a ng To v
chu Tri rt trng th. L vt cng To cng gm c: m ng Cng ba c hay ba
chic: hai m n ng v mt m n b. M dnh cho cc ng To th c hai cnh
3

chun, m To b th khng c cnh chun. Nhng m ny c trang sc vi cc

gng nh hnh trn lng lnh v nhng giy kim tuyt mu sc sc s. gin tin,
cng c khi ngi ta ch cng tng trng mt c m ng Cng (c hai cnh chun) li
km theo mt chic o v mt i hia bng giy. Mu sc ca m, o hay hia ng Cng
thay i hng nm theo ng hnh. Th d:
+ Nm hnh kim th dng mu vng
+ Nm hnh mc th dng mu trng
+ Nm hnh thy th dng mu xanh
+ Nm hnh ha th dng mu
+ Nm hnh th th dng mu en
Nhng "vng m" ny (m, o, hia, v mt s vng thoi bng giy) s c t i
sau l cng ng To vo ngy 23 thng Chp cng vi bi v c. Sau ngi ta lp
bi v mi cho To Cng.
Theo tc xa, ring i vi nhng nh c tr con, ngi ta cn cng To qun mt con
g luc na. G luc ny phi thuc loi g c mi tp gy (tc g mi ln) ng
nh To qun xin vi Ngc Hong Thng cho a tr sau ny ln ln c nhiu
ngh lc v sinh kh hin ngang nh con g c vy!
Ngoi ra, cc ng v cc b To c phng tin v chu tri, min Bc ngi ta
cn cng mt con c chp cn sng th trong chu nc, ng "c ha long" ngha l
c s bin thnh Rng a ng To v tri. Con c chp ny s "phng sinh" (th ra ao
h hay ra sng sau khi cng).
min Trung, ngi ta cng mt con nga bng giy vi yn, cng y . Cn
min Nam th n gin hn, ch cng m, o v i hia bng giy l .
Ty theo tng gia cnh, ngoi cc l vt chnh k trn, ngi ta hoc lm l mn (vi
xi g, chn gi luc, cc mn nu nm, mng...v...v) hay l chay (vi tru cau, hoa,
qu, giy vng, giy bc..v...v..) tin To cng.
S tch To qun bt ngun t Trung Hoa, truyn c "Vit Nam ha" vi nhiu
tnh tit khc nhau. Tuy nhin, cc cu truyn vn ni ln "tnh ngha yu thng" gia
mt ngi v v hai ngi chng c v mi. Chnh v nhng mi n tnh m ba
ngi u quyn sinh v nhau. Thng thng cm mi tnh su ngha m ny
cho v bp nc gia nh... Bi v th vua Bp thng c ghi vn tt l "nh Phc
to Qun" ngha l thn nh mi s hnh phc.
Bi vn khn cng 23 thng chp (ng to v tri)
(Nam m A di Pht)
Ban lc ban phc ban phn
Nay nhn ngy 23 thng Chp
Cng bng hp l mi phn vn mi
Lng chng con do dt mnh mng
Hm nay ngi sp v tri
Ton gia quyt dc mt lng
Lng con tm nim vi cu xin
Sm l mn dng ln dinh ta
Cu cho trm h bnh yn
nht tm mt lng mt d
Cu cho gia s m m thun ha
Thp hng thm l t ch thn
Xanh nh l, p nh hoa
ng tr t mnh. To ph thn qun
Bc sang xun mi tr gi yn vui
Ngi l ch ng ti ch thn xt soi
(H tn s nh ng ph)
Ngi trn phm tc phm sai
Cng nht tm cn co
Ci nhn li cc ngi gia n
Nam m A di Pht
(Khn xong 3 ln ri t vng. Nu cng c chp sng th em th ra sng)
4

VN KHN L NG TO CHU TRI.

L ng Cng ng To
NAM-M A-DI- PHT !
Knh ly Ngi ng Tr T Mnh To Ph Thn Qun !
Tn ch con l :.............
Ng ti :.......................
Nhm ngy 23 thng Chp , tn ch chng con thnh tm , sa bin hng hoa phm
vt , xim hi o m , nghi l cung trn , dng ln trc n , dng hin Tn Thn , t
nn Tm Hng dc lng bi thnh.
Chng con knh mi :
Ngi ng Tr T Mnh To Ph Thn Qun ging lm trc n th hng l vt.
Phng theo l c , Ngi l v ch , Ng T Gia Thn , soi xt lng trn , To Qun
chng gim.
Trong nm sai phm , cc ti li lm , ci xin Tn Thn , gia n chm chc. Ban lc ,
ban phc , ph h ton gia , trai gi tr gi , an ninh khang thi.
Di tm lng thnh , ci xin chng gim.
Cn co.
Con knh ly ngi ng Tr T Mnh To Ph Thn Qun.
Tn ch chng con l:
Ng ti: .
Hm nay l ngy 23 thng Chp, tn ch chng con thnh tm, sp sa hng hoa vt
phm, xim hi o m, knh dng Tn thn. Thp nn tm hng tn ch con thnh tm
knh bi. Chng con knh mi ngi ng Tr T Mnh To ph Thn qun hin linh
trc n th hng l vt.
Phng theo l c, ngi l v ch, ng t Gia Thn, soi xt lng trn, To qun chng
gim.
Trong nm sai phm, cc ti li lm, ci xin Tn thn, gia n chm chc. Ban lc ban
phc, ph h ton gia, trai gi tr gi, an ninh khang thi.
Di tm lng thnh ci xin chng gim.
- Phc duy cn co!
1. V thi gian cng l.
Vo lc 21 gi ~ 23 gi ti nay . Trong kinh dch phong thy
th y l gi B Di , l gi rt tt rt linh thin a
ng to v tri.
2. Mu ca cc Hnh trong Ng hnh nh sau:
Hnh Kim mu trng
Hnh Mc mu xanh l cy
Hnh Thy mu en
Hnh Ha mu
Hnh Th mu vng
Vo ngy To qun ln tri ngi ta th 1 con c chp ch khng phi 3 con. Do s
tch c chp chin thng trong k thi vt V mn nn c Ngc Hong cho bin
thnh rng. Rng mi ln c Thin nh, ni ca Ngc Hong. C chp ha Rng
5

ch 3 v To qun ln tri. 3 v To qun: 2 ng 1 b cng ci 1 con Rng ln Tri.

Nu 3 v ci 3 con th 3 u rau, mi ci 1 ni sao thnh bp c.