1. Aadak gstrilnlrdn hans hquqi ura daxil deyildir?

A) mumbri davran normalar

B) hquqi baxlar
C) hquqi hisslr
D) hquqi tsvvrlr
E) hquqi normalar
2. urun funksiyalar
A) antropoloji, akkumulyativ, aksioloji, mqsdynllk
B) proqnostik, mqsdynllk, akkumulyativ, aksioloji,
C) kommukativ tnzimlyici, humanistldirici, akkumulyativ, aksioloji, mqsdynllk
D) sinergetik, aksioloji,akkumulyativ, mqsdynllk
E) adekvat ks etdirm, akkumulyativ, aksioloji, mqsdynllk, kommunikativ tnzimlyici,
izahetm funksiyas
3. Tkc anlay n demkdir?
A) konkret obyektin digr obyektlrdn frqliliyi demkdir
B) obyektlr oxluudur
C) myyn sinf daxil olan obyektlrdir
D) reallqda olmayan subyektiv obrazdr
E) yalnz reallqda olan, nzriyyd mvcud olmayan demkdir
4. Nomoloji determinizm ndir?
A) hm sbbiyyt, hm d qanunauyunluu qbul edn tlim
B) sbbiyyti qbul edn, lakin qanunauyunluu rdd edn tlim
C) hm sbbiyyti, hm d qanunauyunluu rdd edn tlim
D) sbbiyyti rdd edn, lakin qanunauyunluu qbul edn tlim
E) hadislrin mkan-zaman laqlrini qbul edn tlim
5. Elmin yerin yetirdiyi sas funksiyalar
A) siyasi funksiya, mdnidnyagr funksiyas, sosial qvv kimi funksiya
B) mdnidnyagr funksiyas, bilavasit mhsuldar qvv funksiyas, sosial qvv kimi funksiya
C) humanist funksiya, mdni dnyagr funksiyas, sosial qvv kimi funksiya
D) fizikalist funksiya, sosial qvv kimi funksiya, mdni dnyagr funksiyas
E) kommunikativ yanama, mdni dnyagr funksiyas, sosial qvv kimi funksiya

6. drakn nvlrin daxil deyil

A) bdii idrak
B) vhy v etiqad
C) praktiki idrak
D) elmi idrak
E) hyati idrak
7. Bunlardan hans ictimai urun nisbi mstqilliyini ifad etmir?
A) ictimai urun cmiyytin varlna fal tsiri
B) ictimai urun z inkiaf qanunlarna malik olmas
C) ictimai urun varisliyi
D) ictimai urun ictimai varl yaratmas
E) ictimai urun ictimai varlqdan tam asl olmamas
8. Aadaklardan hans masir dvrn qlobal problemi hesab olunmur?
A) halinin qida mhsullar il tminat
B) hali artmnn tnzim olunmas
C) traf mhitin qorunmas
D) zrrli qidalardan istifad olunmas
E) mnvi dyrlrin rolunun artrlmas
9. Orta sr Azrbaycan flsfsinin sas cryanlar:
A) zrdtilik, peripatetizm, sufilik, rasionalizm, iraqilik
B) atomizm, peripatetizm, sufilik, hrufilik, iraqilik
C) klam, peripatetizm, sufilik, hrufilik, iraqilik
D) klam, stoisizm, sofistika, hrufilik, iraqilik
E) klam, sxolastika, sufilik, hrufilik, materializm
10. Beyin v ur problemin sas konseptual yanamalar
A) fizikalist, bixevrorual, kommunikativ
B) sinergetik, fizikalist, dualist
C) dualist, instiktiv, sinergetik
D) marksist, fizikalist, mexanistik
E) fizikalist, bixevrorual, sinergetik
11. Materiyann mvcudluunun sas formalarna xas olan laqlr

A) mexaniki, struktur, genetik, sbb, funksional, zaman,

B) zruri, sbb, funksional, struktur, zaman, mexaniki
C) daxili, zaman, sbb, funksional, struktur, zruri
D) mkan, zaman, struktur, genetik, sbb, funksional
E) sosial, genetik, sbb, funksional, struktur, zaman
12. Aadaklardan hans hrufilrin tapnd srlrdn biridir?
A) Dhnam
B) Nurlarn douu
C) Cavidannam
D) Eqnam
E) Glni- Raz
13. Sosial flsfnin predmeti ndir?
A) sosial flsf uru yrnir
B) sosial flsf cmiyytin tarixini yrnir
C) sosial flsf insan haqqnda tlimdir
D) sosial flsf cmiyytin iqtisadi hyatn yrnir
E) sosial flsf btv bir tam kimi gtrln cmiyytin mumi nzriyysidir
14. ksliklrin vhdti v mbarizsi qanunu, inkiafn hans trflrin sas diqqt yetirir
A) inkiafn istiqamtinin myynlmsin
B) inkiaf mexanizminin almasna
C) inkiafn mnbyinin akar edilmsin
D) inkiafda subyektiv amilin rolunun akarlanmasna
E) inkiafda daxili v xarici amillrin rolunun bir-birin qar qoyulmasna
15. Salamln kosmik determinasiyasnn kfi kim mxsusdur?
A) L. P. Lisitsin
B) N. M. Amosova
C) P. K. Anoxin
D) R. M. Bayevskiy
E) A. L. ijevskiy
16. Xstlrin malicsin olan tlblrin pozulmasna gr hkimlrin czalandrlmasn
nzrd tutan ilk tibb kodeks harada yaradlmdr?

A) Misird
B) randa
C) Babilistanda
D) Mesopotamiyada
E) Yunanstanda
17. Cansz tbitd materiyann struktur sviyylrin daxil deyil
A) atomlar
B) elementar hissciklr
C) molekullar
D) hceyr sviyysi
E) makrocisimlr
18. Noosferann elementlri
A) geologiya; insann mdaxil etdiyi canl v cansz tbit; insanlar; texnika
B) lotosfer; mdni-iqtisadi komplekslr; texnika; insanlar
C) mdni-iqtisadi komplekslr; insanlar; texnika; insann mdaxil etdiyi canl v cansz tbit
D) hidrosfer; texnika; insann mdaxil etdiyi canl v cansz tbit; insanlar;
E) atmosfer; insanlar; texnika; mdni-iqtisadi komplekslr;
19. Hiss n demkdir?
A) hiss tamn keyfiyyt myynliyidir
B) hiss el trflrdir ki, mcmu halda gtrdkd tam yaradr
C) hiss tamdan geni hcmi olan demkdir
D) hiss tam il st-st dn demkdir
E) hiss tama qar duran demkdir
20. Determinizmin tarixi formalarna daxil deyil
A) mexaniki determinizm
B) dialektik determinizm
C) aqnostisizm
D) marksist determinizm
E) Laplas determinizmi
21. Aadaklardan hans urun mstqil struktur blgsn ifad etmir
A) qeyri-uri proseslr

B) yaant v hissetm
C) mnlik uru
D) arxetiplr (qdim nmunlr)
E) predmet uru
22. Cmiyytd mk faliyyti hans amillr il myyn olunur?
A) texnika, tbii srvtlr, mk altlri
B) tbii mhit, mk altlri, insan
C) sosial mhit, texniki vasitlr, tbii srvtlr
D) insan amili, mk vasitlri, mk altlri
E) corafi mhit, texniki vasitlr, tbii srvtlr
23. Zrdtlk etikasnn sas triadas hans srada dzgn gstrilib?
A) paklq, lvilik, mhbbt
B) bd fikir, bd sz, bd ml
C) r, haqszlq, qaranlq
D) xeyirxah fikir, xeyirxah sz, xeyirxah ml
E) xeyir, iq, dalt
24. Aadaklardan hans flsfi biliklr sisteminin mstqil sahsi deyildir?
A) ontologiya
B) praksiologiya
C) aksiologiya
D) praqmatizm
E) idrak nzriyysi
25. Aadaklardan hans bilavasit siyasi rejim nvlrin daxil edilmir?
A) demokratizm
B) hquqi dvlt
C) totalitarizm
D) avtoritarizm
E) liberalizm
26. Aadak fikirlrdn hans tbit-cmiyyt mnasibtlrini ifad etmir?
A) tbitin olmas n cmiyytin mvcudluu zruridir
B) tbit cmiyytin faliyyti mkandr
C) cmiyyt tbitin qorunmas n msuliyyt dayr

D) insan tbit idraki v qiymtverici mnasibt bslyir

E) tbit insanlar n gzllik mnbyidir
27. Sosial flsfnin tdqiqat obyekti ndir?
A) tbitl cmiyytin qarlql laqsi
B) tbit v cmiyyt
C) sosial idrak v sosial biliklr
D) insan v dnya mnasibtlri
E) sosial hyat v sosial proseslr
28. Mhndis malic modelinin sas xsusiyytlri:
A) hkim xst mnasibtlri ata vlad mnasibtlri xatrladr
B) pasiyent hkimdn salaml, malicnin variantlar v s. haqda kifayt qdr mlumat alr
C) hkim malic prosesind xsty mexaniki, yaya olan mnasibt bslyir
D) pasiyent hkiml mqavil balayr
E) hkim az msrfl maksimum ntic ld etmk istyir
29. Praktikann idrakda rolu
A) idrakn subyekti; idrakn hqiqiliyinin meyar; idrakn inkiafnn hrktverici qvvsi; idrakn sas;
idrakn x nqtsi;
B) idrakn determinant; idrakn x nqtsi; idrakn subyekti; idrakn hqiqiliyinin meyar; idrakn
inkiafnn hrktverici qvvsi;
C) qanunauyunluq; idrakn hqiqiliyinin meyar; idrakn inkiafnn hrktverici qvvsi; idrakn
subyekti; idrakn determinant
D) idrakn son mqsdi; idrakn sas; idrakn x nqtsi; idrakn hqiqiliyinin meyar; idrakn
inkiafnn hrktverici qvvsi
E) idrakn strukturu; idrakn hqiqiliyinin meyar; idrakn inkiafnn hrktverici qvvsi; idrakn
subyekti; idrakn determinant
30. Sokratn etik tlimind sas yer tutan anlay
A) tvazkarlq
B) xobxtlik
C) humanistlik
D) xeyirxahlq
E) dalt

31. ntibah dvrnd flsfi tfkkrn frqli xsusiyytlri!

A) deizm, ateizm, mexanisizm, aqnostisizm
B) simvolizm, kinizm, teosentrizm, panteizm
C) dialektik tfkkr trzi, empirizm, rasionalizm, skeptisizm
D) humanizm, deizm, ateizm, aqnostisizm
E) antroposentrizm, panteizm, humanizm, antisxolastik istiqamt
32. Ekzistensializm flsfsinin balca mslsi ndir?
A) biliyin meyarlarnn ilnib hazrlanmas
B) insan, onun varl v azadl
C) dilin flsfsinin saslandrlmas
D) ontoloji mddalarn saslandrlmas
E) dnyann ilkin sasnn myynldirilmsi chdi
33. Fikrin mcrrddn konkret ykslmsi metodu n demkdir?
A) elmi abstraksiyalar myyn konkret obyekt hrtrfli ttbiq etmk
B) tdqiqat prosesind induktiv mhakimlr saslanmaq
C) eksperimentin nticlrini sxemlr v qrafiklr formasnda tsvir etmk
D) mcrrd fikirlri qeyd almaq, sonra is onlar sistemldirmk
E) yrniln obyekt zrind mahidlri ardcl olaraq davam etdirmk
34. Sanalogiya nyi yrnir?
A) insann frdi salaml haqqnda elmdir
B) tbabtin mqsd v vziflrini myyn edn elmdir
C) ictimai salamlq haqqnda elmdir
D) salamlq haqqnda elmi tdqiqatlarn aradrlmasdr
E) insann hyat trzini yrnmkl mul olan elmdir
35. Flsfnin mdni-trbiy funksiyas n demkdir?
A) insanlarn tfkkr mdniyytini yksltmk, onlarda tnqidi yanama v mstqil yanama
keyfiyytlri alamaq
B) insanlarda onlarn rastlad ziddiyytlrdn knara qamaq bacar alamaq
C) insanlarda cmiyyt dair mlumatlar toplamaq
D) insanlara tbit dair hrtrfli mlumatlar vermk
E) insanlarda ideal tsvvrlr formaladrmaq

36. Hegel dialektikasnn ziddiyyti

A) znn flsfi sistemini idrak prosesinin davam kimi qiymtlndirmsi
B) metod v sistemin bir-birin ksliyi
C) flsfi sistemi inkiafn mumiliyini qbul edirdi
D) mtlq ideyan inkiafn ksliyi hesab etmsi
E) inkiafn triada prinsipini irli srmsi
37. Kliniki tfkkrn mahiyytini gstrin:
A) Xstliyin hlli yollarnn kliniki aradrlmasdr
B) nsan orqanizmind gedn proseslrin mxtlif metodoloji mliyyatlarn kmyi il bu v ya digr
xstliyin kompleks drk olunmasdr
C) Xstnin hyat faliyytinin sas qanunauyunluunu thlil etmk bacardr
D) nsann myyn problemlrin hllind davrannn mahid olunmasdr
E) Sosial- psixoloji fenomen kimi tbabtin xsusi anlaylarn yrnib trtib edir
38. Bioetikann elm kimi sciyysi:
A) Bioetika tibbi etikann sinonimidir, eyni tdqiqat obyektin malikdirlr
B) Bioetikann tbabt etikas il he bir laqsi yoxdur
C) Bioetika canl orqanizm kimi yalnz insanlar hat edir
D) Bioetika - traf mhiti znd ehtiva edir
E) Bioetika znd Yer zrind yaayan btn insanlar, glck insan nsillrini, btn canl
orqanizmlri v traf mhiti birldirir
39. Mnvi hyat ndir?
A) siyast v siyasi ur
B) mnvi faliyyt v iqtisadi hyat
C) iqtisadi mnasibtlr v insanlar arasnda yaranan istehsal mnasibtlri
D) ictimai ur v onun formalar
E) mnvi faliyyt v onun gediind insanlar arasnda yaranan laq v mnasibtlr
40. Heydr liyev v Azrbaycanlq ideyas
A) Azrbaycan razisind mdniyyti, iqtisadiyyat, sosial hyat inkiaf etdirmk
B) Azrbaycanda knd tsrrfatn, bank sistemini, zl sektoru inkiaf etdirmk
C) Azrbaycanda insanlarn mnvi, maddi, sosial tlblrini dmk, infrastrukturu inkiaf etdirmk
D) Azrbaycan dilini, mdniyytini, milli-mnvi dyrlrini, adtlrini yaatmaq

E) Azrbaycan elmini, incsntini, musiqisini yaatmaq

41. Lokayata-arvaka flsfsind sas nsrlr
A) torpaq, aac, od,su
B) hava, metal, od, su
C) aac, metal, torpaq, su
D) hava, torpaq, od,su
E) hava, torpaq, aac,su
42. Estetik urun funksiyalar v xasslri hanslardr?
A) idrak, trbiyvi, l, hormoniya, simmetriya, gzllik, btvlk
B) bdii, idraki, mnvi, tamlq, gzllik, zvq
C) xlaqi, estetik, mnvi, zvq, tamlq, kakofoniya, simfoniya
D) estetik, idraki, mnvi, hormoniya, tamlq, simmetrik
E) idrak, mnvi, trbiyvi, tamlq, btvlk, sinkretlilik
43. Klamn ideya mnblri
A) qdrilik,cbrilik,ismailik
B) xaricilik,ismailik,qdrilik
C) sifatilik,qdrilik,cbrilik
D) cbrilik,sifatilik,xaricilik
E) qdrilik,sifatilik,ismailik
44. Mhndis malic modelinin sas xsusiyytlri:
A) pasiyent hkiml mqavil balayr
B) hkim malic prosesind xsty mexaniki, yaya olan mnasibt bslyir
C) hkim az msrfl maksimum ntic ld etmk istyir
D) hkim xst mnasibtlri ata vlad mnasibtlri xatrladr
E) pasiyent hkimdn salaml, malicnin variantlar v s. haqda kifayt qdr mlumat alr
45. Kmiyyt predmetlrin hans trflrini ifad etmir
A) predmetin sas sciyysini
B) hcmini
C) sayn
D) predmetin dyikn trfini
E) miqdarn

46. Hmrylik etika prizmasnda ndir?

A) hmrylik etik baxmdan ehtiyac olanlara kmy saslanan mnvi dyrdir
B) hmrylik nnvi cmiyytlrin mexaniki, qrup mnasibtlridir
C) hmrylik eqoist frdiyytiliyi tlb edir
D) hmrylik z maraqlar namin qarlql faydaya saslanan mkdalqdr
E) hmrylik bir-biril qarlql mnafey saslanr
47. Hadislr yanama xarakterin gr ziddiyytlrin blgs:
A) ontoqonist, tsadfi
B) qeyri-ontoqonist, zruri
C) xarici, tsadfi
D) daxili, tsadfi
E) zruri, tsadfi
48. Mhsuldar qvvlr il istehsal mnasibtlrinin myin subyektinin inkiafnda sas rolu
nddir?
A) onlar mk subyektinin texnoloji tkmillmsini v my iqtisadi svqedici-lrini ifad edir
B) onlar myin subyektini mnvi baxmdan tkmilldirir
C) onlar myin tkilini tmin edir
D) onlar mk subyektinin tbit il mnasibtlrini myyn edirlr
E) onlar ur amillrinin rolunu ar
49. . Kantn etik flsfsin gr xlaqn sasn n tkil edir
A) din
B) tzahrlrin drki
C) hipotetik imperativ
D) sbbiyyt qanunu
E) qti imperativ
50. Ehtimal anlay n demkdir?
A) imkann gerkliy evril bilmsi drcsinin lsdr
B) imkann sbbiyytl ks laqsinin lsdr
C) imkann forma il ks laqsinin lsdr
D) imkann zrurtl ks laqsinin lsdr
E) imkann mzmun il ks laqsinin lsdr

51. Eksperiment n demkdir?

A) yrniln predmetlr zrind aksiomlar qurmaq
B) obyekti drk etmk n onu konkret raitd cihazlarla yrnmk
C) mcrrddn konkret ykslm metodunu ttbiq etmk
D) mahidlrin nticlrini mumildirmk
E) obyekti hiss zvlri vasitsil seyr etmk
52. Flsfd v tbabtd yeni elmi konsepsiya insan nec tqdim edir?
A) insan mumi sosial dyrlr rivsind ali, zn tnzimly v canl sistem kimi tqdim edir.
nsan bioloji sviyyd frd, sosial sviyyd ictimai tarixi inkiafn fal subyekti kimi tqdim edilir
B) insan vahid inteqral sistemdir
C) insan tarixi faliyyt v mdniyyt subyektidir
D) insan cmiyytin inkiafnn ali mqsdidir
E) insan btn ictimai mnasibtlrinin mcmusudur. Eyni zamanda biosferann ritmlrindn asldr.
53. Bunlardan hans rsmi surtd hakimiyyt blgsnn sas istiqamti hesab edilmir?
A) icraedici hakimiyyt
B) mhkm hakimiyyti
C) qanunverici hakimiyyt
D) bldiyy hakimiyyti
E) KV-in hakimiyyti
54. Sosial birlik n demkdir?
A) obyektiv surtd qrarlaan btv sosial tsisatdr
B) myyn qrup insanlarn mexaniki mcmusudur
C) insanlarn myyn mqsdi yerin yetirmk n yaratdqlar tkilatdr
D) sosial birlik dvlt qeydiyyatndan kemi tkilatdr
E) ur amillri sasnda yaranan qrupdur
55. Flsfd universal laq anlay n demkdir?
A) laq varlqdak obyektlr arasnda el mnasibtdir ki, birinin dyiilmsi digrind d dyiiklri
rtlndirir
B) universal laq isnanlar arasnda mnasibtlri ks etdirir
C) universal laq bioloji almd olan qarlql rtlnm mnasibtidir
D) universal laq tbit hadislri arasnda qarlql rtlnm mnasibtidir
E) universal laq tfkkr hadislri v proseslrinin bir-birin olan mnasibti demkdir

56. Flsfi fikrin inkiaf tarixind Aristotelin xidmtlri

A) sistematik subyektiv idealizm tliminin yaradlmasnda
B) ilahiyyat flsfsinin saslandrlmasnda
C) ontoloji, qnoseoloji problemlrin, dialektika v mntiq msllrin ilnib hazrlanmasnda
D) dnyann maddiliyi haqqnda materialist tlimin saslandrlmas v inkiaf etdirilmsind
E) tbitnaslq flsfsinin kf edilmsind
57. F. Bekonun flsfsind hqiqtin iki nv
A) dini v flsfi
B) ilahi v xlaqi
C) elmi v flsfi
D) mntiqi dini v
E) elmi v mntiqi
58. Reduksionizm n demkdir?
A) yksk v aa sviyylri zidd hesab edn bax
B) yksk v aa sviyylrin laqsini inkar edn bax
C) yksk sviyy il mqayisd aa sviyynin rolunu kiildn bax
D) yksk sviyyni zndn aa sviyyy mncr etmk
E) yksk v aa sviyylri eyni hesab edn bax
59. Etniki birlik formalarnn tarixi inkiaf ardcll hans sra il dzlm-dr?
A) tayfa, xalq, qbil, millt
B) tayfa, qbil, xalq, millt
C) millt, tayfa, xalq, qbil
D) millt, xalq, tayfa, qbil
E) qbil, tayfa, xalq, millt
60. Hkimlik xlaq znd nyi ifad edir?
A) tarixn formalam, hkimlrin miras qoyduu adt v nnlri, xlaqi gstrilri, normalar v
hkimlik mclllrini
B) hkim pesinin mqsd v vziflrini onun keyfiyyt xsusiyytlrini znd ifad edir
C) insanlarn davran normalarn, qaydalarn tnzim edn prinsiplri ifad edir
D) hkimlrin z hmkarlarna bsldiyi mnasibti ifad edir
E) hkimin xst qarsnda, cmiyyt qarsnda hdsin gtrdy vzifdir

61. Sosial flsf cmiyytin siyasi sferasn hans baxmdan yrnir?

A) sosial flsf cmiyytin siyasi sisteminin kediyi yolu yrnir
B) sosial flsf siyasi sferann digr sferalarla laqsini yrnir
C) siyasi rejim v idaretmni hrtrfli yrnir
D) sosial flsf siyasi sferada ba vern proseslr kompleks yanamaqla, onun mumi
qanunauyunluqlarn yrnir
E) sosial flsf cmiyytin siyasi hyatna dair konkret material toplamaqla mul olur
62. ntuisiyann sas sciyysini tkil etmir
A) mslnin ani hlli
B) sbutluluq
C) mslnin bilavasit hlli
D) mslnin gzlnilmz hlli
E) mslnin drk olunmadan hlli
63. Materiyann flsfi trifi aadaklardan hansdr?
A) materiya insana duyular il blli olan, duyularmzdan asl olmayaraq mvcud olan v
duyularmzla ks olunan, surti alnan, kli alnan, inikas edn obyektiv reall gstrmk n
flsfi kateqoriyadr
B) materiya fikrin xalis yaratddr, abstraktsiyadr, digr trfdn materiya v ona xas olan hrkt
abstrakt deyildir
C) materiya dnya n material deyildir v onun xasssi deyildir. O, znn oxchtliyind
dnyann zdr, onun yegan xsusiyyti obyektiv reallq olmaq xsusiyytidir
D) materiya yaradlmaz v mhvedilmzdir, o, bdi mvcuddur, onun mvcudluq sullar hrkt,
mkan v zamandr
E) materiya substansiya kimi x edn, yni ndns yarana bilcyin ehtiyac duyulmayan
tbitdir
64. Mexanisizm n demkdir?
A) hisslrin tam zrind stnlyn iddia edn bax
B) hisslr il tam bir-birin qar qoyan bax
C) tamn hisslr zrind stnlyn qbul edn bax
D) hisslr il tam eynildirn bax
E) tam hisslrin mexaniki mcmusu hesab edn bax
65. Biosferaya daxil deyil

A) heyvan nvlri
B) insanlar
C) korpuskulyar dala xassli hissciklr
D) hyatn dayclar
E) bitki nvlri
66. Bu lamtlrdn hans milltin sas gstricisi hesab olunur?
A) drinin rngi
B) iqtisadi hyat mumiliyi
C) razi mumiliyi
D) san v zn rngi
E) dil mumiliyi
67. Elmi rasionallq n demkdir?
A) mhakimlri emosiyalar zrind qurmaq
B) fikirlri aydn dill izah etmk
C) mhakim prosesind zkann nticlrin arxalanmaq
D) mhakim prosesind qeyri-uri formalar sas gtrmk
E) mhakim prosesind intuisiyalara geni yer vermk
68. Aadaklardan hans materiyann trifin daxil edilmir
A) materiyann flsfi kateqoriya olmas
B) materiyann duyularmzda ks olunmas
C) materiyann obyektiv reallq olmas
D) materiyann duyularmzla biz blli olmas
E) materiyann premdetin konkret xasssini ifad etmsi
69. Materiyann dialektik-materialist anlamnn sas chtlrin aid deyil?
A) materiyann urdan asl olmadnn irli srlmsi
B) materiyaya dualist mvqedn yanalmas
C) materiyann dnyann maddi vhdti il laqd gtrlmsi
D) materiyann bdiliyinin v sonsuzluunun qbul olunmas
E) materiyaya monist prinsipdn yanalmas
70. Zamann flsfi anlamn ifad etmir
A) zamann geridnmzlik xasssin malik olmas

B) zamann birll v biristiqamtli xarakter damas

C) zamann mstqil varlq kimi gtrlmsi
D) zamana materiyann mvcudluq formas kimi yanalmas
E) zamana hadislrin ba verm ardcll, surkliliyi v dyiikliklrin tempi kimi yanalmas
71. Aadaklardan hans ailnin tarixi inkiaf formasn ks etdirmir?
A) oxnikahllq
B) monoqam ail
C) qrup nikah
D) tknikahllq
E) feminizm hrkat
72. Aadaklardan hans ictimai ideologiyada ks olunmur?
A) dvlt mnafelri
B) frdi davran stereotiplri
C) sinfi mnafelr
D) milli mnafelr
E) sosial qrupun mnafelri
73. Masir Azrbaycan flsfsinin sas ideyalar hanslardr?
A) idealizm, materializm, klerikalizm
B) metafiziklik v dialektiklik
C) sosial msllrd tolerantlq
D) mstqillik, dvltilik, azrbaycanlq
E) milli, dini, irqi ayrsekiliy yol vermmk
74. stqurum mnasibtlrin daxil olan trflri gstrin
A) ail, insanlarn tarixi birlik formalar
B) siyasi mnasibtlr, iqtisadi mnasibtlr, ideoloji mnasibtlr, mnvi mnasibtlr
C) dvlt tkilatlar, mhkm, siyasi, ideologiya, mnvi mnasibtlr
D) ictimai tsisatlar, tkilatlar, hquq-mhafiz orqanlar
E) flsfi, hquqi, siyasi, xlaqi, bdii, elmi baxlar
75. Yeddi yunan mdrikindn biri olan Miletli filosof
A) Fales
B) Anaksimen

C) Periandr
D) Anaksimandr
E) Xilon
76. Aadak qruplardan hans cmiyytin sas sferalarn ifad edir?
A) maddi, mdni, ideoloji
B) iqtisadiyyat, myin tkili v idarilik
C) mk, istehlak, mit, thsil
D) siyasi v mnvi
E) maddi istehsal, sosial, siyasi v mnvi
77. Roma hkimi v tbitnas K. Qalen salamlq v xstliyi nec izah edirdi?
A) salamlq v xstliyin vziyyti ruhun faliyyti il baldr;
B) salamlq drd elementin dzgn qarmasnn nticsi, xstlik bunun ksi olan haldr
C) salamln vziyytini myyn iqliml laqlndirirdi
D) insan mikrokosm v ya makrokosmun hissciyidir
E) insan orqanizminin salaml xarici mhitl orqanizmin uyunlamasndan asldr
78. Tbii sem nticsind n ba verir?
A) aa nvlrin, siniflrin yaranmas
B) nvlraras v nvdaxili ziddiyytlrin oxchtliyi
C) tbii mhit arasnda mbariz
D) tsadfn zrurt, imkann gerkliy evrilmsi
E) tdrici kmiyyt v srayl keyfiyyt dyiikliyi
79. xlaqn sas kateqoriyalar hanslardr?
A) xeyir v r
B) sinifilik v mumbrilik
C) doruulluq
D) demokratiklik v millilik
E) daltlilik
80. Tbabt aadak bilik nvlrindn birin aiddir:
A) humanitar bilik sahsidir
B) tbii bilik sahsidir
C) texniki bilik sahsidir

D) tbii-elmi biliklr aiddir

E) fnlraras bilik sahsidir
81. Heydr liyev vtn amal tliminin struktur elementlri:
A) vtnsiz d yaamaq olar
B) vtn n vtnprvrlik lazm deyil
C) harada yaayrsansa, ora vtndir
D) vtn qay, vtn sadiqlik, vtnin taleyin biganlik
E) Vtnin taleyi n msuliyyt, Vtn dnmz sdaqt, Vtn xidmt, milli amil probleminin
drki.
82. Dnya-insan mnasibtlri sxeminin sas mzmununa daxil deyil
A) xsiyyt-cmiyyt mnasibtlri
B) tbit-insan mnasibtlri
C) mxtlif birliklr il cmiyytin mnasibtlri
D) insann frdi davran
E) tbit-tarix mnasibtlri
83. Mahiyytin sciyyvi chtlrini tkil etmir
A) predmetin gizli trfidir
B) mkan gstricisi olmas
C) predmetin sas xasslrinin mcmusu olmas
D) predmetin daxili trfidir
E) predmetin nisbi sabit trfidir
84. Hkim v xstnin qarlql mnasibtlrinin masir modellri:
A) kollegial v mhndis, mqavil, alturist
B) mqavil v mhndis, rasionalist, volyuntarist
C) mqavil v paternalist, mhndis, eqoist
D) mhndis v paternalist, kollegial, volyuntarist
E) mhndis, paternalist, kollegial, mqavil
85. drakn strukturuna daxil deyil
A) mistika
B) hissi idrak
C) rasional idrak

D) nzri idrak
E) empirik idrak
86. Demokratiyann sas formalar hanslardr?
A) referendum, ry sorusu, plebsit
B) eqalitar, zvi, oliqarxiya
C) vtnda cmiyyti, hquqi dvlt, eqalitar
D) liberal, eqalitar, zvi
E) oxloqrafiya, oliqarxiya, demokratiya
87. Mnvi varlq anlayna daxil deyil
A) insann axirt dnyas haqqnda tsvvrlri
B) frdilmi mnvi varlq
C) insann ideal varl
D) obyektivlmi mnvi varlq
E) miyytin mnvi varl
88. Materiyann sah nvnn formalarna daxil deyil
A) diskret hissciklr
B) elektromaqnit
C) cazib
D) nv
E) qravitasiya
89. Hkim v xstnin qarlql mnasibtlrinin masir modellri:
A) mhndis v paternalist, kollegial, volyuntarist
B) mhndis, paternalist, kollegial, mqavil
C) mqavil v mhndis, rasionalist, volyuntarist
D) mqavil v paternalist, mhndis, eqoist

E) kollegial v mhndis, mqavil, alturist

90. Flsfnin evristik funksiyas n demkdir?
A) tbit dair mlumatlar v biliklri artrmaq
B) flsfi metoda arxalanmaqla, yeni elmi biliklr v nzriyylr yaratmaq
C) insanlar dnyada gedn proseslrl tan etmk

D) insanlarn mahid qabiliyytini inkiaf etdirmk

E) cmiyyt dair mlumatlar v biliklri artrmaq
91. Tarixi inkiafda xsiyyt hans rol oynayr?
A) tarix z axar il gedir, xsiyyti d ardnca aparr
B) xarizmal xsiyyt tarixin yaradcs kimi x edir
C) o tarixin yegan yaradcsdr
D) o tarixi dayandra v dyidir bilr
E) o tarixi proses srtlndirici, yaxud lngidici tsir gstr bilr
92. Heydr liyev v milli mentalitetin inkiaf oriyentirlri:
A) milli zndrkin inkiaf
B) milli ideologiyann realla uyun glmmsi
C) arxaik dnc trzinin inkiaf
D) Azrbaycan reallnn modernldirilmsi; milli inkiaf ideologiyasnn hlli; dnc trzinin
yenilmsi.
E) milli dnc trzinin realla uyunluu
93. E. Miyancinin varlq tlimind cisimlrin blgs
A) isti v soyuq
B) brk v yumaq
C) ar v yngl
D) canl v cansz
E) statik v dinamik
94. Aadaklardan hans sosial flsfnin funksiyalarna daxil deyildir?
A) proqnostik funksiya
B) nzri funksiya
C) humanist funksiya
D) dnyagr funksiyas
E) tbitin drk olunmas
95. ctimai psixologiyann elementlri hanslardr?
A) hisslr, emosiyalar, hval-ruhiyy, ideal, mnafe, adt-nn
B) hquqi hisslr, vrdilr, normalar, psixika, rasional
C) emosiyalar, normalar, psixika, ruhi arzu, mnafe, adt

D) normalar, adtlr, mnafe, adt, psixika, rasional

E) emosiyalar, vrdilr, hrktlr, mnafe, nn
96. Flsf il tbabtin sx qarlql laqsini nd grrsnz?
A) pe etikas v mumbri xlaqa saslanan pekar hkim davrannn formalamasnda
B) xstliyin gediind mxtlif amillrin tsirinin nzr alnmasnda
C) malic, profilaktika v elmi faliyytd uursuzluqlarn sbbini amaqda
D) hkimin mnvi inkiafnda v onun dnyagr mdniyytinin keyfiyytinin v hkimliyinin
effektivliyinin ykslmsind
E) elmi uzaqgrnliyin imkanlarn v yollarn, istifad olunacaq texnika v texnologiya il hkimin
yaradc tfkkrnn laqsind
97. Arxaik miflr n xarakterik sujetlri ayrn:
1) antropoloji;
2) kosmoqonik;
3) kosmoloji;
4) ekoloji;
5) teoqonik;
6) antropoqonik;
7) sosial
A) 2; 6; 1; 3
B) 1; 2; 3; 4
C) 2; 5; 6; 7
D) 2; 3; 4; 7
E) 4; 5; 6; 7
98. Bioetika termini nenci ild v kim trfindn irli srlmdr?
A) 1620, F. Bekon
B) 1825, G. Hegel
C) 1950, . lyin
D) 1779, . Kant
E) 1969, V. Potter
99. ctimai urun strukturunun sosioloji spkisi necdir?
A) ictimai v frdi ur

B) adi ur v nzri ur
C) ictimai psixologiya v ictimai ideologiya
D) empirik baxlar v ictimai ry
E) mnvi dyrlr
100. Sistem anlay n demkdir?
A) sistem oxsayl elementlrin mexaniki mcmusudur
B) sistem qarlql tsird olan elementlrin xaotik birliyidir
C) sistem hrkt formalarnn sra il dzldr
D) sistem struktura v mtkkilliy malik elementlr oxluudur
E) sistem iki v daha artq elementin birlmsidir
101. ndeterminizm n demkdir?
A) hadislrin dyikn olduunu inkar edn tlimdir
B) hadislrin tsadfi xarakterini inkar edn tlimdir
C) hadislrin nisbi sabit xarakterini inkar edn tlimdir
D) hadislrin rtlnm laqlrini inkar edn tlimdir
E) hadislrin mkan-zaman laqlrini inkar edn tlimdir
102. Klassik alman flsfsinin sas cryanlar hanslardr?
A) dualizm, subyektiv idealizm, obyektiv idealizm, materializm
B) dualizm, atomizm, obyektiv idealizm, materializm
C) dualizm, sufizm, obyektiv idealizm, materializm
D) dualizm, subyektiv idealizm, sofizm, materializm
E) dualizm, subyektiv idealizm, obyektiv idealizm, intuitivizm
103. ur problemin flsfi yanama nyi nzrd tutur?
A) aksioloji; qnoseoloji; struktur; sistemli
B) ontoloji; qnoseoloji; substrat; sosial tarixi
C) sosial-tarixi; ontoloji; mexaniki; fiziki
D) substrat; qnoseolji; ontoloji; antropoloji
E) antropoloji; sistemli; sosial-tarixi; sinergetik
104. Aq cmiyyt tlimi il demokratik inkiafn dzgn nisbti necdir?
A) aq cmiyyt tlimi il demokratik inkiaf bir-birini istisna edir
B) sas msl aq cmiyyt qurmaqdr, demokratik inkiaf o qdr d vacib deyil
C) sas msl demokratik inkiaf tmin etmkdir, aq cmiyyt yaratmaq o qdr d vacib deyildir

D) aq cmiyyt v demokratik inkiaf eyni mnan ifad edir

E) aq cmiyyt tlimi il demokratik inkiaf bir-birindn ayrlmazdr
105. Aadaklardan hansn cmiyytin inkiafnn hrktverici qvvsi hesab etmk olmaz?
A) liderlrin faliyytini
B) z mnefelrini drk edn ktlni
C) xalqn faliyytini
D) insanlarn ur v arzularn
E) grkmli xsiyytlri
106. Bunlardan hans sosial idrakn metodlarna daxil deyildir?
A) sistemli struktur thlil
B) sosial realla substrat hadissi baxmdan yanama
C) modelldirm v abstraktladrma
D) tarixi, genetik
E) humanitar-xsiyyt mvqeyindn yanama
107. Diaqnozun hans formalari vardr?
A) etalon, differensial, intuitiv v volyuntarist
B) xstliyin inkiaf, xstliyin etiologiyas
C) instrumental- biokimyvi, obyektiv v subyektiv
D) kliniki analiz, etalon, differensial
E) kliniki, crrahi, nzri
108. Heydr liyev milli mnlik urunun inkiafnn meyllri:
A) siyasi dyrlrin qiymtlndirilmmsi
B) cmiyytin maddi istehsal sahsini daha da genilndirmk
C) etnopsixoloji v etnomdni dyrlrin inkiaf
D) ktl urunun inkiaf
E) mnlik urunun drk edilmmsi
109. Sosial idrak hans spesifikliy malikdir?
A) sosial mhit yeni biliklr verir
B) obyekt kimi insan, subyekt kimi insan x edir
C) onun metodlar il baldr
D) nzri bilik stnlk tkil edir

E) praktika mhm rol oynayr

110. xlaqi uru hquqdan frqlndirn sas lamt hansdr?
A) xlaqi normalarn ictimai ry vasitsil tnzim olunmas
B) xlaqi normalarn hali irisind geni yaylmas
C) xlaqi urda davrana qiymt verilmsi
D) xlaqi urun normativ xarakteri
E) xlaqn tarixn hquqdan vvl yaranmas
111. Keyfiyyt predmetlrin hans trflri daxil deyil
A) predmetlrin say v miqdar
B) zruri xasslri
C) atributiv xasslrin mcmusu
D) predmeti btv bir tam kimi sciyylndirn sas trflr
E) n mhm xasslri
112. Heydr liyev dvltilik v siyasi mentalitet haqqnda
A) demokratiyan nikiaf etdirmk, infrastrukturu znginldirmk
B) kemi salam dnc mvqeyindn, yaradc yanama, hquqi dvlt v vtnda cmiyyti
prinsiplrinin hmiyytinin saslandrlmas.
C) sosial dalt, sosial mobillik v sosial tbqlrin rifah
D) hquqi dvlt, vtnda cmiyyti, gcl iqtisadiyyat
E) elmin inkiaf, mdniyytin v thsilin inkiaf
113. Tbabt bdnin malicsind kmk etdiyi kimi flsf d insann ruhunu saaltmaldr.
Bu fikir kim mxsusdur?
A) Epikr
B) Aristotel
C) Sokrata
D) Platona
E) Kanta
114. Formann nisbi mstqilliyi n demkdir?
A) mzmunu tkil etmsi, inkiaf normal rivy salmas, mzmundan myyn qdr
mstqillmsi
B) mzmunun hdudlarn tam ab kemsi
C) mzmunun inkiafn qti surtd myyn etmsi

D) mzmun il eyni sviyyli rola malik olmas

E) mzmuna he bir mhl qoymamas
115. Aadaklardan hans faliyytin nvn aid deyil?
A) sosial siyasi sah
B) ail mit sahsi
C) mnvi sah
D) canl orqanizmlrin assimetrikiliyi v hyat ritmlrinin sahsi
E) maddi istehsal sahsi
116. Estetik urun balca xsusiyyti ndir?
A) dnyan mnvi-praktiki mnimsmsi
B) insanlar xobxtliy sfrbr etmsi
C) gerkliyi bdii obrazlar vasitsil ks etdirmsi
D) tbii v sosial proseslrin mahiyytini akar etmsi
E) insanlar gzlliy aldrmas
117. Kainatn istilik lm nzriyysinin sas nqsan ndir?
A) entropiyann artmas fizika qanununun btnlkd kainata ttbiq edilmsi
B) aq sistemlrin znmxsusluqlarna arxalanmas
C) sistemin traf mhit il qarlql tsirinin mtlqldirilmsi
D) sistemd zntkil xasssinin rolunun iirdilmsi
E) qeyri-mvazintli sistemlrin faliyyti haqqnda mddalarn iirdilmsi
118. ctimai psixologiya nec yaranr?
A) kabinetlrd
B) gndlik hyat raitind, praktikada
C) idman tlimlrind
D) tdris prosesind
E) asud vaxtda v qirat zaman
119. Sosial flsfd cmiyytin sas nzri modellri hanslardr?
A) naturalizm, idealizm, materializm
B) sosial tkaml, sosial tiplr, naturalizm
C) tarixi materializm, idealizm, corafi determinizm
D) materializm, sosial dinamika

E) corafi determinizm, sosial tiplr, idealizm

120. K. Marks v F. Engels cmiyyti nec adlandrrdlar?
A) istehsaln inkiafnn n yksk sviyysi
B) sivilizasiyann balanmas
C) insann tbitdn ayrlmas
D) insanlarn qarlql faliyytinin mhsulu
E) mnimsm faliyytindn istehsal faliyytin keilmsi
121. Borc xsiyytin hyata keirmli olduu:
A) ictimai trqqinin ideoloji chtdn anlalmasdr
B) vicdann tlbidir v xlaqi idealn nticsidir
C) vzif borcudur
D) qaytarlmal olan maddi vsaitdir
E) baqasnn iradsinin kor-koran yerin yetirilmsidir
122. Stratifikasiya tliminin yaradcs kimdir?
A) ellinqi
B) Toyinbi
C) D. Rikards
D) Popper
E) P. Sorokin
123. Dini urun sas struktur blgs hansdr?
A) dini hisslr v din tlimi (ilahiyyat)
B) real dini faliyyt v etiqad
C) dini ayin v mrasimlrin yerin yetirilmsi
D) dini xurafat v mvhumat
E) mqdds yerlri ziyart
124. Siyast hans vasitlrl hyata keirilir?
A) ictimai birliklr v sosial qruplar
B) siyasi mnasibtlr, siyasi institut v siyasi ideologiya
C) siyasi mnasibtlr v siniflr
D) siyasi partiyalar v psixologiya
E) siyasi ideologiya v mdniyyt

125. Pasiyentin qrar hkim n qanundur iddias mnvi chtdn yalnz aadak
hallarn hansnda qrar kimi zn dorulda bilr:
A) pasiyentin salamlq vziyytini pisldirmirs v mlumatlandrlm razla uyun olaraq baqa
insan hyatn thlkd qoymursa
B) pasiyent n, htta, tibbi vasitlrin ks gstrii olduqda bel
C) pasiyent z razl olmadan qohumlar trfindn mcburu evtanaziya ya mruz qalrsa
D) ktlvi informasiya vasitlrind yazlanlar davran normas kimi qbul edilirs
E) tin taplan drman vasitsindn maksimum istifad olunursa
126. Hkimin dnyagrnd flsfnin sistemldirici rolu ndn ibartdir?
A) insann dnyaya v zn mnasibtinin yrnilmsinin spessifik sulundan
B) xsi hyatn znmxsus verballamasndan
C) hkim n hqiqi, azad v urlu dnyagr seiminin zruri rtindn
D) dnlm sistem yaradclndan
E) idrak v praktikann mnvi sintezindn
127. Marksn irli srdy Asiya istehsal sulunun xsusiyyti ndir?
A) ictimai mlkiyyt hkmran olur
B) xsusi mlkiyytin sahibi dvlt olur
C) dvlt olmur
D) feodal tsrrfat hkmran olur
E) xsusi mlkiyyt olmur
128. Hquqi dvltin prinsiplri hansdr?
A) ardcl, hrtrfli demokratiyann hyata keirilmsi, qanunun aliliyi, xsiyyt azadlnn, onun
hquq v lyaqtinin qorunmas
B) demokratik seki, qanunlarn mzakirsi, halinin sosial rifahnn ykslmsi
C) qanunun aliliyi, iqtisadiyyata dvlt nzarti
D) xsiyytin hquq v vziflrinin qorunmas, halinin sosial rifahnn ykslmsi
E) demokratiyann hyata keirilmsi, ictimai-asayiin qorunmas
129. nkiafn flsfi anlam n demkdir?
A) inkiaf tbitd v cmiyytd ba vern dyiikliklrdir
B) inkiaf tbitd gedn proseslr haqqnda tsvvrlrdir
C) inkiaf sbbiyyt laqlrini ks etdirn obyektiv prosesdir

D) inkiaf geridnmz xarakterli, irliy ynln, qanunauyun prosesdir

E) inkiaf universal xarakterli dyiikliklr demkdir
130. Heydr liyev v milli varlmzn sas rtlri:
A) dvltsizlik, lyaqtsizlik, sivilizasiyaszlq
B) diktaturann yaradlmas
C) milli dvltin qurulmas, mhm sivilizasiyal dvltilik prinsiplrin riayt edilmsi, milli mnlik v
lyaqtin bhrana mruz qalmamas
D) milli varln dvltin quruluunda ifad olunmamas
E) milli ayrsekiliyin mvcudluu
131. xlaqi normalar qoruyan ndir?
A) valideynlr
B) dvlt
C) asaqqallar
D) ictimai ry
E) hquq mhafiz orqanlar
132. Flsfnin yaranmasnn mumi qanunauyunluqlarna daxil deyildir?
A) insanlarn elmi axtar chdlrinin oxalmas
B) vvlki dnyagr formalarn znginldirmk chdlri
C) mifoloji urun bhran keirmsi
D) mumbri dyrlr geni mracit edilmsi zrurti
E) ibtidai icma quruluunun dalmas v quldarln yaranmas
133. Sosial gerkliyin mnvi-praktiki mnimsnilmsin daxil olan ictimai ur formas
hanslardr?
A) xlaqi, flsfi v estetik ur
B) estetik, dini v siyasi ur
C) flsfi, xlaqi v dini ur
D) xlaqi, siyasi v hquqi ur
E) dini, hquqi v siyasi ur
134. Dvltin mnyini gstrn baxlar hansdr?
A) zoraklq, blg, tkilat, realist, marksist
B) patriarxal, nominalist, realist, zoraklq

C) ictimai mqavil, marksist, patriarxal, blg

D) blg, zoraklq, tkilat, nominalist
E) patriarxal, zoraklq, ictimai mqavil, psixoloji-bioloji, marksist
135. Btvlkd traf dnyan mnvi mnimsyn ictimai ur formasna aa-daklardan
hanslar aiddir
A) flsfi, xlaqi, dini ur
B) estetik, elmi, flsfi ur
C) dini, estetik, xlaqi ur
D) estetik, dini, flsfi ur
E) dini, xlaqi, estetik ur
136. Flsfi biliyin elmiliyi meyarlarna nlr daxildir?
A) subyektivlik, rasionallq v sbutluluq
B) bdilik, obyektivlik, subyektivlik
C) obyektivlik, rasionallq v sbutluluq
D) obyektivlik, rasionallq v subyektivlik
E) bdilik, rasionallq v sbutluluq
137. Sosial flsf cmiyyti yrnrkn hans prinsiplr saslanr?
A) sosial determinizm, tarixilik, varislik, sosial ziddiyytlrin akarlanmas
B) mntiqi, tarixi, obyektiv hqiqt, varislik
C) determinizm, sosial zidiyytlrin akarlanmas, mntiqi, tarixi
D) varistik, determinizm, dnyagr, nzri
E) tarixi, metodoloji, varislik, nzri
138. Sosial idrakn sas trflri hanslardr?
A) ontoloji, qnoseoloji, aksioloji
B) idraki, elmi, irrasional
C) rasional, antoloji, hissi
D) aksioloji, rasional, irrasional
E) mntiqi, qneosoloji, rasional
139. F. Bekon tbabti ne hissy blrd?
A) salamln saxlanlmas, xstliklrin malicsi, insan mrnn uzadlmas
B) salamlq, xstliklrin diaqnozu, xstliyin malicsi

C) hkimlik mharti, xstliyin diaqnozu, insan mrnn uzadlmas

D) xstnin bana glnlrin hamsnn qeyd alnmas, xstliklrin tsvirinin aparlmas, toplanm
materialn cm halnda birldirilmsi
E) salamln brpas, xstliyin diaqnozu, evtanaziya
140. Sosial faliyyt hans nsrlrdn tkil olunur?
A) maddi faliyyt, mnvi faliyyt, insanlar, sosial reallq
B) insanlar, fiziki yalar, simvollar, laqlr
C) tlbatlar, mnafelr, motivlr, arzular
D) siyasi, ratisadi, mnvi, ideoloji
E) mdni faliyyt, sosial faliyyt, insanlar, laqlr
141. Kollegial malic modelinin sas xsusiyytlri:
A) hkim xstnin malicsi zaman onun bdnini manipulyasiya edir
B) hkimin pasiyent mnasibti valideynin vlada olan mnasibtini xatrladr
C) pasiyent hkimdn salaml, malicnin variantlar xstliyin inkiaf proqnozu, mmkn
arlamalar bard kifayt qdr mlumat alr v bzi mlumatlar verir
D) xsty mnasibtd hkim zn hakimi-mtlq kimi aparr
E) hkimin pasiyentl mnasibti mqavily saslanr
142. Sosial-etnik strukturun sas elementlri hanslardr?
A) millt, xalq, sosial qrup, sosial birlik
B) etnik qrup, etnik tbq, xalq, millt
C) elat, tayfa, xalq, millt
D) sosial qrup, sosial tbq, xalq
E) qbil, tayfa, xalq, millt
143. Biotibbi etikada insan hyatnn dyri myyn edilir:
A) psixi v fiziki kamillikl
B) insan xsiyytinin unikall v tkrarolunmazl il
C) cmiyytd yksk mnsb sahibi olmaqla
D) yaanan illrin sayna gr
E) var-dvlt malik olmaqla
144. urun mnyinin sosial raiti
A) ba beynin sb sisteminin inkiaf, mk prosesi

B) bdnin tkili, nitq, nsiyyt

C) ali heyvanlarda birinci siqnal sistem, nitq, tlbat
D) bdnin tkili, mk prosesi, nsiyyt
E) mk, mk prosesi, nitq, nsiyyt
145. Ailnin tarixi inkiafnn sas formalar hanslardr?
A) tknikahlq, qrup nikah, endoqamiya
B) qrup nikah, poliqamiya, endoqamiya, monoqam
C) poliqamiya, tknikahlq, monoqam
D) monoqam, endoqamiya, qoa nikah
E) qrup nigah, poliqamiya, kbin-talaq
146. Cmiyytin siyasi sisteminin spkilrini myyn edin?
A) tnzimedici, kommunikativ, funksional, siyasi partiya, ideoloiya
B) siyasi mnasibtlr, siyasi tkilatlar, tnzimedici normalar, siyasi rejim
C) tkilatlar, normalar, siyasi ideologiya, siyasi mdniyyt, siyasi rejim
D) tkilatlar, tsisatlar, normalar, siyasi rejim, nzriyylr, laqlndirici
E) kommunikativ, siyasi rejim, siyasi mnasibtlr, siyasi partiya
147. Tsadf n demkdir?
A) predmetlrin daxili laqlrindn irli gln nticdir
B) predmetlrin mhm laqlrindn irli gln nticdir
C) insanlar sbbini bilmdiklri hadislri tsadf adlandrrlar
D) hmin predmetlr n xarici, yardm, qeyri-mhm laqlrdn irli gln nticdir
E) tsadf yalnz cmiyytd ba vern xarici laqlri ifad edir
148. Yaradcln flsfi anlam n demkdir?
A) insan tfkkrnn mhsuldar fallnn ifadsidir
B) yaradclq fikri mliyyatlarn izah demkdir
C) yaradclq insann biliklrinin ttbiqi demkdir
D) yaradclq gndlik tcrbnin mumildirilmsi demkdir
E) yaradclq kemid yrnilmi biliklrin beyind brpa olunmasdr
149. Sosial sistemin tbii sistemdn sas frqlri hanslardr?
A) sosial sistemin elementlrinin rngarngliyi, insann unikall, sosial sistemin aq xarakteri
damas il

B) sosial sistemin aq xarakteri, sosial sistemin elementlrinin yeknskliyi il

C) sosial sistemin sas elementi olan insann evikliyi, fall il
D) sosial sistemin elementlri ox mrkkbdir, qapaldr, unikall il
E) sosial sistem urlu insanlardan tkili, insann nadir varl il
150. Paternalist malic modelinin sas xsusiyytlri:
A) hkimin xsty mnasibti atann vladna mnasibti kimidir
B) hkim az msrfl maksimum xeyir ld etmk istyir
C) pasiyent il mqavil balayr
D) hkim az msrfl maksimal hcmli v keyfiyytli tibbi yardm gstrmk istyir
E) bu model pasiyentin z xstliyi haqqnda kifayt qdr mlumat ld etmsin saslanr
151. Heydr liyevin Mstqilliyimiz bdidir konsepsiyasnn sas chtlri
A) siyasi rejim, siyasi mobillik, tarixi yadda
B) siyasi mdriklik, siyasi mentalitet, siyasi sabitlik
C) sosial sabitlik, milli etimad psixologiyasnn drki, tarixi taltin aradan qaldrlmas
D) sosial daltin brpas, sosial taltin inkiaf
E) siyasi sabitlik, siyasi sistem, siyasi konfliktlr
152. Cmiyytin sas sistemyaradc meyarlar hanslardr?
A) maddi nemtlr istehsal v xidmt nvlri
B) cmiyytl idariliyin smrli tkili v akarln tmin edilmsi
C) insanlarn faliyyti v onlar arasndak mnasibtlrin tipi
D) cmiyytin siyasi tkili v dvlt
E) sosial faliyyt v cmiyytin siyasi tkili
153. Cmiyytin mnvi sferasnn sas elementlri hanslardr?
A) mnvi tlbatlar, mnvi mdniyyt, mnvi istehlak, mnvi nsiyyt
B) mnvi nsiyyt, mnvi varlq, mnvi laqlr, mnvi istehlak
C) mnvi faliyyt, mnvi istehsal, mnvi tlbatlar, mnvi nsiyyt,mnvi istehlak, mnvi
mnasibtlr
D) mnvi mdniyyt, mnvi istehsal, mnvi istehlak, mnvi trqqi
E) mnvi nsiyyt, mnvi srvt, mnvi nn, mnvi dyrlr
154. Buddizm flsfsind nirvana anlaynn flsfi mnas
A) doru niyyt v doru ml

B) meditasiya
C) yenidndoulma
D) mhbbt v mdriklik
E) ruhun mtlq xilas
155. Cmiyytin maddi istehsal sferasnn sas gstricilri hanslardr?
A) cmiyytin sosial-iqtisadi mnasibtlrind daltin qorunmas
B) istehsal, blg, mbabil v istehlak
C) sosial-iqtisadi hyatn texniki-texnoloji tkili
D) siyasi sferann durmadan tkmillmsi
E) maddi nemtlrin yaradlmas prosesinin idar olunmas
156. Siyasi faliyytin sas mqamlarna daxil deyil?
A) insanlarn siyasi biliklri v hisslri
B) siyasi faliyyt, siyasi ideologiya, kadrlar semk v yerldirmk
C) tkilatlar, tsisatlar, normalar, nzriyylr
D) yaxn v perspektiv mqsd v vziflr hazrlamaq, mqsdlr nail olman
effektiv metodlarn hazrlamaq, mqsdlri hll ed bilck kadrlar hazrlamaq
E) kadrlar hazrlamaq, metodlar hazrlamaq, mqsd v vziflr hazrlamaq, nzriyylr
hazrlamaq
157. Masir flsfi v biotibbi antropologiyann n sas probleml-rindn biri ndir?
A) klonladrma
B) insan populyasiyasnn v mdniyytin qorunub saxlanmas
C) irsi xstliklrin aradan qaldrlmas v profilaktikas
D) insann mrnn uzadlmas
E) mxtlif elmlrl tbabtin qarlql laqsi
158. Dvltin mnyi haqqnda hans nzriyylr vardr?
A) zoraklq, zvi, marksist, teoloji, materialist, siyasi
B) ictimai mqavil, zoraklq, psixoloji, patriarxal, teoloji, materialist
C) tarixi, siyasi, psixoloji, pasionar, teokratik, psixoloji
D) tarixi-materialist, psixoloji, teokratik, marksist, siyasi, dini
E) ictimai mqavil, psixoloji, teokratik, marksist, siyasi, dini
159. Kollegial malic modelinin sas xsusiyytlri:

A) hkimin pasiyentl mnasibti mqavily saslanr

B) pasiyent hkimdn salaml, malicnin variantlar xstliyin inkiaf proqnozu, mmkn
arlamalar bard kifayt qdr mlumat alr v bzi mlumatlar verir
C) hkimin pasiyent mnasibti valideynin vlada olan mnasibtini xatrladr
D) hkim xstnin malicsi zaman onun bdnini manipulyasiya edir
E) xsty mnasibtd hkim zn hakimi-mtlq kimi aparr
160. Siyasi rejim formalar v hakimiyytin hyata keirilmsi?
A) totalitar, oliqarxiya, monarxiya, demokratik
B) monarxiya, respublika, demokratik, avtoritar
C) respublika, oliqarxiya, demokratik, totalitar
D) demokratik, avtoritar, monarxiya, respublika
E) demokratik, avtoritar, oliqarxiya, respublika
161. Xsusi n demkdir?
A) tkc v mumi olan yerd xsusi lazm deyildir
B) sas xsusidir, tkc o qdr vacib deyil
C) sas mumidir, xsusi o qdr d vacib deyil
D) real hyatda xsusi yoxdur, o yalnz nzriyyd mvcuddur
E) xsusi tkc il mumi arasnda aralq vsildir
162. Hadis zd olan laqlri yrnir, yoxsa gizli laqlri?
A) hm zd olan, hm d gizli laqlri
B) zd olan laqlri
C) cmiyytd gizli, tbitd zd olan laqlri
D) tbitd gizli, cmiyytd zd olan laqlri
E) yalnz gizli laqlri yrnir
163. Mifoloji dnyagrnn xarakterik lamtlri hanslardr?
A) obrazllq v emosionallq, rasionallq, sinkretiklik, ateizm;
B) rasionallq, irrasionallq, ciddi mntiqi struktur, genetizm
C) dinsizlik, altruizm, eqoizm
D) sinkretiklik, antropososiomorfizm, genetizm, obrazllq v emosionallq
E) sistemlilik, kosmologizm, altruizm
164. Sosial strukturun sas elementlri hanslardr?

A) tbq, sosial trkib, xalq, ail, millt

B) sosial-sinfi struktur, sosial trkib, qrup, ail
C) qrup, sinif, millt, demoqrafik struktur, ail
D) sosial-etnik struktur, sosial sinfi struktur, xalq, qbil
E) sosial trkib, sosial-etnik struktur, demoqrafik struktur, sosial-sinfi struktur, ail
165. Sosial trkib ndir?
A) sosial birlik formalarnn, qruplarn v tbqlrin mumi hali irisind xsusi kisidir
B) sosial-sinfi birliklr, sosial qruplar v tbqlrin birliyi
C) halinin sosial-razi birliyi
D) cmiyyti tkil edn sosial qruplarn v birlik formalarnn qarlql mnasibtlri
E) ayr-ayr sosial birliklrin mumi sosial struktur daxilind yerlmsi
166. Flsfi mnada gtrln varlq ndir?
A) varln xsusi v tkc formalar demkdir
B) varln n mumi, xsusi v tkc formalarnn vhdtidir
C) insann varl demkdir
D) tbitin varl demkdir
E) cmiyytin varl demkdir
167. ctimai ideologiya ndir?
A) ictimai varln elmi-nzri, siyasi v sosial ifadsidir
B) cmiyytin, dvltin, milltin v sosial qruplarn sas mnafelrinin nzri ifadsidir
C) ictimai urun yksk elmi-estetik nzri ifadsidir
D) cmiyytin, sosial qruplarn sas mnafelrinin elmi kild ifadsidir
E) ictimai ideologiya cmiyytin, sas sosial qruplarn mnafelrinin bdii, elmi, nzri kild
ifadsidir
168. Elmi ictimai ur formas kimi sciyylndirn balca cht hansdr?
A) gerkliyi yani surtd v obrazl ifad etmk
B) gerkliyi qanunlar v kateqoriyalar sistemi vasitsil obyektiv inikas etdirmk
C) insanlar arasnda davran formalarn ifad etmk
D) elmin din zidd olmas
E) znn spesifik inkiaf qanunlarna malik olmas
169. Genetik laqlrin sas spesifikliyini ifad edir

A) laqlrin yaranma, mn xarakteri

B) laqlrin daxili v xarici nvlr malik olmas
C) laqlrin mzmun v forma mxtlifliyi
D) laqlrin subordinasiya xarakterliliyi
E) laqlrin korrelyasiya xarakterliliyi
170. ctimai ur formalarn frqlndirn sas meyarlar hanslardr?
A) inikasn formas, siyasi formas, ideoloji formas, mnvi formas
B) ictimai funksiya, siyasi funksiya, sosial funksiya, dini meyar
C) sosial meyar, inikas predmeti, mnvi meyar, siyasi funksiya
D) inikasn predmeti, siyasi funksiya, dini meyar
E) inikasn predmeti, inikasn formas, inkiaf xsusiyytlri, sosial funksiyalar
171. xlaqi urun funksiyalar hanslardr?
A) mnvi borc, estetik, qiymtlndirici
B) tnzimedici, qiymtlndirici, idrak
C) trbiyvi, idrak, tnzimedici
D) estetik, trbiyvi, idrak
E) xobxtlik, vicdanllq, trbiylilik
172. raqilik flsfsinin sasnda hans anlaylar dayanr?
A) od v su
B) vacib v mmkn varlq
C) varlq v yoxluq
D) Allah v insan
E) iq v qaranlq
173. Sosial flsfnin banisi kimdir?
A) M. Veber
B) E. Drkheym
C) O. Kont
D) Y. Uord
E) P. Sorokin
174. Flsf ndir?
A) praqmatik dncdir

B) mcrrd sxemlr mcmusudur

C) elmi dnyagrdr
D) empirik biliklr sistemidir
E) psixiki proseslri yrnn elmdir
175. Marksist dialektikann balca nqsann tkil edir
A) inkiafn mnbyi kimi ziddiyytlr geni yer verilmsi
B) inkiafa universal miqyasl proses kimi yanalmas
C) onun inqilabi zorakla haqq qazandrmas
D) inkiafda daxili amillrin stn rolunun qbul olunmas
E) inkiafa konkretlik prinsipi sasnda yanalmas
176. Flsf z mddalarn saslandrarkn ndn istifad etmir?
A) ictimai elmin nailiyytlrindn
B) tbitnasln kflrindn
C) mqdds ehkamlar v ayinlrdn
D) sosioloji tdqiqat materiallarndan
E) briyytin tarixi tcrbsindn
177. Malic-diaqnostika prosesind itirak ednlrin qeyri-brabrliyin v xstnin
hrktlrinin tmamil hkimin gstrilrin tabe olmasna saslanan model hansdr?
A) alturist model
B) paternalist model
C) klassik model
D) knll mlumatlandrlm razlq modeli
E) birg qrar qbul edilmsi modeli
178. Dnyagr ndir?
A) insann baqa insanlara mnasibti demkdir
B) insann tbit mnasibti demkdir
C) insanda dnya v znn orada yeri haqqnda mumilmi baxlar sistemidir
D) insan urunun drinliklrinin yrnilmsi demkdir
E) insann cmiyyt mnasibti demkdir
179. mkan v gerklik, kateqoriyalarn hans qrupuna aiddir
A) varln quruluunu ifad edn kateqoriyalara

B) tbitin varln bildirn kateqoriyalara

C) cmiyytin varln bildirn kateqoriyalara
D) ur proseslrini ifad edn kateqoriyalara
E) sbbiyyt laqlrini ifad edn kateqoriyalara
180. Evtanaziya n demkdir?
A) malic olunmaz xstni intihara svq etmk
B) insan hyatna mdaxil etmyin qadaan olunmas
C) insan mrnn qsaldlmasna chd etmk
D) lm mhkum olan xstnin arsz, zabsz lmn tmin etmk
E) insann mrnn uzadlmasna chd gstrmk
181. nsann varlna aadaklardan hans aid edilmir?
A) spesifik insan varl
B) insan varlnn metafizikas
C) ikinci tbitin varl
D) insann mahiyytini ifad edn chtlr
E) insann yalar almind varl
182. Siyast sas trflr v vasitlri hanslardr?
A) siyasi tkilatlar, ictimai tkilatlar, siyasi mnasibtlr
B) siyasi ideologiya, siyasi tkilatlar, siyasi mnasibtlr
C) siyasi tkilatlar, ictimai birliklr, siyasi ideologiya
D) siyasi mnasibtlr, siyasi institutlar, siyasi ideologiya
E) siyasi institutlar, siyasi tkilatlar, siyasi mnasibtlr
183. nsann spesifik varlnn sas keyfiyytlrin daxil deyil
A) insann dnn v hiss edn olmas
B) insann zkal varlq olmas
C) insann bdn v mvqqti mr malik olmas
D) insan mnviyyatnn unikal xarakteri
E) insann sosial-tarixi mahiyyti
184. Xolizm n demkdir?
A) tamn rolunun iirdilmsi
B) tam il hissnin eynildirilmsi

C) tam v hissnin, mzmun v formaya qar qoyulmas

D) hissnin rolunun iirdilmsi
E) tam il hissnin bir-birin qar qoyulmas
185. Materiyann sas xasslrin daxil deyil
A) zli v sonsuz mvcud olmas
B) z konkret formalarnn vhdtind gtrlmsi
C) z varlnn konkret formalarndan ibart hesab edilmsi
D) insann urundan knarda mvcud olmas
E) insan urundan asl olmadan mvcud olmas
186. Mifoloji dnyagrn xarakterik lamtlri hanslardr?
1) sinkretiklik;
2) rasionallq;
3) antropososiomorfizm;
4) ciddi mntiqi struktur;
5) genetizm;
6) emosionallq;
A) 1; 3; 5; 6
B) 1; 2; 3; 4
C) 4; 1; 2; 3
D) 5; 1; 2; 6
E) 6; 1; 2; 5
187. Sosial idrakn xsusiyytlrin bu baxlardan hans aid deyil?
A) insann xsi keyfiyytlrinin insann obyektin gcl tsiri
B) obyektiv hqiqtin z xarlmas
C) insan faliyytinin thlili
D) obyektin son drc mrkkb olmas
E) proseslrin v qanunauunluqlarn daycs olan subyektin d yrnilmsi
188. Dnyann maddi vhdtin daxil deyildir
A) materiya il urun vhdtini sbut etmk
B) dnyann monist-materialist mvqedn izah
C) materiyann ura mnasibtd ilkinliyini qbul etmk

D) dnyadak obyektlri bir-birindn tcrid olunmu vziyytd anlamaq

E) dnyann btv v geni mnzrsini vermk
189. Flsfd materializm il idealizmin mnasibtlri nec anlalmaldr?
A) masir dvrd materializm il idealizmin dialoqu zruridir
B) stnlk idealizm verilmlidir,nki o insann yaradc qvvsini n plana kir
C) materializm il idealizm barmaz mbariz aparr
D) sas yeri materialist mvqe tutmaldr
E) materializm il idealizmin he bir laqsi yoxdur
190. Dnya - insan sisteminin trflri arasndak qarlql mnasibtlr ne aspekt
daxildir v hanslardr?
A) 3 aspekt idraki, ontoloji, aksioloji
B) 5 aspekt subyekt, obyekt, idraki, aksioloji, ontoloji
C) 3 aspekt ontoloji, idraki, mnvi praktiki
D) 3 aspekt aksioloji, ontoloji, metodoloji
E) 4 aspekt ontoloji, idraki, aksioloji, mnvi-praktiki
191. Konfusinin idrak nzriyysin gr biliyin nvlri
A) hissi v qli
B) rasional v mntiqi
C) fitri v mntiqi
D) fitri v qazanlan
E) hissi, qli v intuitiv
192. Flsfni yrnmyin milli inkiaf baxmndan rolu nddir?
A) flsf milli zndrkin nzri sasdr
B) flsf milli mstqilliyin nzri saslarn ilyib hazrlayr
C) flsf mumbri v milli dyrlri laqlndirir
D) flsf mumbri dyrlri sas gtrdy n, milli inkiafda he bir rol oynamr
E) flsf milli mstqilliyin qorunub saxlanlmasna xidmt edir
193. Varln naturflsfi anlamnn sas sciyysi ndir?
A) varln tbit elmlri mvqeyindn izah
B) varln teoloji izah
C) varln marksist izah

D) varln materialist tfsiri

E) varln qli sxematik anlalmas
194. Materiyann mhvolunmazln sbut edn sas nzriyy hansdr?
A) enerji nvlrinin bir-birin evrilmsi tlimi
B) termodinamikann ikinci qanunu
C) kainatn istilik lm nzriyysi
D) qapal sistemlrd entropiyann nticlri haqqnda tlim
E) qeyri-mvazintli sistemlrin zntkil xasssi tlimi
195. mumdnya Shiyy Tkilatnn salamla verdiyi trif necdir?
A) salamlq el bir vziyytdir ki, bu zaman orqanizmin btn elementlri cisim, psixika v zka
deformasiyaya uramadan harmonik v tbii qarlql faliyytd olurlar
B) insann salaml onun fiziologiyasnn frdiliyindn ucada duran sosial hadisdir
C) salamlq orqanizmin subyektiv uyunlamann, mvcud realla almann amilidir
D) salamlq n yksk insani dyrdir
E) salamlq hm ayrca insann, hm d btvlkd insan cmiyytinin mnvi v sosial rifahdr
196. Flsfnin aksioloji funksiyas n demkdir?
A) tbitd mvcud olan hadislrin sbblrini akara xarmaq
B) dnyada ba vern proseslri hqiqt, xeyir, dalt v gzllik kimi dyrlr baxmndan
mnalandrmaq
C) siyasi proseslri drk etmkd yardm olmaq
D) insann tfkkr faliyytinin mexanizmini amaq
E) cmiyyt proseslrind tsir gstrn qanunauyunluqlar izah etmk
197. Subordinasiya laqlri n demkdir?
A) obyektlrd laqlrin mkan-zaman xarakterliliyi
B) laqlrin daxili v xarici olmas
C) laqlrin sbbiyyt mnasibtlrin malik olmas
D) obyektlrd laqlrin genetik formada olmas
E) obyektlrd laqlrin tabeilik formasnda olmas
198. Tkc v muminin mnasibtlrini sciyylndirir
A) onlarn ksliyi
B) onlarn mahiyytc eyni olmas

C) onlardan birinin reallqda, digrinin is nzriyyd mvcud olmas

D) onlarn oxarl
E) onlarn ayrlmaz vhdti
199. Flsfnin inteqrasiyaedici funksiyas n demkdir?
A) tbitnaslq elmlrinin tdqiqat obyektlrini myynldirmk
B) ictimai elmlrin tdqiqat obyektlrini myynldirmk
C) mxtlif elmlr arasnda laqlri akara xarmaqla, onlarn inteqrasiyasna kmk etmk
D) insanlarda vtnprvrlik v humanizm hissi alamaq
E) cmiyyt zvlrinin mnvi yksliin kmk etmk
200. Siyasi sferann sas nsrlri hanslardr?
A) hquq, hmkarlar ittifaqlar, iqtisadi ittifaqlar
B) cmiyytin ali v orta ixtisas thsili sistemi
C) insanlarn mnvi keyfiyytlri v urluluu
D) iqtisadi v tkilati-texniki mnasibtlr
E) dvlt, siyasi partiyalar v digr ictimai-siyasi tkilatlar
201. Materiyann quruluu haqqnda masir elmi tsvvrlrin sas qaysini tkil edir?
A) materiyann mrkkb sistemli tkil malik olmas v yeni-yeni sviyylri akar etmyin
mmknly
B) materiya il uru bir-birin qar qoyman doru olmadnn saslandrlmas
C) materiyann flsfi v tbii-elmi anlamlar arasnda frqlrin akar edilmsi
D) dnyann anlalmasnda dualist baxn saslandrlmas
E) materiya il substansiya anlaylarnn vhdtd olduu mddann saslandrl-mas
202. Flsfi antropologiyann sasn n tkil edir?
A) cmiyytin tarixi tiplrinin myynldirilmsi
B) tarixn hrktverici qvvlri
C) insann mahiyytinini mvcudluu v mnyinin yrnilmsi
D) cmiyytin inkiaf mrhllrinin akar edilmsi
E) tarix sivilizasiya mvqeyindn yanalmasnn saslandrlmas
203. zvi almd materiyann struktur sviyylrin daxil deyil
A) orqanizm sviyysi
B) elementar hissciklr sviyysi
C) hceyryqdrki sviyy

D) hceyr sviyysi
E) biosfera
204. Tibbi genetikann xlaqi problemlrinin spessifikliyi:
A) tibbi genetikann etik problemlrinin pasiyentlrin genetik testdn keirilmsi il ball yoxdur
B) tibbi genetikann etik problemlri irsi xstliklrin reproduktiv proseslr vasitsil nsildn-nsil
kemsi msllrini nzrd tutur
C) tibbi genetikann xlaqi problemlri nnvi tbabt etikas il eyniyyt tkil edir v hkim
pasiyent mnasibtlrindn ibartdir
D) pasiyentin genetik xstliyi sirr kimi saxlanlmaldr
E) pasiyentin nsil crsinin yaradlmas zruri deyildir
205. Hadislrin tzahr formalarna gr ziddiyytlrin blgs
A) zruri, sas
B) xarici ontoqonist
C) tsadfi, sas
D) daxili ontoqonist
E) daxili, xarici,
206. Materializmin sas tarixi formalarna daxil deyil
A) aqnostisizm
B) mexaniki materializm
C) metafizik materializm
D) sadlvh materializm
E) dialektik materializm
207. Hrktin sas xasslrin daxil deyildir
A) hrktin mnbyini ziddiyyt tkil etmsi
B) yaradlan v mhv ediln olmamas
C) cisimlrin mkanda yerdyimsi
D) fasilsizlikl fasilliyin vhdti olmas
E) universal xarakterli qarlql tsir olmas
208. Tbitin varlna daxil deyildir
A) frdin varl
B) btv bir tam kimi gtrln tbitin varl

C) tbit hallarnn (vziyytlrinin) varl

D) insandan asl olmayan maddi varlq
E) tbitdki ya v proseslrin varl
209. Tsviretm metodu n demkdir?
A) obyekti xsusi cihazlarn kmyil snaqdan keirmk
B) mahid nticlrini qeyd alaraq, toplamaq
C) obyektin fikird ideal obrazn quradrmaq
D) obyekti yrnrkn modelldirm ttbiq etmk
E) yrniln obyekti, ona yaxn olan digr obyektlrl mqayis etmk
210. Nisbilik nzriyysi hrkt, mkan v zamann mnasibtlrinin izahnda hans sas
yeniliyi yaratmdr?
A) mkan-zaman gstricilrinin, hrkt surtindn v cazib qvvsinin tsirindn asl olduunu
akar etdi
B) mkan, zaman v hrktin mstqil mvcudluq formas olduunu saslandrd
C) mkan, zaman v hrktin fasilli olduunu sbut etdi
D) mkan, zaman v hrktin fasilsiz xarakterini sbut etdi
E) mkan, zaman v hrktin dyiilmz xarakter malik olduu mddasn saslandrd
211. Flsfnin humanist funksiyas n demkdir?
A) dnya binasnn tkili haqqnda dzgn tsvvrlr formaladrmaq
B) tbitd ba vern proseslri anlamaa kmklik gstrmk
C) gerklikd olan hadislr haqqnda trafl informasiya vermk
D) elmi nailiyytlri qeyd almaqda v sistemldirmkd kmk etmk
E) insana qay,onun dnyagrn genilndirmk v mnviyyatn yksltmk
212. nikasn tkaml formalarnn ardcll necdir?
A) qcqlanma, hissiyat, psixika, ur
B) ur, psixika, hissiyat, qcqlanma
C) psixika, qcqlanma, ur, hissiyat
D) hissiyat, ur, psixika, qcqlanma
E) hissiyat, psixika, qcqlanma, ur
213. Aadak fikirlrdn hans sosial mhitin mahiyytini daha dolun ks etdirir?
A) sosial mhit insanlar hat edn tbii rait demkdir

B) sosial mhit insanlarn iqtisadi hyat demkdir

C) sosial mhit insanlarn oxtrfli qarlql mnasibtlrinin mcmusudur
D) sosial mhit insann ald mk kollektividir
E) sosial mhit insanlarn z yaxnlar il laqlridir
214. Flsfd qeyri-uri anlaynn sciyysini ifad etmir
A) qeyri-uri insann hrkt v davrannn instinktlr vasitsil tnzimln-msidir
B) qeyri-uri insann psixikasnda n aa yer tutan grksiz bir komponentdir
C) qeyri-uri znd uralt trflri birldirn xsusi tbqdir
D) qeyri-uri insan urunun aa sviyysi olub, onun formalamasnn mhm mnbyidir
E) qeyri-uri bilavasit ur sviyysindn knarda olan, onun nzartind olmayan mxtlif
instinktlr mcmusudur
215. Hadislrin inkiafda roluna gr ziddiytlrin bolgs
A) sas, tsadfi
B) qeyri sas daxili
C) qeyri sas xarici
D) sas, qeyri-sas
E) sas, zruri
216. Cmiyyt sistemli yanamann saslar irli srlmdr
A) M. Veber, K. Popper, K. Marks, S. Herder, O. Kont
B) S. Hegel, O. Kont, . Kant, P. Sorokin, M. Veber
C) K. Marks, F. Engels, O. Kont, . Herder, K. Popper
D) K. Marks, G. Hegel, Bertalanfi, O. Kont, . Kant
E) O. Kont, H. Spenser, K. Marks, P. Sorokin, M. Veber
217. Varln quruluunu ifad edn kateqoriyalara daxil deyil
A) mzmun v forma
B) sistem, struktur, element, tam v hiss
C) mahiyyt v hadis
D) tkc, xsusi v mumi
E) sbb-ntic
218. Aadak mlahizlrdn hans cmiyytin sosial hyatnn sas mahiyy-tini daha
dolun ifad edir?

A) sosial sfera fasilsiz surtd tkmillir

B) sosial sfera obyektiv surtd qrarlar
C) sosial sfera dyikn xarakterlidir
D) sosial sfera btv bir tamdr v onun trflri qarlql tsirddir
E) sosial sfera dyiilmzdir
219. Varln sbbiyyt laqlrini ifad edn kateqoriyalara daxil deyil
A) zrurt v tsadf
B) sbb v ntic
C) mzmun v forma
D) imkan v gerklik
E) determinasiya laqlrini ifad edn kateqoriyalar
220. xlaq urun sas kateqoriyalar hanslardr?
A) xeyir, r, vicdan, borc, lyaqt, rf, xobxtlik, dalt
B) gzllik, xeyirxahlq, facivilik, dzgnlk
C) lvilik, komiklik, xeyir, r, dalt
D) dalt, dzgnlk, xobxtlik, gzllik
E) xeyir, r, komiklik, gzllik
221. Tbabtd hyatn mnas hans aspektlrd frqlndirilir?
A) maddi, mnvi
B) psixogen, somatogen, tanatogen v etik
C) dini-xlaqi
D) ictimai flsfi
E) tibbi, xlaqi
222. Materiya v substansiya anlaylarnn oxar chtlrin aid deyil
A) hr ikisi urdan knarda mvcuddur
B) biri maddi, digri is mnvi varl ifad edir
C) materiyaya substansiya vasitsil baxlmas, onu daha trafl yrnmy imkan verir
D) hr ikisi sonsuz v bdidir
E) hr ikisi obyektiv reall ifad edir
223. Qanun yolu il myyn olunan laqlr
A) fiziki, zruri, mhkm, mumi, hmiyytli

B) funksional, hmiyytli, zruri, mhkm, tsadfi

C) tsadfi, hmiyytli, zruri, mhkm, mumi
D) daxili, hmiyytli, zruri, mhkm, mumi
E) sosial, zruri, mhkm, mumi, hmiyytli
224. Aadak meyarlarn hans cmiyytin sosial sferasnn sasn tkil edir?
A) sosial faliyytin znmxsus xarakteri v burada insanlar arasnda qrarlaan mnasibtlrin
spesifikliyi
B) insanlarn ictimai fall v urluluunun sviyysi
C) insanlarn mk v mit raitinin tkili gstricilri
D) insanlarn thsil v mdniyyt gstricilri
E) mvcud cmiyytd demokratiyann sviyysi
225. Merizm n demkdir?
A) hissnin rolunun iirdilmsi
B) tam il hissnin eynildirilmsi
C) tamn rolunun iirdilmsi
D) tam il hissnin bir-birin qar qoyulmas
E) tam il hissnin mahiyyt v hadis il eynildirilmsi
226. Norma ndir?
A) hceyr strukturlarnn yenidn qurulmas il bal olan hceyrlrin blnmsidir
B) hadis v proseslrin ktlvi mumiliyini xarakteriz edn orta ldr
C) obyektin keyfiyyt v kmiyyt myynliyinin mcmusudur, hdudlarnda mvcud keyfiyytin
saxland kmiyyt dyiikliklrinin diapazonudur
D) znmyynlik v z azadln realladrmaq vasitsidir
E) xsusi bioloji qanunauyunluqdr
227. stehlak mnasibtlri znd nlri ehtiva edir?
A) blg mnasibtlrini, tlbatlar, istehsal sulunu, mbadilni
B) istehlak, istehsal sulu, tlbatlar, iqtisadi bazis
C) mlkiyyt mnasibtlri, istehsal sulunu, iqtisadi bazisi, tlbatlar
D) mlkiyyt mnasibtlri, blg mnasibtlrini, mbadil, istehlak
E) tlbatlar, istehlak, blg, istehsal sulu
228. ctimai urun sas elementlri hanslardr?

A) baxlar, ideyalar, nzriyylr, hisslr, dini, bdii obrazlar

B) ideyalar, ur, dyrlr, baxlar, nsiyyt, dini obrazlar
C) nzriyylr, hisslr, xlaq, dini obrazlar, elm, nsiyyt
D) xlaq, dyrlr, baxlar, nzriyy, bdii obrazlar, ictimai ry
E) elm, xlaq, ideyalar, baxlar, hisslr, dini obrazlar
229. . Bhmnyarn flsfsind substansiyann qisimlri
A) materiya, forma, can, ruh, ql
B) fal ql, ql, ruh, forma, materiya
C) materiya, forma, cisim, nfs, ruh
D) ql, ruh, nfs, forma, cisim
E) materiya, forma, cisim, nfs, ql
230. Flsfd ur anlay n demkdir?
A) ur yalnz canl alm mxsus keyfiyyt olmaqla, znd dnyan ks etdirir
B) ur insann beynind cmiyyt hadislrinin subyektiv kli demkdir
C) ur beynin insana xas olan v nitql bal olan yksk sviyyli inikas etdirici funksiyas demkdir
D) ur mrkkb hadis olmaqla, heyvanlar almin v cmiyyt mxsusdur
E) ur varln btn formalarna xas olan inikasetdirm qabiliyytidir
231. Tam il hissnin mnasibtlrinin sas sciyysini tkil edir
A) onlarn bir-biril eynildirilmsi
B) onlarn bir-birin qar qoyulmas
C) tam sasdr, hiss o qdr vacib deyil
D) onlar bir-birindn ayrlmaz vhdtd x edir
E) hiss sasdr, tam o qdr vacib deyil
232. Tkc il muminin nisbtinin dzgn baa dlmsinin hmiyyti nddir?
A) praktiki faliyytd hmiyyt ksb edir, idrakda is el bir rol oynamr
B) mhm idraki v praktiki hmiyyt malikdir
C) drketm prosesind hmiyytlidir, praktiki faliyytd o qdr vacib deyil
D) mumi il mqayisd tkcnin rolunu amaa imkan verir
E) tkc il mqayisd muminin rolunu amaa imkan verir.
233. Flsfni yrnmk ny gr lazmdr?
A) insann z mrn uzada bilmsi n

B) dnya-insan problemlrini dzgn mnalandra bilmk n

C) baqalarnn fikirlrindki yalan akara xarmaq n
D) dinin obyektiv xasslrini amaq n
E) hyat smrli tkil etmk n
234. Milltin sas elementlrin daxildir
A) dil birliyi, razi birliyi, mnvi birlik, iqtsadi birlik
B) mili mentalitet, mili ur, mili mntiq uru, siyasi ur
C) siyasi birlik, ideoloji birlik, iqtisadi birlik, dil birliyi
D) siyasi ideologiya, siyasi mnasibtlr, siyasi institut, ideoloji birlik
E) dvltilik, siyasi birlik, mnvi birlik, beynlmillilik
235. Kmiyytin keyfiyyt kemsi qanunu sas diqqti inkiafn hans trflrin ynldir?
A) ln kmiyyt il keyfiyytin vhdti kimi sciyylndirir
B) keyfiyyt v kmiyyt anlaylarnn mzmununu ar
C) sraylarn mahiyytini v formalarn akar edir
D) inkiafn mnbyini v hrktverici qvvsini myyn edir
E) kmiyytin keyfiyyt kemsi mexanizmini akar edir
236. Cmiyytin inkiafnda tkaml il inqilabn mnasibti necdir?
A) cmiyytin inkiafnn sasnda mhz tkaml durur, inqilablar dadc olduu n onlardan
qamaq lazmdr
B) cmiyytin inkiafnda inqilab il tkaml eynimnal rol oynayr
C) cmiyytin inkiaf yalnz inqilablar yolu il gedir, burada tkaml yoxdur
D) cmiyytin inkiafnda tkaml daha mqsduyundur
E) cmiyytd inkiafn yeni, yksk sviyysin keid inqilab yolu il ba verir, bu prosesd tkaml
o qdr mhm rol oynamr
237. Sistemlilik laqlrinin mhkmliyin gr sistemlr ayrlr
A) tbit v cmiyyt sistemlrin
B) maddi v ideal sistemlr
C) zruri v tsadfi sistemlr
D) daimi v mvqqti sistemlr
E) summativ v btv sistemlr

238. Tamamil salam bdn, salam olmayan, lakin xst d olmayan bdn. . , sonra
salaml tez qbul edn yax vziyytd olan bdn, yngl xstliy tutulmu bdn, son
hdddk xst olan bdn. Salamln bu drclrini gstrn hkim kim olmudur?
A) A. Sels
B) Parasels
C) Qalen
D) . bn Sina
E) Hippokrat
239. Aq sistemlrd xaosdan nizama keidin sasnda n durur?
A) entropiyann artmas
B) sistem elementlrinin hipnotik vziyytinin davamll
C) sistemin elementlrinin traf mhit il laqlrinin ziflmsi
D) termodinamikann ikinci qanunu
E) qeyri-mvazintlilik v qeyri-xttilik
240. Btvlk prinsipi n demkdir?
A) hisslrin birlmsinin mexaniki mcmusu demkdir
B) hisslrin tam il mqayisd stnly demkdir
C) btvlk sistemlrin xsusi nv demkdir
D) btvlk sistemin strukturu demkdir
E) tamn hisslrinin birlmsi nticsind yaranan yeni keyfiyyt
241. Dualizm gr
A) ur birinci materiya ikincidir
B) ur ikinci, materiya birincidir
C) materiya v ur dyikndir
D) materiya v ur mstqil mahiyytlidir
E) btn materiya urludur
242. Bunlardan hans ictimai inkiafn mnbyi rolunu oynamr?
A) tlbatlar
B) mnafelr
C) sosial ziddiyytlr
D) ictimai baxlar

E) ictimai trqqi
243. Mahiyyt il hadisnin mnasibtinin balca sciyysini tkil edir
A) mahiyytin obyektiv xarakteri, hadisnin subyektiv xarakteri
B) onlarn bir-birin zidd olmas
C) onlar arasnda laqnin olmamas
D) hadisnin obyektiv xarakteri, mahiyytin subyektiv xarakteri
E) onlarn ayrlmaz vhdti
244. Determinizm n demkdir?
A) varln dyiilmsi qanunlarn ifad edir
B) varln inkiaf qanunlarn ifad edir
C) varlq laqlrinin subyektiv xarakterini ifad edir
D) varln dyiilmz olduu haqda tlimdir
E) hadislrin mumi rtlnmi olduu haqda tlimdir
245. Rasional idrakn formalarna daxil deyil
A) anlay
B) qli ntic
C) mcrrd tfkkr
D) vhy v etiqad
E) hkm
246. Siyasi ur ndir?
A) byk sosial qruplarn siyasi mnafelrinin ks etdirilmsidir
B) siyasi ur siyasi iradnin ks olunmasdr
C) sosial qruplarn hakimiyyt mnasibtidir
D) siyasi ur frdin empirik biliklridir
E) siyasi ur siyasi arzularn ifadsidir
247. Cmiyytin mnvi sferasnn sas nsrlri hanslardr?
A) insanlarn iradsi, arzu v istklri
B) mrasimlr, adtlr v nnlr
C) sosial tcrbnin trlmsi mexanizmi
D) mnvi istehsal, mnvi tlbat, mnvi istehlak v mnvi nsiyyt
E) insanlarn maddi tlbatlar
248. J. J. Russo cmiyyti nec tsvvr edirdi?

A) kiik ail kimi

B) ideyalarn trpnmz klgsi kimi
C) bdnl ban mnasibti kimi
D) canl orqanizm kimi
E) oxaxli aac kimi
249. Hilzoizm gr
A) ur kainata xasdr
B) ur birinci, materiya ikincidir
C) ur v materiya mstqil mahiyytlidir
D) ur kosmosa xasdr
E) duyu v tfkkr qabiliyytinin materiyann btn bir nvn aid edir
250. Sbb il raitin mnasibtlrind balca cht ndir?
A) onlarn tam frqliliyi
B) onlarn hddlrinin nisbiliyi
C) onlarn eyniliyi
D) onlarn yalnz tbitd olduunun qbul edilmsi
E) onlarn yalnz cmiyytd olduunun qbul edilmsi
251. li by Hseynzadnin irli srdy ideya hans srada dzgn gstrilib?
A) trklmk, yenilmk, millilmk
B) trklmk, qrblmk, masirlmk
C) trklmk, islamlamaq, masirlmk
D) millilmk, yenilmk, qrblmk
E) islamlamaq, qrblmk, millilmk
252. Aadak fikirlrdn hans zrurt il azadln dialektikasn daha dolun ks etdirir?
A) azadlq iradnin srbst hrkti demkdir
B) zrurt azadln inkar demkdir
C) azadlq v zrurt sinonim anlaylardr
D) azadlq drk olunmu zrurtdir
E) azadlq il zrurtin laqsi yoxdur
253. Materiyann struktur sviyylri n demkdir?
A) insanlara obyektiv v subyektiv reallqlar haqqnda mlumatlar vermk

B) materiyann daxilind kmiyyt v keyfiyytc frqli mrhllri akar etmk

C) dnyadak varlq formalarnn nvlrini ab gstrmk
D) dnyann drk olunub, olunmamas sualna cavab vermk
E) sosial hyatn znmxsusluqlarn akara xarmaq
254. traf mhit il mbadilnin xarakterin gr sistemlr ayrlr
A) qanunauyun v tsadfi sistemlr
B) determinasiyal sistemlr v ehtimal sistemlr
C) summativ v btv sistemlr
D) mhm v qeyri-mhm sistemlr
E) aq sistemlr v qapal sistemlr
255. Zrurt n demkdir?
A) zrurt hadislrin yardm laqlrindn tryn nticdir
B) zrurt hadislrin ikinci drcli laqlrindn irli gln nticdir
C) zrurt hadislrin xarici laqlrindn tryn nticdir
D) zrurt hadislrin mahiyytindn, daxilindn irli gln laqdir
E) zrurt yalnz tbitd ba vern mhm laqlrdir
256. Hkim xsty deyrmi: Biz k: sn, xstlik v mn. Sn xstlikl birlsn, siz iki
olarsnz, mn tk olaram v siz mn stn glrsiniz. Sn mniml olsan, biz iki olarq,
xstlik tk qalar v biz ona stn glrik. Bu fikir kim mxsusdur?
A) bn-Sina
B) Empedokl
C) Alkmeon
D) blfrc
E) Hippokrat
257. Zrurt il tsadfin mnasibtlrini sciyylndirmir
A) onlarn varlqda bir-birindn tam ayrlqda mvcud olmas
B) onlarn srhdlri aq xarakter dayr
C) onlarn hr ikisi nisbidir
D) onlar oxtrfli qarlql mnasibtlrd x edir
E) onlar qarlql surtd bir-birin ke bilir
258. drakn metodu n demkdir?

A) metod dnyann drk olunmasnn qbul edilmsi demkdir

B) metod subyektin yrndiyi obyekt haqqnda ld etdiyi informasiya demkdir
C) metod insann yrnmk istdiyi obyekt haqqnda tsvvrlrdir
D) metod insann faliyytini sbbiyyt laqlrin ynltmk demkdir
E) metod idrakda ld rhbr tutulan prinsip, sul v qaydalarn mcmusudur
259. Ntic ndir?
A) ntic, myyn hadisdn sonra gln v onun trtdiyi hadisy deyilir
B) ntic, sbbl birilkd ba vern hadisy deyilir
C) ntic, hadislrin mkanda yerlmsi demkdir
D) ntic, hadislrin sabitliyin deyilir
E) ntic, hadislrin mzmun-forma mnasibtlrini ifad edir
260. ncsntin hans funksiyalar var?
A) aksioloji, tnqidi v trbiyedici
B) idraki, metodoloji v humanist
C) dnyagr, idraki v humanist
D) idraki, trbiyedici v qiymtlndirm
E) rasionalladrc, metodoloji v qiymtlndirm
261. Dvltin idarilik formalar hanslardr?
A) monarxiya, federativ, respublika
B) unitar, federativ, konfederasiya
C) imperiya, monarxiya, unitar
D) unitar, respublika, konfederasiya
E) monarxiya, unitar, federativ
262. Qanunun flsfi anlam n demkdir?
A) qanun insanlar trfindn yaradlan hquqi aktdr
B) qanun hadislr arasnda mhm, sabit, mumi v zruri laqdir
C) qanun insanlarn faliyytini tnzimlyn normadr
D) qanun n geni yaylm laq formasdr
E) qanun insanlarn urundan asl olmayan laqdir
263. Sbb ndir?
A) sbb, hadislrin eyni vaxtda ba vermsi demkdir

B) sbb, hadislrin mkan mnasibtlrin deyilir

C) sbb, hadislrin zaman ardcllna deyiilir
D) sbb, hadislrin dyiilmsi prosesin deyilir
E) myyn raitd digr hadisdn vvl glrk, onu trdn hadisdir
264. Aadak fikirlrdn hans ictimai varlq v ictimai urun mnasibt-lrini daha adekvat
ks etdirir?
A) ictimai varlq il ictimai ur bir-birin qar durur
B) ictimai ur zlidir, ictimai varl o yaradr
C) ictimai varlq birincidir, ictimai ur is sonradan yaranmdr
D) onlar arasnda he bir laq yoxdur
E) ictimai varlq il ictimai ur birlikd yaranr v onlar qarlql vhdtd x edir
265. Bunlardan hans sosial faliyyt daxil olmur?
A) xidmt sahsi
B) mnvi faliyyt
C) mlkiyyt olan mnasibt faliyyti
D) idaretm faliyyti
E) maddi faliyyt
266. Faliyyt ndir?
A) insann hquq v vziflri
B) insann asud vaxt
C) gzllikdn zvq almaq
D) xsiyytin azadl v msuliyyti
E) insann mqsdynl, dyidirici tsir prosesi
267. Hippokrat and hkim qarsnda hans balca vzifni qoyurdu?
A) he ks zrr yetirmmk v fayda vermk
B) hyatn insanlarn salaml yolunda qurban vermy hazr olmaq
C) z sntimd he vaxt shv yol vermmk
D) hyatn v sntini tmiz v qsursuz keirmk
E) hmi insanlarn salamlnn keiyind durmaq
268. l anlaynn flsfi mahiyyti nyi ifad edir?
A) gndlik hyatdak lm vahidini
B) l gtrmyi, tdbir grmyi

C) keyfiyyt il kmiyytin vhdtini

D) myyn niyyti
E) zaman lsn
269. E. Miyancinin flsfsind idrak prosesinin mrhllri
A) hissi, tcrbi, qli
B) qli, mntiqi, intuitiv
C) hissi, qli, mntiqi
D) hissi, empirik, intuitiv
E) hissi, qli, qlarxas
270. Vhdt l-vcd nzriyysinin banisi olan rb filosofu
A) bn Rd
B) l- Kindi
C) bn rbi
D) E. Miyanci
E) . Shrvrdi
271. nkiafn spiralvari formas n demkdir?
A) onun dairlrl getmsi
B) onun geriy doru ynlmsi
C) onun yalnz dz xtt zr getmsi
D) onun aa enn istiqamtd olmas
E) onun spirala bnzr kild getmsi
272. nsan tbiti haqqnda tlim saslanaraq Hippokrat insanlarn temperamentindn v
bdn quruluundan asl olaraq hans sas tiplri gstrmidir?
A) sanqviklri, xoleriklri, fleqmatiklri, hedoniklri
B) sanqviklri, melanxoliklri, fleqmatiklri, kiniklri
C) sanqviklri, xoleriklri, fleqmatiklri, melanxoliklri
D) hedoniklri, xoleriklri, fleqmatiklri, melanxoliklri
E) xoleriklri, fleqmatiklri, melanxoliklri, kiniklri
273. Hissi idrakn formalarna daxil deyil
A) tsvvr
B) qavray

C) emosiyalar
D) vhy v etiqad
E) duyu
274. XX srin 80-c illrind . . Brexman valeologiyaya nec trif vermidir?
A) infeksion xstliklr haqqnda elmdir
B) ictimai salamlq haqqnda elmdir
C) insann frdi salaml haqqnda elmdir
D) tbabt haqqnda elmdir
E) xstliklr haqqnda elmdir
275. ntuisiyann flsfi anlam ndir?
A) grln yuxunun yozulmas
B) hqiqtin birbaa, gzlnilmdn v sbuta saslanmadan akar edilmsi
C) malik olduu biliklri mumildirmk n eksperiment aparlmas
D) hqiqtin vasitli formada akar edilmsi
E) elmi idrak metodlarna arxalanmaqla, yenilik yaradlmas
276. Mqavil modelinin sas xsusiyytlri:
A) xst az msrfl maksimum hcmli v keyfiyytli tibbi yardm almaa alr
B) pasiyent hkimdn z salaml haqqnda kifayt qdr mlumat almaa alr
C) hkim pasiyent mnasibtlri trflrin z zrin gtrdy myyn hdliklr sasnda v
hr bir trfin myyn fayda gtrmsi prinsipin saslanr
D) hkim xstni tmir edir, onun bdnini manipulyasiya edir
E) mhbbt, xeyriyyilik, mrhmt v dalt prinsiplri sas gtrlr (paternalist mnasibt)
277. Mzmun n demkdir?
A) mzmun obyektin mkanda yer tutumu demkdir
B) mzmun obyektin quruluu demkdir
C) mzmun obyektin subyektiv inikas demkdir
D) mzmun obyektin keyfiyyt myynliyi, btn elementlrinin qarlql tsird olan mcmusudur
E) mzmun obyektin xarici ifadsi demkdir
278. ctimai urun n qdim formalar hanslardr?
A) xlaqi, siyasi v ekoloji ur
B) dini, siyasi v estetik ur

C) incsnt, xlaqi v iqtisadi ur

D) dini, xlaqi ur v incsnt
E) ekoloji, estetik ur v incsnt
279. Platonun flsfsind ideyalar
A) real varln surtidir
B) ilk materiyadr
C) qeyri-varlqdr
D) real varlqdr
E) maddi almin ksidir
280. Metodologiya n demkdir?
A) metodologiya hissi-yani biliklrin tsviri haqqnda tlimdir
B) metodologiya dzgn eksperimentlr aparman yolunu yrdir
C) metodologiya cmiyyt qanunlar haqqnda tlimdir
D) metodologiya gerkliyin drk olunmas metodlar haqqnda tlimdir
E) metodologiya tbit haqqnda tlimdir
281. F. Bekon tbabti ne hissy blrd?
A) hkimlik mharti, xstliyin diaqnozu, insan mrnn uzadlmas
B) xstnin bana glnlrin hamsnn qeyd alnmas, xstliklrin tsvirinin aparlmas, toplanm
materialn cm halnda birldirilmsi
C) salamlq, xstliklrin diaqnozu, xstliyin malicsi
D) salamln brpas, xstliyin diaqnozu, evtanaziya
E) salamln saxlanlmas, xstliklrin malicsi, insan mrnn uzadlmas
282. Siyasi rejim n demkdir?
A) siyasi rejim dvlt hakimiyytini hyata keirmyin vasit v metodlarnn mcmusu demkdir
B) siyasi rejim iqtisadi mnasibtlrin tnzim olunmas demkdir
C) siyasi rejim lk daxilind dzgn milli siyast yeritmk demkdir
D) siyasi rejim mrkz il yaltlr arasnda qanunvericilik funksiyalarnn bl-drlmsi demkdir
E) lkd thsilin v elmin qaysna qalmaq
283. Bu baxlarn hans insann mnyinin elmi izahna aid deyildir?
A) insann biopsixososial varlq olmas
B) insann mnyinin mk nzriyysi
C) insan, urun inkiafnn mhsulu hesab edn bax

D) insann mnyinin rasionalist izah

E) insann Allah trfindn yaradlan varlq olmas
284. rq peripatetizminin grkmli nmayndlri:
A) bn hmd, bn Sina, mr Xyyam, Nimi, Nsimi v b.
B) bu Zeyd, Nizami, Tusi, l-Frabi, Qzali v b.
C) l-Kindi, bn Sina, l-Frabi, Bhmnyar, bn Rd v b.
D) Xqani, r-Razi,l-Kindi,Bhmnyar, Nsimi v b.
E) Bhmnyar, Rcbli Tbrizi, Sdi, Tusi, l-Qzali v b.
285. Ekoloji etikann xsusiyytlri
A) yalnz yaadn cmiyyt haqqnda narahatlq keirmk
B) cmiyyti dnmdn tbiti qorumaq
C) yalnz aid olduun milltin taleyindn narahat olmaq
D) etik narahatlq sferasn insan cmiyyti rivsindn xararaq onu heyvanat almin v
btvlkd tbit amil etmk
E) yalnz heyvanat almi barsind narahatlq hissi keirmk
286. Hipotetik-deduktiv metod n demkdir?
A) yrniln obyekt zrind ardcl mahid aparmaq
B) obyektin kmiyyt v keyfiyyt gstricilrini qeyd alaraq sistemldirmk
C) eksperimentlrin nticlrini anlaql dil il tsvir etmk
D) deduktiv yolla hipotezlr sistemi qurmaq, sonra onlardan empirik mddalar hasil etmk
E) obyektlrin keyfiyyt gstricilrini sistemldirmk
287. Hadislrin cmiyyt tipin gr ziddiyytlrinin blgs
A) ontoqonist, tsadfi
B) qeyri-ontoqonist tsadfi
C) ontoqonist daxili
D) qeyri-ontoqonist xarici
E) ontoqonist, qeyri ontoqonist
288. lk flsfi ideyalarn beiyi
A) Finikiya
B) Misir v Babilistan
C) Roma

D) in
E) Yunanstan
289. nkiaf qanunlarnn yrnilmsi n n hmiyytlidir
A) hmin qanunlar drk etmkl inkiaf, insanlarn tlbat v maraqlarna mvafiq surtd
dyidirmk n
B) inkiaf yrnmkl, bu prosesi insanlara tabe etmk n
C) inkiafn sbbiyyt laqlri il mnasibtlrini gclndirmk n
D) inkiaf qanunlarn yrnmkl, onun qarsn almaq n
E) inkiafn varln quruluunu ifad edn kateqoriyalar il laqlrini mhkmlndirmk n
290. Aksiomatik metod n demkdir?
A) eksperimentin nticlrini qeyd almaq v sistemldirmk
B) eksperimentlrin nticlrini EHM-na daxil etmk
C) vvlc aksiomlar toplamaq, sonra onlardan mntiqi yolla yeni biliklr hasil etmk
D) aksiomlar toplamaq, sonra is onlar bir-bir sbut etmk
E) obyekt haqqnda mlumatlar elektron hesablama manlarna daxil etmk
291. ctimai urun strukturu hans sviyylrdn tkil olunur?
A) qnoseoloji, adi ur, elmi idrak, empirik idrak, adi ur
B) sosial, qnoseoloji, adi ur, nzri ur, ktlvi ur, ictimai ry
C) ictimai ry, nzri ur, ktlvi ur, xlaq, nzri idrak, adi ur, ktlvi ur
D) qnoseoloji, nzri ur, ktlvi ur, xlaq, nzri idrak, adi ur
E) elmi idrak, nzri idrak, empirik idrak, adi ur
292. Aadaklardan hans sosial proqnozladrmann metodlarna aid deyildir?
A) ekstrapolyasiya v sas meyllrin yeni sosial mkana krlmsi
B) tsadflri mumildirm yolu il ntic xarma
C) ekspert qiymtlndirm
D) tarixi analogiya v modelldirm
E) glcyin ssenarisinin yaradlmas v ekspert qiymt
293. Aadaklardan kim eksperimental anatomiyann v diaqnostikann banisi hesab edilir?
A) Asklepiad
B) K. Qalen
C) Aristotel

D) A. K. Sels
E) Platon
294. G. V. Hegelin flsfi sisteminin trkib hisslri hanslardr
A) idrak, mtlq ideya, ruh flsfsi
B) mntiqi fizika, ruh flsfsi
C) qnoseologiya, orqanika, ruhun fenomenologiyas
D) mntiq, tbit flsfsi, ruh flsfsi
E) mtlq ideya, tbit flsfsi, tarix flsfsi
295. Siyasi urun strukturu nlrdn ibartdir?
A) gndlik siyasi tcrb v mhart
B) frdin siyasi fallq drcsi
C) siyasi ustanovkalar v motivlr
D) siyasi hakimiyytd real itirak drcsi
E) siyasi psixologiya v siyasi ideologiya
296. Entropiya n demkdir?
A) btnlkd kainatda istilik sviyysinin ykslmsi
B) qeyri-mvazintli sistemlrd istilik qanunlarnn z xmas
C) aq sistemin zntkiletm xasssi
D) maddi sistemlrin istilik mvazintin v nizamszla doru chd gstrmsi
E) aq sistemlrd mvazintin yaranmas
297. Sosial birlik il frd arasndak mnasibtlri aadak mlahizlrdn
hans daha dqiq ks etdirir
A) sosial birliyin v ona daxil olan ayrca frdin sciyyvi chtlri qarlql etinaszla saslanr
B) sosial birliyin keyfiyytlri hr eyi hll edir, onun ayrca zv he ndir
C) onlar bir-biril st-st dr
D) sosial birlik v onun zv olan frdin sas chtlri qarlql surtd bir- birin nfuz edir
E) sosial birlik v frd bir-birini inkar edir
298. Humanizm prinsipi nyi tlb edir:
A) hkimin n ar raitd bel tibbi yardma ehtiyac olan hr ks lazmi kmk gstrmyini
B) xstnin maddi vziyytini yrnmyi
C) xstd ruh ykskliyi yaratmaa v onun xstliyinin yngl olduunu bildirmyi
D) xstnin tk xstlik tarixini yox onun hyat tarixini yrnmyi

E) hkimin xstnin cibini gdmmyi, ondan xsusi hrmt gzlmmyi

299. Dini urun balca xsusiyyti nddir?
A) insann taleyini myyn etmk chdind
B) briyytin glcyini xobxt smt ynltmkd
C) hyatn mnasn dzgn myynldirmd
D) dnyan fvqltbii, ilahi qvvlr mvqeyindn izah etmsind
E) ideal v real qvvlri laqlndirmy almasnda
300. Modelldirm n demkdir?
A) modelldirm yrniln obyektin mcrrd obraznn yaradlmas demkdir
B) bu metod tdqiqatnn yrnmk istdiyi obyekt tin olduqda, onu ona bnzr digr obyekt il
vz etmsidir
C) modelldirm fikird ideal obyektin yaradlmas demkdir
D) modelldirm mhakim prosesind mumidn xsusiy kem demkdir
E) induksiya v deduksiyann birlikd gtrlmsi demkdir
301. Flsfd mkan anlaynn sciyysini ifad etmir
A) mkann mstqil varlq nv kimi qlm verilmsi
B) mkann ll tbit (eni, uzunu v hndrly) malik olmas
C) mkann materiyann mvcudluq formas kimi gstrilmsi
D) mkann bdi, sonsuz v izotopluq xasssin malik olmas
E) mkann, obyektlrin yer tutumu, bir-biril yana mvcudluu v aralarndak
msaf kimi anlalmas
302. Qanunla hadislrd myyn olunmayan laqlr
A) xarici, hmiyytsiz, tsadfi, mhkm olmayan tkc
B) sbb, funksional, mhkm olmayan tkc, sosial
C) funksional, tsadfi, mhkm olmayan tkc, hmiyytsiz
D) fiziki, sosial, funksional, sbb
E) sosial, mhkm olmayan tkc, hmiyytsiz, funksional
303. z salamln idar etmk bacar tbabtd hyatn mnasnn hans aspektin aiddir.
A) tanatogen
B) etik
C) flsfi
D) psixogen

E) somatogen
304. mkann flsfi trifi necdir?
A) imkan obyektin hl hyata kemmi olan, lakin glckd hyata ke bilck vziyytidir
B) imkan yeni hadisnin yaranmas prosesinin rtidir
C) imkan qeyri-real, yni mcrrd gerklikdir
D) imkan tbitd reallamal olan vziyyt demkdir
E) imkan cmiyytd reallamal olan vziyyt demkdir
305. nsann lm tbii hal kimi mnasibti tbabtd hyatn mnasnn hans aspektin
aiddir?
A) psixogen
B) etik
C) somatogen
D) flsfi
E) tanatogen
306. Aadaklardan hans flsfi dnyagrnn sviyylrini ks etdirmir?
A) konkret faktlar tsvir etmk
B) dnyan anlama
C) dnyann nzri obrazlarn yaratmaq
D) dnyan qavrama
E) dnyan duyma
307. T. Hobbs cmiyytin yaranmasnn sbbini nd axtarrd?
A) teologiyada
B) insanlar n faydal olmas zrurtind
C) irqi-bioloji xsusiyytlrd
D) tbii hquqlarnda
E) vtnda hquqlarnda
308. Flsf il tbitnaslq elmlrinin mnasibtlri nec olmaldr?
A) flsf il tbitnaslq bir-biril sx qarlql laqd gtrlmlidir
B) sas tbitnaslqdr, flsfnin konkret obyekti yoxdur
C) tbitnaslq flsfy tabe olmaldr
D) flsf tbitnasla tabe olmaldr

E) sas flsfdir, tbitnaslq elmlrinin predmeti ox mhduddur

309. Aadak fikirlrdn hans ur il dilin mnasibtini doru ifad etmir?
A) dil v tfkkr vhdtd x edir
B) insan maddi obyekti gzlril qavrayr, onlarn ifad etdiyi fikri is tfkkr il anlayr
C) tfkkr il dilin yaxnl fikri adekvat ifad etmy imkan verir
D) dil urun, tfkkrn maddi formasdr
E) tfkkr il dil bir-birindn tam ayrdr
310. Aadaklardan hans tarixi prosesin dvrlmsin formasiya v sivilizasiya
mvqeyindn yanamann mnasibtini dzgn ifad edir?
A) hr iki nv yanama bir-biril vhdtd gtrlmlidir
B) formasiya mvqeyindn yanamaq kifaytdir, sivilizasiya zr blg lazm deyildir
C) formasiya mvqeyindn yanama khnlmidir, sas yeri sivilizasiyalar zr blg tkil edir
D) formasiya v sivilizasiya mvqeyindn yanama prinsipc eynidir
E) sivilizasiya tarixi dvrlmni btvlkd hat etmir
311. Roma hkimi v tbitnas K. Qalen salamlq v xstliyi nec izah edirdi?
A) salamlq drd elementin dzgn qarmasnn nticsi, xstlik bunun ksi olan haldr
B) insan mikrokosm v ya makrokosmun hissciyidir
C) salamln vziyytini myyn iqliml laqlndirirdi
D) salamlq v xstliyin vziyyti ruhun faliyyti il baldr;
E) insan orqanizminin salaml xarici mhitl orqanizmin uyunlamasndan asldr
312. Bunlardan hans etnik struktura daxil deyildir?
A) tayfa
B) qbil
C) ail
D) xalq
E) millt
313. Cmiyytin demoqrafik strukturunun sas amillri hanslardr?
A) hali artm, halinin miqrasiyas, halinin salaml
B) cins v ya gstricisi, miqrasiya, fiziki salamlq
C) halinin salaml, hali sxl, demoqrafik qocalma
D) mobillik, urbanizasiya, cins v ya

E) tbii artm, urbanizasiya, miqrasiya

314. Orta srlr flsfsinin sciyyvi xsusiyytlri
A) flsfnin tbitnaslq elmlri il laqsinin daha da inkiaf etdirilmsi
B) flsfnin sosial problemlrin hllin ynldilmsi
C) xsiyytin azadlnn, onun hquqlarnn, lyaqtinin qorunmas urunda mbariz
D) flsfi ideyalarn etiqadn bilik zrind stnly qanunu sasnda inkiaf, idrakn n sas
formas vhylrin hesab edilmsi, flsfnin qurban verilmsi
E) materializml idealizm arasnda gedn mbariznin kskinlmsi
315. Aada gstrilnlrdn hans sosial strukturun sas elementlrin daxil deyildir?
A) siniflr
B) sosial birlik formalar
C) etniki birliklr
D) sosial tbqlr
E) dini, konfessional birliklr
316. Evtanaziya n demkdir?
A) lm mhkum olan xstnin arsz, zabsz lmn tmin etmk
B) insan hyatna mdaxil etmyin qadaan olunmas
C) malic olunmaz xstni intihara svq etmk
D) insann mrnn uzadlmasna chd gstrmk
E) insan mrnn qsaldlmasna chd etmk
317. nsan orqanizmin mdaxil aadak formada hyata keirilir:
A) qohumlarn tlblri sasnda
B) ba hkimin gstrii il
C) hkim he bir ksl mslhtlmdn
D) pasiyentin mlumatlandrlm razl sasnda
E) tibbi gstrilr sasnda
318. xlaqi lyaqtli lm hququ haqqnda ilk df byanat verrk onu evtanaziya
adlandrm filosof kim olmudur?
A) amerika filosofu V. Potter
B) ingilis filosofu F. Bekon
C) alman filosofu G. Hegel

D) alman filosofu . Kant

E) orta sr xristian filosofu M. Avqustin
319. Grn n demkdir?
A) mahiyyt v hadisnin st-st dmmsidir
B) mahiyyt il hadisnin obyektivliyinin qbul olunmasdr
C) mahiyytin obyektiv hadisnin subyektiv anlalmasdr
D) mahiyyt v hadisnin drk olunanlnn inkar edilmsidir
E) hadisnin obyektiv mahiyytin subyektiv anlalmas
320. urun mnyinin biloji zmini
A) bdnin tkili, nitq, nsiyyt, mk
B) nitq, ali heyvanlarda birinci siqnal sistemi, ba beyin sb sistemin inkiaf
C) mk, mk prosesi, nitq, nsiyyt
D) nsiyyt, bdnin tkili, nitq, mk prosesi
E) bdnin tkili, ali heyvanlarda birinci siqnal sistem, ba beyin sb sistemin inkiaf
321. Stratifikasiya sz hans szdndir v mnas ndir?
A) latn sz olub, mrtb demkdir
B) yunan sz olub, xrc demkdir
C) latn sz olub, qat, lay, tbq demkdir
D) fransz strata szndn olub, tbq demkdir
E) yunan sz olub, qrup demkdir
322. Kliniki tfkkrn mahiyytini gstrin:
A) Xstliyin hlli yollarnn kliniki aradrlmasdr
B) nsan orqanizmind gedn proseslrin mxtlif metodoloji mliyyatlarn kmyi il bu v ya digr
xstliyin kompleks drk olunmasdr
C) Xstnin hyat faliyytinin sas qanunauyunluunu thlil etmk bacardr
D) Sosial- psixoloji fenomen kimi tbabtin xsusi anlaylarn yrnib trtib edir
E) nsann myyn problemlrin hllind davrannn mahid olunmasdr
323. Hkimin professional faliyytinin balca mqsdi:
A) i yoldalarna hrmt
B) maddi glir ld etmk
C) insan hyatn xilas etmk v salaml qorumaq

D) baqa tibb sahlrini bilms d xstni malic etmk

E) znn ixtisasna aid olduqda xst olana yardm etmk
324. Tam n demkdir?
A) tam hissy qar duran demkdir
B) tam hissnin kmiyyti demkdir
C) tam hiss il st-st dn demkdir
D) tam hissnin keyfiyyti demkdir
E) tam eyni bir obyektin trkib hisslrinin mcmusudur
325. Arxaik miflr n xarakterik olan sjetlr hanslardr?
A) ideoloji, kosmoloqik, ekoloji, fizioloji
B) kosmogenik, teogenik, antropogenik, sosial
C) kosmoloji, ekoloji, fizioloji, bioloji
D) sosial, antropogenik, kosmogenik, ekoloji
E) antropoloji, sosial, ekoloji, kosmoloji
326. ctimai trqqinin sas meyar ndir?
A) istehsal mnasibtlrinin inkiaf sviyysi
B) mhsuldar qvvlrin inkiaf sviyysi
C) insan azadlnn ld olunmu sviyysi
D) mnvi mdniyytin inkiaf sviyysi
E) mitin yaxlamas
327. Tsirgstrm dairsin gr qanunlar ayrlr
A) n mumi
B) cmiyyt qanunlar
C) mumi
D) xsusi
E) dinamik v statistik qanunlar
328. Ekoloji bhran n demkdir?
A) istilik-nv mharibsi thlksinin artmas
B) traf mhitin, havann, suyun v torpan hdsiz drcd irklnmsi
C) beynlxalq terrorizm v saalmaz xstliklrin saynn oxalmas
D) yer zrind hali artm qanunlarnn pozulmas

E) lokal regionda hrbi toqqumalar

329. Xeyriyyilik ndir?
A) hyat faliyytind brabrliyin tzahr
B) maddi mnafe mqsdil ediln yardm
C) vaxtar olaraq yaad cmiyytd z Mnini qabartmaq
D) insanlarn mnafelrinin tmin edilmsi mqsdil birg hrkt, kmy ehtiyac olanlara
tmnnasz insani faliyyt
E) siyasi mqsdlr n myyn qrup adamlara yardm
330. T. Parsons insan cmiyytinin formalamas v inkiafnn sasn nd grrd?
A) tbitl laqd
B) xsiyytin inkiaf sviyysind
C) tbii raitd
D) istehsal mnasibtlrind
E) sosial faliyytin mxtlif formalarnda
331. Sosial idrakn istifad etdiyi sas mumelmi metodlar hanslardr?
A) sistemli-struktur, tarixi-genetik, humanitar-xsiyyt
B) trketm, tarixi-genetik, eksperiment
C) analogiya, modelldirm, sistemli-struktur
D) humanitar-xsiyyt, instinktik, hipotetik-deduktiv
E) metodoloji, idealladrma, tarixi-genetik
332. Mdniyytlr v sivilizasiyalar arasnda ziddiyytlrin hlli yolu:
A) mdni plralizm, tolerantlq v dini unifikasiya
B) BMT Thlksizlik urasna dnyan idar etmk slahiyyti verilmsi
C) tolerantlq, iqtisadi v beynlxalq mkdalq
D) ziddiyytlrin hllinin mmknszly
E) mdni plralizm, tolerantlq v beynlxalq dalt
333. Cmiyytin sas sistemyaradc meyarlar hanslardr?
A) cmiyytin siyasi tkili v dvlt
B) insanlarn faliyyti v onlar arasndak mnasibtlrin tipii
C) cmiyytd idariliyin smrli tkili v akarln tmin edilmsi
D) maddi nemtlrin istehsal v xidmt nvlri

E) demokratiyann inkiaf sviyysi

334. Mlumatlandrlm razlq qaydas nyi nzrd tutur:
A) bel vziyytd hkim he bir hquqi v xlaqi msuliyyt damr
B) pasiyent mdaxil zaman pasiyentin knll razln almaq zruri deyildir
C) pasiyent alternativ malic metodlar haqqnda mlumat vermk vacib deyildir
D) pasiyentin v ya tibbi eksperimentlrd snaa mruz qalanlarn xsiyytin hrmtl yanama
mnasbtini tmin etmk, ona vurula bilck zrri minimuma endirmk
E) tibbi mdaxil zaman pasiyent dy bilck ziyan nzr almaq o qdr d vacib deyildir
335. Pozitvizm flsfsi hans prinsiplr saslanr?
A) tbitnaslq elmlrinin nailiyytlrinin flsfi chtdn mumildirilmlidir
B) hqiqi, msbt olan btn biliklr yalnz ayr-ayr elmlrin zv surtd birl-dirilmsi nticsind
ld edilmsidir
C) kemiin elmi-flsfi, dini fikirlrind bacarqla istifad edilmlidir
D) ilahiyyat flsfsi il klassik flsfni birldirmlidir
E) empirizm il rasionalizm dialektik vhdtd gtrlmlidir
336. mumi n demkdir?
A) dnyada bir-birindn frqli predmetlrin olduunu ifad edir
B) cmiyytdki hadislrin oxarln ifad edn anlaydr
C) tbitdki hadislrin oxarln ifad edn anlaydr
D) ayrca bir predmeti bildirn anlaydr
E) predmetlr arasnda oxar v eyni xasslri ifad edn anlaydr