Raskol izmedju pravoslavlja i katolicanstva.

Ovaj veliki raskol nije bio kao ranije hristoloske krize. U njemu nisu postojali
samo verski razlozi, niti samo verki i politicki (kao u ikonoklazmu), vec i civ
ilizacijski. Katolicka crkva je postala simbol germanskog varvarskog zapada, dok
je pravoslavna crkva postala simbol vizantijskog istoka, te se zato danas staro
-hriscanske jeresi smatraju za pravoslavne, tj. varijante pravoslavlja. Katolici
kao razlog raskida postavljaju vizantijski cezaropapizam, medjutim, razlozi su
mnogo slozeniji i drugaciji.
Koreni velikog raskola vuku jos u doba ikonoklazma. Sredinom VIII veka Langobard
i su ugrozavali Rim. Papa je strahovao "da ne postane langobardski biskup". 751.
pada Ravena, glavna vizantijska baza u Italiji. Papa Stefan II 754. prelazi Alp
e trazeci pomoc od franackog kralja Pipina, odbijajuci da trazi pomoc od jeretic
kog cara Konstantina V. Konstantin je, takodje prosirio jurisdikciju Carigradske
patrijarsije na Ilirik. Ova situacija se zaostrava prilikom obnove zapadnog car
stva pod Karlom Velikim 800. godine. Inicijativa za krunisanje Karla je potekla
od samog pape Lava III. Tako je papa stvorivsi novo carstvo na zapadu, omalovazi
o Vizantijsko, jer po starom shvatanju, mora da postoji samo jedno univerzalno c
arstvo (Vizantijsko) i jedna univerzalna crkva (Rimska). Zato su Vizantija prote
stovala. Ipak, slabi car Mihailo I Rangabe (811-813) je 812. u Ahenu, preko svoj
ih izaslanika, pozdravio Karla kao vasilevsa. Kasniji vizantijski carevi su ospo
ravali ahenski ugovor, pravdajuci se slaboscu Mihaila I. U doba patrijarha Fotij
a polako se javljaju i dogmatske suprotnosti: rimska crkva smatra da Sveti Duh p
roizilazi iz Oca i Sina, dok stara dogma iz Nikejskog sabora insistira na jednak
osti Svete Trojice.
Vrhunac svega predstavlja konacni raskid iz 1054. Na stolici svetog Petra je sed
eo Lav IX, zestoki pobornik klinijevskog pokreta. Carigradskom patrijarsijom ruk
ovodio je kontroverzni Mihailo Kerularije. On je u svojoj mladosti ucestvovao u
zaveri protiv Mihaila IV Paflagonca, te je morao da se zamonasi. Na papu Lava IX
je uticao ekstremno anti-vizantijski raspolozeni kardinal Humbert. U rasprama s
u uz Carigrad stale i ostale pravoslavne crkve: Antiohija, Jerusalim, Ohrid, kao
i Bugari. Car Konstantin IX Monomah je naginjao na rimsku stranu. Koristeci to,
papski legati su 16. jula 1054. na oltar Svete Sofije stavili bulu koja baca pr
okletstvo na Mihaila Kerularija i njegove pristalice. Na to je Kerularije sazvao
sabor koji je bacio anatemu na rimsku crkvu. U pocetku se to nije cinilo toliko
vaznim, jer to nije bio prvi takav sukob Carigrada i Rima. Ipak, ispostavilo se
da je taj raskid potrajao do danas.